ဒီးဒတ်ဦးဘချိုနှင့်ဂဠုန်ဦး စာ

ြမင့် ဆွ
 ebook is created by www.ShanYoma.Org

ဒီးဒတ်ဦးဘချိုနှင့်ဂဠုန်ဦး စာ

ြမင့် ဆွ

(၁)

ခယူချက်ချင်း မတူလ င် ဦးတည်ချက်ချင်း မတူနိင် ပ။ ဦးတည်ချက် မတူသည်နှင့်တစ်ဆက်တည်း

ပင် လက် တွ လပ်
့ ဆာင်ချက် ကျင့်သးချက်ချင်းလည်း ကွာြခား နရမည်သာ ြဖစ်သည်။

အတိတ်က ြမန်မာ့နိင်င ရးသမိင်း ကာင်း ပ ၌ ခတ် ပိုင်ထင်ရှားခဲ့ သာ ဒီးဒတ်ဦးဘချိုနှင့်ဂဠုန်

ဦး စာတိ ့နှစ်ဦးကိ ယှဉ် ကည့်လ င် အထက်ပါအတိင်း ကွာြခားမ မတူညီမများကိ တွ ရှ့ ိ ကရ ပမည်။

ြမန်မာ့နိင်င ရးသမိင်း၌ ခွဲ ရးတွဲ ရးြပဿနာ ပ ခဲ့ဖူးသည်။ ထိစဉ်က ဒီးဒတ်ဦးဘချိုသည် တွဲ ရး

ဖက်မှရပ်တည်၍ ဂဠုန်ဦး စာသည် (၂၁-ဦးပါတီနှင့်အတူ)ခွဲ ရးဖက်မှ ဆာင်ရွက်ခဲ့သည်။

တစ်ဖန် ၁၉၃၇-ခနှစ် ြမန်မာနိင်ငသိ ့ ၉၁ ဌာနအပ်ချုပ် ရး ရာက်လာ သာအခါ၌လည်း ဒီးဒတ်ဦးဘ

ချိုအစရှိ သာ သတင်းစာဆရာများသည် ၉၁-ဌာနအပ်ချုပ် ရးကိ လက်မခရန် ကျညာချက်များကိ သတင်း
စာ၊ ဂျာနယ်၊ မဂ္ဂဇင်းများ၌ အ မဲထည့်သွင်း၍ မတ္တ ာရပ်ခ ဆာ်ဩ နချိန်တွင် ဦး စာပါဝင် သာ ငါးပွင့်ဆိင်
အဖွဲ ့က ၉၁-ဌာနအပ်ချုပ် ရးကိ လက်ခရန် စီစဉ်စိင်းြပင်းခဲ့ ကသည်။

၁၉၃၈-ခနှစ်၌ ပါက်ကွဲခဲ့ သာ ၁၃ဝဝ-ြပည့် အ ရး တာ်ပတန်းကလည်း ဒီးဒတ်ဦးဘချိုအစရှိ သာ

ရန်ကန် မို ့မိ မို ့ဖများက ကျာင်းသားသပိတ်၊ အလပ်သမားသပိတ်၊ လယ်သမားသပိတ်များကိ ဝိင်းဝန်း
ထာက်ပ့ကူညီ နချိန်တွင် ဂဠုန်ဦး စာသည် ယင်း ကျာင်းသားသပိတ်ကိ ခတးလပ်ကာ ညွန် ့ ပါင်းအစိးရ
ကိ ြဖုတ်ချ ပီး ဦးပအစိးရအဖွဲ ့၌ သစ် တာ ရးဝန် ကီးရာထူးကိ ဝင်၍ယူခဲ့သည်။

