Professional Documents
Culture Documents
TS - en - Iso - 13485 2016
TS - en - Iso - 13485 2016
STANDARDLARI
ENSTİTÜSÜ Türk Standardı
TS EN ISO 13485
Mart 2016
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
HMS-TEST KONTROL GÖZETiM VE BELGELENDiRME HiZ.LTD.STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 28.03.2018
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
TELİF HAKKI KORUMALI DOKÜMAN
© TSE 2018
Tüm hakları saklıdır. Aksi belirtilmedikçe bu yayının herhangi bir bölümü veya tamamı, TSE'nin yazılı izni olmaksızın
fotokopi ve mikrofilm dâhil, elektronik ya da mekanik herhangi bir yolla çoğaltılamaz ya da kopyalanamaz.
Millî önsöz
Bu standart; kaynağı EN ISO 13485:2016 standardı olan TS EN ISO 13485:2016 Türk standardının
Mühendislik İhtisas Kuruluna bağlı TK29 Yönetim Sistemleri Teknik Komitesi tarafından hazırlanan
Türkçe tercümesidir.
Bu standart, yayımlandığında TS EN ISO 13485:2012'nin yerini alır.
TSE resmî dillerinde yayımlanan diğer standart metinleri ile aynı geçerliliğe sahiptir.
Bu standartta kullanılan bazı kelime veya ifadeler patent haklarına konu olabilir. Böyle bir patent
hakkının belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.
Bu standartta atıf yapılan standartların milli karşılıkları aşağıda verilmiştir.
EN,ISO,IEC TS no Adı
vb.No
ISO 9000 TS ISO 9000 Kalite yönetim sistemleri - Temel esaslar, terimler ve tarifler
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
HMS-TEST KONTROL GÖZETiM VE BELGELENDiRME HiZ.LTD.STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 28.03.2018
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
HMS-TEST KONTROL GÖZETiM VE BELGELENDiRME HiZ.LTD.STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 28.03.2018
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
AVRUPA STANDARDI EN ISO 13485
EUROPEAN STANDARD
NORME EUROPÉENNE
EUROPÄISCHE NORM Mart 2016
Türkçe Sürümü
CEN ve CENELEC üyeleri, bu Avrupa Standardı’na hiçbir değişiklik yapmaksızın ulusal standart statüsü veren koşulları öngören
CEN/CENELEC İç Tüzüğü’ne uymak zorundadır. Bu tür ulusal standartlarla ilgili güncel listeler ve bibliyografik atıflar, CEN-
CENELEC Yönetim Merkezine veya herhangi bir CEN üyesine başvurularak elde edilebilir.
Bu Avrupa Standardı, üç resmî dilde (İngilizce, Fransızca, Almanca) yayımlanmıştır. Bir CEN üyesinin sorumluluğunda kendi
diline çeviri yoluyla elde edilen ve CEN-CENELEC Yönetim Merkezine bildirilen başka bir dildeki bir sürüm, bu standardın resmî
sürümleri ile aynı statüdedir.
CEN ve CENELEC üyeleri sırasıyla, Almanya, Avusturya, Belçika, Birleşik Krallık, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka,
Estonya, Finlandiya, Fransa, Hırvatistan, Hollanda, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Kıbrıs, Letonya, Litvanya,
Lüksemburg, Macaristan, Makedonya Cumhuriyeti, Malta, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, Türkiye ve
Yunanistan'ın ulusal standart kuruluşlarıdır.
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
HMS-TEST KONTROL GÖZETiM VE BELGELENDiRME HiZ.LTD.STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 28.03.2018
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
TS EN ISO 13485:2016 EN ISO 13485:2016
İçindekiler Sayfa
Avrupa önsözü
EN (ISO 13485:2016), ISO/TC 210 “Quality management and corresponding general aspects for medical
devices” (Tıbbi cihazlar için kalite yönetimi ve ilgili genel hususlar”) teknik komitesi ile NEN’e ait
CEN/CLC/TC 3 “Quality management and corresponding general aspects for medical devices” (Tıbbi
cihazlar için kalite yönetimi ve ilgili genel hususlar”) teknik komitesinin işbirliği ile hazırlanmıştır.
Bu Avrupa Standardı'na, en geç Eylül 2016 tarihine kadar, metnin özdeşi yayımlanarak veya onay bildirisi
ile ulusal standart statüsü verilir ve çelişen ulusal standartlar en geç Mart 2019 tarihine kadar
yürürlükten kaldırılır.
Bu dokümanın bazı unsurlarının patent haklarının konusu olabileceği ihtimaline dikkat edilmelidir. Böyle
bir patent hakkının belirlenmesi durumunda CEN [ve/veya CENELEC] sorumlu tutulamaz.
Bu doküman, EN ISO 13485:2012 standardının yerini alır.
Bu doküman Avrupa Komisyonu ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği tarafından CEN’e verilen yetkiyle
hazırlanmıştır ve AB Direktifleri’nin temel gerekliliklerini destekler.
AB Direktifleri ile olan ilgisi için, bu dokümanın parçaları olan Ek ZA, ZB ve ZC’ye bakınız.
CEN/CENELEC İç Tüzüğü’ne göre bu Avrupa Standardı'nın ulusal standart olarak uygulamaya
alınmasından sorumlu ulusal standart kuruluşlarının ülkeleri sırasıyla; Almanya, Avusturya, Belçika,
Birleşik Krallık, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hırvatistan,
Hollanda, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg,
Macaristan, Makedonya Cumhuriyeti, Malta, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya,
Türkiye ve Yunanistan’dır.
Atıfta bulunulan aşağıdaki dokümanlar bu standardın uygulanması için zorunludur. Tarihli olmayan
atıflar için, atıf yapılan dokümanın son baskısı (tüm tadiller dâhil) geçerlidir. Tarihli atıflar için, yalnızca
alıntı yapılmış baskı geçerlidir. Ancak, bu standardın Ek ZA, ZB ve ZC kapsamında herhangi bir şekilde
kullanılması konusunda, kullanıcı her zaman atıf yapılan dokümanın başka bir doküman tarafından iptal
edilmediğini ve ilgili içeriğin halen genel olarak benimsenen teknik yöntemler ve çözümler olduğunu
kontrol etmelidir.
Bir IEC veya ISO standardına ISO Standart metninde atıfta bulunulması durumunda; bu, mevcutsa karşılık
gelen EN standardına, veya ISO ya da IEC standardının tarihli sürümüne aşağıda listelendiği gibi bağlayıcı
bir atıf olarak anlaşılabilir.
NOT Atıfta bulunulan dokümanların bağlayıcı gerekliliklerde alıntılanma şekli, ne ölçüde (tamamen veya
kısmen) geçerli olduklarını belirler.
Onay bildirimi
ISO 13485:2016 standardının metni CEN tarafından EN ISO 13485:2016 olarak hiçbir değişiklik
yapmaksızın onaylanmıştır.
Ek ZA
(bilgi için)
ZA.0 Genel
Vücuda yerleştirilebilir aktif tıbbi cihazlar konusunda üye devletlerin gereklilikleri hakkında 20 Haziran
1990 tarihli Konsey Direktifi [OJ L 189] gerekliliklerine uyan isteğe bağlı bir yöntem sağlamak amacıyla
bu Avrupa Standardı, Komisyonun M/023 numaralı standardizasyon talebi uyarınca hazırlanmıştır.
Bu standarda, 90/385/AET sayılı Direktif (tadil edildiği şekliyle) altında Avrupa Birliği Resmî
Gazetesi’nde atıfta bulunulduğunda ve bu standart en az bir Üye Ülke’de millî standart olarak
uygulandığında, bu standardın kapsamı içerisinde, Çizelge ZA.1 veya Çizelge ZA.2’de verilen özel
açıklamalara göre bu standardın hüküm ifade eden maddelerine uygunluk, söz konusu Direktif’in Ek 2 ve
Ek 5’inde ve ilgili EFTA mevzuatında belirtildiği şekilde, üreticinin kalite sistemi şartlarına uygunluğun
varsayılması sonucunu doğurur. Bu Ek(Ek ZA), hangi gerekliliklere, hangi şartlara, hangi koşullar altında
ve ne ölçüde uygunluk varsayımı iddia edilebileceğini açıklamaktadır.
EN ISO 13485:2016, tıbbi cihazlara uygulanabilen bir kalite sistemi için gereklilikleri sağlar. Bu standart
90/385/AET’nin (tadil edildiği şekliyle) uygunluk değerlendirmesi gerekliliklerine kısmen veya
tamamen bağlı olan bir kalite sistemini tanımladığı için, standardın münferit maddelerinin belirli Temel
Gereklilikler’le ilişkilendirilmesi anlamlı olmaz. EN ISO 13485’te yer alan tüm bağlayıcı maddelere
uygunluk, Direktif’in uygunluk değerlendirmesi eklerinde yer alan, tıbbi cihazlara ilişkin kalite sistemi
unsurlarını ele alma sürecinin uygulanmasını sağlar. Ancak bu Avrupa standardı, tüm dünyadaki yargısal
yetki alanlarında uygulanabilir olması amaçlanmış bir uluslararası standardın benimsenmesi olduğu için,
Avrupa kalite sistemi gerekliliklerini tam olarak kapsamak bu standardın öncelikli amacı değildir. Bu
nedenle, tüm kalite sistemi gereklilikleri için uygunluk, yalnızca bu standartta belirtilen gerekliliklere
uyulması ile tamamen gerçekleştirilemez. İmalatçılar ve uygunluk değerlendirme kuruluşlarının
Direktif’te yer alan uygulanabilir Ek’teki kalite sistemi gerekliliklerini, bu standardın sağladığı
proseslerin içerisine işlemeleri gerekecektir. Standart ile Direktif’teki gerekliliklerin birbiriyle uyuşması
konusundaki açıklama, ZA.1 ve ZA.2 Çizelgelerine eklenmiştir.
Direktif’in uygunluk değerlendirme ekleri Ek 2 ve Ek 5, Onaylanmış Kuruluş tarafından üstlenilen ve her
ikisi de bu Avrupa Standardı’nın kapsamı dışında yer alan ve bundan dolayı bu Avrupa Standardı’nda yer
almayan faaliyetlerin ve düzenleyici proseslerin tanımını içermektedir. Ayrıca, Direktif’in gereklilikleri,
bir kalite sistemine yönelik gerekliliklere değil, Onaylanmış Kuruluş’a yapılan bir başvuruya atıfta
bulunur. Bu nedenle, yasal gerekliliklerin kapsamı; sadece, Onaylanmış Kuruluş’a yapılan bir başvuru,
— gerekli kalite sistem dokümantasyonunu içeriyorsa;
ve başvuruda listelenen taahhütler, imalatçı tarafından uygulamada doğru bir şekilde yerine getirilmişse,
Çizelge ZA.1 ve ZA.2’de listelendiği ölçüde kabul edilebilir.
NOT 1 Risk yönetimi prosesine, bu Avrupa Standardı’ndaki bir maddeden atıf yapıldığında, risk yönetimi
prosesi, 2007/47/AT tarafından tadil edildiği şekliyle 98/79/AT Direktifi ile uyum içinde olmalıdır. Bu uyum,
karşılık gelen temel gereklilikte yer alan ifadeye göre, risklerin ‘olabildiğince en aza’ ‘minimum düzeye’, veya
‘mümkün olan en düşük düzeye’ indirilmesi, ‘minimize edilmesi’ veya ‘kaldırılması’ gerektiği anlamına gelir.
NOT 2 Kabul edilebilir riski tayin etmek için imalatçının politikası, Direktifin 1., 4., 5., 8., 9. ve 10. temel
gereklilikleri ile uyumlu olmalıdır. AB Direktifi’nin ışığında bu ifadenin açıklaması için bk. EN ISO 14971, Ek ZB.
NOT 3 Ek ZA Avrupa Önsözü’ndeki atıflar çizelgesine göre, ana metindeki atıfların yerini alarak bağlayıcı atıfları
temel almıştır.
NOT 4 Bir gereklilik Çizelge ZA.1 veya ZA.2’de yer almıyorsa, bu Avrupa Standardı’nda ele alınmamış demektir.
NOT 5 Bu Avrupa Standardı’nda, ISO terminolojisine uygun olarak “kalite yönetim sistemi” terimi kullanılırken,
bu ekte, Direktif’te kullanıldığı gibi “kalite sistemi” terimi kullanılmaktadır.
3.1, 2’nci cümle, 5’inci Kapsam dışıdır. Bu Avrupa Standardı, pazarlama sonrası
madde imi gözetim gerekliliklerini ve olumsuz durumlar ile saha
güvenliği için düzeltici eylemleri yetkililere raporlamayı
içerir; ancak raporlama zaman aralığı da dâhil Direktif’in
gerektirdiği her ayrıntıyı kapsamaz.
3.2, 1’inci paragraf Kapsam dışıdır. Bu Avrupa Standardı’nın uygulanması,
tek başına Direktif’in tüm yasal gerekliliklerinin yerine
getirilmesini sağlamaz. Yasal gereklilikler tek tek
incelenmeli, uygulanmalı ve doğrulanmalıdır ve
benimsenen çözümler Direktif kapsamında kalite
sisteminin bir parçası olmak zorundadır.
