Professional Documents
Culture Documents
BUS Summary - En.si
BUS Summary - En.si
com
සංවිධානය - ඉලක්ක සමූහයක් සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා ව් යුහාත්මක ආකාරයකින් එකට වැඩ කරන පුද්ගලයින්ෙග් හිතාමතාම සකස්
කිරීම.
ඇයි?-
ව් යාපාර සංවිධානය - තම අරමුණු සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා සීමිත සම්පත් උපෙයා්ගී කර ගනිමින් භාණ්ඩ හා ෙස්වා
නිෂ්පාදනය කරන ව් යුහගත ආකාරෙයන් එකට වැඩ කරන පුද්ගලයින්ෙග් හිතාමතා වැඩ පිළිෙවලකි.
වර්ගීකරණය -
1. ලාභය සඳහා
කළමනාකරණය - සම්පත් සැලසුම් කිරීම, සංවිධානය කිරීම, ෙමෙහයවීම සහ පාලනය කිරීම තුළින් ඵලදායී හා
කළමනාකරු - ආයතනික අරමුණු සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා කළමනාකරණ ක් රියාවලිය සිදු කරන පුද්ගලෙයකි.
1. සැලසුම් කිරීම
2. සංවිධානය කිරීම
3. නායකත්වය
4. පාලනය කිරීම
කළමනාකරුවන් වර්ග -
කළමනාකරණ කුසලතා -
1. සංකල්පීය කුසලතා- අනාගත ආයතනික උපාය මාර්ග ස්ථාපනය කර සමස්තයක් ෙලස සංවිධානය බලන්න: ෙබාෙහා්මයක් අවශ් ය
2. මානව කුසලතා- අන් අය සමඟ ෙහාඳින් වැඩ කිරීෙම් හැකියාව: සියලුම කළමනාකරුවන්ට සමානව අවශ් ය ෙව්
3. තාක්ෂණික කුසලතා- කාර්යය ඉටු කිරීම සඳහා අවශ් ය ශිල්පීය ක් රම, ක් රියා පටිපාටි සහ දැනුම ෙයාදන්න: වඩාත්ම අවශ් ය වන්ෙන් පළමු ෙපළ
I. රූප ශීර්ෂය: ආචාර කිරීම සහ සමාගම නිෙයා්ජනය කිරීම වැනි චාරිත් රානුකූල රාජකාරි ඉටු කරන්න.
II. නායකයා: ඉලක්ක සපුරා ගැනීම සඳහා කම්කරුවන් දිරිමත් කිරීම සහ දිරිමත් කිරීම.
II. ෙබදාහරින්නා: සංවිධානය තුළ සිටින අෙනකුත් අය සමඟ ෙතාරතුරු ෙබදා ගන්න.
II. කැළඹීම් හසුරුවන්නා - ක්ෂණික ක් රියාමාර්ග ඉල්ලා සිටින බරපතල ගැටළු වලට ප් රතිචාර දැක්වීම.
III. සම්පත් ෙවන් කරන්නා - කුමන සම්පතක් ලබා ගන්ෙන්ද යන්න තීරණය කරන්න.
I. විද් යාත්මක කළමනාකරණය: ආර්ථික මිනිසා (මිනිසා මුදලින් ෙපලඹී ඇත) සහ එක් ෙහාඳම වැඩ ක් රමයක්.-
FW ෙට්ලර්
III. නිලධර කළමනාකරණය: දැඩි ෙලස නිර්වචනය කරන ලද ධුරාවලිය, රීති සහ අධිකාරිය.- මැක්ස් ෙවබ්බර්
I. මානව සම්බන්ධතා ව් යාපාරය: මිනිසා තම අවශ් යතා පිළිගනිමින් අභිෙප් ර්රණය කළ යුතු සමාජ ජීවිෙයකි.-
එල්ටන් මෙයා්
Hawthorn අත්හදා බැලීම්: ඇමරිකා එක්සත් ජනපදෙය් චිකාෙගා් හි Hawthorn කර්මාන්ත ශාලාෙව් පවත්වන ලදී.
Hawthorn බලපෑම: ෙවනත් අෙයකු විසින් අධීක්ෂණය කරන විට ෙහා් නිරීක්ෂණය කරන විට මිනිසුන් වඩා ෙහාඳින් හා ෙවෙහස මහන්සි වී වැඩ කරයි.