နိင်ငြခား ပ လစီအ နအားြဖင့် ဆိလ င်လည်း ဒီးဒတ်ဦးဘချိုသည် တရပ်နှင့်ပူး ပါင်းဆက်ဆ၍

ဂဠုန်ဦး စာက ဂျပန်နှင့်ဆက်သွယ်ခဲ့သည်။

ယင်းကဲ့သိ ့ ခယူချက်၊ ဦးတည်ချက်နှင့်လက် တွ ကျင်

့ ့သးချက်ချင်း မတူညီ က သာသူနှစ်ဦးသည်
တစ်ခါက ရန်ကန်တက္က သိလ် ဗဟိ ကျာင်း ဆာင်ခန်းမ ကီးတွင် ထိပ်တိက်ဝင်၍ တိးခဲ့ ကဖူးသည်။

(၂)

၁၉၃၅-ခနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၅ ရက်(ြမန်မာ ၁၂၉၇-ခနှစ်၊ တာ်သလင်းလဆန်း ၉ ရက်)၊ ကာသပ

တး န ့ညတွင် ရန်ကန်တက္က သိလ် ြမန်မာအသင်းက ကီးမှူး၍ ဗဟိ ကျာင်း ဆာင်ခန်းမ ကီး၌ စကားရည်
လပွဲတစ်ခ ကျင်းပခဲ့သည်။ အ ကာင်းအရာမှာ "ြမန်မာသတင်းစာများသည် တိင်းြပည်၏အကျိုးကိ ြဖစ်
ထွန်း စသည်"ဟူ၍ ြဖစ်သည်။ ယင်းအ ကာင်းအရာကိ ြမန်မာ့အလင်းသတင်းစာ အယ်ဒီတာချုပ်ဦးစိန်းနှင့်
ဥပ ဒြပုအမတ်ဂဠုန်ဦး စာတိ ့က အဆိဖက်မှ ြပာဆိ၍ ဒီးဒတ်ဦးဘချိုနှင့်ဝတ်လဦးချန်ထွန်းတိ ့က ြပန်လည်
ချပ ကသည်။ ယင်းစကားရည်လပွဲကိ ဝတ်လ တာ်ရ ဦးပက နာယကအြဖစ် ဆာင်ရွက်သည်။

1
 ebook is created by www.ShanYoma.Org

အဆိပါစကားရည်လပွဲသိ ့ တက္က သိလ် ကျာင်းသူ ကျာင်းသားများ၊ မို ့ ပ မှဗဟသတလိက်စားသူ

ယာက်ျားမိန်းမများနှင့်ရဟန်း တာ်များပါ က ရာက်နား ထာင် ကရာ ခန်းလးြပည့်လမတတ် ြဖစ်သွား
သည်။

"ယခတင်သွင်းရမယ့်အဆိက (ြမန်မာသတင်းစာများသည် တိင်းြပည်၏အကျိုးကိ ြဖစ်ထွန်း စ

တယ်)ဆိတဲ့အ ကာင်း ြဖစ်ပါတယ်၊ ဒီ နရာမှာ ကိုတင် ြပာထားချင်တာက ခင်ဗျားတိ ့သတင်းစာများရဲ ့
မ ကာင်း ကာင်းကိ ခင်ဗျားတိ ့ကိယ်တိင်လာ ပီး ြပာြပစမ်းပါလိ ့ မ တာင်းပန်တဲ့အတွက် က န် တာ်တိ ့အဆိ
ဖက်က ကျာင်းသားများကိ ကျးဇူးတင်ပါတယ်၊ ထိနည်းတူဘဲ သတင်းစာ တွ ကာင်းတဲ့အ ကာင်းအရာ
ကိ ြပာဖိ ့စီစဉ် ပးတဲ့အတွက်လဲ ကျးဇူးတင်ဝမ်း ြမာက် ကာင်း ြပာလိပါတယ်"ဟ အစချီလိက်ရာ ဩဘာ
သများ ဆူညသွားသည်။ ထိ ့ နာက် အဆိကိ ဆက်လက်တင်သွင်းသွားရာ ဆိလိရင်းအတိချုပ်မှာ အာက်ပါ
အတိင်း ြဖစ်သည်။