3.2, 2’nci paragraf, 1’inci 4.1, 4.2 Kapsam dâhilindedir.
cümle
UYARI 1 — Uygunluk varsayımı, Avrupa Birliği Resmî Gazetesi'ndeki listede bu standarda bir atıf
bulunduğu sürece geçerli kalır. Bu standardın kullanıcılarının Avrupa Birliği’nin Resmî Gazetesi'nde en
son yayımlanan listeye sıkça başvurması önerilir.
UYARI 2 — Bu standardın kapsamında olan ürünlere Birlik’in başka mevzuatı uygulanabilir.
Ek ZB
(bilgi için)
ZB.0 Genel
Vücuda yerleştirilebilir aktif tıbbi cihazlar hakkında 93/42/AET sayılı ve 14 Haziran 1993 tarihli Konsey
Direktifi [OJ L 169] gerekliliklerine uyan isteğe bağlı bir yöntem sağlamak amacıyla bu Avrupa Standardı,
Komisyonun M/023 numaralı standardizasyon talebi uyarınca hazırlanmıştır.
Bu Avrupa Standardı’na, 93/42/AET sayılı Direktif (tadil edildiği şekliyle) altında Avrupa Birliği Resmî
Gazetesi’nde atıfta bulunulduğunda ve bu standart en az bir Üye Ülke’de millî standart olarak
uygulandığında, bu standardın kapsamı içerisinde, Çizelge ZB.1, Çizelge ZB.2 ve Çizelge ZB.3’te verilen
özel açıklamalara göre bu Avrupa Standardı’nın hüküm ifade eden maddelerine uygunluk, bu Direktif’in
Ek II, V ve VI’sında ve ilgili EFTA mevzuatında belirtildiği şekilde, üreticinin kalite sistemi şartlarına
uygunluğun varsayılması sonucunu doğurur. Bu Ek (Ek ZB), hangi şartlara, hangi koşullar altında ve ne
ölçüde uygunluk varsayımı iddia edilebileceğini açıklamaktadır.
EN ISO 13485:2016, tıbbi cihazlara uygulanabilen bir kalite sistemi için gereklilikleri sağlar. Bu standart
93/42/AET’nin (tadil edildiği şekliyle) uygunluk değerlendirmesi gerekliliklerine kısmen veya tamamen
bağlı olan bir kalite sistemini tanımladığı için, standardın münferit maddelerinin belirli Temel
Gereklilikler’le ilişkilendirilmesi anlamlı olmaz. EN ISO 13485’te yer alan tüm bağlayıcı maddelere
uygunluk, Direktif’in uygunluk değerlendirmesi eklerinde yer alan, tıbbi cihazlara ilişkin kalite sistemi
unsurlarını ele alma sürecinin uygulanmasını sağlar. Ancak, bu standart, tüm dünyadaki yargısal yetki
alanlarında uygulanabilir olması amaçlanmış bir uluslararası standardın benimsenmesi olduğu için,
Avrupa kalite sistemi gerekliliklerini tam olarak kapsamak bu standardın öncelikli amacı değildir. Bu
nedenle, tüm kalite sistemi gereklilikleri için uygunluk yalnızca bu standartta belirtilen gerekliliklere
uyulması ile tamamen gerçekleştirilemez. İmalatçılar ve uygunluk değerlendirme kuruluşlarının
Direktif’te yer alan uygulanabilir Ek’teki kalite sistemi gerekliliklerini, bu standardın sağladığı
proseslerin içerisine işlemeleri gerekecektir. Standart ile Direktif’teki gerekliliklerin birbiriyle uyuşması
konusundaki açıklama, ZB.1, ZB.2 ve ZB.3 Çizelgelerine eklenmiştir.
Direktif’in uygunluk değerlendirme ekleri Ek II, V ve VI, Onaylanmış Kuruluş tarafından üstlenilen ve her
ikisi de bu Avrupa Standardı’nın kapsamı dışında yer alan ve bundan dolayı bu Avrupa Standardı’nda yer
almayan faaliyetlerin ve düzenleyici proseslerin tanımını içermektedir. Ayrıca, Direktif’in gereklilikleri,
bir kalite sistemine yönelik gerekliliklere değil, Onaylanmış Kuruluş’a yapılan bir başvuruya atıfta
bulunur. Bu nedenle, yasal gerekliliklerin kapsamı; sadece, Onaylanmış Kuruluş’a yapılan bir başvuru,
— gerekli kalite sistem dokümantasyonunu içeriyorsa;
ve başvuruda listelenen taahhütler, imalatçı tarafından uygulamada doğru bir şekilde yerine getirilmişse,
Çizelge ZB.1, ZB.2ve ZB.3’te listelendiği ölçüde kabul edilebilir.
NOT 1 Risk yönetimi prosesine, bu Avrupa Standardı’ndaki bir maddeden atıf yapıldığında, risk yönetimi
prosesi, 2007/47/AT tarafından tadil edildiği şekliyle 93/42/AET Direktifi ile uyum içinde olmalıdır. Bu uyum,
karşılık gelen temel gereklilikte yer alan ifadeye göre, risklerin ‘olabildiğince en aza’ ‘minimum düzeye’, veya
‘mümkün olan en düşük düzeye’ indirilmesi, ‘minimize edilmesi’ veya ‘kaldırılması’ gerektiği anlamına gelir.
NOT 2 Kabul edilebilir riski tayin etmek için imalatçının politikası Direktif’in 1, 2, 5, 6, 7, 8, 9, 11 ve 12’nci temel
gereklilikleri ile uyumlu olmalıdır. AB Direktifi’nin ışığında bu ifadenin açıklaması için bk. EN ISO 14971, Ek ZA.
NOT 3 Ek ZB Avrupa Önsözü’ndeki atıflar çizelgesine göre, ana metindeki atıfların yerini alarak bağlayıcı atıfları
temel almıştır.
NOT 4 Bir gereklilik Çizelge ZB.1, ZB.2 veya ZB 3’te yer almıyorsa, bu Avrupa Standardı’nda ele alınmamış
demektir.
NOT 5 Bu Avrupa Standardı’nda, ISO terminolojisine uygun olarak “kalite yönetim sistemi” terimi kullanılırken,
bu ekte, Direktif’te kullanıldığı gibi “kalite sistemi” terimi kullanılmaktadır
Çizelge ZB.2 — Bu Avrupa Standardı ile 93/42/AET sayılı Direktif, Ek V arasındaki eşleşme
UYARI 1 — Uygunluk varsayımı, Avrupa Birliği Resmâ Gazetesi'ndeki listede bu standarda bir atıf
bulunduğu sürece geçerli kalır. Bu standardın kullanıcılarının Avrupa Birliği’nin Resmî Gazetesi'nde en
son yayımlanan listeye sıkça başvurması önerilir.
UYARI 2 — Bu standardın kapsamında olan ürünlere Birlik’in başka mevzuatı uygulanabilir.
Ek ZC
(bilgi için)
ZC.0 Genel
Vücut dışında kullanılan tıbbi tanı cihazları hakkında 98/79/AT sayılı ve 27 Ekim 1998 tarihli Avrupa
Parlamentosu ve Konseyi Direktifi [OJ L 331] gerekliliklerine uyan isteğe bağlı bir yöntem sağlamak
amacıyla bu Avrupa Standardı, Komisyonun vücut dışında kullanılan tıbbi tanı cihazları konusundaki
Avrupa Standartları’nın geliştirilmesine ilişkin M/252 numaralı standardizasyon talebi uyarınca
hazırlanmıştır.
Bu Avrupa Standardı’na, 98/79/AT sayılı Direktif altında Avrupa Birliği Resmî Gazetesi’nde atıfta
bulunulduğunda ve bu standart en az bir Üye Ülke’de millî standart olarak uygulandığında, bu standardın
kapsamı içerisinde, Çizelge ZC.1, Çizelge ZC.2 ve Çizelge ZC.3’te verilen özel açıklamalara göre bu Avrupa
Standardı’nın hüküm ifade eden maddelerine uygunluk, bu Direktif’in Ek III, IV ve VII’sinde ve ilgili EFTA
mevzuatında belirtildiği şekilde, üreticinin kalite sistemi şartlarına uygunluğun varsayılması sonucunu
doğurur. Bu Ek(Ek ZC), hangi şartlara, hangi koşullar altında ve ne ölçüde uygunluk varsayımı iddia
edilebileceğini açıklamaktadır.
EN ISO 13485:2016, tıbbi cihazlara uygulanabilen bir kalite sistemi için gereklilikleri sağlar. Bu standart
98/79/AT’nin uygunluk değerlendirmesi gerekliliklerine kısmen veya tamamen bağlı olan bir kalite
sistemini tanımladığı için, standardın münferit maddelerinin belirli Temel Gereklilikler’le
ilişkilendirilmesi anlamlı olmaz. EN ISO 13485’te yer alan tüm bağlayıcı maddelere uygunluk, Direktif’in
uygunluk değerlendirmesi eklerinde yer alan, tıbbi cihazlara ilişkin kalite sistemi unsurlarını ele alma
sürecinin uygulanmasını sağlar. Ancak, bu standart, tüm dünyadaki yargısal yetki alanlarında
uygulanabilir olması amaçlanmış bir uluslararası standardın benimsenmesi olduğu için, Avrupa kalite
sistemi gerekliliklerini tam olarak kapsamak bu standardın öncelikli amacı değildir. Bu nedenle, tüm
kalite sistemi gereklilikleri için uygunluk yalnızca bu standartta belirtilen gerekliliklere uyulması ile
tamamen gerçekleştirilemez. İmalatçılar ve uygunluk değerlendirme kuruluşlarının Direktif’te yer alan
uygulanabilir Ek’teki kalite sistemi gerekliliklerini, bu standardın sağladığı proseslerin içerisine
işlemeleri gerekecektir. Standart ile Direktif’teki gerekliliklerin birbiriyle uyuşması konusundaki
açıklama, ZC.1, ZC.2 ve ZC.3 Çizelgelerine eklenmiştir.
Direktif’in uygunluk değerlendirme ekleri Ek III, IV ve VII, Onaylanmış Kuruluş tarafından üstlenilen ve
her ikisi de bu Avrupa Standardı’nın kapsamı dışında yer alan ve bundan dolayı bu Avrupa Standardı’nda
yer almayan faaliyetlerin ve düzenleyici proseslerin tanımını içermektedir. Ayrıca, Direktif’in
gereklilikleri, bir kalite sistemine yönelik gerekliliklere değil, Onaylanmış Kuruluş’a yapılan bir
başvuruya atıfta bulunur. Bu nedenle, yasal gerekliliklerin kapsamı; sadece Onaylanmış Kuruluş’a yapılan
bir başvuru,
— gerekli kalite sistem dokümantasyonunu içeriyorsa;
ve başvuruda listelenen taahhütler, imalatçı tarafından uygulamada doğru bir şekilde yerine getirilmişse,
Çizelge ZC.1, ZC.2ve ZC.3’te listelendiği ölçüde kabul edilebilir.
NOT 1 Risk yönetimi prosesine, bu Avrupa Standardı’ndaki bir maddeden atıf yapıldığında, risk yönetimi
prosesi, 93/42/AET Direktifi ile uyum içinde olmalıdır. Bu uyum, karşılık gelen temel gereklilikte yer alan ifadeye
göre, risklerin ‘olabildiğince en aza’ ‘minimum düzeye’, veya ‘mümkün olan en düşük düzeye’ indirilmesi, ‘minimize
edilmesi’ veya ‘kaldırılması’ gerektiği anlamına gelir.
NOT 2 Kabul edilebilir riski tayin etmek için imalatçının politikası, temel gereklilikler, Bölüm A ile uyumlu
olmalıdır. 1, 2 ve 5; Bölüm B: Direktif’te, 1.2, 2, 3, 5, 6 ve 7 AB Direktifi’nin ışığında bu ifadenin açıklaması için bk.
EN ISO 14971, Ek ZC.
NOT 3 Ek ZC Avrupa önsözündeki atıflar çizelgesine göre, ana metindeki atıfların yerini alarak bağlayıcı atıfları
temel almıştır.
NOT 4 Bir gereklilik Çizelge ZC.1, ZC.2 veya ZC 3’te yer almıyorsa, bu Avrupa Standardı’nda ele alınmamış
demektir.
NOT 5 Bu Avrupa Standardı’nda, ISO terminolojisine uygun olarak “kalite yönetim sistemi” terimi kullanılırken,
bu ekte, Direktif’te kullanıldığı gibi “kalite sistemi” terimi kullanılmaktadır.
Çizelge ZC.1 — Bu Avrupa Standardı ile 98/79/EC sayılı Direktif, Ek III (tadil edildiği şekliyle)
arasındaki eşleşme
Çizelge ZC.3 — Bu Avrupa Standardı ile 98/79/AT sayılı Direktif, Ek VII arasındaki eşleşme
UYARI 1 — Uygunluk varsayımı, Avrupa Birliği Resmî Gazetesi'ndeki listede bu standarda bir atıf
bulunduğu sürece geçerli kalır. Bu standardın kullanıcılarının Avrupa Birliği’nin Resmî Gazetesi'nde en
son yayımlanan listeye sıkça başvurması önerilir.
UYARI 2 — Bu standardın kapsamında olan ürünlere Birlik’in başka mevzuatı uygulanabilir.
