Professional Documents
Culture Documents
Tóm tắt lý 12
Tóm tắt lý 12
tan sie anh sing.
Ung dung: Giai thich mt s6 hign twong ty nhién ( ciu vong
phan tich chim sing phite tap thanh chim don sic don gin,
2. Anh sing don sic ~ Anh sing tring:
) Ung dung trong may quang phé ling kinh dé
@ Anh sdng don ste : Anh sang don sac la anh sing 6 bude song (tin 56) va mau sfc xée dinh, n6 khOng bj tan sie
‘mi chi bj keh khi qua ling kinh,
— MBit chim anh sing dom sic khi truydn tir mdi trang nay sang mdi trudng khée, thi tdn sd vdi mau site khéng bi
thay dé,
— Bude sing cia dnh sding don sée:
+ Trong chan khdng: (hoae gin diing 1a trong khéng Kk
+ ‘Trong méi tnrémg c6 chit sudtn: » < ¢= 3.10"
3.1080 => AF
° PS.
® Mét inh sing don sée qua nhiéu mai
ing doi: Mau sic, tdn 86, khong tdn sic,
© buée sing n= 42
n a
4 Nhidu dnh sing dom sic qua mt mdi trom:
— Thay adi: Van de
rving trong su— Anh sing bude song lim lech it thi chiét suat nho ; di nhanh (Cham dar—> chay nhanh) —> kha nang PXTP
. B
ang it (48 thoat ra ngoai). Voi n = A+
Bude song cing nhé > Léch nhigu thi chigt sudt em di cham (Chan ngén—> chay cham), kha ning PXTP cing
no.
b) dink sing ering: Anh sing tring la hén hgp cia nhigu anh sing don sie Khe nhau c6 mau bién thin lién tue tit
6 dén tim, Bude song cia Anh sing tring: 0,38 pm Néu tai M ta wan ti hi : Hai sng tir 8, va Sy truyn dé M la hai song
nguoe pha <> d ~d, aba
VOT K' = 0, 15:4 2ynsen
+ Trong dé
+ 50-1: vin ti bie 1
+ k’=ls-2: vin t6i be 2
+ k'=2;-3: vin ti bie 3 tim ASBS
2- Khong van i: \a khoang cich gia hai vin sing (hay hai van 16i) lién tiép nim canh “—
hau, Kihigu: i
GT vii
BS
4
AD
=(k+1
a
* Chis:
+ Bé ring cia khoving van i phu thue vio bute sing dnk sing
#4 vin sing vd vin tdi 6 phd mica trén ver ita cc vn sing trumg tims hodin tin ging ht nha ai img mba vi
sem ké whan mot cick dé dn,
CHU DE 2: QUANG PHO VA CAC LOAI TIA
1. MAY QUANG PHO- CAC LOAI QUANG PHO:
1. May quang phd lang kinh:
a. Khdt niém: La dung cu ding dé phan tich chim dnh sing
pute tap tao than nhiing thank phn dom sie ie ee rene
Cait tao: May quang phd gm cé 3 bé han chinh: beasts’ Cling KB)
= Ong chudn inves gm thiu kinh hoi ty L, va khe hep S ngay pele
tai tigu dign cia thu kinh —+ dé tao ra chim tia song song.
— Hé tin sac (gdm mot hodc hé cdc lang kinh): c nhigm vu lim tan sic nh sing.
Budng 0
gm gm thi kinh hai tw 2, vi kinh anh hoe phim énh ndm ngay tai tiéu dim cia thw kin —» d@
thu anh quang pho.
Cie loai quang phi
‘Quang pi phat va:
(Quang phd phit xo cia mt chat la quang phd eda dnh sing do chit d6 phat ra khi duroe nung ndng dén nhigt 46
cao.
Quang pho phét xa diece chia Im hai loai li quang phd lién twe va quang phé vac
# Dinh nghta: Quang phé lién tyc Li md dai mau biém thién lién tye tr d6 dn tim,
4 Nguén ge phat sinh (Neudn phit) Quang phé lién tue do ede chit rin, chit long hode chit khi ¢6 ap sudt 1én,
phat ra khi bj nung néng
Disc didm:
= Quang phé lign tye gém mot daly c6 mau thay déi mét céch lién tue.
‘Quang phé lign tye khéng phy thude thanh phan cu tao nguén sing chi phu thude nhiét a6.
eh fe
© Ung dung: ding dé do nhigt d6 cia cc val 66 nhigtd6 cao va cae thién thé & rat xa ching ta,
4 Quang phd vach:
# Dinh nghta: Quang phd vach phit xa li mt hg théng nhimg vach miu rigng Ié, ngtin eich nhaw bai nhimg
khoang ti.
