1

ཉམས་%ད་'ལ་བའི་,ག་.ིད་བ/གས་སོ།།

!ན་$་བཟང་པོ་*བ་བདལ་འ.ོ་བ་འ/ེན།། རང་རིག་མངོན་6་7ར་ལ་8ག་འཚལ་ལོ།། རིག་འཛ;ན་དཔོན་གསས་མཁའ་འ.ོ་བཀའ་?ོང་ཚ@གས།། 8ོགས་བA་

!ན་ནས་Bགས་Cེའ་ི འོད་Dང་ལ།། ཟབ་ལམ་གནད་Eི་བཀའ་F་བGོལ་6་གསོལ།། དགོངས་Hད་ཉམས་Eི་མན་ངག་*ད་པར་ཅན།། Kན་Hད་ཡི་གེར་བཀོད་པའི་
Mགས་མེད་Eང༌།། Oོངས་པའི་བCེད་Pང་བQེ་བའི་བསམ་པས་ནི།། དོན་དང་མBན་པར་Rར་ཞིང་བTེབས་པ་དག མཁའ་འ.ོ་བཀའ་?ོང་ཚ@གས་ལ་བཟོད་པར་
གསོལ།

ཞང་$ང་%ན་'ད་)ི་+ིད་རིམ་ལག་ལེན་བ$གས་སོ།།
5ན་6་བཟང་པོ་9བ་བདལ་འ;ོ་བ་འ<ེན།།རང་རིག་མངོན་=་>ར་ལ་?ག་འཚལ་
ལོ།།གཉིས་པ་བར་=་'ད་Bིན་ཞིང་;ོལ་བར་Cེད་པ་དངོས་གཞིའི་རིམ་པ་ལ་གDམ་
Eེ།ཐོག་མར་སེམས་མ་ཟིན་པ་ཟིན་པར་Cེད་པ་དང༌།བར་=་<ན་པ་མི་གནས་པ་གནས་
པར་Cེད་པ་དང༌།ཐ་མར་རང་རིག་མི་གསལ་བ་གསལ་བར་C་བའོ།།
དང་པོ་ལ་Hོན་མ་ལས།<ན་པའི་སེམས་ནི་འོད་ལ་བIང༌།།ཞེས་དང༌།མཐིང་ཤ ོག་
ལས།འོད་9ིམ་འཁོར་བའི་དམར་+ིད་ཅེས་གDངས་པས།དེ་ལ་གDམ་Eེ།Mས་)ི་གནད་
དང༌།N་Eངས་)ི་གནད་དང༌།བOབ་Cའི་གནད་དོ།།
དང་པོ་ལ་Mས་)ི་?ག་P་Q་ཡིས་Sོག་)ང་བཅིང་ཞེས་པ།Bད་)ི་T་Uང་Vོམ་?ིར་Wིལ་
Xང་བཅའ།Yས་ཚZགས་+ོལ་[ར་Vོམ་?ིར་ཚZགས་པ་བSང༌།འ=ལ་Cེད་གནས་D་
ག\ན་?ིར་མཉམ་བཞག་བཅའ།]་བ^ོད་Tོལ་བ་གཞོམ་?ིར་མ;ིན་པ་ད_ག གIང་
འཛZན་ག\ན་ལ་བོར་?ིར་N་Eངས་གཟིར།དེ་ཡང་གཡོན་Eེང་=་འདོན།གཡས་ནི་འོག་6་
མནན།Sིན་ལག་ཡིད་ཙམ་བ5ག་པ་ནི་9ད་པར་bི་གནད།དེའ་ི =ས་D་c་བཞི་T་བཞི་
ལས་སོགས་Mས་ཆ་ཆ་ནས་+ིམས་)ིས་བHིམས་ལ་ག\ན་ནོ།།
 2

གཉིས་པ་ལ་མ=ན་?ོགས་མི་ཉེ་མི་རིང་བའི་སར།འོད་འཁོར་རིམ་པར་བeོར་Eེ།རིག་པ་
མིག་དང་བfན་ལ་bེན་gར་གཡས་གཡོན་=་N་བ་མ་ཡིན་པ།མ=ང་hགས་<ིལ་ལ་iར་
hགས་D་འ[གས་པའི་hལ་ལམ།ཁབ་མིག་6་jད་པ་འkད་པའམ།འབེན་ལ་མདའ་
འཕེན་པ་Nར།Mས་)ི་mམ་འ>ར།ངག་གི་བ^ོད་Tོལ།སེམས་)ི་n་བསམ་?ི་མནོ་གང་
ཡང་མེད་པར་oིག་གེ་བ་ལ།རང་Mགས་Tེ་གཅིག་6་6་རེ་pིང་ངེ་ཝལ་ལེ་rག་གེ་གཟིར་
རོ།།
གDམ་པ་ལ་དེའ་ི =ས་ཁ་s་t་s་ཅི་uང་ཡང་རང་བབས་D་བཏང༌།Mས་སེམས་ག\ན་
ཞིང་གནད་ལ་བོར་བར་C།gན་ཚད་ནི་n་gན་དང་ལ་སལེ་འོད་ཉིས་བP་ལ།དེ་ནས་?ི་
gན་ལ་Dམ་བP་ལས་སོགས་D་[ན་ཐང་=་wར་བའོ།།ཡང་n་དགོང་=ས་D་སངས་
Pས་སེམས་ཅན་བཟང་ངན་ཡོད་མེད།N་མཁན་xོམ་མཁན་ཐམས་ཅད་ཁོ་Y་འ=ག་
པས།ཁོ་ལ་'་yེན་ངོ་བོ་གIགས་དCིབས་ཁ་དོག་མཚན་ཉིད་ངོས་བIང༌།ཅི་འ<་བ་ཞིག་
འ=ག་ཡང་ཡང་N་Y་བ\ག་ལ་<ི།ཡང་དང་པོ་uང་ས་བར་=་གནས་ས་ཐ་མ་འ;ོ་ས་
ཚzལ་=་ག$ག ཡང་?ི་འuང་བ་ནང་{་Mས།མཐོ་བ་|ི་བོ་ནས་དམའ་བ་}ང་མཐིལ་ཡན་
ཆད་ལ་འཚzལ་=་ག$ག Wོན་ཡོན་bི་$་ག6ག་C།ལེགས་པར་ཤ ེས་པས་Tད་བཅད།དེ་
Nར་ཉམས་D་~ངས་པས་ཅི་ཞིག་ལ་འ>་Cེད་)ི་<ན་པ་mལ་=་ཕེབས་ནས།འཛZན་མེད་
ཆེན་པོ་རབ་Yས་•ལ་འཁར་གཞོང་=་བ\ག་པ་N་[།གང་ལ་ཡང་ཉམ་མི་ང་བ།འpིང་
€གས་•བས་ནས་s་འ<ེན་པ་N་[་g་རེ་pིང་ངེ་བ་ལ་མ་ཡེངས་པ་དང༌།ཐ་མ་[ང་བས་
Tི་ལ་འཇིབས་པ་N་[་mམ་འ>ར་\ང་ཟད་དང་ཆས་པར་འuང་Eེ།mལ་=་ཕེབས་ཤ ིང་
ཟིན་ƒགས་ཚང་བ་དང༌།མཚན་མེད་ལ་ཕབས་ལ་བxོམ་=་ག$ག་གོ།།དེ་ལ་ཡང་ཟིན་
 3

ƒགས་མ་ཚང་ན།རིག་པ་མ=ང་hགས་D་མཁའ་ལ་གཏད་དེ།„ྃ་oི་ལས་སོགས་མ་ནིང་
H་གང་ཡང་Yང་བ་ལ་+ིད་དོ།།དེས་)ང་དཀའ་ན་ངལ་=བ་)ི་ལས་Tོལ་བས།=བ་པ་དང་
ངལ་སོས་དང་བfན་ཏེ་+ིད།དམིགས་ƒེན་)ང་མེ་ལོང་‡་j་མཛzད་ˆ་ལས་སོགས་D་
གཏད་དོ།།ལར་མེ་Uང་ཤ ས་ཆེ་བ་ལ་ཟིན་ƒགས་n་བར་འོང་Eེ།^ེས་ནས་གགས་D་
འ;ོ།s་Uང་ཤ ས་ཆེ་བ་ལ་ཟིན་ƒགས་འ?ི་Eེ་^ེས་ནས་;ོགས་D་འོང་། nར་+ིད་མ་ཕོག་
ན།བ‰་ཐབས་ƒེན་འpེལ་bིས་+ིད་པ་O།<ེད་པའི་རིགས་ལ་C་ཤ ར
ོ ་བས་གདབ་པར་
དཀའ།བ\ད་Šན་bི་དཔོན་གསས་ཡོད་ན་གང་ལ་མི་ཐེབས་མི་Sིད།རང་རིག་པའི་Pལ་
པོ་བཙzན་=་ཟིན་པས།སེམས་འuང་<ན་པའི་དམག་མི་ཆམ་ལ་ཕེབས།ƒོག་ཚzགས་འ‹ལ་
པའི་9ི་Œོད་‰ང་ལ་ཐོགས་པ་ཡིན་ཏེ།|ི་'ད་ལས།Pལ་པོ་བཙzན་=་བIང༌།དམག་མི་
ཆམ་ལ་ཕབ།ཉོན་མོངས་པའི་9ི་Œོད་ག6ན་ལ་བཏགས་ཞེས་དང༌།Mང་•ག་ལས།མཚན་
མ་དག་ལ་སེམས་གཏད་ན།ཇེ་ཞི་ཇེ་ཞི་mམ་ƒོག་ཞི།ཇེ་གསལ་ཇེ་གསལ་ཡེ་ཤ ས
ེ ་
Wེ།།ཞེས་གDངས་སོ།།མཚན་མ་སེམས་འཛZན་bི་+ིད་Ž་ཡ་Bར་རོ།།
གཉིས་པ་མི་གནས་པ་གནས་པར་C་བ་ལ།བxོམ་པའི་གནས་རང་བཞིན་bི་•ན་པ་དང་
Šན་པ།ས་iག་pག་iག་|ིལ་པོ་ཁང་པ་གང་ཡིན་ཡང༌།ཡང་ཐོག་མཐོ་ཞིང་ནང་ཡངས་
པ་ལ།ཞལ་ལ་ལེགས་པར་Cས་ལ་གསལ་•ང་?ི་Yབ་ལ་ནང་ཡངས་པ།xོ་འ9ོག་རིམ་པ་
གDམ་ཡོད་པས་བཅད་པའི་ནང་=།tང་བའི་གསལ་•ང་\ང་ཙམ་ཡང་མེད་པར་འ=ག་
ས་བདེ་བར་བཅས་ཏེ།
ཉམས་D་~ངས་hལ་ལ་གDམ་Eེ།ཇི་Nར་xོམ་པ་དང༌།དེའི་བOབ་C།'ད་ལ་འཆར་
hལ་ལོ།།དང་པོ་གཟེར་[་ལས།བVམ་པ་གDམ་bིས་གཡེང་བའི་ལས་wང༌།‘ོད་པ་
 4