သတင်းစာများဟာ မီးနှင့်တူပါတယ်၊ မီးကိ အသးချတတ်ရင် ထမင်းလဲ ချက်စားနိင်တယ်၊ ဟင်းလဲ

ချက်စားနိင်တယ်၊ အြခား သူနှင့်ဆိင်တဲအ
့ ရာရာတိင်းမှာလဲ အသးချနိင်တယ်။

သတင်းစာများဟာလဲ သတင်းစာဆရာ တွက တိင်းြပည်ကိ လမ်းမှန်ြပမယ်ဆိရင် တိင်းသူြပည်သား

တွ များစွာအကျိုးြဖစ်ထွန်းမယ်၊ လမ်းမှားကိ ြပမယ်ဆိရင် တာ့ မီး လာင်တာထက် ဆိးပါတယ်။

ဒီ နရာမှာ သတင်းစာများကိ ဒါင့်အမျိုးမျိုး န ပီး ကည့်ဖိ ့လိလာပါတယ်။

စာ ပ ဒါင့်က ကည့်မယ်ဆိရင် ြမန်မာသတင်းစာများရှိြခင်း ကာင့် ြမန်မာစာ ပဟာ ကီးပွားတိး

လာတာကိ တွ ရပါတယ်
့ ။ ရှးက တိမ်ြမုပ် နတဲ့အဖိးတန် ြမန်မာစာ ဟာင်း ပ ဟာင်း တွဟာ သတင်းစာ
တွက ဖာ်ထတ် ပးတဲ့အတွက် ကာင့် အများ ကီး ပ ထွက်လာပါတယ်၊ အ မို ့မို ့အရွာရွာမှာရှိ ကတဲ့သ
တင်းစာဖတ်ပရိသတ် တွဟာ အဲဒီ ရှးကဗျာလကာစာ ဟာင်း ပ ဟာင်း တွကိ လ့လာခွင့်ရလာတာမျက်
ြမင်ဘဲ မဟတ်လား။

လူမ ရး ဒါင့်ကဘဲ ကည့် ကည့်၊ နိင်င ရး ဒါင့်ကဘဲ ကည့် ကည့်၊ အပ်ချုပ် ရး ဒါင့်ကဘဲ ကည့်
ကည့်၊ သတင်းစာက ဖာ်ြပတဲ့အတွက် ကာင့် အပ ကီးအကျိုးြဖစ်ထွန်း ကတာကိ တွ ကရပါလိ
့ မ့်မယ်။

တကယ်ဆိ တာ့ သတင်းစာ တွဟာ တိင်းသူြပည်သား တွရဲ ့အားကိးစရာ အားထားစရာ ြဖစ်ပါ

တယ်။ မိမိမှာ အစိးရနဲ ့ပတ်သက် ပီး တစတရာ နစ်နာ နမယ်ဆိရင် ယင်းနစ်နာချက်ကိ သတင်းစာမှတစ်ဆင့်
ဖ ထတ်တိင်တန်းလိက်ြခင်း ကာင့် အစိးရက အ ရးယူခဲ့ရတဲ့ကိစ္စ တွ အများ ကီး ရှိ နပါတယ်။

အစိးရအမထမ်း အရာထမ်း တွဟာ တာနယ် တွကိ သွားတဲ့အခါမှာ ကိယ့်မှာ မရှိတဲ့အာဏာကိသး

ပီး ကျးလက် တာရွာက ဆင်းရဲသား တွအ ပ မှာ နစ်နာ အာင် လပ်တတ် ကပါတယ်။ အ ြခာက်တိက်ဝါ
ကား ပီး လူမ ရး အခွင့်အ ရး တွ ကျဆး အာင် လပ် လ့ရှိပါတယ်။ အဲဒီအ ကာင်း တွကိ ယခအခါ သ
တင်းစာ တွက မ ကာခဏ ဖ ထတ် ရးလာ ကတဲ့အတွက် အ တာ် ကီး ပ ပျာက်ကန်ပါ ပီ၊ ဒါဟာ သတင်း
စာ တွရဲ ့ ကျးဇူးဘဲ မဟတ်လား။

