Mikroorqanizmlərin genetikası.

1. ## 4.1.1.
Mikroorqanizmlərin genetikası öyrənir:
A)) gen mühəndisliyini
B) bakteriyaların virulentliyini
C) bakteriyaların aqressivliyini
D) bakteriyaların invazivliyini
E) mikrob mühəndisliyini

2. ## 4.1.1.
Genetik kodun vahidi:
A)) triplet
B) dinukleotid
C) pirimidin əsasları
D) intron
E) ekzon

3. ## 4.1.1.
Xromosom dəsti:
A)) fenotip
B) fenotip
C) meqotip
D) rekombinant
E) mutant

4. ## 4.1.1.
mRNT yaranma prosesi:
A)) transkripsiya
B) translysiya
C) replikasiya
D)elonqasiya
E) splaysinq

5. ## 4.1.1.
Nuklein turşularının irsi əlamətlərinin mənbəyi və daşıyıcısı olaraq,əsas xüsusiyyətləri:
A)) öz – özünə
B) metilləşmə
C) nukleosomların əmələ gəlməsi
D) ikizəncirli quruluşda olması
E) reperasiya

6. ## 4.1.1.
Hüceyrənin proqramlaşdırılmış ölümü adlanır:
A)) apoptoz
B) nekroz
C) deqenerasiya
D) xromatoliz
E) mutasiya
7. ## 4.1.1.
Delesiya:
A)) xromosom mutasiyası
B) gen mutasiyası
C) genom mutasiyası
D) nukleotidlərin əlavə sərgisi
E) nukleotidlərin 180 geri dönməsi

8. ## 4.1.2.
Komplementar olaraq bir – birinə uygun gəlir:
A)) adenin – timin
B) adenin – quanin
C) adenin – urasil
D) adenin – sitozin
E) sitozin - timin

9. ## 4.1.2.
Komplementar olaraq bir – birinə uygun gəlir:
A)) adenin – timin
B) sitozin - timin
C) adenin – quanin
D) adenin – urasil
E) sitozin - timin

10. ## 4.2.2.
Rekombinantın genotipi təqdim edilir:
A)) resipientin genotipi + DNT donorunun fraqmenti
B) donorun genotipi + DNT resipientin fraqmenti
C) DNT donorunun fraqmenti + DNT resipientin fraqmenti
D) donorun genotipi + resipientin genotipi
E) donorun genotipi + DNT resipientin fraqmenti

11. ## 4.2.2.
Genetik kodun əsas xüsusiyyətləri:
A)) tripletlilik
B) dipletlilik
C) tetrapletlilik
D) ? yoxluğu
E) ekstropolyasiya

12. ## 4.2.2.
Konyuqasiya :
A)) DNT fraqmentinin donor resipientə ötürülməsi
B) plazmidlərin rekombinasiyası
C) genetik informasiyanın donordan resipientə mülayim faqlar vasitəsilə ötürülməsi
D) mülayim bakteriofaqın DNT xromosomu ilə birləşməsi nəticəsində
bakteriyalarınxüsusiyyətlərinin dəyişilməsi
E) DNT – yə transpozonların qoşulması prosesi
13. ## 4.2.2.
Bakteriyalarda transformasiya baş verir:
A)) DNT fraqmentinin birbaşa ötürülməsi nəticəsində
B) konyuqativ plazmidlərin iştirakı ilə
C) bakteriofaqların iştirakı ilə
D) profaqların iştirakı ilə
E) qeyri - konyuqativ plazmidlərin iştirakı ilə

14. ## 4.2.2.
Bakteriyalarda irsi məlumatlar saxlanılır:
A)) fenoforda
B) sitoplazmatik membranda
C) mitoxondrilərdə
D) mezosomlarda
E) İS – elemetlərdə

15. ## 4.3.2.
Xromosomlu və qeyri – xromosomlu DNT – yə qoşulur:
A)) transpozonlar
B) profaq
C) qeyri – konyuqativ plazmid
D) amplikon
E) oliqonukleotidlər

16. ## 4.3.4.
Verilənlərdən biri duzgün deyil:
A)) promotor – operatorun bir hissəsidir
B) operatorun genlərində mutasiya baş verir
C) operator –təyin edilmiş ciddi nukleotidlər ardıcıllığıdır
D) operator – repressorun bağlanma hissəsidir
E) operator – repressorun iştirakı ilə struktur genin transkripsiyasını idarə edir

