10 Sınıf Kimya Bilgil Sarmal

10.1.
DÖNEM
SINIF1.KİMYA
YAZILI
KİMYANIN TEMEL KANUNLARI VE KİMYASAL HESAPLAMALAR
1. 112 gram Fe ve 80 gram O2 elementleri alınarak baş- 3. XaYb bileşiğinin kütlece %64'ü Y elementidir.
latılan,
Buna göre, bu bileşiğin basit formülü aşağıdaki-
3
2Fe(k) + 2 O2(g) Fe2O3(k) lerden hangisinde doğru verilmiştir? (X=27, Y=32)
tepkimesi sonlandığında 32 gram O2 elementi A) X2Y5 B) X2Y3 C) XY3
artmaktadır. D) XY2 E) X3Y
Buna göre, tepkime sonucu oluşan Fe2O3 bileşiği

kaç gramdır?
A) 80 B) 128 C) 150
D) 160 E) 192
4. I. H3PO4 – H3PO3
II. CO2 – CS2
III. C6H12 – C2H4
IV. N2O – NO2
Yukarıda verilen madde çiftlerinden hangilerinde

katlı oran bulunmaz?
A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III
www.sarmalokul.com
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
2. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinde bileşikteki

elementlerin kütlece birleşme oranı yanlış veril-
miştir? (H=1, C=12, N=14, O=16, Mg=24, Cl=35,
Ca=40, Br=80)
5. Sadece X ve Y elemenlerinden oluşan I ve II. bileşik-
Bileşik Kütlece birleşme oranı lere ait grafikler verilmiştir.
I. CaBr2 m Ca 1 Bileşik kütlesi (g) Bileşik kütlesi (g)

m Br = 4
I. bileşik II. bileşik
II. N2O4 mN 7 15 38
m O = 16
III. C 2H 6 mC 4
mH = 1
X kütlesi Y kütlesi
7 (g) 24 (g)
IV. CO2 mC 3
mO = 4
Bu grafiklere göre aynı miktar X ile birleşen I. bile-
m Mg şikteki Y miktarının II. bileşikteki Y miktarına oranı
V. MgCI2 12
m CI = 35 kaçtır?
2 2 4 3 5
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. A) 3 B) 5 C) 3 D) 2 E) 3
Uzaktan da Yakından da Sizlerleyiz…

10. SINIF KİMYA
6. 0,25 mol C4H10O2 bileşiği ile ilgili, 9. I. Bir azot atomu
I. 1 mol C atomu içerir. II. Bir azot molekülü

III. Bir gram azot atomu
II. 2,5 . NA tane H atomu içerir.
Yukarıda verilen maddelerin kütlelerinin büyükten
III. 8 gram O atomu içerir.
küçüğe doğru sıralaması seçeneklerden hangisin-
ifadelerinden hangileri doğrudur? de doğru gösterilmiştir?
(O=16, Avogadro sayısı=NA)
A) I – II – III B) III – II – I C) III – I – II
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) I – III – II E) II – I – III
D) II ve III E) I, II ve III
7. Normal şartlar altında 6,72 litre hacim kaplayan

N2O5 gazı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıştır? (N=14, O=16, Avogadro sayısı=6,02.1023)
A) 0,3 mol molekül içerir.
www.sarmalokul.com
B) 32,4 gramdır.
C) 0,6 mol N atomu içerir.
D) 9,03.1023 tane O atomu bulundurur.
E) 24 akb O atomu bulundurur.
8. 1,204.1024 tane atom içeren N2O3 gazı normal 10. 72 gram C6H12O6(k) bileşiği ile ilgili,
şartlar altında kaç litre hacim kaplar? I. Normal şartlar altında 8,96 litre hacim kaplar.
(Avogadro sayısı=6,02.1023) II. 2,4 mol O atomu içerir.
A) 4,48 B) 8,96 C) 13,44 III. 9,6.NA tane molekül içerir.
D) 2,24 E) 44,8 IV. 4,8 gram H atomu içerir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
(H=1, C=12, O=16, Avogadro sayısı=NA)
A) I ve II B) I ve III C) II, III ve IV

D) II ve IV E) I, II, III ve IV
10. SINIF KİMYA
TEPKİME DENKLEMLERİ Örneğin;
• Kimyasal tepkimeler aşağıdaki gibi denklemlerle C3H8 + O2 CO2 + H2O

gösterilir. Denklemin sol tarafına girenler (reaktifler), sağ tepkimesi denkleştirilirken sırasıyla şu işlemler yapılır.
tarafına ürünler yazılır.
1. C sayısını eşitlemek için ürünlerdeki CO2 nin baş
N2(g) + 3H2(g) 2NH3(g) katsayısına 3 yazılır.
Girenler Ürünler 2. H sayısını eşitlemek için ürünlerdeki H2O nun baş-

katsayısına 4 yazılır.
• Tepkimelerdeki maddelerin altına parantez içerisinde
maddelerin fiziksel hallerini belirten harfler yazılır. 3. Ürünlerdeki 3CO2 ve 4H2O içerisinde 10 tane O
atomu olduğu için en son O sayılarını denkleştirmek için
• NH3(g) • H2O(s)
girenlerdeki O2 nin başkatsayısına 5 yazılır.
↓ ↓
gaz sıvı C3H8 + 5O2 3CO2 + 4H2O
• NaCI(k) • C6H12O6(suda)
↓ ↓ Örnek:
katı sulu çözelti
Aşağıdaki tepkimeleri en küçük tam sayılarla
denkleştiriniz.
Kimyasal Tepkimelerde Korunan Özellikler
a) C2H5OH + O2 CO2 + H2O
• Toplam kütle
• Atom sayısı ve türü b) Mg(OH)2 + H3PO4 Mg3(PO4)2 + H2O
• Toplam proton, nötron ve elektron sayısı c) NH3 + O2 N2 + H2O
www.sarmalokul.com
• Toplam yük d) Ca3N2 + H2O Ca(OH)2 + NH3
• Toplam enerji
Kimyasal Tepkimelerde Değişebilen Özellikler
Çözüm:
• Hacim
a) C2H5OH + 3O2 2CO2 + 3H2O
• Basınç
• Molekül sayısı b) 3Mg(OH)2 + 2H3PO4 Mg3(PO4)2 + 6H2O
• Ortamın pH değeri c) 4NH3 + 3O2 2N2 + 6H2O

• Potansiyel enerji d) Ca3N2 + 6H2O 3Ca(OH)2 + 2NH3
• Kinetik enerji
• Maddelerin fiziksel hâlleri
• Sıcaklık
KİMYASAL TEPKİME TÜRLERİ
✎ NOT
1. Homojen – Heterojen Tepkimeler
Kimyasal tepkimeler denkleştirilirken genellikle şu
Tepkimelerdeki girenlerin ve ürünlerin fiziksel hallerine
kurallara dikkat edilir.
bakılır. Tümünün fiziksel hâli aynı ise homojen bir tane-
• Öncelikle hidrojen ve oksijen dışındaki elementler sinin bile fiziksel hali farklı ise heterojen tepkime denir.
denkleştirilir.
N2(g) + 3H2(g) 2NH3(g)
• Oksijen denkleştirilmeden önce hidrojen denkleş-
Homojen tepkime
tirilir.
• Son olarak oksijen denkleştirilir. C(k) + O2(g) CO2(g)
Heterojen tepkime

10. SINIF KİMYA
2. Endotermik - Ekzotermik Tepkimeler

2 N2 gazının yanması dışındaki tüm yanma tepki-
Tepkimeler sırasında dışarıdan ısı alınıyorsa (giren- meleri ekzotermiktir. N2 gazının yanması endotermiktir.
ler kısmında ısı varsa endotermik (ısı alan), tepkimeler
N2(g) + O2(g) 2NO(g)
sonucu ısı açığa çıkıyorsa (ürünler kısmında ısı varsa)
ekzotermik (ısı veren) tepkime denir. Endotermik tepkime
CaCO3(k) + ısı CaO(k) + CO2(g)
Endotermik tepkime 3
2Fe(k) + 2 O2(g) Fe2O3(k)
Ekzotermik tepkime
2NH3(g) + 400 kj N2(g) + 3H2(g)
Endotermik tepkime CH4(g) + 2O2(g) CO2(g) + 2H2O(g)
• Erime, buharlaşma ve süblimleşme gibi hâl değişim Ekzotermik tepkime

olayları endotermiktir.
3 Yanma tepkimelerinin gerçekleşebilmesi için;

C(k) + O2(g) CO2(g) + ısı
• Yanıcı madde
Ekzotermik tepkime • Yakıcı madde
• Tutuşma sıcaklığı
H2(g) + CI2(g) 2HCI(g) + 200 kj olması gerekir.
www.sarmalokul.com
Ekzotermik tepkime
4 O2 gazı ile tepkime vermeyen maddeler yan-

maya karşı asaldır.
• Donma, yoğunlaşma ve kırağılaşma gibi hal değişim
olayları ekzotermiktir.
3. Yanma Tepkimeleri
Tepkimelerde girenler kısmında O2 gazı varsa bu tep- 4. Analiz (Bozunma) Tepkimeleri
kimelere yanma tepkimesi denir.
Bileşiklerin kendisinden daha küçük maddelere dö-
3 nüşmesine ilişkin tepkimelerdir.
2Fe(k) + 2 O2(g) Fe2O3(k)
3
KCIO3(k) + ısı KCI(k) + 2 O2(g)
N2(g) + 2O2(g) N2O4(g)
2NH3(g) + ısı N2(g) + 3H2(g)
✎ NOT
1 Yapısında C ve H elementi bulunduran bileşik-

lere organik bileşik denir. Organik bileşikler yandığında 5. Sentez (Birleşme) Tepkimeleri
CO2 ve H2O açığa çıkar.
İki veya daha fazla maddenin birleşerek bileşikleri
CH4(g) + 2O2(g) CO2(g) + 2H2O(s) oluşturduğu tepkimelerdir.
N2(g) + 2O2(g) 2NO2(g)

C2H5OH(s) + 3O2(g) 2CO2(g) + 3H2O(s)
CaO(k) + CO2(g) CaCO3(k)

10. SINIF KİMYA
6. Asit - Baz (Nötralleşme) Tepkimeleri • 2KI(suda) + Pb(NO3)2(suda) PbI2(k) + 2KNO3(suda)

↓ ↓ ↓ ↓
Asitlerle bazlar arasında gerçekleşen tepkimelerdir.
K+ Pb2+ Çökelek Suda
Tepkimeler sonucunda tuz ve su oluşur. Ancak baz olarak – – oluşur. çözünür.
I NO3
NH3 kullanılırsa tepkime sonucu sadece tuz oluşur.
Bazı önemli asitler Bazı önemli bazlar Net iyon denklemi: Pb2+ –
(suda) + 2I (suda) PbI2(k)
Seyirci iyonlar: K+ ve NO–3

HCI LiOH
HNO3 NaOH
H2SO4 KOH
HF Mg(OH)2
CH3COOH Ca(OH)2 ✎ NOT

HCOOH Ba(OH)2 N2(g) + 2O2(g) 2NO2(g)
H2CO3 NH3
tepkimesi ile ilgili,
• Girenler kısmında O2 gazı olduğu için yanma tep-

kimesidir.
Bazı asit - baz tepkimeleri aşağıda verilmiştir.
• Yanan madde N2 gazı olduğu için endotermik tep-
HCI + NaOH NaCI + H2O kimedir.
www.sarmalokul.com
H2SO4 + Ca(OH)2 CaSO4 + 2H2O • Elementler birleşerek bileşik oluşturduğu için sen-
tez tepkimesidir.
H3PO4 + 3LiOH Li3PO4 + 3H2O
• Girenlerin ve ürünün fiziksel halleri aynı olduğu için
NH3 + HNO3 NH4NO3 homojen tepkimedir.
7. Çözünme - Çökelme Tepkimeleri
Su ortamında çözünmüş iki bileşikten birinin katyonu-

nun, diğerinin anyonu ile suda çözünmeyen bir bileşik ve
çözünen bir bileşik oluşturması sonucu gerçekleşen tep-
kimelerdir.
✎ NOT
CaCO3(k) + ısı CaO(k) + CO2(g)
AgNO3(suda) + NaCI(suda) AgCI(k) + NaNO3(suda) tepkimesi ile ilgili,

↓ ↓ ↓ ↓
• Girenler kısmında ısı olduğu için endotermik tep-
Ag+ Na+ Çökelek Suda
oluşur. çözünür. kimedir.
NO–3 CI–
• CaCO3 bileşiği daha küçük parçalara ayrıştığı için
analiz tepkimesidir.
Net iyon denklemi: Ag(suda)
+ –
+ CI(suda) AgCI(k)
• Giren ve ürünlerin fiziksel halleri farklı olduğu için
Seyirci iyonlar: Na+ ve NO–3 heterojen tepkimedir.

T 18
10. SINIF
TEPKİME KİMYA- I
DENKLEMLERİ
1. Kimyasal tepkimelerde aşağıda verilen nicelikler- 4. Sabit hacimli kapalı bir kapta sabit sıcaklıkta ger-
den hangisi her zaman korunur? çekleşen bazı tepkime denklemleri ve açıklamalar
şu şekildedir:
A) Molekül sayısı
B) Sıcaklık I. N2(g) + 3H2(g) $ 2NH3(g)
C) Maddelerin fiziksel hali tepkimesinde zamanla molekül sayısı azalır.

D) Atom sayısı ve cinsi II. CaCO3(k) $ CaO(k) + CO2(g)
E) Basınç tepkimesinde zamanla katı kütlesi azalmıştır.
III. H2(g) + CI2(g) $ 2HCI(g)
tepkimesinde elementlerin elektron sayıları değiş-

memiştir.
Buna göre tepkimelerle ilgili yapılan açıklamalar-

dan hangileri doğrudur?
2. Kimyasal tepkimelerde,
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
I. Toplam kütle
II. Toplam hacim
III. Toplam proton ve nötron sayısı
verilenlerden hangileri her zaman korunur?

5. Ağzı açık bir kapta sabit basınç alıtnda tam verimle
gerçekleşen,
www.sarmalokul.com
D) II ve III E) I, II ve III MgCO3(k) + ısı $ MgO(k) + CO2(g)
tepkimesinde zamanla kapta bulunan maddelerle

ilgili,
Atom sayısı Katı kütlesi
3. Sabit sıcaklık ve basınç altında kapalı bir kapta ger-

çekleşen,
H2(g) + Br2(g) $ 2HBr(g) Zaman Zaman

I II
tepkimesi için, Mol sayısı
I. Kütle
II. Hacim
III. Molekül sayısı
Zaman
niceliklerinden hangileri zamanla korunmuştur? III
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III çizilen grafiklerden hangileri doğrudur?
D) II ve III E) I, II ve III A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III

10. SINIF KİMYA
6. Aşağıda verilen tepkimelerden hangisinde mad- 10. Bazı tepkime denklemleri şu şekildedir:
delerin kimyasal özellikleri zamanla değişmez?
1. H2O(s) + ısı $ H2O(g)
1
A) NaCI(s) → Na(k) + CI2(g) 1
2 2. H2(g) + O $ H2O(s) + ısı
2 2(g)
B) AgNO3(suda) + NaCI(suda) → AgCI(k) + NaNO3(suda)
1
3. H2(g) + O2(g) $ H2O(g) + ısı
2
C) C6H12O6(k) → C6H12O6(suda)
Buna göre bu tepkime denklemleri ile ilgili,
D) N2(g) + 2O2(g) → 2NO2(g)
I. 1. tepkime endotermik, 2 ve 3. tepkimeler egzo-
E) CO2(g) + H2O(s) → H+(suda) + HCO–3(suda) termiştir.
II. 3. tepkime homojen, 1 ve 2. tepkimeler heterojen-
dir.
7. Sabit hacimli kapalı bir kapta sabit sıcaklıkta gerçek-
III. 1. tepkimede fiziksel, 2 ve 3. tepkimelerde kimya-
leşen,
3 sal değişim gerçekleşmiştir.
KCIO3(k) + ısı $ KCI(k) + O2(g)
2 yargılarından hangileri doğrudur?
A) I, II ve III B) II ve III C) I ve III
I. Zamanla kaptaki basınç artar.
II. Molekül sayısı azalmıştır. D) I ve II E) Yalnız I
III. Katı kütlesi zamanla azalır.

verilenlerden hangileri doğrudur?
D) II ve III E) I, II ve III 11. Sabit basınçlı bir kapta gerçekleşen,

C3H8(g) + 5O2(g) $ 3CO2(g) + 4H2O(s) + ısı
www.sarmalokul.com
8. I. I2(k) $ I2(g) tepkimesi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
yanlıştır?
II. 2NH3(g) + ısı $ N2(g) + 3H2(g)
A) Gaz kütlesi azalmıştır.
III. CH4(g) + 2O2(g) $ CO2(g) + 2H2O(s) + ısı B) Tepkime sonucu ısı açığa çıkmıştır.
IV. C2H5OH(g) $ C2H5OH(s) C) Kimyasal değişim gerçekleşmiştir.
Yukarıda verilen tepkimelerden hangileri endoter- D) Heterojen bir tepkimedir.
mik (ısı alan) tepkimedir? E) Molekül sayısı zamanla değişmemiştir.
A) I ve II B) II ve III C) I, II ve III
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
9. I. MgCI2(s) $ Mg(k) + CI2(g) 12. X bileşiği sabit hacimli bir kapta ısıtıldığında CaO ka-
II. MgCI2(k) $ Mg2+ + 2CI–(suda) tısı ve CO2 gazı açığa çıkmaktadır.
(suda)
Buna göre,
Verilen tepkimelerle ilgili aşağıdaki ifadelerden
I. X bileşiğinin yapısında sadece Ca ve C element-
hangisi yanlıştır?
leri bulunur.
A) I. tepkimede kimyasal değişim gerçekleşmiştir. II. Tepkime homojendir.
B) II. tepkimede fiziksel değişim gerçekleşmiştir. III. Tepkime endotermik olarak gerçekleşmiştir.
C) I. tepkimede katı kütlesi artarken II. tepkimede
yargılarından hangileri doğrudur?
katı kütlesi azalır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I. tepkimede zamanla molekül sayısı artar.
E) II. tepkimede MgCI2 bileşiğindeki elementlerin D) I ve III E) II ve III
elektron sayıları değişmiştir.

