You are on page 1of 21
COWPETENCIA EM TRADUCAO COGNIGAO E DISCURSO Federal de Minas Gersis, inutulade “Ritmo cognitive, met seflexao © experitnca: parimevos de analise processual no dlesempento de tradulores novos e experients" (era anise procestu no desempento de taditrese, 1 pari da ante do processo de teadugno de ts adi totes com drenies nes de expen no pt lingo oma pomp, ec elder sobre #rlgbo ene ros Cognitivor na produgao texto de tadutores novaton & ceperienes, comparsndo-or em seus rxpecivorivels tratnicflem © experince, A ducasio desenvalvidh por ‘ives lncorpea fcacete de ma cognitive ane 6 proceem detwadoroc enamine os texionprsridos 30 abe fesse proceas 1 part do conceto de durblidade texts. "su nog de drab, seguro Fabio Alves referees yropredadcs do lento produide por tradutores novatos ¢ lporones a ming das aes de vedaglo.erevito de ma tridugto. Mesmo que venba a sr radcalmente modiicndo Cranes fase de revit experaae que exo ado 30 {inal fase de sedago tha wna eatutia cosiva eine confguragno de coerencia adequagio 30 texto de pata ‘joc o qlique come produae text aeabds at revsocs Posteriores Nese semigo, devo ds hipstese de tala do ago de Alves, espeacse que taduiores experientes Chega as aes dering eres com un eso Cridencndo wns configuaga corsa anicalada © adequada Sos parimetts textusis de panda e chegnéa,enquanto qe traitors novatos provavlmente spresenario prods treat elnconsiterten A duablidade textual em undue bservada aves da covcelao de informayocs process om nipects ea prog teste configura ua Propoat de {ltiogn com a segunda pare dese volume em que so tends ‘Speio a etre textual, ocala etepriat Cote or ‘alae omc, reercoesiase genre do dine AMPARO HURTADO ALBIR A AQUIIGIO A CONFETENCI TRADUTORA ssrecros TeOncos onkcos Fmbora qualquer faante bilingde possua competéncia ccomunieative nat lingts que-domina nem todo bilingve Pose! competenca tat (RRR cnc x suo des cone tho conexco do processo de ensino/aprendizagem a didiea Gh tedugto, Comegare caracteriando a competénca trac {Geta — uma vex que objetivo global do esino da tradugto ‘Etiesenvolver ent competcacia 9 estate — c, 3 st, Sbordaves sua aquingao. Postesonmente, carscerizares 0s pressuposiosbieios de uma dltca da radugio de naturesa Cognitive consuutvina: 0 areabougo te6rico que a susent, enicbjawon de arene gue anc © metlogs 2 bisica e um outro de pesquisa aplicads. O prime €da pesquisa que desenvolvenos awalmente no gry CGnirersidide Auténoma de Barcelona, Espanha) inilado Sproceuo de Agulsigto da Competéncin Traduria © Avalia {Go O segundo projeto, de pesquisa aplieada f conchuto, {ol desemvevide 7 ha) sobve NOGOES PRELIMINARES* Como abjative de contextaliza 9 ead sobre a aquiicio da competéncia tadutéria em relag20 aos estudos efetndos fem outras disciplinas, tomo como ponto de partids tris nogoes:competénca,conhecimentoespecializado eiquisieao (de conhecimentos A. NOGAO DE COMPETENCIA ‘A nogto de compettncla tem sdo esudada pela ings Lane ee aisha “ing [partir dest diingso surgem pesquisas com 0 ‘objetivo de apofunda e defini nogto de comperencla xe Pesquisas cricam postuladoe da propos chomskysna © Smpliam seu aleance 2 aspectos que Chomsky considersva proprios do desempento, inluindo-se, entre els, a8 abil fades para o uso ingbisic, Cuna-se, assim, 0 conceta de competencta commmicatioa® com uma longs tsjtona de pesquisa por autores como Hymes (1965, 1971, Canale Swain (gap), Canale (984, Bachan (1990) ete Ente as consdevagoes sobre a competéncia comunicava gosta de ressltar De cistingto ene comperencia, qua) Sj, 0 sistema subjacente de conhecimentes € habiliéades Inecessrios para comuniagto, ea comunicapdo efemada, Gil op, saga om dtr congo pqs [cinta consaoactoes compen esp Ihabidades para 0 wo sefinigso de competéncis em termos de sibcompetencas (QDs importincia ouorgada 10 Componente estrtegico como mecanimo para compensar Sefieigncias © melhorar #eficis da comunicagtoy incluso de Beanie pices, al come mere, sengto cD incragaoerre or componentes, (© CONHECIMENTO ESPECIALIZADO ‘Um elemento importante para entender 0 funcionamento ‘de qualquer tipo de conhecimento Ce também sa aquisicio) eae ems Conor incench em ens reo oe ean tee Xie exposieao #04 procertamento ¢ ssencialmente COnO- ins coaecinen ann, rica ese procersa essencalmente de mancira automatics TFata-se, pose doi pos de conhecimento adquitides por vias distntae one apontam Pozo © Pongo (199%: 49), eta dstingio, apesir de ser de grande ulldade,€insufciente. Estes autores indicum que € possivel ter conhecimenta de um fenémeno {os Inveinos sio fies, tas nio saber expicllo (par que So fos), neste sentido, mepeignam um teceico tipo de cee ceijue sete Wellington (969), qual sea, presets a, Prungur entrees formas de-conecimento: Saber 0, saber como e saber por qué Gostaris de enfocar, por dlmo, a nego de conkeciento spetalzado, 0 estulo Go conhecimentoexpecializado (abor ‘ado pela psicologia cognliva, pedagogic) te ‘GeenRSRLESRERPISCIIND Nese, ‘A AQUISIGAO DE CONHECIMENTOS: (OS PROCESSOS DE APRENDIZAGEM Autores como Pozo (1996) spontam que os processos de aprencizagem estio sivas o emp todo na ser amano, desde fo narcimento, sem necesidade de una inteveng20 social Programada como €6 ensno (apesar de que, mn geal grande paste da apeendiagem se produ através do ensino). Nesse ido, este autor airs a denominagao process de apron ‘deragem de un modo geal sclera. aprendizagem Lr, Rain og ec eninge ESTES Os os str occ de arenanen, carn que Pianos © operayoes usados pure + obtengio, armazens- ‘ment, recuperagao e uso da infonmasso Volare star das