n]wü&éesêZ\T

s¡#·q :
q÷´@CŸ dæŒ]#·T´e˝Ÿ e÷wüºsY
;ÛeTH˚ì e+o øÏs¡DY

ÇHédæº≥÷´{Ÿ Ä|òt dæŒ]#·T´e˝Ÿ ôd’Hé‡   ØôdsYà ôd+≥sY

1 n]wü&éesêZ\T
n]wü&éesêZ\T
eTTÁ<äD : nø√ºãsY, 2012 (2000 ø±|”\T)
pHé, 2016 (2000 ø±|”\T)
yÓ\ : 50/`

s¡#s· TT‘· : ;ÛeTH˚ì e+o øÏs¡DY

5`30`7, ‘√ø±&É, Ä{Àq>∑sY, >±Eyêø£,
$XÊK|ü≥ï+ ` 530 026.
Ph: 9246672172, 9848460470
Email :nitcomputers2010@gmail.com
Facebook : vamsikiran
Watsup: 9246672172

ÁÁ|ü‘T· \≈£î : ÇHédæº≥÷´{Ÿ Ä|òt dæŒ]#·T´e˝Ÿ ôd’Hé‡  

ØôdsYÃ ôd+≥sY
&ç.$.j·Tdt.mHé. bÕ¢C≤,
yÓ÷Væ≤ì ~∏j˚T≥sY Á|üø£ÿq, >±Eyêø£,
$XÊK|ü≥ï+ ` 530 026
9247685657, 9290535365

eTTÁ<äD : $»j·TkÕsTT Ä|òtôd{Ÿ Á|æ+≥sY‡

sêeT eT+~s¡+ M~,ns¡+&É˝Ÿ ù|≥,
$»j·Tyê&É.&HOO9246499956.
2 n]wü&éesêZ\T
 eTT+<äTe÷≥
H˚&ÉT Á|ü|ü+#·+˝À ø±eTÁø√<Ûë<äT\T, ndü÷j·T
<˚«cÕ\T düs«¡ yê´|üyÔ TÓ Æ eTq Ä‘·à X¯øÔÏ düeTkÕÔìï ìØ«s¡´+
#˚düTÔHêïsTT. M{Ï u≤]q|ü&ç |ü‘·qyÓTÆq ãTTwüß\T,
eTVü≤s¡T¸\T, <˚e‘·\T, e÷qe⁄\T yÓTT<ä˝…’qyês¡T ø√ø=\¢\T.
ìC≤ìøÏ e÷qe⁄&ÉT ‘·qì ‘êqT e÷<Ûäe⁄&ç>± e÷s¡TÃø√&ÜìøÏ
>=|üŒ |ü]ø£sê\T á n]wü&eé sêZ\T. n+<äTøπ |üse¡ ÷‘·Tà&Óq’ lø£èwüßí&TÉ
ñ<ä›πs <ë‘·à Hê‘êàHê+ nHêï&ÉT. me]ì yêπs ñ<ä∆]+#·Tø√yê\ì
ns¡∆+. Ç<˚ e÷qe eTqT>∑&ÉT≈£î ˝Àø£ ø£fi≤´D≤ìøÏ |üs¡eT >∑Ts¡Te⁄\T
Ç∫Ãq n+‹eT Ä<˚X¯+.
düø£\ düTK, <äT'U≤\≈£î ø±s¡D uÛÑ÷‘·yÓTÆq n]wü&É«sêZ\T n+fÒ
@$T{Ï yê{Ïì m˝≤ »sTT+#ê*? X¯Á‘·Te⁄\T>± e⁄qï n]wü&É«sêZ\qT
$TÁ‘·T\T>± m˝≤ e÷s¡TÃø√yê*? dü«+‘· Ä‘·à ÁX‚j·TdüT‡? Ä‘·à ñ
<ä›s¡D\qT me]øÏ yêπs m˝≤ #˚düTø√yê*, <ëìøÏ m≥Te+{Ï kÕ<Ûäq
#Ój·÷´* yÓTT<ä\>∑T $wüj·÷\ô|’ $düŒwüº+>± n‘·´+‘· düT\uÛÑ‘·s¡+>±
q÷´ @CŸ e÷düºsY e+o e+o>±s¡T á |ü⁄düÔø£+˝À $e]+#ês¡T. Bìì
ne>±Vü≤q #˚düTø=ì <Ûë´q kÕ<Ûäq #˚dæ XÊX¯«‘· <äT'KsêVæ≤‘·´ dæú‹ì
kÕ~ÛkÕÔs¡ì e÷qe »qà kÕs¡∆ø£+ #˚düT≈£î+{≤s¡ì Äø±+øÏådü÷Ô....
dæ<ë∆ dü÷s¡´Á|üø±wt
ô|Ádæ&Ó+{Ÿ : ˇ+>√\T |æ]$T&é dæŒ]#·T´e˝Ÿ kıôd’{°
&Ó’¬sø£ºsY : Ç+≥πsïwüq˝Ÿ yêdüM ø£¢uŸ
#ÛÓ’s¡àHé : j·÷|æ˝Ÿ Á>±HÓ’{Ÿ‡ *$Tf…&é
3 n]wü&éesêZ\T
4 n]wü&éesêZ\T
 ˇø£ e´øÏÔ >=|üŒ jÓ÷– nsTT´,»qàsêVæ≤‘·´+ kÕ~Û+#ê\ì n˝≤
ø±yê\+fÒ <ëìøÏ ø±s¡D+ nsTTq n]wü&«É sêZ\qT »sTT+#ê\ì, uÛ≤sê´
_&É\¶ qT e~*y˚dæ <ä÷s¡+>± ø=+&É ÁbÕ+‘ê\≈£î yÓ[fl düHê´dü+ d”«ø£]+∫
ø=ìï dü+e‘·‡sê\T ‘·|üdüT‡ #˚kÕ&ÉT.
ˇø£ s√E Ä ø=+&É ÁøÏ+<ä ñqï Á>±eT+˝À }] |ü+&É>∑ »s¡T>∑T
‘·T+~. Ä dü+<äs¡“¤+>± »s¡T>∑T Ä\j·T+ ÁbÕs¡+uÛÀ‘·‡yêìøÏ eTTK´
n‹~Û>± s¡eTàì n‘·ìì Ä\j·T ìsê«Vü≤≈£î\T ÄVü‰«ìkÕÔs¡T.düHê´dæ
Ä˝À#·q˝À |ü&É‘ê&ÉT. Á|ü»\≈£î <ä÷s¡+>± e∫à #ê˝≤ ø±\yÓTÆ+~.m+‘√
kÕ<Ûäq #˚kÕqT.Ç|ü⁄Œ&ÉT Hê˝À @ eT*Hê\T ø£ì|æ+#·&É+ ˝Ò<äT.H˚qT
n]wü&éesêZ˝…’q ø±eT, Áø√<Ûä, ˝ÀuÛÑ, yÓ÷Vü≤, eT<ä, e÷‘·‡sê´\qT
»sTT+#êqT. Çø£ |üsê«˝Ò<äT H˚qT Á|ü»˝À¢øÏ yÓfi¯fle#·Tà nqTø=ì, Ä\j·T
ìsê«Vü≤≈£î\ ÄVü‰«Hêìï eTìï+∫ yê]‘√ yÓfi¯‘ê&ÉT. >∑T&ç e<ä› »]–q
düu˝ÑÛ À Ä düHê´dæøÏ m+‘√ eTsê´<ä Ç∫à |üP\‘√ bÕ<ä |üP» #˚dæ eÁkÕÔ\‘√,
HÓ’y˚<ë´\‘√ n‘·ìì >=|üŒ>± dü‘·ÿ]kÕÔs¡T.<ëìøÏ m+‘√ dü+‘√wæ+∫q
düHê´dæ, Á|ü»\+<äs¡÷ ‘·qe˝… }]øÏ <ä÷s¡+>± yÓ[fl kÕ<Ûäq #˚dæ
n]wü&É«sêZ\qT »sTT+#ê\ì |æ\T|ü⁄ ì#êÃ&ÉT.
düuÛÑ nq+‘·s¡+ }]˝À »s¡T>∑T ‹s¡THêfi¯flqT #·÷dæ ekÕÔqì
ø£$T{° yê]øÏ #Ó|Œæ ãj·T\T<˚sê&ÉT.‹s¡THêfi¯fl˝À n+‘ê ø£\j·T ‹s¡T>∑T‘·÷
m+‘√ Äq+~dü÷Ô ñ+{≤&ÉT.n+‘·˝À ˇø£ #√≥ ‘=øÏÿdü˝≤≥ »]–+~.Ä
‘√|ü⁄˝≤≥˝À düHê´dæ ø±\T mes√ ‘=≈£îÿ‘ês¡T.<ëì‘√ n‘·ìøÏ eTVü‰
ø√|ü+ e∫Ã+~.yÓ+≥H˚ ø±\T ‘=øÏÿq e´øÏÔ #=ø±ÿ |ü≥Tº≈£îì eT+N #Ó&ܶ
˝Ò ≈ £ î +&Ü,ô|<ë› ∫ Hêï ‘Ó * j· T ≈£ î +&Ü Hêø±\T ‘=≈£ î ÿ‘êyê?H˚ q T
mes¡qT≈£îHêïe⁄. mH√ï dü+e‘·‡sê\T kÕ<Ûäq #˚dæ n]wü&éesêZ\qT
»sTT+∫q >=|üŒ e´øÏÔì, qH˚ï nee÷q|üs¡TkÕÔyê? n+≥÷ ø√|ü+‘√
πøø£\T y˚kÕ&ÉT.ø±\T ‘=øÏÿq e´øÏÔ ‘=øÏÿdü˝≤≥˝À »]–q bıs¡u≤≥T≈£î
eTìï+#·eTì ø£åe÷|üD ø√s¡>±, yÓ+≥H˚ düHê´dæ ‘·q Áø√<ä s¡÷bÕìï
#˚düTø=ì dæ>∑TZy˚dæ ‘êqT @ dæú‹˝À ñHêï&√ ns¡úeTÚ‘·T+~.
5 n]wü&éesêZ\T
@$T{Ï H˚qT Çìï dü+e‘·‡sê\ kÕ<Ûäq‘√ n]wü&éesêZ\qT »sTT+#êqT
ø£<눈 eT] Hê≈£î Ç|ü⁄Œ&ÉT @yÓTÆ+~? Ç+‘· Áø√<Ûä+,Ç+‘· nVü≤+ mø£ÿ&ç
qT+&ç e#êÃsTT, n+≥÷ ˇø£ÿkÕ] ‘·qì ‘êqT Ä‘·à |ü]o\q
#˚düT≈£î+{≤&ÉT. n+‘˚ Ä düHê´dæøÏ <äT'K+ eTT+#·T≈£î edüTÔ+~. Çìï
dü+e‘·‡sê\ ‘·|üdüT‡ eè<Ûë nsTT´+<äì,H˚\ MT<ä ≈£L\ã&ç uÀs¡Tq
$\|ædüTÔ+{≤&ÉT. Ç+‘·˝À Ä\j·T ìsê«Vü≤≈£î\T |üs¡T>∑Tq e∫Ã, düHê´dæ
ø±\T ‘=øÏÿq yê&çì eT+<ä*+∫, nj·÷´ s¡+&ç $TeTà*ï MT ÄÁX¯eT+˝À
e<ä* ekÕÔ+ n+≥÷ n‘·ìì ˝ÒeHÓ‘·TÔ‘ês¡T.
n|ü⁄Œ&ÉT düHê´dæ dæsú ¡ ìX¯Ãj·T+‘√ ˝Ò<Tä H˚qT Çìï dü+e‘·‡sê\T>±
H˚sT¡ Ãø√˝Òì~ Ç|ü⁄Œ&ÉT á e´øÏÔ Hê ø±\T ‘=ø£ÿ&ÜìøÏ ‘êqT |üP]Ô>± ø±s¡D+
ø±ø£b˛sTTHê qqTï eTìï+#·eTì ø√sê&ÉT.n‘·ì <ë«sê ˇø£ÿ ø£åD+˝À
‘Ó\TdüT≈£îHêïqT H˚qT @B kÕ~Û+#·˝<Ò ìä , eTq+ eTqdüT‡qT >¬ *#êeT+fÒ
n~ ì»yÓ÷ ø±<√ ‘Ó*j·÷\+fÒ eTq #·T≥÷º Çã“+~ ô|fÒº eTqTwüß´\T
ñ+&Ü*. n$ eTq≈£î |üØø£å\T>± nqTø√yê*. n|ü⁄Œ&˚ eTqøÏ dæú‘·Á|ü»„
n_“+<√ ˝Ò<√ ‘Ó\TdüT+Ô ~.ªªns¡D´+˝Àμμ H˚sT¡ Ã≈£îH˚<ëìø£Hêï ªª»Hês¡D´+˝Àμμ
H˚sT¡ Ã≈£îH˚<˚ m≈£îÿe.á e´øÏÔ <ë«sê Hê≈£î Ç|ü⁄Œ&˚ ns¡+ú nsTT+~ jÓ÷>∑‘«· +
sêyê\+fÒ me«]ì e~* ô|≥ºe\dæq |üì˝Ò<äT. nìï+{Ï˝À ñ+≥÷,
n+<ä]‘√ ñ+≥÷, m+<äT˝À m+‘· ñ+&Ü˝À n+‘˚ ñ+≥÷ <Ûë´q kÕ<Ûqä
#˚dü÷Ô H˚s¡TÃ≈£îH˚<˚ ndü˝…’q Ä‘·à$C≤„q+. ø£qTø£ Çø£ qT+&ç Hê kÕ<Ûäq Hê
Ç+{À¢H.˚ Hê uÛ≤sê´_&É\¶ eT<Û´ä H˚ n+≥÷ düHê´dæ y˚w+ü |üøÿ£ q |ü&˚ dæ ‘·q
uÛ≤s¡´_&ɶ\ e<ä›≈£î ãj·T\T<˚s¡T‘ê&ÉT.
ø£qTø£ eTq˝À n+‘·Øq¢ +>± ˇø£ uÛ≤>∑yTÓ Æ ñqïá n]wü&eé sêZ\qT
X¯Á‘·Te⁄\T>± #·÷&É≈£î+&Ü yê{Ïì eTq $TÁ‘·T\T>± uÛ≤$+∫, eTq
ÄBÛq+˝À øÏ ‘Ó#·TÃø√yê*.‘·<ë«sê <äTK' sêVæ≤‘ê´ìï kÕ~Û+∫ dü<ë
Äq+<ä+˝À J$+#ê* n˝≤+{Ï J$‘·+ ø±yê\+fÒ n]wü&«É sêZ\ >∑T]+∫
nbÕ<äeTdüÔø£+ ‘Ó\TdüT≈£î+<ë+...

6 n]wü&éesêZ\T
 n]wü&eé sêZ\T

u≤|üP >±s¡T m+‘· #·ø£ÿ>± ø±s¡÷ºHé y˚XÊs√ #·÷&É+&ç. m+‘√

‘·|üdüT‡ #˚dæq $XÊ«$TÁ‘·T&ÉT n]wü&É«sêZZ\qT »sTT+#êqqTø=+≥T
e•wüߺ&ÉT, nÁ‹ eTTqT\ô|’ m+‘·>± eT+&ç|ü&ÉT‘·THêï&√! m+‘·
e<äT\T<ëeTHêï e<ä\ì$, eTq*ï dü<ë e÷j·T˝À ñ+#˚$ á
n]wü&É«sêZ\T.
ìC≤ìøÏ n]wü&«É sêZ˝q’… ø±eTeTT, Áø√<Ûeä TT, ˝ÀuÛeÑ TT, yÓ÷Vü≤eTT,
eT<äeTT, e÷‘·‡s¡´eTT nH˚$ Á|ü‹ e´øÏ˝Ô À n+‘·Øq¢ +>± <ë–e⁄+{≤sTT.
ø±ø£b˛‘˚ n$ eTq˝À e⁄Hêïj·Tqï $wüj·T+ ≈£L&Ü #ê˝≤ eT+~øÏ
‘Ó*j·Tø£ b˛e&É+ ÄX¯Ãs¡´+. m|ü&Ó’‘˚ eTq+ yê{Ïì ‘Ó\TdüTø=ì
»sTTkÕÔyÓ÷ n|ü&˚ jÓ÷>∑T\+ ne⁄‘êeTT.
á n]wü&é esêZ˝Ò eTqjÓTTø£ÿ nH˚ø£ »qà\≈£î ø±s¡D+
ne⁄‘êsTT. Á|üVü‰¢<äT&ç ‘·+Á&ç Væ≤s¡D´ø£•´|ü⁄&ÉT, @&ç Hê X¯Á‘·TyÓ’q ˙
Vü≤]ì #·÷|æ+#·T Hê≈£î, Ç|ü&˚ dü+Vü≤]kÕÔqT nì VüA+ø£]kÕÔ&TÉ .n|ü&ÉT
Á|üV‰ü <¢ Tä &ÉT ‘·+Á&ç>±s¡T Hê Vü≤]ì ‘·sT¡ yê‘· dü+Vü≤]<äTs› T¡ >±ì eTT+<äT>±
MT˝Àì ªªn]μμì dü+Vü≤]+#·+&ç, n|ü&ÉT Á|ü‹ ˇø£ÿ]˝À n+‘·Ø¢q+>±
ñqï Ä |üs¡e÷ ‘·Tà&ÉT MT n+‘·sê‘·à˝À <äs¡Ùq$TkÕÔ&ÉT n+{≤&ÉT.
7 n]wü&éesêZ\T
 ìC≤ìøÏ á n]wü&«É sêZ\qT dü+Vü≤]+#·˝eÒ TT. ø±ì »sTT+#·>\∑ +.
ø£qTø£ M{Ï‘√ eTy˚Tø£yTÓ bÆ ˛yê*, n+^ø£]+#ê*, ùdïVü≤+ #Ój÷· ´*. n+<äTøπ
ô|<ä›\+{≤s¡T, ªªn]wü&É«sêZ\qT »sTT+#·+&çμμ nì. n+fÒ M{Ïì
nD>∑<=≈£ÿ≈£L&É<äT. n˝≤ nì yê{Ïì ãVæ≤s¡Z‘·+ #˚j·T≈£L&É<äT. n+fÒ
n]wü&éesêZ\T eTq #˚‹˝À e⁄+&Ü* ø±ì, yê{Ï #˚‹˝À eTq+
e⁄+&É≈£L&É<äT.
n+<äTπø lø£èwüßí&çì ªª>√bÕ\T&ÉTμμ nHêïs¡T. ªª>√μμ n+fÒ Ç+Á~
j·÷\T. ªªbÕ\T&ÉTμμ n+fÒ bÕ*+#˚yê&ÉT. me¬s’‘˚ á n]wü&éesêZ\qT
»sTT+∫ yê{Ï ÄBÛq+˝À ñqï ªª Ç+Á~j·÷\qT kÕ«BÛq+μμ #˚düTø=ì
mes¡T bÕ*kÕÔs√ yês¡T >√bÕ\T&ÉT ne⁄‘ês¡T. ‘·<ë«sê >√$+<äT\T
ne⁄‘ês¡T. n|ü⁄Œ&˚ J$‘·+˝À e÷<ÛäTsê´ìï #·$#·÷kÕÔs¡T.
eTqTwüß˝À¢ eTTK´+>± eT÷&ÉT s¡ø±\ ªªJeq dæú‹μμ ø£*–q yês¡T
e⁄+{≤s¡T.
dü+kÕs¡T\T, düHê´düT\T, jÓ÷>∑T\T
yÓTT<ä{Ï s¡ø£+ ªªdü+kÕs¡T\Tμμ. Ms¡T |üP]Ô>± n]wü&éesêZ\˝À
∫≈£îÿø=ì e⁄+{≤s¡T.Hê |æ\¢\T,Hê Ç\T¢, Hê dü+bÕ<äq n+≥÷ mH√ï
»qà\T H˚qT, Hê~˝À ñ+≥÷ ‹s¡T>∑T‘·÷H˚ ñ+{≤s¡T.
¬s+&Ée s¡ø£+ yêfi¯ófl ªªdüHê´düT\Tμμ.Ms¡T eTqTwüß\ qT+&ç
uÛÑeu+<Ûë\ qT+&ç n$ Áù|πs|æ+#˚ n]wü&É«sêZ\ qT+&ç <ä÷s¡+>±
bÕ]b˛‘·÷ e⁄+{≤s¡T. ø±ì n$ m|ü&É÷ yê]ì yÓ+{≤&ÉT‘·÷H˚ e⁄+{≤sTT.
m+<äTø£+fÒ yês¡T n]wü&éesêZ\qT ‘êeTT $&ç∫ô|{≤ºeTH˚ ªªÁuÛÑeT˝Àμμ
ñ+{≤s¡T. ∫e]øÏ Mπs n]wü&éesêZ\≈£î ˝Àã&ç ñ+{≤s¡T. m+<äTø£+fÒ
ny˚ ‘êeTT, ‘êy˚T n$ nqï $wüj·T+ yê]øÏ ‘Ó*j·T<äT ø£qTø£
(˝Àø£ø£fi≤´DeTT ø√düeTT düHê´dü+ d”«ø£]+∫q yê]øÏ Ç~ e]Ô+#·<äT)
.eT÷&Ée s¡ø£+ yêfi¯ófl ªªjÓ÷>∑T\Tμμ. n+fÒ Ms¡T n+<ä]‘√
ñ+{≤s¡T,nìï+{Ï˝À ñ+{≤s¡T n˙ï ø£s¡à\qT Ä#·]dü÷Ô mø£ÿ&Ü
8 n]wü&éesêZ\T
n+≥Tø√≈£î+&Ü ãTs¡<ä˝À ø£eT\+˝≤ dü«#·Ã¤+>± ñ+{≤s¡T ø£qTø£
n]wü&éesêZ˝Ò M]øÏ ˝Àã&ç ñ+{≤sTT.
n]wü&É«sêZ\qT |ü≥Tº≈£îqïyê&ÉT ªdü+kÕ]μ,
e~* bÕ]b˛j˚Tyê&ÉT ªdüHê´dæμ.
yê{Ïì »sTT+∫q yê&ÉT ªjÓ÷–μ. n+<äTπø lø£èwüí uÛÑ>∑yêqT&ÉT
nHêïs¡T ªªjÓ÷^uÛÑe ns¡T®Hêμμ
ø£qTø£ eTq+ jÓ÷>∑T\+ ne⁄<ë+.
Á|ü|ü+#·+ nqï ãTs¡<ä˝À Çs¡Tø√ÿe<äT›.n˝≤>∑ì ãTs¡<äqT e<ä*
bÕ]b˛e<äT›. m+<äTø£+fÒ ãTs¡<ä˝À qT+#˚ ø£<ë ø£eT\+ $ø£dædüTÔ+~.
n~ ≈£L&Ü @e÷Á‘·+ ãTs¡<äqT n+{Ï+#·Tø√≈£î+&Ü.
e÷qe Á|ü|ü+#·+˝À ñ+&˚ eTq+ jÓ÷>∑T\+ ø±yê*.
dü+kÕ] ‹]– »ìà+#ê*. düHê´d” ‹]– »ìà+#ê*.
jÓ÷>∑T\T ‹]– »ìà+#ê*‡q |üì ˝Ò<äT. yê]øÏ e÷Á‘·y˚T »qà
sêVæ≤‘·´+ ñ+≥T+~.
eTq+ á n]wü&É«sêZ\qT »sTT+#ê\+fÒ yê{Ï >∑T]+∫ $e
s¡+>± ‘Ó\TdüTø=ì ne>±Vü≤q #˚dTü ≈£î+<ë+. Ç+<äT˝À yÓTT<ä{~Ï ªªø±eT+μμ.
Ï

