You are on page 1of 7
VAI NET VE CHINH SACH BOI NGOAI CUA VIET NAM TRONG THOI KY HSI MOI (1986 - 2005) G n 20 nim qua. Dang va Nha nuée ta khdi xudng va lanh dao cong cude Déi trong d6 c6 déi ngoai. Véi chinh sch d6i ngoai déi mdi, ditt nude ta da ting buée thoat ra khéi tinh trang bi bao vay ¢6 lap, mé rong quan hé quéc té khong chi vé chinh tri ma ea vé kinh té, vi thé cita nuéc ta duge nang cao d khu vyc va trén thé gidi, tao ra mdi truing quée té thudn Igi cho cong cude xy dung va bao vé TO quéc Viét Nam xa héi chi nghia. Bai viét nay bude ddu néu lén mot si nét vé chinh sach d0i ngoai Viét Nam trong théi ky Déi mai (1986 - 2005). mdi, 1. Chinh sach déi ngoai cua Viét Nam thai ky 1986 - 2005 dién ra trong béi cénh. dat nude ¢6 bude chuyén tiép r&t dang cht J, tinh hinh quée té cé nhiing thay déi cin ban khae trudc d6 1a co sd quan trong dé Dang va Nha nude ta déi méi tw duy doi ngoai, ting bude hoan thign dudng Idi, chinh sfch déi ngoai rong mé, da dang héa, da phuong hoa quan hé quée té. Trong nude: giai doan 1986 - 1995, dit nude vin é trong tinh trang khing hodng vé kinh t& - xa hgi nhu Dai hoi Dang 14 th VII, thang 6-191 nhan dinh: "Dat nude ta chua ra khéi khiing hoing kinh t - xa h9i, cong cuge déi mdi cdn nhaing mat han ché, nhiéu viin dé ki xa h@i néng béng chuia duse gidi quy Th.S. Dai hoe Dit Lat. BUI VAN HUNG’ Giai doan tir 1996 - 2005, dat nude da ra khéi khiing hong kinh té - xa héi, tuy nhiéu mat cdn chua viing chéc nhung bit dau chuyén sang thdi ky day manh céng nghiép héa, hién dai héa vi mye tiéu dan gidu nude manh, x4 hdi cdng bing, dan chi van minh. Quéc té: giai doan tix 1986 - 1991: cdc nuée xa héi cha nghia déng loat tién hanh céng cudc cai té vA lin siu vao khing hoang kinh té - x& hdi, trong khi d6 Chién tranh lanh va trat ty thé gidi hai eye vin con tén tai. Nhung tit 1989 - 1991, cd ba yéu trén da nhanh chéng di vao giai doan "thao nut" va két thic. Giai doan 1991 - 2005, trat ty thé gidi da cue hinh thanh trong xu huéng khu vue hoa, quée té héa, toan céu héa phat trién Cuge eich mang khoa hoc - ky thuat phat trién nhu va bao, hau hét cdc nude uu tién cho phat trién kinh té, hé tu tudng khong cén la chudn mye cao nhat trong quan hé quée té, Xu hudng héa diu, déi thoai. hop tac va phat trién day ldi nguy co chién tranh hat nhan, nhung chién tranh cuc bé. xung dét séc téc, ton gido lai c6 xu hudng tang én. Cae van dé toan edu nhu nan déi , moi trudng sinh thai khiing bd, bénh dich... dat ra gay gat cho khong chi riéng mgt nude nao ma doi héi sy cing nhau giai quyét. ‘Vai nét vé chinh sach déi ngowi... Xudt phat ti boi cdimh trong nude va quée @ nhu trén, Dang va Nha nuée ta da diéu chinh chinh sich déi ndi va déi ngoai cho hgp If, nhim thye hign ba muc tiéu an ninh, phat trién va anh hudng. Véi tu tudng "thém ban bét tha" va phuong chim “di bat bién, img van bién" ma Chii tich H6 Chi Minh da vach ra, Dang va Nha nude ta dé ra phuong chim da dang héa, da