earacterisicas dos pocestos de apse: dlzagesn 20 fala das teonas de aprendizagem (el. QUADKO, JEORICO Da DIDATICA DA-TRADUCA), A COMPETENCIA TRADUTORIA [Na Tradutologia® no hé uma tadiao de pesquisa sobre 1 competenca tradudriacomparivel, por exemplo, Aquels 2 Tespeto dt competéncia comunieatvs, O termo competencis traduoria comega 4 ser uiizado em meados da decad de 1980; na éeads de 1990, embora poucos esudos tenham sido realimdos, diverse propostas sobre seu funeionsmenta #0 Fovmmladas MODELOS PROPOSTOS ‘A maioria das propostas ensise de modelos componencais eato preacupadas em descrever os components que formar a campoint acs, dete tas das prpests ‘de Lowe (1987), Bell 1991, Hewson € Martin G91), Nord (Got, 1992), Pym (992, Kil (1999), Press 1990), Hurtado Abie (19964, 1996b, 19990), Hat e Mason (1987), tnsen (997), isk (1996), Neubert 2000, Kelly 2002) ‘GERGEREAIRD 41910 stores (Bel Hurtado Alb, Hansen Kelly sncivem amibém um Presas (1996), por sua ver, distingve duss grandes Areas de compe: ‘Outros autores Lowe, Py, Hatin € Mason) peferem falar de “hablidades edestezss radia” HB pont erate Fsticas fais como: compgeggsto lito © capacidade de Fedaglo, vlociade ete, @™iDdesaea a habidede de get Sierentcsopgbes ede selecionar uma Unie deus em fungi fos fins espeticos © do desiat;B pos ‘estezas de processamento do texto onpnal eeonhecer 2 inteextelade lcar steionakdade, inert 2 nen omic, walsar «informatie ete) e de process fnento eo texto de chegada esabelecer intetxwalcade © Suacionalidage, crarintencionalidade, equlbar infor trvidade et), © habidads de uansferéela pa eneyoCiar ‘stiiegcamente com eich, efiienia¢relevincia. i também proposas especficas sobre a competéncia iradutéria em tex invers (Beeby, 1996; Campbell, 1998, Mantinex-idis, 2001, que destacam os vagos crsterisicos ta wadugao em eregio’4 lingua exteangir, Tete, sobre tudo, de estrstegan de comunicagio que possibiltam & Nansferencia&lingoa esrangeira (GERRIIERERED se das cisculdacesintinsecas que incon Sore qualquer ena de elaboragao de wm modelo de cor peteneia iradutria, qualquer merlelo sera sncompleto se no levanne emt consideragho a8 fsses que Se seguenn em sua Aaquistgao (et Waddington 2000: 135). Dal a necessidade ide pesquisar sobre o pracesso de aquisigao da compe: tencia traduterin, ESTUDOS EMPIRICOS ‘A maiora das propostas apreseniadas no se baseia em uma deserigto emis do fancionamento da compensa que se relere a Lowe, segundo Oroxco, mio Se pode far de Sperscionslizacso propriamente is, mas apenas de wn eae iniinaariccrata teabalho de Stanfield, Scat e Kenyon (1992) ¢ = verdad, segundo Orozco, 4 nies lentatirs cfetva de eracionalizagio da competenciatraduteria,? Or02c0 (2000: 16) itrodu duas abjegoes a esa Savesigagor a primeie ¢ Joc os autores no delinem em nen momento 9 consist ie tenconaim med (3 competéncia tadutoda) sem 0 2% Jougotebrico de que parm portant, nio & posivel ser Ff conseguem meet que quer mel; a Segunda objeto rma ver com as cxaclerisicas do instrament tlizado, Joe em nenhum momento sio wadhuides textos completas ena palavea, sepmentos de Tases, ases ou pardgyafes). ‘esas objeaer hi que arescentar 6 amano redurido da Jrosza (ste Funconsrios do FSD, | Sei ahre ome ene competéneia tadutdra, alguns deles abordam aspectos parciais que luminam elemenioe ue a compdem. Exe € 0 380, porexemplo, dk yuc motivo exvdos Sobre (ondhal Jensen 1992), (Ciskkonen-Condit 1992; Dancette 1995, Alves 1996) Dancete 1991, 1997 {ais como 3 exintnidade, a amos 1995, 1997, Tirkones eee oa: Destacainse as coninibuigoes de Haris e Sherwood, Touy, Shreve © Chestermana, 977.1980) 978) sports a Gxisencis Ge ums habildade de ma habilidade insta de cariter universal que qualquer flante bilingoe possul Harris © Sherwood (1978) desenvolvem uin fesnudo sobre o funeionamento da taducto natural; a pani {los dados obuidas, mosiram que se tala de una habildade ita que surge em wm idade muito jovem e que passa por Uma evolugio desde um estigio que denominam de pre radugdo a un extigio wmiprofssional (8 2% gordo Toury, 1 questio uci Tgteeiege 0 tadutr, sobretwdo se tite est fora do sistema educacional Exe tor considers ‘que @atvidade tadutonia, mesmo te eletada por eancas, 2 ma producio comonicatia e, por consegsine, wm a0 Interativo em que o feudbach do entoro socal desempenhs ws papel essenca. Mlecwoimero crconpetnes ae sua ver, remete 208 cinco pasos ‘de Dreyfus © Dreyfus (1986) (cf, NOGOES PRELIMINARES ‘dese texto) novato iniiante sans < locos» Ganapati, Armed que 0 conhec mento especaizado avanga, auments 3 habiidade para reco hecer tagos stuscionas © escolhee eststgias sproprindss ‘cada ver mais automatizadsse inttivas. Apes de exivem alguns estidas empiicas ie cmp ‘© desempenho do trdutor proissional com @-desempenho flo estudante de tadugao (CL, por exemple, Jskelsinen 1967, 1985; Tukkonen Cond, 190; Jaskeluinene Takkonen Condit, 1991; Seguinot, 1991; Lorenzo, 198), no eontamos com um acompanhamento do processo de aquisigao da competéneia tadutérin QUADRO TEORICO DA DIDATICA DA TRADUGAO. Gould me fe agora 3 aq da compettci aie borage Siuacora! ttt te Sree de dot grands Hors fundomenas un efonue no Conic ae tandem enous sore aprendiagem Sesre conc, Com decotnci pare stent bea fidatica da wadugto que proponho, apresentarel um arcs bbouco tesco duplo:irsdutoldpicn pedagdgieo ‘QUADRO TRADUTOLOGICO: A TRADUGAO, A COMPETENCIA TRADUTORIA E SUA AQUISICAO. No meu entender, qualquer abordagem formativa de Aiseipinas elaclonadss com tradu(ao sustenta ve cm UID determina 6 A tradi atoidade lexinal, comunicati e cognition ‘be mina