Üçüncü baskı
2016-03-01
Referans numarası
ISO 13485:2016 (E)
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
HMS-TEST KONTROL GÖZETiM VE BELGELENDiRME HiZ.LTD.STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 28.03.2018
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
TELİF HAKLARI KORUMALI DOKÜMAN
© ISO 2016, İsviçre'de yayımlanmıştır
Tüm hakları saklıdır. Aksi belirtilmedikçe, bu yayının hiçbir bölümü, yazılı ön izin olmaksızın, fotokopi de dâhil olmak üzere
elektronik veya mekanik, hiçbir şekilde çoğaltılamaz veya faydalanılamaz. İzin, ISO’nun aşağıda verilen adresinden veya
isteklinin ülkesindeki ISO’nun üye kuruluşundan talep edilebilir.
ISO telif hakları bürosu
Ch. de Blandonnet 8 • CP 401
CH-1214 Vernier, Geneva, Switzerland
Tel. +41 22 749 01 11
Faks +41 22 749 09 47
copyright@iso.org
www.iso.org
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
HMS-TEST KONTROL GÖZETiM VE BELGELENDiRME HiZ.LTD.STi.'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 28.03.2018
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
EN ISO 13485:2016 TS EN ISO 13485:2016
İçindekiler Sayfa
Önsöz .....................................................................................................................................................................vi
1 Kapsam ......................................................................................................................................................1
2 Bağlayıcı atıflar ......................................................................................................................................1
3 Terimler ve tanımlar ............................................................................................................................1
4 Kalite yönetim sistemi .........................................................................................................................6
4.1 Genel gereklilikler ................................................................................................................................6
4.2 Dokümantasyon gereklilikleri..........................................................................................................7
4.2.1 Genel ...........................................................................................................................................................7
4.2.2 Kalite el kitabı .........................................................................................................................................8
4.2.3 Tıbbi cihaz dosyası ................................................................................................................................8
4.2.4 Dokümanların kontrolü ......................................................................................................................8
4.2.5 Kayıtların kontrolü ...............................................................................................................................9
5 Yönetimin sorumluluğu ......................................................................................................................9
5.1 Yönetimin taahhüdü .............................................................................................................................9
5.2 Müşteri odaklılık ................................................................................................................................ 10
5.3 Kalite politikası ................................................................................................................................... 10
5.4 Planlama ................................................................................................................................................ 10
5.4.1 Kalite hedefleri .................................................................................................................................... 10
5.4.2 Kalite yönetim sisteminin planlanması ...................................................................................... 10
5.5 Sorumluluk, yetki ve iletişim ......................................................................................................... 10
5.5.1 Yetki ve sorumluluk........................................................................................................................... 10
5.5.2 Yönetim temsilcisi .............................................................................................................................. 11
5.5.3 İç iletişim ............................................................................................................................................... 11
5.6 Yönetimin gözden geçirmesi .......................................................................................................... 11
5.6.1 Genel ........................................................................................................................................................ 11
5.6.2 Gözden geçirme girdisi ..................................................................................................................... 11
5.6.3 Gözden geçirme çıktısı ...................................................................................................................... 12
6 Kaynak yönetimi ................................................................................................................................. 12
6.1 Kaynakların sağlanması ................................................................................................................... 12
6.2 İnsan kaynakları ................................................................................................................................. 12
6.3 Altyapı ..................................................................................................................................................... 12
Önsöz
ISO (Uluslararası Standardizasyon Kuruluşu) ulusal standart kuruluşlarının (ISO üye kuruluşları) dünya
çapında federasyonudur. Uluslararası Standart hazırlama çalışması genellikle ISO teknik komiteleri
aracılığı ile yapılır. Teknik komitenin konusu ile ilgilenen üyelerin o teknik komitede temsil edilme hakkı
vardır. ISO ile işbirliği içindeki resmî ya da sivil uluslararası kuruluşlar da çalışmalarda yer alabilir. ISO,
elektroteknik standartlaştırma ile ilgili tüm konularda Uluslararası Elektroteknik Komisyonu (IEC) ile
yakın işbirliği içinde çalışır.
Bu belgeye ait bazı unsurların patent haklarının konusu olabileceğine dikkat edilmelidir. Böyle bir patent
hakkının belirlenmesi durumunda ISO sorumlu tutulamaz. Dokümanın geliştirilmesi sırasında
tanımlanan tüm patent haklarının detayları alınan patent beyanlarının giriş kısmında ve/veya ISO
listesinde yer alacaktır (bk. www.iso.org/patents).
Bu dokümanda kullanılan tüm ticari isimler kullanıcıların rahatlığı açısından bilgi amaçlı verilmiştir ve
bir onay anlamına gelmemektedir.
Bu dokümandan sorumlu olan komite, ISO/TC 210, Tıbbi cihazlar için kalite yönetimi ve ilgili genel
hususlar Teknik Komitesidir.
ISO 13485’in bu üçüncü baskısı, teknik olarak revize edilmiş olan ikinci baskıyı (ISO 13485:2003) ve
ISO/TR 14969:2004 iptal eder ve onun yerini alır. Bu baskı aynı zamanda ISO 13485:2003/Cor.1:2009
Teknik Düzeltme’yi içerir. Önceki baskıyla karşılaştırılan bu baskıya dâhil edilen değişikliklerin özeti,
Ek A’da verilmiştir.
Giriş
0.1 Genel
Bu Standart, bir tıbbi cihazın yaşam döngüsünün bir ya da daha fazla aşamasında yer almış bir kuruluş
tarafından tıbbi cihazların tasarımı ve geliştirilmesi, üretimi, depolanması ve dağıtımı, kurulumu, bakımı,
nihai olarak devreden çıkarılması ve bertarafı ile ilgili faaliyetlerin (örneğin, teknik destek) tasarımı,
geliştirilmesi veya temini için kullanılabilecek bir kalite yönetim sisteminin gerekliliklerini belirtir.
Ayrıca bu standart, kuruluşlara ürün sağlayan tedarikçiler veya diğer dış taraflarca da (örneğin, ham
maddeler, bileşenler, montaj, tıbbi cihazlar, sterilizasyon cihazları, kalibrasyon cihazları, dağıtım
hizmetleri, bakım hizmetleri) kullanılabilir. Tedarikçi veya dış taraf, bu Standart’ın gerekliliklerine kendi
isteğiyle uymayı seçebilir veya sözleşme ile uyması zorunlu kılınabilir.
Bazı yerlerde, tıbbi cihazların tedarik zincirinde çeşitli rolleri olan kuruluşlar tarafından kalite yönetim
sistemlerinin uygulanması için yasal gereklilikler vardır. Bu nedenle, bu Standart kuruluştan
aşağıdakileri bekler:
— uygulanabilir yasal gereklilikler kapsamında kuruluşun görevini/görevlerini tanımlamasını;
Uygulanabilir yasal gerekliliklerdeki tanımlar, ülkeden ülkeye ve bölgeden bölgeye değişiklik gösterir.
Kuruluş’un, bu Standart’taki tanımların tıbbi cihazların bulunduğu yerdeki yasal tanımlamalar ışığında
nasıl yorumlanacağını anlaması gerekir.
Bu Standart, belgelendirme kuruluşları dâhil iç ve dış taraflarca kuruluşun kalite yönetim sistemi ve
kuruluşun kendi gerekliliklerine uygulanabilir müşteri ve mevzuat gerekliliklerini karşılama yeteneğini
değerlendirmek için de kullanılabilir. Bu Standart’ta belirtilen kalite yönetim sistemi gerekliliklerinin,
emniyet ve performansa ilişkin müşteri ve uygulanabilir yasal gereklilikleri karşılaması gereken ürüne
dair teknik gerekliliklerin tamamlayıcısı olduğu vurgulanmaktadır.
Kalite yönetim sisteminin benimsenmesi, kuruluşun stratejik bir kararıdır. Kuruluş’un kalite yönetim
sisteminin tasarımı ve uygulanması;
a) kurumsal ortam, ortamdaki değişiklikler ve kurumsal ortamın tıbbi cihazların uygunluğu üzerinde
sahip olduğu etki,
etkilenebilir.
Bu Standart ile farklı kalite yönetim sistemlerinin yapısının tek tipliliği, dokümantasyonun tek tipliliği
veya dokümantasyonu bu Standart’ın madde yapısı ile eşleştirmeye yönelik bir gereklilik
amaçlanmamaktadır.
Tıbbi cihazların birçok çeşidi vardır ve bu Standart’ın bazı özel şartları sadece belirli gruplardaki tıbbi
cihazlara uygulanır. Bu gruplar, Madde 3’te tanımlanmıştır.
0.2 Kavramların açıklanması
Bu Standart’ta, aşağıdaki terimler ve ifadeler aşağıda belirtilen bağlamda kullanılır.
— Bir gereklilik “uygun durumlarda” ibaresi ile tanımlandığında kuruluş aksini doğrulamadıkça uygun
olarak kabul edilir. Bir gereklilik aşağıdakiler için zaruri ise uygun olarak değerlendirilir:
— “Ürün” terimi kullanıldığında “hizmet” anlamına da gelebilir. Ürün, amaçlanan veya bir müşteri
tarafından ihtiyaç duyulan çıktıyı veya ürün gerçekleştirme süreci sonucunda amaçlanan herhangi
bir çıktıyı kapsar.
“NOT“ olarak belirtilen bilgiler, ilgili gerekliliklerin anlaşılması veya açıklığa kavuşturulmasına kılavuzluk
sağlamak içindir.
0.3 Proses yaklaşımı
Bu Standart, kalite yönetimindeki proses yaklaşımını temel alır. Girdi alan ve onu çıktıya dönüştüren
herhangi bir faaliyet, proses olarak değerlendirilebilir. Genellikle, bir prosesteki çıktı bir sonraki prosesin
doğrudan girdisini oluşturur.
Bir kuruluşun etkili bir şekilde faaliyet göstermesi için pek çok bağlı prosesi belirlemesi ve yönetmesi
gerekir. Bir kuruluş içerisinde prosesler sisteminin uygulanması (proseslerin tanımlanması ve birbirleri
ile etkileşimi ve istenilen sonucu elde etmek için bunların yönetimi ile birlikte) “proses yaklaşımı” olarak
adlandırılabilir.
Bir kalite yöntem sisteminde kullanıldığında bu gibi bir yaklaşım, aşağıdakilerin önemini vurgular:
a) gereklilikleri anlama ve karşılama,
2 Bağlayıcı atıflar
Bu dokümanda, aşağıdaki dokümanlara tamamen veya kısmen atıfta bulunulur ve bunlar, bu dokümanın
uygulanması için zorunludur. Tarihli atıflar için, yalnızca alıntı yapılmış baskı geçerlidir. Tarihli olmayan
atıflar için, atıf yapılan dokümanın son baskısı (tüm tadiller dâhil) geçerlidir.
ISO 9000:20151, Quality management systems — Fundamentals and vocabulary
3 Terimler ve tanımlar
Bu dokümanın amaçları bakımından ISO 9000:2015’te yer alan terimler ve tanımlar ile aşağıdakiler
uygulanır.
3.1
tavsiye niteliğinde uyarı
tıbbi cihazın teslimatını takiben;
— tıbbi cihazın kullanımı,
konularında destekleyici bilgi sağlamak veya alınması gereken tedbirlere ilişkin uyarılarda bulunmak üzere
kuruluş tarafından yayımlanan bildirim
Kayda ait not 1: Bir tavsiye niteliğinde uyarının yayımlanması, uygulanabilir yasal gerekliliklere uyumlu olmasını
gerektirebilir.
3.2
yetkili temsilci
bir ülkenin mevzuatı uyarınca imalatçının yükümlülüklerine ilişkin olarak belirli görevler için onun adına
hareket etmek amacıyla imalatçıdan yazılı bir vekâlet alan gerçek veya bir ülkenin mevzuatına göre kurulan
tüzel kişi
[KAYNAK: GHTF/SG1/N055:2009, 5.2]
3.3
klinik değerlendirme
imalatçı tarafından amaçlandığı şekilde kullanıldığında, cihazın klinik emniyet ve performansını doğrulamak
için tıbbi cihaza ilişkin klinik verinin değerlendirilmesi ve analizi
[KAYNAK: GHTF/SG5/N4:2010, Madde 4]
3.4
şikâyet
kuruluşun kontrolünden geçmiş veya tıbbi cihazların performansını etkileyen bir hizmet ile ilgili olan tıbbi
cihazın kimliği, kalitesi, sağlamlığı, güvenilirliği, kullanılabilirliği, emniyeti veya performansına ilişkin kusur
iddialarını içeren yazılı, elektronik veya sözlü bildirim
Kayda ait not 1: Bu “şikâyet” tanımı ISO 9000:2015’te verilen tanımdan farklıdır.
3.5
dağıtıcı
nihai kullanıcıya tıbbi cihazın bulunabilirliğini kendi adına kolaylaştıran tedarik zincirindeki gerçek veya
tüzel kişi
Kayda ait not 1: Tedarik zincirinde birden fazla dağıtıcı yer alabilir.
Kayda ait not 2: İmalatçı, ithalatçı veya dağıtıcı adına depolama ve taşıma gibi faaliyetlerde yer alan tedarik zincirindeki
kişiler, bu tanım kapsamında dağıtıcı değildir.
[KAYNAK: GHTF/SG1/N055:2009, 5.3]
3.6
vücuda yerleştirilebilir tıbbi cihaz
yalnızca cerrahi veya tıbbi müdahale ile yerinden çıkarılabilen ve
— insan vücuduna veya doğal vücut açıklığına tamamen veya kısmen yerleştirilmesi veya
Kayda ait not 1: Vücuda yerleştirilebilir tıbbi cihazın tanımı, vücuda yerleştirilebilir aktif tıbbi cihazı içerir.