gi fh quéc gia lam trong, déng thdi cd ging déng gop vio su nghiép hda binh, de lip dan dc, dan chi va tign b9 xa hdi cia nhan dan thé gidi dudi nhiéu hinh thie thich hgp Dai hi lan tha VI (thang 12-1986) chi truong ra site két hgp stfe manh ciia dan te véi stte manh cia thdi dai, thie ddy qué trinh binh thudng hoa quan hé véi Trung Quée va cdi thién quan hé véi cée nude Dong Nam A, Nghj quyét 13 Bé Chinh tri khoa VI (thang 5-1988) dién ra véi ch dé "Git viing hda binh, phat trién kinh té va chi truong "thém ban bét tha", da dang héa quan hé trén nguyén tac tén trong dé lap, cha quyén va cing e6 Igi. Dai hdi lin thir VII (thang 6-1991) néu khdu higu "Vigt Nam mudi la ban véi tit cd ce nude trong cOng déng thé gidi, phan dau vi héa binh, dge lap va phat trién” (2) va Dai hoi ldn thir IX (thang 4-2001) hoan chinh phuong cham doi ngoai "Viet Nam sn sang 1a ban, la déi tac tin cay cia cae nude trong cong déng quée té, phan d&u vi héa binh, déc lap va phat trién" (3). Nghi quyét Hoi nghj lan thit VIII, Ban Chap hanh Trung wong khoa IX néu ra khéi nigm méi vé déi tae vi dé tugng dé cy thé hod hai mat hgp tac vi dau tranh trong quan hé qué té. RO rng 1A véi tu duy mdi vé déi ngoai, Dang va Nha nu¢ ta da can cit vao tinh hinh thyc tién cia quéc té vA trong nuéc dé ting bude hoan phugng héa quan hé quée ti Et chinh dudng Idi vA chinh sach déi ngoai, ra site thie ddy mdi quan hé hgp tac vi moi quée gia ¢6 ché d6 chinh tri - xd hdi khae nhau trén tinh thén binh dang, eiing c6 Igi va kién quyét dau tranh chéng lai nhiing dé xAm pham déc lap, chia quyén, théng nhit, to’in ven lanh thé va Igi {ch dan t6e. Dé phat huy chinh séch déi ngoai rong mé, da phuong héa, da dang héa quan hé quée té, Dang va Nha nude ta di dé ra cée hinh thie quan hé phong phi, lay quan hé chinh tri - ngoai giao lam tién dé phat trién cho cic méi quan hé kinh té - thuong mai, van héa, khoa hoc - ky thuat... Sy tham gia vio hoat dong déi ngoai cia cd hé thong chinh tri va nhan dan lam cho.céc méi quan h@ song phuong va da phuong phat rién, day nhanh qua trinh hoi nhap kinh S clia nude ta trong tién trinh déi Nhu y, Udi méi tu duy déi ngoai cha Dang ta 1a mt qué trinh tir déi méi céch nhin nhan, danh gia nhiing chuyén bién quanh co phite tap cia tinh hinh thé gidi, clia yeu edu va déi hdi cia nén kinh té - xa hdi dat nude dén vige dé ra chinh sach déi ngoai phat hgp. Dang va Nha nuéc ta dé ra chinh sich déi ngoai da phuong héa, da dang héa quan hé quée té va huy dong su tham gia cita moi Iye lugng trong nue lam cong tac déi ngoai, nhung tam ly nghi ngai vé ban - tha vin tén tai kha lén lam anh hudng tdi higu qua déi ngoai. Viée xac dinh 13 déi tae, déi tugng 1a mot bude chuyén quan trong trong nhn thie va hanh dong cia Dang va Nha nuéc ta, thé hign tu duy mdi phi: hgp véi tinh hinh méi, coi hgp tae va dau tranh 18 hai mat bign ching, dan xen, bién héa trong thai ky méi. 2. Chinh sach déi ngoai ctia Viet Nam thdi ky 1986 - 