Lý thuyết

Kinh tế Vĩ mô của
19
nền Kinh tế Mở
 Các nền kinh tế mở
qNền kinh tế mở là nền kinh tế tương
tác tự do với các nền kinh tế khác
trên toàn thế giới.

Copyright © 2020 UEH

 Các biến số kinh tế vĩ mô
then chốt trong nền kinh tế mở
qCác biến số vĩ mô quan trọng trong
nền kinh tế mở bao gồm:
ØXuất khẩu ròng
ØDòng vốn ra ròng
ØTỷ giá hối đoái thực

Copyright © 2020 UEH

 Các Giả định cơ bản trong Mô hình
Kinh tế Vĩ mô của một nền kinh tế mở
qThứ nhất, mô hình giả định giá trị
GDP của nền kinh tế được xác định
trước.
qThứ hai, mô hình lấy mức giá chung
của nền kinh tế cũng được xác định
trước.

Copyright © 2020 UEH

 CUNG VÀ CẦU VỐN VAY
CUNG VÀ CẦU NGOẠI HỐI
qThị trường Vốn vay
S = I + NCO

Tiết =
Đầu tư +
Dòng vốn
kiệm nội địa ra ròng

Copyright © 2020 UEH

Thị trường Vốn vay

qCung Vốn vay

đến từ Tiết
kiệm Quốc gia
(S).
qCầu Vốn vay
đến từ Đầu tư
Nội địa (I) và
Dòng vốn ra
ròng (NCO).

Copyright © 2020 UEH

Thị trường Vốn vay

qCung và cầu của thị trường vốn vay

phụ thuộc vào lãi suất thực.
qLãi suất thực cao hơn sẽ khuyến
khích mọi người tiết kiệm và làm tăng
lượng cung vốn vay.
qLãi suất điều chỉnh để đưa cung và
cầu về trên thị trường vốn vay về
trạng thái cân bằng.

Copyright © 2020 UEH

 Hình 1: Thị trường Vốn vay

Lãi suất
thực

Cung Vốn vay

từ tiết kiệm quốc gia

Lãi suất
thực cân
bằng
Cầu Vốn vay (cho đầu tư
nội địa và dòng vốn ra ròng)

Lượng cân bằng Lượng Vốn vay

Thị trường Vốn vay

qTại mức lãi suất cân bằng, tổng số

cung vốn mà những người muốn tiết
kiệm cân bằng một cách chính xác với
lượng cầu vốn cho đầu tư nội địa và
dòng vốn ra ròng mong muốn.

Copyright © 2020 UEH

Thị trường Ngoại hối

qHai mặt của Thị trường Ngoại hối

được thể hiện thông qua NCO và NX.
qNCO thể hiện sự mất cân đối giữa
việc mua và bán tài sản vốn.
qNX thể hiện sự mất cân đối giữa xuất
khẩu và nhập khẩu hàng hóa và dịch
vụ.

Copyright © 2020 UEH

Thị trường Ngoại hối

qTrong thị trường ngoại hối, đồng nội

tệ (VND) được trao đổi với các ngoại
tệ khác.
qXét trên tổng thể nền kinh tế, NCO và
NX phải cân bằng với nhau, tức là:
NCO = NX
qMức giá mà cung và cầu ngoại hối cân
bằng chính là tỷ giá hối đoái thực.

Copyright © 2020 UEH

Thị trường Ngoại hối

qĐường cầu ngoại hối dốc lên phía trên

bởi vì tỷ giá hối đoái thực tăng (giảm
số đo) hàng hóa của Mỹ trở nên đắt
đỏ hơn và sẽ là giảm lượng cầu ngoại
tệ để mua loại hàng hóa này.
qĐường cung dốc đứng vì lượng cung
đô la cho dòng vốn ra ròng không phụ
thuộc vào tỷ giá hối đoái thực.

Copyright © 2020 UEH

 NOTES:
1. Khi số đo tỷ giá hối
đoái thực tăng, chúng
Hình 2: Thị trường Ngoại hối ta nói tỷ giá thực giảm
giá (hay nội tệ giảm giá
thực, hay nội tệ bị định
giá thấp).
2. Khi số đo tỷ giá hối
đoái thực giảm, chúng
ta nói tỷ giá thực lên
giá (hay nội tệ lên giá
thực, hay nội tệ bị định
Cung đô la giá cao).
Tỷ giá hối đoái
(từ dòng vốn ra ròng)
thực
Cầu đô la
Tăng (cho xuất khẩu ròng)

Tỷ giá hối đoái

thực cân bằng

Giảm
Lượng đô la trao đổi
Lượng cân bằng với ngoại tệ
13
Copyright © 2020 UEH
Thị trường Ngoại hối

qTỷ giá hối đoái thực sẽ điều chỉnh đến

cân bằng cung và cầu ngoại tệ.
qTại mức tỷ giá hối đoái thực cân
bằng, cầu đô la bởi người nước ngoài
xuất phát từ xuất khẩu ròng hàng hóa
và dịch vụ của Mỹ cân bằng chính xác
với cung đô la của người Mỹ từ dòng
vốn ra ròng của Mỹ.

