You are on page 1of 24
Teresa Pires do Rio Caldeira Crime, segregagao e cidadania em Sao Paulo editoram4 Il ih. a ‘ho PAULO: TRES PADROES DF SEGREGAGAO FSPACIAL A sezrepaio — tanto sci quo esa — 6 una cata impor tant dav edd. Ax regagueonaniam 0 spo bane so Basements ps tes de iferenciagi cle de separa Eats ers varia cra itor ‘ctvent, eel ou penipos ue estat via abl einem como 0 ‘grupo soins treaconanocspage da cidade, Ao lng do flo XX 4 ‘prez acl tve plo menos ts fnas difeeies de expresso no esago tio de Sto Palo. Aine etenden se do final do suo XIK ate ox aoe {940 prodacia uma cide concentadn em qe os direst repo sacs se omprinis nna ies urbana pequena exam seeds por poe de oer {End uganda forma bans a ceto-peeria,domines 9 deaenlrinenta da Sida ds ana 40 tos 2005 80, Nel frets grupos ssn xo separa po andes anc les mi alts concentra eon Suis ones cos ple ven secede inner peirian Eo ‘0s moridors« cletistan sce snds cones e dcutam dade eter ow do sun peo una rca forma vem se configarando desde 0 808 Ee mdando consdervenente a eae sa repo metropolitans. Sobepor- tat ao pdr conto pera ransormage aster ea gor Pass tos quis seifretes grupos soci eto mia vers prio, mas eto se prado por muro eecologisede sepranc, etndem a ocala ou trait tin teas comune O prinspal tromento dee nove pad de segregastop {ll a gc camo de "env forticadon”, Tras de pao pevatados, {cchado e montordos para residenci, comm ane eeabalbo. A sua enc pal jsp €0 med do crime vino, Er oven pag taem ages "ucts stanonnndo ses publi radon dx ane paso pbs 8 at ilirador on ems. ‘Meu igre om descreve anainarcna madara, ecalene a dos ikinor 15 ano dl. Prine, quero demonnar 2 neetdade de eater © ‘napa copii da sereagto nc a cdg, stenlzano a elrecas aanes Aegon 9 vida coniana eo elagbes noi etendidas Ano se que 8 ‘pos enn prea sj ets ea anea pla gual se cone aincorpor ‘oda dexguldade social no eapagourbano aja minds, no ser posse cider preter defosdactade Segundo, quero mostrar gues os ‘Specs cseurstrumenton et cransornandospuficativamentes vida pul ‘Seo ep pablo, Em cidads agendas po enclaves orcad il ‘untro rncipo deacenibidadee ve ciclo, que eto eae os valores {rat importantes ds clades ders, Com a conatraio de enclaves fries ‘ks, carter do epago publco mada sin como a patcipasto dos cidadios ‘Si Palo spade deseo ep a 1 la pn As tasfomagtesoa cfr pli cde So Puls ean, {rtinn gt eno moa sar nde tam. porn un no pr dom pido mas ciundi desepe ‘espacial e transformagio eae piiblica, ce ‘Obisviador dere) Ce aaa oping d vida hana iri de laes cn Pas do ldo slo Xie moa como la seexpeny ‘piu moder Eazeendsobreo quo Pa rls Cimconde de Digan ‘penonaps nl epoadonT} Cia amet ue *acema pea —iso anova petra cramente set —peovarclnenie ‘anqucla em ques case coeitm mar av onde cada ‘ma stava aorta um pe de sonko cic, ola ars enn ‘pra alum expt deisando exapa sini amg.) Arla ‘xem, mo espagos de Hausman permits ta fam visas (.) A ise exit, mass apa de Habana te ge ara qo la ea esondia. (A dense oe prongs de Degas ésustertade pels epg vaso cpl a das cas” (Clark 1988 73,75, glo no origina se igh sobre rao ct forma ana nae de ss C0 reso atte sige mancran de condo ac de erg pc Eo Plo pec ransom nese Esa de as ‘as impress de ars Ck ei sk pour eenceras do ne ‘odes pico ses psn enepiicados ofl secao I fis reo de ara promovia po Hesuanan, Or novos Blt “Srporenm arcontktes pars oatonmatoe advan, emitind ts $nwecielooquntoa denen eres oy acontaa 2am dum yo pico aeoe la Ear siete oy ale fesquecto em nu sult Sp Psi cu sa les ose ‘sar pico no masse eda ap Ke mod de unvsaliadEmet ‘in ele promos speaio + ede quo rpos