pare, delino a eadugie como “um processo Inxcrpretative © comuniativo que consste na feormulaga0 ‘Geum texto com ov nes de cuts lingo que se deseavaive fem um contexto rocal e com uma tnlidade determina” ‘funcimaenio dos textes em cada lingua (coertncia coesto, Shorr enon, a saps cm o Soa om ocase So nc MaRS (oc concen sccaeetrrt te Inipla perspectiva Hutado Air, 1994, 2001) Esta conside fatto da tedugio femete a ums bordagen:iniegralizadora ‘A competéncia tradutéria: © modelo bolisico de PACTE {Como vimos anterioemeate (cf. A COMPETENCIA TRADU: Mrrpe PRCTE? cs Universsade AutGnoma de Barcelona que eal uma invesigagio empco experimental sobre a compe {Enel eatin cua aquisgao (el PACTE, 198, 2000, 2003, 20028, 20029, 2903, Huado Alb, 198; Beeb, 2000). [A pani dos modelos eg estos empincos que mencio amos, podemos dedsae@QDyve a competencia tradutria€ ierente da competenca binge) que & composta por hoses componcates Ganguisies extalngsicos cD ‘gue estes componente: slo de dveros nivel eomhecimentes, tdadcs, conhecimentos episiémicoe, operacionais et): ue, dere ees componente, as esvatgis emma nde ‘nnportinca, O modelo holiico da competénciatradutria proposio pelo grupo PATE parte desses pressupostos © Incorporate contnibuigdeseladas neste atgo; Foealza, alm isso, um aspecto pouco ou nada mencignad rmadelos expostos, qual sea diferenemente de ovtras Compettncias como, por exemplo, comoniativa — sendo, portinto, um A primeaa versio deste modelo fo} apesentada emt 1998 Gf. PACTE, 1996, 2001; Hurtado Albi, 19995, 2001, 394-400, {A pari de um estudo explortério realizado em 2000 corn seis radutores, este model fl fevisade, propondose algunas smog na descito da sunompetntian ornare nr, que esd composto de cinco subcompetencae Cong cralingusica, conecneeios sobre staduigt, inst see eae — 7 [RGLRA -Acompetors wana segandb ome code PACTE Font: PACTE, Baling tanslatonconpetence tae. sulscomptncblngie tte por coabcinentes Fesencialmente opereionas, necesiios para 2 comueagno fom das linguas conhcementospragmaicos, sciolinglstios, textuais lexico gramaticai. A sabeompeténca extalingals: ica € composts por conhecimentos, essencialmente deca vos, sobre 9 mundo em geal de ats particulates conhe civentos (b)culurais eenciclopédicor. A sulbcompeténcia de conhecimentos sabre 2 eadugio etd inegsada por conhec ments, essencalnente deelaaves, sobre os principio que regem 4 tacugho Conkdade de tracigto,ipos de problemas, Jprocessos, metodo © procedimentos ulilizades) © sobre sepectos profissionais (pos de tarela e de destinaico). A subcompetencia istumentl consist em conheciens, ee ciaknente operacionais, relacionados com o uso es fontes de [ocumentagio das tecnologias de informstiea © comunicao cTC) apliendas A adusao, -Asubcompeténeia etratgica & constua de conhecimentos operaeionais para gant a ecicia do processo tradutonio. Tem um carter cele, pois costo 6 processa Wadurto€ serve pata. plancar 9 proceso eeaboraro projeo tradi (escolha de métade sis adequado);avallar 0 process © 0s resulados patclas obudos em fungio do objetivo final ese vido; athar ns ciferentes sidcompetencisse conspensar dele ‘lénits ene cae; denificar problemas de radu e ape (0 procedmentes para sua resouGao, Por smo, os componentespsiofsoliglcos que interven no modelo sto: compunentes copntivor, tis como memoria, Percepeao, stengao e emogio; aspectos de autude, come ‘corosiade intlecual, pereveransa, rigor. expt ei, ‘conhecimenta e confianga em suas proprias eapacidades, onbecimento do lime das propraspossblidades, motvaca0 te, hablidades, tis coma cating, acccnio ico, ans lise © sinese ee “Todas estas subcompeténcas funcionam de manelra ime- a para formar» competéncin tad ineragem ene fm todo ato de trscir.Contudo, ene clas exstem hierar iquinse varagdes. A compettnciaestatégiea ocups um lugar {ssencal porgue afta toss, uma ver que serve pra reparae Seliizncias contol todo © processo. A iteraga0 entre a8 fubcompeténcias varia segundo 4 sieqlo (ita e invers, 2 combinasio linguistics, = expecilidade Grids, erick (te), 0 pra de experienc do wadutor, 0 conteto de Wage (ipo de rel, tempo ee) A aguisicdo da competéncia tradutdria (© modelo dindmico de PACTE : _ eee nen eee rene: esurvolvimero de um conhecimento novata(competenca prcintndra) on om cntecineno epee come er tesearan “se erect em eis cacterses (9 crs Coates de aprendzagen), come todo proces de ele ee ae Micro tage de eehecinenoy denon «cone Tremor open: scp tm og fame no Sctmolmas de eonccinens opetcom er ponane compere cre mlogamere so qe acntece com competncis tc so part esse as ahcompsen. sin ‘abe considerar que os processor de aqunglo ds competéncls Iradutoria em tradugio deta © inversa n20 sto parlclos ‘Alem disso, segundo 4 combinagao linghsica, 0 processo Pode er mis poo mis ene tanec ano es {specalidade de uadugao que se objetiva adquie (deca Juric, ltesiria ete) pode ter male relevance uma dete ‘ninads subcompeténcia, Por outro lado, o contesto de aqut Siga0 (ensino,autodidat) e 0 upo de ensino infiuem sobre 0 processo de aqui. Como jf havin indicado, o objetivo do grupo PACTE & prccnament,eftuar uma invesigago empinco-cxpernenal Aepwe m aquisieao da competéncin tadutoris a invesigaca0 prevé eieventes tipos de provas, nsirumentos © tarelas Experimenta cont um desenho experimental de medicdes operas QUADRO PEDAGOGICO. ‘TRORIAS DE. APRENDIZAGEM E TEORIAS DE ENSINO Ccoasidero que todo quaco pedagogic se mute de dus sian de pags as peugusns sobre sprendizagem Gefetuadas Tondamencalmente por psiélogos) © as pesqusss sobre 0 femino ealizadas por edveadotes), Estas vias de