‫ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ‬

‫اﻧﮕﻠﺲ و ادﺑﻴﺎت ﻓﺎرﺳﯽ‬

‫)ﻧﺎﻣﻪ ای از اﻧﮕﻠﺲ ﺑﻪ ﻣﺎرﮐﺲ(‬

‫ﭼﻨﺪ هﻔﺘﻪ اﻳﺴﺖ ﮐﻪ در ﭘﻬﻨﻪ ای ادﺑﻴﺎت و هﻨﺮ ﻣﺸﺮق زﻣﻴﻦ ﻏﺮق ﺷ@ﺪﻩ ام‪ .‬از ﻓﺮﺻ@ﺖ‬
‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﮐﺮدﻩ و ﺑﻪ ﺁﻣﻮﺧﺘﻦ زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ام‪ .‬ﺁﻧﭽﻪ ﺗﺎﮐﻨﻮن ﻣﺎﻧﻊ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑ@ﻪ‬
‫ﺁﻣﻮﺧﺘﻦ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﯽ ﺑﭙﺮدازم‪ ،‬از ﻳﮏ ﺳﻮ ﻧﻔﺮت ذاﺗﯽ ﻣﻦ ﺑﻪ زﺑﺎن هﺎی ﺳﺎﻣﯽ اﺳﺖ و از‬
‫ﺳﻮی دﻳﮕﺮ وﺳﻌﺖ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺻﻴﻒ اﻳﻦ زﺑﺎن دﺷﻮار ﺑﺎ ﺣﺪود ﭼﻬﺎر هﺰار رﻳﺸﻪ ﮐﻪ در‬
‫دو ﺗﺎ ﺳﻪ هﺰار ﺳﺎل ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ‪.‬‬
‫ﺑﺮﻋﮑﺲ‪ ،‬زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ‪ ،‬زﺑﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﺁﺳﺎن و راﺣﺖ‪ .‬اﮔﺮ اﻟﻔﺒﺎی ﻋﺮﺑﯽ ﻧﺒﻮد ﮐﻪ‬
‫هﻤﻴﺸﻪ ﭘﻨﺞ‪ ،‬ﺷﺶ ﺣﺮف ﺗﻘﺮﻳﺒ ًﺎ ﻳﮏ ﺻ@ﺪا ﺗﻠﻔ@ﻆ ﻣ@ﯽ ﺷ@ﻮﻧﺪ و اﻋ@ﺮاب ﻧﻴ@ﺰ روی ﮐﻠﻤ@ﻪ ه@ﺎ‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ دﺷﻮاری هﺎﻳﯽ در ﺧﻮاﻧﺪن و ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽ ﺁورد ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل‬
‫ﻗﻮل ﻣ@ﯽ ده@ﻢ ﮐ@ﻪ در ‪ ٤٨‬ﺳ@ﺎﻋﺖ دﺳ@ﺘﻮر زﺑ@ﺎن ﻓﺎرﺳ@ﯽ را ﻓ@ﺮا ﺑﮕﻴ@ﺮم‪ .‬اﻳ@ﻦ ه@ﻢ ﺑ@ﻪ دﻟﻴ@ﻞ‬
‫ﻟﺠﺒﺎزی ﺑﺎ »ﭘﻴﭙﺮ« ‪ . (Pieper)١‬اﮔﺮ او ﺧﻴﻠﯽ ﻣﺎﻳﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑ@ﺎ ﻣ@ﻦ ﺑ@ﻪ رﻗﺎﺑ@ﺖ ﺑﺮﺧﻴ@ﺰد‪،‬‬
‫اﻳ@@ﻦ ﮔ@@ﻮی و اﻳ@@ﻦ ﻣﻴ@@ﺪان‪ .‬زﻣ@@ﺎﻧﯽ را ﮐ@@ﻪ ﺑ@@ﺮای ﻓﺮاﮔﻴ@@ﺮی زﺑ@@ﺎن ﻓﺎرﺳ@@ﯽ درﻧﻈ@@ﺮ ﮔﺮﻓﺘ@@ﻪ ام‬
‫ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺳﻪ هﻔﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﺣﺎل اﮔﺮ ﺁﻗﺎی ﭘﻴﭙﺮ ﺗﻮاﻧﺴﺖ در دو ﻣﺎﻩ اﻳﻦ زﺑﺎن را ﺑﻬﺘ@ﺮ از ﻣ@ﻦ‬
‫ﻳﺎد ﺑﮕﻴﺮد اذهﺎن ﻣﯽ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ او در زﻣﻴﻨﻪ ی ﻓﺮاﮔﻴﺮی زﺑﺎن از ﻣﻦ ﺑﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑ@@ﺮای »واﻳﺘﻠﻴﻨ@@ﮓ« ‪ (Weitling)٢‬ﺑﺴ@@ﻴﺎر ﻣﺘﺄﺳ@@ﻔﻢ ﮐ@@ﻪ ﻓﺎرﺳ@@ﯽ ﻧﻤ@@ﯽ داﻧ@@ﺪ زﻳ@@ﺮا اﮔ@@ﺮ‬
‫ﺁﺷﻨﺎﻳﯽ ﺑﺎ اﻳﻦ زﺑﺎن داﺷﺖ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺖ »ﺁن زﺑﺎن ﺟﻬﺎﻧﯽ را ﮐﻪ در ﺁرزو داﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻴﺎﺑﺪ«‪.‬‬