གDམ་bིས་~ོ་mལ་=་དབབ།།ཅེས་པ་ལ་གDམ་Eེ།Mས་)ི་C་བ་བVམས་ནས་Cར་
མེད་=་‘ོད་པ།ངག་གི་]་བ་བVམས་ནས་བ^ོད་མེད་=་‘ོད་པ།སེམས་)ི་<ན་པ་བVམ་
ནས་བསམ་འདས་D་‘ོད་པས།མི་ƒོག་པའི་ཏིང་འཛZན་Wེ་བའོ།།
དང་པོ་ལ་འོ་eོལ་mམས་)ིས།ཚ’་རབས་ནས་ད་Nའི་བར་=་Mས་ཇི་%ེད་ཅིག་
~ངས།ལས་དག་མ་དག་ཇི་%ེད་ཅིག་|ད་པ་ཐམས་ཅད།དོན་མེད་Tོལ་Cས་“ག་བnལ་
འབའ་ཞིག་=་སོང་བས།འ‹ལ་ཞིང་འཁོར་བས།ད་ནི་ད•ས་ཤ ེས ་པར་C་Eེ།Mས་)ི་C་
Cེད་མི་དགེ་བ་གDམ་མམ།Mང་མ་བEན་སོ་ནམ་ཚzང་+ོམ་'ག་འ=ར་བཟའ་བཟོ་C་
Cེད་།མཐའ་ན་དགེ་བའི་Tོལ་བཅས་?ག་དང་བeོར་བ། ?ག་P་འ‹ལ་འཁོར་ལས་
སོགས་)ང་བཤོལ་ལ་རེས་ཤ ག
ི ་Cར་མེད་=་‘ོད་ལ་ངལ་སོས་D་ག$ག དེ་Nར་མ་Cས་
ན་C་Cེད་t་ཚzགས་)ིས་T་འ‹ག དེས་Uང་འ‹ག དེས་སེམས་འ‹ག་ནས་མི་ƒོག་པའི་
ཏིང་ངེ་འཛZན་Wེ་བའི་གནས་མེད་པའི་?ིར།དེ་Nར་‘ོད་པས་T་=ལ་Uང་འཇགས་ཤ ེས་པ་
རང་ས་ཟིན་ནས་མི་ƒོག་པ་གནད་=་ཕེབས་པས།དེས་ནས་9ད་པར་bི་Mས་གནད་
ལ།?ག་P་Q་ཡིས་Mས་)ི་Sོག་)ང་བཅིངས་ཞེས་པས།ཞབས་Wིལ་Xང༌།?ག་མཉམ་
བཞག xལ་ཚZགས་<ང་པོ།མ;ིན་པ་\ང་ཙམ་ད_ག |ན་ཐད་དཀར་བNའོ།།
གཉིས་པ་ལ་འོ་eོལ་mམས་)ིས་ཚ’་རབས་ནས་ད་Nའི་བར་ལ།ངག་གི་བ^ོད་ཚzགས་
བཟང་ངན་འpིང་གDམ་ཇི་%ེད་ཅིག་བ^ོད་པ་ཐམས་ཅད།དོན་མེད་Tོལ་Cས་“ག་བnལ་
bི་'་འབའ་ཞིག་6་སོང་བས།དེ་རིང་ནས་ངག་གི་མི་དགེ་བ་བཞི་ལས་སོགས་པ་མ་དག་
པ་དང༌།Mང་མ་བEན་ལོང་གཏམ།5་རེ་བཞད་བགད་ཁ་ད་‘ེང་ལོང་mམས་དང༌།དགེ་བ་
ཡིན་ཡང་བ”ས་བ^ོད་འདོན་དCངས་bེར་བ་ཐམས་ཅད་)ང་wངས་ལ།བ^ོད་མེད་
 5

•གས་པའི་hལ་=་–ོད་ལ་ངལ་སོས་D་ག$ག དེ་Nར་བ\གས་པས་བ^ོད་ཚzགས་
བWེད་པའི་Uང་མི་གཡོ།T་མི་འ_ལ།སེམས་མི་འ‹ག་པས།མི་ƒོག་པའི་ཏིང་འཛZན་Wེ་
བའི་དགོས་པ་ཡོད་དོ།།
གDམ་པ་ལ།འོ་eོལ་mམས་)ིས་ཚ’་རབས་ནས་ད་Nའི་བར་=།ཡིད་)ིས་བཟང་ངན་bི་
<ན་བསམ་ཇི་%ེད་བསམ་པ་ཐམས་ཅད།དོན་མེད་Tོལ་Cས་“ག་བnལ་འབའ་ཞིག་6་
སོང་ནས་འ‹ལ་ཞིང་འཁོར་བས།དེས་ན་དེ་རིང་ནས་སེམས་)ི་ངན་ƒོག་མི་དགེ་བ་
གDམ་=ག་Q་སོགས་དང༌།Mང་མ་བEན་nར་Cས་ཟིན་དང་།ད་Cེད་'།རང་བཞིན་bི་
བསམ་མནོ་ƒོག་ད—ོད་ཐམས་ཅད་བཟང་ƒོག་ཡིན་ཡང༌།‡་xོམ་ཡིག་འ˜་™ོ་བ“།མཚན་
མའི་ཏིང་ངེ་འཛZན་ལས་སོགས་ཐམས་ཅད་བཤོལ་ལ།རེས་ཤ ག
ི ་འདོད་འདོད་རེ་རེ་šོགས་
šོགས་=ང་=ང་གང་ཡང་མེད་པར།5ན་གཞིའི་–ོང་=་<ན་རིག་བསམ་འདས་D་‘ོད་ལ་
ངལ་སོས་D་ག$ག དེ་Nར་མ་Cས་ན་Tའི་ལམ་ལ་Uང་གི་ƒ་ཞོན།ཡིད་)ི་མི་འ>ས་
ནས།མི་ƒོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛZན་Wེ་བ་ལ་གེགས་Cེད་པའི་?ིར་རོ།།དེས་ན་རང་ས་རང་ཐོག་
6་བཅས་བཅོས་དང་Hེ་ལོག་མེད་པར་ཐོལ་uང་›ད་ཆོད་གཞི་མེད་T་pལ་=་+ོལ་ལེར་
བཞག་གོ།།འདས་པའི་^ེས་མི་གཅོད།མ་འོངས་པའི་œན་མི་བD།5ན་གཞི་9བ་གདལ་
ཆེན་པོའ་Z –ོང་=་རིག་པ་T་pལ་སོ་མ་རང་ས་རང་ཐོག་6།བཟའ་བཟོ་བ•ལ་བWོད་མེད་
པར་ཡིན་Mགས་བཞིན་འཇོག་པའོ།།
གཉིས་པ་ལ།ལས་དང་པོའ་Z =ས་D་gན་ཆེས་ན་Cིང་Œོད་Šིང་པོ་ལས་སོགས་D་
འ;ོ།sང་ན་ཉམས་ƒོགས་མི་Wེ་བས།སལེ་འོད་འžེང་eོར་རེ་ནས།ཞག་རེ་ལ་[ན་ཐང་
འ>ར་བSིང༌།gན་བར་=་%ིང་^ེ་མོས་_ས་གནད་=་བŸན།xོག་ཙzང་nོ་ ད་ལས་
 6

སོགས་འuང་བ་མི་%ོམ་པའི་ཟས་དང༌།;ིབ་ཟས།དད་ཟས་མི་ཟ།ཟས་གོས་)ི་ཆ་
བ%མ།མེ་དང་ཉི་མ་ལ་མི་བVད།?ི་ནང་གི་འ¡ལ་བཅད།ཡེ་ཤ ེས་འ;ིབ་པས་_ང་གཉིས་
)ི་=ས་D་ངལ་\ང་ཙམ་གསོ།བ\ད་Šན་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་དཔོན་གསས་དང་མ་
pལ་བ་C།ལེ་ལོ་དང་བཏང་%ོམས་uང་ན་བདག་ལ་ངན་མཚང་བ;ང༌།བTོན་འ¡ས་<ག་
པོས་ཡང་ནས་ཡང་=་བjལ།འཕེལ་བ་ལ་དགའ་pོད།འ;ིབ་པ་ལ་$མ་པ་མི་Cའོ།།
གDམ་པ་ལ།དེ་Nར་ཉམས་D་~ངས་པས།དང་པོ་~ོ་Cས་)ི་ཞི་གནས་Wེ།བར་=་རང་
བཞིན་bི་ཞི་གནས་འཆར།ཐ་མ་མཐར་gག་གི་ཞི་གནས་ལ་བƒན་པ་ཐོབ་པར་འuང་
Eེ།འདི་ཉིད་ལས།%ིགས་མ་–ོང་=་ཐིམ་ནས་šངས་མ་འོད་=་གསལ།།~ོ་ཡི་གཡང་
Mགས་[ད་ནས་རིག་པ་གཅེར་[ར་འཆར།།ƒོག་པའི་™ིན་ཚzགས་སངས་ནས་ཡེ་ཤ ས
ེ ་
Hིབ་གཡོག་མེད་ཅེས་པས།%ིགས་མ་འ>་Cེད་)ི་ƒོག་ཚzགས་~ོ་ཡི་<ན་རིག་5ན་གཞི་
ལ་ཐིམ་ནས།šངས་མ་རང་འuང་ཡེ་ཤ ེས་འོད་=་ཤ ར་བ་མ་%ོགས་པའི་s་šངས་
འ<།གIང་འཛZན་གཡང་Mགས་གོས་དང་འ<་བ་pལ་ནས།རིག་པའི་ཡེ་ཤ ེས་^ེན་པར་
ཤར་བ།Wེས་[་གོས་དང་pལ་བ་འ<།བཟང་ངན་<ན་ƒོག་™ིན་འ<་བ་སངས་ནས།5ན་
གཞིའི་རང་མདོག་¢ེད་པས།ནམ་མཁའ་šངས་པ་འ<་བ་'ད་ལ་འཆར།གཞན་ཡང་•ན་
ཁང་W་འོད་Cེད་པའམ།དེའ་ི ?ི་ནང་ཐམས་ཅད་མ་Hིབ་པར་སལེ་གསལ་བ་དང༌།འོག་གི་
འuང་བ་Qའི་ƒགས་mམས་)ང་\ང་ཟད་འཆར་ལ།ཤེས་པ་ལ་མི་ƒོག་པ་གཏོང་གིས་མི་
ཐོངས་བའི་ཏིང་ངེ་འཛZན་'ད་ལ་Wེའ།ོ །མཚན་མེད་ཞི་གནས་)ི་+ིད་Ž་ཡ་Bར་རོ།།
གDམ་པ་མི་གསལ་བ་གསལ་བར་Cེད་པའི་གདམས་པ་ལ་གDམ་Eེ།|ིར་ཉམས་D་
~ང་པ་དང༌།Cེ་pག་6་ཉམས་D་~ང་པ་དང༌།གནད་)ི་གདམས་པས་བོགས་འདོན་
 7