pesqvisi, SCparadas no passat, esto, febzmente, coda vex mais ite fdas e tender a complemenaridade ‘Teorias de aprendizagem ‘As teorias de aprendagem comeyam ater um desenvol- vimente sistemiico em principios do século XX. Exisem diverse se povemoe englobar e doi panies pos ‘Stes Ecmporamenis consider que a aprendizigemn ¢resilao, Seoamerte, de auangas xen exo ners ta Conutcin's quot enudanesfazom. AS eos comni fos aa ver, se concentra sobre 00s proceso Coven [uc do orgem a0 compocamerto (nas que no prop com Fonameno), se interensm por qe os eatuanies saben © emo chegum a este conhecinento. As teoras cogritvae aaa n aqua de conesmenos eas eat eta Srocetsamento de llormagBes © cress. Enfizam que S eounccimeno ésdguigoasavés de procedimenios in thor apreniagem por/descobrimentg) e que a8 opines dor eudames see sh hesmos e soe seu entorno deve Ser evadas em considers. No ero das eva cogs eres una epi tengo o conrutviano, © cosrlvaro € una posta psc ectin que pment qc os aids constr grande fae do qos aptendem e compreendem (runing, Screw © Fonning, 1995) Or enfoques consti (ue sua base ttc cgniva de doempen de Paget, aprendizagem sigificava de Ausubel € 4 teora sociocultural de Vygotsky) ppossuem muilas forms; pedemos adotts como detinici 1997: 441). Um dos pressupostos seu conhecimento; 25 dstinias tendéacas constutivistas “erem no rau que unputam esa fangao as estdanies. Faas tcoria ifluenctaram também a rellexto pedagogica sobre Programas ensino, « endossam minha propos pedngegich, Teorias de ensino Um dos aspeiosbisios esuicos pela teorts de entino 4 0 deseaho curicular. Na ata terminologin edvescions, ‘entende-se por curcule © conjunt de deesoes © atuayoes Felacionadas com 0: planejamento e 0 desenvoWimento do fensino no contexto de uma detrminsda insiulgso, APCS dle que tradicionalnenteo desenho cusicula se reocupava somente com os conteidos (oud se epsin) Os euruloslineres, ‘ve abocdivam cada componente de modo sucessvo Ine. Pendens forum send submis 2 longo dar tis dec por una 'concepy20 aberta de curriculo (curriculo aberio) Nester curiculon, © deseaho cusiculay € un plano aberto ‘qual podem pancipar os exudates, cs componentes to abor dlados de moo interretaciomado,, sem dine, contempli-se 2 nilse das necessidades de apeedizagem Dein de cieton + oaut 3 seo de contoor 3 ome “Seqiencanena de cjros cometary Quando ‘sete deuma media Gime Greaaae de un wad Com qua ret Informagoes sobre as caactristeas dos eswaantes (conhee Imenies prévios, sade, estos de aprendizagem cic) assim ‘como sabre o conicxto em que tem Ivgar o ensino (cence lucn, poe gaduacao ete). Represents infonnagho {eradugao oa 3 prima wna, assume o papel de emsr fe naingua de ehegada Co que se dir ness stg comune tia) olocarse no gar Jo stor do gna, Dosa export ‘made na lng de ches, pens ne deseo ce les objewves muda cm outos ramos do ensino da teadugto.ASsim, no ensino da radu tenica © elntfen Gamero ¢ Hurado Albi, 199), procurtce asimlar os Principios metodoligicoe que eycm, send. ebjetivos ‘specicos capa a importincia do campo tendo e saber edquin os conhecimenton aeesttiow, desenolver» expe ‘dade de raciocinio lie, dominartersincogin, capa 2 importinsis da documento © 8 eats pr ul tube denica © exrasersi dstinos lipase genes lextals fas chaslinguas Por outro lado, no caso da tadugo audio ‘sual CAgost, Cauine © Hurtado Alb, 1999), 580 abjtivos Copecifices, caplar 2 finalidade comunieativa da tadugi0 Sulliovaual Gi Impordncia da verossinlhanga ete); eaptara imnpottneia do modo do dscoreo, aprender 2 le roteios; ‘iptar a wanscendéneia de visualaarconjuntamente texto € Imagem asrumir a amporiacia dos conhecimenos extain- fulsticos aprender os rodimentes da escia de rte, 288+ Milas 0 dinamsmo da equivalenia tradldea na vadogn0 Sukowisual, distingulre esactenzar os génerosaudiowisu=i. ‘OBjETIVOS CONTRASTIVOS Howtado Als, 1996, 19990), Esto seacinados, cr primer asta, Com © Sevan ae a es objets inervém u a iiclagto a wncicso (Ghunad Alb, 1996, 1998). aes objevos aéquire especial relevineia no caso da nilagio&tradusao inverss apes de ter, elaramente, um ave dsinto de domino que no caso da Tradugao direta), plo peso que exerce 2 lingua materna ‘usa constante de inerferencias ma hora de Uaduaie para a lingva strange. COBJETIVOS PROFISSIONAIS (0s objetivos profisionsis definem of fundamentos do furtado Abi, wolvimenio de 2 No caso da iniciagto a wadugto (Hurtado Albi, 1996, 19800), objeva-se eonhecer os aspecios prisons basco tendo “bjetivos especticos. conhecer 6 funeionaimento do (os diferentes tipas de tdwton os die fentestipos de tates efinalicedes da teadcao) foo dh radu furides (Bor c Hsiao Alir 1939), pocuraseconhecero mercado de trabalho do wor fr ico, aus, ahemaasprofsionas do wate, 6 ‘ator Tegel das tadugocs fdas, @fesponsabiidade do Undo, guess de Ces profsona, etnias ene, 2 acocigoes profinionns re Por out lady fase neces Svioconhece sabe ler ferunetas odo jr fico: os fomulies leas, os dione eapeiiaden 0 ssteras de gs © de memcrate tadnao ee. Por ine, Saber gurencir capone cabot de uma vaste no so da teadugh jodi cede aus efter ae tetra previa pars determina as necssdedes de ce, meta cmp xo lor ns mires {on antevionment; drste a tadto, procurny eben, desde oii, as eonvengos do gener em quent; depos tnd, reson nimere, notes point, Qu dace detexo,fomato ee, incxpora athe» sera de arquivo e ic os trmos e elementor Raseolgicat nono para por aproretr oa eo cn nts aos OBJETIVOS TEXTUAIS Os objetivos textuais definem os diversos problemas de teadueae segundo os diferent (Glurado Albu, 1996, 19593) lings, extalin {uisuca, instrumental, conhecimentoe sobre augao, ests 'égiea)¢ dos Componentes pstotisolégcon in seu desen, snc gre pt TTT tm Form de catogola sien de agrupamento textual, COM tho se variedades diferentes em ada ramo do ensino Na iiciagho 8 trade (ute Albi, 19590), abjeina-se ser detectare resolver 0s problemas bisios da tacugao de testos. Neste sentido, mais do que um percurso pelos Ale textos, & um percurso pelor problemas. S20 objeuvos ‘especticas. saber detecare resolver problemas da wadugto ‘e textos narratives, deserves, conceuas,argumenatves © instrucionss, saber detecare solver problems de tact dececentes a traneeréneia cok, da tor textual, do modo textual, do eampo temo, da prsenga de dalets goons, Soviais,temporas, de idoleto ee, Para tanto #20 tizados seneros de divereos ibis, Em cada rato de especalizagio do tracwor, os objesivos __ Slo organizados em tomo de géneros proprios de cada fimbito, ‘estabelecendo-se ui. progressao nos mesmos. Assi, = tendvgao teenies «cientiiea Gamero e Hurtado Alb, 1999), procua-se saber trduzic generos: educativos anvil die ‘co, atigo de revista cinta de divulgatso,vebete de enc clopédia teenie ete), publictines (elhets, reporagem lndneio em revists especializada etc); Indusrais de us0 ‘utero (staal de Instrgdes, prospeeto, deserigio tenica tte de invenigagio tenia Caigo de pesquisa, resume fe artigo centic, monogyafa cientiea ete ndusiais de tas interno 2 emprest (plano de producto, ata de reunite tkenies, lnventéno ete) de tipo leenicojuridico (patente faranta, norma tecnica ete). Na Uadugnofuriea (Borla € Hurtado Abie, 1999, 08 gneros sto: adminisatives (docs rientos de regis civil, cenificador ae2démicos ele), de lulgagto Gigs ormalistins, ragmentos de livros dt extol ‘cc, generos legis simples (deciaragoesjramentaést, eco” hecimento de fim, resolugdes comuniiias etc), génetos ‘ve requeve wm ratmenta de documentagio mae detalhade CContites,procuragi, teslamentos ete) generas eapecials zades (escetras de constuigao de sociedades,contatos de ‘opgoes e fturos,planos de investinento ete) Na tradusto audiovisual (Agost, Chaume e Hurtado Albi, 1999), objetiva-se ensinas 4 taduale- (1) documentrios, desonhos aninades, seiados € filmes, no caso da traeugio para dublagem; @) noticias, documentrios, limes € vextox pbliciéios, no caso da trdugto pars legendagem. Na tradugao ner (arco, Verdegat e Horado Albi, 159), ineluem-se generot como: hséras © quactinhos, Iierturs formalist, Ineratura dds, eneo, nara, leatio, poss (© ENFOQUE POR TAREFAS DE TRADUGAO Em meados da década de 1980, no Ambito da diitiea de linguasestrangeitas,efueascomegam ase teidis em elo a deseahos eariuiares de tipo linear, onde se pod wn Separagio ene contedlos¢ metadoogs,comees amb set defendida necessidade de incorporar no ensino 08 rocessos cognitvos envoivies, Destemoxlo, reivindlen se ‘um cortical que consiere as contribuigdes Gn eras con tivas de aprendizagem e que set objeto de unio entre esas sco cress, ase at Ss Se oma deste esp cop encores sina "que no spare conte © Je em que o planeamento de objewor econeidos se realize de forma coerente com as decides sobre metodo login © avaliagzo. (© ENFOQUE POR TAREFAS ‘Objetivos, conteddos, wpetodologin c awaliagto, Tat e de wn quad as abe de um eumpre desea a5 contrbangoes de-Candline Murphy (1987, Nunn C1969), Hutchinson (990, Long ¢ Crookes Q993), stare (1990), Zanon (1990), Este Zan (1990, Rb e Vial (1999) “Wilis (1990 el O exis per tases despot um game ‘ners por lai? fromponitas do sto distin © Incorporano em cada fase fo process curricular tformagBesfornccdns po les. ta nepocago conn ene pofesore xtdancs 0 connie fem um inode Hexivel de cure, apie deadpan se 3 iverts shwagbes edueacionals em fungao das necessicades {los estudantes © possibitando modiicagao de objtivos. Consider se corso 4 nidade organizndor do. este modo, considers se que O Sear rR este cm vim sequenciamento de tavelas © propde-se wim quadro de elaboragao da unidade tidtica que permie plancay,aricuar e naliar a8 reas. 1s abjetivos de cada tarefa representam © ponto de contato fenire essas © curiulo gral wima vez que os dint ebje {or nee postulados vo Sendo ffiios ras dives ucts Mute definigbes de tarefa tem sido propostas giupa ts proposts etas eaponta as caactristieas que wn Tavela deve cumpricg@lliber cepresentava de peocessos de omunicigto vida real Ger passive de ideniieasio Como unigade de atvidade durante s alog(@estar diga Imencionalente 20 aprendix de lings estar desealiaca ‘oat un objetiva, ma exrara uma seqatnela de wabalo. “Tamlbénforam propostaswiias clases detarefas. Noman (2985) dstingue ene trefas ce ens e trefos pedagogieas [ss areas de ensia sto aquelis proporcionadas pelo mundo feal esto dinias através de uma anise das pecessidides tos estudantes As trefas pedagogies sito diadas pelo uinbiene da sila de aula, seus fundamentos so de orem pslolingutsticae em a ver com © processo de aprendzage Guirossutoves, tals como Long, 1985, Esaiee e Zanén, 1990, prefer far de tarefas de coniunieagao Cou arts ins) © farelas pedagogies (ou faltadoras das trea nas) AED ‘go, dursgo.eoniero de areas podem var Cosas fala, assim, de wan projeto quando diversos objetivos 520 tnglobados c exis um maior sequenciamento de tress (© ENFOQUE POR TAREFAS DE TRADUGAO Considero que os pressuposts do enfogne por tars sto de grande Intereese para 3 didatie ds tadugao e, neste “catia, tenho proposto umn enfogueportaafas de aduyio (ef Husiado Albi, 1993, 1995, 1996, 1999). Retomando as ‘racterlsicas assnaladas para a tarefa por Zanén (1990), 2 tavfa de radu fl defini coma