II. මානව සම්පත් ඉදිරිදර්ශනය: කම්කරුවන් යනු සංවිධානයක වැදගත්ම අංගයයි.- ඒබ් රහම්
මාස්ෙලා් සහ ඩග්ලස්
මැක්ග්ෙරගර්
III. චර්යා විද් යා ව් යාපාරය: සංකීර්ණ මිනිසා සහ සමාජ විද් යාෙවන් ලබාගත් දැනුම භාවිතය.
3. කළමනාකරණ විද් යා ප් රෙව්ශය- කළමනාකරණය සහ තීරණ ගැනීෙම්දී ගණිතය සහ සංඛ් යාෙල්ඛන භාවිතය.
4. පද්ධති ප්රෙව්ශය- සංවිධානයක් යනු අන්තර් සම්බන්ධිත ෙකාටස් වලින් සමන්විත පද්ධතියකි.
II. සංවෘත පද්ධතිය: බාහිර ෙලා්කය සමඟ අන්තර් ක්රියා ෙනාකරන සංවිධාන.
5. අවිනිශ්චිත ප් රෙව්ශය- කළමනාකරණෙය් ෙහාඳම ක් රමයක් නැත (කළමනාකරණය තත්ත් වයට අදාළ ෙව්).
6. ජපන් ප් රෙව්ශය-
ෙකට්ටු නිෂ්පාදනය
II. න් යාය Z: ෙස්වකයාෙග් යහපැවැත්ම ෙකෙරහි අවධානය ෙයාමු කිරීෙමන් ෙස්වක පක්ෂපාතිත්වය වැඩි කිරීම.- විලියම් ඕචි
I. McKinsey 7s රාමුව
වර්ගීකරණය -
1. අභ් යන්තර: සංවිධානයට පූර්ණ පාලනය ඇති ආයතන සීමාවන් තුළ ඇති මූලද් රව් ය.-
කළමනාකරුවන්, ෙස්වකයින්, ව් යුහය, සංස්කෘතිය...
SWOT විශ්ෙල්ෂණයක්-
තීරණ වර්ග -
1. වැඩසටහන්ගත තීරණ- නිතර සිදුවන තත්වයන් සමඟ කටයුතු කිරීම සඳහා සම්මත ක් රියා පටිපාටි භාවිතෙයන් ගනු ලැෙබ්: රීති සහ
2. වැඩසටහන්ගත ෙනාකළ තීරණ- අනෙප්ක්ෂිත ගැටළු සමඟ කටයුතු කිරීමට භාවිතා කරන එක් ෙවඩි තැබීෙම් තීරණ- ෙබාෙහා් දුරට ඉහළ
ලක්ෂණ-
නිරවද්යතාව
අදාළත්වය
පරිපූර්ණත්වය
කාලානුරූපී බව
පිරිවැය ඵලදායීතාවය
ෙමෙහයුම්: TPS
උපායමාර්ගික: ESS
1. සම්භාව් ය ආකෘතිය- කළමනාකරුවන් තාර්කික සහ තාර්කික යැයි උපකල්පනය කරන කළමනාකරුවන් තීරණ ගත යුතු
ආකාරය.
V. ක්රියාත්මක කිරීම
VI ඇගයීම සහ ප් රතිෙපා්ෂණය
4. හැසිරීම්: අන් අය ගැන ගැඹුරු සැලකිල්ලක් දක්වන්න සහ සියලු ෙදනා එකට වැඩ කරන බවට වග බලා ගන්න.
1. ෙමාළය කුණාටු කිරීම: පුළුල් පරාසයක විකල්ප සමඟ මුහුණට මුහුණ අන්තර්ක් රියා කිරීම.
2. නාමික කණ්ඩායම් තාක්ෂණය: නිර්මාණාත්මක සහ නව් ය අදහස් මත පදනම්ව ෙශ් ර්ණිගත කිරීම.
හැඟීම්වල බලපෑම
අධි විශ්වාසය
සැලසුම් කිරීම - සුදුසු ඉලක්ක පිහිටුවීම සහ ඒවා සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා උපාය මාර්ග සැකසීම.
