NHA XU4TBAN CHINH TR! Qu4c GIA SIITH4r.

so- 8/88 DuY TIn, e'u Gla'" HaNOI

IT: 080.411221, Fu: 080.0\8222, Ema": sUlhI1@lIIIIclqg.m, Webshe: www.nDClQa.m
Ueh lIIen iii": www.stIIaak.m. www.tlllllleicasa.m

TIM DOC SACH COA NHA XUAT BAN CHINH TR! Qu4c alA Sll TH4T

BO g140 Irlnh do BO Gl60 dvc v~ £)~o Ito blGn sotn

g6m 10cu6n:

• GlAo TRINH TRIET HOC MAc - L~NIN

(DAnh cho b$c ",I hQC h$ khOng chuyAn Iy lu$n chfnh Ir!)
• GlAo TRINH KINH TE CHINH TRI MAc - LENIN
(DAnh cho b$c ",I hQC h~ khOng chuyAn Iy lu~n chfnh Ir!)
• GlAo TRINH CHU NGHiA xA HOI KHOA HOC
(DAnh cho b$c "'; hQC h~ khOng chuyAn Iy lu$n chfnh Irj)
• GIAo TRINH TV TVClNG H6 CHI MINH
(DAnh cho b$~ "t; hQC h$ khOng chuyAn
• qlAo TRINHLICH sit £lANG CONG sAN VieT NAM
Iy lu$n chfnh trj)
TUTUdNG
(DAnh cho~$C ",I hQC M khOng chuyAn II' lu$n chfnh Ir!)
• GlAo TRINH TRIET HOC MAc - LENIN
(DAnh cho b$c ",I hQc h~ chuyAn II' lu$n chfnh Ir!)
HO CHI MINH
• GIAO TRINH KINH TE CHINH TRI MAc - LENIN (Danh cho bqc dc;tl hqc h, klling chuyen Iy luqn chinh trj)
(Danh cho b$c ",I hQC hO chuyAn II' IU$n chfnh Ir!)
• GIAO TRINH CHU NGHiA XA HOI KHOA HOC
(DAnh cho b$c ",I hQc M chuyGn II' lu$n chfnh Ir!)
• GIAO TRINH TV TVClNG H6 CHI MINH
(DAnh cho b$c ",I hQC M chuyGn II' lu$n chfnh Ir!)
• GIAO TRINH LICH sit £lANG CONG SAN VI ~T NAM
",i
(Danh cho b~c hQc M chuyAn Iy lu$n chinh IrD

{
NHAXUAT BAN CHiNH TRJ Qu6c GIA SlfTH~T
MA DINH DANH
TitNG CU6N sAc" Gia: 60.000d
 GIAOTRiNH
TD'TD'IING
HO CHI MINH
(Danh cho bqc dql h9C h, khOng chuyan Ij IU9n chinh If!)
 BQ GlAO DT,JC vA DAo T~O

Bien m,!c tren xuat ban ph~m

cua Thu vi~n Quoc gia Vi~t Nam

Giao trlnh Tu tuang H6 Chi Minh: Dimh cho b~c d~i hQc h~
khOng chuyen 19 lu~n chinh tri o - H. : Chinh tri Qu6c gia. 2021. -
272tr. ; 21cm , ,
ISBN 9786045765920
GIAO TRINH
I. Tu lUang H6 Chi Minh 2. Giao trlnh
335.43460711 - dc23
CTL0249p-CIP
IUIUdNG
....

HO CHI MINH
(Danh cho bQc d9i h9C h~ khong chuyen Iy IUQn chinh IIi)

NHA XUAT BAN CHiNH TRJ Quac GIA Sl/ T~T

HI!. NQi • 2021
 , .
BAN CHI D~O BIEN SO~

1. D6ng chi Phlptl VAn Linh, PM Truong Ban Tuyen giilO

Trung t1dng, Tnldng Ban chi d~o;
2. D6ng chi Bili VAn Ga, Thu trt10ng BQ Giao dl,lC va Dao t",o,
PM Trlfdng Ban Chi d~o;
3. D6ng chi Nguy~n VAn Phue, Thu truong B9 GiRO dl,lC va
Dao tl,lo, Ph6 Trlfdng Ban chi d(lo;
4.!D6ng chi Le Hai AllI,Thu trt10ng BQ Giao dl,lc va Dao tl;lo,
Ph6 Trlfdng Ban chi d{lo;
5. D6ng chi Mai VAn Chinh, Uy vien Trung t1dng Dang,
PM trt10ng Ban T6 chuc Trung t1dng, Thanh vien;
6. D6ng chi Nguy~n Tr9ng Nghia, Uy vien Trung t1dng
Dang, Ph6 Chu nhi~m T6ng CI,lC Chinh tri Quan d9i nhan dan
Vi~t Nam, B9 Quoc phimg, Thanh vien;
7. D5ng chi Nguy~n VAn Thanh, Uy vien Trung t1dng
Dang, Thu trt10ng B9 Cilng an, Thanh vien;
8. D6ng chi Tri~u VAn CuO'ng, Thu trt10ng B9 N9i VI,I,
Thanh vien;
9. D5ng chi Huynh Quang Hai , Thu trt10ng B9 Tili chinh ,
Thanh vien;
10. D6ng chi Nguy~n TD:t Giap, Ph6 Gia m Mc HQc vi~n
Chinh trj quoc gia H5 Chi Minh, Thanh vien;
11. D5ng chi Ph",m VAn Dite, Ph6 Chu tjch Vi~n Han lam
Khoa hQc xii h(>i Vi~t Nam, Th anh vien;
12. D5ng chi Nguy~n Hling Minh, T6ng CI,lC trt10ng T6ng CI,lC
D",y nghe, BQ Lao d(>ng, Tht1dng binh va Xii h(>i, Thanh vien.
(Theo Quyet eJinh sf; 165-QDIBTGTW ngay 061612016,
so 1302-QDIBTGTW ngay 051412018, so' 1861-QDIBTGTW
rigay 0410112019 cua Ban Tuyen giao Trung Ifdng Dang)

5
 . DONG BIEN SOAN
HOI .
_ GS.TS. Ml,lch Quang ThAng, ehU tjch H(Ji dilng
-!PGS.TS. Pham NgQc AIlhI
- PGS.TS. Nguy~n Quoe Bito
, .. ,,~ ?

L(jI NHAXUAT BAN

- PGS.TS. Doiin Thi Chin
- PGS.TS. Ll,li Quoe Khiinh
Thl.!e hi~n cac nghi quyet cua Dang vii d6i moi can
- PGS.TS. Biti Dinh Phong ban, toan di~n giao d\lc va dao tl1-0 dap ung yeu diu cua
- TS. Llidng Viin Tiun thdi ky cong nghi~p bOa, hi~n dl1-i bOa dilt nuoc, ngay
- PGS.TS. Nguy~n The ThAng 28/3/2014 Ban Bi thu Trung uang Dang ban hanh Ket lu*n
- TS. Nguy~n Due Thin sO' 94-KUTW "vii vi~c tiep t\lC d6i moi vi~c hQc t*p Iy lu*n
- PGS.TS. VU Tinh chinh trj trong h~ th6ng giao d\lc quoc dim". Ket lu*n so
94-KUTW khimg djnh, d6i moi vi~c hQc t*p (bao gilm ca
nQi dung, chuang trinh, phuang phap giang dl1-Y, xay dt.tng
dQi ngii giao vien ... ) Iy lu*n chinh trj trong h~ th6ng giao
d\lc qu6c dan co tllm quan tr<;mg chien luqc; d6ng thdi yeu
cllu d6i moi vi~c hQc t*p Iy lu*n chinh tri trong h~ thilng
giao d\lc quoc dan phai tl1-0 buoc tien moi, co ket qua, chA't
luqng cao han, gop phlln lam cho chU nghia Mac - Lenin, tu
tUdng Hil Chi Minh va dUdng 16i, quan di~m cua Dang giu
vai tr6 chu dl1-o trong ddi s6ng xii hQi; bao dam the h~ tre
Vi~t Nam luon trung thanh voi m\lc tieu, Iy tUdng cua
Dang va voi cM dQ xii hQi chu nghia.
Duoi sl.! chu tri cua Ban Tuyen giao Trung uang Dang,
BQ Giao d\lc va Dao t11-0, trl.!c tiep la Ban Chi dl1-o bien
sOl1-n chuang trinh, giao trinh Iy lu*n chinh trj, trong
nhung nam qua, vi~c t6 chuc bien sOl1-n bQ giao trinh cac

7
6
mon Iy lu~n chinh tri duqc th\lC hi~n nghiem tilc, cong
phu, dn tr(;mg voi nguyen tllc cil.n phan dinh r6 nQi dung
cua tUng dOi tuqng h9C, tUng cap h9C, b~c h9C, tranh trung
Illp, d6ng thdi bao dam tinh lien thong. Phudng cham cua
d6i moi vi~c h9C t~p Iy lu~n chinh tri Iii cung voi d6i moi
v~ nQi dung phai d6ng thdi d6i moi phudng phap giang
dll-Y vii h9C t~p thea huong sinh dQng, m~m deo, phu hqp
voi th\lC ti~n cung nhu dOi tuqng h9C t~p; tll-O duqc s\l
hung thil vii co trach nhi~m cho ngudi dll-Y, ngudi h9C. DOl
voi sinh vien dll-i h9C h~ khong chuyen Iy lu~n chinh trio
phai xay d\lng cac bili giang chung, t6ng hqp cac van M
cd ban nhat v~ chu nghla Mac - Lenin, tr9ng tam Iii v~
chu nghla duy v~t bi~n chung, chu nghJa duy v~t lich si':t,
glln voi tu tudng H6 Chi Minh vii chu trudng, dUdng 16i
cua Dang. Sinh vien h~ chuyen Iy lu~n chinh tri cil.n h9C
t~p cac kie'n thuc sau ri)ng, dfiy du hdn, phu hqp voi yeu
cil.u dao tll-o.
Trong qua trlnh bi€m sOll-n, t~p th~ cac tac gia dii. ke'
thua ni)i dung cac giao trlnh do Hi)i d6ng Trung udng chi
dll-o bien SOll-n giao trinh quo'c gia cac bi) mon khoa h9C
Mac - Lenin, tu tudng H6 Chi Minh vii Bi) Giao d\lc va
Dao tll-O t6 chuc bien SOll-n. D6ng thdi, Ban Chi dll-o, t~p th~
tac gia dii. tie'p thu cac y kie'n gop y cua nhi~u t~p th~ cung
nhu cac nhil khoa h9C , giang vien cac trudng dll-i h9C trong
ca nuoc. Cho Mn nay, v~ Cd ban bi) giao trinh dii. hoiln
thanh vi~c bien SOll-n thea nhung tieu chi d~ ra. Nh~m
cung cap tili li~u giang dll-Y, h9C t~p cho giang vien, sinh
vien cac trlldng dll-i hqc thea chudng trinh moi, Bi) Giao d\lc
8 9
va Dao tll-O ph01 hqp voi Nhil xuat ban Chinh tri qu6c gia
S\I th~t xuat ban bi) giao trinh Iy lu~n chinh tri dilnh cho
b~c dll-i h9 C h~ chuyen vii khOng chuyen Iy lu~n chinh trio
g6m 5 mon:
- Ciao trinh Triift h(JC Mac - Lenin
- Ciao trinh Kinh te' chinh tri Mac - Lenin
- Ciao trinh Chu nghfaxii h(ji khoa h(Jc
- Ciao trinh Tu tuang H6 Chi Minh.
- Ciao trinh Lich szt Dang C(jng san Viet Nam.
Mij.c du dii. co nhi~u co' gllng trong qua trinh t6 chuc
bien sOll-n, tie'p th u cac y kien gop y d~ hoan thi~n ban
thao vii xuat biin, song do nhi~u Iy do chu quan va khach
quan, bi) giao trlnh chllc chiin kho tranh khoi nhung hll-n
che, thieu sot, cil.n duqc tiep t\lC b6 sung, chinh si'ta va c~p
nMt. Rat mong nh~n dU<;1c cac y kien gop y cua bll-n d9 C d~
bi) giao trinh dU<;1C hoiln thi~n hdn trong nhung lfin xuat
ban sau.
Thu gop y xin gi'ti v~: V\l Giao d\lc dll-i h9C, Bi) Giao
d\lc va Dao tll-O, 5635 DII-i C6 Vi~t, Hil Ni)i; hoij.c Nhil xuat
ban Chinh tri quo'c gia S\I th~t, 56 6/86 Duy Tan, Cliu
Giay, Hil Ni)i, Email: suthat@nxbctqg.vn.
Tran tr9ng gioi thi~u bi) giao trlnh voi dong dao bll-n d9C.
Hii N(ii, thang 6 nam 2021
BQ GlAO DlJC vA DAo TAO
NHA XUAT BAN CHINH TRl QuaC ~IA Sl,J'THAT
 Chuang 1
KHAI NI:¢M, DOl TU'QNG, PHUONG pllAp
NGHIEN COO vA Y NGHiA HQC T~P
.... ., ,," ~

MON TU TUONG HO CHI MINH

A. MVCTIEU

1. vll kien thi.tc: Gop phiin trang bi cho sinh vien

nhung kien thuc co bim vll mQt so van dii chung (nMp
mon) cua mon hQc Tu tuong H6 Chi Minh.
2. vll ky nang: Qua nghien cuu mon hQc Tu tuong
H6 Chi Minh, sinh vien buoc d~u co du<!c tu duy va kg
nang dung d~n, phil h<!p khi phiin tich ca vii mi).t Iy lu~n
va th1,1C ti~n cac vlln dii di).t ra trong cUQc song.
3. vll tli tlidng: Giup cho sinh vien thay rii hon vai
tro cua H6 Chi Minh dOi voi s1,1 phat tri~n cua dan tQc
Vi~t Nam, them tin tuong VaG che dQ chinh trj xii hQi
chu nghia, tin tuong VaG s1,1liinh d~o cua Dang CQng san
Vi~t Nam, gop ph~n tiep them suc m~nh cho sinh vien
ve y chi va hanh dQng phan dau cho m1,lC tieu, Iy tuong
cua cach m~ng.

11
 B.N(lIDUNG
1- KHAI NI~M TU TUONG HO CHI MINH
D(li hQi d(li biE!u toim quoc Mn thu XI cua Dlmg C(Jng
san Vi¢t Nam (nam 2011) neu khai ni¢m "Tu tuong H6
Chi Minh" nhu sau:
"Tu tltOng H6 Chi Minh la m(Jt h¢ thong quan diE!m
toan di¢n va sau s:lc v~ nhung van d~ cd ban cua cach
m(lng Vi¢t Nam, ke't qua cua st,t v$.n dl,mg va phat triEln
sang t(lO chu nghia Mac - Lenin vao di~u ki¢n Cl,l thE! cua
nuoc ta , ke'thita va phat triEln cac gia trj truy~n thong tot
d~p cua dan tQc, tie'p th u tinh hoa van hoa nhan IO(li; la tai
san tinh th~n vo cling to Ion va quy gia cua Dang va dan
tQc ta, miii miii soi duong cho st,t nghi¢p cach m(lng cua
nhan dan ta gianh th:lng l~i'oJ .
Khai ni¢m tren day chi ro n(Ji ham cd ban cua tu tuong
H6 Chi Minh, cd Sd hlnh thanh ciing nhu y nghia cua tu
tltOng H6 Chi Minh. Cl,l thE!:
M(it la, dii neu ro ban chat khoa hQc va cach m(lng
ciing nhu nQi dung cd ban cua tlt tUdng H6 Chi Minh. D6
la h¢ thong quan diE!m toan di¢n va sau s:lc v~ nhung van
d~ cd ban cua cach m:;tng Vi¢t Nam, tit d6 phlln anh nhung
van d~ c6 tinh quy lu$.t cua cach m(lng Vi¢t Na m. Tu
tUdng H6 Chi Minh la h¢ thong quan diE!m toan di¢n va sall
s:lc v~ ml,lC tieu xay dl,1ng mQt nuoc Vi¢t Nam hoa blnh,
1. D,mg Cling san Vi~t Nam: Van ki~n D?i h(>i d?i bitiu toan
quoeliin thu Xl, Nxb. Chinh trj quO<: gia, Hi> Nlii, 2011 , tr.88.
12
thong nhat, dQc I$.p, dan chu va giall m(lnh, g6p philn
xung dang vao sl,1 nghi¢p cach m(lng the' gioi. DE! d(lt ml,lc
tieu d6, con duong phat triE!n cua dan t(Jc Vi¢t Nam Ii\. dQc
I$.p dan t(Jc g:ln li~n voi chU nghia xii hQi. Ml,lc tieu va con
duong nay dung theo Iy lu$.n Mac - Lenin; khimg djnh vai
tro liinh d(lo cua Dang CQng san Vi~t Nam va sl,1 quan Iy
cua Nha nuoc cach m(lng; xac djnh Il,1C lu~ng cach m(lng Ii\.
toan thE! nhan dan Vi~t Nam yeu nuoc, xay dl,1ng con
ngt10i Vi~t Nam co nang Il,1C va phAm chat d(lO duc cach
m(lng; ke't h~p suc m(lnh dan t(Jc voi suc m(lnh cua thoi d(li
tren cd Sd quan h¢ quoc te' hoa blnh, h~p tac, huu nghj
cling phat triE!n; voi phudng phap cach m(lng phli h~p ...
Hai la, dii neu len Cd sd hlnh thanh tlt tUdng H6 Chi
Minh la chu nghia Mac - Lenin - gia trj cd ban nhat trong
qua trinh blnh tMnh va phat triE!n cua tu tUdng H6 Chi
Minh; d6ng thoi tu tuong H6 Chi Minh con b:lt ngu6n tit
vi~c H6 Chi Minh tie'p thu cac gia trj truy~n thOng tOt d~p
cua dan t(Jc va tinh hoa van h6a nhan IO(li.
Ba la, dii neu len y nghia cua tu tudng H6 Chi Minh,
kh~ng djnh tu tuong H6 Chi Minh Ii\. ti\.i san tinh thiln vo
cling to IOn va quy gia cua Dang va dan tQc ta, miii miii soi
duong cho sl,1 nghi¢p cach m(lng cua nhan dan tao Cling
voi chu nghia Mac - Lenin, tu tuong H6 Chi Minh Ii\. mQt
b(J ph~n cflu thanh lam nen n~n tang tu tUdng va kim chi
nam cho Mnh dQng cua Dang va cach m(lng Vi¢t Nam.
Khai ni¢m tr€m la sl,1 ghi nh$.n qua trinh nh$.n thuc
cua Dang CQng san Vi~t Nam v~ tu tuong H6 Chi Minh.
Cl,l thE!:
13
•
Ngay tli khi ra dili, Dang C<}ng san Vi9t Nam dil. thong
qua cac vil.n ki9n h<;Jp thanh Cuong lInh chinh tn dil.u tiem
cua Dang. Cuong lInh nay th~ hi9n nhung n<}i dung ra't cO
ban cua tu tubng H6 Chi Minh ve cach mll-ng Vi9t Nam.
Sau khi Dang ra dili, tli tlidng H6 Chi Minh trai qua
thu thllch va dii dlil/Ckhiing dinh Jl;li. Vi~c nhi).n thUc ve tu
tubng H6 Chi Minh dOl v8i cach mll-ng Vi9t Nam ding nhu
vai tro cua NgI1ili dOi v8i qua trinh ph8.t tri~n cua dan t<}c
tU sau khi thanh Ii).p Dang la m<}t qua trinh khOng ddn
gian. Dil. co s\1 hi~u khong dung tit Qu6c til C<}ng san va tit
mot so' ngl1ili trong Dang C<}ng san Dong Dudng, do chiu
anh hubng quan di~m ta khuynh cua Dll-i h<}i VI Qu6c til
C<}ng san (nam 1928) tri'm va'n de ti).p h<;Jp I\1C IU<;Jng cach
mll-ng b nhung nu8c thu<}c dia. Tuy nhien, th\1C til dil.
chung minh cho s\1 dung d:ln cua nhung quan di~m cua
H6 Chi Minh va nhung nguili tham gia H<}i nghi thanh Ii).p
Dang, vi vi).y tu tubng H6 Chi Minh dil. du<;Jc kh~ng dinh
Ill-i. Dll-i h<}i II cua Dang (thang 211951) neu r6: "Duilng 101
chinh trj, . nen nllp lam vi~c va dll-O duc cach mll-ng cua
Dang ta hi~n nay la duilng 16i, tac phong va dll-o duc H6
Chu tjch ... Toan Dang hay ra suc h9C ti).p duilng 16i chinh
tn, tac phong va dll-o duc each mll-ng cua H6 Chu tich; 8\1
h9 C ti).p a'y, la dieu ki9n tien quyilt lam cho Dang mll-nh va
lam cho cach mll-ng di mau dIln th:lng l<;Ji hoan toan"'.
1. Dang CQng san Vi~t Nam: Van ki~n Dang tolln ~p, Nxb. Chinh
tIi qu6c gia, Hi! Ni)i, 2001, t.12, tr.9.
14
Ban CMp hIlnh Trung liang Dang tOn vinh H6 Chi Minh
18 "Anh hiing dan t¢c vf dl;li". Ngay 2/9/1969, ChU tich
H6 Chi Minh qua dili, trong Diilu van cua Ban Cha'p
hanh Trung udng Dang co dOll-n neu r6: "Dan t<}c ta, nhan
dan ta, non song da't nu8c ta dil. sinh ra HO CHl) nCH,
nguili anh hung dan t<}c vi dll-i, va chinh N gI1ili dil. lam
fll-ng ra dan t<}c ta, nhan dan ta va non song da't nu8c
ta"'. Dll-i h<}i dll-i bi~u toan qu6c Iil.n thu IV cua Dang
(thang 12/1976) danh gia: "Th:lng l<;Ji to 18n cua s\1 nghi~p
ch6ng My, cuu nu8c cii.ng nhu nhung trang sU choi 19i
cua cach ml;\ng Vi9t Nam ngot nUa thil ky nay mil.i miii
g:ln lien v8i ten tu6i cua Chu tich H6 Chi Minh, nguili
sang Ii).p va ren IUY9n Dang ta, nguili khai sinh nen C<}ng
hoa Dan chu Vi~t Nam , nguili vun tr6ng kh6i dl;\i doan
kilt dan t<}c va xay d\1ng I\1C lu<;Jng vii. trang cach ml;\ng, vi
liinh tv thien tai cua giai ca'p cong nhan va nhan dan ta,
nguili anh hung dan t<}c vi dl;\i, ngl1di chiiln S1 16i Il;\c cua
phong trao c<}ng san va cong nhan qu6c te" ' . Tiilp theo,
thang 3/1982, Dl;\i h<}i dl;\i bi~u toan qu6c Iil.n thu V cua
Dang nha'n mll-nh: "Dang phai di).c bi~t coi tr9ng vi~c t6
chuc h9C ti).p m<}t cach co h9 th6ng tli tubng, dl;\o duc, tac
phong cua Chu tich H6 Chi Minh trong toan Dang"3.
1. Dimg C(lng san Vi~t Nam: Van ki~n Dang toan t~p, Sdd,
t. 30, tr.275.
2, 3. Dang Ci)ng san Vi~t Nam: Van ki~n Dang toan t~p, Sdd,
t.37, tr.474.
15
 Dl;li h9i dl;li bidu toim quoc lifn thu VI cua Dang (thang
12/1986) dfl d~ ra dUdng 16i d6i mDi toim di~n a nUDc ta,
trong do nhiln m~nh : "Dang ta ph8.i n~m vUng ban chilt
cach m~ng va khoa hQc clla Chll nghia Mac - Lenin, ke'
thita di san quy bau v~ tu tuong va Iy lu/i.n cach m~ng clla
Chll tjch Hii Chi Minh"'.
Dl;li h(ii dl;li bidu toan quae Ifin thU VII cua Dang (nam
1991) Ia mQt mae Ion khi neu cao tu tU(1ng H8 Chi Minh.
Th\iC te' s\i nghi~p cach m~ng Vi~t Nam noi chung va clla
nhUng nam d6i mm n6i rieng dii chUng to r?lng, khong
nhUng chU nghia Mac - Lenin, rna tu tuong Hii Chi Minh dii
tro thanh ye'u to' chi d~o lam nen thiing I<!i cho cach m~ng
Vi~t Nam. Chinh vi the', mQt trong nhUng di~m mDi clla D~i
hQi VII la Dang dii danh gia dung t~m v6c tu tuong Hii Chi
Minh. Dai hOi VII clla Dang kh£ng dinh: "Dang lily Chll
nghia Mac - Lenin va tu tuong Hii Chi Minh lam n~n tang
tu tuong, kim chi nam cho hanh dQng,,2. D~i hQi ciing neu r6:
''Tu tuong Hii Chi Minh chinh la ke't qua S\i vii-n d\mg s~
tao Chll nghia Mac - Lenin trong di~u ki~n C\l th~ clla nUDc ta
=-=--
va trong th\ic te' tu tuong Hii Chi Minh dii trd thanh mQt tai
san tinh th~n quy bau clia Dang ta va clla cii dan tQc"3. V*
khkg dinh Ia'y Chll nghia Mac - Lenin, tu tUOng Hii Chi Minh
1. Dang Cqng san Vi~t Nam: Van ki~n Dang toan t~p, Sdd,
t.43, tr.292.
2, 3. Dang Cqng san Vi~t Nam: Van kiiJn Dang toan ~p, Sdd,
t.51, tr.147, 29-30.
16
lam n~n tang tu tuong va kim chi nam cho hanh dQng ciing
dii duqc ghi nh/i.n trong Cuang Ifnh xay dl/ng df{t nuOc trong
tbili kj qua dQ len chu nghfaxii h(li (Cuong linh nam 1991),
dU<!c b6 sung, phat tri~n nam 2011 va trong Hie'n phap nUDc
Cong hoa xii hQi Chll nghia Vi~t Nam nam 1992, si'ta d6i, b6
sung nam 2013.
T",i Dl;li h9i dl;li bie'u toan quoc Ifin thu IX (thang
4/2001), Dang ta dii nh!ln thuc ve' tu tU(1ng H8 Chi Minh
mQt cach day du han: "Tu tU(1ng H8 Chi Minh la mQt M
th6ng quan di~m toan di ~ n va sau s~c v~ nhung viln d~ cO
ban clla cach m",ng Vi~t Nam, la ke't qua clla st.1 v:Itn d\mg
va phat tri~n sang t~o Chll nghia Mac - Lenin VaG di~u
ki~n C\l th~ clla nUDc ta, ke' thita va phat tri~n cac gia trj
truy~n th6ng t6t dE)p clla dan tQc, tie'p thu tinh hoa van
hoa nhan lo~i"' .
D(li hQi d(li bie'u toan qu6e lifn thu X cua Dang (thang
4/2006) , khi d~ CaP de'n tu tuong Hii Chi Minh, da neu r6:
"S\i nghi~p cach m~ng clla Dang va clla nhan dan ta 76
nam qua dii kh£ng djnh riing, tu Wong vi d",i clla NgUdi
cung VDi Chll nghia Mac - Lenin miii miii la n~n tang tu
tuong, kim chi nam cho hanh dQng cua Dang va cach
m~ ng Vi~t Nam, la tai san tinh thAn vo gia clla Dang va
dan tQc ta o Tu tuong do dfl diin d~t chung ta tren moi
1. Dang C{ing san Vi~t Nam: Van ki~n Dang toan t~p, Sdd,
t.60, tr.130.
17
 ch(\ng dUdng xay dl,lng va phat tri~n dilt nuoc, la ngQn Cd
thAng lc;1i cua cach m"ng Vi~t Nam, la suc m"nh t~p hc;1p
va doan ke't toan dan tQc trong sl,l nghi~p cach m"ng cua
chung ta hom nay va mai sau""
Cac ky D"i hQi dai bi~u tOfm qu6c tie'p sau cua Dang
ciing luon kh£ng djnh cong lao VI dai cua H5 Chi Minh
d6i voi cach mang Vi~t Nam, kh£ng djnh tu Wdng, dao
duc, phong cach H5 Chi Minh la nhung nhan to' khong
th~ thie'u trong tu tudng va hanh dQng cua toan Dang,
toan quan, toan dan Vi~t Nam trong sl,l nghi~p xay dl,lng
va bao v~ Til qu6c. D"i hQi XIII cua Dang (nam 2021)
kh£ng djnh quan di~m chi dao la: "Kien djnh va v~n
d\lng phat tri~n sang tao chu nghIa Mac - Lenin, tu
tudng H5 Chi Minh"' .
6 bilJh di~1J quae te; nhigu dang chinh trio nhigu chinh
phu, nhigu til chuc chinh trj - xa hQi, nhigu ca nhiin danh
gia cao phl1 m cMit, nang Il,Ic, vai tro cua H5 Chi Minh dOi
voi qua trinh phat tri~n cua dan tQc Vi~t Nam ciing nhu
d6i voi qua trinh phat tri~n van minh tie'n bQ cua nhiin
lo"i. Til chuc Giao d\lc, Khoa hQC va Van h6a cua Lien hc;1p
qu6c (UNESCO), tai kh6a hQp Dai HQi d5ng llin th(t 24 d
Pari, tit ngay 20/10 Mn ngay 20/11/1987, da ra Nghj quye't
1. Di'm g Ci)ng san Vi~t Nam: Van ki~n D~i hiii d~i biifu toan
quoe liln thlt X, Nxb. Chinh tri quo<: gia , Hi! Ni)i, 2006, tr.6-7.
2. Dang Ci)ng san Vi~t Nam: Van ki~n D~i hiii dQi biifu t08n
quoe ]fin thlt XIII, Nxb. Chinh trj quoe gia, Ha Ni)i, 2021, t.I, tr.l09.
18
1
so' 24C/18.6.5 ve' kj ni~m 100 nam Ngay sinh cua ChU tich
Ho' Chi Minh, trong d6 xac nh~n "vi~c til chuc ky ni~m
ngay sinh cac nhan v~t tri thuc 16i lac va cac danh nhan
van h6a tren ph"m vi qu6c te' g6p phiin thl,lc hi~n cac m\lC
tieu cua UNESCO va d6ng g6p vao sl,l hi~u bie't tren the'
gioi", tren CeJ sd d6 "Ghi nh~n nam 1990 se dimh dllu 100
nam ky ni~m Ngay sinh cua Chu tjch H5 Chi Minh, Anh
hung giai ph6ng dan tQc va Nha van h6a ki~t xuat cua
Vi~t Nam"'.
II- DOl TTJQNG NGHIEN COO
Mon hQc Tu tUdng H5 Chi Minh la mQt nQi dung cua
chuyen nganh H6 Chi Minh hQc (nitm trong nganh Khoa
hQc chinh tri)o D6i tUc;1ng nghien cuu cua mon hQc Tu
tudng H5 Chi Minh la toan bQ nhung quan di~m cua H5
Chi Minh th~ hi~n trong di san cua Ngltdi. D6 la h~ th6ng
quan di~m toan di~n va sau sAc vg nhung van dg CeJ ban
cua cach m"ng Vi~t Nam. H~ th6ng quan di~m d6 cua H5
Chi Minh duc;1c phan anh trong nhung bai noi, bai vie't,
trong ho"t dQng cach m"ng va trong cUQC s6ng hitng ngay
cua Ngudi. D6 la nhung van M 15' luan
. va thuc
. tiiin dUeJc
.
1. Xem GS.TS. M~eh Qua ng Th~ng, PGS.TS. Bui Dinh Phong,
TS. Chu Due Tinh (D6ng chi'! bien): UNESCO vai 811 kii!n ton vinh
Chu tich HiJ Chi Minh - Anh hUng giai ph6ng dan t~c, Nhil van hOa
ki~t xua-t, Nxb. Chfnh trj quoe gia, Hi! Ni)i, 2013, tl'.71-72.
19
rut ra til cu(lc ddi hOlilt d(lng rat phong phu a ca trong mlac
va tren the' giai cua Hil Chi Minh, phan dfiu cho s\1 nghi~p
giiii phong dan t\lc, giai phong xii. h(li , giai phong giai cap,
giai phOng con nglldi.
DOl tuc;lng nghien cuu cua mon hQC Ttl tuang Hil Chi
Minh con la qua trinh h~ th6ng quan di~m cua Hil Chi Minh
van dong trong thl,1c ti~n. Hay noi cach khac, do la qua trinh
"hi~n th\1c hOa" h~ th6ng quan di~m cua Hil Chi Minh trong
qua trinh philt tri~n cua dan t9c Vi~t Nam. Trong qua trinh
hi~n th\1C bOa h~ th6ng quan di~m cua Hil Chi Minh, cach
mlilng Vi~t Nam luon v~n d\Ulg va phat tri~n sang tlilo M
th6ng quan di~m do trong nhflng di~u k.i~n mai.
III- PHUONG PHAP NGHIEN COO
1. Cd sd phlidng philp lu~n cua vi~c nghien cilu
tli tlidng H6 Chi Minh
Phuong phap lu~ri H6 Chi Minh lay phuong phap lu~n
chu ngh'ia duy v~t bi~n chung va chu ngh'ia duy v~t lich si'1
Mac - Lenin lam cd so, duc;lC hinh thanh va philt tri~n qua
qua trinh hOlilt d(lng cach mlilng cua Nglldi. Phuong philp
lu~n do chi dlilO cac phuong phap suy nghi va hanh d(lng
trong di~u ki~n va hoan canh C\1 th~ cua H6 Chi Minh
s6ng va hOlilt d(lng cach mlilng nhdm giai phOng dan t(lc,
giiii phOng xii. Mi, giiii phOng giai dIp va cuol cfulg di Mn giai
phong con ngudi. Do v~y, phuong philp lu~n nghien cuu
20
ttl tuang H6 Chi Minh phai phil hc;lP vai phuong philp lu~n
cua chinh H6 Chi Minh va cua chu ngrua Mac - Lenin.
M(lt so' nguyen tilc va quan di~m phuong phap lu~n trong
nghien cuu ttl tuang H6 Chi Minh:
a) Thi5'ng nhift tfnh dang vii tinh khoa h9C
N ghien cuu tu tuang H6 Chi Minh phai dung tren
I~p trudng giai cap cong nhan va dung tren quan di~m
cua chu nghia Mac - Lenin, quan tri~t Cuong linh,
dudng 16i, quan di~m cua Dang C(lng san Vi~t Nam d~
nhan thUc va ph an tich nhung quan di~m cua H6 Chi
Minh. Dilng thdi, phai bao dam tinh khilch quan, khoa
hQc cua cac lu~n d~ neu ra. 8\1 th6ng nhat chat che giua
tinh dang va tinh khoa hQc la m(lt nguyen tilc rat co ban
trong phuong phap lu~n nghien cuu tu tuang Hil Chi Minh.
Chi tren co so th6ng nhat tinh dang va tinh khoa hQc,
ngudi nghien cuu mai hi~u ra va hi~u sau silc tu tuang
Hil Chi Minh.
b) ThOng nh,ft if iu?n vii th\1C ti~n
H6 Chi Minh vita coi trQng Iy lu~n, vita coi trQng th\1C
ti~n, vi th\1C tien khai quat nen Iy lu~n va chinh Iy lui),n
llili chi dlilO th\1C ti~n. V~ Iy lu~n, Nglidi cho rdng: "Ly lu~n
la dem th\1C te' trong lich si'1, trong kinh nghi~m, trong cac
cu(lc tranh dau, xem xet, so sanh th~t kg luang ra rang,
lam thanh ke't lui),n. R6i llili dem no chung minh vai th\1C
teo Do la Iy lu~n chan chinh. Ly lu~n nhu cai kim chi nam,
no chi phudng huang cho chung ta trong cong vi~c th\1c teo
21
Khong c6ly lu~n thi lung tung nhu nhAm m~t rna di"'. H6
Chi Minh phe binh s\1 chu quan, kern ly lu~n, "mAc phai
cai b~nh khinh Jj Juiin"2, "c6 kinh nghi~m rna khong c6 ly
lu~n, cling nhu mi)t m~t sang, mi)t mAt mi!,,3, "vi kern ly
lu~n, cho nen gi).p mqi vi~c khong bie't xem xet cho 1'6, din
nhiic cho dung, xi'1 tri cho kheo. Khong bi€t nh~n 1'6 diilu
ki~n hoan canh khach quan, y minh nghI th€ nao lam the'
ay . K€t qua thttdng that b,li"'.
H6 Chi Minh chi r6, con ngtidi se miic phai can b~nh
"Iy lu~n suong'" n€u khong ap dl,mg vao th\1C til', "dli xem
dUQc hang ngan hang vl,ln quy~n Iy lu~n , n€u khOng bi€t
dem ra th\1C hanh, thi khac nao mi)t cM hOm d\1ng sach.
Xem nhiilu sach d~ rna Joe, d~ lam l'a ta day, the' khong
phai la bie't Iy lu~n ... Phai ra suc th\1c hilnh moi thanh
ngtidi bi€t Iy lu~n ... Phai dem Iy lu~n tip d!lng vao eong
vi~cthl!e tiL Ly lu~n phai dem ra th\1C hanh. Th\1C hanh
phai nh~m thea Iy lu~n. Ly lu~n cling nhu cai ten (hoi).c
vien dl,ln). Th\1c hanh cling nhu cai dich M bAn. C6 ten rna
khong b~n, hoi).c b~n lung tung cling nhu khong c6 ten"·.
Trong nghien cuu, hqc t~p tu tuong H6 Chi Minh,
khong c6 s\1 tuy~t dOi h6a mi).t nao giua Iy lu~n va th\1C
ti~n. Th~m chi, nhin xuyen suo't tu tuong H6 Chi Minh thi
trong ly lu~n cua Ngtidi dii c6 th\1C ti~n, trong th\1C ti~n da
1, 2, 3, 4, 5, 6. Ho Chi Minh: TolIn t~p, Nxb. Chinh tli qu6c gia,
Hii. N(>i, 2011, t .5, tr.273-274, 274, 275, 274-275.
22
co Iy lu~n; chi khi muo'n nghien cuu th~t sau voi tu cach la
m(Jt y€u to' chuyen bi~t thi moi c6 th~ tach rieng ra, nhung
vi~c tach ra cling chi la tl,lm thdi , con v~ ban chat cua ni)i
dung phuong philp lu~n nay Ja s\1 tho'ng nhat bi~n chung.
e) Quan didm Iieh Sr.1 - e!l thiJ'
Cling voi chu nghIa duy v~t bi~n chung, cfin v~n d\lng
chu nghIa duy v~t ljch si'1 VaG vi~c nghien cuu tu tuong H6
Chi Minh. Trong van dil phuong philp lu~n nay, cfin v~n
d',mg quan di~m cua V.l. Lenin v~ mo'i quan h~ bi~n chung
khi xem xet s\1 v~t va hi~n tUQng trong mOl lien h~ Ijch si'1
can ban, xem s\1 v~t, hi~n tUQng d6 dii xuat hi~n trong Ijch
si'1 nhu th€ nao, trai qua nhung giai dOl,ln phat tri~n chu
ye'u nao; dung tren quan di~m cua s\1 phat tri~n do d~ xem
xet hi~n nay n6 dii tro thanh nhu th€ nao. N€u nAm vUng
quan di~m nay, ngtidi nghien cuu tu tuong H6 Chi Minh
se nh~n thuc dUQc ban chat tu tuong do mang d~m dau an
cua qua trinh phat tri~n Ijch si'1, qua trinh phat tri~n sang
tao, d6i moi.
d) Quan didm tOBn di~n va h~ thffng
Til tuong H6 Chi Minh la m(Jt h~ tho'ng quan di~m toan
di~n va sau siic v~ nhung van dil co ban cua cach ml,lng
Vi~t Nam. Khi nghien cuu til tuong H6 Chi Minh tren
binh di~n t6ng th~ hay tUng bi) ph~n phai luon luon quan
tri~t mo'i lien h~ qua Il,li cua cac y€u to', cac bi) ph~n khac
nhau trong s\1 g~n ke't tat ye'u cua h~ tho'ng tu tuong d6
23
xung quanh hr;Lt nhan ceit loi la tu tuilng dQC l(lp, t\1 do,
dan chu va chu nghia xii hQi. Ne'u tach rai mQt ye'u til nao
do khoi h~ thilng se hi~u sai tu tuilng H6 Chi Minh.
H6 Chi Minh nhin s\1 V(l t va hi~n tuling trong mQt
ttlng th~ v(ln dQng voi nhung cai chung va ca nhung cai
rieng, trong s\1 v(ln dQng Cl,l th~ cua di~u ki~n hoan canh
nhit dinh nao do va xem xet chung trong xu the' chung. Vi
coi tinh bao quat la mQt nguyen titc tu duy va hanh dQng,
cho nen H6 Chi Minh xem xet cach mr;Lng Vi~t Nam trong
quan h~ ttlng th~ voi each mr;Lng the' gioi. Trong khi nhin
bao quat, phuong phap IU(ln nay can chi 1'0 di~m nhin, bQ
ph(ln nao co tinh tr9ng di~m d~ huang hanh dQng mQt
cach t(lP t1'ung UU tien vao do. Tr9ng di~m nay co khi
khong chi la tr9ng di~m cua ca mQt qua trinh dai rna can
la tr9ng di~m cua mQt giai dOr;Ln, mQt thai kyo Phuong
phap IU(ln nay chi dh cho nhung ngliai nghien ctiu man
h9C Tu tuilng H6 Chi Minh giai quye't mQt cach bi~n
chting, dung ditn cac mili quan h~ trong tie'n t1'inh cach
mr;Lng Vi~t Nam rna tu tuilng H6 Chi Minh dii th~ hi~n,
nhu meii quan h~ rit tr9ng ye'u trong cach mr;Lng Vi~t Nam
la giua vin d~ dan tQc va vin d~ giai cflp qua cac thai ky;
d6ng thiJi, H6 Chi Minh dii tim thiy cac di~m tuong d6ng,
tit do nhan cac di~m tuong d6ng, hr;Ln che' cac di~m khac
bi~t t1'ong cac giai ~ip, tfi.ng lop cua xii hQi Vi~t Nam d~
tr;LO 1'a I\1C IUQng cach mr;Lng ttlng hQp diu tranh gianh
thitng IQi.
24
d) Qllan diifm ke'thita va pbat triin
Nghien cuu, h9C t(lP tu Wilng H6 Chi Minh doi hoi
khong chi bie't ke' thua, v(ln dl,lng rna can phai bie't phat
tri~n sang tr;LO tu tuilng cua Nguai trong di~u ki~n Ijch su
moi, trong bili canh C1,1 th~ cua dit nuoc va queic w.
H6 Chi Minh nhin s\1 V(lt va hi~n tuling t1'ong mQt tr;;tng
thai luon luon v(ln dQng, bie'n dtli khong ngitng. Do la mQt
qua trinh giai phong m9i tril l\1C, tril I\1C ben ngoai, tril I\1C
bfm trong, th(lm chi trill\1c n~m ngay trong moi con ngliai d~
phat tri~n b~n mng. Phuong phap lu~n H6 Chi Minh cho
thiy r~ng, con ngliai phai luon luon thich nghi voi moi
hoan canh. Muein thich nghi , phai luon luon t\1 dtli moi d~
ph at tri~n. Qua trinh phat tri~n la qua trinh khAng dinh
cai moi, phu dinh cai cli; do cling la qua trinh luon luon
giai phong, giai phong m9i s\1 rang bUQc lr;Lc Mu d~ bAt kip
nhung cai tien tie'n, tie'n bQ.
2. M{it so phtidng philp cl;l th~
- Phuong pbap logic, phUong pbap Jich su va s\I ke't
ht;1p phltong pbap logic voi phuong pbap lich SUo
Phuong philp logic nghien cuu mQt cach ttlng quat
nh~m tim 1'a duliC ban chit vein co cua s\1 V(lt, hi~n tUQng
va khai quat thanh Iy lu(ln. Cac s\1 ki~n, s\1 v(lt va hi~n
tUQng deu co mili lien h~ ban chit, vi the' giua chung co
logic tit ye'u, dn nh(ln bie't roo Phuong philp Ijch SU
25
nghien cuu sl,l v~t va hi~n tU<;lng thea trinh tl,l thoi gia n,
qua trinh diiln bien di til phat sinh, phat tri~n den h~ qua
cua no. 0 day, phudng phap nghien cuu Ijch Slt tv tuilng la
cach v~n dvng sat h<;lp voi n ghien cuu tu tuang Ho Chi
Minh. Trong nghien cuu, h9C t~p tu tuang Ho Chi Minh
rat cAn thiet ph:ii ket h<;lp sa dVng mQt cach chij.t cM
phudng phap logic va phudng phap Ijch sa .
- Phl1dng philp phan tich van b8.n ke't hlJp vui nghiiln
cuu ho?t d(ing thljC ti~n cua H6 Chi Minh.
Ho Chi Minh d~ I~i nhilng bai viet, bai noi dii dU<;lC t~p
h<;lp thanh bQ sach toan t~pl, Nghien cuu mon h9C Tu
tuilng Ho Chi Minh, truoc het phai dl,la vao nhilng tac
philm cua Nguoi. Tuy nhi€m, di san tinh thAn quy bau cua
Ho Chi Minh d~ I ~ i cho dan tQc Vi~t Nam khong chi la
nhilng tac philm, rna con a toan bQ cUQC doi ho~t dQng cua
Nguoi, nhilng van dg phan anh qua cUQc song hAng ngay
cua Ngttoi. Thl,lC tiiln crn d\lo cua Ho Chi Minh dOi voi cach
m\lng Vi~t Nam la mQt bi) ph~n vo cling quan tr9ng lam
nen h~ thong quan di~m toan di~n va sau silc cua ttl tvilng
Ho Chi Minh. Co nhigu ni)i dung phan anh tu tuang Ho
Chi Minh khong il trong van ban rna Iii il trong chi d\lo
1. Cho de'n nay, v€ cO bim nhilng van bim do dl1Qc t~p hgp trong
bi> s8eh H6 Chi Minh : Toiw t(lp (15 t~p) , Sdd; va con nhi€u va n bim
ella H5 Chi Minh va v€ H5 Chi Minh con htu tril iJ nhi€u nOi, cii
trong va ngoai m1oc, dang tiep t\lC dliQc stiu trim, nghien CUll.
26
thl,le tiiln cua chinh ban than Ho Chi Minh; dilng thoi
ph an anh qua hO\lt di)ng cua cac dong chi, qua h9C tro cua
Ngtloi. Tu tltang Ho Chi Minh khOng nhilng th~ hien vai
tro quan tr9ng a thoi ky Ho Chi Minh song, rna k~ ca khi
Nguoi dii qua dOi, tu tuang do can co vai tro la m ngn tang
w wang vii kim chi nam cho hlmh di)ng cua toan Dang,
tOllll dan phan dau cho mvc tieu cua cach m~ng Vi~t Nam.
Tu tltang Hil Chi Minh khOng nhilng cAn thiet trong hanh
trang cua dan ti)c Vi~t Nam il the ky xx mil can tiep tvc di
voi dan ti)c Vi~t Nam a the ky XXI va cac the ky tiep theo;
khOng nhilng gop phAn thuc dily sl,l phat tri~n tien bQ, van
minh cua nhan lo~i trong nhilng thoi ky truoc day rna con
ea trong tUdng lai.
- Ph I1dng phlip ch uyiln ngiinh, liiln ngiinh.
Ho Chi Minh th~ hi~n tu tuang cua minh thong qua
nhigu linh V\lc nhu chinh tri, triet h9c, kinh til', quan sl,l,
tu tuang van hoa, v.v .. Vi v~y, trong nghien cuu tu tuilng
Hil Chi Minh, cac phudng phap chuyen nganh va lien
nganh cil.n dU<;le sa dvng d~ nghien cuu toan bi) h~ thong
tu tuang Ho Chi Minh ciing nhu mlli tac philm Iy lu~n
rieng bi~t cua NguOi.
D~ vi~c nghien cuu tu tuilng Ho Chi Minh d~t du<;IC trinh
dQ khoa h<)C ngay mi)t cao hdn, cAn dc5i moi va hi~n d\li bOa
cac phudng phap nghien cuu cv th~ tren Cd sil khong ngilng
phat tri~n va hoan thi~n vg Iy lu~ va phudng phap lu~n
27
khoa h9C n6i chung. Ngoai cac phudng phap neu tren, ciin
t1lie't phai si'1 d\lng cac phudng phap phiin tich, t6'ng hc;Jp, so
sanh, di1lu tra xii h9i h9C, v.v .. Nhung phudng phap nghien
cuu C\l th~ duc;Jc sit d\lTIg ciin xui'lt phat tit yeu ciiu nghien
cuu n(li dung C\l th~ cua tu tuang Hfi Chi Minh.
IV- YNGHiA CVA VIE;C HOC TAP MON HOC
TI1 Tl.1dNG HO CHi MINH
1. Gop phii.n nang eao nang hie tli duy ly luiJ.n
Vai y nghla cling vai chu nghla Mac - Lenin lam thilnh
n1ln tang tu tuang va kim chi nam cho hanh d(lng cua
Dang va cach m<lng Vi~t Nam, tu tuang Hfi Chi Minh la
nhung phudng huang v1lly lu$.n va tht;tc ti~n hanh d(lng
cho nhung ngttiJi Vi~t Nam yeu nuac. Mon hQc Tu Wang
Hfi Chi Minh g6p phi\n trang bi cho sinh vien tri thuc
khoa hQc v1l M th6ng quan di~m toan di~n va sau sAc v1l
cach m<lng Vi~t Nam; hlnh thanh niing It;tc, phudng phap
lam vi~c , ni1lm tin, tlnh cam cach m<lng; g6p phiin cung c6
cho sinh vien v1l l$.p tntiJng, quan di~m cach m<lng tren
n1ln tang chu nghla Mac - Lenin, tu tuang Hil Chi Minh;
kien dinh m\lC tieu d(lc l$.p dan t(lc va chu nghla xii h(li;
tich ct;tc, chu d(lng di'lu tranh phe phan nhung quan
di~m sai trai d~ bao v~ st;t trong sang cua chu nghla
28
Mac - Lenin, tu tuang Hfi Chi Minh, duiJng 16i, chu
trudng cua Dang, chinh sach, phap lu?t cua Nha nucic'
bie't v?n d\lng tu tuang Hfi Chi Minh vao giai quye't cac vfi~
dE) d~t ra trong cu(lc s6ng. Nang h,tc tu duy ly lU?n cua m6i
ngttiJi la di1lu ri'lt ciin thie't d~ giiii quye't nhung yeu cAu do
cu(lc s6ng d~t ra . Nang It;tc d6 duc;Jc hlnh thilnh va phat
tri~n tit nhiiiu nguiln, trai qua nhiiiu giai dO<ln, trong d6
giai
~
dO<ln nghien cuu a truiJng d<li hQc rfit quan trong
.
n'
, 0
gan voi tu6i tre cua con ngttiJi. Hdn nua, tri thuc va kj nang
cua sinh vien dUdC . ~ qua ngh"len
. hinh thanh va pha' t t nen
cuu mon hQc Tu tuang Hfi Chi Minh g6p phi\n bili diip
nang It;tc Iy lu?n nhAm chi dfin hanh d(lng d~ tra thanh
m(lt cong dan c6 ich cho xii h(li nhu mong mu6n cu6i cling
cua Hil Chi Minh: "Toan Dang toan dan ta doan ke't phfin
Mu, xay dt;tng m(lt nude Vi~t Nam hOa binh, th6ng nhfit,
d(lc I?p, dan chu va giau m<lnh, va g6p phiin xung dimg vao
st;t nghi~p cach m<lng the giai" '.
2. Giao d\lc vii. dinh hli6'ng thtfc himh d~o due eaeh
m~ng, cung eo niiim tin khoa hQc giin liiln vai trau dili
tinh cam cach m~ng, bili dli6'ng long yeu nliae
Qua nghien cuu mon hQc Tu Wang Hfi Chi Minh
ngttiJi hQc c6 diiiu ki~n hi~u biet sau sAc va toan di~n v~
1. H6 Chi Minh: Toim t{ip , Sdd. t.1 5, tr.614.
29
cuoc ddi va s\1 nghi~p cua H6 Chi Minh, liinh t\l cua Dang,
phttdng phap h9C t;i.p , tu dttong, ren luy~n phil h<:lp voi
ng~di con vi dl;li cua dan ti)c Vi~t Nam, mi)t chie'n si ki€m dieu ki~n C\l th~ cua ban than. Ngttdi h9c co th~ v;i.n d\lng
cttdng dau tranh vi di)c I;i.p, hoa binh, huu nghi, h<:lp tilC va
xay d\1ng phong cach ttl duy, phong cach di~n d(lt, phong
tie'n bi) giua cac dan ti)c tren the' gioi, trong do 'd~c bi~t la
cach lam vi~c, phong cach Ung xii, phong cach sinh hO(lt, v. v.
hoc tap ttt tttang cua Ngttdi, h9C t;i.p gttdng sang cua mi)t
c~n n'gtidi suot ddi ph\lng s\1 T6 quoc,
phil h<:lp voi hoan canh nhtt phttdng cham cua H6 Chi Minh:
ph\lc V\l nhan dan.
Di bal; bien, ung Viln bien.
Nghien cuu mon h9C Ttt tttang H6 Chi Minh gop phlin
Ttt tttang Hii Chi Minh gop phlin tich c\1c trong vi~c
thttc hanh dl;lo duc cach m(lng, chong chu nghia ca nhiin ,
giao d\lc the' h~ tre tie'p t\lC hinh thanh va hoan thi~n
SO~g co ich cho xii hi)i, yeu va lam nhung dieu tot, dieu
nhan cach, tra thanh nhung chie'n si tien phong trong s\1
thi~n, ghet va tranh cai xllu, cai ac; nang cao long t\1
nghi~p xay d\1ng va bao v~ T6 quOc Vi~t Nam xii hi)i chu
hao ve dllt nttoc Vi~t Nam , ve che' di) xii hi)i chu nghia,
nghia, gop ph:1n lam cho dllt nttoc ngay cang dang hoang
ve H6 Chi Minh, ve Dang Ci)ng san Vi~t Nam.
Thong qua vi~c nghien cuu mon h9C Ttt tttang H6 Chi hdn, to d(!p hdn nhtt khiit v9ng cua Hil Chi Minh va cua
mM ngtidi Vi~t Nam yeu nttoc.
Minh, sinh vien se nang cao ban linh chinh trio kien dinh
y thuc va triich nhi~m cong dan, thttdng xuyen tu dttong,
ren luy~n ban than minh thea ttt tttang, dl;lo duc, phong C. CAU HOI ON T~P
cach H6 Chi Minh, ra suc h9C t;i.p va phlln dau dong
gop thie't th\1C va hi~u qua cho s\1 nghi~p cach ml;lng rna 1. Qua nh;i.n thuc n(li ham khiii ni~m Ttt tttang H6 Chi
H6 Chi Minh va nhan dan Vi~t Nam da l\1a ch9n. Minh, hiiy dtta ra nh;i.n xet ve qua trinh nh;i.n thuc cua
Dang C(lng san Vi~t Nam ve tl( tttang Hii Chi Minh?
3. Xay dljng, rim luy~n phu'dng phap va phong
2. Phan tich tAm quan tr9ng cua vi~c sii d\lng cac
each cong tac
phttdng phiip nghien cuu man h9c Ttt tttang Hii Chi Minh?
Qua nghien cuu man h9C Tl( tttang H6 Chi Minh, 3. Phan tich gia tri, y nghia Ttt tttang H6 Chi Minh?
ngtidi h9C co dieu ki~n v;i.n d\lng tot hdn nhung kie'n thuc
va ky niing dii nghien cuu, h9C t;i.p vao vi~c xay d\1ng

30
31
 B. N(HDUNG

1- Cd SO HINH THANH TU TUONG HO CHi MINH

Ci1U'cmg 2 1. Cd sCI tht!c ti~n

? ,. .. .. ..

cO SO, QUA TRINH HINH THANH a) Thl!c ti~n Viilt Nam cuo/ the'kj XIX - Mu th{}'kj XX
.. ,. ",? ? ,," ,.