པའོ།།དང་པོ་ལ་P་མཚz་ཆེན་པོ་bེན་ལ་བWོད།།€གས་རི་•ན་པའི་མཐའ་ལ་གཏད།།<ན་
པའི་སེམས་ནི་འོད་ལ་བIང༌།།འ>་བ་ཡིད་)ི་H་ལ་བ6ལ།།རིག་པའི་Tལ་ནི་ཟེར་ལ་
£ང༌།།ཞེས་པས།དེ་ལ་གDམ་Eེ།གནད་Qའི་xོ་ནས་ག\ན་པ་དང༌།ཐབས་ལམ་bི་yེན་
bིས་བཙའ་བ་དང༌།'ད་ལ་བEེན་པའི་འཆར་hལ་ལོ།།
དང་པོ་ལ་xོམ་པའི་གནས་ཤ ིན་6་ནས་གནད་ཆེ་Eེ།tང་བ་ཆེན་པོའ་Z ནང་=་གསལ་མེ་
ཆེན་པོས་)ང་གསལ་མི་¤ས་ལ།•ན་པ་ཆེན་པོའ་Z ནང་=་Hོན་མེ་žན་[ས་)ང་གསལ་
ཏེ།ཐབས་ལམ་གནས་)ི་གནད་)ིས་ཤ ིན་6་¥ར་བས།དེས་ན་•ན་པ་ཆེན་པོ་གསལ་•ང་
\ང་ཙམ་ཡང་མེད་པ།དབེན་ཞིང་འགོལ་བའི་གནས་ཤ ནི ་6་གལ་ཆེ་ཞིང¦མ་འཛzམས་ན་
མིག་འགེབ་མགོ་ཡོལ་hན་ཚད་)ི་ལག་ཐབས་)ིས་•ན་པ་འོང་བར་Cའོ།།Mས་གནད་
ཤིན་6་ནས་གཅེས་ཏེ།§ལ་ལ་}ང་ལག་ཡོད་)ང་མ་ག\ན་ན་མི་གསལ་བ་ཡིན།དེས་ན་
Mས་བ\ན་ཏེ་c་བཞི་T་བཞི་Hིམ།}ང་པ་གཉིས་)ི་མཐེ་བོང་pང་ངོས་D་བ5ག་ལ།¡་
མོ་•གས་D་Cིན་པ་བHིམ་C།ལག་པའི་Sིན་ལག་མཐེབ་མོས་མནན།¡་མོ་•གས་
གཉིས་ཤ ད་)ིས་བyངས་ལ་ད¨ང་འགོ་sམས་Eེར་Cས།€ེ་ཡ་}ན་ལ་£ར་ཏེ་ཁ་གཉེར་
C།tའི་+ོ་གཉེར་Bིན་མཚམས་D་བ“་ལ་t་གཉེར་C།མིག་འpས་ལོག་གེར་བ{ར་ལ་
མིག་©གས་མར་འཐེན་ལ་ལེབ་C་ཞིང་m་བ་+ོང་ངེ་C།xལ་ཚZགས་ཤ ད་)ིས་བyངས་ལ་
eེ་འཇིང་oིལ་bིས་བ“ས།}ང་ལག་གི་གཡོན་པ་Eེང་=་བཏོན་ལ་གDས་པ་ཚZགས་པ་
ལ་ཆར་bིས་འཐེན་ནོ།།N་Eངས་རབ་6་གཙz་Eེ།རིག་ལམ་T་ལ་ཡོད་)ང་N་Eངས་མ་
ག\ན་ན་ཡོན་ཏན་མངོན་=་མི་འཆར་བས།དེས་ན་རིག་པ་n་དགོང་=ས་D་མ=ང་hགས་
D་|ི་གªག་‹་གང་གི་བར་tང་ལ་གཏད་དེ།མ=ང་hགས་D་འཁོར་ལོ་བ{ར་བའི་N་
 8

Eངས་ལ།<ོ་བར་དང་དགོང་?ོགས་=ས་D་\ང་ཟད་ཕབ་Eེ་Bིན་མཚམས་ནས་སོར་བ\་
•ག་གི་བར་tང་ལ་གཏད་དེ་སེ«ེ་འbིང་བའི་N་Eངས་སོ།།_ང་གི་=ས་D་Bིན་žག་ཐད་
སོ་ཙམ་ལ་གཏད་དེ།གསང་བ་འ=ས་པའི་N་Eངས་སོ།།སེམས་གནད་ཤ ནི ་6་གཙz་ཆེ་
Eེ།ཐམས་ཅད་ཁོ་ལ་gག་པས་རིག་པ་མ་ག\ན་ན་ཡོན་ཏན་མི་འuང་བས།དེའ་ི =ས་D་n་
བསམ་?ི་མནོ་དང༌།‘ོ་[ར་bི་<ན་པ་ཐམས་ཅད་ཐོལ་uང་›ད་ཆོད་=་བཏང་ལ་ཤ ེས་པ་
ལ་ངར་བWེད་དེ།གཞི་མེད་T་pལ་=་oིག་གེ་བ་ལ་བཞག་གོ།།Uང་གནད་ཤ ིན་6་གཙz་ཆེ་
Eེ།རིག་པ་འོད་གསལ་bི་བདག་6་ཡོད་)ང༌།šངས་%ིགས་Uང་གིས་མ་?ེད་ན།<ོད་
ƒགས་འžལ་=་མི་འཆར་བས།དེས་ན་དང་པོ་gན་ལ་འཇོག་=ས་D་Uང་གི་=ག་
དuང་།དེ་ནས་Sོག་གི་Uང་རིག་<ིལ་ཏེ།|ི་གªག་Bིན་žག་ལས་སོགས་D་གཏད།Tོལ་
བའི་Uང་ཁ་t་གཉིས་ནས་དལ་bིས་?ི་ནང་'ར་ག$ག 9ད་པར་=་ས་Uང་'་བ་
དང༌།ནམ་མཁའི་Uང་'་=ས་ཤ ིན་6་ཡང་N་Eངས་Mས་གནད་ག\ན་ནས་བxོམ་ན་
འ>ར་དང་བོགས་ཆེ་ལ།ཡང་9ད་Uང་t་•ག་གཡོན་ནས་'་བ་དང་™ད་ན་རབ་6་ཡང་
བོགས་ཆེ་བས།¤བ་མོ་ཉལ་བའི་Eབས་དང༌།ཉིན་བར་འ¬ལ་འཁོར་Uང་གནད་ལས་
སོགས་པ།གཡོན་ནས་'་བའི་ལག་ཐབས་C་Eེ།'་མཚན་གཡོན་?ོགས་ལ་ཡེ་ཤ ས
ེ ་)ི་
T་xོ་ཡོད་ཅིང༌།ཉོན་མོངས་པའི་mམ་ƒོག་'ན་ཆད་པའོ།།
གཉིས་པ་gན་ཚད་)ང་དང་པོ་gན་sང་ལ་;ངས་མང་བར་བxོམ་ཞིང༌།ཉིན་རེ་ལ་ལོག་
འ>ར་bིས་བSིང་Eེ།ཐ་མ་ཇི་Nར་གནས་གནས་D་འཇོག •ན་པའི་mལ་འCོར་ཁོ་ན་ལ་
གཙz་བོར་C།ཟས་དང་|ོད་ལམ་གོང་གི་མཉམ་བཞག་དང་མhངས་སོ།།ཡེ་ཤ ེས་འ;ིབ་
 9

པས་_ང་གི་=ས་D་\ང་ཙམ་‘ོད།|ིར་བTོན་འ¡ས་ལ་རག་ལས་པས་ལེ་ལོ་དང་བཏང་
%ོམས་མེད་པར་ཉམས་D་~ང་ངོ༌།།
གDམ་པ་ལ་དེ་Nར་ཉམས་D་~ངས་པས།རིག་པའི་šངས་%ིགས་?ེད།Uང་སེམས་
གནད་=་ཟིན༌།Tའི་xོ་?ེད་པས།'་yེན་ཚང་པས་མེ་Uང་གིས་ˆར་བ་Nར།རིག་པ་འོད་
གསལ་=་གནས་པའི་རང་གདངས་?ི་Y་མི་འཆར་བའི་ཐབས་མེད་དེ།།གནད་•ག་
ལས།གཞི་ཙZ་ཏའི་ད[ས་ན་གནས།ལམ་T་ལ་-ང༌།xོ་s་ཡི་Hོན་མ་ལ་ཤ ར་ཏེ།=ང་ཁང་
–ད་པའི་ད)ིལ་ད[ས་ན།ད[་མ་ལ།ཙང་རི་¨ར་ལང་གི་T་ཞེས་C་བ།T་བ་གཅིག་ལ་Tེ་
མོ་གཉིས་D་bེས་ནས།T་xོ་ཟར་མའི་མེ་ཏོག་ཁ་?ེ་བ་N་[་ལ་རིག་པའི་xོ་དོད་དེ།T་
དེའི་•བས་ནས་འོད་Q་®་Cའི་མདོངས་N་[ར་ཤ ར་ལས་སོགས་གDངས་པ་དང་།།Hོན་
མ་ལས།•ན་པ་ཟེར་Šན་Bག་Yམ་=།།tང་གསལ་འོད་)ི་གཞལ་ཡས་མཐོང༌།ལས་
སོགས་གDངས་པས།འཆར་hལ་མང་ཡང༌།ལས་དང་པོ་?ིའ་ི འཆར་hལ་ལ།‡་+ིད་
ལས།ས་Uང་ད[་མར་hད་པས་=་བ་N་[་དང༌།དེ་བཞིན་=་s་Uང་ལ་Bིག་{་N་[་
དང༌།མེ་Uང་ལ་Sིན་[་མེ་9ེར་N་[་དང༌།Uང་གི་Uང་ལ་ནམ་ལངས་པ་N་[་དང༌།ནམ་
མཁའི་Uང་ལ་མཁའ་ལ་ཉི་མ་ཤ ར་བ་N་[འམ།ནམ་མཁའ་šངས་པ་N་[་དངོས་སམ་
ཉམས་tང་འཆར་ཞིང༌།ནང་=་ས་Uང་hད་པས་ཤ ས
ེ ་པ་བƒན་ཞིང་Vོད་hགས་པ་
དང་།དེ་བཞིན་=་s་ལ་Mས་སེམས་བདེ་ཞིང་འཇམ་ལ་མཉེན།མེ་ལ་གསལ་ཞིང་\ང་ཟད་
འžོ།Uང་ལ་མཐོ་ཞིང་Œོད་ལ་ངར་དང་Šན།ནམ་མཁའ་ལ་ཡངས་ཞིང་šངས་ལ་གསལ་
འ;ིབ་མེད་པར་འuང༌།གཞན་ཡང་ཁང་པའི་?ི་ནང་མ་Hིབ་པར་གསལ་བ་དང༌།བདག་
Mས་ཤ ་+ག་T་'ས་གསལ་བ་དང༌།ཉིན་tང་=་བཤད་པའི་མཐོང་tང་mམས་)ང་འཆར་
 10