4 Ngudn phat: Quang phd vach phit xa do ede chit 6 Ap suit thap pht ra, khi bi kich thich bing nhigt hay bing,
dign.
* Dac diém
= Quang phé vach cia cae nguyén t6 Khe nhau thi rit khdc nhau vé s6 long vach, vé vi tri (hay bude song) va dé
sing ti di gitta ede vach.
= Quang phé vach cia méi neuyén t6 héa hoc thi dic trmg cho nguyén t5 4.
* Ung dung: ding dé xée dinh thanh phan edu tao cua nguén sing.
4 Quang phé hip thu:
# Dinh nghia: Quang phé vach hip thy li céc vach hay dm vach t6i nim trén nén eiia mot quang phé lign tye“‘Neudn phat. Quang pho vach hap thy do cfc chat nung néng 6 ap suat thap dat ten dirtmg di cia nguon phat
quang ph lign tue phat ra
Date diem:
‘Quang phé hap thu cua cae chat khi chita céc vach hip thu va dic trung cho chat khi do,
‘idu kign dé thu duve quang pho vach hap thu li nhigt do cua cae chat phai nho hon nhiét dd ci nguén phat
quang phé liga tue.
ng dung: dimg, 48 xée dinh thinh phn chu tao cha ngubn si | |
‘Chat Chat rin, chat long, chat khi du cho doe quang phé hap thu. Quang phé hap thu cua chat khi ehi chira
céc vach hlp thy, cOn quang phé cia chit long, chit-rin chima céc dim vech (lim vach gdm nbiéu vach hip thy
18 tgp voi nha mat cc lg te)
TIA HONG NGOAI VA TIA TU NGOAL
. Pht ign tia hing ngoui vd ti ngoai:
ngoai quang phé nhin thay duge, 6 ca 2 dau dé va tim, edn 6 nhing bire xa ma mét khéng nhin thay, nhung,
phat hién ho’ mdi han cia cp nbiét dign va bot hush quang.
Bite xa khdng trong thiy 6 ngoai ving miu do got la bac x9 (hay tn) hong ngodi
Bate xa khéng nhin thay & ngoaiviing tim goi la bite xa (hay tia) tt ngoai
Bain chit va tinh chat:
Ban chit:
Tia hong ngoai va tia tir ngoai cé6 cing ban chat voi anh sang (sng dién ti).
Tinh chat.
‘Tuan theo cae dinh Iuft truyén thing, phan xa, khite xa, gly ra duge hign giao thoa, nhigu xa.
‘Mien hong ngoai trai tir bude séng 760nm den khoing vai milimét, e6n mien tir ngoai trai tir bude s6ng 380m
dén vai nanémét
TIA HONG NGOAI.
Moi vit c6 nhiét d6 cao hom OK du c6 thé phat ra tia hing ngoai
Dé phiin bigt diege ta hing ngoai do var phét ra thi vde phéi c@ mbigt dé cao hum nhige dé mot wreamg.
"Ngudn phat: Ngudn hong ngoai thong dung la bong dén day toc, bep ga, bép than, didt hong ngoai, Mat te
Tinh chit» Ung dung:
Tiée dung nai bét |i tae dng nhigt —- sudi Am; say khd, ding & bénh vin.
Tia hGng ngoai c6 khi ning gy ra mt s6 phan tg héa hoe, lam den kinh anh —+ tng dung vio vige ehé ta0
phim Anh héng ngoai dé chyp anh ban dém, thign the
Tia hdnig ngosi cing c6 thé bién digu nh song din tr eno tha —>didu khidn ti xa(Remote)
Ngoai ra tia hong ngoai con duge img dung trong trong quin sy: éng nhém héng ngoai, camera héng ngogi dé
quan sit, hode quay phim ban dém, tén lia tu déng tim mue tiéu phat tia hbng ngoai
IA TU'NGOAL
Ngudn phés: V§t c6 nhigt 46 cao hon 2000" C’ thi phat ra tia wr ngoai nhu Mat trai, hd quang dign...
Tinh chat —> Ung dung:
Tac dung [én phim Anh,
Kich thich su phat quang cia nhigu cht— tim vét mit bé mat sin phim kim loogi, dén hugh quang
Kich thich nhigu phan img hoa hoc nhur bién d6i O- thank Os ; tong hop vitamin D
Lam ion héa khang khi va nhigu chat khi kh.
