ျမန္မာ့ နန္းစဥ္ရတနာမ်ား

SaiPhyoWaiLin(mmcybermedia) မွ ရိုက္တင္ေပးပါသည္။

ျမန္မာ့ နန္းစဥ္ရတနာမ်ား

ရတနာ အညႊန္းမ်ား Contents

ျမန္မာ့ နန္းစဥ္ရတနာမ်ား ဆိုသည္မွာ ျမန္မာမင္း အဆက္ဆက္ တန္ဖိုးထား အသံုးျပဳခဲ့
ၾကေသာ အသံုးအေဆာင္ပစၥည္း ရတနာမ်ားကို ေခၚသည္။ ျမန္မာျပည္သည္ အဖိုးတန္ သယံဇာတမ်ား၊ ၁။ ေရႊေခါင္းေဆာင္း(သရဖူ)
တြင္းထြက္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ားႏွင့္ ျပည္႔ႏွက္ေနေသာ ႏိုင္ငံတစ္ႏုိင္ငံအျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကပင္ ၂။ ပတၱျမား ေခါင္းဘီး
ရပ္တည္လာခဲ့သလို ကမာၻေက်ာ္ေစခဲ့ေသာ အဖိုးတန္ ေက်ာက္မ်က္ ရတနာေတြ ေၾကာင့္လဲ ကမာၻ႕ ၃။ လည္တုန္
အလည္မွာ နာမည္ဂုဏ္သတင္း ေက်ာ္ေဇာခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာ့ နန္းစဥ္ရတနာ မ်ားသည္ (တစ္နည္း) ၄။ ၁၉ ရာစု လည္ဆြဲဘယက္
သမိုင္းဝင္ ရတနာေတြပင္ ျဖစ္သည္။ ၅။ ၁၉ ရာစု ေျခခ်င္းတစ္စုံ
၆။ နဂါးလက္ေကာက္
ရတနာပံု ေရႊတိုက္ေတာ္စာရင္းအရ ျမန္မာ့နန္းစဥ္ပတၱျမားေတြက- ၇။ ၀န္ၾကီးအေဆာင္ေယာင္
၈။ ရတနာပံု ေငြဒဂၤါး
၁။ သကၠရာဇ္ ၁၀၃၂ (ေအဒီ ၁၆၆၁) ေလာက္ ကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ အေလးခ်ိန္ ရတီကိုးဆယ္ ေက်ာ္ ၉။ မႏၲေလးနန္းသုံးယပ္ေတာင္
ရွိေသာ ပတၱျမား ငေမာက္ ၁၀။ ၁၈၅၄ခုႏွစ္က ပန္းခ်ီကား
၂။ ဗဒံုမင္းလက္ထက္ကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ ရတီခ်ိန္ ႏွစ္ဆယ္ခန္႔ရွိတဲ့ ေလွာ္ကားတင္ကေလး ဟုေခၚေသာ ၁၁။ ဘုရားေလာင္းေဗာဓိသတ္ေလာကနာထ
ပတၱျမား ၁၂။ ေခါင္း၃လုံး ျဗဟၼာနတ္မင္း
၃။ သကၠရာဇ္ ၁၁၉၉ (ေအဒီ၁၈၃၇) ခုႏွစ္ ေရႊဘိုမင္း လက္ထက္ကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ရတီခ်ိန္ ေလးဆယ္ ၁၃။ ၁၂ ရာစု ပုဂံ စဥ့္ထည္ ေက်ာက္ျပား
ေက်ာ္ ေလွာ္ကားတင္ၾကီး ဟုေခၚေသာ ပတၱျမား ၁၄။ မာန္စစ္သည္ ေျမြေခါင္းထြက္
၄။ အေလးခ်ိန္ ေလးဆယ္ရတီရွိ ဆင္ျဖဴေတာ္ ဟုေခၚေသာ ပတၱျမား ၁၅။ မာန္နတ္မင္းရဲ့ သမီးပ်ိဳ
၅။ အေလးခ်ိ
အေလးခ်န န္ ဆယ္ ရတီရွိ ဆင္
ဆယရတရွ ဆငမေတာ
မေတာ္ ဟုေခၚေသာ ပတၱျမား ၁၆။ န၀တ ပတၱျမားႀကီး
၆။ စံထား
ားအသံ
အ ုးးျံ ျျပဳရတဲ
းအသ ပ ရတဲ့ အခ်ိန္ေျခာက္ရတီရွိတဲ့ စံေက်ာက္ေတာ္ ဟုေခၚေသာ ပတၱျမား
ပဳ မာ တို႔ျဖစ္သည္။ ၁၇။ ကမာၻ႕အႀကီးဆံုး ေမြးပုလ

-၁- -၂-
 ျမန္မာ့ နန္းစဥ္ရတနာမ်ား
SaiPhyoWaiLin(mmcybermedia) မွ ရိုက္တင္ေပးပါသည္။

ေရႊေခါင္းေဆာင္း(သရဖူ)
ပတၱျမား ေခါင္းဘီး

အမ်ိဳးအစား - ပတၱျမား ေခါင္းဘီး

အခ်ိန္ကာလ - ၁၈ ရာစုရဲ့ ေနာက္ဆုံး ၂၅ ႏွစ္
ေတြ႕ရွိရာေနရာ - မႏၲေလး၊ ျမန္မာ
ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - သစ္သား ေပၚ ေရႊကပ္၊ ပတၱျမား ႏွင့္ ျမ ကို ေရႊေပၚမွာ ျမဳပ္ျပီး အလွဆင္။

အမ်ိဳးအစား - ေရႊေခါင္းေဆာင္း အရြယ္အစား - အရွည္ ၈.၂ စင္တီမီတာ ၊ ေဘးတိုက္အက်ယ္ ၅.၁ စင္တီမီတာ

အခ်ိန္ကာလ - ဘုရင္မႀကီး ရွင္ေစာပု(၁၄၅၃-၁၄၆၀)အသုံးျပဳခ့ဲသည္ဟု ယူဆရသည္။ လက္ရွိတည္ေနရာ - ဗစ္တိုးရီးယား နဲ႕ အယ္ဘာတ္ ျပတိုက္၊ လန္ဒန္

ေတြ႕ရွိရာေနရာ - (၁၈၅၅)ေရႊတိဂုံဘုရား ၊ ျမန္မာ ျပတိုက္ပစၥည္း အမွတ္ - IS.2-1902

ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - ေရႊသားျဖင့္ျပဳလုပ္ထားၿပီး ရတနာ စီျခယ္ထားေသာ ေခါင္းေဆာင္း စကားခ်ပ္။ ။ျမင္ေနက် ျမန္မာဟန္ပန္အတိုင္းျဖစ္သည္။ ထို ၂ ဘက္လွ သစ္သားဘီးေလး သည္ ေရႊကို

အရြယ္အစား - မသိ အေပၚက ကပ္ထားသည္။ ပတၱျမား ႏွင့္ ျမ ကို စီျမဳပ္ျပီးအလွဆင္ထားသည္။ ဘီး၊ ဆီ ( ေခါင္းလိမ္းဆီ/

လက္ရွိတည္ေနရာ - လန္ဒန္ျမိဳ႔ ဝိတိုရိယႏွင့္ အယ္လဗတ္ျပတုိက္ အလွဆီ)၊ ေရေမႊး၊ သနပ္ခါး ႏွင့္ ဆံစု စတာေတြ ပါတတ္တဲ့ နန္းတြင္း အမ်ိဳးသမီး တစ္ဦးရဲ့ အလွျပင္

ျပတိုက္ပစၥည္း အမွတ္ - ေသတၱာ ထဲမွ တစ္ခု အပါဝင္ပါသည္။ အဖိုးတန္ ရတနာ ပစၥည္းမ်ား ႏွင့္အလွဆင္ထားေသာ ထိုေခါင္း