တွ ဖူ့ းတာတစ်ခကိ အစီရင်ခပါရ စ။ မရွာနယ်မှာ နယ်ပိင်ဝန် ထာက်တစ် ယာက်ဟာ နာက်ပါ

မိတ် ဆွ တွနဲ ့နယ်လှည့်သွား ပီး တာရွာတစ်ရွာကိ ရာက် တာ့ သူ ကီးကိ ထမင်းအိး ၂ဝ ယူခဲ့ရမယ်လိ ့ အ
မိန် ့ထတ်တယ်။ အဲဒီထမင်း တွကိ စား သာက် ပီး ြပန်ခါနီးမှာ သူ ကီးက ထမင်းဖိးစာရင်းြပ ပီး ငွ ၂ဝ ကျပ်
တာင်းတယ်။ ဝန် ထာက်က ငွ ၂ဝ မ ပးဘူး၊ ဒီ တာ့ သတင်းစာ တွက ဖ ထတ် ပးချက်အရ သူ ကီးက

2
 ebook is created by www.ShanYoma.Org

အ ရးပိင်ဆီ လ ာက်လာတင် တာင်းမှ အဲဒီ ငွ ၂ဝ ရတယ်၊ ဒီလိ ရးကိစ္စမျိုး တွဟာ နယ်တိင်းမှာလိလိြဖစ်

ပ န ကတာ အခဆိရင် သတင်းစာ တွရဲ ့ ကျးဇူး ကာင့် အ တာ်ပဲ ပ ပျာက်ကန်ပါ ပီ။

ဘာသာ ရး သာသနာ ရး ဒါင့်က ကည့်မယ်ဆိရင်လဲ ြမန်မာနိင်ငဟာ ဗဒ္ဓဘာသာနိင်ငြဖစ်တယ်။

ဒါ ပမယ့် ဗဒ္ဓရဲ ့တရားဓမ္မကိ ယထာဘူတကျ အာင် ဆင်ြခင် တွး ခ နိင်တဲ့သူက အလွန်ရှားတယ်။ ဒါဟာ
ဘာြပုလိ ့လဲဆိ တာ့ ဗဒ္ဓရဲ ့တရားဓမ္မ တွက အလွန်နူးည့သိမ် မွ နက်
့ နဲ နလိ ့ ြဖစ်ပါတယ်။ ဒီ နရာမှာလဲ သ
တင်းစာ တွက ဘယ်အချက်ဟာြဖင့် မှားတယ်၊ ဘယ်အချက်ဟာြဖင့် မှန်တယ်လိ ့ လမ်းမှန်ကျ အာင် ဝဖန်
ဖ ြပတဲ့အတွက် ဘာသာ ရး၊ သာသနာ ရးဘက်မှာလဲ သတင်းစာ တွရဲ ့ ကျးဇူးနဲ ့မကင်းဘူးဆိတာ ဘယ်
သူမှ မြငင်းနိင်ပါဘူး။

ဒါ ကာင့် သတင်းစာဆရာ ပညာရှိရင် ရှိသ လာက်၊ လိမ္မာရင် လိမ္မာသ လာက် တိင်းြပည်မာှ

အကျိုးရှိတဲ့အတွက် ြမန်မာသတင်းစာများသည် တိင်းြပည်၏အကျိုးကိ ြဖစ်ထွန်း စတယ်ဆိတဲ့အဆိကိ တင်
သွင်းရြခင်း ြဖစ်ပါတယ်။

ထိ ့ နာက် ဒီးဒတ်ဦးဘချို ခါင်း ဆာင် သာ အ ချဖက်မှ ြပန်လည် ချပသူများက-

က န ့ည စကားအ ချအတင် ြပာပွဲမှာ ြမန်မာြပည်က သတင်းစာ တွရဲ ့စည်းကမ်းနဲ ့မညီတာ တွကိ

ဖွင့် ြပာဖိ ့ အခွင့် ကာင်းရတဲ့အတွက် တက္က သိလ်ြမန်မာအသင်း ကီးကိ အထူးဘဲ ကျးဇူးတင်ပါတယ်ဟအစ
ချီလိက်ရာ အးကနဲ ပွဲကျသွားသည်။ ထိ ့ နာက် ဆက်၍ ချပချက်များမှာ အကျဉ်းချုပ်အားြဖင့် အာက်ပါအ
တိင်းြဖစ်သည်။