བས།དེ་དག་ལ་དགའ་pོད་¯ོམ་སེམས་དང༌།མ་ཤ ར་བ་ལ་$མ་པ་མེད་པར་ཉམས་D་
~ང་ངོ༌།།‡ག་མཐོང་འོད་གསལ་bི་+ིད་དོ།།Ž་ཡ་Bར་རོ།།
གཉིས་པ་Cེ་pག་6་ཉམས་D་~ངས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ།tང་གསལ་ནམ་མཁའི་ཏིང་ངེ་
འཛZན་ལ་£ང་བ་དང༌།རང་གསལ་Hོན་མེའི་ཏིང་ངེ་འཛZན་ལ་£ང་བའོ།།དང་པོ་ལ་བཞི་
Eེ།གནས་གང་=་ཉམས་D་~ངས་པ་དང༌།=ས་ནམ་bི་ཚ’་ཉམས་D་~ང་པ་དང༌།hལ་ཇི་
Nར་ཉམས་D་~ང་པ་དང༌།ཉམས་tང་འོད་གསལ་bི་འཆར་hལ་ལོ།།
དང་པོ་ནི་གནས་ནི་ནམ་མཁའ་ཆེན་པོ་མཐོང་བའི་ས།རི་མཐོན་པོའ་Z Tེའམ།ཐང་ཡངས་པའི་
ད)ིལ་ལམ།ཐ་མ་ན་ཡང་ཁང་པའི་Tེའམ།གཡབ་འོག་ལས་སོགས་D་རང་གི་Mས་མི་
མཐོང་ཙམ་=་བWོར་བ་དང༌།Eེང་དང་མ=ན་?ོགས་ཡངས་པའམ།9ད་པར་tང་བའི་འོད་
ནི།Mས་དང་མགོ་ལ་ཉི་འོད་མི་འཆར་བའི་ཐབས་ལམ་Cས་ཏེ།%ན་'ད་‡་+ིད་ལས།N་
ཐབས་ཁང་པ་?ེད་iབས་སམ་ཁམས་བདེ་སར་བVད་ལ།ཡང་ན་རི་མཐོན་པོའམ།ནམ་
མཁའ་P་ཆེན་པོ་མཐོང་བའི་སར་བxོམ།དགོང་ཁ་ཤ ར་=་བNས་ཏེ་gན་ཇེ་རིང་ལ་N་
བའོ།།ཞེས་གDངས་སོ།།
གཉིས་པ་=ས་ནི་གོང་གི་•ན་པའི་mལ་འCོར་bི་ƒགས་mམས་ཤ ར།ཏིང་འཛZན་ལ་བƒན་
པ་\ང་ཟད་ཐོབ་པ་དང༌།ནམ་མཁའ་གསལ་བའི་n་<ོ་ནས་?ི་<ོ་•ན་bིས་མ་གཡོགས་
hན་ཆད་_ང་\ང་ཙམ་བོར་ལ་བxོམ་Eེ།‡་+ིད་ལས།n་<ོ་དང་པོ་™ིན་དང་སེར་[་མེད་
པའི་ནམ་མཁའ་šངས་པ་ལ་N་བའོ།དགོང་མོ་ཁ་ཤ ར་=་བN་Eེ་gན་ཇེ་རིང་ལ་Nའོ།།ཞེས་
དང༌།མཐིང་ཤ ོག་ལས།n་<ོ་°་དབང་?ོགས་D་བN།།དགོང་མོ་<ི་ཟའི་?ོགས་D་བN་
ཞེས་གDངས་སོ།།
 11

གDམ་པ་xོམ་hལ་ལ།འདི་ཉིད་)ི་Hོན་མ་ལས།5ན་གསལ་སེམས་)ི་མེ་ལོང་དེ།།tང་
གསལ་ནམ་མཁའི་མཐོངས་D་བEན།།ཞེས་གDངས་པས།གནད་Qའི་xོ་ནས་ཉམས་D་
~ངས་པ།བཅའ་བ་Mས་)ི་གནད་གོང་བཞིན་ལ།N་Eངས་དབང་པོའ་Z གནད་ནི།‡་+ིད་
ལས།སེང་གེ་འbིང་བའམ་གསང་བ་འ=ས་བའི་N་Eངས་)ིས་Nའོ་གDངས་པས།དེ་
གཉིས་གང་Cེད་)ང་ནམ་མཁའ་གDམ་£ོར་bི་ལག་ལེན་Cས་ཏེ།བར་ནང་Eོང་པ་?ི་
Sིད་པའི་ནམ་མཁའ་ཡིན་པས་དེ་ལ་གཏད།T་•བས་Eོང་པ་ནང་དབང་པོའ་Z ནམ་མཁའ་
ཡིན་པས་དེ་ལ་བ\ན།སེམས་ཉིད་Eོང་པ་ཡང་གསང་དོན་ƒགས་)ི་ནམ་མཁའ་ཡིན་པས་
དེ་ལ་ངར་བWེད།།དེས་ན་བIང་བ་Uང་གི་གནད་ལ།མཐིང་ཤ ོག་ལས།གIང་འཛZན་ག\ད་
ལ་བོར་ལ་Uང་རིག་གནད་=་བIང༌།།ཞེས་གDངས་པས།དེ་ལ་མི་འ±ག་པ་གDམ་bི་
ལག་ལེན་C།Sོག་Uང་ཡན་=་མི་འ±ག་Eེ།རིག་པའི་ƒ་ཡིན་པས་Uང་རིག་<ིལ་ཏེ་
བIང༌།Tོལ་བས་དགག་6་མི་འ±ག་Eེ།ད[གས་)ི་ཆ་བ%མས་ཏེ་དལ་bིས་?ི་ནང་=་
'ར་ག$ག གསང་Mང་རེངས་D་མི་འ±ག་Eེ།9ད་པར་Uང་གི་Uང་'་=ས་D་རབ་6་
ཡང་ག\ན་པར་C་Eེ།།དེ་ནས་མི་འpལ་བ་དམ་ཚZག་གི་གནད་ལ།གཟེར་[འི་T་འ;ེལ་
ལས།མིག་མ་བªམས་པར་²ལ་ལ་ཧར་རེ་བཞག་པས།5ན་གཞི་ƒོག་མེད་ངོས་ཟིན་
གDངས་པས།མི་འ_ལ་བ་གDམ་bི་ལག་ལེན་C་Eེ།Mས་མ་འ_ལ་ན་T་མི་འ_ལ་
བས།C་Cེད་གཡོ་འ_ལ་མི་C།T་མ་འ_ལ་ན་མིག་མི་འ_ལ་བས།བཅའ་བ\་žག་žིག་
མི་C།མིག་མ་འ_ལ་ན་སེམས་མི་འ_ལ་བས།ཟམ་ཟིམ་Oབ་Oེབ་+ལ་+ེལ་མི་C།ལར་
རིག་པའི་གནད་མིག་ལ་འཆར་བར་ཤ ས
ེ ་པར་Cའོ།།དེས་ན་‘ོད་པ་གDམ་bི་གནད་ལ་
གཟེར་[་ལས།བཞག་ཐབས་གDམ་bིས་སེམས་)ི་ས་བIང༌།།ཞེས་པས།བཞག་ཐབས་
 12

)ི་ལག་ལེན་C་Eེ།བཟོ་མི་C་བར་སོ་མར་བཞག །ཅེས་པས།ཆེད་འཛZན་bི་<ན་པ་~ོ་དང་
pལ་བའོ།།རང་Mགས་ཆེན་པོ་ག´ག་མར་བཞག །ཅེས་པས།5ན་གཞི་ཡིན་Mགས་)ི་
‘ོད་ཐོག་6་འཇོག་པའོ།།བཅོས་བOད་མེད་པར་mལ་མར་བཞག །ཅེས་པས།བཅས་
བཅོས་དང་Hེ་ལོག་མི་Cེད་པའོ།།
བཞི་པ་འཆར་hལ་ལ།འདི་ཉིད་)ི་Hོན་མ་ལས།tང་བ་འོད་Šན་མཐོང་Yམ་=།།µ་འ¬ལ་
ཟེར་bི་¶་བ་མཐོང༌།།བ་ཐག་ཉག་ཐག་གཟིངས་པ་འ<།ལས་སོགས་གDངས་པས།ནང་
རིག་པའི་རང་མདངས་T་ལས་ལམ་-ང་། བར་tང་ལ་མངོན་=་འཆར་ཏེ།གོང་Nར་འuང་
བ་Qའི་Uང་ཟིན་ƒགས་དང༌།གཞན་W་ལོང་ལོང་བ་དང༌།pེང་pེང་བ་དང༌།rག་rག་པ་
དང༌།‘ོག་N་[་དང༌།ཤེལ་bི་མེ་ལོང་N་[་དང༌།·ང་གཤོག་N་[་དང་།གསེར་མིག་N་
[་དང་།=་བ་N་[་དང་།།]ིག་{་N་[་དང་།s་རིས་N་[་དང་།ནམ་མཁའ་མདོག་འ>ར་
བ་དང༌།གཞན་ཡང་ཡེ་ཤ ེས་Qའི་རང་མདངས་ལས།གཞའ་ཚzན་ནམ།ཟ་འོག་ཁ་?ེ་བ་N་
[་དང༌།¶་བ་རིས་དང༌།¶་?ེད།མིག་མང་རིས་དང༌།¡་གDམ་རིས་དང༌།མཆོད་ƒེན་པ¸་
ལས་སོགས་)ི་གIགས་t་ཚzགས་འཆར་བ་དང༌།ཤེལ་མདོག་རིག་པའི་ཐིག་ལེ་ད¹ལ་
s་འཐོར་བ་N་[་དང༌།འོད་Q་_ར་ཁང་གི་ཐིག་ལེ་འོད་)ི་•་rད་Q་Q་ཡིས་བeོར་བ་
དང༌།ཟེར་bི་gགས་^ེའི་ཉག་ཐག་ད¹ལ་དཀར་bི་ཉག་ཐག་བyངས་པའམ།€གས་)ི་M་
_་'ད་དམ།ག=གས་)ི་Tིབས་མ་གཤིབ་པའམ།º་ཤ ད་བར་tང་ལ་གཏོར་བ་N་[་
ལས་སོགས་མཐོང་tང་གི་འཆར་hལ་བསམ་bིས་མི་9བ་པར་འuང་Eེ།ཐབས་ལམ་
གནད་)ི་གདམས་པས་ཡེ་ཤ ེས་བདེ་Uང་ད[་མར་\ང་ཟད་འ=ས་ཏེ།Uང་སེམས་)ི་£ོར་
བས་T་ཡི་xོ་\ང་ཙམ་?ེད།ཉམས་ལེན་Eོབས་)ིས་རིག་པའི་šངས་%ིགས་?ེད་ནས།?ི་
 13