စကားခ်ပ္။ ။ရွင္ေစာပုဘုရင္မၾကီး အသံုးျပဳခဲ့သည္ဟုဆိုေသာ ေရႊေခါင္းေဆာင္းတစ္ခုကို လန္ဒန္ျမိဳ႔ ဘီး သည္ ကုန္းေဘာင္ မင္းဆက္ ( ၁၇၂၅-၁၈၈၅ ) မိဘုရား ႏွင့္ မင္းမ်ိဳးမင္းႏြယ္ ေတြသာ သုံးႏိုင္တဲ့

ဝိတိုရိယႏွင့္ အယ္လဗတ္ျပတုိက္ၾကီးတြင္ ယေန႔တုိင္ ျပသထားေလသည္။ ေတာ္ဝင္ ပစၥည္း တစ္ခုျဖစ္သည္။

(ဧကရီဘုရင္မၾကီးထံ ေပးပို႕သည့္ ပစၥည္းမ်ားထဲတြင္ သီေပါ၏ အေကာင္းဆုံး သရဖူတစ္ခု၊ ဒုတိယ
သရဖူမွ ျမေက်ာက္ၾကီးသုံးလုံး၊ သရဖူထဲမွ ကြၽတ္က်သည့္ ေက်ာက္အလြတ္ ၈ လုံးထည့္ထားသည့္
စကၠဴအိတ္တစ္လုံး၊ စိန္ေဒါင္း႐ုပ္ပါသည့္ ဘယက္တစ္ကုံး ႏွင့္ ေရႊဘီး တစ္ေခ်ာင္း တို႕ပါသည္။ )

-၃- -၄-
 ျမန္မာ့ နန္းစဥ္ရတနာမ်ား
SaiPhyoWaiLin(mmcybermedia) မွ ရိုက္တင္ေပးပါသည္။

လည္
ညတုန္ ၁၉
၉ရရာစုု လည္
ညဆြဲဘယက္

လည္တုန္
အမ်ိဳးအစား - လည္ဆြဲဘယက္
အခ်ိန္ကာလ - ၁၉ ရာစုႏွစ္ ႏွစ္လယ္
ေတြ႕ရွိရာေနရာ - တနသၤာရီ၊ ျမန္မာ
ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - ေရႊခ်ည္ နဂထာ ကို နီက်င္က်င္အေရာင္ဆင္း ရရွိေအာင္ မဂ်ီးသီး(မန္က်ည္းသီး) အမ်ိဳးအစား - လည္ဆြဲဘယက္
ႏွင့္ ေရႊကို ေရေႏြးထဲ ထည့္ ျပဳပ္တယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဆာလဖာ ကိုမီး႐ိႈ႕ျပီး ေရႊအေရာင္ရင့္လာ ေအာင္မိႈင္း အခ်ိန္ကာလ - ၁၉ ရာစု
တိုက္ တယ္။ ေတြ႕ရွိရာေနရာ - မႏၲေလး၊ ျမန္မာ
အရြယ္အစား - အရွည္ ၂၈ စင္တီမီတာ ၊ အက်ယ္ ၈ စင္တီမီတာ ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - ေရႊခ်ည္ၾကိဳးငယ္မ်ားတြင္ ပုလဲလုံးငယ္ကေလးမ်ား သီကုံး၍အလွဆင္။
လက္ရွိတည္ေနရာ - ဗစ္တိုးရိးယား နဲ႕ အယ္ဘာတ္ ျပတိုက္၊ လန္ဒန္ အရြယ္အစား - မသိ
ျပတိုက္ပစၥည္း အမွတ္ - 123-1852 လက္ရွိတည္ေနရာ - ဗစ္တိုးရိးယား နဲ႕ အယ္ဘာတ္ ျပတိုက၊္ လန္ဒန္
၁၉ ရာစုအလယ္ပိုင္း မွာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား ဝတ္သည့္ လည္ဆြဲ ။ နီက်င္က်င္အေရာင္ရွိျပီး လည္မွာ ျပတိုက္ပစၥည္း အမွတ္ - 03165(IS)
ဆြဲထားရင္ တလႈပ္လႈပ္ႏွင့္ မို႕ "လည္တုန္" လို႕ေခၚသည္။ အေျပာက္အမြန္းေကာင္းေကာင္း၊ ဆြဲသီး အ စကားခ်ပ္။ ။ပုလဲလုံးငယ္ေလးေတြကို ေရႊခ်ည္ၾကိဳးေတြႏွင့္ ေသခ်ာသီျပီး အလွဆင္ထားတဲ့ ဒီလည္ဆြဲ
ေတာ္မ်ားမ်ား (၂၃ ခု) ၊ ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ (၁၇၅၂-၁၈၈၅) အမွတ္လကၡဏာ ေဒါင္းတံဆိပ္ တို႕ႏွင့္ ဘယက္ ဟာ လူတစ္ကိုယ္အတြက္ တစ္ဆင္စာ ေျခခ်င္း၊ လက္စြတ္၊ နားေတာင္း ၊ လည္ဆြဲ စတာေတြ
အလွဆင္ထားသျဖင့္ ဝတ္ဆင္သူသည္ အင္မတန္ အဆင့္တန္းျမင့္ေသာ အသိုင္းဝိုင္းကျဖစ္ေပမည္။ ထဲက တစ္ခု အပါအဝင္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို လူတစ္ကိုယ္အတြက္ တစ္ဆင္စာျပည့္ ဝတ္စားဆင္ယဥ္မႈဟာ
စကားခ်ပ္
စကားခ်ပ။။ ။ထားဝယ္
။ထားဝယမွမွာ ဆင္ ျဖဴမရွင္ ေနထိ
ဆငျဖဴမရွ ေနထုငု ္စ
စဥဥ္ ထုတ္ေ
ေရာငးေသာ
ရာင္းေသာ ပစၥည္းးမ်ား
မ်ား ထမွ
ထဲမွ တစ္ခုျဖစ္မယ္ဟု မ်ိဳး႐ိုး အဆင့္တန္းျမင့္ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီး တစ္ဦးအတြက္ေတာ့ မရွိမျဖစ္ပါ။
ထင္ပါသည္
ည။ (ျပတိုက္ကေတာ့ မင္းတုန္းမင္း ေခတ္လို႕ အရိပ္အမြတ္ေျပာေနပါတယ္။)

-၅- -၆-
 ျမန္မာ့ နန္းစဥ္ရတနာမ်ား
SaiPhyoWaiLin(mmcybermedia) မွ ရိုက္တင္ေပးပါသည္။