TEST–19
10. SINIF KİMYA
TEPKİME DENKLEMLERİ
KİMYANIN TEMEL KANUNLARI - II HESAPLAMALAR
VE KİMYASAL
1. C3H8 + O2 $ CO2 + H2O 4. Şekildeki diyagram kimyasal bir tepkimeyi temsil et-
mektedir.
tepkimesi en küçük tam sayılarla denkleştirildiğin-
de O2, CO2 ve H2O maddelerinin katsayıları aşağı-
dakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
O2 CO2 H 2O
A) 4 3 4
B) 3 3 4
Buna göre bu tepkimenin denklemi aşağıdakiler-
C) 5 3 4
den hangisindeki gibi olabilir?
D) 5 4 4
E) 4 4 4 A) N2 + 2O2 $ 2NO2
1
B) H2 + O $ H2O
2 2
C) 2NO + O2 $ 2NO2
D) H2 + CI2 $ 2HCI
E) N2 + 3H2 $ 2NH3
2. C4H10(g) + O2(g) $ CO2(g) + H2O(g)
tepkimesi en küçük tam sayılarla denkleştirilirse

O2 gazının katsayısı kaç olur?
13 11
A) 13 B) 11 C) D) E) 5
2 2
www.sarmalokul.com
5. AI + HNO3 $ AI(NO3)3 + H2(g)
Yukarıda verilen tepkime en küçük tam sayılarla

denkleştirildiğinde ürünlerdeki toplam atom sayı-
sı kaç olur?
3. C3H8O3(s) + O2(g) $ CO2(g) + H2O(g)

A) 15 B) 18 C) 23 D) 32 E) 36
Atom türü korunmuştur.
Heterojen tepkimedir.
6. Aşağıda verilen kimyasal tepkimelerden hangi-
En küçük tamsayılarla denkleştirilirse O2 gazı- sinde tepkime denklemi denkleştirilmemiştir?
nın katsayısı 7 olur. A) 4Fe + 3O2 $ 2Fe2O3

yargıların doğru (D) veya yanlış (Y) olarak işaret- B) N2 + 3H2 $ 2NH3
lenmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru veril-
miştir? C) CaCO3 + HCI $ CaCI2 + CO2 + H2O
A) D B) D C) D D) Y E) Y 1
D) Mg + O $ MgO
2 2
D D Y Y D
E) CH4 + 4Br2 $ CBr4 + 4HBr
D Y Y Y D

10. SINIF KİMYA
7. X ve O2’nin tepkimeye girmesiyle CO2 ve H2O oluş- 10. AI4C3 + xH2O $ AI(OH)3 + yCH4
maktadır. Bu tepkimeye ait mol sayısı - zaman grafiği
Denklemi verilen tepkime en küçük tam sayılarla
verilmiştir.
denkleştirildiğinde x + y toplamı aşağıdakilerden
Mol Sayısı hangisinde doğru gösterilmiştir?
0,7 A) 10 B) 12 C) 15 D) 20 E) 23
0,6 H2O(s)
0,5 X(s)
0,4 CO2(g)
0,3
0,2
O2(g)
Zaman
Grafikteki bilgilere göre X’in formülü aşağıdakiler-

den hangisinde doğru verilmiştir?
11. Ca3P2 + 6H2O $ 3X + 2PH3
A) C2H6 B) C2H6O C) C2H6O2
X + H2SO4 $ Y + 2H2O
D) C3H8O E) C3H8O2
Yukarıda verilen tepkime zincirine göre X ve Y
maddelerinin formülleri aşağıdakilerden hangisin-
de doğru verilmiştir?
X Y
www.sarmalokul.com
A) CaO CaS
B) Ca(OH)2 CaS
C) Ca(OH)2 CaSO4
D) CaO CaSO4
8. AICI3 + Ca3N2 $ AIN + CaCI2 E) CaO2 CaS
Verilen tepkime en küçük tam sayılarla denkleşti-
rildiğinde denklemdeki katsayılar toplamı kaçtır?
A) 5 B) 7 C) 8 D) 9 E) 12
12. NH3 + O2 $ NO + H2O
Denklemi verilen tepkime en küçük tam sayılarla

denkleştilirse O2 ve H2O maddelerinin katsayıları
aşağıdakilerden hangisinde doğru gösterilmiştir?
O2 H2O
9. P2O5 + 3H2O $ 2X A) 5 3
B) 5 6
Yukarıda verilen tepkime sonucu oluşan X bileşi-
5
ğinin 0,2 molü kaç gramdır? (H = 1, O = 16, P = 31) C) 3
2
5
A) 4,9 B) 9,8 C) 19,6 D) 39,2 E) 49 D) 6
2
E) 10 6

TE –20
10.TEPKİME
SINIFTÜRLERİ
KİMYA-I
(Yanma Tepkimeleri)
1. I. C6H12O6(k) + 6O2(g) $ 6CO2(g) + 6H2O(g) 4. Yanma tepkimeleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden
hangisi yanlıştır?
3
II. KCIO3(k) + ısı $ KCI(k) + O
2 2(g) A) Tepkimenin reaktifler kısmında O2 gazı bulunur.
III. N2(g) + 2O2(g) $ 2NO2(g) B) N2 gazının yanması dışındaki tüm yanma olayla-
rı ekzotermiktir.
1
IV. H2O(s) $ H2(g) + O
2 2(g) C) Tepkimelerde O2 gazı yanıcı madde olarak kulla-
Yukarıda verilen tepkimelerden hangileri yanma nılır.
tepkimesidir? D) Tüm yanma tepkimelerinde maddelerin kimyasal
özellikleri değişir.
A) I ve III B) II ve III C) I, II ve III
E) Organik bileşiklerin yanması sonucu CO2 ve
D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV H2O oluşur.
5. Bazı tepkime denklemleri şu şekildedir:

• N2(g) + O2(g) + ısı $ 2NO(g)
• C3H8(g) + 5O2(g) $ 3CO2(g) + 4H2O(s) + ısı

2. 1. tepkime: N2(g) + O2(g) $ 2NO(g)
• SO3(g) + O2(g) $ Tepkime olmaz.
3
2. tepkime: 2Fe(k) + O $ Fe2O3(k)
2 2(g) Buna göre,
Yukarıda verilen tepkimelerle ilgili, N2 ve C3H8 gazları yanıcıdır.
I. 1. tepkime endotermik, 2. tepkime ekzotermiktir.
SO3 gazı yanmaya karşı asaldır.
www.sarmalokul.com
II. Her iki tepkime de yanma tepkimesidir.
C3H8 gazı yakıt olarak, SO3 gazı ise yangın
III. N2(g) ve Fe(k) maddelerinin kimyasal yapıları de-
ğişmiştir. söndürücü olarak kullanılabilir.
yargılarından hangileri doğrudur? yargıların doğru (D) veya yanlış (Y) olarak işaret-
lenmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru veril-
miştir?
D) II ve III E) I, II ve III A) D B) D C) D D) Y E) Y
D D Y Y D
D Y Y Y D
6. C(k) + O2(g) CO2(g)

3. Metan (CH4) gazının oksijen gazıyla tepkimesi ile
Denklemi yukarıda verilen tepkime ile ilgili,
ilgili,
I. Yanma tepkimesidir.
II. Homojen tepkimedir.
II. Endotermik bir tepkimedir.
III. Ekzotermik tepkimedir.
III. CO2 ve H2O oluşur.
IV. Sentez tepkimesidir.
A) I ve IV B) II ve III C) I, III ve IV
D) III ve IV E) I, II, III ve IV

10. SINIF KİMYA
7. Bir tepkime ile ilgili bilgiler şu şekildedir: 9. Aşağıdaki denklemlerden hangisi yanma tepki-
– Yanıcı madde kullanılmıştır. mesine ait değildir?
– Homojen tepkimedir. 1
A) Mg(k) + O $ MgO(k)
2 2(g)
– Sentez tepkimesidir. 3
B) KCI(k) + O2(g) $ KCIO3(k)
– Endotermik tepkimedir. 2
5
Buna göre bu tepkimenin denklemi aşağıdakiler- C) CH3CHO(g) + O2(g) $ 2CO2(g) + 2H2O(g)
2
den hangisi gibi olabilir? D) 6CO2(g) + 6H2O(g) + ısı $ C6H12O6(k) + 6O2(g)
1
A) H2O(g) $ H2(g) + O2(g) 1
2 E) H2O(g) + O $ H2O2(g)
2 2(g)
B) N2(g) + O2(g) $ 2NO(g)
3
C) 2Fe(k) + O
2 2(g)
$ Fe2O3(k) 10. Yanma tepkimelerinin gerçekleşebilmesi için,
7 I. Yanıcı madde
D) C2H6(g) + O $ 2CO2(g) + 3H2O(g)
2 2(g)
II. Oksijen gazı
1
E) CO(g) + O2(g) $ CO2(g) III. Belirli bir tutuşma sıcaklığı
2
verilenlerden hangilerinin olması gereklidir?
D) I ve II E) Yalnız I
www.sarmalokul.com
11. 1. tepkime: 2NH3(g) $ X(g) + 3H2(g)
8. Sabit basınçlı kapalı bir kapta C3H8 ve O2 gazları ara-
2. tepkime: 4NH3(g) + 5Y(g) $ 4NO(g) + 6H2O(g)
sında,
C3H8(g) + 5O2(g) $ 3CO2(g) + 4H2O(s) Denkleştirilmiş olarak verilen yukarıdaki tepkime-
lerde yer alan X ve Y maddelerinin kendi araların-
tepkimesi gerçekleşiyor.
da yapacağı tepkime ile ilgili,
Buna göre bu tepkime ile ilgili, I. Yanma tepkimesidir.
Ortamın sıcaklığı Sıvı kütlesi II. Isı açığa çıkar.
III. X gazının kimyasal özellikleri değişir.
Zaman Zaman
I II D) II ve III E) I, II ve III
Molekül sayısı
12. Aşağıda verilen olaylardan hangisi bir yanma tep-

kimesidir?
A) Suyun elektrolizi
Zaman
III
B) Kireç taşından ısıtılarak sönmemiş kireç ve kar-
çizilen grafiklerden hangileri doğrudur? bondioksit elde edilmesi
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III C) Saf suyun buharlaşması

D) Demirin paslanması
D) I ve II E) I ve III
E) Fotosentez olayının gerçekleşmesi

TEST–21
10. SINIFTÜRLERİ
TEPKİME KİMYA- II
(Asit -TEMEL
KİMYANIN Baz Tepkimeleri,
KANUNLARI Çözünme - Çökelme HESAPLAMALAR
VE KİMYASAL Tepkimeleri)
1. Aşağıdaki grafikte bazı maddelerin oda sıcaklığındaki 3. X ve Y bileşikleri ile hazırlanan sulu çözeltilerin nötr-
pH değerleri verilmiştir. leşmesine ait titrasyon düzeneği şekildeki gibidir.
pH
Y çözeltisi
X Y Saf su Z T Madde X çözeltisi
Buna göre,
I. X–Z
Buna göre X ve Y bileşikleri aşağıdakilerden han-
II. Y – T gisi olamaz?
III. Z – T X Y
IV. X – T
A) KOH H3PO4
verilen madde çiftlerinden hangileri arasında nöt-
B) HCOOH LiOH
ralleşme tepkimesi gerçekleşebilir?
C) C2H5OH HNO3
A) I ve II B) III ve IV C) I, III ve IV
D) I, II ve IV E) II, III ve IV D) H2SO4 Ba(OH)2
E) Mg(OH)2 CH3COOH
www.sarmalokul.com
4. H2SO4 çözeltisi bulunan şekildeki kaba üzerindeki
2. HCI(suda) + Ca(OH)2(suda) $
bürette bulunan NaOH çözeltisi damla damla ekleni-
yor.
Yukarıda verilen tepkime ile ilgili,
I. Nötralleşme tepkimesidir. NaOH
çözeltisi
II. Tepkime sonucu tuz ve su oluşur.
III. Türler arasında elektron alışverişi gerçekleşmiş-
tir.
yargılarından hangileri doğrudur? H2SO4
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III çözeltisi
Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Kapta nötralleşme tepkimesi gerçekleşir.
B) Tepkime sonucunda Na2SO4 tuzu ve H2O oluşur.
C) Oluşan çözelti elektrik akımını iletir.
D) Maddelerin kimyasal özellikleri değişir.
E) Elementlerin elektron sayıları değişir.

10. SINIF KİMYA
5. Bazı asit - baz tepkimeleri şu şekildedir: 8. BaCI2(suda) + Na2SO4(suda) $ BaSO4(k) + NaCI(suda)

• I
H3PO4 + Mg(OH)2 $ ……… + H2O Denklemi verilen tepkime ile ilgili aşağıdaki ifade-
• II + HNO3 $ NH4NO3 lerden hangisi yanlıştır?
………
A) Çökelme tepkimesidir.
• III $ K2SO4 + H2O
KOH + ………
B) Tepkime en küçük tam sayılarla denkleştirilirse
Buna göre tepkimelerdeki I, II ve III ile gösterilen
NaCI’nin katsayısı 2 olur.
maddeler aşağıdakilerden hangisinde doğru veril-
C) Oluşan çözelti elektrolittir.
miştir?
D) Net iyon eşitliği,
I II III
Na+(suda) + CI–(suda) $ NaCI(suda) şeklindedir.
A) MgPO4 NO2 H 2S
E) Çözeltideki Ba2+ iyon sayısı zamanla azalmıştır.
B) Mg3(PO4)2 NO2 H2SO4
C) Mg3(PO4)2 NH3 H2SO4
D) Mg3(PO4)2 NH3 H 2S
E) MgPO4 NH3 H2SO4
9. İyonik bağlı bileşiklerin saf sudaki çözünürlükleri ile
www.sarmalokul.com
ilgili bazı bilgiler şu şekildedir:
6. HCOOH sulu çözeltisi ile aşağıda verilen sulu çö- • Nitrat kökü bulunduran bileşikler saf suda iyi çö-
zeltilerden hangisi karıştırıldığında nötralleşme zünür.
tepkimesi gerçekleşir? • 1A grubu elementlerini bulunduran bileşikler saf
suda iyi çözünür.
A) CH3OH B) Ba(OH)2
C) CH3COOH D) H2CO3
KI Pb(NO3)2
E) H2S çözeltisi çözeltisi
Şekilde verilen çözeltiler aynı sıcaklıkta karıştırıldı-

ğında yeni bir çözelti ve kabın dibinde bir miktar katı
oluştuğu gözlemleniyor.
7. NaCI sulu çözeltisi ile AgNO3 sulu çözeltisi aynı sı-
caklıkta karıştırıldığında, Buna göre bu tepkime ile ilgili,
NaCI(suda) + AgNO3(suda) $ AgCI(k) + NaNO3(suda) I. Tepkime denklemi,

2KI(suda) + Pb(NO3)2(suda) → PbI2(k) + 2KNO3(suda)
şeklindedir.
Buna göre bu tepkime ile ilgili,
II. Net iyon denklemi,
I. Ag+ ve CI– iyonları birleşerek AgCI çökeleğini
(suda) + 2I (suda) √ PbI2(k)
oluşturmuştur. Pb2+ –
II. Na+ ve NO–3 iyonları seyirci iyonlardır. şeklindedir.
III. Kimyasal değişim gerçekleşmiştir. III. Zamanla K+ ve NO–3 iyon sayısı değişmemiştir.
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III

22
10. SINIF
TEPKİME KİMYA
TÜRLERİ
(Karma)
- III
1. Bazı tepkime denklemleri aşağıda verilmiştir. 4. Aşağıda denklemleri verilen tepkimelerden hangi-
1. tepkime: H2(g) + CI2(g) $ 2HCI(s) + ısı sinin türü karşısında yanlış yazılmıştır?
2. tepkime: 2NH3(g) + ısı $ N2(g) + 3H2(g) Tepkime denklemi Türü
Buna göre bu tepkimelerle ile ilgili, A) Ca2+ –2

(suda) + CO 3(suda) " CaCO3(k)
Çökelme
I. 1. tepkime sentez, 2. tepkime analiz tepkimesidir. 1

B) SO2(g) + O " SO3(g) Sentez
2 2(g)
II. 1. tepkime ekzotermik, 2. tepkime endotermiktir.
III. 1. tepkime heterojen, 2. tepkime homojendir. C) 2BaO2(k) + ısı " 2BaO(k) + O2(g) Yanma
yargılarından hangileri doğrudur? D) 2KCIO3(k) " 2KCI(k) + 3O2(g) Analiz

E) NH3(suda) + HCI(suda) " NH4CI(suda) Asit - baz
2. 1. HCI(suda) + NaOH(suda) $ NaCI(suda) + H2O(s) 5. Aşağıda verilen madde çiftlerinden hangileri ara-
sında nötralleşme tepkimesi gerçekleşir?
2. KBr(suda) + AgNO3(suda) $ AgBr(k) + KNO3(suda)
A) C2H5OH – H2SO4
Denklemleri verilen tepkimelerle ilgili,
B) NH3 – NaOH
I. 1. tepkime nötralleşme tepkimesidir.
C) HCOOH – HCI
www.sarmalokul.com
II. 2. tepkime çökelme tepkimesidir.
D) CH3COOH – NH3
III. Her iki tepkimede de anyonlar ve katyonlar yer
değiştirmiştir. E) Na – H2O
6. Fe(NO3)2(suda) + 2NaOH(suda) → Fe(OH)2(k) + 2NaNO3(suda)
Denklemi verilen tepkime ile ilgili,

3. Aşağıdaki tepkimelerden hangisi endotermik tep- I. Net iyon denklemi;
kimedir?
Fe2+ –
(suda) + 2OH (suda) $ Fe(OH)2(k)
A) HNO3(suda) + KOH(suda) $ KNO3(suda) + H2O(s) şeklindedir.
B) C(k) + O2(g) $ CO2(g) II. Na+ ve NO–3 iyonları seyirci iyonlardır.