9 n]wü&éesêZ\T
 ø±eT+
ø±eT+ nq>±H˚ #ê˝≤ eT+~ X¯è+>±s¡+
˝Ò<ë ôdø˘‡ nqï ÁuÛÑeT˝À e⁄+{≤s¡T. ø±ì ø±eT+
n+fÒ ndü˝…’q ns¡∆+ ªªn‹ ø√]ø£μμ. Ä<Ûë´‹àø£
XÊg+ì‘· ´ q÷‘· q ‘ê«ìï uÀ~Û d ü T Ô + ~.
nqTuÛÑeC≤„Hêìï bı+<äeTì #Ó|ü⁄‘·T+~.y˚<ë+‘·T\T
ø√]ø£ \ T ‘· ´ õ+#ê* n+≥T+~. y˚ < ë+‘· T \T
m|ü&É÷ yÓ’sê>±´ìï uÀ~ÛdüTÔ+~. Ä<Ûë´‹àø£ XÊg+
Ä‘· à C≤„ H êìï Á|ü ‹ bÕ~dü T Ô + ~. y˚ < ë+‘· T \T
#· ì b˛j· ÷ ø£ e#˚ Ã dü « s¡ Z + >∑ T ]+∫
#ÓãT‘ês¡T.Ä<Ûë´‹àø£ XÊg+ Ç|ü&ÉT nqTuÛÑ$+#˚ dü«s¡Z+ >∑T]+∫ n+fÒ ,
J$‘êìï m˝≤ dü«s¡Z‘·T\´+ #˚düTø√yê˝À ‘Ó\T|ü⁄‘·T+~.
y˚<ë+‘·T\T ø√]ø£\T ñ+&É≈£L&É<äT nì n+{≤s¡T.ø√]ø£\T ñ
+&É ≈£L&É<Tä nqï~ ≈£L&Ü ˇø£ ø√]πø ø£<ë! ø±ã{Ϻ ø√]ø£\T e⁄+&Ü*.ø±ì
n$ n‹>± e⁄+&Ésê<äT. n‹ n+fÒ ªª‘·èwüíμμ. n+<äTπø ãT<ä∆ uÛÑ>∑yêqT&ÉT
Á|üe∫+#ês¡T.
düø£\ <äT:U≤\≈£î ø±s¡D+ ø√]ø£.
ø√]ø£≈£î ø±s¡D+ ªª‘·èwüíμμ.n+fÒ $T‹ MT]q ªªn‹μμ.
Ä‘·èwüí≈£î ø±s¡D+ ªªnC≤„q+μμ.
nC≤„HêìøÏ ø±s¡D+ n$<ä´.
ø£qTø£ nìï <äT:U≤\≈£î ø±s¡D+ ªªn$<ä´μμ .
n$<ä´ n+fÒ &çÁ^\T, Ç+õ˙]+>¥\T #·<äe˝Òø£b˛e&É+ ø±<äT.
ªªÄ<Ûë´‹àø£ C≤„q+μμ ˝Òø£b˛e&É+. me¬s’‘˚ Ä‘·àXÊg+, Ä<Ûë´‹àø£ C≤„q+
H˚s¡TÃø√s√ yês¡T m|ü&É÷ y˚<äq‘√, <äT'K+‘√ e⁄+{≤s¡T.
n+<ä T π ø m+‘· dü + bÕ~+∫Hê XÊgE„ \ T,
sê»ø°j·Ty˚‘·Ô\T,|ü+&ç‘·T\T, ø√{°X¯«s¡T\T Äq+<ä+>± ˝Òs¡T. ø±s¡D+
10 n]wü&éesêZ\T
n$<ä´. yês¡T nC≤„q+‘√ e⁄Hêïs¡T.yê] <ä>sZ∑ ¡ ÁbÕ|ü+∫ø£ C≤„q+ nbÕs¡+>±
e⁄+~, XÊgC≤„q+ nbÕs¡+>± e⁄+~, yê≈£îÿ C≤„q+ nbÕs¡+>± e⁄+~.|ü⁄düÔø£
C≤„q+ nbÕs¡+>± e⁄+~. ø±ì yê]˝À ˝À|æ+∫q<ä˝≤¢ Ä‘·àC≤„q+.ø£qTø£
yÓTÆ&çj·TsY Áô|ò+&é‡ m+‘√ eT+~ |üs¡eT>∑Ts¡Te⁄\T n+~+∫q Ä‘·àC≤„q
$<ä´qT H˚s¡TÃ≈£î+<ë+. @<Ó’Hê ˇø£ ø√]ø£qT ø√s¡T≈£îHêï|ü⁄&ÉT n~
bı+<ä>∑*π>˝≤ Á|üj·T‹ï+∫ bı+<ë*. ˇø£y˚fi¯ bı+<˚ neø±X¯+ ˝Òø£b˛‘˚
ø√]ø£qT ø£]–+#ê* n<˚ Ä‘·àC≤„ì \ø£åD+.
ˇø£ qø£ÿ Á<ëø£å|üfi¯fl ø√dü+ Á|üj·T‹ï+∫+~. mH√ïkÕs¡T¢ ô|’¬ø–]
n+<äTø√uÀsTT+~. m+‘· Á|üj·T‹ï+∫Hê n+<ä˝Ò<äT. n|ü&ÉT á |üfi¯ófl
|ü⁄\¢q Ç$ s¡T∫>± e⁄+&Ée⁄, Ç$ ‹+fÒ Hê Äs√>±´ìøÏ #˚≥T #˚kÕÔsTT
nqT≈£î+≥÷ yÓ[flb˛sTT+~. #·÷kÕsê qø£ÿ düeTj·Tdü÷Œ]Ô.
eTq+ ˇø£ ø√]ø£ ø√dü+ Á|üj·T‹ïkÕÔ+. n~ n+~‘˚ Äq+~kÕÔ+.
n+<äø£b˛‘˚ <ëìô|’ n‹ ô|+#·Tø=ì <äT:K |ü&É‘êeTT. ‘·<ë«sê ø£dæì
ô|+#· T ≈£ î +{≤eTT.<ëìøÏ ø√bÕìï y˚ T fi¯ $ +∫ m<ä T {Ï e´øÏ Ô ô |’
$s¡T#·T≈£î|ü&É‘êeTT.ø£qTø£ @<Ó’Hê ø√]ø£ ø√dü+ Á|üj·T‹ï+∫ rs¡ø£b˛‘˚
e~*y˚j·÷*. eTs=ø£ ø√]ø£‘√ Äq+<ä+>± e⁄+&Ü*. ø±ì n<˚ J$‘·+
nì |üsT¡ >∑Tô|≥º≈L£ &É<Tä . Ä |üsT¡ >∑T f…q¸H>é ± e÷], mH√ï nHês√>±´\≈£î
ø±s¡D+ ne⁄‘·T+~.Ä f…q¸Hé yÓT<ä&ÉT˝ÀøÏ yÓ[‘˚ ªªq÷´s√ ÁbÕã¢yéTμμ,
ø£&TÉ |ü⁄˝ÀøÏ #˚]‘˚ ªªmdæ&{ç μ° μ, Vü≤è<äj÷· ìøÏ yÓ[‘˚ ªªVü‰sYº m{≤ø˘μμ, X¯Øs¡eT+‘ê
#˚]‘˚ ªªô|sê\dædμt μ edüT+Ô ~. #·÷XÊsê eTq $T‹MT]q n‹ ø√]ø£ m+‘·
|üì #˚düTÔ+<√ ø£qTø£ düeTdüÔ <äT'U≤\≈£î ø±s¡D+ ø√]ø£\T ø±<äT. ø√]ø£ô|’
ô|≥Tºø=qï n‹.
n]wü&É«sêZ\˝À yÓTT<ä{Ï<Ó’q á ø±e÷ìï »sTT+#ê\+fÒ <ëìì
e´‹πsøÏ+#·≈î£ +&Ü ÄkÕ«~+#·&ÜìøÏ Á|üjT· ‹ï+#ê*. K∫Ñ·yTÓ qÆ $wüjT· +
@$T≥+fÒ ø√]ø£qT nD>∑<=ø£ÿ≈£L&É<äT. n˝≤ nD>∑<=øÏÿ‘˚ Ä ø√]ø£
rs¡TÃø√e&É+ ø√dü+, Ä ø√]ø£ô|’ e⁄qï ªª‘·èwüμμí e\q J$‘·eT+‘ê
|üs¡T>∑Tô|{≤º*‡ e⁄+≥T+~ ˝Ò<ë ‹]– ªª»ìà+#·e\dæμμ edüTÔ+~.
11 n]wü&éesêZ\T
 n+<äTøπ ãT<ä∆ uÛ>Ñ y∑ êqT&ÉT n+{≤s¡T... e÷qe⁄&ÉT ‹]– »ìà+#˚~
‘·èwüí e\H˚, ø£qTø£ ø√]ø£qT neø±X¯+ e⁄+fÒ bı+<ä+&ç.˝Òì#√ ø£]–+#ê*.
ø√]ø£qT ø£]–+#·&É+ m˝≤>∑+fÒ, ñ<ëVü≤s¡D≈£î ◊X¯«s¡´sêjYTì bı+<ë*
nqï~ MT ø√]ø£.n~ kÕ<Ûä´eTÚ‘·T+<ë.. bı+<ä+&ç. n~ kÕ<Ûä´eTT ø±<äT
ø£<ë... n|ü&ÉT ø£fi¯ófl eT÷düT≈£îì ≈£Ls=Ãì ◊X¯«s¡´sêjYTì bı+~q≥T¢
}Væ≤+#·Tø√+&ç. n+‘·{Ï‘√ ø£<∏ä nsTTb˛˝Ò<äT. ‘·s¡Tyê‹ J$‘·+
dü+>∑‘˚+{Ï. ÄyÓT wüO{Ï+>¥\≈£î yÓfi¯ó‘·Tqï≥T¢, ÄyÓT yÓqTø£ MTs¡T ø±´πsJ
|ü≥Tº≈£îì yÓfi¯ó‘·Tqï≥T¢, ÄyÓT≈£î |æ.m.>± e⁄+&ç ÄyÓT ø±˝Ÿw”≥T¢, &˚{Ÿ\T
|òøæ ‡˘ #˚dTü qÔ ï≥T¢, MT n+<äyTÓ qÆ ø£\\T, ø£\\¢ T>± e÷]q≥T¢, ªªMT e´øÏ‘Ô ê«ìïμμ
ùd«#êäj·TT‘· J$‘êìï ø√˝ÀŒsTTq≥T¢>± »s¡>∑uÀj˚T yêdüÔyêìï
>∑eTì+#·+&ç. $TeTà*ï MTs¡T |ü]o*+#·Tø√+&ç. ◊X¯«s¡´ ø√dü+
n_Ûùwø˘ã#·ÃHé ñ+{≤&ÉT.MT ø√dü+ $TeTà*ï >ös¡$+∫ Áù|$T+#˚ ˇø£
eTìwæ ñ+&˚ ñ+{≤s¡T. yêfi¯flqT >∑eTì+∫, MT Áù|eTqT n+~+#·+&ç.
n|ü&ÉT MTπø nì|ædüTÔ+~, Ä ◊X¯«s¡´sêjYT e<äT› u≤uÀjYT, Hê u≤s¡´
Hê≈£î #ê\T Hêj·THê nì|ædüTÔ+~. <ëì‘√ MT ø√]ø£ ªªø£]–b˛‘·T+~μμ.
Çø£ ◊X¯«s¡´sêjYT MT<ä≈£î eTqdüT‡ yÓfi¯fl<äT. n+‘˚ø±ì ◊X¯«s¡´sêjYT Hê
J$‘·+. ÄyÓT ˝Òø£b˛‘˚ H˚qT ˝ÒqT nqï uÛ≤eq˝ÀøÏ yÓfi¯fl≈£L&É<äT. á
dü÷Á‘·+ nìï $T‹MT]q ø√]ø£\≈£î e]Ô+|ü#d˚ Tü ≈£îì ø±e÷ìï »sTT+#·+&ç.
MTs¡÷ á Á|üjÓ÷>∑+ #Ój·T´+&ç. MT≈£î @ ø√]¬ø’‘˚ e⁄+<√ <ëìì
<Û ë ´q+˝À ≈£ L s=Ãì MT ø£ fi ¯ fl eTT+<ä T kÕøå ± ‘· ÿ ]+#· T ø√+&ç ,
nqTuÛÑ$düTÔqï≥T¢>± }Væ≤+#·Tø√+&ç. n~ r]b˛sTTq≥T¢ ø£\\T ø£q+&ç.
Ä ‘·s¡Tyê‘· e#˚à |ü]D≤e÷\qTªª Ä‘·àe+#·qμμ ˝Ò≈£î+&Ü ø£fi¯fl eTT+<ä T≈£î
‘Ó#·TÃø√+&ç . n|ü&ÉT Áø£eT+>± MT˝À ø√]ø£ jÓTTø£ÿ rÁe‘· HÓeTà~>±
‘·–Zb˛‘·T+~.
$T‹MT]q Ä ø√]ø£,... $TeTà*ï y˚~ÛdüTÔqï Ä ø√]ø£....
Væ≤+dædüTÔqï Ä ø±eT+ ø£]–b˛‘·T+~.