Y་‡ག་མཐོང་འོད་གསལ་bིས་tང་བ་འཆར་བའི་འགོ་hགས་ཤ ངི ༌།ནང་=་ཀ་དག་གི་
རིག་པ་གཅེར་[ར་[ད་ནས།ཉམས་ƒོགས་ཇེ་གསལ་=་འuང་བའི་=ས་ཡིན།?ི་ནང་ཡོན་
ཏན་འ±ག་པ་=ས་གཅིག་6་'ད་ལ་Wེ་བས།དེའི་=ས་D་བTོན་འ¡ས་བWེད་པ་ཤ ིན་6་
གལ་ཆེའ།ོ །འོད་གསལ་ནམ་མཁའི་ཏིང་ངེ་འཛZན་bི་+ིད་Ž་ཡ་Bར་རོ།།
གཉིས་པ་རང་གསལ་Hོན་མའི་ཏིང་ངེ་འཛZན་ཉམས་D་~ངས་པ་ལ་བཞི་Eེ།གནས་གང་=་
ཉམས་D་~ང་པ་དང༌།=ས་ནམ་bི་ཚ’་ཉམས་D་~ང་པ་དང༌།hལ་ཇི་Nར་ཉམས་D་~ང་
པ་དང༌།ཉམས་D་~ངས་པའི་ཡོན་ཏན་འཆར་hལ་ལོ།།
དང་པོ་ལ་གོང་གི་|ི་དང་Cེ་pག་གི་ཉམས་ལ་བƒན་པ་\ང་ཙམ་ཐོབ།<ོད་ƒགས་'ད་ལ་
ཤར་བ་དང༌།གནས་རང་བཞིན་bིས་དབེན་པ།མཐོ་བ་ཁང་པའི་?ེས་iབས་སམ།མཐོང་
ཆེན་པོ་ཉི་ཟེར་འཆར་བའམ།pག་ཤ ངི ་གད་པ་འམ།Hིབ་ཡོད་པ་སོགས་)ི་ཉི་;ིབ་)ི་
མཚམས་D་ཉམས་D་~ང་ངོ༌།།
གཉིས་པ་=ས་ནི་n་དགོང་ཉི་མ་ཤ ར་མ་ཐག་དང་འ;ིབ་ལ་ཁད་པའི་=ས་སམ།Uང་™ིན་
bིས་མ་Hིབ་པའི་=ས་གང་ཡིན་ལ་ཉམས་D་~ང་ངོ༌།།
གDམ་པ་hལ་ནི་འདི་ཉིད་)ི་Hོན་མ་ལས།<ན་པ་སེམས་)ི་མ=ང་མོ་དེ།།tང་བ་འོད་)ི་
iབ་ལ་གཏད།།ཅེས་དང༌།~་ཆེན་bི་གDངས་ལས།ལས་དང་eལ་Šན་Wེས་[་ཡིས།།ཉི་
མའི་ཟེར་ལ་འ‹ལ་པ་བཅད།།ཅེས་གDངས་པས་དེ་ལ་གDམ་ལས།དང་པོ་Mས་གནད་
ལ་འོད་གསལ་‘ོ་[ར་=་བWེད་པའི་Mས་གནད་Q་བཅའ་Eེ། དེ་ལ་སེང་གེ་འbིང་Eབས་
དང་། ‘ང་པོ་ཆེའི་yང་ཐབས་དང༌།དགེ་£ོང་གི་ཙzག་¨་དང་།ངང་མོའ་Z Iར་འ;ོས་
དང༌།ཤེལ་bི་m་ཕོ་pག་ལ་འཛ’ག་པའི་hལ་ལོ།།
 14

དང་པོ་ནི་9ི་ªག་བཞིན་=་Cས་ལ།}ང་པའི་pང་ང་གཉིས་ས་ལ་བªགས།»ིད་}ང་པ་ལ་
བjར།ལག་པ་གཉིས་ཤ ད་དེ་བyངས་ལ་¨ས་མོའ་Z བར་=་བཏོན།ལག་མཐིལ་ས་ལ་
བƒེན།eེད་པ་བSངས་ལ་ཙzག་འ=ག་C་ཞིང་འོག་Uང་\ང་ཟད་བVམ།Nག་པ་དbེ་དེ་
Cས་ཏེ།ཡོན་ཏན་ནི་ཡིད་གཡོ་Cེད་Uང་ནོན་ནས།ད[་མ་Cང་sབ་)ི་T་ཁ་?ེ་Eེ།?ི་Y་
tང་བ་འžལ་=་འཆར་ཞིང༌།ནང་=་བོན་j་~ོ་འདས་)ི་དགོངས་པ་འཆར་རོ།།
གཉིས་པ་ནི་ཁ་•བ་6་ཉལ་ལ།»ིད་¡་མོ་གཉིས་དང་}ང་པའི་pང་ང་གཉིས་ལ་བjར་
ཞིང༌།ལག་པ་གཉིས་)ིས་མ་འགལ་བཏེགས་ལ་¨ས་pང་™ད།¨ས་མོ་ས་ལ་མ་རེག་ཙམ་
Cའོ།།ཡོན་ཏན་ནི་འ>་བར་Cེད་པའི་Uང་ནོན་ནས།ཆགས་ཞེན་bི་འདོད་པ་འགག Sིད་
པ་•ངས་ནས་འCིན་ཞིང་‘ང་ཆེན་bི་Eོབས་Pས།?ི་Y་ཞིང་ཁམས་¼ོགས་པར་འཆར་
ཞིང་ནང་=་ཉམས་ƒོགས་ལ་བོགས་Wེའ།ོ །
གDམ་པ་ནི་}ང་མཐིལ་ས་ལ་གཏད་དེ།ཙzག་¨ར་འ=ག ¨ས་མོ་གཉིས་¡་མོ་•གས་D་
hད་པར་bིས་ལ།ལག་པ་གཉིས་བར་½་ལ་བIང་ལ།འོག་Uང་བVམས་ཤ ངི ་»ིད་}ང་པ་
ལ་བjར།eེ་འཇིང་\ང་ཙམ་བfང་ངོ༌།།ཡོན་ཏན་ནི་Bིན་Cེད་)ི་མེ་<ོད་འཕེལ་ཞིང༌།mམ་
པར་ƒོག་པ་ž་རགས་ཞི།?ི་Y་¾ལ་jའི་tང་བ་འཆར།ནང་=་གསལ་tང་9ད་པར་ཅན་
'ད་ལ་Wེའ།ོ །
བཞི་པ་ངང་མོ་Iར་འ;ོས་ནི།གཡས་པའི་¡་མོ་ས་ལ་བªགས་ཏེ།ཐལ་མོས་འ;མ་པ་
གཡས་བWོར།གཡོན་པ་?ི་མགོར་བyངས་ལ་•ག་མདོ་མནན་པ་Nར་C།}ང་པ་གཉིས་
\ང་ཟད་¿ིད་•ག་_ག་Cས་ལ།c་ཤ ་གཉིས་བTིགས་ལ་N།ཡོན་ཏན་Uང་ད[་མར་hད་
ནས་µ་འ¬ལ་ཡ་མ་Iང་འuང༌།མཐོང་tང་འžལ་=་འཆར་རོ།།
 15

Q་པ་ནི་¨ས་pང་™ད།ཙzག་¨ར་འ=ག་ཅིང་ལག་པ་གཉིས་¿ིད་པའི་?ི་ནས་ནང་=་<ངས་
ཏེ།མཐེབ་འkབ་གཉིས་)ིས་m་བ་གཡས་གཡོན་ནས་འཐེན།ཚZགས་པ་བSང་ཞིང་»ིད་
}ང་པ་ལ་བjར་བའོ།།ཡོན་ཏན་ནི་དགའ་བའི་གIང་འཛZན་འགགས་ནས།གཡོན་ཡེ་ཤ ེས་
)ི་T་xོ་Cེ་Eེ།?ི་Y་ƒོག་ཚzགས་ཡེ་ཤ ས
ེ ་D་འཆར་ཞིང༌།ནང་=་རང་གསལ་འཛZན་མེད་)ི་
དགོངས་པ་འཆར་རོ།།
གཉིས་པ་N་Eངས་ལ།སེང་གེའི་Mས་གནད་=ས་D་Eེང་བོན་jའི་N་Eངས་ཞེས་
པས།Bིན་མཚམས་D་ཡར་ལ་oིག་གེ་གཟེར་བའོ།།དེ་བཞིན་གཉིས་པའི་=ས་D་བར་
¼ོགས་jའི་N་Eངས་ཞེས་ཏེ།ཐད་=་གཡོ་འ_ལ་མེད་པར་ཧར་རེ་གཏད་པའོ།།གDམ་
པའི་=ས་D་འོག་¾ལ་jའི་N་Eངས་C་Eེ།ཡས་)ི་མིག་©གས་ཕབ་ལ།gར་བསེགས་ལ་
g་རེ་གཏད་དོ།།བཞི་པའི་=ས་D་གཡས་ཐབས་)ི་N་Eངས་Cས་ཏེ།མིག་གཉིས་)ིས་
གཡས་Iར་bི་Iར་Nས་C་བའོ།།Q་པའི་=ས་D་གཡོན་ཤ ེས་རབ་)ི་N་Eངས་Cས་
ཏེ།མིག་གཉིས་)ིས་གཡོན་Iར་bི་Iར་Nས་Cེད་པའོ།།
གDམ་པ་ལ་ག\ན་པ་སེམས་)ི་གནད་ལ།N་Eངས་དེ་དག་གར་Cེད་)ང༌།Hོན་མ་Dམ་
£ོར་bི་ལག་ལེན་C་Eེ།?ི་Sིད་པའི་Hོན་མ་བƒོད་ལ་གནོན་ཏེ།ཉི་”་ལས་སོགས་ལ་
གཏད་པའོ།།ནང་དབང་པོའ་Z Hོན་མ་ཨར་ལ་གཏད་དེ།རིག་པ་མིག་ལ་བfན་པའོ།།གསང་
བ་རིག་པའི་Hོན་མ་གནད་ལ་བོར་ཏེ།བག་ཡངས་ལ་མི་འཇོག་པར་ངར་བWེད་པའོ།
།གཞན་ཡང་དེའི་=ས་D་གཅེས་པ་mམ་གDམ་ཤ ེས་པར་C་Eེ།Mས་གནད་ཤ ིན་6་
གཅེས་ཏེ།T་དང་Uང་ཆ་ལ་ཕེབས་ནས།‡ག་མཐོང་‘ོ་[ར་=་Wེ་བའི་དགོས་པ་ཡོད་
པས།འལ་འོལ་སབ་སོབ་མ་ཡིན་པ།ལེགས་པར་གནད་=་ག\ན་པར་Cའོ།།N་Eངས་
 16