VA PHAT TRIEN TU TUONG HO CHI MINH Tu nam 1858, th\1c dan Phap biit ddu tie'n ha nh xam
luqc Vi~t Nam. Trieu dlnh nha Nguy~n Idn luqt ky ke't cac
A. Ml,TC TIEU hi~p uac ddu hang, tung buoc tro thanh tay sai cua th\1c
dan Phap.

1. vi\ kie'n thitc: Giilp cho sinh vien hi~u r6 co sa th\1C .
ti~n, co sa Iy lu ~ n va nhan to' chu quan hinh thanh tu
tuang H5 Chi Minh; hi~u r6 cac giai dOJ;ln co ban trong qua
trlnh hlnh thanh va phat tri~n tu tuang H5 Chi Minh.
2. vi\ ky niing: Giup cho sinh vien tie'p c~n voi
phuong phap khoa h9C nh~n thuc khai quat n9i dung, gia
tri cua tv Wang H5 Chi Minh tu vi~c nghien cuu cac co sa
phong phil hlnh thanh nen tu tuang H5 Chi Minh va qu a
trinh hlnh thanh tu tuang H5 Chi Minh trong hOJ;lt d9ng
Iy lu~n va th\1C ti~n cua Ngudi.
3. vi\ ttl ttlClng: Giup cho sinh vien nh~n thuc khoa
h9c gia tri tu tuang H5 Chi Minh d6i voi cach mJ;lng Vi~t
Nam, tit do co tu tuang, tlnh cam tich c\1c trong vi~c h9c
t~p va lam thea tu tuang, dJ;lo duc, phong cach H5 Chi
Minh trong th\1C te' h9C t~p va CU9C song hling ngay.
Tu nllm 1858 Mn cuol the' ky XIX, cac phong trao dau
tranh yeu nuoc chO'ng th1!c dan Phap xam luoc lien tuc n6
0 mien Nam, co cac CU9C kMi nghia cua ~ruong ~inh,
ra.
Nguy~n Trung Trl,Ic. 0 mien Trung, co cac cU9C khoi nghia
cua Trdn Tan, Di).ng Nhu Mai, Phan Dlnh Phung. 0 mien
Biic, co cac CU9C kMi nghia cua Nguyen Thien
. Thuil. t ,
PhJ;lm Bilnh vii Dinh Cong Trang, Nguyen Quang Bich,
Hoang Hoa Tham, V.v .. Cac cU9C khoi nghia vii trang duai
ng9 n Cd "Cdn Vuong" do cac si phu, van than lanh d(lO cuO'i
cung Mu that bJ;li. Dieu do chung to tu tuong phong kie'n
to ra 16i thiJi truac cac nhi~m Vl,llich stt.
Sau khi hoiln thilnh ciin ban vi~c blnh dinh Vi~t Nam
ve mi).t quan s1!, th1!c dan Phap biit tay vilo khai thac
thu9c dja Vi~t Nam m9t cach mJ;lnh me va tung buac bie'n
nuac ta tit m9 t nuoc phong kie'n thanh nuac "thu9C dja va

32 33
phong kie'n'" dAn toi 5\1 bie'n d6i vg cd cau giai cap, tiing
lOp trong xii hi)i.
Thuc dan Phap vAn duy tri ngn kinh te' nong nghi~p
I(lC h:i-u voi khoang 95% dan 56 Iii nong dan; giai cap dja
chu duqc b6 sung, cung c6, tang cUdng them cac dign chu
ngudi Phap vii nglldi nuoc ngoiii. Ben c(lnh tiing lOp thq
thu cong, ti~u thudng, trong xii hi)i Vi~t Nam xuat hi~n
nhung giai tiing moi, d6 Iii giai cap cong nhan, giai dip tu
san vii tiing lop ti~u tu san a thiinh thj. Tli d6, ben c(lnh
mau thuAn cd ban trong xii hi)i phong kie'n Iii mau thuAn
giua giai cap nong dan voi dja chu phong kie'n, xuat hi~n
cac mau thuAn moi: Mau thuAn giua giai cap cong nhan
Viet Nam voi giai cap tu san, mau thuAn giUa toiin th~
nhan dan Vi~t Nam voi th\lC dan Phap.
Cung voi nhung bie'n d6i tren, de'n diiu the' ky XX,
truoc anh huang cua cac cui)c v:i-n di)ng cai cach, ,cua cach
...
m(lng dan chu tu san a Trung Qu6c vii tam glIdng Duy tan
cua NMt Ban, a Vi~t Nam xua't hi~n cac phong triio yeu
nuoc theo khuynh huong dan chu tu san voi 5\1 dAn dlit
cua cac 51 phu yeu nuoc c6 tinh thiin cai cach nhu: Phong
tdlO Dong Du do Phan Bi)i Chau khai xuong (1905 - 1909);
Phong trao Duy Tan do Phan Chau Trinh phat di)ng
1. Thu~t ngil "thuQc dia va phong kie"n" la thu~t ngil Hb Chi
Minh neu trong tac phArn Thuifng tbue cbinh trj; xern Hb Chi Minh:
Tom tQp, Sdd, t.8, tr.254.
34
(1906 - 1908); Phong trao Dong Kinh nghla thuc
. do LUd ng
Van Can, Nguy~n Quygn vii mi)t so nhan 51 khac phat
di)ng (tit thang 3 de'n thang 1111907); Phong trao chOng di
a
phu, chOng suu thue' Trung Kj nam 1908 ...
Cac phong triio yeu mtoc theo khuynh huong dan chu
tu sim n6i tren dgu that b(li. Nguyen nhan sau xa Iii giai
cap tu san Vi~t Nam con non yeu. Nguyen nhan truc tie'p
Iii cac t6 chuc vii ngudi liinh d(lo cua cac phong trii~ chua
c6 dUdng loi vii phudng phap cach m(lng dung dl1n. Tinh
th~n yeu nuoc vAn S\lC soi trong long nhan dan. Song, CU9C
khung hoang vg dUdng 101 cuu nuoc di~n ra sau slic. Xuat
hi~n cau hoi tit th\lc ti~n d(\t ra la: Cuu nuac biJng con
duiJng nao de' c6 the'di den thing ItJi?
Trong boi canh d6, 5\1 ra ddi cua giai cap cong nhan vii
phong triio dau tranh cua giai cap cong nhan Viet. Na m d-a
liim cho cui)c dau tranh giiti ph6ng dan tOc
. a Viet . N am
xuat hi~n dau hi~u moi cua m9t thdi d(li moi slip ra ddi.
Cu6i the' ky XIX, a Vi~t Nam da co cong nhiin, nhung
luc d6 moi chi Iii m9t I\lC luqng it oi, khOng 6n dinh. Diiu the'
ky XX, cong nhiin phat tri~n hdn vii tra thanh ~9t giai cap
ngay truoc Chien tranh the' gioi thu nhilt (1914 _ 1918).
Cong nhan Vi~t Nam chiu ba tiing ap buc bOc lOt: thuc
dan, tu ban, phong kien. H\> som viing d~y da~ tra~h
chong J(li gioi chu. Tli hinh thUc dau tranh tho Sd nhu dot
Ian tr(li, bii tron taP th~, h\> dii nhanh ch6ng tie'n Wi dinh
cong, biii congo
35
;a:

"Chi co giai cifp cong nhBn la dung cam nhilt, cach
m~ng nhilt, luon luon gan goc duong dilu voi bQn de' qu6c
thuc dan"' . Phong trao cong nhan va cac phong trao yeu
nu~c Vi~t Nam dilu th~ ky xx t~o dieu ki~n thui).n l<J i d~
chu nghia Mac - Lenin xam nMp, truyen ha vao dilt
nuoc tao H6 Chi Minh la mQt ngudi da day cong truyen
ba chu nghia Mac - Lenin vao phong trao cong nhan va
phong trao yeu nt/oc Vi~t Nam, chuiin hi ve Iy lui).n
chinh tri, t1.1 tuang va t6 chuc, sang Ii).p Dang CQng san
Vi~t N am, chilm dut sl,t khung hoang ve dUdng 16i cach
m~ng Vi~t Nam, danh da:u buoc hlnh thanh co ban tu
tuang H6 Chi Minh ve cach m~ng Vi~t Nam. Sau do,
chinh thuc ti~n Dang lanh d~o Cach m~ng Thang Tam
thanh cong, liinh d~o cUQc khang chi~n ch6ng thl,tc dan
Phap thilng l<Ji; liinh d~o dilt nuoc vila xay dl,tng chu
nghia xii hQi, vila khang chi~n ch6ng My, cuu nuoc la
nhiin t6 gop phiin h6 sung, phat tri~n tu tUdng H6 Chi
Bi, B6 Dao Nha, Ha Lan, V.V. dii chi phoi toan hQ tlnh
hinh th~ gioi. Philn Ion cac nuoc chau A, chau Phi va
khu vl,tc My Latinh dii tra thanh thuQc dia va ph\! thuQc
cua cac nuoc d~ quoc.
Tinh hinh do dii lam sau silc them mau thuiin von co
trong long chu nghia tu ban, do la mau thuiin giua giai
cilp tu san voi giai cilp vo san d cac nuoc tu ban; mau
thuiin giua cac nuoc de' quoc voi nhau; mau thuiin giua cac
dan tQc thuQc dia va ph\! thuQc voi chu nghia de' qu6c.
Sang dilu th~ ky XX, nhung mau thuiin nay ngay ciing
phat tri~n gay g~t. Gianh dQc Ii).p cho cac dan tQc thuQc dja
khOng chi la doi hOi cua rieng hQ, ma con la mong muon
chung cua giai cap vo san quoc t~; tinh hlnh do dii thlic
diiy phong tr110 giai phong dan tQc tren the gioi phat tri~n.
Cach m~ng Thang MUdi Nga nam 1917 thanh cong la
thilng l<Ji dilu tien cua chu nghia Mac - Lenin a mQt nuoc
lOn, rQng mQt philn sau the gioi. Cach m~ng Thang MUdi

Minh tren tilt ca cac phuong di~n. Nga dii danh d6 giai cilp tu san va giai cilp dja chU phong
b) Th\1C ti~n tbi!' gioi cuol the' ky XIX - dliu the' ky XX ki~n, li).p nen mQt xii hQi moi - xii hQi xii hQi chu nghia.
Vao cu6i th~ ky XIX - dilu th~ ky XX, chu nghia tu Cach m~ng Thang MUdi Nga ma ra mQt thdi d~i moi trong
ban tren th~ gioi dii ph at tri~n til giai do~n tI,t do c~nh ljch stl loai ngUdi . thdi d~i qua dQ til chu nghia tu ban len
tranh sang giai do~n de' qu6c chu nghia. MQt s6 nuoc de' chu nghia xii hQi tren ph~m vi toan th~ gioi, ma ra con
qu6c Anh, Phap, My, Tay Ban Nha, Y, Duc, Nga, Nhi).t Ban, dUdng giai phong cho cac dan tQc hi ap huc tren th~ gioi.

Ngay 2/3/1919, Quoc t~ CQng san ra ddi a Matxcova

tra thanh BQ tham muu, liinh d~o phong trao cach m~ng
1. H6 Chi Minh: Tolln t~p, Sdd, t.12, tr.40?

37
36
the' gioi. Duoi s\l liinh d(lo ella Lenin, Quo'e te' C<;mg san
di\y m(lnh vi~e truyen ba ehll nghia Mae - Lenin va kinh
nghi~m Caeh m(lng Thang Muoi Nga ra kh:lp the' gioi,
thue di\y s\l ra doi va hO(lt di)ng ngay cang m(lnh me ella
eae dang ei)ng san a .nhieu nuoe.
Caeh m(lng Thang Muoi Nga th:lng l<Ji, s\l ra doi clla
Nha nuoe Xovie't, Quo'e te' Ci)ng san va th\le tiE1n xay d\lng
ehll nghia xii hi)i a Lien Xo eung voi s\l phat tri€n m(lnh
me phong trao ci)ng san, eong nhan va phong trao giai
phong dan ti)c tren the' gioi anh huang sau s:le toi H6 Chi
Minh tren hanh trinh di ra the' gioi tim ml,le tieu va eon
duong euu nuoe.
2. Cd sd ly lu~n
a) Cia tri truye'n thOng tot d{Jp ci!a dan t¢c Vi(jt Nam
Chi! nghia yeu mlac la gia tri xuyen suo't t1'ong nhung
truyen tho'ng to't dE)p ella dan ti)e Vi~t Nam. Do la di)ng
I\le, sue m(lnh giup cho dan ti)c Vi~t Nam t6n ti;li va VlIc;lt
qua m9i kho khan trong qua trinh d\lng nuoe va giu nuoe
rna phat tri€n. Chinh ehll nghia yeu nuoe la nen tang tu
tuang, diiim xuilt phat va di)ng I\le thlie di\y H6 Chi Minh
1'a di tim duong euu nuoe, va tim thily a ehll nghia Mae -
Lenin eon duong CUu nuoe, CUu dan.
H6 Chi Minh dii cM y ke thua, phat tri€n bnh thiin
dau tranh anh dung, bilt khuilt vi di)e laP, t\l do ella T6
quo'c, nh~m bao v~ ehll quyen quo'e gia va s\l toan vEin
38
liinh th6 clla ehll ngh-la'yeu nuoe. V'l~t Nam. Trong
Tuyen ngon d¢c l{jp, H6 Chi Minh dii trinh tr9ng tuyen bo'
voi the' gioi: "Nuoc Vi~t Nam eo quyen huang t\l do va doc
laP, va s\I th\le dii thanh mi)t nuoe t\l do va di)c laP. To~n
th€ dan Vi~t Nam quye't dem tat ca tinh thiin va I\le h1<Jng,
tinh m~nh va clla cai M giu rung quyen t\l do va doe la.p
.
ay"'. Khong co gi quy hon di)c laP, t\l do - chan Iy IOn ella
thoi d(li dU<Je H6 Chi Minh kh~ng dinh, d6ng thoi eung
ehinh la m(it di€m c6t liii trong tu tllang H6 Chi Minh.
Trong liinh d<lo nhan dan Vi~t Nam xay d\lng va bao
v~ dilt nuoe, H6 Chi Minh h€t SUc eM tr9ng k€ thua, phat
tri€n nhung gia tri truyen tho'ng to't dE)p ella dan toe Viet
Nam, do la yeu nuoc g:ln lien voi yeu dan, co tin~ thil.·n
doan ke't, nhan ai, khoan dung trong ei)ng d6ng va hOa
hie'u voi cae dan ti)e Ian bang; tinh thiin ciin cu, dung cam,
sang ti;lo, I<le quan, vi nghia, thuong nguoi ella dan toe
Vi~t Nam. Trong tu tuang H6 Chi Minh, eon nguOi la v6n
quy nhat, la nhiln to' quye't dinh thanh cong clla cach
m<lng; dan la go'e clla nuoc; nuoe lily dan lam go'c; go'e co
vilng cay moi hen; xiiy IAu th:ing l<Ji tren nen nhiln dan;
doan ke't dan ti)e g:ln lien voi doan ke't quOc te' la mi)t
nguyen t:le ehie'n IU<Jc quye't dinh th:lng l<Ji ella eaeh m<lng
Vi~t Nam.
1. Ho Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.4, tr.3.
39
 Trong truy~n th6ng dan ti)c Vi~t Nam thudng tr\1c mi)t .
ni~m tu h ilO v~ Ijch sii., tran trc;mg n~n vim h6a, ngon ngU,
phong ~\lC, t:l.P qu{m va nhung gia trj t6t dEilP khac ~ua da~
toc. D6 chinh la cd so hinh thanh nEm tu tuong, pham chat
c~a nha van h6a ki~t xuilt H6 Chi Minh voi chu trudng
van h6a la m\lc tiEm, di)ng I\1C cua cach mll-ng; din giu gin
c6t cach van h6a dan ti)c, d6ng thdi ti~p thu tinh hoa van
h6a nhiin IOll-i, xay d\1ng n~n van h6a moi cua Vi~t Nam.
H6 Chi Minh chinh la mi)t bi~u tuc;Jng cao dEilP cua s\1 tich
hc;Jp tinh hoa van h6a phudng Dong va phudng Tay.
b) Tinh hoa viln h6a nhiln lo?i
_ Tinh hoa van hoa phl1dng Dong
Tinh hoa van h6a, tu tuong phudng Dong k~t tinh
trong ba hQc thuy~t IOn Nho giao, Phiit giao, La~ giao. D6
la nhung hQc thuy~t c6 iinh huang siiu ri)ng
Dong va 0 Vi~t Nam truoc day. , ,
Ve' Nho giilO, H6 Chi Minh phan tich: "Tuy Khong Tu
la phong kien va tuy trong hQc thuyet cua Kh6ng Tii. c6
nhi~u di~u khong dung song nhung di~u hay trong d6 thi
chung ta nen hQc. "Chi c6 nhung ngtldi cach mll-ng ch~n
chinh moi thu thai duc;JC nhung di~u hi~u biet quy bau cua
cac ddi truoc d~ l(li". Lenin dll-Y chung ta n h u VII-'y'" .
H6 Chi Minh chu y ke thita va d6i moi ttl
n ha
' n tri duc tri
.' .
d~ quan Iy xii hi)i. K~ thita va phat tri~n
1. He Chi Minh: Toan t~p. Sdd, t.6, tr.356-357.
40
quan ni~m cua Nho giao v~ vi~c xiiy d\1ng mi)t xa hi)i Iy
tuOng trong d6 cong bAng, bac ai, nhan, nghia, tri, diing,
tin, liem duc;Jc coi trQng d~ c6 th~ di Mn mi)t th~ gioi dll-i
d6ng voi hOa binh, khong c6 chien tranh, cac dan ti)c c6
quan h~ hUu nghj va hc;Jp taco Dilc bi~t, H6 Chi Minh chu y
k~ thita, d6i moi, phat tri~n tinh thlln trQng dll-o duc cua
Nho giao trong vi~c tu duilng, ren luy~n dll-o duc cua con
ngttdi, trong cong tac xay d\1ng Dang v~ d(lo duc.
Doi vai Ph?t giao, H6 Chi Minh chu y k~ thita, phat
tri~n tu tuong tit bi, vi tha, yeu thudng con ngttdi, khuy~n
khich lam vi~c thi~n, ch6ng III-i di~u ac; d~ cao quy~n binh
d&ng cua con ngttdi va chan Iy; khuyen con ngttdi s6ng hOa
d6ng, gAn b6 voi dilt nudc cua dll-o Ph:l.t. NhUng quan di~m
tich c\1c d6 trong tri~t Iy cua dll-o Ph:l.t duc;Jc H6 Chi Minh
d phudng v:l.n d\lng sang tll-O d~ doan k~t d6ng bao thea d(lo Ph:l.t,
doan k~t toan dan vi nuoc Vi~t Nam hoa binh, th6ng nhilt,
di)c I:l.p, dan chu va giau mll-nh. Trong thu gii.i Hi)i Ph:l.t tii.
nam 1947, NgUdi viet: "Duc Ph~t ia dll-i tit dll-i bi, cuu kh6
cuu nll-n, mu6n cuu chung sinh ra khOi kh6 nll-n, Ngttdi
phai hy sinh tranh dilu, di~t Iii ac mao Nay d6ng bao ta d(li
doan k~t, hy sinh cua cai xudng mau, khang chi~n Mn
cung, d~ danh tan th\1C dan phiin di)ng, d~ cuu qu6c dan ra
tuong dung
khOi kh6 nll-n, d~ giu quy~n th6ng nMt va di)c I:l.p cua T6
qu6c. Th~ Iii chung ta lam thea long dll-i tit dll-i bi cua Duc
Ph:l.t Thich Ca, khang chi~n d~ dua gi6ng noi ra khiii cai
41
kh6 ai no WI H6 Chi Minh chu trc;mg ke thua, phat tri~n quan di~m ve dan ti?c, dan quyen, dan sinh clla Ton Trung
nhung tu tuang nhan ban, d(lo duc tich c~c trong Ph~t Sdn trong cach m(lng dan Chll tu san thanh tu tuang dau
giao VllO vi~c xay d~ng xa h9i mai, con nguiJi mai Vi~t tranh cho Di?c I~p - T~ do - H(lnh phuc clla con nguiJi va
Nam hi~n nay. dan ti?c Vi~t Nam theo con duOng cach m(lng vo san. La
DOl Lao giao (ho(ic D(lo giao), H6 Chi Minh chU y
v{jj nha macxit sang t(lO, H6 Chi Minh da ke thUa va phat
ke' thua, phat tri~n tu tuang clla Lao Ttl, khuyen con tri~n nhung tinh hoa trong tu tuang, van h6a phudng
nguiJi nen song gAn b6 vai thien nhii'm, hoa d6ng vai thien Dong d~ giai quyet nhung van de th~c tiiin clla cach ml;\ng
nhien , hdn nua phai biet bao v~ moi truong song. H6 Chi Vi~t Nam thoi hi~n d(li.

Minh keu gQi nhan dan ta tr6ng cay, t6 chuc "Tet tr6ng - Tinh hoa van h6a phuong Tay
cay" d~ bao v~ moi truiJng sinh thai cho chinh cui?c song Ngay tit khi con hQc a TruiJng Ti~u h9C Phap - ban xu
clla con nguiJi. H6 Chi Minh chu y ke thua phat tri~n tu a thanh phOVinh (nam 1905), H6 Chi Minh da quan tam
tuang thoat mQi rang bui?c clla vong danh IQi trong Lao Wi khllu hi~u n6i tieng clla D(li Cach m(lng Phap nam
giao. NguiJi khuyen can bi?, dang vien it long tham muon 1789: ~ do - Binh dAng - Bac ai. Di sang phudng Tay,
ve v~t cMlt; th~c hi~n c1ln, ki~m, liem, chinh, chi cong vo NguiJi quan tam tim hi~u nhung khllu hi~u n6i tieng d6
tu; hanh di?ng thea dl;\o Iy vai y nghla la hanh d(>ng dung trong cac cui?c cach ml;\ng tu san a Anh, Phap, My. NguiJi
vai quy lu ~t t~ nhien, xa hi?i. da ke thua, phat tri~n nhung quan di~m nhan quyen, dan
H6 Chi Minh con ke thUa, phat tri~n nhieu y tuang clla quyen trong ban Tuyen ngon dele IflP nam 1776 clla My,
cac truiJng phai khac nhau trong cac nhi'i tu tuang phudng ban Tuyen ngon nhan quyen va dan quyen nam 1791 clla
Dong c6 d(li nhu M(ic Til, Han Phi Til, Quan Ttl, v.v .. Phap va de xuat quan di~m ve quyen muu c1lu di?c J~p, W
D6ng thiJi, H6 Chi Minh cling chu y tim hi~u nhung trao do, h(lnh phuc clla cac dan ti?c.
luu til tuang tien bi? thiJi c~n hi~n d(li a An Di?, Trung Trong hi'inh trinh di tim duOng cuu nuac, cuu dan, H6
Quoc nhu Chll nghla Gangdi, Chll nghIa Ta m dan Clla Ton Chi Minh da song, hO(lt dqng th~c ti~n, nghien cuu Iy
Trung Sdn. H6 Chi Minh da phat tri~n sang tl;\O cac lu~n, tinh hinh chinh tri, kinh te, van h6a nhan IO(li t(li
nhUng trung tam chinh tri, kinh te, van h6a Jan a cac cUdng
1. Hil Chi Minh : Toan tqp, Sdd, t.5, tr.228.
quoc tren the giai nhu My, Anh, Phap, Nga, Trung Quoc, v.v.

42 43
bling chinh ngon ngil cua cac nuoc d6. Ngl1di tr\1c tiep
nghien cuu til tuilng nhan van, dan chu va nha nuoc phap
quy~n cua cac nha khai sang phudng Tay nhu Vonte,
Rlitxo, Mongtetxkid, tim hi~u chu nghia Tam dan cua Ton
Trung Sdn, V.V.; thich d9C sach van h9C cua William
Shakespeare bling tieng Anh, 1.6 T8:n bling tieng Trung
Hoa, Hugo, Zola bling tieng Phap; hai nha van Anatole
France va Leon Tolstoi "c6 th~ n6i la nhung ngl1di dd dilu
van h9C'" cho H6 Chi Minh.
c) Chu nghia Mac - Lenin
Cach mli\ng Thang Mudi Nga nam 1917 va thdi dli\i
moi ciing nhu chu nghia Mac - Lenin la cd silly lu ~n quyet
dinh buoc phat tri~n moi v~ cMit trong til tuilng H6 Chi
Minh, khien Ng\1di v\1<,lt hh len phia truoc so voi nhung
ngl1di yeu nuoc cling thdi. Ngay tit cuoi nhung nam 20 cua
the ky xx, H6 Chi Minh da kh~ng dinh rling: "Bay gid h9C
thuyet nhi~u, chii. nghia nhieu, nhung chu nghia chan
chinh nh8:t, chllc chlln nh8:t, cach mli\ng nh8:t la chii. nghia
Lenin"2. V~n d\lng va phat tri~n sang tli\O chu nghia Mac -
Lenin, H6 Chi Minh da giai quyet du<,lC cUQc khung hoang
dudng 16i cuu nuoc va ngl1di lanh dli\o cach mli\ng il Vi~t
Nam cUOl the ky XIX - dilu the ky xx. DOl voi H6 Chi Minh,
1. Theo Triin Dan Tien: Nhilng rna'u chuy~n vi!' dai ho~t d{ing
cua H6 ehU tich, Nxb. Chinh tIi qu6c gia, Hit Ni)i, 2015, tr.48.
2. Hil Chi Minh: Tolin t~p, Sdd, t.2, tr.289.
44
chu nghia Mac - Lenin la the gioi quan, phudng phap lu~n
trong nh~n thUc va hOli\t dQng cach mli\ng. Tren Cd sa I~p
trildng, quan di~m va phudng phap cua chu ngrua Mac _
Lenin, H6 Chi Minh da tri~t d~ ke thita, d6i moi, phat tri~n
nhUng gia tq truy~n th6ng rot dl:lp cua dan tOe . Viet
. Nam ,
tinh hoa van h6a nhan 10li\i ket h<,lp voi th\1C tien cach mli\ng
trong nuac va tM giOi hinh thanh nen mQt h~ th6ng cac
quan di~m Cd han, toan di~n ve cach mli\ng Vi~t Nam. Chu
ngrua Mac - Lenin la tien d€ ly lu~ quan tr9ng nh8:t, c6 vai
triJ quyet dinh trong vi~ hinh thilnh tu tuilng H6 Chi Minh.
Tiep thu chu nghia Mac - Lenin, H6 Chi Minh da tril
thanh ngl1di cQng san voi tilm v6c tn tue. Ian nh"u V•I . LA .
enm
mong muon: "Ngl1di ta chi c6 th~ tril thanh ngl1di cQng san
khi bie't lam giau tri 6c cua minh biing s\1 hi~u biet t8:t ca
nhung kho tang tri thuc rna nhan loai. da tao
. ra'" .
H6 Chi Minh tril thilnh ngl1di ci;\ng san tren Cd sil hi~u
biet sa u sllc kho tang tri thuc cua nhan IOli\i tit c6 chi kim,
tit Dong sang Tay. Ngl1di nh~n dinh: "H9C thuyet Kh6ng
Tit co uu di~m la s\1 tu dudng dli\o duc ca nhiin. Ton giao
Giesu co uu di~m la long nhan ai cao ca. Chu ngrua Mac c6
uu di~m la phudng phap lam vi~c bi~n chung. Chu ngrua
Ton D~t Tien co uu di~m la chinh sach cua n6 phU h<,lp voi
1. V.I. Lenin: Toan t~p, Nxb. Chinh tIi qu6C gia, Hil Ni)i, 2005,
t.41 , tr.362.
45
di&u ki~n nudc tao Kh6ng Ti1, Giesu, Mac, Ton Dii-t Tien
chAng phai dii co nhung uu di~m chung do sao? H9 Mu
muO'n "muu hl,lnh phuc cho loai nglidi, muu phuc l<;li cho xii
hQi". Neu hom nay h9 con sO'ng tren ddi nay, neu h9 h<;lp
Il,Ii mQt chil, toi tin rAng h9 nhat dinh chung sO'ng vdi nhau
rat hoan my nhu nhung nglidi bl,ln than thiet.
Toi cO' gil.ng lam h9c tro nM cua cac vi ay"'.
T6ng ket kinh nghi~m thil.ng Ic;li cua cach ml,lng Vi~t
Nam , H6 Chi Minh khiing dinh: "Chung toi gianh duc;lC
thil.ng Ic;li do la do nhi&u nhan to', nhung c~n phai nhan
ml,lnh rAng - rna khong ph8.i chi nhan dip ky ni~m I~n thu
100 ngay sinh Lenin - chung toi gianh du<;lC nhung thil.ng
l<;li do trudc het la nhd cai vii khi khOng gi thay the'duc;lc la
chu nghla Mac - Lenin"'.
Trong qua trinh liinh dl,lo c!J.ch ml,lng Vi~t Na m, H6
Chi Minh khOng nhung dii vii-n d\1ng sang tl,lO, rna con b6
sung, ph9.t tri~n va lam phong phil chu nghia Mac - Lenin
trong thdi dl,li mdi. Trong cac van d& dan tQc va cach ml,lng
giai phong dan tQc; chu nghla xii hQi va xay d\1ng chu
nghla xii hQi d Vi~t Nam; cac van d& xay d\1ng Dang,
Nha nudc, van hoa, con nglidi, dl,lo duc, V.V. H6 Chi Minh
1. Truong Ni~m Thi.te: HiJ Chi Minh truy~n, Nxb. Tam Lien,
ThuQng Hai, thang 6/1949 (ban tieng Trung), ban dieh tieng Vi~t
eua D~ ng Nghiem V~n , tr.41-42.
2. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.15, tr.589-590.
46
d&u co nhung luii-n di~m b6 sung, phat tri~n sang tl,lo chu
nghla Mac - Lenin. Tu tUdng H6 Chi Minh la mot bUdc
nhay v9t trong lich si1 tu tUdng Vi~t N am.
3. Nhiln to chu quan H6 Chi Minh
a) Pha'm cha't H6 Chi Minh
H6 Chi Minh co Iy tUdng cao ca va hoM bao Wn cuu
dan, cuu nUDe tho at khOi canh I~m than, Cd c\1c d~ theo
kip cac nudc tien tien tn3n the gidi. Ngudi co y chi, nghi
l\1c to Wn, mQt minh dam di ra nUde ngoai khiio sat th\1c te
cac nudc de quO'c giau co cling nhu cac dan tQc thuQc dia
ngheo nan, Il,Ic hii-u, rna chi vdi hai ban tay tr:1ng. Nglidi
dii la m nhi&u ngh& khiic nhau d~ kiem sO'ng, biet rat nhi&u
ngol,li ngli, t\1 h9c hoi va hO(lt dQng cach m(lng. Ket hc;lP
h9 c d nha tntdng, h9c trong sach Vd, h9C trong th\1c te hOl,lt
dQng cach m(lng, h9c d nhan dan khil.p nhung ndi Nglidi da
Mn, va dii co vO'n h9C thuc viin hoa sau rQng Dong Tay
kim c6 d~ v~n d\1ng vao hO(lt dQng cach m(lng.
Di),c bi~t, H6 Chi Minh con la nglidi co ban llnh tu duy
dQc I~p, t\1 chu, sang t(lo, giau tinh phe phan, d6i mdi va
cach ml,lng; dii v~n d\1ng dung quy lu~t chung cua xii hQi
loai nglidi , cua cach ml,lng the gidi vao hoan canh rieng, C\1
th~ cua Vi~t Nam , dg xuat tu tUdng, dUdng 1O'i cach ml,lng
mdi dap ung dung doi hoi th\1c ti~n; co nang l\1c t6 chuc
bien tu tUdng, dUdng 1O'i thanh hi~n th\1c.
47
 H6 Chi Minh la ng\ldi co tfim nhin chie'n h:t<;Jc, bao quat
thdi d<li, dii dua cach m<lng Vi~t Nam VaG dong chay
chung cua cach m<lng the' gioi. H6 Chi Minh la ng\ldi co
nang h;tc tilng ke't thl;!c ti~n, nang Il;!c dl;! bao tuong lai
chinh xac M dfrn d~t toan Dang, toan quan, toan dan ta di
Wi be'n bd th~ng l<;Ji vinh quang.
H6 Chi Minh la ng\ldi suo't ddi t~n trung voi nuoc, t~n
hie'u voi dan; la ng\ldi su6t ddi dau tranh cho sl;! nghi~p
each m<lng cua Dang CQng san Vi~t Nam va eua each
m<lng the' gioi. Nhung phAm chat ea nhan do la mQt nhan
to' quye't dinh nhung thanh c6ng cua H6 Chi Minh trong
hO<lt dQng Iy lu~n va thl;!e ti~n cho dan tQc Vi~t Nam va
nhan IO<li.
b) Tili nilng hO{lt dqng, tong ke't thl/c ti~n ph8t tridn
1j 1u~n
H6 Chi Minh la ng\ldi co vo'n so'ng va thl;!C tiiin cach
m<lng phong phu, phi thudng. TruOc khi tra thanh Chu tich
nuoc, H6 Chi Minh dii so'ng, hc;>c t~p va hO<lt dQng each
m<lng a gfin 30 nuoc tren the' gioi. Ng\ldi hi~u sau s~c chu
nghia de' qu5c, chu nghia thl;!C dan va ehe' dQ th1;te dan
kh6ng chi qua tim hi~u tili li~u, sach, bao, radio rna con
hi~u bie't sau s~c ve chung qua cUQc so'ng va hO<lt dQng thl;!e
ti~n t<li cac cUdng qu5c de' quo'c. N g\ldi d~c bi~t xae diM ro
ban chat, thu dO<ln cua ehu nghia de' quo'c, thl;!C dan; thau
hi~u tinh eanh ng\ldi dan a nhieu nllOc thuQc M tMng
48
thuQc dia cua chu nghla de' quo'e achau A, chau Phi va khu
V1;te My Latinh.
Ng\ldi thau hi~u ve phong trao giai phong dan tQc, ve
xay dl;tng chu nghia xii hQi, ve xay dl;tng Dang CQng san, v. v.
kh6ng chi qua nghien cuu Iy lu~n rna con qua vi~c tham
gia sang I~p Dang CQng san Phap, qua hO<lt dQng aTrung
Quo'c, qua tham gia phong trao cQng san qu5c te' a nhieu
nuoe, qua nghien cuu ddi so'ng xii hQi aLien X6 - nuoc xii
hQi ehu nghia dilu tien tren the' gioi, v. v ..
H6 Chi Minh la nha til ehue vi d<li cua cach m(lng Vi~t
Nam. Ngudi dii hi~n thl;!C hoa tu tuang, Iy lu~n cach m<lng
thanh hi~n thl;!e sinh dQng; d6ng thdi tilng ke't thuc ti~n
cach m<lng, bil sung, phat tri~n Iy lu*n, tu tuang each
m,mg. Cling voi vi~c tim thay m\le tieu, phltong huong
each m<lng Vi~t Nam a ehu nghla Mac - Lenin, Ngudi
tham gia sang I*p Dang CQng san Phap; chuAn bi ve
nhieu mi).t cho sl;! ra ddi eua Dang CQng san Vi~t Nam - til
ehuc liinh d<lo cach m<lng Vi~t Nam thea chu nghia Mac _
Lenin. Ngudi sang I~p M~t tr*n dan tQc tho'ng nhat; sang
l*p Quan dQi nhan dan Vi~t Nam; khai sinh Nha nllOC
ki~u moi a Vi~t Nam. Nhung ph Am chat ca nhan cling
nhung hO<lt dQng thl;!c tiiin phong phu tren nhieu linh V1;tc
khac nhau a trong nuoc va tren the' gioi la nhan to' chu
quan hinh thanh nen tu tuang H6 Chi Minh.
49
 11- QuA TRINH HINH THANH vA pHAT TRIEN
TV TVONG HO CHi MINH
1. Thai ky trtiac nam 1911: Hinh thilnh tli tlidng
yeu nliac va chi hliang tim dliang cUu nliac mai
Trong thdi ky nay, Ho Chi Minh tie'p thu truy~n thong
tot d~p cua que huang, gia dinh va cua dan tQc d~ hinh
thanh nen tu tuong yeu nuoc va tim dudng cuu nuoc.
N gh$ An la vilng Mt dja hnh nhan ki$t, gia u truy~n
thong yeu nuoc, nhi~u nhan tai va anh hung yeu nuoc niii
tie'ng trong Ijch sa dan tQc. Ho Chi Minh (hic nho ten la
Nguy~n Sinh Cung, sau d6i thanh Nguy~n Tat Thanh),
sinh ngay 19/5/1890, duqc sinh ra trong mQt gia dinh khoa
bang. C\l Nguy~n Sinh S:lc than sinh cua Ngudi db pho
bang, tUng duqc b5 nhi$m chuc Tri huy$n huy$n Binh
Khe, tinh Binh Djnh. Tuy lam quan, nhung C\l thudng tam
sl;!: "Quan trudng la no 1$ trong nhung ngttdi no 1$, Il;Ii
cang no 1$ han"!. C\l thudng dl;ly cac con: "Dung lay phong
cach nha quan lam phong cach nha ta"'. Tinh th.1n yeu
nuoc, thuang dan va nhan cach cua C\l Nguy~n Sinh S:lc co
1. Ban Nghien cuu Ljch su Da ng Trung liong: Chu tich H6 Chi
Minh - Tidu sri 51! nghi~p, Nxb. SI,l tMt, Ha NQi, 1980. tr.12.
2. HQc vi~n Chinh trj quoc gia H6 Chi Minh - Song Thanh
(Chu bien): H6 Chi Minh - Tiifu sri, Nxb. Ly lu ~n chinh tri, Hii. NQi,
2006, tr.24-25.
50
anh huOng IOn lao Mn tu tUOng, nhan cach Ho Chi Minh
thuo nien thie'u.
Ho Chi Minh cting chju anh huong sau s:lc tinh cam
cua ngttdi m~ la C\l Hoang Thj Loan - ngttdi m~ Vi$t Nam
di~n hinh voi duc tinh nhan hiiu, tiln tao, dam dang, he't
mVc thuang yeu chong, con va hOa thuiin nhan duc voi mQi
ngudi, duqc ba con lang gi~ng me'n ph\lc. C\l Hoang Thj
Loan co anh huOng IOn Mn cac con bilng tam long nhan
hiiu va mh cam cua ngudi m~.
Tie'p thu truy~n thong tot d~p cua que huang, gia
dinh, duqc theo hQc cac vi tlic nho va tie'p xlic voi nhi~u
10l;li sach, bao tie'n bQ 0 cac trudng, lOp tl;li Vinh, tl;li kinh
do Hue', hi~u ro tinh canh nuoc nha bi giiic ngol;li xam do
hQ, Ho Chi Minh sam co tli tlidng yeu nlit1c va the' hi~n r15
tli tlidng yeu mtt1c trong hanh d(!ng. Ho Chi Minh da tham
gia phong trao chong thue' 0 Trung Ky (nam 1908). La
thily giao 0 Trudng D\lc Thanh, Ph an Thie't, khi dl;ly hqc
cting nhu trong sinh hOl;lt, Ho Chi Minh thudng danh he't
tam huye't truy~n th\l cho hqc sinh long yeu nuoc va
nhung suy nghi v~ viin m$nh nuoc nha (nam 1910).
Di~m diic bi$t cua tu6i tre Ho Chi Minh la suy ngAm
sau s:lc v~ T6 quOc va thdi cuQc. Tuy rat kham ph\lc tinh
thiln yeu nuoc cua cac vi ti~n hOi cach ml;lng n6i tie'ng nhu
Phan BQi Chau, Phan Chau Trinh, Hoang Hoa Tham, v.v.
nhung Ngudi sang suOt phe phan, khong tan thanh,
51
kh6ng di thea cac phudng phap, khuynh hUdng cuu nudC
cua cac v1 do. H5 Chi Minh muan tim hi~u nhilng gi lin
giilu sau suc m,mh cua ke thu va hQC hoi kinh nghi~m
cach mang tren the' gidi. Ngay 5/6/1911, H5 Chi Minh di ra
n l1ac ngoili tim con dl1dng cuu n l1ac, cuu dan.
2. Thai ky 1911 - 1920: Hinh thimh hi ttidng cuu
mioc, gild ph6ng dan tqc Vi~t Nam theo con dtiang
cach IDli\ng vo 81m
Tu tuong H5 Chi Minh ve cach mli\ng gi:li phong dan
toc thea con dudng cua cach m:).ng vo san du<;!c hinh thanh
t~ng budC trong qua trinh H5 Chi Minh di tim mvc tieu va
con dUdng cuu nUdc; do la qua trinh sang, lam vi~c, hQc
t~p, nghien cuu Iy lu~n va tham gia dilu tranh trong tht;!c
te' cach mli\ng 0 nhieu nudc tren the' gidi.
Trudc he't, Ngtidi xac djnh dung ban chft, thri do?n, t¢i
ac cria chri nghIa thr,tc dan va tinh clinh nhiln dan cac nl10c
thu6c rua. Til nam 1911 de'n nam 1917, til Philp, H5 Chi
Mi~ d€n nhieu nUDc tren the' gidi. Qua cUQc Mnh trinh nay,
o Ngtidi hinh thanh m¢t nh@.n thUc mai: Nhan dan lao dQn~
cac nude, trong do co giai cilp cong nhiin, deu bi boc IQt co the
la b:).n cua nhau; con chu nghia de' quOc, bQn tht;!c dan 0 dau
cfmg la ke b6c IQt, la ke thu cua nhan dan lao dQng.
Nam 1917 tro I:).i Philp, H5 Chi Minh tham gia phong
trao cong nhan Phap dilu tranh chang chu nghla tht;!c dan.
Nam 1919, Ngtidi gia nhaP Dang Xa hQi cua giai cilp
52
cong nhiin Phap, boi thea Ngtidi, day la til chuc thea du6i
Iy tuong cao quy cua D:).i Cach m:).ng Phap: Tt;! do, blnh
d~ng, bac ai.
Bl1ac nh@.n thuc mai ve' quyen tr,t do, dan chU cria nhan
dan trong tu tuong H5 Chi Minh di~n ra qua hOli\t dQng
Ngtidi thay m~it nhilng ngtidi Vi~t Nam yeu nude 0 Philp, lily
ten la Nguy~n Ai Quae, gili. Yeu sach cria nhan dan An Nam
tdi HQi nghi Vecxay (ngay 18/6/1919), d6i quyen tt;! do, dan
chu cho nhan dan Vi~t Nam. Day la tie'ng noi chinh nghla
dil.u tien cua d:).i bi~u phong trao giai ph6ng dan tQc Vi~t
Nam tren di~n dan quac te'. Tie'ng n6i chinh nghla do co anh
huong!dn tdi cae phong trao yeu nude 0 Vi~t Nam.
H5 Chi Minh da tim thily va xac dinh r6 phl10ng
hl1ang da'u tranh giai ph6ng dan t¢c Vi~t Nam thea can
dl1dng cach m?ng vo san qua nghien cuu So thao liin thu
nhil't nhung lu?n cl10ng ve' van de' dan t¢c va van de'
thu¢c dia (M trinh bay t:).i D:).i hQi II Quac te' CQng san)
cua V.I. Lenin va nhieu tai li~u lien quan de'n Quac te'
CQng san VaG thiing 7/1920. cu.ng vdi vi~c tich ct;!c tham
gia cac ho:).t dQng tht;!c te' trong Dang Xii hQi Philp, Ngtidi
hi~u bie't sau s:ic hdn ve chu nghla Lenin, Quac te' CQng
san, ve each m:).ng vo san, ve phong trao giai ph6ng dan
tQc tren the' gidi. Vdi nhilng nh~n thuc cach m:).ng mdi,
H5 Chi Minh cung nhilng ngudi phai ta trong Dang Xii
hQi Phap t:).i D:).i hQi 0 thanh phil Tua (tit ngay 25 de'n
ngay 30/12/1920), bo phie'u tan thanh Quilc te' CQng san,
53
 tham gia sang Ii).p Dang C(mg san Phap, trd thanh ngUdi
ci)ng san Vi~t Nam dll.u tien. Day la buoc ngaii-t quan tr9 n g
trang cui)c ddi cua H6 Chi Minh, buoc ngaii-t chu nghia yeu
nUoc ke't h<;1p chiitt che voi Ii).p trUdng cach m<Ing vo san.
3. Thai ky 1920 • 1930: Hinh thanh nhii'ng nqi
dung cd ban tu tui'lng v~ cach m~ng Vi~t Nam
Day la thdi ky mllC tieu, phudng huang each m(lng giai
phOng dan tpe Vi~t Nam titng buOc dU(1e ell the' hOa, the'
hien r8 trong CUdng lInh ehfnh tri dAu tien eua Dang
Cpng san Vi~t Nam.
H6 Chi Minh tich c\1c stt dl,mg baa chi Phap len an chu
I
nghia th\1C dan Phap, thuc dnh IUdng tri nhan dan Phap
va nhan la<Ii tie'n bi), khdi di).y long yeu nUOc cua nhan dan
cae dan ti)c thui)c c4a va cua dan ti)c Vi~t Nam.
Dll.u thdi kY nay, H6 Chi Minh c6 mi)t sobai baa dang chu
y nhu: Van de' dan ban xU dang baa l'Humanite thang 8/1919,
6 Dong DUdng dang baa l'Humanite ngay 4/1111920, v.v ..
Nam 1921, H6 Chi Minh tham gia sang Ii).p Hpi Lien lu~p
thupc dja. Nam 1922, NgUdi du<;1C bll.u la Trudng Ti~u ban
Nghien CUu vfin d~ dan ti)c thu<}c c4a cua Dang Ci)ng san
Phap, sang Ii).p baa Le Paria b~ng tie'ng Phap. NgUdi vita lam
chu but, t6ng bien ti).p va kiem ca vi~c t6 chuc phat hanh baa
d6 trong nUCIc Phap va gill Mn cae thu<}c c4a cua Phap, trang
d6 c6 Dong DUdng, d~ thuc tinh tinh thll.n giro phOng dan ti)c
cua nhan dan cac nUCIc thu<}c c4a.
54
H6 Chi Minh day m(lnh hO(lt dpng lj lu?n ehfnh trj, to'
ehuc, chua'n bi cho vi~c thanh l?p Dang Cpng san Vi~t
Nam d€ liinh d(lo cach m(lng Vi~t Nam. Thong qua baa chi
va cac ha",t d(ing th\1C ti~n, NgUdi Uch c\1c truy~n bii. ehu
nghia Mac - Lenin vaa phang traa cong nhan va phang
traa yeu nUoc Vi~t Nam.
PhUdng huong cua cach m",ng giai ph6ng dan t(ic
trang cac nUoc thu(ic dja, trang d6 c6 Vi~t Nam dU<;1C H6
Chi Minh Cl,l th~ hoa m(it buoc tren cd Sd phan Uch sa u s~e
ban ehfit, thu da<In cua chu nghia th\1C dan Phap. Nhung
ni)i dung d6 dU<;1C th~ hi~n ra trang nhi~u hili baa cua
NgUdi dang tren cac baa cua Dang C(ing san Phap, Dang
C(ing san Lien XO, cua Quoc te' C(ing san va trang tac
ph~m Ban an chil' dp thr;tc dan Ph8p vie't b~ng tie'ng Phap,
dU<;1C xufit ban Ill.n dll.u tien d Pari nam 1925.
H6 Chi Minh sang Ii).p til chUc ti€n than cua Dang
C(ing san: H(ii Vi~t Nam Cach m<Ing Thanh nien (thang
611925), ra baa Thanh nien b~ng tie'ng Vi~t, tUng buoc
truy~n ba chu nghia Mac - Lenin va Iy lui).n cach m<Ing
trang nhung ngUdi yeu nUoc va cong nhan.
Tong kil't kinh nghi~m cac cupc each m(lng tu san Anh,
Ph8p, My va nha't la tit kinh nghi~m Cach m(lng Th8ng
MUdi Nga, H6 Chi Minh V<Ich ra cach m",ng Vi~t Nam phai
co Dang C(ing san voi chu nghia Mac - Lenin lam cot d~
lanh d",a; I\1C IU<;1ng cach m<Ing giai phong dan t(ic la taan
th~ nhan dan Vi~t Nam, trang d6 nang cot la lien minh
cong nong. Nhung n(ii dung cot lai do va nhi€u vfin M
55
F
trong dudng 16i, phuong phap cach m<lng Vi~t Nam du<;Jc
th~ hi€m trong tac ph~ m Duong dch m~nh cua Ngudi xu~t
ban nam 1927 d Quang Chiiu, Trung Qu6c. Tac ph~m la
su chu~n bi moi mat v~ chinh tri, tu tudng, til chuc cho s1;l
. ..'
ra ddi cua Dang Cl)ng san Vi~t Nam.
H6 Chi Minh chu tri Hl)i nghi h<;Jp nh~t cac til chuc
cl)ng san Vi~t Nam thanh Dang Cl)ng san Vi~t Nam,
thong qua cac van ki~n do Ngudi khdi thao (vao dflu nam
1930). Cac van ki~n nay dU<;Jc coi la Cudng ]jnh chinh tl"j
dAu tien cua Dang Cgng san Vi~t Nam, trong do chinh
thuc kh&ng dinh r6 nhung quan di~m co ban v~ dudng
16i, phuong phap cach m<lng Vi~t Nam, vi~c til chuc, xiiy
d1;!ng Dang CQng san Vi~t Nam thanh mQt til chuc lanh
d<lo cach m<lng Vi~t Nam.
Cuong Hnh chinh tri dflu tien cua Dang CQng san
Viet Nam neu muc tieu va con dudng cach m<lng Ill. "lam
tu 'san dan qUY~~ cach m<lng va thil dia cach m<lng d~ di
toi xii hQi CQng san"', "danh dil de qu6c Phap, phong kie'n
An Nam va giai dp tu san phan cach m<lng"' , giuong
cao ng9n cd dQc l~p dan tl)c va chu nghla xii hQi; kh&ng
dinh s1;l liinh d<lo cua Dang Cl)ng san Vi~t N am; lien minh
cong nang la 11;1C lu<;Jng nong c6t; cach m<lng Vi~t Nam la
mQt bQ pMn cach m<lng the' gioi. Chie'n lu<;Jc d<li doan
ke't toan dan tQc thflm trong tung cau chu cua Cuong Hnh
1,2. H& Chi Minh: Tolin t~p, SM, t.3, tr.1, 22.
56
chinh tri dflu tien cua Dang. Ban Cuong linh chinh tri
dfiu tien nay dii th~ hi~n r6 s1;l v~n d",ng sang t<lO va
ph at tri~n chu nghia Mac - Lenin trong vi~c giai quye't
m6i quan h~ giai cflp - dan tQc - qu6c te' trong dudng 16i
cach m<lng Vi~t Nam .
H6 Chi Minh thanh l~p Dang C(lng san Vi~t Nam voi
Cuong Hnh chinh tri dung diin va sang t<lO dii chiim dut
cu(Jc khung hoang ve' duong 16i CUll nuDe va to' chuc 1anh
d:;w cach m?ng Vi~t Nam keD dai suot tit cu6i the' ky XIX
sang dAu nam 1930.
4. Thai ky 1930 . 1941: VtiQ'l; qua thi'i thach, giu
vung dtiang loi, phtidng phap cach ml;lng Vi~t Nam
dung diin, sang tl;lo
Nhung thu thach ldn voi H6 Chi Minh xuflt hi~n
kh6ng chi tit phia ke thii, rna con tit trong nQi b(l nhung
ngttdi cach m<lng. M(lt so' ngttdi trong Qui'ic te' C(lng san va
Dang C(lng san Dong Duong co nhung nhin nh~n sai If1m
v~ H6 Chi Minh do chiu anh hUdng quan di~m giao di~u ta
khuynh xuat hi~n trong D<li h(li VI cua Qui'ic te' C(lng san.
Do khong niim rung tinh hinh cac dan t(lc thu(lc dia va d
Dong Duong, nen tu tudng moi me, dung diin, sang t<lO
cua H6 Chi Minh trong Cuong Hnh chinh tri dfiu tien
chhg nhung khong dU<;Jc hi~u va ch~p nh~n rna con hi phil
phan, bi coi la "hilu khuynh", "dan t(lc chu nghia".
H(li nghi Trung uong Dang h9P thang 10/1930 ra nghi
quye't cho rAng: H(li nghi h<;Jp nhat Dang do Nguy~n Ai Quae
57
chu tri c6 nhii1u sai Him, "chi 10 Mn vi¢c phan M, rna qu€m
mflt l<;Ii fch giai cflp tranh Mu fly la mi)t s\i rflt nguy
hi~m"l; vi¢c phan chia thanh trung, ti~u, d(!.i dia chu trong
sach IU<;lC cua Dang la khong dung. Hi)i nghi ra An nghi
quye"t: "Thu tieu Chanh cuOng, Sach lu<;lC va Dii1u I¢
Dang"; bii ten Dang Ci)ng san Vi¢t Nam do Hi) Chi Minh
va nhung ngl1di tham gia Hi)i nghi thanh Ii).p Dang xac
dinh, Ifly ten la Dang Ci)ng san Dong Duong, ho(!.t di)ng
thea nhu chi thi cua Qu6c te" Ci)ng san, v. v ..
Thoat khiii nha tu cua th\iC dan Anh b Hi)ng Kong,
nam 1934, Hi) Chi Minh trb I(!.i Lien XO, VaG h9C Trudng
qu6c te" Lenin. Sau d6, Ngudi lam nghien cuu sinh t(!.i Ban
Si't cua Vi¢n Nghien cuu cac vfln di1 dan ti)c va thui)c dia
cua Qu6c te" Ci)ng san. Trong khoang thdi gian tU nam
1934 Mn nam 1938, Hi) Chi Minh vAn con bi hi~u I§.m vi1
mi)t s6ho(!.t di)ng th\iC te" va quan di~m cach m(!.ng.
Khi Chie"n tranh the" gidi thu hai bung n5, nhi).n thfly
thdi CUl?C se c6 nhung chuy~n bie"n IOn, nen c§.n phiii trb vi1
nudc tr\ic tie"p tham gia lanh d(!.o each m(!.ng Vi¢t Nam,
ngay 6/6/1938, Hi) Chi Minh gi'ti thu cho miit lanh d(!.o
Qu6c te" Ci)ng san, di1 nghi cho pMp trb vi1 nudc ho(!.t diing,
trong d6 c6 do(!.n vie"t:
''Xin di)ng chi giup do toi thay d5i tinh canh dau bu6n
nay ... Dung d~ toi s6ng qua iau trong tinh tr(!.ng khong
1. Dimg Cling san Vi~t Nam: Van ki~n Dang toim t~p, Sdd, t.2,
tr.ll0-ll1.
58
ho(!.t diing va gi6ng nhu la s6ng b ben c(!.nh, b ben ngoai
cua Dang'>!. Di1 nghi nay dU<;lC chflp nhi).n.
Thang 10/1938, Hi) Chi Minh rdi Lien Xo, di qua
Trung Qu6c M trb vi1 Vi¢t Nam. Thang 12/1940, Hi) Chi
Minh vi1 g§.n bien gidi Vi¢t Nam - Trung Qu6c, liiin lac voi
Trung uong Dang Ciing san Dong Duong, tr\ic tie"p chi dao
cach m(!.ng Vi¢t Nam. Ngudi mb lOp hufln luy¢n can b'i),
vie"t sach Can duiJng giai ph6ng, trong d6 neu ra phuong
phap cach m(!.ng giimh chinh quyi1n (thang 111941).
Tu tuong H6 Chi Minh dur;c Dang C¢ng san Dong
Duong khAng djnh, tro thanh yeu to' chl d<lo cach m<lng
Vi~t Nam tr't H¢i nghj Trung uong Dang thiing 511941.
Cu6i thang 111941, Hi) Chi Minh vi1 nudc. Thang 5/1941 ,
t(!.i Pac Bo (huy¢n Ha Quang, tinh Cao BAng), voi ttl cach
can bii Qu6c te" Ciing san, NgI1di chU tri Hi)i nghi Ban Chflp
hanh Trung uong Dang. Hiii nghj nay da d~t nhi¢m V\l giai
phOng dan tiic len hang d§.u. Ngtldi kh~ng ~nh ro: 'Trong
luc nay quyen lr;i dan t9c giai ph6ng cao han hilt thay.
ChUng ta phai doan ke"t I(!.i danh d5 b9n M qu6c va bon
Vi~t gian d~ng cuu gi6ng noi ra khoi nudc soi li'ta n6ng"2.·
Nghi quye"t cua Hiii nghi Trung uOng Dang neu ro:
''Trong luc nay quyi1n l<;Ii cua bii phi).n, cua giai cflp phai
d~t dtldi s\i sinh tu, ti)n vong cua qu6c gia, cua dan ti)c.
1. H9C vi~n Chinh trj quoc gia H6 Chi Minh: H6 Chi Minh _
Tidu SU, Sdd, tr.250.
2. H6 Chi Minh : Tolm t~p, Sdd. t .3, tr.230.
59