3.7
ithalatçı
başka bir ülkede veya yerde imal edilmiş bir tıbbi cihazı pazarlanacağı ülkede bulunabilir hâle getirme
aşamasında tedarik zincirinin ilk sırasında yer alan gerçek veya tüzel kişi
[KAYNAK: GHTF/SG1/N055:2009, 5.4]
3.8
etiketleme
taşıma dokümanları haricinde etiket, kullanım talimatı ve tıbbi cihazın tanımı, teknik açıklaması, kullanım
amacı ve doğru kullanımına ilişkin olan herhangi başka bir bilgi
[KAYNAK: GHTF/SG1/N70:2011, Madde 4]
3.9
yaşam döngüsü
fikir olarak ortaya çıkmasından nihai olarak kullanım dışına çıkarılması ve bertaraf edilmesine kadar bir tıbbi
cihazın yaşamındaki tüm aşamalar
[KAYNAK: ISO 14971:2007, 2.7]
3.10
imalatçı
bir tıbbi cihazın kendisi veya başka kişi/kişiler tarafından kendi adına tasarlansa da tasarlanmasa da ve/veya
üretilse de üretilmese de kendi adı ile tıbbi cihazı kullanıma hazır hâle getirme amacıyla tıbbi cihazın
tasarımından ve/veya imalatından sorumlu gerçek veya tüzel kişi
Kayda ait not 1: Sorumluluk yetkili makam tarafından özellikle başka bir kişiye verilmedikçe, tanımda belirtilen “gerçek
veya tüzel kişi”, hazır bulundurma veya satma amacının olduğu ülkelerde tıbbi cihazlara ilişkin uygulanabilir yasal
gerekliliklere uyumunu güvence altına almak için nihai yasal sorumluluğa sahiptir.
Kayda ait not 2: İmalatçının sorumlulukları, diğer GHTF kılavuz dokümanlarda tanımlanır. Bu sorumluluklar, olumsuz
olay raporlama ve düzeltici faaliyetlerin bildirimi gibi gerek pazarlama öncesi gereklilikleri gerek de pazarlama sonrası
gereklilikleri karşılamayı içerir.
Kayda ait not 3: Yukarıdaki tanımda belirtildiği gibi “tasarım ve/veya imalat”, özellik gelişimi, üretim, yapım, montaj,
işleme, ambalajlama, tekrar ambalajlama, etiketleme, tekrar etiketleme, sterilizasyonu, kurulumu veya tıbbi cihazın
yeniden imalatını veya toplanan cihaz ve olası diğer ürünlerin tıbbi bir amaç için birleştirilmesi içerebilir.
Kayda ait not 4: Bir hasta için başka bir kişi tarafından hâlihazırda tedarik edilmiş bir tıbbi cihazı kullanım talimatına
uygun olarak uyumlulaştıran veya monte eden herhangi bir kişi, montaj veya uyarlamalar tıbbi cihazın kullanım amacını
değiştirmedikçe imalatçı değildir.
Kayda ait not 5: Asıl imalatçının adına hareket etmeksizin bir tıbbi cihazı modifiye eden veya kullanım amacını
değiştiren ve onu kendi adıyla mevcut hale getiren herhangi bir kişinin modifiye edilmiş tıbbi cihazın imalatçısı olarak
kabul edilmesi tavsiye edilir.
Kayda ait not 6: Mevcut etiketi değiştirmeksizin veya üstünü kapatmaksızın tıbbi cihaza veya ambalaja sadece kendi
adresini ve iletişim bilgilerini ekleyen yetkili temsilci, dağıtıcı veya ithalatçı; imalatçı olarak değerlendirilmez.
Kayda ait not 7: Bir aksesuarın tıbbi bir cihazın yasal gerekliliklerine tabi tutulduğu ölçüde o aksesuarın tasarımından
ve/veya imalatından sorumlu kişi imalatçı olarak değerlendirilir.
[KAYNAK: GHTF/SG1/N055:2009, 5.1]
3.11
tıbbi cihaz
tek başına veya birlikte kullanılacak şekilde, üretici tarafından insanlar üzerinde;
— hastalığın teşhisi, önlenmesi, izlenmesi, tedavisi veya hafifletilmesi,
— yaralanma veya sakatlığın teşhisi, izlenmesi, tedavisi, etkisinin hafifletilmesi veya mağduriyetin
giderilmesi,
— anatominin veya fizyolojik bir sürecin araştırılması, değiştirilmesi, modifikasyonu veya desteklenmesi,
— gebelik kontrolü,
— insan vücudundan alınan örnekler üzerinde doku incelemesi yoluyla bilgi sağlanması
konularındaki belirli tıbbi amaç/amaçlar için öngörülen; insan vücudu içinde veya üzerindeki amaçlanan
etkisini farmakolojik, immünolojik veya metabolik yollarla gerçekleştirmeyen, ancak fonksiyonunu yerine
getirirken bu yollarca desteklenebilen her türlü aygıt, aparat, alet, makina, cihaz, teçhizat, implant, vücut dışı
reaktifi, yazılım, malzeme veya diğer benzer veya ilgili kalemler.
Kayda ait not 1: Bazı yerlerde tıbbi cihaz olarak değerlendirilebilen ancak diğer yerlerde yer almayan ürünler:
— dezenfeksiyon maddeleri,
— engelli kişilere yardım,
— hayvan ve/veya insan dokularını kullanan cihazlar,
— laboratuvar ortamında döllenme veya yardımcı üreme teknolojisi için cihazlar.
[KAYNAK: GHTF/SG1/N071:2012, 5.1]
3.12
tıbbi cihaz grubu
emniyet, kullanım amacı ve işlev ile ilişkili olarak aynı temel tasarıma ve performans karakteristiğine sahip
olan ve aynı kuruluş için veya aynı kuruluş tarafından imal edilen tıbbi cihazlar grubu
3.13
performans değerlendirmesi
vücut dışında kullanılan tıbbi tanı cihazlarının kullanım amacını gerçekleştirmek için yeteneğini belirlemek
veya doğrulamak amacıyla verilerin değerlendirilmesi ve analizi
3.14
pazarlama sonrası gözetim
piyasaya sürülmüş olan tıbbi cihazlardan elde edilen deneyimi toplamak ve analiz etmek için yürütülen
sistematik proses
3.15
ürün
bir prosesin sonucu
Kayda ait not 1: Aşağıda belirtildiği gibi dört genel ürün kategorisi vardır:
hizmetler (ör. taşıma),
yazılım (ör. bilgisayar programı, sözlük),
donanım (ör. motorun mekanik parçaları),
işlenmiş malzemeler (ör. yağlayıcı madde).
Birçok ürün, farklı jenerik ürün kategorilerine ait unsurlardan oluşur. Bu durumda ürünün; hizmet, yazılım,
donanım veya işlenmiş malzeme olarak adlandırılıp adlandırılmayacağı, baskın olan unsura bağlıdır.
Örneğin, sunulan ürün “otomobil”, donanımdan (ör. lastikler), işlenmiş malzemelerden (ör. yakıt, soğutma
sıvısı), yazılımdan (ör. motor kontrol yazılımı, sürücü kılavuzu) ve servisten (ör. satıcı tarafından yapılan
kullanımla ilgili açıklamalar) oluşur.
Kayda ait not 2: Hizmet; tedarikçi ve müşteri arasındaki arayüzde zorunlu olarak gerçekleştirilen en az bir faaliyetin
sonucudur ve genellikle somut değildir. Bir hizmetin sunulması, örnek olarak aşağıdakileri içerebilir:
— müşteri tarafından sağlanan somut bir ürün üzerinde gerçekleştirilen faaliyet (ör. tamir edilecek otomobil),
— müşteri tarafından sağlanan somut olmayan bir ürün üzerinde gerçekleştirilen faaliyet (ör. vergi iadesi için
gerekli gelir beyanı),
— somut olmayan ürünün teslimatı (ör. bilgi aktarımı bağlamında bilgi teslimatı),
— müşteri için ambiyans oluşturma (ör. otel ve restoranlarda),
Yazılım, bilgiden oluşur ve genellikle somut değildir ve yaklaşımlar, işlemler ve prosedürler şeklinde olabilir.
Donanım, genellikle somuttur ve miktarı sayılabilir bir niteliktedir. İşlenmiş malzemeler, genellikle somuttur ve miktarı
devamlı bir niteliktedir. Donanım ve işlenmiş malzemeler, sıklıkla mal olarak adlandırılır.
Kayda ait not 3: Bu “ürün” tanımı, ISO 9000:2015’te verilen tanımdan farklıdır.
[KAYNAK: ISO 9000:20052, 3.4.2, değiştirilmiştir]
3.16
satın alınan ürün
kuruluşun kalite yönetim sistemi dışındaki bir tarafça sağlanan ürün
Kayda ait not 1: Ürünün sağlanması, mutlaka ticari veya finansal bir düzenleme anlamına gelmez.
3.17
risk
zararın olma olasılığı ile o zararın şiddetinin birleşimi
Kayda ait not 1: Bu “risk” tanımı, ISO 9000:2015’te verilen tanımdan farklıdır.
[KAYNAK: ISO 14971:2007, 2.16]
3.18
risk yönetimi
analiz etme, değerlendirme, kontrol etme ve izleme riskleri görevlerine, yönetim politikalarının,
prosedürlerin ve uygulamaların sistematik olarak uygulanması
[KAYNAK: ISO 14971:2007, 2.22]
3.19
steril bariyer sistemi
mikroorganizmaların girişini önleyen ve kullanım hâlinde ürünün steril bir şekilde sunumuna olanak
sağlayan en küçük paket
[KAYNAK: ISO 11607-1:2006, 3.22]
3.20
steril tıbbi cihaz
steril olma gerekliliklerini karşılaması amaçlanan tıbbi cihaz
Kayda ait not 1: Bir tıbbi cihazın steril olma gereklilikleri, uygulanabilir yasal gerekliliklere veya standartlara bağlı
olabilir.
b) kalite yönetim sistemi için gerekli olan uygun proseslerin kontrolüne ilişkin risk temelli bir yaklaşım
uygulamalıdır,
b) bu proseslerin işleyiş ve izlenmesini desteklemek için gerekli olan kaynakların ve bilgilerin mevcut
olduğunu güvence altına almalıdır,
c) planlanan sonuçların elde edilmesi için gerekli faaliyetleri uygulamalı ve bu proseslerin etkinliğinin
sürekliliğini sağlamalıdır,
e) bu Standart’a ve uygulanabilir yasal gerekliliklere uygunluk göstermek için gerekli kayıtları oluşturmalı
ve sürekliliğini sağlamalıdır (bk. Madde 4.2.5).
4.1.4 Kuruluş, bu kalite yönetim sistemi proseslerini, bu Standart’ın gerekliliklerine ve uygulanabilir yasal
gerekliliklere uygun olarak yönetmelidir. Bu proseslere yapılacak değişiklikler,
a) kalite yönetim sistemi üzerine olan etkileri açısından değerlendirilmelidir,
b) bu kalite yönetim sistemi kapsamında üretilen tıbbi cihazlar üzerine olan etkileri açısından
değerlendirilmelidir,
4.1.5 Kuruluş, ürünün gerekliliklere uygunluğunu etkileyen herhangi bir prosesi dışarıya vermeyi
seçtiğinde böyle prosesleri izlemeli ve bunlar üzerindeki kontrolünü güvence altına almalıdır. Kuruluş,
dışarıya verilen proseslerin bu Standart’a, müşteri gerekliliklerine ve uygulanabilir yasal gerekliliklere
uygun olduğunun sorumluluğunu taşır. Kontroller, dış tarafın 7.4’e uygun gereklilikleri karşılama yeteneği
ve alınan risk ile orantılı olmalıdır. Kontroller, yazılı kalite anlaşmalarını içermelidir.
4.1.6 Kuruluş, kalite yönetim sisteminde kullanılan bilgisayar yazılımının uygulama geçerliliğine ilişkin
prosedürleri dokümante etmelidir. Bu gibi yazılım uygulamaları, ilk kullanım öncesinde ve uygun olduğu
takdirde bu yazılım veya yazılımın uygulamalarına yapılacak değişikliklerden sonra geçerli kılınmalıdır.
Yazılımı geçerli kılma ve yeniden geçerli kılma ile ilgili belirli yaklaşım ve faaliyetler, yazılımın kullanımıyla
ilgili riskle orantılı olmalıdır.
Bu gibi faaliyetlerin kayıtlarının sürekliliği sağlanmalıdır (bk. Madde 4.2.5).
4.2 Dokümantasyon gereklilikleri
4.2.1 Genel
Kalite yönetim sistemi dokümantasyonu (bk. 4.2.4) aşağıdakileri içermelidir:
a) kalite politikası ve kalite hedeflerinin dokümante edilmiş açıklamalar,
b) kalite el kitabı,
d) proseslerinin etkin olarak planlanması, işleyişi ve kontrolünü güvence altına almak için gerekli olan ve
kuruluş tarafından tayin edilen kayıtlar dâhil olmak üzere dokümanlar,
b) kalite yönetim sistemi için oluşturulan dokümante edilmiş prosedürler veya bunlara yapılan atıflar,
Kalite el kitabı, kalite yönetim sisteminde kullanılan dokümantasyon yapısını ana hatlarını belirlemelidir.
