‫ﺩﯨﻨﻰ ﺋﯧﺘﯩﻘﺎﺩ ۋە ﺋﯘﻧﯩﯔ ﺋﯩﻨﺴﺎﻥ ھﺎﻳﺎﺗﯩﺪﯨﻜﻰ ﺭﻭﻟﻰ‬

‫ھﺎﻳﺎﺕ ﺑﯩﺮ ﺩﯦﯖﯩﺰ‪ ،‬ﺋﯩﻨﺴﺎﻥ ﺋﯘ ﺩﯦﯖﯩﺰﺩﺍ ﻛﯧﻤﯩﺪە ﻳﻮﻟﻐﺎ ﭼﯩﻘﻘﺎﻥ ﺑﯩﺮ ﺳﻪﻳﻴﺎھ‪ ،‬ﺩﯨﻨـﻰ‬

‫ﺋﯧﺘﯩﻘﺎﺩ ﺋﯘ ﻛﯧﻤﯩﻨﯩﯔ ﻛﺎﭘﯩﺘﺎﻧﻰ‪ .‬ﻛﺎﭘﯩﺘﺎﻧﺴﯩﺰ ﻛﯧﻤﯩﻨﯩـﯔ ﻣﻪﻧـﺰﯨﻠﮕﻪ ﻳﯧﺘﯩـﭗ ﺑﯧﺮﯨـﺸﻰ‬

‫ﺋﯩﻤﻜﺎﻧــﺴﯩﺰ ﺑﻮﻟﻐﯩﻨﯩــﺪەﻙ‪ ،‬ﺩﯨﻨــﻰ ﺋﯧﺘﯩﻘﺎﺩﺳــﯩﺰ ﺋــﺎﺩەﻣﻤﯘ ﺋﯚﻣــﯜﺭ ﻣﻪﻧــﺰﯨﻠﯩﮕﻪ ﻳﯧﺘﯩــﭗ‬

‫ﺑﺎﺭﺍﻟﻤﺎﻳـــﺪﯗ‪ .‬ﺋﯘﻧـــﺪﺍﻕ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧـــﺪﺍ ﺩﯨﻨﯩـــﻲ ﺋﯧﺘﯩﻘـــﺎﺩ ﺋﯩﻨـــﺴﺎﻧﻨﯩﯔ ﺯﯙﺭﯛﺭ ﺋﯧﻬﺘﯩﻴـــﺎﺟﻰ ۋە‬

‫ﺋﺎﻳﺮﯨﻼﻟﻤﺎﺱ ھﺎﻳﺎﺕ ﻗﻮﻣﺎﻧﺪﺍﻧﻰ‪.‬‬

‫ﻗﺎﻧـــﺪﺍﻗﻜﻰ ﻗﯘﻣﺎﻧﺪﺍﻧـــﺴﯩﺰ ﺋﻪﺳـــﻜﻪﺭ ﺋﯘﺭﯗﺷـــﺘﺎ ﺗﻪﻣﺘﯩـــﺮەپ ﻗﺎﻟﻐﯩﻨﯩـــﺪەﻙ‪ ،‬ﺩﯨﻨـــﻰ‬

‫ﺋﯧﺘﯩﻘﺎﺩﺳﯩﺰ ﺋﺎﺩەﻣﻤﯘ ھﺎﻳﺎﺕ ﺟﻪﯕﮕﺎھﯩﺪﺍ ھﻮﺩﯗﻗﯘپ ﻗﺎﻟﯩﺪﯗ‪.‬ﺩﯨﻨﻰ ﺋﯧﺘﯩﻘﺎﺩ ﭘﻪﻗﻪﺗﻼ ﭘﯩﻜﯩـﺮ‬

‫ﻳـــﺎﻛﻰ ﺑﯩـــﺮ ﻧﻪﺯەﺭﯨـــﯟﯨﻲ ﻛـــﯚﺯ ﻗﺎﺭﺍﺷـــﻼ ﺋﻪﻣﻪﺱ‪ ،‬ﺑﻪﻟﻜـــﻰ ﺋـــﯘ‪ ،‬ﺋﯩﻨـــﺴﺎﻧﻨﯩﯔ ﻗﻪﻟـــﺒﯩﮕﻪ‬

‫ﻣﯘﻧﺎﺳﯩﯟەﺗﻠﯩﻚ ھﺎﻳﺎﺕ ﻣﯩﺰﺍﻧﻰ ۋە ﺋﻪﺧﻼﻕ ﺋﯚﻟﭽﯩﻤﯩﮕﻪ ﺋﺎﻻﻗﯩﺪﺍﺭ ﺋﯩﺪﯦﺌﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﻗـﺎﻧﯘﻥ‬

‫ﻣﻪﻧﺒﯩﺌﯩﮕﻪ ﺋﯩﮕﻪ ﺋﯩﻘـﺮﺍﺭ ۋە ﺗﻪﺳـﺘﯩﻘﺘﯩﻦ ﺋﯩﺒـﺎﺭەﺕ ﺭﻭھﯩـﻴﻪﺕ ﺋـﯘﺯﯨﻘﻰ‪ .‬ﺩﯨﻨﯩـﻲ ﺋﯧﺘﯩﻘـﺎﺩ‬

‫ﺗﯘﻏﻤﺎ ﺋﯩﻘﺘﯩﺪﺍﺭﻯ ﻳﻮﻕ ﺋﺎﺩەﻡ ﺑﻮﻟﻤﺎﻳﺪﯗ‪ ،‬ﭼـﯜﻧﻜﻰ ﺩﯨﻨﯩـﻲ ﺋﯧﺘﯩﻘـﺎﺩ ھﻪﺭ ﻛﯩﻤـﺪە ﻛﻪﻡ ﺑﻮﻟـﺴﺎ‬

‫ﺑﻮﻟﻤﺎﻳــــﺪﯨﻐﺎﻥ ﺭﻭھــــﻰ ﺋــــﯘﺯﯗﻕ‪ ،‬ﻳــــﺎﻛﻰ ﺧﯘﺳﯘﺳﯩﻼﺷــــﺘﯘﺭﯗپ ﺋﯧﻴﺘﻘﺎﻧــــﺪﺍ ﺋﺎﺩەﻣﻨﯩــــﯔ‬

‫ﺋﯚﺯﻟــــﯜﻙ ﺭﻭھﯩﻴﯩﺘــــﻰ ۋە ﺗﻪﺑﯩﺌﯩﺘﯩﻨﯩــــﯔ ﺑﯩــــﺮ ﻗﯩــــﺴﻤﻰ‪ ،‬ﺷــــﯘﻧﺪﺍﻗﻼ ﺋﯩﻨــــﺴﺎﻧﯩﻴﻪﺕ‬

‫ﻣﻪﺩەﻧﯩﻴﯩﺘﯩﻨﯩﯔ ﻣﻪﻧﺒﻪﺳﻰ ۋە ﺑﯚﺷـﯜﻛﻰ‪.‬ﺋﯩﻨـﺴﺎﻧﯩﻴﻪﺕ ﻳﺎﺭﯨﺘﯩﻠﻐﺎﻧـﺪﯨﻦ ﺑﯧـﺮﻯ ﺋـﯜﺯﯛﻟﻤﻪﻱ‬

‫ﻛﯧﻠﯩﯟﺍﺗﻘﺎﻥ ﺗﺎﺭﯨﺨﻨﯩـﯔ ﺋﯘﭼـﯘﻕ ﺋﯩﻜﺮﺍﻧـﻰ ﺷـﯘﻧﯩﯖﻐﺎ ﺟـﺎﻧﻠﯩﻖ ﺷـﺎھﯩﺪﻛﻰ‪ ،‬ﺋﯩﻨـﺴﺎﻧﯩﻴﻪﺕ‬

‫ﺋﯚﺯﻟﯩﺮﻯ ﺋﯩﺨﺘﯩﺮﺍ ﻗﯩﻠﻐﺎﻥ ﺑﺎﺗﯩﻞ ﺩﯨﻦ ﺑﻮﻟﺴﯘﻥ ﻳﺎﻛﻰ ﺋﺎﻟﻼھ ﺗﻪﺭﯨﭙﯩﺪﯨﻦ ﻛﻪﻟﮕﻪﻥ ﺳﺎﻣﺎۋﻯ‬

‫ﺩﯨــﻦ ﺑﻮﻟــﺴﯘﻥ ھــﯧﭻ ﺑﯩــﺮ ﺯﺍﻣــﺎﻥ ﺩﯨﻨﯩــﻲ ﺋﯧﺘﯩﻘــﺎﺩﺩﯨﻦ ﺧــﺎﻟﯩﻲ ﻗﺎﻟﻐــﺎﻥ ﺋﻪﻣﻪﺱ‪ .‬ﺗــﯘﻧﺠﻰ‬

‫ﻣﻪﺩەﻧﯩﻴﻪﺗﻨﯩﯔ ﺋﺎﺳﺎﺳﻰ ۋە ﺧﯧﻤﯩﺮﺗﯘﺭﯗﭼﯩﻤﯘ ﺗﺎﻣﺎﻣﻪﻥ ﺩﯨﻨﯩﻲ ﺋﻪﻗﯩﺪە‪ ،‬ﺩﯨﻨﻰ ﭘﺮﯨﻨـﺴﯩﭗ ۋە‬

‫ﺩﯨﻨﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﻘﺎ ﻳﯜﻟﯩﻨﯩﺪﯗ ھﻪﻣﺪە ھﺎﻳﺎﺗﻨﯩﯔ ھﻪﺭ ﻗﯩﺴﻤﯩﺪﺍ ﺗﻪﺳﯩﺮﻯ ﻛﯜﭼﻜﻪ ﺋﯩﮕﻪ‪.‬‬

‫ﺋﯩﺮﺍﻗﻠﯩــﻖ ﻣﯘﺳــﺎ ﻣﯘﺳــﻪۋﻯ ﺋﯚﺯﯨﻨﯩــﯔ "ﺋﻪﺭەﺏ ﭘﻪﻟﺴﻪﭘﯩــﺴﻰ" ﻧــﺎﻣﻠﯩﻖ ﺋﻪﺳــﯩﺮﯨﺪە‪:‬‬

‫ﺋﯩﻴﺴﺎ ﺋﻪﻟﻪﻳﻬﯩﺴﺴﺎﻻﻣﺪﯨﻦ ﺋﯩﻜﻜﻰ ﺋﻪﺳـﯩﺮ ﻛﯧـﻴﯩﻦ ﺋـﯚﺗﻜﻪﻥ ﺩﯨﺌـﻮﮔﯧﻨﯧﺲ ﻻﺭﺷـﯩﻔﻨﯩﯔ‬

‫ھﻪﺭ ﻗﺎﻳﺴﻰ ﻣﻪﺷﻬﯘﺭ ﭘﻪﻳﻼﺳﯘﭘﻼﺭﻧﯩﯔ ھﺎﻳﺎﺗﻰ ۋە ﺋﯩﺪﯨﻴﯩﺴﻰ ﺧﺎﺗﯩﺮﯨﻠﻪﻧﮕﻪﻥ ﺑﯩﺮ ﻣﻪﺷﻬﯘﺭ‬

‫‪١‬‬
‫ﺋﻪﺳﯩﺮﯨﺪە‪ ،‬ﭘﻪﻟـﺴﻪﭘﯩﻨﯩﯔ ﺩﯗﻧﻴﺎﻏـﺎ ﻛﯧﻠﯩـﺸﯩﻨﻰ ﻗﻪﺩﯨﻤـﻰ ﺷـﻪﺭﻕ ﻣﻪﺩەﻧﯩﻴﯩﺘﯩﻨﯩـﯔ‬

‫ﺷﺎھﺎﻧﻪ ﻣﯩﺮﺍﺳﻰ ﺩەپ ﺑﯩﻠﮕﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ‪ ،‬ﺑﯘ ﺧﯩﻞ ﻗﺎﺭﺍﺵ ﻧﯘﺭﻏﯘﻥ ﺋﺎﻟﯩﻤﻼﺭﻧﯩـﯔ ﺗﻪﺳـﺘﯩﻘﯩﻐﺎ‬

‫ﺋﯧﺮﯨﺸﻜﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ‪ ،‬ﺷﯘﻧﯩﯖﻠﯩﻖ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺑﯩﺮﻟﯩﻜﻜﻪ ﻛﻪﻟﮕﻪﻥ ﭘﯩﻜﯩﺮ ﻳﻪﻧﻰ ﻗﻪﺩﯨﻤـﻰ ﺷـﻪﺭﻕ‬