Trong hie nay neu khOng giai quyet duqc vfln dii dan tQc
giai ph6ng, khong doi duqc dQc I~p, tl;l do cho toan th~ dan
tQc, thi ch£ng nhung toan th~ quoc gia dan tQc con chiu
miii kiep nINa trau, rna quyiin Iqi cua bQ ph~n, giai cflp
Mn van nam ciing khOng doi l<J.i duqc"l
HQi nghi Trung uong Dang dii t<J.m thili gac l<J.i kh£u
hi~u cach m<J.ng diiin dia, x6a bo vfln M I~p Chinh phu
Lien bang CQng hOa dan chu Dong Duong, thay vao d6 la
chu truong se thanh I~p Chinh phu nhan dan cua nudc
Viet. Nam Dan chu Cong . Ma, neu chu truong I~p Mi).t tr~n
Viet. Minh, thuc
.hien.. dai doan ket dan tQc tren co sd nang
cot lien minh cong nong, neu ra phuong hudng khdi nghia
vii trang gianh chinh quyiin, v. v ..
Nghi quyet HQi nghi Trung uong Dang thang 5/1941
dii hoan chinh them mQt budc s~ chuy~n hudng chien luqc
va sach luoc cua cach m<J.ng Vi~t Nam duqc v<J.ch ra til
HQi nghi Trung uong Dang thang 1111939. SI! chuy~n
huong du(Jc v<J.ch ra til hai HQi nghi nay thl!C cMt la sl! trd
vii voi quan di~m cua He) Chi Minh dii neu ra til trong
Clidng lfnh chfnh tri dtiu tien cua Dang khi thanh l~p
Dang CQng san Vi~t Nam dfiu nam 1930.
Trai qua s6ng gi6, thi't thach, nhung quan di~m co ban
nhflt vii duilng loi cach m<J.ng giai ph6ng dan tQc Vi~t Nam
cua He) Chi Minh duqc Dang kh£ng <4nh dua vao thl!C ti~n
1. Dimg C\ing san Vi~t Nam: VAn ki~n Dang toan t~p, Sdd,
t. 7, tr.1l3 .
60
til chuc nhan dan bien thanh cac phong trao cach m<J.ng d~
diin Wi thllng lqi cua Cach m<J.ng Thang Tam nam 1945.
5. Thai ky 1941 . 1969: Tu' tu'dng Hil Chi Minh tiep
t1:l phat tri€n, soi du'ang eho s1:/ nghi~p each ml,lng
e
eua Dang va nhan dan ta
Trong thili ky nay, tu tUdng He) Chi Minh va duilng loi
cua Dang co ban la thong nhflt. Trong nhung lfin lam vi~c
voi can b(l, dang vien, nhan dan cac <4a phuong, ban, b(l,
nganh, He) Chi Minh nhiiiu lfin dua ra nhung quan di~m
sang t<J.o, di truoc thili gian, cang ngay cang duqc Dang ta
lam sang to va tiep t~c phat tri~n soi sang con duilng cach
m<J.ng Vi~t Nam.
Ngay 19/5/1941, He) Chi Minh sang lap
. Mat
. tran
. Viet
.
Minh; ngay 22/12/1944, sang l~p D(li Vi~t Nam Tuyen
truyiin Giai ph6ng quan, tiiin than cua Quan doi nhan dan
Vi~t Nam. Ngay 18/811945, cMp dUng thili co, He) Chi Minh
ra Ldi keu g9i Tong kh(ji nghfa giilOh chinh quyen. Cach
m<J.ng Thang Tam nam 1945 thanh cong dii l~t dil che d(l
phong kien hon nghin nam, I~t dil ach thong tri. cua thuc
. dan
Phap hon 80 nam va gianh l<J.i dQc l~p dan tQc trJ!c tiep til
tay phatxit Nh~t. Day la thllng Iqi to \(In dfiu tien cua cM
ngrua Mac - Lenin va tu tUdng He) Chi Minh d Viet
. Nam .
Ngay 2/9/1945, t<J.i Quang truilng Ba Dinh, Ha NQi, thay
m~t Chinh phil lam thili, He) Chi Minh d9C ban Tuyen ngon
dilc l?,p khai sinh ra nUdc Vi~t Nam Dan chu CQng hoa.
61
M{>t thdi d~i mai trong lich SU dan t9c Vi~t Nam dii duQC md
ra: Thdi d~i d9c I~p dan t9c va chil nghia xii h{>i.
Tu ngay 2/9/1945 Mn ngay 19/12/1946, H6 Chi Minh
de ra chie'n IW;lC, sach lu~c cach m~ng sang suo't, liinh d~o
Dang va chinh quyen cach m~ng non tre trai qua thu
thach ngan can treo s~i t6c. Vai phuong cham "OI bilt bie'n,
ung v~n bie'n", giu rung mv.c tieu dilu tranh cho chil
quyen d{>c I~p dan t{>c, t\1 do, ilm no, h~nh phuc cho nhan
dan b~ng cac sach Itt~c cach m~ng linh ho~t, mem deo,
Ng\idi dii chi d~o thanh cong sach hlqc: Khi thi t~m hOa
hoiin vai TUdng d€ ranh tay do'i ph6 vai th\1C dan Phap,
luc thl t~m hoa hoiin vai Phap d€ du6i quan TUdng va
quet s~ch b9n phan d{>ng tay sai cila TUdng ve nuac,
danh thdi gian cilng co' l\1c luqng, chu~n bi toan quac
khang chie'n cho'ng th\1C dan Phap. Nhung bi~n phap
sang su6t d6 dii duqc ghi vao lich sU cach m~ng Vi~t Nam
nhu m{>t mh m\1c tuy~t vdi cila sach luqc lqi dv.ng mau
thuh trong hang ngii ke thu va 9\1 nhan nhuqng c6
nguyen t~c, them b~n bat thu, xay d\1ng kho'i d~i doan ke't
dan t{>c rung ch~c.
TU nilm 1946 de'n nilm 1954, H6 Chi Minh Ialinh Mn
cua cuoc khang chien chOng thl,fC dan Phap. Dang, do
Ng\idi lam liinh tv., dii de ra dudng 1o'i khang chie'n lau dai,
toan dan, toan di~n, t\1 l\1c canh sinh. D6ng thdi, Ng\idi
liinh dao, t6 chUc, chi d~o khang chie'n cho'ng th\1c dan
Phap. Ngay 19/12/1946, Ng\idi ra LiJi keu g{Ji toan quoe
62
kMng chien, vl.ia th€ hi~n khai quat dUdng 1o'i khang
chie'n chong th\1c dan Phap, vl.ia la Idi the thieng Iieng bao
v~ TiS quoc cila dan t{>c Vi~t Nam, vai y chi, quye't tam tha
hy sinh tat ca chu nhat dinh khOng chiu mat mlac, nhat
dinh khOng chiu lam no l~. Trong thdi ky nay, H6 Chi
Minh hoan thi~n If lu1in cach mljlng dan t(!c dan chu nhiln
dan va tung huOc hlnh thilnh tu tuang ve' xay dl,fng chri
nghfaxii h(!i a Vi~t Nam . Nam 1954, cu{>c khang chie'n
cho'ng th\1c dan Phap aVi~t Nam th~ng I~i, rna ra thdi ky
sv.p d6 cila h~ thong thu{>c dia ki€u cil tren ph~m vi toan
the' giai. Hoa blnh I~p l/i-i a mien B~c Vi~t Nam, va mien
B~c b~t dfiu bl1ac vao thdi ky qua d{>len chil nghia xii h{>i.
TU nilm 1954 den nilm 1969, H6 Chi Minh xac dinh va
liinh d~o th\1c hi~n dUdng 101 cUng mgt luc thi Mnh hai
nhi~m vv. chie'n luQC cila cach m~ng Vi~t Nam: Xay d\1ng chil
nghia xii h{>i a mien B~c; tiep t\lC CU9c cach m~ng dan t9c
dan chil nhan dan amien Nam. Tat cii. nh~m gianh ducJc hOa
blnh, d9c I~p, thong nhat nuac nha. Trong thai ky na~, Hil
Chi Minh M sung hoan thi~n h~ thOng quan die'm Cd han
cua cach mljlng Vi~t Nam tren ta.'t ca cac linh vl,fc chfnh tri,
kinh te; qllan sr,t, viln hoa, dljlO duc, dOl ngoljli, v. v. nh~m
huang Wi m\lC tieu nuac ta dl1qc hoan toan d{>c l~p, dan ta
duqc hoan toan t\1 do, dan chil, xay d\1ng thanh cong chil
nghia xii h{>i.
Trong nhung gid ph tit gay go nhat cila cu{>c khang
chien chong My, cuu nuac, khi M quoc My tang cuang
63
 , d'. .• hinh vao mii1n Nam va dfty m:;1nh danh pha Ngay nay, Dang CQng san Vi~t Nam dang dua sl,1 nghi~p
quan <;>1 vlen c
.~ B~c bii.ng khong quan va hai quan, ngay 1717/1966,
mIen • ,
d6i moi rung buoc di len.

Ho Chi Minh ra LiJi keu gQi dIJng bilo vii chien 81 ca nudc,
nEm ra mQt chan ly Ion cua thdi d:;1i: Kh6ng co gi quy han III- GIA TRl TU TUONG HO CHi MINH
' lap tu do. Ngl1di khil.ng dinh, nhan dan Vi~t Nam
d oc . , . ' . 1. Doi voi each m~ng Vi~t Nam
c~i\.ng nhung khong sq, rna con quyet tam danh than~ gl!C
M - xam lUdC. "Den ngay thiing lqi, nhan dan ta se xay a) Ttt tuang HIJ Chi Minh dua cach ml;lng giili ph6ng
y . d hi'" dan t(!c Vi~t Nam den thilng 1(1i vii bilt da'u xay dl/ng m(!t
dl,1ng l:;1i dilt nuoc ta dang hoang hdn, to ~p dn. . .,
Truoc khi di xa, N gudi dEl l:;1i Di chUc, mQt van kl~n xii h(!i mai tren da't nuac ta

lich stl vo gia, ket tinh tu wang, tri tu~, tam hon, d:;1o duc, Ho Chi Minh tim thay con dUdng cuu nuoc, cuu dan,

~hOng cach cua mQt Hi.nh tv cach m:;1ng, anh hu~g da,~ t~c sang liip, liinh dl).o va ren luy~n Dang ta thanh mQt dang
_ d.
VI aI , n
ha' t" tuang lbi lac nha van h6a
u . I
ki~t xui'lt, suot ddl
'" ,
cach rn:;1ng chan chinh, toan tam, toim y phvc V\l nhan

vi d·an, vi nuoc. Dii1u mong mu6n cu6i cung cua Ho ChI dan dii liinh d:;1o Cach m:;1ng Thang Tam nam 1945 thanh

Minh la: "Toan Dang, toan dan ta do an ket phan dau, xay congo Ho Chi Minh dii rna ra mQt ky ngllyen mm trong lich

dung mQt nuoC Vi~t Narn hoa binh, th6ng nhat, dQc l~p, stl dan tQc Vi~t N am - ky nguyen dQc liip dan tQc va

d~n chu va giau m:;1nh , va g6p phiin xung dang vao sl,1 chu nghia xii hQi. Ho Chi Minh dii cung Dang ta liinh dao
cUQc khang chien ch6ng thl,1C dan Phap th:1ng lqi, sau do,
nghi~p cach m:;1ng the giOi"' . ,,'
liinh dl).o mi~n Biic xliy dl,1ng chu nghia xii hQi, rnii1n Nam
Tu tuang Ho Chi Minh tiep wc duqc Dang C~ng san
. 't Nam van dung va phat triEln trong thl,1c
. .
cach W~n tie"p tvc thl,1C hi~n cUQc cach m:;1ng dan tQc dan chu nhlin
V ~
c '
dan tung buoc thanh congo Ttl nam 1975, ca nuoc bOa
. V. ' t N m Dang Cong san Vi~t Nam dii tiep tv
mang l~ a· .
- . h dao rnii1n B~c xay dl,1ng chu nghia xii hQi , rnii1n Narn
binh, dQc liip, th6ng nhat di len chu nghia xii hQi. Co duqc
1an . • h' nhung thiing lqi to IOn do la bai co tu wang Ho Chi Minh
tiep tv c thl,1C hi~n CUQc cach m:;1ng dan tQc dan ch~ n a,n
giin lii1n voi Sl,1liinh d:;1o cua Ho Chi Minh va Dang ta bie"n
dan di Mn thhg lqi hoa n tolm . Tu nam 1975, ca nudC
tu tuang Ho Chi Minh thanh hi~n thl,1c.
hoa binh, di)c l~p, th6ng nhat di len chu nghia xii hQL
Tu tuang Ho Chi Minh ttl khi ra ddi dii tra thanh ng<;>n
cd tu tuang dim dUdng cach ml).ng Vi~t Nam di ttl thiing lqi
1,2. H6 Chi Minh: Toiln t~p, Sdd, t .15, tr.131, 624.
65
64
 Trong suilt cac chi),ng dUdng cach m!).ng Vi~t Nam , tu
nay de'n thil.ng ll)i khac, va chinh th\1C ti~n
thil.ng ll)i cua
tuong H6 Chi Minh la anh sang soi dUdng, la kim chi nam
, h mang Viet Nam dii. chung minh, khhg di nh tinh dung
cac . . dinh huong hanh dQng cho Dang ta va nhan dan tao
dil.n, giau sang t!).o cua tu tuong H6 Chi Minh. D6 la mi?t M
Trong bili canh cua the' gioi ngay nay, tu tUdng H6 Chi
th6ng nhiIDg quan di~m ly lui;ln vg chie'n lul)C, sach lul)C
Minh giup Dang ta, nhan dan ta nh:j.n thuc dung nhung
cach m!).ng dan ti?c dan chu nhan dan va cach m!).ng xii. hQi
vrin dg Ion c6 lien quan de'n vi~c bao v~ ngn dQc l:j.p dan
chu nghia Vi~t Nam, vg s\1 cai bie'n cach m!).ng xii. hi?i Cll
a
, • dung xii. hOi moi tren cac phudng di~n chinh tri, kinh ti?c, ph at tri~n kinh te' - xii. h9i, bao dam t\1 do va ht;lnh
va xay. .
te', van h6a, xii. hQi, vg xay d\1ng nhung digu ki~n bao dam phuc cua con ng\1di, tie'n toi xii hQi xii. h9i chu nghia. Tilt
' ch mang Viet Nam di toi thil.ng ll)i cu6i cUng, d6 la xay ca dic quan di~m ly lui;ln va phudng phap cach m!).ng cd
ca . .
dung Dang Ci?ng san d.m quygn trong s!).ch, vUng m!).nh; . tieu'.
ban trong tu tuong H6 Chi Minh dgu nh?im toi muc
X~y d\1ng Nha nuoc cua nhan dan, do nhan dan, nha~
Vi D9C I:j.p, thilng nhilt cho T6 quilc, t\1 do, dan chu cho nhan
dan; xay d\1llg Mi).t tri;ln dan ti?c th6ng nhrit va cac doan t~e dan, cong b?ing va ht;lnh phuc cho mqi ngudi, hoa binh va
chinh tri _ xii. hi?i; xay d\1ng khol d!).i doan ke't dan ti?c gan huu nghi cho cac dan t9c voi s\1 phat tri~n cac quan h~ van
voi doan ke't qu6c te', v.v .. Ttt tuong H6 Chi Minh la mQt M h6a, nhan van cua thdi d!).i.
th6ng mo ddy suc s6ng dul)c Dang CQng san Vi~t Nam tie'p Tu tuong H6 Chi Minh la ch6 d\1a rung chllc d~ Dl'mg
t\lc vi;ln d\lng sang t!).o, b6 sung, phat tri~n trong s\1 nghi~p C9ng san Vi~t Nam vt;lch ra dUdng 161 each mt;lng dung dlin,
d6i moi hi~n nay va trong tudng lai. diin dUdng cho toan Dang, toan dan, toan quan Vi~t Nam di
b) Tt1 tt1i'mg HiS Chi Minh 1a. nen tang tt1 tt1ang va. kim Wi thllng ll)i. Ttt tliong H6 Chi Minh trudng t6n, bilt di~t
chI narn cho cach rnt;lng Vi~t Narn ding voi s\1 phat tri~n vling mt;lnh cua dan tQc Vi~t Nam.
Ldn ddu tien trong lich stl tu tUdng Vi~t Nam, tu
2. Doi voi st! phitt tri~n tie'n bQ eua nhan IOt;li
,
tudng d'\n h h"d
' ng soi dUdng , chi dao
u, .
su' phat tri~n cua
cach mang Vi~t Nam va dan tQc Vi~t Nam 19. cua chinh a) Tt1 tt1ang HiJ Chi Minh g6p phfj'n rna ra cho cac dan
ng\1di d'an Vi~t Nam. Tu tuong H6 Chi Minh tie'p t\lc soi t(3c th u(3c dja can dt1dng giai ph6ng dan t(3c gin vai 81/ tien

dUdng cho Dang CQng san Vi~t Nam va nhan dan Vi~t b(3 xii h9i

Nam tren con dudng th\1C hi~n m\lc tieu dan giau, nuoc C. Mac cho r?ing, "m6i thdi dt;li xii. h9i dgu cdn c6 nhung
con ngudi vi dt;li cua n6, va ne'u n6 khong tim ra nhung
m!).nh, dan chu, dIng b?ing, van minh.
67
66

con ngl1ai nhtt the, thi nhtt Henvetuy-t dii noi, no se ni!.n ra
ho"'. H6 Chi Minh la nhan v~t lich si':t, dap ung dung yeu
ciu cua dan t<;ic Vi~t Nam trong thai dlJ.i moi. Ngttai khong
chi la ket tinh cua dan t<;ic Vi~t Nam, rna con la bi~u ttt<Jng
cua thai dlJ.i, cua nhan IOlJ.i tien b<;i, ngl1ai Anh hung giai
phong dan ti)c tieu bi~u cua the ky xx. , trao cach mlJ.ng giiii phong dan t9c tren the giOi.
C6ng hien Iy lu~n IOn dliu tien cua H6 Chi Minh la ve
cach mlJ.ng giai phong dan t<;ic. Cach mlJ.ng giai phong dan
tOc mu6n gianh th~ng l<Ji tri~t d~ phai di theo con dttang
c~ch mlJ.ng va san, dtt<je tien hanh bdi toan th~ nhan dan voi
, D'
nong c6t lien minh cong nang dttoi Sv liinh dlJ.o cua ang
Cong san. Cach mlJ.ng giai phong dan t9c clin dtt<je tien hanh
c~u d<;ing, sang tIJ.O, co th~ th~ng l<Ji trttac cach mlJ.ng va san d
chinh quO<:, b~ng con dttang blJ.o Ivc: Ket h<Jp dflu tranh
chinh tq cua qulin chUng voi Mu tranh vii trang.
Ttt tttdng H6 Chi Minh ve cach mlJ.ng giai phong dan
t<;ic bao g6m m<;it h~ th6ng cac lu~n di~m giai quyet m<;it
cach dung d~n, sang tlJ.o vfln de dan t<;ic va thu<;ic dia, dan
toc va giai cflp, d<;ic I~p dan t<;ic va chu nghia xii Mi, ve
c~ch mlJ.ng giai phong dan t<;ic giin voi giai phong giai cflp
va giai phong con ngl1ai, gop ph lin b5 sung, phat tri~n kho
tang Iy lu~n chu nghia Mac - Lenin. Va tren thvc te, Chu
tich H6 Chi Minh la ngl1ai di tien phong trong phong trao
1. C. Mac va Ph. Angghen: Tolin t~p, Nxb. Chfnh trj qu6C gia,
Ha Nl)i, 2004, t .7, tr.88.
68
giiii phong dan t9c, lam S\lP d5 h~ th6ng thu9C dia cua chU
nghia thvc dan, dtt<je the giOi tOn vinh la Anh hUng giai
ph6ng dan t9c trong thili dlJ.i ngay nay. Ttl tttdng Hli Chi Minh
ve cach m~mg giai phong dan t9c dtt<Jc di!.t tren cd Sd hi~n
thvc cua Vi~t Nam nhttng co y nghia IOn d6i voi phong
b) TI1 tl1dng H6 Chi Minh g6p pha'n tfch cl/c vao cu(lc
d,{u tranh vi d(lc i?p dan t(lc, dan chU, hoa binh, h<;Jp tac va
phat trie'n trfm the'gi6i
Hli Chi Minh la ngl1ai Vi~t Nam dliu tien kh:1ng dinh
h<Jp tac qu5c te la xu the tat yeu cua thai dlJ.i, pha bO s1,1
bi~t I~p, md dttang cho s1,1 phat tri~n, lien ket cac dan t9c
trong CU9C Mu tranh vi d9C I~p, tv do, hoa binh, dan chu
va tien b<;i xii h<;ii. Ngl1ai la m9t nM hOlJ.t d9ng qu6c te 16i
IlJ.c trong phong trao giai phong dan t9c, phong trao c<;ing
san, cong nhan qu6c te va phong trao vi hoa binh, h<Jp tac
va phat tri~n tren the giOi.
Ngay tit nhung niim 20 cua the ky xx, Hli Chi Minh
dii chi ra nhu cliu, kha nang, dieu ki~n h<Jp tac giua cac
dan t9C. Di~m n6i b~t trong ttt tttdng cua Ngttai luc bay gia
la s1,1 h<Jp tac, doan ket giua cac dan t9c nM yeu, IIJ.C h~u,
bi ap buc tlJ.O nen suc mlJ.nh ch6ng de' qu6c, thvc dan,
ch6ng IlJ.i chinh sach "chia d~ tri", gianh d9C I~p, tv do.
H6 Chi Minh dii g:ln cach mlJ.ng Vi~t Nam voi cac phong
trao giiii phong dan t9c, phong trao Mu tranh cua giai cap
69
cong nhan trong cac nttOc t\1 ban va phong trao cqng san
tUCi,n g cao dt;lp clla nhung gia tri ve tu tuong, IUeJng tri va
quae t~, phong trao vi hOa binh, hCiP tac va ph at tri~n. pham gia lam nguOi.
H6 Chi Minh Chll tntdng hoa binh, huu ng~, hCiP tac
, Nh~n thuc ve gia tri vo cung to ldn clla di silO tu tuon
lau dai giua cac nUdc, khong chi xUllt ph at til nhUng m\lc
tieu chinh tri vi dqc l~p dan tqc, ti~n bQ xa hQi clla thoi d~i,
Ho Chi Minh la cii. mQt qua trinh lau dai, ngay cang di de!
h,o an thi~n va dily du hdn. T~i D~i hQi d~i bi~u toan quo'c
rna con vi sl;! phat tri~n nhanh chong clla II;!ChtCing san xuat la.~ thu XII, ~6ng ket 86 nam ho~t dQng, Dang CQng san
th~ gidi. Trong tu tuong H6 Chi Minh, hCiP tac quo'c W khong Vlt;lt Nam khang dinh:
chi d~ gianh dQc l~p dan tqc, rna con la d~ xoa bo ngheo nan, , "Chll tich H6 Chi Minh vi d~i, liinh t\l thien tai clla
l~c h~u, ti~n kip cac nudc tien ti~n va sau xa la d~t chie'n D~ng va nhan dan ta, NguiJi thily vi d~i clla cach m~ng
luCiCphat tri~n dilt nUdc g~n vdi nhung chuy~n bi~n clla thoi Vlt;lt Nam, Nguoi sang l~p, liinh d~o va ren luy~n Dang ta
d~i ve chinh tri, kinh W, giu vilng dQc l~p clla dan tQc minh Anh hung giai phong dan tQc, Danh nhan van hoa the meJ'"
N ,. b ' I,
d6ng thdi tOn tr<;mg dQc l~p clla cac dan tqc khlic. gUdl dii lam r~ng ra dan tQc ta, non song dat nUdc ta
MQt nQi dung ldn trong tu tuong H6 Chi Minh la"Lam NgItoi
•
chi~n Sl cQng san quo'c t~ milu
..
muc
.,
NmteJ
0.....
' I' b an th"an
b{w voi t{{t ca m9i mlOc dan ehU va kh6ng gay thu Dan voi thiet clla cac dan tQc dau tranh vi hoa binh doc l'a' d'
A A ~ , • •p an
m¢t at . HCiP tac quo'c t~ tren ca so giu vilng dQc l~p Chll
l t:c, dan : hu va ti~n bQ xii hQi tren toan the gidi. Tu tuong
quyen, binh dAng ciIng co lCii; phlit huy suc m~nh nQi I\1C cua NgItdl, cung vdi Chll nghla Mac - Lenin la nen tang tu
clla dan tQc k~t hCiP suc m~nh thoi d~i, d6ng thoi khong tuong, kim chi nam cho hanh dQng clla Dang va cach
quen nghla V1,l quo'c t~. NgQn eO tu tuong H6 Chi Minh m;n~ Vi~t,Nam, la tai san tinh thiln vo cung to Idn va quy
duCiC giudng cao dii thlic day sl;! phat tri~n clla Vi~t Nam gla cua Dang va dan tQc ta, miii miii soi duOng cho su
nghi~p cach m(lng cua Dang va nhan dan ta"I .
trong qua trinh hQi nh~p, d6ng thoi gop phh tich cl;!e
cllng co' hOa binh, thlic dlly tinh huu ng~, sl;! hCiP tac va ~ Vi~. ~ghien cuu, hqc t~p tu tuong H6 Chi Minh dn gop
phan thiet thl;!c vao vi~ lam cho tu tuong ' dao d·" h
phat tri~n giua cac quae gia tren th~ gidi ngay nay. • ' . u.C, pong
cach H~ Chi Minh tro thanh m¢t bQ ph~n cau thanh nen tang
Trong long nhan dan tM gidi, H6 Chi Minh la bat di~t .
tinh than vI1ng ch~c clla xa hQi Vi~t Nam hi~n d\li.
B~n be nam chilu khilm ph\lc va coi H6 Chi Minh la bi~u

1. Dang CVng san Viet Nam: VAn ki~n D~i h(Ji d~i bilu toan
1. H6 Chi Minh: Tolln tpp, Sdd, t.5, tr.256. quOc ld'n tM XII, Sdd, tr. 7~8.

70
71
 C. CAU HOI ON T~

1. phiin tich cd Sd khach quan hlnh thilnh, phat t.ri~~

, H ' Chi Minh' chi ra tiiln dElly lu~n giu val tro
tu tudng 0 ' " , Chuang 3
, . .. hlnh thilnh phat trien tu tudng Ho
quyet dlnh trong V1~C ' ? ,,', ""........
TU' TU'ONG HO CHI MINH VE DQC 4P
Chi Minh? , h- " .. ... ? - - ...

2 Phan tich nhung buoc tiiln trong nh~n thuc, n , ung DAN TQC VA CHU NGHIAXA HQI
. , ' h h' h th ' nh phat trien tu
dil'u m6c cd bim trong qua trm In a " . .-
, H' Chi Minh Tai sao do la nhung buoc hen trong A.MlJC TIEU
tucJng 0 . . , ' h h' h
nhan thuc, 1a nhung dil'u m5c cd bim trong qua trm m
1. VEl kien thiic: Giup cho sinh vien nh~n thuc duc;lC
th~nh, phat tri~n tu tudng H6 Chi :r-1inh? . , ban chil't khoa hQc, cach m:;tng va nhung sang t:;to trong tu
. h ' . h m6i
3. Hiiy ph an tich nhung pham c at ca nan, .• tudng H6 Chi Minh VEl dQc I~p dan tQc va cach m:;tng giai
h' 'ua hoat dong Iy lu~n va ho:;tt dQng th\1c tlen phong dan tQc; nAm duc;lC tinh quy lu~t cua cach m:;tng
quan ~ gl . ' , h ' hat
, H' ChI' Minh trong qua trlnh hlnh than va p Vi~t Nam: dQc I~p dan tQc gAn liEln voi chU nghia xii hQi.
eua 0 , . .,
., ' H' Chi Minh' y' nghia s\1 ra ddl tu tucJng 2. VEl ky nang: Giup cho sinh vien co kha nang nh~n
tnen tu tudng 0 ,
di~n va phan bac duc;lC nhung lu~n di~m xuyen t:;tc tu
H6 Chi Minh? tudng H6 Chi Minh VEl dQc I~p dan tQc va chu nghia xii h(li.
3. VEl hi tlidng: Giup cho sinh vien them t1,1 hao VEl
suc mQ-nh cua dan tQc, tin tudng s1,1 nghi~p cach mQ-ng xii
hQi chu nghia d Vi~t Nam.