III. Çözünme - çökelme tepkimesidir.
C) N2(g) + 3H2(g) $ 2NH3(g) + ısı
D) N2(g) + O2(g) $ 2NO(g)
E) H2O(g) $ H2O(s) D) I ve II E) Yalnız III

10. SINIF KİMYA
7. HCI(g) + NH3(g) $ NH4CI(k) + ısı

10. CO(g) +
1
O $ CO2(g)
2 2(g)
Denklemi verilen tepkime ile ilgili,
Denklemi verilen tepkime ile ilgili aşağıdaki ifade-
I. Asit - baz tepkimesidir. lerden hangisi yanlıştır?
II. Homojen tepkimedir.
A) Sentez tepkimesidir.
III. Endotermik tepkimedir.
B) Yanma tepkimesidir.
C) Elementlerin elektron sayıları değişmemiştir.
D) Ekzotermik tepkimedir.
D) I ve II E) II ve III E) Homojen tepkimedir.
8. Aşağıdaki tepkimelerden hangisi sentez tepkime-

sidir?
A) Na2CO3(k) $ 2Na+(suda) + CO2–

3(suda)
B) Mg(k) + 2HCI(suda) $ MgCI2(suda) + H2(g)
C) N2O(g) + O2(g) $ N2O3(g)

11. X maddesi yakıldığında sadece CO2 ve H2O oluş-
D) MgCO3(k) $ MgO(k) + CO2(g) maktadır.
E) Na2SO4(k) $ SO3(g) + Na2O(k) Buna göre X maddesi,

I. C 2H 6
www.sarmalokul.com
II. C2H5OH
9. Şekildeki sistemde M musluğu açılarak çözeltilerin III. C6H12O6

karışması sağlanıyor ve kapta, verilenlerden hangileri olabilir?
Mg(OH)2(suda) + H3PO4(suda) $ X(suda) + H2O(s) A) I, II ve III B) II ve III C) I ve III
tepkimesi gerçekleşiyor. D) I ve II E) Yalnız I
H3PO4
çözeltisi
Mg(OH)2
çözeltisi
12. Bazı tepkime denklemleri şu şekildedir:
• Ca(k) + F2(g) → CaF2(k)
Buna göre kapta gerçekleşen tepkime ile ilgili
aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? • Ca(NO3)2(suda) + Na2CO3(suda) → CaCO3(k) + NaNO3(suda)
A) Nötralleşme tepkimesi gerçekleşmiştir. • KOH(suda) + HCI(suda) → KCI(suda) + H2O(s)
B) X bileşiğinin formülü Mg2(PO4)3’tür. 3

• KCIO3(k) → KCI(k) + O
2 2(g)
C) Tepkime en küçük tam sayılarla denkleştirildiğin-
de H2O’nun katsayısı 6 olur. Buna göre verilen tepkimeler içerisinde aşağıdaki
tepkime türlerinden hangisi yoktur?
D) Çözeltideki H+ ve OH– iyon sayısı zamanla azal-
mıştır. A) Sentez B) Yanma
E) İyonlar arasında yer değiştirme tepkimesi ger- C) Analiz D) Nötralleşme
çekleşir.
E) Çözünme - Çökelme

10. SINIF
ETKİNLİK KİMYA
–I
AÇIK UÇLU SORULAR
1. Kimyasal tepkimeler sırasında, 4. Mg + H3PO4 Mg3(PO4)2 + H2
I. Atom sayısı tepkimesi en küçük tam sayılarla denkleştirilirse
II. Atom türü denklemdeki katsayılar toplamı kaç olur?
III. Toplam basınç
IV. Molekül sayısı
V. Maddelerin fiziksel hali
VI. Toplam kütle
VII. Toplam elektron sayısı
VIII. Ortamın pH değeri
verilen özelliklerden hangileri her zaman koru- 5. Aşağıda verilen tepkimelerin türlerini altlarına
nur? yazınız.
a) N2(g) + 2O2(g) 2NO2(g)
2. Sabit sıcaklık ve sabit basınç altında gerçekleşen b) C(k) + O2(g) CO2(g)

aşağıdaki tepkimelerde zamanla hacim nasıl de-
ğişir?
a) N2(g) + 3H2(g) 2NH3(g)

c) HCI(suda) + NaOH(suda) NaCI(suda)+ H2O(s)
www.sarmalokul.com
b) PCI5(g) PCI3(g) + CI2(g)
d) 2KI(suda)+Pb(NO3)2(suda) PbI2(k)+ 2KNO3(suda)
c) H2(g) + CI2(g) 2HCI(g)
d) CH4(g) + 2O2(g) CO2(g) + 2H2O(s)
3. C3H8O + O2 CO2 + H2O 6. 6CO2 + 6H2O X + 6O2
tepkimesi en küçük tam sayılarla denkleştirilirse tepkimesi sonucu oluşan X bileşiğinin 0,4 molü
O2 molekülünün katsayısı kaç olur? kaç gramdır? (H = 1, C = 12, O = 16)

10.ETKİNLİK
SINIF–KİMYA
II
DOĞRU - YANLIŞ BOŞLUK DOLDURMA

Aşağıdaki cümleler doğru ise yanındaki kutucu- Aşağıdaki boşlukları uygun kelimelerle veya
ğa “D” yanlış ise “Y” yazınız. sayılarla doldurunuz.
1. X + 4O2 3CO2 + 3H2O denkleştirilmiş tepkime-

Doğru Yanlış
sindeki X'in formülü .............................'dur.
1. Kimyasal tepkimeler sırasında
toplam kütle, atom sayısı ve
atom türü her zaman korunur. 2. I. CH4(g) + 2O2(g) CO2(g) + 2H2O(s)
2. Cr2O27 + 6CI– + 14X
II. N2(g) + O2(g) 2NO(g)
2Cr3+ + 3CI2 + 7H2O
denkleştirilmiş tepkimesindeki III. CaCO3(k) CaO(k) + CO2(g)
X taneciği H+ iyonudur. 1
IV. H2(g) + 2 O2(g) H2O(g)
3. 5
N2(g) + 2 O2(g) N2O5(g)
Yukarıda verilen tepkimelerden ............. ve ..............
tepkimesinde aynı şartlarda
tepkime homojen, .............. ve ................ tepkime
harcanan N2 ve O2 gazlarının
heterojen tepkimelerdir.
toplam hacmi oluşan N2O5
gazının hacmine eşittir.
4. CH4 gazının O2 gazı ile tep- 3. I. N2(g) + 2O2(g) 2NO2(g)
kimesi sonucu CO2 ve H2O
II. MgCO3(k) + ısı MgO(k) + CO2(g)
www.sarmalokul.com
oluşur.
III. CH4(g) + 2O2(g) CO2(g) + 2H2O(g)
5. 1
Ca(k) + 2 O2(g) → CaO(k) tep-
kimesi bir analiz tepkimesidir. IV. HBr(suda) + KOH(suda) KBr(suda) + H2O(s)
6. Na+H3PO4→Na3PO4+H2 Yukarıda verilen tepkimeler ısı değişimine göre sınıf-

tepkimesi en küçük tam sayı- landırıldığında ……… ve ……… endotermik, ………
larla denkleştirilirse ürünlerdeki ve ……… ekzotermik tepkimelerdir.
toplam atom sayısı 22 olur.
7. H2(g) + CI2(g) → HCI(g) 5

4. I. N2O5(g) N2(g) + 2 O2(g)
tepkimesi homojen bir tepki-
medir. 1
II. H2(g) + 2 O2(g) H2O(g)
8. N2 gazının yanması dışındaki
tüm yanma olayları ekzoter- III. 2NO(g) + O2(g) 2NO2(g)
miktir.
IV. CaCO3(k) CaO(k) + CO2(g)
9. HNO3 + NaOH → NaNO3 + H2O
Yukarıda verilen tepkimelerden ............. ve ..............
tepkimesi nötralleşme tepki- analiz, .............. ve ................ sentez tepkimeleridir.
mesi olup ekzotermik olarak
gerçekleşir.
10. C2H5OH ile KOH bileşikleri 5. AI + H2SO4 AI2(SO4)3 + H2
arasında nötralleşme tepki-
mesi gerçekleşir. tepkimesi en küçük tam sayılarla denkleştirildiğinde
ürünlerdeki toplam atom sayısı ................. olur.

10. SINIF KİMYA
KİMYASAL HESAPLAMALAR a) O2 gazı 1 moldür.
Kimyasal hesaplamalarla ilgili soruları çözerken sıra- b) NŞA'da 1 mol CO2(g) 22,4 litre ise
sıyla aşağıdaki işlemler yapılır. 0,6 mol CO2(g) ?
___________________________
• Tepkime denklemleri yazılarak denkleştirilir. ? = 0,6·22,4
• Kütlesi, hacmi veya tanecik sayısı verilen tepkimede- = 13,44 litre
ki maddenin MOL sayısı bulunur.
• Tepkimedeki maddelerin katsayıları kullanılarak c) 1 mol H2O 18 g ise

sonucu istenen maddenin MOL sayısı bulunur. 0,8 mol H2O ?
_______________________
• MOL sayısı bulunan maddenin kütlesine, hacmine ? = 0,8·18
veya tanecik sayısına geçiş yapılır. = 14,4 g
✎ NOT
Örnek:
Katsayılarla mol geçişi yapabileceğimiz gibi GAZ
Denklemi verilen tepkime sırasında 8,8 gram C3H8
fazında gerçekleşen tepkimelerde katsayılarla hacim
gazı harcanmıştır.
geçişi de yapabiliriz.
C3H8(g) + 5O2(g) 3CO2(g) + 4H2O(g)
Örnek:
Buna göre bu tepkime ile ilgili aşağıdaki soruları
cevaplayınız. (H: 1, C: 12, O: 16) N2 ve H2 gazları alınarak başlatılan,
www.sarmalokul.com
a) Kaç mol O2 gazı harcanmıştır? N2(g) + 3H2(g) 2NH3(g)
b) Normal şartlar altında kaç litre CO2 gazı oluşmuştur? tepkimesi sonucu 24 litre NH3 gazı oluşmuştur.
c) Kaç gram H2O gazı oluşmuştur? Buna göre tepkimede harcanan N2 ve H2 gazları
kaçar litredir?
Çözüm:
Çözüm:
8,8 gram C3H8 gazının mol sayısı bulunduktan sonra
N2(g) + 3H2(g) 2NH3(g)
tepkimedeki katsayıları kullanılarak diğer maddelerin mol
↓ ↓ ↓
sayılarına geçiş yapılır. 12 litre 36 litre 24 litre
1 mol C3H8 44 gram • Katsayısı 2 olan NH3 24 litre ise
? mol C3H8 8,8 gram • Katsayısı 1 olan N2 gazı 12 litredir.
___________________________
8, 8
? = 44 = 0,2 mol • Katsayısı 3 olan H2 gazı 36 litredir.
C3H8(g) + 5O2(g) 3CO2(g) + 4H2O(g)

✎ NOT
↓ ↓ ↓ ↓
0,2 mol 1 mol 0,6 mol 0,8 mol Eşit mol sayısı veya eşit hacimli sorularda girenlerde
yer alan başkatsayısı en büyük olan madde tamamen
Kat sayısı 1 olan C3H8 0,2 mol ise harcanır. Başkatsayısı küçük olan maddeden bir miktar
artar.
• Kat sayısı 5 olan O2 1 moldür.
Tepkimeler sırasında tamamen harcanan maddeye
• Kat sayısı 3 olan CO2 0,6 moldür.
sınırlayıcı bileşen denir.
• Kat sayısı 4 olan H2O 0,8 moldür.

10. SINIF KİMYA
Örnek: Örnek:
5 mol PCI5 gazı alınarak başlatılan,
6’şar mol N2 ve O2 gazları alınarak başlatılan
PCI5(g) PCI3(g) + CI2(g)
N2(g) + 2O2(g) 2NO2(g)
tepkimesi sonlandığında normal şartlar altında 44,8
tepkimesi tam verimle gerçekleşiyor.
litre hacim kaplayan CI2 gazı oluşmaktadır.
Buna göre bu tepkime ile ilgili aşağıdaki soruları Buna göre tepkimenin verimi yüzde kaçtır?
cevaplayınız. (N = 14, O = 16)
Çözüm:
a) Sınırlayıcı bileşen hangisidir? Normal şartlar altında 44,8 litre CI2 gazı 2 moldür.
b) Hangi maddeden kaç mol artar? Başkatsayısı 1 olan CI2'den 2 mol oluşabilmesi için baş-
katsayısı 1 olan PCI5'ten 2 mol harcanmalıdır.
c) Kaç gram NO2 gazı oluşur?
Çözüm: PCI5(g) PCI3(g) + CI2(g)
↓ ↓ ↓
Tam verimli tepkimelerde tepkimeye giren maddeler-
Başlangıç: 5 mol – –
den en az bir tanesi bitmelidir.
Değişim: –2 mol +2 mol +2 mol
• 6’şar mol N2 ve O2 alındığında başkatsayısı büyük
5 mol PCI5'in 2 molü harcanırsa
olan O2 gazından 6 mol harcanırken başkatsayısı 1 olan
%'de ?
N2 gazından 3 mol harcanır. _______________________________
2 . 100
N2(g) + 2O2(g) 2NO2(g) ?= 5 = % 40
www.sarmalokul.com
↓ ↓ ↓ Örnek:
Başlangıç: 6 mol 6 mol – Denklemi verilen aşağıdaki tepkimede 5,4 gram X har-
Değişim: –3 mol –6 mol +6 mol candığında 11,2 gram Fe metali elde ediliyor.
_________________________________________
Son durum: 3 mol – 6 mol Fe2O3 + 2X X2O3 + 2Fe
a) Sınırlayıcı bileşen O2 gazıdır. Buna göre X elementinin mol kütlesi kaç

g/mol'dür? (Fe = 56)
b) N2 gazından 3 mol artar.
Çözüm:
c) 1 mol NO2 46 gram ise
Tepkime sonucu oluşan Fe'nin mol sayısı bulunur.
6 mol NO2 ?
_______________________________
1 mol Fe 56 g ise
? = 6·46 ? mol Fe 11,2 g
_______________________
= 276 g
11, 2
?= 56 = 0, 2 mol
✎ NOT Başkatsayısı 2 olan Fe 0,2 mol ise başkatsayısı 2 olan
Tepkime verimi bulunurken, X de 0,2 moldür.
• Tepkimede kullanılan maddenin başlangıç değeri Fe2O3 + 2X X2O3 + 2Fe

belirlenir. ↓ ↓
0,2 mol 0,2 mol
• Tepkime sırasında girenlerdeki maddeden ne
kadar kullanıldığı belirlenir. 0,2 mol X 5,4 g ise
1 mol X ?
• Kullanılan miktarın başlangıç değerinin yüzde kaçı _________________________
olduğu belirlenir. Bu değer tepkime verimidir. 5, 4
? = 0, 2 = = 27 g/mol