ප්රධාන ක්රියාකාරකම් -
1. තනි ව් යාපාරය - ඉහළ කළමනාකාරීත්වය විසින් සිදු කරන ලද සැලසුම් මට්ටම් 3 ක්.
2. බහු ව් යාපාර- සැලසුම් කමිටුව/ෙකාට්ඨාශය විසින් සිදු කරන ලද සැලසුම් මට්ටම් 4ක්.
සැලසුම් මට්ටම්-
1. ආයතනික සැලසුම්- ඉහළ කළමනාකාරීත්වය විසින් සකස් කරන ලද දිගුකාලීන උපාය මාර්ග
සැලසුම් ක්රියාවලිය -
1. දැක්ම සහ ෙමෙහවර
අරමුණු - පවතින සීමිත සම්පත් වලින් සංවිධානයට සාක්ෂාත් කර ගැනීමට අවශ් ය ෙද්.
SMART අරමුණු-
තනි-භාවිතය: නැවත නැවත සිදු ෙනාවන ගැටළු විසඳීම සඳහා ඉඳහිට භාවිතා කරන සවිස්තරාත්මක ක් රියාමාර්ග.
ස්ථාවර සැලසුම්: පුනරාවර්තන ගැටළු විසඳීම සඳහා භාවිතා කරන ස්ථාපිත තීරණ මාලාවක්.
හදිසි සැලසුම්කරණය - ආයතනික උපාය මාර්ග ක් රියාත්මක කිරීෙමන් අනෙප්ක්ෂිත ප් රතිඵල (සෘණ සහ ධනාත්මක යන
ෙදකම) හඳුනා ගැනීම සහ ඒවා අනාගත සැලසුම්වලට ඒකාබද්ධ කිරීම.
නායකත්වය ෙනාමැතිකම
අවිනිශ්චිත/ගතික පරිසරය
සහෙයා්ගිතාව ෙනාමැතිකම
සම්පත් හිඟකම
කිරීෙම් ක් රියාවලිය.
2. වැඩ බර ෙබදීම
3. තනතුරු අතර ෙවනස - ෙර්ඛීය සහ කාර්ය මණ්ඩල තනතුරු අතර ෙවනස හඳුනා ගැනීම.
4. වාර්තාකරණ සබඳතා ස්ථාපිත කිරීම- අණදීෙම් දාමය සහ පාලන පරාසය පැහැදිලි කිරීම.
ශ්රම ෙබදීම - කාර්යක්ෂමතාව වැඩි කිරීම සඳහා පද්ධතියක වැඩ ෙවන් කිරීම.
රැකියා විෙශ්ෂීකරණය - සීමිත විෂය පථයක් තුළ වැඩ ෙකෙරහි අවධානය ෙයාමු කිරීෙමන් විෙශ්ෂඥෙයකු වීෙම් ක්රියාවලිය.
වාසි:
ප්රවීණතාවය
අවාසි:
කම්මැලිකම
1. රැකියා භ් රමණය: ක් රමානුකූලව ෙස්වකයින් එක් රැකියාවකින් තවත් රැකියාවකට මාරු කිරීම.
2. රැකියා විශාල කිරීම: ෙස්වකයින්ට ඉටු කිරීමට වැඩි කාර්යයන් ලබා දීම.
3. රැකියා සාරවත් කිරීම: කාර්යයන් සහ රැකියාව ෙකෙරහි බලය යන ෙදකම වැඩි කරන්න.
4. වැඩ කණ්ඩායම්: සමස්ත කණ්ඩායමකට වැඩ පද්ධතිය සැලසුම් කිරීමට සහ වැඩ ෙවන් කිරීම තීරණය කිරීමට ඉඩ ෙදන්න.
තනතුරු වර්ග -
1. ෙර්ඛාව: ආයතනික අරමුණු සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා වගකිව යුතුය: නිෂ්පාදන කළමනාකරු, අෙලවි
කළමනාකරු
2. කාර්ය මණ්ඩලය: ෙර්ඛීය තනතුරු සඳහා විෙශ්ෂඥ දැනුම, උපෙදස් සහ සහාය ලබා දීම: කාර්මික ඉංජිෙන්රු, අෙලවි පර්ෙය්ෂණ
කළමනාකරු
2. පරිමාණ මූලධර්මය- අධිකාරිය ඉහළ සිට පහළට විධාන දාමය පහළට ගලා යයි.