sei deve ie “scares tmoghean bolo ago pension am dens. Coen “Enno poi de seep cal eve ds hs mova dpe sera les auc cea dif de ce ap cats de separ. “sept, dliac ss carer pa Sos pdr dees da cidade ean ndacores orf dogs acoeonbnin Nc {ub7, amie o aap maser do novo tee de mere taro Seep mo pad pl cvs mai ala No capi, at tanfonnagie rents muda bles cous ergs ples ea oso de Los Angeles como comparagio. san 2 Seen ene fried espe pio Acaank conentiana D0 uexo Da INUSTRALZAGAO De 1890 até orca de 1940, 0 epaco wane vd tcl em So Pal fo ‘am ctaceizados or concnraia eheeogensdade! Ne cima deeds do ‘Blo XIX, 1 poplago de So Paulo cracee 13.6% 20 ano vera Taba 6} ae ‘sca rlanead aos expands roportonaimene Por volts de 1914, dens {ade poplaioa! da ide ee de 110 kala compara 9 hab ov 881 {Pvc tad por Roni 997 165. Com advent dni, tr soups ide tlada sos serine eps finsnceos assess exper {Reto decaé- aida condmicsdomimane no etadode Sto aul tea de {de 1980 — fol tansformada num espug urbana caotic.Na via do sul, ‘Somersio cra inten enpuarescnoae fica una at dor, eresieniat tithe se contra rapuamenc pars abr onsde wabaadoesche {anda seada an. As fans eam epacialnente Separaas a bees ea ‘tdas pe dacattecoméri serio intclvare em side ‘ahs old orl Cate deo Pine Repo Meoplany, 197296 Teale Taw Om ge Toa comic main tinge meine cate 2) sy a sh so amat 29 ae ssenaes be tine Se EAR os HEN te iat fe amie ae tae Se tor Sewis Me Same St hawt tat to Siege Game Sea Seinen st eh doc "Aan inc de SP ei roe de 190 10h no pl ‘Sho 0) denne sale cu nce de ne "mh ci gan sen hin near ‘Setremas pple enon arpa ann wee pe ‘Boater depp ane 16H ‘Si Pal pd de eee cpa a mors lee tablhadoes vives eaivmene prim un dos oto bovis ama tons dea elite ceapar prt mais alt da dade em {ing ao espe cata onde seloclarins Ave aust — os twabalhadores ‘reer ns rest mais bas, adeno at mages don ios Tamanduste‘e Tet = prs a sistema ferovirio No comeyo do aul, Segtegaso social See rosa tambimsas mora enquint alte (Sidi da produ dees) ema poqucn Cle avn en tse cts pein, de 809% ‘as habitages de Sio Paulo erat loads (Bondi 1983: 186) A peopiedade ae ua ean does deintvameate uma op para os tebalhadores qu ca sea toi va er conto ou cas cod, tod upesponeados Eta ce trues peers consulta um bam neato a pace e poker pela ‘ide No havi prio despre ps alga epee, Una minoct de trabalhadores,bascamente 0 specatiaads, lasvam cass 56 pra sus fat Hasem tal consid Almas rica coosrulam ess css geminada pars seu abalhadoresepeciiador ano como un forma de a com ‘tena demelhorer moras como prs dieiptins los om a area de dese ‘Numa clade concer oro era Sao Pal, uc hain cri mao rapidement, ae poteupages com 4 dcrninagiyclatfiagao «controled popolagio eam inves no como 6 alo, Con tbe fo pico ma a. ‘Escapes onc cdma, ens peoeupageeseram Feguesenente ‘expres emcrmos de sade eigen, scmpre siocidst + moraldade Quests Sobre como arigar ov pobre como onganizaroepago urban mma cede ‘questa eta iad a0 sapeamerto, Fn conjunc Storms fam cena cal das preocupayies da cas eda polis pcs Jaaot sp tits dads do elo XX ’ cle paula diagnostic as desordens sais 6 cidade em teros de loco, sue promiscidae, eis ogo associa ao crine Bn 1890, oes ‘dode Sto Palo esouo Servgo Sanit, suid plo ado Santo de 1894, Logo em spi, gets do ado comexatan a iar a Morais dos pobes, ‘spect corto, procurand po dense manrendo estates gis ‘to Ess visitas prava reages nena ra cla pra ay clases ceabalhado ‘asa anciagin de erigeransios com contol sia Alem de conto o& pobre, ale comeyou a pararae dels, Temend edema cone te ‘emo crime hoje—~e iertcando or pobre ws cones de