‫ﮔﺮﯦﺘﺴﯩﻴﯩﺪﯨﻦ ﺑﯘﺭﯗﻥ ﺑﺎﻱ ۋە ﺳﻪﻟﺘﻪﻧﻪﺗﻠﯩﻚ ﻣﻪﺭﯨﭙﻪﺗﻨﻰ ﻳﺎﺭﯨﺘﯩﭗ ﺋﯚﺗﻜﻪﻥ ﺩﯦﮕﻪﻥ ﺧﯘﻻﺳﻪ‬

‫ﻛﯧﻠﯩــﭗ ﭼﯩﻘﻘــﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ۋە ﺑــﯘ ﻣﻪﺭﯨــﭙﻪﺕ ﺗﻮﻳﯘﻧﻐــﺎﻥ ﺋﻪﻣﻪﻟﯩــﻲ ﭘﻪﻧــﻠﻪﺭ ۋە ﺑﯩﺒﺎھــﺎ ﺩﯨﻨﯩــﻲ‬

‫ﺗﻪﺗﻘﯩﻘﺎﺗﻼﺭﻧﯩﯔ ﻣﯧﯟﯨﺴﻰ ﺋﯜﺳﺘﯩﮕﻪ ﻗﯘﺭﯗﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﺋﺎﻻھﯩﺪە ﺗﯩﻠﻐـﺎ ﺋﺎﻟﯩـﺪﯗ‪ .‬ھﻪﺗﺘـﺎ ﭘﻪﻥ‬

‫ﺗﻮﻏﺮﯨﺴﯩﺪﺍ ﮔﻪپ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﺪﺍ ﻣﯩﺴﯩﺮﻟﯩﻘﻼﺭﻧﯩﯔ ﻣﺎﺗﯧﻤﺎﺗﯩﻜﺎ‪ ،‬ﻣﯧﺨﺎﻧﯩﻜﯩﻨﻰ ﺋﻪڭ ﺑﺎﻟﺪﯗﺭ ﺑﻪﺭﭘـﺎ‬

‫ﻗﯩﻠﻐـــــــﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ‪ ،‬ﺧﯩﻤﯩﻴﯩﻨـــــــﻰ ﻛﻪﺷـــــــﭗ ﻗﯩﻠﯩـــــــﭗ ﺗﯩﺒﺒﯩـــــــﻲ ﺋﯩﻠﯩﻤﻨـــــــﻰ‬

‫ﺷﻪﻛﯩﻠﻠﻪﺭﻧﺪﯛﺭﮔﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨﻰ ﺩەپ ﺋﯚﺗﯩﺪﯗ‪ .‬ﻳﻪﻧﻪ ﻳﯧﺰﯨﻖ ﺗﻮﻏﺮﯨﺴﯩﺪﺍ ﮔﻪپ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﺪﺍ‪ ،‬ﻳﯧﺰﯨﻘﻨﻰ‬

‫ﺑﯩﺮﯨﻨﭽــﻰ ﺑﻮﻟــﯘپ ﻣﯩــﺴﯩﺮﻟﯩﻘﻼﺭﻧﯩﯔ ﺋﯩﺠــﺎﺩ ﻗﯩﻠﻐــﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ‪ ،‬ﻛﯘﺗﯘﺑﺨــﺎﻧﯩﻼﺭﻧﻰ ﻗــﯘﺭﯗپ‬

‫ﻛﯩﺘﺎﺑﺨﺎﻧﯩﻼﺭ ﺋﺎﭼﻘﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﺗﻪﻛﯩﺘﻠﻪﺵ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺑﯩﺮﮔﻪ ﺋﻪﻣﻪﻟﯩﻲ ﭘﺎﻛﯩـﺖ ﺳـﯜﭘﯩﺘﯩﺪە‪ ،‬ﺑـﯘ‬

‫ﻣﻪﺩەﻧﯩﻴﻪﺗﻨﯩــﯔ ﺋﯩﺰﻧــﺎﻟﯩﺮﯨﻨﻰ ‪ ٦٠٠٠‬ﻳﯩﻠﻠﯩــﻖ ﺗﺎﺭﯨﺨﻘــﺎ ﺋﯩــﮕﻪ ﻣﯩــﺴﯩﺮ ﺋﯧﻬﺮﺍﻣﻠﯩــﺮﻯ‬

‫ﻣﻮﻣﻴﺎﻟﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﻛﯚﺭﯛۋﯦﻠﯩﺸﻘﺎ ﺑﻮﻟﯩـﺪﯨﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﻛﯚﺭﺳـﯩﺘﯩﺪﯗ]‪ [١‬ھﻪﻡ ﻗﻪﺩﯨﻤﯩـﻲ ﺷـﻪﺭﻕ‬

‫ﻣﻪﺩەﻧﯩﻴﯩﺘﯩﻨﯩـــﯔ ﺑﯚﺷـــﯜﻛﻰ ﭘﻪﻗﻪﺕ ﻣﯩـــﺴﯩﺮﻻ ﺋﻪﻣﻪﺱ‪ ،‬ﺑـــﺎﺑﯩﻠﯘﻧﻠﯘﻗﻼﺭ‪ ،‬ﭼﺎﻟـــﺪﯨﻠﯩﻘﻼﺭﻣﯘ‬

‫ﭘﻼﻧﯩﺘﻼﺭﻧﻰ ﺗﻪﺗﻘﯩـﻖ ﻗﯩﻠﯩـﭗ ﺋﺎﺳـﺘﺮﻭﻧﻮﻣﯩﻴﯩﻨﻰ ﺑﻪﺭﭘـﺎ ﻗﯩﻠﻐـﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﺗﻪﻛﯩﺘﻠﻪﻳـﺪﯗ ۋە‬

‫ﺩﯨﻨﻰ ﻧﻪﺯەﺭﯨﻴﯩﻠﻪﺭﻧﯩﯔ ﺋﯚﺭە ﺑﻮﻟﯩﺸﯩﺪﺍ ﺷﻪﺭﻕ ﻏﻪﺭﺑـﺘﯩﻦ ﺗﯧﺨﯩﻤـﯘ ﺋﺎﻟﺪﯨـﺪﺍ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﯩﻨـﻰ‬

‫ﺋﯩﻠﮕﯩﺮﻯ ﺳﯜﺭﯨﺪﯗ‪ .‬ﻣﯘﺋﻪﻟﻠﯩﭗ ﺋﯚﺯﯨﻨﯩﯔ ﺑﯘ ﭘﯩﻜﺮﯨﻨﻰ ﺩەﻟﯩﻠﻠﻪپ‪" :‬ﻗﻪﺩﯨﻤﯩﻲ ﺷـﻪﺭﻗﻠﯩﻘﻠﻪﺭ‬

‫ﺑﯩﺰﮔﻪ ﺋﯩﻼھﯩـﻲ ﺳـﯜﭘﻪﺕ‪ ،‬ﻳﺎﺧـﺸﻰ ـ ﻳﺎﻣـﺎﻥ ۋە ﺗﻪﻗـﺪﯨﺮ ھﻪﻗﻘﯩـﺪﯨﻜﻰ ﺋـﺎﻗﯩﻼﻧﻪ ﻗﺎﺭﺍﺷـﻼﺭﻧﻰ‬

‫ﻗﺎﻟــﺪﯗﺭﻏﺎﻥ‪ .‬ﻛﯧــﻴﯩﻦ ﻳﯘﻧــﺎﻥ ﭘﻪﻳﻼﺳــﻮﭘﻠﯩﺮﻯ ﺋﺎﺭﯨــﺴﯩﺪﺍ ﻗﺎﻳﺘــﺎ ـ ﻗﺎﻳﺘــﺎ ﺗﯩﻠﻐــﺎ ﺋﯧﻠﯩﻨﻐــﺎﻥ‬

‫ﻧﻪﺭﺳﯩﻠﻪﺭ ﺩەﻝ ﻣﯘﺷﯘ ﻗﺎﺭﺍﺷﻼﺭﻧﯩﯔ ﺋﯩﻨﻜﺎﺳﻰ"]‪ [٢‬ﺩەپ ﻛﯚﺭﺳﯩﺘﯩﺪﯗ‪ .‬ﻣﯘﺋﻪﻟﻠﯩﭗ ﺋﯚﺯﯨﻨﯩﯔ‬

‫ﺑﯘ ﭘﯩﻜﯩﺮﯨﻨﻰ ﭘﺎﻛﯩﺖ ﺟﻪھﻪﺗﺘﻪ ﺗﯧﺨﯩﻤﯘ ﻛﯜﭼﻠﻪﻧـﺪﯗﺭﯗپ‪ ٣٣٠٠ ،‬ﻳﯩـﻞ ﺑـﯘﺭﯗﻧﻘﻰ ﻣﯩـﺴﯩﺮﺩﺍ‬

‫ﺋﻪۋﺝ ﺋﺎﻟﻐــﺎﻥ ﻛــﯚپ ﺋﯩﻼھﻠﯩــﻖ ﺩﯨﻨﯩﻐــﺎ ﺋــﯚﻛﺘﻪ ﻗﻮﭘــﯘپ ﺑﯩــﺮ ﺋﯩﻼھﻠﯩــﻖ ﺗﻪﻟﯩﻤــﺎﺗﯩﻨﻰ‬

‫ﺗﯩﻜﻠﯩﮕﻪﻥ‪ ،‬ﺋﯘ ﺋﯩﻼھ ﺩەﻝ ﻗﯘﻳﺎﺵ ﺋﯩﻼھـﻰ " ﺋـﺎﺗﻮﻥ " ﺩەپ ﺋـﯧﻼﻥ ﻗﯩﻠﻐـﺎﻥ ۋە ﺑـﯘ ﺋﯩﻼھﻘـﺎ‬

‫ﻣﻪﺩھﯩﻴﻪ ﺋﻮﻗﯘپ ﺋﻮﺗﻠﯘﻕ ﺷﯧﺌﯩﺮ ﻳﺎﺯﻏﺎﻥ ﺋﻪﺧﻨﺎﺗﻮﻧﻨﯩﯔ ﭘﺎﺭﭼﯩﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺑﯩﺮ ﻗﺎﻧﭽﻪ ﻣﯩﺴﺮﺍ‬

‫ﻧﻪﻗــﻞ ﻗﯩﻠﯩــﭗ ﻛﻪﻟﺘﯜﺭﯨــﺪﯗ‪ .‬ﺋﻪﻣﻪﻟﯩﻴﻪﺗﺘﯩﻤــﯘ‪ ،‬ﺟﺎﻧــﺎﺑﻰ ﺋــﺎﻟﻼھ ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﻼﺭﻏﺎ ﺑــﯘ ﺩﯗﻧﻴــﺎﻧﻰ‬

‫ﮔﯜﻟﻠﻪﻧﺪﯛﺭﺳﯘﻥ‪ ،‬ﺑﺎﺷﻘﯩﻼﺭﻏﺎ ﭘﺎﻳﺪﯨﻠﯩﻖ ﺋﻪﻣﻪﻟﻰ ﭘﺎﺋﺎﻟﯩﻴﻪﺕ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﻣﻪﺩەﻧﯩﻴﻪﺕ ﺑﻪﺭﭘﺎ‬

‫‪٢‬‬
‫ﻗﯩﻠﺴﯘﻥ ﺩەپ‪ ،‬ﺑﻪﺵ ﺋﻪﺯﺍ‪ ،‬ﺋﻪﻗﯩﻞ ـ ﺋﯩﺪﺭﺍﻙ‪ ،‬ﻗﺎﺑﯩﻠﯩﻴﻪﺕ ۋە ﺗﯜﺭﻟﯜﻙ ﺋﯩﻘﺘﯩـﺪﺍﺭ ﺋﺎﺗـﺎ ﻗﯩﻠﻐـﺎﻥ‪.‬‬

‫ﺷــﯘ ﺳــﻪۋەﭘﻠﯩﻜﻤﯘ ﺟﺎﻧــﺎﺑﻰ ﺋــﺎﻟﻼھ ﺋﯚﺯﯨﻨﯩــﯔ ﭘﻪﻳﻐﻪﻣﺒﻪﺭﻟﯩﺮﯨﻨــﻰ ﻧﻪﺯەﺭﯨﻴﻪﻧــﻰ ﺋﻪﻣﻪﻟﯩــﻴﻪﺗﻜﻪ‬

‫ﺑﯩﺮﻟﻪﺷــﺘﯜﺭﮔﻪﻥ ﺋﺎﺳﺎﺳــﺘﺎ ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﻼﺭﻏﺎ ﺗــﻮﻏﺮﺍ ﻳــﻮﻟﻨﻰ ﻛﯚﺭﺳﻪﺗــﺴﯘﻥ‪ ،‬ﺋﻪﻣــﮕﻪﻙ ۋە ﻛﻪﺳــﯩﭗ‬