‫‪ -١‬وﻳﻠﻬﻠﻢ ﭘﻴﭙﺮ )ﻣﺘﻮﻟﺪ ‪ ،(١٨٢٦‬زﺑﺎن ﺷﻨﺎس و روزﻧﺎﻣﻪ ﻧﮕ@ﺎر‪ ،‬ﻋﻀ@ﻮ اﺗﺤﺎدﻳ@ﻪ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ@ﺖ ه@ﺎ‪-‬‬
‫ﺟﺰو ﻣﻬﺎﺟﺮﻳﻨﯽ ﮐﻪ در ﻟﻨﺪن زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽ ﮐﺮد‪.‬‬
‫‪ -٢‬وﻳﻠﻬﻠﻢ واﻳﺘﻠﻴﻨﮓ )‪ (١٨٠٨‬در ﺁﻏﺎز ﺷﺎﮔﺮد ﻧﺠﺎر ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺲ از ﺁﺷ@ﻨﺎﻳﯽ ﺑ@ﺎ ﻣ@ﺎرﮐﺲ و اﻧﮕﻠ@ﺲ‬
‫از ﮐﻤﻮﻧﻴﺴ@@ﺖ ه@@ﺎی اﻓﺮاﻃ@@ﯽ ﺷ@@ﺪ و در ﺳ@@ﺎل ‪ ١٨٤٩‬ﺑ@@ﻪ ﺁﻣﺮﻳﮑ@@ﺎ ﻣﻬ@@ﺎﺟﺮت ﮐ@@ﺮد‪ .‬او در ﺁرزوی ﻳ@@ﮏ‬