B. N(n DUNG

1- TV TVONG HO CHI MINH vE DOC LAP DAN Toe

1. Van dEl dqc l~p dfm tqc
a) D(3c I~p, tlf do III quyen thieng Jieng, bf{t kha xiim
ph{lm cua t,ft cii cac dan t(3c
Ljch su dl,lng nUDc va giu nUDc cua dan tQc Vi~t Nam

73
72
tit ngim xua de'n nay gAn lifln voi trUYfln thilng yeu nuoc,
Mu tranh chilng gii).c ngo",i xam. Diflu d6 n6i len m9t khat
khao to Ion clla dan t9c ta la luon mong muiln c6 du<;lC m9t
nfln d9C Ii).p cho dan t9c, tt,t do cho nhan dan va d6 cling la
m9t gia trj tinh thh thii'mg liiing, ba't hU. clla dan t9c rna
Hil Chi Minh la hi~n than cho tinh th~n ay. Ngudi n6i
rAng: Cai rna toi c~n nhat tren ddi la dilng bao toi dU<;lC tt,t
do, TiS quilc toi du<;lC d9C Ii).pl.
Nam 1919, nhan djp cac nuoc Dilng minh thAng tri).n
trong Chie'n tranh the' gioi thll nhat hQp H9i nghj
Vecxay (Phap), thay mi).t nhung ngudi Vi~t Nam yeu
nuoc, Hil Chi Minh da gt1i toi H9i nghj ban Yeu sach cua
nhan dan An Nam, bao gilm 8 di~m voi hai n9i dung
chinh la doi qUYfln binh d~ng Vfl mi).t phap 15' va doi cac
qUYfln tt,t do, dan Chll clla ngudi dan Dong Dudng. Ban
yeu sach khong duc)c H9i nghj chap nhi).n nhung qua st,t
ki~n tren cho thay I&n d&u tien, ttt tuang Hil Chi Minh
Vfl qUYfln clla cac dan t9c thu9C dja rna truoc he't la
qUYfln binh dAng va tt,t do da hinh thanh. Can cll VaG
nhung qUYfln tt,t do, binh d~ng va qUYfln con ngudi -
"nhung qUYfln rna khong ai c6 th~ xam ph",m duc)c" da
duc)c ghi trong ban Tuyen ngon dpc l?,p clla cach m",ng
My nam 1776, Tuyen ngon nhan quyen va dan quyen
clla Cach m",ng Phap nam 1791, Hil Chi Minh tie'p t\lC
kh~ng djnh nhung gia trj thieng li€mg, bat bie'n Vfl qUYfln
dan t9C: "Tat ca cac dan t9c tren the' gioi Mu sinh ra
1. Xem H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.5, tr.201.
74
bi~h d~~g; da~ t9c nao cling c6 qUYfln silng, qUYfln sung
sUClng va quyen tt,t do ... D6 la nhung Ie phai khOng ai
chili cai dUc)C"I .
, Trong Chanh cUdng win ti t cua Dang (nam 1930),
Ho Chi Minh xac djnh m\lc tieu chinh trj clla Dang la:
"a) Danh diS de' quae Chll nghia Phap va bQn phong kie'n.
b) Lam cho nuoc Nam duc)c hoan toan d9c Ii).p"'.
Trong Tuyen ngon dpc l?,p nam 1945, thay m:).t Chinh
phll lam thdi, Hil Chi Minh trjnh trQng tuyen bil truoc
qullc dan dilng bao va the' gioi rhg: "Nuoc Viet Nam c6
qUYfln huang tt,t do va d9C Ii).p, va s1,1 tht,tc da ~hanh mot
nuoc tt,t do va d9c Ii).p. Toan th~ dan Vi~t Nam quye't de~
tat ca tinh th&n va l1,1c luc)ng, tinh m~nh va clla cai d~ giu
vilng qUYfln t1,1 do va d9c Ii).p ay"3.
Y chi va quye't tam tren can duc)c th~ hi~n trong h'ai
CU9C khang chie'n cMng th1,1c dan Phap va de' quilc My
xam htc)c. Trong Idi keu gQi Lien hc)p quilc nam 1946, mot
I&n nua Hil Chi Minh khhg djnh: "Nhan dan chung t6i
thar,h thi).t mong muiln hoa binh. Nhung nhan dan chung
toi c,lin g kien quye't chie'n Mu de'n cung d~ bao v~ nhung
quyen thieng lieng nhat: Toan v~n lanh thiS cho TiS quilc va
d9 c Ii).p cho Mt nuoc"'. Khi th1,1c dan Phap tie'n hanh xam
luc)c Vi~t Nam I&n thll hai, trong Ldi keu g(Ji toan quae
khang chien ngay 19/12/1946, NgUdi ra Idi hieu trieu th~
hi~n quye't tam sAt da, bao v~ cho bhg duc)c' nfln d9~ Ii).p
1, 3, 4. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.4, tr.l, 3, 522.
2. Hil Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.3, tr.1.
75
dan tQc _ gill. tri thi€mg lieng rna nhan dan Vi~t Nam moi
gianh du<!c: "Khong! Chung ta tha hy sinh tflt ca, chu
nhflt dinh khong chiu mflt nuoc, nhflt dinh khong ch,u
lam no WI.
Nam 1965, de quoc My tang cuong rna rQng chie'n
tranh a Vi~t Nam: ii (It dua quan vi~n chinh My, chu hfiu
vao miEin Nam tie'n Mnh chie'n lu<!c "Chie'n tranh cvc bQ"
va gay chie'n tranh pha hO(li mii!n B:ic. Trong hoan canh
khO khan, chie'n tranh ac li~t do, Hii Chi Minh dli neu len
mot chan Iy thoi d(li, mQt tuyen ngon bflt hi! cua cac dan
to~ khao khat nEin dQc I~p, tv do tren the' gioi: "Kh6ng co gi
q'uy heJn d(Jc l(lp, tJ! do"'. Voi tu tuang tren cua Hii Chi
Minh, nhan dan Vi~t Nam dli anh dling chie'n dfiu, danh
th:ing de quoc My xam lu<!c, bUQc chung phai ky ke't Hi~p
dinh Pari, cam ke't ton tr<)ng cac quyEin dan tQc cd
nhan dan Viet Nam, rut quan My vi! nuoc.
b) D(Jc l(lp dan t(Jc phai giin lie'n vai tJ! do, h,mh phUc
cua nhan dan
Theo Hii 8hi Minh, dQc I~p dan tQc phai g:in voi tv do
cua nhan dan . Ngl10i danh gill. cao h<)c thuye't ''Tam dan"
cua Ton Trung Sdn vi! dQc I~p va tv do: dan tQc dQc I~p,
dan quyi!n tv do va dan sinh h(lnh phuc. Va ba.ng Iy Ie dfiy
thuye't phvc, . trong khi vi~n Min ban Tuyen ng6n nhiln
quyen va dan quyen cua Cach m(lng Phap nam 1791
1. H6 Chi Minh: Toan t~p,Sdd, t.4, tr.534.
2. Ho Chi Minh: Toiln t~p, Sdd, t .15, tr.131.
76
''Ngl1di ta sinh ra tJ! do va binh dElng ve' quyen lqi, va phai
lu6n lu6n dl1qc tJ! do va binh dElng vii' quyen lqi", Hii Chi
Minh khAng dinh dan tQc Vi~t Nam dUdng nhien cling
phai du<!c tv do va binh dAng vi! quyi!n I<!i. "Do la nhung Ie
phai khOng ai choi clii du<!c"'.
Nam 1930, trong Chiinh Cl1dng viin tiit cua Dang,
Ngl1di cling da xac dinh ra rang mvc tieu da'u tranh cua
cach m(lng la "Lam cho nuoc Nam du<!c hoan toan dQc
I~p ... Thu tieu he't cac thli quoc trai ... Thau he't rUQng dfit
cua de quoc chu nl,ihia lam cua cong chi a cho dan cay
ngheo. Bo suu thue' cho dan cay ngheo ... Thi hanh luat
ngay lam 8 gi(f'3. Cach m(lng Thang Tam nam 1945 thanh
cong, nuoc nha du<!c dQc I~p va mQt lfin nua Hii Chi Minh
khAng dinh dQc l~pph:'ti g:in voi tv do. Ngl10i noi: "Nuoc
ban cua dQc I~p rna dan khOng huang h(lnh phuc tv do, thi dQc I~p
cling chAng co nghia Iy gi"'.
DQc I~p ph:'ti g:1n voi h(lnh phuc cua nhan dan. Ngay
sau th:ing I<!i cua Cach m(lng Thang Tam nam 1945, trong
hoan dnh nhan dan d6i ret, mil chu ... , Hii Chi Minh yeu
cfiu: "Chung ta phai thvc hi~n ngay:
1. Lam cho dan co an.
2. Lam cho dan co mi),c.
3. Lam cho dan co ch6 a.
4. Lam cho dan co h<)c hanh"s
Ho
1. 2, 4, 5. Chi Minh: Toim t~p, Sdd, t.4, tr.1 , 64, 175.
3.Ho Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.3, tr.1-2.
77
 Co th~ thily dng, trong suot CUQC dai hOli\t dQng cach
, Ho' Chi Minh , N~'ai
mli\ng cua ,,~ luon coi doc
. l§.p
. g:1n lign
vDi t1,i do, h,mh phuc cho nhan dan. Ngttai tung bQc bli\c,h
dil.y tam huye't: ''Toi chi co mQt s1,1 ham muon, ham muon
tot
. bac ., la lam sao cho nUDc ta dU<Jc hoan toan dQC Ii).p, dan
, Trong Ijch
ta dU<Jc hoan toan tv do, dilng bao ai ciing co com an ao
mac, ai cling dU<Jc hQc hanh"'.
. c) D¢c l~p dan t¢c phai Iii nen d¢c l~p th~t 81,i, hoan
toan va tri~t de'
Trong qua trlnh di xam IU<Jc cac nUDc, bQn th1,1C dan,
de' quoc hay dung chieu bai mj dan, thanh Ii).p cac chinh
phll bu nhln ban xu, tuyen truygn cai gQi la "dQc Ii).p tv
do" gia hi~u cho nhan dan cac nUDc thu(ic dja nhung th1,1C
chilt la nh~m che di).y ban chilt "an CUDp" va "gie't nguai"
clla chung.
Theo Hil Chi Minh, dQc Ii).p dan tQc phai la dQc Ii).p
thi).t s1,1, hoan toan va tri~t d~ tren tilt ca cac llnh v1,1c.
Nguai nhiln mli\nh: dQc Ii).p ma nguai dan khong co
quygn tv quye't vg ngoli\i giao, kh6ng co quan di)i rieng,
kh6ng co ngn tai chinh rieng ... , thl di)c Ii).p do ch~ng co y
nghia gl' . Tr€m tinh thil.n do va trong hoan canh dilt
nUDc ta sa u Cach mli\ng Thang Tam con giip nhigu kho
khan , nhilt la nli\n thu trong giiic ngoai, d~ bao v~ ngn
dQc Ii).p thi).t s1,1 mDi gianh dU<Jc, Nguai dii cung Chinh
phu Vi~t Nam Dan Chll CQng hoa sit dl.mg nhigu bi~n phap,
1. H6 Chi Minh: Toiln t~p, Sdd, t.4, tr.187.
2. Xem H6 Chi Minh: Toiln t~p, Sdd, 1-5, tr.602.
78
trong do co bi~n phap ngoli\i giao, d~ bao dam ngn dQc
Ii).p thi).t s1,1 clla dilt nUDc.
d) D¢c l~p dan t¢c gin lie'n vui thOng nha't va toan v~n
liinh thO'
sit, dan tQc ta luon dung truDc am mUu xam
IU<Jc va chia dt dilt nUDc clla ke thu. Th1,1C dan Phap khi
xam ht<Jc dii chia dilt nUDC ta ra ba ky, m6i ky co che'dQ cai
tri rieng. Sau Cach m~ng Thang Tam, mign B:1c nUDC ta bi
quan TUong GiDi Thli\ch chie'm dong, mign Nam bi th1,1c
dan Phap xam IU<JC va sau khi dQc chie'm hoan toan Vi~t
Nam, mQt Iil.n nila th1,1C dan Phap lli\i bay ra cai gQi la
"Nam Ky tv tri" hong chia dt nuoc ta mQt Iil.n nila.
Nhung, trong Thl1 gr'ti dang hIlo Nam B¢ (nAm 1946),
Hil Chi Minh khAng djnh: "Dilng bao Nam BQ la dan nuoc
Vi~t Nam. Song co th~ cli\n, nui co th~ mon, song chan Iy
d6 khong bao gia thay d6i"l Sau khi Hi~p dinh Gionevo
nAm 1954 dU!Jc ky ket, dilt nUoc Vi~t Nam tli\m thai bj chia
dt lam hai mign, Hil Chi Minh tie'p t\lC kien tri dilu tranh
d~ thang nha't T6 quac. Thang 2/1958, Ngttoi kh~ng dinh:
"Nuoc Vi~t Nam la m(Jt, dan t{ic Vi~t Nam la m(Jt"2. Trong
Di chUc, Nguai ciing dii th~ hi~n nigm tin tuy~t dOi vao s1,1
th:ing l<Ji clla cach mli\ng, vao s1,1 thong nhilt nUoc nha: "Du
khO khan gian kh6 de'n mily, nhan dan ta nhilt djnh se
hoan toan th:ing l<Ji. De' quOc My nhilt djnh phai cut khOi
nUoc tao T6 quac ta nhilt dinh se thong nhilt. Dilng bao
1, 2. H6 Chi Minh: TOBll t~p, Sdd, t.4, tr.280, 583.
79
 l'l f I L - -I - ...J " -frCtI\O
, c -( r-' T' ~ -
c h u ' (";(, bl/\.' 1\\o.\C( .> 00..11 \;t ~l
(-r
.. 0;.11'1
,. '
''''~
HI.!-M ~lC..~ \ n C lCltl '"

m¢nh tu ban, cach m¢nh khong de'n ndi, tie'ng la cf;>ng hoa
Nam, Biic nha't dinh se sum hQp mf;>t nh~"' . ?,o th~. kh~~g va dan chu, ky th~c trong thi no wac h,lC cong nong, ngoai
di nh r&ng, tu wong df;>c I~p da~ tf;>c gan, hen Vd: tho~~ thi no ap buc thuQc dia. Cach m~nh dii 4 lfin r6i, rna nay
nha't T6 quilc, toan v~n lanh tho la w tudng xuyen suot
cong nong Phap hiing con phai muu cach m¢nh lfi n nita
Add" 1 hoat
trong cUQC dong cach mang cua H6 Chi Mmh.
.' . moi hOng thoat khOi vong ap hUc"' .
Nam 1917, Cach mll-ng Thang Muoi Nga thi\.ng I<!i di'i
2. V~ cach ml;lng giili phong dan tQc
anh huOng sau si\.c toi H6 Chi Minh trong vi¢c h,!a chQn
a) Cach ml;lng giai ph6ng dan tQc m u6n thing lqi phai
con dl10ng cuu nuoc, giai phong dan tQc. Nglioi cho r&ng:
di thea can dl1C1ng cach ml;lng vo san "Trong the' gioi bay gio chi co cach m¢nh Nga 111 dii thanh
Tit khi th~c dan Phap tie'n hanh xam lu<!c va di).t ach cong, va thanh cong de'n Mi, nghia 111 dan chung du<!c
, A' ~ , ' d An toc dudc dat ra
th A' g tri nuoC ta, van de song con cua a . . . hUdng cai hll-nh phuc t~ do, binh d~ng th~t, khong phai t~
on . , h h d A

la phai Mu tranh d~ giai phong dan tf;>c khoi ac, t ~c A,an,
de' quilc. Hang IOll-t nhitng phong trao yeu nudC da no ra
g
nhung khong thllnh cong, s~ tha't bll-i cua nhung ph,on
trao yeu nuoc trong thoi ky nay th~ hi¢n s~ khung hoang,
be' tiic v~ giai ca'p Hinh dll-o va duong lili cach mll-ng. ,Vu<!~
'm nhin cua cac bac ti~n bili hic bay giO, Ho ChI
qua t a . , ., . , dA
· h muiln tim kie'm con duong cuu nudc, gIaI phong an
Mm , .
tf;>c 0 phudng Tay, nhu Nglioi dii noi: '''!'oi muon dl ra nudc
, . em nuoc Phap va cac nuoc khac. Sau khi xem xet
ngoal, x . .. ..
ho lam nhu the' nao, toi se tro v~ giup dong bao chu~g ta
N~ung qua tim hi~u th~c te' sau do, Nguoi quyet ~lnh
" ,,2
khOng chQn con duong cach mll-ng tu san vi cho , ra~g:
' h A h My- nghia la cach
"Cach m¢nh Phap ciing nhu cac m~n ,
do va binh d£ng gia dili nhu de' quilc chu nghia Phap khoe
khoang ben An Nam .. . Noi tom Ill-i 111 phai thea chu nghia
Mi'i KhAc Tu va Lenin"2.
Nam 1920, sau khi doc ban Sd thao lfin thu nhlft
nhang lu(ln Cl1dng vi!' van de'dan tQc va van de' thuQc dja
cua V.I. Lenin, H6 Chi Minh tim thily 0 do con dltOng cuu
nuoc, giai ph6ng dan tQc: con duong cach mll-ng vo san,
'
nhu sau nay Nguoi kh~ng dinh: ''Muon cuu nl1ac va giai
ph6ng dan tQc kh6ng c6 can dl1C1ng nao khiic can dl1C1ng
cach ml;lng vo San"3. Day la con duong cach mll-ng tri¢t d~
nhat phli h<!p voi yeu cfiu cua cach mll-ng Vi¢t Nam va xu -
tlrephat triiln Clla tl0i dll-i. Trong bai Can dl1C1ng d§n toi
den chu nghfa Lenin, Nglioi k~ Ill-i: "Lu~n cudng cua Lenin
lam cho toi ra't cam dQng, pha'n khdi, sang to, tin tuong

1. Hil Chi Minh: Toll n t~p, Sdd, U5, tr.612. • " 1,2. Hil Chi Minh: TOB n t~p, Sdd, t .2, tr.296, 304.
.' d O. h t d Ang CUB Ho
•
2. Trftn Dan Tien: Nh ilng mall eh uy~n ve OJ O? '1 3. H6 Chi Minh: TOBn t~p, Sdd, t.12, tr.30.
Chu tjeh, Sdd, tr.11.
81
80
bie't bao! Toi vui mung de'n phat kh6c len. Ng6i mQt minh
trong bu6ng rna toi n6i to len nhu dang n6i truoc quiin
chUng dong dao: "HBi d6ng bao bi dQa day dau kh&! Day la
cai ciin thie't cho chung ta, day la con dUdng giai ph6ng
chung ta!". Tit d6 toi hoan toan tin thea Lenin, tin thea
Quac te' thu ba"l HQc thuye't cach ml;lng vo san cua chu
nghla Mac - Lenin du<;lC NgliiJi v~n d\lng mQt cach sang
tl;lo trong di~u ki~n cach mli\ng Vi¢t Nam.
Giai ph6ng dan t¢c gin vai giai ph6ng giai cap, trong
d6 giai ph6ng dan t¢c 1i1 truOc he't, tren hil't. Theo C. Mac
va Ph. Angghen, con dUdng each mli\ng vo san d chau Au
la di tit giai ph6ng giai dip - giai ph6ng dan t(\c - giai
ph6ng xa hQi - giai ph6ng con ngudi. Con thea H6 Chi
Minh , d Vi~t Nam va cac nuoc thuQc dia do hoan canh
lich
. sil - chinh tri. khac voi chau Au nen phai la: giai
ph6ng dan tQc - giai ph6ng xa hQi - giai ph6ng giai cflp -
giai ph6ng con ngudi.
D¢c l?p dan t¢c gin lien vai chU nghia xii Mi. Trong
Chanh cudng vin tit cua Dang nam 1930, H6 Chi Minh
da kh£ng djnh phudng huang chie'n iu<;lc cach mli\ng Vi~t
Nam: lam tu san dan quy~n cach ml;lng va th& dja cach
mli\ng d~ di tOi xii hQi cQng san. Phudng huang nay vita
phil h<;lp voi xu the' phB.t tri~n cua thiJi dl;li vita huang toi
giai quye't mQt cach tri~t M nhung yeu ciiu khach quan, C\l
th~ rna cach ml;lng Vi¢t Nam d~t ra VaG cuai the' ky XIX -
diiu the' ky XX.
1. Hb Chi Minh : Toim t~p, Sdd, t. 12, tr.562.
82
Trong Van ki¢n Dl;li hQi VI Quac te' CQng san, khB.i
ni¢m "Cach mli\ng tu san dan quy~n" khOng bao ham diiy
du nhi¢m V\l chOng de' quac, giai ph6ng dan tQc d cac nuoc
thuQc dja. Con trong Chfwh cudng vin tit cua Dang, H6
Chi Minh neu re: Cach ml;lng tu san dan quy~n truoc he't
la phiii danh d& de' quac va bQn phong kie'n, lam cho nuoc
Nam dU<;lC hoan toan dQc I ~p .. . Cling thea Quac te' CQng
san, hai nhi¢m V\l chong de' quac va chong phong kien
phiii dU<;lc th\1C hi¢n d6ng thiJi, khang khit voi nhau,
nudng t\1a vao nhau. Nhung xuflt phat tit mQt nuoc thuQc
dja, H6 Chi Minh khong coi hai nhi¢m V\l d6 nhflt 10l;lt
phai th\1C hi¢n ngang nhau, rna d~t len hang diiu nhi¢m
V\l chong de' quac, giai ph6ng dan t(\c, con nhi¢m V\l chong
phong kien, mang lli\i ru(\ng dflt cho nong dan thi se tUng
buoc th\1C hi~n . Cho n€m trong Chanh cudng vin tit cua
Dang, Ngttdi chi neu "thau h€t ru(\ng dflt cua de' quac chu
nghla lam cua cong, chi a cho dan cay ngheo'" rna chua neu
ra chu trudng "ngttdi cay c6 ruQng". Day Iii net d(\c dao,
sang tli\O cua H6 Chi Minh.
b) Cach mliwg giai ph6ng dan t9c, tl'Ong (Mu ki~n cua
Vi~t Nam, muon thing 1(Ji phai do Dang C¢ng san liinh d!lo
V~ tiim quan trQng cua t& chuc dang dOi voi cach
ml;lng, chu nghla Mac - Lenin chi re: Dang C(\ng san Iii
nhan to chu quan d~ giai cflp cong nhan holm thanh su
m¢nh Ijch sil cua mi!1h. Giai cflp cong nhan ph3.i t6 chuc ra
chinh dang, dang d6 phiii thuyet ph\lc, giac ng(\ va ~p h<;lp
1. Hb Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.3, tr.2.
83

dong dao qulin chung, huan luy~n qulin chung va dua
qulin chung ra dau tranh. H6 Chi Minh tie'p thu Iy lu~n
cila chil nghia Mac - Lenin va rat chu trQng de'n vi~c
thanh I~p Dang CQng san, khAng dinh vai tro to IOn cila
Dang dOl vdi cach mf!.ng giai phOng dan tQc thea con duang
cach mf!.ng vo san. Trong tac ph~m Duong cach milnh
(nam 1927), Ngttai di).t van dg: Cach m~nh trudc he't phai
c6 cai gi? Trudc he't phai c6 dang cach m~nh, d~ trong thi
v~n dQng va t6 chuc dan chung, ngoai thi lien If!.c vdi cac
dan tQc bi ap bUc va vo san giai cflp mQi nai. Dang co rung
cach menh mdi thanh cong l •.
Trong hoan canh Vi~t Nam la m(Jt nudc thu(Jc dia -
phong kie'n, H6 Chi Minh cho rhg, Dang C(Jng san vi:ta la
d(Ji tien phong cila giai cflp cong nhan vi:ta la d(Ji tien
phong clla nhan dan lao d(Jng, kien quye't nhat, hang hai
nhat, trong sf!.ch nhflt, t~n tam t~n Il!C ph\lng sl! T6 qu6c.
D6 con la Dang cila ca dan tQc Vi~t Nam. Trong Bao cao
chfnh trj tf!.i Df!.i h(Ji II cila Dang (nam 1951), Ngttai vie't:
"Chinh vi Dang Lao d(Jng Vi~t Nam la Dang clla giai cflp
cong nhan va nhan dan lao d(Jng, cho nen n6 phai la Dang
cila dan t(Jc Vi~t Nam"'.
Day la m(Jt lu~n di~m quan trQng cila H6 Chi Minh
co y nghia b6 sung, phiit tri~n Iy lu~n macxit vg dang
c(Jng san.
1. Xem H6 Chi Minh: Tolm t~p, Sdd, t.2, tr.289.
2. H6 Chi Minh: Toiln t~p, Sdd, t.7, tr.41.
84
- \Xu, ,\ot. S<.k '''':''~ '-~, j.l'",: d,,( '" 1:;:1c/ii, I~'
- ~ lr~I\'\ , ;n -\Cv' ..,l ~~( -h o~ i~ -b .fel
I l<il.l i:rol
. CIL\
c) each m?ng giiii ph6ng dan t(ic phai dl,l'a tren luc
lUl/ng d?i doan kift toan dan t(ic, lay lien minh cong _ no~g
liim nen tang A"';,, '1l",r-
Cac nha Iy lu~n kinh di~n cila chil nghia Mac _ Lenin
khAng dinh rAng: cach mf!.ng la sl! nghi~p cila qulin chUng
nhan dan; qulin chung nhan dan la chu th~ sang tf!.o ra
lich suo V.I. Lenin vie't: "KhOng c6 sl! d6ng tinh ung h(J cua
df!.i da so' nhan dan lao d(Jng d6i vdi dQi tien phong clla
minh, tuc la d6i vdi giai cflp vo san, thi cach mf!.ng vo san
khOng th~ thl!c hi~n duqc"'.
Ke'thita tu tUdng cila cac nha Iy lu~n n6i tren, H6 Chi
Minh quan ni~m: co dan la co tat ca, tren dai nay khOng g:i
quy bAng dan, duqc long dan thi duqc tat ca, mflt long dan
thi mflt tat ca. Ngttai khAng dinh: "cach m~nh la vi~c
chung ca dan chung chu khOng phai vi~c m(Jt hai ngttai"'.
Nguai Iy giai rAng, "dan tQc cach m~nh thi chua pban giai
cflp, nghia Ia sl, nong, cong, thuang dgu nhflt tri ch6ng If!.i
cuang quygn"3. V~y nen ph3.i t~p hqp va doan ke't toan dan
thi cach mf!.ng mdi thanh cong.
Trong Sach lUI/C yin tit cua Dang, H6 Chi Minh xac
dinh Il,1C IUQng cach mf!.ng bao g6m toan dan: Dang ph3.i
thu ph\lc df!.i b(J phi).n giai cflp cong nban, t~p hQp df!.i bQ
ph~n dan cay va ph3.i dl,1a vao dan cay ngheo lam th6 dia
1. V.I. Lenin: TOBn t~p, Sdd, t.39, tr.251.
2, 3. H6 Chi Minh: Tolln t~p, Sdd, t.2, tr.283, 287.
85

cach m(lng; lien I(lc voi ti~u til san, tri thuc, trung nong ...
d~ loi keo hq vi! phia vo san giai ca:p; con d6i voi phu nong,
trung, ti~u d!a chu va tu san Vi~t Nam ma chua ro m~t
ph an cach m(lng thi phai IC!i d~ng, it ra ciing lam cho hq
trung Il).pl.
Khi tht;!c dan Phap tie'n hanh xam luC!c Vi~t Nam llin
thu hai, Hb Chi Minh thie't tha keu gqi mqi ngUili khong
phan bi~t giai tling, dan tQc, ton giao, dang phai .. . doan
ke't da:u tranh ch6ng ke thu chung cua dan ti)c. Trong
Loi keu g9i toan qUDe kh8ng chien (thang 12/1946),
Nguili vie't: "Ba:t ky dan ong, dan ba, ba:t ky nguili gia,
nguili tre, khong chia ton giao, dang pMi, dan tQc. H~ la
nguili Vi~t Nam thi phai dung len danh tht;!c dan Phap d~
cuu T6 qu6c"'.
Trong khi xac d!nh h;tc luC!ng cach m(lng la toan dan,
Hb Chi Minh luu y ding, khong duC!c quen "cong nong la
nguili chu cach m~nh .. . la g6c cach m~nh"3. Trong t6.c
phfim Duong cach m~nh, Ngttili giai thich: giai ca:p cong
nhan va nong dan la hai giai ca:p dong dao va cach m(lng
nha:t, b! b6c Ii)t n~ng nil nha:t, vi the' "long cach m~nh
cang bi!n, chi cach m~nh cang quye't... cong nong la tay
khOng chan rbi, ne'u thua thi chi ma:t mi)t cai kie'p kh6,
ne'u duC!c thi duC!c ca the' gioi, cho nen hq gan g6c"'.
1. Xem H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.3, tr.3.
2. H6 Chi Minh: Toan ~p, Sdd, t.4, tr.534.
3, 4. H6 Chl Minh: Toan t~p, Sdd, t.2, tr.2BB.
86
'::>
'S
d) each m?ng giiii ph6ng dan t(lc dn chu d(lng, sang
t?O, c6 khii nang gianh thing lr;li truac each m?ng VD san d
chfnh qUDe
Do chua danh gia he't tii!m It;!c va kha nang to IOn cua
cach m(lng thuQc d!a nen Qu6c te' CQng san c6 luc xem nh\l
vai tro cua cach m(lng th ui)c d!a, cho rAng cach m(lng
thui)c d!a phai ph~ thui)c vao cach m(lng vo san il chinh
qu6c. D(li hQi VI Qu6c te' CQng san (nam 1928) da thong
qua Nhilng lu?n cuong ve' phong trao cach m?ng trong cac
nuac thu(lc dja va nita thu(lc dja, trong d6 c6 dO(ln vie't: chi
c6 th~ thl;tc hi~n hoan toan cong cui)c giai ph6ng cac nuoc
thui)c d!a khi giai ca:p vo san gianh duC!c thiing IC!i d cac
nuoc tu ban tien tie'n. Quan di~m nay lam giam di tinh
chu di)ng, sang tl).O cua nhan dan cac nuoc thui)c d!a trong
cong cUQc da:u tranh ch6ng thl;tc dan, de' qu6c, gianh di)c
Il).p cho dan tQc.
Quan tri~t tu tUdng cua V.l. Lenin vi! m6i quan h¢
chi).t che giua cach ml).ng vo san d chinh quac vdi phong
trao giiii ph6ng dan tQc thuQc d!a, tit ra:t som H6 Chi Minh
chi ro m6i quan h¢ khang khit, tac dQng qua Il).i I§.n nhau
giua cach ml).ng thuQc d!a va cach m(lng vo san d chinh
qu6c - m6i quan h¢ binh diing, kh6ng I¢ thui)c, ph~ thui)c
vao nhau. Nam 1924, tl).i Dl).i hi)i V cua Qu6c te' Ci)ng san,
NgUili n6i: ''Vl).n m¢nh cua giai ca:p vo san the' gioi va di).c
bi¢t la vl).n m¢nh cua giai ca:p vo san d cac nuoc di xam
luC!c thui)c d!a gll.n chi).t voi vl).n m¢nh cua giai ca:p b! ap buc
87
o cac thu(>c dia"'. Trong tac phfim Ban an cM' d{J thl/C dan
Philp (nam 1925), Ngtidi ciing vi~t: "Chi! nghia tu ban Ja
m(>t con dia co m(>t cai voi bam vao giai cap vo san 0 chinh
quoc va m(>t cai voi khac bam vao giai cap vo san 0 thu(>c
<!la. N~u muon gi~t con v~t ay, ngtidi ta phai d6ng thdi c~t
ca hai voi. N~u ngtidi ta chi c~t m(>t voi thai, thi cai voi con
l:;li kia vim ti~p t1,lC hut mau ci!a giai cap vo san, con v~t
vlin ti~p t1,lC song va cai voi bi dt dut l:;li se mQc ra"'.
La m(>t ngtidi dan thu(>c dia, m(>t ngtidi c(>ng san va la
ngtidi nghien cuu rat ky v~ chi! nghia M quoc, H6 Chi
Minh cho rAng: cach m:;lng thu(>c dia khOng nhung khOng
ph1,l thu(>c vao cach m:;lng vo san 0 chinh quoc mil. co th~
gianh th~ng l<;li truCJc. Ngtidi vie't: "Ngay ma hang tra m
tri~u nhiin dan chau A bi tan sat va ap bUc thuc dnh
g:;lt bi) 81,1 boc I(>t de ti~n ci!a m(>t bQn th1,1C dan long tham
khong day, hQ se hinh thiinh m(>t I1,1C IU<;lng kh6ng 16, va
trong khi thi! tieu m(>t trong nhung di~u ki~n t6n t:;li ci!a
chi! nghia tu ban la chi! nghia M quoc, hQ co th~ giup da
nhung ngtidi anh em minh 0 phudng Tay trong nhi~m
giai phong hoan toan"3. Lu~n di~m sang t:;lO tren clla H6
Chi Minh d1,1a tren cac cd so sau:
_ Thu(>c dia co m(>t vi tn, vai tro, tlim quan trQng dac
bi~t dOi vCJi chi! nghia M quoc, Ill. ndi duy tri s1,1 t6n t:;li,
1, 3. H6 Chi Minh: TaBn t~p, Sdd, t.1, tr.295, 48.
2. H6 Chi Minh: Taan t~p, Sdd, t.2, tr.130.
88
phat tri~n, Ill. mon m6i "beo bo" cho chi! nghia M quoc. Tai
D:;li h(>i V Quoc t~ C(>ng san, trong Phien hQp thu ta~,
ngay 23/6/1924, H6 Chi Minh da phat bi~u d~ "thuc t'Inh ...
v~ van d~ thu(>c <!la"l. Ngtidi cho rAng: "nQc d(>c va suc
song ci!a con r~n d(>c tu han chi! nghia dang t~p trung 0
cac thu(>c dia hdn la 0 chinh quoc"'; n ~u thd d v~ van d~
cach m:;lng 0 thu(>c dja thi nhu "danh cMt r~n dAng duai"3.
Cho nen, cach m:;lng 0 thu(>c dja c6 vai tro rat \(In trong
vi~c cung vCJi cach m:;lng vo san 0 chinh quoc ti€m diet chi!
nghia M quoc. .
- Tinh thiln dau tranh cach m:;lng he't suc quye't liiit
clla cac dan t(>c thu(>c <!la, ma thea Ngtidi n6 se bung I~n
m:;lnh me, hinh thiinh m(>t "11,1C ]u<;lng kh6ng 16" khi dudc
t~p h<;lp, hUCJng dlin va giac ng(> cach m:;lng. .
M Can cu vao lu~n di~m clla C. Mac v~ kha nang tu giai
ph6ng clla giai cap cang nhan, trong Tuyen ngon cu~ Hoi
Lien hi~p thu{Jc dja, khi keu gQi cac dan t(>c thu(>c cha
dUng len dau tranh gianh quy~n d(>c I~p dan t(>c, Ngti~i
a
vi~t: "Hai anh em cac thu{Jc dja! ... Anh em phai lam the'
V1,l
nao d~ dU<;lc giai ph6ng? V~n d1,lng cang thuc clla Cac Mac
chung toi xin n6i vCJi anh em rAng, cong cu(>c giai ph6n~
anh em chi c6 th~ th1,1C hi~n dU<;lc bAng s1,1 n6 l1,1c clla ban
than anh em"'.
VCJi ,th1,1C tien th:lng Iqi nam 1945 0 Viet
. Nam ciin g
nhu thil.ng Iqi clla phong trao giai ph6ng dan t(>c tren
1, 2, 3. H6 Chi Minh: TaBn t~p, Sdd, t.1, tr.295, 296.
4. H6 Chi Minh: TaBn ~p, Sdd, t.2, tr.137-138.
89
the' gidi vao nhung nam 60 cua the' ky XX, tl'ong khi cach
m",ng vo san a chinh quac chua n6 ra va thling iqi cang
chung minh iu~n di~m tren cua H5 Chi Minh ia dqc dao,
sang t",o, co gia tri iy iu~n va thl,iC ti€!n to IOn.
d) Cach milng giai ph6ng dan t¢c phai dl1lJc tien hanh
btlng phl10ng phap b,lO lr,.tc cach milng
Trong bq Til ban, quy~n I , t~p thu nhat, xuat ban ifrn
d~u tien nam 1867, C. Mac vie't: "B",o il,iC ia ba da cua mqt
che' dq xii h9i cu dang thai nghen mQt che' dq moi'>! . N am
1878, trong tac phfim ChOllg Duyrinh , Ph. Angghen nhiic
i",i: "B",o il,iC can dong mqt vai tro khac trong iich si't, vai
tro cach m",ng; noi thea Mac, b",o i\1C can ia ba da cho m9 i
xii hqi cu dang thai nghen mqt xii hQi mdi; b",o i\1C ia cong
Cu rna s \1 v~n dqng xii hqi dung d~ tl,i rna dUdng cho
minh va d~p tan nhung hinh thuc chinh tri dii hoa dil
va che't cung"'. Tren cd sO tie'p thu quan di~m cua C. Mac
va Ph. Angghen, voi kinh nghi~m Cach ml;lng Thang MUdi
Nga va cach ml;lng the' gioi, V.I. Lenin kh£ng djnh tinh tat
ye'u cua bl;lO il,iC cach ml;lng, iam sang to hdn van de bl;lo
il,iC cach ml;lng trong h9C thuye't v& cach ml;lng vo san:
khong co bl;lO il,iC cach ml;lng thi khong th~ thay the' nha
nuoc tu san bAng nha nudc vo san duqc.
D\1a tren cd sO quan di~m v& bl;lO il,iC cach ml;lng cua
cac nha kinh di~n cua chu nghia Mac - Unin, H5 Chi Minh
1. C. Mac va Ph. Angghen: Toan t~p, Sdd, t .23, tr.1043.
2. C. Milc va Ph. Angghen: Toiw t~p, Sdd, t.20, tl'.259.
90
dii. v~n dung sang tl;lo phu hqp vdi th\1c ti€!n cach mang
VH~t Nam. .
, Dung bl;lo ,il,ic cach ml;lng d~ chang i",i bl;lO il,iC phiin
cach ml;lng, Ho Chi Minh dii thily ro sl,i dn thie't phiii si't
dung bl;lO il,ic cach ml;lng. Ngudi vie't: "Trong cuoc dilu
tranh gian kh6 chong ke thu cua giai cap va dan t6c "
d' b . ,can
ung 110 lr,.tc cach mllng chOng illi bilO lr,.tc phan cach
mllng, gianh lay chfnh quyen va bBo ve chfnh .' ,,'
T ' .' , . quyen .
~t yeu ia v~y, vi ngay nhu hilnh dqng mang quan di
xam
. iUdC
" eua thuc . da n, d e quoc d'"
K
..
01 vdl cac nUdC thuoc
.'
d,a va phu thuQc, Ngudi v",ch ro: "Che' do thuc d ' t'
b' h . . an, U
~~ t,. an no: dii ia mQt hanh dqng bl;lO il,iC cua ke manh
dOl Vdl ke yeu r5i"'. .
.' S:u khi xam chie'm cac nuoc thuQc dia, b9n thl,ic dan,
bde quoc dii~ thl,ic hi~n che'do' cai tri. vo cung tan bao'
. . d ung
'
.1;10 i\1C de dan ap dii man cac phong trao yeu nuoc thu
tleu m9i quy&n tl,i do, dan chu cua nhan dan bOc i~t '
d"'1 ,. d ' . va
ay ngudi an thu9C dja vao buoc dUdng cung Vi '
.' d ' . I vay,
~uon , a~h d~ th\1c dan - phong kie'n gii'mh d9C i~p d~n
t9c thl t~t yeu phiii si't dung phudng phap bl;lo il,ic cach
~l;Ing, dung ,bl;lO i\1c cach ml;lng M chong il;li bl;lO il,ic phan
cach ml;lng cua ke thil..
Ve' hinh thuc bllo lr,.tc cach m,mg, thea H5 Chi Minh
hl;lO il,iC cach m",ng a day iii b",o il,iC cua quiin chung dUd~
thl,iC hi~n voi hai i\1c iuqng chinh tri vii quan s\1, ha: hi~h
1. H~ Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.l5, tr.391.
2. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.l, tr.114.
91
 nhau hiing cach chi ra d(i.c trung i'J mQt llnh vuc nao do
thlic dau tranh: dau tranh chinh tri va dau tranh vii
(nhu kin~ te, chinh tri, van hoa, khoa h9C - ky th'u~t, dQng
trang; chinh tri va dau tranh chinh tri cua qulin chung la
cd si'J, ngn tang cho vi~c xay d\1ng I\1C luqng vii trang va
:1,Ic: . ng~on ,1\1c, ~.v.) ,cua ehu nghia xii. hQi. Theo Ngudi:
NO! m9t cach tom tat, mQc mll-C, chu nghia xii hoi truCic
dau tranh vii trang; dau tranh vii trang co <; ngh'ia quyet
dinh dOi vCii vi~c tieu di~t l\1c luqng quan s\1 va am muu
~et nhiim la~ cho nhan dan lao dQng thoat nll-n bli~ cung,
lam"
cho m91 ngudi co cong an viec .
lam 'dudc
.
a"m n 0 va'
thon tinh cua th\1C dan de' qullc, di de'n ket thuc chien
song mQt ddi hll-nh phuc" '.
tranh. Vi~c xac dinh hinh thlic dau tranh phai can cli VaG
, So sanh cac che dQ xii. hi)i dii t6n tll-i trong lich sit. d€
hoan canh lich sit. C1). th~ ma ap d1).ng cho thich hqp, nhu
thay s\1 khac nhau vg han chat gifta chu nghia xii hoi vCii
N gudi dii. chi ro: "Tuy tinh hinh C1). th~ ma quyet dinh
nhftng hinh thlic dau tranh cach mll-ng thich hqp, sit.
c~c che di) khac, H6 Chi Minh viet: ''Trong xii hi)i c~ giai
cap boc Ii)t thllng tri, chi co l<;Ii ich ca nhan cua mot sll rat
d1).ng dung va kheo ket hqp cac hinh thlic dau tranh vii
it ngl1di thuQc giai cap thllng tri la duqc thoa miin', eon Idi
trang va dau tranh chinh tri d~ gianh thiing I<li cho cach
ich ca nhan cua qulin chung lao dQng thi bi giay xeo. Tr~i
mll-ng"'. Trong Cach mll-ng Thang Tam nam 1945, vCii
III-i" trong che di) xii hi)i chu nghia va ci)ng san chu nghia la
hinh thlic t6ng khi'Ji nghia cua qulin chung nhan dan
cM dQ do nhan dan lao di)ng lam chu, thi mBi ngl1di la mot
trong ca nuCic, chu yeu d\1a vaG l\1c luqng chinh tri, ket
hi) ph~~ cua t~p th~, gift mQt vi tri nhilt djnh va dong g6p
hqp vCii I\1C luqng vii trang, nhan dan ta dii. thiing Iqi,
, phan cong lao trong xii hQi. Cho nen Idi
mi)t . ich ca nha' n I'a
gianh chinh quygn vg tay nhan dan.
nam t:on g Iqi ich cua t~p th~, la mQt hQ pMn cua Idi ich
t~p the. Lqi ich chung cua t~p th~ duqc hilo dam thi l~i ich
Il- TU WONG HO CHi MINH vE CHU NGHiA XA H(n
rieng cua ca nhan moi co digu kien dudc thOa man '- "2 .
vA xAY Dl,J'NG CHU NGHiA XA H(n 0 VI~T NAM ,. 1 • •

NgUdl khang dinh m1).c meh cua cach m(lng Viet Nam la
1. Ttl ttldng H6 Chi Minh vEl chu nghia xii hQi tien de'n chu nghia xii hQi, rai de'n chu nghia ci)~g sana vi:
~hu ,nghI~ c¢ng san c6 hai giai dO<Jn. Giai dO(ln thap,
a) Quan ni(lm cua H8 Chi Minh ve' chu nghia xii h¢i
We la chu nghIa xii h¢i; giai dO(ln cao, We la chu nghia
H6 Chi Minh khOng djnh nghia vg chu nghia xii. hQi.
VCii cach di~n dll-t dung dj, d~ hi~u, d~ nhO, khai ni~m "chu
ngh'ia xii. hQi" duqc N gI1di tiep c~n i'J nhigu goc dQ khac 1. H6 Chi Minh: Toiw t~p, Sdd, t. 12, tr.415.
2. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t .11, tr.61O.
3. Xem H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.8, tr.289.
1. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.15, tr.391.
92 - \I~(; If-d, .0- xv, c, "'" .~ ~;;. -jQ.:;t - ) CCt O 93
; ~~! -IC.c;.p ~Cc't XrICk) ~-!li.~e.. ~~. \l I)'p(~in-\-d~
A\"d ,~ -ieILo (,," d·~ u~
cQng san. Hai giai dO\ln fiy giii'ng nhau achb: Stlc san xufit
dii phat tri~n cao; n~n tang kinh te' thi tu li(lu san xufit
d~u la cua chung; khOng co giai cfip ap btlc boc l(it. Hai
a
giai dO\ln fiy khac nhau chb: Chu nghia xii h(ii v~n con
chut it ve't tich xii h(ii cli. Xii h(ii c(ing san thi hoan toan
khong con ve't tich xii h(ii cli '.
Nhu v~y, theo H5 Chi Minh, xii hQi xii hQi chu nghfa la
xii hQi (j giai dOljln dii'u cua xii hQi cQng san chu nghfa. M(lC
du con tan dong tim du cria xii hQi cli nhung xii hQi xii hQi
chu nghfa khOng con iip bUc, b6c lQt, xii hQi do nMn dan
lao dQng lam chu, trong d6 can ngl1iJi stIng am no, tr,t do,
hljlnh phuc, quy{!'n l{1i cua cii nMn va t{jp tht rua thOng
nhirt, rua gi n b6 chllt cbe voi nhau.
b) Tien len chU nghfaxii hQi la mQt t§.'t yell khiich quan
Hoc thuye't v~ hinh thai kinh te' - xii h(ii cua C. Mac
khAng dinh sl! phat tri~n cua xii h(ii loai nguiJi la qua
trinh lich su - tt! nhien. Theo qua trinh nay, "SI! S\lP d6
cua giai cfip tu san va th~ng i<;ti cua giai cfip vo san la tfit
ye'u nhl1 nhau"'. V~n d\mg hQc thuye't cua C. Mac d~
nghien CtlU v~ tie'n trinh lich su, H5 Chi Minh cho r~ng:
"Cach san xufit va suc san xufit pha t tri~n va bie'n d6i
miii, do do rna tl1 tuong cua ngl1iJi, che' d(i xii h(ii, v.v.,
cling phat tri~n va bie'n d6i. Chung ta d~u bie't tit diJi xl1a
Mn diJi nay, cach san xufit tu chtl dung canh cay, bua da
dii phat tri~n d:ln Mn may moc, stlC di(ln, suc nguyen tu.
1. Xem Hfi Chi Minh: Toim t~p, Sdd, t.B, tr.2B9-290.
2. C. Mac va Ph. Angghen: Tolm t~p, Sdd, t.4, tr.613.
94
C~e' d(i ,Xii h(ii cling phat tri~n ti't c(ing san nguyen thuy
den che d(i no l¢, Mn cM d(i phong kie'n, Mn che' do tu
b~,n c~u ng~ia va ngay nay g:ln m(it nua loai nguai d~ng
tIen len che d(i xii h(ii chu nghia va che' d(i c(ing san chu
nghia. SI! phat tri~n va tie'n b(i do khong ai ngan can
dU<;1c"'. Tuy nhien, ngay ti't nam 1953 H5 Chi Minh dii
nh~n thfiy: Tuy hoan canh, rna cac dan t(ic phat tri~n
theo can duiJng khac nha u. Co nuoc thi di thAng Mn chu
nghia xii h(ii nhu Lien Xo, Co nuoc thi phai kinh qua cM'
d(! dan chu moi, r5i tie'n len chu nghia xii hOi nhu cac
nuoc Dong Au, Trung Quoc ' Viet .
Nam ta' • N' g"a " ., .
u I glal
thich: Chi}' dQ dan chu moi la che'do. duoi su. liinh d ~o cua
'
~
Dang va giai cfip cong nhiin, nhan dan dii danh d6 M
quoc va phong kie'n; tren n~n tang cong nong lien minh
nhiin dan lao d(ing lam chu, nMn dan dan chu chuye~
chinh theo tu tuong cua chu nghia Mac _ Lenin3.
H5 Chi Minh muon khAng dinh, ljch su xii hOi 10M
nguai phat tri~n qua cac che' d(i cong xii nguyen' thu
h '''' h y,
clem UU no l¢, phong kie'n , tu ban chu nghia r5i tie'n
len xii h(ii chu nghia, c(ing san chu nghia; nhung 10 trlnh
nay khong b~t bu(ic dOi voi tfit ca cac nuoc rna no di~n ra
th~o hai ~huan~ thuc: Co th~ trai qua giai dO\ln phat
tnen tu ban chu nghia nhu Lien Xo va cling co th~ bi)
qua giai dO\ln nay nhu cac nuoc Dong Au, Trung Quoc,
Vi¢t Nam'.
1. Hfi Chi Minh: Totln t~p, Sdd, t.ll, tr.600-601.
2, 3, 4. Xem Hfi Chi Minh: Toan ~p, Sdd, t.B, tr.293.
95

Nhu v~y, thea H6 Chi Minh, tien len ehu nghla xii hQi
Iii mi;>t qua trinh Hit yeu, tuan thea nhung quy lu~t khaeh
quan, truoe het la nhung quy lu~t trong san xuat v~t ch at;
song, tuy thea b6i canh el,l th~ ma thili gian, phudng thue
tien len ehu nghia xii h9i 0 mlii qu6e gia se di~n ra mi;>t
each khae nhau; trong do, nhung nuoe dii trai qua giai
do an phat tri~n tu ban ehu nghia se "di th~ng" len ehu
nghia xii hQi. Nhung nuoe chua qua giai do",n phat t~i~n,
nay co th~ di len ehU nghia xii hi;>i sau khi dii "danh do de
qu6e vii phong kien" duoi s\1 liinh d",o eua Dang vo san vii
dUde tu tUdng Mac - Lenin diin duilng'.
. Voi nMn djnh tren, H6 Chi Minh dii eho thay tinh
chat chung eua cae quy lu~t phat tri~n xii hi;>i vii tinh dl[le
thu trong s\1 th~ hi~n cae quy lu ~t do 0 nhung qu6e gia el,l
th~, trong nhung dieu ki~n el,l th~.
DOl voi Vi~t Nam, himg nghin niim duoi aeh th6ng tri
tan bao eua ehe di;> phong kien, th\1C dan, nhieu khuynh
huon~ euu dan, euu nuoe dii du<;!e thi':! nghi~m nhung deu
khong dem I",i ket qua eu6i eung ma dan tQe khat khao d",t
dude. Chi co ehu nghia xii hQi moi la ngutln g6e eua t\1 do,
bi~h d~ng, bae ai, xoa b6 nhung bue tuilng dai ngan can
con nguili doiln ket, yeu thttdng nhau' . Con duilng di len
ehu nghia xii hQi eua nhan lo",i noi chung, eua Vi~t Nam
noi rieng vita la mQt tat yeu eua lieh si':!, vita dap ung du<;!c
1. Xem Ho Chi Minh: Toan t?P, Sdd, t.8, tr.293-294.
2. Xem Ho Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.1, tr.496.
96
khat v(,mg eua nhUng l\1e lu<;!ng tien bi;> xii hi;>i trong qua
trinh dau tranh t\1 gi:H phong minh.
c) M9t sri d!ic trl1ng Cd ban cua xii h9i xii h9i chU nghia
LiI xii h9i co ban ch at khac h~n cae xii hi;>i khae dii
ton t",i trong lieh si':!, xii hi;>i xii hQi ehu nghia co nhieu
dl[le trung, song, neu tiep e~n til nhung linh v\1e IOn eua
xii hi;>i, xii hi;>i xii hQi ehu nghia co mQt so' dl[le trung cd
ban sall:
Th(t nhift, ve' chinh trj: Xii h9i xii h9i chu nghfa la xii
h9i do nhan dan lam chu.
Xii hQi xii h9i ehu nghia truoe het la xii hQi do nhan
dan liIm ehil, nhan dan Iii ehu duoi S\1liinh d",o eua dang
eQng san tren nen tang lien minh eong - nong. Trong xii
hQi xii hi;>i ehu nghia, dia vi eao nhat Iii nhan dan. Nhil
nuoe Iii eua dan, do dan va vi dan. MQi quyen I<;!i, quyen
l\1e, quyen h",n thui;>e ve nhan dan va mQi ho",t dQng xay
d\1ng, b3.o v~ dilt nuoe, bao v~ ehe dQ xii hi;>i eung thui;>e ve
nhan dan.
Nhung tu tUdng cd ban eua Htl Chi Minh ve dl[le trung
ehinh tri trong xii hQi xii hQi ehu nghia khong chi eho thay
tinh nhan van eao ca eua Ho Chi Minh mil con eho thay
Nguili nh~n thuc rat sau siie ve sue m",nh, dia vi vii vai tro
eua nhan dan; ve s\1 thiing I<;!i eua ehu nghia xii hi;>i khi
Dang liinh dl),o d\1a VaG nhan dan, huy di;>ng du<;!e nhan
l\1e, tili h,re, tri l\1e eua nhan dan d~ dem I",i I<;!i ieh eho
nhan dan.
97
 Thu hai, ve' kinh te: Xii h(Ji xii h(Ji chU nghTa Ia xii h(Ji
c6 nen kinh te' phBt tri€n cao d1,1a tren I1,1C II1(1ng san xu.ft
hi~n dl,ii va che'd(J cong hilu ve' tl1Ii~u san xwrt chu ye'u.
Theo H6 Chi Minh, chu nghia xa hQi la che' dQ xa hQi
phat triEln cao hdn chu nghia tu ban nen xa hQi xa hQi chu
nghia phai co nen kinh te' phat triEln cao hdn nen kinh te'
cua xa hQi tit ban chu nghia, do la nen kinh te' d1,1a tren I1,1C
IU<:Jng san xuat hi~n d:;ti va che' dQ Sd huu tll li~u san xuat
tie'n bQ.
L1,1C IlI<:Jng san xuat hi~n d:;ti trong chu nghia xa hQi
biElu hi~n: Cong Cl,l lao dQng, phlldng ti~n lao dQng trong
qua trinh san xuat da "phat triEln diin de'n may moc, suc
di~n, suc nguyen ti:t"'. Quan h~ san xuat trong xa hQi xa
hoi chu nghia dll<:Jc H6 Chi Minh di~n d:;tt: Lay nM may,
xe li:ta, ngan hang, v.v. lam cua chung; Ja tllli~u san xuat
thuQc ve nhan dan'. Day la tll tlldng H6 Chi Minh ve che'
do cong huu tll li~u san xuat chu ye'u trong xa hQi xa hQi
chu nghia.
Thu ba, v{l wln hOa, dl,io duc va elie quan M xii h(Ji: Xii
h(Ji xii h(Ji chu nghTa c6 tl'inh d(J phat tridn cao ve'van h6a
va d1ilO duc, bao dam s1,1 cong bling, h(1p If tl'ong cac quan
h~ xii h(Ji.
Van hoa, d:;to duc thEl hi~n d tat ca cac Hnh v1,1c cua
ddi s6ng song trllac he't la d cac quan h~ xa hQi. 81,1 ph at
1. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.ll, tr.600.
2. Xem H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t .l0, tr.390.
98
triEln cao ve van hOa va d:;to duc cua xa hoi . xa hoi
. ch u'
nghia thEl hi~n: xa hQi khong con hi~n tll<:Jng nglldi hOc
IQt nglldi; con nglldi dll<:Jc tOn tr9ng, dll<:Jc bao dam dfli xi:t
cong bAng, binh d£ng va cac dan tQc doan ke't, gdn hO
voi nhau.
H6 Chi Minh cho rAng: Chi co chu nghia xa hOi mai
"chu y xem xet nhung l<:Ji feh ca nhan dung ddn va bao
dam cho no dll<:Jc thoa man"'; "chi a trong che' do xii hOi
chu nghia thi m6i nglldi mai co dieu ki~n dEl cM thi~n dbi
s6ng rieng cua minh, phat huy tinh cach rieng va Sd
trlldng rieng cua minh"'.
Chu nghia xii hQi la Cd Sd, la tien de dEl tie'n tai che'
dQ xii hQi hOa binh, doan ke't, am no, t1,1 do, h:;tnh phlic,
binh d£ng, bac ai, vi~c lam cho m9i nglldi va vi moi
nglldi; khOng con phan bi~t chung tQc, khong con gi ~o
thEl ngan can nhung nglldi lao dQng hiElu nhau va
thlldng yeu nhau'.
Chu nghia xii hQi bao dam tfnh cong bllng va h<:Jp Iy
trong cae quan h~ xii h9i. Do la xii h9i dem l:;ti quyen binh
dh g trllac philp lu(\t eho m9i cong dan; m9i cQng d6ng
ngt:ldi doan ke't chi). t cM tren cd Sd binh d£ng ve quyen Idi
va nghla Vl,l; ai cling phili lao dQng va ai cling co quyen lao
dQng', ai cling dll<:Jc hllang thanh qua lao dQng eua minh
1. 2. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.ll, tr.61O.
3. Xem H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.l, tr.496.
4. Xem H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.l2, tr.377.
99
tren nguyen t:1c lam nhiElu thi huang nhiElu, lam it thi
huang it, khong lam thi khong huang, tat nhien III tru 2. Tu' tu'dng H6 Chi Minh vI! xay dljng chu nghia
xii hoi dViet Nam -r "'~t..
. \II£LI
L< r '1' n" I
C! nL1.J\~ '. c t?c '~I) CW~L i'a. I ~' C10 ('\ U
nhung nglidi chua co kha nang lao d\ing ho(\c khong con . • c~ o
.- h '
khii nang lao d\ing'. a ) M \lC tleu c u nghia xii hpi aVi~t Nam -:/,\J? 01", VIo l