၁၉
၉ရရာစုု ေျခခ်င္
ျ ် းတစ္စုံ နဂါးလက္
န ေကာက္ လည္ဆြဲ လက္ေကာက္

အမ်ိဳးအစား - လက္ေက
ကာက္၊္ လည္ဆ
္ ြဲ အပါ ရတနာ တစ္ဆင္စာ
၁၉ ရာစု ေျခခ်င္းတစ္စုံ အခ်ိန္ကာလ - ၁၉ ရာစု (၁၈၅၀)
အမ်ိဳးအစား - ေရႊေျခခ်င္း ေတြ႕ရွိရာေနရာ - မႏၲေလး၊ ျမန္မာ
အခ်ိန္ကာလ - ၁၉ ရာစု ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - က်စ္ဆံျမႇီးက်စ္ ထားသလိုမ်ိဳး ေရႊၾကိဳး ဖြတ္ျမႇီးထိုးမွာ ပတၱျမားျဖင့္ပံုေဖာ္အလွဆင္။
ေတြ႕ရွိရာေနရာ - မႏၲေလး၊ ျမန္မာ အရြယ္အစား - အရွည္(အလ်ား) ၇ လက္မ၊ အနံ ၀.၂၅ လက္မ ။ အရွည္ (အလ်ား) ၆ စင္တီမီတာ
ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - ေရႊသားစစ္စစ္ တြင္ ပတၱျမား အ႐ိုင္းတုံးမ်ားျဖင့္အလွဆင္။ ( ပံုပါအတိုင္း) အနံ ၆.၂ စင္တီမီတာ( ပံုပါအတိုင္း) အထူ (ထူ) ၁.၁ စင္တီမီတာ( ပံုပါအတိုင္း)
အရြယ္အစား - အျပင္ဘက္ ကြင္းအက်ယ္ ၈.၉ စင္တီမီတာ ၊ အတြင္းဘက္ ကြင္း အက်ယ္ ၈.၂ လက္ရွိတည္ေနရာ - ဗစ္တိုးရိးယား နဲ႕ အယ္ဘာတ္ ျပတိုက္၊ လန္ဒန္
စင္တီမီတာ။ ျပတိုက္ပစၥည္း အမွတ္ - M.39-1939
လက္ရိတ
ွ ည္ေနရာ - ဗစ္တိုးရိးယား နဲ႕ အယ္ဘာတ္ ျပတိုက္၊ လန္ဒန္ စကားခ်ပ္။ ။၁၈၆၀ ခုႏွစ္ ေလာက္မွာ ပန္းခ်ီဆရာ ဒိန္း ဂါဘရီရယ္ ႐ိုဆက္စတီ ( Dante Gabriel
ျပတိုက္ပစၥည္း အမွတ္ - 03159:1, 2/(IS) Rossetti ) ဟာ ပန္းခ်ီ ေရးဖို႕ရာအတြက္ အေရာင္းေသြးစံုျပီး အသြင္စန္းတဲ့ ႏိုင္ငံရပ္ျခားျဖစ္ ေက်ာက္
စကားခ်ပ္။ ။ေရႊသားစစ္စစ္မွာ မေသြးရေသးတဲ့ ပတၱျမား အ႐ိုင္းတုံးကေလးေတြႏွင့္ အလွဆင္ထားတဲ့ မ်က္ ရတနာ ႏွင့္ အျခား လိုတဲ့အပ္ပစၥည္း ေတြကို လစ္စစ္စတာ စကြဲရား (Leicester Square) ၊
ဒီ မိန္းမဝတ္ ေျခခ်င္းတစ္စံု ဟာ ၁၉ ရာစုအေစာ ပိုင္းႏွစ္မ်ား ဆီကပါ။ ဒီလို တန္ဖိုးၾကီးျပီး လွပႏွစ္လို ဟမ္းမားစမစ္ (Hammersmith) တဝိုက္ရွိ ထူးစန္းပစၥည္း အေရာင္းဆိုင္ မွာ ဝယ္ယူခဲ့ပါတယ္။ ၁၈၆၅-
ဖြယ္ရ
ရာာ ရတနာကိ
ရတနာကုု ဝတ္ ဆင္သဟ
ဝတဆငသူ ူ ာ ဘုရင့္ မိ
မသားစု
သားစုဝင္
င၊၊ ေဆြေတာ္
တာမ်ဳးေတာ
မ်ိဳးေတာ္ ဒါမွမဟုတ္ ဝန္ၾကီးကေတာ္ ၁၈၆၆ ခုႏွစ္ ပတ္ဝန္းက်င္ ေလာက္က ႐ိုဆက္စတီ ေရးခဲ့တဲ့ ပန္းခ်ီကားမွာ သူ႕ခ်စ္သူ သတို႕ သမီးကို
ေတြထဲက ဘဲျဖစ
ဖစ္
စႏ ္ ိုင္ပါတယ္။ ဒီနဂါးလက္ေကာက္ ဆင္ျမန္းေစကာ ပံုတူကို ေရးခဲ့ပါတယ္။ ပန္းခ်ီဆရာ ဒိန္း ဂါဘရီရယ္ ႐ိုဆက္တီ
(Dante Gabriel Rossetti) ဟာဂ်ိန္းေမာရစ္(JaneMorris) ကိုလည္း မၾကာခဏ အမ်ိဳးသမီး ပံုတူ ကို

-၇- -၈-
 ျမန္မာ့ နန္းစဥ္ရတနာမ်ား
SaiPhyoWaiLin(mmcybermedia) မွ ရိုက္တင္ေပးပါသည္။

ဝန္ ၾကီးအေဆာင္ေယာင္
နၾကးအေဆာငေယာင
ေရးခဲ့ပါတယ္။ ပန္းခ်ီဆရာ ဒိန္း ဂါဘရီရယ္ ႐ိုဆက္တီ (Dante Gabriel Rossetti) ဟာ ဂ်ိန္းေမာရစ္
(Jane Morris) ကိုလည္း မၾကာခဏ အမ်ိဳးသမီး ပံုတူ ေရးေလ့ရွိတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ႐ိုစစ္စတီ က
ဒီလက္ေကာက္အပါဝင္ ပစၥည္း အခ်ိဳ႕ ဂ်ိန္းေမာရစ္ ကိုေပးခဲ့တယ္။ ဂ်ိန္းေမာရစ္ (Jane Morris) အျဖစ္
လူသိမ်ားတဲ့ ဂ်င္နီ (Janey) ဟာ ဆိုရွယ္လစ္ ပန္းခ်ီ၊ ပန္းပု ႏွင့္ ဒီဇိုင္းပညာရွင္ ဝီလ်န္ ေမာရစ္ (William
Morris) ရဲ့ ဇနီးပါ။ ၁၉၃၈ ေမ၊ မွာ ဂ်ိန္းေမာရစ္ ရဲ့ သမီးျဖစ္သူဟာ ရတနာ ပစၥည္း အခ်ိဳ႕ကိုဗစ္တိုးရီးယား
ႏွင့္ အယ္ဘာတ္ျပတိုက္ ကို ေသတမ္းစာ ႏွင့္လႉဒါန္းခဲ့ပါတယ္။ အမ်ိဳးအစား - ဝန္ၾကီးအေဆာင္
အ ေယာင္
အခ်ိန္ကာလ - ၁၉ ရာစု တတိယ ႏွစ္အစိတ္၊ မႏၲေလး၊ Gold relief work, formed by raising and
သီေပါမင္းပါေတာ္မူ ျပီးေနာက္ ၅ ႏွစ္ အၾကာမွာ ဒီလို ျမန္မာျပည္က နန္းတြင္းသုံး ရတနာ ပစၥည္းဟာ finished with repoussé and incised work(Ear tube) Gold sheets and filigree work(Ear
အဂၤလန္ႏိုင္ငံ လစ္စစ္စတာ ကိုေရာက္ေနပါျပီ။ ဒီပစၥည္းမူလ လာရာလမ္းေၾကာင္း ၂ ခုရွိတယ္။ မႏၲေလး tube) Gold sheets and filigree work(Foil order) Engraved thin gold metal foil
ႏွင့္ ရတနာဂီရိ ။ ပါေတာ္မူတဲ့ ေန႕မွာ ရတနာပစၥည္း ေတြေပ်ာက္တယ္လို႕ ဘုရင္ကေရာ၊ ဆင္ျဖဴမရွင္က ေတြ႕ရွိရာေနရာ - မႏၱေလးၿမိဳ႕ ၊ ျမန္မာ
ပါ အဂၤလိပ္အစိုးရကို တိုင္းတန္းထားတာရွိပါတယ္။ ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - သစ္သားေခ်ာင္းငယ္ေလးမ်ားကိုအသုံးျပဳျပီး ယပ္ေတာင္ပံုအရင္ေဖာ္ယူပါတယ္၊
ရတနာဂီရိ ကို ပါေတာ္မူတဲ့ သီေပါဘုရင္ ကလည္း ပါလာတဲ့ ရတနာ ပစၥည္းေတြကို မၾကာခဏဆိုသလို ျပီးေနာက္အသင့္အေနေတာ္ ပိုးထည္စကပ္ပါမယ္၊ ပိုးထည္စေပၚမွာ ႐ိုးရာၾကက္ဥအကာေရာထားတဲ့
ထုတ္ေရာင္းေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီပစၥည္းေတြဟာ နန္းတြင္းသုံးပစၥည္း ရယ္လို႕ ကံေသကံမ ေျပာလို႕မရပါ။ ေရေဆး၊ ေရႊ နဲ႕ ေငြေရာင္ ေတြကိုအသုံးျပဳျပီး ေရးဆြဲတာမ်ိဳးပါ။
မႏၲေလးမွာ သိပ္ခ်မ္းသာ တဲ့ ကုလား၊ တရုတ္ ႏွင့္ ျမန္မာ သူေ႒းေတြ ဆီကလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါေသးတယ္။ အရြယ္အစား -(Shoulder belt) Length 61 cm(Shoulder belt) Width 13.4 cm (maximum)(Ear
အဂၤလန္ႏိုင္ငံကိုပညာေတာ္သင္ ႏွင့္ သံအမတ္ေတြ အျဖစ္လာတဲ့ ျမန္မာေတြက စရိတ္ျပတ္လို႕ေရာင္းခဲ့ tube) Length 9.5 cm(Ear tube) Width 3.2 cm (maximum) (Ear tube) Length 9.5 cm (Ear
တာမ်ိဳး ေရာမျဖစ္ႏိုင္ ဘူးလား လို႕ လူကပ္ ေတြက ေမးလာရင္ လည္းမျဖစ္ႏိုင္ပါလို႕ ဘဲေျဖရပါမယ္။ tube) Width 3.2 cm (maximum)(Foil order) Length 28 cm(Foil order) Width 7 cm
ရတနာ ပစၥည္းေတြက အမ်ိဳးသမီးသုံး ေတြျဖစ္ျပီး ပညာေတာ္သင္ႏွင့္သံအမတ္ေတြ အားလုံး အမ်ိဳးသား လက္ရွိတည္ေနရာ - ဗစ္တိုးရိးယား နဲ႕ အယ္ဘာတ္ ျပတိုက္၊ လန္ဒန္
ေတြၾကီးပါ။ ျမန္မာသံ အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ ကေတာ့ စရိတ္ျပတ္ျပီး ရက္အေတာ္ၾကာ ေသာင္တင္ေနဖူးပါတယ္။ ျပတိုက္ပစၥည္း အမွတ္ - IS.15 to C-1947
ဒီ လက္ေကာက္ကို ျပတိ
ဒလကေကာကကု ျပတုုက္က နဂါးလက္
နဂါးလကေကာကလု
ေကာက္လို႕ ေျပာပါတယ္
ေျပာပါတယ။။ ကြၽန္
နေတာ႔
ေတာ္႔အျမင္
ျ က ေတာ့ ပံုသိပ္ စကားခ်ပ္။ ။မႏၲေလး၊ သီေပါမင္းက အမႈထမ္း အဆင့္ျမင့္နန္းတြင္း အမတ္ၾကီးတစ္ဦးအတြက္ခ်ီးျမင့္တဲ့
မရွင္းပါ။ ေဘးတိ
တုက
ေဘးတ ိ ္ပ
ပံံုျဖစ္ေနပါတယ္။ ေရႊသိပ္မၾကိဳက္ေပမယ့္ လက္ရာဟာ သိပ္အႏုစိတ္ျပီး အဆင့္ျမင့္ ဘြဲ႕တဆိပ္ပါေရႊျပား၊ ေရႊနားေတာင္း၊ ၁၂ ၾကိဳးေရႊစလြယ္ အေဆာင္ေယာင္ေတြပါ။ ဒီလိုအေဆာင္
တယ္
ယလ
တယ ္ ို႕႕ထ
ထင္
ထငတ
င္ ယ္။္
တယ
ယ ေယာင္မ်ိဳးကို ဘုရင္ေရွ႕ေတာ္ ညီလာခံဝင္တဲ့ အကာမွာဝတ္ဆင္တာပါ။