12 n]wü&éesêZ\T
 |üPs¡«+ ˇø£ <Ûäì≈£î&ÉT ñ+&˚yê&ÉT.n‘·ìøÏ e+<ä\ ø=~› mø£sê\
uÛÑ÷dü+|ü<ä ñ+~. ø±ì n‘·ìøÏ ‘·è|æÔ ˝Ò<äT.m˝≤¬>’Hê y˚\ mø£sê\ uÛ Ñ÷$T
dü+bÕ~+#ê\H˚ ø√]ø£ ø£*–+~.#Íø£>± mø£ÿ&Ó’Hê uÛÑ÷$T <=s¡T≈£î
‘·T+<˚yÓ÷qì yêø£ãT #˚j·T&É+ ÁbÕs¡+_+#ê&ÉT. Væ≤e÷\j·T |üs¡«‘ê\
<ä>∑Zs¡ $XÊ\yÓTÆq |”sƒ¡uÛÑ÷$T ñ+~.n~ ø√X¯\sêE ÄBÛq+˝À ñ+~.n~
MT≈£î #Íø£>± <=s¡T≈£î‘·T+<äì mes√ #Ó|üŒ>± $ì Ä <Ûäì≈£î&ÉT m˝≤¬>’Hê
düπs Ä uÛÑ÷$Tì eX¯+ #˚düTø√yê* nì Ä˝À∫+∫ Væ≤e÷\j·÷\ e<ä›≈£î
ãj·T\T<˚s¡T‘ê&ÉT. <ë]˝À ∫Á‘·yÓTÆq Ä≥ u§eTà\T,‹qTã+&Üsê\T ø=ì
ˇø£ ô|<ä› ãT≥º˝À y˚düT≈£îì Á|üj·÷D+ kÕ–kÕÔ&ÉT.
Væ≤e÷\j·T|üs¡«‘ê\ e<ä›qTqï ø√X¯\sêEì ø£*dæ ‘êqT ‘Ó∫Ãq
Ä≥u§eTà\T, ‹qTã+&Üsê\qT n‘·ì |æ\¢\≈£î |ü+∫ ô|&É‘ê&ÉT.
ø√X¯\sêE dü+‘√wæ+∫ $TÁ‘·e÷, MTs¡T m+<äT≈£î e#êÃs√ #Ó|üŒ+&ç.MT
ø√]ø£qT H˚qT rs¡TkÕÔqT nì e÷≥ ÇkÕÔ&ÉT.
e÷≥ Çe«≥y˚T ‘·&eÉ ⁄>± Ä <Ûìä ≈£î&ÉT Hê≈£î á |ü]düs¡ ÁbÕ+‘·+˝À
ø=+‘· uÛÑ÷$T ø±yê*. m+‘·≈£î Çe«>∑\e⁄ nì n&ÉT>∑T‘ê&ÉT. <ëìøÏ Ä
sêE m+‘√ uÛÑ÷$T Çø£ÿ&É e´s¡∆+>± |ü&ç ñ+~. <ëìì MTs¡T kÕ>∑T
#˚dTü ø√e#·TÃ. <ëìøÏ MTs¡T Hê≈£î <Ûqä + ≈£L&Ü Çe«e\dæq nedüs+¡ ˝Ò<Tä
ø±ì ˇø£ wüs¡‘·T, n~ @$T≥+fÒ, MTs¡T πs|ü⁄ ñ<äj·T+ dü]>±Z 6 >∑+ˆˆ\≈£î
Çø£ÿ&É ãj·T\T<˚] MT Çwüº+ e∫Ãq+‘· <ä÷s¡+ q&É∫ eTs¡˝≤ ‹]–
kÕj·T+Á‘·+ 6 >∑+ˆˆ\≈£î Çø£ÿ&çøÏ e#˚Ãj·T+&ç. MTs¡T q&É∫ e∫Ãq+‘·
uÛÑ÷$T Çø£ MT<˚ nì #Ó|ü⁄‘ê&ÉT.
<Ûäì≈£î&ÉT |üs¡e÷q+<ä+‘√ n˝≤π>q+{≤&ÉT.H˚qT y˚\ mø£sê\T
dü+bÕ~+#·uÀ‘·THêïqT nqï Äq+<ä+‘√ m|ü⁄Œ&ÉT ‘Ó\¢yês¡T‘·T+<ë nì
m<äTs¡T #·÷dü÷Ô ø£\‘· ìÁ<äb˛‘ê&ÉT. ‘Ó\y¢ ês¡ø£ eTT+<˚ ìÁ<ä ˝Ò∫ ø√X¯\sêE
ø√dü+ m<äTs¡T #·÷düTÔ ‘êqT dü+bÕ~+#·T≈£îH˚ uÛÑ÷$T ø√dü+ Ä‘·è‘·
|ü&ÉT‘·T+{≤&ÉT.dü]>±Z 6 >∑+ˆˆ\≈£î ø√X¯\sêE e∫à ˇø£ >∑Ts¡TÔ ô|{Ï º MTs¡T
kÕj·T+Á‘·+ 6 >∑+ˆˆ\≈£î dü]>±Z Çø£ÿ&çπø sêyê* nì #ÓbÕÔ&ÉT. <Ûäì≈£î&ÉTñ
‘ê‡Vü≤+‘√ q&Éø£ ÁbÕs¡+_ÛkÕÔ&ÉT.n‘·qT ãVüQdü÷ú\ø±j·TT&ÉT,bı{Ϻ
13 n]wü&éesêZ\T
eTìwæ.ø=~›<ä÷s¡+ q&É∫q ‘·s¡Tyê‘·, H˚qT q&Ée&É+ ø£Hêï |ü]¬>&ç‘˚
Ç+ø± m≈£îÿe dü\ú + ÄÁø£$T+#·Tø√e#·Tà ø£<ë nì Ä˝À∫+∫ |üsT¡ >∑Tô|≥º&+É
ÁbÕs¡+_ÛkÕÔ&ÉT. <ë]˝À ˇø£ ∫qï ø±\Te m<äTsö‘·T+~.<ëìì HÓeTà~>±
~– <ë{Ï‘˚ Ä\dü´eTÚ‘·T+~ nqTø=ì Ä ø±\Te ô|’qT+&ç ˇø£ÿ <ä÷≈£î
<ä÷≈£î‘ê&ÉT. yÓ+≥H˚ C≤] øÏ+<ä|&ü bç ˛‘ê&ÉT. ø±\T u…DT≈£î‘·T+~. nsTTHê
˝Ò∫ ≈£î+≥T≈£î+≥÷ |üsT¡ >∑Tô|&É‘ê&ÉT. n~ m+&Üø±\+ ø±e&É+‘√ m+&ÉøÏ
eT\eT\ e÷&ÉT‘·÷, #ÓeT≥\T ø±s¡TÃ≈£î+≥÷, Äj·÷dü|&ü TÉ ‘·÷ |üsT¡ >∑T\T
ô|&ÉT‘·T+{≤&ÉT. n‘·ì nedüúqT #·÷dæq <ë]˝À ˇø£s¡T nj·÷´ ø=+#Ó+
eT+∫ ˙s¡T rdüT≈£îì yÓfifl¯ +&ç nì ˙fi¯ófl Çe«uÀ‘˚, nyÓ÷à ˙s¡T ‘êπ>˝À|ü⁄
Ç+ø=+‘· uÛÑ÷$T dü+bÕ~+#·Tø√e#·TÃqì Ä ˙{Ïì |üø£ÿ≈£î HÓ{Ϻ |üs¡T>∑T
ô|&É‘ê&ÉT.
ÄVü ‰ s¡ e TT ˝Ò ø £ , ˙fi¯ ó fl ˝Ò ø £ ,eT+&É T f… + &É ˝ À ‘· \
‹s¡T>∑T‘·THêï,ø±*øÏ ‘·–*q <Óã“qT≈£L&Ü |ü{+ºÏ #·Tø√≈£î+&Ü m≈£îÿe H˚\qT
dü+bÕ~+#ê\H˚ yÓÁ] ø√]ø£‘√ ‘·q <˚Vü≤dúæ‹ì ≈£L&Ü |ü{Ϻ+#·Tø√≈£î+&Ü
|üsT¡ >¬ ‹Ô...|üsT¡ >¬ ‹Ô ∫es¡≈î£ düèVü≤ ‘·|Œæ |ü&bç ˛‘ê&ÉT.nø£ÿ&É ñqï ø=+<äsT¡
|üs¡T>∑T|üs¡T>∑Tq e∫à n‘·ìï ˝ÒeBkÕÔs¡T.n|üŒ{Ïπø n‘·ì ÁbÕD+ >±*˝À
ø£*dæb˛sTT+~. Çø£ #˚ùd<˚$T ˝Òø£ sêE e<ä›qT <Ûäqe+‘·T&ç X¯yêìï
rdüT≈£îyÓfi¯‘ês¡T. Ä ø√X¯\sêE Äø£ÿ&˚ ˇø£ >=sTT´ ‘·$« n‘·ìì |üP&çÃ
düe÷~Û #˚kÕÔ&ÉT.
#·÷XÊsê <Ûìä ≈£î&ç $T‹MT]q ø√]ø£ n‘·ì ÁbÕD≤\H˚ m˝≤ Vü≤]+∫
y˚d+æ <√. n‘·ì≈£îqï dü+|ü<\ä ‘√ uÛ≤s¡´ |æ\\¢ ‘√ düTKyÓTqÆ J$‘·+ >∑&|ç æ
ñ+&Ée#·Tà ø±ì Ç+ø± Ç+ø± dü+bÕ~+#ê* nqï n‹ ø√]ø£ e\q
~≈£îÿ˝Òì #êe⁄ #·$ #·÷&Ü*‡ e∫Ã+~. eTq+ ≈£L&Ü <ä]<ë|ü⁄>± Ç˝≤π>
e⁄HêïeTT. ‘Ó\y¢ ê] ˝Ò∫+~ yÓTT<ä\T |üsT¡ >∑T\T ô|&ÉT‘·÷... ø£qTø£ eTT+<äT
eTq+ ñqï <ëì‘√ ‘·è|æ>Ô ± ã‘·ø&£ +É H˚sT¡ Ã≈£î+<ë+.dü+‘√wü+>± J$‘êìï
>∑&ÉT|ü⁄<ë+. n‹ ø√]ø£\qT ø£]–+∫ ‘·è|æÔ>±,Äq+<ä+>± J$<ë›+.ø£qTø£
ø±e÷ìï nD>∑<=ø£ÿ ≈£L&É<Tä . nqTuÛ$Ñ +#ê* ˝Ò<ë ø£]–+∫ »sTT+#ê*.
Çø£ n]wü&éesêZ\˝À ¬s+&Ée<Ó’q Áø√<Ûä+ >∑T]+∫ ‘Ó\TdüT≈£î+<ë+
14 n]wü&éesêZ\T
 ø√Á<Ûä+
(ø£dæ G ø√|ü+ R Áø√<Ûä+)
á Áø√<Ûä+ m|ü&É÷ ø±eT+ Á|üø£ÿH˚
e⁄+≥T+~. ø±e÷ìï n<ä T |ü ⁄ ˝À
ô|≥º>∑*–‘˚ Áø√<Ûä+ sê<äT. ø√|ü+ y˚s¡T,
Áø√<Û ä + y˚ s ¡ T . rs¡ ì ø√]ø£ ø£ d æ ì
$T>∑T\TdüTÔ+~. Ä ø£dæ‘√ ìdü‡Vü‰j·TT˝…’q
m<äT{Ï e´≈£îÔ\ô|’ e∫Ãq ø√bÕìøÏ ø£*|æ Áø√<Ûä+>± e÷s¡TkÕÔ+.
ˇø£ e´øÏÔøÏ |ü~ \ø£å\T dü+bÕ~+#ê\qï ø√]ø£ ñ+<äqT≈£î+<ë+.
n‘·qT neø±X¯+ ˝Òø£ dü+bÕ~+#·˝øÒ b£ ˛j·÷&ÉT. dü+bÕ~+#·&ÜìøÏ @<ë]
<=s¡ø£˝Ò<äT. n|ü&ÉT n‘·ì˝À ndüVü≤q+ ô|s¡T>∑T‘·T+~. Ä ndüVü≤q+
qT+&ç ø£dæ ÁbÕs¡+uÛÑeTÚ‘·T+~. Ä ø£dæ ø±kÕÔ ø√|ü+‘√ $T[‘·yÓTÆ Áø√<Ûä+>±
e÷s¡T‘·T+~. n‘·qT m|ü&É÷ ñHêà<ä+‘√ e⁄+{≤&ÉT. ∫s¡Tqe⁄«‘√
|ü\ø£]+#˚ uÛ≤s¡´ì ø√|üŒ&É‘ê&ÉT. |æ\*¢ ï ‹&ÉT‘·÷ e⁄+{≤&ÉT. #·T≥÷º e⁄qï
yê{Ïì <Ûä«+dü+ #˚dü÷Ô e⁄+{≤&ÉT. m+<äTø£+fÒ ‘·q ø√]ø£ rs¡˝Ò<äT nqï
ø£dæ ñ+~ ø£<ë! n<˚ Áø√<ÛäeT+fÒ. ø£qTø£ á Áø√<Ûëìï »sTT+#ê*.
ndü\T ø√|ü+ e⁄+&É≈£L&É<ë n+fÒ ø√|ü+ e⁄+&=#·TÃ, n~ ‘ê{≤≈£î
eT+≥˝≤ e⁄+&Ü*.
XÀ¢ˆˆ ñ‘·Ôy˚T‘·T ø£åDÏø£+ø√b˛, eT<Ûä´y˚T‘·T |òüT{Ïø£<ä«j·T+,
n<∏äy˚T‘·T n¨sêÁ‘·+ #·+&Ü˝Ò eTs¡D≤+‘·ø£+
uÛ≤e+: ñ‘·eÔ TTìøÏ ø√|ü+ ø£Då øÏ +£ ... eT<Û´ä eTTìøÏ ø√|ü+ s¬ +&ÉT ì$TcÕ\T,
n<ÛäeTTqTøÏ sêÁ‹|ü>∑\T, #·+&Ü\TqTøÏ eTs¡D≤+‘·+.
n~ m˝≤ n+fÒ eTq Ç+{À¢ |æ\¢\qT #·÷&É+&ç HÓeTà~>±
ãT»®–+∫ #Ó_‘˚ ˇø=ÿø£ÿkÕ] |æ\¢\T $qs¡T. f…ÆyéT ne⁄‘·T+~ ‘=+<äs¡> ±
¬s&û ne⁄«, dü÷ÿ˝ŸøÏ yÓfi≤fl* nì Á|üXÊ+‘·+>± #Ó_‘˚ ndü\T yê]˝À
#·\q+ e⁄+&É<äT. n<˚ eTq+ ø£fiË¢Ás¡CÒdæ @+{Ï... mìïkÕs¡T¢ #ÓbÕŒ*,
15 n]wü&éesêZ\T
yÓfi≤Ôyê ˝Ò<ë nì ø√|ü+‘√ ø£dæ]‘˚ yÓ+≥H˚ ¬s&ûjÓÆT u≤´>∑T rdüT≈£îì
|ü]¬>&É‘ês¡T. Çø£ÿ&É |æ\¢yê&çô|’ ø£dæ ˝Ò<äT,ø√|ü+ e÷Á‘·y˚T. eTq ø√|ü+
ˇø£ q≥q˝≤ e⁄+&Ü*. ø√|ü+ ˇø£ |üìeTT≥Tº, ˇø£ Á|ü<äs¡Ùq, ø√|ü+ eùdÔ
Á|ü<ä]Ù+∫ e~*y˚j·÷*.uÛ≤sê´uÛÑs¡Ô\ eT<Ûä´ >=&Ée e∫Ã+<äqTø√+&ç.
b˛{≤¢&TÉ ø√e#·TÃ, ns¡T#·Tø√e#·TÃ. ø±ì ˇø£ ns¡>+∑ ≥ ‘·sT¡ yê‘· Ä ø√bÕìï
‘·T&ç∫ô|{Ϻ, j·TT<ë∆ìï $s¡$T+#·Tø=ì, nVü‰ìï |üø£ÿq ô|{Ϻ qe⁄«‘· ÷
|ü\ø£]+#·T ø√yê*. n|ü⁄Œ&ÉT Bì e\q eTq˝À ø£dæ @s¡Œ&É<äT ø£qTø£,
n~ Áø√<Ûä+>± e÷s¡<äT. Ç<˚ Áø√<Ûëìï »sTT+#˚ |ü<ä∆‹.
Áø√<Ûëìï nD∫ô|≥Tºø=+fÒ n~ ø±kÕÔ ˇπøkÕ] ø£≥º\T ‘Ó+#·T
≈£î+≥T+~. MTs¡T ìdü‡Vü‰j·T dæú‹˝À nqTuÛÑ$+∫q Ç‘·s¡T\ Áø√<Ûëìï
MT≈£î neø±X¯+ sê>±H˚ yÓ\T¢e˝≤ e÷s¡T‘·T+~. u≤>± >∑eTì+#·+&ç. @
Ç+{À¢HH’Ó ê ˇø£ ne÷àsTT e⁄+fÒ Ä Ç+{À¢ n+<äs÷¡ ô|‘·qÔ + #Ó˝≤sTTdü÷Ô
e⁄+{≤s¡T. u≤\´+˝À ‘·*¢<ä+Á&ÉT\T, nqï\T, j·Te«q+˝À uÛÑs¡Ô,
n‘·Ôe÷eT\T n+<äs¡÷ ÄyÓTô|’ ô|‘·Ôq+ #Ó˝≤sTTkÕÔs¡T. m+<äTø£+fÒ Ä
Ád”Ô ìdü‡Vü‰j·T dæú‹˝À e⁄+~ ø£qTø£. n‘·Ô ‹≥¢øÏ m<äTs¡T e÷{≤¢&É˝ Òø£, uÛÑs¡Ô
ô|fÒº Væ≤+dü\qT ø£˙ïfi¯fl‘√ eTÚq+>± uÛ]Ñ düT+Ô ~. m+<äTø£+fÒ nø£ÿ&É ø√|ü+
Á|ü<ä]‡ùdÔ Ä Ç+{À¢ kÕúq+ ñ+&É<äT ø£qTø£. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À m≈£îÿe eT+~
eTVæ≤fi¯\T nqTuÛÑ$düTÔqï y˚<äq Ç<˚.
‘·s¡Tyê‘· Ä Åd”Ô HÓeTà~>± ÁbÂ&ÛÉ+˝ÀøÏ yÓfi¯ó‘·T+~. n+fÒ uÛ≤s¡´
bÕÁ‘· qT+&ç ‘·*¢ bÕÁ‘·øÏ, ‘·*¢ bÕÁ‘· qT+&ç n‘·Ô>±] bÕÁ‘·≈£î yÓfi ¯óÔ+~.
n~Ûø±s¡ kÕúq+˝ÀøÏ edüT+Ô ~. Ç+{ÏøÏ ô|<ä>› ± e÷s¡T‘·T+~. Ä ô|<ä› eTìwæ
‘êqT ∫qï|üŒ{ÏqT+&ç nD∫ô|≥Tº≈£îqï ø£dæì Ç|ü&ÉT ãj·T≥ô|&ÉT
‘·T+~.ªªne÷j·Tø£|ü⁄ ø√&É*>±μμ Ä Ç+{À¢ n&ÉT>∑T ô|{Ϻq ÄyÓT ªª>∑j ·÷´[
n‘·Ô>±μμ e÷s¡T‘·T+~. n+<äs¡÷ ø±<äT ø±ì, <ë<ë|ü⁄>±...m≈£îÿe XÊ‘· +
eT+~ á dæú‹˝À ñqïyêπs.
ìC≤ìøÏ n‘·Ô>±s¡T ø√&É*ì Äs¡fi¯ó¢ ô|&ÉT‘·T+~ n+{≤s¡T. ø±ì
ªªÄ dæú‹˝Àμμ ñqï Ád”Ô ø√&É*H˚ ø±<äT Ç+{À¢ n+<ä]˙ Äs¡fi¯ó¢ ô|&ÉT‘·T+~.
Á|ü‹ ˇø£ÿ]ô|’ ns¡TdüTÔ+~. uÛÑs¡Ôô|’ ns¡TdüTÔ+~. n<˚ uÛÑs¡Ô Çs¡yÓ’ @fi¯¢ ÁøÏ‘·+
16 n]wü&éesêZ\T
nsTT‘˚ #ê∫ ø=fÒyº ê&˚y÷Ó . ø±ì eè<äT&∆ TÉ nj·÷´&ÉT ø£<ë... n‘·ì <ä÷≈£î&ÉT
n+‘ê e÷j·T+ ne⁄‘·T+~. eTÚq+>± @ ù||üs√ #·<äTe⁄‘·Tqï{À¢ @
{°MH√ #·÷düTÔqï≥T¢ q{ÏkÕÔ&ÉT. n<˚ |æ\¢\sTT‘˚ neTà ‹≥T¢,ns¡T|ü⁄\T
∫qï|üŒ{Ï qT+&ç n\yê≥T ø±ã{Ϻ yêfi¯ó¢ô|<ä›>± |ü{Ϻ+#·Tø√s¡T. ø±ì Ä
Ç+{À¢øÏ e∫Ãq ø√&É\T ø=‘·Ô e´øÏÔ ø±ã{Ϻ á ‹≥T¢,ns¡T|ü⁄\T ñ+Væ≤+#·
˝Ò<Tä ø±ã{Ϻ ne˙ï |ü{+ºÏ #·T≈£î+≥T+~.n‘êÔ ø√&É* eT<Û´ä j·TT<ä+∆ ÁbÕs¡+uÛ+Ñ
ne⁄‘·T+~. Bì e\q yê]<ä›] eT<Ûä´ düK´‘· <Óã“‹+≥T+~.
eè<ë∆|ü´+˝ÀøÏ Á|üy˚•+∫q ÁÅd”Ô ‘·q˝À nD∫ô|≥Tº≈£îqï ø√bÕìï
ãVæ≤s¡Z‘·+ #˚j·T&É+ yÓTT<ä\Tô|&ÉT‘·T+~. m+<äTø£+fÒ ô|<ä›]ø£+ e∫Ã+~
ø±ã{Ϻ. n+<äs¡÷ ‘·q e÷≥ $H˚ ej·TdüT‡ ‘·q≈£î ñ+~ nì nb˛Vü≤
|ü&TÉ ‘·T+~ ø±ã{Ï.º Bì e\q ≈£î≥T+ã e´edüú ≈£L\T‘·T+~. n+<äTøπ H˚y÷Ó
Ç|ü&ÉT ñeTà&ç ≈£î≥T+u≤\T mø£ÿ&Ü ø£qã&É≥+ ˝Ò<äT.
ˇø£|ü&ÉT n˙ï ñeTà&ç ≈£î≥T+u≤˝Ò.bÕ‘·‘·s¡+ neTàeTà\T,
ô|<ä›eTà\T, neTà\T m+‘√ u≤>± ñeTà&ç ≈£î≥T+u≤\˝À ø±|ü⁄s¡+
#˚ùdyês√, á ‘·s¡+ ne÷àsTT\≈£î ndü\T düVü≤q+ ˝Ò<äT, mø£ÿ&Ü ø£*dæ
e⁄+&É ≥ + ˝Ò < ä T nì kÕ+Á|ü < ëj· T yê<ä T \T dü H êïsTT H=≈£ î ÿ\T
H=≈£îÿ‘·T+{≤s¡T. .
yÓqTø£{Ï ‘·s+¡ ÅdÔ” ñeTà&ç ≈£î≥T+ã+˝À ñ+&É{≤ìøÏ >∑\ ø±s¡D+
Ä Ád”ÔøÏ zs¡TŒ düVü≤q+ nqTø√e#·TÃ. ø±ì n~ |üP]Ô>± ì»+ ø±<äT.yê]
ìdü‡Vü‰j·T dæú‹. @MT #˚j·T˝Òì dæú‹. Ä Ç+{À¢ mes¡T @eTHêï H√s¡T
eT÷düTø=ì |ü&çe⁄+&Ü*. ˇø£y˚fi¯ yê] ô|’ n*– |ü⁄{Ϻ+{ÏøÏ yÓ[flHê Ä
s√E˝À¢ ‘·*¢Á<ä+Á&ÉT\T sêì#˚Ãyês¡T ø±<äT. |ü⁄{Ϻ+{ÏøÏ Ä&É|æ\¢
#·T≥º|⁄ü #·÷|ü⁄>± sêyê*.n+‘˚ø±ì, n‘·yÔ ê]+{Ïô|’ n*– sê≈£L&É<Tä . e⁄+fÒ
n‘·Ô>±]+{À¢ e⁄+&Ü* ˝Ò<ë ø±{ÏøÏ b˛yê* nH˚ ªª dü÷≈£îÔ\Tμμ #Óù|Œyês¡T.
ø£qTø£ n˝≤ n*– |ü⁄{Ϻ+{ÏøÏ e#˚à Åd”Ô\T #ê˝≤ ns¡T<äT.ˇø£y˚fi¯ e∫ÃHê
yê]øÏ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ Ä<äs¡D ñ+&˚~ ø±<äT.BìøÏ ø±s¡D+ ªª|æ‘·èkÕ«eT´
e´edüúμμ. Ä ‘·s¡+ ˝Àì Ád”Ô Á|üø£ÿ yê]ô|’ Ä<Ûës¡|ü&ç Áã‘·ø±*.
n|üŒ{Ï Åd”ÔøÏ dü+bÕ<äq e⁄+&˚~ ø±<äT. Ä]∆ø£ ùd«#·Ã¤ ˝Ò<äT. ø±ã{Ï º
17 n]wü&éesêZ\T
@$T #˚jT· ˝Òø£ n‹Ô+{Ïyês¡T u≤<Û\ä T ô|&ÉT‘·THêï eTÚq+>± Ç‘·sT¡ \ Áø√<Ûëìï
uÛ]Ñ dü÷Ô >∑T&É¢ ˙s¡T ≈£î≈£îÿ≈£î+≥÷ ñeTà&ç ≈£î≥T+u≤\˝ÀH˚ ø±\+ >∑&ùç |yês¡T.
á ‘·s¡+ Åd”Ô n˝≤ ø±<äT. dü+bÕ<äHê|üs¡Tsê˝…’+~. Ä]∆ø£
kÕ«‘·+Á‘ê´ìï, ùd«#·Ã¤qT dü+bÕ~+#·T≈£î+~. ‘·qø£+≥÷ ˇø£ e´øÏÔ‘ê«ìï
≈£L&Éu…≥Tº≈£î+~. n+<äTπø me]‘√HÓ’Hê düπs ∫qï e÷≥ ≈£L&Ü |ü&É{≤ìï
düVæ≤+#·˝Ò<äT. n‘·Ô>±]+{À¢H˚ u≤<Ûä\T |ü&Ée\dæq nedüs¡+ ˝Ò<äT. ‘·q
uÛÑs¡ÔqT rdüT≈£îì ùd«#·Ã>± m–]b˛‘·T+~. n˝≤ m–]b˛sTTq ø=Hêïfi¯¢øÏ
dü\Vü≤\T Ç#˚à ô|<ä›yês¡T ˝Òø£ ‹]– uÛ≤s¡´uÛÑs¡Ô\ eT<Ûä´ j·TT<ä›+ ÁbÕs¡+uÛÑ+
ne⁄‘·T+~. ø£qTø£ ˝À|ü+ ñeTà&ç ≈£î≥T+u≤˝À¢H√ ˝Òø£ yÓs¡Tø±|ü⁄sê˝À¢H√
˝Ò<äT eTq˝ÀH˚ ñ+~ <ëì ù|πs ne>±Vü≤q ˝À|ü+.
≈£î≥T+ã+˝À <ëwæºø±\T, ø√bÕ\T m|ü⁄Œ&É÷ e⁄+&˚y˚. ˇø£s¡+fÒ
ˇø£]øÏ|&ü <É Tä . q\T>∑Ts¡T eTqTwüß\T ˇπø Ç+{À¢ e⁄+fÒ n_ÛÁbÕj·TuÒ< ë\T
sêe&É+ düVü≤»+. eTq+ ‘Ó\TdüTø√e\dæq eTTK´ $wüj·T+ @$T≥+fÒ
@n‘·Ô, @ ø√&É\T, @uÛÑs¡Ô, @uÛ≤s¡´, @|æ\¢\T ø√|ü‘êbÕ\T ˝Ò≈£î+&Ü
e⁄+&É&É+ nH˚~ kÕ<Ûä´+ ø±<äT. Áø√<Ûä+ nH˚~ eTq qs¡qsê˝À¢ J]í+#·T ≈£î
b˛sTTq n]wü&ées¡Z+.
ˇø£ n&É$˝À ˇø£ ô|<ä› bÕeTT ìedæd÷ü Ô ñ+&˚~.Ä ns¡D´+˝ÀìøÏ
mes¡T e∫ÃHê yê]ì yÓ+{≤&ç #·+ù|ùd~. <ëìøÏ uÛj Ñ T· |ü&ç Á|ü»\T n&É$øÏ
yÓfi¯fl&É+ e÷qTø=Hêïs¡T. ˇø£ s√E ãT<äT∆&ÉT Ä e÷s¡Z+˝À yÓfi¯fluÀ‘·T+fÒ
Á|ü»\T Ä‘·ìï ôV≤#·Ã]kÕÔs¡T. nsTTHê ãT<äT∆&ÉT \ø£å´ô|≥ºø£ n&É$ >∑T+&Ü
Á|üj÷· D+ ÁbÕs¡+_ÛkÕÔ&TÉ . n&É$ eT<Û´ä ≈£î yÓfi≤flø£ Ä sêø±dæ bÕeTT ãT<äT&∆ ç
e÷sêZìøÏ n&ÉT¶ |ü&ç ãTdü\T ø=&ÉT‘·÷ ø±≥T y˚j·TuÀ‘·T+~.
ãT<äT&› TÉ ∫s¡Tqe⁄«‘√ <ëì ø£fifl¯ ˝ÀøÏ Áù|eT>± #·÷dü÷Ô m≥Te+{Ï
Á|ü‹|òüT≥q ˝Ò≈£î+&Ü ì\ã&É‘ê&ÉT .n‘·ì ø£fi¯fl˝À ø£ì|ædüTÔqï ‘˚»dü T‡qT
#·÷dæ n eTVü‰ düsŒ¡ + ‘·\ e+∫ qeTdüÿ]düT+Ô ~. ãT<äT&∆ TÉ <ëìøÏ nVæ≤+kÕ
e÷s¡+Z uÀ~Û+∫ Væ≤+kÕ e÷s¡+Z $&ç∫ô|≥ºeTì ø√s¡‘ê&ÉT. ãT<äT&∆ ç uÀ<äq‘√
e÷]b˛sTTq Ä bÕeTT, Çø£ô|’ me]˙ Væ≤+dæ+#·qì Á|üe÷D+ #˚dTü +Ô ~.
18 n]wü&éesêZ\T
 ø=+‘· ø±\+ >∑&ç#êø£ ãT<äT›&ÉT eTs¡˝≤ Ä e÷s¡Z+˝À ‹]– edü÷Ô
Á|ü»\T Ä n&É$˝À ùd«#·Ã¤>± ‹s¡>∑&É+ >∑eTìkÕÔ&ÉT.n‘·ì ø£fi¯ó¢ Ä bÕeTT
ø√dü+ yÓ‘·T≈£î‘êsTT. Ç+‘·˝À #Ó≥T¢#ê≥Tq X¯Øs¡eT+‘ê >±j·÷\‘√
ã\V”≤q+>± ñqï bÕeTT ø£ì|ædüTÔ+~. <ëì BqyÓTÆq dæú‹ #·÷dæ ãT<äT›& ÉT
ø£]– b˛sTT <ëìì Áù|eT>± ìeTTs¡T‘·÷ m+<äTøÏ˝≤ nj·÷´e⁄ nì
Á|ü•ïkÕÔ&ÉT.n|ü⁄Œ&ÉT ã\V”≤q dü«s¡+‘√ bÕeTT, nj·÷´ MTs¡T me]˙
ø±≥T y˚j·T<ä›Hêïs¡ì H˚qT e÷ìy˚kÕqT. <ëì‘√ Á|ü»\≈£î Hê ô|’ uÛÑj·T+
‘·–Z+~, H˚qT ø£s¡e&É+ ˝Ò<äT nqï $wüj·T+ yê]øÏ ‘Ó*j·T>±H˚ qqTï
nø±s¡D+>± Væ≤+dædüTÔHêïs¡T. ø£qã&ç‘˚ sêfi¯fl‘√ <ë&ç #˚düTÔHêïs¡T. Hê
ãTdü $+fÒ uÛÑj·T|ü&˚ »q+ á s√E qqTï ‘=≈£îÿ≈£î+≥÷ yÓfi¯ó‘·THêïs¡T .
Bq+‘·{ÏøÏ MT uÀ<Ûäq˝Ò ø±s¡D+ nì yêb˛‘·T+~.
n|ü⁄Œ&ÉT ãT<äT&› TÉ n+{≤&ÉT, H˚qT ìqTï ø±≥T y˚jT· <äT› nHêïH˚>±ì,
ãTdüø=≥ºe<äT› nq˝Ò<äT ø£<ë! ø£qTø£ ˙e⁄ ãTdü ø={Ϻ ìqTï Væ≤+dæ+#˚
yê]ì ‘·]$Tø=≥Tº. ø±≥Ty˚dæ #·+|üqedüs+¡ ˝Ò<Tä , n+≥÷ ‘·sT¡ D√bÕj·T+
#Ó|ü⁄‘ê&ÉT.
ø£qTø£ eTq+ ªªÁø√<Û+ä μμ #·÷|æ+#·e\dæq |üì ˝Ò<Tä .ªªø√|ü+μμ q{ÏùdÔ
#ê\T.
ø£dæ n+fÒ ø±≥T y˚j·T&É+. ø√|ü+ n+fÒ ãTdü ø=≥º&É+.
Áø√<Ûä+ n+fÒ @$T{À ‘Ó\TdüT≈£îHêï+. <ëìì m˝≤ »sTT+#ê˝À
‘Ó\TdüT≈£î+<ë+. <ëìøÏ dü÷Á‘·+ @$T≥+fÒ ªªfÒø{Ï Ÿ áJμμ <˚ìHÓH’ ê ‘˚*ø£>±,
düT\uÛÑ+>± rdüTø√e&É+. |üø£ÿyês¡T ‹&ÉT‘·THêïsê, nee÷qyÓT+<äT≈£î.
ªªyê] H√s¡T yê] Çwüº+. eTq #Ó$ eTq Çwüº+μμ. Ä ‹≥¢qT $q≈£î+&Ü
e⁄+fÒ eT+∫~. ˇø£ y˚fi¯ $Hêï eTqdüT‡øÏ #˚sá ≈£î+&Ü ñ+fÒ Ç+ø± eT+∫~.
n+‘˚ø±ø£ Bìì ø£d>æ ± e÷s¡TÃø√≈£î+&Ü ‘˚*ø£>± rdüTø=ì $TeTà*ï
‹{Ïqº yê]ì qe⁄«‘·÷ |ü\Tø£]+#·+&ç. n|ü⁄Œ&ÉT MT˝À @ Áø√<Û+ä »ì+#·<Tä .
n˝≤ m|ü&ÉT #˚j·T>∑\eT+fÒ eTq˝À e⁄qï nVü‰ìï Á|üø£ÿqô|&ç‘˚H˚ n~
kÕ<Ûä´eTe⁄‘·T+~. nsTT‘˚ ‹fÒº yê] ‹≥T¢ uÛÑ]+#·˝Òì dæú‹øÏ e∫Ãq|ü⁄Œ&ÉT
e÷Á‘·+ ø√|ü+ Á|ü<ä]Ù+#·+&ç bÕeTT ãTdü˝≤>±. Ç~ eTq*ï eTq+
19 n]wü&éesêZ\T
s¡ø+åÏ #·T≈£îH˚+<äT≈£î e÷Á‘·yT˚ . BìH˚ ø£èwüß&í TÉ ªª Áù|eT‘√ j·TT<ä+∆ μμ n+{≤&ÉT.
ˇø£ ø£+ô|˙˝À u≤dt ‘·q ñ<√´– |üì dü]>± #˚jT· ˝Ò<ìä ‹&É‘ê&ÉT.
Ä ñ<√´– Ä u≤dtì @MT nq˝Ò&TÉ ø£<ë, Ä ndüV≤ü Hêìï ø£d>æ ± e÷s¡TÃ≈£îì.
Ç+{ÏøÏ yÓfi≤Ô&ÉT. uÛ≤s¡´ ªª{°μμ ‘·«s¡>± #˚j·T˝Ò<äqï ∫qï ø±s¡D≤ìøÏ ø√bÕìï
‘Ó#·TÃ≈£îì u≤dt <ä>∑Zs¡ qT+&ç ‘Ó∫Ãqø£dæì ø£*|æ Áø√<Ûä+>± e÷]à uÛ≤s¡´ô|’
$s¡T#·T≈£î|ü&É‘ê&ÉT. ìC≤ìøÏ n‘·ìøÏ uÛ≤s¡´ô|’ @e÷Á‘·+ Áø√<Ûä+ ˝Ò<äT.
ø±ì ãj·T{Ï |ü]dæ‘ú T· \ e\q e∫Ãq ø£d‘æ √ n˝≤ Á|üe]ÔkÕÔ&TÉ . Ä $wüj·T+
ns¡+∆ #˚dTü ≈£î+fÒ uÛ≤sê´uÛsÑ \Ô¡ eT<Û´ä @ düeTdü´ e⁄+&É<Tä . ø±ì Ä $wüjT· +
‘Ó*j·Tì uÛ≤s¡´ ‘·q ø£dæì uÛÑs¡Ôô|’ Á|ü<ä]Ù+#·˝Òø£ |æ\¢yê&çì ô|ì‡˝Ÿ eTT\T¢
$s¡>=Z{≤º&Éqï ∫qï ø±s¡D+‘√ ∫‘·ø£u≤<äT‘·T+~. Ä |æ\¢yê&ÉT Ä ‘·*¢ì
@MT nq˝Òø£ ‘·q #Ó*¢q |ü≥Tº≈£îì ø£dæ‘√ ø=&É‘ê&ÉT. Ä #Ó*¢ nqïqT @MT
nq˝Òø£ nqï ô|’ ñqï ø£dæ‘√ Ç+{À¢ e⁄qï ô|+|ü⁄&ÉT ≈£îø£ÿì ‘·qTï‘·T +~.
Ä ≈£îø£ÿ ≈£îjÓ÷´, yÓTTÁs√ nqT≈£î+≥÷ M~Û˝ÀøÏ e∫à <ë]q b˛j˚Tyê&çì
|ü≥Tº≈£î ø£s¡TdüTÔ+~. yê&ÉT Ä ≈£îø£ÿqT ø£s¡e˝Òø£ Ç+{ÏøÏ yÓ[fl ≈£îø£ÿô|’ ñqï
ø£dìæ uÛ≤s¡´ô|’ #·÷|ækÕÔ&TÉ . ÄyÓT ‹]– |æ\\¢ ô|’ #·÷|ædTü +Ô ~.Ç˝≤ Áø√<Û#ä Á· ø£+
‹s¡T>∑T‘·÷H˚ ñ+≥T+~. nsTT‘˚ n+<ä] $wüj·T+˝À Ç˝≤H˚ »s¡>±\H˚+
˝Ò<äT.
#·÷XÊsê Áø√<Ûä+ mìï s¡ø±\T>± s¡÷bÕ+‘·s¡+ #Ó+<äT‘·T+<√.
mìï e÷qe dü+ã+<Ûë\qT <Óã“rdüT+Ô <√. MT≈£î m|ü&Ó‘’ ˚ Áø√<Û+ä e∫Ã+<√
eTT+<äT>± Ä dü+<äsê“ìï |ü]o*+#·+&ç.MTÁø√<ÛëìøÏ ø±s¡D+ mes√
>∑eTì+#·+&ç. BìøÏ ø±s¡DyÓTÆq e´øÏÔô|’ ø√|ü+ Á|ü<ä]Ù+#·+&ç. ‘·s¡Tyê‘·
yê]ì ø£$å T+∫ Áù|eT‘√ |ü\ø£]+#·+&ç. düeTdü´qT fÒø{Ï J° >± rdüTø√+&ç.
Áø√<Û+ä ˝À ø£dìæ rdæyd˚ æ ø√bÕìï Á|ü<]ä Ù+∫ yÓ+≥H˚ <ëì ø±s¡DyÓTÆ
yê]ì ø£å$T+#ê* m+<äTø£+fÒ. ø£åeT ˇø£ÿfÒ Áø√<Ûëìï »sTT+#˚ X¯øÏÔ..
ìC≤ìøÏ @yÓ’Hê Ä•+∫ n$ rs¡q|ü⁄Œ&˚ eTq˝À n+‘·Ø¢q+>±
ñqï á Áø√<Ûä+ ãj·T≥≈£î edüTÔ+~. Áø√<Ûä+‘√ ñqï @ eTìwæ¬ø’Hê
eTTKø£e[ø£\T,X¯Øs¡dæú‹ >∑‘·T\T $ø£è‘·+>±,ndüVü≤´+>± e÷s¡‘êsTT.
ˇø£ÿkÕ] eTq*ï eTq+ Ä düeTj·T+˝À n<ä›+˝À #·÷düTø=+fÒ
20 n]wü&éesêZ\T
#ê\T.eTq*ï eTqy˚T ndüVæ≤´+#·T≈£î+{≤eTT. ˇø£ÿ ∫s¡Tqe⁄«,
m<äT{Ïyê]ì ø£å$T+#˚ eTqdüT‡ Ç$ #ê\T Áø√<Ûëìï »sTT+#·{≤ìøÏ.
eTj·TdüuÛÑ˝À <ÛäTs√´<äqT&ÉT neeTì+#ê&Éì Á<Í|ü~ HÓ\
s√E\>± Áø√<Ûä+‘√ s¡–*b˛‘·T ñ+≥T+~ n|ü&ÉT ø£èwüßí&ÉT ÄyÓT‘√
Á<Í|ü‹ á HÓ\ s√E˝À¢ ˙ Á|æj·TT&Ó’q ns¡T®qT&ÉT mìïkÕs¡T¢ >∑Ts¡TÔ≈£î
e#êÃ&Éì n&ÉT>∑T‘ê&ÉT <ëìøÏ Á<Í|ü‹ ø=ìï ì$TcÕ\T Ä˝À∫+∫
◊<äTkÕs¡T¢ nì dæ>∑TZ|ü&ÉT‘·÷... »yê_düTÔ+~. eT] <ÛäTs√´<ÛäTqT&√ nì
n+{≤&ÉT n ù|s¡T $q>±H˚ Á<Í|ü‹ eTTK+ Áø√<Ûä+‘√ C…e⁄]+∫ yê&çì
eT]Ãb˛‘˚ø±<ë #·+bÕ* yê&çì nì dæe+–˝≤ ns¡TdüTÔ+~... ø£èwüßí&ÉT
∫s¡Tqe⁄«‘√ yê&çì qTyÓ«|ü&ÉT #·+|ü⁄‘êy√ ‘Ó*j·T<äT ø±ì Á|ü‹ ø£åD +
ìqTï #·+|ü⁄‘·TH˚ ñHêï&ÉT. m˝≤ n+fÒ ˙≈£î ÇwüºyÓTÆqyês¡T ñ+&Ée\dæ q
kÕúq+˝À <ÛäTs√´<ÛäTqT&ÉT ñHêï&ÉT.
kÕïq+ #˚ùd≥|ü&ÉT Ç+‘·≈£î eTT+<äT uÛÑ>∑e+‘·TDÏï düà]+#˚
<ëì$ Ç|ü&ÉT <ÛäTs√´<ÛäTqT&ÉTqT düà]düTÔqïe⁄, nqï+ ‹H˚|ü&ÉT ˙
uÛÑs¡ÔqT ‘·\T#·T≈£îH˚ <ëì$ Ç|ü&ÉT <ÛäTs√´<ÛäTqT&çøÏ ‹ì|ædüTÔHêïe⁄.
ìÁ<ä b ˛j˚ T eTT+<ä T n+<ä y Ó T Æ q C≤„ | ü ø ±\˝À ìÁ~+#· & É + b˛sTT
<ÛäTs√´<ÛäTqT&ÉT #˚dæq nee÷q\‘√ ø£è+–, ø£èdædüTÔHêïe⁄. Ç<˚ ø£<ë
#êe+fÒ.. n+{≤&ÉT ø£èwüßí&ÉT. Á<Í|ü~ ø£fi¯ófl‘Ó]#·T≈£î+{≤sTT ne⁄qT
ø£èwüí ˙e⁄ #Ó|æŒ+~ ì»y˚T eT<ÛäTs¡ düTàè‘·T\T ñ+&É\dæq Vü≤è<äj·T +˝À
<ÛäTs√´<ÛäTqT&ç <äTcÕÿsê´\‘√ uÛ≤<Ûä|ü&ÉT‘·THêï... n‘·ìì Hê Vü≤è<äj·T+
qT+∫ ‘·]$T y˚j·÷* m˝≤ nì ø£èwüßí&ÉTì n&ÉT>∑T‘·T+~.
<ëìøÏ ˇø£fÒ <ë] ø£åeT...<ÛäTs√´<ÛäTqT&çì ˙e⁄ eTqdü÷Œ]Ô>±
ø£$å T+#Ój÷· * n+{≤&ÉT ø£èwüß&í TÉ n|ü&ÉT Á<Í|ü‹ <Ûë´q eTTÁ<ä˝À ≈£Ls=Ãì
<ÛäTs√´<ÛäTqT&çì >∑Ts¡TÔ‘Ó#·TÃø=ì eTqdü÷Œ]Ô>± ø£å$T+∫ y˚dæ. n‘· ì
uÛÑj·T+ø£s¡yÓTÆq C≤„|üø±\ qT+&ç ãj·T≥|ü&ÉT‘·T+~. Ä n+<ä\sê•
eTTK+˝À eTs¡\ ~e´‘·«+ $ø£•düTÔ+~
eTq ≈£î≥T+u≤\˝À ≈£L&Ü >=&Ée\T sê≈£î+&Ü ñ+&Ée⁄ me¬s’q
$TeTà*ï Çã“+~Û ô|&ÉT‘·T+fÒ˚ eT÷&ÉTkÕs¡T¢ ñù|øÏå+#·+&ç. nsTTHê
21 n]wü&éesêZ\T
Çã“+~Û ô|&ÉT‘·T+fÒ˚ Çø£ ñù|øÏå+#·e\dæq |üì˝Ò<äT, n|ü&ÉT j·TT<ä ∆+
#ÓjT· ´+&ç. ‘·sê«‘· yê]ì ø£$å T+∫ |ü\ø£]+∫ Áù|eT>± ñ+&É+&ç. Bìù|πs
Áù|eT j·TT<ä∆+.
ø£qTø£ eTqøÏ me]ô|’HÓ’q ø√|ü+ ñ+fÒ eTqdü÷Œ]Ô>± ø£å$T+∫
n+<äT˝À+∫ ãj·T≥|ü&É<ë+ ˝Ò<ä+fÒ Ä Áø√<ë–ï˝À yÓTT<ä≥>± eTqy˚T
dü$T<Ûä\eTÚ‘ê+.
^‘·˝À ø£èwüß&í TÉ ø£sà¡ qT #ÓsTT´, |ò*ü ‘·+ Hê≈£î e~* yÓsTT´ nqï~.
eTq <äèwæº |üìô|’ e⁄+&Ü*, |òü*‘·+ ô|’ ø±<äT.m+<äTø£+fÒ |òü*‘êìï Ä•ùdÔ
n~ sêqf…Æ¢‘˚ Áø√<Ûä+ ô|s¡T>∑T‘·T+~ ø£qTø£.
$wüjT· ∫+‘· q #˚jTT·TT eTqTwü ß ´ìøÏ
n$wüj·TeTT\ |ü≥¢ ÄdüøÏÔø£\T>∑TqT... <ëì e\q
Ä $wüj·TeTT\qT bı+<äT≥¬ø’ ø√]ø£\T ø£\T>∑TqT...
Ä ø√]ø£ e\q yê´yÓ ÷ Vü ≤ + @s¡ Œ &É T qT... n~
‹s¡q|ü&ÉT Áø√<ÛäeTT @s¡Œ&ÉTqT... n{Ϻ Áø√<ÛäeTT
e\q dü à è‹ (ms¡ T ø£ ) ∫qï_Û q ïeT>∑ T qT dü à è‹
ãT~∆∆ q•+#·TqT.... ãT~
ÁuÛÑwüºyÓTÆq+<äTq ãT~ ãT~∆∆ HêX¯q+
e\q eTqTwüß´&ÉT ‘·q dæú‹qT+&ç |ü‘·qeT>∑TqT.
` uÛÑ>∑eBZ‘·
n]wü&é esêZ\˝À Áø√<Ûä+ >∑T]+∫ ‘Ó\TdüT≈£îHêï+. Çø£ ˝ÀuÛÑ+
>∑T]+∫ ‘Ó\TdüT≈£î+<ë+.