Thu ttl, vi!' chU thd xay dlfng chri nghia xii h(ii: Chri - M\lc tieu ve' chi!' dp chfnh t1'i: Phai xay dlfng dtlljc chi!'
nghia xii hpi Ia cong t1'inh t~p the' cria nhan dan dtlai slf do. dan ch ii . i tl,\.t
-t I'- j . •- .,...
ru: LI (elO .L
I
.
I\Q:\~l
....
CClt} cl~'1 so I"';.']
' IV"
~
I a 1
-,..1
0 co
Ch" d" , . h"l ,l eM, .k>c.'; , ~l<.ll')
Iiinh d,1O cria Dang Cpng san. e 9 dan chu trong mt,lc tieu cua chu nghia xii hOi
Tu xii h\ii chiem huu no I~ Mn xii h\ii tu ban chu a Vi~t Nam duqc Hil Chi Minh khAng djnh va giai thic~:
nghia, cu\ic dau tranh cua nglidi lao d\ing luon di~n l'a "Che d\i ta la che d\i dan chri. Tuc la nhan dan lam cM'" ,
ngay cang quyet li~t nh!i.m thu tieu che d\i nglidi bOc l\it "Nuoc ta la nuoc dan chu, dja vj cao nhat la dan, vi dan
ngudi. Trong che d\i xii h\ii chu nghia - che d\i cua nhan la chu"' .
dan, do nhan dan lam chu, l(li ich cua ca nhan g:1n liEln voi Khi kh£ng djnh "dan lam chu" va "dan la chu", Hil Chi
Iqi ich cua che d\i xii h\ii nen chinh nhan dan la chu th~, la Minh dii khAng djnh qUYEln Iqi va qUYEln hljln, trach nhi~m
h,1C luqng quyet dinh t6c d\i xay d\1ng va s\1 vilng mljlnh va dja vi cua nhan dan. Nglidi chi 1'0: Tat ca Iqi ich dElu vi
cua chu nghia xii Mi' . Trong s\1 nghi~p xay d\1ng nay, Hil dan , tat ca quyl!n hljln dElu cria dan, cong cU\ic d6i moi la
Chi Minh khAng dinh: "Coin co S\1liinh dljlo cua m\it dang t1'ach nhi~m cria dan, s\1 nghi~p bao v~ va xay d\1ng dflt
cach ml;lng chan chfnh cria giai cap cong nhan, toan tam nuoc la cong vi~c cua dan, cac cap chinh qUYEln do dan crt
toan y ph\lc V\I nhan dan. Chi co S\1liinh dljlo cua m\it dang 1'a, cac t6 chue doan th~ do dan to' chuc nell. Noi tom lai
biet v(\n d\illg m\it cach sang tljlO chu nghia Mac - Lenin quyen hanh va l\1c luqng deu ndi dan 3 . a • ,

VaG diElu ki~n Ct,l th~ cua nuoc minh thi moi co th~ dua
cach mljlng giai phong dan t\ic va cach mljlng xii h\ii chu
nghia den thanh cong"3.
1. Xem H6 Chi Minh: Tolin t~p, Sdd, t .1O, tr.390.
2. Xem H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.ll, tr.609-61O.
3. H6 Chi Minh : Tolin tQp, Sdd, t.15, tr.391.
100
- M\lC tiilu ve' kinh te: Phai xay dlfng dtlljc ne'n kinh te'
philt t1'ien cao gin b6 m~t thiet vai m\lc tieu ve' chfnh t1'i.
Khai quat mt,lc tieu VEl kinh te eua chu nghia xii h~i a
Vi~t Nam, Hil Chi Minh xac djnh: Day phai la nEln kinh te
1. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.13, tr.1O.
2. H6 Chi Minh: Tolin t~p, Sdd, t.7, tr.434.
3. Xem H6 Chi Minh : Tolin tpp, Sdd, t .6, tr.232.
101

ph at tri~n cao "voi cong nghi~p va nong nghi~p hi~n d",i"
khoa hoc va ky thu~t tien tien"\ la "mQt n~n kinh te
thuiin ~hilt, d\1a tren che di) sO huu toan dan va sO huu
t~p th~"2, M\lc tieu nay phai g:in b6 chi).t che voi m\lc tieu
vg chinh tri vi "Che di) kinh te va xa hi)i cua chUng ta
nh~m thuc hien d::iy du quy~n dan chu cua nhan dan, tren
cd sO ki~h tii
xii hQi chu nghla ngay cang ph at tri~n"3.
Theo Ngudi, "kinh te quoc doanh la hinh thuc sO huu cua
toan dan, n6 liinh d",o n~n kinh te quoc dan va Nha nuoc
phai biio dam cho n6 phat tri~n UU tien ... Kinh te ht;Jp tac
xii la hinh thuc sO huu t~p th~ cua nhan dan lao dQng;
Nha nuoc di).c bi~t khuyen khich, huong diin va giup da
cho n6 phat tri~n"'.
_ Muc tiilu vil' van hOa: Ph8.i xay dJ,tng dtf(lC niln van
hOa ma~g tfnh dan t(!c, kboa hqc, dl;li chUng va tie'p thu
tinb hoa van hOa cua nhiin lOI;li.
Ho Chi Minh cho r~ng, moi quan h~ giua van h6a
voi chinh tri va kinh te la moi quan h~ bi~n chung. Che
do chinh triO va kinh te cua xii hQi la n~n tiing va quyet
d;nh tinh chilt cua viin h6a; con van h6a g6p ph::in th\1C
hien muc tieu cua chinh tri va kinh teo N gUdi dii tUng
n6i: "X~ hQi the nao, van ngh~ the ily"'; "Muon tien len
chu nghla xii h(>i phai phat tri~n kinh te va van h6a. Vi
sao khong n6i phat tri~n van h6a va kinh te? T\lC ngu
1, 2, 3, 4. H6 Chi Minh: Toan ~p, Sdd, t.12, tr.372, 376, 373.
5. H6 Chi Minh: Toiw t?P, Sdd, t.9, tr.231.
102
ta c6 cau: C6 th\1C moi v\1c dut;Jc d",o; vi the kinh te phai
di truoc" I .
Vg vai tro cua vAn h6a, NgtJdi khhg dinh: ''Trinh d(>
van hOa cua nhan dan nang cao sil giup chung ta dily
m",nh cong cUQc khoi ph\lc kinh te, phat tri~n dan chu.
Nang cao trinh dQ vAn hoa cua nhan dan cling la m(>t vi~c
lam c::in thie't d~ xay d\1ng nuoc ta thanh m(>t nuoc hoa
binh, thong nhilt di)c l~p, dan chu va giau m",nh"2; n~n
vAn h6a phat tri~n la di~u ki~n cho nhan dan tien bQ3.
Theo NgtJdi, "d~ ph\lc V\I s\1 nghi~p cach ml1-ng xii hQi chu
nghia thi vAn h6a phai xii hQi chu nghla vg nQi dung va
dan tQc ve hinh thuc"', "Phiii tri~t d~ tily tru mQi di tich
thu(ic dia va anh huong no dich cua vAn h6a de' quoc. Dong
thdi, phat tri~n nhung truyen thong tOt d~p cua vAn h6a
dan t(ic va hilp th\l nhung cai moi cua vAn h6a tie'n b(i the'
gioi, d~ xay d\1ng m(it nen vAn h6a Vi~t Nam c6 tinh chfit
dan t(ic, khoa hQc va d",i chUng"'.
- M\lc tiilu vil' quan h~ xii h(Ji: Phai bao dam dan chU,
ding b~ng, van minh.
Theo H6 Chi Minh, voi tu cach lam chu, la chu cua dilt
nuoc, nhan dan phai lam tron nhi~m V\I cua ngtJdi chu d~
xay d\1ng chu nghia xii h(ii, trong d6 mQi ngtJdi deu c6
quyen lam vi~c; c6 quyen nghi ngdi; c6 quy~n hQc t~p; c6
1,4. H6 Chi Minh: Toan t?P, Sdd, t.12, tr.470, 471.
2. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.lD, tr.458·459.
3. Xem H6 Chi Minh: Toan t?P, Sdd, t.13, tr.191.
5. H6 Chi Minh: Toan t?P, Sdd, t .7, tr.40.
103
 quy~n t\l do than th€; c6 quy~n t\l do ngon lu:1.n, bao chi,
hi)i h9P, l:1.p hi)i, bi€u tinh; c6 quy~n t\I do tin ngtlang, thea
hoij.c khong thea mi)t ton giao nao; c6 quy~n bdu cit, ung
cit. Moi cong dan d~u binh dAng trtloc phap lu:1.t. Nha ntloc
dam bao quy~n t\l do dan chii cho cong dan, nhtlng nghiem
cam l<;Ii dVng cac quy~n t\l do dan chii d€ xam phlj.m de'n
l<;Ii ich ciia Nha ntloc, ciia nhan dan' .
Nhtl v:1.y, xii hi)i xii hi)i chii nghia rna nhan dan ta xay
d\lng la xii hi)i dan chii, cong bAng, van minh, ton tr9ng
con ng11di, chu y xem xet nhung l<;Ii ich ca nhan dung d~n
va bao dam cho n6 dtl<;lc thiia man d€ m6i ng11di c6 di~u
kien cai thien ddi s6ng rieng ciia minh, ph at huy tinh cach
ri~ng va se; trtldng rieng trong s\l hai hoa voi ddi s6ng
chung, l<;Ii ich chung ciia t:1.p th€.
b) Di)ng lI,te ella ehU nghfaxii hi)i ?J Vi~t Nam
D€ dl;lt dtl<;lC nhung mvc tieu ciia chii nghia xii hi)i, H5
Chi Minh cho rang, phai nh:1.n thuc, v:1.n dVng va phat huy
WI tlu cac di)ng l\1c. Trong ttl ttldng ciia Ngtldi, M th6ng
di)ng I\1C thuc dlly tien trinh cach mlj.ng xii hi)i chu nghia
rat phong phu, bao ham nhung di)ng l\1c ca trong qua khu,
hii'm tai va ttlClng lai; ca v~ v:1.t chat va tinh thdn, ni)i I\1C
va· ng~lj.i I\1C, v.v. d tat ca cac linh V\1c nhtl kinh te, chinh
tri, van h6a, khoa h9C, giao dvc, v.v .. Tat ca cac di)ng I\lC
d~u rat quan tr9ng va c6 m6i quan h~ bi~n chung voi nhau
nhtlng giu vai tro quyet dinh la ni)i I\1C dan ti)c, la nhan dan
nen d€ thuc diiy tien trinh cach mlj.ng xii hi)i chii nghia
""" (;> ,,(;0,\ .. 1<) 0&0 pl\iJ .('"\\ .f) L .on V\~ .£ p~" ;
1. Xe m H6 Chi Minh: T0&:ili}f" Sdd, t.12. tr.377 -378.
t " r.dl .k.."" ,de .,.~v,~fljJk.TO r _ r
104 +-
r <l
I(
• n 'oC1 lct
cd Il wt"n eua ku
phai bao dam l<!i feh eiia dan, dan ehii eiia dan, sue manh
doan ket toan dan. Trong ttl ttldng H5 Chi Minh, da; la
nhung di)ng l\1c hang ddu ciia chii nghia xii hoi.
ve'l<!i feh eiia dan, H5 Chi Minh quan tam den l<;Ii ich
cua ca ci)ng d5ng ng11di va l<;Ii ich ciia nhung con ng11di Cl,l
th€ vi Ng11di cho rAng, day la mi)t trong nhung di€m khac
nhau cd ban giua chii nghia xii hi)i voi nhung che di) xii hi)i
trtloc n6. Ng11di nh:1.n thay trong xii h9i xii h9i chu nghia
m6i ngtldi giu mi)t vi tri nhat dinh, d6ng g6p m(lt phdn
cong lao nhat dinh vi nhan dan lao d9ng dii thoat khiii
bdn cung, c6 cong iin vi~c lam, c6 CU9C s6ng am no, hlj.nh
phuc, nen ngay tit nhung ngay ddu xay d\lng che d9 xii
h9 i moi, Ngtldi dii dl).y: "vi~c gi c6 l<;Ii cho dan phai het suc
lam, vi~c gi c6 hl;li cho dan phiii het suc tranh"', "phai dij.t
quy~n l<;Ii dan len tren Mt thay"' .
ve' dan ehii, theo Hil Chi Minh, "dan chii la ciia quy
bau nhat cua nhan dan"3; "dia vi cao nhat la dan, vi dan
la chii". Voi ttl cach la nhung d9ng l\1c thUc diiy tien
trinh cach mlj.ng xii. h9i chu nghia, l<;Ii ich ciia dan va
dan chii ciia dan khong th€ tach rdi nhau.
Ve' sue m{lnh doan ket toan dan, H5 Chi Minh cho
rAng, day la I\1C Itl<;lng mlj.nh nhat trong tat cii cac I\lc
Itl<;lng va chu nghia xii hi)i chi c6 th€ xay d\1ng dtl<;lc voi s\1
giac ng9 ddy du cua nhiln dan v~ quy~n l<;Ii va quy~n hl;ln,
1, 2. H6 Chi Minh: Toim t~p, Sdd, tA, tr.51, 21.
3. H6 Chi Minh: Tonn t~p, Sdd, t.lD, trA57.
105
trach nhi~m va <4a vi dan chu cua minh; viii s1l lao d(\ng
sang t(lO cua hang ch\1c tri~u quil.n chung nhan dan I .
Trong ttl ttldng Hil Chi Minh, J{Ji fch cua dan, dan ch u
cua dan, doan ke't toan dan gin b6 h uu co vai nha u, 1a CO
so, tien de' cua nhau, t?O nen nhung d(Jng lr,tc m?nh me
nhii't trong hi! thOng nh ung d(Jng Jvc cua ch u nghfaxii h(Ji.
Song, nhung y~u til tren chi c6 th~ phat huy dtl<;lC suc
m(lnh cua minh thOng qua hO(lt d(\ng cua nhung c(\ng dilng
ngtldi va nhung con ngtldi Vi~t N am C\1 th~.
Ve' ho?t d(Jng cua nhung to' chuc, trtliic h~t la Dang
C(\ng san, Nha ntloc va cac til chuc chinh tri - xii h(\i
khac, trong d6 s1l liinh d(lo cua Dang C(\ng san giu vai tro
quy~t dinh. Theo Hil Chi Minh, Dang nhtl ngtloi clim lai,
ngtldi clim lai c6 vung thi thuy~n moi ch(l/. Dtloi s1l liinh
d(lo cua Dang, Nha ntloc la til chuc d(li di~n cho y chi va
quy~n l11C cua nhan dan, th1lC hi~n chuc nang quan ly xii
hoi d~ bi~n dtlong lili, chu trtlong cua Dang thanh hi~n
th1lc 3 • Cac til chuc chfnh tri - xii h(\i voi ttl cach la cac til
chuc qulin chung tuy c6 nhung nQi dung va phtlong thuc
hO(lt d(\ng khac nhau nhtlng Mu nhat quan v~ chinh tri
va ttl ttldng dtloi s1l liinh d(lo cua Dang, quan ly cua Nha
ntloc; hO(lt d(\ng vi l<;li fch cua cac thanh vien cua minh
trong s1l thilng nhat voi l<;li ich cua diin t(\c. Voi nhung
ci?ng dilng nay, Ngtloi cling luon nh:lc nM phai khOng
1. Xem H5 Chi Minh: Toim t~p, Sdd, t.ll, tr.93 .
2. Xem H5 Chi Minh: Toan t?P, Sdd, t.2, tr.289.
3. Xem H5 Chi Minh: ToAn t?P, Sdd, t .12, tr.370.
106
ngung neu cao canh giac, phai chilng c3. ke dich ben ngoai
tim cach pha hO(li thanh qua cua cach m(lng va phai
chilng ca ke <4ch ben trong la chu nghia ca nhan; chilng
ttl ttldng "lam quan cach m(lng"l.
Ve' con ngl1di Vii!t Nam, Hil Chi Minh kh~ng dinh:
''Muiln xay d1lng chu nghia xii hi?i, trtloc h~t clin co nh~ng
con nglidi xii h(Ji chu nghfa"'. D6 la "nhung con ngl1di cUa
chu nghfaxii h(Ji, co tl1 tl10ng va tiic phong xii hOi chu
nghfa'~. Trong bai n6i chuy~n t(li Hi?i nghi hili dtlil~g can
bi? liinh d(lo cac cap to an mi~n B:lc do Ban Bi thtl Trung
tlong Dang tri~u t~p til ngay 13 Mn ngay 2113/1961
Hil Chi Minh giai thfch rat chi ti~t, C\1 th~ v~ ttt tttdng, ta~
phong xii hQi chu nghia, Ngttoi khai quat: Nhung ttt ttldng
va tac phong moi rna m6i ngttoi clin hili dtlilng cho minh la:
Co y thuc lam chU nha nttoc, co tinh thlin t~p th~ xii h6i
chu nghia va ttl ttldng "minh vi mQi ngtlOi, mQi ngtloi ~i
minh"; c6 quan di~m "tat c3. ph\1C V\1 san xwlt"; co y thuc
clin. ki~m xay d1lng ntloc nha; c6 tinh thlin ti~n nhanh ,
tien ffi/ilnh, ti~n vung cMc len chii nghia xii hQi va phiii
chilng l/ili nhung ttt ttldng, tac phong xau la: Chii nghia
ca nhan; quan lieu, m~nh l~nh; tham 6, liing phi; bao
thii, r\1t re' .
Nhtt v~y, cUng voi vi~c xac <4nh va <4nh htlong phat huy
suc m/ilnh nhung dQng l1lc cua chii nghia xii hi?i, d6i voi
1. H5 Chi Minh: Toim t?P, Sdd, t .lO, tr.572 .
2, 3. H5 Chi Minh: Toan t?P, Sdd, t.13, tr. 66.
4. Xem H5 Chi Minh: Toan t?P, Sdd, t.l3, tr.65-72.
107

cac cQng diing ngudi va voi nhung con ngl1di Vi~t Nam Cli-
th~, Hii Chi Minh luon nhitc nhi'J ph3.i ngan ch~n, IO<li tru
nhung hlC dm cila nhung dQng I\lC nay. Nhin chung, trong
cach m<lng xii hQi chil nghia, quan di~m "xay" di doi voi
"chflng" ding la mQt trong nhung quan di~m xuyen suflt tI1
tI1i'Jng Hii Chi Minh, la mQt trong nhung net d~c sitc cila tI1
tui'Jng Hii Chi Minh.
3. Tti ttidng H6 Chi Minh v~ thoi ky qua d(llin
chu nghia xii h(li dVi~t Nam
a) TInh chf{t, d<lc die'm va nhi(lm V\l cua thili ky qua dQ
_ TInh chift cua thili ky qua de?: Day la thifi ky cai bien
sau sic nhii't nhung phuc t{lP, lau dai, kh6 khiln, gian khiJ'.
Theo Hii Chi Minh, thdi ky qua dQ len chU nghia xii hQi
i'J Vi~t Nam la thdi ky eiii bi~n xii hQi cli thilnh xii hQi moi -
mQt xii hQi chua tUng co trong lich sit dan tQc tao Thdi ky
dan tQc ta phai thay dlli tri~t d~ nhung n~p sflng, th6i quen,
y ngh; va thilnh kifi'n co gflc r~ sau xa hang ngan nam; ph3.i
xoa bO giai dlp bOc IQt; ph3.i bi~n mQt nuoc Mt nat, c\lc khll
thanh mQt nuOc van bOa cao va ddi sflng tudi vui h<lnh phuc
trong digu ki~n nuoc ta la mQt nuoc nong nghi~p l:;Ic hij,u,
moi thoat khOi ach th\lC dan, phong kifi'n nen no la cong
cU9 C bien dlli sau sitc nhat, kho khan nhat, thij,m chi con
kh6 khan, phUc t<lP hdn cii vi~c d:'mh gi~c' , vi vij,y, ti~n len
1. Xem H6 Chi Minh : Toiln t~p, Sdd, t.11, tr.91-92.
108
chil nghia xii h9i khong th~ m9t sam m9t chigu, khong th~
lam mau dU<;1e ma phai lam dil.n dil.n'.
- D<lc die'm cua thili ky qua dQ: D<lc die'm ltIn nhii't cua
thili ky qua dQ d Vi(lt Nam la tit mQt mlOc nong nghi(lp l{lc
h(lU tien thiing len chu nghfaxii hQi, khOng trai qua giai
dO{ln phat tden tli ban chu nghfa .
Buoc vao thdi ky qua d9, Vi~t Nam cling co nhung d~e
di~m giflng nhu d~c di~m cila cac nuoc khac khi buoc vao
thdi nay nhu s\l t6n t<li dan xen giua cac yeu tfl cila xii hoi
cli ben c<lnh nhung yeu tfl cila xii hQi moi tri'm tat ca cac
Hnh vl,tc cila ddi sflng; la giai dO<ln dil.u, khi cac yeu tfl
cila xii h9i cli con Cli-m I<li thanh m9t the Il,te thi co khi
no con chien thitng nhung yeu tfl cila xii hoi moi vua
xuat hi~n, v.v.; song, tU thuc te cila xii hoi Viet Nam H6
• • • 1
Chi Minh nhil.n thay "d<lc die'm to nhf{t cua ta tl'ong thili
ky qua dQ la tu m9t nuoc nong nghi~p I<lc hij,u tien thiing
len chil nghia xii h9i khong phai kinh qua giai dO<ln phat
tri~n tu ban chil nghia"' . Cung voi nhung dlic di~m khac
va mt).c tieu cila chil nghia xii hQi, dlic di~m nay quy dinh
nhi~m VI!- eila dan t9c ta trong thdi ky qua d9.
Nhi(lm V\l cua thili ky qua dQ: Da'u tranh cai t{lO, x6a
bii tan Uch cua che'dQ xii hQi cii, xay dl/.ng cae ye'u to' moi
phil ht;Jp voi quy lu{lt tien len chu nghfaxii hOi tl'en ta't ca
cac Ifnh Vl/.c cua dili song, tl'ong d6:
1. Xem HoChi Minh: Toiln t~p, Sdd, t.10, tr.390.
2. Ho Chi Minh: Toiln ~p, Sdd, t.12, tr.411.
109
 W chinh tri, phai xay dl!Ilg duc;Je eM dQ dan ehu vi
d' la ban ehfft eua ehu nghia xa hQi. Mu6n xay d\lng duc;Je
ay ., . ~ ";.,,,
ehe dQ dan ehu, thea H5 Chi Minh, phal e,h~ng tat ea, cae
bi~u hi~n eua ehu nghia ea nhan, truoe het d trong Dang,
trong bi) may ehinh quyen tit eitp cd s~ de'n Trung ~dn~
d5ng thoi phai b5i duiing, giao d\le de nhan dan co trl
thue co nang I\le lam ehu ehe di) xa hQi I.
~e' kinh te; trong b6i eanh nen kinh te eua nuoe ta con
' ' n ky- thuiit
ngh eo na , .
lac hau H5 Chi Minh xae dinh nhi~m
. .' I ., . ... .
V\l quan trQng nhitt eua thoi ky qua di) la phal cal tfl:~ ne~
· h te'" ell , xay dung
k In . nen kinh te moi co eong nghl\lp
, ., va
nong nghi~p hi~n dfl:i. Day la qua trinh xay d\lng nen tang
vat ehitt va ky thui).t eua ehu nghia xa hQi. Giua eai tfl:O va
X~y dung thi xay d\lng la nhi~m V\l ehu eh6t va lau dai va
phai iuon g~n voi vi~e th\le hi~n di\.y du quyen lam ehu
eua nhan dan. .
W van h6a, phai tri~t d~ t~y trit mQi di tich thuQe dla
va anh huang no dieh eua van hoa de' qu6e; d5ng thdi, phat
tri~n nhung truyen th6ng t6t d\lp eua van hoa dan ti)e v~
hffp th\l nhung eai moi eua van h6a tien bi) tren t,he ~oi ~e
xay d\lng mi)t nen van h6a Vi~t Nam co tinh chat dan tQc,
khoa hQe va dfl:i chung".
W cae quan M xii phai thay dili tri~t d~ nhung
Mi,
quan M ell da tra tMnh thoi quen trong 16i s6ng, nep s,6n g
eua con ng\toi; xay d\lng duc;Je mi)t xa hQi dan chu, cong bang,
1. Xern H5 Chi Minh: To1ln t~p, Sdd, t.4, tr.40-4l.
2. Xern H5 Chi Minh: Toa.n t~p, Sdd, t .7, tr.40.
110
van minh, ton trQng con ng\toi, ehu y xem xet nhung lc;Ji
ieh ea nhan dung d~n va bao dam cho no duc;Jc thoa man
d~ mlii nguoi co dieu ki~n cai thi~n doi s6ng rieng eua
minh, phat huy tinh caeh rieng va so truong rieng eua
minh trong s\l Mi hoa voi doi s6ng chung, voi lc;Ji ich
chung eua ti).p th~l.
b) Mi}t si'/ nguyen tic xay dJ!ng chu nghfaxii hi}i trang
thiJi kj qua di}
,,' Xae dinh xay d\lng ehu nghia xa hi)i la qua trinh sau
s~c nhung phUe tfl:P, lau dai, kho khan, gian kh6, doi hoi
tinh nang di)ng, sang tfl:O, song, thea H5 Chi Minh, tinh
nang dQng, sang tfl:O ffy phai tuan thu nhieu nguyen t~c,
dola:
Thl1 nhf{t, mt;li tl1 tl1dng, hilnh di}ng phai dl1(fC thl!C
hi~n tren nen tang chu nghfa Mac - Lenin.
H5 Chi Minh quan ni~m, ehu nghia Mac - Lenin la
khoa hQc ve each mfl:ng cua qui\.n chung hi ap hUe va hoc IQt;
la khoa hQe ve s\l th~ng lc;Ji eua eM nghia xii hi)i atat ca cac
nuoe; khoa hQe ve xay dl!Ilg ehu nghia eQng san' nen thea
Ng\toi, eUQc each mfl:ng rna giai cffp eong nhan th\lC hi~n chi
co th~ dfl:t dUc;Je thanh t\lu tren cd sO trung thanh sil.t da voi
nhung nguyen til.e eua chu nghia Mac - Lenin'. Chinh vi
vi).y Ng\toi luon nhil.e nha, khuyen khich, di)ng vien mQi
ng\toi phai khong ngltng "hQc ti).p Ii).p truong, quan di~m va
1,2,3. Xem H5 Chi Minh: Toa.n ~p, Sdd, t.ll, tr.92, 96,159-160.
111
phudng phap cua chu nghia Mac - Umin"l, phB.i "C\l th~ hoa
chu nghia Mac - Lenin cho thich hc;Jp voi dieu ki~n holm
canh tUng hie va tung ndi"2.
ThU hai, phHi giit rung d(Jc l~p diin t(Jc.
Til do cho dong bao, dQc Ii!.p cho T6 quoc la m\lC dich
cua Ho Chi Minh khi ra di tim dUdng cuu nuOc. Khi nuoc
. Nam Dan chu Cong
Viet . hoa ra ddi, Ngltdi da kh:1ng djnh:
"Toan th~ dan Vi~t Nam quyet dem tat cii tinh thlin va h,tc
IUc;Jng, tinh m~nh va cua cai d~ giu vi'tng quyen t1,i do va
dQc Ii!.p ay"3. Ngay cii dieu mong muon cuoi cung cua
Ngltdi trong Di chllc cling la dfit nuoc "thong nhat, dQc Ii!.p,
dan chu va giau m,mh"" vi trong tu tui'!ng cua Ngltdi, dOi
voi mQt dan tQc thi "Khong co gi quy hdn dQc Ii!.p, tl,i
do"'. DQc Ii!.p dan tQc la m\lC tieu truoc het cua moi dan
tQc; con di[tt trong moi quan h~ voi chu nghia xii hQi thi
dQc Ii!.p dan tQc la dieu ki~n tien quyet d~ th1,iC hi~n chu
nghia xii hQi va chu nghia xii hQi la cd si'! bao dam vung
ehiie cho di)c Ii!.p dan tQc tntdng ton voi dliy du y nghia
chan chinh cua no .
Thu ba, phai doan ke't, h9c t~p kinh nghi~m cua cac
mlOc anh em.
Xac djnh "Cach m,mg Vi~t Nam la mQt bQ phi!.n
cua 11,ic lilc;Jng hoa binh dan chu, xii hQi chu nghia tren
Ho
1, 2. Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.11 , tr.95.
3.Ho Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.4, tr.3.
Ho
4, 5. Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.15, tr.624, 130.
112
the gioi"t, H6 Chi Minh quan ni~m "SI! doiin kilt giua 11,iC
IUc;Jng cac nuoc xa hQi chu nghia va s1,i doan kilt nhat tri
giua cac dang cQng san va cong nhan tat cii cae nuoc co y
nghia quan trc;mg bi!.c nha't"2. Trong sl,i doan ket nay, cach
m,mg Vi~t Nam phai hQc ti!.p kinh nghi~m cua cac nuoc
anh em song khong duc;Jc ap di[tt nhung kinh nghi~m ay
mQt cach may moc rna phai vi!.n d\lng no mQt cach sang
tIilO' . Mi[tc du dimh gia rat cao thanh tl,iu xay d1,ing chu
nghia xii hi)i i'! Lien XO, song Ho Chi Minh kh:1ng c4nh: "Ta
khong th~ giong Lien XO, vi Lien Xo co phong t\lC ti!.p quan
khac, co Ijch stt dja Iy khac .. . ta co th~ di con dUdng khac
d~ tien len chu nghia xii h9i"'.
Th u tli, xiiy phai di d6i vai chOng.
Theo Ho Chi Minh, muon dlilt duc;JC va giu dude thanh
qua cua cach mlilng thi cung voi vi~c xay d1,ing cac ]jnh Vl,ic
cua ddi song xii hQi phiii chong llili mQi hinh thuc cua cac
the ll,iC can tri'!, pha hOlili sl,i ph at tri~n cua cach m,mg.
Ngltdi di.n di[tn: "DOl voi ke djch, nguai cQng san phai
luon luon tinh tao, giu vi'tng Ii!.p trudng, quyet khOng duc;Jc
vi hoan canh hoa binh rna mat canh giac. Phai luon sdn
sang di!.p tan mQi am muu di)c ac cua ke djch, bao v~
nhung thanh qua cua cach mlilng, bao v~ lao dQng hoa binh
1,2. Ho Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.12, tr.674, 675.
3. Xern Ho Chi Minh: Tolln t~p, Sdd, t.ll, tr.92.
4. Ho Chi Minh: Tolln ~p, Sdd, t.l0, tr.391.
113

ella nhan dan"" Phai ch6ng l;;ti "can b~nh": "Nghe nhung
Idi binh lul).n khong dung, ciing lam thinh, khong bi~n
bac ... Ai n6i sao, ai lam gi ciing mi).c k~"2. D6i voi tan du
ella xa hQi cii "phai thay d5i tri~t d~ nhung ne'p s6ng, th6i
quen, y nghi va thanh kie'n c6 g6c r€! sau xa hang ngan
nam"a. D6i voi moi ngltdi, phai danh thllng ke c4ch ben
trong la Chll nghia ca nhan bai Chll nghia ca nhan nhu mQt
thu vi trling dQc h;;ti, san sinh ra b~nh tham lam, b~nh
kieu ngll-o, b~nh hao danh, b~nh vo t5 chuc, vo ky lul).t, v.v. -
nhung thu b~nh khOng chi lam h;;ti cho ngltdi d6 rna con
lam h;;ti Mn nhan dan, Mn til chuc dang'.
III- TV TVONG HO CHi MINH vE MOl QUAN H~
GIUA DOC W DAN TOC vA CHI) NGHiA xA HOI
1. DQc l~p dan tQc Iii. cd sd, ti~n d~ d~ tien len
Chll nghia xii. hQi
Vl).n d~ng mi)t cach sang tll-o ly lul).n cach m;;tng khong
ngitng clla Chll nghia Mac - Lenin trong di€u ki~n clla
cach m;;tng Vi~t Nam, trong Chiinh clidng vl1n tilt eua
Dang (niim 1930) , Ho Chi Minh khhg dinh phuong huong
chie'n lu<iC clla cach mll-ng mt& ta la: ''lam tu san dan quy€n
1. H5 Chi Minh: Toim t~p, Sdd, t.1 3, tr.68.
2. H5 Chi Minh: Toim t~p, Sdd, l.5, tr.298.
3. H5 Chi Minh: Toiw t~p, Sdd, t .11, tr.92.
4. Xem H5 Chi Minh: Toan ~p, Sdd, t.5, lr.294-296.
114
cach m;;tng va thil dia cach m;;tng d~ di toi xii hi)i cQng
sa n"'. Nhu Vl).y, giai ph6ng dan tQc, gianh dQc ll).p dan tQc
se la m~c tieu dil.u tien clla cach m;;tng, la co sa,ti~n d€
cho m~c tieu tie'p thea - chu nghia xii. hQi va chu nghia
cQng san.
Trong tlt tuang Ho Chi Minh, dQc ll).p dan tQc bao gom
ca nQi dung dan tQc va dan chu; dQc ll).p phai g~n Mn voi
th6ng nhA't, chu quy€n va toan vl)n liinh th5 va hon nua
dQc ll).p dan tQc ciing phai g~n li€n voi tl,1 do, com no, ao
A'm, hll-nh phuc cho nhan dan. Vl).y nen khi neu !en m~c
tieu giiii ph6ng dan tQc, Ngltdi ciing dii. dinh huong Mn
m~c tieu chu nghia xii hoi.
Khi d€ cao m~c tieu dQc ll).p dan tQc, Ho Chi Minh
khOng coi d6 la m~c tieu cu6i cling cua cach mll-ng, rna la
tiiin dii cho mQt cUQc cach mll-ng tie'p thea - cach mll-ng xii.
hi)i chu nghia. Vi Vl).y, cach m;;tng dan tQc dan chu nhan
dan cang sau s~c , tri~t d~ thi cang t;;tO ra nhung ti~n dii
thul).n l<!i, suc m;;tnh to IOn cho cach mll-ng xii hQi chu
a
nghia. Cach mll-ng giai phOng dan ti)c Vi~t Nam dii dUdC
Ho Chi Minh kh~ng dinh la con dUdng cach m;;tng vo sa~,
vi vf!.y ban than cui)c cach m;;tng nay ngay tit dAu dii
mang tinh dinh huong xii hQi chu nghia. DQc If!.p dan tQc
vi Vl).y khOng nhung Iii. tiiin dii mii. con Iii. nguon suc manh
to IOn cho cach m;;tng xii hQi chu nghia.
Tu tltang tren cua Ho Chi Minh la dung d~n va sang
t;;tO vi khong chi dap ung du<!c yeu cllu khach quan, Cll th~
1. H5 Chi Minh: TOlin t~p, Sdd, l .3, tr.1.
115
cua cach m(lng Vi~t Nam ma con phil hqp voi quy lu:l.t
phat tri~n cua thdi d(li.
2. Chu nghia xii hQi lit di~u ki~n M bi'lo dam n~n
dQc l~p dan tQc vung chAc
Chu nghia xii hQi la xu the Hit yeu cua thdi d(li va phil
hqp voi lqi ich cua nhiin dan Vi~t Nam. Vi V:l.y, cach m(lng
giai ph6ng dan tQc d Vi~t Nam phai mang tinh dinh huong
xii hQi chU nghia thl moi gianh duc,Jc thl1ng lqi hoan to an
va tri~t d~. Nam 1960, Ngudi kh~ng dinh: "chi c6 chu
nghia xii hQi, chu nghia cQng san moi giai ph6ng duqc cac
dan tQc bi ap buc va nhung ngttdi lao dQng trEm the gioi
khiii ach no WI. Theo H6 Chi Minh, chu nghia xii hQi d
Vi~t Nam truoc het la mQt che dQ dan chU, do nhiin dan
lam chu, duoi s\1lii.nh d(lo cua Dang CQng san. Che dQ dan
chu th~ hi~n trong tat ca mQi m~t cua ddi song xii hQi va
duqc th~ che h6a b~ng phiip lu~t, day la di~u ki~n quan
trQng nhilt d~ bao dam n~n dQc l:l.p dan tQc, t(lO ra n~n
tang y thuc xii hQi bao v~ chu quy~n dan tQc, kien quyet
dilu tranh chong l(li mQi am muu thOn tinh, de dQa n~n
dQc l:l.p, t\1 do cua dan tQc.
Chu nghia xii. hQi, thea H6 Chi Minh, la mQt xii. hQi tot
d~p, khong con che dQ ap hUc b6c lQt. D6 la mQt xii hQi
blnh dhg, cong b~ng va hqp ly: lam nhi~u hudng nhi~u,
lam it hudng it, khong lam khOng hudng, bao dam phUc lqi
xii hQi cho ngttdi gia, tre em va nhung ngltdi con kh6 khan
1. H6 Chi Minh: Toan t~p. Sdd, t.12, tr.563.
116
trong cui)c song; mQi ngttdi d~u c6 di~u ki~n d~ phat tri~n
n~u nhau. D6 la mi)t xii hi)i c6 n~n kinh te phiit tri~n cao
g~~ l!.~n voi s\1 ph at tri~n eua khoa hQc ky thu~t, bao da~
ddl song v~t chat va tinh thlln cho nhan dan, la mi)t xii. hoi
c6 s\1 phiit tri~n eao v~ d(lo duc va van h6a .. ., bOa blnh hu~
nghj, lam b(ln voi tat ca cac nuoc dan chu trEm the giOi.
Nhu V:l.y, thea H6 Chi Minh, xay d\1ng chu nghia xii.
hi)i la xay d\1ng cd sd cho ph at tri~n ella dilt nuoc tren tilt
ca. cac Hnh V\1c. Chu nghia xii. hQi c6 kha nang lam cho dilt
nuoe phiit tri~n m(lnh me, se t(lO n~n tang vUng chl1c d~
bao v~ n~n di)c l:l.p dan tQc va hdn the nua, se la mot ta m
gUdng cho cac quoe gia tren the gioi, nhat la cac q~OC gia
moi gianh duqe d{lc l ~ p dflll t{lc dang djnh huong xii. hOi
ehU nghia. Chu nghia xii. h{li hi~n th\1C ding se g6p phli'n
h(ln che nhung cu{lc chien tranh phi nghia, hilo ve dude
n~n bOa blnh tren the' gioi. . .
3. Di~u ki~n di bi'lo dam dQc l~p dan tQc gAn li~n
voi chu nghia xii hQi
M(Jt l a, phai bao dam vai tro liinh d(lo tuy~t dOi cua
Dang C{lng san trong suot tien trlnh cach m(lng. Khong c6
S\11iinh d(lo eua Dang thi cacr. m(lng Vi~t Nam khong th~
di thea con dUdng cach m(lng vo san va khong th~ giimh
duqc di)c l:l.p dan t{lc. Theo H6 Chi Minh , eang phiii cung
co, tang cudng vai tro liinh d(lo cua Dang, neu khOng Dang
Sil, danh mat vai tro liinh d(lo va chu nghia xii h{li sil S\lP
do, tan rii.
117

Hai la, phai cung c6 va tang cuCJng kho'i. dl1-i doan ke't
dan tQc rna n~n tang la kh6i lien minh cong - nong, vi thee
N gI1CJi, dl1-i doan ke't dan tQc la viln d~ c6 y nghla chie'n
luqc, quye't dinh sl;l thlinh cong cua cach ml1-ng.
Ba la , ph8.i dorm ke't, gAn b6 chi),t cM voi cach ml1-ng the'
gioi. Doan ke't qu6c til, thee Hil Chi Minh, la d~ tl1-0 ra mQt
suc ml1-nh to IOn cho cach ml1-ng va ciing d~ g6p ph!l.n chung
cho n~n hoa binh, dQc Il),p, dan chu va chu nghla xii hQi tren
the' gioi.
Ba di~u ki~n tren phai duqc bao dam , gAn b6 chi),t cM
voi nhau d~ g6p ph!l.n bao v~ n~n dQc Il),p dan tQc va chu
nghia xii hQi.
IV- VAN Dl,TNG TIT TITONG H6 CHi MINH
vE DOC LAP DAN TOC GAN LIEN VOl CHU NGHlA
xA HOI TRONG sV NGHI~P CACH MANG VI~T NAM
GIAl DOAN Hl~N NAY
1. Kien djnh mve tieu va con ddong each m~ng
mit. HI> Chi Minh dii xae djnh
Tie'n toi chu nghla xii hQi va chu nghla cQng san la qua
trinh hqp quy lul),t, phu hqp voi khat vQng cua nhan dan
Vi~t Nam , la sl;lll;la chQn dung dAn cua Hil Chi Minh va sl;l
kh~ng dinh cua Dang CQng san Vi~t Nam. Xuilt phat til
bo'i. canh trong nuoc va qu6c til, D:).i hQi d:).i bi~u toan qu6c
I!l.n thu VII cua Dang dii thOng qua Cl1dng lfnh xay df!I1g
da't nl1ae trong thiJi ky qua d(i len ehu nghfaxii h(ii. De'n
118
D:).i hQi Xl, Cuong Hnh duqc b6 sung va phat tri~n . Tron
Cuong I~nh,til thl;lC ti~n
phong phu cua cach m:).ng Vi~~
Na~, Dang dii rut ra nhung bai hQc rna diiu tien la phai
"nam vilng ng(ln eil d(ic l?p dan t(ie va ehu nghfaxii hOi -
ngQn cCJ Quang vinh rna Chu tich Hil Chi Minh dii trao 'Iai
cho the' h~ hom nay va cac the' h~ mai sau"'. Cuong H~h
ciing
~ xac dinh nhftng di!.c trung co ban cua xii hoi
. xii ho'
.1
chu nghla rna nhan dan ta xay dl;lng, nhftng m6i quan be
co ban rna nhii.n dan ta ph8.i giai quye't tr~ng giai doa~
h~~n nay d~ tUng buoc hi~n thl;lC h6a nhftng dl;lc trung ~o
ban d6. Sl;I th6ng nhilt gifta Hnh kien dinh va d6i moi,
khoa hQc va cach m:).ng, tri tu~ va tinh cam, hien tai va
tuong lai cua Cuong Hnh la dinh huong cho ci
da~ toc
thl;lc hi~n m\lC tieu va con dUCJng cach m:).ng rna Hil Chi
. .
Minh dii xac dinh
2. Phat huy sue m~nh dan ehu xii hi,li ehu nghia
Ph8t huy sue m<lnh dan ehu xii h(ii ehu nghfa la phat
huy suc m:).nh ban chilt uu vi~t cua che' dQ xii hoi xii hoi
chu nghta; bao dam tilt ca quy~n Il;IC nha nuoc ~huoc ~~
nhan dan; la dan chu phai duqc thl;lc hi~n diiy du, nghiem
tuc tren tat ca cac Hnh Vl;Ic cua dCJi s6ng d~ nhan dan tham
gia vao tilt ca
cac khau cua qua trinh dua ra nhftng qu e't
dinh lien quan de'n Iqi ich cua nhii.n dan thee Phu:ng
cham "dan bie't , dan ban, dan lam, dan ki~m tra".
_, 1. .Dan g Ci)ng san Vi~t Nam: V~n ki~n D~i h{ji d~i biifu toan
quae Jan thu XI, Sdd, tr.65.
119
 Phat huy suc m~nh diin chU. xii hQi chu nghla khOng
tach riJi qua trinh hOlm thi~n h~ tho'ng phap lu~t, ton
t r 9n g, bao dam, bao v~ quygn con ngl1iJi, quygn va nghla
Y\l cong dan theo tinh thil.n cua Hien phap hi~n Mnh.
Phat huy suc m~nh dan chi! xii hQi chu nghla di doi
voi tiing cl1iJng phap che, dg cao trach nhi~m cong dan va
d~o duc xii hQi, phil phan nhllng bi~u hi~n dan chu cl!c
doan, dan chu hinh thuc va xi':! ly nghiem minh nhung
hanh vi l<;Ji d\mg dan chu lam milt an ninh chinh tri, tr~t
. ciing nhl1 tilt ca nhilng Mnh vi vi ph~m
tl1. an toan xii hoi
quygn dan va quygn lam chu cua nhan dan'.
3. Cung co, ki~n toim, phat huy sue m~nh va
hi~u qua ho~t di)ng eua toan bi) h~ thong ehinh tri
Dij.c di~m cua h~ tho'ng chinh tri d Vi~t Nam la tinh
nhilt nguyen va tinh tho'ng nhilt: Nhilt nguyen vg chinh
tri vg til chuc, vg tl1 tUdng; tho'ng nhilt duoi sl! liinh d~o
c~~ Dang CQng san Vi~t Nam, tho'ng nhilt vg ml,lc tieu
chinh trio Cac til chUc trong h~ tho'ng chinh tri d Vi~t Nam
co tinh chilt, vi tri, vai tro, chuc nang, nhi~m Vl,l, phudng
thuc ho~t dQng khac nhau nhl1ng g:1n bo m~t thiet voi
nhau t~o nen mQt th~ tho'ng nhilt, phat huy suc m~nh d~
xay dl!ng va bao v~ Til quo'c xii hQi chu nghla , bao dam dan
chu dU<;Jc thl!C hi~n tren tilt ca cac Hnh V\!c. Nhan dan thl!C
hi~n quygn lam chu thong qua ho~t dQng cua Nha nI1OC,
1. Xem Dimg CQng san Vi~t Nam: VAn ki~n D~i h(>i d~i bie'u
toan quae Jiin thI1 XII, Sdd, tr.36-39.
120
cua ca h~ tho'ng chinh trj va cac hinh thuc dan chu truc
tiep, dan chu dai ..
. dien .
Nhu v~y, cung co', ki~n toan, phat huy suc manh va
hi~u qua ho~t dQng cua toan bQ h~ tho'ng chinh t~i thuc
chilt la M ngn dan chu xii hQi chu nghla dUdc . hie~
. thl1c' .,
quygn lam chu cua nhlin dan dU<;Jc phat huy diiy du.
4. Dau tranh chong nhii'ng bi~u hi~n suy tholli v~
hi tlidng ehinh tri, d~o due, loi song va "hi dilin
bien", "tl! ehuy~n hoa" trong ni)i bi) .
Dang dii liinh d~o nhan dan Vi~t Nam thu dU<;Jc nhigu
tMnh tl!u vi d~i trong cach m~ng dan tQc dan chu nhan
dan, trong cac cUQc chien tranh bao v~ T6 quo'c va trong
sl! nghi~p dili moi. Song, chi trong mQt thai gian rilt
ng:1n, tinh tr~ng suy thoai vg tu tUdng chinh tri. 'dao.
duc ,
lo'i so'ng cua mQt bi? ph~n khong nho can bQ, dang vien dii
xuilt hi~n va trd nen nghiem tr9ng. Neu khong ngan
chij.n, dfiy liii kip thai thi tinh tr~ng suy thoai nay "chi la
mQt buoc ngh, thij.m chi rilt ng:1n, nguy hi~m khon
luiJng ... la mQt nguy cd trl!C tiep de dqa sl! t6n vong cua
Dang va che d{>"'.
Vij.n dl,lng tu tUdng H6 Chi Minh vg di?c l~p dan t(lc va
chu nghla xii h{>i trong giai do~n hi~n nay la phai tich cuc
thl,lC hi~n co hi~u qu a cac nghj quyet cua Dang, trong do
1. Xem Dang CQng sa n Vi~t Nam: Vlln ki~n H(>i nghi Ja'n thI1 til
Ban Chi;'p hanh Trung lIong kh6a XII. Van phOng Trung \lOng
Dang, HiI NQi, 2016, tr.23.
121
cac nghi quye't v~ xay dl!ng Dang giu vi tri rat quan trQng,
vi xay dl!ng Dang la nhi¢m vv then Ch(,t trong sl! nghi¢p
d6i moi.
H6 Chi Minh chua SU d\lng nh11ng khiti ni¢m nhu "suy
thoai" v~ tu tuang chinh tri, d!,lo duc, loi song, "tl! di~n
bie'n", "tl! chuy~n hoa", nhung Ngttoi dii d~ ci).p de'n nhi~u Chuang 4
.bi~u
"can benh" . hien cua no va dii canh bao v~ tac hai . cua
-' TU', TU'ONG HO CHi MINH
nhung "can b¢nh" nay. Tang cl1iJng xay dI!ng, chlnh diJ'n VE DANG CQNG sAN VIET NAM
Dang; ngan cMn, day 1iii sI! suy thoai ve' til tl10ng ehfnh vA NHA NU'OC CVA NHAN DAN
tri, d{1O due, 161 s6ng, "tI! dMn bie'n ", "tI! ch uyin bOa" trong - -
DO NHAN DAN, vi NHAN DAN
,
n(Ji b(J la nhung hanh d(\ng C\l th~, di).t trong boi canh C\l
th~ rna Dang tie'p t\lc thl!C hi¢n tu tuang H6 Chi Minh d~
Dang xung dang la Dang cltm quy~n , thl!C hi¢n du<!C AMT,JCTIEU
nhi¢m vv cua Dang cltm quy~n trong sl! nghi¢p xay dl!ng
dat nudc vi m\lc tieu dan giau, nudc m!,lnh, dan chu, cong 1. VEl kien thiic: Trang bi cho sinh vien kie'n thuc Cd
b~ng, van minh, d~ giu v11ng n~n d(\c Ii).p dan t(\c tren con biin cua tu tuang H6 Chi Minh VE! Dang C9 n g san Viet Nam
duiJng qua d(\ di len chu nghia xii h(\i. va v~ Nha nudc Vi¢t Nam Dan chu C9 n g hoa _ Nh'a nuoc
... ., A ...
cua nhan dan, do nhan dan, vi nhan dan.
C. CAU HOI ON T~P 2. VI! ky nang: Gop pUn b6i duang cho sinh vien ky
nang ph an tich khoa hQc nhung van dE! v~ xay dl!ng Dang
1. Phan tich tinh dung d:1n va sang t!,lO trong tu tuang
H6 Chi Minh v~ d(\c Ii).p dan t(\c va chu nghia xii h9i? C9 n g san Vi¢t Nam va xay d1,tng Nha nudc phap quy~n xii
2. Phan tfch tu tuang H6 Chi Minh v~ thiJi ky qua d(\ h9i chu nghia cua nhan dan, do nhan dan, vi nhan dan
a
len chu nghia xii h(\i Vi¢t Nam? trong thiJi ky d6i moi dflt nuoc.
3. Neu boi canh xii h(\i Vi¢t Nam hi¢n nay va nhung 3. V~ tu tUdng: Gop phiin lam cho sinh vien tin tuang
yeu ciiu cd ban trong vi¢c vi).n d\lng tu wang H6 Chi Minh vao st;1. liinh d!,lo cua Dang Cong san Viet Nam va' s" '
, ' . 'f quan
v~ d(\c Ii).p dan t(\c g:1n li~n voi chu nghia xii h9i? Iy cua Nha nuoc trong giai dO!,ln phitt tri~n kinh te' thi
truiJng, h9i nhi).p, toan cAu Ma. .