Gay ra hign tee quang din,
Téc dung sinh hoe nb digi bao, vi khudin— tit tring thye phim, dung cu y 1é; chia bénh cdi xuong.
Bj nude, thiy tinh hép thu manh nhung cé thé truyén qua thach anh.
Sv hip thy tia tir ngogi
‘Thy tinh hap tha manh tia tiengo
‘Tan éz6n hap thy hau hét cée tia 06 bude séng dud 300nm.
TIA X(TIA RON-GHEN
‘Ngudn phat; Moi khi mot chtim electron c6 ning lugng lon, dp vio
‘mat vit ran (kim loai e6 nguyén tir hung én) thi vat dé phat ra tia X
Gich tgo va tia X:
‘Gag Cotsio: Ong thiy tinh chan tng, dy mun, ands, eat
Diy nang FF’: ngudn phat electron,
Catot K : Kim loai cé hinh chom cau,
Anét A: Kim loai cé nguyén tir rong Id, chiu ni
Unx 68 vai chuc hil6vén
Ban chét va tinh cht cita tha
Ban chit, Tia X cd bin chit li song dign tt, c6 bude sing
2=10%m=10"'m.
cao. Higu dign théSS
‘Tinh chat — Une dung:
~The dung noi bgt nde cia Tia X la tink dam xayén : Xuyén qua tm nhém vai em, nhumg khdng qua tim chi
‘vai mm, — tim khuyét tt trong cdc vat dic; kiém tra hanh li, nghién ettu cau trite vat ran.
~ Tia X lim den kinh anh—> Chui dodn chita 1 s6 bénh trong y hoe bing hinh anh(chup X quan)
~ Tia X lim phat quang 1 sé chit — cfc eit niy durge diing lam min quan sit khi chigu dim,
~ Tia X lam ion ha khong khi(rit yéu); gay ra hign twong quang din,
~ Tia X tae dung sinh li, hiiy digt 1 bao > Chita ung ther ngoai da.
Iv. THANG SONG DIENT!
Song vé tuyén, tia hong ngogi, Anh sing nhin thay, tia tir ngoai, tia X va tia gamma déu cd ering bain chdt a
s6ng dign tr, chi Khéie nhau vé tin 36 (hay bude s6ng) nén chung ¢6 m6t s6 sy khée nhau vé tinh chat va tic dung.
‘Mién SDT |Song v6 tuyén) Tiahong ngogi Anh sing nhin thay | Tia tir ngogi TiaX Tia Gamma
A (m) | 3.10% 10 | 107 * 76.107 76.107 * 3.8.1 3.8.07* 10° | 10** 10" | Dudi 10"
votuyda | _ Hang ngasi Khikiin __,_Teengogi Tin ronghem__, Tia gamma
REWie Win LEORIO —GHIOEIEOMIG Gimatz im Wmaz2MmacIOM
0 SANH 3 LOAI TIA: HONG NGOAI, TU NGOAL TIA RON GHEN
Hong ngoai Tit ngogi Tia Ronghen (Tia X)
‘Dinb nghia ~ Khong nhin thay ~ Khong nhin thay ~ Khang nhin thay
Ning long = Nang hom bé = Nang liegng lim (Ién om | - Nang lirong rit Ion.
Bude song "Bude séng 0,76 yum vai | dh sing nhin thy) “Buse céng vai picdmét (10
mm (10°) = Bude s6ng 0,38 am > | 4m) vai nan mét (10° m)
vai nand mét (10% m)
Ngudn phat ~ Tit ei moi vit = O°K @u | - Vat phi e6 t" =2.000°C | - Dang electron van tc lin dip
= Ly thuyét phat tia hng ngoai, ‘manh vao kim loai ¢6 ti khéi lon
— wee _ oe (Kim loa ing)
= Thye t€& = Dé nbn biét duge tia héng | - Hé quang dign , den = Ong Culitgior
ngoai do vat phi ra thi mhigt d6 | huyh quang logi dén hoi
vat phit phai > nhigtd6 mdi | thiy nhain
tru.
Dic diémndi bat | -Tac dung nhigt ~ Bj nude va thiy tinh hp | - Kha ning xuyén séu (uyén
= MOt phan bude song nim | thy manh nhung truyén | qua tim nhém vai em, bi chi Pb
trong diy song v6 tuyén qua duge thach anh trong | vai mm cin lai.)
subt.