4.2.3 Tıbbi cihaz dosyası
Her bir tıbbi cihaz türü veya tıbbi cihaz grubu için kuruluş, bu Standart’ın gerekliliğine uygunluğu ve
uygulanabilir yasal gerekliliklere uyumu göstermek için oluşturulan dokümanları içeren veya bunlara atıfta
bulunan bir ya da daha fazla dosya oluşturmalı ve sürekliliğini sağlamalıdır.
Dosyanın/dosyaların içeriği aşağıdakileri içermelidir, ancak içerik bunlarla sınırlı değildir:
a) tıbbi cihazın genel tanımı, kullanım amacı ve kullanım talimatı dâhil etiketi,
d) uygulanabilir dokümanların ilgili sürümlerinin kullanım yerlerinde mevcut olmalarının güvence altına
alınması,
f) kuruluş tarafından planlama ve kalite yönetim sisteminin işleyişi için gerekli olduğu tayin edilen dış
kaynaklı dokümanların belirlenmelerinin ve dağıtımlarının kontrol altında bulundurulmasının güvence
altına alınması,
h) güncelliğini yitirmiş dokümanların istenmeyen kullanımlarının önlenmesi ve uygun bir şekilde ayırt
edilmesi.
5 Yönetimin sorumluluğu
5.1 Yönetimin taahhüdü
Üst yönetim aşağıdaki yollarla, kalite yönetim sisteminin geliştirilmesi ve uygulanması ile etkinliğinin
sürdürülmesi konularındaki taahhütlerine dair kanıtları sağlamalıdır:
a) uygulanabilir yasal gerekliliklerin yanı sıra müşteri gerekliliklerinin de karşılanmasının önemini
kuruluşa duyurarak,
b) gerekliliklere uyulacağına ve kalite yönetim sisteminin etkinliğinin sürdürüleceğine dair bir taahhüdü
içermesini,
5.4 Planlama
5.4.1 Kalite hedefleri
Üst yönetim, uygulanabilir yasal gerekliliklerin ve ürüne ilişkin gerekliliklerin karşılanması için gerekli
olanlar dâhil kalite hedeflerinin, kuruluş içerisindeki ilgili işlev ve seviyelerde oluşturulduğunu güvence
altına almalıdır. Kalite hedefleri ölçülebilir ve kalite politikası ile tutarlı olmalıdır.
5.4.2 Kalite yönetim sisteminin planlanması
Üst yönetim;
a) kalite hedeflerinin yanı sıra 4.1’de belirtilen gerekliliklerin de karşılanması amacıyla kalite yönetim
sisteminin planlamasının gerçekleştirilmesini,
b) kalite yönetim sisteminin etkinliği ve herhangi bir iyileştirilme ihtiyacı hakkında üst yönetime rapor
verme,
c) kuruluş genelinde uygulanabilir yasal gerekliliklere ve kalite yönetim sistemi gerekliliklerine ilişkin
farkındalığın artmasını güvence altına alma.
5.5.3 İç iletişim
Üst yönetim, kuruluş içerisinde uygun iletişim proseslerinin oluşturulmasını ve kalite yönetim sisteminin
etkinliği ile ilgili iletişimin sağlanmasını güvence altına almalıdır.
5.6 Yönetimin gözden geçirmesi
5.6.1 Genel
Kuruluş, yönetimin gözden geçirilmesine ilişkin prosedürleri dokümante etmelidir. Üst yönetim, kuruluşun
kalite yönetim sistemini, sistemin uygunluk, yeterlilik ve etkinliğinin sürekliliğini güvence altına almak için
dokümante edilmiş planlı aralıklarla gözden geçirmelidir. Bu gözden geçirme, kalite politikası ve kalite
hedefleri dâhil, iyileştirme fırsatlarının ve kalite yönetim sistemindeki değişiklik ihtiyaçlarının
değerlendirilmesini içermelidir.
Yönetimin gözden geçirme kayıtları muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.5).
5.6.2 Gözden geçirme girdisi
Yönetimin gözden geçirme girdisi, bunlarla sınırlı olmamakla birlikte, aşağıdaki bilgileri içermelidir:
a) geri bildirim,
d) denetimler,
g) düzeltici faaliyet,
h) önleyici faaliyet,
c) yeni veya revize edilmiş uygulanabilir yasal gereklilikleri değerlendirmek için gereken değişiklikler,
d) kaynak ihtiyaçları.
6 Kaynak yönetimi
6.1 Kaynakların sağlanması
Kuruluş, aşağıdakiler için gerekli olan kaynakları belirlemeli ve sağlamalıdır:
b) gerekli yetkinliğe ulaşmak veya sürekliliğini temin etmek için eğitim sağlamalı veya diğer faaliyetleri
gerçekleştirmeli,
e) eğitim, öğrenim, beceri ve deneyimin gerekli kayıtlarını muhafaza etmelidir (bk. 4.2.5).
NOT Etkinliğin kontrol edilmesi için kullanılan yöntem, eğitim veya diğer faaliyetin sağlandığı iş ile ilişkili riskle
orantılıdır.
6.3 Altyapı
Kuruluş, ürün gerekliliklerine uygunluğa ulaşmak için ihtiyaç duyulan altyapıya ilişkin gereklilikleri
dokümante etmeli, ürün karışıklığını önlemeli ve ürünün düzgün bir şekilde elleçlenmesini güvence altına
almalıdır. Altyapı, uygulanabilir olduğu ölçüde aşağıdakileri kapsar:
Kuruluş; bakım faaliyetleri veya bu faaliyetlerin eksikliği ürün kalitesini etkiliyorsa, hangi sıklıkta
yapılacakları dâhil, bakım faaliyetlerine ilişkin gereklilikleri dokümante etmelidir. Uygulanabilir olduğu
ölçüde gereklilikler; üretimde, çalışma ortamının kontrolünde, ölçüm ve izlemede kullanılan donanıma
uygulanmalıdır.
Bu gibi bakımların kayıtları muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.5).
6.4 Çalışma ortamı ve kirlilik kontrolü
6.4.1 Çalışma ortamı
Kuruluş, ürün gerekliliğine uygunluğu sağlamak için ihtiyaç duyulan çalışma ortamına ilişkin gereklilikleri
dokümante etmelidir.
Çalışma ortamı koşullarının ürün kalitesi üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olma ihtimali varsa, kuruluş;
çalışma ortamına ilişkin gereklilikleri ve çalışma ortamının izlenmesi ve kontrol edilmesi için prosedürleri
dokümante etmelidir.
Kuruluş;
a) personelin, ürünle veya çalışma ortamıyla teması, tıbbi cihazın emniyet ve performansına etki etme
ihtimali varsa bu personelin sağlığı, temizliği ve giysileri konusunda gereklilikleri dokümante etmeli,
b) çalışma ortamında, geçici olarak özel çevre koşulları altında çalışması gereken tüm personelin yetkin
olması veya yetkin bir personelin gözetimi altında bulunmasını güvence altına almalıdır.
NOTE Daha fazla bilgi, ISO 14644 ve ISO 14698 standardında bulunabilir.
6.4.2 Kirlilik kontrolü
Uygulanabilir olduğu ölçüde kuruluş; çalışma ortamının, personelin veya ürünlerin kirlenmesini önlemek
amacıyla kirlenmiş veya kirlenmesi muhtemel ürünün kontrolü için düzenlemeleri planlamalı ve dokümante
etmelidir.
Kuruluş, steril tıbbi cihazlar için mikroorganizmalar veya parçacıklı madde ile gerçekleşen kirlenmenin
kontrolü için gereklilikleri dokümante etmeli ve montaj veya ambalajlama sırasında gerekli temizliği
sürdürmelidir.
7 Ürün gerçekleştirme
7.1 Ürün gerçekleştirmenin planlanması
Kuruluş, ürünün gerçekleştirilmesi için gerekli prosesleri planlamalı ve geliştirmelidir. Ürün gerçekleştirme
planlaması, kalite yönetim sisteminin diğer proseslerinin şartları ile tutarlı olmalıdır.
Kuruluş, ürün gerçekleştirmesinde risk yönetimine ilişkin bir veya daha fazla prosesi belgeye geçirmelidir.
Risk yönetimi faaliyetlerinin kayıtları muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.5).
Ürün gerçekleştirme planlamasında kuruluş, uygulanabilir olduğu ölçüde aşağıdakileri tayin etmelidir:
a) kalite hedefleri ve ürünle ilgili gereklilikler,
b) proses ve dokümanların (bk. 4.2.4) oluşturulması ile altyapı ve çalışma ortamı dâhil ürüne özgü
kaynakların sağlanması ihtiyacı,
c) Ürüne özgü olarak gerekli doğrulama, geçerli kılma, izleme, ölçüm, muayene ve deney, elleçleme,
depolama, dağıtım ve izlenebilirlik faaliyetleri ile ürünün kabul kriterleri,
Bu planlamanın çıktısı, kuruluşun işletim yöntemine uygun bir biçimde dokümante edilmelidir.
NOT Daha fazla bilgi, ISO 14971 standardında bulunabilir.
b) müşteri tarafından beyan edilmeyen ancak eğer biliniyorsa, belirlenen veya amaçlanan kullanım için
gerekli olan gereklilikleri,
d) tıbbi cihazın güvenli kullanımı ve belirlenen performansını güvence altına almak için gerekli herhangi
bir kullanıcı eğitimini,
b) önceden ifade edilenlerden farklı olan sözleşme veya sipariş gerekliliklerinin çözüme kavuşturulduğunu,
d) 7.2.1’e uygun olarak tanımlanmış herhangi bir kullanıcı eğitiminin mevcut olduğunu veya planlandığını,
Gözden geçirmeli ve bundan kaynaklanan faaliyetlerin sonuçlarına ait kayıtları muhafaza etmelidir (bk.
4.2.5).
Müşteri gereklilikleri, müşteri tarafından doküman hâlinde beyan edilmediği takdirde, kabulden önce
kuruluş tarafından teyit edilmelidir.
Ürün gereklilikleri değiştirildiğinde kuruluş; ilgili dokümanların değiştirilmiş ve ilgili personelin değişen
gerekliliklerden haberdar edilmiş olmasını güvence altına almalıdır.
7.2.3 İletişim
Kuruluş, müşterileri ile aşağıdaki konulardaki iletişim için, düzenlemeleri planlamalı ve dokümante
etmelidir:
a) ürün bilgisi,
c) her tasarım ve geliştirme aşamasında uygun olan doğrulama, geçerli kılma ve tasarım transfer
faaliyetlerini
e) tasarım ve geliştirme çıktılarının, tasarım ve geliştirme girdilerine izlenebilirliğini güvence altına almak
için yöntemleri,
b) satın alma, üretim ve hizmet sunumu ile ilgili uygun bilgi sağlamalı,
Tasarım ve geliştirme çıktıları, tasarım ve geliştirme girdilerine göre doğrulamaya elverişli bir biçimde
olmalı ve serbest bırakılma öncesinde onaylanmalıdır.
Tasarım ve geliştirme çıktılarının kayıtları muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.5).
7.3.5 Tasarım ve geliştirmenin gözden geçirilmesi
Elverişli aşamalarda, planlanmış ve belgeye geçirilmiş düzenlemelere uygun olarak, aşağıda verilen amaçlar
için tasarım ve geliştirme sistemli olarak gözden geçirilmelidir:
a) tasarım ve geliştirme sonuçlarının, gerekliliklerin karşılanması açısından yeterliliğinin
değerlendirilmesi için,
Bu gibi gözden geçirme faaliyetinin katılımcıları, gözden geçirilmekte olan tasarım ve geliştirme aşaması ile
ilgili fonksiyonların temsilcilerini ve bunun yanı sıra diğer uzman personeli de içermelidir.
Gözden geçirmenin ve varsa gerekli faaliyetlerin sonuçlarının kayıtları muhafaza edilmeli ve bu kayıtlar,
gözden geçirilen tasarımın tanımlamasını, faaliyette yer alan katılımcıları ve gözden geçirme tarihini
içermelidir (bk. 4.2.5).
7.3.6 Tasarım ve geliştirmenin doğrulanması
Tasarım ve geliştirmenin doğrulanması, tasarım ve geliştirme çıktılarının, tasarım ve geliştirme girdi
gerekliliklerini karşıladığını güvence altına almak amacı ile planlanmış ve dokümante edilmiş düzenlemelere
uygun olarak gerçekleştirilmelidir.
Kuruluş, yöntemleri, kabul kriterleri ve uygulanabilir olduğu ölçüde örneklem büyüklüğü için gerekçeleriyle
birlikte istatistik tekniklerini içeren doğrulama planlarını dokümante etmelidir.
Kullanım amacı, tıbbi cihazın diğer tıbbi cihazla/cihazlarla bağlanmasını veya bir arayüz gerektiriyorsa
doğrulama, tasarım çıktılarının bu şekilde bağlandığında veya arayüz kullanıldığında tasarım girdilerini
karşıladığına dair teyidi içermelidir.
Doğrulamanın ve gerekli faaliyetlerin sonuçlarına ilişkin kayıtlar muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.4 ve 4.2.5).
