Professional Documents
Culture Documents
TTHCM
TTHCM
Trong XH VN xuất hiện 2 gc mới (cùng mt trong xh cũ địa chủ >< nông dân)
Toàn thể nhân dân VN vs TDP
Gc CN vs Gc tư sản
Địa chủ vs nông dân
(2) Phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc theo khuynh hưởng phong kiến và dân chủ tư sản đều bị
thất bại.
+ Phong trào theo khuynh hướng phong kiến
Từ Trương Định, Nguyễn Trung Trực,... ở Nam Bộ; Trần Tấn, Đặng Như Mai, Nguyễn Xuân Ôn,
Phan Đình Phùng....ở miền Trung đến Nguyễn Thiện Thuật, Nguyễn Quang Bích,... ở miền Bắc.
Phong trào đấu tranh do Hoàng Hoa Thám lãnh đạo
+ Phong trào yêu nước theo khuynh hưởng tư sản
PT Đông du (1905 - 1909) của Phan Bội Châu; PT Đông kinh nghĩa thục của Lương Văn Can, Nguyễn
Quyền (1907); PT Duy tân của Phan Châu Trinh (1906 -1908); PT Chống đi phu, chống sau thì đi
Trung Kỳ (1908), ..
+ Phong trào yêu nước theo khuynh hưởng tư sản
Phong trào dân chủ tư sản do Phan Bội Châu lãnh đạo chủ trương bao động, dựa vào Nhật để đánh
Pháp.
Phong trào do Phan Chu Trinh lãnh đạo chủ trương dùng cải cách văn hoá, chấn hưng đất nước, buộc
thực dân Pháp phải công nhận nền độc lập của Việt Nam.
→ Xuất hiện câu hỏi từ thực tiễn Việt Nam lúc đó Cửu nước bằng con đường nào để có thể đi đến
thắng loi?
Đứng trước yêu cầu của lịch sử, Hồ Chí Minh đã trở thành chủ thể của luồng tư tưởng đúng đắn, có tác
dụng dẫn dắt cho cách mạng Việt Nam và dân tộc Việt Nam đi lên trên con đường tiến bộ.
(2) Thế giới xuất hiện mâu thuẫn mới (cùng mâu thuẫn cũ vốn có trong các nước tư bản (g/c công nhân
– g/c tư sản) :
GC CN vs GC tư sản, GC thuộc địa vs gc đế quốc, đế quốc vs đế quốc.
- Ảnh hưởng đến Hồ Chí Minh, giúp Người nhận thấy:
Đấu tranh chống chủ nghĩa đế quốc là yêu cầu cấp thiết.
+ Sự cần thiết phải liên kết giữa các dân tộ uất ức
Từ: Thắng lợi của CM tháng Mười Nga (1917)
Sự ra đời của QTCS (1919)
Mở ra 1 tời đại mới
Đây là cuộc cách mạng giải phóng dân tộc điển hình
Để lại cho cách mạng Việt Nam nhiều bài học kinh nghiệm quý cầu
- Thúc đẩy mạnh mẽ phong trào cộng sản và công nhân quốc tế
Là tổ chức duy nhất lúc bấy giờ ủng hộ phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc Chủ trương và hoạt
động của nó có ảnh hưởng lớn đến các ĐCS
- Đào tạo cán bộ cho các ĐCS
Tóm lại:
Bối cảnh lịch sử VN cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX. Xã hội chuyển biến; phong trào đấu tranh của
dân tộc bị thất bại khủng hoảng về đường lối CM
Bối cảnh thế giới: Sự phát triển của CN đế quốc và hệ thống thuộc địa thắng lợi của CM tháng 10, sự
ra đời của QTCS, thực tiễn xây dựng CNXH ở Liên Xô.
=. Những sự kiện trên, đã ảnh hưởng sâu sắc trên bánh trình đi ra thế giới để tìm mục tiêu và con
đường cứu nước cho dân tộc của Hồ Chí Minh.