Die diém chungs | a i
“1. Tae dung len x
Gay durge quang dign trong voi
_ _ ‘mot so chit ban din
=4, Lim ion ha 0
chat khi
-5.Lam pl
= 6. Tae dung sinh li
Ting dung nai ~ Digu khign tirxa Remote) | ~ Chia cbi xuong ~ Chia ung the nng
+ Tim vet niet rn b& mat | - Chup X quang
kim loai = Tim vét nt trong long kim
loai.CHU DE 1: HIEN TUQNG QI
HIEN TUNG QUANG D.
I, HIEN TUONG QUANG DIEN(NGOAD, :
Khdi nigm: Hign twgng chiéu anh sing lim bat cdc electron ra khoi bé mgt kim
Jogi goi la hign twong quang dién (ngoai).
2. Dinh Iudt ve gidi han quang dign:
i kim loai, ‘inh sang kich thich phai c6 bude séng A ngin hon hoae
hs tim
gidi han quang dign A, cua kim logi d6 méi gay ra hign tugng quang dign.(A < A.) Shien iy / ve
3. Thuyét beng tie . . a
a) Gid tapes Plane: ‘Luong ning lwong ma mii Lin nguyén tir (oan ti) hp tha
hay phat xa ¢6 gid tr hod tof xc dinh va bing hf, trong 46 fli tan s6 ita nh sing bj hap thy hay duge pt ra,
én bla I hang sb
b) Licyng tit nang wong. ‘V6i h = 6,625.10 ™ (J.s): goi la hing sé Pling.
©) Thaoyét twong tie én sang
— Chim dinh sing la mt chim hat, mdi hat goi La phétén (hrgng tir ning rong). Nang hinymg moe leomg tie inh
ssdng (hat photon)
> Trong dé h~ 6,625.10" Js la hing s6 Pling. c~3.10°m/s la van téc fnh sing trong chin khéng.; f, 21a tin
86, bude séng clin dnh sing (ciia bite xq).; m li khdi lugng cia photon, ¢ chi phy thude vio tin $6 eta fink
sding, mi khng phy thuge Khong each tir né t6i nguén
Voi mdi anh séng don sic, cée phént6n déu giéng nhau, mbi phdtn mang nding long ¢~ hy.
Trong chin khéng, cac phdtén bay doe theo tia sing v6i toe. d6 ¢ = 3,10° (mis).
— Curimg 45 cia chim sang ti I v6i s6 photon do nguén phat ra trong 1 dom vi thai gian
Khi nguyén tr, phn tir hay electron phét xa hay hip thy dnh sing, eZing c6 nghia kd ching phat xa hay hip thy
photon
Chis:
+ Chim sing di rit yéu cling chita rit nbiéu phOt6n, nén ta nbin chim sing nbv lién ue
+ Cac phéton chi tn tai trong trang thai chuyén dng, khing 6 photon diing yén.
4. Gilai thich dink tudt vé gidi han quang dign:
‘Theo Einstein, méi photon bi hip thy s® truyén toan b9 nding long cho mdi éleetron. Nang Iwang & nay ding dé
“— eung ep cho electron mdi cfng thodt A d2 n6 thing durge luc lién két v6i mang tinh thé A that ra khdi b8 mat
kim loa,
— truyén cho né mot dng nang ban di, Wyo...
— Truyén mét phin nang lng cho mang tinh thé, Bbi véi cdc Electron niim trén bE mat kim loai
6 gid tri ove dai vi khong mit philn ning hong cho mang tink thd
‘Theo dinh Tug bio toa niing Iurgng, ta 6:
lng ning nay
eaIf = 44 W,
hay We
hay ne
> Gia thich dink tude 1:
‘Bb 66 hign trong quang didn xay ra, tte la 66 éleetron bét ra khoi kim loai, thi
é
24 oasM tay ash
62 A hay h
a
voi A) goi la gidi han quang dign cia kim loai ding lam Catot| 4, =~
he
© Céng thodt eta ¢ ra khdi kim loi: A
Ag,
5. Luong tink sing hat cita dnh sting: .
— Anh sing via c6 tinh chat song, vita c@ tinh chat hat. Ta n6i anh sing e6 Iudng tinh séng - hata
— Trong mbi hign trong quang hoe, anh sing thuong the hign 76 mot rong hai tinh chat ten, Khi tinh chat song the
‘ign 16 thi tinh chat hat lai mi nhat, va nga lai
— Song dign tir 6 bude song cing ngin, photén co ning lugng cng lon thi tinh chat hat thé hign cing 10, nhu 6
hign tuong quang dign, 6 kha nang dim xuyén, khi nding phat quang....con tinh chat s6ng cing mo nat.