" မ မချင်းမှ ြခြမင်တယ်"ဆိတာလိ က န် တာ်တိ ့သတင်းစာဆရာအချင်းချင်းမှ သတင်းစာဆရာ

တွရဲ ့အ ကာင်းကိ သိပါတယ်။ ဒါ ကာင့် ြမန်မာသတင်းစာ တွက အကျိုးထက် အြပစ်က ပိ ပီးများပါတယ်
လိ ့က န် တာ်က ြပာချင်ပါတယ်။

သတင်းစာဆိတာ ြမန်မာနိင်ငက စတာ မဟတ်ပါဘူး၊ တစ်ြခားနိင်င တွမှာ စတင် ပ ပါက်ခဲ့တာ

ပါ ။ သတင်းစာမှာ သတင်းစာဆရာ တွ စာင့်ထိန်းရမယ့်ဝတ္တ ရားငါးမျိုးရှိပါတယ်။ အဲဒီငါးမျိုးက (၁)မိမိတိ ့
တာဝန်၊ (၂)လွတ်လပ်ြခင်း၊ (၃)မှန်ကန် သာသတင်းကိ ပးြခင်း၊ (၄)တရားမ တ စြခင်း၊ (၅)ဟိရဩ
ိ တ္တ ပ္ပ
တရား စာင့် ရှာက် စသည့်အ ကာင်းအရာကိ ရးြခင်း ဆိတဲ့ဝတ္တ ရား တွပါဘဲ။ ြမန်မာသတင်းစာ တွဟာ
ဒီဝတ္တ ရားငါးပါးနှင့်ဘယ် လာက် ကိက်ညီသလဲလိ ့ စစ် ဆး ကည့်လိက်ရင် အများ ကီးခ တ်ယွင်းပျက်ကွက်
န ကတာကိ တွ ရှ့ ိ ကရပါလိမ့်မယ်။ ဒီလိ မိမိဝတ္တ ရား တွကိ မ စာင့်ထိန်းတဲ့သတင်းစာ တွက တိင်းြပည်
အကျိုးကိ ြဖစ်ထွန်း စမယ်ဆိတာ ယနိင်စရာ ရှိပါ့မလား။

သတင်းစာမှတစ်ဆင့် အစိးရကိ တိင် ကားြခင်းအားြဖင့် တိင်းသူြပည်သားများ အကျိုးရှိတယ်လိ ့

တစ်ဖက်က အဆိရှင်ပဂ္ဂိုလ်များက ြပာသွားပါတယ်။ ဒီ တာ့ အခအဆိ သွင်းတဲ့ပဂ္ဂိုလ် ကီးရဲ ့သတင်းစာမှာ
ရှးအခါက အယ်ဒီတာတစ်ဦးကိ လူငှားသတ်ခိင်းတဲ့အတွက် ကာင့် ဗိလ်တ ထာင်ငမိးကိ တစ်က န်း ထာင်
ပိ ့ခဲ့ရတာ အများအသိဘဲ။ ဒါဟာ သတင်းစာ တွက မိမိ စာင့်ထိန်းရမယ့်ဝတ္တ ရားကိ မ စာင့်ထိန်းဘဲ ရးတဲ့
အတွက် ငမိးဟာ အလဟဿ ကားထဲက အ ချာင်ခသွားရတာဘဲ မဟတ်လား။