uma unidade de trabalho fare de nla, representa da prea taduténa, digi Jntencionalmente & sprendizagem ds tradusto € dese om um objevo conczet, estrtura eseqénci de tblho (Hunado Abi, 199956). A tarfs de tadusio touna-se a exo Principal da caboraczo da unklade didi do desenha corricir, [Em Bnsear a traducir (Hurado Abie, 19), s80 apr seotados exemplos de clibonigio da unidade dklitics part ‘ida uma das decplinasdietumente envolvidas na formacio le tradutores abservando-se ess prinipios os, 4 comple ida da) tae) finals) ted mplicagdes no tanh das unidades diiticas € na inbricigto dis trcla. Apesir {e que cada nice girs em toma de um ou vio) objvos especiicos(metodologico, contrastvo,proisional, text), ‘objetivossecundvios, dle reciclagem, asociados © detvados 0 incorporadas as tres, Cada unidade est esraturada em diferentes tres fl tadoras preparatoras para (5) treats) fal) wenvo srrcinco. FSTHUTORAGAO DA UNIDADE FIGUKA 6 Fanatic dui ites Fonte: HURTADO ALBIR, A. Buetara raduci: Motodolea ona ‘formacion de radctoese err. Assim, por exemplo, a unidace ddstica de inicaga 3 tndsio Desenvolvimento do expt exo” (em Yorno do objetivo especifico metodologico: desenvolver 0 espisito crtco) onsta de cinco tfeas:detecgao de iteralidades (ieniear Teraidades em tadugdes sem contecer o origina) tradisio comparada (comparar diferentes trdugées de vim mesmo xii iscandose set ena evo der a Gubpor sotigoes nova para uma iadugto com erro de ‘rer nas de chepah oeto de a Wako (Gate problemas de tagao © eros © propo slugs Sova, wed jasiiags Gradua Um lene, deecando vetblema mstienndo ae salves proposes) (Hurtado i 900. ura ca area establecidoo objeto aja ter smeiio de reieagem,sstcado, derivado), ov matris ‘Gos c nls estos par ena, ets paral, chs, Mtpeton ce) 0 devenvomenta ta tarts (aides, Ii indacs sana coments sore tp Accrelvimeno dents (nadiages, poste oman, ‘andes poser). -TSTATURAGNO DE-CADR TARE Sarees ea AvALINGAO, comentanes [IGURAT -Esnnorqao das tarts Fonte AURTADO ALB (El) Base aradncir- Mela tla formes aductoe pee. xe ive 0 proces oe arent REI enpernva exe necesita, sendo impor tone omentat a atonomia co estodante, fara com qe Sie pepo programe as res que conslere neces. ftaPmutomomis Pode te infcio com o8obeuves testa de ‘adn mena, donde, saktonaiment, podem esabelecerse eee (Or aspects mais eelevanes do enfogue por tnfes de nadia si (uta8o NI, IPH 39. (0) Diminui a disiaca que se prodyz em outa propostas nie cbjeivor € metodolog, proporcionand realmente tims metodologi ava (@ Insumentaliza 0 estudane, so inode tls tales dors (pedaypess) que oshudam a resolver 4 ret fina (Ge tadogio de determinado género textual, por exemple) ‘bien e, ass, una pedagogia centr no acompania ‘mento de process. (2) Reforga constantementc,stavée das tarefas, una meto- doogia vi na quale alana no apenas aprende fazed, fe capa princlpios, como também aprende a resolver problemas e squire estralegis, a maior ds tara fuelliadoras serve para adguiriresratgias tadutorias cc esistgits de aprendizagem, Possiilia a consecugio de wma pedagogia centads no cestudante, que, além clsso, 0 faz responsivel por seu préprio process de aprendizigee, por conse is (©) Permite incorporar constantemente tarclas de avalagio Formats para 0 esadante (que aprende a nuko-avalae se cca medi suas proprias possblidides) © para o professor {que pode avaliar ons ¢, por canseguine, meifeh0) 1 pesquisa sobre » diditica da tradugto enconter-se em cetigio embriontsio. At necesshlades da pesquisa sto de fversas oréens avangar mas proposas de desenliocareulir fem diferentes contextos edueacionsis,claborar materiais fiditios, eaborr erteios para a selegio e oumatizacio fe textos, estabelecer erteros de progressi0 no ensin, ‘laborar proposas de avaliagio cumulativa, formadiva e de lagnéstien (entabelocendo crtérose propond instruments) ,Acredito ser conveninte para un melhor desenvolvimento ‘essas pesquiss: 1) ineorporae os avangos das pesquisas ‘descavlvias no Bebo di eos de ensino e aprencizge, buscando sis complementaidade; (2) avangae ns pes ‘empiri sobre oTunclonamenta da competenci trahtoia © seu processo de aquisigao; () valldar empiscamente 23 ropostas ditica. (Tradugto de Fabio Alves) Noras, + at dove tpn emo ‘ap.oln n, rue rene old et, Pere daalefe contains sch ove (00, 01) eHar AH (200) 9D, onde we expe Selcmsn escipeane arose lo Oyo epee ACT fam ninety M Feet er meme Rg He pmo ra ses act. ua Ab 195 1 set acento sone see el nin Tassos oma aa Jiechi) boo, Ome} Cdl "ening agit i tn de pn ui By (i Hein Cn neo a ios am stave epics) «wm anceieca tosis. pens eb podea enol fone etnama REFERENCIAS AGOST, R;CHALME, F; HURTADO ALB, A. La dun avis: ‘obi y subtle: ts HUITADO ALBIR, A Ensen radi. Mecsolgaen i formacon de waders ntspetes dl ee, 1999. p. 182155, ALVES, F Velo me um eck” na abec The teeta foundations ne design fa plcolgustealyonent pital invesignion ‘ongerman pore tanatn prt Ma. 1.3344 196, ANDERSON, XT echintefcnonCaee Haid University Press, 1983, [ ATKINS, 1. 83 VARANTOLA, K, Monitoring Diclonaty Use International foal of beiograpy, v.10, 8.1, 445, 1997 USN eso hing wo Canidae ‘niveriy Press tio cor eos con palabras, Barcons: Pais, vo 1962 [ACHIMAN, LF Fundamental considraions in language esting ‘Oxi Univer Pree, 19. (Haband ings coma) OER Me al Gompatnciacominicater Docent bisicos (coverwtanes de egnsexeaneas Nadi Ek, 199. 105-127 MEER, Teaching translation from anise, dsc tanner 2 Univer of Ora Pres, 1996 BEB, A Choosing an expte-expernetl noe! for investing transom competence: The PACTE made! i OLOMAN, M.