අධිකාරිෙය් වර්ග -
1. ෙර්ඛාව: වහාම යටත් නිලධාරීන් ෙමෙහයවීමට සහ පාලනය කිරීමට විධිමත් අධිකාරිය.
2. නිෙයා්ජිත කණ්ඩායම
විමධ් යගත කිරීම- තීරණ අධිකාරිය ඉහළ සිට පහළට කළමනාකාරිත්වයට තල්ලු කිරීම (නිෙයා්ජිත කිරීෙම් අවසාන
ප් රතිඵලය).
නිෙයා්ජිත ක් රියාවලිය -
කළමනාකරුවන්ෙග් අසංවිධානාත්මකභාවය
සම්බන්ධීකරණ උපකරණ -
කළමනාකරණ ධුරාවලිය
නීති රීති
සම්බන්ධතා භූමිකාවන්
ආයතනික ව් යුහය - රැකියා ෙබදීම, කණ්ඩායම්ගත කිරීම සහ සම්බන්ධීකරණය කරන විධිමත් රාමුවකි.
ආයතනික සටහන - ව්යුහෙය් චිත්රක නිරූපණය.
4. ජාලය- මධ් යම හරයක් සහ බාහිරින් ලබා ගත් ෙකාන්ත් රාත්කරුවන්/සැපයුම්කරුවන් සම්බන්ධ කිරීම
1. Hourglass- ඉහළ සහ පහළ යන ෙදඅංශෙයන්ම වැඩි කළමනාකරුවන්, නමුත් මැද ඉතා සුළු පිරිසක්
2. ෙපාකුරු - විශාල සංවිධානයක් ෙලස ෙපනී සිටීම සඳහා කුඩා සමාගම් ඒකාබද්ධ කිරීම
6. ෙදබිඩි - අද ඉල්ලුමට අනුගත විය හැකි ෙමන්ම පරිසරෙය් අනාගත ෙවනස්කම් වලට අනුගත විය
හැකි සංවිධානය.(සූරාකෑම+ගෙව්ෂණය)
7. නායකයින්
බල මූලාශ් ර -
පැවරී ඇති නායකත්වය (තත්ත්ව බලය)- සංවිධානයක තනතුරක් මත පදනම්ව: අධ් යක්ෂවරුන්
හදිසි නායකත්වය (පුද්ගලික බලය)- අන්තර්ක් රියා හරහා කාලයත් සමඟ මතු ෙව්: කණ්ඩායම් නායකයින්
1. ගතිලක්ෂණ ප් රෙව්ශය- නායකයින් උපත ලබන්ෙන් සහ හඳුනාගනු ලබන්ෙන් පුද්ගලික සහජ ලක්ෂණ මගිනි: බුද්ධිය,
ආත්ම විශ්වාසය...
2. චර්යාත්මක ප් රෙව්ශය- ඵලදායි නායකයින් කරන්ෙන් කුමක්ද යන්න නිර්ණය කර ඵලදායී නායකයින් කවුරුන්ද යන්න තීරණය
කරන්න.
I. නායකත්ව ෛශලීන්-
3. අවිනිශ්චිත ප් රෙව්ශය-
I. ෆීඩ්ලර් ආකෘතිය
ප්රතිපල:
II. Hersey & Blanchard's Situationl Leadership Theory (SLT): සාර්ථක නායකත්වය රඳා පවතින්ෙන්,
අනුගාමිකයින් වර්ග:
නායකයින් වර්ග:
නායකයාෙග් කාර්යය වන්ෙන් ඔවුන්ෙග් යටත් නිලධාරීන්ට සහාය වීම, උපකාර කිරීම සහ ෙමෙහයවීමයි.
නායකත්ව ෛශලීන්:
ගනුෙදනු නායකත්වය - ස්ථාපිත ඉලක්කවල දිශාවට තම අනුගාමිකයින් ෙමෙහයවන සහ ෙපාළඹවන නායකයින් සහ නායකයා
සහ අනුගාමිකයා අතර හුවමාරුව ෙකෙරහි අවධානය ෙයාමු කරයි.