7.3.7 Tasarım ve geliştirmenin geçerli kılınması
Tasarım ve geliştirmenin geçerli kılınması; nihai ürünün, belirtilen uygulama veya kullanım amacı için
gereklilikleri karşılayacak yeterlilikte olduğunu güvence altına almak için planlanan ve dokümante edilen
düzenlemelere uygun olarak yapılmalıdır.
Kuruluş; yöntemleri, kabul kriterlerini ve uygulanabilir olduğu ölçüde örneklem büyüklüğü için
gerekçeleriyle birlikte istatistik tekniklerini içeren geçerlilik planlarını dokümante etmelidir.
Tasarımın geçerli kılınması, temsilî ürün üzerinde gerçekleştirilmelidir. Temsilî ürün, başlangıç üretim
birimlerini, partilerini veya bunların muadillerini içerir. Geçerlilik için kullanılan ürünün seçim gerekçeleri
kaydedilmelidir (bk. 4.2.5).
Tasarım ve geliştirmenin geçerli kılınması bağlamında kuruluş, uygulanabilir yasal gerekliliklere uygun
olarak tıbbi cihazın performans değerlendirmelerini veya klinik değerlendirmeleri gerçekleştirmelidir.
Klinik değerlendirme veya performans değerlendirmesi için kullanılan tıbbi cihaz, müşterinin kullanımına
sunulmuş olarak değerlendirilmez.
Kullanım amacı, tıbbı cihazın diğer tıbbi cihazla/cihazlarla bağlanmasını veya bir arayüz gerektiriyorsa
geçerli kılma, belirli uygulamaya veya kullanım amacına ilişkin gerekliliklerin, bu şekilde bağlandığında veya
arayüz kullanıldığında karşılandığına dair teyidi içermelidir.
Geçerli kılma, ürünün müşterinin kullanımına sunulmasından önce tamamlanmalıdır.
Geçerli kılma ve gerekli faaliyetlerin sonuçlarına ilişkin kayıtlar muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.4 ve 4.2.5).
7.3.8 Tasarım ve geliştirme transferi
Kuruluş, tasarım ve geliştirme çıktılarının imalata transfer edilmesine ilişkin prosedürleri dokümante
etmelidir. Bu prosedürler, tasarım ve geliştirme çıktılarının nihai üretim özellikleri hâline gelmeden önce
imalata uygun olarak doğrulandığını ve üretim yeterliğinin ürün gerekliliklerini karşılayabildiğini güvence
altına almalıdır.
Transferin sonuçları kaydedilmelidir. (bk. 4.2.5).
7.3.9 Tasarım ve geliştirme değişikliklerinin kontrolü
Kuruluş, tasarım ve geliştirme değişikliklerini kontrol etmek için prosedürleri dokümante etmelidir. Kuruluş,
tıbbi cihaz ve onun kullanım amacına ilişkin işlev, performans, kullanılabilirlik, emniyet ve uygulanabilir
yasal gerekliliklerdeki değişikliğin önemini belirlemelidir.
Tasarım ve geliştirme değişiklikleri tanımlanmalıdır. Uygulamadan önce, değişiklikler;
a) gözden geçirilmeli,
b) doğrulanmalı,
d) onaylanmalıdır.
Tasarım ve geliştirme değişikliklerinin gözden geçirilmesi; değişikliklerin, ürünü oluşturan parçalar ile
proses içerisindeki veya hâlihazırda teslim edilmiş olan ürünler üzerindeki etkisinin değerlendirilmesini,
risk yönetimi ve ürün gerçekleştirme sürecinin girdi ve çıktılarını içermelidir.
Değişiklikler, değişikliklerin gözden geçirilmesi ve gerekli faaliyetlere ilişkin kayıtlar muhafaza edilmelidir
(bk. 4.2.5).
7.3.10 Tasarım ve geliştirme dosyaları
Kuruluş, her tıbbi cihaz tipi veya tıbbi cihaz grubu için bir tasarım ve geliştirme dosyası muhafaza etmelidir.
Bu dosya, tasarım ve geliştirmeye ilişkin gerekliliklere uygunluğu göstermek için oluşturulan kayıtları ile
tasarım ve geliştirme değişikliklerine ilişkin kayıtları içerir veya bunlara atıfta bulunur.
7.4 Satın alma
7.4.1 Satın alma süreci
Kuruluş, satın alınan ürünün belirlenen satın alma bilgisine uyduğunu güvence altına almak için prosedürleri
(bk. 4.2.4) dokümante etmelidir.
Kuruluş, tedarikçilerin değerlendirme ve seçimine ilişkin kriterleri oluşturmalıdır. Kriterler;
a) tedarikçinin, kuruluşun gerekliliklerini karşılayan ürün sağlama yeteneğini esas almalı,
c) satın alınan ürünün tıbbi cihazın kalitesi üzerindeki etkisini esas almalı,
Kuruluş; tedarikçilere iletilmeden önce, belirlenen satın alma gerekliliklerinin yeterliğini güvence altına
almalıdır.
Uygulanabilir olduğunda, satın alma bilgisi, satın alınan ürünün belirlenen satın alma gerekliliklerini
karşılama yeteneğini etkileyen herhangi bir değişikliğin uygulanmasından önce tedarikçi tarafından
kuruluşa bildirildiği yazılı bir anlaşmayı içermelidir.
Kuruluş, doküman (bk. 4.2.4) ve kayıt (bk. 4.2.5) şeklindeki ilgili satın alma bilgilerini 7.5.9’da verilen
izlenebilirliğin gerektirdiği ölçüde muhafaza etmelidir.
7.4.3 Satın alınan ürünün doğrulanması
Kuruluş satın alınan ürünün, belirlenen satın alma gerekliliklerini karşıladığını güvence altına almak için
muayene veya diğer gerekli faaliyetleri oluşturmalı ve uygulamalıdır. Doğrulama faaliyetlerinin ölçüsü,
tedarikçi değerlendirme sonuçlarını esas almalı ve satın alınan ürüne ilişkin risk ile orantılı olmalıdır.
Kuruluş, satın alınan üründe herhangi bir değişiklik olduğunun farkına varması durumunda, bu
değişikliklerin ürün gerçekleştirme sürecini veya tıbbi cihazı etkileyip etkilemediğini belirlemelidir.
Kendisinin veya müşterisinin doğrulamayı tedarikçi tesislerinde yapmak istemesi durumunda kuruluş, satın
alma bilgileri içerisinde, amaçlanan doğrulamayla ilgili faaliyetleri ve ürünün serbest bırakılması yöntemini
belirtmelidir.
Doğrulamanın kayıtları muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.5).
7.5 Üretim ve hizmet sunumu
7.5.1 Üretim ve hizmet sunumunun kontrolü
Üretim ve hizmet sunma, ürünün şartnameye uygun olduğunu güvence altına almak için planlanmalı,
gerçekleştirilmeli, izlenmeli ve kontrol edilmelidir. Üretim kontrolleri, uygulanabilir olduğu ölçüde, bunlarla
sınırlı olmamakla birlikte, aşağıdakileri içermelidir:
a) üretimin kontrolü için prosedür ve yöntemlerin dokümantasyonu (bk. 4.2.4);
b) altyapının niteliği,
Kuruluş, her bir tıbbi cihaz veya her bir parti tıbbi cihaz için 7.5.9’da belirlenen ölçüde izlenebilirliği sağlayan
ve üretilen miktar ile dağıtım için onaylanan miktarı tanımlayan bir kayıt (bk. 4.2.5) oluşturmalı ve muhafaza
etmelidir. Bu kayıt doğrulanmalı ve onaylanmalıdır.
7.5.2 Ürünün temizliği
Kuruluş, aşağıdaki hususlar söz konusu ise ürünün temizliği veya ürünün kirlilik kontrolüne ilişkin
gereklilikleri dokümante etmelidir:
a) ürün kuruluş tarafından sterilizasyondan veya kullanımdan önce temizleniyorsa,
b) ürün steril olmayan şekilde tedarik ediliyorsa ve sterilizasyondan veya kullanımdan önce temizleme
sürecine tabi tutulması gerekiyorsa,
d) ürün steril olmayan şekilde kullanılmak üzere tedarik ediliyorsa ve temizliği kullanım açısından
önemliyse,
Ürün, yukarıdaki a) veya b)’ye uygun olarak temizleniyorsa, temizleme sürecinden önce 6.4.1’de yer verilen
gereklilikler uygulanmaz.
7.5.3 Kurulum faaliyetleri
Uygun olduğu takdirde, kuruluş tıbbi cihazın kurulumuna ilişkin gereklilikleri ve kurulumun doğrulanması
için kabul kriterlerini dokümante etmelidir.
Mutabık kalınan müşteri gereklilikleri, tıbbi cihazın kurulum işleminin kuruluş veya tedarikçisi dışında biri
tarafından yapılmasına izin veriyorsa, kuruluş, tıbbi cihazın kurulumu ve kurulum doğrulama işlemleri için
dokümante edilmiş gereklilikleri sağlamalıdır.
Kuruluş veya tedarikçisi tarafından gerçekleştirilen tıbbi cihaz kurulumu ve kurulum doğrulama işlemlerinin
kayıtları muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.5).
7.5.4 Servis faaliyetleri
Tıbbi cihaz için servis faaliyeti belirlenmiş bir gereklilik ise kuruluş, servis faaliyetlerini gerçekleştirmek ve
ürün gerekliliklerinin karşılandığını doğrulamak için gerekli şekilde servis prosedürleri, referans
malzemeleri ve referans ölçümlerini dokümante etmelidir.
Kuruluş, kendisi veya tedarikçisi tarafından gerçekleştirilen servis faaliyetlerinin kayıtlarını aşağıdakiler için
analiz etmelidir.
a) bilginin şikâyet olarak ele alınmasının gerekip gerekmediğini tayin etmek,
Kuruluş veya tedarikçisi tarafından gerçekleştirilen servis faaliyetlerinin kayıtları muhafaza edilmelidir (bk.
4.2.5).
7.5.5 Steril tıbbi cihazlar için özel gereklilikler
Kuruluş her sterilizasyon partisi için, kullanılan sterilizasyon süreci parametrelerinin kayıtlarını muhafaza
etmelidir (bk. 4.2.5). Sterilizasyon kayıtları, tıbbi cihazların her üretim partisine izlenebilir olmalıdır.
7.5.6 Üretim ve hizmet sunumu için proseslerin geçerli kılınması
Kuruluş, elde edilen çıktının, müteakip izleme ve ölçüm ile doğrulanmadığı veya doğrulanamadığı tüm
üretim ve hizmet sunma proseslerini geçerli kılmalıdır; bu nedenle kusurlar, ancak ürün kullanıma girdikten
veya hizmet verildikten sonra görülebilir olur.
Geçerli kılma, bu proseslerin planlanmış sonuçlara tutarlı bir şekilde ulaşabilme yeteneğini göstermelidir.
Kuruluş, aşağıdakiler dâhil proseslerin doğrulanması için prosedürleri dokümante etmelidir:
a) proseslerin gözden geçirilmesi ve onaylanması için tanımlanmış kriterler,
d) uygulanabilir olduğu ölçüde, gerekçesiyle birlikte örneklem büyüklüklerini de içeren istatistik teknikler,
Kuruluş, üretim ve hizmet sunmada kullanılan bilgisayar yazılımının uygulanmasının geçerli kılınması için
prosedürleri dokümante etmelidir. Bu gibi yazılım uygulamaları, ilk kullanım öncesinde ve uygunsa
yazılımda veya uygulamasında yapılan değişikliklerden sonra geçerli kılınmalıdır. Yazılımı geçerli kılma ve
yeniden geçerli kılma ile ilgili belirli yaklaşım ve faaliyetler, ürünün şartnamelere uygunluğunun yeteneğine
ilişkin etkisi dâhil yazılımın kullanımıyla ilgili riskle orantılı olmalıdır.
Geçerli kılmanın sonuç ve çıkarımları ile bundan kaynaklanan gerekli faaliyetlerin kayıtları muhafaza
edilmelidir (bk. 4.2.4 ve 4.2.5).
7.5.7 Sterilizasyon ve steril bariyer sistemleri için proseslerin geçerli kılınmasına ilişkin özel
gereklilikler
Kuruluş, sterilizasyon ve steril bariyer sistemleri için proseslerin geçerli kılınmasına ilişkin prosedürleri (bk.
4.2.4) dokümante etmelidir.
Sterilizasyon ve steril bariyer sistemleri için prosesler, uygulama öncesinde ve ürün veya proses
değişimlerini takiben uygun şekilde geçerli kılınmalıdır.
Geçerli kılmanın sonuç ve çıkarımları ile bundan kaynaklanan gerekli faaliyetlerin kayıtları muhafaza
edilmelidir (bk. 4.2.4 ve 4.2.5).
NOT Daha fazla bilgi, ISO 11607-1 ve ISO 11607-2 standardında bulunabilir.
7.5.8 Tanımlama
Kuruluş, ürün tanımlama için prosedürleri dokümante etmeli ve ürün gerçekleştirme süreci boyunca uygun
yollarla ürünü tanımlamalıdır.
Kuruluş, ürün gerçekleştirme süreci boyunca, izleme ve ölçme gereklilikleri bakımından ürün statüsünü
tanımlamalıdır. Sadece gerekli muayene ve testleri geçmiş veya şartlı kabul yetkisi kapsamında serbest
bırakılan ürünün sevk edildiğini, kullanıldığını ya da kurulduğunu güvence altına almak için ürün statüsünün
tanımlanması; ürünün üretimi, depolanması, kurulumu ve servisi süresince sürdürülmelidir.