2005 tiép ndi truyén thong 32, ngoai giao cla dan téc vi mang tinh déi indi cach mang. Nén ngoai giao tit 1945 trd vé trudc thé hign tinh than héa hiéu, khoan dung, mém méng, linh hoat nhim tao méi trung hda binh dé xay dung, bao vé va phat trién d&t nuée. Dé itng phé vdi cic triéu dai phong kign Trung Quée hang manh, luén thudng truc tu tudng "binh thién ha" va chinh sich "vién giao cin céng”, éng cha ta da hét site khén khéo thi hanh chinh sach déi ngoai: thdi binh thi nép céng va cdu phong dé “trong xung dé, ngoai xung vuong": sau mdi lan buge phai khiing chién chdng xm luge thang Igi thi lai “ding bién si ban hoa" dé dap Ut di ha, Nho d6, héa binh. doe lap. chi quyén va toan ven ldinh thé quée gia duge bao dam, nude c6 diéu kién dé phat trién: "Xua nay, truyén thdng ngoai giao Vide Nam 1A hoa hiéu, "Dem dai nghia thang hung tan. Lay chi nhan thay cng bao", Méi lin bude phai khang chién chdng ngoai xm thi sau ai vugt qua dau thong, khoan dung, mém méng khéi phuc bang giao dé “tit mudn dai chign tranh" (4). dm, tham vong cua ke ai chién tranh, Nhang phim chat tét dep va tinh tuy cia truyén théng ngoai giao Viét Nam duge thé hign trong tu tudng ngoai giao Hé Chi Minh. Chit tich Hé Chi Minh da xay dung nén ngoai giao Viét Nam hién dai theo tinh, than "ha hiéu’."thém ban bét tha", "di bit bign, mg van big" va "Vigt Nam muén lam ban vdi moi nude dn chi khong gay thi: odin véi_ mdt ai”. V6i phuong cham ay. ngoai giao ViGt Nam da gp phan loai bét ting ké tha, tranh tha thai gian hda hoan dé chudn i xy dung lye lugng cho cude khang chién chéng Phap va chéng My thing Igi. Trong khang chién, chung ta n két véi nhan khong chi ldy tu tudng do dan tidn b6 wen thé gidi, ma cdn voi Rghién cau Lich sit. 56 8.2006 nhan dan tién bo yeu chudng hoa binh 6 Phap va My. khoan dung, nhan dao vdi ti, binh va cd nhiing ngudi lm dudng lac 1éi. Ngay sau khi cuge chién tranh két thiic, Dang va Nh nuée ta da tim kiém cdc co hoi dé ndi lai quan hé véi Phap (4 - 1973) va sau nay 1a My (7 - 1995). Chinh sach déi ngoai ea Viet Nam théi ky Déi mdi thé hién tinh cach mang vé nghién citu va nhan dinh tinh hinh thé gidi va mau thudn cia thdi dai, vé quan diém ban - tha, vé quyén Igi giai etip va dan toe: vé chudin mye trong quan hé quée té, vé phugng cham déi ngoai da phyong héa va da dang héa trong quan hé quée t Uién tap trung cho phat trién kinh té doi ngoai, vé wu tién cho quan hé vdi cde nude lang giéng va khu vuc. vé quan hé vdi céc nude lén va cae trung tim kinh té - tai chinh quéc té, vé quan niém mdi trong bao vé dgc lap chi quyén lanh thé va an ninh| quée gia: vé chuyén chinh v6 san. Khi trat tu thé gidi hai eye va Chién tranh lanh cén chi phdi quan hé quée t& (1986 - 1991), Viét Nam xée dinh quan hé véi Lién X6 1a hén da tang, 1A ban véi cdc nude dan chi, phong trao gidi phéng dan téc, phong tro céng san va cong nhan quéc té va ditng han vé phe xa héi cha nghia, déng thdi coi tAt cd cae nude dé quée chi