122
123
 tri€n cua , drit ntJoc thea m\lc tieu chu nghia xii hOi
. I'a moAt
B. NQI DUNG nguyen tac vQ.n hanh cua xii hoi .Viet
. Nam tU kh'I co'D'ang..
Dang Ci)ng san Vi~t Nam do H6 Chi Minh sang I ~p va
1- TV TVONG HO CHi MINH vE ren luy~n la mi)t dang chinh tri t6n tf).i va phat tri€n thea
DANG CQNG SAN VIET NAM n~ung quan di€m cua V.I. Lenin v~ dang ki~u moi cua giai
cap vo san.
1. Tinh tat y~u va vai tro liinh dll-o cua Dang
H6 Chi Minh la ngtJiJi trung thanh voi hQc thuy~t
Cqng san Vi~t Nam Mac V I L emn
.~ - Lenin, trong d6 co Iy luan
.cua
" A' veA' dang
'
Trong tac phfim DtJong cach m!lnh (nam 1927), H6 Chi heu moi cua giai crip vo san, d6ng thiJi v~n d\mg sang
Minh kh~ng dinh: Cach mf).ng "Tntoc h~t phai co dang tf).O va phat tri~n Iy lu~n do vao di~u kien
. cu. th e~ cua
,
cach m~nh, d€ trong thl v~n dQng va ttl chuc dan chung,
V,i~t ~am. HQc thuy~t Mac - Lenin cho rAng, s.;t ra diJi
ngoai thl li€m If).c voi dan tQc bi ap buc va vo san giai crip cua dang ci)ng san la san phfim cua s.;t k€it hc;1P cua chu
mQi noi. Dang c6 vilng, cach m~nh moi thanh cong, ciing
nghla xii hQi khoa hQc voi phong trao cong nhan. D6i voi
nhu ngttiJi d.m lai co vilng thuy~n moi chf).y'>l. Vi~t Nam, H6 Chi Minh nhiin
. dinh'
. 'Su . ra do' I' cua
, D ang
'
Kh~ng dinh dang cQng san "nhu ngttiJi d.m lai" cho
, san Vi~t N am la k~t qua cua su. k€it hop
Ci)ng . chu' ng h-la
con thuy~n cach mf).ng la quan di€m nhrit quan cua H6 Chi
Mac - Lenin voi phong trao cong nhan va phong trao
Minh v~ vai tro Hinh df).o cua Dang CQng san Vi~t Nam trong
yeu nuoc.
su6t qua trinh each mf).ng, cii trong cach mf).ng dan tQc dan
.. Qu~n di~m cua H6 Chi Minh holm toan phli hc;1P voi xii
chu nhiin dan va cach mf).ng xii hQi chu nghia. Nhu vQ.y, s\l
hQI , dia va phong ki~n nhu Viet
.' thuf?C . Nam , khi mOl' . . cap,
. gIal A'
liinh df).o cua Dang CQng san Vi~t Nam la mQt trit y~u, vai tang_ lop, tru tit s:'m mf).i ban va dai A
dia chu' , deu
' co, mauA
..
tro liinh df).o cua Dang cung la mQt trit y€iu - di~u do xurit thuan dan ti)c. D6 la mau thll ~n cd ban giua toan th~
phat tU yeu ciiu ph at tri€n cua dan tQc Vi~t Nam. Th.;tc t€i nhan dan Vi~t Nam voi cac th~ l.;tc M qu6c va tay sai.
qua trinh v~n d\lng va ph at tri€n tu wong H6 Chi Minh Trong th.;tc t~, nhung phong trao driu tranh cua cong nhiin
dii chi ra r~ng, vi~c bao dam, phat huy vai tro liinh df).o dii ,ket hop
. ' A'dude
" raA't n h uan
> -
nhuyen voi phong trao yeu
cua Dang CQng san Vi~t Nam trong su6t ti€in trinh ph at nu~c . MQt SO nguoi Vi~t Nam yeu nltoc hie diiu di thea xu
huong dan chu tit san, nhung qua th.;tc t€i, duoi s.;t anh
1. H5 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.2, tr.289.
125

124
 nhan dan c6 cUQc silng a'm no, tl;! do, hQ.nh phuc thl;!C sl;!,
, , hu' nghia Mac - Unin, dii diin diin chuy~n
hudng cua c , d' doan ket huu nghi voi cac dan tQc tren the gioi.
, 'n
sang xu hudng c9 g san, ro n
' - ha't la tit n am 1925 trd I.
, " ., nha't
I Thu hai, CUdng linh, duong lili, chu trudng va m9i hOQ.t
' gloat Iii chuc yeu nuoc ra doi, trong do tleu bleu ,
H an . h " do Ho \ dQng thl;!C ti~n cua Dang d~u phai nh~ m m\lC dic\1 tren.
I' t " chuc Hoi Vi~t Nam Cach m¢nh Than men . " Dang phai luon luon trung thanh voi l<;Ii ich toim dan tQc.
a o. . . " h' uyen VOl dau \
Chi Minh Hip ra. Da'u tranh glal cap oa q . " Dang khOng c6 m\lC dich ri€mg; sl.1 ra doi va ph at tri~n cua
. Ca' c phong trao d6 tuy khac nhau ve h,tc \
tranh dan tQc. Dang chi c6 m\lc dich duy nha't la lam cho Mt nuoc hung
IU<;lng, phUdng th u C , .
~' kha" u hieu da'u tranh nhung cung
, cuong, di len chu nghia xii hQi, dua IQ.i quy~n l<;Ii cho dan.
., ., h d' C lap tu do cho dan tQc. Dang
chung m~C tleu glan 9 ., . ." Thu ba, di)i ngii dang vien phai luon luon tha'm nhuiin
, ., N doi t6n tai va ph at trIen chmh la dQ.o duc cach mQ.ng, ra suc tu duang, ren luy~n, suOt doi
Cong san Vlet am r a , .
d~ nhu ciiu t~t y~u cua xii hQi Vi~t Nam tit diiu n~m 1~30 pha'n Mu cho l<;Ii ich cua dan, cua nuoc. Do vQ.y, trong qua
, ' 't cho su menh lanh trlnh ren luy~n Dang Ci)ng san Vi~t Nam d~ cho Dang la
trd di. Dlmg dii du<;lC toan dan t9 c rao , " d' I'
·' .,. ph6ng dan toc va 1 en dQ.o duc, la van minh, Ho Chi Minh chu tr9ng "ren" dQ.o
dQ.o da't nuoc trong sl;! ngh l~P glal .
chu nghia xii hQi. duc cho can bi), dang vien. Ngttoi nha'n mQ.nh, dang vien
cang phai Iii. nhung ngttoi c6 long nhan ai, "phai c6 tlnh
2. Dlmg phili trong s~ch, vung m~nh dong chi thudng yeu I~n nhau"; trung voi Dang, trung voi
a) Dang Iii dl;lO due, Iii van minh nuoc, hieu voi dan; c6 biln duc: ciin, ki~m, liem, chfnh vii.
, . " t . U ky niem 30 nam N gay thRnh IQ.p luon luon chi cong va tu; c6 tinh thiin qu5c t~ trong sang.
Trong bal nm Q.l . , l'
Dang (nam 1960), H6 Chi Minh kh&ng d~nh: ,"Dang ta I~ H6 Chi Minh nha:n mQ.nh: Dang "Iii. Dang cua giai ca'p
a . h'" Ng1.1oi coi dao duc cach mQ.ng a cong nhan vii. nhiin dan lao dQng, nghia Iii. nhung ngttoi
dl;lO due, Iii v n mm . . H ' Ch'1 Minh
'" la n~n tang cua ng1.1oi cach mQ.ng. Theo 0 , , th<;l thuy~n, dan cil.y vii. lao dQng tri 6c kien quyet nha't,
goc, d' , day' hang hai nha't, trong sQ.ch nha't, tQ.n tam tQ.n II;!C ph\lng sl;!
, , D' th~ hien tren nhilng lem sau .
dao duc cua a n g . , , _
. ThU nhat, m~C dich hOQ.t dQng cua D~ng,.la I~nh dQ.o Til quilc vii. nhan dan. Nhung ngttoi rna:
, h ' , . h6ng dan tOc giai ph6ng xa h9l, glal ph6ng - Giil.u sang khOng th ~ quyen lii,
dau tran glal p . , h" 'h mang - Ngheo kh6 khong th~ chuy~n lay,
. . " giai ph6ng con ng1.1oi. D6 la sl;! ng l~P cac .
glal cap: _ M ' _ T ~nin lam cho dan tQc du<;lC di)c IQ.p, - Uy h;tc kh6ng th~ khuat ph\lC"'.
thea chu nghia ac '"'" ,

1. Hil Chi Minh: Toim tQ.p, Sdd, t.7, tr.50.

1. H5 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t .12, tr.403.
127
126
 H6 Chi Minh nhiln ml).nh: "M6i dang vii'm va dm bi?
phai th:l.t st;! thilm nhwin d?o duc cach m<Jng, th:l.t st;! d.n
ki~m liem chinh, chi cong vo tu. Phi'li giu gin Dang ta th:l.t
t1'ong sl).ch, phai xung dang la ngl10i liinh dl).o, la ngl10i
d~y to tMt t1'ung thanh cua nhiin dan"l; r~ng, Dang phai
"sftn sang vui ve lam trau ngl1a, lam toi to trung thanh
eua nhan dan"2.
Xay dt;!ng Dang Ci?ng san Vi~t Nam thanh mi?t Dang
co dl).o duc cach ml).ng Wc la xay dt;!ng Dang d~ Dang tro
thanh mOt Dang van minh, hoi).c H6 Chi Minh hay gQi do
la "mi?t Dang cach ml).ng chan chinh". DiEiu nay th~ hi~n 0
nhung ni?i dung chu y~u sau day:
Mijt la, Dang van minh la mi?t Dang tieu bi~u cho
ludng tam, tri tu~ va danh dt;! cua dan ti?c.
Hai la, Dang 1'a doi la mi?t tilt y~u , phU h<:Jp voi quy
lu:l.t phat tri~n van minh, ti~n bi? cua dan ti?c va cua nhan
loai
. . Moi
. hoat
. dong
. cua Dang dEiu xuilt phat tU yeu cau
ph at tri~n cua dan ti?c, lily l<:Ji feh toi cao cua dan ti?c lam
trQng, m9i l<:Ji ich giai cilp dEiu phai di;lt duoi st;! phat t1'i~n
cua dan ti?c; mQi hOl).t di?ng cua Dang dEiu phai phil h<:Jp voi
quy lu:l.t v:l.n di?ng cua xii hi)i Vi~t Nam.
Ba la, Dang phai luon luon t1'ong sl).ch, vung ml).nh,
lam trim su m~nh lich si':t do nhan dan, dan ti)c giao pho la
1. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.15. tr.611-612.
2. H6 Chi Minh : Tolin ~p, Seld, t.7, tr.50.
128
liinh dl).o gianh d9c I:l.p cho TiS quO<: va dem Il).i tt;! do, ilm no,
hl).,nh phuc cho nhiin dan. D6i voi mi?t Dang c~m quyEin,
Ho Chi Minh cang chu tr9ng hdn vi~c phOng, ch6ng cac
tieu ct;!c trong Dang.
Bon la, xay dt;!ng Dimg van minh con th~ hien 0 viec
Dang hOl).t di?ng trong khuon khiS Hi~n phap va p~ap lua't
Dang khOng phai la tiS chuc dung tren dan ti?c. . ,
Nam la, Dang van minh con th~ hi~n 0 ch6 di?i ngii
dang vien, tit nhung dang vien giu chuc V\lliinh dl).o, quan
Iy trong bi? may Dang, Nha nuoc, cac doiln th~ quan
chung, nhilt Iii nhung dang vien giu vi. tri liinh dao
. , quan
,
Iy cM ch6t, cho Mn dang vien khong giu chuc vu liinh
d~o, quan Iy dEiu phai la nhung chi~n SI tien phong, 'gUdng
mau t1'ong cong tac va cui?c s6ng h~ng ngay.
. Sau la, Dang van minh phai Iii Dang co quan h~ qu6c
te trong sang, bao v~ l<:Ji ich cua dan ti?c Vi~t Nam, d6ng
thoi ton tr9ng di?c I:l.p, chu quyEin, th6ng nhat, toan ven
liinh thiS cua cac qu6c gia khac; vi hoa binh, huu nghi ~a
st;! phat t1'i~n chung cUa toan nhiin IOl).i. .
N~u Dang khong dl).o duc, van minh thi Dang se bi
milt quyEin liinh dl).O va khi do Dang chung to Iii mot t&
chuc khong trong sl).ch, vung ml).nh, di?i ngii can bi), ~ang
vien thoai hoa, bi~n chat. Luc do, mQi thanh qu a cua cach
ml).ng Vi~t Nam se bi tieu tan nhu diEiu H6 Chi Minh dii
tUng canh bao: "Mi)t dan ti?c, mi)t dang va m6i con nguoi,
ngay hom qua la vi dl).i, co suc hap dAn IOn, khong nhat
129

d!nh hom nay va ngay mai v~n du!)e mqi nguiJi yeu men
va ea ng!)i, neu long dl). khong trong sang nua, neu sa vao
ehu nghia ea nhan"l Nhu vi).y, xay dl,tng Dang la dl;lO
due, la van minh la mQt nQi dung di).c s~e trong tu tubng
H6 Chi Minh ve Dang CQng san Vi~t Nam, la buoe ph at
tri~n slmg tl).O cua NguiJi d6i voi Iy lui).n eua V.l. Lenin v~
dang ki~u moi cua giai clip vo san.
b) Nhilng va'n difnguyen tlic trong hO{lt d(Jngcua Dang
_ Dang la'y chU nghia Mac - Lenin lam nen tang tlf
tlfdng va kim cm nam cho hanh d(Jng: Trong tac
Dlfdng cach m~nh,
H6 Chi Minh kh~ng cl!nh: ''Dang mu6n
vflng thl phai co chu nghia lam c6t, trong dang ai cling phai
ehu, dan ehu phai di de'n t~p trung. H6 Chi Minh nhan
ml).nh rlmg, phai lam cho tat ca mqi dang vien bay to het '
kien eua minh b trong Dang, We la khei di).y tinh tM~
trach nhi~m va tinh tich cl,tc ehu dQng cua tfit ca dang
vien. Khi da thao lu~n , bay to y kien r6i thi di de'n ti).p
trung, We la de e~p y chi th6ng nhat, hanh dQng th6ng
nhat, nhu the' moi co suc ml).nh. Theo H6 Chi Minh, hlc ay
quyen t1,l do cua dang vien trb thanh quyen ph1,lc tung
chan Iy, ma chan Iy la nhflng dieu co I!)i cho dan, cho nuoc.
Dieu ki~n tien quye't khi th1,le hi~n nguyen t~c nay la t6
ph~m chuc Dang phai trong s{lch, vilng manh.
, D6i voi t~p th€ lanh dl).o, ca n'han ph1,l trach, co hie
Ho Chi Minh coi ti).p th~ lanh dao . la dan ehu' ,ea'
nh an
A

hi€u, ai cling phai thea ehu nghia fiy. Dang ma khOng co chu , traeh la ti).p trung. D~ nhan manh
ph1,l .tinh " ch"'t n"y,
'
nghia eiing nhu ngttiJi khOng co tri khon, tau khong cO ban ~o Ch! Minh luu y hai dieu dn tranh trong hOl).t dQng
chi nam. Bay gid hqc thuyet nhieu, ehu nghia nhieu, nhung cua D~ng: .mQt la, d~c doan, C?Uyen quyen, coi thudng
chu nghia chan ehinh nhfit, ch~c eh~n nhfit, each m~nh nhfit t~p the; hal la, dl,ta dam ti).p the, khOng dam quye't d '
H ' A' ~ oan.
al ve tl).p the lanh dl;lo, ca nhan ph1,l traeh phai luon
Ja chu nghia Unin,,2. r
H6 Chi Minh luon luon nhfin ml;lnh phai trung thanh " luon di doi voi nhau.
voi chu nghia Mac - Unin nhung d6ng thdi phai luon luon - Tr;t pM binh va pM binh: H6 Chi Minh coi tu phe
binh, tl,t ki€m di€m, tl,t sl:ta chua la vi~c lam thudng
sang tl;lo, vi).n dl,mg eho phu Mp voi dieu ki~n hoan canh, }
,
l xuyen, "nhu m6i ngay phai rl:ta mi).t"'. Ngudi eho din tu
tung hie, tUng nei, khong du!)e phep giao dieu. I h b' h g, .
\ p e in va phe binh la "thang thu6e" t6t nhfit d~ lam
A

_ T?p trung dan chU: H6 Chi Minh dua ra lui).n de lien ) cho ph:1n t6t trong m6i t6 ehuc va m6i con ngudi nay nb
quan mi).t thiet voi nhau: Ti).p trung tren nen tang dan )
nhu hoa mua xuan va pMn xau bi mat dan di; t1,l phe
I J
1. H6 Chi Minh: Toan t~p. Sdd, t.15, tr.672. I 1. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.5, tr.279.
I
2. H6 Chi Minh: Tolin t4p, Sdd, t.2, tr.289.
131
130
binh va phe binh phai trung tht;!c, kien quye't, dung
ngudi, dung vi~c, phai co van hoa ... N gUdi vie't trong Di
chuc: "Trong Dang tht;!c hanh dan chu rc)ng rai, thudng
xuyen va nghiem chinh tJ! phil binh va phil binh la cach
t6t nhilt d~ cung c6 s\1 doan ke't va th6ng nhilt trong
Dang. Phiii co tinh d6ng chi thuang yeu l~n nhau"'.
_ Ky 1uilt nghiem minh, tJ! giae: H6 Chi Minh nhan
manh: "Da~g t6 chuc rat nghiem, khac voi cac dang
phai kMc va cac hQi quftn chUng. Trong Dang chi k~t
n<tp nhung phftn tu hang hai nh~t, cach ~<t~g nh.~t.
Dang co nhung dieu ki~n ky lui).t bat bUQC mOl dang Vlen
phai theo. KhOng c6 ky lui).t slit khOng co Dang. Dii, vao
Dang thi phai thee tu tuilng cua Dang. Dang dii chl th,
nghi quye't la phai lam. Khong lam t~i d~6i ra ,kho,i
Dang,,2. Suc m<tnh cua mQt dang cQng san bat nguon tu
ky lUa t , muon ngudi nhu mQt, cling mQt y chi va ha~h
dong. H6 Chi Minh cho rling, Dang ta tuy dong ngual ,
nhung khi tie'n danh chi nhu mQt ngudi. Dieu do la ,nhd
trong Dang co ky lui).t. H6 Chi Minh nhan m<tnh rang:
"Dang phai gift ky lui).t rat nghiem tU tren xu~ng duo::
Ky lui).t nay la tu tuilng phai nhat tri, ~anh, dQng ,pha~
nhat tri. Ky lui).t nay la do long t\1 giac cua dang Vlen ve
nhiem vu cua ho d6i voi Dang"'; khi dii t\1 giac thi ky 1ua t
cua' Dan~ moi ~ghiem va moi ben lau, tht;!c s\1 t<t o suc
m<tnh cho Dang.
1. H6 Chi Minh: Toiln t~p. Sdd, t.15, tr.611.
2. H6 Chi Minh: Toiw ~p, Sdd, t.6, tr.367.
3. H6 Chi Minh: Toa.n t~p, Sdd, t.5, tr.290.
132
- Dang phai thl1dng xuyen tJ! chinh don: Quyen I\1C
cua Dang la do giai cilp cong nhan, nhiin dan lao dQng va
toan dan tQc giao pho. Dang phai khong ngiXng t\1 chinh
d6n ban than minh. H6 Chi Minh cho rling, Dang khOng co
m\1c dfch t\1 than, Dang khong phiii la t6 chuc d~ lam
quan ph at tai rna Dang tit trong xii hQi rna ra, ho<tt dQng
vi T6 qu6c giau m<tnh, d6ng bao sung suong. Do do,
thudng xuyen t\1 chinh d6n tril thilnh mQt nhi~m V\1 c\1c ky
quan trQng trong xay d\1ng Dang. Dieu nay cang dac bi~t
quan trQng han khi Dang dung tntoc nhung thu thach Ion
trong qua trinh ho<tt dQng, ch£ng h<tn, H6 Chi Minh neu y
kie'n rling, ngay sau khi cUQc ch6ng My, cuu nuoc cua
nhan dan Vi~t Nam hoan toan thling It;Ji, "vi~c cftn phiii
lam tntoc tien 1a chinh Mil 11;1i Dang, lam cho mlii dang
vien, mlii doan vien, mlii chi bQ deu ra suc lam tron nhi~m
V\1 dang giao phO cho minh, toan tam toan y ph\1c V\1 nhan
dan. Lam dut;Jc nhu vaY, thi dii cong vi~c to Ion mily, kh6
khan mily chUng ta ciing nhilt djnh thiing It;Ji''l. Khi vie't ve
tu cach cua dang chan chinh cach mlilng, trong tac ph~m
Sua dOl 101 lam vi~c, H6 Chi Minh neu len 12 dieu, trong
do co Dieu s6 9: "Dang phai chQn l\1a nhftng nglldi rat
trung thilnh va rat hang Mi, doan ke't hQ thilnh nh6m
trung kien liinh d<to"2 va Dieu s6 10: "Dang phai luon luon
1. H6 Chi Minh: To8.n ~p, Sdd, t.15, tr.616.
2. H6 Chi Minh: Toa.n t~p, Sdd, t.5, tr.290.
133
tAy bO nhung ph lin ti':t hu bOa ra ngoaiU1 Ne'u th\lC hi~n
duc;fC nhu the', Dang se luon luon IOn m<lnh ca vii soluc;fng
va chilt luqng.
- Doan k{tt, thOng nhift trong Dang: Dolm ke't trong
Dang la dieu ki~n d~ xay d\lng khoi d<li doan ke't tOlin dan
ti)c; doan ke't, thong nhilt trong Dang truac he't Ill. trong
cilp uy, trong nhung can bi) liinh d<lo chu chot; doan ke't
trtln cd sa chu nghia Mac - Lenin, tren cd sa cudng linh,
dudng 10"1, quan di~m, nghi quye't cua Dang. Trong Di chtic,
H6 Chi Minh nhlln m<lnh: "Nhd doan ke't ch~t che, mi)t
long mi)t d<l ph\lc V\l giai cilp, ph\lc V\l nhiin dan, ph\lc V\l
T6 quoc, cho nen tit ngay thanh Iil-p de'n nay, Dang ta dii
doan ke't, t6 chuc va liinh d<lo nhan dan ta hang hai dilu
tranh tie'n tit thllng Ic;fi nay de'n thllng Ic;fi khac. Doan ket
Ill. mi)t truyen thong c\lc ky quy bau cua Dang va cua dan
t(lc tao Cac d6ng chi tU Trung udng de'n cac chi bi) clin phai
giu gin s\l doan ke't nha't tri cua Dang nhu giu gin con
ngudi cua milt minhu,.
- Dang phai lien h~ m?t thiet vui nhan dan: Dang
Ci)ng san Vi~t Nam Ill. mi)t b(l phil-n cua toan th~ dan ti)c
Vi~t Nam. Viln de mOl quan h~ giua Dang Ci)ng san - giai
cilp cong nhan - nhiin dan Vi~t Nam Ill. moi quan h~ khang
khit, mau thjt. Mlii mi)t thanh to diiu co chuc nang, nhi~m
V\l rieng nhung tilt ca nhung thanh to do cling nhu s\l
1. Hil Chi Minh: Tolin t~P. ScId, t.5, tr.290.
2. Hil Chi Minh : TOBn t~p, Sdd, t.15, tr.611.
134
hO<lt di)ng, s\l tUdng tac cua chung diiu co tinh huang dich:
di)c Iil-p dan ti)c va vai chu nghia xii hi)i, Ill. xay d\lng mi)t
nuac Vi~t Nam dan giau, nuac m<lnh, dan chu, cong bAng,
van minh.
Dang Ci)ng san Vi~t Nam "khOng ph3.i tren trdi sa
xuong. No a trong xii. hi)i rna rau,; "Dang khong phai Ill.
mi)t t6 chuc d~ lam quan phat tai. No phai lam tron nhiem
V\l giai ph6ng dan t{jc, lam cho T6 quoc giau m<lnh, d6~g
U
bao sung suong "N goai Ic;fi ich cua dan ti)c, cua T6 quoc,
';
thi Dang khong c6 Ic;fi ich gi khacn3 ; "Dang ta Ill. mi)t dang
cach m<lng, mi)t dang vi dan, vi nuac n,. Ngay tit nam 1945
khi nuac nha vita mai gianh dUdC . doc
. lap
. , Ho' Ch'M'
1 In h Ch:1
r5: "ne'u nuac di)c Iil-p rna dan kh6ng huang h<lnh phuc tu
do, thi di)c Iil-p cling ch~ng co nghia Iy gin'. Ngudi can n6i
r5 them: "Chung ta tranh duc;fc t\l do, di)c Iil-p r6i rna dan
cu che't doi, che't ret, thi t\l do, di)c Iil-p cling kh6ng lam gi.
Dan chi bie't r5 gia trj cua t\l do, cua di)c lil-p khi rna dan dUde
an ~o, ~~c dun.. Trong bai n6i t<li Hi)i nghj Trung ud~g
chuan b, cho D(li hi)i lfrn thU II cua Dang, ngay lOI511950
H6 Chi Minh cho rAng: ''Dang kh6ng phai lam quan, sa;
khie'n qulin chung rna phai lam dliy to cho qulin chung va
phai lam cho ra tro, ne'u khOng qUdn chUng se da ditn' . TIt
ddu nhiIng nam 20 cua the' ky XX, Ngudi vie't: '1'ie'ng dan
1,2, 3, ~. Hil Chi Minh: TaBu ~p, Sdd, t.5, tr.303, 289, 290, 294.
5, 6. H6 Chi Minh: Tolin t~p, Sdd, t.4, tr.64, 175.
7. Hil Chi Minh: Tolin ~p, Sdd, t.6, tr.367.
135
chinh la truy~n l",i y triJi"'. Ngay ca chuc Chu tich nUoc
cua minh, Hti Chi Minh ciing noi la "vi dting bao uy thac
thi t6i phai gAng suc lam, ciing nhu mQt ngttiJi Hnh vang
m~nh l~nh cua quo'c dan ra truoc mi).t tr~n. Bao giiJ dting
hao cho t6i lui, thi t6i rilt vui long lui"' .
Hti Chi Minh dii nhi~u llin phi! binh nhung can bQ,
dang vien "vac mi).t quan cach m",ng" xam ph",m quy~n
lam chu cua nhan dan. Hti Chi Minh y thuc dUCiC rAng,
Dang CQng san Vi~t Nam nhilt thiEl't phai la hi~n than cua
van hOa dan tQc vi Dang la dQi tien phong kh6ng nhung
cua giai cilp c6ng nhlin ma con la dQi tien phong cua nhan
dan lao dQng va cua dan tQc. Dang vien khOng dUCiC cu "an
c6 di truoc, IQi nUoc di sau"; khOng phiii cu dan len tran
hai chu "cQng san" la dan tin, dan yeu, dan kinh, dan
ph\lC, ma phiii trong cong tac hhg ngay co' gling hQc dan,
lam cho dan tin, Wc la coi trQng chu TIN - dan tin Dang
va Dang tin dan. Hti Chi Minh nhiln m",nh rAng: "cach xa
dan chung, khOng lien h~ chij.t chi! voi dan chung, ciing
nhu dung ld lung giua triJi, nhilt djnh thilt b",i"3. Milt
long tin la milt tilt ca. Huong vao vi~c ph\lc V\l dan - do
chinh la yeu du cua Hti Chi Minh d6'i voi Dang. Dting
thiJi, thee quan di~m cua Hti Chi Minh, Dang "hQc hOi
qulin chung nhung khong theo duoi quiin chung"', phiii
chu y nang cao dan chung.
1. H6 Chi Minh: Tolin ~p, Sdd, t.l, tr.97.
2.He Chi Minh: Tolin ~p, Sdd, t.4, tr.187.
He
3, 4. Chi Minh: Toan tQ.p, Sdd, t.5, tr.326, 333.
136
- Doan ket qUDC te: Dang phai cM trQng giu vilng va
tang cuiJng mo'i quan h~ quo'c tEl'trong sang. Di~u nay Xuat
phat tit tinh chilt quo'c tEl' cua giai cap cong nhlin ma
C. Mac, Ph. Angghen, V.1. Lenin dii nhi~u liln d~ c~p. Doi
voi nguyen tl'ic nay, H6 Chi Minh coi cach m",ng Vi~t Nam
la mQt bQ ph~n khang khit cua cach m",ng thEl' gioi. Trong
Di chuc, NgttiJi mong Dang "se ra suc ho",t dQng, gop philn
dlic h,tc vao vi~c khOi ph\lc l",i khOi doan kEl't giua cac dang
anh em tren n~n tang chu nghla Mac - Lenin va chu nghla
quOc tEl'vo san, co ly co tinh"'.
c) Xay drfng dgi ngiI can bg, dang vien
Hti Chi Minh luu y phai xay d\1ng dQi ngii can bQ,
dang vien vita co duc vita co tai, trong s",ch, vilng m",nh.
NgttiJi d~ c~p nhung yeu du chu yEl'u sau day d6'i voi doi
ngii can b(l, dang vien:
- Phiii tuy~t dOl trung thanh voi Dang: Can b(l, dang
vien phai tuy~t d6l trung thanh voi Dang, suot diJi philn
dilu cho IQi fch cua cach m",ng, vi m\lC tieu ly tUdng cua
Dang, nhung nguiJi "di).t lQi fch cua Dang len tren Mt,
len truoc hEl't. Vi lCii ich cua Dang Wc la lCii ich cua dan
t(le;. eua TiS quo'c. Vo lu~n luc nao, vo lu~n vi~c gi, dang
vien va can bQ phai di).t lCii fch cua Dang ra truoc, IQi ich
cua ca nhlin l",i sau ... NEl'u gi).p khi lCii ich chung cua
Dang mau thuAn voi lQi feh rieng cua ca nhan, thi phiii
kien quyEl't hy sinh ldi . feh cua ca nhan cho ldi . feh cua
1. He Chi Minh: Tolin tQ,p, Sdd, t.15, tr.613.
137
Dang. Khi cil.n den tinh m~nh cua minh cilng phai vui
long hy sinh cho Dang"'.
_ Can bO, dang vien phiii nghiem chinh th~c hi~n
CUdng li:nh, duilng 16i, quan di~m, chu trudng, nghi quyet
cua Dang va cac nguyen uic xay d~ng Dang.
_ Phai luon luon tu duong, ren luy~n, trau doi dl;\o duc
cach ml;\ng.
_ Phai luon luon h9c t~p nang cao trinh di? v~ m9 i mi),t.
_ Phai co m6i lien h~ m~t thiet voi nhil.n dan: Can bi?,
dang vien la ngtlili dil.y to tMt trung thanh cua nhil.n dan,
ton tr9ng va phat huy quy~n lam chu cua nhan dan; tien
phong, gtldng miiu, chiu kh6 trtJoc nhan dan va vui sau
nhan dan, "dang vien di truoc, lang nuoc thea sau".
_ Phai luon luon chiu trach nhi~m, nang di?ng, sang
tw Can bi?, dang vi en phai Iii nhung nguili "th~ng khOng
kieu bai khOng nan", luon luon co tinh thil.n sang tl;\o,
hang hai, neu cao trach nhi~m , dam chiu trach nhi~m
truoc Dang, truoc nhan dan.
_ phiii la nhung ngtlili luon luon phong va ch6ng cac
tieu c~c: Trong vi~c phong, ch6ng tieu c~c, can bi?, dang
vien phai di),c bi~t phOng, ch6ng tham 0, lang phi, quan
lieu bili Ho Chi Minh cho do la gii),c ni?i xam, Iii nhung
kil dich ben trong, "m6i kil dich ben trong Iii mi?t bl;\n
dong minh cua kil dich ben ngoiii. Dich ben ngoiii
1. H5 Chi Minh: Tolin t~p, Sdd, t.5, tr.290-291.
138
khOng dang s<;l. Dich ben trong dang s<;l hdn, vi no pha
hOl;\i tit trong pha ra" '.
Tu ra't som, Ho Chi Minh dii neu ro nhung tieu cuc
cua can bi?, dang vien vii chi ra nhung bi~n philp kh~c
ph\lc. s~ thoai hoa, bien cMt cua can bi?, dang vien th~
hi~n tren nhi~u mi),t: v~ tu tuilng chinh tri, ve dl;\o duc, 16i
s6ng, v.v. nhung di~u thuilng tha'y nha't vii tr~c tiep nha't
rna Ho Chi Minh de c~p Iii ve dl;\o duc, 16i s6ng, v~ tinh
thil.n trach nhi(lm trong cong vi~c. Nguili nghiem kh~c chi
ra: "Chung ta khong s<;l sai Iil.m, nhung dii. nh~n biet sai
Iil.m thi phiii ra suc sUa chua. V~y nen, ai khong phl;\m
nhung !il.m 16i ... thi nen chu y tranh di, va gAng suc cho
them tien bi? Ai dii. phl;\m nhung Iil.m 16i... thi phiii bet suc
sUa chua ... Chung ta phiii ghi sau nhung chu "cong binh,
chinh t~c" viio long"' . Ho Chi Minh cho riing, mi?t dang
gia'u giem khuyet di~m cua minh la mi?t dang hong, "Dang
khong che gia'u nhung khuyet di~m cua minh, khong s<;l
phe binh. Dang phai nh~n khuyet di~m cua minh rna tl,1
sUa chua, M tien bi?, va d~ dl;\y bao can bi? va dang vien"a.
Trong cac quan di~m cua Ho Chi Minh, CO nhf1ng cach xU
Iy cac m6i quan h~ voi nhung duc tinh: nghiem khAc vii di?
ItJ<;Ing; ky lu~t vii khoan hoa; ph6ng di truoc vii di lien voi
ch6ng; xU Iy ba m6i quan h~ Mi voi ngtlili, dOl voi vi(lc va
1, 3. H5 Chi Minh: Tolin t~p, Sdd, t .5, tr.278, 290.
2. H5 Chi Minh: Tolm t~p, Sdd, t.4, tr.66.
139
dOl voi minh deu tren ceJ Sd vita c6 Iy vita c6 Hnh; c6 tilm
long bao dung di lien voi xu Iy mi?t cach dung ngttai, dung
ky lu~t cua Dang vii phap lu~t cua Nhil nuoc, bilt k~ ngttai
d6 Iii ai, dang vien thuang hay Iii dang vien Iii can bi? giu
nhung chuc V\l nilo trong bi) may cua Dang, Nhil nuoc
cling nhu trong bi) may cua h~ thong chinh tri n6i chung.
Trong hili bao "Nang cao dl).O duc cach ml).ng, quet sl).ch
chu nghia ca nhan" (dang tren bao Nhan dan, so 5409,
ngily 3/2/1969), Ngttai dilnh nhieu y ve viln de tu cach, dl).o
duc, chong s1,1 suy thoai trong can bi?, dang vien. Sau khi
neu len uu di~m cua dang vien, H6 Chi Minh chi ra "con
mi?t so it can bi), dang vien mil dl).o duc, ph~m chilt con
thilp kem"'. Nhung nguai nily mang ni[mg chu nghia ca
nhan, vi~c gi cling nghi den l!;fi feh rieng cua minh truOc
he't; ngl).i gian khil, sa vao tham 0, hu hoa, liing phi, xa
hoa; tham danh, tr\1c l!;fi, thich dia vi, quyen hanh; coi
thuang t~p th~, xem khinh quiln chung; di?c doan, chuyen
quyen; miic b~nh quan lieu, m~nh l~nh; khOng chiu hQc
t~p d~ tie'n bi); milt doan ke't, thie'u tinh til chuc, ky lu~t;
kern tinh thiln trach nhi~m; khong chilp Mnh dUng duang
101, chfnh sach cua Dang va Nhil nuoc. Trong Di chilc, H6
Chi Minh vie't: ''Mlii dang vien vii can bi? phai th~t s1,1
thilm nhuiln dl;lo duc cach ml;lng, th~t s1,1 ciln, ki~m, liem,
chinh, chi cong vo tu. Phai giu gin Dang ta th~t trong sl).ch,
1. H6 Chi Minh: TOBn ~p, Sdd, t .15, tr.546.
140
phai xung dang Iii nguai liinh dl).o, Iii ngttai dily to that
trung thilnh cua nhan dan. Doan vien va thBnh nien ~a
n6i chu~g Iii tot, mQi vi~c deu hang hai xung phong, khOng
ngl).l kho kha n, c6 chi tie'n thu. Da ng ciln phai cham 10
giao d\1c dl;lo duc cach ml;lng cho h<:>, dilo tl).O h<:> thilnh
nhung ngttai thua ke' xay d1,1ng chu nghia xii hOi vita
"h6ng" vita "chuyen"I . .
H6 Chi Minh d~c bi~t coi tr<:>ng cong tac can bO vi
Ngttai cho rAng: "Can bi) la nhung ngttai dem chinh ~~ch
') DO) "
cua ang, cua Chinh phu giai thich cho da n chung hi~u ro
va thi Mnh. D6ng thai dem tinh hinh cua dan chung bao
cao cho Dang, cho Chinh phu hi~u ro, d~ d~t chinh sach
cho dung"' ; can bi) Iii goc cua m<:>i cong vi~c, "muon viec
tMnh cong ho~c thilt bl).i, deu do can bi) tot ho~c kern';'.
Trong cong tac can bi), H6 Chi Minh yeu cilu: phai hi~u
vii danh gia dung can bi); ph8.i chu tr<:>ng huan luyen can
bi), huan luy~n m(lt cach thie't th1,1c, c6 hi~u qua; P~ai de
b\l~ dun,g can b(l; phiii slip xep, su d\1ng can b(i cho dung;
phal ket h!;fp can b(l cap tren phai den va can b6 dia
phueJng; ph8.i chong b~nh dja phueJng C\1C b(l; pha; k~t
h!;fp can b(l tnl voi can bi? cli; phai phong vii chong cac
tieu c1,1c trong cong tac can bi); phai thuang xuyen ki~m
tra , giup do can b(l.
1. H6 ~hi Minh:
TOBn t~p, Sdd, t.15, tr.611 , 612.
2, 3. H6 Chi Minh: Toan ~p, Sdd, t.5, tr.309, 280.
141
 II- TV TVONG HO CHI MINH vB NHA NVO~
CVA NIlAN DAN, DO NIlAN DAN, vi NIlAN DAN
1. Nha mioc dan chit
a) Ban chUt giai cUp cua Nha nuac ,
Trong tu tubng H6 Chi Minh, Nha nuoC Vi~t Na:n l~
nha nuoc dan chu, nhung tuy~t nhien no khang phal la
"nhit nuoc toan dan", hi~u thea nghia la nha n~oc ph,i gi,ai
" Nha' nuoc b dau va bao gio cling mang ban chat cua
cap. '" '
ml)t giai cilp nhilt c4nh. NhiJ. nuOc Vi~t Nam mdl,,- m,a
uOc Viet Nam Dan chu C9ng hoa', thea quan diem cua
n . '1
HiJ Chi Minh, 1a m9t nha nl10c mang ban chat gJal cap
ding nh§.n. Ban chilt giai cilp cang nhiln cua Nha mtoc
Viet Nam th~ hi~n tren mily phuong di~n:
. Mot la, Dang Cl)ng san Vi~t Nam gin vi tri va vai tro
Am q·uy~n. Uli n6i dAu cua ban Hiii'n philp nam 1959
c , h'
kh~n dinh: "Nha nuoc cua ta la Nha nuoc dan chu n an
dan ~u~
tren n~n
tang lien minh cang nang, do giai cllp
can~ n~an lii.nh dl;I.O". Ngay trong quan di~m v~ ~hit nuoc
dan chu, nhit nuoc do nhiln dan la nguOi chu nam chinh
" H'0 Chi Minh dii. nhiln manh
quyen, .
nong co't cua ,nhan, dan
la lien minh cang - nang - tri, do giai cilp cang nhan rna dQl
tien phong cua n6 la Dang Cl)ng san Vi~t ~am lii.~h dl!-~.
Dang cAm quy~n b~ng cac phuong thilc: (1) Bang duong 10l,
·~
quan d lem, chu truong d~ Nhit nuoc th~ chii' hoa thitnh
1. Nay Iii CQng hOa xii hQi chu nghia Vi~t Nam.
142
phap lUi).t, chinh sach, ke' hOl!-ch; (2) B~ng hOl!-t dl)ng cua
cac til chilc dang va dang vien cua minh trong bl) may, co
quan nhit nuoc; (3) B~ng cong tac ki~m tra.
Hai la, ban chilt giai cilp cua Nha nuoc Vi~t Nam th~
hi~n b tinh dinh huong xii. hl)i chu nghia trong sl,1 phat
tri~n dilt nuoc. Dua Mt nuoc di len chu nghia xii. hl)i va
chu nghia cl)ng san la m1,lc tieu cach ml!-ng nhilt quan cua
H6 Chi Minh. Vi~c gianh lily chinh quy~n, li).p nen Nha
nuoc Vi~t Nam moi chfnh Iii d~ giai cilp cang nhl'in vii
nhi'in dan lao dQng co duc;Jc mQt til chilc ml!-nh me nMm
thl,1C hi~n m1,lC tieu n6i tren.
,,' " ,,"
Ba la, ban chilt giai cilp cong nhl'in cua Nhit nudc thii
hi~n b nguyen tlic til chilc va hOl!-t dl)ng cua no la nguyen
t~c ti).p trung dan cM. H6 Chi Minh rilt cM y de'n ca hai
m~t dan chu va ti).p trung trong til chilc va hOl!-t dl)ng cua
tilt ca bl) may, co quan nha nudc. Nguoi nhiln ml!-nh de'n
sl,1 cAn thie't phai phat huy cao dl) dan cM, d6ng thOi cling
nhlln m:;t.nh phiii phat huy cao dl) ti).p trung, Nha nudc
phai ti).p trung tho'ng nhilt quy~n II,1C d~ tilt ca mQi quy~n
II,1C thuQc v~ nhl'in dan.
,' Trong Nha nudc Vi~t Nam, ban chift giai cap cong
nh§.n thOng nha't voi tinh nhan dan va tinh dan t9C. H6
Chi Minh la ngltoi giiii quye't rilt thanh cong mo'i quan h~
gina viln M dan tl)c vdi viln d~ giai cilp trong cach ml!-ng
Vi~t Nam. Trong tu tubng cua Ngltoi v~ Nha nudc mdi b
Vi~t Nam, ban chilt giai cilp cong nhan cua Nha nudc
143
th6ng nhat voi tinh nhan dan va tinh dan tQc, th~ hi~n C\1
th~ nhu sau:
Mot la, Nha nuOc moi i'l Vi~t Nam ra dili la ket qua cua
cuoc dflU tranh lau dai, gian kh6 cua nhieu the h~ nguili
Vi~t Nam, cua toan th~ dan tQc. TIt giua the' ky XIX, khi
da~ nuOc bi ngol;\i xam, cac tilng lOp nhan dan Vi~t Nam,
het the he nay den the h~ khac dii khong quan hy sinh,
xudng ma~ chien dau cho dQc Ii),p, W do cua T6 qu6c. TIt khi
Dang CQng san Vi~t Nam ra dili, tri'l tMnh I\iC lu<!ng liinh
dl;\o s\i nghi~p cach ml;\ng cua dan tQc, voi chien lu<!c dl;\i
doan ket dung dh, suc ml;\nh cua toan dan tQc dii du<!c ti),p
h<!p va phat huy cao dQ, chien thAng ngol;\i xam, gianh Il;\i
dQc Ii),p, t\i do, Ii),p nEon Nha nuoc Vi~t Nam Dan chu CQn,g
hoa _ nha nuOc dan chu nhan dan diiu tien i'l Dong Nam A.
Nha nuoc Viet Nam moi, do vi),y, khong phai cua rieng giai
cap, tiing lop nao, rna la thu(lc ve nhan dan.
Rai la, NM nuoc Vi~t Nam ngay tit khi ra dili dii xac
dinh r6 va luon kien tri, nhat quan m\1c tieu vi quyen I<!i
c~a nhan dan, Ifly quyen I<!i cua dan t(lc lam nen tang.
Ban chflt cua van de nay la i'l cha, Hii Chi Minh kh£ng
dinh quyen I<!i cd ban cua giai cap cong nhan th6ng nhat
voi Idi ich cua nhan dan lao d(lng va cua toan dan t(lc. NM
nuoc' Viet Nam moi la nguili dl;\i di~n, bao v~, dau tranh
khOng chi cho I<!i fch cua giai ca'p cong nhan, rna con cua
nhan dan lao dQng va cua toan dan t(lc.
Ba la, Nha nuoc moi i'l Vi~t Nam dii dam dUdng nhi~m
V\1 rna toan th~ dan tQc giao pho la t6 chuc nhan dan
144
tien Mnh cac cu(lc khang chien d~ bao v~ nen dQc Ii),p, t\i
do cua T6 qu6c, xay d\ing m(lt nuoc Vi~t Nam hoa binh,
th6ng nhat, dQc Ii),p, dan chu va giau ml;\nh, gop phAn tich
c\ic vao st;l ph at tri~n tien b(l cua the gioi. Con duilng qua
di) len chu nghla xii h(li va di den chu nghia cQng san III
con duilng rna Hii Chi Minh va Dang ta dii xac dinh, cling
la Su nghi~p cua chinh Nha nuoc.
b) Nha nuac cua nhiin dan
Theo quan di~m cua Hii Chi Minh, nM nuoc cua nhan
dan la nha nuoc rna tflt ca mQi quyen l\ic trong nha nuoc
va trong xii h(li deu thu(lc ve nhan dan. Nguili khAng dinh:
"Trong nuoc Vi~t Nam Dan chu C(lng hoa cua chung ta,
ta't ca mQi quyen I\iC deu la cua nhiin dan"'. Nhll nuoc cua
dan Wc la "dan III chu". Nguyen Iy "dan la chu" khAng
dinh dia vi chu th~ t6i cao cua mQi quyen I\iC la nhan dan.
Trong nha nuoc dan chu, nhan dan thuc thi quyen
luc thong qua hai hinh thuc dan chu tr\ic tiep va dan
cM gian tiep. Dan cM truc tiep III hinh thuc dan chu
trong do nhan dan truc tiep quyet dinh mQi van de lien
quan den vi),n m~nh cua qu6c gia, dan tQc va quyen I<!i
cua dan chung. Hii Chi Minh luon coi trQng hinh thuc
dan chu tr\ic tiep va tl;lo mQi dieu ki~n thui),n I<!i d~ th\iC
Mnh dan chu tr\ic tiep, bi'li day la hinh thUc dan cM
hoan bi nMt.
1. H6 Chi Minh: Toan tQ.p, Sdd, t.8, tr.262.
145
 Ciing vai dan chu tr\1c tiep, dan chu gi{ln tiep hay dan
chu d(li di~n la hinh thuc dan chu duqc si':t d\illg ri)ng rai
nhitm th\1C thi quyen I\1C cua nhan dan. D6 la hlnh thuc
dan chu rna trong d6 nhan dan th\1C thi quyen l\1c cua
minh thOng qua cac d(li di~n rna hQ l\1a chc;m, b1iu ra va
nhung thiet che quyen I\1C rna he:> I~p nt'm. Theo quan di~m
cua Hb Chi Minh, trong hinh thuc dan chu gian tiep:
- Quye'n lrjc nhil nliOc lil "thi'ta uy quyeD" cua nhBn
dan. Tu biin than nha nuac khong c6 quyen l\1c. Quyen I\1C
cua nha nuac la do nhan dan uy thac. Do v~y, cae co quan
quyen l\1c nha nuac cung vai di)i ngii can hi) "deu la cong
hi)c cua da n, nghla la d~ ganh vac vi~c chung cho dan, chu
khOng phai d~ de diiu dan"'. () day, Hb Chi Minh da xac
djnh ra vi the va mOl quan h~ giua nhan dan vai can hi)
nha nuac tren co so nhan dan la chu th~ niim giu me:>i
quyen l\1c. Theo Hb Chi Minh: "Dan lam chu thi Chu tich,
bi) truong, thu truong, uy vien nay uy vien khac la lam
gi? Lam day to. Lam day to cho nhan dan, chu khOng
phiii la lam quan cach m(lng"2; "Nuac ta la nuac dan chu,
dia
. vi. cao nha't Ill. dan, vi dan la chu. Trong b6. may each
m(lng, tit ngudi quet nha, na'u an cho den Chu tich mi)t
nuac deu la phan cong lam day ta cho dan"' . Chfnh vi v~y ,
Hb Chi Minh kich li~t phe phan nhUng can hi) nha nuac
1. Ha Chi Minh: Toan t~p, Sdd, tA, tr.64-65.
2. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.10, tr.572.
3. H5 Chi Minh: Tolm t~p, Sdd, t .7, tr.434.
146
thoai h6a, hien cha't, til ch6 la cong bi)c cua dan da tro
thanh "quan cach m(lng", dung tren nhan dan, coi khinh
nhan dan, "c~y the" vai dan, "quen rltng dan b1iu minh ra
la M lam vi~c cho dan".
- NhBn dan c6 quyeD kiilm soat, phi! binh nhil nl1ac, c6
quyeD biii miin nhilng d{li bie'u mil hq dii lrja chqn, bii'u ra
vil c6 quyeD gii!i tan nhilng thiet chi!' quyeD lrjc mil hq dii
lfj.p nen. Day Ill. quan di~m ra rang, kien quyet cua Hb Chi
Minh nhitm bao dam cho mQi quyen l\1c, trong d6 c6 quyen
l\1c nha nuac, luon nitm trong tay dan chung. Mi)t nha
nuac th~t s\1 cua dan, thea Hb Chi Minh, luon "mong dbng
hao giup do, don dilc, ki~m soat va phe binh d~ lam tron
nhi~m V\l cua minh la: ngl1di day ta trung thanh t~n t\lY
cua nhan dan"'. Trong Nha nuac d6, "nhan dan c6 quyen
hai mi~n dl;li hi~u Qu6c hi)i va dl;li bi~u Hi)i dbng nhan dan
neu nhung dl;li bi~u a'y to ra khong xung dang vai s\1 tin
nhi~m cua nhan dan"', th~m chi, "neu Chinh phu lam hl;li
dan thi dan c6 quyen du6i Chinh phu"' .
- Lufj.t phiip dan chu villa cong C\l quyeD lrjc cua nhBn
dan. Theo Hb Chi Minh, su' khac biet can han cua luat
. .
phap trong Nha nuac Vi~t Nam mai vai lu~t phap cua nha
nuac thea cac che de? tu san, phong kien la acM no phan
anh duqc y nguy~n va bao v~ quyen l<Ji cua dan chung.
1. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.9, tr.81.
2. H5 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.l2. tr.375.
3,. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.5, tr.75.
147
 Trong nha nuoe do nhan dan lam chu, nha nuoc phai
Lu~t philp do la cua nhan dan, la dIng C\1 tht./c thi quy~n
t:;lo mQi di~u ki~n d~ nhan dan dUc;Je tht./e hi~n nhung
It./c eua nhiin dan, la phudng ti~n d~ ki~m sOIit quy~n It./e
quy~n rna Hie'n phap va phap lu~t da quy dinh , huang
nha nuoe.
d\1ng dil.y du quy~n lc;Ji va lam tron nghla V\1 lam ehu eua
c) Nhil nuac do nhiin dan
minh. Hi> Chi Minh yeu eil.u can b(l, dang vien phai th~t st./
Trong tu tuang Hi> Chi Minh, nha nuoe do nhan dan
ton trQng quy~n lam ehu eua nhan dan.
truoe he't la nha nuoe do nhan dan I~p nen sau thiing lc;Ji
Nha nuoe do nhan dan eil.n eoi tr(:mg vi~e giao d\1e
eua st./ nghi~p each m:;lng eua toan dan t(le duoi st./ lanh
nhiin dan, di>ng thdi nha n dan ding phai tt./ giae pha'n Mu
d:;lo eua Dang C(lng san Vi~t Nam. Nhan dan "cu ra", "til
d~ co du nang It./e tht./e hi~n quy~n dan ehu eua minh. Hi>
ehue nen" nha nuoe dt./a tren n~n tang philp Iy eua m(lt Chi Minh noi: "Chung ta la nhung ngudi lao d(lng lam chu
ehe' d(l dan ehu va thea eac trinh W dan ehu voi cae quy~n nuoe nha. Mu6n lam ehu dUc;Je tfSt, phai co nang It./e lam
bil.u eu, phue quye't, v.v .. ehu"'. Nha nude do nhan dan khong chi tuyen b6 quy~n
Nha nuOc do nhan dan con co nghIa "dan lam ehu". ''Dan lam ehu eua nhiin dan, eiing khong chi dua nhiin dan
Iii. ehu" xae dinh vi the' eua nhan dan dOl vdi quy~n It./e nha tham gia eong vi~e nha nuoe, rna con ehulln bi va d(lng
nuOc, con "dan lam chu" nhiln m:;lnh quy~n lc;Ji va nghIa V\1 vien nhan dan chulln bi t6t nang It./e lam ehu, quan di~m
eua nhiin dan vm tu each la nglidi ehu. Hi> Chi Minh kh~ng do th~ hi~n tu tuang dan ehU tri~t d~ eua Hi> Chi Minh khi
dinh ra: "Nuoe ta la nuoe dan ehu, nghia la nuoe nha do noi v~ nha nuoe do nhan dan.
nhiin dan lam ehu. Nhan dan co quyen It;Ji lam ehu, thi d) Nhil mlac vi nhiin dan
ph3.i co nghfa V\l lam trim biln ph~n eong dan, giu dung Nha nuoe vi dan la nha nuoe ph\1e V\1 lc;Ji ich va
d:;lo due eong dan"'. Nhiin dan lam ehu thi phai tuan nguy~n vQng eua nhan dan, khOng co diie quy~n diie lc;Ji,
thea philp lu~t eua Nha nuoe, twin thea ky lu~t lao tht./c st./ trong s:;leh, eil.n, ki~m, liem, ehinh. Hi> Chi Minh la
d(lng, giu gin tr~t tt./ chung, dong gop (n(lp thue) dung m(lt vi Chu tieh vi dan va Ngl1di yeu eil.u eac cd quan nha
ky, dung s6 d~ xay dt./ng lc;Ji ieh chung, hang hai tham nuoe, cae can h(l nha nuoe deu phai vi nhan dan ph\1e V\1.
gia eong vi~e chung, bao v~ tai san eong e(lng, bao v~ Nglidi noi: "Cae eong vi~e eua Chinh phu lam phai nhAm
Til qu6e, V.V .. vao m(lt m\1e dich duy nhilt la muu tt./ do h:;lnh phlie cho

1. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.12, tr.527.

1. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.9, tr.258.
149
148
mqi ngudi. Cho n€m Chinh phll nhan dan bao gid cling
ph iii d~t quyiln h;Ji dan len tren he't thiiy. Vi~e gi co lQi eho
dan thi lam. Vi~e gi co hl),i eho dan thi phiii tranh"l Theo
H6 Chi Minh, thuoe do m(>t Nha mtoe vi dan la phiii dUQe
long dan. H6 Chi Minh d~t van dil voi can b(> Nha nuoc
phiii "lam sao cho duQe long dan, dan tin, dan me'n, dan
yeu", d6ng thdi chi rii: "muon dUQc dan yeu, muon dUQc
long dan, truoe he't phB.i yeu dan, phM d~t quyiln I<!i clla
dan tren he't thay, phai co mQt tinh thiln chi clIng vii tu"'.
Trong Nha nuoe vi dan, can bQ vita la day to, nhung d6ng
thdi phai vita la ng11di liinh dl),o nhan dan. Hai doi hoi nay
tUdng chung nhu mau thuAn, nhung do la nhung phllm
eMt ci\n co d ng11ai can b(> nha nuoe vi dan. La nguai day
to thi phai trung thanh, t~n t\lY, eiln, ki~m, liem, chinh,
chi ciing vii tu, 10 truoc thien hI)" vui sau thien hI),. La
ng11ai lanh dl),o thi phiii co tri tu~ hon nguai, minh mAn,
sang suot, nhin xa trong rQng, gil n giii nhan dan, trqng
dl,mg hien tai. Nhu v~y, d~ lam ngliai thay mi).t nhan dan
phiii g6m dll ea due va tai, phiii vita hiiln Il),i vita minh.
Phiii nhu the' thi moi co th~ "chling nhUng lam nhung vi~e
trvc tie'p IQi eho dan, rna cling co khi lam nhung vi¢c moi
xem qua nhu Iii hili den dan"' , nhung thl,1e chat la vi IQi
ieh toan c\le, vi IQi feh lau dai ella nhan dan.
1, 2. H6 Chi Minh : Toan t~p, Sdd, t.4, tr.21 , 52 .
3. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.5, tr.285.
150
2. Nhil ntioC phap quyen
r a) ,Nhii nuac hflP hien, hflP ph8.p
iL!I o Chi Minh luon ehu trqng van dil xay dung niln
t ang
' p h ap
' Iy' eh o Nh a nuoe
' Vl~t r
H c..dii
. Nam moi. Nguai t'VI. som
tt:ay r~Am quan trqng ella Hie'n phap va ' phap lu~t
tr,ong dai song chi~h tri - xii hQi. Dieu nay thEl hien
trong biin Yeu sikh c iia nha~n An Nam ella nho'm
nhung nguai Vi~t Nam yeu nuoe tl),i Phap do Nguai thay
m~t nhom giii Mn HQi nghi Veexay (Phap) nam 1919
Ban Yeu saeh neu ra yeu ci\u "ciii cach niln phap Iy d
Dong Duong bAng cach lam cho ng11ai ban xu cling dUQe
~uyiln hUdng nhUng baa dam ve' m<it ph8.p lUat nhu nguai
Au chau; xoa bd holm toiin eac toa an d~c bi~t dung lam
cong C\l dEl khllng bo va ap bue bQ ph~n trung thl,1c nMt
trong nhan dan An Nam ... Thay the' cM' do ra cac sic
l~nh bAng che' do ra cac dao luiif'!
e u nay, ~h; trd thanh n~ai ~ung dAu Nha nuoe Vi~t
Nam moi, H6 Chi Minh eang quan tam sau siie hon viee
bao dam cho Nha nuoe dUQc t6 chue va v~n hanh phu h~p
voi phap lu~t, dilng thai, can eu vao philp lu~t dEl diilu
hanh xii hQi, lam eho tinh thAn phap quyiln tham sau va
diilu chinh mqi quan h~ va hOl),t dQng trong Nha nuoe va
Xii ' f J
Chinh vi the', chi m(>t ngay sau khi dqe biin Tuyiln ngon
d(Jc laP, trong phien hqp dAu tien ella Chinh phll lam thai
1. H6 Chi Minh: Toiw tQp, SM, t.1, tr.441.
151
 (ngay 3/9/1945), H6 Chf Minh dii di! nghi: "Chung ta phai
c6 mi?t hie'n phap dan chU. Toi di! nghi Chfnh phu t6 chUc
cang sam cang hay cui?c TONG TllY.EN cD' voi che' di? ph6
thOng dftu phie'u'" d~ I~p nen Quoc h9i r6i tit d6 I~p ra
Chfnh phU va cac cd quan, bl> may h<;Jp hie'n, th~ hi~n
quyi!n h,tc toi cao cua nhan~ nhU v~y thi nUoc ta moi c6 ..J
cd sa phap Iy rung ch:lc d~ lam vi~c voi quan D6ng minh, bin?
moi c6 quan h~ quoc te' binh d£ng, moi thie't I~p dU<;Jc mi?t
cd che' quyi!n h,tc h<;Jp phap thea dung thOng I~ cua mi?t , L I
Nha nUoc phap quyi!n hi~n d(li. Va: ~'1n ,:)0-% vJ_1n\
:;;.Cui?c T6ng tuy~n Cl1 dU<;Jc tie'n hanh th:lng l<;Ji ngay
l6lJ}1946 voi che' di? ph6 thong diiu phie'u, trt,tc tie'p va bo
phie'u kin. Liin diiu tien trong lich sl1 hang nghin nam cua
dan ti?c Vi~t Nam ciing nhu liin diiu tien a Dong Nam A,
~_J
mQi ngUdi dan tit 18 tu6i tra len, khOng phan bi~t nam nu,
giau ngheo, dan ti?c, dang phai, ton giao ... di!u c6 quyi!n bo
phie'u biiu nhung d(li bi~u cua minh tham gia Quoc hi?i.
~.?ay 2/3/1946, Quoc hi?i khoa I nUoc Vi~t Nam Da n chu
Ci?ng hoa dii~QP phien dftu tien, I~p ra cac t6 chilc, bi?
may va cac chilc vu chfnh thilc cua Nha nUoc. H6 Chi ...
Minh dU<;Jc biiu la~ Chu tich Chfnh phu lien hi~p ~JFu'q
___ti e~) Day chinh la Chinh phu c6 diiy du tu cach phap Iy
d~ giai quye't mi?t cach c6 hi~u qua nhung van di! dOi ni?i
va dOi ngo(li a nUoc ta o
1. H6 ChI Minh: Toiln t~p, Sdd, tA, tr.7.
b) Nha mlac thl1{Jng ton phap lu(lt
tDong tIt t®ng H6 Chf Minh , Nha nUoc quan Iy bAng
bi? may va bAng nhii!u bi~n phap khac nhau , nhUng quan
trQng nhat la qu an Iy bAng Hie'n phap va bAng phap lu ~t
n6i chung. Muon v~y, trUoc he't, ca'n lam tot cong tac l(lp
phap. Hil Chi Minh luon chu trQng xay dt,tng M thong lu~t
phap dan chu, hi~n d(li. a cUdng vi Chu tich nuoc, Hil Chf
t' Minh dii hai liin tham gia vao qua trinh liinh d(lO sO(ln
-
thao Hie'n phap (Hie'n phap nam 1946 va Hie'n phap nam
~, dii ky I~nh cong bo 16 d(lo lu~t, 613 s:lc I~nh trong
d6 c6 243 s:lc I~nh quy dinh vi! t6 chuc Nha nUoc va phap
lu~t, va nhii!u van ban duoi lu~t k~rong boi canh da't
nUoc phiii vita khang cIiie'n, vita kie'n quoc va cung kh6
khan, st,t ra doi cua h~ thong lu~t phap nhu tren th~ hi~n
rat ro n6 It,tc cua Hil Chi Minh va Nha nUoc Vi~t Nam
trong cong tac I~p phap]
- fU;g voi cong tac I~p phap, Hil Chi Minh con chU
tr9ng l1a phiip lw[lt vao trong CU9C song, bao dam cho
phap lu(lt dl1{Jc thi hanh va c6 cd che' giam sat vi(lc thi
hanh phiip lu# ..:3
- @ Chf Minh chi ro st,t ciin thie't phai nang cao trinh
di? hi~u bie't va nang It,tc Sl1 d\1ng lu~t cua ngudi dan, giao
d\1c y thuc tOn trQng va tuan thu phap lu~t trong nhan ~;o
Phap lu~t la cong C\1 quyi!n It,tc cua nhan dan, vi the' dii!u
quan trQng la phai "lam sao cho nhiin dan biet hl1ang
quyen dan chu, biet dung quyen dan chu cua minh, dam

152 153
 ~ \---1 C yV j
lie 1"\
n6i, diim lam"'. Nguili cho ding, clIng tac giao d\lc phap
lu~t cho mQi n di, di1.c hi~t cho the M tre tril nen c\lc ky
quan trQng trong vi~c xay d\lng m(it Nha nuoc phap
quyen, hao dam mQi quyen va nghla V\l clIng dan dU<;1C
th\lC thi trong cu(ic song. Vi~c tht;lc thi phap lu~t
h~ rat IOn den trinh d(i dan tri cua nMn dan, vi v~y> H6
Chi Minh chu trong den van de nang cao dan tri, ph at huy
tinh tich c\lc chinh tri cua nhan dan, lam cho nhan dan co
y thuc chinh tri trong vi~c tham gia cong vi~c cua chinh
q~en cac c~pJ
c-- H6 Chi Minh luon neu caD tfnh nghiem millh cua
phap 1u?t. Nguili tuyen ho: "Phap lu~t Vi~t Nam tuy
khoan Mng voi nhilng nguili hiet cai ta quy chinh, nhung
se th£ng tay trung tri nhilng ten Vi~t gian dllu so dii. han
nuoc huon dan"'. Dieu do doi hoi phap lu~t phai dung va
phai du; tang cuilng tuyen truyen, giao d\lc phap lu~t cho
mQi nguili dan; nguili th\lC thi phap lu~t phai th~t st;l
cong tam va nghiem minh, v.v .. Nguili phil phan nhilng
hi~n tu<;1ng th~ hi~n tinh thie'u nghiem minh cua phap
lu~t,nhu: "thuilng co khi qua r(ing, rna phl;lt thi khong
nghiem"' , I~n l(in giua cong va t(ii.
.-f 6, Chi Minh luon luon khuyen khfch nhiin dan pM
bi , giiim sat djng vi~c cua Nha mtOc, giam siit qua trinh
Nha mtOc th\fC thi philp 1u? t, d6ng thili khong ngl:tng nhiic
1, 3. Hil Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.15, tr.293, 225.
2. Hil Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.6, tr.49.
154
nhO Call b(l cac cilp, cac nganh phai gttdng mA u trong vi~c
tuan thu philp 1u?t, tr!;!Oc hilt 1a cac can b(l thu(lc nganh
hanh philp va ttt~Trong thu gill. HQi nghi Tu phap
toan quoc, Ngttoi .viet: "Cac bl;ln la nhung ngttili ph\l trach
co quan thi hanh phap lu~t . .Le tat nhien cac bl;ln clln phiii neu cao
cai gttdng "ph\lng cong, thu philp, chi cong va ttl' cho nhan
d~n no~, t~~o""e tha~ 2:16 Chi ~h I~
mQt tam gttdng
sang ve song va lam Vl\lC theo Hlen phap va phap lu~t.
Ngttili tt;l giac khep minh vao ky lu~t, vao vi~c gttdng m~u
chap hanh Hien phap va phap lu~t. Song va lam vi~c theo
Hien phap va phap lu~t dii. tril thanh nen nep, thanh thoi
quen, thanh 101 u~g XU t\l nhien cua H6 C~ MillhJ
c) Ph~p quyen nhiln nghia
L~!~~_9uyen nhan ngrua" tilc la Nha nuoc phai ton
tIY;mg, baD dam th\fc hi~n day du cac quye'n con ngttiJi, cham
10 den 1¢ fch cua m9i npt¥)riep thti va v~n d\lllg sang tl;lo
cac ly thuyet hi~n dl;li ve quyen con ngttili, H6 Chi Minh tiep
c~ quy~n con n~ili ,m(it cach ~an di~n'fgttili ,de c~p de'n
cac quyen t\l nhien cua con ngttdl, trong do quyen cao nhat
la quyen song ciing nhu cac quyen chinh tq - d~n s\l, quyen
kinh te, van hOa, xii. hQi cua con ngttdi.j Ngttdi chu trQng
quyen cua cong dan noi chung, d6ng thili ding chu trQng den
quyen cua nhung ~t~~~gttili C\l th~ nhu ph\l nil, tre em,
ngttili dan tQc thi~U~ S\l nghi~p cach ml;lng chan chinh
1. Hil Chi Minh : Toan t~p, Sdd, t.5, tr.473.
155
 ...------
can dau tranh cho quy~n con ngltdi. VI the", b c tieu giai thi~n, bao v~ cai dung, cai tot, J.iy m\lC dich giao d\lc, cam
phong con ngltdi, lam cho m<;>i ngltdi co dli<;1C CU9c song h,mh hoa,. thuc tinh con ngttdi lam can ban. Voi Hii Chi Minh,
phuc, W do, xung voi phfrm gia con ngltdi, dli<;1C hliang d\mg vi~c xay d1,lng va thi hanh phap lui).t phai d1,la tren n~n
cac quy~n con ngltdi mi)t cach day du nha't dii hOa quy~n mi)t tang d"o duc cua xii hi)i vii cac gia tri d"o duc tha'm sau
cach huu cd va tra ' thanh muc tieu cao nha't cua s1,l nghi~p viIo rong m<;>i quy dinh cua PhaPj u:;tQ Noi cach khac,
cach m,mg cua dan t(>c Vi~t ~ajNha nliac Vi~t Nam ngay phap lui).t trong NhiI nlioc phap quy~n nhan nghia phai Iii
til khi ra ddi va luon nha't-qllit uan di~m kien quye"t dau phap lui).t vi con ngudi. J
------
tranh cho quy~n con ngltdi. ~hap cua da't nlioc dii ghi
3. Nhil llIioc trong Slilch, vung mlil nh
nhi).n mi)t cach toan di~n quyen con ngltdi a Vi~t Nam. Day
la n~n tang phap ly d~ bao v~ va th1,lC thi cac quy~n con a) Kiim soat quyen life nha m1ac
ngltdi do mi)t ca~h tri~~ D~ giu vilng ban chat cua NhiI nlioc, bao dam cho NhiI
/Trong phap quyen nhan nghia , phiip lu~t eo tinh nlioc ho"t di)ng co hi~u qua, phong chong tholli hoa, bie"n
ntnr;;van, khuyen thi~11JNgay khi thanh li).p, Chinh phu chat trong di)i ngii can bi) nhiI nlioc,l Hii Chi Minh rat chu
lam thdi nlioc Vi~t Nam Dan chu Ci)ng hOa dii li).p tUc tr<;>ng van de ki~m soat quy~n 11,lC nhiI nlioc. :J
tuyen bel xoa bO m<;>i l~phap h a khiic cua chinh quy~n {Theo quan di~m cua Hii Chi Minh, kiim soat quyen
th1,lC dan phan di)ng.!Tinh nhan van cua h~ thong lui).t life nha nl.1ac la t[/t yeu. Cae cd quan nhiI nttoc, can bi) nhiI
phap th~ hi~n a vi~c ghi nMn day du va bao v~ quy~n nttoc, dii it hay nhi~u deu niim giu quy~n 11,lc trong tay.
con nglioi , a tinh nghiem minh nhling khach quan va Quy~n l1,lc nay la do nhan dan uy thac cho. Tuy nhi€m, mot
cong biing, tuy~t dOi chong dOi xi':t voi con nglidi mi)t khi da niim giu quy~n 11,lC, Cd quan nha m:loc hay can bi)
cach dii m-;n . \Ngay ca dOi voi nhung ke ph8.n b(>i nhiI nlioc d~u co th~ tra nen I"m qUY~~ Ngttdi chi r6: "dan
T6 quoc, Hii Chi Minh tuyen bo r6: "Chinh phu Vi~t Nam gMt cac ong chu tich, cac aug uy vien vi cai ti).t ngong
se tha thu hay trung tri h<;> thea lui).t phap tuy thea thai nghenh, c:;ty the", c:;ty -quy~n. Nhung ong nay khong hi~u
do.
cua.
tan
-
ho hien nay va v~ sau. Nhling se khong co ai bi
sat""~' ~~ thong lui).t phap do co tinh khuye"n
nhi~m V\l vii chinh sach cua Vi~t Minh, n€m k . niim
dli<;1C ehut quy~n trong tay vftn hay I"m d\lng'" . Vi the,

1. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.6, tr.437. 1. H6 Chi Minh: Tolm t~p, Sdd, t.4, tr.51.

156
157
d~ bao dam tfft ca mQi quyiln hie thuQe vil nhan dan, d.n
ki~m soat quyiln h;tc nh~De. ( . 1j146 ghi ro mQt s6 hinh thue ki ~ m soat ben trong Nha
Vil h' thuc ki~m soat quyiln h;tc nM nUDe, ~h",e",o,,-_
) H~, DC h€, ~n phat huy vai tro, trach nhi~m
~ua Dang CQng san Vi~t Nam. Dang la dQi tien phong cua
giai cffp eong nhan, eua nhan dan lao dQng va cua dan tQc,
la Dang d.m quyiln, liinh dQ-o Nha nUDe va xii hQi, ehinh vi
v~y, Dang co quyiln va co traeh nhi~m ki~m so at quyiln I\!e
nha. 3e.]HO Chi Minh chi ro: "Cling vi~e eua Dang va
Nh-a nUDe ngay eang nhiilu. Mu6n hoan thanh t6t mQi vi~e,
thi toan th~ dang vien va can bQ phai ehffp hanh nghiem
ehinh dUdng 16i va ehinh saeh eua D~ijVa mu6n nhu
v~y, thi cae effp uy dang phai tang eUdng eong tae ki~m
tra. Vi ki~m tra co tae d\mg thue dily va giao d\le dang
vien va can bQ la m trQn nhi~m V\l Mi vDi Dang, Mi vDi
Nha nUDe, lam g\1dng ma.u t6t eho nhan dan"'. D~ ki~m
soat co k€t qua t6t, theo Ho Chi Minh, clin co hai diilu ki~n
la vi~c ki~m soat phai co h~ th6ng va ng\1di di ki~m soat
phai la nhung ng\1di rilt co uy tin.-)Ng\1di con neu ro h'
a!
each ki~m so at la tit tren xu6n va tit dUDi len. Ng\1di
nhffn manh, phai Ukheo ki~m soat".
Vffn d~ ki~m soat quyen h;te nM nuDe dl;ta tren each
thue U; ehue bi) may nM nUDe va vi~ phan eong, phan
nhi~m giua cae cd quan thl;te thi quy~n Il;te nha nUDe bUDe
1. H6 Chi Minh: ToaD t~p, Sdd, t .14, tr.362.
158
dliu cling dii dU!Je Ho Chi Minh d~ e~p.\ Hi€n ph~p nam
nUDe, trong do n6i b~t la ki~m soat eua Nghi vi~n nhiln dan
dOl VDi Chinh phu, eh~ ng hQ-n, Nghj vi~n nhan dan co
quy~n uKi~m soat va phe blnh Chinh phil", UBi) trudng nao
khOng dU!Je Nghi vi~n tin nhi~m thi phai tit ehUe", v.; : ]
~n diln 13 ch I'! th~ t6i eao eua quy~n I\!e nha nUDe,
vi th€, nhan dan eo quy~n ki~m soat quy~n Il;te nhB.
nUDe. Day la hlnh thue dU!Je Ho Chi Minh M e~p rfft eu
~gUdi nhffn mQ-nh: "Phai t6 ehue s\! ki~m soat, m~
mu6n k '~ soat dung thl cling phai co qulin chung giup
mDi dU!Je'" Dang elim quy~n clin ehu y phat huy vai tro
kiem soat quy~n Il;te eua nhan da n, bdi so vDi s6 nhan
dan thl s6 dang vien chi la tOl thi~u, Mng tram ngudi
dan mDi co mQt dang vien. N€u khong co nhan dan giup
sue, thl Dang khong la m dU!Je vi~e glJ:ij: D6i vDi Nha
nUDe, la eong bQe eua dan, "mQi cong tac phai d\!a h~n
vao qudn chung, hoan nghenh qudn chung don Me va
ki~m tra"i:
b) Ph6ng, chOng tieu cifc trong NhiJ. ntiOc
T~ qua trlnh liinh dQ-O xily dl!ng Nha nUDe Vi~t
Nam'e Chi Minh thudng noi d€n nhung tieu el;tc sau day
d~ nhae nM mQi ng\1di d~ phOng va khlie ph~
1. H5 Chi Minh: ToaD tQ.p, Sdd, t.5, tr.325.
2. H6 Chi Minh: ToaD t~p, Sdd, t.B, tr.507.
159
l Mot la, dijic quyen, dijic l{1i. Xay dl!ng Nha nuoc t1'ong
-------
s:;tch, rung m:;tnh doi hOi phai tiiy t1'u nhung thoi c~y minh
la ngl1di t1'ong cO quan chinh quyen d~ clta quyen, hach
dich voi dan, l:;tm quyen, d5ng thdi d~ vO vet tien cua, loi
d\lng chuc quyen d~ lam l<;Ji cho ca nhan minh, lam nhu
the' We la sa vao chu nghIa ca nhan.
L Hai la, tham 0, lang phi, quan lie~H5 Chi Minh coi
tham 0, lang phi, quan lieu la "gi~c nQi xam", "gi~c
lon~', thu. gi.~c ngu! hi~m. ~~~, gi~c ~go:;ti xam. JNgl1~i
thuong phe bmh nhung ngl10l lay cua cong dung vao VIE)C
tu, quen ca thanh liem, d:;to duc~Quan di~m cua H5 Chi
~
Minh la: "Tham 0, lang phi va b~nh quan lieu, dii c{i'y hay
khOng, ding Iii biW dong minh cua thl!c dan va phong
kie'n ... ~ 16i ay ding n~ng nhu tQi 16i Vi~t gian, mli-t
tham"2 .1Ngay ~7/1l/1946, H5 Chi Minh da ky S:1c I~nh an
djnh hinh ph:;tt tQi dua vii nMn MilQ voi muc tit 5 nam de'n
20 naG: kh6 sai va phai nQp ph:;tt gap doi s6 tien nh~n
hOI IQ Ngily 26/1/1946, H5 Chi Minh ky I~nh noi 1'0 tQi
tham 0, t1'Qm c~p de'n mue cao nhat Iii tlt hinU
1 Lang phi la mQt can b~nh rna H5 Chi Minh len an gay
g:1t. Ban than Ngl1di luon lam guong, tieh cl,lc thl!C himh
ch6ng lang phi t1'ong eUQe s6ng va eong vi~c h~ng ngaQ
Ngl1di quy t1'Qng tung d5ng tien, bat 90 do dan dong gop
eho hO<lt ~Qng eua bQ may nha nuoc.~day dU<;Jc
I. Hil Chi Minh: Toan ~p, Sdd, t.4, tr.65.
2. Hil Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t .7, tr.357-358.
160
H5 Chi Minh xac dinh Iii lang phi suc lao dQng, lang phi
thdi gian, lang phi tien cua. Ch6ng lang phi la bi~n phap
d~ tie't ki~m, la qu6c sach cua mQi qu6c gia)
(; n h quan lieu kMng nhung co ij cap trung uong, cap
tin ,cap huy~n rna con co ngay d ca cap cO s~ H5 Chi Minh
phe binh nhung ngl1di va cac co quan lanh d:;to tit cap t1'en
de'n cap duoi khong sat cong vi~c thl!C te', khong thea doi va
d t1'ong giao d\lc can bQ, khong giin giii quiin chung. D6i voi cong
vi~c thi tl'Qng hinh thuc rna khOng xem xet kh~p moi mat
k~ong.,di sau tit~g v~~ d~ q~~n lieu lam cho chung 't~
ChI blet khal hQI, VIet ChI th!, xem bao cao tl'en giay, ch ([
khOng kie'm tra den ndi den chOn ... thilnh thlt co mlit rna
kMng thay su6t, co tai rna khOng nghe thau, co che dQ rna
khOng giu dung, co ky lu~t rna kMng dm rung ... The'la
b~nh quan lieu da ap u, dung tung, che chd cho n:;tn tham 0,
lang phi. Vi v~y, day la b~nh gfJc sinh 1'a cac henh
. tham 0,
lang phi; mu6n t1'u s:;tch b~nh tham 0, lang phi thi truoc het
phai tiiy s:;tch b~nh quan li~
"Ta tung", "chia re", "kieu ng<lo"lil. nhung can b~nh gay
mat doiln ket, gay 1'01 cho cong tac:@05hi Minh Jqch li~t
len an t~ keo be, beo canh, ba con, b:;tn huu minh khong tai
nang gi cling keo vao chuc nay chuc nQ. Ngl1di co tai co duc,
nhung khong vita long minh thi diiy 1'a ngoai. Trong chinh
quyen, hi~n tu<;Jng gay mat doan ke't, kMng bie't cach Iilm
cho mQi ngl1di hoa thuli-n voi nhau con t5n t<li, con co ngl1di
"henh Yl!c lOp nay, ch6ng l:;ti lOp khac". Ngoili b~nh cli-Y the', co
ngl1di con kieu ng<lo, tudng minh d trong cO quan Chinh phu
161
la thiln thanh r6i cu chi luc nao cling vac m(\t "quan cach
m:;mg", lam milt uy tin cua Chinh phu'.
DEl tim ra bi~n phap phOng, ch6ng tieu c\lc trong b(i
may nhil mtoc, H6 Chi Minh dii day cong lu~n giai nguyen
nhan nay sinh tieu c\lc. Nhung nguyen nhan nay duqc H6
Chi Minh tie'p c~n rilt toan di~n. Truoc he't la nguyen
nhan chu quan, blit ngu6n tit can "b~nh m~" la chu nghia
ca nhan, tit s\l thie'u tu duang, ren luy~n cua ban than can
b(i. Ben cl),nh d6 can c6 nhung l1guyen nhan khach quan,
tit giln Mn xa, la do cong tac can b(i cua Dang va Nha
nuoc chua t6t; do cach t6 chuc, v~n hanh trong Dang,
trong Nha nuoc, s\l ph6i hqp giua Dang voi Nhil nuoc chua
tMt s\l khoa hQc, hi~u qua; do trinh d(i phat triEln can
thilp cua doi s6ng xii h(ii; do tan du cua nhung chinh sach
phan d(ing cua che' d(i tht,tc dan, phong kie'n; do am muu
ch6ng pha cua cac It,tc luqng phan d(ing, v.v .. Cac nguyen
nhan nay khong t6n tl),i bi~t Iij.p voi nhau, rna c6 st,t ke't
hc;lP voi nhau, tie'n cong vao d(Ji ngii can b(J. Neu Dang va
Nha nuoc khong c6 bi~n phap phOng, ch6ng t6t, khOng c6
chinh sach bao v~ can b(i m(it cach c6 hi~u qua, thi nguy Cd
milt can b(i la rilt IOn.
Phong, ch6ng tieu ct,tc trong Nha nuoc la nhi~m vv. het
suc kh6 khan. Trong nhieu tac phAm khac nhau, il nhieu
thoi diElm khac nhau, H6 Chi Minh dii neu len nhieu bien
1. Xem He Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.4, tr.66.
162
phap khac nhau. Khai quat Il),i, c6 m(it so' bi~n phap Cd ban
nhu sau:
M(Jt la , nang cao trinh d(i dan chu trong xii h(ii, tht,tc
hanh dan chu r(ing riii, phat huy quyen lam chu cua nhan
dan la giai phap can ban va c6 y nghla hiu dai.
Hai la, phap luij.t cua Nha nuOe, kY luij.t cua Dang phai
nghiem minh. Cong tac kiElm tra phili thuong xuyen. Can b(i,
dang vien phai nghiem tuc va tt,t giac tuan thu phap IUij.t, ky
luij.t. DOl vOi nhUng ke thoai h6a, bie'n chilt, phap luij.t phai
"thllng tay tritng trj", hilt ky ke ily il dia vi nao, lam nghe
nghi~p gi. Trong Nha MOe "tram deu phai c6 thiln linh phap
quyen" till tuy~t nhien khong c6 bilt cu vUng cilm nao.
Ba la , phl),t nghiem minh, nghiem khlic, dung nguoi
dung t(ii la ciln thiet, song vi~c gi cling XU phl),t thi Il),i
khOng dung. Ciln coi trQng giao d\lc, lily giao d\lc, cam h6a
lam chu ye'u. Chi c6 nhu vij.y moi lam cho cai t6t trong moi
nguoi duc;lC phat huy va cai xilu milt diln eli. Trong giao
d\lc can b(i, phai coi trQng giao d\lc dl),o duc, xay dt,tng h~
chuAn mt,tc dl),o duc cua nguoi cilm quyen, khdi dij.y IUdng
tam trong moi con nguoi. H6 Chi Minh chi ro: "can b(i cac
cd quan, cac doan thEl, cilp cao thi quyen to, cilp thilp thi
quyen nhii. Dii. to hay nhii, c6 quyen rna thie'u IUdng tam la
c6 dip d\lc khoet, c6 dip an cua dut, c6 dip "di cong vi tu""'.
BrJn la , can b(i phai eli truoc lam gudng, can b(i giu
chuc vv. cang cao, trach nhi~m neu gudng cang Ion. Can
1. Ho Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.6, tr.127.
163
b{>, di).c bi~t la ngudi dung diiu, c6 y thUc neu g\1dng tu
duang dljlo duc, chilng tieu c,!c se c6 tac d{>ng rat mljlnh me
de'n cap duoi , de'n nhan dan, g6p phiin gay nen nhung duc
tinh tilt trong nhan dan. Day la m{>t net di).c sAc trong viin
hoa chinh tri Vi~t Nam.
Nam Ill, phai huy d{>ng suc mljlnh cua chu nghla yeu
nuoc vao cu{>c chien chilng IljIi beu c,!c trong con ngudi,
trong xii h{>i va trong b{> may nha nuoc. Bat ky ngudi Vi~t
Nam nao c6 long t'! hao, t'! ton dan t{>c, thl du la ngudi
dan blnh thudng, hay can b{>, dang vien, thl deu phai co
trach nhi~m tu duang va th,!c hanh dljlo duc cach mljlng.
III- vAN DlJNG TU Tl10NG HO CHi MINH
VAOCONGTACxAYDl,JNGDANG
vA xAY Dl,JNG NHA NUdC
1. Xiiy dl!ng Dang th~t sl! trong s~ch, vung m~nh
- Phai de' ra dl1i1ng lin, ch ri trl1dng dung din . Sai
m{>t Iy thl di m{>t di).m, do la tiim qu an tr<:mg cua dUdng
lili, chu trudng cua Dang. DUdng lili, chu trudng phB.i
d,!a tren n~n tang chu nghia Mac - Lenin, tu tUdng He)
Chi Minh; phB.i v~n d"mg va phat tri~n sang tljlO phu h<!p
voi hoan canh cua dat nuoc tung giai dOljln, thdi kyo
- Phai ttf chUc th IIc hi~n th? t t6t dl1i1ng 161, ch ri
trl1dng cria Dang. Phai th~ che h6a va phai bien thanh
h anh d{>ng Uch c,!c nhat cua t at cii cac til chuc cua h~
thilng chinh tri, trong do di).c bi~t quan trQng la th,!c thi
164
va phat huy diiy du vai tro, trach nhi~m cua d{>i ngii can
b{>, dang vien, nhat la d5i VDi d{>i ngii can b{> chien lu<!c,
di).c bi~t quan trQng nua la ng\1di dung diiu phai neu cao
trach nhi~m lam g\1dng tilt d~ mQi ng\1di noi theo.
- Phai cM tr<,mg hdn mla cong tac chinh don Dang. S,!
nghi~p cach mljlng n6i chung va s,! nghi~p dili moi dat
nuoc c6 thanh cong hay khOng hoan toan ph\l thu{>c vao
chat lu<!ng, trong d6 c6 s,! trong sljlch cua ban than Dang.
Thudng xuyen chlnh d5n n{>i b{> d~ Dang xung dang la
ng\1di ca.m quy~n, d~ dang vien luon xung dang rua la
ng\1di liinh dljlo, rua la ng\1di day to th~t trung thitnh cua
nhan dan. Phai lam cho Dang luon "la d~o duc, la van
minh". Phai quan tri~t sau sAc hdn nua trong Dang tu
tUdng va hanh d{>ng cua He) Chi Minh ve thilng nhilt giua
noi va lam. Tang cUdng cong tac ki~m tra, giam sat d~
Dang si'1 dvng va phat huy t6t quyen l,!c do dan giao ph6
nhdm ph\lc V\l s,! phat tri~n cua dan t{>c, dua dat nuoc
tien nhung bUDC rung chAc len chu nghla xii h{>i, lam cho
dat nUDc hung cudng, nhan dan c6 cu{>c silng am no, t~
do, hljlnh phuc nhu tieu de rna He) Chi Minh dii. viet trong
cac van ban ha nh chinh.
Nhung sinh vien dang la dang vien cua Dang ca.n chu
trQng th~c hi~n thi),t tilt dUdng lili, quan di~m , chu trudng,
dieu l~ Dang, phiii la cong dan g\1dng mdu va la sinh vien
tilt. Nhung sinh vien chua la dang vien ca.n nghien cuu,
hQc ti).p th~t tilt tu tUdng He) Chi Minh, phan d/lu trd
thanh dang vien hoi).c ng\1di tich c~c ung h{> Dang, g6p
165
phftn dua nuoc nhii sanh vai voi cac Ct:idng qu6c nam chau,
nhu H5 Chi Minh da vie't trong Thu gi'1i h9C sinh nhan
ngiiy khai trudng dftu tien cila nuoc Vi~t Nam Dan chil
Ci)ng hoa, thang 9/1945.
2. Xiiy dt!ng Nhil miac
- Ph8.i xay dl,iIlg Nhil nl.1ac thq,t 51/ tmng 5l;lch, vitng
m?nh. Cftn d:1y ml,lnh vi~c hoiin thi~n phap lu~ t gh voi
chuc thi hiinh phap lu~t nhiim nang cao hi~u I~c, hi~u qua
cila Nhii nuoc; bao dam pha.p lu~t vita Iii cong C\l d~ Nhii
nuOc quan Iy xii hi)i, vita Iii cong C\l d~ nhan dan liim chil,
ki~m tra, giam sat quyen I~c nhii nuoc. Quan Iy dilt nuoc
theo ph8.p lu~t, d5ng thdi coi tr9ng xay d~ng nen tang dl,lo
duc xii hi)i.
Cftn tie'p t\lC hoiin thi~n h~ th6ng phap lu~t, ton tr9ng,
bao dam, bao v~ quyen con ngudi , quyen vii nghia V1,l cila
cong dan.
Ph3.i xac dinh r6 cO che' phiin cong, ph6i ht;lp th~c thi
quyen I~c nhii nuoc, nhflt la co che' ki~m soat quyen I~c
giua cac cO quan nha nuoc trong vi~c th~c hi~n cac quyen
I~p phap, hanh phap, tu phap tren cO sd quyen I~c nhii
nuoc la th6ng nhflt; xac dinh r6 hOn quyen hl,ln vii trach
nhi~m cila mlii quyen. D5ng thdi, quy dinh r6 hOn co che'
ph6i ht;lp trong vi~c th~c hi~n va ki~m soat cac quyen d cac
cflp chinh quyen. Tie'p t\lC phiin dinh r6 th:1m quyen vii
trach nhi~m giua cac co quan nha nuoc 0 Trung uOng vii
dia phuong va cila mlii cflp chinh quyen dia phuong.
166
Chu tr9ng cong tac xay d~ng di)i ngii can bi), cong
chuc. Dang phai t~p trung liinh dl,lo ve dUdng 16i, chil
truong, xay d~ng till u chi, tieu chu:1n, cO che', chinh sach
ve can bi), cong chuc. D:1Y ml,lnh dan chil hoa cong tac can
bi), quy dinh r6 trach nhi~m, th:1m quyen cila mlii t6 chUc,
mlii dip trong xiiy d~ng di)i ngii can bi), cong chuc co ban
linh chinh tri rung yang, ph:1m chflt dl,lo duc trong sang,
co trinh di), nang I~c chuyen mon phil. ht;lp d~ th~c thi dlly
t6
dil trach nhi~m cong V\l, dap ung yeu cllu cila giai dOl,ln
moi. Th~c hi~n thi di~m dan tr~c tiep bllu mi)t so' chUc
danh 0 cO sd vii d cflp huy~n; mo ri)ng dOl tut;lng thi tuy~n
chuc danh can bi) quan IY. HOlln thi~n tieu chi danh gia va
cO che ki~m tra, giam sat, ki~m soat vi~c th~c thi cong V1,l;
xac dinh r6 quyen hl,ln, trach nhi~m cila ngttdi dung dllu
co quan hanh chinh. Ra soat, sUa d6i, b6 sung chinh sach
do'i voi can bi), cong chuc theo huang khuye'n khich can bi),
cong chuc nang cao trinh di) chuyen mon, nghi~p V1,l, dl,lo
duc cong V1,l, hoiin thiinh t6t nhi~m V1,l; Ifly ban linh chinh
tri, ph:1m chflt dl,lo duc, nang I~c, hi~u qua th~c thi nhi~m
V1,l d~ danh gia, de bl,lt, b6 nhi~m can bi). Xay d~ng cO cM,
chinh sach diii ngi), thu hut, tr9ng d\lng nhan tai.
D:1y ml,lnh hOn nua cui)c dflu tranh phong, ch6ng tham
nhiing, liing phi, quan lieu, hach dich, cua quyen; th~c
hanh tiet ki~m trong cac cO quan nhii nuoc va trong di)i
ngii can bi), cong chuc.
- DOl mai, tang cl.1iJng 51/ liinh d?o ciia Dang dOl vai
Nhil nl.1ac. Tiep t\lC nang cao hi~u qua th~c hi~n va dIli moi
ml,lnh me phuong thuc liinh dl,lo cila Dang dOl voi Nha nuoc.
167
Dang liinh dl).o Nha nuoc biing cac chu trudng, chinh sach
iOn, liinh dl).o th6 chil hoa cac quan di6m, dudng 1o'i, chu
trudng cua Dang thanh chinh sach, phap lu~ t, liinh dl).o
xay d1,1ng di)i ngii can bi), cong chuc du phtlm cMit va nang
I1,1C, liinh dl).o t6 chuc th1,1C hi~n co hi~u qua cac chu trudng, Chuang 5
chinh sach va M tho'ng phap lu~t; chu tr\mg liinh dl).o d6i ? A" ~

TU'TU'ONG HO CHI MINH

moi, nang cao chat luling I~p phap, cai cach hanh chinh va
ciii cach tu phap; cac t6 chuc cua Dang va dang vien phiii
vE DAI .
. DoAN KET ToAN DAN TOC
gttdng m:1u tuan thu phap lu~t. Ban chat, tinh chat cua vA DoAN KET Qu6c TE
Nha nuoc g~n li~n voi vai tro, trach nhi~m cua Dang d.m
quyen, do do, de'n lulit Dang, mi)t tien de tat yilu dUIiC di!-t A.Ml,JCTIEU
ra la s1,1 trong sl).ch, \TUng ml).nh cua Dang la yilu to' quyilt
dinh cho s1,1 thanh cong cua vi~c xay d1,1ng Nha nuoc thea
1. v~ kiiln thiic: Trang bi cho sinh vien nhilng
tu tuong Hil Chi Minh.
quan di6m cd ban cua tu tuong Hil Chi Minh ve dl).i do an
kilt toan dan ti)c, do an kilt quo'c til, kilt hliP suc ml).nh
C. cAu HCn ON T~P
dan ti)c voi suc ml).nh thdi dl).i va 61,1 v~ d1.lng eua Dang
1. V~n d\lng tu tttong Hil Chi Minh ve Dang Ci)ng san Ci)ng san Vi~t Nam vao s1,1 nghi~p d6i moi dat nuoc.
Vi~t Nam dil phan tich van d~ phOng, cho'ng cac tieu c1,1c 2. Ve ky nling: Gop phlln lam eho sinh vien ren
trong Dang hi~n nay? luy~n ky nang v~n d\lng tu tuong Hil Chi Minh ve dl).i
2. Phan tich nhilng di6m di!-c s~c trong tu tuong Hil doan kilt toan dan ti)c va doan kilt quo'c til vao trong cui)c
Chi Minh ve xay d1,1ng NhiJ. nuoc Vi~t Nam? so'ng giai dOl).n hi~n nay.
3. Trong xay d1,1ng Nha nuoc phap quyen xii hi)i chu
3. V ~ tti tlidng: Cung co' niem tin cua sinh vien vao
nghia cua nhan dan, do nhan dan, vi nhan dan, do Dang
kho'i dl).i doan kilt toan dan ti)c doan kilt quo'c til va s1,1 kilt
liinh dl).o trong giai dOl).n hi~n nay thea tu tttong Hil Chi
hliP suc ml).nh dan ti)c Vi~t Nam voi suc ml).nh thdi dl).i
Minh, d.n chu y nhilng van de gi?
trong s1,1 nghi~p d6i moi theo tu tuong Hil Chi Minh.