‫‪١‬‬
‫ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ‬

‫ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪﻩ ی ﻣﻦ ﻓﺎرﺳﯽ ﺗﻨﻬﺎ زﺑﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺁن ﻣﻔﻌﻮل ﺑﯽ واﺳﻄﻪ و ﺑﺎ واﺳﻄﻪ وﺟﻮد‬
‫ﻧﺪارد‪.‬‬
‫در ﺿﻤﻦ‪ ،‬ﺣﺎﻓﻆ ﭘﻴﺮ ﺧﺮاﺑﺎﺗﯽ را ﺑﻪ زﺑ@ﺎن اﺻ@ﻠﯽ ﺧﻮاﻧ@ﺪن‪ ،‬ﻟ@ﺬﺗﯽ دارد ﮐ@ﻪ ﻣﭙ@ﺮس‪ -‬اﻣ@ﺎ‬
‫»ﺳﺮ وﻳﻠﻴﺎم ﺟﻮﻧﺰ«‪ ،‬ﺑﺎ ﻋﺸ@ﻖ واﻓ@ﺮی ﮐﻠﻤ@ﺎت زﺷ@ﺖ و رﮐﻴ@ﮏ را در اﺷ@ﻌﺎر ﺣ@ﺎﻓﻆ ﺑﮑ@ﺎر‬
‫ﺑﺮدﻩ اﺳ@ﺖ و هﻤ@ﺎن اراﺟﻴ@ﻒ را ﺑ@ﻪ ﻋﻨ@ﻮان ﻣﺜ@ﺎل و ﺷ@ﺎهﺪ در ﮐﺘ@ﺎب ‪Commentaräs‬‬
‫‪ Poesis Asiaticae‬ﻧﻘﻞ ﮐﺮدﻩ و ﺑﻪ ﺷﻌﺮ ﻳﻮﻧﺎﻧﯽ در ﺁوردﻩ اﺳﺖ‪ ،‬ﺟﺎﻟ@ﺐ اﻳﻨﺠﺎﺳ@ﺖ ﮐ@ﻪ‬
‫او ﺗﺮﺟﻤﻪ ی هﻤﺎن ﮐﺘﺎﺑﺶ را ﺑﻪ زﺑﺎن ﻻﺗ@ﻴﻦ‪ ،‬ﻣ@ﺎوراء وﻗﺎﺣ@ﺖ و ﭘ@ﺮ از ﺳ@ﺨﻨﺎن زﺷ@ﺖ و‬
‫رﮐﻴﮏ ﺧﻮاﻧﺪﻩ و رﻋﺎﻳﺖ ﻧﮑ@ﺮدن ﻋﻔ@ﺖ ﮐ@ﻼم داﻧﺴ@ﺘﻪ‪ .‬ﺑ@ﺪون ﺷ@ﮏ ﺟﻠ@ﺪ دوم از ﻣﺠﻤﻮﻋ@ﻪ‬
‫ﺁﺛﺎر ﺟﻮﻧﺰ درﺑﺎرﻩ ی اﺷﻌﺎر ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﺑﺮای ﺗﻮ ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺮﮔﺮم ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺨﺶ‬
‫ادﺑﻴﺎت ﻓﺎرس ﺑﻪ ﻟﻌﻨﺖ اﺑﻠﻴﺲ هﻢ ﻧﻤﯽ ارزد‪.‬‬

‫از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺁﺛﺎر ﻣﺎرﮐﺲ و اﻧﮕﻠﺲ‬

‫ﺑﺎزﻧﻮﻳﺲ‪ :‬ﻳﺎﺷﺎر ﺁذری‬

‫ﺁدرس اﻧﺘﺮﻧﺘﯽ ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ‪http://www.javaan.net/nashr.htm :‬‬
‫ﺁدرس ﭘﺴﺘﯽ‪BM Kargar, London WC١N ٣XX, UK :‬‬
‫اﻳﻤﻞ‪yasharazari@netscape.net :‬‬
‫ﻣﺴﺌﻮل ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮی ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ‪ :‬ﻳﺎﺷﺎر ﺁذری‬
‫ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﺎزﻧﻮﻳﺴﯽ‪٨٣/٨/١٨ :‬‬

‫زﺑﺎن ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺑﻮد و ﺑﺮای اﻳﻦ ﻣﻨﻈ@ﻮر زﺑ@ﺎن ﺁﻟﻤ@ﺎﻧﯽ را ﭘﻴﺸ@ﻨﻬﺎد ﮐ@ﺮدﻩ ﺑ@ﻮد‪ ،‬ﻣﻨﺘﻬ@ﺎ ﺑ@ﺎ ﺣ@ﺬف ﻣﻔﻌ@ﻮل‬
‫ﺑﺎواﺳﻄﻪ و ﺑﯽ واﺳﻄﻪ‪.‬‬

‫‪٢‬‬