‫ﺋﺎﺭﻗﯩﻠﯩﻖ ﺟﻪﻣﺌﯩﻴﻪﺕ ﺋﯜﭼﯜﻥ‪ ،‬ﺑﺎﺷﻘﯩﻼﺭ ﺋﯜﭼـﯜﻥ‪ ،‬ﻛﯧﻴﯩـﻨﻜﯩﻠﻪﺭ ﺋﯜﭼـﯜﻥ ﻳﺎﺧـﺸﻰ ﺋﯩـﺸﻼﺭﺩﺍ‬

‫ﻧﻪﻣﯘﻧﻪ ﺑﻮﻟﺴﯘﻥ ﺩەپ‪ ،‬ﺋﯘﻻﺭﻧﯩﯔ ھﻪﺭ ﺑﯩﺮﯨﻨﻰ ﺑﯩﺮەﺭ ﺋﺎﺭﺗﯘﻗﭽﯩﻠﯩﻖ ۋە ﺋـﯚﺯﮔﯩﭽﻪ ﻗـﺎﺑﯩﻠﯩﻴﻪﺕ‬

‫ۋە ﺋﯩﻘﺘﯩﺪﺍﺭ ﺋﯩﮕﯩﺴﻰ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺋﻪۋەﺗﻜﻪﻥ‪ .‬ﻣﻪﺳـﯩﻠﻪﻥ‪ ،‬ﻧـﯘھ ﺋﻪﻟﻪﻳﻬﯩﺴـﺴﺎﻻﻡ ﻛـﯧﻤﻪ ﻳﺎﺳـﺎﺵ‬

‫ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺩﯦﯖﯩﺰ ـ ﺋﻮﻛﻴﺎﻧﻼﺭﺩﺍ ﺋﯜﺯﯛﺷﻨﻰ ﺗﻪﻟﯩﻢ ﺑﻪﺭﮔﻪﻥ‪ ،‬ﺩﺍۋﯗﺩ ﺋﻪﻟﻪﻳﻬﯩﺴـﺴﺎﻻﻡ ﭘـﻮﻻﺕ ـ ﺗﯚﻣـﯜﺭ‬

‫ﺋﯧـــﺮﯨﺘﯩﺶ ﺟﻪھﻪﺗـــﺘﻪ ﺋﻪﻣﻪﻟﯩـــﻴﻪﺕ ﺑﯩـــﻠﻪﻥ ﺷـــﯘﻏﯘﻟﻼﻧﻐﺎﻥ‪ ،‬ﺋﯩﺒـــﺮﺍھﯩﻢ ﺋﻪﻟﻪﻳﻬﯩﺴـــﺴﺎﻻﻡ‬

‫ﻗﻪﺩﯨﻤﻜﻰ ﻛﻪﺋﺒﯩﻨﻰ ﻳﺎﺳﯩﻐﺎﻥ‪ ،‬ﺷﯘﻧﯩﯖﺪەﻙ ﺑﯩﺰﻧﯩﯔ ﭘﻪﻳﻐﻪﻣﺒﯩﺮﯨﻤﯩﺰ ھﻪﺯﺭﯨﺘـﻰ ﻣـﯘھﻪﻣﻤﻪﺩ‬

‫ﺋﻪﻟﻪﻳﻬﯩﺴﺴﺎﻻﻣﻤﯘ ﺋﯚﺳﻤﯜﺭﻟﯜﻙ ﺩەۋﺭﺩە ﻗﻮﻱ ﺑﺎﻗﻘﺎﻥ ﺑﻮﻟﺴﺎ‪ ،‬ﻳـﺎﺵ ﻗﯘﺭﺍﻣﯩﻐـﺎ ﻳﻪﺗﻜﻪﻧـﺪە ﺷـﺎﻣﻐﺎ‬

‫ﺑﯧﺮﯨــﭗ ﺗﯩﺠــﺎﺭەﺕ ﻗﯩﻠﻐــﺎﻥ‪ ،‬ﻗﯘﺑــﺎ ﻣﻪﺳــﺠﯩﺪﻯ ۋە ﻣﻪﺩﯨــﻨﻪ ﻣﻪﺳــﺠﯩﺪﯨﻨﻰ ﻳﺎﺳــﺎﺵ ۋﺍﻗﺘﯩــﺪﺍ‬

‫ﺋﺎﻣﻤﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﻟﺪﯨﻐﺎ ﺋﯚﺗﯜپ ﺗﺎﺷﻼﺭﻧﻰ ﻗﯘﺭﯗﻟﯘﺵ ﺋﻮﺭﻧﯩﻐﺎ ﻳﯜﺩﯛپ ﺗﻮﺷﯩﻐﺎﻥ‪.‬‬

‫ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﻨﯩﯔ ﻳﺎﺭﯨﺘﯩﻠﯩــﺸﻰ ﺋﯚﺯﯨﻨﯩــﯔ ﻳﺎﺭﺍﺗﻘﯘﭼﯩــﺴﻰ ۋە ﺋﯩﮕﯩــﺴﻰ ﺑﯜﻳــﯜﻙ ﺋﺎﻟﻼھﻘــﺎ‬

‫ﺋﯩﺒــﺎﺩەﺕ ﻗﯩﻠﯩــﺶ]‪ [٣‬ﺑﻮﻟﻐــﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ﺋﯜﭼــﯜﻥ‪ ،‬ﺟﺎﻧــﺎﺑﻰ ﺋــﺎﻟﻼھ ﺋﻪﺳــﻠﯩﺪە ﺋــﯘﻻﺭﻧﻰ ﺋﻮﺧــﺸﺎﺵ‬

‫ﺋﻪﻗﯩــﺪﯨﮕﻪ ﻣﻪﻧــﺴﯘپ ﺑﯩــﺮ ﭘﯜﺗــﯜﻥ ﺋــﯘﻣﻤﻪﺕ ﻗﯩﻠﯩــﭗ ﻳﺎﺭﺍﺗﻘــﺎﻥ]‪ .[٤‬ﺑﯘﻧﯩــﯔ ﺑﯩــﻠﻪﻥ ﺑﯩــﺮﮔﻪ‬

‫ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﻐﺎ ﻳﯖﻴﺶ ـ ﺋﯩﭽﯩﺶ‪ ،‬ﻧﯩﻜﺎھﻠﯩﻨﯩﺶ ۋە ﻧﻪﺳﯩﻞ ﻗﺎﻟﺪﯗﺭﺭﯗﺵ ﻗﺎﺗـﺎﺭﻟﯩﻖ ﺷـﻪھﯟەﺕ ۋە‬

‫ھﻪۋەﺳﻜﻪ ﻣﺎﻳﯩﻠﻠﯩﻖ ﻛـﯜﭼﻰ‪ ،‬ھﻪﺭ ﺧﯩـﻞ ﺋـﺎﭘﻪﺗﻠﻪﺭﮔﻪ‪ ،‬ﺩﯛﺷـﻤﻪﻧﻠﯩﻜﻜﻪ ۋە ﺯﯗﻟﯘﻣﻐـﺎ ﻗﺎﺭﺷـﻰ‬

‫ﺗـﯘﺭﯗﺵ ﺋﯘﭼــﯘﻥ ﻣــﯘﺩﺍﭘﯩﺌﻪﻟﯩﻨﯩﺶ‪ ،‬ﻗﻮﻏـﺪﯨﻨﯩﺶ ﻛــﯜﭼﻰ‪ ،‬ﻏﻪﺯەﭘﻠﯩــﻨﯩﺶ‪ ،‬ﻧﻪﭘــﺮەﺗﻠﯩﻨﯩﺶ ۋە‬

‫ﻛــﯜﺭەﺵ ﻗﯩﻠﯩــﺸﺘﻪﻙ ﻏﻪﺯەپ ـ ﻧﻪﭘــﺮەﺕ ﻛــﯜﭼﻰ‪ ،‬ھــﯧﺲ ﻗﯩﻠﯩــﺶ‪ ،‬ﭼﯜﺷــﯩﻨﯩﺶ‪ ،‬ﺋــﻮﻳﻼﺵ‬

‫ﺗﻪﭘﻪﻛﻜﯘﺭ ﻗﯩﻠﯩﺸﺘﻪﻙ ﺋﻪﻗﯩﻞ ﻛﯜﭼﻰ ﺋﺎﺗـﺎ ﻗﯩﻠﻐـﺎﻥ‪ .‬ﺋﯩﻨـﺴﺎﻥ ﺭﻭھﯩﻴﯩﺘﯩـﺪﯨﻜﻰ ﺑـﯘ ﺧﯩـﻞ‬

‫ﻓﯘﻧﻜــﺴﯩﻴﯩﻠﻪﺭﻧﻰ ﭘــﺎﺭﺍﺑﻰ ﺋﯚﺯﯨﻨﯩــﯔ‪ " :‬ﻛﻼﺳــﺴﯩﻚ ﭘﻪﻟــﺴﻪﭘﻪ ﭘﺮﯨﻨــﺴﯩﭙﻠﯩﺮﻯ " ﻧــﺎﻣﻠﯩﻖ‬

‫ﺋﻪﺳــــﯩﺮﯨﺪە‪ " :‬ﺋــــﯘﺯﯗﻗﻠﯩﻨﯩﺶ ﻓﯘﻧﻜﺴﯩﻴﯩــــﺴﻰ‪ ،‬ﺳــــﯧﺰﯨﺶ ﻓﯘﻧﻜﺴﯩﻴﯩــــﺴﻰ‪ ،‬ﺧــــﺎھﯩﺶ‬

‫ﻓﯘﻧﻜﺴﯩﻴﯩــﺴﻰ‪ ،‬ﺗﻪﺳــﻪۋۋﯗﺭ ﻓﯘﻧﻜﺴﯩﻴﯩــﺴﻰ‪ ،‬ﺗﻪﭘﻪﻛﻜــﯘﺭ ﻓﯘﻧﻜﺴﯩﻴﯩــﺴﻰ " ﺩەپ ﺑﻪﺵ ﺧﯩــﻞ‬

‫ﻓﯘﻧﻜـــﺴﯩﻴﯩﮕﻪ ﺧﯘﻻﺳـــﯩﻠﯩﻐﺎﻥ ۋە ﺑـــﯘ ﻓﯘﻧﻜـــﺴﯩﻴﯩﻠﻪﺭﻧﯩﯔ ھﻪﺭﮔﯩـــﺰ ﺑﯩـــﺮ ﺩەﺭﯨﺠﯩـــﺪە‬

‫ﺋﻪﻣﻪﺳﻠﯩﻜﯩﻨﻰ ﺋﻮﺗﺘﯘﺭﯨﻐﺎ ﻗﻮﻳﻐﺎﻥ‪ .‬ﻣﺎﻧﺎ ﺑﯘ ﻓﯘﻧﻜﺴﯩﻴﯩﻠﻪﺭ ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﻨﯩﯔ ﺋﯚﻣـﯜﺭ ﻣﻪﻧﺰﯨﻠﯩﻨـﻰ‬

‫ﺑﯧﺴﯩﭗ‪ ،‬ھﺎﻳﺎﺕ ﺳﻪھﻨﯩﺴﯩﺪە ﻧﯘﻣﯘﺭ ﻛﯚﺭﺳﯩﺘﯩﺸﻰ‪ ،‬ﻣﺎﺩﺩﯨﻲ ۋە ﻣﻪﻧﯩﯟﯨﻲ ﺗﻪﻛﺎﻣﯘﻟﻠﯘﻗﯩﻨﻰ‬

‫‪٣‬‬
‫ﺗﻪﺩﺭﯨﺠﻰ ﻳﯧﺘﯩﻠﺪﯛﺭﯨﺸﻰ ﺋﯜﭼـﯜﻥ ﻛﻪﻡ ﺑﻮﻟـﺴﺎ ﺑﻮﻟﻤﺎﻳـﺪﯨﻐﺎﻥ ﭘﺎﺋـﺎﻝ ﻛـﯜﭼﻜﻪ ﺋﯩـﮕﻪ ﺋﺎﻛﺘﯩـﭗ‬

‫ﺋﺎﻣﯩﻞ ھﯧﺴﺎﭘﻠﯩﻨﯩﺪﯗ‪ .‬ﺋﯩﻨﺴﺎﻥ ﺋﯚﺯ ﭘﯩﺘﺮﯨﺘﯩـﺪﯨﻜﻰ ﺑـﯘ ﺋﺎﻻھﯩـﺪە ﺳـﯜﭘﻪﺗﻠﻪﺭﻧﯩﯔ ﺭﻭﻟﯩﻨـﻰ‬

‫ﺟــﺎﺭﻯ ﻗﯩﻠﺪﯗﺭﯗﺷــﺘﺎ ﺋﯩــﺮﺍﺩە ﺋﻪﺭﻛﯩــﻨﻠﯩﻜﯩﮕﻪ ﺋﯩــﮕﻪ ﺑﻮﻟــﯘپ‪ ،‬ﺋــﯚﺯﻯ ﺧﺎﻟﯩﻐــﺎﻧﭽﻪ ﺗﻪﺳــﻪﺭﺭﯗپ‬