2. Cơ sở lý luận
a. Giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc VN
«Truyền thống yêu nước, kiên cường, bất khuất; là tinh thần tương thân tương ái, lòng nhân nghĩa, ý
thức cố kết cộng đồng; là ý chí vươn lên vượt qua mọi khó khăn thử thách; là chỉ thông minh, tài sáng
tạo, khiêm tốn tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại để làm giàu cho văn hóa dân tộc).
=> Có được những giá trị truyền thống tốt đẹp trên, dân tộc ta đã phải trải qua hàng nghìn năm xây
dựng và bảo vệ đất nước.
(1) truyền thống yêu nước
- đây là dòng chủ lưu chảy xuyên suốt dòng chảy ls
- chủ nghĩa yêu nước hình thành trí tuệ yêu nước, lòng yêu nước
ảnh hưởng đến HCM: HCM đánh giá rất cao truyền thống yêu nước để người dấn thân hi sinh là điều
kiện để HCM trở thành thủ lĩnh dân tộc.
Chủ nghĩa yêu nước là giá trị xuyên suốt trong những truyền thống tốt đẹp của dân tộc
“Dân ta có lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền thống quý báu của ta. Từ xưa tới nay, cứ mỗi khi Tổ
quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó
lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước.”
(2) Tinh thần đoàn kết, nhân nghĩa, tương thân, tương ái
+ Hồ Chí Minh luôn khẳng định sức mạnh của đại đoàn kết
+ Để lại dấu ấn sâu sắc trong triết lí nhân sinh và quan điểm đạo đức của Người (“ở đời” và “làm
người”)
Giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc bao trùm, xuyên suốt là truyền thống yêu nước (nó là động lực,
sức mạnh giúp cho dân tộc ta vượt qua mọi khó khăn trong quá trình dựng nước, giữ nước mà phát
triển), chính chủ nghĩa yêu nước là một “bệ phỏng”, và là động lực thôi thúc Hồ Chí Minh trên con
đường hoạt động cách mạng, tìm ra con đường cứu nước cho dân tộc.
b. Tinh hoa văn hóa nhân loại: Văn hóa Phương Đông và Văn hóa Phương Tây
- Trong cuốn sách Hồ Chí Minh truyện, xuất bản ở Thượng Hải (TQ) năm 1949, có một đoạn viết: Hồ
Chí Minh đánh giá cao Phật Thích Ca Mầu Ni, chúa Giêsu, học thuyết C.Mác, Vladimia Ilich Lênin,
tư tưởng Tôn Dật Tiên, .. và Hồ Chí Minh xin nguyện làm một người học trò nhỏ của các vị ấy.
như vậy, sự kết hợp giữa văn hoá phươn Đ vs các thành tựu hiện đại của VHPT là nét đặc sắc
trong quá trình hình thành tư tưởng HCM.
Chủ nghĩa tam dân của Tôn trung Sơn: CN dân tộc, CN dân quyền, CN dân sinh,
Dân tộc độc lập
Dân quyền tự do
Dân sinh hạnh phúc
Hồ Chí Minh tìm hiểu thêm chủ nghĩa Tam dân của Tôn Trung Sơn vì thấy trong đó “những điều thích
hợp với điều kiện của nước ta
Tóm lại: Là một nhà mácxít sáng tạo, HCM đã kế thừa và phát triển những tinh hoa văn hóa phương
Đông nói trên, để giải quyết những vấn đề thực tiễn của cách mạng Việt Nam thời hiện đại.