id ent pide on mers das eles comgaram smartest Sem dense oveudas edad par esx um pou alvadar com ampere ner Bea 195) dc ini eva poplin pc aon wo pag aah, ssspinash dks goede ns ppnow et soar ‘inp rs pobre Rin ner «fx eer ace ea lt ‘Smee naa Aes de Ysa Orga rt 504, uae ps ‘Rs Pesu snpropn be erban o nmngan, ss ‘Duis ve em cee Sas muerte Se er oe a Sepa un, ende fritid page pilin 4 ili excasivos Un dts ede ee 0 novo bara com 9 mgetivo nome {ner Calera 1984 aps. 13; Holton 19916). Os lots ma pesifra eam aces {oraos abahadores tno em fan de sa egalidade quanto porgue cara “Sho meio do mata" em alos se asa, ceca, ga, et, elton, ‘Scoas ow hospi igndos edad por am tema dee de Gus nos {qs gstavam mulas horas por da." Tas nastturs wbaease seri: {Snderam se istalados ou melhorados apenas durante periods democriticos {soba prs poe de movnentos de moradors da pois, Now ane 50, pliicos populstas em especial Jnio Quadros, eabelaeram una poles de {car inracrutura urban por vors, pit que acu urbanizandoo prime {oval da pera incuindo a famosa Via Maris), que por soa yer tomouse ‘pip base politica. A mais important mails dos cadres dpe ‘lesa, no extant como nor anos 70 e carscerza-e pala orpaiagie dou ‘nommenos soca atdaomos, ‘Ox mocadoes da periflenstambém foram nelgenciados plo fato de ue ‘nea poderam coma com heh ipo de francamerto par consis as ‘Or pees programas rads para cls ou ahum ein que no pda cam prion foram rpidament rediesionaos pat a case ma, camo €0 e350 do arco Nacional de Habstagio (BN) Porta, os tabalhadoreseminaran cons triad sus cass raves da atoconstrgt,o proceso aHongo pat pelo al tvtabahadores compra in le consoe im goato ov wn bata nf {his olor, onde pasa amarar, cri garam dcaasexpandio e elbrabdo "consrugo,mobliand «Scorn a at (ve a Foon 12 3) Ee proceso doa race ote resend msiorn popu, Apt don anos {ya agus da ata propria om Sto Prlo expand seconseavlnat, 10 tneamo tempo aso alae dimin Enquanto cm 1920 pens 19,1% dos do Ics ram propredade ds moradores em 1960 ess ata subi para 41%, & fm 191, 63,2% eneavam nen categoria” Hoje a propor de aba pr Pris ps hiro eriércs 685124) maior do ea mein dia (63.57%), fonfrmando a diseminacso de atocoaraco como. pina akerativ hab {acon da coma teabathadoas er Fabel 7 "Aexpansio dae rbancnd a eilo meopoitana de Sto Palo rs tant hanemets do deloamento oe trabalhadors em dein peri ¢ da inmalagdo de india om algunas dese oie, € expres ro Map 1 Ee ‘mona gue a maior expaneio ocx durante as noe 3, Dos anos 0 8t0 08 "am 197 nr ane i onde an akin ds Caan, ‘ese aes mss dete decay no ‘spewed, 197 rotifers ers cn Sse Pre 190, ona 198: 146 pu 196061991, Cm Hee 2 Agno abc econ de Dard iba copes Ci toma adam Ko Nana el stan ne dabagio tape na p Ports pues de seen a a Amelia que a metdpse se expand as preoeupaes da autora carom pl 9 epg conta, domar a expansio descontoads€ "he (Toros en is presos tn aumenaram, Os replant ¢ plas ee Panes 6. Nocatano, amo hia acon anes uy "denon cdo ciple as reas cna cups pls ais dn ‘ESSE jnota a peers peraanecram neligensada a oF a0 70. Aopno 0s cos # MELFORANDO 0 CENTRO (0 pode de atta dase mea de Sk Palo rami mow pe isle dpi do final en anor 60, Seas mrs também fn pro aa eee ce um prose completamente diferent. Ao conto do canta oman oma abla does ax aes media eat sheaf Rectan cine dverom de consi sun esas. Madara para péie de Sturamentes opine ip deabtagio a er pros por grandes emesak seep ead expand de fom sigafiestia nos as 70, canformando 0 tttoctcna Alm dist, os ebifien eam 0 rinspal ipo de construe para Clete ate apenm wo emo mabe novas eas comer ma DDoesale mite da dade