22 n]wü&éesêZ\T
 ˝ÀuÛÑ+
m|ü&Ó’‘˚ ˇø£ ø√]ø£ ø£*–+<√,
n~rs¡øb£ ˛‘˚ Áø√<Û+ä edüT+Ô ~. n~ r]‘˚
˝ÀuÛÑ+>± e÷s¡T‘·T+~. m˝≤>∑+fÒ ˇø£
e´øÏÔ mìï ø£cÕº\T |ü&Ó’Hê |ü~\ø£å\T
dü+bÕ~+#ê* nqTø=ì Á|üj·T‹ïkÕÔ&ÉT. n~ bı+<äø£b˛‘˚ Áø√<Ûä+‘√
s¡Tdüs¡Tdü˝≤&ÉT‘·T+{≤&ÉT. n<˚ dü+bÕ~+#·>∑*–‘˚ Ä |ü~\ø£å\T C≤Á>∑‘·Ô>±
<ë#˚kÕÔ&TÉ . me«]ø° ˇø£ÿ ô|k’ Õ ≈£L&Ü Ks¡Tà #˚jT· &ÉT. ˝À_Û nsTTb˛‘ê&ÉT.
#ê˝≤eT+~ e÷qe⁄\T m+‘· <Ísꓤ>∑´+ nqTuÛÑ$düTÔHêïs¡+fÒ m+‘√
ÄdæÔ e⁄+≥T+~. <ëìì nqTuÛ$Ñ +#˚ <Ûs’Ó ´¡ + ñ+&É<Tä . ÄdæÔ øπ e\+ #Ó|ü⁄Œø√e
&ÜìøÏ e÷Á‘·y˚T ñ|üjÓ÷>∑|ü&ÉT‘·T+~.
H˚qT ˇø£kÕ] $XÊK˝À ñqï eTT‘ê´\eTàbÕ˝…+ ;#Y≈£î bÂs¡í$T
<Ûë´HêìøÏ yÓfi≤flqT. #·ø£ÿ>± sêÁ‘·+‘ê |ü⁄qï$T yÓHÓï\˝À <Ûë´q+
#˚düT≈£îHêïeTT. #·*eT+≥ y˚düT≈£îHêïeTT. m+‘√ n<äT“¤‘·+>± »]–+~
Ä bÂs¡í$T <Ûë´q+. ‘·s¡Tyê‘·s√E bı<äT›H˚ düeTTÁ<ä kÕïq+ #˚dæ n+<äs¡÷
≈£Ls=Ãì {Ï|Hæò é ‹+≥THêïeTT. Ç+‘·˝À ˇø£ >√∫ ô|≥Tº≈î£ qï e´øÏÔ n≥T>±
e#êÃ&ÉT. nj·÷´ Äø£˝ÒdüTÔ+~. ‹q&ÜìøÏ @yÓTÆHê Çe«+&ç nHêï&ÉT. Hê
#˚‹˝À Áu…&é e⁄+~. <ëìì dü>∑+ n‘·ìøÏ Ç#êÃqT. n‘·qT ‹+≥÷
yÓ[flb˛j·÷&ÉT. ‘·s¡Tyê‘· Ç+ø=ø£ e´øÏÔ e#êÃ&ÉT. Ç‘·ìøÏ >√∫‘√ bÕ≥T
#=ø±ÿ ≈£L&Ü e⁄+~. nj·÷´ Hê≈£î @yÓTÆHê Çe«+&Éj·÷´ nHêï&ÉT. Hê
#˚‹˝À $T–*e⁄qï Áu…&é n‘·ìøÏ Ç#êÃqT. n‘·qT n~ ‹+≥÷ nj·÷´
$TeTà*ï ˇø£{Ï n&ÉT>∑T‘êqT @MT nqTø√s¡T ø£<ë! nHêï&ÉT. düπs n&ÉT >∑T
nHêïqT. nj·÷´ MT≈£î ÄdæÔ m+‘·e⁄+~ nHêï&ÉT. Hê ÄdæÔ $esê\T
˙¬ø+<äT≈£î nHêïqT ÄX¯Ãs¡´+‘√! ø±<äj·÷´ #Ó|üŒ+&ç nHêï&ÉT. Hêø=ø£
kı+‘· Ç\T¢, kı+‘·ø±s¡T e⁄+~ nHêïqT. MTs¡T Ç+‘·≈£î eTT+<äT MT
<ä>∑Zs¡ n&ÉT≈£îÿHêï&˚ n‘·ì ÄdæÔ m+‘· ‘Ó\TkÕ+&û.....2 ø√≥T¢ nHêï&ÉT.Hê
>∑T+&Ó >∑TuÒ\TeT+~. ne⁄q+&ç n~>√ <ä÷s¡+>± ø£ì|ædüTÔqï Ä
23 n]wü&éesêZ\T
Hê\T>∑Tmø£sê\ bı\+, Ä Ç\T¢ n‘·ì<˚q+&ç. ø±ì n‘·qT Ç˝≤ n&ÉTø=ÿì
ã‘·T≈£î‘ê&É+&ç nHêï&ÉT. n˝≤ nq>±H˚ Hê≈£î #ê˝≤ ÄX¯Ãs¡´+ y˚dæ+~.
n‘·ìøÏ ªª<ÛäqjÓ÷>∑+μμ e⁄+~ ø±ì ªª<ÛäquÛÀ>∑+μμ ˝Ò<äT. <ëìøÏ ø±s¡ D+
n‘·ì˝À ˝ÀuÛÑ‘·«y˚T. n+fÒ n‘·qT dü+bÕ~+∫+~ ‘·]–b˛‘·T+~ nì
‹q≈£î+&Ü, ø£&ÉT|ü⁄ ø£≥Tºø=ì ≈£L&Éu…{≤º&ÉT. n˝≤ <ë∫ <ë∫ @<√ ˇø£
s√E #·ìb˛‘ê&ÉT. ‘·sT¡ yê‘· Ä‘·à>± e÷] ‘·q dü+|ü<\ä #·T≥÷º ‹s¡T>∑T‘·÷
‘·s¡Tyê‘· ‘·s¡+ yêfi¯ófl ‘·q dü+|ü<ä nqTuÛÑ$+#·&É+ #·÷dæ, @+ #˚j· T´˝Òø£
$\$\˝≤&É‘ê&ÉT. á ˝ÀuÛÑ‘·«+ eTìwæì m+‘√ Væ≤+dæ+#·&Éy˚T ø±ø£
eTqdüT‡ì ≈£L&Ü m+‘√ ˙#·d‹úæ øÏ ~>∑C≤s¡TdüT+Ô ~. n+‘˚ø±≈£î+&Ü ˝ÀuÛ‘Ñ «· +
e\q e#˚Ã eTs√ ô|<ä› Á|üe÷<ä+ @$T≥+fÒ eTs¡D+ ‘·s¡Tyê‘· eTìwæ
ªªmsYÔ uÖ+&Ó&é k˛˝Ÿ>±μμ ñ+&çbç ˛‘ê&ÉT. n+fÒ #·ìb˛sTTHê.. Hê dü+|ü<\ä T
n+≥÷ mH√ï dü+e‘·‡sê\T Áù|‘·+\ ‹s¡T>∑T‘·÷...uÛÑ÷˝Àø£+˝À ñ
+&çb˛‘ês¡T. n+<äTπø á ˝ÀuÛÑ‘·«+ eTq˝À düùd$Tsê ñ+&É≈£L&É<äT.
eT] <Ûäq+ $wüj·T+˝À m˝≤ e⁄+&Ü\+fÒ, ˇø£ s¡÷bÕsTT
dü+bÕ~+#·T≈£î+fÒ n+<äT˝À ns¡u∆ ≤Û >±ìï Ks¡Tà ô|≥Tºø√yê*. dü+‘√wü+>±
Á|üXÊ+‘·+>± J$‘êìï Äq+<äeTj·T+ #˚dTü ø√yê*, $T–*q dü>∑ uÛ≤>∑+˝À
bÕe⁄ uÛ≤>∑+ <Ûäs¡àø±sê´\ ø√dü+ $ìjÓ÷–+#ê*. $T–*q bÕe⁄qT
uÛÑ$wü´‘·TÔ nedüsê\ ø=s¡≈£î <ë#·Tø√yê*. n+‘˚ø±ì dü+bÕ~+∫q Á|ür
s¡÷bÕsTT <ë#˚j·T≈£L&É<äT. n˝≤π> Á|ü‹ s¡÷bÕsTT˙ Ks¡Tà ô|≥º≈£L&É< äT.
s¡÷bÕsTT <ëùdÔ ˝ÀuÛÑ‘·«+ ne⁄‘·T+~. s¡÷bÕsTT Ks¡TÃô|&ç‘˚ <äTu≤sê
ne⁄‘·T+~.
ø=+‘· eT+~ #·÷dæ+<ä˝≤¢ ø=H˚dü÷Ô ñ+{≤s¡T. yê´bÕs¡düTÔ\T
M]ø√dü+ y˚ùd >±\+ ù|πs &çkÂÿ+≥T¢, düT\uÛÑyêsTT<ë\T, Á¬ø&ç{Ÿ ø±s¡T¶\T
ÄHé˝…’Hé cÕ|æ+>é... yÓTT<ä˝…’q ñ#·TÃ˝À¢ |ü&ç nedüs¡+˝Òì$ ø=H˚dü÷Ô ñ
+{≤+ n$ rs¡Ã&ÜìøÏ eTs=ø£ n|ü #˚d÷ü .Ô . Ä]∆ø£ #·Áø£+˝À q*–b˛‘ê+...
n+<äTø£ì @~ ø=Hê\qï @yÓ÷wüq˝Ÿ>± ø=qø£+&ç, dæú‘·Á|ü»„‘√
nedüs¡yÓTÆqy˚ ø=q+&ç n˝≤ #Ój·÷\+fÒ @ edüTÔyÓ’Hê MTs¡T ø=q\+fÒ
24 n]wü&éesêZ\T
<ëìì eT÷&ÉTkÕs¡T¢ yêsTT<ë yÓjT· ´+&ç. n|üŒ{Ïø° ø=Hê\ì|æùdÔ n~ MT≈£î
nedüsy¡ TÓ qÆ edüTeÔ ⁄ ø£qTø£ <ëìô|’ Ks¡TÃô|≥º+&ç. Ç˝≤ yêsTT<ë yÓjT· ´&É+
e\¢q @~ nedüsy¡ ÷Ó @~ nqedüsy¡ ÷Ó nqï $wüjT· + MT≈£î ‘Ó\TdüT+Ô ~.
ø£qTø£ <ÛäHêìï Ks¡Tà ô|≥º&É+˝ÀqT bı<äT|ü⁄ #˚j·T&É+˝ÀqT
eT<Ûä´düÔ+>± e⁄+&Ü*. ø±ã{Ϻ eTq ˝ÀuÛÑ‘·«+ ªªeT<Ûä´düÔ+>±μμ e⁄+&Ü*.
ãT<ä∆ uÛ>Ñ y∑ êqT&ÉT #Ó|Œæ q eT<Û´˚ e÷s¡+Z eTq≈£î m+‘√ >=|üŒ e÷s¡+Z .
eTq #·T≥÷º e⁄qï Á|ü»\qT |ü]o*ùdÔ Ç~ ns¡∆+ ne⁄‘·T+~. á
˝ÀuÛ≤ìï eTq ˝À|ü* qT+&ç ‘·]y˚T<ë›+.
#ê˝≤ eT+~øÏ ø√≥¢ ÄdæÔ e⁄+≥T+~. ø±˙ düs¬ q’ ã≥º\T y˚dTü ø√s¡T,
düs¬ q’ #Ó|ü \T y˚dTü ø√s¡T,Çs¡T≈£î Çfi¯fl˝À ø±\+ yÓfifl¯ ãT#·TÑês¡T. m+<äT≈£îsê
uÛÑ>∑e+‘·T&Ü á J$‘·+ nqï≥T¢ e⁄+{≤s¡T.
eTq J$‘·+ <Ûäq dü+bÕ<äqπø dü+bÕ~+∫... dü+bÕ~+∫...
‘·s¡‘·sê\≈£î dü]|ü&Ü ≈£L&Éu…{≤º* nqï nC≤„q+ m|üŒ{Ï qT+#√ eTq˝À
J]í+#·T≈£î b˛sTT+~... á Áø£eT+˝À Á|ü‹‘·s¡+˝Àì yêfi¯ófl ‘êeTT
‹q≈£î+&Ü ˝À_Û>± e÷] ‘·s¡Tyê‘· ‘·s¡+ ø√dü+ ≈£L&Éu…≥º&É+ @&ÉT‘·sê\T
‹Hêï ‘·s¡>∑≈£î+&Ü ñ+&˚˝≤ dü+bÕ~+#·eTì, <Ûäqy˚T »>∑‘·TÔqT
q&ç|ædüTÔ+<äì, ô|’kÕ˝ÀH˚ |üs¡e÷‘·Tà&ÉTHêï&Éì yÓTT<ä\>∑T ªnC≤„q|ü⁄
uÀ<Ûäq\Tμ #Ój·T´&É+˝ÀqT, Ks¡Tà ô|≥Tº≈£î+fÒ mø£ÿ&É dü+|ü<ä\T
‘·]–b˛‘êjÓ÷qqï uÛÑj·T+‘√ ˝À_Û>± e÷s¡&É+ »s¡T>∑T‘·Tqï~ . á
#·Áø£+˝À Á|ü‹ˇø£ÿ ‘·s¡+ |ü&ç ‹s¡T>∑T‘·÷ ñ+~. á Áø£eT+˝ÀH˚ dü+|ü<ä\
‘√ bÕ≥T ˝ÀuÛÑ‘·«+ ≈£L&Ü yês¡dü‘·«+>± eTq≈£î dü+Áø£$TdüTÔ+~. <ëì
e\q eTq+ ‘·s¡‘·sê\T>± ˝ÀuÛÑ‘·«+˝À Çs¡T≈£îÿì ñHêï+.
á ˝ÀuÛ‘Ñ «· + e~*+#·Tø√yê\+fÒ ˇø£ÿfÒ e÷s¡+Z . ªª<ë‘·è‘·«+μμ n\yê≥T
#˚dTü ø√yê*.