Tư tưởng và văn hóa phương Tây
-Trước VH phương Tây có 3 thái độ:
Cự tuyệt văn hóa phương Tây,Vong bản,Thâu hóa
-Hồ Chí Minh tiếp xúc và tiếp nhận văn hóa phương Tây
bằng 3 cách:
Đi học, Đọc sách, Tự trải nghiệm
+ Người chú ý đến CM Mỹ với bản Tuyên ngôn độc lập 1776, CM Pháp với Tuyên ngôn nhân quyền
và dân quyền
+ Người tiếp thu các tư tưởng dân chủ, tự do, bình đẳng trong các tác phẩm của Vonte (Vonltaire),
Rútxô (Rousso), Môngtétxkio (Montesquieu)...
+ Hồ Chí Minh cũng đã tiếp thu và đánh giá về các cuộc cách mạng phương Tây và tìm ra bản chất của
vấn đề
+ Hồ Chí Minh cũng đã tiếp thu và đánh giá về các cuộc cách mạng phương Tây và tìm ra bản chất của
vấn đề:
"Mỹ tuy rằng cách mệnh thành công đã hơn 150 năm nay, nhưng công nông vẫn cứ cực khổ, vẫn
cứ lo tính cách mệnh lần thứ hai”
“Cách mệnh Pháp cũng như cách mệnh Mỹ, nghĩa là cách mệnh tư bản, cách mệnh không đến nơi,
tiếng là cộng hòa và dàn chủ, kỳ thực thì trong nó ước Cục công nông, ngoài thì nó áp tức thuộc địa.
Cách mệnh đã 4 lần rồi, mà nay công nông Pháp hẵng còn phải mưu cách mệnh lần nữa mới hòng
thoát khỏi vòng áp bức”
"Trong thế giới bây giờ chỉ có cách mệnh Nga là đã thành công, và thành công đến nơi, nghĩa là dân
chúng được hưởng cái hạnh phúc tự do, bình đẳng thật, không phải tự do và bình đẳng giả dối như đế
quốc Pháp khoe khoang bên An Nam..
=> Hồ Chí Minh tiếp thu tư tưởng và văn hóa P.Tây + Tư tưởng tự do – bình đẳng – bác ái
+ Tư tưởng và phong cách dân chủ
+ Giá trị của các cuộc cách mạng phương Tây
+ Cách làm việc khoa học và hợp lí
+ Tư duy duy lý
+ Tư tưởng đề cao con người
+ Lòng yêu thương con người của Thiên chúa giáo
+ Các giá trị văn hóa phương Tây
+ Tư tưởng quý trọng trẻ em, phụ nữ
c. Chủ nghĩa Mác-Lênin
Tổng kết kinh nghiệm thắng lợi của CMVN, HCM chỉ rõ: Chúng ta giành được thắng lợi là do nhiều
nhân tố, nhưng cần phải nhấn mạnh rằng ... chúng ta giành được những thắng lợi đó trước hết là nhờ
cái vũ khí không gì thay thế được là chủ nghĩa Mác Lênin.
=> Điều đó chứng minh vai trò và ý nghĩa quyết định của CN Mác – Lênin đối với sự hình thành và
phát triển của tư tưởng HCM.
Các nhà khai sáng Chủ nghĩa Mác – Lênin: K.Max, F.Engels, V.I.Lenin
- Khi nói về CN Mác – Lê nin, Hồ Chí Minh phân biệt rạch ròi CN Mác, CN Lê nin, CN Mác – Lênin.
Cái của C.Mác và Ph. Ăngghen, Người gọi đó là CN Mác. Cái gì của V.I. Lênin, Người gọi là CN
Lênin. Cái gì chung thống nhất giữa C.Mác, Ph. Ăngghen, V.I. Lênin, Người gọi đó là: CN Mác –
Lênin
3. nhân tố chủ quan
a. Phẩm chất cá nhân của HCM: sống có lý tưởngcó hoài bão nghĩ lực; tư duy độc lập sáng tạo,nhạy
bén, có năng lực tổ chức; có tầm nhìn chiến lược, bao quát thời đại; trái tim nhân hậu.
b. Tài năng hoạt động, tổng kết thực tiễn phát triển lý luận - Bản chất của CN đế quốc, CN thực dân
và chế độ thực dân
Tư tưởng HCM về phong trào giải phóng dân tộc, về xây dựng CNXH, xây dựng ĐCS....