TEST–23
KİMYASAL HESAPLAMALAR10. SINIF KİMYA
(Denklemli Mol Hesaplamaları
KİMYANIN TEMEL KANUNLARI VE KİMYASAL- HESAPLAMALAR
I)
1. C3H8(g) + 5O2(g) $ 3CO2(g) + 4H2O(s) 4. CH4(g) + 2O2(g) $ CO2(g) + 2H2O(s)
Denklemi verilen tepkimede 0,5 mol C3H8 gazı har- Denklemi verilen tepkimede normal şartlar altında
canmaktadır. 8,96 litre hacim kaplayan O2 gazı harcanmaktadır.
Buna göre bu tepkime ile ilgili, Buna göre bu tepkime ile ilgili,
I. 2,5 mol O2 gazı harcanmıştır. 0,2 mol CH4 gazı harcanmıştır.
II. 1,5 mol CO2 gazı oluşur.
8,8 gram CO2 gazı oluşmuştur.
III. 2 mol H2O sıvısı oluşur.
Normal şartlar altında 8,96 litre hacim kaplayan
H2O oluşmuştur.
ifadelerin doğru (D) veya yanlış (Y) olarak işaret-
D) II ve III E) I, II ve III lenmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru gös-
terilmiştir? (H = 1, C = 12)
2. Sabit hacimli kapalı bir kapta azot (N2) gazı ile hidro-
A) D B) D C) D D) Y E) Y
jen (H2) gazının tepkimesi sonucu aynı şartlarda 0,4
D D Y Y D
mol amonyak (NH3) gazı elde edilmiştir.
D Y Y Y D
Buna göre bu tepkime ile ilgili aşağıdaki yargılar-
dan hangisi yanlıştır? (H = 1, N = 14)
A) Tepkime denklemi,
N2(g) + 3H2(g) $ 2NH3(g) şeklindedir.
B) Tepkime sonucu 6,8 gram NH3 elde edilmiştir.
www.sarmalokul.com
C) Normal şartlar altında 4,48 litre hacim kaplayan
N2 gazı harcanır. 5. 7,8 gram K metalinin yeterli miktarda HCI çözeltisi ile
tepkimesi sonucu KCI çözeltisi ve H2 gazı oluşmakta-
D) 0,3 gram H2 gazı harcanmıştır.
dır.
E) Kaptaki gaz yoğunluğu değişmemiştir.
Buna göre oluşan H2 gazının kütlesi kaç gramdır?
(H = 1, K = 39)
3. 2Fe(k) +
3
O
2 2(g)
$ Fe2O3(k)
A) 0,05 B) 0,1 C) 0,2 D) 0,4 E) 0,8
Denklemi verilen tepkimede 16 gram Fe2O3 katısı
oluşmaktadır.
a. Harcanan Fe(k) kütlesi kaç gramdır?
b. Harcanan O2 gazı normal şartlar altında kaç litre

hacim kaplar?
soruların cevapları aşağıdakilerden hangisinde
doğru gösterilmiştir? (O = 16, Fe = 56) 6. Aşağıda denklemi verilen tepkime sonucu normal
şartlar altında 5,6 litre hacim kaplayan NH3 gazı oluş-
a b
maktadır.
A) 5,6 6,72
Mg3N2(k) + 6H2O(s) $ 3Mg(OH)2(suda) + 2NH3(g)
B) 5,6 3,36
C) 11,2 3,36 Buna göre tepkime sırasında harcanan H2O sıvı-

sında kaç mol atom bulunmaktadır?
D) 11,2 6,72
A) 0,25 B) 0,75 C) 1,50 D) 2,25 E) 3,00
E) 11,2 8,96

10. SINIF KİMYA
7. Kapalı bir kapta X gazı ile O2 gazının tepkimesi süre- 9. Denklemi verilen tepkimede 13,6 gram NH3 gazının
since mol sayılarında meydana gelen değişim grafik- tamamı N2 ve H2 gazlarına dönüşmektedir.
teki gibidir.
2NH3(g) $ N2(g) + 3H2(g)
Mol sayısı
Buna göre son durumda ortamda bulunan gaz ka-
0,6 H2O(g)
rışımı toplam kaç moldür? (H = 1, N = 14)
0,5
A) 0,4 B) 0,8 C) 1,2 D) 1,6 E) 2,4
0,4 CO2(g)
0,3
0,2 X(g)
O2(g)
Zaman
Buna göre bu tepkime ile ilgili aşağıdaki ifadeler-

den hangisi yanlıştır?
A) Tam verimle gerçekleşmiştir.
B) X’in formülü C2H6O’dur. 10. Denklemi verilen tepkimede 1,806·1023 tane C atomu
harcanmaktadır.
C) 17,6 gram CO2 gazı oluşmuştur.
2Fe2O3(k) + 3C(k) $ 4Fe(k) + 3CO2(g)
D) Tepkime sonunda kapta 1,2 mol gaz bulunur.
E) Zamanla kaptaki toplam molekül sayısı azalmış- Buna göre bu tepkime ile ilgili,
tır. I. 32 gram Fe2O3(k) kullanılmıştır.
II. Normal şartlar altında 6,72 litre hacim kaplayan

CO2 gazı oluşmuştur.
www.sarmalokul.com
III. Zamanla katı kütlesi azalmıştır.

8. 400 gram CaCO3 katısının bulunduğu şekildeki kapta (O = 16, Fe = 56)
zamanla,
›s›
CaCO3(k) CaO(k) + CO2(g)
tepkimesi gerçekleşmektedir.
11. Şekildeki sabit hacimli kapalı kapta 18,4 gram N2O4

CaCO3(k)
gazı bulunmaktadır.
Tepkime sırasında kaptaki katı kütlesi 88 gram
azaldığına göre,
N2O4(g)
I. 2 mol CO2 gazı oluşmuştur.
II. CaCO3 katısının %50’si tepkimeye girmeden kal-

mıştır. Bir süre sonra kapta tam verimle,
III. 112 gram CaO katısı oluşmuştur. N2O4(g) $ 2NO2(g)
yargılarından hangileri doğrudur? tepkimesi gerçekleştiğine göre oluşan NO2 gazı
(C = 12, O = 16, Ca = 40) normal şartlar altında kaç litre hacim kaplar?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III (N = 14, O = 16)
D) II ve III E) I, II ve III A) 13,44 B) 11,2 C) 8,96 D) 4,48 E) 2,24

10. SINIF KİMYA
7. Kapalı bir kapta X gazı ile O2 gazının tepkimesi süre- 9. Denklemi verilen tepkimede 13,6 gram NH3 gazının
since mol sayılarında meydana gelen değişim grafik- tamamı N2 ve H2 gazlarına dönüşmektedir.
teki gibidir.
2NH3(g) $ N2(g) + 3H2(g)
Mol sayısı
Buna göre son durumda ortamda bulunan gaz ka-
0,6 H2O(g)
rışımı toplam kaç moldür? (H = 1, N = 14)
0,5
A) 0,4 B) 0,8 C) 1,2 D) 1,6 E) 2,4
0,4 CO2(g)
0,3
0,2 X(g)
O2(g)
Zaman

B) X’in formülü C2H6O’dur. 10. Denklemi verilen tepkimede 1,806·1023 tane C atomu
harcanmaktadır.
C) 17,6 gram CO2 gazı oluşmuştur.
2Fe2O3(k) + 3C(k) $ 4Fe(k) + 3CO2(g)
D) Tepkime sonunda kapta 1,2 mol gaz bulunur.
E) Zamanla kaptaki toplam molekül sayısı azalmış- Buna göre bu tepkime ile ilgili,
tır. I. 32 gram Fe2O3(k) kullanılmıştır.
II. Normal şartlar altında 6,72 litre hacim kaplayan

CO2 gazı oluşmuştur.
www.sarmalokul.com
III. Zamanla katı kütlesi azalmıştır.

8. 400 gram CaCO3 katısının bulunduğu şekildeki kapta (O = 16, Fe = 56)
zamanla,
›s›
CaCO3(k) CaO(k) + CO2(g)
11. Şekildeki sabit hacimli kapalı kapta 18,4 gram N2O4

CaCO3(k)
gazı bulunmaktadır.
Tepkime sırasında kaptaki katı kütlesi 88 gram
azaldığına göre,
N2O4(g)
I. 2 mol CO2 gazı oluşmuştur.
II. CaCO3 katısının %50’si tepkimeye girmeden kal-

mıştır. Bir süre sonra kapta tam verimle,
III. 112 gram CaO katısı oluşmuştur. N2O4(g) $ 2NO2(g)
yargılarından hangileri doğrudur? tepkimesi gerçekleştiğine göre oluşan NO2 gazı
(C = 12, O = 16, Ca = 40) normal şartlar altında kaç litre hacim kaplar?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III (N = 14, O = 16)
D) II ve III E) I, II ve III A) 13,44 B) 11,2 C) 8,96 D) 4,48 E) 2,24

4
10. SINIF
KİMYASAL KİMYA
HESAPLAMALAR
(Denklemli Mol Hesaplamaları - II)
1. Kapalı bir kapta gerçekleşen tepkimeye ait kütle - za- 3. Yeterli miktarda C3H8 ve O2 gazlarının tepkimesi so-
man değişimi grafiği verilmiştir. nucu 9 litre CO2 gazı oluşmaktadır.
Kütle (g)
C3H8(g) + 5O2(g) $ 3CO2(g) + 4H2O(g)
160
Buna göre aynı şartlar altında tepkime sırasında,
I. 3 litre C3H8 gazı harcanır.
112 CaO(k)
II. 15 ltre O2 gazı harcanır.
80 Ca(k)
III. 12 litre H2O gazı oluşur.
32
O2(g) yargılarından hangileri doğrudur?
Zaman A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

I. 2 mol CaO katısı oluşmuştur.
II. Ca(k) katısının %50’si tepkimeye girmemiştir.
III. Zamanla kaptaki toplam katı kütlesi azalmıştır.
yargılarından hangileri doğrudur? 4. C2H4(g) + 3O2(g) $ 2CO2(g) + 2H2O(s)
(O = 16, Ca = 40) Denklemi verilen yukarıdaki tepkimede 5,6 gram

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III C2H4 gazının tamamını yakmak için normal şartlar
altında en az kaç litre hava gerekir?
1
(H = 1, C = 12, Havanın ’i O2 gazıdır.)
5
www.sarmalokul.com
A) 6,72 B) 13,44 C) 33,6
D) 67,2 E) 134,4
2. Denklemi verilen aşağıdaki tepkime sonucu 24 litre

5. Denklemi aşağıda verilen tepkime sırasında normal
NH3 gazı oluşmaktadır. şartlar altında 89,6 litre hacim kaplayan hava harcan-
maktadır.
N2(g) + 3H2(g) $ 2NH3(g)
C5H12(g) + 8O2(g) $ 5CO2(g) + 6H2O(s)
Buna göre aynı şartlarda tepkime sırasında harca-
nan N2 ve H2 gazları kaçar litredir?
I. 0,1 mol C5H12 gazı harcanır.
N2(g) H2(g)
II. Normal şartlar altında 11,2 litre CO2 gazı oluşur.
A) 12 12
III. 10,8 gram H2O sıvısı oluşur.
B) 24 24 yargılarından hangileri doğrudur?
C) 8 24 1
(H = 1, O = 16, Havanın ’i O2 gazıdır.)
5
D) 12 36
E) 36 36

10. SINIF KİMYA
6. Denklemi aşağıda verilen tepkime sonucu yapısında 9. 50 gramlık CuSO4·nH2O bileşiğindeki kristal su ısıtı-
1,8 mol atom içeren Ca(NO3)2 bileşiği elde edilmiştir. larak denklemi verilen aşağıdaki tepkimeye göre ta-
mamen uzaklaştırılıyor.
Ca + 2HNO3 $ Ca(NO3)2 + H2
›s›
CuSO4·nH2O(k) CuSO4(k) + nH2O(g)
Buna göre tepkime sırasında harcanan Ca ele-
menti kaç gramdır? (Ca = 40) Tepkime sonucu oluşan CuSO4 katısı 32 gram ol-
duğuna göre “n” değeri kaçtır?
A) 2 B) 4 C) 8 D) 16 E) 20
(O = 16, S = 32, Cu = 64)
A) 3 B) 4 C) 5 D) 7 E) 12
7. 4 mol SO2(g) ve 2 mol O2(g) gazları alınarak başlatılan,

1
SO2(g) + O $ SO3(g)
2 2(g)
tepkimesi tam verimle gerçekleşmektedir.
Buna göre tepkime sonucu oluşan SO3 gazı kaç

10. Belli bir sıcaklık ve basınç altında 8 litre N2(g) ve
gramdır? (O = 16, S = 32)
12 litre H2(g) gazları alınarak başlatılan,
A) 80 B) 160 C) 240 D) 320 E) 400 N2(g) + 3H2(g) $ 2NH3(g)
tepkimesi sonlandığında aynı şartlarda 6 litre NH3

gazı oluşmaktadır.
www.sarmalokul.com
Buna göre tepkime sırasında harcanan toplam
8. C3H8O2(g) + 4O2(g) $ 3CO2(g) + 4H2O(g) gaz hacmi kaç litredir?
Denklemi verilen tepkime sırasında harcanan A) 9 B) 12 C) 15 D) 18 E) 20

C3H8O2 gazındaki atomların mol sayılarını gösteren
grafik aşağıdaki gibidir.
Mol sayısı
1,5 11. Sabit sıcaklık ve basınç altında kapalı bir kapta H2(g)
1 ve O2(g) gazlarından oluşan 50 gramlık bir karışım,
1
H2(g) + O $ H2O(s)
2 2(g)
C H O Atom denklemine göre tepkimeye girdiğinde 36 gram

Buna göre bu tepkime ile ilgili, H2O(s) oluşmaktadır.
I. 0,5 mol C3H8O2 gazı harcanmıştır.
II. 72 gram H2O gazı oluşmuştur.
I. 32 gram O2 gazı harcanmıştır.
III. 10 mol hava harcanmıştır.
II. Son durumda kapta 14 gram gaz bulunmaktadır.
III. Kaptaki toplam kütle azalmıştır.
1
(H = 1, O = 16, Havanın ’i O2 gazıdır.)
5 yargılarından hangileri doğrudur? (H = 1, O = 16)
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III

TE –25
10. SINIFHESAPLAMALAR
KİMYASAL KİMYA
(Artan MaddeVE
KİMYANIN TEMEL KANUNLARI Problemleri
KİMYASAL - I)HESAPLAMALAR
1. Belli bir sıcaklık ve basınç altında 2 mol PCI5 gazı 4. Aynı koşullarda 10 litre C5H12 ve 40 litre O2 gazları
alınarak başlatılan, arasında tam verimle,
PCI5(g) $ PCI3(g) + CI2(g) C5H12(g) + 8O2(g) $ 5CO2(g) + 6H2O(g)
tepkimesi normal şartlar altında 8,96 litre CI2 gazı tepkimesi gerçekleşiyor ve tepkime sonunda sistem
oluştuğunda sonlanmaktadır. başlangıç koşullarına getiriliyor.
Buna göre tepkime sonucunda artan PCI5 gazı Buna göre bu tepkime ile ilgili aşağıdaki ifadeler-
kaç moldür? den hangisi yanlıştır?
A) 0,4 B) 0,8 C) 1,0 D) 1,2 E) 1,6 A) Sınırlayıcı bileşen O2 gazıdır.

B) Artan gazın hacmi 5 litredir.
C) Oluşan CO2 gazı 25 litredir.
D) Tepkime sonunda ortamda 55 litre gaz vardır.
2. 4 mol N2 gazı ile 6 mol O2 gazları alınarak başlatılan, E) Ortama O2 gazı eklenirse tepkime devam eder.
N2(g) + 2O2(g) $ 2NO2(g)
tepkimesi tam verimle gerçekleşmektedir.
a. Sınırlayıcı bileşen hangisidir?

5. Bir miktar Fe(k) katısı alınarak O2(g) gazı ile,
b. Hangi maddeden kaç mol artar?
3
2Fe(k) + O $ Fe2O3(k)
c. Oluşan NO2 gazı kaç moldür? 2 2(g)
www.sarmalokul.com
soruların cevapları aşağıdakilerden hangisinde denklemine göre tam verimle tepkimeye girerek 80
doğru verilmiştir? gram Fe2O3(k) bileşiği elde edilirken 24 gram Fe ka-

tısı artıyor.
a b c
Buna göre başlangıçta alınan Fe kütlesi kaç gram-
A) N2 2 mol O2 8 mol
dır? (O = 16, Fe = 56)
B) N2 1 mol O2 6 mol
A) 28 B) 52 C) 56 D) 80 E) 104
C) O2 1 mol N2 6 mol
D) O2 2 mol N2 6 mol
E) O2 2 mol N2 8 mol
6. 4 mol H2(g) ve 3 mol O2(g) gazları arasında tam verimle,

1
H2(g) + O $ H2O(s)
2 2(g)
3. 2 mol N2 gazı ile 3 mol H2 gazı alınarak başlatılan,
N2(g) + 3H2(g) $ 2NH3(g) Buna göre tepkime sonunda hangi gazdan kaç
tepkimesi sonucu en fazla kaç gram NH3 gazı elde mol artar?
edilebilir? (H = 1, N = 14) A) 2 mol O2 B) 1 mol O2 C) 0,5 mol O2
A) 8,5 B) 17 C) 34 D) 51 E) 68 D) 2 mol H2 E) 1 mol H2

10. SINIF KİMYA
7. Kapalı bir kapta C3H8(g) ve O2(g) gazlarının tepkime 10. CH4(g) + 2O2(g) $ CO2(g) + 2H2O(s)
süresince mol sayılarında meydana gelen değişim
yanma tepkimesinde 3,2 gram CH4 gazı ile 16 gram
grafikteki gibidir. O2 gazı tam verimle tepkimeye girmektedir.
Mol sayısı
x den hangisi yanlıştır? (H = 1, C = 12, O = 16)
y C3H8(g)
H2O(g) A) 0,2 mol CO2 gazı oluşur.
0,3 CO2(g)
B) 7,2 gram H2O sıvısı elde edilmiştir.
0,2
C) Sınırlayıcı bileşen CH4’tür.
0,1
O2(g) D) Artan maddenin mol sayısı 0,1’dir.
Zaman
E) Tepkimenin devam edebilmesi için ortama O2
Bu grafiğe göre, gazı eklenmelidir.
I. x değeri 0,5’tir.
II. y değeri 0,4’tür.
III. Tepkime sonucu 17,6 gram C3H8 gazı artmıştır.
yargılarından hangileri doğrudur? (H = 1, C = 12)
www.sarmalokul.com
8. Sabit sıcaklık ve basınçta 30 litre N2(g) ve 50 litre O2
gazları tam verimle tepkimeye girerek N2O5(g) gazını
oluşturmaktadır.