-၉- - ၁၀ -
 ျမန္မာ့ နန္းစဥ္ရတနာမ်ား
SaiPhyoWaiLin(mmcybermedia) မွ ရိုက္တင္ေပးပါသည္။

ရတနာပံ
ရ န ု ေငြြဒဂၤါး
ရာထူးရာခန္ ဘယ္ေလာက္အဆင့္ျမင့္တယ္ဆိုတာကို ေရႊစလြယ္မွာပါတဲ့ ေရႊၾကိဳးအေရတြက္ကိုၾကည့္ျပီး
သိႏိုင္ပါတယ္။ ေရႊစလြယ္ထိပ္ ခ်ိပ္မွာပါတဲ့ အ႐ုပ္၃ခု မွာ ေဒါင္းပံုဟာ ကုန္းေဘာင္မင္းဆက္ကို ကိုစားျပဳ
ပါတယ္။ဝန္ၾကီးရဲ့ ဘြဲ႕နာမည္ကို ေရႊျပားေပၚမွာေရးထိုးထားသလို အနီေရာင္ ဖဲၾကိဳးစကိုျဖင့္ ေခါင္းေပါင္း
ဒါမွမဟုတ္ နဖူးမွာစီးျပီးမွသာ ဘုရင့္ေရွ႕ေတာ္ကိုအခစားဝင္မွာပါ။
(ျပတိုက္ရဲ့မွတ္ခ်က္ကဒီေလာက္ဘဲေရးထားပါတယ္။)

အမွန္ကိုဝင္ခံရရင္ မႏၲေလးေခတ္ မင္းတုန္း၊ သီေပါ ေခတ္အႏုပညာ လက္ရာေတြကို သိပ္အၾကိဳက္ၾကီး ရတနာပံ

ရ န ု ေငြ
ရတနာပု ြဒဂၤ
ေငဒဂၤ
ဂါး(1)
ါး(1)
( )
မဟုတ္လွပါ။ ေဒါင္း႐ုပ္ေဘးက အ႐ုပ္က "ဗ်ာလ" ပါ။ပုဂံ ထီးလိုင္မင္းက်န္စစ္သားလက္ထက္ ကတည္း
က နန္းတြင္းအလွဆင္ရာမွာတြင္က်ယ္စြာအသုံးျပဳပါတယ္။ ရခိုင္ဘုရင္ေတြလည္းသုံးပါတယ္။
ယခုလည္းသုံးဆဲပါ။ သိန္းငွက္ပံုကို ေအာက္ဆုံးမွာေတြ႕ရပါမယ္။ ေရႊျပားေပၚမွာေတာ့ အမ်ားသိ ျခေသၤ့
ပါ။

ဒီဝန္ၾကီး " သတိုးမင္းၾကီးမဟာမင္းထင္စည္သူ" အေၾကာင္းေသေသခ်ာခ်ာ သိပ္မသိပါ။ သိသေလာက္

ေျပာပါမယ္။ မႏၲေလး ဒုတိယ ေရႊအင္ပင္ ေက်ာင္းတကာ တ႐ုတ္သူေ႒း ဦးစက္ရႊင္ (၁၇ မတ္ ၁၉၁၇ မွ ရတနာပံုံ ေငြဒဂၤၤါး(2)
(2)
ကြယ္လြန္) သခၤ်ဳိင္းစာ ၂၉-၃၅ မွာ (မူရင္းအတိုင္း) သတိုးမင္းၾကီး မဟာ မင္းထင္စည္သူ ဟူေသာ အမ်ိဳးအစား - ေငြဒဂၤါး
အမတ္ၾကီး သည္ ၾကံအား ဘန္အား ညဏ္အား လုံးလကို သိသျဖင့္ သားႏွယ္တမွ် ထင္မွတ္၍၊ သီေပါ အခ်ိန္ကာလ - ၁၉ ရာစု
ေရႊနန္းလွ်င္ဘုရားေရွ႕ေတာ္ ဆက္သြင္းရာ၊အလြန္ဝမ္းေျမာက္ေတာ္မူ၍၊ ေက်ာက္စိမ္းအလုပ္အခြန္ေတာ္ ေတြ႕ရွိရာေနရာ - မႏၱေလးၿမိဳ႕ ၊ ျမန္မာ
ထမ္းေဆာင္၊ေကာင္းမြန္စြာကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေစ၊ ဟူေသာအမိန္႕ေတာ္ျမတ္ ခပ္အပ္ေတာ္မူလိုက္သည္ ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ -
အတိင
အတု ု ္းး၊၊ ကူးသန္ းေရာင္းဝယ္၍၊ ဥစၥာအင္
သနးေရာငးဝယ၍၊ အငခြခြင္တ
တုို႕သညမ်ားစြ
သည္မ်ားစြာ တင့္တယ္ ေလသည္။
ယေလသည။ အရြယ္အစား -
သတိုးမင္းၾၾကီ
ကီးမဟာမင္
ဟ မင္းထင္စည္သူ ဟာ ဝင္ရွင္ေတာ္ေတာင္ခြင္ျမိဳ႕စားျဖစ္ျပီး ၁၂၅၄ နတ္ေတာ္ လျပည့္
မဟာ လက္ရွိတည္ေနရာ -
ေက်ာ္
ေက်ာ္္ ၂ ရက္
က်ာ က(္ ၁၅
ရက ၁၅ ဒီ
ဒဇ ီ င္
ငဘာဘာ ၁၈၉၂) မွာကြယ္လြန္။ ျပတိုက္ပစၥည္း အမွတ္ -