25 n]wü&éesêZ\T
 yÓ÷Vü≤+
n]wü&é esêZ\˝À Hê\Ze~ yÓ÷Vü≤+.
á yÓ÷Vü‰ìøÏ ø±s¡D+ ≈£L&Ü ˝ÀuÛÑ‘·«y˚T.
‘·qT dü+bÕ~+∫, <ë∫+~ |ü~+‘·\T
#˚j·÷\qï yê´yÓ÷Vü≤+˝À eTìwæ m+‘√
n<Û√>∑‹ bÕ˝Ö‘·THêï&ÉT.
m+‘√ n+<äyÓTÆq J$‘·+ eTq~. n+‘˚
ø±<äT J$‘·+ m+‘√ neT÷\´yÓTÆq~ ≈£L&Ü. á J$‘·+ rdüT≈£îì
uÛÑ÷$T MT<ä≈£î sêyê\+fÒ m+‘√ eT+~ e÷wüºsY‡ ø£wüº|ü&Ü*. X¯Øs¡+
ø√dü+ eTq+ m+‘·>±H√ m<äTs¡T#·÷&Ü*? eT] n+‘· ø£wüº|ü&ç ‘Ó#·TÃ≈£î qï
J$‘êìï @+ #˚düTÔHêï+?
ˇø£ eè<äT&∆ TÉ u≤>± dü+bÕ~+#ê&ÉT. n‘·ìøÏ ô|<ä› ã≥º\ <äTø±D+
e⁄+~. n‘·ìøÏ eTT>∑TZs¡T ≈£îe÷s¡T\T. eè<äT›&ç‘√ bÕ≥T Ä eTT>∑TZs¡T Ä
ã≥º\ <äTø±D+ #·÷düT≈£î+≥÷ J$‘·+ >∑&çù|yês¡T. Ä eè<äT∆&çøÏ eTs¡D+
ÄdüqïyÓTÆ+~.n‘·&ÉT Çø£ eT÷&ÉT ì$TcÕ\˝À #·ìb˛‘ê&Éq>± n‘·ìì
Ç+{Ï ãj·T≥ #ê|üô|’ |ü&ÉTø√u…{≤ºs¡T. m+‘· $∫Á‘·+ n+fÒ m+‘·
dü+bÕ~+∫Hê, m+‘· ø√{°X¯«s¡T&Ó’Hê, m+‘· ô|<ä› Ç\T¢ e⁄Hêï #·ìb˛j˚T
eTT+<äT ÄK] ìeTTwü+˝Àyê]ì ãj·T≥ #ê|üô|’ |ü&ÉTø√u…&É‘ês¡T. Ç+‘˚
≈£î≥T+ã dü+ã+<Ûë\T. m+<äTø£j·÷´ n+fÒ eTìwæ Ç+{À¢ #·ìb˛‘˚ Ä‘·à
Ç+{À¢H˚ ‹s¡T>∑T‘·T+<ä≥. ãj·T≥ #·ìb˛‘˚ Ä‘·à Ç+{À¢øÏ sê˝Ò<Tä ø±uÀ\T.
#·÷XÊsê yÓTÆ&çj·TsY Áô|ò+&é‡ Ç~ eTq J$‘·+!!
m+‘· dü+bÕ~+∫Hê ÁbÕD+ b˛ø£eTT+<˚ eTq*ï ‘Ó∫à ãj·T≥
|ü&k˚ ÕÔsT¡ eTq ≈£î≥T+;≈£î\T. m|ü&Ó‘’ ˚ ãj·T≥ |ü&TÉ ø√u…&‘É ês√ n|ü⁄Œ&ÉT
ns¡∆+ ne⁄‘·T+~. eTq yÓ+≥ @B sê<äT nqï dü‘·´+. n|üŒ{ÏøÏ ≈£L&Ü
‘Ó\TdüTø√ì yêfi¯ófl e⁄+{≤s¡T. n˝≤π> á eè<äT∆&ÉT ≈£L&Ü ãj·T≥
|ü&TÉ ø√u…≥>º ±H˚ HÓeTà~>± ø£fió¯ fl ‘Ó]∫.. ‘·q eTT>∑TsZ T¡ ø=&ÉT≈£î\qT <ä>sZ∑ ≈¡ î£
|æ\TkÕÔ&ÉT.
26 n]wü&éesêZ\T
 @sê ∫H√ï&ÉT @&çsê ?
Ç~>√ Çø£ÿ&˚ e⁄HêïqT HêHêï n+≥÷ @&ÉTdü÷Ô <ä>∑Zs¡≈£î ekÕÔ&ÉT.
eT] ô|<√›&ÉT @&çsê ?
Ç~>√ Çø£ÿ&˚ e⁄HêïqT HêHêï nì yê&ÉT ekÕÔ&ÉT,
eT] eT<Ûä´yê&ÉT @&çsê? n+≥÷ ndüVü≤q+>± ns¡TkÕÔ&ÉT.yê&ÉT
|ü]¬>‘·TÔ≈£î e∫à ì\TÃ+{≤&ÉT.eTT>∑TZs¡÷ <ä>∑Zs¡≈£î sê>±H˚
ˇπs yÓ<Ûäe˝≤¢sê eTT>∑TZs¡÷ Çø£ÿ&˚ e⁄Hêïs¡T, eT] ø=≥Tº mes¡T
#·÷düT≈£î+{≤s¡T nì ø√|ü+‘√ ns¡TkÕÔ&ÉT.
#·÷&É+&ç . eTq+ m+‘· nC≤„q+˝À ñqïyÓ÷. ‘êqT #·ìb˛j˚T
ø£Då +˝À ∫+‘·q #˚jT· e\dæq<˚$T{Ï? Ä˝À∫+#·e\dæq <˚$T{Ï? m|ü&Ó‘’ ˚
yÓ÷Vü≤+ $&Ée≈£î+&Ü ñHêïs√ n~ ø±kÕÔ yê´yÓ÷Vü≤+>± e÷s¡T‘·T+~.
J$‘·+ ∫e] ìeTTwü+ >∑T]+∫ nsTTHê Ä˝À∫+#· ìe«≈£î+&Ü #˚dTü +Ô ~.
Çø£ÿ&É eTq+ ‘Ó\TdüTø√e\dæq dü‘´· + @$T≥+fÒ neT÷\´yÓTqÆ J$‘êìï
˝ÀuÛ+Ñ ‘√, yÓ÷Vü≤+‘√ HêX¯q+ #˚dTü ≈£î+≥THêï+. eT<ÛTä s¡+>± J$+#·e\dæq
J$‘êìï <äTs¡“¤s¡+ #˚düT≈£î+≥THêïeTT.
m+<äT≈£î á J$‘·+? mø£ÿ&çøÏ á |üsT¡ >∑T? m+‘· dü+bÕ~düTHÔ êï+,
m+<äT≈£î Áã‘·T≈£î‘·THêï+ nqï~ ‘Ó*j·Tø£ eTq+ ã‘·T≈£î |üj·Tq+
kÕ–düTHÔ êï+. eTq #·T≥÷º e⁄qï |ü\T e´≈£î\Ô qT >∑eTì+#·+&ç. ˇø=ÿø£ÿfi¯fløÏ
ø√≥¢ø=\~ ÄdæÔ. n+fÒ yêfi¯fl ‘·s¡Tyê‘· |ü~ ‘·sê\≈£î dü]|ü&Ü ÄdüTÔ\ T
e⁄HêïsTT. nsTTHê Ç+ø± ÄX¯. u≤¢ø˘eT˙\T, dæ«dtu≤´+ø˘˝À U≤‘ê\T,
mø£ÿ&Óø£ÿ&√ ô|≥Tºã&ÉT\T. mø£ÿ&çø√ >∑eT´+ ˝Ò≈£î+&Ü |üs¡T>∑T\T rdüTÔHêï+.
ìC≤ìøÏ ˇø£ eTìwæ Vü‰sTT>± ‘·q ≈£î≥T+ã+‘√ J$+#·{≤ìøÏ m+‘·
&ÉãT“ ø±yê*?
ø£qTø£ m+‘· yÓ÷Vü≤+‘√ñ+&Ü˝À n+‘˚ e⁄+&Ü*. n~ yê´yÓ÷Vü≤+
ø±sê<äT. yÓ÷Vü≤+ nH˚~ ˝Òøb£ ˛‘˚ J$‘·+ ìkÕ‡s¡eTÚ‘·T+~. n<˚ yÓ÷Vü≤+
m≈£îÿyÓ’‘˚ uÛÑj·T+ø£s¡ ø£cÕº\bÕ\e⁄‘êeTT.
27 n]wü&éesêZ\T
 yÓ÷Vü≤+ $T‹ MT]‘˚ n~ yê´yÓ÷Vü≤+ ne⁄‘·T+~.
yÓqTø£{Ï ‘·s¡+ ô|<ä› ô|<ä› ø£≥º&Ü\T, uÛÑe+‘·T\T, ø√≥\T, >√&É\T
nìï+{Ïì u≤ìdü\qT ñ|üjÓ÷–+∫ ø£fÒºyês¡≥. eTq+ #·÷ùd #Ó’Hêyê˝Ÿ
≈£L&Ü u≤ìdü\qT ñ|üjÓ÷–+∫ ø£{≤ºs¡+≥. #Ó’Hê yêfi¯ófl Ä >√&ÉqT
ø£≥&º ÜìøÏ u≤ìdü\≈£î ø=s¡&Ü <Óã“\ s¡T∫ #·÷|æ+∫, uÛj Ñ T· ô|{Ï,º Væ≤+dæ+∫
|üì#˚sTT+#·T≈£îH˚yês¡≥. ø±ì Á|üdTü ‘Ô +· ô|<ä› ô|<ä› ø£≥&º Ü\qT, _*¶+>∑T\qT,
ô|<ä› ô|<ä› ø£+ô|˙\qT nH˚ø£ eT+~ ñ<√´>∑düTÔ\‘√ uÀqdt\T, z{°\T
ÄX¯ #·÷|æ+∫ dü+dü\ú qT q&ÉT|ü⁄‘·THêïs¡T. n|ü&ÉT u≤ìdü\qT ø=s¡&Ü\‘√
uÛÑj·Tô|{Ϻ |üì #˚sTT+#·T≈£î+fÒ, Ç|ü⁄Œ&ÉT ñ<√´>∑T\≈£î &ÉãT“ nH˚ ÄX¯
#·÷|æ+∫ |üì #˚sTT+#·T≈£î+≥THêïsTT ãVüQfi¯C≤‹ dü+düú\T. Ç<ä›s¡÷
u≤ìdü˝.Ò
n|ü&ÉT ø=s¡&Ü, Ç|ü⁄Œ&ÉT &ÉãT“ n+‘˚ ‘˚&Ü.
J$+#·&ÜìøÏ ø±e\dæq+‘· dü+bÕ~+∫, ≈£î≥T+ã+‘√ Vü‰sTT>±
J$+#˚ neø±XÊ\T #ê˝≤ e⁄HêïsTT. Ä neø±XÊ\qT e÷qe⁄&ÉT HêX¯q+
#˚düT≈£î+≥THêï&ÉT. Ç+ø±, Ç+ø± dü+bÕ~+#ê\H˚ ø√]ø£‘√ mø£ÿ&Óø£ÿ&√
ô|≥Tºã&ÉT\T ô|{Ϻ n$ ‹]–sê˝Ò<äqï f…q¸Hé‘√ Vü‰dæŒ≥˝Ÿ #·T≥÷º
‹s¡T>∑T‘·THêï&ÉT. M≥ìï+{ÏøÏ ø±s¡D+ $T‹MT]q ÄX˚. ìC≤ìøÏ eTq≈£î
dü]|ü&çq+‘· ñ+~.<ëì‘√ eTq+ ‘·è|æÔ>± Áã‘·ø£e#·TÃ. Vü‰sTT>± eTq
u≤<Ûä´‘·\qT ìs¡«]Ô+#·e#·TÃ.
|ü~‘·sê\ ø√dü+ m+<äT≈£î dü+bÕ~+#ê*. eTq+ eTq eTqe&çøÏ
u≤ìdü\T ø±<äT. eTq+ yê]øÏ u≤ìdü>± e⁄+&É{≤ìøÏ á uÛÑ÷$T MT<ä≈£î
sê˝Ò<äT. eTq+ eTq _&ɶ\≈£î dü+bÕ~+∫ Çyê«*. eTq u≤<Ûä´‘·qT
rs¡TÃø√yê*. Ä ‘·s¡Tyê‘· eTq _&ɶ\T yê] _&ɶ\ ø√dü+ dü+bÕ~+#˚˝≤
•ø£åD Çyê«*. eTq u≤<Ûä´‘·qT e÷Á‘·+ eTq+ ìs¡«]ÔùdÔ #ê\T. eTq
u≤<Û´ä ‘· |üP]Ô ne>±H˚ yê]ì, yê] J$‘êìï yê] ÇcÕºìøÏ e~*y˚j÷· *.
yê] u≤<Ûä´‘·\ ø√dü+ yê]H˚ bÕ≥T |ü&Éìyê«*.
ø±øÏì ˇø£kÕ] #·÷&É+&ç, #·ø£ÿ>± >∑÷&ÉT ø£{Ϻ n+<äT˝À >∑T&ÉT¢
28 n]wü&éesêZ\T
ô|&ÉT‘·T+~. yê{Ïì C≤Á>∑‘·Ô>± ø±bÕ&ÉT≈£î+≥÷ bı<äT>∑T‘·T+~. n$
bı<ä>∑>±H˚ yê{Ïø√dü+ ÄVü‰sêìï mø£ÿ&Óø£ÿ&√ ùdø£]+∫ rdüTø=∫à yê{Ï
H√{Ï˝À ô|&ÉT‘·T+~.‘·q |æ\\¢ øÏ HÓeTà~>± m>∑s&¡ +É H˚]ŒdüT+Ô ~. m|ü⁄Œ&Ó‘’ ˚
n$ m>∑s¡&É+ ÁbÕs¡+_ÛkÕÔjÓ÷ Çø£ yê{Ïì >∑÷{ÏøÏ sêìe«<äT. e∫ÃHê
eTT≈£îÿ‘√ bı&ç∫ ‘·]y˚TdüTÔ+~. eTs¡˝≤ ø=‘·Ô >∑÷&ÉTqT ì]à+#·T≈£î ì
ªªdü]Áø=‘·Ô μμ J$‘êìï ÁbÕs¡+_ÛdüTÔ+~.
eTq+ @+ #˚düTÔHêï+. eTq |æ\¢\ ø√dü+ ø£wüº|ü&ܶ+, u≤>∑T+~.
ø±ì |æ\¢\ |æ\¢\T, ‘·eTTà&ÉT, nø£ÿ, u≤eeT]~øÏ ≈£L&Ü dü+bÕ~düTÔHêï+.
m+<äT≈£î eTq≈£î á u≤ìdü #êøÏ].
dü+bÕ<äq.. dü+bÕ<äq... dü+bÕ<äq.... Ç<˚ J$‘·e÷. m+‘√
neT÷\´yÓTÆq J$‘êìï eè<Ûë #˚düTÔHêï+.
eTq Ä‘·àø√dü+ eTq+ @+ ÁX¯$TdüTÔHêï+. Ä‘·àC≤„q+ ø√dü+ @+
#˚düTÔHêï+. ndü\T uÛÑ÷˝Àø±ìøÏ e∫Ãq |üìì eTs¡∫b˛‘·THêï+ !
Bìø£+‘·{ÏøÏ ø±s¡D+ eTq $T‹MT]q n‹ yê´yÓ÷Vü≤+.
‘Ó\¢yê] ˝Ò∫+~ yÓTT<ä\T |üs¡T>∑T, |üs¡T>∑T, |üs¡T>±j˚T...
m+‘· |üs¡T¬>&çHê >∑eT´+ <ä]#˚s¡<ëj˚T...
n+‘·˝ÀH˚, eT] n+‘·˝ÀH˚ eTè‘·T´e⁄ <ä] #˚]Hêj˚T...
@$T »qàeTTsê qs¡T&Ü ˙~ !
ø£qTø£ $T‹MT]q n‹ yÓ÷Vü≤+ e⁄+&É≈£L&É<äT. á yÓ÷Vü‰ìøÏ
eT÷\ ø±s¡D+ ‘·è|æÔ ˝Òø£b˛e&Éy˚T. m|ü⁄Œ&Ó’‘˚ ‘·è|æÔ>± J$+#·&É+
yÓTT<ä\Tô|&É‘êyÓ÷, n|ü⁄Œ&ÉT yÓ÷Vü‰ìï »sTTkÕÔ+.
ìC≤ìøÏ n]wü&eé sêZ\T ˇø£<ëìø=ø£{Ï ø±s¡D+ ne⁄‘êsTT. &ÉãT“\T
dü+bÕ~+#ê\H˚ rÁeyÓTÆq ø√]ø£ rs¡ø£b˛‘˚ Áø√<Ûä+>± e÷s¡T‘·T+~. n~
r]‘˚ ˝ÀuÛÑ+>± e÷s¡T‘·T+~.
á ˝ÀuÛÑ+‘√ <ëìì Ç+ø± ô|+#ê\qï ‘·|üq yÓ÷Vü≤+>±
e÷s¡T‘·T+~. ‘·<ë«sê J$‘· kÂ+<äsê´ìï ø√˝ÀŒ‘ê+. mH√ï yÓHÓï\
29 n]wü&éesêZ\T
sêÁ‘·T\T, es¡¸|ü⁄ ∫qT≈£î\T, ∫qï |æ\¢\ qe⁄«\T ø√˝ÀŒ‘·THêï+. |æ\¢\‘√
ø£*dæ Ä&ÉT≈£îH˚ ø£D
å ≤\T, |ü+&ÉT>∑\˝À ≈£î≥T+ã düuTÑÛ ´\‘√ ø£*dæ #˚dTü ≈£îH˚
dü+‘√cÕ\T n˙ï ø√˝ÀŒ‘·THêï+. ∫qï|ü&ÉT Ä&ÉT≈£îH˚ Ä≥\T, es¡¸+˝À
‘·&çdæq ø£åD≤\T n˙ï eTs¡∫b˛‘·THêï+. yÓTÆ&çj·TsY Áô|ò+&é‡ neT÷\´yÓTÆq
dü‘´· + Ç~. J$‘êìï uÛÀ–+#·e˝…. $T‹MT]q á yÓ÷Vü≤+ ‘·–+Z #·T≈£î+fÒ,
ñqï <ëì˝À ‘·è|æÔ|ü&ç‘˚ Äq+<ä+‘√ J$kÕÔ+.
ø±ã{Ϻ á yê´yÓ÷Vü‰ìøÏ $s¡T>∑T&ÉT ªª‘·è|æÔμμ.
@~ e⁄+<√ <ëì‘√ ‘·è|æÔ #Ó+<ä&É+ ÁbÕs¡+_ÛùdÔ Áø£eTÁø£eT+>± eTq˝À
yê´yÓ÷Vü≤+ ‘·>∑TZ‘·T+~. ‘·s¡Tyê‘· @~ ø±yê˝À yê´yÓ÷Vü≤+ ˝Ò≈£î+&Ü
kÕ~Û+#·T ø√e#·TÃ

30 n]wü&éesêZ\T
 eT<ä+
Çø£ ◊<äe n]wü&é es¡Z+ eT<ä+,
n+fÒ nVü≤+ø±s¡+. \ø£\å T dü+bÕ~+∫ <Ûqä
e+‘· T &É T nyê«\ì m|ü  &Ó ’ ‘ ˚
yê´yÓ÷Vü≤+‘√ dü+bÕ~+#·&É+ yÓTT<ä\T
ô|&É‘êyÓ÷ Ä ø√]ø£ @<√ ˇø£ s√E
kÕø±s¡eTÚ‘·T+~. n˝≤ kÕø±s¡yÓTÆq s√E
eT<ä+ ô|s¡T>∑T‘·T+~. nVü≤+ø±s¡+ edüTÔ+~. H˚qT ø√{°X¯«s¡T&çì, Ç~ Hê
Ç\T¢, Ç~ H˚H˚ ø£{Ϻ+#êqT, H˚qT m+‘√ X¯øÏÔe+‘·T&çï. $T>∑‘êyês¡+‘ê
n\TŒ\T nì uÛ≤$dü÷Ô nVü‰ìøÏ u≤ìdüeTÚ‘êeTT. á nVü≤+ø±s¡+ eTq*ï
düs¡«HêX¯q+ #˚düTÔ+~. mH√ï e÷qe dü+ã+<Ûë\qT HêX¯q+ #˚düTÔ+~.
ø£qTï $TqTï ø£qã&Éø£ e÷{≤¢&ÉT‘ê+. m<äT{Ïyê]ì ˇ|ü⁄Œø√eTT.
m<äT{Ïyês¡T #Ó|æŒ+~ dü‘·´yÓTÆHê <ëìì ndü‘·´eTì yê~kÕÔeTT. dü‘ê´ìï
ˇ|ü⁄Œø√e&ÜìøÏ eTqdüÿ]+#·<äT. dü‘ê´ìï ‘Ó\TdüT≈£îH˚ nìï e÷sêZ\qT
eTqy˚T eT÷dæy˚kÕÔeTT.
eTq+ á uÛÑ÷˝Àø£+ e∫Ãq~ H˚s¡TÃø√e{≤ìπøqì, Á|ü‹ e´øÏÔ
<ä>∑Zs¡ qT+&ç m+‘√ø=+‘· H˚s¡TÃø√e\dæ+~ ñ+≥T+~ nqï dü‘ê´ìï
eTs¡∫b˛‘êeTT. á nVü≤+ø±s¡+ e⁄qï+‘·ø±\+ @B H˚s¡TÃø√˝ÒeTT.m+‘·
#Ó&¶É |üHH’Ó ê #˚jT· &ÜìøÏ yÓqTø±&ÉeTT.|üøÿ£ yê] >=|üŒ‘·Hêìï ˇ|ü⁄Œø√ìe«<äT.
eTq+ z&çb˛e&Üìï düùd$Tsê nq<äT.BìøÏ eTq J$‘êìï |òüD+>±
ô|&É ‘ ê+. dü s ¡ « dü « + ø√˝ÀŒ‘ê+. eTq ùdïVæ ≤ ‘· T \qT, eTq*ï
Áù|$T+#˚yê]ì, eTq ã+<ÛäTe⁄\qT, ÄK]øÏ eTq*ï eTqy˚T ø√˝ÀŒ‘ê+
á eT<ä+ e\q. ø£qTø£ Hêπø n˙ï ‘Ó\TdüT nqï nVü≤+ø±s¡+ ¬>˝yê*,
á nVü≤+ø±sêìï <ë{≤* n+fÒ BìøÏ ˇø£ÿfÒ <ë].
H˚qT me]ø£Hêï m≈£îÿyê ø±<äT, me]ø£Hêï ‘·≈î£ ÿyê ø±<äT. nqï $wüjT· +
Á|ü‹ ø£åD+ >∑Ts¡TÔ+#·Tø√yê*. á düèwæº˝À me] >=|üŒ‘·q+ yê]<˚. me]
31 n]wü&éesêZ\T
Á|ü‘˚´ø£‘· yê]<˚ nqï C≤„q+‘√ $\dæ˝≤¢*. Á|ü‹ e´øÏÔì ÄVü‰«ì+#ê*.
Á|ü‹ ˇø£ÿ] e÷≥ $ì n+<äT˝Àì dü‘ê´ìï Á>∑Væ≤+#ê*. eTqy˚T >=|üŒ
nqT≈£î+fÒ eTqø£+fÒ >=|üŒyê&ÉT Ç+ø=ø£&ÉT e⁄+{≤&ÉT nqï $wüj·T+
>∑Ts¡TÔ+#·Tø√yê*.H˚qT eTVü‰ #·Áø£e]Ôì nì $Ás¡M–q yês¡+<äs¡÷
@eTj·÷´s¡T? sêeD≤düTs¡T&ÉT @eTj·÷´&ÉT? yê* @eTj·÷´&ÉT?
Ä˝À∫+#·+&ç. eTq*ï á nVü≤+ø±s¡+ düs¡«HêX¯q+ #˚düTÔ+~.n+<äTπø
á nVü≤+ø±sêìï e~*+#·Tø√yê*.
ˇø£kÕ] X¯+ø£sê#ês¡T´\T yês¡T M~Û˝À q&ÉTdü÷Ô yÓfi¯ó‘·T+{≤s¡T.
m<äTs¡T>± ˇø£ #·+&Ü\T&ÉT ≈£îø£ÿ\‘√ m<äTsö‘ê&ÉT. yÓ+≥H˚ X¯+ø£sê#ês¡T´\T
z] #·+&Ü\T&Ü n&ÉT¶ ‘=\>∑T, H˚qT yÓfi≤fl* n+{≤&ÉT. n|ü&É‘·qT
me]ì ‘=\>∑eT+≥THêïs¡T ? qHêï, Hê˝Àì |üs¡y˚TX¯«s¡T&çHê?
Á|ü|ü+#·eT+‘ê ‹s¡T>∑T‘·÷ |üs¡y˚TX¯«s¡T&ç ø√dü+ yÓ‘·T≈£î‘·THêïs¡T,
ø±ì m<äTs¡T>± Hê˝À e⁄qï |üs¡y˚T«s¡T&ÉT ø£ì|æ+#·˝Ò<ë MT≈£î? ....
n+{≤&ÉT.
X¯+ø£sê#ês¡T´\T nVü≤+ø±s¡sêVæ≤‘·T´\T. n+<äTøπ Ä e´øÏÔ #Ó|Œæ q
dü‘ê´ìï Á>∑Væ≤+#ê&ÉT. ne⁄qT n+<ä]˝À |üs¡eT•e⁄&ÉT ñHêï&ÉT ø£<ë!
m+<äT≈£î H˚qT Ç˝≤ Á|üe]Ô+#êqT, m+<äT≈£î n‘·ìì nee÷ì+#êqT,
H˚qT m+<äT≈£î n+≥sêì‘·Hêìï bÕ{ÏdüTÔHêïqT nqTø=ì Ä e´øÏÔ ø±fi¯fl≈£î
qeTdüÿ]kÕÔ&TÉ . m+‘· >=|üŒ e´øÏ‘Ô «· yÓ÷ X¯+ø£sê#ês¡T´\yê]~. ‘·q ‘·|ü qT
‘êqT dü]~<äT›≈£îHêïs¡T. ø£qTø£ eTq+ nVü≤+ø±s¡ sêVæ≤‘·´+>± e⁄+&Ü*.
eTq nVü≤+ø±s¡+ b˛yê\+fÒ
H˚qT me]ø£Hêï m≈£îÿyê ø±<äT, H˚qT me]ø£Hêï ‘·≈£îÿyê ø±<äT
nqï $wüj·T+ Á|ü‹ ø£åD+ >∑T]Ô+#·Tø√yê*.