11. Belli bir miktar X(k) maddesi üzerine azar azar O2(g)
I. Tepkime denklemi,
gazı eklendiğinde
5
N2(g) + O2(g) $ N2O5(g) şeklindedir.
2 X(k) + O2(g) $ XO2(g)
II. 10 litre N2 gazı artmıştır.
tepkimesi oluşmaktadır.
III. Tepkime sonunda ortamda 30 litre gaz bulunur.
XO2 kütlesi(g)
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III 128
64 128 Eklenen O2(g)

kütlesi (g)
9. 50 gram Mg metalinin N2 gazı ile,
Bu tepkimeyle ilgili çizilen grafiğe göre aşağıdaki
3Mg(k) + N2(g) $ Mg3N2(k)
ifadelerden hangisi yanlıştır? (O = 16)
denklemine göre tam verimli tepkimesine göre 50
A) Tepkimede 64 gram X kullanılmıştır.
gram Mg3N2 katısı oluşmaktadır.
B) X’in mol kütlesi 32 g/mol’dür.
Buna göre tepkime sonucunda artan madde kaç C) O2 gazından 64 gram artmıştır.
gramdır? (N = 14, Mg = 24)
D) Sınırlayıcı bileşen X katısıdır.
A) 14 B) 16 C) 28 D) 36 E) 42 E) Oluşan bileşik 4 moldür.
TE –26
KİMYASAL KİMYA
KİMYANIN TEMEL (Artan Madde VE
KANUNLARI Problemleri
KİMYASAL - II)HESAPLAMALAR
1. 6’şar mol X2 ve Y2 gazları arasında tam verimle 4. Aynı koşullarda eşit hacimli C3H8 ve O2 gazları ara-
sında tam verimle,
X2(g) + 3Y2(g) $ 2XY3(s)
C3H8(g) + 5O2(g) $ 3CO2(g) + 4H2O(s)
tepkimesi gerçekleşirken 30 litre CO2 gazı oluşmak-
Buna göre bu tepkime ile ilgili aşağıdaki sorular- tadır.
dan hangisine cevap verilemez? (Y = 1, X = 14)
A) Sınırlayıcı bileşen hangisidir? den hangisi yanlıştır?
B) Hangi maddeden kaç mol artar? A) Başlangıçta alınan karışım 100 litredir.
C) Kaç gram XY3 bileşiği elde edilir? B) 40 litre C3H8 gazı artmıştır.
D) Oluşan XY3 bileşiği normal koşullarda kaç litre C) 40 litre H2O oluşmuştur.
hacim kaplar?
D) Ortama O2 gazı ilave edilirse tepkime devam
E) Tepkimede artan madde olmaması için ortama eder.
hangi maddeden kaç mol eklenmelidir?
E) Tepkime sonunda ortamda 70 litre gaz karışımı
bulunur.
2. Eşit mol sayılı X2 ve Y2 gazları alınarak başlatılan

aşağıdaki tepkimeler tam verimle gerçekleşmektedir.
I. X2(g) + Y2(g) $ 2XY(g)
II. X2(g) + 2Y2(g) $ 2XY2(g) 5. 20’şer litre N2 ve O2 gazlarının tam verimli tepki-
mesi sonucu aynı şartlarda en fazla kaç litre N2O5
www.sarmalokul.com
III. 2X2(g) + Y2(g) $ 2X2Y(g)
gazı elde edilir?
Buna göre tepkimelerden hangilerinde bir miktar
A) 2 B) 4 C) 8 D) 16 E) 32
X2 gazı artar?
D) I ve II E) II ve III
6. 4’er mol NH3 ve O2 gazları arasında tam verimle,
3. Aynı koşullarda 18’er litre N2(g) ve H2(g) gazları ara- 4NH3 + 5O2(g) $ 4NO(g) + 6H2O(g)
sında tam verimle, tepkimesi gerçekleşiyor.
N2(g) + 3H2(g) $ 2NH3(g)
Buna göre tepkime sonundaki gazların mol sayıla-
tepkimesi gerçekleşiyor. rı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Mol Sayıları
I. Sınırlayıcı bileşen H2 gazıdır.
NH3 O2 NO H 2O
II. 12 litre N2 gazı artar.
A) – 0,8 0,8 3,6
III. 24 litre NH3 gazı oluşur.
B) 0,8 – 3,2 3,6
yargılarından hangileri doğrudur? C) 0,8 – 3,2 4,8
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) – 0,8 3,2 4,8
D) II ve III E) I, II ve III E) 0,8 – 0,8 1,2

10. SINIF KİMYA
7. Sabit hacimli bir kapta 3’er mol Fe(k) ve O2(g) madde- 10. Eşit kütlelerde alınan Mg(k) ve N2(g) maddeleri arasın-
leri arasında sabit sıcaklıkta, da gerçekleşen,
3
2Fe(k) + O2(g) $ Fe2O3(k) 3Mg(k) + N2(g) $ Mg3N2(k)
2
tepkimesi gerçekleşmektedir. tepkimesi sonucu en fazla 50 gram Mg3N2 bileşiği
elde edilmektedir.
Buna göre tepkime sonucu en fazla kaç gram
Fe2O3 katısı elde edilebilir? (O = 16, Fe = 56)
I. Başlangıçta alınan karışım 72 gramdır.
A) 80 B) 120 C) 160 D) 240 E) 320
II. Sınırlayıcı bileşen N2’dir.
III. 22 gram madde tepkimeye girmemiştir.

8. 80’er gram Ca(k) ve S(k) maddeleri arasında tam ve-
yargılarından hangileri doğrudur? (N = 14, Mg = 24)
rimle,
Ca(k) + S(k) $ CaS(k) A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
tepkimesi gerçekleşmektedir. D) II ve III E) I, II ve III

I. 72 gram CaS bileşiği oluşur.
II. 8 gram Ca metali artar.

11. Eşit kütlelerde alınan CH4 ve O2 gazları arasında tam
III. Tepkime sonunda ortamda 160 gram madde verimle gerçekleşen,
bulunur.
CH4(g) + 2O2(g) $ CO2(g) + 2H2O(g)
yargılarından hangileri doğrudur? (S = 32, Ca = 40)
tepkimesi sonucu normal şartlar altında 11,2 litre ha-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III cim kaplayan CO2 gazı oluşmuştur.
www.sarmalokul.com
D) I ve II E) I ve III Buna göre tepkime sonucunda hangi maddeden
kaç gram artar? (H = 1, C = 12, O = 16)
A) 24 g CH4 B) 16 g CH4 C) 8 g CH4

9. 14’er gram N2 ve H2 gazları arasında sabit hacimli bir
D) 24 g O2 E) 16 g O2
kapta tam verimle,
N2(g) + 3H2(g) $ 2NH3(g)
Bu tepkimeye ilişkin,
12. Normal şartlar altında 8,96 litre hacim kaplayan N2
H2(g) kütlesi (g) NH3(g) kütlesi (g)
gazı ile 32 gram O2 gazı arasında gerçekleşen tam
14 17 verimli tepkime sonucu N2O4 gazı oluşuyor.
11 Buna göre,
I. Kaç mol N2O4 gazı oluşmuştur?

Zaman Zaman
I II II. Artan madde kaç gramdır?
Toplam molekül sayısı soruların cevapları aşağıdakilerden hangisinde
doğru verilmiştir? (N = 14, O = 16)
7,5
I II
Zaman
A) 0,5 1,4
III
B) 0,5 2,1
çizilen yukarıdaki grafiklerden hangileri doğrudur?
C) 0,5 2,8
(H = 1, N = 14)
D) 0,4 6,4
E) 0,4 3,2
D) I ve II E) I ve III
TEST–27
KİMYASAL KİMYA
(Saflık
KİMYANIN TEMEL - Verim -VE
KANUNLARI Yüzde Problemleri)
KİMYASAL HESAPLAMALAR
1. Saf olmayan 128 gram Cu metali yeterli miktarda 4. 280 gram kütlece %30 saflıktaki CaO katısının yeterli
HNO3 çözeltisine atıldığında miktarda HCI çözeltisi ile,
Cu(k) + 4HNO3(suda) → Cu(NO3)2(suda) + 2NO2(g) + 2H2O(s) CaO(k) + 2HCI(suda) $ CaCI2(suda) + H2O(s)
tepkimesi gerçekleşiyor ve normal şartlar altında 22,4 tepkimesi gerçekleşiyor.

litre hacim kaplayan NO2 gazı oluşuyor.
Buna göre tepkime sonucu oluşan H2O kaç gram-
Buna göre tepkimede kullanılan Cu metali yüzde dır? (H = 1, O = 16, Ca = 40)
kaç saflıktadır? (Cu = 64)
A) 9 B) 18 C) 27 D) 36 E) 45
A) 20 B) 25 C) 30 D) 40 E) 50
2. %20 saflıktaki 80 gram Ca metali yeterli miktarda HCI 5. Sabit hacimli kapalı bir kapta bulunan 2 mol NH3 gazı,
çözeltisine atıldığında,
2NH3(g) $ N2(g) + 3H2(g)
Ca(k) + 2HCI(suda) $ CaCI2(suda) + H2(g)
tepkimesine göre ayrışıyor ve 14 gram N2 gazı oluşu-
tepkimesi gerçekleşiyor. yor.
Buna göre tepkimenin yüzde verimi aşağıdakiler-
I. 16 gram Ca metali harcanmıştır.
den hangisinde doğru verilmiştir? (N = 14)
II. 0,4 mol CaCI2 oluşmuştur.
www.sarmalokul.com
A) 20 B) 25 C) 40 D) 50 E) 75
III. Normal şartlar altında 8,96 litre H2 gazı oluşur.
yargılarından hangileri doğrudur? (Ca = 40)
3. %X saflıktaki 135 gram AI cevherinden bir miktar alı- 6. 300 gram CaCO3 katısı ısıtıldığında,
narak yeterli miktarda HBr çözeltisi ile,
CaCO3(k) + ısı $ CaO(k) + CO2(g)
3
AI(k) + 3HBr(suda) $ AIBr3(suda) + H
2 2(g) tepkimesine göre ayrışıyor ve normal şartlar altında
tepkimesi gerçekleşiyor ve 1,5 gram H2 gazı açığa 6,72 litre hacim kaplayan CO2 gazı oluşuyor.
çıkıyor. Buna göre tepkimenin yüzde verimi aşağıdakiler-
Buna göre “X” değeri aşağıdakilerden hangisinde den hangisinde doğru verilmiştir?
doğru verilmiştir? (H = 1, AI = 27) (C = 12, O = 16, Ca = 40)
A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25 A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 30

10. SINIF KİMYA
7. 3’er mol N2 ve H2 gazları alınarak başlatılan, 10. 10 litre XY3 gazı,

N2(g) + 3H2(g) $ 2NH3(g) 2XY3(g) $ X2(g) + 3Y2(g)
tepkimesi 0,8 mol NH3 gazı oluştuğunda sonlanmak- tepkimesine göre ayrıştığında tepkime sonucu aynı
tadır. şartlarda 14 litre gaz karışımı elde ediliyor.
Buna göre tepkimenin yüzde verimi aşağıdakiler- Buna göre XY3 gazının yüzde kaçı ayrışmıştır?
den hangisinde doğru verilmiştir?
A) 10 B) 20 C) 25 D) 40 E) 60
A) 10 B) 20 C) 25 D) 40 E) 80
8. 320 gram Fe2O3 katısı alınarak başlatılan, 11. 400 gram CaCO3 katısı alınarak başlatılan,
3
Fe2O3(k) $ 2Fe(k) + O2(g) CaCO3(k) $ CaO(k) + CO2(g)
2
tepkimesi %25 verimle gerçekleşiyor. tepkimesi CaCO3 katısının %15’i parçalandığında
Buna göre bu tepkime ile ilgili, sonlanmaktadır.
www.sarmalokul.com
I. 56 gram Fe katısı oluşmuştur. Buna göre tepkime sonucu oluşan CO2 gazı nor-
II. Normal şartlar altında 33,6 litre hacim kaplayan mal şartlar altında kaç litre hacim kaplar?
O2 gazı oluşmuştur. (C = 12, O = 16, Ca = 40)
III. 0,5 mol Fe2O3 katısı harcanmıştır.
A) 4,48 B) 6,72 C) 8,96
yargılarından hangileri doğrudur? (O = 16, Fe = 56)
D) 11,2 E) 13,44
9. 40 litre N2O4 gazı, 12. 4 mol PCI5 gazı alınarak başlatılan,

N2O4(g) $ N2(g) + 2O2(g) PCI5(g) $ PCI3(g) + CI2(g)
tepkimesine göre ayrıştığında tepkime sonucu aynı tepkimesinde PCI5 gazının yüzde kaçı ayrıştığın-
şartlarda 60 litre O2 gazı oluşmaktadır. da oluşan PCI3 ve CI2 gazlarının toplam mol sa-
yısı artan PCI5 gazının mol sayısının 3 katına eşit
Buna göre N2O4 gazının yüzde kaçı ayrışmıştır?
olur?
A) 25 B) 40 C) 50 D) 75 E) 100
A) 20 B) 40 C) 50 D) 60 E) 80

TEST–28
KİMYASAL HESAPLAMALAR 10. SINIF KİMYA
(Atomların Mol KütlesiniKANUNLARI
KİMYANIN TEMEL VE KİMYASAL
ve Bileşik Formüllerini BulmaHESAPLAMALAR
Problemleri)
1. Denklemi aşağıda verilen tepkimede normal şartlar 4. 14,8 gram X(OH)2 bileşiği ile 32,4 gram HY bileşikleri
altında 6,72 litre hacim kaplayan O2 gazının tamamı artansız tepkimeye girerek 40 gram XY2 ve H2O bile-
tepkimeye girdiğinde 32 gram X2O3 katısı oluşmakta- şiklerini oluşturuyor.
dır.
3 X(OH)2 + 2HY $ XY2 + 2H2O
2X(k) + O $ X2O3(k)
2 2(g)
Buna göre X ve Y elementlerinin atom kütleleri
Buna göre X elementinin mol kütlesi kaç g/mol’dür? aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
(O = 16) (H = 1, O = 16)
A) 27 B) 39 C) 56 D) 64 E) 65 X Y
A) 24 40
B) 23 80
C) 40 80
D) 24 80
2. Denklemi aşağıda verilen tepkimede 34 gram XH3 E) 39 40

gazının tamamen yanması sonucu 54 gram H2O gazı
oluşmaktadır.
4XH3(g) + 5O2(g) $ 4XO(g) + 6H2O(g)
5. Ağzı açık bir kapta gerçekleşen,
3
Buna göre X elementinin mol kütlesi kaç g/mol’dür? X(k) + 3HBr(suda) $ XBr3(suda) + H
2 2(g)
(H = 1, O = 16)
www.sarmalokul.com
tepkimesindeki X elementinin kütlesinin zamanla de-
A) 12 B) 14 C) 24 D) 27 E) 40 ğişimini gösteren grafik aşağıdaki gibidir.
X kütlesi(g)
2,7
3. 2H2X(g) + XO2(g) $ 3X(k) + 2H2O(s)

Zaman
Denklemi verilen tepkimede 34 gram H2X ve 32 g
XO2 bileşikleri tamamen harcandığında 48 gram X Tepkime sonucu normal şartlar altında 3,36 litre
H2 gazı oluştuğuna göre,
katısı oluşmaktadır.
Buna göre, X elementinin atom kütlesi 27 g/mol’dür.
I. Tepkime sonucu 18 gram H2O oluşur. 0,3 mol HBr harcanmıştır.