ཤིན་6་ནས་གཅེས་ཏེ།གབ་jངས་མངོན་=་འདོན་ངེས་ཏེ།དེ་ལ་ཚzད་ཡོད་~ོ་བཟོ་མི་
C།སེམས་གནད་ཤ ིན་6་གཅེས་ཏེ།ཐམས་ཅད་ཁོ་ལ་gག་པས་ལེ་ལོ་མི་C་བར།དོན་=་ཁོ་
རང་ལ་oིལ་bིས་<ིལ་བ་གལ་ཆེའ།ོ །
གDམ་པ་འཆར་hལ་ལ།ནང་ན་རིག་པ་འོད་Qའི་བདག་ཉིད་=་འ=ག་པས།གནས་པ་Tའི་
•བས་?ེད་དེ།?ི་ཉི་མའི་ད)ིལ་འཁོར་bི་ལེན་ཁ་དང་འžོད་པས།འོད་དང་ཟེར་དང་ཐིག་
ལེའི་tང་བ་=་མ་ཞིག་མངོན་=་འཆར་ཏེ།དེ་ཡང་གོང་=་བEན་པ་Nར་ལ།9ད་པར་=་?ི་
ནང་གི་ལེན་ཁ་འžོད་པས།འདི་ཡི་eབས་D་nར་ཤ ར་བ་mམས་ལས་གསལ་ཞིང་šངས་
པ།མཛ’ས་ཤ ིང་བÁ་ལ་གསལ་བ།གཡོ་འ_ལ་\ང་ཙམ་དང་བཅས་པའི་tང་བས།ནམ་
མཁའ་བར་tང་གང་བ་འཆར་བ།དེ་ལ་ƒོག་ད—ོད་)ི་Tོལ་བ་མི་འ±ག་པར།གོང་Nར་རང་
འuང་རང་ཤ ར་རང་;ོལ་ཆེན་པོར་ཉམས་D་~ངས་ཏེ།ཡོན་ཏན་ནི་‡་+ིད་ལས།9བ་
བདལ་ནམ་མཁའ་N་[འི་ཏིང་ངེ་འཛZན་'ད་ལ་Wེ་ཞེས་པ་དང༌།འ[མ་ལས།འོད་སལ་
སལ་pེང་pེང་རབ་6་¥ར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛZན་ཞེས་C་བས་བIང་ན་ཐར་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་
པར་འ>ར།།ཞེས་གDངས་སོ།།གཞན་ཡང་ཉི་+ིད་འདི་གོང་གི་ཉིན་tང་མཚན་tང་
གཉིས་པོའ་Z བོགས་འདོན་ཐབས་ཡིན་པས།གོང་གི་=ས་D་གང་ཡིན་mམས་D་eབས་
eབས་D་དར་ཙམ་ཉམས་D་ལེན་པ་ལས།'ན་6་བEེན་ན་ཁམས་དང་དབང་པོ་ལ་
གཟན་པས།དེའི་~ང་དོར་ཤ ེས་པར་C་ཞིང་།ལར་ཉམས་ལེན་གDམ་པོ་འདི་གཅིག་གི་
Eེང་=་གཅིག་གནས་པའི་hལ་bིས།ཐམས་ཅད་Iང་འpེལ་=་ཉམས་D་~ང་ངོ༌།།ཁམས་
དང་དབང་པོས་མ་བཟོད་ན།མཐིང་ཤ ོག་Nར་P་རས་šངས་པའི་དམར་+ིད་Cས་ཏེ།རས་
 17

nོན་bི་ཡོལ་བའི་ནང་ནས།གོང་གི་ལག་ཐབས་Cས་ལ་བNའོ།།རང་གསལ་Hོན་མའི་ཉི་
+ིད་དོ།།Ž་ཡ་Bར་རོ།།
གDམ་པ་9ད་པར་གནད་)ི་གདམས་པས་བོགས་འདོན་པ་ལ་གDམ་Eེ།ཐབས་ལམ་
གནད་)ིས་བོགས་འདོན་པ་དང༌།Uང་སེམས་གནད་)ིས་བོགས་འདོན་པ་དང༌།མཚན་
tང་གི་གདམས་པས་བོགས་འདོན་པའོ།།དང་པོ་tང་བ་ལ་འོད་དང་ཟེར་དང་ཐིག་ལེ་ཤ ར་
བ་དག ཁ་དོག་དཀར་ཤ ས་ཆེ་ཞིང་དCིབས་”་གམ་མང་བར་ཤ ར་ན།ནམ་མཁའི་Uང་ཟིན་
པས་Eེང་བོན་jའི་N་Eངས་ལ་གཙzར་Cའོ།།དCིབས་ནར་མོ་དང༌།ཁ་དོག་དམར་ཤ ས་ཆེ་
བར་ཤ ར་ན།མེ་Uང་ཟིན་པས་འོག་¾ལ་jའི་N་Eངས་ལ་གཙz་བོར་Cའོ།།¡་བཞི་དང་
སེར་ཤ ས་ཆེ་བར་ཤ ར་ན།ས་Uང་ཟིན་པས་ཐབས་)ི་N་Eངས་ལ་གཙz་བོར་Cའོ།།Âམ་པོ་
དང་»ང་ཤ ས་ཆེ་བ་ནི།Uང་གི་Uང་ཟིན་པས་ཤ ེས་རབ་)ི་N་Eངས་ལ་གཙz་བོར་Cའོ།།¡་
གDམ་མཐིང་ཤ ས་ཆེ་བ་ནི།s་Uང་ཟིན་པས།ད[ས་¼ོགས་jའི་N་Eངས་ལ་གཙz་བོར་
Cའོ།།འོད་ཟེར་ཐིག་ལེ་ཐམས་ཅད་ཆ་མཉམ་ཞིང་ཁ་དོག་)ང་Q་པོ་ཚང་པ་དང༌།དCིབས་
)ང་Q་པོ་ཚང་པར་uང་ན།འuང་བ་Qའི་Uང་Q་པོ་ཐམས་ཅད་གནད་=་འsན་པ་ཡིན་
པས།འཁོར་ལོ་བ{ར་བའི་N་Eངས།སེང་གེ་འbིང་བའི་N་Eངས།གསང་བ་འ=ས་པའི་
N་Eངས་གDམ་པོ་ཁོ་ན་ལ་གཙz་བོར་Cས་ཏེ།?ི་ཡི་འཆར་hལ་དང་བfན་པའི་ཐབས་
ལམ་གནད་)ི་N་Eངས་འདི་mམས་ནི།ཉིན་tང་མཚན་tང་གི་ཉམས་ལེན་ཐམས་ཅད་ལ་
|ིར་འ;ིམས་པ་ཡིན་པས་ཤ ས
ེ ་པར་Cའོ།།
གཉིས་པ་སེམས་)ི་£ོར་བ་ལ་གDམ་Eེ།T་Uང་ཐིག་ལེའི་གནས་hལ་དང༌།དེ་ལ་£ང་
དགོས་པའི་'་མཚན་དང༌།ཇི་Nར་£ང་བའི་hལ་ལོ།།
 18

དང་པོ་ལ་ཤ ེ་gན་ད[་མའི་T་•བས་ཡར་bེན་འ<ེན་bི་Uང་གིས་?ེ་Eེ།ཚང་xོ་ཁ་ལ་
Iག་པ་ནི་Ãང་འདས་)ི་ལམ།མར་ལ་gར་སེལ་bིས་?ེ་Eེ།གསང་བར་Iག་པ་ནི་འཁོར་
བའི་ལམ།གཡས་དཀར་ནི་ཚZགས་པ་ཁ་ཆེན་ནས་ཡར་ད[་མའི་གཡས་ལ་འ;ིམས།–ད་
པ་ནས་t་[ག་གཡས་ལ་xོ་དོད་པ་ནི།མ་རིག་པ་དང་ཉོན་མོངས་)ི་Äབ་Uང་'་བས་
Wོན་bི་ལམ།གཡོན་དམར་ཚZགས་པ་ནས་ད[་མའི་གཡོན་འ;ིམས་ཏེ།xོ་t་[ག་གཡོན་
ལ་དོད་པ་ནི།རིག་པའི་ཡེ་ཤ ེས་དང་བདེ་Uང་'་བས་ཡོན་ཏན་bི་ལམ།དེ་དག་ལས་Tའི་
ཡན་ལག་ཉིང་ལག་ཞ་ལག་ལོ་མ་བPད་+ི་བཞི་Eོང་=་bེས་ནས་Mས་སེམས་)ི་ƒེན་
Cེད་)ང༌།བ“ས་ན་གDམ་=་འ=ས་སོ།།Uང་ལ་མང་ཡང་བ“ས་ན།གཡས་ནས་'་བ་
ཉོན་མོངས་)ི་Äབ་Uང༌།གཡོན་ནས་'་བ་ཡེ་ཤ ེས་བདེ་Uང༌།ད[་མར་'་བ་རིག་པའི་
རང་Uང་གDམ།དེ་ལ་ཡེ་ཤ ས
ེ ་)ི་བདེ་Uང་ནང་=་འཛZན།ཉོན་མོངས་)ི་Äབ་Uང་?ི་Y་
འདོན།རིག་པའི་རང་Uང་གནད་=་འཛZན་པའོ།།ཐིག་ལེ་མང་ཡང་šངས་མ་རིག་པའི་ཐིག་
ལེ་%ིགས་མ་Mས་Iངས་)ི་ཐིག་ལེ་གཉིས་D་འ=ས་ལ།དེ་ཡང་%ིགས་མའི་ཐིག་ལེ་ལ་
བƒེན་ནས།šངས་མའི་ཐིག་ལེ་ལ་གནད་=་འ±ག་པ་ཡིན་ནོ།།
གཉིས་པ་ནི་Tའི་Pལ་པོ་ད[་མར་ཡེ་ཤ ེས་)ི་བདེ་Uང་hད་ཅིང་šངས་མ་རིག་པའི་ཐིག་
ལེ་གནད་=་ཟིན་ན།?ི་Y་འོད་གསལ་bི་མཐོང་tང༌།ནང་=་ཉམས་ƒོགས་)ི་Tལ་ཐམས་
ཅད་དེ་ལ་འuང་བ་ཡིན་ཏེ།རིག་ལམ་T་ལ་£ངས་ན་ལམ་ལ་གོལ་ས་མེད།།ཅེས་
དང༌།Hོན་མ་ལས།5ན་གཞི་དང་རིག་པ་གདོད་ནས་གནས་པའི་%ིང་པོ་དེ།གནས་ཙZ་ཏའི་
ད)ིལ་ན་ནས༌།ལམ་T་ལ་རང་uང་=་ཤ ར་བ་ཡིན་པས།།ཞེས་དང༌།5ན་གཞི་ནམ་མཁའ་
བཞིན་=་|ི་Åགས་D་9བ་)ང༌།འ‹ལ་པའི་™ིན་ཚzགས་)ིས་བHིབས་ནས་གསལ་བ་
 19