32 n]wü&éesêZ\T
 e÷‘·‡s¡´eTT
Çø£ Äs¡e n]wü&eé s¡+Z e÷‘·‡s¡´eTT
n+fÒ ndü÷j·T. m|ü&Ó’‘˚ eTq+ <Ûäq+
dü+bÕ~+#ê\qï yê´yÓ÷Vü≤+‘√ dü+bÕ<äq
yÓTT<ä\Tô|{Ϻ dü+bÕ~kÕÔyÓ÷ <ëì‘√ bÕ≥T
eT<ä+ ≈£L&Ü ô|+#·T≈£î+{≤eTT.
n|ü&ÉT eTq ø£fi¯fleTT+<äT eTq ø£Hêï m≈£îÿe <Ûäq+ e⁄qï
eTs=ø£s¡T ø£q|ækÕÔs¡T. yê]ì #·÷ùdÔ ndüVü≤q+ ÁbÕs¡+uÛÑeTÚ‘·T+~. á
ndüVü≤q+ Áø√<Ûä+>± e÷], ndü÷j·T>± ã\|ü&ÉT‘·T+~. <˚«wü+>±
ãj·T≥|ü&ÉT‘·T+~. Ä <˚«wü+‘√ yê]˝Àì >=|üŒ‘·Hêìï Á|üø£ÿqô|{Ϻ yê]
˝ÀbÕ\qT yÓ‘·T≈£î‘ê+. #·÷kÕsê n]wü&éesêZ\˝À nìï+{Ïø£Hêï
uÛÑj·T+ø£s¡yÓTÆ+~ á ndü÷j·T.
m|ü&Ó’‘˚ eTq+ bı+<ä˝Òì~ m<äT{Ïyê&ÉT nqTuÛÑ$düTÔHêï&√
eTq˝À+∫ ndü÷j·T ãj·T\T<˚s¡T‘·T+~. m<äT{Ïyê&ÉT <=+>∑, yê&ÉT
<=+>∑|qü T\T #˚dæ dü+bÕ~+#ê&ÉT, yê&ç e\¢ düe÷»+ #ê˝≤ bÕ&Ób’ ˛sTT+~
nì nqedüs¡ <=+>∑Ä<äTsê› |ü&É‘ê+. ndü÷j·T m+‘· ˙#·‘·«yÓ÷ ø£<ë!
á ndü÷j·TqT »sTT+#ê\+fÒ..... Á|ü‹ e´øÏÔ˝À @<√ ˇø£
>=|üŒ‘·q+ ñ+≥T+~. <ëìì >∑T]Ô+∫, >ös¡$+#ê*. yê]ì eTqdü÷Œ¤]>Ô ±
n_Ûq+~+#ê*.
ˇø£kÕ] ÁosêeTT&ÉT |ò≈ü î£ ÿq qe⁄«‘ê&ÉT.<ëìøÏ ø±s¡D+ @$T≥+fÒ,
ÁosêeTT&ÉT sêeD≤düTs¡T&ç‘√ j·TT<ä∆ düHêïVü‰\T #˚düTÔ+{≤&ÉT. <ëìøÏ
ø±e\dæq ã\>±ìï düTÁ^e⁄&ÉT düeT≈£Ls¡TdüT+Ô {≤&ÉT. m+<äTø£+fÒ düTÁ^e⁄&ç
nqï nsTTq yê* ø=ìï ø±s¡D≤\ e\q düTÁ^e⁄DÏí sê»´ ãVæ≤cÕÿs¡+
$~Û k ÕÔ & É T . n|ü  &É T dü T Á^e⁄&É T ÁosêeTT&ç dü V ü ≤ j· T +‘√ yê*ì
n+‘·yTÓ T+~+∫ dæ+Vü‰düq+ n~Ûwkºæ ÕÔ&TÉ . <ëìøÏ Á|ü‹|ò\ü +>± sêeD≤düTs¡T&ç
e<ä› qT+&ç d”‘q· T ø±bÕ&É{≤ìøÏ sêeTT&çøÏ düV‰ü j·T|ü&‘É ê&ÉT ‘·q ôd’Hê´ìï
33 n]wü&éesêZ\T
düeT≈£L]Ã, Ä j·TT<ä∆+˝À ‘êqT bÕ˝§Z+{≤&ÉT.
n<˚ düeTj·T+˝À nqTø√≈£î+&Ü sêeD≤düTs¡T&ç ‘·eTTà&ÉT nsTTq
$;ÛwüDT&ÉT nqï‘√ $uÛÒ~+∫ ÁosêeTT&ç |ü+#·q #˚s¡&ÜìøÏ ekÕÔ&ÉT.
ÁosêeTT&ÉT ‘·q yê¬s’q Vü≤qTeT+‘·T&çì, \ø£åàDT&çì, düTÁ^e⁄&çì dü \Vü‰
n&ÉT>∑T‘ê&ÉT. $;ÛwüDTì kÕ«>∑‹+#·e#êà nì Á|ü•ïkÕÔ&ÉT.n+<äs¡÷
@ø£Á^e+>± ˇ|ü⁄Œ≈£î+{≤s¡T. ø±ì düTÁ^e⁄&ÉT e÷Á‘·+ BìøÏ e´‹πsø£+>±
e÷{≤¢&‘É ê&ÉT. ø±s¡D+ @$T≥+fÒ ÁosêeTT&ÉT sêeD≤düTs¡T&çï »sTT+∫q
‘·s¡Tyê‘· \+ø£qT ‘·qπø n|üŒ–kÕÔ&ÉT nqï qeTàø£+‘√ ñHêï&ÉT.
nqTø√≈£î+&Ü e∫Ãq $;ÛwüDT&ç sêø£qT uÛÑ]+#·˝Òø£b˛‘ê&ÉT, \+ø£ ô|’
ñqï ø√]ø£ e<äT\Tø√˝Òø£ ÁosêeTT&ç‘√ n+{≤&ÉT...
ªªsêe÷ $|ü‘·TÔ ø±\+˝À nqïqT $&ç∫ n‘·ìøÏ Á<√Vü≤+ #˚dæ
n‘·ìì n+‘·yÓTT+~+#·&ÜìøÏ eTq‘√ #˚‘·T\T ø£\T|ü⁄‘·THêï&ÉT. kı+‘·
nqïH˚ <Ûäs¡à+ ˝Ò≈£î+&Ü yÓqTïb˛≥T bı&ÉTdüTÔHêï&ÉT.πs|ü⁄ ˙≈£î Á<√Vü≤+
#ÓjT· ´&Éì m˝≤ qeTà>∑\+μμ, n+≥÷ ˙‹dü÷≈£î\Ô T |ü\T≈£î‘ê&ÉT. m+<äTø£+fÒ
$;ÛwüDT&ÉT ‘·eT‘√ ñ+fÒ sêeTT&ÉT K∫Ñ·+>± \+ø£qT »sTT+#êø±
$;ÛwüDT&çH˚ sêE>± ìj·T$TkÕÔ&Éì n‘·ìøÏ ns¡∆yÓTÆ+~.
düTÁ^e⁄&ç e÷≥\T $q>±H˚ ÁosêeTT&çøÏ qe⁄« edüTÔ+~. ø=ìï
HÓ\\ ÁøÏ‘·+ Ç‘·qT ‘·q kı+‘· nqï nsTTq yê*ì <ä>∑Zs¡T+&ç
#·+|æ+#ê&ÉT. Ç|ü⁄Œ&ÉT @MT ‘Ó*j·Tq≥T¢ nHêï<äeTTà\ nqTã+<Û+ä >∑T]+∫
#Ó|⁄ü ‘·THêï&ÉT, nqTø=ì sêeTT&ÉT, Vü≤qTeT+‘·T&ÉT ˇø£]H=ø£sT¡ #·÷düT≈£îì
qe⁄«≈£î+{≤s¡T.
ìC≤ìøÏ düTÁ^e⁄&Ï˝À \+ø£qT kı+‘·+ #˚düTø√yê\H˚ ø±eT+
n+‘·Øq¢ +>± <ë– ñ+~. <ëìøÏ m|ü⁄Œ&Ó‘’ ˚ $;ÛwD ü T&ÉT n&ÉT¶ e#êÃ&√,‘· q
ø√]ø£ n‘·ì eX¯+ ø±uÀ‘·T+<äqï Ä˝À#·q ndü÷j·TqT ø£*–+∫+~.
ndü÷j·÷ <˚«cÕ\‘√ ‘·qì ‘êqT eTs¡∫b˛j·÷&ÉT. ‘êqT n+‘·≈î£ eTT+<äT
n<˚ #˚kÕ&Éqï $wüjT· eTT $düà]+#ê&ÉT. n+<äTøπ H˚y÷Ó ªªeè<äH∆ êØ Á|ürÁe‘·μμ
nqï kÕyÓT‘· |ü⁄{Ϻ+~. ø=+‘· eT+~ Ád”Ô\T eè<äT∆sê\T nj·÷´ø£

34 n]wü&éesêZ\T
‘êqTej·TdüT‡˝À ñ+&É>± #˚dæq ‘·|ü\T eT]Ãb˛sTT |ü‹Áe‘·˝≤>∑
e÷{≤¢&ÉT‘·÷ Ç‘·s¡T\qT ‘·|ü|ü&É‘ês¡T.
ø£qTø£ eTq nìï >=&Ée\≈£î ø±s¡D+ ndü÷j·T. Ç~ eTq*ï
düs¡«HêX¯q+ #˚düTÔ+~. düèwæº˝À eTVü‰ eTVüQ\T ≈£L&Ü Bì u≤]q|ü&ܶ s¡T.
eTs¡˝≤ á ndü÷j·T≈£î ø±s¡D+ ø√]πø. eTs¡˝≤ ‹]– á ø±eTÁø√<Ûë<äT\
#·Áø£+ yÓTT<ä˝Ö‘·T+~. BìøÏ ø±s¡D+ eTq ªª$T‹MT]q ø√]πøμμ n+fÒ
ÄX¯Ãs¡´+ ø£\T>∑T‘·T+~.
ˇø£ ø√]ø£qT rs¡TÃø√˝Ò≈î£ +&Ü nD>∑<=≈£îÿ≈£îì J$düT+Ô fÒ, <ëìì
nqTuÛÑ$+#˚ yê]ì #·÷&É>±H˚ eTq˝À n+‘·Ø¢q+>± <ë– ñqï ø√]ø£,
bı+<ä˝Òø£b˛j·÷y˚T nqï ìdü‡Vü‰j·T dæú‹ ndüVü≤q+>± e÷] n~ ø±kÕÔ
ndü÷j·T>± ã\|ü&ÉT‘·T+~. eTq+ rs¡TÃø√˝Òø£ b˛sTTq Ä ø√]ø£qT
nqTuÛÑ$düTÔqï e´øÏÔô|’ <˚«wü+ ô|s¡T>∑T‘·T+~. n|ü⁄Œ&ÉT n‘·ì˝À ˝ÀbÕ\qT
yÓ‘·ø£&É+ ÁbÕs¡+_ÛkÕÔ+. n$ <=s¡ø£>±H˚ <ëìøÏ <Ûäs¡à+ nqï s¡+>∑T\T
|ü⁄*$T M&ÉT nHê´j·T+ #˚düTÔHêï&ÉT. M&ÉT n<Ûäs¡à+>± J$düTÔHêï&ÉT
düe÷»eTT, ˙‹ìj·Te÷\T nì >∑>√Z\T ô|&É‘ê+.
<=+>∑ Ä<äTs›ê\T |ü&É‘ê+...
˙‹yêø±´\T e˝…¢ y˚kÕÔ+...
Ä <=+>∑ Ä<äTs›ê ù|πs.. Ä >∑>√Z\T ù|πs..n˙‹ yêø±´\T ù|πs..
ndü÷j·T, n<Ûäyê e÷‘·‡s¡´+.
ˇø£kÕ] uÛÑè>∑TeTVü≤]¸ yÓ’≈£î+sƒ¡+ yÓfi¯‘ê&ÉT. m+‘√ kÕ<Ûäq #˚dæq
e´øÏÔ ‘·≈£îÿeyê&ÉT ø±<äT uÛÑè>∑Te⁄. ø±ì yÓ’≈£î+sƒ¡+ yÓfi¯fl>±H˚ nø£ÿ&É
\ø°åàHêsêj·TDT&ÉT \ø°åà <˚$‘√ düs¡düdü˝≤¢bÕ\˝À eTTì–, Ç‘·ì sêø£ì
>∑eTì+#·&ÉT. ìC≤ìøÏ uÛÑè>∑TeTVü≤]¸ düHê´dæ mH√ï @fi¯flqT+&ç ‘·q ˝À
ø±e÷ìï nDÏ∫ ô|≥Tºø=qï kÕ<Ûä≈£î&ÉT. nsTT‘˚ ‘êqT nqTuÛÑ$+#·˝Òì
Äq+<ëìï \ø°åà Hêsêj·TDT&ÉT bı+<ä&É+ #·÷dæ n‘·ì˝À ndü÷j·T
uÛÑ>∑TZeT+≥T+~.<ëìï düŒwüº+>± ãVæ≤s¡Z‘·+ #˚j·T˝Ò&ÉT ø£<눈 n+<ä Tø£ì
\ø° å à Hêsêj· T DT&É T ˇø£ ãTTwæ eùdÔ |ü { º Ï + #· T ø√≈£ î +&Ü,
35 n]wü&éesêZ\T
kÕe÷q´e÷qe⁄&ç˝≤>± πø∞ø£˝≤bÕ\˝À eTTì–b˛‘ê&Ü! n+≥÷ ‘·q
<˚«cÕìøÏ <Ûäs¡à+ nqï s¡+>∑T |ü⁄*$T eTT+<äT yÓqTø± #·÷&É≈£î+&Ü ÁoVü≤]
>∑T+&Ó\ô|’ ‘·+‘ê&ÉT.
‘·s¡Tyê‘· ÁoeTHêïsêj·TDT&ÉT ªdüVü≤q|üs¡T&Ó’μ ∫s¡Tqe⁄«‘√ n‘·ì
bÕ<ë\T H=≈£îÿ‘·÷ n‘·ìøÏ <Óã“ @yÓTÆHê ‘·–*+<˚yÓ÷qì n&ÉT>∑T‘ê&ÉT .
<ëì‘√ Ä uÛÑè>∑Te⁄øÏ ‘êqT #˚dæq |üì »„|æÔøÏ e∫à dæ>∑TZ‘√ ‘·\ e+#·T
≈£î+{≤&ÉT.
ø£qTø£ á ø£<∏ä˝À uÛÑè>∑Te⁄ jÓTTø£ÿ nD>∑‘=ø£ÿã&çq ø√]ø£
\ø°åàHêsêj·TDT&çì ‘·H˚ï˝≤ #˚dæ+~. \ø°åàHêsêj·TDT&ÉT n]wü&éesêZ\T
<ë{Ïq yê&ÉT ø±ã{Ϻ uÛèÑ >∑Te⁄ì ns¡+ú #˚dTü ≈£îì n‘·ì <˚«cÕìï,ndü÷j·TqT
Áù|eT nqï Äj·TT<Ûä+‘√ m<äTs=ÿì n‘·ìï »sTT+#ê&ÉT.
ø£qTø£ eTq˝Àì ndü÷j·TqT »sTT+#ê\+fÒ m<äT{Ï e´øÏÔ
>=|üŒ‘·Hêìï eTqdü÷Œ]Ô>± ÄyÓ÷~+#ê*, n_Ûq+~+#ê*. m+<äTø£+fÒ
n_Ûq+<äq ˇø£ÿfÒ eTq˝Àì ndü÷j·TqT rdæy˚düTÔ+~.
m<äT{Ï e´øÏÔ˝À ndü÷j·TqT ¬>\yê\+fÒ yê] nC≤„Hêìï ns¡∆+
#˚düTø√yê*, MTs¡T z&ç yê]ì ¬>\yê*. m<äT{Ï yê]˝À ndü÷j·T ô|]–
ô|<ä›<Ó’q|ü⁄Œ&ÉT eTq+ <ëìì m<äTs=ÿ+fÒ n~ <˚«wü+>± e÷] eTq*ï
ø±\TdüTÔ+~. n˝≤ø±ø£ yê]˝À ndü÷j·TqT Áù|eT‘√ »sTTùdÔ yê] <˚«wü+
ø±kÕÔ nbÕs¡yÓTÆq Áù|eT>± e÷s¡T‘·T+~.me]øÏ yês¡T nedüsêìï ã{Ϻ,
m<äT{Ï e´≈£îÔ\qT ã{Ϻ Áù|eT,Äràj·T‘·\qT Äj·TT<Ûë\T>± yê&ÉTø√yê*.
n]wü&éesêZ\qT »sTT+#˚ |ü<䛑·T\T :
ø±e÷ìï »sTT+#˚ |ü<ä∆‹:` ‘·èwüí˝Ò≈£î+&Ü ñ+&Ü*
eT<Û˚´e÷s¡Z+ nqTdü]+∫, ø√]ø£\qT nqTuÛÑ$+#ê*. ˝Ò<ë yêdüÔe dæú‹
|ü≥¢ ne>±Vü≤q ø£*Œ+#·T≈£îì ‘·<ë«sê rs¡ì ø√]ø£ô|’ ñqï ‘·èwüíì
ø£]–+#ê*.
Áø√<Ûëìï »sTT+#˚ |ü<ä∆‹:` ø£åeTø£*– ñ+&Ü*.
36 n]wü&éesêZ\T
Ä•+#·&É+ e~* ô|{≤º*. ø√|ü+ ‘Ó|æŒ+#˚ n+XÊìï ªªfÒøÏ{Ÿ áJ μμ nqï
|ü<ä∆‹˝À e´eVü≤]+#ê*. Áø√<ÛëìøÏ ø±s¡≈£î\qT ø£å$T+#ê*.
˝ÀuÛ≤ìï »sTT+#˚ |ü<ä∆‹:` <ë‘·è‘ê«ìï n\yê≥T #˚düTø√yê*.
Çe«>∑*π> kÕúsTT ñqï+<äT≈£î uÛÑ>∑e+‘·TìøÏ ø£·è‘·»„‘·\T#˚ãT‘·÷.. eTq≈£î
dü+bÕ<äq˝À 5XÊ‘·+ <ëq+ #˚j·÷&É+ H˚s¡TÃø√yê*.
yÓ÷Vü‰ìï »sTT+#˚ |ü<ä∆‹:` ‘·è|æÔø£*– ñ+&Ü*
ñqï <ëì‘√ eTT+<äT>± ‘·è|æÔ #Ó+<ä&+É ÁbÕs¡+_Û+#ê*.@B eTq kı+‘·+
ø±<äT, XÊX¯«‘·+ ø±<äT nqï Ä‘·àC≤„Hêìï n\es¡TÃø√yê*.
eT<ëìï »sTT+#˚ |ü<ä∆‹::`` >∑‘·+ |ü≥¢ @s¡Tø£ ø£*– ñ+&Ü*.
eTq+ nqTø=H˚ eTq >=|üŒ‘·q+ Ç‘·s¡T˝˝À ≈£L&Ü ñ+≥T+<äì
‘Ó\TdüTø√yê*.>∑‘+· ˝À ÁøÏ+~ kÕúsTT qT+&ç e#êÃeTqï $wüjT· + >∑Ts¡T+Ô #·T
ø√yê*. H˚qT me] ø£Hêï m≈£îÿe ø±<äT,‘·≈£îÿyê ø±<äT nqï $wüj·T+
dü<ë @s¡Tø£ ø£*– ñ+&Ü*.
e÷‘·‡sê´ìï »sTT+#˚ |ü<ä∆‹:` n_Ûq+~+#˚ Vü≤è<äjT· + ø£*––ñ+&Ü* ñ+&Ü*
ñ+&Ü*..
m<äT{Ï e´øÏÔ˝À ñqï Á|ü‘˚´ø£‘·qT >∑T]Ô+∫ yê]ì eTqdü÷Œ]Ô>±
n_Ûq+~+#ê*.
ø£qT ‘Ó]ùdÔ »qq+, ø£qTeT÷ùdÔ eTs¡D+.J$‘·+ ¬s|üŒbÕ≥T
e+{Ï<Hä ˚ dü‘´· + á »qq eTs¡D kÕ<äèX¯´+‘√ s¡TEe⁄ #˚jT· ã&ç+~.ø±\
>∑eTq+˝À n˙ï Vü≤]+#·T≈£îb˛‘êsTT. á n]wü&eé sêZ\qT eTq Äq+<ëìï,
J$‘êìï eTqdüT‡ì, <˚Vü‰ìï HêX¯q+ #˚düT≈£îH˚+<äT≈£î eTqy˚T ô|+∫
b˛wædüTÔHêïeTT. M{Ïì »sTT+#ê\+fÒ zs¡TŒ, Áù|eT, <ë‘·è‘·«+, ÄX¯
|ü&Éø£b˛e&É+, ñqï <ëì‘√ ‘·è|æÔ #Ó+<ä&É+ n\es¡TÃø√yê*. m|ü⁄Œ&Ó’‘ ˚
ô|’ dü÷Á‘ê\qT ne>±Vü≤q #˚düT≈£îHêïyÓ÷, yê{Ïì neT\T˝À ô|{≤ºyÓ÷,
<Ûë´q+ <ë«sê eTq*ï eTq+ n<äT|ü⁄˝À ô|≥Tº≈£îHêïyÓ÷, n|ü&ÉT
X¯Á‘·Te⁄\T>± ñqï á n]wü&éesêZ\T $TÁ‘·T\T>± e÷s¡‘êsTT.
37 n]wü&éesêZ\T
 Á|üX¯ï\T- düe÷<ÛëHê\T
nqTe÷q+:
&çjT· sY e÷wüsº Y e÷ neTàøÏ H˚qT ˇø£ÿ]ÔH.˚ Hê‘√ eT+∫ Áô|+ò &é˝≤
e⁄+≥T+~. n˙ï eTqdüT‡ $|æŒ e÷{≤¢&ÉT≈£î+{≤eTT, ø±˙ eT>∑|æ\¢\T
Ç+{ÏøÏ rdüT≈£îe∫ÃHê yêfi¯fl >∑T]+∫ e÷{≤¢&Hç ê qqTï nqTe÷q+>±
#·÷dæ, Á|üXï¯ \T y˚dTü +Ô ~. e÷ neTà≈£î H˚qT m˝≤ qeTàø±ìï ø£*–+#ê*.
e+o e÷wüºsY: uÛÑj·T+ qT+&ç nqTe÷q+ ÁbÕs¡+uÛÑeTe⁄‘·T+~.
uÛj
Ñ ÷· ìøÏ uÛsÑ √kÕ ÇùdÔ nqTe÷q+ e÷j·TeTe⁄‘·T+~. MT neTà>±]øÏ
MT MT<ä Áù|eT e⁄Hêï nqTe÷q+ e⁄+~ n+fÒ n~ MT ªª˝À|üy˚Tμμ.
n+fÒ MT Á|ües¡Ôq yê]øÏ nqTe÷q+ ø£*–+∫+<äqïe÷≥ n+<äTø£ì
eTT+<äT $TeTà*ï MTs¡T $X‚¢wæ+#·Tø=ì nqTe÷q+ ø£*π>˝≤ ˝Ò≈£î+&Ü
n˙ï $&ÉeTs¡∫ $es¡+>± düe÷<Ûëq$TùdÔ yê]˝À nqTe÷q+
<ä÷s¡eTsTT´ ùdïVü≤+ ô|s¡T>∑T‘·T+~.yê] ã\+‘√bÕ≥T ã\V”≤q‘·
≈£L&Ü Áù|$T+#·+&ç. nqTe÷q+ ø£*π>˝≤ Á|üe]Ô+#·ø£+&ç, ˇø£y˚fi¯
n˝≤ e⁄qï nqTe÷ìdüTÔqï @ düeTdü´ e\¢ nqTe÷q+ ø£\T>∑T‘·T+<√
<ëìì MT yê]øÏ <ä÷s¡+>± e⁄+#·{≤ìøÏ Á|üj·T‹ï+∫ #·÷&É+&ç.
ø√|ü+:
&çjT· sY e÷wüsº Y H˚qT n˝≤¢sT¡ eTT<äT>› ± ô|]>±qT. ø±˙ ô|fi¯s¢ TTq
‘·s¡Tyê‘· qT+&ç H˚qT @<Ó’Hê n&ç–q|ü⁄Œ&ÉT yÓ+≥H˚ e÷ Äj·Tq
ø±<äT n+fÒ n|ü⁄Œ&ÉT Hê≈£î $|üØ‘·yÓTÆq ø√|üyÓTT∫à @<√ ˇø£ edüTÔe ⁄
|ü>∑\>=&É‘êqT. ‘·–Z+#·Tø√yê* nì Á|üj·T‹ï+∫Hê ≈£î<äs¡≥+ ˝Ò<äT.
<äj·T#˚dæ Hê≈£î eT+∫ dü\Vü‰ Çe«+&ç.
e+o e÷wüºsY: m|ü⁄Œ&É÷ Á|üdüqï+>± e⁄+&Ü* n+fÒ me]ø° kÕ<Ûä´+
ø±<äT. ø£qTø£ yêfi¯ófl Ç˝≤ e⁄+&Ü*,
Mfi¯ó¢ Ç˝≤ ñ+&Ü* nì Ä•+#·&É+ e\q ø√|ü+ edüTÔ+~. yê[fl{≤¢,
Mfi¯¢{≤¢ nqTø√e&É+ e÷ì yêfi¯¢fÒ¢, M[¢fÒ¢ nì düe÷<Ûëq |ü&É+&ç.
nsTTHê ø√|ü+ edü÷Ô ñ+fÒ ø£fi¯ófl eT÷düTø=ì 36 n+¬ø\T yÓqTø£
qT+&ç eTT+<äT≈£î ˝…ø£ÿô|≥º+&ç ÄdüeTj·T+˝À ø£≥º\T ‘Ó–q MT ø√|ü+
38 n]wü&éesêZ\T
MT ÄBÛq+˝ÀøÏ edüTÔ+~.
MT≈£î ø√|ü+ ø£*–+#˚ n+XÊ\ qT+&ç <ä÷s¡+>± yÓfi¯¢+&ç MT≈£î q#·Ãì
$wüj·÷\qT e÷{≤¢&˚ yê] qT+&ç <ä÷s¡+>± yÓ[fl dü+‘√wüø£s¡yÓTÆq
$wüj·÷\qT #·]Ã+∫Hê ˝Òø£ Ä düeTj·T+˝À eTÚq+ eVæ≤+∫Hê Ä
ø√|ü+ ø£]–b˛‘·T+~.
uÀsY:
&çj·TsY e÷wüºsY J$‘·+ s√E ˇπø˝≤ e⁄+&É≥+. ˇπø˝≤ |üì
#Ój·T´&É+ ˇπø˝≤ >∑&É|ü≥+ e\q uÀsY ø=&ÉT‘·T+~.J$‘êìï
Äq+<ä+>± >∑&É|ü{≤ìøÏ e÷s¡Z+ dü÷∫+#·+&ç.
e+o e÷wüºsY: m|ü⁄Œ&ÉT ˇπø˝≤ ñ+&É≈£î+&Ü ªªø=‘·Ô<äq+μμ >±
J$+#·+&ç. MT Ç\T¢qT n+<ä+>± ÄVü≤¢<ä+>± edüTÔe⁄\qT kÕ∆Hê\T
e÷]à düs¡T›ø√+&ç. |üqT\qT s√p ˇπø˝≤ ø±≈£î+&Ü ˇø=ÿø£ÿ s√E
ˇø=ÿø£ÿ˝≤ #Ój·T´+&ç. MT Ä˝À#·q\T m|üŒ{Ïø£|ü⁄Œ&ÉT m˝≤ e÷s¡TkÕÔs√
n˝≤ MTs¡T Á|ü‹s√E ø=‘·Ô>± e⁄+&É{≤ìøÏ Á|üj·T‹ï+#·+&ç n|ü⁄Œ&ÉT
MT˝À uÀsYøÏ ªªkÕúq+ ñ+&É<äTμμ.
Ä+<√fi¯q:
e÷wü º s Y |æ \ ¢ \ T ãj· T {Ï ø Ï yÓ [ ‘˚ yê]øÏ @eTHêï
ne⁄‘·T+<˚yÓ÷qqï Ä+<√fi¯q m≈£îÿe Hê≈£î ‘·<ë«sê nHês√>∑´+ Bì
qT+&ç ãj·T≥|ü&˚ e÷s¡Z+ #Ó|üŒ+&ç.
e+o e÷wüºsY: MT|æ\¢\≈£î e÷Á‘·y˚T ø±<äT me] >∑T]+#Ó’Hê Ç˝≤
nì|æ+∫q|ü⁄Œ&ÉT MTs¡T <ëìøÏ bÕõ{Ïy>é ± Ä˝À∫+∫ MTs¡T $X¯«dæ+#˚
<˚e⁄ì MT<ä |üP]Ô>± uÛ≤s¡+ y˚dæ Äj·TH˚ #·÷düT≈£î+{≤&Éì MT bÕõ{Ïyé
Ä˝À#·q≈£î uÛ>Ñ e∑ +‘·T&ç X¯øìÔÏ CÀ&ç+#·+&ç n˝≤ MTs¡T Ä+<√fi¯q qT+&ç
ãj·T≥|ü&+É &ç. dü‘´· y˚T$T≥+fÒ MTs¡T Á|üøÿ£ qTHêï »]π><ëìï Ä|ü˝eÒ TT
nqï $wüj·T+ >∑Ts¡TÔ+#·Tø√+&ç. Á|ü‹ø£åD+ uÛÑ>∑e+‘·Tì kÕøÏå>±
nqT≈£î+≥÷ Ä+<√fi¯q qT+&ç ãj·T≥|ü&É+&ç.