Từ thực tiễn hoạt động, HCM đã tổng kết, bổ sung phát triển thành lý luận, và đem lý luận đó vào thực
tiễn chỉ đạo cách mạng VN.
Kết luận: Trên cơ sở những phẩm chất cá nhân và những hoạt động thực tiễn phong phú của HCM ở cả
trong nước và trên thế giới là nhân tố chủ quan hình thành nên tư tưởng HCM.
Tại Pháp (1917-1923):Người đã gặp gỡ những người Việt Nam ở Pháp, từng bước tham gia vào cuộc
đấu tranh của phong trào công nhân và lao động Pháp
Tóm lại: Nguyễn Ái Quốc bón ba qua nhiều quốc gia, châu lục để tìm tôi khảo nghiệm, qua đó thể hiện
rõ bước phát triển về chất trong nhận thức của HCM:
+ Người xác định đúng bản chất, thủ đoạn của CNTD và tình cảm của ND các nước thuộc địa. +
Nhận thức mới về quyền tự do, dân chủ của Nhân
dân
+Xác định phương hướng đấu tranh, giải phóng dân tộc VN theo con đường CM vô sản.
3. Thời kỳ từ năm 1920 - 1930: Hình thành những nội dung cơ bản tư tưởng về cách mạng Việt
Nam
- HCM hoạt động ở các nước: Pháp (1920-1923); Liên Xô (1923 -1924), Trung Quốc (1924 -1927);
Thái Lan (1928 -1929), tiến tới thành lập ĐCS VN.
a. Từ 1920 – 1923: ở Pháp với cương vị Trưởng tiểu ban P. Đông trong Ban NC thuộc địa của ĐCS
Pháp.
Tham dự Đại hội lần thứ nhất (25-30/12/1921) và lần thứ 2 (21- 24/10/1922) của Đảng Cộng sản Pháp
Tham gia thành lập Hội liên
hiệp thuộc địa (1921)
Xuất bản báo Le Paria (1922)
b, 1923 – 1924; ở Liên Xô:
6/1923, Nguyễn Ái Quốc sang Liên Xô, đến tháng 10 tham dự Hội nghị Quốc tế nông dân và được bầu
vào Đoàn Chủ tịch Quốc tế nông dân.
- Cuối 1923, Người gặp gỡ thanh niên Trung Quốc, tập hợp tư liệu, chủ biên cuốn sách Trung Quốc và
thanh niên Trung Quốc
- Năm 1924, Người tham dự Đại hội Quốc tế cộng sản lần thứ V (7/1924) và các Đại hội Quốc tế thanh
niên, Quốc tế cứu tế đỏ, Quốc tế công hội đỏ..
- 1/1924, viếng Lênin, viết bài Lênin và các dân tộc thuộc địa.
c. Từ 1924 – 1927: ở Trung Quốc
, Thành lập Hội liên hiệp bị áp bức Á Đông Thành lập Hội Việt Nam cách mạng thanh niên Xuất bản
báo Thanh niên: cơ quan ngôn luận của HVNCMTN
Trực tiếp tham gia giảng dạy tại các lớp bồi dưỡng, huấn luyện cán bộ ở Quảng Châu (Trung Quốc)
Xuất bản tác phẩm Đường cách mệnh
Lớp huấn luyện chính trị ở Quảng cha
Hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam
Hội nghị thông qua cương lĩnh chính trị do Người soạn thảo. Cương lĩnh đã đề cập đến xây dựng một
nhà nước Công - Nông - Binh sau khi giành được độc lập và tư tưởng về quân sự
Tóm lại: Tác phẩm Bản án chế độ thực dân Pháp (1925), “Dường Kách Mệnh”(1927) và Cương lĩnh
đầu tiên của Đảng (2/1930) đã đánh dấu sự hình thành cơ bản tư tưởng Hồ Chí Minh về con cách mạng
Việt Nam.