མེད།ད[་མའི་ལམ་ལ་™ིན་མེད་ནམ་མཁའ་བཞིན།།ཡེ་ཤ ེས་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོར་གནས་པ་
ཡིན།།ཞེས་གDངས་སོ། །
གDམ་པས་£ོང་hལ་ལ་གDམ་Eེ།འཇམ་Uང་ལ་£ང་པ་དང༌།Äབ་Uང་ལ་ག\ན་པ་
དང༌།རང་Uང་ལ་བƒེན་པར་Cའོ།།དང་པོ་ལ་གDམ་Eེ།Mས་གནད་དང༌།ཡིད་གནད་
དང༌།Uང་གནད་དོ།།
དང་པོ་ལ་=ས་ནི་n་དགོང་Sོད་ཐོ་རེངས་ཡིན་ཏེ།ཉི་མའི་_ང་དང་ནམ་bི་_ང་Cིང་
འཐིབས་=ས་D་བxོམ་'་མིན།~་ཆེན་bིས་གDངས་སོ།།གནས་ནི་•ན་ཁང་རིག་པ་
བƒན་ཞིང་བོགས་ཆེ།ཁམས་མི་གཟན།hལ་ལ་གཟེར་[་ལས།Mས་)ི་གནད་བVམ་ཞེས་
པ།?ག་P་Q་ནི་གོང་Nར་བཅའ་Eེ།+ིམས་)ིས་Hིམས་ཤ ིང་ག\ད་ལ་བོར་ཏེ་གནད་=་
འ;ོ་བར་Cེད་པའོ།།
གཉིས་པ་ཁང་པའི་ནང་=།T་གཡས་དཀར་གཡོན་དམར་ད[ས་མཐིང་གDམ་གསང་
གནས་D་གཡས་གཡོན་གཉིས་ད[ས་མཐིང་ལ་Iག་ཅིང་•བས་གཅིག་པ།|ི་གªག་6་
ད[ས་མཐིང་Æག་•བས་བཅད་པ་Nར་ལ།གཡས་གཡོན་གཉིས་མ=ད་པ་ཞགས་པ་
འ9ིལ་བ་འ<་བ་རེ་Cས་ནས།xོ་t་[ག་གཡས་གཡོན་ལ་Iག་པའོ།།དེ་ལ་འཁོར་ལོ་¨་
ཤེ་ལི་གDམ་Eེང་འོག་བར་གDམ་=་བWེད་ཅིང༌།རེ་རེ་ཡང་T་འདབ་བཞི་བཞིར་bེས་
ཏེ།དེ་དག་གི་མཐའི་T་ལས།Eེང་འོག་བར་bི་T་žན་བPད་+ི་བཞི་Eོང་=་bེས་པ་
ནི།ཤིང་གི་བ་ཐག་གི་hལ་ཏེ།རང་Mས་Tའི་¶་བར་བWེད་དོ།།
གDམ་པ་Uང་ལ་གཟེར་[་ལས།Uང་གི་ƒ་བIང་ཞེས་པས།t་[ག་Uང་མི་'་བའི་
?ོགས་)ི་Uང་བIང་Eེ།P་མོ་དར་འཐག་གི་འ‹ལ་འཁོར་Cས་ལ།Uང་iས་)ིས་
 20

གཏང༌།ལན་ཁ་ཡར་རེ་Cས་པས་ཆ་%ོམས་སོ།།དེ་ནས་ཆ་མཉམ་=་ལན་ད_ར་ˆར་
ཅིང༌།དེ་ནས་མཐིང་ཤ ག
ོ ་Nར།mམ་ƒོག་གི་གཉེན་པོ་Uང་?ི་ནང་=་'་བ།^ེས་D་<ན་པའི་
ཡིག་འ˜་གDམ་bིས་དམར་+ིད་Cས་ཏེ།དེ་ཡང་གཡོན་ནས་ÇÈ།གཡས་ནས་ཨ།ད[ས་
ནས་„ྃ་གི་™ོ་བ“་ད[གས་དང་བfན་ལ་C་ཞིང༌།དེ་ཡང་གནས་པ་„ྃ།འ±ག་པ་
ÇÉ།གཏོང་བ་ཨ་Y་བསམ་ཞིང༌།Sོག་གི་རང་Uང་ལས་Tོལ་བའི་Uང་ཆེད་=་མི་
བIང༌།དེས་ནི་T་ལམ་འCོངས་ཞིང་T་xོ་?ེ།T་མ=ད་;ོལ་ཅིང་T་•བས་སེལ་བའི་
དགོས་པ་ཡོད་དོ།།
གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ།ཅི་Nར་བxོམ་པ་དང༌།ཉམས་Ãོང་འཆར་hལ་ལོ།།དང་པོ་ལ་T་
དང་Mས་གནས་གོང་Nར་ལ།T་གDམ་bི་Dམ་མདོར་ཡཾ་»ང་•།དེའི་སོར་བཞིའི་Eེང་=་
རྃ་དམར་ནག %ིང་ཁའི་ཐད་=་རང་རིག་ཨཿཡི་རང་བཞིན།འོད་Qའི་Pས་<ིལ་བ།CིÌ་€ོ་
གའི་xོ་ང་ཙམ།གསལ་ལ་འཚ’ར་བ།བÁག་དང་ཆས་པར་བxོམ།དེ་ནས་Uང་
བIང་།གཡས་གཡོན་T་ནས་ཡཾ་གིས་བjལ་བས།ཡེ་ཤ ེས་)ི་Sོག་Uང་ལངས་ཏེ།རྃ་[ད་
པས་མེ་ཟངས་ཁབ་ཙམ་ཞིག་ནར་bིས་འབར།མེའི་རེག་C་ཚ་བ་དང¦Uང་གིས་[ས་པའི་
¤ས་པ་གཉིས་འཛzམས་པས།ད[་མའི་ཁ་Iམ་པ་རང་དབང་མེད་པར་ཧར་bིས་Cེ་Eེ།མེ་
€ེས་ཐིག་ལེ་ཇེ་མཐོ་ཇེ་མཐོ་ལ་ཚངས་xོར་iལ་ཏེ།ཧྂ་ཡིག་དཀར་པོ་མགོ་བོ་gར་=་བEན་
པ།ཧྂ་ཡིག་ལས་ཡེ་ཤ ེས་)ི་ཐིག་ལེ་ཚZལ་ཆེན་$ན་མ་N་[་འཐིགས་ཏེ།gགས་ཀ་Nེ་འོག་
མན་ཆད་)ི་T་žན་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད།Cང་སེམས་)ི་ཐིག་ལེས་གང་བར་
བxོམ།དེ་ནས་Uང་Îབ་པའི་=ས་D་t་[ག་ན།„ྃ་དཀར་དམར་གཉིས་$གས་
ནས།གསང་གནས་D་ཞབས་·ེལ་=་>ར་བའི་Eོབས་)ིས།ད[ས་མ་མནན་པ་ལ།ཐིག་
 21

ལེ་ཐམས་ཅད་Ìབ་Ìབ་འ=ས་པར་བསམ་ནས།„ྃ་རིང་ལན་ད_་བ^ོད།དེ་ནས་ལག་མགོ་
ས་ལ་བªགས་ཏེ།Eོབས་)ི་„ྃ་gང་ད_ས་ད[ས་མ་ནས་|ི་གªག་6་འ<ེན་ཅིང་
བWལ།མགོ་འ>ར་Eོད་¾ག་ཕཊཿH་ད_་དང་བཅས་པས།|ི་བོར་བདེ་ཆེན་bི་འཁོར་ལོ་
ནས་T་žན་mམས་ལ་བÁམ་པར་བསམ་ལ།Mས་གནད་ལེགས་པར་བཅའ་Eེ།སེང་གེ་
འbིང་བའི་N་Eངས་བཅའ་Eེ་རིག་པ་བཏད་དོ།།འདི་ཡི་eབས་D་Uང་ནི་ཁ་£ོར་ལ།འžི་
ཞིང་བtན་དང་ƒ་བIང་ལ།།Uང་གི་གནད་དང་ཤ ེས་པར་C།།
äགཉིས་པ་ལ།དེ་Nར་Uང་£ོར་eོར་རེ་ལ།།འོད་གསལ་དམིགས་པ་eོར་རེ་བxོམ།།དེ་
Nར་བxོམས་པས།?ི་Y་མཐོང་tང་གི་འཆར་hལ་གོང་བཞིན་ལ།དེ་དག་བས་)ང་
རགས་པ་མང་བ་Pས་པ་Nར་>ར་ཏེ།ནམ་མཁའ་བར་tང་²ལ་ཐམས་ཅད་གང་
བ།བÁག་མདངས་གIགས་དCིབས་Wེ་མཆེད་\ང་ཟད་དོད་པ།མཛ’ས་“ག་བÁ་གསལ་
འོད་ཟེར་ཐིག་ལེ་གIགས་བ¢ན་ཉག་ཐག་mམས་D་‡ག་གིས་འཆར་ལ།ནང་=་T་ཡི་
ཉམས་ལ།T་མདོ་ཆེ་སར་ན་བ་%མ་Cེད་པ་དང༌།འ_ལ་བ།འrག་པ།ཚZགས་Yས་ན་བ་
ལས་སོགས་པ་འོང་ལ།Uང་གི་ཉམས་ལ་ཤ ེས་པ་ཡང་བ།ཟི་བ་?ོད་?ོད་པ་ངར་དང་བཅས་
པ་འuང་ལ།ཐིག་ལེའི་ཉམས་ལ།Mས་བདེ་བ།མཉེན་པ།ཟ་ཞིང་རེག་ན་གཡའ་བ།ཐིག་ལེ་
དབབ་འབེབ།“ད་འ<ེན་གཏོར་བ་ཐམས་ཅད་?ི་ནས་ཤ ེས་པ་འuང༌།སེམས་)ི་ཉམས་
ལ།ད[་མའི་T་ཁ་\ང་ཟད་Cེ་ཞིང་།Uང་སེམས་གནད་=་འsན།ཐིག་ལེ་Eོད་=་འ<ོངས་
པས་གསལ་tང་འགའ་རེ་ངོས་བIང་མེད་པར་ཝལ་bིས་འཆར་ཞིང༌།?ི་ནང་གི་དངོས་
པོས་Hིབ་གཡོགས་C་བར་མི་¤ས་པ་དང༌།རིག་པ་བདེ་Eོང་འཛZན་མེད་)ི་ངང་ལ་ཡེངས་
པ་མེད་པར་གནས་པ་དང༌།བཟང་ངན་<ན་ƒོག་ཐམས་ཅད་རང་Ð གས་)ིས་ཐད་ཀར་›ད་
 22