Copyright © 2020 UEH

CÂN BẰNG CỦA NỀN KINH TẾ MỞ
qTrong thị trường vốn vay, cung đến từ
Tiết kiệm quốc gia và cầu đến từ Đầu
tư nội địa và Dòng vốn ra ròng.
qTrong thị trường ngoại hối, cung đến
từ Dòng vốn ra ròng và cầu đến từ
Xuất khẩu ròng.

Copyright © 2020 UEH

CÂN BẰNG CỦA NỀN KINH TẾ MỞ
qDòng vốn ra ròng liên kết với thị
trường vốn vay và thị trường ngoại
hối.
ØNhân tố quyết định của Dòng vốn ra ròng
là Tỷ lệ Lãi suất thực.

Copyright © 2020 UEH

 Hình 3: Dòng vốn ra ròng phụ thuộc
Tỷ lệ Lãi suất như thế nào?

Lãi suất
thực

Dòng vốn ra ròng âm 0 Dòng vốn ra ròng dương Dòng vốn ròng
CÂN BẰNG CỦA NỀN KINH TẾ MỞ
qGiá cả trên thị trường vốn vay và thị
trường ngoại hối điều chỉnh đồng thời
để cân bằng cung và cầu trên hai thị
trường này.
qKhi thực hiện, họ xác định các biến số
kinh tế vĩ mô của tiết kiệm quốc gia,
đầu tư trong nước, đầu tư nước ngoài
ròng và xuất khẩu ròng.

Copyright © 2020 UEH

 (a) Thị trường vốn vay (b) Dòng vốn ra ròng
LS LS
thực thực
Cung

r1 r1
Dòng vốn ra ròng,
NCO
Cầu
Lượng vốn vay Dòng vốn ra ròng
Tỷ giá hối
Hình 4(a): Cung và Cầu vốn vay xác đoái thực Cung
Cầu
định lãi suất thực.
Hình 4(b): Lãi suất xác định dòng vốn
ra ròng, mà nó cung cấp cung đô la E1
cho thị trường ngoại hối.
Hình 4(c): Cung và Cầu đô la trên thị
trường ngoại hối xác định Tỷ giá Hối
đoái thực.
(c) Thị trường ngoại hối Lượng đô la
Copyright © 2020 UEH
 CÁC CHÍNH SÁCH VÀ SỰ KIỆN ẢNH
HƯỞNG ĐẾN NỀN KINH TẾ MỞ NTN?
qĐộ lớn và sự thay đổi của các biến số
kinh tế vĩ mô quan trọng phụ thuộc
vào những điều sau đây:
ØThâm hụt ngân sách của chính phủ
ØChính sách thương mại
ØỔn định chính trị và kinh tế.

Copyright © 2020 UEH

Thâm hụt ngân sách của chính phủ

qTrong một nền kinh tế mở, thâm hụt

ngân sách của chính phủ...
Ølàm giảm cung nguồn vốn vay,
Ølàm tăng lãi suất,
Ølấn át đầu tư trong nước,
Øvà làm cho đầu tư nước ngoài ròng giảm.

Copyright © 2020 UEH

 Hình 5: Tác động của thâm hụt ngân sách CP
(b) Dòng vốn ra ròng

LS 1. Thâm hụt NS làm LS

thực giảm cung vốn vay… thực
S2
S1
r2 r2 3…đến lượt nó
B A làm giảm dòng
r1 r1 vốn ra ròng.
2…từ đó làm gia
tăng LS thực...
Cầu NCO

Lượng vốn vay Dòng vốn ra ròng

TG hối
đoái thực S2 S1
Cầu

4. Dòng vốn ra ròng

giảm làm giảm cung
E1
E2 đô la trên TT ngoại
hối…
5…là nguyên
nhân làm TG hối
Lượng đôla
đoái thực lên giá. (c) Thị trường ngoại hối Copyright © 2020 UEH
Thâm hụt ngân sách của chính phủ

q Hình 5(a): Khi CP bị thâm hụt ngân sách sẽ làm giảm cung
vốn vay từ S1 sang S2.
q Lãi suất tăng từ r1 sang r2 để cân bằng Cung và Cầu trên
thị trường vốn vay.
q Hình 5(b): Lãi suất cao hơn làm giảm Dòng vốn ra ròng.
q Hình 5(c): Dòng vốn ra ròng giảm, đến lượt nó làm giảm
Cung đô la trên thị trường ngoại hối từ S1 sang S2.
q Giảm Cung đô la gây nên sự lên giá của tỷ giá hối đoái
thực từ E1 đến E2.
q Sự lên giá của tỷ giá hối đoái đẩy cán cân thương mại rơi
vào thâm hụt.