ဝါလတာဝီလျဆိတဲ့သတင်းစာဆရာက သတင်းစာဆရာများ လိက်နာအပ်တဲ့စည်းကမ်း တွကိ ရး

ခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဘယ်လိ ရးထားသလဲဆိ တာ့ သတင်းစာဆိတာ "တိင်းြပည်ရဲ ့ယ ကည်အားထားရာ ြဖစ်ရ
မယ်၊ တိင်းသူြပည်သားများကိ ကည့်ရ စာင့် ရှာက်ရမယ်၊ တိင်းသူြပည်သားများရဲ ့အကျိုးကိ မ ကည့်ဘဲ
တစ်ဦးတစ် ယာက် တစ်ပါတီ၏အကျိုးကိ ကည့်မယ်ဆိရင် သတင်းစာဆရာရဲ ့ဝတ္တ ရား ပျက်ကွက်တယ်"လိ ့
ရးထားပါတယ်။

3
 ebook is created by www.ShanYoma.Org

ြမန်မာြပည်က သတင်းစာ တွကိ ကည့်မယ်ဆိရင် တိင်းြပည်ရဲ ့အကျိုးထက် တစ်ဦးတစ် ယာက်

တစ်ပါတီရဲ ့အကျိုးကိ ဦးစား ပး ရးသား နတာကိ တွ ကရပါလိ
့ မ့်မယ်။

ဥပမာ - ၅ဝဝဝ ကျပ်စား ဝန် ကီးတစ်ဦးက သတင်းစာတစ် စာင်ကိ တည် ထာင်ထတ် ဝ နပါတယ်၊
အဲဒီသတင်းစာမှာ အဲဒီဝန် ကီးရဲ ့ဓာတ်ပ ကီးနဲ ့ယှဉ်တွဲ ပီး ဘယ်ခရီးသွားထွက်တယ်၊ ဘယ်အစည်းအ ဝးမှာ
မိန် ့ခွန်း ြပာတယ်စတဲ့ ၅ဝဝဝိ ဝန် ကီးရဲ ့သတင်း တွကိ အ မဲထည့် နတယ်။ အဲဒါဟာ လူ ကာ်ြငာ နတာကိ
၅-ြပား ပး ဝယ်ဖတ် နရတာဘဲ မဟတ်ဘူးလား။ အဲဒီသတင်းစာကိ ကည့်ရင် နိင်င ရးသတင်း တွမှာလဲ
မှန်တာကိ မ ရးဘဲ ကိယ်ြဖစ်ချင်တာ တွနဲ ့ကိယ့်ပါတီအကျိုးရှိမှာ တွကိ ရး နတာ တွ ရတယ်
့ ၊ ြမန်မာ
ြပည်က သတင်းစာမှန်သမ ဟာ နိင်င ရးပါတီနဲ ့တယ်မကင်း ကပါဘူး။

သတင်းစာဆိတာ မှန်တာကိ ရးဖိ ့လိပါတယ်။ လိရင် လိသလိ၊ မလိရင် မလိသလိ မ ရးရပါဘူး။

ဒါနဲ ့ပတ်သက်လိ ့ ကိယ် တွ တစ်
့ ခ ြပာပါရ စ။ တစ် န ့မှာ နပါတ် ၁-ရးထဲက န ပီး မိတ် ဆွတစ် ယာက် ခ
လိ ့ က န် တာ်ဝင်သွားတယ်။ နာက်တစ် န ့ထတ်သတင်းစာတစ် စာင်မှာ-

"ဦးဘချို နပါတ်-၁ ရးမှာ ထိင် နတယ်"လိ ့ပါလာတယ်။ နပါတ် ၁-ရးဆိတာ စားစရိတ် တာင်းတဲ့
ရးြဖစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ မှန်တာကိ ရးတာလား။ စတနာ ကာင်းနဲ ့ ရးတာလားဆိတာ စဉ်းစား ကည့်ပါ။
အဲဒီလိ သတင်းစာ တွက တိင်းြပည်အကျိုးရှိ အာင် လပ်မယ်ဆိလိ ့ ယရမှာလား။