nghia va cd Trung Quée 1A ké tha (Lai néi dau Hién phap 1980 va duge sita lai trong Hign phap 1992). Nhung khi chi nghia xa hdi 6 Déng Au va Lién X6 lan luot sup dé, trén ed sé béi cnh quée té va thye té dat nue, Vigt Nam dit khoat déu tranh tir bé nhiing gi da 1di thdi, lac hau va khéng con pha hgp nifa trong cong tac déi ngoai: thay déi nhan dinh vé chai nghia x4 hdi 1a nhan t6 bao dim chit khong cdn 12 tién cong nita khong coi nude nay hay nude khac la ké tha ma» ¢ dinh rd déi tac va déi tugng: xae Vai nét vé chinh sich déi ngoat, dinh lai chudn mye trong quan hé qude té khong qua I¢ thude vio ¥ thtte h¢ ma chi truang lam ban véi tat ed cdc mutde trén thé gidi: binh thing héa quan hé vdi cae nude tiing coi 1A ké tha nhu ‘Trung Quée vA My. gia nhip ASEAN, tham gin gidi quyét van dé toin edu (Interpol, chéng khiing b6, Nghi dinh thu Kyoto...), xiie dinh déc lap chi quyén khong chi dya wén site manh quan sy mi vé phat tri hea. tao diu kign cho cng dan Vigt Nam va Vigt kiéu xudt nhap cinh mét efeh thuan Igi c 8. Chinh sich déi ngoai cia Viet Nam thdi ky Pdi méi trong khi coi trong tit et n va anh trung wu kinh che mue tiéu an ninh, phit tr hung da ting bude hung su ta tign hang du cho vige phat tr dat nude Nh§n thite ding din xu hung phat wu tién cho phat trién kinh te trong chinh sach déi ngoai dé phat huy ndi lye va tranh thi ngoai lye 1a yéu edu bite thiét cla cong cude Dai mdi. trién, vid Ngoai gino da g6p phan hoa binh va 6 thugng mai vi day manh xudt nh§p khéu, thu hit diu tu nuée ngoai va nguén von thi trd cling nhu vién trd eta cic nude lam tt céng tac vé ngu’i Viet Nam 6 nude ngoai nhim khuyén khich ho déu tu phat trién kinh té trong nude... 20 méi trudng dinh, xtc tid phat trién m kiém thi trudng nhim “ie t6 chite quéc té. ‘Trong giai doan dau eita thai ky Déi méi (1986 - 1995), nhiém vu déi ngoai trong tam 1A pha thé bao vay. effm van quée té. g6p phiin dua nude ta ra khdi king hoding kinh 06 - xa hdi. Véi vige ky két Higp Paris vé Campuchia thing 10-1991 thong qué trinh binh thud khai g héa quan he vdi cic déi tae quan trong 1a Trung Quéc, 33 ASEAN, EU, Nhat Bin va My. ngoai giao Viet Nam khéng nhiing hoan thanh nhiém vu trong tam trén ma cOn tang cudng hop tac kinh 16 - thuigng mai song phudng va da phugng, gop phan dua nude ta ra khéi khiing hoang kinh t6- xa Trén cd sé nhiing thanh tyu dat duge. trong giai doan tiép sau cia thi ky Doi méi, Ding va Nha nude ta chi truong dé manh hoat dong kinh té déi ngoai, tang kha nding hdi nh4p kinh té khu vye va thé gidi. Thi trudng xudt nhép khau hang hoa cia Vigt Nam, quan hé ddu tu, vién trg phat trién... khéng nging duge md réng. ‘Téng kim ngach xudt khdu tang nhanh, binh quin hing nam thdi ky 1991 - 1995 tng 17.8%. thi ky 1996 - 2000 tang 21%, thai ky 2001 - 2005 tang 17.3%: kim ngach xudt khdu h quan ngudi tang tit 36,.3USD nam 1990 Ién 166USD nam 2000 va khoing 390USD nam 2005 (5). 