›ད་ཆོད་པ་དང་།Tོལ་pལ་½ག་པ་ལ་མ་ཡེངས་'ན་ཆགས་D་གཏད་gབ་པར་འuང་
Eེ།དགའ་བདེ་Eོང་གསལ་འཛZན་མེད་འuང༌།།ཞེས་པ་ཨ་གསལ་དང༌།རིག་ལམ་T་ལ་
£ངས་པས་ལམ་ལ་གོལ་ས་མེད།།ཅེས་གཟེར་[་ལས་གDངས་སོ།།Uང་སེམས་བོགས་
འདོན་bི་+ིད་དོ།།Ž་ཡ་Bར་རོ།།
äགDམ་པ་མཚན་tང་གི་གདམས་པ་ལ་གDམ་Eེ།འོད་གསལ་གཉིད་དང་བSེ་བ་
དང༌།དེའི་Wོན་ཡོན་འཆར་hལ་དང༌།གནད་བIང་ཨར་ལ་གཏད་པའོ།།དང་པོ་ལ་%ན་
'ད་ཆེན་མོ་ལས།®ི་ལམ་bི་བར་དོ་ལ་བག་ཆགས་)ིས་མཚམས་£ར་བ།s་བོའ་Z ག$ང་
N་[འི་གདམས་པ།།ཞེས་གDངས་པས།ལག་ལེན་ལ་nས་མཐོ་ཞིང་Eན་བདེ་བར་Cས་
པའི་Eེང་=།སེང་གེའི་ཉལ་ཐབས་Cས་ལ་གཞོག་གཡས་པ་འོག་6་བ\ག མཐེབ་མkབ་
_ང་Sིན་mམས་)ིས་[་ག་བཀག་པས།གཡས་ཉོན་མོངས་)ི་T་xོ་Uང་xོ་ཁེགས་
པའོ།།དེ་ནས་གདན་སེང་གེ་‘ང་ཆེན་ƒ་འ˜ག་rང་།nས་ཉི་”་པ¸ར་བསམ།ནང་Uང་
དལ་བ་གDམ་bིས་=ག་དuང་ལ།རིག་པ་ད[་མའི་ནང༌།ཨÑོ་འཁོར་ལོ་ཡི་Nེ་བར་འོད་
)ི་¡་_་®་Cའི་xོ་ང་ཙམ་N་[ར་གསལ་བ་ལ།n་བསམ་?ི་མནོའ་Z ƒོག་ཚzགས་མ་འžོས་
པར་Cས་ཏེ་མིག་ཟིམ་C།དེ་ལ་མ་ཡེངས་པར་ཉལ་བས།རབ་ལ་®ི་ལམ་bི་འ‹ལ་tང་
ཐམས་ཅད་འོད་གསལ་=་འཆར་ཏེ།དེ་ཡང་གཉིད་ནི་སོང་བ།<ན་པའི་Tིས་ནི་ཟིན་པ།དགེ་
£ོར་དང་མ་pལ་བ།འོད་གསལ་bི་མཐོང་tང་མ་འགགས་པ།གོང་གི་ཉམས་ལེན་mམས་
གོང་Nར་བxོམས་པས།®ི་ལམ་རང་ཁའི་ཤ ེས་པ་ཐམས་ཅད་'ན་ཆད་དེ།ཐ་མལ་=་eད་
ཅིག་)ང་མ་Mས་པ།ཉིན་བས་)ང་མཚན་དགེ་£ོར་འཕེལ་བ་འuང༌ལ།ཉིན་བས་བོགས་
)ང་དེ་ཡི་ཆེ་འ>ར་ཆེ་བས།དེ་=ས་)ང་<ན་པའི་ཐག་པ་མི་བཅད་པར།བTོན་འ¡ས་
 23

)ིས་ཉམས་D་~ང་པ་གལ་ཆེའ།ོ །ཐ་མ་ལ་®ི་ལམ་རང་ཁའི་eབས་eབས་®ི་ལམ་=་ངོ་
ཤེས་ཤ ངི ་།ཉམས་ལེན་<ན་པ་ཙམ་འuང་Eེ།£ངས་པས་ཇེ་Pས་ལ་སོང་ནས།ཐ་མ་
ལེགས་པར་ངོས་ཟིན་པ་འuང༌།དེའི་=ས་D་གོང་Nར་འབད་དོ།།
äགཉིས་པ་ལ་|ིར་®ི་ལམ་མི་ཟིན་པའི་'་ནི།'ད་ལ་མོས་_ས་མེད་པ་དང༌།གདམས་
ངག་ལ་ངེས་ཤ ེས་མ་Wེས་པ་དང༌།བTོན་འ¡ས་)ི་ཉེར་ལེན་མི་¤ས་པ་དང༌།mམ་ƒོག་གི་
'ད་དXགས་པ་དང་བཞི་ནི་སེམས་)ི་Wོན་ཡིན་པས་wངས།འuང་བ་མི་%ོམས་པའི་
ཟས་ཟོས་པ་དང༌།ངལ་=བ་)ི་ལས་Cས་པ་དང༌།ཕོ་མོའ་Z འདོད་Sེད་|ད་པ་དང༌།འuང་
བའི་Eོབས་Òད་པ་དང་བཞི་ནི།Mས་)ི་Wོན་ཡིན་པས་wངས།དང་པོར་eབས་eབས་D་
\ང་ཟད་ཟིན་ཡང་།མ་ཟིན་པ་ཤ ནི ་6་ཤ ས་ཆེ་བའི་=ས་D་གཉིད་=་འ;ོ་ལ་ཁད་དང༌།སད་
མ་ཐག་གི་=ས་D་Mས་གནད་དང་nར་bི་དམིགས་པ་དེ་ག\ན་ཞིང༌།ƒོག་ཚzགས་གཞན་
=་མ་འžོས་པར་Cས་ལ་ཉལ།n་དགོང་ཉིན་མོ་ལས་སོགས་)ི་=ས་D།ད་Nར་bི་tང་བ་
ཐམས་ཅད་tང་ཡང་®ི་ལམ་=་tང༌།ཡིན་ཡང་®ི་ལམ་ཡིན།ཡོད་)ང་འདི་ཡི་བག་ཆགས་
ལས་སོགས་པ་®ི་ལམ་ལས་མེད་%མ་=་བསམ་མོ།།བར་=་<ན་འཛZན་ཅན་དང༌།མ་ཟིན་
པ་?ེད་མར་འཆར་བའི་eབས་D།གང་ཟིན་པ་དེ་ལ་ཉམས་ལེན་<ན་པར་C་ཞིང༌།བTོན་
འ¡ས་)ིས་གོམས་པར་Cེད་པ་གལ་ཆེ།ཐ་མ་གཉིད་དང་འོད་གསལ་འ<ེས་པའི་=ས་
D།མི་མ་ཡིན་bི་ཆོ་འ¬ལ་དང་ཉམས་སོད་འuང་བས་མཐོང་tང་དང་འཆར་hལ་ཅི་
uང་།རང་tང་{་མ་N་[ར་གོམས་པར་C་ཞིང༌།དགའ་pོད་¯ོམ་སེམས་མི་Cའོ།།མཐར་
®ི་ལམ་–ོང་=་>ར་ཏེ།ཤེས་པ་རང་དབང་ཐོབ་པ་དང༌།འ>་Cེད་)ི་<ན་པ་གར་+ིད་=་
འ;ོ་Eེ།གནས་མཐོ་དམན་བཟང་ངན་ཐམས་ཅད་=་བསམ་པ་ཙམ་bིས་?ིན།འདི་Nར་bི་
 24

tང་བ་གང་བ{ར་=་འ>ར་ཏེ་རང་tང་དག་པས་ཅི་ཡང་བ{ར་=་བ6བ་ཅིང༌།བ{ར་བ་
བཞིན་=་tང་བ་ལ་འཆར་རོ།།བར་དོའ་Z འ‹ལ་tང་འདི་ཉིད་ལ་'ན་ཆད་དེ།tང་བ་ཐམས་
ཅད་ཤ ་ལོག་ˆ་ལོག་6་འ;ོ་བས་Wེ་འཆིའ་ི བར་དོ་ལ་མི་འཇིགས།དེའ་ི =ས་D་གཞན་ཡང་
tང་བ་t་ཚzགས་ལ།®ི་ལམ་bི་ངང་ནས་Tལ་£ོང་ངོ་།།ལམ་=་9ེར་ཐོག་6་བཏང་
ངོ་།།ཕམ་Pལ་བSེ།P་ཡན་=་|ད།ལར་®ི་ལམ་bི་རིག་པ་བག་ཆགས་)ིས་བ{ར་O་
བས།དེ་=ས་)ི་དགེ་£ོར་ཅི་|ད་པ་ཐམས་ཅད་ད་N་བས་ད_་འ>ར་bི་Wེ་བོགས་ཆེ་བ་
ལགས་སོ།།
äགDམ་པ་ལ་ཅི་Nར་Cས་)ང་མ་ཟིན་ན།གོང་Nར་བདེ་བར་ཉལ་ཏེ།དམིགས་པ་བIང་
ལ་ལོངས་|ོད་)ི་འཕར་T་\ང་ཙམ་བVམས་ཞིང¦ད་Nའི་རང་'ད་)ི་tང་བ་འགགས་
ནས་ཟི་ཆལ་bིས་སོང་བ་དང༌།མི་ཟིན་པའི་ཉེན་ཡོད་པས་རིག་པ་རབ་6་ག\ན།T་\ང་
ཙམ་‘ོད།ཡང་སད་མ་ཐོག་6་དེ་Nར་£ང¦འཕར་T་བVམ་²ན་རིང་ན་རིག་པ་འཕོ་བའི་
ཉེན་ཡོད་པས་ཚzད་ཟིན་པར་Cའོ།།དེས་ན་®ི་ལམ་མི་ཟིན་མི་Sིད་དོ།།འོད་གསལ་གཉིད་
དང་བSེ་བའི་+ིད་དོ།།Ž་ཡ་Bར་རོ།།
äདེ་Nར་%ན་'ད་ཡང་%ིང་མན་ངག་དགོངས་པའི་བ\ད།།ཟབ་དོན་གནད་)ི་གདམས་
པ་མཐར་gག་པ།།དངོས་གཞིའི་ལག་+ིད་གོ་རིམ་བདེ་བར་བཀོད།།tོད་Šན་5ན་bི་དོན་
=་འ>ར་བར་ཤ ོག'ད་Bིན་ཞིང་;ོལ་བར་Cེད་པ་འོད་གསལ་དངོས་གཞིའི་གདམས་པ་
¼ོགས་སོ།།P་P། Ž་ཡ། ཨག་ཐམ།