II. X atomu mol kütlesi 32 g/mol’dür.
Kaptaki toplam kütle korunmuştur.
III. 0,5 mol XO2 harcanmıştır.
yargıların doğru (D) veya yanlış (Y) olarak işaret-
yargılarından hangileri doğrudur? (H = 1, O = 16) lenmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru gös-
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III terilmiştir?
D) II ve III E) I, II ve III A) D B) D C) D D) Y E) Y
D D Y D Y
D Y Y Y Y

10. SINIF KİMYA
6. 50 gram AI2X3 bileşiğinin yapısında 32 gram X bulun- 10. X bileşiğinin O2 gazı ile tepkimesi sırasındaki mol sa-
maktadır. yısı - zaman grafiği verilmiştir.
Buna göre X elementinin atom kütlesi kaç g/mol‘dür?
Mol sayısı
(AI = 27)
0,5
X(g)
A) 16 B) 23 C) 24 D) 27 E) 32 0,4 H2O(g)
0,3 CO2(g)
0,2
0,1
O2(g)
Zaman
Bu grafiğe göre,
7. X2O3 gazının normal şartlar altında 6,72 litresi 22,8
I. Tepkime tam verimle gerçekleşmiştir.
gramdır.
II. X’in formülü C3H8O2’dir.
Buna göre X elementinin atom kütlesi kaç g/mol’dür?
III. Zamanla toplam molekül sayısı artmıştır.
(O = 16)
A) 10 B) 12 C) 14 D) 18 E) 20
11. Sadece karbon (C) ve hidrojen (H) elementlerinden
www.sarmalokul.com
oluşan bir bileşiğin 70 gramında 10 gram hidrojen
bulunmaktadır.
Buna göre bu bileşiğin basit formülü aşağıdaki-
8. CnH2n+2 bileşiğinin normal şartlar altında 8,96 litresi lerden hangisinde doğru verilmiştir?
(H = 1, C = 12)
23,2 gramdır.
A) CH B) CH2 C) CH3
Buna göre bu bileşiğin formülü aşağıdakilerden
D) C2H3 E) C2H5
hangisinde doğru verilmiştir? (H = 1, C = 12)
A) CH4 B) C2H6 C) C3H8

12. Eşit kütlelerde azot (N2) ve oksijen (O2) elementleri-
D) C4H8 E) C4H10
nin tepkimesi sırasındaki kütlelerinin değişim grafiği
verilmiştir.
Kütlesi (g)
96
N2(g)
9. X ve Y elementlerinden oluşan bir bileşiğin kütlece

40
%20’si X elementidir. O2(g)
Bu bileşiğin mol kütlesi 200 gram olduğuna göre Zaman

bileşiğin gerçek formülü aşağıdakilerden hangi- Buna göre tepkime sonucu 2 mol bileşik oluştu-
sinde doğru verilmiştir? (X = 40, Y = 80) ğuna göre oluşan bileşiğin formülü aşağıdakiler-
den hangisinde doğru gösterilmiştir?
A) XY B) XY2 C) X2Y
(N = 14, O = 16)
D) X2Y3 E) X2Y4
A) N2O B) NO C) NO2
D) N2O3 E) N2O5

TEST–29
10. SINIF KİMYA
(Birbirini
KİMYANIN TEMELİzleyen Tepkimeler,VEKarışım
KANUNLARI Problemleri)
1. • C(k) +
1
O $ CO(g)
4. NH3 bileşiğinden başlanarak HNO3 elde edilmesine
2 2(g)
ilişkin tepkime zinciri aşağıdaki gibidir.
• 3CO(g) + Fe2O3(k) $ 2Fe(k) + 3CO2(g)
• 4NH3 + 5O2 $ 4NO + 6H2O
Yukarıda verilen tepkime zincirine göre 72 gram 1
• NO + O $ NO2
C elementinin yeterince O2 gazı ile tepkimesi so- 2 2
nucu en fazla kaç gram Fe elementi elde edilir? 1
• 2NO2 + O + H2O $ 2HNO3
2 2
(C = 12, Fe = 56)
Tepkime sırasında 6,8 gram NH3 harcandığına göre,
A) 28 B) 56 C) 84 D) 112 E) 224
I. En fazla 0,4 mol HNO3 oluşmuştur.
II. En fazla 0,8 mol O2 harcanmıştır.
III. Oluşan NO bileşiğinin tamamını harcayabilmek

için 6,4 gram O2 kullanılmıştır.

(H = 1, N = 14, O = 16)
2. • N2(g) + O2(g) $ 2NO(g) A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
3 D) II ve III E) I, II ve III
• 2NO(g) + O $ N2O5(g)
2 2(g)
Verilen tepkime zincirinde normal şartlar altında
8,96 litre hacim kaplayan N2 gazının yeterince O2 5. CaC2 bileşiğinden başlanarak C2H5OH (etil alkol)
gazı ile tepkimesi sonucu en fazla kaç mol N2O5 elde edilmesine ilişkin tepkime zinciri aşağıdaki gibi-
www.sarmalokul.com
gazı elde edilir? dir.
• CaC2 + 2H2O $ Ca(OH)2 + C2H2
A) 0,2 B) 0,4 C) 0,6 D) 0,8 E) 1,2
• C2H2 + H2O $ C2H4O
• C2H4O + H2 $ C2H5OH
Tepkime sırasında 12,8 gram CaC2 harcandığına

göre en fazla kaç gram C2H5OH bileşiği elde edil-
miştir? (H = 1, C = 12, O = 16, Ca = 40)

3. HBr gazından Br2 gazı eldesine ait tepkime zinciri şu
şekildedir: A) 2,3 B) 4,6 C) 6,9 D) 9,2 E) 13,8
• HBr(g) + O2(g) $ HOOBr(g)
• HOOBr(g) + HBr(g) $ 2HOBr(g) 6. • P4 + 5O2 $ 2P2O5
• HOBr(g) + HBr(g) $ H2O(g) + Br2(g) • P2O5 + 3H2O $ 2H3PO4
Buna göre 320 gram Br2 gazı elde edebilmek için Yukarıda verilen tepkime zincirine göre 4 mol
atom içeren H3PO4 bileşiği elde edebilmek için en
en az kaç gram HBr kullanılmalıdır? (H = 1, Br = 80)
az kaç gram P4 kullanılmalıdır? (P = 31)
A) 40,5 B) 81 C) 162 D) 324 E) 648
A) 15,5 B) 31 C) 46,5 D) 62 E) 93

10. SINIF KİMYA
7. 0,20 mol SO3 ve 0,40 mol NO gazlarından oluşan 10. AI ve Ag metallerinden oluşan 100 gramlık bir karışım
bir karışım ile ilgili, içerisinde yeterince HCI çözeltisi bulunan şekildeki
I. Kütlesi 28 gramdır. kaba atılıyor.
AI(k) + Ag(k)
II. 6,02·1023 tane oksijen atomu içerir.
III. 0,6 mol molekül içerir.

HCI
çözeltisi
(N = 14, O = 16, S = 32)
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III Zamanla kapta sadece,
D) II ve III E) I, II ve III 3
AI(k) + 3HCI(suda) $ AICI3(suda) + H
2 2(g)
tepkimesi gerçekleşirken normal şartlar altında 67,2
litre hacim kaplayan H2 gazı oluşuyor.
Buna göre karışımdaki Ag metali kaç gramdır?

(AI = 27)
A) 90 B) 80 C) 77 D) 54 E) 46
8. 0,25 mol XO2 ve 0,5 mol XO3 bileşiklerinden oluşan

bir karışımdaki X kütlesi 24 gramdır.
Buna göre X elementinin atom kütlesi kaç g/mol’dür?
A) 14 B) 16 C) 24 D) 32 E) 40
www.sarmalokul.com
11. CH4 ve C2H5OH bileşiklerinden oluşan 11 gramlık bir
karışımın tamamen yanmasına ait tepkime denklem-
9. C2H4 ve C3H8 gazlarından oluşan 0,5 mollük bir ka- leri şu şekildedir:
rışımın tamamen yanmasına ait tepkime denklemleri
CH4 + 2O2 $ CO2 + 2H2O
şu şekildedir:
C2H5OH + 3O2 $ 2CO2 + 3H2O
C2H4 + 3O2 $ 2CO2 + 2H2O
Tepkimeler sonucu toplam 0,6 mol CO2 gazı oluştu-
C3H8 + 5O2 $ 3CO2 + 4H2O ğuna göre CH4 ve C2H5OH bileşiklerinin mol sayı-
Tepkimeler sırasında toplam 2,1 mol O2 gazı har- ları aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
candığına göre, (H = 1, C = 12, O = 16)
I. Karışımdaki C2H4 gazı 0,2 moldür. ncH nc

4 2H5OH
II. Tepkimeler sonucu toplam 1,6 mol H2O oluş-
A) 0,3 0,15
muştur.
B) 0,2 0,2
III. Karışımdaki C3H8 gazı 13,2 gramdır.
C) 0,4 0,1
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) 0,1 0,25
E) 0,5 0,05
TE 30
KİMYASAL HESAPLAMALAR 10. SINIF KİMYA
(Karma
KİMYANIN TEMEL KANUNLARI VE- KİMYASAL
I) HESAPLAMALAR
1. Kapalı bir kapta gerçekleşen tepkimeye ait kütle za- 4. Eşit kütlede N2 ve O2 gazları alınarak;
man değişim grafiği verilmiştir. N2(g) + O2(g) $ N2O4(g)
Kütle (gr)
tepkimesine göre en fazla 184 gram N2O4 gazı elde
17 XY3(g) ediliyor.
14 Buna göre tepkime sonunda tepkimeye girmeden

Y2(g) kalan madde ve miktarı aşağıdakilerin hangisinde
11
X2(g) doğru verilmiştir?
Zaman (N: 14 g/mol, O: 16 g/mol)
Bu grafiğe göre tepkimeyle ilgili aşağıdaki ifade- A) N2: 36 g B) N2: 72 g C) N2: 90 g
lerden hangisi yanlıştır?
(Y: 1 g/mol, X: 14 g/mol) D) O2: 36 g E) O2: 72 g

B) 3 mol Y2 kullanılmıştır.
C) Tepkime sonunda kapta 28 gram madde bulunur.
D) 0,5 mol X2 harcanmıştır.
E) Molekül sayısı azalmıştır.
2. Kapalı boş bir kaba 54 gram Al metali ile n mol HCl 5. 0,4 mol SO2 ve 0,3 mol O2 gazlarının
gazı konulduğunda; SO2(g) + O2(g) $ SO3(g)
2Al(k) + 6HCl(g) $ 2AlCl3(k) + 3H2(g)
denklemine göre tam verimli tepkimesinden en
tepkimesi artansız gerçekleştiğine göre; fazla kaç gram SO3 gazı oluşur?
www.sarmalokul.com
I. Başlangıçtaki n değeri 6’dır. (O: 16 g/mol, S: 32 g/mol)
II. 2 mol AlCl3 oluşur.
A) 16 B) 24 C) 32 D) 40 E) 48
III. Normal şartlar altında 67,2 litre hacim kaplayan
H2 gazı oluşur.
yargılarından hangileri doğrudur? (Al: 27 g/mol)

6. Aynı koşullarda bulunan 40’ar litre C3H4 ve O2 gazları

3. 2C2H2(g) + 5O2(g) $ 4CO2(g) + 2H2O(s) tam verimle;
Denklemi verilen tepkime sonucu 22 gram CO2 gazı C3H4(g) + O2(g) $ CO2(g) + H2O(g)
oluşmaktadır.
denklemine göre tepkimeye girmektedir.
Buna göre bu tepkimeyle ilgili;
Bu tepkimeyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
I. 0,25 mol C2H2 harcanmıştır.
yanlıştır?
II. Harcanan O2 gazı 80 gramdır.
III. Oluşan H2O normal şartlarda 5,6 litre hacim kap- A) Sınırlayıcı bileşen O2’dir.
lar. B) Artan gaz 30 litredir.
yargılarından hangileri doğrudur? C) 30 litre CO2 gazı oluşur.
(C: 12 g/mol, O: 16 g/mol) D) 20 litre H2O gazı oluşur.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III E) Artan madde olmaması için ortama 30 litre C3H4
gazı eklenmelidir.
D) I ve II E) II ve III

10. SINIF KİMYA
7. 4,6 gram sodyum (Na) metali 10. Bir tepkimeye ait mol sayısı – zaman grafiği verilmiş-
I. 0,2 mol HCl tir.
2Na + 2HCl $ 2NaCl + H2 Mol sayısı
II. 0,1 mol H2SO4 3a Y
2Na + H2SO4 $ Na2SO4 + H2

III. 0,2 mol H2O 2a
2Na + 2H2O $ 2NaOH + H2
1a X
ile ayrı ayrı tepkimeye girdiğinde açığa çıkacak H2
Zaman
gazının mol sayısı aşağıdakilerin hangisinde doğ-
ru verilmiştir? (Na: 23 g/mol) Buna göre bu tepkimenin denklemi aşağıdakilerin
hangisinde doğru verilmiştir?
I II III
A) 0,1 0,1 0,1 A) X $ 3Y
B) 2X $ 3Y
B) 0,2 0,1 0,2
C) 3X $ 2Y
C) 0,1 0,2 0,1 D) X $ Y
D) 0,2 0,2 0,2 E) X $ 2Y
E) 0,1 0,1 0,2
www.sarmalokul.com
8. Mg(k) + 2HNO3(suda) $ Mg(NO3)2(suda) + H2(g) 11. 46 gram N2O4 gazı alınarak
Denklemi verilen tepkimede %20 saflıkta 60 gram Mg N2O4(g) m NO2(g)
metalinin tamamı harcanmıştır.
tepkimesi gerçekleşiyor ve 9,2 gram NO2 gazı elde
Buna göre tepkime sonucu oluşan H2 gazı normal ediliyor.
şartlar altında kaç litre hacim kaplar?
Buna göre tepkimenin verimi yüzde kaçtır?
(Mg: 24 g/mol)
(N: 14 g/mol, O: 16 g/mol)
A) 22,4 B) 11,2 C) 5,6
A) 20 B) 25 C) 30 D) 40 E) 50
D) 4,48 E) 2,24
9. Aşağıda verilen kademeli reaksiyonlarda ara ürün 12. 71 gram XO2 ile 9 gram H2O
olarak oluşan CH4 gazının tamamı harcanmaktadır. 4XO2(k) + 2H2O(s) $ 4XOH(k) + 3O2(g)
Al4C3(k) + 2H2O(s) $ 4Al(OH)3(k) + 3CH4(g)
denklemine göre artansız tepkimeye giriyor.
CH4(g) + 2O2(g) $ CO2(g) + 2H2O(s)
Buna göre X elementinin mol kütlesi aşağıdakile-
rin hangisinde doğru verilmiştir?
Buna göre 36 gram Al4C3 katısının tamamı tepki-
meye girdiğinde kaç gram H2O elde edilir? (H: 1 g/mol, O: 16 g/mol)
(H: 1 g/mol, C: 12 g/mol, O: 16 g/mol, Al: 27 g/mol) A) 16 B) 23 C) 32 D) 39 E) 40
A) 9 B) 18 C) 27 D) 36 E) 45
10. SINIF KİMYA
(Karma - II)
1. Kapalı kap içerisinde C3H8 ve O2 gazlarının tam ve- 4. I. 11

Na
rimli tepkimesi sırasında O2 gazının zamanla mol sa- II. 12Mg
yısındaki değişim grafikte verilmiştir.
III. 13Al
O2 mol sayısı
Verilen metallerin tamamı HNO3 sulu çözeltileriyle
ayrı ayrı tepkimeye girdiğinde açığa çıkan H2 gazları-
1
nın mol sayıları birbirine eşit oluyor.
1
• Na + HNO3 $ NaNO3 + 2 H2
0,5 • Mg + 2HNO3 $ Mg(NO3)2 + H2
Zaman 3
• Al + 3HNO3 $ Al(NO3)3 + 2 H2
Buna göre bu tepkime ile ilgili; Buna göre tepkimelerde kullanılan metallerin mol
I. 0,3 mol CO2 ve 0,4 mol H2O oluşmuştur. sayıları arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisin-
de doğru gösterilmiştir?
II. C3H8 gazı sınırlayıcı bileşendir.
A) I > II > III B) I > III > II C) III > II > I
III. 16 gram O2 gazı harcanmıştır.
D) III > I > II E) I = II = III
yargılarından hangileri doğrudur? (O: 16 g/mol)
5. Eşit mol sayılı N2 ve O2 gazlarının tam verimle;

N2(g) + O2(g) $ N2O3(g)
www.sarmalokul.com
tepkimesi sonucu 2 mol N2O3 gazı oluşmaktadır.
2. N2 ve H2 gazlarından oluşan bir karışımın %20 si kul-
lanıldığında 2 mol NH3 gazı elde edilmektedir.
Buna göre başlangıçta alınan gaz karışımı kaç A) Başlangıç karışımı 6 moldür.
moldür? B) N2 gazından 1 mol artmıştır.
C) Harcanan O2 gazı 3 moldür.
A) 30 B) 20 C) 16 D) 12 E) 8
D) Artan madde olmaması için ortama 1,5 mol O2
gazı eklenmelidir.
E) Tepkime sonunda kapta 4 mol molekül bulunur.
3. 200 gram CaCO3 katısı alınarak başlatılan

6. Endüstride asetilen (C2H2) üretimine ait tepkime zin-
CaCO3(k) $ CaO(k) + CO2(g)
ciri aşağıdaki gibidir.
tepkimesi normal şartlar altında 11,2 litre CO2 gazı CaO(k) + 3C(k) $ CaC2(k) + CO(g)
oluştuğunda sonlanıyor.
CaC2(k) + 2H2O(s) $ C2H2(g) + Ca(OH)2(suda)
Buna göre tepkimenin yüzde verimi aşağıdakile-
Verilenlere göre 5,2 gram asetilen elde edebilmek
rin hangisinde doğru verilmiştir? için en az kaç gram CaO kullanılmalıdır?
(C: 12 g/mol, O: 16 g/mol, Ca: 40 g/mol) (H: 1 g/mol, C: 12 g/mol, O: 16 g/mol, Ca: 40 g/mol)
A) 10 B) 20 C) 25 D) 40 E) 50 A) 2,8 B) 5,6 C) 11,2 D) 22,4 E) 33,6

10. SINIF KİMYA
7. Mg3N2(k) + H2O(s) $ Mg(OH)2(k) + NH3(g) 10. Yapısında N, H ve O içeren bir bileşiğin kütlece %35’i
N, %5’i H elementinden oluşmaktadır.
Denklemi verilen tepkime ile ilgili;
I. En küçük tam sayılarla denkleştirildiğinde Buna göre bu bileşiğin basit formülü aşağıdakile-
H2O’nun katsayısı 3 olur. rin hangisinde doğru verilmiştir?
(H: 1 g/mol, N: 14 g/mol, O: 16 g/mol)
II. 1 mol Mg3N2 harcandığında 3 mol Mg(OH)2 olu-
şur. A) NH2O B) NH2O2 C) N2H4O
III. 5,4 gram H2O harcandığında NŞA’da 2,24 litre D) N2H2O3 E) N2H4O3
NH3 gazı oluşur.