- ၁၁ - - ၁၂ -
 ျမန္မာ့ နန္းစဥ္ရတနာမ်ား
SaiPhyoWaiLin(mmcybermedia) မွ ရိုက္တင္ေပးပါသည္။

မႏၱေလးနန္းသုံးယပ္ေတာင္

ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - -သစ္သားေခ်ာင္းငယ္ေလးမ်ားကို အသုံးျပဳျပီး ယပ္ေတာင္ပံုအရင္ေဖာ္ယူပါတယ္၊

ျပီးေနာက္ အသင့္အေနေတာ္ ပိုးထည္စကပ္ပါမယ္၊ ပိုးထည္စေပၚမွာ ႐ိုးရာၾကက္ဥ အကာေရာထားတဲ့
ေရေဆး၊ ေရႊ နဲ႕ ေငြေရာင္ ေတြကိုအသုံးျပဳျပီး ေရးဆြဲတာမ်ိဳးပါ။
အရြယ္အစား - အရွည္ ၃၄ စင္တီမီတာ ၊အက်ယ္(ပြင့္လ်က္)၆၆.၆ စင္တီမီတာ
လက္ရွိတည္ေနရာ - ဗစ္တိုးရီးယား နဲ႕ အယ္ဘာတ္ ျပတိုက္၊ လန္ဒန္

စကားခ်ပ္။ ။သစ္သားေခ်ာင္းငယ္ေလးမ်ားကို အသုံးျပဳျပီး ယပ္ေတာင္ပံုအရင္ေဖာ္ယူပါတယ္၊

ျပီးေနာက္ အသင့္အေနေတာ္ ပိုးထည္စကပ္ပါမယ္၊ ပိုးထည္စေပၚမွာ ႐ိုးရာၾကက္ဥ အကာေရာထားတဲ့
ေရေဆး၊ေရႊ နဲ႕ေငြေရာင္ေတြကို အသုံးျပဳျပီး ေရးဆြဲတာမ်ိဳးဟာ နန္းေတာ္ထဲမွာ အမႈထမ္းေနတဲ့ေတာ္ဝင္
ပန္းခ်ီ ဆရာေတြရဲ့လက္ရာပါ။ ျမန္မာျပည္ ေနာက္ဆုံးဘုရင္ျဖစ္တဲ့ သီေပါကို နန္းခ်ျပီးအေစာင့္အေရွာက္
နဲ႕ျပည္ႏွင္ဒဏ္ေပး တဲ့ ၁၈၈၅ ခုႏွစ္မွာေတြ႕ရွိပါသည္။ မႏၱေလးနန္းေတာ္ အတြင္းရွိဥယာဥ္ေတာ္တြင္းမွာ
ဂီတပညာရွင္၊ အကပညာရွင္ေတြ ေဖ်ာ္ေျဖတဲ့ ဇာတ္ပြဲကို သီေပါမင္း၊ မိဖုေခါင္ၾကီးျဖစ္တဲ့ စုဖုရားလတ္၊
ေမာင္းမ ေခြၽရံေတြ နန္းတြင္း အဝတ္တန္ဆာေတြအျပည့္နဲ႕ ႐ႉစားပံုပါ။

အမ်ိဳးအစား - ယပ္ေတာင္ ဒီယပ္ေတာင္ေလးက စိတ္ဝင္စားစရာပါ။ မႏၱေလးနန္းသုံး ယပ္ေတာင္ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ေတြ႕ဖူးပါ

အခ်ိန္ကာလ - ၁၈၈၀ သည္။ ဒီယပ္ေတာင္ဟာ လက္ရာအေကာင္ဆုံးပါ။ Repair ျပန္ျပင္ထားတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ေတာ့
ေတြ႕ရွိရာေနရာ - မႏၱေလးၿမိဳ႕ ၊ ျမန္မာ အဆင့္တန္းျမင့္ေနျပီျဖစ္တဲ့ ျမန္မာပန္းခ်ီအဆင့္တန္းျမင့္မားမႈကိုေတြ႕ ျမင္ေလ့လာလို႕ရမွာပါ။
ျပတိ
ျပတုုက္ပ စၥည္း အမွတ္ - IM.292
ပစၥ IM.292-1921
1921 ေတြ႕ဖူးသမွ် မႏၱေလးေခတ္ ယပ္ေတာင္ေတြက ဆင္စြယ္ကို သုံးတာမ်ားပါသည္။ အဲဒီေခတ္ အခါကို
ထင္ဟပ္ ေစတဲ့ ပန္းခ်ီေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ဆရာခ်ံဳေရးတာမ်ားပါသည္။ ဘယ္သူေရးသည္ မသိရပါ။

- ၁၃ - - ၁၄ -
 ျမန္မာ့ နန္းစဥ္ရတနာမ်ား
SaiPhyoWaiLin(mmcybermedia) မွ ရိုက္တင္ေပးပါသည္။