39 n]wü&éesêZ\T
uÛ Ñ j · T +:
|æ\¢\øÏ Nø£≥+fÒ uÛÑj·T+, Hê≈£î »+‘·Te⁄\+fÒ uÛÑj·T+, M{Ïì
m˝≤ <ë{≤* e÷wüºsY
e+o e÷wüºsY: MTs¡T |æ\¢\‘√ ø£*dæ Nø£{Ï˝ÀH˚ e⁄+&ç Nø£{Ï >∑T]+∫
$es¡D Çe«+&ç. ì<ëq+>± Nø£{ÏøÏ n\yê≥T #Ój·T´+&ç. n|ü⁄&ÉT Ä
uÛÑj·T+ qT+&ç ãj·T≥|ü&É‘ês¡T. »+‘·Te⁄\ |ü≥¢ uÛÑj·T+ b˛yê\+fÒ
yê{Ïì }Væ≤+#·Tø=H√, M&çj÷Ó ˝À¢ #·÷k˛ yê{Ïì ≥#Y #˚dTü qÔ ï≥T¢ |ò\” e«+&ç.
uÛÑj·Tô|fÒº yê{Ïì ùdïVæ≤‘·T\T>± uÛ≤$+#·+&ç. m+<äTø£+fÒ ùdïVü≤+ @
Vü‰ì #Ój·T´<äT nqï Be÷ edüTÔ+~.<Ûë´q+ #˚dæ MT˝À|ü*øÏ yÓ[fl
#·÷düTø=+&ç. uÛÑj·T+ e÷j·TeTe⁄‘·T+~.
$dü T >∑ T :
&çjT· sY e÷wüsº Y |æ\\¢ ≈£î m+‘· z|æø>£ ±, düV≤ü q+>± yês¡T n&ç–q
Á|üX¯ï\≈£î düe÷<Ûëq+ #Ó|æŒHê eT∞fl eT∞fl n&ç– $dæ–dü÷Ô e⁄+{≤s¡T. á
$düT>∑T e\q n|ü⁄Œ&É|ü⁄Œ&ÉT |æ\¢\ô|’ #ÓsTT´ #˚düT≈£î+{≤qT ‘·s¡Tyê‘·
u≤<Ûä|ü&É‘êqT. <äj·T#˚dæ e÷wüºsY Ç+ø± z|æø£, düVü≤q+ ô|]– $düT>∑T
‘·π>Z˝≤ e÷s¡Z+ #·÷|ü+&ç.
e+o e÷wüºsY: $düT>∑TøÏ $s¡T>∑T&ÉT nH˚«wüD <˚ìe\q MTs¡T $düT>±Z ñ
Hêïs√ ø=+#Ó+ùd|ü⁄ Ä˝À∫+#·+&ç. ø±s¡D+ <=]øÏ+<ë <ëì Á|üuÛ≤e+
$T>∑‘ê yê{ÏMT<ä e⁄+&É<äT. MT ndüVü≤HêìøÏ ø±s¡D+ ‘Ó*ùdÔ $düT>∑T
e÷j·TeTe⁄‘·T+~. |æ\\¢ T Á|ür~ ‘Ó\TdüTø√yê\ì yê] Ä‘·à yê]ì n˝≤
Áù|πs|ædüTÔ+~. ø£qTø£ M˝…’q+‘· ‘Ó*j·TC…|üŒ+&ç. ˝Ò<ä+fÒ MT $düT>∑T e\¢
yês¡T m|üŒ{Ïø° ‘Ó*$ ˝Òì eT÷s¡Tâ˝≤¢ $T–*b˛‘ês¡T.
eTTK´dü÷#·q: ô|’ düeTdü´\ìï+{ÏøÏ #·ø£ÿ{Ï |ü]cÕÿs¡+ <Ûë´q+ #Ój·T´&É+.
me] ej·TdüT‡ m+‘√ nìï ì$TcÕ\T Á|ü‹s√E <Ûë´q+ #˚ùdÔ Áø£eTÁø£eT+>±
nìï s¡ø±\ düeTdü´\ qT+∫ ãj·T≥|ü&É‘êeTT.