(H: 1 g/mol, O: 16 g/mol)
8. C2H4 ve CO gazlarından oluşan bir karışımın tamamı 11. Yapısında 1,8 mol atom içeren C2H5OH gazının ta-
yakıldığında 5 mol CO2 gazı ve 36 gram H2O elde mamı yakıldığında;
edilmektedir. I. Normal şartlar altında 6,72 litre hacim kaplayan
O2 gazı harcanmıştır.
www.sarmalokul.com
Buna göre karışımda bulunan CO gazı kaç mol-
II. 0,4 mol CO2 gazı oluşmuştur.
dür? (H: 1 g/mol, O: 16 g/mol)
III. 0,6 tane H2O molekülü oluşmuştur.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
9. %25 saflıktaki 64 gram Cu metali yeterli miktarda 12. 200 gram CuSO4nH2O bileşiği ısıtılınca yapısındaki
HNO3 çözeltisi ile aşağıdaki tepkimeyi gerçekleştiri- kristal suyun tamamı buharlaşıyor.
yor.
Son durumdaki katı kütlesi 128 gram olduğuna
Cu(k) + 4HNO3(suda) → Cu(NO3)2(suda) + 2NO2(g) + 2H2O(g)
göre formüldeki n sayısı aşağıdakilerin hangisin-
de doğru verilmiştir?
Buna göre tepkime sonucu oluşan NO2 gazı nor-
(H: 1 g/mol, O: 16 g/mol, S: 32 g/mol, Cu: 64 g/mol)
mal şartlar altında kaç litre hacim kaplar?
(Cu: 64 g/mol) A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7
A) 11,2 B) 8,96 C) 6,72

D) 5,6 E) 4,48
TE –32
10. SINIF KİMYA
(Karma
KİMYANIN TEMEL KANUNLARI VE- KİMYASAL
III) HESAPLAMALAR
1. Verilen tepkimelerde eşit miktarda oksijen gazı har- 4. Fotoğraf makinelerinde flaş patlaması,
canmıştır.
2Mg(k) + O2(g) $ 2MgO(k)
I. N2(g) + O2(g) $ 2NO(g)
tepkimesinin flaş içerisinde gerçekleşmesi sonucu
II. C2H4(g) + 3O2(g) $ 2CO2(g) + 2H2O(g)
oluşur.
3
III. S(k) + O (g) $ SO3(g) Buna göre tepkime sonucu 16 gram MgO katısının
2 2
oluşabilmesi için en az kaç gram O2 gazı kullanıl-
Buna göre tepkimeler sırasında harcanan N2, malıdır? (O = 16, Mg = 24)
C2H4 ve S kütlelerinin karşılaştırılması aşağıdaki-
A) 1,6 B) 3,2 C) 6,4 D) 12,8 E) 25,6
lerden hangisinde doğru gösterilmiştir?
(H = 1, C = 12, N = 14, S = 32)
A) N2 > C2H4 > S B) S > N2 > C2H4
C) S > C2H4 > N2 D) N2 > S > C2H4
E) C2H4 > S > N2

5. 4,6 gram organik bir bileşiğin tamamen yakılması so-
nucu normal şartlar altında 4,48 litre hacim kaplayan
CO2 gazı ve 5,4 gram H2O oluşuyor.
2. Eşit hacimde N2 ve O2 gazlarının tam verimle,
Buna göre bu bileşiğin formülü aşağıdakilerden
5
N2(g) + O $ N2O5(g) hangisinde doğru verilmiştir?
2 2(g)
tepkimesi sonucu aynı şartlarda 8 litre N2O5 gazı (H = 1, C = 12, O = 16)
www.sarmalokul.com
oluşmaktadır. A) C2H4 B) C3H6 C) C2H6O
Buna göre, D) C3H8O2 E) C3H8O3
• Başlangıç karışımı 40 litredir.

• Sınırlayıcı bileşen O2 gazıdır.
• Harcanan N2 gazı 8 litredir.
• Girenlerde artan madde olmaması için ortama 6. C3H8(g) + O2(g) $ CO2(g) + H2O(g)
O2 gazı eklenmelidir.
Denklemi verilen tepkime sonucu normal şartlar al-
• Artan gaz 12 litredir. tında 33,6 litre hacim kaplayan CO2 gazı oluşuyor.
yargılarından kaç tanesi doğrudur? Buna göre bu tepkime ile ilgili,
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 1,5 mol C3H8 gazı harcanır.
36 gram H2O oluşur.
2,5 mol O2 gazı harcanır.

3. 32’şer gram H2 ve O2 gazları arasında tam verimle,
yargıların doğru (D) veya yanlış (Y) olarak işaret-
1
H2(g) + O2(g) $ H2O(g) lenmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru gös-
2
terilmiştir? (H = 1, O = 16)
A) D B) D C) Y D) Y E) Y
Buna göre tepkime sonucu artan gazın kütlesi kaç
gramdır? (H = 1, O = 16) D Y D D Y
A) 8 B) 16 C) 24 D) 28 E) 30 D D D Y D

10. SINIF KİMYA
7. 36 gram C5H12 gazının tamamı O2 gazı ile, 9. Aynı koşullarda hacimleri verilen N2 ve O2 gazların-
dan tam verimle N2O4 gazı oluşturuluyor.
C5H12(g) + O2(g) $ CO2(g) + H2O(g)
I. 10 litre N2 ve 20 litre O2
denklemine göre tepkimeye girmektedir.
II. 20 litre N2 ve 20 litre O2
III. 30 litre N2 ve 20 litre O2
Buna göre tepkimeler sonucu oluşan aynı koşul-
II. Tepkime en küçük tam sayılarla denkleştirildi-
lardaki N2O4 gazlarının hacimlerinin karşılaştırıl-
ğinde O2 nin katsayısı 8 olur.
ması aşağıdakilerden hangisinde doğru gösteril-
III. Normal şartlar altında 56 litre hacim kaplayan miştir?
CO2 gazı oluşur.
A) I = II = III B) I > II > III C) I = II > III
D) III > II > I E) I = III > II
10. Kapalı boş bir kaba 0,8 mol C ve 1,2 mol H2 element-
leri konularak tam verimle CH4 gazı oluşturuluyor.
Buna göre kapta sadece CH4 gazının bulunması

için kaba aşağıdaki maddelerden hangisi eklen-
melidir?
A) 0,2 mol H2 B) 0,4 mol H2 C) 0,8 mol H2
www.sarmalokul.com
D) 0,4 mol C E) 0,8 mol C
8. Kapalı bir kapta oluşan,

11. Aşağıda denklemi verilen kapalı bir kapta gerçekle-
3 şen tepkimeye göre 8 mol XY2 gazının %40'ı X2Y4
2AI(k) + O2(g) $ AI2O3(k)
2
gazına dönüşmektedir.
tepkimesindeki maddelerin kütlelerinin zamanla deği-
şimini gösteren grafik verilmiştir. 2XY2(g) m X2Y4(g)
Kütle (g) Buna göre tepkime sonunda kapta bulunan gazla-

rın toplam mol sayısı kaçtır?
102 AI2O3(k)
A) 6,4 B) 4,8 C) 3,2 D) 2,4 E) 1,6
m
O2(g)
6
AI(k)
12. Sadece C ve H elementlerinden oluşan bir bileşiğin

Zaman
Buna göre bu tepkime ile ilgili aşağıdaki ifadeler- 6 gramı tamamen yakıldığında normal şartlar altında
den hangisi yanlıştır? (O = 16, AI = 27) 8,96 litre hacim kaplayan CO2 gazı oluşuyor.
A) Grafikteki m değeri 54’tür. Buna göre tepkimede kullanılan bileşiğin basit
B) Tepkime tam verimle gerçekleşmiştir. formülü aşağıdakilerden hangisinde doğru veril-
C) 48 gram O2 gazı harcanmıştır. miştir?
D) 2 mol AI2O3 katısı oluşmuştur. A) CH B) CH2 C) CH3

E) Tepkime sonunda kapta 108 gram madde bulu- D) C2H3 E) C2H5
nur.

10. SINIF
ETKİNLİK KİMYA
–I
AÇIK UÇLU SORULAR
1. Denklemi verilen tepkime sırasında 8,8 gram 3. Saf olmayan 54 gram AI metali yeterli miktarda
C3H8 gazı harcanmaktadır. HCI çözeltisine atıldığında,
3
C3H8(g) + 5O2(g) 3CO2(g) + 4H2O(s) AI(k) + 3HCI(suda) AICI3(k) + 2 H2(g)
Buna göre bu tepkime ile ilgili aşağıdaki soruları tepkimesi gerçekleşiyor ve normal şartlar altında
cevaplayınız. (H = 1, C = 12, O = 16) 6,72 litre H2 gazı açığa çıkıyor.
a) Kaç mol O2 gazı harcanmıştır? Buna göre AI metali yüzde kaç saflıktadır? (AI = 27)
b) Oluşan CO2 gazı normal şartlar altında kaç

litre hacim kaplar?
c) Oluşan H2O kaç gramdır?
4. Fe2O3 + 2X X2O3 + 2Fe
Denklemi verilen tepkimede 21,6 gram X harcandı-

ğında 22,4 gram Fe oluşmaktadır.
Buna göre X elementinin mol kütlesi kaç g/mol'dür?

(Fe = 56)
www.sarmalokul.com
2. 6 mol N2 ve 3 mol H2 gazları alınarak başlatılan,
N2(g) + 3H2(g) 2NH3(g)
tepkimesi tam verimle gerçekleştiriliyor.

Buna göre bu tepkime ile ilgili aşağıdaki soruları
cevaplayınız. (H = 1, N = 14)
a) Sınırlayıcı bileşen hangi maddedir?

5. P4 molekülünden başlanarak H3PO4 elde edilmesine
ilişkin tepkime zinciri aşağıdaki gibidir.
b) Hangi maddeden kaç mol artar?
P4 + 5O2 2P2O5
c) Kaç gram NH3 gazı oluşur? P2O5 + 3H2O 2H3PO4
Tepkime sonucunda 196 gram H3PO4 elde edile-

d) Artan madde olmaması için ortama hangi bilmesi için en az kaç gram P4 kullanılmalıdır?
maddeden kaç mol eklenmelidir? (H = 1, O = 16, P = 31)

10.ETKİNLİK
SINIF –KİMYA
II
DOĞRU - YANLIŞ BOŞLUK DOLDURMA
Aşağıdaki cümleler doğru ise yanındaki kutucu- Aşağıdaki boşlukları uygun kelimelerle veya sa-
ğa “D” yanlış ise “Y” yazınız. yılarla doldurunuz.
(C = 12, N = 14, O = 16, Mg = 24, AI = 27) (H = 1, C = 12, N = 14, O = 16, CI = 35,5
1. CaC2 + 2H2O Ca(OH)2 + C2H2 tepkimesinde

Doğru Yanlış
5,2 gram C2H2 oluşurken ......................... mol H2O
1. N2(g) + 3H2(g) → 2NH3(g) harcanır.
tepkimesinde 7 gram N2 gazı
harcandığında normal şartlar 2. 3’er mol N2 ve H2 gazları arasında tam verimle,
altında 11,2 litre hacim kapla-
yan NH3 gazı oluşur. N2(g) + 3H2(g) 2NH3(g)
2. Aynı şartlarda 6'şar litre C3H8 tepkimesi gerçekleşirken sınırlayıcı bileşen .............,
ve O2 gazlarının tam verimle artan madde ............., artan maddenin mol sayısı
..............., oluşan NH3 bileşiği ................. gramdır.
C3H8(g) + 5O2(g) → 3CO2(g) + 4H2O(g)
tepkimesinde sınırlayıcı bileşen

C3H8 gazdır.
3. Eşit hacimde H2 ve O2 gazlarının tam verimle tep-
kimesi sonucu aynı koşullarda 20 litre H2O gazının
3. 3
AI(k) + 3HCI(suda) → AICI3(suda) + H
2 2(g) oluşabilmesi için başlangıçta alınan gaz karışımının
tepkimesinde normal şartlar toplam ..................... litre olması gerekir.
altında 3,36 litre H2 gazı oluş-
www.sarmalokul.com
ması için 2,7 gram AI metali 4. 4HCI + MnO2 2H2O + MnCI2 + CI2
harcanmalıdır. tepkimesi sonucu 142 gram CI2 oluşabilmesi için en
4. MgCO3(k) → MgO(k) + CO2(g) az ............ mol HCI tepkimeye girmelidir.
tepkimesinde kütlece %20
saflıktaki 168 gram MgCO3 5. 4XS2 + 11O2 2X2O3 + 8SO2
bileşiğinden en fazla 0,2 mol
denklemi verilen tepkimede 2,2 mol atom içeren O2
CO2 gazı oluşur.
harcandığında 32 gram X2O3 oluştuğuna göre X ele-
5. 0,5 mol CO ve 0,3 mol O2
ment atomunun mol kütlesi ................... g/mol’dür.
gazlarının tam verimle,
1
CO(g) + 2 O2 → CO2(g)
5
6. N2(g) + 2 O2(g) N2O5(g)
tepkimesi sonucu 22 gram
CO2 gazı oluşur. N2O5(g) + H2O(s) 2HNO3(suda)
6. 0,1mol C2Hn bileşiğinin tama- Yukarıda verilen tepkime zincirine göre 2 mol HNO3
men yanması sırasında nor-
çözeltisi elde edebilmek için ................... gram N2
mal şartlar altında 6,72 litre
gazı harcanmalıdır.
hacim kaplayan O2 gazı har-
canıyorsa "n" değeri 6'dır.
7. 3 7. 4 mol NO2 gazı alınarak başlatılan,
2X(k) + 2 O 2 (g) → X2O3(k)
tepkimesinde 0,3 mol O2 gazı 2NO2(g) N2(g) + 2O2(g)
harcandığında 32 gram X2O3 tepkimesi sonucu ortamda toplam 4,6 mol gaz bu-
oluşuyorsa X elementinin mol
lunduğuna göre tepkime yüzde .................. verimle
kütlesi 56 g/mol dür.
gerçekleşmiştir.

TEST–33
10. SINIF KİMYA
1. Aşağıda denklemi yazılan tepkimede girenlerin ve 4. Kapalı bir kapta gerçekleşen tepkimeye ait mol
ürünlerin kütleleri verilmiştir. sayısı - zaman grafiği verilmiştir.
Ca(k) + 2HBr(g) X(k) + H2(g)
Mol sayısı
20 gram a gram 100 gram 1 gram
1
0,8
I. a değeri 81'dir. X2(g)
0,6
II. X'in formülü CaBr2'dir. 0,4 Z(g)
III. Toplam atom sayısı korunmuştur. 0,2
O2(g)
yargılarından hangileri doğrudur? Y2(g)
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III Zaman
D) II ve III E) I, II ve III Bu grafiğe göre tepkimeyle ilgili aşağıdaki ifade-

lerden hangisi yanlıştır? (X = 14, Y = 16)
A) Sınırlayıcı bileşen Y2 gazıdır.