4. Chinh séch doi ngoai cia Viét Nam théi ky Déi mdi khng dinh sv da phuong héa, da dang héa trong quan hé quée té. BO may, doi ngii cn bd Lm céng tac déi ngoai va co ché hign thyc héa chinh sach déi ngoai cé nhiing su di mdi khae truée véi yéu cdu cao hon Jing va Nha nude ta dé ra dudng Idi déi méi tit Dai hdi VI. trong dé c6 déi mdi vé dung 161 d6i ngoai; va phai dén Dai hoi VII (thang 6 - 1991) chinh sdch déi ngoai duge nang Ién: "Viet Nam muén 1a ban véi tat nude trong cong déng thé gidi, pl dau vi hda binh. doc lap va phat trién" va dén Dai hdi 1X (thang 12-2001) tiép tuc lam rd hon: “Viet Nam san sang 1a ban, 1a déi tac tin cy véi tit ed cde nude trong céng déng thé gid Kha nang tap hgp lye lugng da dang hon va muc tiéu phat trién kinh té dé gia tang 34a Rghién ciru Lich sit. sé 8.2006 anh hudng trong mot Writ ty thé gidi da eve dang hinh thanh cia xu thé ton edu hé: dat ra cho cdc nude tim kiém su hyp tic da phugng, da dang mét cach hgp ly dé phat tridn Dat trong xu thé dé, Vigt Nam kip théi dé va dudng 161 déi ngoai da dang hoa, da phugng héa quan he qude té, quan hé véi tat ed edie nude khong phan bigt "din chi” hay “dé qude’, tut bin cha nghia hay xa gi cha nghia ma cha ¥ dé déi tae va déi tugng vi Igi ich quée gia va su hai hoa véi Igi ich quée té. Dén nim 1995 Viet Nam da dat quan hé ngoai giao vai hiiu hét cic nude trén thé gidi, khéi phue va phat trién quan hé vdi Nga, SNG vA Déng Au: binh thudng hoa quan hé véi Trung Quée vat Hoa Ky: gia SEAN; ky higp dinh khung véi (c6 quan hé véi 167 quéc gia va vang lanh thé va hon 200 t6 ehite quée té va dén 2005 14 169 nue) Khi thue hign phuong chim da dang héa. da phuong héa quan hé adi ngogi, thit tu uu tién khu vue va déi tic trong chinh h déi ngoai cing trude: uu tién truée hét cho phat trién kinh té uu tién cho quan hé lang giéng. khu vue. ede nuée ban bé truyén théng. linh hoat, khac ‘Trong théi ky Déi méi. méi quan hé gitta nhiing ndi dung vé mé rng hgp tac kinh té An héa. khoa hoe - ky thugt méi duge nhan manh trong tt duy doi ngoai. Mat tran ddi ngoai ludn két hop chat ché véi cae mit tran kinh té vA chinh tri, vain héa va khoa hoc - ky thuat... trong dé mat t kinh té chiém vj tri quan trong nhat trong hoat déng quée té cia Viet Nam, Chinh hoat dong déi ngoai di dem Ini nhing két qua thiét thue cho Vige Nam thoat ra khéi khiing hong va khong ngiing phat widn. néing cao vj thé cia Viét Nam trén trudng n que té vi nhu edu mé rong thi trudng. tranh thi vdn va eéng nghé phue vy cho sy nghigp céng nghigp hoa, hign dai hoa va pha hgp véi xu thé khu vue héa, toan cdu héa, qua trinh hdi nhap quée té eda Vist Nam pha hgp vdi xu thé cia thdi dai, vi Idi eh quée gia. phat huy ban sée van héa din te, vita Uigp nhdn, vita phat huy anh hudng ra khu vue va trén toan thé giéi Nén ngoai giao Vict Nam hign dai ludn kién dinh vé nguyén tac chign luge va mém. déo vé sich luge: "Co déng. link hoat trén cd sé nim viing chinh sach va muc tiéu co ban cing IA ban se eda trudng phai ngoai