40 n]wü&éesêZ\T
 1. <Ûë´q+
Á|ü‹ s√E me] ej·TdüT‡ m+‘√ nìï
ìeTTcÕ\T ‘·|üŒì dü]>± Á|ü‹s√E
ªªXÊ«dü M T<ä <Û ë ´dü μ μ ô|{Ï º <Û ë ´q+
#Ój·÷´*. n|ü⁄Œ&ÉT eTq˝À düeTTÁ<ä|ü⁄
n\\T>± ñqï eTqdüT‡ HÓeTà~ HÓeTà~>±
XÊ+‹+∫, ∫‘·Ôeè‹Ô ìs√<Ûä+ »s¡T>∑T‘·T+~.
Ä˝ÀHês¡V≤æ ‘· dæ‹ú øÏ #˚sT¡ ≈£î+{≤eTT n|ü&ÉT düV≤ü ÁkÕÔse¡ TT
qT+&ç nbÕs¡yÓTÆq $X¯«X¯øÏÔ eTq <˚Vü≤+˝ÀøÏ Á|üy˚•düTÔ+~. ‘·<ë«sê
Hê&ûeT+&É\ X¯ó~∆ »s¡T>∑T‘·T+~. mH√ï »qà\ <äTwüÿs¡à\T <ä>∑∆eTÚ‘êsTT.
‘· < ë«sê dü + |ü P s¡ í Äs√>∑ ´ + dæ ~ › d ü T Ô + ~. #· + #· \ yÓ T Æ q eTqdü T ‡
ìX¯Ã\eTÚ‘·T+~. düeTTÁ<ä+˝≤ n\¢ø£˝À¢\+>± ñqï eTqdüT‡ ø√H˚s¡T˝≤
ìX¯Ã\+>± e÷s¡T‘·T+~. ãT~∆ $ø£dædüTÔ+~. Ä‘·à X¯øÏÔ #˚≈£Ls¡T‘·T+~.
n+<äTπøH˚yÓ÷ nqïeTj·T´ Áoyê]ì ªªø√H˚{Ï sêj·TT&ÉTμμ nì
dü+uÀ~+∫+~. ø√H˚{Ïsêj·TT&ÉT n+fÒ ìX¯Ã\yÓTÆq dæú‹ø£*–q yê&ÉT nì
ns¡ú+. ÁoìyêdüT&ÉT m+‘√ kÕ<Ûäq #˚dæø√H˚{Ï sêj·TT&ÉT nj·÷´&ÉT. eTq+
≈£L&Ü <Ûë´q+ #˚ùdÔ ìX¯Ã\yÓTÆq eTqdüTÿ\+ ø±e#·TÃ.
ªªìX¯Ã\∫‘˚Ô JeHé eTTøÏÔμμ
∫‘·Ô+ ìX¯Ã\yÓTÆ‘˚ J$+∫ ñ+&É>±H˚ $eTTøÏÔ \_ÛdüTÔ+~.n+fÒ
<äT:K+ qT+&ç $&ÉT<ä\ edüTÔ+~.
sêø£ådüT\T dü<ë @&ÉTdü÷Ô, @&ç|ædü÷Ô ñ+{≤s¡T.
e÷qe⁄\T dü<ë @&ÉTdü÷Ô ñ+{≤s¡T.
<˚e‘·\T dü<ë Äq+~dü÷Ô... Äq+~+|ü#˚dü÷Ô ñ+{≤s¡T.
sêø£ådüT\T, e÷qe⁄\T <Ûë´q+ #˚ùdÔ ªª<˚e‘·\Tμμne⁄‘ês¡T.
41 n]wü&éesêZ\T
 2. dü»®q kÕ+>∑‘·´+
<Ûë´q+ <ë«sê nbÕs¡yTÓ qÆ X¯øÔÏ düeT≈£Ls¡TÃ
≈£îHêïø£ <ëìì eTq+ dü]>± ø±bÕ&ÉTø√yê*.
<äTs¡q® kÕ+>∑‘´· + #˚ùdÔ eTq X¯øÔÏ n+‘ê b˛‘·T+~.
>∑eTì+#·+&ç Á|üø£ÿyês¡T e∫à |ü˝≤Hê yêfi¯ófl
MT >∑T]+∫ #Ó&ɶ>± e÷{≤¢&Üs¡T nì MT≈£î
#Ó|Œü >±H˚ MTs¡T ìdü‡‘·TeÔ nsTTb˛‘ês¡T. m+‘√
X¯øÏÔ ø√˝ÀŒ‘ês¡T. |ü⁄ø±s¡T¢ $q&É+, #Ó|üŒ&É+ <äTs¡®qT\T #˚ùd |üì , yê&É{≤¢`
M&ç{≤¢ n+≥÷ Ç‘·s¡T\qT $eT]Ù+#˚ yês¡T HÓ’‹ø£ $\Te\T ˝Òì yêfi¯ófl.
n≥Te+{Ï yê]‘√ düVü≤yêdüy˚T <äTs¡®q kÕ+>∑‘·´+.
ns¡Tq® T&ÉT,ø£sT¡ &í TÉ M]<ä]› ˝À mes¡T ã\e+‘·T\T n+fÒ düT\uÛ+Ñ >±
#Ó|Œü e#·Tà ø£sT¡ &í q˚ ì. eT] ns¡Tq® T&ÉT eTVü‰uÛ≤s¡‘· dü+Á>±eT+˝À >¬ *#ê&ÉT,
ø£s¡Tí&ÉT eTs¡DÏ+#ê&ÉT. m+<äTø£+fÒ ø£s¡Tí&ÉT <äTs¡®qT&Ó’q <äTs√´<ÛäqT&ç‘√
düV≤ü yêdü+ #˚dæ |ü‘q· eTj·÷´&ÉT, ns¡Tq® T&ÉT dü»q® T&Óq’ ø£èwüß&í ç‘√ düV≤ü yêdü+
#˚dæ $X¯« $CÒ‘· nj·÷´&ÉT.
mes¡T dü»®qT˝À ` mes¡T <äTs¡®qT˝À >∑T]Ô+#·&É+ m˝≤?
eTq+ dü»®qT\+ nsTTq|ü⁄Œ&˚ >∑T]Ô+#·>∑\+.
eT] dü»®qT\+ ø±e&É+ m˝≤?
e÷≥ MT<ä <Ûë´dü:
eTq e÷≥ MT<ä eTq+ <Ûë´dü ô|{≤º*. Ç‘·sT¡ \ >∑T]+∫ HÓ–{Ïy>é ±
ndü‡\T e÷{≤¢&É≈£L&É<äT. me] Ä‘·àdæú‹˝À yês¡T ñ+{≤s¡T. n˝≤π>
J$kÕÔs¡T. yê]ì $eT]Ù+#˚ Vü≤≈£îÿ eTq≈£î ˝Ò<äT. ndü\T me]ì ‘·|ü⁄Œ
|üfÒº Vü≤≈£îÿ eTq≈£î ˝Ò<äT.eTq+ ≈£L&Ü mH√ï ‘·|ü⁄Œ\T #˚dæ ñ+{≤+.
ndü‡\T ‘·|ü⁄Œ #˚j·Tì yê&ÉT á uÛÑ÷$T MT<ä ñ+&ÉH˚ ñ+&É&ÉT. eTq+ á
uÛÑ÷$T MT<ä≈£î e∫Ã+<˚ ‘·|ü⁄Œ\T #˚dü÷Ô yê{Ï <ë«sê bÕsƒê\T H˚s¡TÃ≈£îì
42 n]wü&éesêZ\T
yê{Ïì ˇ|ü⁄Œ\T>± e÷s¡TÃø√e&ÜìøÏ.
ø£qTø£ ‘·|ü⁄Œ #˚j·T&É+ ‘·|ü⁄Œ ø±<äT.eTs¡˝≤ eTs¡˝≤ n<˚ ‘·|ü⁄Œ
#˚jT· &ÉyT˚ ô|<ä› ‘·|⁄ü Œ. eTq+ me]ì ≈£L&Ü $eT]Ù+#·sê<äT. eTq H√{À¢+∫
e#˚à e÷≥\ô|’ <Ûë´dü ô|{≤º*. dü<ë ms¡Tø£‘√ ñ+&Ü*.
#·÷|ü⁄ MT<ä <Ûë´dü:` dü] nsTTqy˚ #·÷&Ü*.dü] ø±ì$ #·÷&ÉÉsê<äT .
nã<ë›ìï, nø£è‘ê´ìï, Væ≤+düqT, m<äT{Ïyê] J$‘·+˝ÀøÏ ‘=+– #·÷&É&+É ,
eTq~ ø±ì <ëì |ü≥¢ ÄX¯>± #·÷&É&É+ dü] ø±ì #·÷|ü⁄\T. |üø£ÿyê]+{À¢
»]π> >=&Ée #·÷&É≈L£ &É<Tä . |üøÿ£ H˚ ñqï Á|üøè£ ‹ì #·÷&Ü*.{°$˝À @&ÉTdü÷Ô
eTq*ï @&ç|+æ #˚ d”]j·T˝Ÿ‡ #·÷&É≈L£ &É<Tä . yêfi¯ófl qe⁄«‘√ eTq*ï q$«+#˚
#Ûêq˝Ÿ‡ #·÷&Ü*. eTq+ #·÷ùd Á|ü‹ #·÷|ü⁄ dü]jÓÆTq e÷s¡Z+˝À ñqï<ë
˝Ò<ë, >=|üŒ>± #·÷düTÔHêïe÷ ˝Ò<ë nì Ä‘·à$eTs¡Ù‘√ eTq*ï eTqy˚T
XÀ<Ûäq #˚düTø√yê*.
ìC≤ìøÏ düèwæº˝À <√wü+ ˝Ò<äT <äèwæº˝ÀH˚ <√wü+ ñ+~.
<˚yê\j·÷\ >√&É\ô|’ ns¡úq>∑ï+>± ñqï Ád”Ô u§eTàì, |üø£ÿH˚ düT+<äs ¡yÓTÆq
ÁosêeTT&ç $Á>∑V‰ü ìï ô|&ç‘,˚ n+<äs÷¡ Ä Ád”Ô u§eTàì #·÷dæ <˚X+¯ HêX¯q+
nsTTb˛sTT+~, $\Te\T |ü&çb˛j·÷sTT nì $eTs¡Ù\T >∑T|æŒkÕÔπs ø±ì
|üø£ÿH˚ ñqï ÁosêeTT&çì me«s¡÷ #·÷&És¡T. n‘·ì es¡ÃdüT‡ Á|üø£ÿH˚ Ä Ád”Ô
u§eTà ñqï+‘·ùd|ü⁄ eTq*ï Äø£]¸+#·<äT. ø£qTø£ ˝À|ü+ düèwæº˝À ˝Ò<äT,
<äèwæº˝ÀH˚ ñ+~. <ëìì dü] #˚ùdÔ dü]. #·÷|ü⁄ ÇHé|ü⁄{Ÿ nsTT‘˚ e÷≥
ne⁄{Ÿ|⁄ü {Ÿ ne⁄‘·T+~. @ ªª <äèwæøº *£ –ñ+{≤yÓ÷ μμ n˝≤π> e÷{≤¢&‘É êeTT.
ø£qTø£ eTT+<äT>± eTq #·÷|ü⁄ì dü] #˚düTø√yê*.
˝Àø£+ bÕ&Ó’b˛sTT+<äì eTq+ ªªm+‘·>± uÛ≤$kÕÔyÓ÷μμ,
ìC≤ìøÏ eTq+ ªªn+‘·>± nC≤„q+˝Àμμ ñHêï+.
$ìøÏ&ç MT<ä <Ûë´dü: eTq+ @+ $+≥THêïyÓ÷ m|ü⁄Œ&É÷ ms¡Tø£‘√
>∑eTì+#·Tø√yê*. me¬s’Hê e∫à eTq >∑T]+∫ Á|üø£ÿyês¡T #Ó&ÉT>±
e÷{≤¢&Üs¡T nì #Ó|üŒ&É+ ÁbÕs¡+_Û+#·>±H˚, Ä #ê&û\T #Óù|Œyê]øÏ
$|üØ‘·yTÓ qÆ $\Teì∫Ã,ne˙ï $q&É+ ÁbÕs¡+_ÛkÕÔeTT. yês¡T yÓ[flb˛sTTq
43 n]wü&éesêZ\T
‘·s¡Tyê‘· ne˙ï $X‚¢wæ+#·T≈£î+≥÷ m+‘√ y˚<äq #Ó+<äT‘ê+. m+‘√
X¯øÏÔìø√˝ÀŒ‘ê+. ìC≤ìøÏ #ê&û\T #Óù|Œyê] ø£Hêï n~ $ì eTqdüT‡
bÕ&ÉT #˚düT≈£îqï eTq<˚ ‘·|üŒ+‘ê.
HÓ–{Ïyé $wüj·÷\T $q&É+ eTq ‘·|ü⁄Œ. eTq Vü≤è<äj·T+
neT÷´\yÓTÆq~. <ëìøÏ m|ü⁄&É÷ ≈£L&Ü ñ˝≤¢dü|ü]#˚ dü+^‘êìï,
ñ‘ê‡Vü≤|ü]#˚ e÷≥\qT e÷Á‘·y˚T n+~+#ê*. n+‘˚ø±ì eTqdüT‡ì
u≤<Ûäô|fÒº #Ó‘·Ô e÷≥\T ø±<äT. ø£qTø£ $TeTà*ï MTπs $eT]Ù+#·Tø√yê*.
Ä neø±X¯+ eTs=ø£]øÏ Çe«≈£L&É<Tä . Ç‘·sT¡ \ e´øÏ>Ô ‘∑ · $wüj÷· \T ndü‡\T
$q≈£L&É<äT. ˇø£y˚fi¯ me¬s’Hê $TeTà*ï $eT]ÙdüTÔ+fÒ, Ç˝≤ nqTø√+&ç. .
ªªyêfi¯fl H√s¡T yêfi¯fl Çwüº+, eTq #Ó$ eTq Çwüº+.μμ
ø£s¡à\ MT<ä <Ûë´dü: ø£s¡à\T n+fÒ eTq+ #˚ùd |üqT\T. n$ m|ü⁄Œ&É÷
≈£L&Ü eT+>∑fi<¯ ëj·Tø£+>± ñ+&Ü*. eTq e÷≥\T>±ì, #˚cÕº\T>±ì Ç‘·s¡
Je⁄\≈£î dü+ø£≥+ ø±≈£L&É<äT. e÷+kÕVü‰s¡+ düùd$Tsê uÛÑTõ+#·sê<äT.
eTq+ ‹H˚ ÄVü‰s¡+ @e÷Á‘·+ Væ≤+dü <ë«sê sê≈£L&É<Tä . ã\+ edüT+Ô <äì,
s¡T∫>± ñ+≥T+<äì ø√fi¯flì, y˚Tø£\qT Ç‘·s¡ ÁbÕDT\qT |ü{Ϻ, #·+|æ
e+&ÉT≈£î‹+≥THêï+. ã\+ ñ+~ ø±ã{Ϻ, eT÷>∑Jyê\ ô|’ <ëwæºø£+
#˚düTÔHêï+. düèwæºø£s¡Ô eTT+<äT eTq+ #˚dæq Væ≤+dü\T ˝…ø£ÿu…fÒºs √E ˇø£{Ï
ñ+≥T+~. eTq+ ‹H˚ e÷+dü|⁄ü eTTø£ÿ, q$T˝Ò meTTø£ ˝…øÿ£ y˚jT· ã&ÉT‘·T+~
eTs¡∫b˛e<äT› n+≥THêïs¡T e÷wüºsY‡. ø£qTø£ πøe\+ XÊø±Vü‰s¡+ e÷Á‘·y˚T
d”«ø£]+#ê*.
|üøÏå C≤‹ì ã{Ï,º |üs¡>∑ Væ≤+dü\ u…{Ϻ,
≈£îøÏå ì+&É ≈£L&ÉT ≈£Ls¡T≥≈£îqT
e+&ç ‹HÓ&çyê&ÉT edüT<Ûä #·+&Ü\T&ÉT
$X¯«<Ûë_ÛsêeT $qTs¡y˚eT
ø£qTø£ eTq ø£s¡à\T m|ü⁄Œ&É÷ @ J$ì u≤~+#˚ $<Ûä+>± ñ+&É≈£L&É<äT.
Ä˝À#·q\MT<ä<Ûë´dü: eTq+ Ä˝À∫+#˚ Á|ü‹B bÕõ{Ïyé>± ñ+&Ü*.
HÓ–{Ïyé Ä˝À#·q\T sêìe«≈£L&É<äT.
44 n]wü&éesêZ\T
 ˇø£ n&É$˝À ˇø£ yê´bÕs¡dTü &Ô TÉ Á|üj÷· D+#˚d÷ü Ô ñ+{≤&ÉT. u≤>±
n\dæ ˇø£ #Ó≥Tºø+Ï <ä ≈£Ls¡TÃ+{≤&ÉT. u≤>± n\dæb˛j·÷qT, Äø£* y˚dTü +Ô ~
eT+∫ uÛÀ»q+ <=]øÏ‘˚ u≤e⁄+&ÉTqT nqT≈£î+{≤&ÉT. yÓ+≥H˚ $+<äT
uÛÀ»q+ Á|ü‘·´ø£å+ ne⁄‘·T+~. m+<äTø£+fÒ n‘·qT ≈£Ls¡TÃqï~ ø£\Œeèø£å+
øÏ+<ä ø£qTø£. <ëì øÏ+<ä ≈£Ls=Ãì @~ nqT≈£î+fÒ n~ ne⁄‘·T+~.
u≤≥kÕ] ÄX¯Ãs¡+‘√ dü+‘√wü+>± ÄVü‰s¡+ uÛÑTõkÕÔ&ÉT. Äø£* rs¡>±H˚
ø±düÔ q&ÉTeTT yê\Ã&ÜìøÏ yÓT‘·{Ô Ï |üsT¡ |ü⁄e⁄+fÒ u≤>∑T+&ÉTqT nqT≈£î+{≤&ÉT.
yÓ+≥H˚ nB Á|ü‘·´ø£å+ ne⁄‘·T+~. <ëìô|’ Vü‰sTT>± $ÁX¯$TkÕÔ&ÉT.
Äø£* r]+~, uÛÑTø±Ôj·÷dü+ r]+~. Nø£{Ï |ü&ÉT‘·T+~, @ |ü⁄*
nHêï e∫à qqTï #·+|ü<äT ø£<ë nH˚ n˝À#·q˝À |ü&É‘ê&ÉT.n‘·qT ñqï~
ø£\Œeèø£å+ øÏ+<ä ø£<ë, yÓ+≥H˚ |üø£ÿH˚ ñqï bı<ä˝À+∫ |ü⁄* e∫à Ä
yê´bÕs¡düTÔ&çì #·+|æ ‹+≥T+~.
ø£qTø£ m|ü⁄Œ&É÷ ≈£L&Ü bÕõ{Ïyé>± Ä˝À∫+#ê*. m+<äTø£+fÒ
eTq Ä˝À#·q\≈£î ñqï X¯øÏÔ ù|πs ø£\Œeèø£å+. n~ bÕõ{Ïyé ˝Ò<ë HÓ–{Ïyé
<˚ìHÓ’Hê kÕø±s¡+ #˚düTÔ+~.
ˇø£ y˚fi¯ HÓ–{Ïyé Ä˝À#·q\T eùdÔ yÓ+≥H˚ bÕõ{Ïyé nÁdüÔ+
dü+~+#·+&ç. ñ<ëVü≤s¡D≈£î, |æ\y¢ ê&ÉT dü÷ÿ˝Ÿ qT+&ç sêe&ÜìøÏ Ä\dü´yÓT‘Æ ˚
@<ÓH’ ê j·÷øχ&Ó+{Ÿ ÄsTT´+<˚y÷Ó qì eTq eTqdüT‡ s¡øs£ ø¡ ±\ Ä˝À#·q\‘√
}Vü‰>±Hê\T #˚düTÔ+~. n|ü⁄Œ&ÉT yÓ+≥H˚ MTs¡T @ Á|üe÷<ä+ »s¡>∑<äT,
n+‘ê düe´+>± ñ+≥T+~ n+≥÷ dü+ø£*Œ+#·Tø√+&ç. Ç<˚ HÓ–{Ïyé ô|’
bÕõ{Ïyé nÁdü+Ô dü+~+#·&+É n+fÒ. ˇø£yfi˚ ¯ MT≈£î X¯øÔÏ dü]b˛˝Ò<Tä nì|æùdÔ
MT Çwüº <Ó’yêH√ï, >∑Ts¡Te⁄H√, u≤u≤H√ ‘·\#·Tø=ì bÕõ{Ïyé>± Ä˝À#·q\T
]©CŸ #˚jT· ´+&ç. m|ü&É÷ bÕõ{Ïyé n˝À#·q\˝À ñ+fÒH˚ eTq+ dü»q® T\+
nj˚T´~.
eTq ªªÄ˝À#·q˝Òμμ eTq ªªj·T<ësê∆\e⁄‘êsTTμμ.
eTqªªj·T<ësê›\μμqT+#˚ eT∞fl eTq ªªÄ˝À#·q\T<äsTTkÕÔsTTμμ.
45 n]wü&éesêZ\T
 3. kÕ«<Ûë´j·TeTT
<Ûë´qeTT, dü»q® kÕ+>∑‘´· eTT
‘·s¡Tyê‘· $\TyÓ’q~ kÕ«<Ûë´j·TeTT.
jÓ÷>∑T\T sêdæq |ü⁄düøÔ ±\T #·<yä ê*.
ˇø£ | ü ⁄ Œ&É T Ä<Û ë ´‹àø£ dü ‘ ê´\T
‘Ó\TdüTø√yê\+fÒ n&Ée⁄\ yÓ+≥
‹]– m+‘√eT+~ >∑Ts¡Te⁄\≈£î ùde\T #˚düT≈£î+fÒ >±ì Ä jÓTTø£ÿ C≤„q+
\_Û+#˚~ø±<äT. Ç|ü⁄Œ&ÉT eTq ø£fi¯fl eTT+<˚ mH√ï |ü⁄düÔø±\T ñHêïsTT.
|ü⁄düøÔ ±\ e\q Vü≤è<äj÷· ìøÏ s¬ ø£ÿ˝§kÕÔsTT.m+‘√ eT+~ jÓ÷>∑T\T ‘êeTT
kÕ~Û+#·T≈£îqï Ä‘·àC≤„Hêìï |ü⁄düÔø£ s¡÷|ü+˝À n+~düTÔHêïs¡T. yê{Ï ì
#·<äyê*. yê] C≤„Hêìï eTq+ n+<äTø√yê*. Ä‘·àC≤„Hêìï ô|+#˚
|ü⁄düÔø±\qT #·<äyê*.|ü⁄düÔø±\T #·<äeì yê] J$‘·+ u≤$˝À ø£|üŒ
e+{Ï~.<ëìøÏ m|üŒ{Ïø° @MT ‘Ó*j·T<äT.Á|ü‹ Væ≤+<äTeP u…_’ ˝Ÿ #·~$rsê*.
Á|ü‹ ÁøÏwæºj·THé uÛÑ>∑eBZ‘· #·~$ rsê*. n+<äs¡÷ ø£\dæ KTsêHé qT+&ç
C≤„Hêìï bı+<ë*. á ø±\+˝À »ìà+#·&+É eTq n<äèwü+º . Ä‘·àC≤„HêìøÏ
dü+ã+~Û+∫q |ü⁄düÔø±\T, d”æ&û\T $]$>± n+<äTu≤≥T˝À ñHêïsTT.
yê{Ï qT+&ç nbÕs¡yÓTÆq C≤„Hêìï düeTTbÕ]®+#·T ø√yê*.
kÕ«<Û ë ´j· T eTT n+fÒ Ä‘· à |ü ] o\q nì ≈£ L &Ü ns¡ ú +
edüTÔ+~.m˝≤ ñHêïqT H˚qT, n+<ä] |ü≥¢, nìï Je⁄\ |ü≥¢ Áù|eT‘√ ñ
HêïHê, ˇø£ J$ì Áù|$Tdü÷.Ô . eTs=ø£ J$ì m+<äT≈£î #·+|æ ‹+≥THêïqT.
Hê Áù|eT dü¬s’q<˚Hê? Hê yê≈£îÿ dü]>± ñ+<ë? Hê˝À n]wü&éesêZ\
kÕúsTT m˝≤
ñ+~ n+≥÷ Á|üX¯ï\T y˚düTø√yê*. |üø£ÿyê]˝À ˝ÀbÕ\qT yÓ‘·ø£&É+
e÷ì eTq˝À ˝ÀbÕ*ï eTqy˚T yÓ‹øÏ |ü≥Tºø√yê*. m|ü&Ó’‘˚ ˝ÀbÕìï
|ü≥Tº≈£îHêïyÓ÷, eTq*ï eTq+ dü] #˚düTø√e&É+ düT\Te⁄ ne⁄‘·T+~.eTq
|ü≥¢ eTq+ ìC≤sTTr‘√ ñ+&É&Éy˚T kÕ«<Ûë´j·T+˝À eTTK´yÓTÆq n+X¯+.
46 n]wü&éesêZ\T
 4. Á|üuÛÀ<Ûä+
>∑Ts¡T Á|üuÛÀ<Ûä+ :
Á|ü‹ >∑Ts¡Te⁄ #Óù|Œ Á|ü‹ ˇø£ÿ $wüjT· eTT
$Hê*. >∑Ts¡Te⁄\T ‘êeTT #·~$q |ü⁄düÔø±\T,
$qï $wüj·÷\T, yê] J$‘· nqTuÛÑyê\T n˙ï
ø£*|æ uÀ~Ûdü÷Ô ñ+{≤s¡T. n$ n˙ï $Hê*.
H˚qT |ò˝ü ≤Hê >∑Ts¡Te⁄ •wüß´&çì, yê] Á|üuÀ<Ûë\T
e÷Á‘·y˚T $+{≤qT n+≥÷ –] ^düT≈£îì ñ+fÒ $T>∑‘ê yê] e<ä›qT+&ç
H˚s¡TÃø√e&ÜìøÏ eTs¡˝≤ »qà rdüT≈£îì sêe*‡+<˚. n+<ä] e<ä› qT+&ç
n˙ï H˚s¡TÃø√yê*. ˇø=ÿø£ÿ] e<ä› ˇø=ÿø£ÿ Ä‘·à C≤„q >∑T[ø£ ñ+≥T+~.
n$ n˙ï ùdø£]+#·T ø√yê*. ‘·TyÓTà<ä Á|ü‹ |ü⁄e⁄« e<ä› eTø£s¡+<ä+
ùdø£]düTÔ+~.eTq˝≤>± Vü≤<äT›\T ô|≥Tºø√<äT.
ø£qTø£ Á|ü‹ ÁbÕDÏ e<ä› qT+&ç eTq+ bÕsƒê\T H˚s¡TÃø√yê*.
>∑Ts¡TÁãVü≤à n+fÒ dü¬s’q ns¡ú+ n+<äs¡÷ Hê >∑Ts¡Te⁄˝Ò nì. >∑Ts¡T e⁄
n+fÒ H˚πsŒyê&ÉT. ÁãVü≤à n+fÒ ÁãVü‰à+&ÉeT+‘ê, $X¯«eT+‘ê ì+&ç ñqï
yês¡T n+fÒ düø£\ ÁbÕDÏ ø√{Ï qT+&ç H˚s¡TÃø√yê*. NeT e<ä› qT+&ç
ÁX¯yÓTÆø£ Jeq+,kÕ©&ÉT qT+&ç zs¡TŒ, Jôddt qT+&ç ø£åeT, ÁosêeTT&ç
qT+&ç Áø£eT•ø£Då , Áoø£èwüß&í ç qT+&ç ø±s¡´<äø‘å£ · Ç˝≤ m+‘√ eT+~ >∑Ts¡Te⁄\
e<ä› qT+&ç m≥Te+{Ï Vü≤<äT›\÷ ˝Ò≈£î+&Ü H˚s¡TÃ≈£î+≥÷ ñ+&Ü*.
Ä‘·à Á|üuÛÀ<Ûä+:`
n+<ä] e<ä› qT+&ç ùdø£]+∫q C≤„Hêìï |ü]o*+#·Tø√yê*.
n+<äT˝À @~ nedüs¡yÓ÷ <ëìì d”«ø£]+#ê*. nedüs¡+ ˝Òì <ëìì
e~* y˚j÷· *. m+<äTø£+fÒ nedüs+¡ ˝Òì <ëì qT+&ç @MT H˚sT¡ Ãø√˝ÒeTT
ø£qTø£. n+‘˚ ø±ì yês¡T #Ó|Œæ q~ ‘·|⁄ü Œ nq≈£L&É<Tä m+<äTø£+fÒ y˚s=ø£]øÏ
47 n]wü&éesêZ\T
n~ ˇ|ü⁄Œ ne⁄‘·T+~ ø£qTø£.düèwæº˝À @ <√wüeT÷ ˝Ò<äT ˝À|üeT+‘ê eTq
<äèwæ˝À ñ+~ nqï~ eTs√ø£ÿkÕ] @s¡Tø£|üs¡T#·T≈£î+<ë+.
s¡øs£ ø¡ ±\ eTqdü‘Ô ê«\T ñqï eTqTwüß\T ñHêïs¡T ø£qTø£,s¡øs£ ø¡ ±\
>∑Ts¡Te⁄\T ñHêïs¡T. >∑Ts¡Te⁄\˝À @˝À|ü+ ñ+&É<Tä •wüß´\˝ÀH˚ ˝À|üeT+‘ê
ñ+≥T+~. MTs¡T >∑Ts¡Te⁄\qT ì+~+#·ø£+&ç $TeTà*ï MTs¡T ì+~+#·T
ø√+&ç. MT m+|æø£ dü]>± ˝Òq+<äT≈£î $eT]Ù+#·Tø√+&ç. n+<ä] uÀ<Ûqä \T
$q+&ç. MT≈£î q∫Ãq >∑Ts¡TuÀ<ÛHä ê C≤„Hêìï d”«ø£]+#·+&ç. á ˝Àø£eT+‘ê
MTø√dü+ ˝Ò<äT. ˝Àø£+˝À #ê˝≤ ∫qï uÛ≤>∑+ e÷Á‘·y˚T MTs¡T. m+‘· n+fÒ
düeTTÁ<ä+˝À ˙{Ï _+<äTe+‘·.
ø£qTø£ MT eTqdüT‡≈£î yÓT∫Ãq dæ<ë∆+‘êìï rdüTø√+&ç. <ëìøÏ
|ü<äTqT ô|≥º+&ç, kÕ<Ûäq #˚j·T+&ç. @~ eT+∫<äì|æùdÔ n~ #Ój·T´+&ç.
dü«<Ûäs¡à+˝ÀH˚ J$+#·+&ç.
n<˚ Ä‘·à Á|üuÛÀ<Ûä+ n+fÒ.
dü«Á|üuÛÀ<Ûä+:
MTs¡T H˚s¡TÃ≈£îqï<ä+‘ê yÓ+≥H˚ Ç‘·s¡T\≈£î H˚]Œ+#·+&ç.MTs¡T MT
>∑Ts¡Te⁄\ e<ä› qT+&ç H˚sT¡ Ã≈£îqï dü‘ê´ìï n~ ‘Ó*j·Tì yê]øÏ H˚]Œ+#·+&ç.
m+<äTø£+fÒ ªª{°∫+>¥ áCŸ <ä u…dtº ˝…]ï+>¥μμ. #Ó|ü⁄‘·÷ ñ+fÒH˚ m≈£îÿe>±
H˚s¡TÃø=+{≤+. mes¡T $+≥THêïs√ d”«ø£]düTÔHêïs√ yê]πø H˚]Œ+#·+&ç.
MTs¡T #Ó|⁄ü ‘·Tqï <ëìì me¬sH’ ê e´‹πsøÏ+∫ yê~düT+Ô fÒ yê]øÏ #Ó|Œü ø£+&ç.
m+<äTø£+fÒ MT‘√ yês¡T yê~düTÔHêïs¡+fÒ MTs¡T #Ó|ü⁄‘·Tqï <ëìï
ˇ|ü⁄Œø√e&ÜìøÏ yês¡T dæ<ä∆+>± ˝Òs¡T nì ns¡ú+. Çø£ yê]øÏ uÀ~Û+∫
Á|üjÓ÷»q+ @MT ˝Ò<äT. ø£qTø£ yê]ì $&ç∫ ô|{Ϻ eTs=ø£]øÏ H˚]Œ+#·+&ç.
yê<√|üyê<ë\ e\q Á|üj÷Ó »q+ ˝Ò<Tä . |üsd¡ Œü s¡ #·sá \ e\H˚ ñ|üj÷Ó >∑+
ñ+≥T+~. MTs¡T m+‘· H˚s¡TÃ≈£îHêïs√ n+‘ê Ç‘·s¡T\≈£î yÓ+≥H˚
H˚]Œ+#·≥+ yÓTT<ä\T ô|≥º+&ç.n|ü⁄&ÉT MTπs >∑Ts¡Te⁄ ne⁄‘ês¡T.

48 n]wü&éesêZ\T
 #ê˝≤ eT+~ n_ÛÁbÕj·T+ eTq+ H˚s¡TÃ≈£îqï~ Ä#·s¡D˝À ô|{Ϻq
‘·s¡Tyê‘˚ H˚]Œ+#·{≤ìøÏ Á|üj·T‹ï+#ê* n+{≤s¡T. n~ ì»y˚T ø±ì,
H˚sT¡ Ã≈£îqï dü‘ê´ìï Ä#·sD¡ ˝À ô|≥º˝øÒ b£ ˛‘·T+fÒ n|ü⁄Œ&ÉT ≈£L&Ü H˚]Œdü÷HÔ ˚
ñ+&É+&ç, m+<äTø£+fÒ eTq+ H˚s¡TÃ≈£îqï dü‘ê´ìï eTs=ø£]øÏ H˚]Œ+#·&É+
ÁbÕs¡+_Û+#·>±H˚ ndü+ø£*Œ‘·+>±H˚ eTqeTT Ä#·]+#·&+É ÁbÕs¡+_ÛkÕÔeTT.
m+<äTø£+fÒ eTq+ H˚]Œ+#˚ dü‘ê´ìøÏ eTqy˚T kÕøÏå>± ñ+{≤+ ø±ã{Ϻ.
ø£qTø£ dü«uÀ<Ûäq n+fÒ m|ü⁄Œ&É÷ H˚s¡TÃ≈£î+≥÷, H˚]Œdü÷Ô ñ+&Ü*. n|ü⁄Œ&˚
eTq+ H˚s¡TÃ≈£îqï C≤„q+ dü|òü©ø£è‘·+ ne⁄‘·T+~.
#˚düT≈£îqï yê]øÏ #˚düT≈£îqï+‘· eTVü≤<˚yêˆ
#˚düTø√ì yê]øÏ #˚düTø√q+‘· eTVü≤<˚yꈈ

49 n]wü&éesêZ\T
50 n]wü&éesêZ\T
51 n]wü&éesêZ\T
 leTHêïsêj·TD <Ûë´HêeTè‘·+
nqïeTj·T´ ø°sqÔ¡ ˝À¢ ñqï Ä+‘·sêsê∆\T @$T{Ï?
yê{Ïì $˙ eTq+ @$T H˚s¡TÃø√yê*. yÓTT<ä\>∑T
n+XÊ\ô|’ nqïeTj·T´ ø°sqÔ¡ \‘√ bÕ≥T e+o>±]
yê´U≤´q+ (Ä&çjÓ÷ d”&û)
C≤„q sêeT<ëdüT
lsêeTT&ÉT ø£s¡à dæ<ë∆+‘·+ô|’ @+ #ÓbÕŒs¡T.
sêeT<ëdüT nqTuÛÑ$+#˚ u≤<Ûä\≈£î ø±s¡D+ mes¡T
yÓTT<ä\>∑T n+XÊ\ô|’ sêeT<ëdüT ø°s¡Ôq\‘√ ø£*|æ
e+o>±] yê´U≤´q+ (Ä&çjÓ÷ d”&û)
^‘ê $ø±dü+
uÛ Ñ > ∑ e BZ ‘ · ˝ À ndü \ T @eTT+~. eTq+
H˚sT¡ Ãø√e*‡q dü‘ê´\T @$T{Ï? ^‘· bÕsêj·TD
uÛÑøÏÔ Á>∑+<∏ä+ e÷Á‘·y˚T ø±<äT. Ä‘·à C≤„Hêìï
≈£L&Ü H˚πsŒ Ä‘·à$ø±dü Á>∑+<∏ä+ n+≥÷ ^‘·
XÀ¢ø±\ô|’ e+o>±] yê´U≤´q+ (Ä&çjÓ÷ d”&û)
<Ûë´q yÓ+ø£fX Ò «¯ Øj·T+
nqïeTj·T´ ø°sqÔ¡ \ qè‘·´s¡÷|üø\£ øÏ yê{Ï
˝À|ü\e⁄qï dü‘·´\ô|’ e+o>±] XÊÁd”Ôj·T $X‚¢wüD (M&çjÓ÷ &ç.$.&ç)
uÛ»
Ñ >√$+<ä+` n+‘·sêsê∆\T
e÷qe⁄&ÉT @ $<Ûä+>± ñ+&Ü*?
<Ûäq+ô|’ e´yÓ÷Vü‰+ m+‘· ñ+&Ü*?
>√$+<äTìï uÛÑõ+#·≥+ n+fÒ @$T{Ï?
yÓTT<ä\>∑T n+XÊ\ô|’ uÛÑ»>√$+<ä+ XÀ¢ø±\‘√
≈£L&ç e+o>±] yê´U≤´q+ (Ä&çjÓ÷ d”&û)
kÕsTT Ä‘·àC≤„q ‘·‘«· +
düeTÁ>∑ J$‘êqTuÛ≤yê\ kÕsêìï, $X¯«y˚<ë+‘· |üse¡ ÷s¡∆ C≤„Hêìï ^‘ê, KTsêHé
yÓTT<ä\>∑T Ä<Ûë´‹àø£ Á>∑+<Ûë\ ‘·‘ê«ìï düTuÛÀ<Ûøä +£ #˚dæ @ø±<äX¯ dü÷Á‘ê\˝À
‘Ó*bÕs¡T u≤u≤ yê{ìï+{Ïì düeTÁ>∑ |ü]XÀ~+∫ m+‘√ eT+~ d”«j·T
nqTuÛ≤yê\‘√ dü]b˛*à q÷‘·q $wüj·÷\‘√ e+o>±s¡T n+~+∫q
Á>∑+<Ûsä ê»+ kÕsTT Ä‘·àC≤„q ‘·‘ê«+
ø£sà¡ #·øÁ +£ ô|’ d”&û\T, |ü⁄düÔø±\T
ø£s¡à n+fÒ @$T{Ï ? ø±e\dæqyês¡T dü+Á|ü~+#·+&ç.
eTq+ nqTuÛ$Ñ +#˚ s√>±\qT m˝≤ qj·T+ ÇHédæº≥÷´{Ÿ Ä|òt dæŒ]#·T´e˝Ÿ ôd’Hé‡
#˚düTø√yê*? ø£s¡à •ø£å? •ø£åD?   ØôdsYà ôd+≥sY
ø£s¡à #·Áø£+ qT+&ç m˝≤ uj·T≥|ü&Ü*. 5`30`7, ‘√ø±&É, Ä{Àq>∑sY,
>±Eyêø£, $XÊK|ü≥ï+ ` 26
yÓTT<ä\>∑T n+XÊ\ô|’ XÊÁd”j
Ô T· $X‚w¢ D
ü ‘√ Ph:9246672172
≈£L&çq e+o>±] |ü⁄düÔø£+ 9848460470
52 n]wü&éesêZ\T