2. FeS2 bileşiğinde elementler arasındaki kütlece birleş- B) Z bileşiğinin formülü X2Y5'tir.
m Fe 7
me oranı m = 'dir. C) Tepkime sonunda kapta toplam 1 mol gaz bulu-
S 8
nur.
Buna göre 60 gram FeS2 bileşiğindeki Fe ve S
D) 21,6 gram Z gazı oluşmuştur.
kütleleri aşağıdakilerden hangisinde doğru veril-
E) 0,4 mol X2 gazı harcanmıştır.
miştir?
www.sarmalokul.com
Fe kütlesi (g) S kütlesi (g)
A) 30 30
B) 32 28
C) 28 32
5.
D) 24 36
Bazı kimyasal tepkime denklemleri şu şekildedir.
E) 21 39
I. H2(g) + Br2(g) → 2HBr(g)
3. Eşit kütlede Ca(k) ve N2(g) elementlerinin tam verimle II. 2HCI(suda) + Ca(OH)2(suda) → CaCI2(suda) + 2H2O(s)
tepkimesi sonucu 74 gram Ca3N2 bileşiği elde edil-
III. AgNO3(suda) + NaCI(suda) → AgCI(k) + NaNO3(suda)
mektedir.
Buna göre bu tepkime ile ilgili, Buna göre bu tepkimelerin türleri aşağıdakilerden
I. Sınırlayıcı bileşen Ca elementidir. hangisinde doğru verilmiştir?
II. 46 gram N2 gazı artmıştır. I II III

A) Analiz Çökelme Nötralleşme
III. Ca3N2 bileşiğinde elementler arasındaki kütle-
m Ca B) Sentez Nötralleşme Çökelme
30
ce birleşme oranı m = 'dir.
N 7 C) Analiz Nötralleşme Çökelme
yargılarından hangileri doğrudur? (N = 14, Ca = 40) D) Sentez Nötralleşme Homojen
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III E) Sentez Çökelme Nötralleşme

10. SINIF KİMYA
6. 9.
Sadece X ve Y elementlerinden oluşan iki farklı bile- I
şik için çizilen grafikler şu şekildedir: 0,25 mol molekül
içerir.
X kütlesi (g) Bileşik kütlesi (g) V II
7 I. bileşik 0,75 mol oksijen 6,02·1023 tane
4,6 II. bileşik
atomu içerir. atom içerir.
20 g
SO3(g)
4 Y kütlesi 3,2 Y kütlesi

IV III
(g) (g)
8 akb S atomu Normal şartlar altında
Bu grafiklere göre aynı miktar Y ile birleşen I. bile- içerir. 5,6 litre hacim kaplar.
şikteki X miktarının II. bileşikteki X miktarına oranı
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? 20 gram SO3 gazı ile ilgili yukarıda verilen açıkla-
1 1 malardan hangisi yanlıştır? (O = 16, S = 32)

A) 4 B) 2 C) 1 D) E)
2 4
A) I B) II C) III D) IV E) V
7. Sadece X ve Y elementlerinden oluşan iki farklı bile-

şikteki elementlerin kütleleri grafikteki gibidir.
X kütlesi (g)
2,8 I. bileşik 10. FeS2 bileşiğinden başlanarak SO3 gazı elde edilme-
sini gösteren tepkime basamakları şu şekildedir:
11
II. bileşik • 2FeS2(k) + O $ Fe2O3(k) + 4SO2(g)
1,4 2 2(g)
www.sarmalokul.com
• 2SO2(g) + O2(g) $ 2SO3(g)
1,6 4 Y kütlesi (g) Bu tepkime zincirine göre normal şartlar altında
I. bileşiğin formülü X2Y olduğuna göre, II. bileşi- 11,2 litre hacim kaplayan SO3 gazı elde edilebilme-
ğin formülü aşağıdakilerden hangisinde doğru si için yeterli miktardaki O2 gazı ile en az kaç gram
verilmiştir? FeS2 katısı kullanılmalıdır? (S = 32, Fe = 56)
A) X2Y5 B) X2Y3 C) XY2
A) 15 B) 22,5 C) 30 D) 45 E) 60
D) XY E) X3Y
8. 14,4 gram Mg ile 6,4 gram O2 elementleri alınarak

başlatılan,
Mg(k) + O2(g) $ MgO(k)
tepkimesi tam verimle gerçekleştiriliyor. 11. N2(g) + 2O2(g) $ 2NO2(g)

Buna göre,
10. SINIF SARMAL KİMYA
Denklemi verilen yukarıdaki tepkime ile ilgili,

I. 4,8 gram Mg artar.
I. Oluşum (sentez) tepkimesidir.
II. 16 gram MgO oluşur.
II. Yanma tepkimesidir.
III. Ortamda artan madde olmaması için en az 3,2
III. Endotermik tepkimedir.
gram O2 gazı eklenmelidir.
yargılarından hangileri doğrudur? (O = 16, Mg = 24)
94 Uzaktan da Yakından da Sizlerleyiz…

4
10.ÜNİTE
SINIFTESTİKİMYA
-2
1. Fe2O3 bileşiğinde 7 gram demir ile 3 gram oksijen bu- 4. Kimya kanunları Bilim adamları
lunmaktadır.
Kütlenin korunumu
Buna göre 120 gram Fe2O3 bileşiğinde kaç gram I. a) Dalton
kanunu
oksijen vardır? Sabit oranlar
A) 24 B) 30 C) 36 D) 42 E) 50 II. b) Gay-Lussac
kanunu
Katlı oranlar
III. c) Lavoiser
kanunu
Birleşen hacim
IV. d) Proust
oranları kanunu
Kimya kanunları ile bu kanunları bulan bilim

adamlarının eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangi-
sinde doğru olarak verilmiştir?
A) I – a, II – b, III – c, IV – d
2. Sabit hacimli kapalı bir kapta 60 gram CaCO3 katısı B) I – c, II – d, III – a, IV – b

bulunmaktadır. Zamanla CaCO3 katısının, C) I – d, II – c, III – b, IV – a
CaCO3(k) CaO(k) + CO2(g) D) I – d, II – c, III – a, IV – b
denklemine göre %54,64 ü parçalanıyor. E) I – b, II – d, III – a, IV – c
Buna göre son durumda kapta toplam kaç gram

madde vardır?
www.sarmalokul.com
A) 120 B) 80 C) 60 D) 50 E) 54
5. X ve Y elementlerinden oluşan iki farklı bileşikteki X

ve Y kütleleri arasındaki değişimi gösteren grafik aşa-
ğıda verilmiştir.
X kütlesi (g)
II. bileşik
36
I. bileşik
12
3. XY3 bileşiğindeki elementlerin kütlece birleşme oranı
X 2
Y = 3 tür.
4 Y kütlesi (g)
Eşit kütlede X ve Y alınarak tam verimle tepkime-
ye girip XY3 bileşiği oluştuğunda 0,5 gram artan Buna göre II. bileşiğin formülü X3Y4 ise I. bileşiğin
madde olduğuna göre kaç gram XY3 bileşiği oluş- formülü nedir?
muştur? A) X2Y4 B) XY4 C) X3Y2
A) 0,3 B) 0,4 C) 6 D) 2,5 E) 10 D) XY3 E) X2Y3

10. SINIF KİMYA
6. Eşit sayıda atom içeren CH4 ve CO2 gazları için, 10. Bileşik kütlesi (g)
I. Molekül sayısı XY5
26
II. Normal koşullarda kapladıkları hacim
XmYn
III. Kütle
24
niceliklerinden hangileri farklıdır?
(H = 1, C = 12, O = 16)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 21 X kütlesi (g)

D) I ve II E) I, II ve III
Grafiğe göre XY5 ve XmYn bileşiğindeki Y ler ara-
sındaki katlı oran ve XmYn bileşiğinin kaba formü-
lü aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak veril-
miştir?
7. Eşit mol sayıda C2H4 ve O2 gazları,

Katlı oran Kaba formül
C2H4(g) + 3O2(g) 2CO2(g) + 2H2O(g)
A) 5 XY3
denklemine göre reaksiyona giriyor. 3
B) 3 X2Y
Artan gazı tüketmek için 0,6 mol gaz kullanıldığına 4
göre başlangıçtaki karışım kaç moldür? C) 5 XY4
3
www.sarmalokul.com
A) 0,9 B) 0,4 C) 0,2 D) 0,6 E) 0,8
D) 3 XY3
4
E) 3 X2Y3
5
1
8. H2(g) + 2 O2(g) H2O(g)
tepkimesiyle ilgili,
II. Ekzotermiktir.
III. Sentez tepkimesidir.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 11. Sabit hacimli kapalı bir kapta,
D) II ve III E) I, II ve III 7
C2H6(g) + 2 O2(g) 2CO2(g) + 3H2O(g) + ısı
Buna göre;
3
9. KCIO3(k) KCI(k) + 2 O2(g) I. Kaptaki toplam kütle değişmez.
Yukarıdaki tepkimede 610 gram kütlece %40 saflıkta II. Zamanla toplam molekül sayısı artar.
KCIO3 katısı ısıtılıyor. III. Ekzotermik bir tepkimedir.
Buna göre tepkime sonunda en fazla kaç mol yargılarından hangileri doğrudur?
O2 gazı açığa çıkar? (KCIO3 = 122 g/mol) A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 D) II ve III E) I, II ve III

10. SINIF KİMYA
Test – 18: TEPKİME DENKLEMLERİ - I Sayfa: 57 Etkinlik - II Sayfa: 68
1. D 2. C 3. E 4. B 5. A 6. C 7. C 8. A Doğru - Yanlış
9. E 10. A 11. E 12. C
1. D 2. D 3. Y 4. D 5. Y
Test – 19: TEPKİME DENKLEMLERİ - II Sayfa: 59 6. D 7. D 8. D 9. D 10. Y
1. C 2. A 3. A 4. C 5. D 6. C 7. C 8. C
9. C 10. C 11. C 12. B Boşluk Doldurma
1. C3H6O
Test – 20: TEPKİME TÜRLERİ - I Sayfa: 61
(Yanma Tepkimeleri) 2. II ve IV homojen, I ve III heterojen
1. A 2. E 3. C 4. C 5. A 6. C 7. B 8. A
3. I ve II endotermik, III ve IV ekzotermik
9. D 10. A 11. C 12. D
4. I ve IV analiz, II ve III sentez

Test – 21: TEPKİME TÜRLERİ - II Sayfa: 63
(Asit - Baz Tepkimeleri, Çözünme - Çökelme Tepkimeleri) 5. 23
1. D 2. B 3. C 4. E 5. C 6. B 7. E 8. D
9. E
Test – 23: KİMYASAL HESAPLAMALAR Sayfa: 71
Test – 22: TEPKİME TÜRLERİ - III Sayfa: 65 (Denklemli Mol Hesaplamaları - I)

(Karma) 1. E 2. D 3. C 4. B 5. C 6. D 7. E 8. E
www.sarmalokul.com
1. E 2. E 3. D 4. C 5. D 6. A 7. A 8. C 9. D 10. E 11. C
9. B 10. C 11. A 12. B

(Denklemli Mol Hesaplamaları - II)
1. B 2. D 3. E 4. D 5. E 6. C 7. D 8. C
9. C 10. B 11. B
Etkinlik - I Sayfa: 67
Açık Uçlu Sorular
(Artan Madde Problemleri - I)
1. I, II, VI, VII
1. E 2. C 3. C 4. D 5. D 6. B 7. E 8. E
2. a. Azalır b. Artar c. Değişmez d. Azalır 9. A 10. E 11. E

3. 9
(Artan Madde Problemleri - II)
4. 9 1. D 2. B 3. B 4. C 5. C 6. C 7. D 8. C
9. D 10. C 11. A 12. D
5. a. Yanma, Endotermik, Sentez
b. Yanma, Ekzotermik, Sentez (Saflık - Verim - Yüzde Problemleri)
1. B 2. E 3. B 4. C 5. D 6. B 7. D 8. C
c. Asit - Baz (Nötrleşme)
9. D 10. D 11. E 12. D
d. Çözünme - Çökelme Test – 28: KİMYASAL HESAPLAMALAR Sayfa: 81

(Atomların Mol Kütlesini ve Bileşik Formüllerini
6. 72 Bulma Problemleri)
1. C 2. B 3. E 4. C 5. B 6. E 7. C 8. E
9. B 10. E 11. B 12. D

10. SINIF KİMYA
Test – 29: KİMYASAL HESAPLAMALAR Sayfa: 83 Test – 33: ÜNİTE TESTİ - 1 Sayfa: 93
(Birbirini İzleyen Tepkimeler, Karışım Problemleri) 1. E 2. C 3. E 4. D 5. B 6. A 7. A 8. E
1. E 2. B 3. D 4. E 5. D 6. A 7. E 8. D 9. D 10. C 11. E
Test – 34: ÜNİTE TESTİ - 2

9. E 10. E 11. C
Sayfa: 95
1. C 2. C 3. D 4. B 5. B 6. E 7. D 8. E
Test – 30: KİMYASAL HESAPLAMALAR Sayfa: 85 9. B 10. A 11. E
(Karma - I)
Test – 35: ÜNİTE TESTİ - 3 Sayfa: 97
1. B 2. E 3. A 4. B 5. C 6. E 7. A 8. B
1. D 2. E 3. A 4. C 5. D 6. D 7. D 8. B
9. C 10. B 11. A 12. D
9. E 10. A 11. B
Test – 36: ÜNİTE TESTİ - 4 Sayfa: 99

(Karma - II) 1. D 2. D 3. D 4. C 5. C 6. C 7. B 8. D
9. B
1. E 2. B 3. C 4. A 5. E 6. C 7. D 8. C
9. A 10. E 11. A 12. C Test – 37: ÜNİTE TESTİ - 5 Sayfa: 101
1. B 2. C 3. B 4. C 5. B 6. E 7. A 8. C
Test – 32: KİMYASAL HESAPLAMALAR Sayfa: 89 9. C 10. B 11. C 12. D
(Karma - III) Test – 38: Sarmal Test - 1 Sayfa: 103

1. D 2. E 3. D 4. C 5. C 6. C 7. E 8. D 1. D 2. A 3. D 4. E 5. D 6. C 7. E 8. B
9. A 10. B 11. A 12. C 9. B 10. A 11. D 12. A
1. Dönem 2. Yazılı Sayfa: 105

Etkinlik - I Sayfa: 91
www.sarmalokul.com
Açık Uçlu Sorular 1. II - IV - III - I
1. a. 1 b. 13,44 c. 14,4
2. a. 0,5 b. 2 c. 3 d. 14 e. 12
2. a. H2 b. 5 mol N2 c. 34 d. 15 mol H2
3. I ve IV
3. %10
4. I. 2C + O2 $ 2CO
4. 27
II. C2H4 + 3O2 $ 2CO2 + 2H2O
5. 62 III. 3CaO + 2H3PO4 $ Ca3(PO4)2 + 3H2O
IV. 4AI + 3O2 $ 2AI2O3

Etkinlik - II Sayfa: 92
V. CS2 + 3O2 $ CO2 + 2SO2
Doğru - Yanlış
VI. C3H8 + 5O2 $ 3CO2 + 4H2O
1. D 2. Y 3. D 4. Y
5. 3,6
5. D 6. Y 7. D
6. a. 2 mol N2 b. 2 mol c. 6 mol H2

Boşluk Doldurma
1. 0,4 7. 0,2 mol O2
2. H2 3. 40 4. 8 8. II ve III
N2 5. 56 6. 28
9. 0,4
2 7. 30
34 10. 0,25 mol O2

10 Sınıf Kimya Bilgil Sarmal

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

10 Sınıf Kimya Bilgil Sarmal

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

10.1.

tepkimesi sonlandığında 32 gram O2 elementi A) X2Y5 B) X2Y3 C) XY3

artmaktadır. D) XY2 E) X3Y

Buna göre, tepkime sonucu oluşan Fe2O3 bileşiği

II. CO2 – CS2

III. C6H12 – C2H4

IV. N2O – NO2

Yukarıda verilen madde çiftlerinden hangilerinde

2. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinde bileşikteki

I. CaBr2 m Ca 1 Bileşik kütlesi (g) Bileşik kütlesi (g)

Uzaktan da Yakından da Sizlerleyiz…

I. 1 mol C atomu içerir. II. Bir azot molekülü

7. Normal şartlar altında 6,72 litre hacim kaplayan

ifadelerinden hangileri doğrudur?

(H=1, C=12, O=16, Avogadro sayısı=NA)

A) I ve II B) I ve III C) II, III ve IV

TEPKİME DENKLEMLERİ Örneğin;

• Kimyasal tepkimeler aşağıdaki gibi denklemlerle C3H8 + O2 CO2 + H2O

Girenler Ürünler 2. H sayısını eşitlemek için ürünlerdeki H2O nun baş-

• Toplam proton, nötron ve elektron sayısı c) NH3 + O2 N2 + H2O

• Ortamın pH değeri c) 4NH3 + 3O2 2N2 + 6H2O

• Son olarak oksijen denkleştirilir. C(k) + O2(g) CO2(g)

Uzaktan da Yakından da Sizlerleyiz…

2. Endotermik - Ekzotermik Tepkimeler

CaCO3(k) + ısı CaO(k) + CO2(g)

2NH3(g) + 400 kj N2(g) + 3H2(g)

Endotermik tepkime CH4(g) + 2O2(g) CO2(g) + 2H2O(g)

• Erime, buharlaşma ve süblimleşme gibi hâl değişim Ekzotermik tepkime

3 Yanma tepkimelerinin gerçekleşebilmesi için;

H2(g) + CI2(g) 2HCI(g) + 200 kj olması gerekir.

4 O2 gazı ile tepkime vermeyen maddeler yan-

2NH3(g) + ısı N2(g) + 3H2(g)

1 Yapısında C ve H elementi bulunduran bileşik-

N2(g) + 2O2(g) 2NO2(g)

Uzaktan da Yakından da Sizlerleyiz…

6. Asit - Baz (Nötralleşme) Tepkimeleri • 2KI(suda) + Pb(NO3)2(suda) PbI2(k) + 2KNO3(suda)

Seyirci iyonlar: K+ ve NO–3

CH3COOH Ca(OH)2 ✎ NOT

• Girenler kısmında O2 gazı olduğu için yanma tep-

NH3 + HNO3 NH4NO3 homojen tepkimedir.

7. Çözünme - Çökelme Tepkimeleri

Su ortamında çözünmüş iki bileşikten birinin katyonu-

AgNO3(suda) + NaCI(suda) AgCI(k) + NaNO3(suda) tepkimesi ile ilgili,

Uzaktan da Yakından da Sizlerleyiz…

C) Maddelerin fiziksel hali tepkimesinde zamanla molekül sayısı azalır.

III. H2(g) + CI2(g) $ 2HCI(g)

tepkimesinde elementlerin elektron sayıları değiş-

Buna göre tepkimelerle ilgili yapılan açıklamalar-

verilenlerden hangileri her zaman korunur?

tepkimesinde zamanla kapta bulunan maddelerle

3. Sabit sıcaklık ve basınç altında kapalı bir kapta ger-

H2(g) + Br2(g) $ 2HBr(g) Zaman Zaman

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III çizilen grafiklerden hangileri doğrudur?

D) II ve III E) I, II ve III A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III

Uzaktan da Yakından da Sizlerleyiz…

III. Katı kütlesi zamanla azalır.

D) II ve III E) I, II ve III 11. Sabit basınçlı bir kapta gerçekleşen,

Yukarıda verilen tepkimelerden hangileri endoter- D) Heterojen bir tepkimedir.

mik (ısı alan) tepkimedir? E) Molekül sayısı zamanla değişmemiştir.

D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

Uzaktan da Yakından da Sizlerleyiz…

tepkimesi en küçük tam sayılarla denkleştirilirse

Yukarıda verilen tepkime en küçük tam sayılarla

3. C3H8O3(s) + O2(g) $ CO2(g) + H2O(g)