Copyright © 2020 UEH

Thâm hụt ngân sách của chính phủ

q Như vậy, trong một nền kinh tế mở, thâm

hụt ngân sách chính phủ làm...
Ø... tăng lãi suất thực,
Ø... lấn át đầu tư trong nước,
Ø... gây nên sự lên giá nội tệ,
Ø... và đẩy cán cân thương mại vào trạng thái
thâm hụt.

Copyright © 2020 UEH

Chính sách Thương mại

qChính sách Thương mại là một chính

sách của chính phủ ảnh hưởng trực
tiếp đến số lượng hàng hóa và dịch vụ
mà một quốc gia nhập khẩu hoặc
xuất khẩu.
ØThuế quan: Thuế đánh vào hàng hóa
nhập khẩu.
ØThuế quan: Hạn ngạch nhập khẩu: Giới
hạn số lượng hàng hóa được sản xuất ở
nước ngoài và bán trong nước.
Copyright © 2020 UEH
Chính sách Thương mại

qChính sách thương mại không ảnh hưởng

đến cán cân thương mại.
Ø Đối với một mức tiết kiệm quốc gia và đầu tư
trong nước nhất định, tỷ giá hối đoái thực tế sẽ
điều chỉnh để giữ cho cán cân thương mại
không đổi.
Ø Các chính sách thương mại có ảnh hưởng lớn
hơn đến kinh tế vi mô so với thị trường kinh tế
vĩ mô.
NX = NCO = S – I.

Copyright © 2020 UEH

Chính sách Thương mại

qTác động của Hạn ngạch Nhập khẩu

Ø Hạn ngạch Nhập khẩu làm tăng cầu đô la trên
thị trường ngoại hối.
üĐiều này dẫn đến sự tăng giá của tỷ giá hối
đoái thực.
Ø Không có thay đổi trong Lãi suất bởi vì không có
gì xảy ra tại thị trường vốn vay.
Ø Không có thay đổi trong Xuất khẩu ròng.
Ø Không có sự thay đổi trong đầu tư nước ngoài
ròng mặc dù hạn ngạch nhập khẩu làm giảm
nhập khẩu.

Copyright © 2020 UEH

Chính sách Thương mại

qTác động của Hạn ngạch Nhập khẩu

Ø Việc tăng giá đồng đô la tăng giá trên thị trường
ngoại hối khuyến khích nhập khẩu và không
khuyến khích xuất khẩu.
Ø Điều này bù đắp cho sự gia tăng ban đầu trong
xuất khẩu ròng do hạn ngạch nhập khẩu.

Copyright © 2020 UEH

Hình 6:Tác động của hạn ngạch nhập khẩu
(a) Thị trường vốn vay (b) Dòng vốn ra ròng
LS LS
thực thực
Cung
3. Tuy nhiên,
XK ròng vẫn
không đổi.
r1 r1

Cầu NCO
Lượng vốn vay Dòng vốn ra ròng

TG hối Cung
đoái thực
D1

D2
2. ..và gây nên sự E1
lên giá của TG 1. Hạn ngạch nhập
hối đoái thực. E2
khẩu làm tăng cầu
đô la…
Lượng đô la
(c) Thị trường ngoại hối 29
Copyright © 2020 UEH
Chính sách Thương mại

q Khi chính phủ Hoa Kỳ áp đặt một hạn ngạch nhập khẩu
lên xe hơi Nhật, không có gì xảy ra trên thị trường vốn
vay ở Hình 6(a), hay đối với dòng vốn ra ròng ở Hình
6(b).
q Chỉ có tác động gia tăng xuất khẩu ròng ứng với bất kỳ
mức tỷ giá hối đoái thực cho trước nào.
q Kết quả là cầu đô la trên thị trường ngoại hối tăng lên,
như được thể hiện bởi sự dịch chuyển từ D1 sang D2
trong Hình 6(c).
q Sự gia tăng này của cầu đô la gây nên sự lên giá của đô
la từ E1 sang E2. Sự lên giá của đô la có xu hướng làm
giảm xuất khẩu ròng, bù trừ tác động trực tiếp của hạn
ngạch nhập khẩu đối với cán cân thương mại.
Copyright © 2020 UEH
Chính sách Thương mại

qTác động của Hạn ngạch Nhập khẩu

ØCác chính sách thương mại không ảnh
hưởng đến cán cân thương mại.

Copyright © 2020 UEH

Bất ổn Chính trị và Sự tháo chạy vốn

qSự tháo chạy vốn là sự sụt giảm lớn

và bất ngờ của cầu tài sản ở một quốc
gia.