17 . ## 4.3.2.
Bakteriosinlər:
A)) xüsusi reseptorlar vasitəsilə qarşılıqlı təsirdə olurlar
B) karbohidratlar vasitəsilə təqdim edilirlər
C) qeyri - spesefik birləşmələr vasitəsilə qarşılıqlı təsirdə olurlar
D) lipidlər vasitəsilə təqdim edilirlər
E) bakteriosinlərin yaranma mexanizmi uzunmüddətli ola bilər

18. ## 4.3.2.
Plazmidlər xarakterizə edilir:
A)) müəyyən genetik informasiyanın daşıyıcısıdır
B) genetik informasiyaya malik deyillər
C) daima bakteriya hüceyrəsində iştirak edirlər
D) replikon deyillər
E) bakteriyaların adgeziyasında iştirak edirlər
19. ## 4.3.2.
DNT – polimerazanın xüsusiyyətləri:
A)) denaturasiya olunmuş DNT ilə birləşir və onun replikasiyasında iştirak edir
B) ikisaplı DNT ilə birləşir və onun replikasiyasında iştirak edir
C) mRNT ilə birləşir və onun transkripsiyasında iştirak edir
D) mRNT ilə birləşir
E)DNT – nin restikrasiyasında iştirak edir

20. ## 4.2.4.
DNT əldə edilir:
A)) restikrazanın köməyi ilə
B) DNT polimerazanın köməyi ilə
C) matriks DNT – dən DNT – nin sintezi
D) liqazanın köməyi ilə
E) R- M sisteminin köməyi ilə

21 . ## 4.2.4.
Vektorlar əldə edilir:
A)) təbii replikonlardan
B) lizogen kulturanın profaqlarından
C) transpozonlardan istifadə etməklə
D) transpozonlardan və İS elementlərindən istifadə etməklə
E) bakteriya hüceyrəsinin DNT – sindən istifadə etməklə

22. ## 4.3.4.
Prokariot və eukariotların struktur genləri fərqlənir:
A)) DNT molekulunun fasiləsiz sahələrini təqdim edir
B) ekzonlardan təşkil olunmuşdur
C) intronlardan təşkil olunmuşdur
D) promotor sahəyə malikdir
E) kodlaşdırılan və kodlaşdırılmayan hissələrə malikdir.

23. ## 4.3.3.
Verilənlər E.Colinin F+ və Hfr ştammları üçün eynididir, yalnız:
A)) DNT - nin F - faktorunun inteqrasiya olunmamış yerləşməsi
B) böyümənin bərabər sürəti
C) qeyri - konyuqativ plazmidlərin mobilizasiya qabiliyyəti
D)
E) elektron mikroskopunda görünən F - pililərin olmaması

24. ## 4.3.2.
Bakteriyalar verilən bütün xüsusiyyətlərə malikdir,yalnız:
A)) onların DNT - si demək olar ki, bütün genlərdə məsafəli ardıcıllığa malikdir
B) yeganə xromosoma malikdirlər
C) haploid## 4.3.3. dirlər
D) universal genetik koddan istifadə edirlər
E) onların genotip və fenotipləri eynidir
25. ## 4.2.2.
Replikasiyada iştirak edən ferment:
A)) DNT – polimeraza
B) RNT - polimeraza
C) revertaza
D) restriktaza
E) kollaqenaza

26. ## 4.2.2.
Profaq:
A)) inteqrasiya olunmuş faqın bakteriya xromosomuna daxil olması
B) prokariotların xromosomlarının bir hissəsidir
C) plazmidlərin DNT - sinin bir hissəsidir
D) eukariotların xromosomlarının bir hissəsidir
E) bakteriyanın genomudur

27. ## 4.2.2.
Bakteriyalarda mutasiya müşahidə edilir:
A)) DNT - də nukleotid növbələşməsi sırasının pozulması
B) genetik materialın donordan pesipientə ötürülməsi
C) xarici amillərin təsirinə adaptasiya
D) transduksiya
E) konyuqasiya