၁၈၅၄ခုႏွစ္က ပန္းခ်ီကား ဘုရားေလာင္ းေဗာဓိသတ္ေလာကနာထ

ားေလာငးေဗာဓသတေလာက

၁၈၅၄ခု ႏွစ္က ပန္းခ်ီကားမ်

၁၈၅၄ခႏစ္ ားမ်ား
မ်ား
အမ်ိဳးအစား - ပန္းခ်ီကား ဘု
ဘရားေလာင္
ရားေလာင္းေဗာဓိသတ္ေလာကနာထ
လာက
အခ်ိန္ကာလ - ၁၉ ရာစု အမ်ိဳးအစား - ႐ုပ္ထု/ ႐ုပ္ပြားေတာ္
ေတြ႕ရွိရာေနရာ - ကာလကတၱား အခ်ိန္ကာလ - ၁၀ ရာစု
ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - ေရေဆးပန္းခ်ီ။ ေတြ႕ရွိရာေနရာ - ပုဂံ၊ ျမန္မာ
အရြယ္အစား - အျမင့္ ၄၃.၅ စင္တီမီတာ ၊ အက်ယ္ ၃၅ စင္တီမီတာ။ ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - ေၾကးနီပံုသြင္း၊ ေရႊခ် ႐ုပ္ထု/ ႐ုပ္ပြားေတာ္
လက္ရွိတည္ေနရာ - ဗစ္တိုးရီးယား နဲ႕ အယ္ဘာတ္ ျပတိုက္၊ လန္ဒန္ အရြယ္အစား - အျမင့္ ၇.၂၅ လက္မ ၊ အက်ယ္ ၄.၇၅ လက္မ။
ျပတိုက္ပစၥည္း အမွတ္ - IS.180-1950, IS.179-195, IS.181-1950 လက္ရွိတည္ေနရာ - ဗစ္တိုးရီးယား နဲ႕ အယ္ဘာတ္ ျပတိုက္၊ လန္ဒန္
ျပတိုက္ပစၥည္း အမွတ္ - IM.39-1922
စကားခ်ပ္။ ။ ၁၈၅၂ အဂၤလိပ္ ျမန္မာ ဒုတိယအၾကိမ္ စစ္ျဖစ္ျပီး ျမန္ႏိုင္ငံ ေအာက္ပိုင္း နဲ႕ ရခိုင္ ကိုပါ
အဂၤလိပ္က သိမ္းယူလိုက္ပါတယ္။ ၁၈၅၄ ကုန္ခါနီးမွာ ျမန္မာဘုရင္မင္းတုန္းမင္း (၁၈၅၃-၁၈၇၈) ဟာ စကားခ်ပ္။ ။ဘုရားေလာင္းေဗာဓိသတ္ေလာကနာထ မင္းထိုင္ပံု ဟာ ၁၀-၁၁ ရာစုေႏွာင္းပိုင္းျဖစ္ျပီး
အေရွ႕နန္းမေတာ္ ဘုရားဝန္မင္းၾကီး ဦးေဆာင္တဲ့ သံအဖြဲ႕ကို အိႏၵိယ ဘုရင္ခံခ်ဴပ္ ေလာ့ဒလဟိုစီ အေတာ္ေလးကိုရွားရွားပါးပါးနဲ႕ ၁၀ ရာစု သို႕မဟုတ္ ၁၁ရာစု ေႏွာင္းလား ဆိုတာ ဝိေရာဓိ ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့
နဲ ႕ေတြ႕ ဖိ
န႕ေတြ ဖုု႕ရာ ကာလကတၱား ကိ
ကုုသြားပါတယ္
းပါတယ။။ ဆာအာသာဖယ္ ရာကဒီခရီးမွာ စကားျပန္
ဆာအာသာဖယရာကဒခရးမွ စကာ အျဖစ္လိုက္ပါ လက္ရာမ်ိဳးပါ။ သို႕ေသာ္လည္းဘဲ အေစာပိုင္း ေခတ္ဦး ေသေသသပ္သပ္ အႏုစိတ္ ျခယ္မႈန္းတတ္တဲ့
ခဲ့တာပါ။ ဆာအာသာဖယ္
ဆာအာ ာဖယ္ရာရဲ့ တူမက ျပတိုက္ကို လႉဒါန္းခဲ့တာပါ။ အတူပါလာတဲ့ နန္းတြင္း ပန္းခ်ီ
အာသ လက္ရာမ်ိဳး အျဖစ္ေတြ႕ရပါမယ္။ ဒီမင္းဝတ္တန္ဆာေယာက္်ားပံု ႐ုပ္ထု/႐ုပ္ပြားေတာ္ကို ပုဂံဘုရားပုထိုး
ပညာရွ
ပည
ညာရ
ာရင င
ွ ္ မွတ
တ္္တ
တမမ္
မး္ တင
တင္
ငေ ္ ရး ဆြဲထားတဲ့ ဒီေရေဆး ပန္းခ်ီကား သုံးကားလုံးမွာ ျမန္မာသံအမတ္မ်ားရဲ့ မွာလႉဒါန္းခဲ့တာပါ။
ခန္
နး္ န
ခန နားထည္
နာ
ားထညဝ
ထည္ ္ ါမႈ
ဝါ မက
ဝါမႈ
ါမႈ ႈ ို ေလ့
ကိ ေလလ
ေလ ာခြ
ခြင့္ရ
့ ာာခ ရပပါတယ္
ပါတယ။္
ါတယ္

- ၁၅ - - ၁၆ -
 ျမန္မာ့ နန္းစဥ္ရတနာမ်ား
SaiPhyoWaiLin(mmcybermedia) မွ ရိုက္တင္ေပးပါသည္။

ပုဂံေခတ္ လက္ရာေတြမွာ အိႏၵိယ,ပါလ ( India, Pala ) ဟန္လႊမ္းမိုးမႈေတြကို အမ်ားအားျဖင့္ ဘုရား ေခါင္း၃လုံးု ျဗဟၼ
ျ ာၼ နတ္
န မင္း
ဆင္းတုေတာ္ေတြမွာေတြ႕ရျပီး၊ မဟာယာနဟန္ ေတြကိုေတာ့ေျမပံုဘုရား၊ နံရန္ေဆးေရး ပန္းခ်ီေတြမွာ
အေတြ႕မ်ားပါတယ္။ အပယ္ရတနာ ဘုရားဟာ မဟာယာနဟန္ပါ။
ဟင္ဒူဘာသာ( Hindu ) အယူဝါဒကိုေတာ့ ေဗဒင္ ၊အခါေပး နဲ႕ နတ္ဘုရား႐ုပ္ထုအခ်ိဳ႕ ေတြမွာ ေတြ႕ရ
ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပုဂံေခတ္ ကိုးကြယ္ ယံုၾကည္မႈ ဟာအမ်ား ထင္သလို ဗုဒၶဘာသာ တစ္ခုတည္း
မဟုတ္ပါ။ ေနာက္ျပီး စိတ္ဝင္စားစရာအျဖစ္ လူေျပာမ်ားလွတဲ့ အရည္းၾကီး ကိုးကြယ္မႈကိုဘယ္ေက်ာက္
စာ၊ ဘယ္လိုအေထာက္ ထားမ်ိဳးမွာမွရွာမရပါ။ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့မင္း ေတြအေနျဖင့္ ဘယ္ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈ
ကိုမွ ဖိႏွိပ္တာမ်ိဳးကိုမရွိပါ။ အနိ႐ုဒၶ (အမ်ားေခၚ အေနာ္ရထာ) မင္းဟာ မဟာယာနဗုဒဘ
ၶ ာသာ ကိုးကြယ္
ယံုၾကည္မႈကိုပါ ခ်ီးျမင့္တယ္ဆိုတာ သူကိုယ္တိုင္ျပဳလုပ္လႉဒါန္းတဲ့ ေျမပံုဘုရား ေနာက္ေက်ာစာမွာ

ဧေသာ ေလာကနေထာ မဟာရာ

ဇသိရီ အနိ႐ုဒၶေဒေဝနကေတာ
မိမုတၱ မုတံၱ သဟေတၱေနဇာတိ ေခါင္း၃လုံး ျဗဟၼာနတ္မင္း
အမ်ိဳးအစား - ေခါင္းသုံးလုံး ျဗဟၼာနတ္မင္း
(ျမန္မာလိုျပန္ကေတာ့) အခ်ိန္ကာလ - ၁၁ ရာစု
ဤေလာကနာထ(ဘုရားေလာင္း) ပံုေတာ္ကိုသိရီအနိ႐ုဒၶေဒဝ မင္းၾကီးလည္းသံသရာမွ ထြက္ေျမာက္ရန္ ေတြ႕ရွိရာေနရာ - ပုဂံ၊ ျမန္မာ (သိပ္မေသခ်ာ၊ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိ)
ကိုယ္တိုင္လုပ္သည္။ ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - ခဲညိဳေရာင္(မီးခိုးေရာင္)သဲေက်ာက္အမာတစ္မ်ိဳးကို ေက်ာက္စစ္ပညာရွင္က
ဒီေျမပံုဘုရား(အုတ္ခြတ္ဘုရား)ကို ခန္႕မွန္း ၁၉၃၈ေလာက္က ပခုကၠဴေရစၾကိဳ ကားလမ္း၊ ပခုကၠဴက ၁၂ ထြင္းထုထားသည္။
မိုင္ကြာ ကန္သစ္ရြာသူၾကီး ဦးဘတင္က ေက်ာက္စာဝန္ေဟာင္း ဦးျမဆီလာေပး / လာျပ (ေပးလား/ အရြယ္အစား - အျမင့္ ၃၃.၅ စင္တီမီတာ ၊ ေအာက္ေျခအက်ယ္ ၂၂.၂ စင္တီမီတာ
ျပလား မေသခ်ာ) တယ္
တယလုလိုဆိုပါတယ္
ါတယ။။ ကြၽန္ ေတာ္ကိုယ္တ
နေတာကု တုိုင္လ ဲမျမင္ဖူးပါ။
လမျမငဖူ လက္ရွိတည္ေနရာ - ဗစ္တိုးရီးယား နဲ႕ အယ္ဘာတ္ ျပတိုက္၊ လန္ဒန္
ျပတိုက္ပစၥည္း အမွတ္ - IM.39-1917

- ၁၇ - - ၁၈ -
 ျမန္မာ့ နန္းစဥ္ရတနာမ်ား
SaiPhyoWaiLin(mmcybermedia) မွ ရိုက္တင္ေပးပါသည္။