(E) Tere faiines Reged Models in Translation Shes 1 Monesester St Jerome, 20. 43-56. BELL, RT. Translation aa dating Lone Longman, 19. RJA, A: HURTADO ALM 1a adc jr n HUETADO IAUBIR, A: Bus fradacr Metooogsa en a frmacion de Traduives snrpretes Madi: Eek, 199, p. 154-16 [BRUNING, Ht; SCHRAW,G.JRONNING, RR Cite peholagy land mation 2nd Eglewood Cas, Nf MeliPrene Hal. 15 CCAMPDELL, 8. Trnsaton Sno tbe second langage. Landes engin, 1998 CCANALE, Mt, Fiom communictve competence to communicative Tangeage pedagogy Ins RICHARDS, J.C; SCHMIDT, R. W. Ed, language and communication. Lodes: Longaany 1983.1 Is ‘ompetecia comuniairs a pedagogs conn de lenge Te THORERA, Meta Compson comune, Docume os SEES ‘Cnlaeneetona delngas eanjens Made Ee,1995.p 638 ‘CANAL, SWAIN, Theo bse efconmnunicane proces toseuond language teachings tein. Api angie ¥ 3,8, pe, 1980, ‘CANDUN, C: MUNI. . Languageloaring isk Englewood ‘is, 8)Presice Hall 1957 (COU; PALACIOS, |; MARCHES A. i), Dewar picolico 9 fencaci, Madi lines, 190.3 UTM A Mesemstan, Antedan in Henes H DDACETTE, | Comprehenson inthe talon proces: analysis of "Ainealoud protec Ins DOLLERUP C; LNDEGAARD, A (2 Tuchman ad rpg 2 Arsen: Jon Bers, 1H. DDANCETTE, J. Pancurs de traduction: Ede expérimentale ea processus de compton Pees Unvented ie, 1995, 6 DDANCETTE J. Mapping meuning and comprehension in aration ‘eon and expenmenl ites: DANES, Jel (E.). Cgrie (proces su arrslation and interpreting, Applied psyeholog¥. 3. Thonand sks Sage Pubtons 199: p.77-05- DDELSLE,} 2 duction resonnde Navel etaion 3a radon rofesiconle de Tinga wer Ie fangs. Col Padagopie ce traduction I- Les reese Universe TOR, 1993 DREYFUS, H. Ly DREYFUSS. Mond oer machine. The power of ‘musa iltion and expertise the er f the computer: Oxf Blick, 1986, LIS R sco anguage action, Onord Univer Pres, 1957. STAINES a progr de uid dices raves detreas abl 5, 190, STAINES; ZANON,. Plamingctasnent Atak bse proach Oxford Heinemann, 994 GAMERO,S; HURTADO ALDI, A Lu ruduccén cnt y Cents Iv HURTADO ALDI, A. uetar a aducieBetodatogss en I Feymacin de acters elites Mak Ele, 1999p 139-153 HANSEN, Suc in rsa, Pepe Suds in Tsay, v5.0.2, p. 201210, 1997 ARUS, 8 La unductologie, le tdction naturelle, ls tadcton suomaiqectlstrartgue Cebursdedagutiqu, 13816, 1973. Hans, B.he inpatnce of mata uatslaion, Working Paperson Bitnguaon 1, 96-114, 977 HARS, 1. ow tices year wants. Raters of ingvaisn "Nasional Unversity Singapore Pres 96. p. S709, ns; S1HRWOOD, 1 Tsing a9 eels GR, [DA SINAIRO, (sano nuptial com nnnicu ‘Ose Meas Hes, 978 p 155170 ATM, Bs MASON, . The ator as communicator Londres: olde. 197. MEWSON, 1; MARTIN, J Redefining tranlaion. The vaeons) spore Lode: Roe, 12 HURTADO ALDIR, A. Apprendi aie. fle, Fas, ance angus CREDIF-atier, 82-38 1983 [Ape a ade. Borin de tu ociacion Profesional Expats le Traducir Isprocs 22, Made 1988, HURTADO ALDIR, A La formation de adicours, Refs 8, Pas ‘lisne Frangase CREDIF- Hater, 3238, 3984 HURTADO ALI, A. Diaciqu dels wadutin des etes specs Ute ae fone ERLA-GLAT Ligne plait dace estangues UBO-ENST, Best, 9-2, 1992 HURTADO ALR, A. Un aueo erode daca de a ait etaologi y dive cuca ts GAUCHOLA, 8; MESTREI, Ci OST, M. (Et), lslangurserangirescans Burope de Ace ie Jf dea Unica urdnors de Bavctons, 1938 HURTADO ALI, A Pepecinas de fs Estudos soba aden Inv HURTADO ALBIN (Ea). tur sbrela Padi Castellon: ‘ners Jaume, 4, Css sbre ls waco HURTADO AIR, AL dices dea tac. von y eso fetus In. Feminder, P. (EA). especies dota traduccion ‘niveeknd de Valdoi,1995-p- 4974 HURTADO ALM. A 1a ensetanza dela waducio dec “pene Obj despre meodlgh HURTADO AL, CE, Tisonsanca dea wadcton Canen: Universo ane, 1860. (Col Ene sole acco 3) HURTADO ALBIR, A. La evesin del moo tad. Modo, ‘rene ytcica de cen Sandbar 17. 39-57, 196. [HURTADO ALDI, A. (BA). nua adc. etd en a foxmacn de acucees trp, Mad Bae, 19953 HURTADO AUK, At compen dans y alga, Us ‘ello elec, Pept: Sdn Trl Tie 2 7188, 1B. HURTADO ALBIR, AL inci a acne Ensen raducr etl en faci de waducares ei ‘eres Mac: Edel, 193, p. 9-12. WURTADO ALBIR, A. Tdcet y mductlga,Inodoccin 8 Traccobog insCti,201 HUTCHINSON, T.nvadcton to poe! work. Oxford University Press, 9.1L HYMES.D. 1. On Commins conpence ad): Univers ol Penny ea 17 ee JAASKELAINEN, R. hat bape natal proces tikle rte ofandaton Fro gd thes Sivonees Scoot Paaton ‘Ste, Unies 0 Jon, 1957, JNASKELAINEN, 8 Trasaton asignnen in proeson va. non ofessona iansnion an aiud potce acy. I SECUINOT, (ea). Toe rnslton proces. Toronto: H.G.Pubestons. York Universy 1985p. 5-98. JAASKELAINEN, 8; TIKKKONEN CONDI, S Asatte process ‘profesional v-non profesional rant think slopes dy. Ine TIKKKONEN.CONDIT, 8, (El). Enpirical search rasan and ercnva tudes Ting. Ge Nr, 19D KELLY, D. A. Un model de competeneis acto: bases pat sen cuscuat. Puenes Hacta Neer Invertigatoer ela ‘Modtactn intercultural, p20, 2002 ARALY, D-Patbnayto nanan, edgy and proces. The Kent Sse rivers Press, 198 TRAY, D. 4 social consnctot apraach fo ransaor ication Maneater: Jerome, 2000 RINGS, HP. Was tn dom Kifon vom Obertaer wore. ine ‘nplib Uncerbung der Smad eran a Forgeschritenern Tubingen: Gunter Narr, 1986, KUSSMAUL, . Creavity ia the wanlaon process: empirical pproaces In; VAN LEUVEN 2WART. K. NAAQRENS, T(E). rasa sie se of hea ser Rs IPL. KUSSMALT Tang esta: Anse: in Beans 1995 USSMAUL,P. Comprehension processes and vans: atin! [rotor sy Is SNELL HORNY, Ms ETMAROVA, 2; KAINDL. Vraslain as iterctural communication. Amex JOb8 ening, 1997p. 230-28. LESGOLD, A: GLASER. Fondation fora coo fredcaton Hide rence Elum Association, 198 Luviyena, 1; MES, M.A study ofthe use of ction in Danish Engl warlation, Is HANSEN, G. i) Probing te proces i lars etn es, Copesbgen: Sadun, IP. 1135 190, (Cal Copeniagen Siuesin Language 24 ONG, NH; CROOKES,G. Thue approaches to tsk bse yas ‘sigh, Tso Quart. 