‘Trai lai sng dign ti 06 bude song cing dai, phdt6n tmg. vi nd e6 ning lung cing nd, thi tinh chit song lai thé
hhign 16 hon nhu 6 higa trong giao thoa, nhiéu xa, tin sic, ..., cOm tinh cht hat thi més nat,
1 HEX TUONG QUANG DIEN TRONG
1. Chat quang daw: hat din dign kém khi khong bi chiu sing va tr thinh dn dign t6t khi bj chiéu aah sing thich
hop.
2 Hin tong quang dign trong: Vigo (wong anh sing gidi phong cdc clectron lién kEt dé ching tr6 thanh ee
clectron dan dng thoi tao ra cic 16 tréng cting tham gia vio qua trinh dn dign, goi ld ign tung quang dién
trong.
Chi ; Nang luong can thiét cung cap dé xiy ra quang dign trong nh6 hon quang dién agoai,
3. Quang ign tri:
— La mot dign trd lam bing chit quang din
~ Cu a0: Gém mit soi diy bang chat quang din gan tin mot dé eéch digm
~ Bigm ts eta quang dign t6 66 thé thay d&i ti vo MO hi khong duge chia sing xuéng vai chye dm khi duge
chigu sing,
4 Pin quang dign:
Pin quang dign fi nguén dign trong 4 quang ning duge bién déi trxc tiép thanh dign nang. Hoat dng cia pin dua trén
hign tung quang dign trong cia mét s6 chat ban dn ( ding éxit, sélen, silic,..). Suat dign déng cia pin thuémg c& i tri
10,5 V den 0,8 V
Pin quang dién (pin mat trdi) da tré thanh ngudn cung edp dign cho cde ving s4u viing xa, én cde vé tinh nhin t20,
‘con tu vi try, trong cdc may do énh sing, may tinh bd ti,
So sduk hign tegng quang dign ngouii va. quang dign tron,
Quang dign ngoai ‘Quang dign trong > Quang din
Miu nghién cu Kim loai it ban din
inh nehia = Cac electron bat ra khoi bé mat kim loai ‘Nua hign cdc electron dan va 16 trong chuyén
dng trong long khéi bain dn. (Quang din)
Dije digm = Tit ed cae KL kiém vi 1 sO KT. kigm thd €5 | ~ Tit ca cdc bin din c6 A, nam trong ving
Aa thude anh sing uhin thy, con Kginim —_| png ngosi
trong tirngoai
Ung dung ~ Té bao quang dign tng dung trong cde thigt | ~ Quang dign tré: La Linh kién ma Khi chiGu
bj tr dong héa va ee may dém xung anh
sing
anh sang dign tra gidm dot ng6t tir vai nghin
Om xudng eon vai
= Pin quang dign: La ngubn dign chuyén hoa
quang ndng thanh dign nang. (QD trong tao
hat din, nhé khudch tan nén tao 2 1ép dign
tich wo think ngun dign)
rs
1. Swphde quang
~ C6 mot s6 chit khi nj
mign anh sng hin
‘So sinh
‘Vat ligu phat quang
HIEN TUONG QUANG - PHAT QUANG
% Hign uryng quang—Phit quang.
thy nang long dui mot dang nio dé, th c6 Kh ming phat ra ede bite xa dign tir trong
thay hay 1a sie hdp thu dnk sing e3 bude sing nay dé phat ra dnh sang 06 bude séng Kh
=> Cie hign tuong 46 got la su phat quang
Huh quang va lan quang- So sinh hign trong huinh quang va lan quang:
Hign tugng bujnh quang
‘Chit khi hoae chit long
‘Tinh chdt quan trong cua su phat quang 14 n6 cén kéo dai mot thoi gian sau khi tit énh sng,
__ Higa tryng lin quang
Chit rin
‘Thai gian phat quang
Rat ngan, tat rat nhanh saw Khi tat as kich
thich
Kéo dai mgt Khoang thoi gian sau Khi tit as
kich thich (vai phan ngin gidy dén vai gid,
tay chit)
Dac diém - Ung dung
‘As hujnh quang luGn 6 bude song dai
hon as kich thich (nang long nbd hon-
sé ngiin hom)
in
Bign bio giao thong. din Sng |
Dinh ludt Xie ve
we pluit quan,
ic diém cia inh sang hujnh quan;
Anh sing phat quang c6 bude séng ig dai hon bude séng cia anh sing Kich thich Pa
gy Sig You might also like