Nội dung chủ yếu:
+ Tố cáo tội ác của CN thực dân, vạch trần bản chất của nó. + Xác định CM ở thuộc địa có thể chủ
động giành thắng lợi trước CMVS ở chính quốc
+ CMVN là một bộ phận khăng khít của CM thế giới + Khẳng định CMVN chỉ có thể giải quyết bằng
CMVS + Xác định nội hàm của CMVS VN là tiến hành tư sản dân quyền CM, thổ địa CM, để tiến tới
XH cộng sản.
+ Nhiệm vụ của CM VN: đánh đổ đế quốc, làm cho VN hoàn toàn độc lập, đánh đổ địa chủ phong
kiến, đem lại ruộng đất cho nông
dân...+ Sự nghiệp CM là của toàn thể dân chúng; PP dùng bạo lực CM. + Nhân tố quyết định nhất tới
thắng lợi của CM là sự lãnh đạo của Đảng.
4. Thời kỳ từ năm 1930 – 1941: Vượt qua thử thách, giữ vững đường lối, phương pháp cách
mạng Việt Nam đúng đắn, sáng tạo
Những thử thách với HCM xuất hiện cả từ phía kẻ thù và từ trong nội bộ những người cách
mạng. Thể hiện:
•
Một là, sự khác biệt giữa chủ trương CM, đối tượng và lực lượng CM của HCM với Quốc tế Cộng sản
lúc đó.
Hai là, sau khi thoát khỏi sự giam cầm của đế quốc Anh ở Hồng Kông, HCM trở lại Liên Xô.
> Thời kỳ, HCM trải qua sóng gió, thử thách, những quan điểm cơ bản nhất về đường lối cách mạng
gpdt VN của HCM được Đảng khẳng định đưa vào thực tiễn, tổ chức nhân dân biến thành các phong
trào CM để dẫn tới thắng lợi của CM tháng 8 năm 1945.
5. Thời kỳ từ năm 1941 – 1969: Tư tưởng Hồ Chí Minh tiếp tục phát triển soi đường cho sự nghiệp
cách mạng của thực và nhân dân ta
a. Thành lập Mặt trận Việt Minh
. Thành lập Đội VN tuyên truyền GP quân Ra lời kêu gọi Tổng khởi nghĩa giành chính quyền
Ra lời kêu gọi Tổng khởi nghĩa giành chính quyền :”giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến.
toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”
Hồ Chi Mình đọc Tuyên ngôn độc lập sáng ngày 2/9/1945 tại quảng trường Ba Đình, khai sinh ra nước
Việt Nam dân chủ cộng hòa. Tuyên ngôn đã nhấn mạnh các quyền cơ bản của các dân tộc trên thế giới,
trong đó có Việt Nam
Quyền bình đẳng của các dân tộc:
lất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình lằng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung
sướng và quyền tự do"
b. Từ 1946– 1954. Xây dựng Nhà nước và lãnh đạo nhân dân tiến hành kháng chiến chống thực dân
Pháp
+ Về đối nội: củng cố chính quyền, thực hiện tổng tuyển cử trong cả nước, phát động toàn dân tham
gia chống giặc đói, giặc dốt; đưa Đảng vào hạt động bí mật; củng cố lực lượng vũ trang nhân dân
Tiến hành kháng chiến toàn dân, toàn diện, tường kỳ và tự lực cánh sinh, tranh thủ sự ủng hộ quốc tế
+ Về đối ngoại: HCM đã vận dụng sách lược khôn khéo, mềm dẻo, thêm bạn bớt thù, để chúng ta có
thể tranh thủ thời gian hoà hoãn, chuẩn bị lực lượng cho kháng chiến lâu dài.
c. từ…
III. GIÁ TRỊ TƯ TƯỞNG