Uygulanabilir yasal gereklilikler tarafından zorunlu kılınması hâlinde kuruluş, tıbbi cihaza benzersiz cihaz
kodu atamak için bir sistem dokümante etmelidir.
Kuruluş, kendisine iade edilen tıbbi cihazların tanımlanması ve şartlara uygun olan ürünlerden ayırt
edilmesini güvence altına almak için prosedürleri dokümante etmelidir.
7.5.9 İzlenebilirlik
7.5.9.1 Genel
Kuruluş, izlenebilirlik için prosedürleri dokümante etmelidir. Bu prosedürler, uygulanabilir yasal
gerekliliklere uyumlu biçimde izlenebilirliğinin ölçüsünü ve muhafaza edilecek kayıtları tanımlamalıdır (bk.
4.2.5).
b) ambalajlama tek başına muhafazayı sağlayamazsa ihtiyaç duyulan özel koşullar için gereklilikleri
dokümante edilmesi.
Özel koşullar gerekli ise bunlar kontrol edilmeli ve kaydedilmelidir (bk. 4.2.5).
7.6 İzleme ve ölçüm donanımının kontrolü
Kuruluş, ürünün tayin edilen gerekliliklere uygunluğuna ilişkin kanıt sağlamak üzere gerçekleştireceği
izleme ve ölçüm ile bunun için gereken donanımı tayin etmelidir.
Kuruluş, izleme ve ölçümlerin yapılabilmesini ve bunların izleme ve ölçüm gereklilikleri ile tutarlı olmasını
güvence altına almak üzere prosedürleri dokümante etmelidir.
Sonuçların geçerliliğinin güvence altına alınması için gerekli ise, ölçüm donanımı;
a) belirli aralıklarla veya kullanımdan önce uluslararası veya ulusal ölçüm standartlarına izlenebilir ölçme
standartları ile kalibre edilmeli veya doğrulanmalı veyahut her ikisi de gerçekleştirilmeli; bu gibi
standartların bulunmadığı durumlarda kalibrasyon ve doğrulamada esas alınan hususlar
kaydedilmelidir (bk. 4.2.5),
b) gerekli oldukça ayarlanmalı veya yeniden ayarlanmalıdır: Bu gibi ayarlamalar veya yeniden ayarlamalar
kaydedilmelidir (bk. 4.2.5),
Kuruluş, kalibrasyon veya doğrulamayı dokümante edilmiş prosedürlere uygun olarak gerçekleştirmelidir.
Bunun yanında kuruluş, donanımın gerekliliklere uygun olmadığı görüldüğünde, önceden yapılmış ölçüm
sonuçlarının geçerliliğini değerlendirmeli ve kaydetmelidir. Kuruluş, donanım ve bu durumdan etkilenen
ürünle ilgili gereken tedbiri almalıdır.
Kalibrasyon ve doğrulama sonuçlarının kayıtları muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.5).
Kuruluş, izleme ve ölçüm gerekliliklerinde kullanılan bilgisayar yazılımının uygulanmasının geçerli kılınması
için prosedürleri dokümante etmelidir. Bu gibi yazılım uygulamaları, ilk kullanım öncesinde ve uygunsa
yazılımda veya uygulamasında yapılan değişikliklerden sonra geçerli kılınmalıdır. Yazılımı geçerli kılma ve
yeniden geçerli kılma ile ilgili belirli yaklaşım ve faaliyetler, ürünün şartnamelere uygunluğunun yeteneğine
ilişkin etkisi dâhil yazılımın kullanımıyla ilgili riskle orantılı olmalıdır.
Geçerli kılmanın sonuç ve çıkarımları ile bundan kaynaklanan gerekli faaliyetlerin kayıtları muhafaza
edilmelidir (bk. 4.2.4 ve 4.2.5).
NOT Daha fazla bilgi, ISO 10012 standardında bulunabilir.
b) geri bildirimin bir şikâyet teşkil edip etmediğini tayin etmek için bilgiyi değerlendirme,
c) şikâyetleri inceleme,
d) bilginin ilgili düzenleyici kurumlara rapor edilip edilmemesinin gereğini tayin etme,
Herhangi bir şikâyet incelenmezse gerekçesi dokümante edilmelidir. Şikâyeti ele alma prosesinden
kaynaklanan herhangi bir düzeltme veya düzeltici faaliyet dokümante edilmelidir.
Bir incelemede, kuruluş dışındaki faaliyetlerin şikâyette payı olduğu tespit edilirse; söz konusu bilgiler,
kuruluş ve ilgili dış taraflar arasında paylaşılmalıdır.
Şikâyetleri ele almaya ilişkin kayıtlar muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.5).
8.2.3 Düzenleyici mercilere rapor verme
Uygulanabilir yasal gereklilikler, belirlenen “olumsuz olayları raporlama kriterleri”ne uyan şikâyet
bildirimlerini veya tavsiye nitelikli bildirimlerin yayımlanmasını gerektirirse kuruluş, ilgili düzenleyici
kurumlara bildirim sağlamak için prosedürler dokümante etmelidir.
Düzenleyici mercilere verilen raporların kayıtları muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.5).
8.2.4 İç tetkik
Kuruluş, kalite yönetim sisteminin;
a) planlanmış ve dokümante edilmiş düzenlemelere, bu Standart’ın gerekliliklerine, kuruluş tarafından
oluşturulan kalite yönetim sistemi gerekliliklerine ve uygulanabilir yasal gerekliliklere uyup uymadığını,
Kuruluş, tetkikleri planlama ve yürütme ile tetkik sonuçlarını kaydetme ve raporlama amacıyla
sorumlulukları ve gereklilikleri tanımlamak için bir prosedür dokümante etmelidir.
Bir tetkik programı, tetkik edilecek alanların ve proseslerin durum ve önemleri ile geçmiş tetkiklerin
sonuçları da göz önünde bulundurularak planlanmalıdır. Tetkik kriterleri, kapsamı, sıklığı ve yöntemleri
tanımlanmalı ve kaydedilmelidir (bk. 4.2.5). Tetkikçilerin seçimi ve tetkiklerin yürütülmesi, tetkik prosesinin
objektifliğini ve tarafsızlığını sağlayacak şekilde olmalıdır. Tetkikçiler kendi işlerini tetkik etmemelidir.
Tetkik edilen alanların ve proseslerin tanımlanması ve sonuçları dâhil, tetkikler ve sonuçlarının kayıtları
muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.5).
Tetkik edilen alandan sorumlu yönetim, tespit edilmiş uygunsuzlukların ve bunların nedenlerinin ortadan
kaldırılması için gecikmeksizin gerekli düzeltmelerin ve düzeltici faaliyetlerin gerçekleştirilmesini güvence
b) ürünün asıl amaçlandığı şekilde kullanımını veya uygulamasını engellemek için tedbirler alarak,
c) uygun olmayan ürünün kullanımını, serbest bırakılmasını veya şartlı kabulünü yetkiye bağlayarak.
Kuruluş, uygun olmayan ürünün şartlı kabulünün, ancak gerekçenin sağlandığı, onay alındığı ve yasal
şartların karşılandığı durumlarda gerçekleşmesini güvence altına almalıdır. Uygun olmayan ürünün şartlı
kabulüne ve kabule yetkili kişinin kimliğine ilişkin kayıtlar muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.5).
8.3.3 Teslimattan sonra tespit edilmiş uygun olmayan ürüne yönelik olarak gerçekleştirilecek
faaliyetler
Ürünün uygun olmadığının teslimattan sonra veya kullanılmaya başlandığında tespit edilmesi hâlinde
kuruluş, uygunsuzluğun mevcut veya olası etkilerine uygun tedbirler almalıdır. Alınan tedbirlerin kayıtları
muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.5).
Kuruluş, uygulanabilir yasal gerekliliklere uygun olarak tavsiye nitelikli bildirimlerin yayımlanmasına ilişkin
prosedürleri dokümante etmelidir. Bu prosedürler, herhangi bir zamanda yürürlüğe konulabilecek nitelikte
olmalıdır. Tavsiye nitelikli bildirimlerin yayımlanmasına ilişkin faaliyetlerin kayıtları muhafaza edilmelidir
(bk. 4.2.5).
8.3.4 Yeniden işleme
Kuruluş, yeniden işlemeyi, bunun ürün üzerindeki olası olumsuz etkisini dikkate alan dokümante edilmiş
prosedürlere uygun olarak gerçekleştirmelidir. Bu prosedürler, orijinal prosedürlerle aynı gözden geçirme
ve onaylama işlemine tabi tutulmalıdır.
Yeniden işleme tamamlandıktan sonra ürün, uygulanabilir kabul kriterlerini ve yasal gereklilikleri
karşıladığını güvence altına almak için doğrulanmalıdır.
Yeniden işlemenin kayıtları muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.5).
8.4 Verilerin analizi
Kuruluş, kalite yönetim sisteminin uygunluk, yeterlik ve etkinliğini göstermek amacıyla uygun verilerin tayin
edilmesi, toplanması ve analiz edilmesi için prosedürler dokümante etmelidir. Bu prosedürler, istatistiksel
teknikler ve bu tekniklerin kullanım düzeyi de dâhil, uygulanabilir yöntemlerin tayinini içermelidir.
Verilerin analizi, izleme ve ölçüm sonuçlarından elde edilen ve ilgili diğer kaynaklardan gelen veriler ile
asgari düzeyde aşağıdakilerden gelen girdileri içermelidir:
a) geri bildirim,
d) tedarikçiler,
e) tetkikler,
Verilerin analizi kalite yönetim sisteminin uygun, yeterli veya etkin olmadığını gösterirse kuruluş, 8.5’te
gerektiği gibi bu analizi iyileştirme için girdi olarak kullanmalıdır.
Analiz sonuçlarının kayıtları muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.5).
8.5 İyileştirme
8.5.1 Genel
Kuruluş; kalite politikasını, kalite hedeflerini, tetkik sonuçlarını, pazarlama sonrası gözetimi, verilerin
analizini, düzeltici ve önleyici faaliyetleri ve yönetimin gözden geçirmesini kullanmak suretiyle kalite
yönetim sisteminin yanı sıra tıbbi cihaz emniyet ve performansının sürekli uygunluğunu, yeterliğini ve
etkinliğini güvence altına almak ve sürekliliğini sağlamak için gerekli olan her türlü değişiklikleri tanımlamalı
ve uygulamalıdır.
8.5.2 Düzeltici faaliyet
Kuruluş, tekrarını önlemek amacıyla, uygunsuzluğa yol açan nedenleri giderecek tedbirleri almalıdır. Gerekli
her türlü düzeltici faaliyet gecikmeksizin gerçekleştirilmelidir. Düzeltici faaliyetler, karşılaşılan
uygunsuzlukların etkileri ile orantılı olmalıdır.
Kuruluş, aşağıda belirtilenler için gereklilikleri tanımlamak amacıyla bir prosedür dokümante etmelidir:
a) uygunsuzlukların gözden geçirilmesi (şikâyetler dâhil),
c) uygunsuzlukların yeniden oluşmamasını güvence altına almak için gerçekleştirilecek faaliyete olan
ihtiyacın değerlendirilmesi,
d) uygun olduğu takdirde dokümantasyonu güncellemek dâhil, gereken faaliyeti planlama, dokümante
etme ve uygulama,
e) düzeltici faaliyetin, tıbbi cihazın uygulanabilir yasal gereklilikleri karşılayabilme yeteneğini veya
emniyet ve performansını olumsuz yönde etkilemediğini doğrulama,
Her türlü incelemenin ve alınan tedbirin sonuçlarının kayıtları muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.5).
8.5.3 Önleyici faaliyet
Kuruluş, olası uyumsuzlukların oluşumuna engel olmak için bu uyumsuzlukların nedenlerini ortadan
kaldırmaya yönelik faaliyeti tayin etmelidir. Önleyici faaliyetler, olası sorunların etkileri ile orantılı olmalıdır.
Kuruluş, aşağıda belirtilenler için gereklilikleri tanımlamak amacıyla bir prosedür dokümante etmelidir:
a) olası uyumsuzlukların ve sebeplerinin tespiti,
c) uygun olduğu takdirde dokümantasyonu güncellemek dâhil, gereken faaliyeti planlama, dokümante
etme ve uygulama,
d) faaliyetin, tıbbi cihazın uygulanabilir yasal gereklilikleri karşılayabilme yeteneğini veya emniyet ve
performansını olumsuz yönde etkilemediğini doğrulama,
Her türlü incelemenin ve alınan tedbirin sonuçlarının kayıtları muhafaza edilmelidir (bk. 4.2.5).
Ek A
(bilgi için)
Çizelge A.1, bu Uluslararası Standart’ın (ISO 13485:2016) bu sürümündeki değişiklikleri bir önceki sürümle
(ISO 13485:2003) karşılaştırarak özetler.
Çizelge A.1 — ISO 13485:2003 ile ISO 13485:2016 arasındaki içerik
karşılaştırması<Tbl_large_span_--></Tbl_large_span_-->
ISO 13485:2016’daki madde ISO 13485:2003 ile karşılaştırıldığında, değişiklikler hususundaki görüş
0.2 Kavramların açıklanması — Uygun gerekliliklerin tanımına ilişkin iki ek kriter ilave eder:
— yasal gerekliliklere uygunluk,
— gereklilik, kuruluşun riskleri yönetmesi için zorunludur.