‫ﻗﯩﻠــﺴﺎ ﺑﻮﻟﯩــﺪﯗ‪ ،‬ﻗﺎﻧــﺪﺍﻕ ﺋﯩﺸﻠﻪﺗــﺴﻪ‪ ،‬ﻧــﯧﻤﯩﮕﻪ ﺋﯩﺸﻠﻪﺗــﺴﻪ‪ ...‬ﻗﯩﺴﻘﯩــﺴﻰ ﻳﺎﺧــﺸﯩﻠﯩﻘﻘﺎ‬

‫ﺋﯩﺸﻠﯩﺘﻪﻣﺪﯗ ﻳﺎﻛﻰ ﻳﺎﻣﺎﻧﻠﯩﻘﻘﺎ ﺋﯩﺸﻠﯩﺘﻪﻣﺪﯗ ﺋﯚﺯ ﺋﯩﺨﺘﯩﻴﺎﺭﻟﯩﻘﻰ ۋە ﺧﺎھﯩﺸﯩﻐﺎ ﺑـﺎﻏﻠﯩﻖ‪.‬‬

‫ﭼﯜﻧﻜﻰ ﺑﯘ ﺳﯜﭘﻪﺗﻠﻪﺭﻧﻰ ﺋﯩﻨﺴﺎﻥ ﺧﺎﺭﺍﻛﺘﯧﺮﯨﻐﺎ ﻣﯘﺟﻪﺳﺴﻪﻣﻠﻪﺷﺘﯜﺭﮔﻪﻥ ﺯﺍﺕ ﺟﺎﻧـﺎﺑﻰ ﺋـﺎﻟﻼھ‬

‫ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﻼﺭﻧﯩﯔ ﺑــﯘ ﺳــﯜﭘﻪﺗﻠﻪﺭﻧﻰ ﺗﻪﺳــﻪﺭﺭﯗپ ﻗﯩﻠﯩــﺸﯩﺪﺍ ھــﯧﭻ ﺑﯩــﺮﯨﮕﻪ ﺑﯩــﺮەﺭ ﻣﻪﺟﺒــﯘﺭﯨﻲ‬

‫ﺑﻪﻟﮕﯩﻠﯩﻤﻪ ﻳﺎﻛﻰ ﺋﯩﺠﺒﺎﺭﯨﻲ ﭼﻪﻛﻠﯩﻤﻪ ﻗﻮﻳﻤﯩﻐﺎﻥ‪ .‬ﺋﻪﻣﻤﺎ ﭘﻪﻳﻐﻪﻣﺒﻪﺭ ۋە ﻛﯩﺘﺎپ ﺋﻪۋەﺗﯩـﭗ‪،‬‬

‫ﺷﻪﺭﯨﺌﻪﺕ ۋە ﻗﺎﻧﯘﻥ ﺑﻪﻟﮕﯩﻠﻪپ‪ ،‬ﻳﺎﺧﺸﻰ ـ ﻳﺎﻣﺎﻥ ﻳﻮﻟﻼﺭﻧﻰ ﺋﯧﻨﯩـﻖ ﻛﯚﺭﺳـﯩﺘﯩﭗ‪ ،‬ﻗﺎﻳـﺴﯩﻨﻰ‬

‫ﺗــﺎﻟﻠﯩﻮﯦﻠﯩﺶ ﺋﯩﺨﺘﯩﻴــﺎﺭﻟﯩﻘﯩﻨﻰ ﺋﯘﻻﺭﻧﯩــﯔ ﺋــﯚﺯ ﺋﯩــﺮﺍﺩە ﺋﻪﺭﻛﯩــﻨﻠﯩﻜﯩﮕﻪ ﺗﺎﭘــﺸﯘﺭﻏﺎﻥ‪،‬‬

‫ﺷـﯘﻧﯩﯖﺪەﻙ‪ ،‬ﺋﯘﻻﺭﻧﯩـﯔ ﺋﻪﻗﯩـﻞ‪ ،‬ﺋﯩـﺪﺭﺍﻙ‪ ،‬ھـﯧﺲ ـ ﺗﯘﻳﻐـﯘ‪ ،‬ﺳـﯚﻳﮕﯜ ـ ﻣـﯘھﻪﺑﺒﻪﺕ‪ ،‬ﻏﻪﺯەپ ـ‬

‫ﻧﻪﭘﺮەﺕ‪ ،‬ھﻪۋەﺱ ـ ﺷﻪھﯟەﺕ‪ ،‬ﺋﺎﺭﺯﯗ ـ ﺋﯩﺴﺘﻪﻙ‪ ،‬ﻗﺎﺑﯩﻠﯩﻴﻪﺕ ـ ﺋﯩﺴﺘﯩﺪﺍﺕ‪ ،‬ﻛـﯜچ ـ ﻗـﯘۋۋەﺕ ۋە‬

‫ﺋﯩﻤﻜﺎﻧﯩﻴﻪﺕ ﻣﻪﻟﻪﻛﻪﻟﯩﺮﻯ ﻣﯩﻘﺪﺍﺭ‪ ،‬ﺳـﻪۋﯨﻴﻪ ۋە ﺗـﯜﺭ ﺟﻪھﻪﺗـﺘﻪ ﺑﯩـﺮ ـ ﺑﯩﺮﯨـﺪﯨﻦ ﭘﻪﺭﻗﻠﯩـﻖ‬

‫ﻳﺎﺭﯨﺘﯩﻠﻐﺎﻥ ھﻪﻣﺪە ﺯﺍﻣﺎﻥ‪ ،‬ﻣﺎﻛﺎﻥ ۋە ﻣﯘھﯩﺖ ﺭﯦﺘﯩﻤﻰ ﺑﯩﺮﺩەﻙ ﺑﻮﻟﻤﯩﻐﺎﻥ‪ .‬ﺷﯘﯕﻼﺷـﻘﺎ ھﻪﺭ‬

‫ﺩەۋﺭﺩە ﻳﯧﺘﯩﺸﻜﻪﻥ ﺋﻪﻗﯩﻞ ﺋﯩﮕﯩﻠﯩﺮﻯ‪ ،‬ﺩﺍﻧﯩﺸﻤﻪﻥ ۋە ﻳﯧﺘﯩـﻚ ﺷﻪﺧﯩـﺴﻠﻪﺭﻧﯩﯔ ﻛﺎﺋﯩﻨـﺎﺕ‬

‫ۋە ﻛﺎﺋﯩﻨﺎﺗﺘﯩﻜﻰ ﻣﻪۋﺟﯘﺩﺍﺗﻼﺭﻧﻰ ﭼﯜﺷﯩﻨﯩﭗ ﺗﻪﺗﻘﯩﻖ ﻗﯩﻠﯩﺸﻰ‪ ،‬ﻗﺎﻧﯘﻧﯩﻴﻪﺗﻠﻪﺭﻧﻰ ﺑﺎﻳﻘﯩـﺸﻰ‬

‫ﺑﯩﺮ ـ ﺑﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﭘﻪﺭﻗﻠﯩﻖ ﺋﯩﭙﺎﺩﯨﻠﻪﻧﮕﻪﻧﻠﯩﻜﻰ ﺋﯜﭼـﯜﻥ ﺋﯘﻻﺭﻧﯩـﯔ ﺩﯗﻧﻴـﺎ ﻗﺎﺭﯨـﺸﻰ‪ ،‬ﺋﯧﺘﯩﻘـﺎﺩ‬

‫ﻗﺎﺭﯨﺸﻰ‪ ،‬ﺗﯘﺭﻣﯘﺵ ﻗﺎﺭﯨﺸﻰ ھﻪﺭ ﺧﯩـﻞ ﺗـﯜﺭﺩە ﺷـﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﮕﻪﻥ‪ .‬ﺷـﯘ ﺳـﻪۋەﭘﻠﯩﻚ‪ ،‬ﺋﯩﻨـﺴﺎﻧﻼﺭ‬

‫ﺋﯧﯖﯩﺪﺍ ﺋﺎﺳﺘﺎ ـ ﺋﺎﺳﺘﺎ ﺋﯧﺘﯩﻘﺎﺩ ﺋﯩﺨﺘﯩﻼﭘﻠﯩﺮﻯ ﭘﻪﻳﺪﺍ ﺑﻮﻟـﯘپ‪ ،‬ﺑﻪﺯﯨـﺴﻰ ﺋـﯚﺯ ﭘﯩﺘﺮﯨﺘﯩﻨﯩـﯔ‬

‫ﺗﻪﻗﻪﺯﺯﺍﺳﻰ ﺑﻮﻳﯩﭽﻪ ﺟﺎﻧﺎﺑﻰ ﺋﺎﻟﻼھ ﺗﻪﺭﯨﭙﯩﺪﯨﻦ ﻛﻪﻟﮕﻪﻥ ﺳـﺎﻣﺎۋﯨﻲ ﺩﯨﻨﻐـﺎ ﺋﯧﺘﯩﻘـﺎﺩ ﻗﯩﻠﯩـﭗ‬

‫ﻛﻪﻟﮕﻪﻥ‪ ،‬ﺑﻪﺯﯨﺴﻰ ﺋﯚﺯﯨﻨﯩﯔ ﺗﻪﺑﯩﺌﻰ ﺧﺎﺭﺍﻛﺘﯧﺮﯨﻐﺎ ﻳﺎﺕ ھﺎﻟﺪﺍ‪ ،‬ﺋـﻮﺕ‪ ،‬ﻳﯘﻟﺘـﯘﺯ‪ ،‬ﺋـﺎﻱ ۋە ﻛـﯜﻧﮕﻪ‬

‫ﺋﻮﺧﺸﺎﺵ ﺗﻪﺑﯩﺌﻪﺗﺘﯩﻜﻰ ﻛﻮﻧﻜﯧﺮﺕ ﺷﻪﻳﺌﯩﻠﻪﺭﮔﻪ ﺋﯧﺘﯩﻘﺎﺩ ﻗﯩﻠﻐﺎﻥ‪ ،‬ﻳﻪﻧﻪ ﺑﻪﺯﯨﺴﻰ ﺋـﯚﺯﻟﯩﺮﻯ‬

‫ﻳﺎﺳﯩﯟﺍﻟﻐﺎﻥ ﺗﺎﺵ ﺑﯘﺗﻼﺭﻏﺎ ﺋﯧﺘﯩﻘﺎﺩ ﻗﯩﻠﻐﺎﻥ‪ .‬ﺩﯦﻤﻪﻙ ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﻼﺭﻧﯩﯔ ﻛﯚپ ﻗﯩـﺴﻤﻰ ﺟﺎﻧـﺎﺑﻰ‬

‫ﺋﺎﻻھﻨﯩﯔ ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﻠﯩﻖ ﭘﯩﺘﺮﯨﺘﯩﮕﻪ ﻣﯘﻧﺎﺳﯩﭗ ﺷـﻪﻛﯩﻠﺪە ﻛﯚﺭﺳـﻪﺗﻜﻪﻥ ﻳﻮﻟـﺪﯨﻦ ﭼﻪﺗـﻨﻪپ‬

‫ﺋﯧﺘﯩﻘﺎﺩ‪ ،‬ﺋﺎڭ‪ ،‬ﭘﯩﻜﯩﺮ‪ ،‬ﭼﯜﺷﻪﻧﭽﻪ ۋە ﻛﯚﺯ ﻗﺎﺭﺍﺵ ﺟﻪھﻪﺗﺘﻪ ھﻪﺭ ﺧﯩﻞ ﺧﺎﺗﺎ ۋە ﺗﯘﻳﯘﻕ ﻳﻮﻟﻐﺎ‬

‫‪٤‬‬
‫ﻛﯩﺮﯨﭗ ﻗﺎﻟﻐﺎﻥ‪ .‬ﺑﯘﻧﯩﯔ ﻧﻪﺗﯩﺠﯩﺴﯩﺪە ﺋﯘﻻﺭ ﺋﯧﺘﯩﻘﺎﺩﻯ ﺋﻮﺧﺸﯩﻤﺎﻳﺪﯨﻐﺎﻥ‪ ،‬ﺋﻪﻗﯩﺪﯨﺴﻰ ﭘﻪﺭﻕ‬