Uns nia rad vertigo de Sto Plo permite ented cone sv autrdads pia, tant loc qn ederai ara ela ex0s80 Tiel cusuraram abies tae eda dade, Otoncamento mop «9 epaamentade onsrugbes demir ode ox efi paca sr consis cnyimeoes pda teal de teem rad bars 3 consrsto de oe see aietton pes comadat de babe ends Pola feeras ram 9 Sessa tC nancamens de apreamentos pra aca médac pra poli: SER psueremprecndimentos ibis gue dominaram o mere dt ‘Wises aan dos ance 70. Em conn, potas manips qs adr a traafonmar on pres de apartamentos no principal ipo de ‘moras delat meine at “cosa de iis en So Palo comepou na pire dca So culo Xk beainnae no cent da eiade, Conform demonstra Nida Somes Stats feo a 1940, 70% de todo ox ies lczavam- 20 blo cS cede cam ne redencai Em 1940, apenas 4% da populasto de Sip tuo isicereapartmentoseapena2,1% dos domi etavam em pion putes Geese 1987, 75128 Duran a Beaded 4, aeons dec ise eeetnton staat eo oneal ens poucos bios ccundants a wierSinagoa dass eden comeou suena. Naguel Poe <2 cer amet wt rete aoa sh SSP bee ‘Bolom seb rt memories? Bay Seep whan endive frat e799 pA ee ive ender separidament uname de prtameton ata sia Filo rendenins re paral De acord com Cals Lamos (1976 a eaepndeinkinseaconstuo de pds de apartamentos resides nos se aes cramenigmatirads¢ assassin pobre faa de pe seilisade.Osaparamenter ram, pret, un ws indesada prs dees neta to confmad pos una Psa reais pel hope st00 seat Opie Pbleae Ente) em dezemro de 194 entre cx ot aes ce maa eal da ade de Sto Palo cm qe 908% dos entrevista aot fer cara apartments ¢ 833% tat J F0vivendo em ae taes moi oy eeerxadospagva sme apenas 172% don cae Nascdon psn resdenc pay 53,2% Sham a nent de ec ncaa apenas as eno compra wm apartament re nds dead de 80a cesta de eificios no fi mito control da yl sdnacto manip De 1857 em dante, no ey les unis anlar explo da cadena er patel &cOOsaRIO ie ester dol eos Pica: poc a ado fecha 0 er se enol de is J partamestor rar populace bina ends por ca iomnamron novos ics pra o cet, Ambon sis acon oo remo dlmento da eit eral oe xsi spoke ar 5 Pane see tendteias tempera do anos SO at 0 pres tks Murcia $261 lindo pla pica vero occ de prone deren io pede ese» 6 ets nos price rey yrs nox pio sect fra rea constrida no poss ‘SasS do que tou verso tao do fore) Além dio, ema le eter Fe anima de tons por apartment deve sex de 3507 0 62 ro dade deve coresponder po anenos 38? a rea do teen bora ae eis tne sda inteament comprda ~ 18 icorporadors Sr ets vn pleas de reorders como one comer, era ic amano cocetnt de aproveamento—, a aca ct ae do emake dex apareenes forando 0 deocamento de re orn para reper doconro da chads onde oss ra aaa Dende cn poco spartameon ve tmaran una forma do ‘aia que each da sei. een cits exlcam pose &constogo de apartamentos de sa vnis fot iterompida ep ov eiclscomegaram 2 er eruios Fors da ‘Bec $48, de 25 eh de 92 rom oka de tae i Sink Troma ie ee | Sto lr ts pols dempepsteopc ns reo cena las no explcam porque alguns aos mas tarde a clase mia {ava se mudano pars unio de redencia qu anes hava ead fortemene, Ene endmen peer lor ented coniderandorse a proxi Sporn inerenodo Fed no tread imebiso de apartameros denver emg {fees cago, em 1964, cdo BNF edo SPH (Sstea Financ d Haba), ‘ecokcnaguetomeqo 9 opera gas 1967 foc spe ‘Bone yur prmier console Sasncent da care peop pr as TUSSI mun fe, No cance € io, now aon 700 BN scenosea principal ont denacoment para ce ideo gle [Bunav cam aartamens em prin exeoconstde- Do wl ee {Erion pstit ene 1965985, opens 64% pt anfas com ees, ‘Mone go que sas ioe Bano 189-98)" ‘Osteo us fre waafnao nam mercado