Hiệp ước Maastricht

Hiệp ước Maastricht

Bởi:
Wiki Pedia

Hiệp ước Maastricht (tên chính thức: Hiệp ước về Liên minh châu Âu, tiếng Anh: Treaty
on European Union, TEU) là hiệp ước được ký ngày 7.2.1992 ở Maastricht, Hà Lan sau
khi thương thuyết xong ngày 9.12.1991 giữa các nước thành viên của Cộng đồng châu
Âu, và có hiệu lực từ ngày 1.11.1993 dưới thời Ủy ban Delors.

Hiệp ước này thành lập Liên minh châu Âu và đưa tới việc thiết lập đồng euro. Hiệp ước
Maastricht đã được các hiệp ước sau đó sửa chữa bổ sung nhiều.

Nội dung

Hiệp ước Maastricht dẫn tới việc lập ra đồng euro, và lập ra cái thường gọi là ba trụ cột
của Liên minh châu Âu. Quan niệm về Liên minh chia thành trụ cột Cộng đồng châu
Âu, trụ cột Chính sách đối ngoại và An ninh chung và trụ cột Các việc đối nội và Tư
pháp. Hai trụ cột sau là các lãnh vực chính sách liên chính phủ, trong đó quyền của các
nước thành viên mở rộng lớn nhất. Trong khi dưới trụ cột Cộng đồng châu Âu, các cơ
quan thể chế siêu quốc gia của Liên minh - Ủy ban, Nghị viện và Tòa án – có quyền
nhiều nhất. Cả 3 trụ cột đều là việc mở rộng các cơ cấu chính sách đã tồn tại từ trước.

1/2
Hiệp ước Maastricht

Trụ cột Cộng đồng châu Âu là cái tiếp tục của Cộng đồng Kinh tế châu Âu và chữ
“Kinh tế” được bỏ khỏi tên, để tiêu biểu cho nền tảng chính sách rộng lớn hơn do Hiệp
ước Maastricht mang lại. Việc phối hợp trong chính sách đối ngoại đã diễn ra đầu thập
niên 1970 dưới sự che chở của Việc hợp tác Chính trị châu Âu (European Political
Cooperation, EPC). Việc hợp tác Chính trị châu Âu đã được ghi vào các hiệp ước bởi
Đạo luật chung châu Âu (Single European Act), nhưng không là thành phần của Cộng
đồng Kinh tế châu Âu.

Trong khi đó trụ cột Các việc đối nội và Tư pháp đã đưa việc hợp tác vào các lãnh vực
xét xử tội phạm, nơi nương náu cho người tỵ nạn, việc nhập cư và hợp tác tư pháp trong
các vấn đề dân sự, một số trong các lãnh vực này vốn đã là chủ đề cho việc hợp tác liên
chính phủ trong việc thi hành Hiệp ước Schengen năm 1990.

Việc lập ra hệ thống 3 trụ cột là kết quả của mong muốn mở rộng Cộng đồng Kinh tế tới
các lãnh vực đối ngoại, quân sự, xét xử tội phạm, hợp tác tư pháp của nhiều nước thành
viên, dù có mối nghi ngại của vài nước thành viên khác, nhất là Vương quốc Anh.

Thỏa hiệp đạt được là thay vì đổi tên Cộng đồng Kinh tế châu Âu thành Liên minh châu
Âu, hiệp ước này sẽ lập một Liên minh châu Âu riêng rẽ, hợp pháp, bao gồm việc đặt
lại tên Cộng đồng Kinh tế châu Âu và các lãnh vực chính sách liên chính phủ về chính
sách đối ngoại, quân sự, xét xử tội phạm, hợp tác tư pháp. Cơ cấu này đã hạn chế phần
lớn quyền của Ủy ban châu Âu, Nghị viện châu Âu và Tòa án Cộng đồng châu Âu để
thúc đẩy các lãnh vực chính sách liên chính phủ mới để bao gồm các trụ cột thứ hai và
thứ ba: chính sách đối ngoại và các vấn đề quân sự (trụ cột Chính sách đối ngoại và an
ninh chung) và việc hợp tác tư pháp trong xét xử tội phạm và các việc dân sự (trụ cột
Các việc đối nội và Tư pháp).

Phê chuẩn

Quá trình phê chuẩn hiệp ước này đầy khó khăn trong 3 nước thành viên. Cuộc trưng
cầu ý dân lần đầu để phê chuẩn hiệp ước của Đan Mạch ngày 2.6.1992 đã bị các cử tri
bác bỏ. Cuộc trưng cầu ý dân về hiệp ước lần thứ hai ngày 18.5.1993 (cùng với Thỏa
ước Edinburgh) mới được chấp nhận với 4 lãnh vực bảo lưu (ví dụ Đan Mạch chưa gia
nhập khu vực đồng euro). Tháng 9 năm 1992, cuộc trưng cầu ý dân của Pháp để phê
chuẩn hiệp ước cũng chỉ đạt được đa số thuận khít khao 51,05%. Tại Vương quốc Anh,
chính phủ của thủ tướng John Major (đảng Bảo thủ Anh) cũng phải trầy trật mới vượt
qua được phe chống đối trong Hạ nghị viện Anh.

2/2