— Riskin tıbbi cihazın emniyet veya performans gerekliliklerine uygulanmasını veya
uygulanabilir yasal gerekliliklerin karşılanmasını sınırlar.
— “Dokümante edilmiş” teriminin; oluşturma, uygulama ve sürekliliği sağlamaya dair
ihtiyaçları kapsadığını açıklar.
— “Ürün” teriminin amaçlanan veya bir müşteri tarafından ihtiyaç duyulan çıktıları veya
ürün gerçekleştirme süreci sonucunda amaçlanan herhangi bir çıktıyı kapsadığını açıklar.
0.4 ISO 9001 ile ilişkiler — ISO 13485:2016 ve ISO 9001 arasındaki ilişkiyi belirtir.
— ISO 13485:2016 ve ISO 9001:2015 arasındaki yapısal ilişkinin Ek B’de yer alacağını gösterir.
— ISO 9001:2008’de yapılan değişiklikleri belirtmek amacıyla standartta kullanılan eğik yazım
kaldırılmıştır.
ISO 13485:2016’daki madde ISO 13485:2003 ile karşılaştırıldığında, değişiklikler hususundaki görüş
1 Kapsam — Bu Standart’ın, bir tıbbi cihazın yaşam döngüsünün bir veya daha fazla aşamasında yer
alan kuruluşlara uygulanabilirliğini bildirir.
— Bu Standart’ın kalite yönetim sistemi ile ilgili hizmetler dâhil, tıbbi cihaz kuruluşlarına
ürün ve hizmet sağlayan tedarikçiler veya dış taraflar tarafından da kullanılabileceğini gösterir.
— Dışarıdan tedarik edilen proseslerin izlenmesi, sürekliliğinin sağlanması ve kontrol
edilmesi sorumluluğunu özellikle vurgular.
— Madde 6 ve 8’dekilere uygulanamayan gereklilikleri genişletir.
— “Yasal gereklilikler” teriminin; kanunları, mevzuatı, yönetmelikler veya direktifleri
kapsadığını ve “uygulanabilir yasal gereklilikler”in kapsamını, kalite yönetim sistemi ve tıbbi cihazın
emniyet ve performansına ilişkin gereklilikler ile sınırladığını açıklar.
3 Terimler ve tanımlar — Bazı yeni tanımlar eklenmiştir ve bazı mevcut tanımlar yeniden yapılmıştır.
4.2 Dokümantasyon gereklilikleri Doküman kontrol gereklilikleri kapsamında kayıt kontrollerini içerir.
Tıbbi cihaz dosyasında yer alacak dokümanları listeler.
Mahrem sağlık bilgisinin korunmasına ilişkin yeni gereklilik
Dokümanların bozulmasına ve kaybolmasına ilişkin yeni gereklilik
5.6 Yönetimin gözden geçirmesi — Yönetimin gözden geçirmesi için bir veya daha fazla prosedürün dokümantasyonuna
ilişkin gerekliliği ve “belgelendirilip planlanmış aralıklarda” yönetimin gözden geçirmesine ilişkin
gerekliliği kapsar.
— Yönetimin gözden geçirmesinin girdi ve çıktılarının listeleri genişletilmiştir.
6.2 İnsan kaynakları — Gerekli eğitimi sağlayarak ve personel farkındalığını güvence altına alarak yetkinliği tesis
etmeye ilişkin dokümantasyon prosesleri için yeni gereklilik.
6.3 Altyapı — Altyapının ürün karışıklığını önlemesine ve ürünün düzgün bir şekilde elleçlenmesini
güvence altına almasına ilişkin gerekliliği ekler.
— Bilgi sistemini destek hizmetleri listesine ekler.
6.4 Çalışma ortamı ve kirlilik kontrolü — Çalışma ortamına ilişkin dokümantasyon gereklilikleri eklenmiştir.
— Steril tıbbi cihazlar için mikroorganizmalar veya parçacıklı madde ile gerçekleşen
kirlenmenin kontrolüne ilişkin gereklilik eklenmiştir.
ISO 13485:2016’daki madde ISO 13485:2003 ile karşılaştırıldığında, değişiklikler hususundaki görüş
7.3.6 Tasarımın ve geliştirmenin — Doğrulama planlarının ve arayüz değerlendirmelerinin dokümantasyonu için gereklilik
doğrulanması eklenmiştir.
— Doğrulama kayıtları için gereklilik eklenmiştir.
7.3.7 Tasarımın ve geliştirmenin geçerli — Geçerlilik planları, geçerlilik için kullanılacak ürünün ve arayüz değerlendirmelerinin
kılınması dokümantasyonu için gereklilik eklenmiştir. Geçerlilik kayıtları için gereklilik eklenmiştir.
7.3.9 Tasarım ve geliştirme — Değişikliğin etkisinin değerlendirilmesinin; işlemdeki ürünlerin ve risk yönetimi ile ürün
değişikliklerinin kontrolü gerçekleştirme proseslerinin çıktıları üzerinde yapılmasına dair gerekliliği ekler.
— Tasarım ve geliştirmedeki değişikliklerinin öneminin belirlenmesinde dikkate alınacak
ayrıntı eklenmiştir.
7.4.1 Satın alma süreci — Tedarikçi performansının tıbbi cihazın niteliği, tıbbi cihazla ilgili risk ve uygulanabilir
yasal gereklilikleri karşılayan ürün üzerine etkisine ilişkin tedarikçi seçim kriterlerine odaklanır.
— Tedarikçilerin izlenmesi ve tekrar değerlendirilmesine ve satın alma gereklilikleri
karşılanmadığında alınacak tedbirlere ilişkin yeni gereklilikler eklenmiştir.
— Kayıtların içeriğine dair ek ayrıntılar sunar.
7.4.2 Satın alma bilgisi — Satın alınan üründeki değişikliklerin bildirimini içermesi için yeni gereklilik eklenmiştir.
7.4.3 Satın alınan ürünün doğrulanması — Kuruluş, satın alınan üründeki herhangi bir değişikliği fark ettiğinde doğrulama
faaliyetleri ve alınacak tedbirlerin kapsamına yeni gereklilikler eklenmiştir.
7.5.1 Üretim ve hizmet sunumunun — Üretim ve hizmet sunmayı gerçekleştirmek için kontrollere ilişkin ayrıntılar eklenmiştir.
kontrolü
7.5.4 Servis faaliyetleri — Servis faaliyetlerine ilişkin kayıtların analizi için yeni gereklilik
7.5.7 Sterilizasyon ve steril bariyer — Steril bariyer sistemleri için gereklilikler eklenmiştir.
sistemleri için proseslerin geçerli
kılınmasına ilişkin özel gereklilikler
8.2.1 Geri bildirim — Geri bildirimin üretim ve üretim sonrası faaliyetlerden gelmesi gerektiğine işaret eder.
— Ürün gerekliliklerini izlemek ve sürekliliğini sağlamak amacıyla risk yönetimi
proseslerindeki geri bildirimi kullanmak için gereklilik ekler.
8.2.6 Ürünün izlenmesi ve ölçülmesi — Ölçüm faaliyetlerini gerçekleştirmek amacıyla kullanılan deney donanımını tanımlamak için
gereklilik ekler.
8.3 Uygun olmayan ürünün kontrolü — Dokümante edilmesi gereken kontrol türleriyle ilgili ayrıntılar ekler.
— Herhangi bir incelemeyi ve karar gerekçelerini içermek için gereklilik genelleştirilmiştir.
ISO 13485:2016’daki madde ISO 13485:2003 ile karşılaştırıldığında, değişiklikler hususundaki görüş
— Özel izinlere ilişkin gereklilikler ekler.
— Teslimattan önce, teslimattan sonra ve yeniden işlemeden sonra tespit edilen uygunsuzluklara
ilişkin gereklilikleri ayırmıştır.
— Tavsiye nitelikli bildirimlerin yayımlanmasına ilişkin kayıtlar için gereklilikler ekler.
8.4 Veri analizi — İstatistiksel teknikler ve bu tekniklerin kullanım boyutunu da içine alan, uygun yöntemlerin
belirlenmesini içermesi için gereklilik ekler.
— Girdilerin listesine ayrıntı ekler.
8.5.2 Düzeltici faaliyet — Düzeltici faaliyetin olumsuz bir etkisi olmadığını doğrulamak için gereklilik ekler.
— Düzeltici faaliyetin gecikmeksizin gerçekleştirilmesi için gereklilik eklenmiştir.
8.5.3 Önleyici faaliyet — Önleyici faaliyetin olumsuz bir etkisi olmadığını doğrulamak için gereklilik ekler.
Ek B
(bilgi için)
Çizelge B.1 ve B.2, ISO 13485:2016 ve ISO 9001:2015 arasındaki eşleşmeyi gösterir.
Çizelge B.1 — ISO 13485:2016 ve ISO 9001:2015 arasındaki eşleşme<Tbl_large_span_--
></Tbl_large_span_-->
ISO 13485:2016’daki madde ISO 9001:2015’teki madde
1 Kapsam 1 Kapsam
4.1.1 (başlık yok) 4.3 Kalite yönetim sisteminin kapsamının belirlenmesi
5.4.1 Kalite hedefleri 6.2 Kalite hedefleri ve bunlara erişmek için planlama
6.4 Çalışma ortamı ve kirlilik kontrolü 7.1.4 Proseslerin işletimi için ortam
7.2 Müşteri ile ilişkili prosesler 8.2 Ürün ve hizmetler için şartlar
7.2.1 Ürüne ilişkin gerekliliklerin tayini 8.2.2 Ürün ve hizmetler için şartların tayin edilmesi
7.2.2 Ürüne ilişkin gerekliliklerin gözden geçirilmesi 8.2.3 Ürün ve hizmetler için şartların gözden geçirilmesi
8.2.4 Ürün ve hizmetler için şartların değişmesi
7.4 Satın alma 8.4 Dışarıdan tedarik edilen proses, ürün ve hizmetlerin kontrolü
7.4.1 Satın alma süreci 8.4 Dışarıdan tedarik edilen proses, ürün ve hizmetlerin kontrolü
8.4.1 Genel
8.4.2 Kontrolün tipi ve boyutu
7.5.1 Üretim ve hizmet sunumunun kontrolü 8.5.1 Üretim ve hizmet sunumunun kontrolü
7.5.5 Steril tıbbi cihazlar için özel gereklilikler Eş değer madde yoktur
7.5.6 Üretim ve hizmet sunumu için proseslerin geçerli kılınması 8.5.1 Üretim ve hizmet sunumunun kontrolü
7.5.7 Sterilizasyon ve steril bariyer sistemleri için proseslerin geçerli Eş değer madde yoktur
kılınmasına ilişkin özel gereklilikler
7.5.10 Müşteri mülkiyeti 8.5.3 Müşterilere veya dış tedarikçiye ait mülkiyet
8.3 Uygun olmayan ürünün kontrolü 8.7 Uygun olmayan çıktının kontrolü
8.3.2 Teslimattan önce tespit edilmiş uygun olmayan ürüne yönelik 8.7 Uygun olmayan çıktının kontrolü
olarak gerçekleştirilecek faaliyetler
8.3.3 Teslimattan sonra tespit edilmiş uygun olmayan ürün karşısında 8.7 Uygun olmayan çıktının kontrolü
gerçekleştirilecek faaliyetler
1 Kapsam 1 Kapsam
5.3 Kurumsal görev, yetki ve sorumluluklar 5.4.2 Kalite yönetim sisteminin planlanması
5.5.1 Sorumluluk ve yetki
5.5.2 Yönetim temsilcisi
6.1 Risk ve fırsatları belirleme faaliyetleri 5.4.2 Kalite yönetim sisteminin planlanması
8.5.3 Önleyici faaliyet
6.2 Kalite hedefleri ve bunlara erişmek için planlama 5.4.1 Kalite hedefleri
8.2 Ürün ve hizmetler için şartlar 7.2 Müşteri ile ilişkili prosesler
8.2.2 Ürün ve hizmetler için şartların tayin edilmesi 7.2.1 Ürüne ilişkin gerekliliklerin tayini
8.2.3 Ürün ve hizmetler için şartların gözden geçirilmesi 7.2.2 Ürüne ilişkin gerekliliklerin gözden geçirilmesi
8.2.4 Ürün ve hizmetler için şartların değişmesi 7.2.2 Ürüne ilişkin gerekliliklerin gözden geçirilmesi
8.4 Dışarıdan tedarik edilen proses, ürün ve hizmetlerin kontrolü 4.1 Genel gereklilikler (bk. 4.1.5)
7.4.1 Satın alma süreci
8.5.1 Üretim ve hizmet sunumunun kontrolü 7.5.1 Üretim ve hizmet sunumunun kontrolü
7.5.6 Üretim ve hizmet sunumu için proseslerin geçerli kılınması
8.5.3 Müşterilere veya dış tedarikçiye ait mülkiyet 7.5.10 Müşteri mülkiyeti
8.6 Ürünlerin ve hizmetlerin piyasaya sunumu 7.4.3 Satın alınan ürünün doğrulanması
8.2.6 Ürünün izlenmesi ve ölçülmesi
8.7 Uygun olmayan çıktının kontrolü 8.3 Uygun olmayan ürünün kontrolü
Kaynaklar