Copyright © 2020 UEH

Bất ổn Chính trị và Sự tháo chạy vốn

qSự tháo chạy vốn có ảnh hưởng lớn nhất

đến quốc gia mà vốn đang bị tháo chạy,
nhưng nó cũng ảnh hưởng đến các quốc gia
khác.
qNếu các nhà đầu tư trở nên lo lắng về sự
an toàn của các khoản đầu tư của họ, vốn
có thể nhanh chóng rời khỏi nền kinh tế.
qLãi suất tăng và đồng nội tệ mất giá.

Copyright © 2020 UEH

Bất ổn Chính trị và Sự tháo chạy vốn

qNăm 1994, khi các nhà đầu tư trên khắp

thế giới quan sát thấy các vấn đề chính trị
ở Mexico, họ đã bán tài sản ở Mexico của
mình và sử dụng số tiền thu được để mua
tài sản của các quốc gia khác.
qĐiều này làm tăng Dòng vốn ra ròng của
Mexico.
Ø Nhu cầu về vốn vay trên Thị trường vốn vay
tăng lên, làm tăng lãi suất.
Ø Điều này đã làm tăng cung peso trên thị trường
ngoại hối.

Copyright © 2020 UEH

 Hình 7: Tác động của dòng vốn tháo chạy
(a) Thị trường vốn vay ở Mexico (b) Dòng vốn ra ròng Mexico
LS LS
thực D2 thực
1.Một sự gia tăng
D1 Cung
dòng vốn ra ròng...
r2 r2
r1 r1

2…làm tăng cầu vốn vay... NCO2

NCO1
Lượng vốn vay Dòng vốn ra ròng
3…mà nó
gây nên tăng TG hối
lãi suất ở đoái thực
S1 S2 Cầu
Mexico.
E2
4. Cùng lúc đó,
E1 gia tăng vốn ra
ròng làm tăng
5…mà gây nên cung peso…
sự giảm giá
peso.
Lượng Peso
(c) Thị trường ngoại hối
Copyright © 2020 UEH
Bất ổn Chính trị và Sự tháo chạy vốn

q Nếu thấy Mexico là nơi rủi ro cho việc nắm giữ tiết kiệm
của họ, nhà đầu tư sẽ di chuyển vốn của mình đến nơi an
toàn hơn như Mỹ, kết quả là tạo ra dòng vốn ra ròng.
q Hình 7(a): Cầu vốn vay ở Mexico tăng từ D1 sang D2 và
điều này làm gia tăng lãi suất thực ở Mexico từ r1 sang r2.
q Hình 7(b): Do Dòng vốn ra ròng cao hơn ứng với mỗi
mức lãi suất, cho nên đường này cũng dịch chuyển sang
phải từ NCO1 sang NCO2
q Hình 7(c): Cùng lúc đó, trên thị trường ngoại hối, cung
peso tăng từ S1 sang S2.
q Sự gia tăng này của Cung peso gây nên sự giảm giá của
peso từ E1 sang E2, vì vậy peso trở nên ít có giá trị hơn
so với các đồng tiền khác.
Copyright © 2020 UEH
 Summary
qTo analyze the macroeconomics of open
economies, two markets are central—
the market for loanable funds and the
market for foreign-currency exchange.
qIn the market for loanable funds, the
interest rate adjusts to balance supply
for loanable funds (from national
saving) and demand for loanable funds
(from domestic investment and net
capital outflow).
Copyright © 2020 UEH
 Summary
qIn the market for foreign-currency
exchange, the real exchange rate
adjusts to balance the supply of
dollars (for net capital outflow) and
the demand for dollars (for net
exports).
qNet capital outflow is the variable that
connects the two markets.

Copyright © 2020 UEH

 Summary
qA policy that reduces national saving,
such as a government budget deficit,
reduces the supply of loanable funds
and drives up the interest rate.
qThe higher interest rate reduces net
capital outflow, reducing the supply of
dollars.
qThe dollar appreciates, and net
exports fall.
Copyright © 2020 UEH
 Summary
qA trade restriction increases net
exports and increases the demand for
dollars in the market for foreign-
currency exchange.
qAs a result, the dollar appreciates in
value, making domestic goods more
expensive relative to foreign goods.
qThis appreciation offsets the initial
impact of the trade restrictions on net
exports.
Copyright © 2020 UEH
 Summary
qWhen investors change their attitudes
about holding assets of a country, the
ramifications for the country’s
economy can be profound.
qPolitical instability in a country can
lead to capital flight.
qCapital flight tends to increase
interest rates and cause the country’s
currency to depreciate.
Copyright © 2020 UEH
 GLOSSARY
qtrade policy a government policy that
directly influences the quantity of goods
and services that a country imports or
exports
qcapital flight a large and sudden
reduction in the demand for assets located
in a country

Copyright © 2020 UEH

Kết thúc Chương 19
19