သတင်းဆိတာ မှန်ရတွင် မဟတ်ဘူး၊ ထူးလဲ ထူးဖိ ့လိတယ်၊ ခွးက လူကိ ကိက်တယ်ဆိရင် ဒါဟာ
သတင်း မဟတ်ဘူး။ လူက ခွးကိ ကိက်တယ်ဆိမှ သတင်း။

သတင်းထူးဆိ ပမယ့် အရူးမ ပါက် ကျာ်သတင်းမျိုးကိ ပ ကီးချဲ ့ ရးတာမျိုးကိ တာ့ မလိလားအပ်

ပါဘူး။ အရူးမ ပါက် ကျာ်ဟာ သူ ့ဟာသူ ဘရားက လးတည်တာကိဘဲ စ ကမင်း ပ သလိ သတင်းစာ တွက
ချဲ ့ ရး ကတယ်။ လူ တွကလဲ အဟတ်မှတ် ပီးသွား ကတယ်။ အရူးမ ပါက် ကျာ်ဘရားကိ ကန် တာ့ ကတယ်
စည်လိက်တာ ကိတ် ကိတ်တိး နတာဘဲ။ သတင်းစာ တွဆိတာလဲ ရာင်းလိ ့မ လာက်ဘူး။ နာက် အရူးမ
ပါက် ကျာ်က ရည်းစား ၂ ယာက်နဲ ့ဓားထိးမြဖစ် တာ့မှ သတင်းစာ တွဟာ အ ရးရပ်သွားတယ်။

ဒီ တာ့ က န ့ ြမန်မာြပည်က သတင်းစာ တွဟာ တိင်းြပည်အကျိုးြဖစ်ထွန်းဖိ ့ထက် သူတိ ့သတင်းစာ

ရာင်း ကာင်းဖိ ့ စာင် ရတိးဖိ ့ကိ ဦးတည် နတယ်ဆိတာ မထင်ရှားဘူးလား။

ဟိတ လာတန်းကလဲ မာင်စည်သန

ူ ဲ ့မခင်ရီတိ ့ဟာ အလွန်ဝမ်းနည်းစရာ ကာင်း အာင် ကိယ့်ကိယ်
ကိ သတ် သသွား ကတယ်။ အဲဒီသတင်းကိ နာင်ဒီလိအြဖစ်မျိုးမြဖစ် အာင် ကာကွယ် ရးရမယ့်အစား သ
တင်းစာ တွက သူတိ ့သတင်းစာ စာင် ရတိး အာင် ဖတ် ကာင်းသည်ထက် ကာင်း အာင် ပ ကီးချဲ ့ ရး က
တဲ့အတွက် နာက်မ ကာခင်ဘဲ ဟသာတက မာင်ညို မာင်နဲ ့ကလားမက လးဟာ အဆိပ် သာက် ပီး သ
သွားရတယ်။

နာက် ပီး တာ့ သတင်းစာဆိတာ လူအများနားလည်တဲ့စကားလးမျိုးနဲ ့ ရးဖိ ့လိတယ်။ အခ တာ့

ခတ်စမ်းကဗျာ နာက်ကိ လိက်သလား မဆိနိင်ဘူး။ "သတင်း တွစ- မို ့ ရဂန်" "သတင်း တွများ- မို ့ ရ
နား"ဆိတဲ့ ခါင်းစဉ် တွကိ ဖတ် နရတယ်။ ဒါဟာ ကဗျာဘက်မှာ အကျိုးရှိ ကာင်းရှိ ပမယ့်လိ ့ သတင်းစာ
အ နနဲ ့မလိလားအပ်ပါဘူး။

ကာ်ြငာ တွဆိလိ ့ရှိရင်လဲ ကာ်ြငာခများများရတဲ့အရက် ကာ်ြငာ ကီး တွ၊ သနတ် ကာ်ြငာ ကီး
တွကိ ဦးစား ပးထည့် နတာ တွ ရပါလိ
့ မ့်မယ်။ အဲဒါဟာ တိင်းြပည်ရဲ ့အကျိုးကိ ဘယ် လာက်ြဖစ်ထွန်း စ