၁၂ ရာစု ပုဂံ စဥ့ထ

္ ည
ည္ ေက်ာကျပ
ေက်ာက္ျပား
စကားခ်ပ္။ ။ေခါင္းသုံးလုံး ျဗဟၼာနတ္မင္း ေက်ာက္စစ္႐ုပ္ႂကြသည္ ဟိႏၵဴ (Hindu) နတ္ဘုရားေတြ
ျဖစ္သည့္ " ျဗဟၼာ"ဆိုတဲ့ ဖန္ဆင္းရွင္၊ "ဗိႆႏုိး"ဆိုတဲ့ ေစာင့္ေရွာင့္သူ၊ "သိဝ"ဆိုတဲ့ ဖ်က္စီးသူ ဟု
ဆိုေသာ နတ္ဘုရားေတြကိုကိုယ္စားျပဳပါသည္။ ဟိႏၵဴ (Hindu) နတ္ဘုရားေက်ာင္းနံရံ ခပ္ျမင့္ျမင့္ေနရာ အမ်ိဳးအစား - စဥ့္ထည္ ေက်ာက္ျပား
မွာ ဒီေက်ာက္စစ္႐ုပ္ႂကြပံုပါ ေက်ာက္ျပားကို ကပ္ျပီး အလွဆင္မယ္။ နတ္မင္းဟာ ေျခတမလင္ေခြ ထိုင္ အခ်ိန္ကာလ - ၁၂ ရာစု ( ပုဂံ )
လွ်က္ လက္အုပ္ခ်ီထားပါသည္။ နမသၠာရမုျဒာပါ။ ေခါင္းသုံးလုံးဟာ သက္ဆိုင္ရာ အရပ္ေတြကို မ်က္ႏွာ ေတြ႕ရွိရာေနရာ - ပုဂံ
မူထားပါသည္။ ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - - ရႊင့္ေစး ကိုအုတ္ရေအာင္ ုတ၊္ ျပီးရင္စဥ္
ာင္အရင္ဖတ္ ဥ့ရ္ ည္သုတ္လို႕အလြယ္ရွင္းပါရေစ။
အရြယ္အစား -အျမင့္ ၂၆.၅ စင္တီမီတာ ၊ ထု(အထူ) ၃.၅ စင္တိမတ
ီ ာ ၊အက်ယ္ ၂၆.၅ စင္တီမီတာ၊
က်စ္ဆံမီးက်စ္ထားတဲ့ ဆံပင္ေတြသည္ အေပၚကို အဖ်ား႐ႉးခြၽန္တက္သြားျပီး ၾကာပန္း ထိပ္ဖူးနဲ႕အေပၚ လက္ရွိတည္ေနရာ - ဗစ္တိုးရီးယား နဲ႕ အယ္ဘာတ္ ျပတိုက္၊ လန္ဒန္
မွာ အဆုံးသတ္ထားတဲ့ အေသးစိပ္လက္ရာပါသည္။ ခႏၶာကိုယ္အေပၚပိုင္းမွာ ေတာ့အဝတ္မပါ။ ျပတိုက္ပစၥည္း အမွတ္ - IS.127-1999
စကားခ်ပ္။ ။ဒီအစိမ္းေရာင္ စဥ့္ထည္ေက်ာတ္ျပား ဟာ ၁၂ ရာစုမွျပစ္ျပီး ယေန႕ျမန္မာလို႕ေခၚတဲ့
ေအာက္ပိုင္းမွာ အဝတ္စည္းထားတယ္ဆိုတာသိသာေစဖို႕အေရးေၾကာင္း(ေကာက္ေၾကာင္း)အျဖစ္္ေတြ႕ ဘားမားကပါ။နံရံ ဒါမွမဟုတ္ ၾကမ္းခင္းအျဖစ္ အသုံးျပဳတာမ်ိဳးပါ။ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိတာကေစတီရဲ့ေအာက္ေျခ
ရပါမည္။ ဗုဒၶဘာသာရဲ့အေငြ႕သက္ေတြျပစ္တဲ့ လက္အုပ္ခ်ီထားပံု၊ ထိုင္ေနပံု ကိုယ္ေနဟန္ထား၊ နားရြက္ ရွိ နံရံမွာ အလွဆင္ ေက်ာတ္ျပား အျဖစ္ အသုံးျပဳတာ မ်ိဳးပါ။ ဒီလို အလွဆင္ေက်ာတ္ျပား ေတြဟာ ဗုဒၶ
ရွည္ စတာေတြကို ဒီေက်ာက္စစ္ ႐ုပ္ႂကြေလးမွာေတြ႕ရမွာပါ။ ဒီေက်ာက္စစ္ျပားဟာ အရင္းမူလေနရာ ဘုရားရွင္ရဲ့ ဘဝေဟာင္း ျဖစ္စဥ္ေတြျဖစ္တဲ့ ငါးရာငါးဆယ္ ဇာတ္နိပါတ္ ေတာ္ေတြကို ေဖာ္ျပတာပါ။ Alex
ဘယ္ေနရာကဆိုတာအတိအက်မသိႏိုင္ေသးပါ။ အေရွ႕ဘဂၤလား ကလဲ ျဖစ္ႏိုငပ
္ ါတယ္။ Biancardi ကျပတိုက္ကိုလႉဒါန္း ခဲ့တာပါ။ စဥ့္ရည္သုတ္လိမ္းတဲ့ သဲအုတ္ဇာတ္ေတာ္ ေတြ႕ႏိုင္တဲ့ ေနရာ
ေတြကေတာ့
ေဒါက္တာ ေဂ်. အန္ဒါစင္ (Dr J. Anderson) ရဲ့ ကိုယ္ပိုင္စု ေဆာင္းမႈေတြထဲက တစ္ခုျဖစ္ျပီး သူ႕ဇနီး ေရႊစည္းခုံ - ၁၁ ရာစုႏွစ္၊ အာနႏၵာ- ၁၁ ရာစုႏွစ္၊ စူ႒ာမုနိ - ၁၂ ရာစုႏွစ္၊ စိုးမင္းၾကီးေစတီ - ၁၃ ရာစုႏွစ္
သည္ Mrs G.S. Anderson အတြက္ ထားရစ္ခဲ့တာပါ။ ေဒါက္တာ ေဂ်. အန္ဒါစင္ဟာ ၁၈၉၆ ခုႏွစ္၊ ထီးလိုမင္းလို - ၁၃ ရာစုႏွစ္၊ ဓမၼရာဇက - ၁၃ ရာစုႏွစ္၊ မဂၤလာေစတီ - ၁၃ရာစုႏွစ္၊ မာန္ေအာင္ေစတီ
ျဗိတိသွ် အစိုးရရဲ့ ပထမဆုံး ေလ့လာေရးခရီးစဥ္ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအထက္ပိုင္း ကိုျဖတ္ျပီး တ႐ုတ္ျပည္ -၁၃ ရာစုႏွစ္။
ယူနန္
နဘကဘက္ ေလ့လာေရး ခရီ
ခရးသြ
းသြားအဖြဲ႕ဝငေတြ
ဝင္ေတြထဲက တစ္
တစဦးပါ။
ဦးပါ။ ၁၈၉၁ ခုႏွစ္ေလာက္က ဂ်ာမန္အမ်ိဳးသား ဘူမိေဗဒပညာရွင္ Dr. Fritz Von Noetling ခိုးယူစဥ္က
စဥ့္ထည္ ေက်ာတ္ျပား ၅၀၀ ခန္႕ပါသြားႏိုင္ပါတယ္။ အခုျမင္ေနရတဲ့ ဗစ္တိုးရိးယား နဲ႕ အယ္ဘာတ္
ျပတိုက္၊ လန္ဒန္က စဥ့္ထည္ ေက်ာတ္ျပားဟာ အဲဒိအခိုးခံရတဲ့ အထဲက တစ္ခုျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

- ၁၉ - - ၂၀ -
 ျမန္မာ့ နန္းစဥ္ရတနာမ်ား
SaiPhyoWaiLin(mmcybermedia) မွ ရိုက္တင္ေပးပါသည္။