giao Viét Nam" (6). Thém nia. "Vigt Nam dinh méi quan Jim hang dau cho vige tang cudng bang a0 véi ce nuée ling giéng theo phiong ngon: ho hang xa, mua lang giéng gin" noi lén truyén thong trude hét coi ng su giao hao vdi cie nude lan bang" Xuiit phat tir déi méi tu duy déi ngoai. Dang va Nha nuée ta nhan dinh ro hon vé . khong hoan toan nhu: "Trude day. ndi téi yéu té quéc té. chi yéu 1A néi téi quan hé véi cde nude “ban be” vA tudn theo nhiing chudn mye chinh tri. tinh thén dinh san (8) m in bigt 1d Adi tugng va déi tac trong mdi déi tugng ¢6 thé c6 mat edn tranh tha, hgp tic va trong mét sO déi tac vain c6 thé co mat khie biét, mau thudn véi lgi ich gc ta. Vai nhan thite dé, Vig khéo Iéo xit IY quan hé véi tat ed cde nude. nhat 1A ede nude Idn nhit thiét phai can bang Igi ich cha hg tranh bi cae nude Idn Igi dung dé mae ci véi nhau, Diéu est yéu véi moi nude c6 ché do chin ké tha, vé ban bé vA déi "anh em". din tong quan h xf hgi khée nha Ih ludn neu cao ton trong dge Hip. char quyén Vai nét vé chinh sach déi ngoai, théng nhat. todn ven anh thd. binh ding va cing c6 Igi. ng xu thé khu vue héa, toin ciu héa, c nude va cde trung téim dn vé kinh té va chinh ti déng vai trd rt quan trong thé gidi vé moi linh vye. Hdi nhap quée té dé phat tri quée phing, n yéu edu bie thiét mang tinh néi tai ca Viét Nam khéng thé khdng xit ly tét quan hé vdi cde nude Ién. Thue té 1A véi vige binh thudng héa va phat trién quan hé véi Trung Quée. My. Nhat Ban va EU. Viet Nam da tim kiém duge nguén vén va ky thuat, nhiing thi trudng rong lén dé phat trién kinh té va nang cao vi thé quéc té cha minh. n kinh té, bio dam an ninh va ng cao vi thé cla quéc Vigt Nam luén thay chung, coi trong va khong ngitng eding ¢6 quan hé hgp tic, hit nghi véi ce nude ban ba, cée hye lugng edieh mang. tién b9. ly vén cé quan hé truyé doin két va hét long ang ho View trong cude dau tranh vi dc lap, thong ni T6 quée. Trong théi ky D6i mdi, Vigt Nam da khéi phuc va phat trién quan hé hitu nghi vdi Nga, cite nude SNG. cc nude Dong Au, cée nude trong Phong trio Khéng lién két, cde ding cong siin va cong nha 16, cde ding cdnh ta, efe lye lugng din cha va tién bO thé gidi... tr phuong thie hgp tac, ton trong dé quyén, ton ven lanh thd, binh dang va cing cé Idi. Ngoai giao nha trong nhing nén ting va co sé cla moi quéde gia e6 chit quyén, Ngoai gino nha nude va ngoai gino nhan dan 1A sgi chi dd xuyén sudt nén ngoai giao Viet Nam hign dai phue vu su nghiép cach mang eita din tc St hop moi linh vyc va hinh thie nude n tinh than déi mdi ap, chi nude Ti mot 35 hoat dong, huy dng moi Ive lugng eta dt nuée. gin vdi nhiing xu hudng chi yu trén thé gidi dé tao ra site manh tong hgp" ) vong thai ky van dong gidi phong dan te, ce nha Minh dao each mang Vigt Nam dung a Lanh tu H6 Chi Minh vi dai da dua cach mang Vigt Nam trd thanh mét bd phan khang khit ca cach mang thé gidi. ‘Trong hai cuge khang chi chdng Phip va chong My ctu nude. ngoai