28. ## 4.2.2.
Mikroorqanizmlərin modifikasiyası baş verir:
A)) ətraf mühitin dəyişilmiş amillərinə qarşı uyğunlaşması nəticəsində
B) struktur və requlyator genlərin dəyişilməsi nəticəsində
C) genetik materialın donordan resipientə ötürülməsi nəticəsində
D) transduksiya nəticəsində
E) DNT nukleotidlərinin növbələşmə sırasının dəyişilməsi nəticəsində

29. ## 4.2.2.
Polipeptid ardıcıllığında amin turşu ardıcıllığının sıralanması adlanır:
A)) translyasiya
B) transkripsiya
C)
D) replikasiya
E) prosessinq

30. ## 4.2.2.
Bakteriyalarda konyuqasiya baş verir:
A)) F – plazmidlərin iştirakı ilə
B) transpozonların iştirakı ilə
C) bakteriofaqların iştirakı ilə
D) plazmidlərin iştirakı olmadan
E) İS – elementlərinin ötürülməsi zamanı
31. ## 4.2.2.
Bakteriyalarda konyuqasiya baş verir:
A)) Hfr – plazmidlərin iştirakı ilə
B) DNT - nin çılpaq sahələrinin iştirakı ilə
C) kompinent heceyrələrin iştirakı ilə
D) lizogen kulturada
E) İS - elementlərin iştirakı ilə

32. ## 4.2.2.
Transformasiyanın tezliyi asılıdır:
A)) resipient hüceyrələrin kompetentliyindən
B) donor bakteriyaların kompetentliyindən
C) RNT və kəmiyyət xüsusiyyətləri
D) rRNT - nin xüsusiyyətləri
E) bakteriofaqlardan

33. ## 4.2.2.
Transduksiyada əsasən iştirak edirlər:
A)) mülayim faqlar
B) virulentli faqlar
C) F - pili
D) RNT
E) profaq

34. ## 4.2.2.
Transduksiyaya daxildir:
A)) faq hissəciyi ilə DNT inyeksiyası
B) transmissiv plazmidlərin olması
C) resipientin kompetent hüceyrəsinin olması
D) iki zəncirli DNT - nin köməyilə
E) cinsi pililərin olması ilə

35. ## 4.2.2.
Bakteriyalarda transduksiya baş verir:
A)) bakteriofaqların iştirakı ilə
B) plazmidlərin iştirakı ilə
C) konyuqativ plazmidlərin iştirakı ilə
D) çılpaq DNT
E) kompitent hüceyrələrin iştirakı ilə

36. ## 4.2.2.
Transduksiya:
A)bakteriofaqların köməyi ilə DNT - nin nəqliyyat və toplanmasını təmin edir
B) yalnız qrammüsbət bakteriyalarda müşahidə edilir
C) yalnız qrammənfi bakteriyalarda müşahidə edilir
D) proses DNT - azanın mühitdə olmasına həssasdır
E) proses bakteriyaların kompitentlik vəziyyətini tələb edir.
 37. ## 4.3.2.
Rekombinant DNT – nin alınmasında istifadə edilir:
A)) endonukleazadan
B) proteazadan
C) neyraminidazadan
D) lesitinazadan
E) RNT - polimerazadan

38. ## 4.2.2.
DNT molekulunu kəsən ferment:
A)) restriktaza
B) DNT – polimeraza
C) DNT – liqaza
D) nukleaza
E) revertaza

39. ## 4.2.2.
DNT matriksində DNT – nin sintezini kataliz edən ferment:
A)) DNT – polimeraza
B) DNT – liqaza
C) revertaza
D) restriktaza
E) terminal transferaza

40. ## 4.2.2.
DNT molekulunu fraqmentlərini birləşdirən fermentlər:
A)) DNT – liqaza
B) DNT – polimeraza
C) terminal transferaza
D) restiqraza
E) nukleaza

41. ## 4.2.2.
İki spirallı DNT - də nukleotidlərin spesefik ardıcıllığını müəyyən edən ferment:
A)) restriktaza
B) revertaza
C) RNT - polimeraza
D) homogentinaza
E) DNT - polimeraza