පරිවර්තනීය නායකත්වය - සංවිධානෙය් යහපත සඳහා සහ පාරිසරික ඉල්ලීම් සමඟ ෙවනස් වීමට
අනුගාමිකයින් තම ආත්ම අභිලාෂයන් අභිබවා යාමට ෙපාළඹවන නායකයින්.
ආකර්ශනීය නායකත්වය - උද්ෙයා්ගිමත්, ආත්ම විශ්වාසෙයන් යුත් නායකෙයකු වන අතර ඔහුෙග් ෙපෟරුෂය සහ ක් රියාවන් යම් යම්
දූරදර්ශී නායකත්වය - අනාගතය පිළිබඳ යථාර්ථවාදී, ආකර්ශනීය සහ විශ්වසනීය දැක්මක් නිර්මාණය කර සන්නිෙව්දනය කරන
නායකෙයකි.
ෙස්වක නායකත්වය - අන් අයට සහ සංවිධානයට ෙස්වය කිරීමට ඇති උනන්දුව, අන් අයෙග් යහපැවැත්ම ෙකෙරහි අවධානය ෙයාමු කරයි.
අව් යාජ නායකත්වය - ඔබ කවුරුන්ද යන්න සහ සදාචාරාත්මක හැසිරීම් සහ ඇදහිල්ල තුළින් අන් අයට මඟ ෙපන්වන්න.
8. මිනිසුන් ෙපළඹවීම
අභිප්ෙර්රණ ක්රියාවලිය -
අභිප්ෙර්රණෙය් වැදගත්කම -
ෙස්වක කැපවීම වැඩි කිරීම
ෙස්වක සංවර්ධනය
2. මානව සබඳතා- කම්කරුවන් සමාජ සම්බන්ධතා මගින් ෙපලඹී ඇත: එල්ටන් මාෙයා්
I. න් යාය X: කම්කරුවන්ට කුඩා අභිලාෂයක් ඇත, වගකීෙමන් වැළකී සිටියි, කම්මැලි වන අතර බෙලන්, මුදලින් ෙහා් ප් රශංසාෙවන්
ෙපලඹිය යුතුය.
II. න් යාය Y: කම්කරුවන් අභ් යන්තරව අභිෙප් ර්රණය කර ඇත, ඔවුන්ෙග් රැකියාව භුක්ති විඳිති, සෘජු විපාකයක් ෙනාමැතිව තමන්ව යහපත්
1. අන්තර්ගත න් යාය- අවශ් යතා ෙකෙරහි අවධානය ෙයාමු කරයි: කම්කරුවන් ෙපාළඹවන්ෙන් කුමක් ද?
2. ක් රියාවලි න් යාය- ක් රියාවලිය ෙකෙරහි අවධානය ෙයාමු කරයි: කම්කරුවන් අභිෙප් ර්රණය කරන්ෙන් ෙකෙස්ද?
2. ආරක් ෂාව සහ ආරක් ෂාව- ෙසෟඛ් යය, ෙස්වක ෙස්වය, පවුෙල් ස්ථාවරත්වය...
ERG න් යාය-
1. අභිෙප් ර්රක සාධක- වැඩිදියුණු කිරීම රැකියා තෘප්තිය වැඩි කරයි: ජයග් රහණ, පිළිගැනීම, පුද්ගලික
වර්ධනය...