giao nhan din cang thé hign rd hon vai trd to lén, cing véi ngoai giao nha nude tao thanh mét mat tran, gép phén quan trong cho muc ti¢u ddc lip dan toc va thong nhat TS quéc. Trong thai ky dau xdy dung va bio vé TS quée Vigt Nam théng nhit, ngoai giao nhan dan lai tip tue phat huy du tranh pha thé bao vay c&im van eta cae thé lye tha dich, tao ra tién dé va diéu kién dé Viet thé gidi. ‘Trong 20 nam Déi méi, ngoai giao nhan dan lai duge phat huy vdi ndi dung va phuang thite hoat déng ngdy cing phong phi, da dang. linh hoat. Ngoai giao nhan din thdi ky Déi méi huy dong site manh tng hgp cia cd hé théng chinh tri hoat dong déi ngoai eda Dang, Chinh phi. Quée hGi, cic doan thé chinh tri - xa hi, h9i ngdnh nghé, ede ed quan quée phdng - an ninh, cic dia phugng doanh nghigp, ngudi Viet Nam & nude ngodi "gop phé tang su hidu bi nhau, déng thai ae dong Ui tink ton eta ede chinh phi, cudi cing e6 thé gop phan chuyén héa quan hé giita eae quée gia" (10) Ding lank dao toAn dign, Nha nuée auiin If thdng nha va thyc hign ehinh sich va hoat dong déi ngoai thdi ky Déi méi Dudi su linh dao eta BO Chinh ti, Ban Chap hinh Trung uong va Chinh phi, n vai trd, cang m hdi nhap cdc hig cdc lin 36 ngoai giao Viét Nam da phat huy manh mé tinh than chi dong, sang tgo, tich eye thye hién thang loi dudng Idi, chinh sach déi ngoai edia Ding. BG Ngoai giao 1a co quan chuyén tréch trién khai thue hién chinh sich déi ngoai, nhung cée nha lanh dao Dang va Nha nuéc true tiép tham gia gidi quyét cac vin dé lén vé déi ngoai nhu vin dé Campuchia; binh thuting héa quan hé CHU THICH (2). (2). Dang Céng san Viet Nam, Van kién Dai Agi dai bidwu todn quiie lin thie VIL, Nxb. Chinh vx Quédc gia, Ha 1991, tr, 50, 147. (3), Ding Céng sin Vigt Nam, Van hign Dai hoi dlai bid toan qué lan thit IX, Nxb. Chinh tri Quée gia, Ha Noi, 2001. tv. 42 (4). Nguyén Dinh Bin (Chit bién), Ngoai giao Viét Nam 1945 - 2000, Nxb. Chinh tri Quée gia, Ha 1002, tr. 17-18, (8). Vo Héng Phiie, “Nhiing thank tu vé kink 18» xa hGi qua 20 néim doi madi (1986-2005)", trong Vig Nam 20 néim déi mdi, Nxb, Chink tri Quée gia, Ha Noi, 2006. Rghién citu Lich sir, 36 8.2006 véi Trung Quée, Mj. 0, nganh déu 6 cée vu trién khai cic hoat déng hop tac quée té. Nhiéu nhém nghién ettu va trién khai cic nhiém vy déi ngoai cu thé nh nhém CP87 cia Chinh phi chuyén trich vé v&n dé Campuchia. Déng dao cac can b6 va nhan vién ngoai giao duge dio tao theo hudng chuyén nghiép héa, khong nging nang cao chuyén mén, nghiép vu (©), (). Va Khoan, “Truimg phdi ngoai giao Vigt Nam", wong 116i nhdp quée t@ va git vting bain . Nxb. Chinh tr} Quée gia, Ha NO, 1995, tr 423, 433. (). Le Mai, "Stie xudn dan t guide 0, sie, Nxb, Chinh tri Quée gia, 140. trong giao lew trong Héi nhdp quée (é vd git ving ban Néi, 1995, tr. (), (10). Va Khoan, "“Pruing phai ngowi giao Viét Nam", trong Hoi nhdp quée te va git ting ban de, Nxb, Chinh , 1995, tr. 430, 431 Quée gia Ha D Ww

You might also like