စကားခ်ပ္။ ။ျမတ္စြာဘုရားရွင္ တရားအားထုတ္စဥ္ သေဗၺညဳတညဏ္(အရာအားလုံးကိုထိုးထြင္းသိျမင္

မာန္
နစစ္သည
ည္ ေျမြ
ျ ြေခါင္းထြြက္ ေတာ္မူေသာညဏ္) မရေအာင္ မာန္နတ္မင္းနဲ႕ သူ႕စစ္သည္ေတာ္ေတြက ဘုရားရွင္ကို ျခိမ္းေျခာက္
ေႏွာင့္ယွက္ ရာမွာပါတဲ့ မာန္စစ္သည္ ႏွစ္ဦးပံုပါ။ စစ္သည္ႏွစ္ဦး၏ ဦးေခါင္းထက္တြင္ ေျမြဆိုးကိုလည္း
ေကာင္း၊ လက္တြင္ဓားကိုင္စြဲထားသည္ကို လည္ေကာင္းေတြ႕ရပါမယ္။ ေအာက္ကစာ
" မာန္စစ္သည္ေျမြေခါင္းထြတ္" ကိုေတာ့ ရွင္းျပရန္ မလိုေတာ့ပါ။ ၁၉ရာစု အေစာပိုင္းကာလ ဘိုးေတာ္
ဘုရားလက္ထက္ မင္းကြန္း ပုထိုးေတာ္ၾကီး တည္ေဆာက္စဥ္ ဒီအလွဆင္ေက်ာတ္ျပား (စဥ့္ျပား)ေတြကို
အသုံးျပီးျပဳခဲ့တာပါ။ ၁၈၁၉ မွာ ဘိုးေတာ္ဘုရား နတ္ရြာလားေတာ့ ပူထိုးေတာ္ၾကီးလဲ မျပီးဘဲ က်န္ခဲပ
့ ါ
တယ္။
ဒီေနရာမွာ ေျပာစရာေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ ဒီစဥ့္ကို စေျပာမယ္ ျပတိုက္က ဘာေၾကာင့္မ်ား ေအာက္
ေျခက ဂဏန္း၄၄၉ ကို မရွင္းလဲ မသိပါ။ ပံုကိုေသခ်ာၾကည့္ရင္ ျမင္ေနရပါတယ္။ ျပစ္ႏိုင္ေျခရွိတာက
ဒီစဥ့္ကြင္းရဲ့ အမွတ္စဥ္ ျဖစ္မယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။ ေနာက္ျပီး ေဘးေဘာင္ အနားသတ္မွာ ပန္းပြင့္လိုလို
ထင္ရေပမဲ့ အလွဆင္တဲ့ ပန္းပြင္႐ိုး႐ိုး မဟုတ္ပါဘူး။ ဓမၼလွည္းဘီးလို႕လူသိမ်ားတဲ့ The Wheel Of
Dharma ပါ။ မာန္နတ္မင္းနဲ႕အေပါင္းပါေတြကို တရားဓမၼျဖင့္ ေအာင္ျမင္ျခင္းကို ေဖာ္ေဆာင္ပါတယ္။
ဝတ္စားဆင္ယဥ္မႈမွာ ေအာက္ပိုင္း ကုန္းေဘာင္ေခတ္အဝတ္စား နဲ႕ အေပၚပိုင္းအဝတ္မပါ။ မ်က္ႏွာတြင္
အေမႊးရွည္ရွည္ မႈတ္ဆိတ္ေတြ.ရပါမယ္။ ထူးထူးျခားျခားလို. ထင္မိပါတယ္၊ ၁ ၉ရာစုဦးလက္ရာ ေတြမွာ
မာန္စစ္သည္ ေျမြေခါင္းထြက္ ဒီလိုအေမႊး ရွည္ရွည္အေတြ႔ရနည္း လြန္းလို.ပါ။ ဒီလိုအလွဆင္ စဥ့္ကြင္းေတြကို ၁၁ရာစု ေခတ္လယ္ ပုဂံ
အမ်ိဳးအစား - စဥ့္ထည္ ေက်ာက္ျပား ငကၽြဲနေတာင္းဘုရားမွာစေတြ.ရ ပါတယ္။ ပုဂံေခတ္ စဥ့္ဖိုေဟာင္းကိုျမင္းကပါရြာမွာေတြ.ရတယ္။
အခ်ိန္ကာလ - ၁၉ ရာစု အေစာပိုင္း ရခိုင္ဘက္မွာေတာ့ ၁၄၃၀တည္တဲ့ ေျမာက္ဦးျမိဳ႕ မွာေတြ.ေနရပါျပီ။ အခုဒီ ၁၉ရာစုဘိုးေတာ္ လက္ထက္
ေတြ႕ရွိရာေနရာ - အင္းဝျမိဳ႕ေဟာင္း၊ စဥ့္ကြင္းကိုေတာ့ ၁၇ရာစုလယ္ကစျပီးအေတြ.ရမ်ားတဲ့ စစ္ကိုင္း ဝန္းက်င္က စဥ့္ဖိုေတြကဘဲျဖစ္မယ္။
ျပဳလုပ္ပ ံု ညးပညာ
ပုန ည္းပညာ - ရႊင့ေ
္ စး ကု
ကိအု ုတ္ရ ေအာင္အရင္ဖတ
ရေအာငအရငဖု ု ္၊ ျပးရငစဥ့
ျပီးရင္စဥ့ရ
္ ညသု
ည္သတု ္လ
လု႕ို အ
အလြယ္ရွင္းပါရေစ။ စဥ့္ဖိုေဟာင္းေတာ့ မတူးလို႕ မေတြ.ရေသးပါ။ ေနာက္ဆုံးေျပာခ်င္တာက ပုထိုးေတာ္ၾကီးပါ။
-အျမင့
အရြယ္အစား -အ
အျမင့္ ( ပတ္လည္ ) ၂၂ ဒသမ ၅ စင္တီမီတာ ဘိုးေတာ္ဘုရားေနာက္ ဘယ္ျမန္မာဘုရင္မွ ျပီးေအာင္ဆက္မတည္ပါ။ " ဘုရားလဲျပီးျပည္ ၾကီးလဲပ်က္"
လက္
လက
က္ရတည
ိွ ည
တ ည္္ေနရာ
နရ
န ဗစ္
ရာ - ဗစ
ဗစ္တိုးရီးယား နဲ႕ အယ္ဘာတ္ ျပတိုက္၊ လန္ဒန္ ဆိုတဲ့ တေဘာင္ ေၾကာက္လို႔ဘဲျဖစ္မွာပါ။ ဒါလည္း ေကာင္းပါတယ္။ ေရွးလက္ရာမပ်က္ေလ့လာလို႕ရ
ျပတိ
ျ တိ
ျပတုုက
ိ ္ပစၥ
စည ၥည္္း အမွ
အမတ
အမ ွ ္ - IM
IIM.134-1925
M.13
34
4-1
-1992
25 တာေပါ့။

- ၂၁ - - ၂၂ -
 ျမန္မာ့ နန္းစဥ္ရတနာမ်ား
SaiPhyoWaiLin(mmcybermedia) မွ ရိုက္တင္ေပးပါသည္။

န၀တ ပတၱျမားႀကီး ကမၻာ့အႀကီးဆံုး ေမြးပုလဲ

မွတ္ခ်က္။ ။ ကမၻာ့အႀကီးဆံုး ေမြးပုလဲ ကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ထြက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ အရြယ္အစားပမဏ

အတိအက် ကို ထုတ္ေဖၚေပးထားျခင္းမရွိေသးပါ။

န၀တ ပတၱျမားႀကီး
THIS UNIQUE
FLAWLESS AND PRICELESS OF CRIMSON ROSE COLOURS
43 mm x 37mm x 33 mm
WEIGHED 504.5 CARTS. WHEN REFINED
THE WEIGHT IS 496.5 CARATS
IT WAS RECOVERED FROM MOGOK TREASURE LAND IN EARLY 1990.

- ၂၃ - - ၂၄ -