4
 ebook is created by www.ShanYoma.Org

သလဲလိ ့ မးချင်ပါတယ်။ က န ့ြမန်မာြပည်မှာ နိင်င ရးပါတီ တွ အစိတ်စိတ်အ မာ မာ ကွဲ နရတာဟာ သ

တင်းစာ တွရဲ ့ပ ယာဂက ထိပ်တန်းကပါ နတယ်ဆိတာ ြငင်းနိင် ကမယ် မဟတ်ပါဘူး။

ဒီလိအကျိုးထက် အြပစ်က ပိ ပီးများ နတဲ့အတွက် ကာင့် ြမန်မာသတင်းစာများသည် တိင်းြပည်၏

အကျိုးကိ ြဖစ်ထွန်း စတယ်ဆိတဲ့အဆိကိ က န် တာ်တိ ့က လး လးနက်နက် ကန် ့ကွက်ရြခင်းြဖစ်ပါတယ်။

အဆိဖက်မှ ြပာဆိ က သာ ြမန်မာ့အလင်းဦးစိန်းနှင့်ဂဠုန်ဦး စာတိ ့သည်လည်း ကာင်း၊ အ ချဖက်

မှ ြပာဆိ က သာ ဒီးဒတ်ဦးဘချိုနှင့်ဝတ်လဦးချန်ထွန်းတိ ့သည်လည်း ကာင်း၊ စကား ြပာ ကာင်းသူများ
ချည်း ြဖစ်ရာ က ရာက်လာ က သာပရိသတ်များ၏လက်ခပ်ဩဘာသများ၊ ရယ် မာသများြဖင့် ခန်းမ
ဆာင် ကီးတစ်ခလး ဖးလမ်းလျက် ရှိသည်။

(၃)

၁၉၃၅-ခနှစ်တန်းက ရန်ကန်တက္က သိလ် စကားရည်လပွဲ၌ ထိပ်တိက်တိးခဲ့ က သာ အဆိပါဒီးဒတ်

ဦးဘချိုနှင့်ဂဠုန်ဦး စာတိ ့နှစ်ဦးလးပင် ၁၉၄၇-ခနှစ်တွင်လည်း ထိပ်တိက်တိးမိခဲ့ ကြပန်သည်။ ဤတစ် ကိမ်
ထိပ်တိက်တိးြခင်းမှာ ယင်းတိ ့နှစ်ဦးအဖိ ့ နာက်ဆးအ ကိမ် ထိပ်တိက်တိးြခင်းဟဆိရ ပမည်။ အဘယ့်
ကာင့်ဆိ သာ် ဤအ ကိမ် ထိပ်တိက်တိး ပီးသည့် နာက်၌ ယင်းတိ ့နှစ်ဦးလးပင် လူ ့ လာကကိ စွန် ့ခွာသွား
က ပီြဖစ် သာ ကာင့်တည်း။

၁၉၄၇-ခနှစ်၊ ဇူလိင်လ ၁၉ ရက် န ့တွင် ဂဠုန်ဦး စာ၏လပ် ကမ ကာင့် ဒီးဒတ်ဦးဘချိုအပါအဝင်

အမျိုးသား ခါင်း ဆာင် ကီးများသည် ကျဆးခဲ့ရသည်။ ယင်းနှင့်တစ်ဆက်တည်းပင် ဂဠုန်ဦး စာသည်လည်း
ယင်းနိင်င တာ်လပ် ကမ ကီးြဖင့်ပင် ကိုးဒဏ်ခသွားရ ပီ ြဖစ်သည်။

ြမင့် ဆွ

မှတ်ချက်။ ။အမှတ်(၁၅၇)၊ ၁၉၇၃-ခနှစ်၊ ဇူလိင်လထတ် ငွတာရီမဂ္ဂဇင်း စာမျက်နှာ(၁၉ မှ ၂၃)ထိ၌လာ

ရှိ သာ ဆာင်းပါးကိ ြပန်လည်၍ စာစီရိက်ထားြခင်း ြဖစ်ပါသည်။