‫ﻗﯩﻠﯩــﺪﯨﻐﺎﻥ ﻧﯘﺭﻏــﯘﻥ ﺑــﯚﻟﻪﻛﻠﻪﺭﮔﻪ ﺋﺎﻳﺮﯨﻠﯩــﭗ ﻛﻪﺗــﻜﻪﻥ‪ .‬ﺷﯘﯕﻼﺷــﻘﺎ ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﻼﺭ ﺗﺎﺭﯨﺨﯩــﺪﺍ‬

‫ﺋــــﯜﺯﯛﻟﻤﻪﻱ ﻛﯧﻠﯩﯟﺍﺗﻘــــﺎﻥ ﺋﯧﺘﯩﻘــــﺎﺩ ﺗﻮﻗﯘﻧﯘﺷــــﻰ‪ ،‬ﺩﯨﻨــــﻰ ﻛــــﯜﺭەﺵ ۋە ھﻪﺭ ﺧﯩﻠــــﺪﯨﻜﻰ‬

‫ﺋﯧﺪﯨﺌﻮﻟﻮﮔﯩﻴﯩﻠﯩﻚ ﭘﯩﻜﯩﺮ ﻏﻪۋﻏﺎﻟﯩﺮﻯ ﺑﯧـﺴﯩﻠﻤﺎﻱ ﻛﻪﻟـﺪﻯ ۋە ﻛﯧﻠﯩﯟﺍﺗﯩـﺪﯗ‪ .‬ﺑﯘﻧﯩﯖـﺪﯨﻦ‬

‫ﺷـــﯘﻧﻰ ﻛـــﯚﺭﯛۋﯦﻠﯩﺶ ﺗﻪﺱ ﺋﻪﻣﻪﺳـــﻜﻰ‪ ،‬ﺗـــﻮﻏﺮﺍ ۋە ﺩﯗﺭﯗﺱ ﺋﯧﺘﯩﻘـــﺎﺩ ﺑﯩـــﻠﻪﻥ ﺋﯩﻨـــﺴﺎﻧﻼﺭ‬

‫ﺋﯚﺯﻟﯩﺮﯨﻨﯩـــﯔ ﻗﯩـــﺴﻘﺎ ﺋﻪﻗﻠـــﻰ ﺑﯩـــﻠﻪﻥ ھﻪﺭ ﺧﯩـــﻞ ﻣﻪﻧـــﭙﻪﺋﻪﺕ ﺗﻮﻗﯘﻧﯘﺷـــﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳـــﯩﺪﺍ‬

‫ﺷــﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﺪﯛﺭﮔﻪﻥ ﺑﺎﺗﯩــﻞ ﺋﯧﺘﯩﻘــﺎﺩ ۋە ﻣﻪﺯھﻪﺏ ﺋﯧﻘﯩﻤﻠﯩــﺮﻯ ﺋﺎﺭﯨــﺴﯩﺪﯨﻜﻰ ﻛــﯜﺭەﺵ ﺗــﺎ‬

‫ﻗﯩﻴﺎﻣﻪﺗﻜﯩﭽﻪ ﺋﯚﺯﻟﯜﻛﺴﯩﺰ ﺩﺍۋﺍﻣﺸﯩﻠﯩﺪﯗ‪ .‬ﺷـﯘﻧﺪﺍﻕ‪ ،‬ﭘﯩﺘـﻨﻪ ۋە ﺯﯨﻴﺎﻧﻜﻪﺷـﻠﯩﻚ ﻳﻮﻗﯩﻠﯩـﭗ‪،‬‬

‫ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﻼﺭ ﺋﯚﺯﻟﯩﺮﯨﻨﯩــﯔ ﺩﯗﻧﻴــﺎ ۋە ﺋــﺎﺧﯩﺮەﺕ ﺋﯩــﺴﺘﯩﻘﺒﺎﻟﯩﺪﯨﻦ ﺧــﺎﺗﯩﺮﺟﻪﻡ ﺑﻮﻻﻻﻳــﺪﯨﻐﺎﻥ‬

‫ۋەﺯﯨـــﻴﻪﺕ ﺷـــﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﮕﻪﻥ ۋە ﭘﯜﺗـــﯜﻥ ﺩﯗﻧﻴـــﺎﺩﺍ ﺋﻮﻣﯘﻣﻨﯩـــﯔ ﺗﯩﻨﭽﻠﯩﻘـــﻰ ﻛﺎﭘـــﺎﻟﻪﺗﻠﯩﻜﻜﻪ‬

‫ﺋﯧﻠﯩﻨﯩــﭗ‪ ،‬ﭘــﺎﺭﺍۋﺍﻧﻠﯩﻖ ۋە ﺧﺎﺗﯩﺮﺟﻪﻣﻠﯩــﻚ ﺳــﺎﻗﻼﻧﻐﺎﻧﻐﺎ ﻗﻪﺩەﺭ ﺑــﯘ ﻛــﯜﺭەﺵ ﺋﯚﺯﻟﯜﻛــﺴﯩﺰ‬

‫ﺩﺍۋﺍﻣﻠﯩﺸﯩﺪﯗ‪ .‬ﺑﯘ ھﻪﻗﺘﻪ ﺟﺎﻧﺎﺑﻰ ﺋﺎﻟﻼھ ﻗﯘﺭ ﺋﺎﻥ ﻛﻪﺭﯨﻤـﺪە ﻣﯘﻧـﺪﺍﻕ ﺩﯦـﮕﻪﻥ‪" :‬ﺗـﺎﻛﻰ ﭘﯩﺘـﻨﻪ‬

‫)ﺯﯨﻴﺎﻧﻜﻪﺷﻠﯩﻚ( ﺗﯜﮔﻪپ ﺯﯦﻤﯩﻨﺪﺍ ﻳﺎﻟﻐﯘﺯ ﺋﺎﻟﻼھﻨﯩـﯔ ﺩﯨﻨـﻰ ھـﺎﻛﯩﻢ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻐـﺎ ﻗﻪﺩەﺭ ﺋـﯘﻻﺭ‬

‫ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺋﯘﺭﯗﺷﯘﯕﻼﺭ‪) ".‬ﺳﯜﺭە ﺑﻪﻗﻪﺭ ‪ ١٩٣‬ـ ﺋﺎﻳﻪﺕ( ﺟﺎﻧﺎﺑﻰ ﺋﺎﻟﻼھ ﻛﺎﺋﯩﻨﺎﺕ ۋە ﻛﺎﺋﯩﻨﺎﺗﺘﯩﻜﻰ‬

‫ﺟﺎﻧﻠﯩﻖ ۋە ﺟﺎﻧﺴﯩﺰ ﭘﯜﺗﯜﻥ ﺷﻪﻳﺌﯩﻠﻪﺭﻧﻰ ﻳﻮﻗﺘﯩﻦ ﻳﺎﺭﯨﺘﯩﭗ‪ ،‬ﻣﺎھﯩﻴﯩﺘﯩﺪە ﻣﯘﺗﻠﻪﻕ ﻗﺎﻧﯘﻥ‪،‬‬

‫ﺋﯩــﻨﭽﯩﻜﻪ ﺋﯩﻨﺘﯩــﺰﺍﻡ‪ ،‬ﺯﯨــﻞ ﻗﯘﺭﯗﻟﻤــﺎ ۋە ﺳﯩــﺴﺘﯧﻤﯩﻼﺭﻧﻰ ﺋﻮﺭﯗﻧﻼﺷــﺘﯘﺭﯗپ‪ ،‬ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﻨﯩﯔ‬

‫ﻣﻪﻧﭙﻪﺋﯩﺘﻰ ﺋﯜﭼﯜﻥ ﺑﻮﻳﺴﯘﻧﺪﯗﺭﯗپ ﺑﻪﺭﮔﻪﻥ‪ .‬ﺑﯘ ھﻪﻗﺘﻪ ﺟﺎﻧﺎﺑﻰ ﺋﺎﻟﻼھ ﻣﯘﻧﺪﺍﻕ ﺩەﻳﺪﯗ‪" :‬ﺋﺎﻟﻼھ‬

‫ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﻼﺭﻧﻰ ۋە ﺯﯦﻤﯩﻨﻨــﻰ ﻳــﺎﺭﺍﺗﺘﻰ‪ ،‬ﺑﯘﻟــﯘﺗﺘﯩﻦ ﻳــﺎﻣﻐﯘﺭ ﻳﺎﻏــﺪﯗﺭﯗپ ﺑﻪﺭﺩﻯ‪ ،‬ﻳــﺎﻣﻐﯘﺭ ﺳــﯜﻳﻰ‬

‫ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺳﯩﻠﻪﺭﮔﻪ ﺭﯨﺰﯨﻖ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﻧﯘﺭﻏﯘﻥ ﻣﯧﯟﯨﻠﻪﺭﻧﻰ ﺋﯚﺳـﺘﯜﺭﯛپ ﺑﻪﺭﺩﻯ‪ ،‬ﺋـﺎﻟﻼھ ﺳـﯩﻠﻪﺭﮔﻪ‬

‫ﺋﯚﺯ ﺋﻪﻣـﺮﻯ ﺑـﻮﻳﯩﭽﻪ ﺩﯦﯖﯩـﺰﺩﺍ ﻗﺎﺗﻨﺎﻳـﺪﯨﻐﺎﻥ ﻛﯧﻤﯩﻠﻪﺭﻧـﻰ ﺑﻮﻳـﺴﯘﻧﺪﯗﺭﯗپ ﺑﻪﺭﺩﻯ‪ ،‬ﺳـﯩﻠﻪﺭﮔﻪ‬

‫ﺩەﺭﻳﺎﻻﺭﻧﻰ ﺑﻮﻳﺴﯘﻧﺪﯗﺭﯗپ ﺑﻪﺭﺩﻯ‪ ،‬ﺳﯩﻠﻪﺭﮔﻪ ﺋﺎﻱ ﺑﯩـﻠﻪﻥ ﻛـﯜﻧﻨﻰ ﺗﻪﺭﺗﯩﭙﻠﯩـﻚ ﺩەۋﺭ ﻗﯩﻠﯩـﭗ‬

‫ﺗﯘﺭﯨﺪﯨﻐﺎﻥ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺑﻮﻳﺴﯘﻧﺪﯗﺭﯗپ ﺑﻪﺭﺩﻯ‪ ،‬ﺳﯩﻠﻪﺭﮔﻪ ﻛﯧﭽﻪ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﻛﯜﻧﺪﯛﺯﻧﻰ ﺑﻮﻳﺴﯘﻧﺪﯗﺭﯗپ‬

‫ﺑﻪﺭﺩﻯ"]‪ [٥‬ﺷــﯘﻧﯩﯔ ﺋﯜﭼــﯜﻥ ﺳــﻪﻳﻴﺎﺭە ـ ﭘﻼﻧﯧــﺘﻼﺭﺩﯨﻦ ﺗــﺎ ﺋــﺎﺗﻮﻡ‪ ،‬ﺋﯧﻠﯧﻜﺘــﺮﻭﻥ ۋە ﺭﺍﺩﯨﺌــﻮ‬

‫ﺋﺎﻛﺘﯩــﭗ ﻣﻜــﺮﻭ ﻣﺎﺩﺩﯨﻼﺭﻏــﺎ ﭼــﺎﻏﻠﯩﻖ ﻛﺎﺋﯩﻨــﺎﺗﺘﯩﻜﻰ ﭘﯜﺗــﯜﻥ ﺷــﻪﻳﺌﯩﻠﻪﺭ ﺋﯚﺯﻟﯩﺮﯨﻨﯩــﯔ‬

‫ﻳﺎﺭﯨﺘﯩﻠﯩــﺸﯩﻨﯩﯔ ﻏﺎﻳﯩــﺴﻰ ۋە ھﯧﻜﻤﯩﺘﯩــﺪﯨﻦ ﺋﯩﺒــﺎﺭەﺕ ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﻐﺎ ﺧﯩــﺰﻣﻪﺕ ﻗﯩﻠﯩــﺶ‬

‫ۋەﺯﯨﭙﯩﺴﯩﻨﻰ ﺋﯚﺯﻟﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﻣﺎھﯩﻴﯩﺘﯩﺪە ﻗﻮﻳﯘﻟﻐﺎﻥ ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ ﻗﺎﻧﯘﻥ ۋە ﺋﯩﻨﺘﯩﺰﺍﻡ‬

‫‪٥‬‬
‫ﺑـــﻮﻳﯩﭽﻪ ﺟـــﺎﺭﻯ ﻗﯩﻠـــﺪﯗﺭﯗپ ﻛﻪﻟـــﺪﻯ ۋە ﻛﯧﻠﯩﯟﺍﺗﯩـــﺪﯗ‪ .‬ﺟﺎﻧـــﺎﺑﻰ ﺋـــﺎﻟﻼھ ﻛﺎﺋﯩﻨـــﺎﺕ ۋە‬