42. ## 4.2.2.
Bakteriyanın genotipidir:
A)) DNT - də bütün genlər
B) DNT - də bütün nukleotidlər
C) orqanizmin genotipik və fenotipik əlamətləri
D) struktur genlər
E) tənzimləyici genlər
43. ## 4.2.2.
Dərman preparatlarına qarşı mikroorqanizmlərin rezistentliyini təmin edir:
A))R – plazmidlər
B) lizogeniya
C) bakteriyaların modifikasiyası
D) F – plazmidlərin olmaması
E) ribosomların olması

44. ## 4.3.6.
Əgər siz geni virusa köçürmüsünüzsə, gen mühəndisliyində növbəti addımınız nə olacaq?
A)) transduksiya
B) transformasiya
C) plazmidlərin köçürülməsi
D) zəncirvari polimeraza reaksiyası
E) Cauzern - blottinq

45. ## 4.2.2.
DNT – nin hüceyrədəki funksiyaları:
A)) irsi məlumatların ötürülməsi və saxlanmasında iştirak edir
B) zülal sintezində iştirak edir
C) karbohidrat sintezini təmin edir
D) lipid sintezini təmin edir
E) əsas enerji mənbələrindən biridir

46. ## 4.1.2.
Hazırlanma texnologiyasında genetik üsullardan istifadə olunan biopreparatlar:
A)) vaksinlər
B) immunoqlobulinlər
C) nuklein turşuları
D) antitoksik zərdablar
E) sulfanilamid preparatlar

47. ## 4.3.3.
Qenetik rekombinasiya baş vermir:
A)) xromosom fraqmentlərinin yerdəyişməsi zamanı
B) avtonom DNT molekulalarının köməyi ilə
C) bakteriya viruslarının köməyi ilə
D) əgər bakteriyalar – donor və resipient bir növə aiddirsə
E) konyuqasiya ilə həyata keçirilirsə

48. ## 4.3.3.
Qenetuk rekombinasiya baş verir:
A)) avtonom DNT molekulalarının köməyi ilə
B) xromosom fraqmentlərinin yerdəyişməsi zamanı
C) DNT nukleotidlərinin bir cütünün zədələnməsi ilə
D) bir neçə nukleotid cütünün tökülməsi ilə
E) nukleotid cütünün yerdəyişməsi ilə
49. ## 4.3.2.
Bakteriyalarda genetik rekombinasiya:
A)) konyuqasiya
B) transkripsiya
C) dimetasiya
D) konvergensiya
E) abberasiya

50. ## 4.3.2.
Bakteriyanın fenotipi:
A)) xarici faktorların təsirindən asılıdır
B) genotip növbələşməsi olmadan dəyişilə bilməz
C) xarici mühit amillərinin təsirindən asılı deyil
D) Hfr - plazmidlərindən asılıdır
E) transpozonlardan asılıdır

51. ## 4.3.2.
Plazmidlərə aiddir,istisna:
A)) avtonom replikasiya oluna bilmirlər
B) avtonom replikasiya oluna bilirlər
C) rekombinant DNT - texnologiyasının obyekti ola bilərlər
D) sitoplazmada iştirak edə bilərlər
E) inteqrasiya vəziyyətində ola bilərlər

52. ## 4.3.2.
Bakteriyalarda DNT - nin köçürülməsi aşağıdakı proseslərdə baş verir:
A)) transformasiya ,transduksiya
B) transformasiya , konyuqasiya
C) konyuqasiya, mutasiya
D) konyuqasiya, transduksiya
E) transformasiya, mutasiya

53. ## 4.3.2.
Bakteriyalarda fetillik faktorunun köçürülməsi baş verir:
A)) konyuqasiya ilə
B) transformasiya ilə
C) transduksiya ilə
D) modifikasiya ilə
E) mutasiya ilə

54. ## 4.3.2.
Mutasiyalar, spontan olaraq inkişaf edə bilər, istisna:
A)) tranzisiya
B) qarışıq
C) nonsens
D) nöqtəvi
E) letal
55. ## 4.3.2.
Bakterial plazmidlərin xüsusiyyətlərinə hamısı aiddir,istisna:
A)) transformasiyada iştirak edə bilərlər
B) ekzotoksinin sintezinə nəzarət edə bilər
C) levomisetini asetilləşdirən fermentin sintezinə nəzarət edən geni daşıyır
D) qızılı stafilokoklarda penisillazanın sintezini kodlaşdıran geni daşıyır
E) gen mühəndisliyinin adi obyektlərindəndir.