2. සනීපාරක්ෂක සාධක- වැඩිදියුණු කිරීම රැකියා අතෘප්තිය අඩු කරයි: ෙස්වා ෙකාන්ෙද්සි, වැටුප්, ප්රතිපත්ති සහ නීති
9. සංවිධානෙය් සන්නිෙව්දනය
සන්නිෙව්දන ක්රියාවලිය -
1. යවන්නා
2. පණිවිඩය
6. ලබන්නා
සන්නිෙව්දන ආකෘති -
නාලිකා ෙපාෙහාසත්කම-
වාසි:
පුද්ගලික
මාර්ග ෙදකක්
ෙව්ගවත් ප්රතිචාර
අවාසි:
ස්වයංසිද්ධයි
වාසි:
ස්ථිර වාර්තාව
කලින් තීරණය කර ඇත
අවාසි:
පුද්ගල ෙනාවන
එක මාර්ගයයි
මන්දගාමී ප් රතිෙපා්ෂණය
ආයතනික සන්නිෙව්දනය -
1. විධිමත් සහ අවිධිමත්
3. සන්නිෙව්දන ජාලය
සන්නිෙව්දන බාධක -
ෙනාගැලෙපන සංඥා
තත්ත්වය සහ බල ෙවනස
ශබ්දය
භාෂා ෙවනස
පිළියම් -
පසු විපරම
2. 5G ජංගම අන්තර්ජාලය
3. වලාකුළු ෙස්වා
4. දෘශ් ය ආෙලා්ක සන්නිෙව්දනය (LiFi)
5. 4K රූප ආකෘතිය
6. VR, AR සහ MR
පාලනය - ඉලක්ක සපුරා ගැනීම පහසු කිරීම සඳහා ආයතනික ක් රියාකාරකම් නියාමනය කිරීම.
පාලන ක්රියාවලිය -
I. නිවැරදි අපගමනය
පාලන වර්ග -
I. අයවැය පාලනය
II. විමධ් යගත: අවිධිමත්, කාබනික ව් යුහාත්මක විධිවිධාන සහ ෙස්වක කැපවීම මත පදනම් වූ
පාලනය: සංස්කෘතිය, ස්වයං පාලනය...
4. උපායමාර්ගික - සංවිධානය පරිසරය සමඟ ෙහාඳ ෙපළගැස්මක් පවත්වා ෙගන යන බව සහතික කිරීම සහ එහි උපාය මාර්ගික
ෙස්වක ප්රතිෙරා්ධය
නම්යශීලී බව
නිරවද්යතාව
කාලානුරූපී බව
ආර්ථීක
2. බාහිර
3. අසමානතාවය
4. අධි පරිෙභා්ජනය
5. ශ් රමය සූරාකෑම
4. සහෙයා්ගීතාවය සහ සම්බන්ධතාවය- ප් රජා බැඳීම් ෙමන්ම සමගිය තුළින් සමාජ වගකීම් සහිත සංවර්ධනයක්
ඇති කිරීම.
2. පරිසර හිතකාමී: පරිසර විද් යාව, ෛජව කලාපීයවාදය, ස්ථිර සංස්කෘතිය, පාරිසරික ගම්මාන, ෙපාදු...
විවිධත්වය- මිනිසුන් අතර අසමානතා, වයස, ස්ත් රී පුරුෂ භාවය, ජාතිය, වාර්ගිකත්වය, ආගම, ලිංගික දිශානතිය ෙහ්තුෙවන් මිනිසුන් අතර ඇති
ෙවනස්කම් ... එනම් මිනිසුන් අතර ෙවනස හඳුනා ගැනීමට භාවිතා කරයි.
වයස්ගත වන ජනගහනය
සුලුතර ජාතීන්
විවිධත්වය කළමනාකරණය කිරීම- සියළුම ෙස්වකයින්ට ඔවුන්ෙග් වයස, ස්ත් රී පුරුෂ භාවය, ජාතිය, ආගම... යනාදිය ෙනාසලකා
1. අගතිය: ෙහ්තුව ෙහා් අත්දැකීම් මත පදනම් ෙනාවන පූර්ව සම්ප් රදායික මත.
3. ඒකාකෘතිකරණය: විඩ්ලි රඳවාෙගන සිටින නමුත් ස්ථාවර, අතිශය සරල කළ රූපයක් ෙහා් විෙශ්ෂිත පුද්ගලෙයකුෙග් අදහස.
4. ජනවාර්ගික ෙක්න්ද් රවාදය: තමන්ෙග් සංස්කෘතිය තුළ ඇති වන පූර්ව නිගමනවලට අනුව ෙවනත් සංස්කෘතීන් ඇගයීම.
විවිධත්වය තුළ එකමුතුකම - ෙවනස්කම් ඉවසීම මත පදනම් වූ එකමුතුකෙම් සිට වඩාත් සංකීර්ණ එකමුතුවකට අවධානය
ෙයාමු කරන අතර ෙවනස්කම් මානව අන්තර්ක් රියා ෙපාෙහාසත් කරන අවෙබා්ධයක් මත පදනම් ෙව්.