‫ﻛﺎﺋﯩﻨــﺎﺗﺘﯩﻜﻰ ﺷــﻪﻳﺌﯩﻠﻪﺭﻧﯩﯔ ﺟﯜﻣﻠﯩــﺪﯨﻦ ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﻼﺭﻧﯩﯖﻤﯘ ﺋﻮﻣــﯘﻣﻰ ﻧﯩــﺸﺎﻧﻰ ﺑﻮﻟﻐــﺎﻥ‬

‫)ﻳﻪﻧــﻰ ﺷــﻪﻳﺌﯩﻠﻪﺭﻧﯩﯔ ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﻐﺎ ﺧﯩــﺰﻣﻪﺕ ﻗﯩﻠﯩــﺸﻰ‪ ،‬ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﻨﯩﯔ ﺋــﯘ ﺷــﻪﻳﺌﯩﻠﻪﺭﺩﯨﻦ‬

‫ﻣﯘﻧﺎﺳــﯩﭗ ﺷــﻪﻛﯩﻠﺪە ﭘﺎﻳــﺪﯨﻠﯩﻨﯩﭗ ﭘﻪﺭۋەﺭﺩﯨﮕﺎﺭﯨﻐــﺎ ﺋﯩﺒــﺎﺩەﺕ ﻗﯩﻠﯩــﺸﻰ( ﺋﯜﭼــﯜﻥ ﺋــﯘﻻﺭ‬

‫ﺋﺎﺭﯨــﺴﯩﺪﺍ ﻣﺎﺳــﻠﯩﻖ‪ ،‬ﺋﯘﻳﻐﯘﻧﻠــﯘﻕ‪ ،‬ھﻪﻣﻜــﺎﺭﻟﯩﻖ ۋە ﺋــﺎﻻﻗﻪ ﺗﯘﺭﻏﯘﺯﻏــﺎﻥ‪ .‬ﺷــﯘ ﺳــﻪۋەﺑﻠﯩﻚ‬

‫ﺋﯩﻨــﺴﺎﻥ ﻛﺎﺋﯩﻨــﺎﺗﺘﯩﻜﻰ ﺯەﺭﺭﯨــﺪﯨﻦ ﺳــﻪﻳﻴﺎﺭﯨﻼﺭﻏﯩﭽﻪ ﭘﯜﺗــﯜﻥ ﺷــﻪﻳﺌﯩﻠﻪﺭ ﺑﯩــﻠﻪﻥ ﺋــﺎﻻﻗﻪ‬

‫ﻗﯩﻠﯩﺸﻘﺎ ھﻪﻡ ﺋﯘﻻﺭﻧﯩﯔ ﺳﯩﺮﯨﻨﻰ ﺑﯩﻠﯩﭗ ﭘﺎﻳﺪﯨﻠﯩﻨﯩﺸﻘﺎ ھﺎﺟﯩﺘﻰ ﺑﺎﺭ‪.‬‬

‫ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﯩﻴﻪﺕ ﻳﺎﺭﯨﺘﯩﻠﯩﭗ ﻳﻪﺭ ﺷﺎﺭﯨﺪﺍ ﻳﺎﺷﺎﺷﻘﺎ ﺑﺎﺷﻠﯩﻐﺎﻧﺪﯨﻦ ﺑﯧﺮﻯ ﺋﯘﻻﺭﻧﯩﯔ ﻳﺎﺷﺎﺵ‬

‫ﺋﻪھﯟﺍﻟﻰ ﺑﯩـﺮ ﻧﻪﭼـﭽﻪ ﺑﺎﺳـﻘﯘﭼﻼﺭﻧﻰ ﺑﯧـﺴﯩﭗ ﺋﯚﺗـﯜپ ﺑﯜﮔـﯜﻧﮕﻪ ﻗﻪﺩەﻭﺭ ﻳﯧﺘﯩـﭗ ﻛﻪﻟـﺪﻯ ۋە‬

‫ﻧﻪﺗﯩﺠﯩﺪە ﺋﺎﺟﺎﻳﯩﭗ ﻛﻪﺷﭙﯩﻴﺎﺕ ۋە ﺋﯩﺨﺘﯩﺮﺍﻻﺭﻧﻰ ﺑﺎﺭﻟﯩﻘﻘـﺎ ﻛﻪﻟﺘـﯜﺭﺩﻯ‪ .‬ﭼـﯜﻧﻜﻰ ﺋﯩﻨـﺴﺎﻥ‬

‫ﻛﺎﺋﯩﻨﺎﺗﺘﯩﻜﻰ ﺷﻪﻳﺌﯩﻠﻪﺭﻧﯩﯔ ﺟﻪۋھﯩﺮﻯ ۋە ﺋﺎﺳﺎﺳﻰ‪ .‬ﺷﯘﻧﯩﯔ ﺋﯜﭼﯜﻥ ﻛﺎﺋﯩﻨﺎﺗﺘﯩﻜﻰ ﭘﯜﺗﯜﻥ‬

‫ﺷﻪﻳﺌﯩﻠﻪﺭ ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﻨﯩﯔ ﺧﯩﺰﻣﯩﺘﻰ ﺋﯜﭼﯜﻥ ﻳﺎﺭﯨﺘﯩﻠﻐﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ۋە ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﻐﺎ ﺑﯘ ﺷﻪﻳﺌﯩﻠﻪﺭﺩﯨﻦ‬

‫ﭘﺎﻳﺪﯨﻠﯩﻨﯩﺶ ۋە ﺋﯩـﺪﺍﺭە ﻗﯩﻠﯩـﺶ ﻗـﺎﺑﯩﻠﯩﻴﯩﺘﻰ ﺑﯧﺮﯨﻠﮕﻪﻧﻠﯩﻜـﻰ ﺑﯩـﺮ ھﻪﻗﯩـﻘﻪﺕ‪ .‬ﺟﺎﻧـﺎﺑﻰ‬

‫ﺋــﺎﻟﻼھ ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﻼﺭﻏﺎ ﺋﻪﻗﯩــﻞ ـ ﺋﯩــﺪﺭﺍﻙ‪ ،‬ھــﯧﺲ ـ ﺗﯘﻳﻐــﯘ ﺋﺎﺗــﺎ ﻗﯩﻠﯩــﺶ ﺋــﺎﺭﻗﯩﻠﯩﻖ ﺑﺎﺷــﻘﺎ‬

‫ھﻪﺭﻗﺎﻧــﺪﺍﻕ ﻣﻪﺧﻠــﯘﻗﻼﺭﺩﯨﻦ ﺋﯜﺳــﺘﯜﻥ ﻗﯩﻠﯩــﭗ ﻳﺎﺭﺍﺗﻘــﺎﻥ‪ .‬ﺋﯩﻨــﺴﺎﻥ ﻛﺎﺋﯩﻨــﺎﺗﺘﯩﻜﻰ ﭘﯜﺗــﯜﻥ‬

‫ﻣﻪﺧﻠﯘﻗﺎﺗﻼﺭﻧﯩﯔ ﺋﯘﻟـﯘﻏﻰ‪ ،‬ﺋﻪۋﺯﯨﻠـﻰ‪ ،‬ﻗـﺎﺑﯩﻠﯩﻴﻪﺕ ۋە ﺋﯩـﺴﺘﯩﺪﺍﺗﻠﯩﻘﻰ‪ .‬ﺋﯩﻨـﺴﺎﻧﻨﯩﯔ ﺑﺎﺷـﻘﺎ‬

‫ﻣﻪﺧﻠــﯘﻗﻼﺭﺩﯨﻦ ﺑــﯘ ﻗﻪﺩەﺭ ﺋﺎﻻھﯩــﺪە ﺋﯩﻤﺘﯩﻴــﺎﺯ ۋە ﺋﺎﺭﺗﯘﻗﭽﯩﻠﻘﻼﺭﻏــﺎ ﺳــﺎھﯩﭗ ﺑﻮﻟﯘﺷــﻨﯩﯔ‬

‫ھﯧﻜﻤﯩﺘــﻰ‪ ،‬ﺑﯘﻧﯩــﯔ ﺑﻪﺩﯨﻠﯩــﮕﻪ ﺋــﯘﻻﺭﺩﯨﻦ ﺗﻪﻟﻪپ ﻗﯩﻠﯩﻨﻐــﺎﻥ ۋەﺯﯨﭙﯩــﺴﻰ ﺟﺎﻧــﺎﺑﻰ ﺋــﺎﻟﻼھ‬

‫ﺋﯘﻻﺭﻧﯩــﯔ ﺧﺎﺭﺍﻛﺘﯧﺮﯨــﺪﺍ ﻗﻮﻳﻐــﺎﻥ ﺗــﻮﻏﺮﺍ ﺩﯨﻨــﻰ ﺋﯧﺘﯩﻘــﺎﺩ ﺋﺎﺳﺎﺳــﯩﺪﺍ ﺧــﺎﻟﯩﺲ ﺋﯩﺒــﺎﺩەﺕ ۋە‬

‫ﻣــﯘﺗﻠﻪﻕ ﺋﯩﺘــﺎﺋﻪﺕ ﻗﯩﻠﯩــﭗ ﺑﻮﻳــﺴﯘﻧﯘﺷﺘﯩﻦ ﺋﯩﺒــﺎﺭەﺕ‪ .‬ﺷــﯘ ﺳــﻪۋەﺑﻠﯩﻚ ﺟﺎﻧــﺎﺑﻰ ﺋــﺎﻟﻼھ‬

‫ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﯩﻴﻪﺕ ﺗــﺎﺭﯨﺨﻰ ﺑﺎﺷــﻠﯩﻨﯩﺶ ﺑﯩــﻠﻪﻥ ﺗﻪڭ ﺋﯘﻻﺭﻏــﺎ ﺗــﻮﻏﺮﺍ ﻳﻮﻟﻐــﺎ ﻳﯧﺘﻪﻛﻠﯩﮕــﯜﭼﻰ‬

‫ﭘﻪﻳﻐﻪﻣــﺒﻪﺭ ۋە ﻛﯩﺘــﺎپ ﺋﻪۋەﺗﯩــﭗ ﻣــﯘﺗﻠﻪﻕ ﺋﯩﺘــﺎﺋﻪﺕ ﻗﯩﻠﯩــﺶ ۋە ﺑﻮﻳــﺴﯘﻧﯘﺵ ﻣﻪﺯﻣﯘﻧﯩــﺪﺍ‬

‫ﺋﯩﭙــﺎﺩﯨﻠﻪﻧﮕﻪﻥ »ﺋﯩــﺴﻼﻡ« ﺋﯧﺘﯩﻘﺎﺩﯨــﺪﯨﻦ ﺋﯩﺒــﺎﺭەﺕ ﺑﯩــﺮ ﺋﯩﻼھﻠﯩــﻖ ﺋﺎﺳﺎﺳــﻰ ﺋﯜﺳــﺘﯩﮕﻪ‬

‫ﻗﯘﺭﯗﻟﻐــﺎﻥ »ﺗﻪۋھﯩــﺪ ﺩﯨﻨــﻰ« ﻳﻪﻧــﻰ ﺋﯩــﺴﻼﻡ ﺩﯨﻨــﻰ ﻛﯚﺭﺳﻪﺗﻤﯩــﺴﻰ ﺑــﻮﻳﯩﭽﻪ ﺋﯩﺒــﺎﺩەﺕ ۋە‬

‫ﺑﻪﻧــــــــــﺪﯨﭽﯩﻠﯩﻚ ﻗﯩﻠﯩــــــــــﺶ ﻳــــــــــﻮﻟﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﻛﯚﺭﺳــــــــــﯩﺘﯩﭗ ﻛﻪﻟــــــــــﮕﻪﻥ‪.‬‬

‫ﺋﻪﺳﻠﯩﺪە‪ ،‬ﺗﻮﻏﺮﺍ ﺋﻪﻗﯩﺪﯨﻨﻰ ﻗﻮﺑﯘﻝ ﻗﯩﻠﯩﺶ ﺋﯘﭼﯘﻥ ﺋﯘﻧﻰ ﺑﯩﻠﯩﺸﻜﻪ ﺗﻮﻏﺮﺍ ﻛﯧﻠﯩﺪﯗ‪.‬‬

‫‪٦‬‬
‫ﭼﯜﻧﻜﻰ ﺋﻪﻗﯩﺪە ۋە ﺋﻪﻗﯩﺪﯨﮕﻪ ﺋﯘﻻﺷﺘﯘﺭﯨﺪﯨﻐﺎﻥ ﻳﻮﻝ ھﻪﺭ ﺧﯩـﻞ ﺑﻮﻟـﯘپ‪ ،‬ﺗﯜﺭﻟـﯜﻙ ﺋﯘﺳـﯘﻝ ۋە‬