imobilo gov sha sen donna por mcorgeradoe eltamente enos fai qos “Dns sus props tae a eimeloe aslo de pends epee ‘tcp men oe tonavan ino cmpestdo do Spas con tures on conjntornbtaconas par ere vena com ance OBS Eaters dads pare Sto Poul tao cam Sapien Rei eg soma oR anti do nl x cerpratorerimobiesreisados rao tnt do anos 180, 60% hav ica sn aida Grate ests 3 199-3731 Ee nope am mato mnsapital dog erento amare domiarmcompleaentenmerado nobis ptt den nov 70 pane ns epeerconran dw rear metoplanse mas “Eintan tmben nas pererin Eoes corporadres conta eed ‘Ellas ob slg condoms chaos bron. Topeitnente ent» dnd de 0, on aos do “ng conico” 0 [NH (hovidos anes noord) Sesepenhow a papel fen tttead bo En Sto Pl 8d pion de paramos een 2 Siceadon no mera nr 1977 «1982 rescence do BNE {Sitats 197 55, Acnrada GSE! o ena nai com qu mimeo A find paramere stead po ano no manic de 80 Po ae ‘fogucdobrenes” Comino que 6 dn wide ania elo SEH Sut 1970 1974 eran pmo on camo mercado mao tof ara sri, 25% prs omracadocomamacocapenar 2% peso mec papa {Reinet nde tttyaioeGictemelis goo predin de aparerens ea toads de ase min mots lav, ale ia cose epee ‘tro susidados lo poesnone sr camadatablbdoras eo ham tenon pacar bo mca fontale ques erent agi ai Vers 190 Pemrreremrt sper enh pe ert eri a See et bs eRe etn debe re acne dB 26 Sear tans ov fenton eno plies as do RNY pata un pad cpio onstaam an po conta PH ee neni de anc. lem io ames MAC? 5 ic aueamenon pb SE proavlact ua hs rina nis se Enc mids cn Seo alg shrdons oan ea em oper, dre dada 70 bg de partanen- en ca cider rcpt pate ste Se AS dese am dro cpacal from aoamente fe does soe repmectaci isl Cie Je encanto eo Si OT aed cam ot oes co rae co arcane igs dws Gos eaidinas,comee init ser occ sree on ae ado em 4 ee eo rncorepondsne pas deco whena a Ams sri ero et a mmr dscns coo eave Ter ee ad prem tno. Una eae sev a seein fmm i dpm er BN mn ur ne a ee eran resibn)o nvo cig cmon uM eet wee Senn ogor sedis de Sse on ie ars fe drei coma. : 5 cen de se fn comin ase consis pr pan ea asad eet erate doc o mene rac cosa sco yen and conan fh Fa ge ran daa did Ee 90H doa teil enon nenmene pea ae Se erica epoca ensign ess ie oe lc rte cred cure Pr 1 EN Len cs comercas ede cn rant ov on 70 sei a Spc Ogre io aon emi ine aceon ae rays eaea es Aveo Pal ls, ae Lin on pre anne dad, aos comers cr ner am commuter uma do oe nn rs cadaver mai. ‘Granoes pistANent, GRANDES DISPARIDADES ‘Na cada de 70, Sto Paulo oka tornado wma cidade ogo pessoas de ie renova epraan pr grande dts mas ‘eine apo de haitgi equldae de vida bara caialment ere a ea do anor GO cade tom relado exados que inca eis “Bpekdtud 19680 PUB (ano Ustaiio Bisio) orron gue 52s4% dor eerie no nk gai de fas, 41.3% nto estaramligndos rede dec, See Soc al dapun dco del tad por Cary etl, 1976 28.9 rts mm nina PD SPs adds deepen so » ‘Alem dso, o plan indo gue 60% das 8 no eram asada 76% ao, thom ltminagio pac So Pl, Sepia 19:19) A debuio deities {eum deri bce bastante dexgul Eagan n 013% dog ‘Som do tna us ncaa, 457 no eave igadon 3 ede J exon, 117% notin fale 08% no tia colt de xo, dato 2000 3p Ek lve come agua, em 89.3% dos deine no hava ges econ 243% ndo dspam de xgton, 87,5% oo thar asa € 719% 30 dp thar de colt de i.” ‘Ncxpanso da eile sb as conde prosiri cron i problemay desonemat ude, A tos de moraade © epecialente de mortals intl, qe havin imino entre 1940 1960, aumentaram de 1960 ste ond dcda do 70. A expats de vide dma de 62,3 anon period de 1957-1967 pass 6,8 anon prado de 196-1971 Ro mesmo tempo, amo "aad in meno de 62 poe aioe vin para 8 em 1978. Asay

You might also like