26,1. 1992 LORENZO, MP. La sgn de adr profesional ens acon ‘na lengua extant HANSEN, G-(E), Probing te proces rata metas ae sue, Copebapen: Saturn, 199. pr iat 194 (eal Copenhagen Seas in Language 20) ORSCHER, W, Transation performance ransation proces a rola sages A pga vegan. Tobinge: Gir Neer 199, LORSCHER, W. Invesigaing the teansaion proces. v.37, 3 9.42639, 1992 LORSCHER, W. Translation process analysis. In» GAMBIER, ¥ STONMOLA, J, E). S8077 1 rslaton and youd Filan: Universi of Tako, 1993. p, 19522 LOWE, P Revising he ACTFLIETS sales for 2 new purpose: ing ‘hit tanslaing In: ROSE, MG. (EA). Translation excell Sicssment acluevement, matenance, v. 1 Nueva York SUNY Bingaron Pes, 1987-p.5261, MARCO, }: VERDEGAL J; HURTADO AUSIAa auc era tie HURTADO AIBIR, A. Bulan a raducir Merodologl en a Fenmacin detects meres Mol Be, 199. 36718 MARTINEZ MEL, N, Baton ot aidacrigne de tcton Le (So cta wacom dans a langve Grantees doctors, Universi ‘nonema de Barcelo, 20%, MARTINEZ MELIS, Ns HURTADO ALBIR, A. Asessnet in tansaton Ee eveatch needs, Meta v.45, 2p 272287, 200 MONDIAL M JENSEN, KA Information processing anlaion task nga» 13,0, 2, 195-26, 1992 NEUDER, A. Competencein language in langoges and inanstaon Thy SCHAPPMER, chy ADADS, B. (E4). Develop srnsauion nonce Aner ohn Bees, 2000 p38. NORD, C. Text anal in nanan Anse: Redop, 1991 NORD, C.Text srl in tarlator Yani. In: DOLERUP, 6: LINDEGAARD, A (El). Taacing translation and teeing 1 ‘Amsterdam: Jon Benjamins, 92 p38 KUNAN, D. Designing tacks for Ibe communicative caso. CCambnilge Dnivessy Press, 199, soo de tres pa la cleve omnia amb Dies es, 196. OROZCO, M. nsrumentor de medida de la adgusictn de i Conporncia raductora conseacieny valida, Tesi doctoral Universitat Astnan de Baveons, 200. ‘OROZCO, M Revision de inestgaciones empl en tadecon seria, Tht 6,p- 6385, 2001 PACTE a competency apriaceivos ips ‘ymetdologi de wn proyecto deivestigcin. se, 1V CONHES TeTERNACIONAL SOORE TRADUCCIO, Universiat Autonoma de arcana, 1998. PACTE, Acquiring tansation competence: hypotheses and cthxdologal problems in. esearch projet. n: DEEBY, A. TDNSINGER, , PRESAS, MCE, Isetgaing rasan nse: Joka Benji, 2000p. 99106, PACTE La competencia ators y se adqusicién. Qader 3945, 2001 PACT, Una imvestigacn emp experimental save agus electors In ALCINACAUDET, A GAMER PEREZ. Stan ta madvecin cienfico nica y te erniotoia le 5 dad deta nformacton, caelen dea Pas:Pubiacion Universit aume 12002 p 125138 PACTE. Explomtory test in # study of tansaion competence ‘erence iterpeation and Trandain,v-4,0-2,p, 41-69, 292 PACTE, Buildings tansaton competence model ALVES, sang anslation perspectives impress ete resexh ‘Ansterdam: oin Bemis, 208. 43-6 ARS, §.GlJISON, MY. WOGON, KK Becoming state res ‘Comtraorary edcatonal pcb 8 P2953, 1983 ABs 5.6: GROSS, D.R:UPSON, M-Y nfm sieges er 1 pecan nprve ches ead tareess an comprehen “peat of educational psychology. 7, p- 1239-1252, 984 11020). Aprendics asta Mas: Alin, 1H o20,.1;POSTIGO, Lasse de penis come contri Ter ensicto, Ie MONEREO,C- (Ed). Euraiyias de aprendizae Sirelona: Domenech, 1983p. 16112 DPRESAS, M Poems deraducts competi adictora Bases Per em petapogin de wadec6. Tess dato, Universit IRaonome de Usrelona, 1996 [PUENTE FERRERAS, A, Cincy aprondzne Fanamentos p> tegeos. id Pie, 158 Pri A rasan evr anal athe eae ih tmgusae aling le DOLLSRUP, G; LINDEGAARD, A. (Ed). Teaching vraaon and nerpreing 1. Amterdan: Jon Denis 1992 pz9288. BE, 8; DAL, Poet or tp by sp. Ono nese, 998 SKU, 1 Tranlatorce Kongers Rogie Grundlagen es ‘ereizes als Eyerientigh binge Sifu, 9B VL, GT concyp mind Nueva York: Penn Books, 199 SCHUNK, D. HL Learning tbeories and educational perspectte Pree Hal. 936 Teoasdelaprenzge 2 ed Mexko Person avcac,197) SEARLE, J. Spesch acts. Come Univer Pres, 1989 LActorde abla, ci Cted,96 SEGUINOT, G. A study of student Lansation suategies. In TIRKKONEN:-CONDIT,S.(l) fmpincal rece) ration and trcuval studies Tbingen: Gunes Nee, 199 SHINEE, MG, Cognition atthe eveiton of eeslalonconpereee tn Jo He Danks ef at (24), Cognos procisier in tonto ard ‘ndopreting Thousand Oaks: Se, 1997 SPOLSKY, 1. Communicative competece nguoge proficiency, and beyond. Apple gus, v 10,22, p. 138156, 1989 [STANSMIELD,€ W SCOTT, M.L; KENYON, D.M-The mesnsensent ‘lansition by. The Mader anguage ours 76,m 4p 35- ‘67, 192. TIRKKONEN.CONDIT 5 Pfesional non peesiona anton 4 thinealoud proc! sy Ins HALLIDAY, MAK GIBBONS, ICHOLAS, 1. (EA). Learning, deping and using language Aterda: Jin Benji, 190. p. 38139 ‘TRKKONEN-CONDIT, 5. The nienction of word knowledge seed lnguisc knowledge in the process of aneltion 2 think oe protocol sty n-EWANDOWSKA.TOMASZCZVK, THELEN, (6). Transaon and meaning, Past 2. Masse ura, W92 p33. ‘TIKKONEN-OONDIT,S:LAUKKANEN, Brats: a key ome unerstandag the alecve dinension af vaniatial decsions. Mea ved m 1, p A539, 1986 ‘TOURY, G. Dacrpenenraation studio and beyond Arata John Beaming, 195. WADDINGTON, Ch. (200). studio comparativo de diferentes ‘métades de eoaivacion de traducciin general Cngl-epato. Universi Poi de Conli, 195. WELLINGTON, J. Sts and process cence education Londres owed, 1989. \WIDBOWSON, H.C. Kool of anguye anc aby forse. Apt Linguistics 1, 2,989 MS} feamevor forth bad ering Ost Longa, 19%. ANON, |. Lo enfoguesportareas para a ensefanaa dens eng tetramers. Cables, 1950

You might also like