‫ﻣﯧﺘﻮﺩﻻﺭﺩﯨﻦ ﺧﺎﻟﯩﻲ ﺋﻪﻣﻪﺱ‪ ،‬ﺷﯜﺑﻬﯩﺴﯩﺰﻛﻰ ھﯧﭻ ﺑﯩﺮ ﺋﯩﻨﺴﺎﻥ ﺑـﯘ ﺋﯘﺳـﯘﻝ ۋە ﻳﻮﻟﻼﺭﻧﯩـﯔ‬

‫ھﻪﻣﻤﯩﺴﯩﻨﻰ ﻗﻮﺑﯘﻝ ﻗﯩﻠﯩﺶ ﺋﯩﻘﺘﯩـﺪﺍﺭﯨﻐﺎ ﺋﯩـﮕﻪ ﺋﻪﻣﻪﺱ ۋە ﺷـﯘﻧﯩﯖﺪەﻙ ﺑﯘﻻﺭﻧﯩـﯔ ھـﯧﭻ‬

‫ﺑﯩﺮﯨﻨـــﻰ ﻗﻮﺑـــﯘﻝ ﻗﯩﻠﻤـــﺎﻱ ﺋﺎﻳﺮﯨﻠﯩـــﭗ ﻗﯧﻠﯩـــﺸﻰ ھﻪﻡ ﻣـــﯘﻣﻜﯩﻦ ﺋﻪﻣﻪﺱ‪ .‬ﭘﻪﻳﻐﻪﻣـــﺒﻪﺭ‬

‫ﺋﻪﻟﻪﻳﻬﯩﺴﺴﯩﻼﻡ ﺑﯘ ھﻪﻗﯩﻘﻪﺗﻨﻰ ﺋﯚﺯ ﺋﯜﻣﻤﻪﺗﻠﯩﺮﯨﮕﻪ ﺗﻪﻟﯩﻢ ﺑﯩﺮﯨﺶ ﻣﻪﻗﺴﯩﺘﯩﺪە‪ ،‬ﺑﯩﺮ ﻛﯜﻧﻰ‬

‫ﺑﯩﺮ ﻗﺎﻧﭽﻪ ﺳﺎھﺎﺑﻪ ﻛﯩﺮﺍﻣﻼﺭ ﺋﺎﺭﯨﺴﯩﺪﺍ ﺗﯘﺭﯗپ‪ ،‬ﺗﯜﺯ ﺑﯩﺮ ﺳﯩﺰﯨﻘﻨﻰ ﺳﯩﺰﻏﺎﻧﺪﯨﻦ ﻛﯧـﻴﯩﻦ ﺋـﯘ‬

‫ﺳﯩﺰﯨﻘﻨﯩﯔ ﺋﻪﺗﺮﺍﭘﯩﻐﺎ ﺑﯩﺮ ﻗﺎﻧﭽﻪ ﺳﯩﺰﯨﻘﻼﺭﻧﻰ ﺳﯩﺰﯨﭗ ﻣﯘﻧﺪﺍﻕ ﺩﯦﮕﻪﻥ‪» :‬ﺑﯘ ﺭﯗﺱ ﺳﯩﺰﯨﻖ‬

‫ھﻪﻕ ﻳﻮﻝ‪ ،‬ﺋﻪﺗﺮﺍﭘﯩﺪﯨﻜﻰ ﺳﯩﺰﯨﻘﻼﺭ ﺑﻮﻟﺴﺎ ﺑﺎﺗﯩﻞ ﻳﻮﻝ‪ ،‬ﺑﯘ ﺑﺎﺗﯩﻞ ﻳﻮﻟﻼﺭﻧﯩـﯔ ھﻪﺭ ﺑﯩﺮﯨﻨﯩـﯔ‬

‫ﺑﯧــﺸﯩﺪﺍ ﺷــﻪﻳﺘﺎﻥ ﺗﯘﺭﻏــﺎﻥ ﺑﻮﻟــﯘپ‪) ،‬ﺗــﻮﻏﺮﺍ ھﻪﻕ ﻳﻮﻟــﺪﺍ ﻣﺎﯕﻐــﺎﻥ( ﻣﯘﺳــﯘﻟﻤﺎﻧﻨﻰ ﺋــﺎﺯﺩﯗﺭﯗﺵ‬

‫ﺋﯜﭼــــــــــــــــﯜﻥ ﺋــــــــــــــــﯘ ﺑﺎﺗﯩــــــــــــــــﻞ ﻳﻮﻟﻼﺭﻏــــــــــــــــﺎ ﭼﺎﻗﯩﺮﯨــــــــــــــــﺪﯗ‪.‬‬

‫ﺷـــﯘ ﺳـــﻪۋەﺑﻠﯩﻜﻤﯘ ﺟﺎﻧـــﺎﺑﻰ ﺋـــﺎﻟﻼھ ﻳﻪﺭ ﺷـــﺎﺭﯨﺪﺍ‪ ،‬ﺗـــﯘﻧﺠﻰ ﺋﯩﻨـــﺴﺎﻥ ھﻪﺯﺭﯨﺘـــﻰ ﺋـــﺎﺩەﻡ‬

‫ﺋﻪﻟﻪﻳﻬﯩﺴــﺴﯩﻼﻣﻨﻰ ﻳــﺎﺭﯨﺘﯩﺶ ﺑﯩــﻠﻪﻥ ﺗﻪڭ ﺋــﯘ ﺯﺍﺗﻨــﻰ ﭘﻪﻳﻐﻪﻣــﺒﻪﺭ ﻗﯩﻠﯩــﭗ ﺋﻪۋەﺗــﻜﻪﻥ‪.‬‬

‫ھﻪﺯﺭﯨﺘــﻰ ﺋــﺎﺩەﻡ ﺋﻪﻟﻪﻳﻬﯩﺴــﺴﯩﻼﻣﺪﯨﻦ ﻛﯧــﻴﯩﻦ ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﻼﺭﻧﯩﯔ ﻛﯚﭘﯩﻴﯩــﺸﻰ ۋە ﺗﯘﺭﻣــﯘﺵ‬

‫ﺋــــﺎﺩﯨﺘﯩﻨﻰ ﺷــــﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﺪﯛﺭﯛپ ﺟﻪﻣﺌﯩﻴﻪﺗﻠﯩﺸﯩــــﺸﯩﮕﻪ ﺋــــﯘﻻپ ﺋﯜﺯﻟﯜﻛــــﺴﯩﺰ ھﺎﻟــــﺪﺍ‬

‫ﭘﻪﻳﻐﻪﻣﺒﻪﺭﻟﻪﺭﻧﻰ ﺋﻪۋەﺗﯩﭗ‪ ،‬ﻛﯩﺘﺎﺑﻼﺭﻧﻰ ﻧﺎﺯﯨـﻞ ﻗﯩﻠﯩـﭗ ﺋﯩﻨـﺴﺎﻧﻼﺭ ﺋﯚﺯﻟﯩﺮﯨﻨﯩـﯔ ﺋﯩـﺪﯨﻴﻪ‬

‫ﺑﯩﺮﻟﯩﻜﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﺪﺍ‪ ،‬ﺩﯗﻧﻴﺎ ۋە ﺋﺎﺧﯩﺮەﺗﻠﯩﻚ ھﺎﻳﺎﺕ ﻧﯩﺰﺍﻣـﻰ‪ ،‬ﺗﯘﺭﻣـﯘﺵ ﺋـﺎﺩﯨﺘﻰ ۋە ﺑﻪﺧﯩـﺖ ـ‬

‫ﺳﺎﺋﺎﺩﯨﺘﯩﻨﻰ ﻗﻮﻟﻐﺎ ﻛﻪﻟﺘﯜﺭﯨﺸﻰ ﺋﯜﭼﯜﻥ‪» ،‬ﺩﯨﻦ« ﻧﺎﻣﻰ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺋﯘﻻﺭﻧﯩﯔ ﺋﯧﺘﯩﻘﺎﺩ ﻗﺎﺭﯨﺸﯩﻨﻰ‬

‫ﺗﯘﺭﻏﯘﺯﯗپ ﺑﻪﺭﮔﻪﻥ‪ .‬ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﯩﻴﻪﺕ ﺗﺎﺭﯨﺨﯩﻨﯩـﯔ ھﻪﺭ ﺑﺎﺳـﻘﯘﭼﯩﺪﺍ ﭘﻪﻳﻐﻪﻣـﺒﻪﺭﻟﻪﺭ ۋﺍﺳﺘﯩـﺴﻰ‬

‫ﺑﯩــﻠﻪﻥ ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﯩﻴﻪﺗﻜﻪ ﻳﻪﺗﻜــﯜﺯﯛﻟﮕﻪﻥ »ﺩﯨــﻦ« ﻧﯩــﯔ ﺋﺎﺳﺎﺳــﻰ »ﺋﯩــﺴﻼﻡ« ﺑﻮﻟــﯘپ‪ ،‬ﭘﯜﺗــﯜﻥ‬

‫ﭘﻪﻳﻐﻪﻣﺒﻪﺭﻟﻪﺭ ﺋﯚﺯ ﺋـﯜﻣﻤﻪﺗﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﺋﻮﺧـﺸﺎﺵ ﺩﯨـﻦ ﻳﻪﻧـﻰ ﺋﯩـﺴﻼﻡ ﺩﯨﻨـﻰ ﺋﺎﺳﺎﺳـﯩﺪﺍ ﺗـﻮﻏﺮﺍ‬

‫ﻳﻮﻟﻐﺎ ﻳﯧﺘﻪﻛﻠﻪپ ﻛﻪﻟﮕﻪﻥ‪ .‬ﺑـﯘ ﻳﻪﻛـﯜﻥ ۋە ﺧﯘﻻﺳـﯩﻤﯩﺰﮔﻪ ﻣﯘﻧﺎﺳـﯩﯟەﺗﻠﯩﻚ ﺟﺎﻧـﺎﺑﻰ ﺋـﺎﻟﻼھ‬

‫ﻗﯘﺭﺋﺎﻥ ﻛﻪﺭﯨﻤﺪە ﻣﯘﻧﺪﺍﻕ ﺩﯦﮕﻪﻥ‪» :‬ﺑﺎﺗﯩﻞ ﺩﯨﻨﻼﺭﺩﯨﻦ ﺑﻮﺭﯗﻟﯘپ ﺋﯩﺴﻼﻡ ﺩﯨﻨﯩﻐﺎ ﻳـﯜﺯﻟﻪﻧﮕﯩﻦ‪،‬‬

‫ﺋﺎﻟﻼھﻨﯩــﯔ ﺩﯨﻨﯩﻐــﺎ )ﺋﻪﮔﻪﺷــﻜﯩﻨﻜﻰ( ﺋــﺎﻟﻼھ ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﻼﺭﻧﻰ ﺷــﯘ ﺩﯨــﻦ ﺑﯩــﻠﻪﻥ ﻳﺎﺭﺍﺗﻘــﺎﻥ‪،‬‬

‫ﺋﺎﻟﻼھﻨﯩﯔ ﻳﺎﺭﺍﺗﻘﯩﻨﯩﺪﺍ ﺋﯚﺯﮔﯩﺮﯨﺶ ﺑﻮﻟﻤﺎﻳﺪﯗ« ﺩﯦﻤﻪﻙ ﺋﯩﻨﺴﺎﻥ ﺋﻪﺳﻠﻰ ﻳﺎﺭﺗﯩﻠﯩﺸﯩﺪﯨﻼ‬

‫ﺩﯨﻨﻰ ﭘﯩﺘﺮەﺕ ۋە ﺩﯨﻨﻰ ﺧﺎﺭﺍﻛﺘﯧﺮ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﻳﺎﺭﯨﺘﯩﻠﻐـﺎﻥ‪ .‬ﺋﯩﻨـﺴﺎﻥ ﺗﻪﺑﯩﺌﯩﺘﯩـﺪﯨﻜﻰ ﺋﻪﻧﻪ ﺷـﯘ‬

‫ﻣﻪﺯﻛﯘﺭ ﺋﺎﻧﺎ ﺧﺎﺭﺍﻛﺘﯧﺮﯨﻨﻰ ﺋﯚﺯﮔﻪﺭﺗﯩﺶ ﺋﯜﭼﯜﻥ ﺗﺎﺭﯨﺨﺘﺎ ﺗﯜﺭﻟﯜﻙ ﺳﯜﻳﻘﻪﺳﺘﻠﻪﺭ ﭘﯩﻼﻧﻼﻧﺪﻯ‪،‬‬

‫‪٧‬‬
‫ﺋﻪﺳﻼ ﺋﯚﺯﮔﻪﺭﺗﯩﺶ ﺋﯩﻤﻜﺎﻧﯩﻴﯩﺘﻰ ﻳﻮﻕ ھﻪﺭ ﺧﯩﻞ ﺋﯧﻘﯩﻢ ۋە ﻛﯚﺯ ﻗﺎﺭﺍﺵ ﺋﺎﺳﺎﺳﯩﺪﺍ ﻗﺎﻧﯘﻥ ۋە‬

‫ﻧﯩــﺰﺍﻣﻼﺭ ﺗﯘﺭﻏﯘﺯﯗﻟــﺪﻯ‪ .‬ھﻪﺗﺘــﺎ ﺗﯧﺮﯨــﻚ ـ ﺗﯧﺮﯨــﻚ ھﻪﺭە ﺑﯩــﻠﻪﻥ ﺋﯩﻜﻜــﻰ ﺗﯩﻠﯩــﻢ ﻗﯩﻠﯩــﭗ‬

‫ﺗﺎﺷﻼﻧﺪﻯ‪ ،‬ﺑﻪﻟﻜﻰ ﺋﻮﺭەﻙ ﻛﻮﻟﯩﻨﯩﭗ‪ ،‬ﻗﻮﺯﯗﻕ ﻗﯧﻘﯩﻠﯩﭗ‪ ،‬ﻗﯘﺯﯗﻗﺘﺎ ﺋﻮﻟﺘﯘﻏﯘﺯﯗﻟـﯘپ ﺋﺎﺭﻗﯩـﺪﯨﻦ‬

‫ﻛﯚﻳﺪﯛﺭﯛپ ﺗﺎﺷﻼﻧﺪﻯ‪ .‬ﺑـﯘ ﺋﯧﭽﯩﻨﯩـﺸﻠﯩﻖ ۋەﻗﻪ ﻗﯘﺭﺋـﺎﻥ ﻛﻪﺭﯨﻤﻨﯩـﯔ »ﺋﻪﺳـﻬﺎﺑﯘﻝ ﺋﯘﺧـﺪﯗﺩ«‬

‫ﺳﯜﺭﯨــﺴﯩﺪە ﺋﻮﻣــﯘﻣﻰ ﺷــﻪﻛﯩﻠﺪە ﺗﯧﻠﻐــﺎ ﺋﯧﻠﯩﻨﯩــﺪﯗ‪ .‬ﺑــﯘ ﭘﺎﺟﯩﺌﻪﻟﯩــﻚ ۋەﻗﻪ ﺑﯜﮔﯜﻧﻜﯩــﺪەﻙ‬

‫ﻣﻪﺩەﻧﯩﻴﻪﺗﻠﯩﻚ‪ ،‬ﺳﺎﭘﺎﺳـﻰ ﺋﯜﺳـﺘﯜﻥ ﺋﯩﻨـﺴﺎﺳﻨﻼﺭ ﺷـﻪﻛﯩﻠﻠﻪﻧﺪﯛﺭﮔﻪﻥ ﺟﻪﻣﺌﯩﻴﻪﺗﺘﯩﻤـﯘ ﻳـﯜﺯ‬

‫ﺑﻪﺭﻣﻪﻛﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪﻟﻜﻰ ﺋﻪﻳﻨﻰ ﭼﺎﻏﺪﯨﻜﯩﺪﯨﻦ ﺗﯜﺭﻛﻪﻣﻠﻪپ‪ ،‬ھﻪﺳـﺴﯩﻠﻪپ ﺋﯧـﺸﯩﭗ ﻣﯩﻠﻴﻮﻧﻠﯩﻐـﺎﻥ‬

‫ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﻼﺭﻧﯩﯔ‪ ،‬ھﻪﺗﺘﺎ ﻣﯩﻠﻠﻪﺗﻠﻪﺭﻧﯩﯔ ﺗﯘﺧـﯘﻣﯩﻨﻰ ﻗﯘﺭﯗﺗﯩـﯟﯦﺘﯩﺶ ﻣﻪﻗـﺴﯩﺘﯩﺪە ھﻪﺭ ﺧﯩـﻞ‬

‫ﺑﺎھـــﺎﻧﻪ ﺳـــﻪۋەﺑﻠﻪﺭ ﺋﻮﻳـــﺪﯗﺭﯗﻟﻤﺎﻗﺘﺎ‪ .‬ﺋﺎﻟﯩـــﺪﯨﻐﺎﻥ ﺑﻮﻟـــﺴﺎﻕ ‪ ٢٠‬ـ ﺋﻪﺳـــﯩﺮﻧﯩﯔ ﺑﺎﺷـــﻠﯩﺮﯨﺪﺍ‬

‫ﺑﻮﻟــﺸﯩﯟﯨﻜﻼﺭﺩﯨﻦ ﻛﯧــﻴﯩﻦ ﺩەۋﺭ ﺑﯧــﺸﯩﻐﺎ ﭼﯩﻘﻘــﺎﻥ ﻟﯧــﻨﯩﻦ ﻳﯧﺘﻪﻛﭽﯩﻠﯩﻜﯩــﺪە ﺋﯧﻠﯩــﭗ‬

‫ﺑﯧﺮﯨﻠﻐــﺎﻥ ﺩﯦﻜﺘــﺎﺗﯘﺭ ﺳــﺘﺎﻟﯩﻦ ھﺎﻛﯩﻤﯩﻴﯩﺘﯩﻨﯩــﯔ ﻗــﺎﻧﻠﯩﻖ ﻗــﯘﻟﻰ ﺋﺎﺭﻗﯩــﺴﯩﺪﺍ ﻧﯘﺭﻏــﯘﻥ‬

‫ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﻼﺭﻧﯩﯔ ﻗﯧﻨــﻰ ﺋﺎﻗﻘــﺎﻥ ﺑﻮﻟــﺴﺎ‪ ،‬ﺋﺎﺭﻗﯩــﺪﯨﻦ ﻣﺎۋﺯﯦــﺪﯗڭ ﺑﺎﺷــﭽﯩﻠﯩﻘﯩﺪﺍ ﻗﺎﻧﭽﯩﻠﯩﻐــﺎﻥ‬

‫ﺧﻪﻟﻘﻨﯩﯔ ﻛﯜﻟﻰ ﻛﯚﻛﻜﻪ ﺳـﻮﺭﯗﻟﺪﻯ‪ !...‬ﺑﯜﮔـﯜﻧﻜﻰ ﻛـﯜﻧﯩﻤﯩﺰﮔﻪ ﻧﻪﺯەﺭ ﺳـﺎﻟﯩﺪﯨﻐﺎﻥ ﺑﻮﻟـﺴﺎﻕ‬

‫ﺩﯗﻧﻴﺎﻧﯩﯔ ھﻪﺭ ﺗﻪﺭﯨﭙﯩﺪە ھﻪﺭ ﺗﯜﺭﺩە ﻣﻪﻗﺴﻪﺗﻠﯩﻚ ﺗﯚھﻤﻪﺗﭽﯩﻠﯩﻚ‪ ،‬ﺋﻪﺳﻪﺑﻰ ﻣﯩﻠﻠﻪﺗﭽﯩﻠﯩـﻚ‪،‬‬

‫ﺋﯧﺘﯩﻘــﺎﺩﻯ ﺗﻪﺋﻪﺳــﺴﯘﺑﯩﻴﻪﺗﭽﯩﻠﯩﻚ‪ ،‬ﺳﯩﻴﺎﺳــﻰ ﻏﻪﺭەﺯ ۋە ﻣﻪﻧــﭙﻪﺋﻪﺕ ﺗﻮﻗﯘﻧﯘﺷــﻰ ﺋﺎﺳــﺘﯩﺪﺍ‬

‫ﭘﻪﻟﻪﺳﺘﯩﻦ‪ ،‬ﺑﻮﺳﻨﺎ‪ ،‬ﻛﻮﺳﻮۋﺍ‪ ،‬ﭼﯧﭽﻪﻧﯩﺴﺘﺎﻥ‪ ،‬ﺋﺎﻓﻐﺎﻧﯩﺴﺘﺎﻥ‪ ،‬ﺋﯩﺮﺍﻕ ﻗﺎﺗﺎﺭﻟﯩﻖ ﺩﯙﻟﻪﺗﻠﻪﺭﺩە ﻳـﯜﺯ‬

‫ﺑﻪﺭﮔﻪﻥ ۋە ﻳــــﯜﺯ ﺑﯧﺮﯨﯟﺍﺗﻘــــﺎﻥ ﻗــــﺎﻧﻠﯩﻖ ۋەﻗﻪﻟﻪﺭ ﺋــــﺎﺩەﻣﻨﻰ ﺗﯘﻟﯩﻤــــﯘ ﺳﻪﺳــــﻜﻪﻧﺪﯛﺭﯨﺪﯗ‪.‬‬

‫ﺩﯦﻤﻪﻛﻜــﻰ ﺋﯩﻨــﺴﺎﻧﯩﻴﻪﺕ ﺗﺎﺭﯨﺨﯩــﺪﯨﻜﻰ ﺑــﯘ ﺗﺮﺍﮔﯧــﺪﯨﻴﻪﻟﯩﻚ ھﺎﺩﯨــﺴﯩﻠﻪﺭ‪ ،‬ﺯﯗﻟــﯘﻣﻼﺭ‪،‬‬

‫ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﻼﺭﻧﯩﯔ ﺟﺎﻧﺎﺑﻰ ﺋﺎﻟﻼھ ﺋﯩﻨﺴﺎﻥ‪ ،‬ﺷﯘﻧﺪﺍﻗﻼﺭ ﭘﯜﺗﯜﻥ ﻣﻪﺧﻠﯘﻗﺎﺗﻼﺭﻧﯩﯔ ھﺎﻳﺎﺕ ﻧﯩﺰﺍﻣﻰ ۋە‬

‫ﺑﻪﺧﯩــﺖ ـ ﺳــﺎﺋﺎﺩﯨﺘﯩﻨﻰ ﻛﺎﭘﺎﻟﻪﺗﻠﻪﻧــﺪﯛﺭﯛﺵ ﺋﯜﭼــﯜﻥ‪ ،‬ﭘﻪﻳﻐﻪﻣــﺒﻪﺭﻟﻪﺭ ۋﺍﺳﺘﯩــﺴﻰ ﺑﯩــﻠﻪﻥ‬

‫ﻛﯚﺭﺳــﻪﺗﻜﻪﻥ ﺗــﻮﻏﺮﺍ ﻳﻮﻟــﺪﯨﻦ ﭼﻪﺗــﻨﻪپ‪ ،‬ﺋــﯘ ﻟﯩــﺰﻡ ﺑــﯘ ﻟﯩــﺰﻡ ﺩەپ ﺩﺍۋﺭﺍڭ ﺳــﯧﻠﯩﭗ‪ ،‬ھﻪﻳــﯟە‬

‫ﻗﯩﻠﯩﺸﻠﯩﺮﻯ‪ ،‬ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﻼﺭﻏﺎ ﻳﺎﻟﻐﺎﻧﺪﯨﻦ ﺟﻪﻧﻨﻪﺕ ۋەﺩە ﻗﯩﻠﯩﺸﻠﯩﺮﻯ ﺋﺎﺩەﺗﺘﻪ ﻗﯘﺭﯗﻕ ﺳﻪﭘـﺴﻪﺗﻪ‬

‫ۋە ﺋﻪﻣﻪﻟﯩﻴﻪﺗﺴﯩﺰ ﻗﯘﺭﯗﻕ ﺩﺍۋﺭﺍﯕﺪﯨﻦ ﺑﺎﺷﻘﺎ ﻧﻪﺭﺳﻪ ﺋﻪﻣﻪﺳـﻠﯩﻜﯩﻨﯩﯔ‪ ،‬ھﻪﺭﻗﺎﻧـﺪﺍﻕ ﻧﯩـﺰﺍﻡ ۋە‬

‫ﺳﯩــــــﺴﺘﯧﻤﯩﻼﺭﻧﯩﯔ ﺋﯘﻻﺭﻏــــــﺎ ﺩﯗﻧﻴــــــﺎ ۋە ﺋــــــﺎﺧﯩﺮەﺗﺘﻪ ﺧﺎﺗﯩﺮﺟﻪﻣﻠﯩــــــﻚ ﺋﯧﻠﯩــــــﭗ‬

‫ﻛﯧﻠﻪﻟﻤﻪﻳﺪﯨﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﯩﯔ ﺋﻪﻣﻪﻟﻰ ﭘﺎﻛﯩﺘﻰ‪.‬‬

‫‪٨‬‬