168 169
 B.NQIDUNG
1- TV' TV'ONG HO CHI MINH vE D~ DoAN KET
ToANnANTQC
1. Vai tro cua d~i doan ke't toim dan tQc
a) DJili doan ke't toan dan tijc la van de' c6 j nghfa chien
111(JC, quyet djnh thanh djng cua cach m{lng
Trong tli tlidng H6 Chi Minh, dll-i doim ke't toim dan t(ic
ia chien ili(Jc iau dai, nhat quan cua cach mll-ng Vi~t Nam.
Nglidi chi ra: "Stl dll-Y cho ta bai hQc nay: Luc nao dan ta
doan ket muon nglidi nhli mQt thi nlioc ta dQc ii).p, t\1 do.
Trai ill-i iuc nao dan ta khong doan ket thi bj nlioc ngoai
xam ian"'. DII-i doan ket toan dan t(lc ia van de mang tinh
silng con cua dan t(lc Vi~t Nam nEm chien ili<;lC nay dli<;lC
duy tri ca trong cach mll-ng dan t(lc dan chu nhan dan va
cach mll-ng xii. h(li chu nghia. Trong mili giai dOll-n cach
mll-ng, trlioc nhung yeu cdu va nhi~m Vl,l khac nhau, chinh
sach va phlidng phap ti).p h<;lp dll-i doim ke't co th€ va dn
thiet phRi dieu chinh cho phil h<;lp voi tUng Mi tli<;lng khac
nhau song kh6ng bao gid dli<;lC thay dtii chu trlidng dll-i
doan ket toan dan t(lc, vi do ia nhan til quyet djnh s\1
thanh bll-i cua cach mll-ng.
Til th\1C ti~n xay d\1ng khili dll-i doan ket toan dan t(lc,
H6 Chi Minh dii khai quat thanh nhieu iui).n di€m mang
1. He Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.3, tr.256.
170
tinh chan iy ve vai tro va suc m,mh cua khoi dll-i doan ket
toan dan t(lc: "Doan ket ia suc mll-nh cua chung ta"" "Doan
ket ia m(lt i\1c ili<;lng va djch cua chung ta d€ khAc ph\lc
kho khan, gianh iay thAng i<;li"', "Doan ket ia suc manh
. ,
doan ket ia thAng i<;li"3, "Doan ket ia suc mll-nh, ia then
chilt cua thanh cong"', "Bay gid con m(lt di€m rat quan
trQng, cfing ia di€m mfi!. Di€m nay rna th\1C hi~n tot thi
de ra con chau deu tilt: D6 ia doan ket"5. Nglidi dii. di
den ket iui).n:
"Doan ket, doan ket, d{li doan kee
Thanh cong, thiinh cong, d{li thanh cong"".
b) D{li doan Mt toan dan tijc la mijt mlJC tieu, nhiilm
VlJ hang da'u cua each m{lng Viilt Nam
Dili voi H6 Chi Minh, dll-i doan ket khong chi ia khl1u
hi~u chien ili<;lc rna con ia ml,lc tieu iau dai cua cach mll-ng.
Dang ia i\1c ili<;lng iiinh dll-o cach mll-ng Vi~t Nam nen tat
yeu d(\i doan ket toan dan t(lc phRi dli<;lC xac djnh ill nhi~m
Vl,lhang ddu cua Dang va nhi~m Vl,l nay phai dli<;lc quan
tri~t trong tat ca
mQi llnh v\1c, tU dlidng ioi, chu trlidng,
chinh sach, tOi hOll-t d(lng th\1c ti~n cua Dang. Trong idi
ket thuc butii ra mAt Dang Lao d(lng Vi~t Nam nglly
3/3/1951, H6 Chi Minh tuyen bo: "Ml,lc dich cua Dang
1,2. He Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.9, tr.145, 177.
3, 4. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.14, tr.27, 186.
5. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.1O, tr.589.
6.Ho Chi Minh: Tolin t?P, Sdd, t.l3, tr.119.
171
Lao d(mg Vi~t Nam c6 th~ g6m trong 8 chUliI: DoAN KET
ToAN nAN, PHT,JNG Sl)'TO Qu6c"'.
Cach ml;lng Iii s1,1 nghi~p cua quil.n chung, do quil.n
chung vii vi quil.n chung. Dl;li doiln ket Iii yeu cil.u khach
quan cua s1,1 nghi~p cach ml;lng vii la doi hoi khach quan
cua quil.n chung nhan dan trong cu(lc dau tranh t1,1 giai
phong hOi neu khong doan ket thi chinh hQ se tMt bl;li
trong cu(lc dau tranh vi J<;Ji ich cua chinh minh. Nh~n thuc
ro dieu d6, Dang C(lng san phlli co su m~nh thuc tinh, t~p
h<;Jp, huang dAn quil.n chung, chuy~n nhung nhu cil.u,
nhung doi hoi khach quan, t1,1 phat cua quil.n chung thilnh
nhung doi hoi t1,1 giac, thanh hi~n th1,1C co til chuc trong
kh6i dl;li doan ket, tl;lo thilnh suc m(lnh tllng h<;Jp trong
cu(lc dau tranh vi d(lc I~p cua dan t(lc, t1,1 do cho nhiin dan
vii hl;lnh phuc cho con nglidi.
2. Lt!c ht«1ng C1ia khoi d~i doim ket toim dan tQc
a) ehU thi cua kh6i dl;li doan kilt toan dlin t9c
Chu th~ cua khO'i d(li doan ket toan dan t9c, thea H6 Chi
Minh, bao g6m toiln th~ nhan dan, tat eli nhung nglidi Vi~t
Nam yeu m10c acac giai cap, cac til.ng lOp trong xii h(li, cac
nganh, cac giai, cac lua tulli, cac dan t9c, d6ng bao cac tOn
giao, cac dang phai, v.v .. "Nhan dan" trong tu tuang H6 Chi
Minh du<;JC hi~u vai ngbIa vita la con nglidi Vi~t Nam C\l th~,
vita la m(lt t~p h<;Jp dong dao quil.n chUng nhan dan, ca hai
1. H6 Chi Minh: TolIn tQcp, Sdd, t .7, tr.49.
172
deu la chu thi cua kh6i dl;li doan Mt t08n dan t{5c. Dl;li doan
ke't toan dan t9c tilc la phlli t~p h(Jp, doiln ket dU<;Jc tat ca
mQi nglidi dan vilo m(lt khoi thOng nMt, khong phiin bi~t
dan t9c, giai cap, til.ng lap, dang phai, tOn giao, lua tulli, giai
tinh, nghe nghi~p, atrong nuac hay angoai nuOc cung huang
vao m\lC tieu chung, "ai co tai, co duc, co suc, co long phl,lllg
s1,1 Til qu6C va ph\lc V1,l nhan dan thi ta doan ket vai hQ"' . Tit
"ta" a day la chu th~, vita la Dang C(lng san Vi~t Nam noi
rieng, vita la m9i nglidi dan Vi~t Nam noi chung.
H6 Chi Minh con chi r6, trong qua trinh xay d1,1ng khoi
dl;li doan ke't toiln dan t(lc, phai dung rung tren I~p trudng
giai cap cong nhan, giai quyet hai hoa moi quan h~ giua
giai cap, dan t(lc d~ t~p h<;Jp I1,1C IU<;Jng, khong bO sot m(lt
l1,1c lu<;Jng nao mi~n la hQ co long trung thanh va s~n sang
ph\lc V\l Til qu6C, khong phan b(li Il;li quyen l<;Ji cua nhan
dan. Tu tuang cua Ngudi dii djnh huang cho vi~c xay d1,1ng
khol dl;li doan ket toan dan t(lc trong suot tien trinh cach
m(lng Vi~t Nam, tU cach m(lng dan t(lc dan chU nhan dan
den cach m(lng xii h(li chu nghla.
b) Niln tang cua kh6i dl;li d08n kilt t08n dlin t{5c
Muon xay d1,1ng kh6i d(li doan ket toan dan t(lc, phai
xac dinh r6 dau la nen tang cua khoi doan ket toan dan t(lc
va nhi1ng I1,1C IU<;Jng nao tl;lo nen nen tang do. H6 Chi Minh
chi r6: "D(li doan ket tilc la truac het phai doan ket dai da
1. Ho Chi Minh: Toan tQcp, Sdd, t.9, tr.244.
173
so nhan dan, rna dl).i da so nhan dan la dIng nhan, nong
dan va cac til.ng lop nhan dan lao d(lng khac. D6 la nen goc
cua dl).i doan ke't. N6 ciing nhu cai nen cua nhii, g6c cua
cay. Nhung dii c6 nen vilng, goc tOt, con phai doan ket cac
til.ng lOp nhan dan khac"'. Nhu v~y,I\1C IUc;lng lam nen tang
cho khoi dl).i doan ke't toan dan t(lc theo quan di~m cua Ho
Chi Minh la cong nhan, nong dan va tri thuc. Nen tang nay
cang duc;lc cung co vling chiic thi kho'i dl).i doan ke't toan dan
t(lc cang co th~ mo r(lng, khi ~y khong co the' I\1C nao c6 th~
lam suy ye'u kho'i dl).i doan ket toan dan t(lc.
Trong khoi dl).i doan ke't toan dan t(lc, phai dfi,c bi~t
chil trQng ye'u to "hl).t nhan" la s\1 doan ke't va thong nh~t
trong Dang vi d6 la dieu ki~n cho s\1 doan ke't ngoai xii h(li.
8\1 doan ke't cua Dang cimg duc;lc cung co thi s\1 doan ke't
toan dan t(lc cang duc;lC tiing cUdng, Dang doan ke't, dan t9c
doan ke't va s\1 giin b6 mau t~t giua Dang voi nhan dan dii
tl).o nen suc ml).nh ben trong cua cach m:;tng Vi~t Nam M
vuc;lt qua mQi kh6 khan, thlt thach, chie'n thiing mQi ke
thli, di Wi thiing Ic;li cuoi ciing cua cach rnl).ng.
3. Dii!u ki~n M xay d1,fng khoi d~i doan ke't toan
dan tqc
D~ xay d\1ng khoi dl).i doan ke't toan dan t(lc, quy t\l,
doan ke't duc;lC mQi giai c~p, til.ng lOp cil.n phai bao darn cac
dieu ki~n sau day:
1. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.9, tr.244.
174
Mt)t la, phai lily l(Ji feh eh ung lam dMm quy tll, dong
thai ton tl'{Jng cae l(Ji feh khae bi~t ehfnh dan g. Phai chil
trQng xlt Iy cac moi quan M Ic;li fch r~t da dl).ng, phong phil
trong xii h(li Vi¢t Narn. Chi c6 Xlt Iy tot quan he" Idi feh ,
.
trong d6 tim ra di~rn tUdng dong, Ic;li ich chung thi moi
doan ke't duc;lC l\1c IUc;lng. M\lc dfch chung cua Mat tran
duc;lc Ho Chf Minh xac dinh C\l th~, phu hc;lP voi tU~g ~ai
dOl).n cach ml).ng, nh&m t~p hc;lP toi muc eao nh~t l\1c IUc;lng
dan t(lc vao khoi dl).i do an ke't. Theo N gudi, dai doan ket
phai xu~t phat tit m\lC tieu vi nuoc, vi dan, tre~ cd sO yeu
nuoc, thudng dan, chong ap bue, b6c l(lt, ngheo nan, lac
h~u. Ngudi cho r&ng, neu nuoc duc;lc d(lc I~p rna d~n
kh?n g duc;lc huang hl).nh philc, t\1 do thi d(lc I~p ciing
chang e6 y nghi'a gi. Vi v~y, doan ket phai I~y l<Ji fch toi
cao cua dan t(lc, l<Ji fch can ban cua nhan dan lao d(lng
lam m\lC tieu ph~n d~u ; day la nguyen tiic b~t di b~t
dich , la ng<;m cd doan ket va la mdu so chung d~ quy tu
cac til.ng lop , giai c~p, dang phai, dan t(lc va ton giao vit~
trong Mfi, t tr~n.
Hai la, phBi keo thiia tl'uyen thong yilu mlac, nhan
nghla, doan kilt eua dan tt)e. Truyen thong nay dUdC hinh
thanh, cung co va phat tri~n trong suot qua trinh d\1ng
nuoc va giu nuoc hang ngan nam eua dan toc va dii tro
thanh gia trj ben vling, th~m sau vito tu tuon~, tlnh cam,
tam bOn cua m6i con ngttdi Vi¢t Nam, dU<Jc luu truyen qua
nhieu the' h¢. Truyen thong d6 la c(li nguon suc manh vo
c4ch d~ ea dan t(lc chie'n dau va chie'n thiing thien t~i c4ch
175
h<;>a, lam cho dat nudc duc;Jc trudng ton, ban sAc dan t(lc
duc;Jc giu vUng.
Ba la., phJi c6 long khoan dung, d(i lli<;fng vui can
nglidi. Thea H6 Chi Minh, trong m6i ca nhan ciing nhLt
m6i c(lng dong d~u co nhung uu di~m, khuye"t di~m, mi).t
tOt, mi).t xau ... Cho nen, vi lc;Ji ich cua cach m(lng, din phai
co long khoan dung d(l IUc;Jng, tran tr<;>ng phiin thi~n du
nhO nhilt 0 m6i ngudi , co vaY mdi taP hc;Jp, quy tl!- r(lng rai
m<;>i h,iC ILtc;Jng. Ngltdi tUng can di).n d6ng bao: "Nam ngon
tay ciing co ngon vAn ngon dai. NhLtng vAn dai d~u h<;>p
nhau I(li ndi ban tay. Trong may tri~u ngltdi ciing co ngltdi
the' nay hay the' khac, nhung the" nay hay the' khac d~u
dong doi cua til tien tao VaY nen ta phai khoan h6ng d(li
d(l . Ta phai nhiin rAng da la con L(lc cMu H6ng thi ai
ciing co it hay nhi~u long ai quoc. Doi vdi nhung d6ng bao
I(lc loi liim dudng, ta phai lay tinh than ai rna cam hoa h<;>.
Co nhu the' mdi thanh d(li doan ke't, co d(li doan ke't thi
tudng lai chAc chAn se VEl vang"t.
Bon la., pbJi c6 nie'm tin vao llhiln dan. Vdi H6 Chi
Minh, yeu dan, tin dan, dl,ia vao dan, song, phan dilu vi
h(lnh phuc cua nhan dan la nguyen tAc toi cao trong cu(lc
song. Nguyen tAc nay vita la sl,i tie'p noi truy~n thong dan
t(lc "Nudc lay dan lam goc", "CM thuy~n va lat thuy~n
ciing la dan", d6ng thdi la sl,i quan tri~t sau sAc nguyen Iy
1. H6 Chi Minh: TOBn t~p, SM, t.4, tr.280-281.
176
macxit "Cach m(lng Ja sl,i nghi~p cua quiin chung". Dan la
ch6 dl,ia vung chAc dong thdi ciing la nguon suc manh vo
c4ch cua khoi d(li doan ke't toan dan tQc, quye't dinh' thAng
lc;Ji cua cach m(lng. Vi vaY, muon thl,ic hi~n d(li doan ke't
toan dan tQc, phai co ni~m tin vao nhan dan.
4. Hinh thitc, nguyen tllc t6 chitc cua khoi dai
doan kilt to an dan tQc - Mi,it tri,in dan tQc thong nhit
a) M(it tl"?ll dan t(ic thOng llh.i(t
Khoi d(li doan ke"t toan dan t(lc chi tro thanh luc
I~i
IUc;Jng to lOn, co suc m(lnh khi dLtc;JC taP hc;Jp, til chuc
thanh mQt khoi vung chAc, do la mi).t tran dan tQc tho~g
nhat. Mi).t tran dan t(lc thong nhat la ndi quy tu moi tti
chuc va ca nhan yeu mtoc, taP hc;Jp m<;>i ngudi d~n ~LtOC
Vi~t, ca trong nLtde va ki~u bao sinh song 0 nLtdc ngoai.
Ho Chi Minh rat chu tr<;>ng Mn vi~c taP hc;Jp quiin chung
nhan dan vao nhung tti chuc yeu nLtoc phu hc;Jp nhu cac
h(li ai huu hay tLtdng trc;J, cong hQi hay nong hQi, doan
thanh nien hay h(li phI!- nu, dQi thie"u nien nhi dong hay
phI!- lao, hQi Phat giao cuu quoc, Cong giao yeu nLtdc hay
nhung nghi~p doan ... trong do, bao trum la Mat tran
dan tQc thong nhat. . .
Do yeu cii u va nhi~m VI!- cua tUng chi).ng dLtdng lich su,
mi).t tran dan tQc thong nhat da co nhung ten g<;>i khac
nhau: HQi Ph an M dong minh (nam 1930), Mi).t tran Dan
chu Dong DLtdng (nam 1936), Mi).t tran Nhan dan phiin M
177
Dong Dttdng (1939), M~t tr~n Vi~t Minh (nam 1941), M~t vie't: "LI!C Ittqng chu yeu trong kh6i doan ke't dan tQc Ill.
tr~n Lien Vi~t (nam 1951), M~t tr~n dan tilc giai phong cong nong, cho nen lien minh cong nong Ill. n~n tang cua
mi~n Nam Vi~t Nam (nam 1960), Lien minh cac h,tc luqng M~t tr~n dan t9c th6ng nhflt"l. Nguoi chi r6 riing, so di
dan tilc, dan chu va hOa binh Vi~t Nam (nam 1968), M~t phai lay lien minh cong nong 111m n~n tang "vi h9 III
tr~n Ttl qu6c Vi~t Nam (cac nam 1955, 1976) ... Mij.c dil co ngttoi trvc tie'p san xuflt tat ca m9i tai phti jam cho xii h9 i
nhi~u ten g9i khac nhau nhung thl!C chat chi Ill. milt ttl s6ng. Vi h9 dong hdn het, rna cung bi ap buc boc 19t nij.ng
chuc chinh tri - xii hili nhiim t~p hqp dong dao cac giai n~ hdn he't. Vi chi khi cach m"ng cua h9 chAc chAn, Mn
cap, tiing lOp, dan tilc, ton giao, dang phai, cac ttl chuc, ca bi hdn cua m9i tAng lOp khac"'. Ngttoi can dij.n, khong
nhan yeu mtoc a trong va ngoai nuoc, phan dflu vi m~c nen chi nhfln m"nh vai tr6 cua cong nong, rna con phai
tieu chung Ill. dilc l~p , th6ng nhat cua Ttl qu5c va tt! do, thfly vai tr6 va Sl! ciin thie't phai lien minh voi cac giai
h"nh phtic cua nhan dan. cflp khac, nhfit Ill. voi d9i ngii tri thuc.
b) Nguyen tic xiiy dl/.ng va hOlflt d(!ng cua Miit tr4ln Dang C9ng san Vi~t Nam vila Ill. thanh vien, vila Ill.
diin t(!c thOng nh{ft II!C lUljng liinh d"o, Dang khOng co Iqi feh rieng, rna gAn
M(!t la, phai dttt;lc xiiy dl/.ng tren nen tang lien minh li~n voi Ilji feh toan xii h9i, toan dan t9C. Dang liinh d"o d6i
cfmg nhiin - nang diin - tri thuc va d~t dttai 81/. liinh dlflO voi mij.t trij.n th~ hi~n a kha nang nAm bAt thl!c ti~n, phat
cua Dang. hi~n ra quy luij.t khach quan sl! vij.n d9ng cua lich sa d~
Hil Chi Minh xac dinh m~c dich chung eua mij.t tr~n v"ch duong 16i va phudng phap cach m"ng phil hqp, lanh
dan tQc th6ng nhflt Ill. nhiim tij.p hqp Wi muc cao nhat lvc d"o M~t trij.n hoan thanh nhi~m v~ cua minh Ill. dau tranh
luljng dan tilc vao kh6i d"i doan ket toan dan tQc. M\it giai phong dan t9c va giai ph6ng giai cflp, ke't hqp d9C l(ip
dan t9c voi chu nghla xa hoi.
tr~n Ill. milt kh6i doan ket cMt chil, co ttl chuc tren n~n
tang kh6i lien minh giua giai cflp cong nhan, giai cfip Hai la, phai hOlflt d(!ng thea nguyen tic hi~p thttdng
diin chu.
nong dan , dQi ngu tri thuc duoi sl! liinh d"o cua Dang.
Mij.t tr~n dan t9c th6ng nhat Ill. ttl chuc chinh tri - xii
Day Ill. nguyen tAc c6t l6i trong chie'n luqc d"i doan ke't
h9 i r9 n g IOn cua ca dan t9c, bao gilm nhi~u giai cflp,
toan dan tilc cua Hil Chi Minh, tren Cd so do d~ rna rilng
Mij.t tr~n, lam cho M~t trij.n thl!C sl! quy t~ duqc ca dan 1. H6 Chi Minh: Toiw t~p, Sdd, t.12, tr.417.
tQc, ket thanh milt kh6i vung chAc trong M~t tr~n. Ngttoi 2. H6 Chi Minh: Tolin t~p, Sdd, t.10, tr.376.

178 179
tfing lop, dang phai, dan t(lc, ton glao khac nhau, voi
nhieu l<;Ii ich khac nhau. Do v~y, hOl?-t d(lng cua M~t tr~n
phiii dt,1a tren nguyen tAc hi~p thudng dan chu. MQi va'n
de cua M~t tr~n deu phai dU<;IC dem ra d~ ta't ca cac
thanh vien cilng nhau bim b(lc cong khai, d~ di den nha't
tri, IO(li tru mQi st,1 ap d~t ho~c dan chu hinh thuc. Nhung
l<;li ich rieng chinh dang, phil h<;lp voi l<;li ich chung cua
da't nuoc, cua dan t(lc clin du<;IC ton trQng; nhung gi rieng
bi~t, khong phil h<;lp se dlin du<;lC giiii quyet b~ng l<;li ich
chung cua dan t(lc, b~ng st,1 nh~n thuc ngay cang dung
dAn hdn cua mlii nguai, mlii b(l pMn ve moi quan h~ giua
l<;Ii ich chung va l<;li ich rieng. Do v~y, hO(lt d(lng cua M~t
tr~n phiii thea nguyen tllc hi~p thudng dan chu moi quy
tl!- du<;lC cac tling lOp, giai ca'p, dang phai, dan t(\c, ton
giao VaG m~t tr~n dan t(\c thong nha't.
Ba la, phai doan ket lau dlli, ch(lt cM, doan ket thfj.t
sl!, chan thanh, than ai girip da nhau cling tien bp.
Theo H5 Chi Minh, doan ket trong M~t tr~n phai la
lau dai, ch~t cM, doan ket th~t st,1, chan thanh, than ai,
giup do nhau cling tien b(\. Trong M~t tr~n, cac thanh vien
c6 nhung di~m tUdng d5ng nhung ciing c6 nhung di~m
khac bi~t, nen clin c6 st,1 ban b(lc d~ di den nha't trL H5 Chi
Minh nha'n m(lnh phudng cham "cliu d5ng t5n dj", la'y cai
chung M h(ln cM cai rieng, cai khac bi~t; d5ng thai Ngttai
neu ro: "Doan ket tht,1c st,1 nghia la ml!-C dich phiii nha't tri
vii l:;..p truang ciing phai nha't trL Doan ket tht,1c st,1 nghia
Ii! vua doan ket, vlia da'u tranh, hQc nhung cai tot cua
Hla
nhau, phe binh nhung cai sai cua nha u va pM binh tren
l:;"p truang than ai, vi nuoc, vi dan'" d~ t(lO nen st,1 doan
ket glln b6 ch~t che, lau dai t(lo tien de mo r(lng khOi d(li
doan ket trong m~t tr:;"n dan t(\c thong nha't.
5. Phu'dng thuc xay dl/ng khoi d(li doim ket
dan tQc
Mpt la, lam tOt cong tIlc vfj.n dpng qwi n chUng (dan vfj.nJ.
H5 Chi Minh coi doan ket, dai
. daan ket nhu mot
. muc
.
tieu, m(lt nhi~m VI!- hang dliu cua Dang. D~ tht,1c hi~n ml!-C
tieu d6 thi phai lam tot cong tac v~n d(lng qulin chung.
V~n d(\ng qulin chung d~ thu hut qulin chung chinh la M
doan ket mQi ngttai, t(la ra d(\ng It,1c phat tri~n kinh te - xii
h(\i va van haa. Theo Ngttai, d~ phat huy dliy du vai tro,
tri tu~, kha nang to Ion cua qulin chung nhan dan trang
st,1 nghi~p khang chien, kien quOc, trang xay dt,1ng va baa
v~ Tel quoc, Dang va Nha nuoc ciing nhu mQi cfm b9, dang
vien phai biet lam tot cong tac giaa dl!-c, tuyen truyen,
huang diin, giup do va v:;"n d(\ng qulin chung nhan dan
tht,1c hi~n mQi chu trudng, duang loi cua Dang, chinh sach
va philp lu~t cua Nha nuoc; .phai giup nhan dan hi~u d~y
du, sau sAc ve quyen l<;li, trilch nhi~m va nghia VI!- cua
ngttai cong dan dOi voi Dang, voi Tel quoc va voi dan t9c, tU
d6 hQ tich ct,1c, chu d(\ng, tt,1 giac pha'n driu va cong hien
1. H6 Chi Minh: Toiln t~p, Sdd, t.ll, tr.362.
181
cho s~ nghi~p cach mll-ng. NguiJi clm di).n: "c§.n phai chiu
kh6 tim du cach giai thich cho h<;> hi~u riing: nhUng vi~c do
la vi fch l(li cua hQ rna phai lam"'. Theo H6 Chi Minh, m<;>i
phuong phap tiep ci).n va vi).n d';mg qu§.n chung dgu phai
phu hqp vai tam tu, nguy~n v<;>ng cua quh chung; phiii
xuflt phat tU th~c te trinh di) dan tri va van hoa, thea ca
nghla ri)ng va nghla h~p , bao g6m ca phong tl,lC, ti).p quan
va Cl,l th~ dOi vai tUng dja phuong, tung dOi tuqng cua
nhan dan.
Hai Iii, thiinh lfip doiin thi, t{j' chUc qu~n chUng phil
hl/p vai titng dOl tl1l/ng M tfip h(Jp qu~n chUng.
Theo H6 Chi Minh, d~ ti).p qu§.n chUng nhan dan
mi)t each co hi~u qua, c§.n phili t6 chuc doan th~, t6 chuc
qu§.n chung. Day la nhUng t6 chuc d~ ti).p hqp , giao dl,lc,
ren luy~n qu§.n chung cho phu hqp tUng giai cflp, dan
ti)c, ton giao, lUa tu6i , giai tinh, vung mign ... nhu: Cong
doan, Hi)i Nong dan, Doan Thanh nien , Hi)i Phl,l niL.
Cac doan th~, til chuc qu§.n chung co nhi~m V\l giao d\lc,
di)ng vien va phat huy tinh tfch c~c cua cac t§.ng ldp
nhan dan, gop pha.n th~c hi~n nhi~m VI,l cua cach mll-ng
trong tung giai dOll-n.
Cac doan th~, t6 chuc qu§.n chung ra diJi, duoi s~
lanh dll-o cua Dang, co nhi~m Vl,l tuyen truygn, giao
dl,lc, giac ngi), vi).n di)ng, ti).p hqp cac t§.ng ldp nhan dan
1. He) Chi Minh: Toan t(Ip, Sdd, t.5, tr.286.
182
tham gia cach mll-ng, dflu tranh bao v~ quygn va lqi fch
cua minh. Chfnh vi vi).y rna trong su6t tien trinh cach
mll-ng Vi~t Nam, xay d~ng va bao v~ dflt nuoc, cac t6
chuc, doan th~ khong ngung IOn mll-nh vg so' luqng,
hOll-t di)ng ngay cang co hi~u qua , th~c hi~n th1l.ng lqi
nhi~m Vl,l cua cach mll-ng, la hll-t nhan cua kh6i dai
doan ket toan dan.
Ba Iii , cac doiin thi, to' chuc quiin chUng dl1(Jc tfip h(Jp
vii doiin kilt trong mil t trfin dan t{jc thOng nha't.
Theo H6 Chi Minh, cac doan th~, t6 chuc qu§.n chung
hqp thanh Mi).t tri).n dan ti)c th6ng nhflt. Mi).t tri).n dan ti)c
th6ng nhflt cang ri)ng rai, cang chi).t chil, th6ng nhflt bao
nhieu thi kh6i dll-i doan ket toan dan ti)c cang mll-nh me,
Mn rung bfly nhieu. Cac doan th~, til chuc qu§.n chung va
Mi).t tri).n dan ti)c th6ng nhat la sqi day g1l.n ket Dang voi
nhan dan. NgttiJi kh~ng dinh: "Nhung doan th~ fly la til
chuc cua dan, phfln dflu cho dan, benh ~c quygn cua dan,
lien lll-c mi).t thiet nhan dan voi Chinh phu"'. Nhu vi).y, ban
chflt cua doan th~ nhan dan, cac t6 chuc qu§.n chung la t6
chuc cua dan, do do vai tro cua Mi).t tri).n va cac doan th~
nhan dan la phai vi).n di)ng qu§.n chUng bao g6m cac giai
cflp, cac tiing lOp trong xa hi)i tham gia vaG cac til chuc cua
minh. Cong tac vi).n di)ng quiin chung phai d~a tren chien
luqc: "Doan ket, doan ket, dll-i do an ket, Thanh cong,
1. Ho Chi Minh: Toan t(Ip , Sdd, t.6, tr.397.
183
•
thanh cong, d:;ti thanh cong!"'. Cac doan th~, t6 chuc quiin
chung duqc t~p ht;Jp va doan ke't trong M~t tr~n dan tQc
tho'ng nhat, do v~y deu co sl! chi d:;to trong cong tac v~n
dQng, thu hut, t~p ht;Jp quiin chung tham gia sinh ho:;tt
trong t6 chuc clla minh. Ngt1di chi 1'6: "M~t tr~n dan tQc
tho'ng nhat v~n Iii mQt tl'ong nhung II!C lut;Jng to Ion clla
cach m:;tng Vi~t Nam ... Phai doiln ke't to't cac dang phai,
cac doiln th~ , cac nhan S1 trong M~t tr~n T6 quo'c Vi~t
Nam, thl!C hi~n ht;Jp tac lau dili, giup da I~n nhau, cling
nhau tie'n bQ. Phai doiln ke't cac diin t9c anh em, cling
nhau xay dl!ng T6 quo'c ... Phai doiln ke't cMt che giua
d{i'ng bilO lttdng va dang bao cac ton giao, cling nhau xay
dl!ng ddi so'ng hoa thu~n am no, xay dl!ng T6 quo'c"2.
II- TV'TU'(}NG HO CHi MINH vE DOm RET Qu6c TE
1. Sl,i don thiet phiH doim ket quae te
a) Thl/C hi~n doan ke't quae te' nh~m ke't h(1p suc mljlnh
diin t(ic vui suc mljlnh thili dljli, tljlO suc mljlnh tong h(1p cho
cach Inlilng
Theo HeS Chi Minh, th\lC hi~n doiln ke't quo'c te d~ t~p
ht;Jp I\lC lut;Jng ben ngoili, tranh thll s\l deSng tinh, llng hQ
vii giup da clla b:;tn be quo'c te, ket ht;Jp suc m:;tnh dan tQc
1,2. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.13, tr.1l9, 453.
184
voi suc m:;tnh clla cac trilo hiu cach mang
. thdi dai
"
d~ tao
thilnh suc m:;tnh t6ng hqp cho cach m:;tng Vi~t Nam. Day
Iii mQt tl'ong nhung nQi dung chll yeu trong tu tuang HeS
Chi Minh ve doan ket quOc te vii cung Iii mQt trong nhung
bili hc;>c quan tl'c;>ng nhat, mang tinh thdi su sau sAc nhat
clla cach m:;tng Vi~t Nam.
Suc mlilnh diin t(ic Iii s\l t6ng ht;Jp clla cac yeu to' vat
chat vii tinh thiin, song truoc het Iii suc m:;tnh clla chll
ngh1a yeu nuoc vii y thuc tl! l\lc, t\l cUdng dan tQc; suc
m:;tnh clla tinh thiin doiln ket; clla y chi dau tranh anh
dung, bat khuat cho dQc I~p , tl! do ... Suc m:;tnh do da giup
cho dan tQc Vi~t Nam vuqt qua mc;>i thi1 thach, kho khan
trong dl!ng nuoc va giu nuoc.
Suc mljlnh thi1i dljli Iii suc m:;tnh clla phong trilo cach
m:;tng the gioi, do con Iii suc m:;tnh clla chll nghia Mac -
Lenin dut;Jc xac I~p bbi thAng Iqi clla Cach m:;tng Thang
MUdi Nga nam 1917. Trong qua trinh ho:;tt dQng cach
m:;tng, nha eM y t6ng ket th\1e ti~n duoi anh sang chU
ngh1a Mac - Lenin, HeS Chi Minh da tung buoc phat hien
ra suc m:;tnh vi d:;ti tiem fin trong cac phong trilo cach
m:;tng the' gioi rna Vi~t Nam c1in tranh thll. Cac phong trilo
do neu duqc lien ket, t~p ht;Jp trong kho'i doan ket quo'c te'
se t:;to nen suc m:;tnh to IOn.
HeS Chi Minh da sam xac <4nh cach m:;tng Vi~t Nam Iii
mQt bQ pMn clla cach m:;tng the gioi ngay tit khi tim thay
con dUdng cuu nuoc. Ngt1di cho rAng, cach m:;tng Vi~t Nam
185
chi co th~ tMnh cong khi th\iC hi~n doan ke't chij.t cM voi
phong trao cach m<J.ng the' gioi. Th\iC hi~n d<J.i doan ke't
to an dan t(ic phai glin Win voi doan ke't quo'c te'; d<J.i doan
ke't toan dan t(ic la cd sa cho vi~c th\iC hi~n do an ke't quo'c
te'o Cung voi qua trinh phat tri~n thling II/i cua cach m<J.ng
Vi~t Nam trong quan h~ voi qu6c te', tu tuang doan ke't voi
phong trao cach m<J.ng the' gioi dii dUl/c Hti Chi Minh phat
tri~n ngay cang dil.y du, ra rang va C1,l th~ hdn.
b) ThlfC hi~n doan kift qu6c tit nh~m g6p phii'n cling
nhiln diln the' gioi th Ifc hi~n thling Jlji cac m!IC tieu cach
mljlng clla thiti dljli
Hti Chi Minh chi ra riing, chu nghia yeu nuoc chan
chinh phai dUl/c glin lien voi chu nghia quo'c te' vo san,
d<J.i doan ke't dan t(ic phai glin lien voi doan ke't qu6c te;
th\iC hi~n do an ket quo'c te khong vi thling l<;1i cua cach
m<J.ng mlii nuoc ma con vi s\i nghi~p chung cua nhan IO<J.i
tien b(i trong cu(ic dau tranh cho'ng chu nghia de' quo'c va
cac the l\ic phan rl9ng quo'c te'vi cac m\lC ti€m cach m<J.ng
cua thi:Ji d<J.i.
Thdi d<J.i rna Hti Chi Minh so'ng va hO<J.t d(ing chinh tri
la thdi d<J.i dii cham dut thdi ky ttin t<J.i bi~t laP giua cac
quo'c gia, rna ra eac quan h~ qu6c te ngay cang sau r(ing
cho cac dan t(ic, lam cho Van m~nh cua moi dan t(ic khang
th~ tach rdi Van m~nh chung cua ca loai ngttdi.
Ngay sau khi nlim dUl/c dij.c di~m cua thdi d<J.i moi,
Hti Chi Minh dii hO<J.t d(ing khilng m~t moi d~ pha the
186
ddn d(ic cua each m<J.ng Vi~t Nam, glin cach m<J.ng Vi~t
Nam voi cach m<J.ng the giOi. Trong suo't qua trinh do,
Ngudi khong chi phat huy tri~t d~ suc m<J.nh chu nghia
yeu nuoc va tinh thil.n dan t(ic trong dau tranh gianh
d(ic laP, t\i do cho dan t9c minh ma con kien tri Mu
tranh khang m~t moi d~ cung co' va tiing cUdng do an ke't
giua cac I\iC IUI/ng cach m<J.ng the gioi dau tranh cho
m\lc tieu chung, hoa binh, d(ic Iij.p dan t(ic, dan chu va
tien b(i xii h(ii.
Theo Hti Chi Minh, muo'n tang cUdng doan ket quo'c
te' trong cu(ic dau tranh vi m\lc tieu chung, cac dang
c(ing san tren the' gioi phai kien tri cho'ng l<J.i mQi
khuynh huong sai Iil.m cua chu nghia cd h(ii, chu nghia
vi ky dan t(ic, chu nghia savanh... - nhung khuynh
huong Jam suy yeu suc m<J.nh doan ke't, tho'ng nhat cac
I\iC IUI/ng each m<J.ng the' giOi. Noi cach khac, cac dang
c(ing san tren the giOi phai tie'n Mnh co hi~u qua vi~c
giao d\lc chu nghia yeu nuoc chan chinh ke't hl/p voi chu
nghia quo'c te va san cho nhan dan.
Thling l<;1i cua cach m<J.ng Vi~t Nam la thling l<;1i cua
tu tubng Hti Chi Minh, thling l<;1i cua d(ic laP dan t(ic glin
lien voi chu nghia xii Mi. Nhi:J ke't hqp giai phong dan
t(ic voi giai phong giai cflp, chu nghia yeu nuoc truyen
tho'ng Vi~t Nam dii dU<;1C b6 sung ngutin I\iC moi. Nhd
giudng cao ngQn Cd chu nghia xii h(ii, Vi~t Nam dii tranh
thu dU<;1C s\i dting tinh, ung h(i cua quo'c te', huy d(ing
187

dUQc suc m<lnh cua cac trilO Iuu cach m<lng thai d<li, lam
cho suc m<lnh dan tQc dUQc nhan len gilp bQi, chien
thling dU<;fc nhung ke thu c6 suc m<lnh to Ion hdn minh
vg nhigu m~t .
Nhu v~y, trong tu tuang H6 Chi Minh, th\iC hi~n doan
ket qu6c til', ket hQp ch~t cM chu nghia yeu nuoc voi chu
nghia qu6c tevo si'm la nhitm g6p phiin cung nhan dan the
gioi th\iC hi~n th~ng IQi cac m\lc tieu cach m<lng cua dan
tQc va thai d<li. Bai Ie, nhan dan Vi~t Nam khOng chi chien
dilu vi dQC laP, t\i do cua dat nuoc minh rna con vi dQc I~p,
t\l do cua cac nuoc khac, khOng chi bao v~ IQi ich s6ng can
cua dan tQc minh rna can vi nhung m\lC tieu cao ca cua
thai d<li la hoa binh, dQc I~p dan tQc, dan chU va chU nghia
xii hQi.
2. L,!e htqng doim ket quae til' va hinh thue
t& ehuc
a) Cae lr,re 111{Jng dn doan kilt
L\iC IUQng doan ket quoc te trong tu tuang H6 Chi Minh
bao g6m: phong trao cQng san va cong nhan qu6c til';
phong trao dau tranh giai ph6ng dan tQc va phong trao
hoa binh, dan chu the gioi, truoc het la phong trao
ch6ng chien tranh cua nhan dan cac nuoc dang xam IUQc
Vi~t Nam.
DOl vai phong trao c¢ng san va eong nhan quae te;
H6 Chi Minh cho dng, s\l doan ket giua giai cilp cong
188
nhan qu6c tela s\i bao dam vUng chlic cho thling IQi cua
chu nghia cQng san. Chu trudng doan ket giai cilp cong
nhan qu6c til', doan ket giua cac dang cQng san trong tu
tuang H6 Chi Minh xuat phat tlt tinh tat yeu vg vai tro
cua giai cilp cong nhan trong thai d<li ngay nay. H6 Chi
Minh cho ritng, chu nghia tu ban la mQt I\iC IUQng phan
dQng qu6c til', la ke thu chung cua nhan dan lao dQng toan
the giOi. Trong hoan canh d6, chi c6 suc m<lnh cua s\l doan
ke't, nhilt tri, s\l d6ng tinh va ung hQ liin nhau cua lao
dQng toan the' gioi thea tinh thiin ''h6n phudng vo san dgu
la anh em" moi c6 th~ ch6ng l<li dUQc nhung am muu tham
dQc cua chu nghla de qu6c th\lc dan.
DOl vai phong trao da'u tranh giai phong dan t(ic, t\t
rilt sam H6 Chi Minh dii thily ro am muu chia re dan tQc
cua cac nuoc de qu6c. Chinh vi v~y, Nguai dii luu y Qu6c
te' CQng san vg nhung bi~n phap nhitm lam cho cac dan
tQc thuQc dja, hi~u bie't nhau hdn va doan ke't l<li d~ di),t
cd sa cho mQt Lien minh phudng Dong tudng lai'. Them
vao d6, d~ tang cuang doan ke't giUa cach m<lng thuQc
dja va cach m<lng vo san chinh qu6c, H6 Chi Minh can
dg nghj Qu6c te' CQng san, bitng m9i cach phai "lam cho
dQi quan tien phong cua lao dQng thuQc dja tie'p xuc m~t
thie't voi giai cilp vo san phudng Tay d~ d9n duang cho
mQt s\l hQp tac that s\l sau nay; chi c6 s\l hQp tac nay
1. Xem Hil Chi Minh: Toi!.n tilp, Sdd, t .2, tr.134.
189
moi bao dam cho giai cap c(lng nhdn quoc tEl gianh thilng
Iqi cuoi cung" '.
DOl vcJi cac ll/e ll1tJng tien b(J, nhung ngl1di yeu chu(Jng
hoa binh, dan chrl, tl/ do va cong lj, Hfi Chi Minh ciing tim
mQi cach d~ thl,1C hi~n doim kElt. Trong xu thEl moi cua thoi
dl;li, sl,1 thuc tlnh dan ti?c giln lii!n voi sl,1 thuc dnh giai cap,
Hfi Chi Minh da g!1n cui?c dau tranh vi di?c I~p aVi~t Nam
voi m1,lC tieu bao v~ hoa binh, tl,1 do, dIng Iy va binh ding
d~ t~p hqp va tranh thu sl,1 ung hi? cua cac II,1C IU<;jng tiEln
bi? tren thEl gioi.
Giln cui?c dau tranh vi di?c I~p cua dan ti?c voi m1,lc tieu
hoa binh, tl,1 do va cang Iy, Hfi Chi Minh da khoi gqi IUong
tri cua nhung nguOi tiEln bi? tl;lo nen nhung tiElng noi ung
hi? ml;lnh me cua cac til chuc quiin chung, cac nhdn SI tri
thuc va tUng con nguoi tr€m hanh tinh. Th~t hiElm co
nhung cui?c dau tranh gianh duqc sl,1 dfing tinh, ung hi?
ri?ng rai va IOn lao nhu v~y. Nhii!u liin Hfi Chi Minh
kh:lng dinh: Chinh vi da biElt kElt hqp phong trao cach
m:;mg nuac ta vai phong trao each ml;lng eua giai dip dIng
nhdn va cua cac dan ti?c bi ap buc, rna Dang da vttqt qua
dUoc moi kho khan, dUa giai cap cang nhdn va nhan dan
ta dEln nhung thilng Iqi VEl vang.
b) Hinh thuc to' ehuc
Doan kElt quoc tEl trong tu tuang Hfi Chi Minh khang
phai la van di! sach Iuqc, mi?t thu dOl;ln chinh tri nhflt thOi
1. H6 Chi Minh: Toan t!lP, Sdd, t .2, tr.l34 .
190
rna la v9.'n di! co tinh nguyen t!1c, mi?t doi hoi khach quan
cua cach ml;lng Vi~t Nam. TIt nam 1924, Hfi Chi Minh da
dUa ra quan di~m vi! thanh I~p "M:;it tr~n thong nh9.'t cua
nhdn dan chinh quoc va thui?c dia'" chong chu nghia dEl
quoc, dfing thoi kiEln nghi Quoc tEl Ci?ng san ciin co gi9.i
phap C1,l th~ d~ quan di~m nay tril thanh sl,1 th~t .
Hfi Chi Minh danh sl,1 quan tam d:;ic bi~t dOi vai cac dan
ti?c tren ban dao Dong Duong. Ca ba dan ti?c di!u la lang
gii!ng giin giii cua nhau, co nhii!u di~m tUong dfing vi!lich
su, van hoa va cung chung mi?t ke thu la thl,1c dan Phap.
Nam 1941, M khoi d~y suc ml;lnh va quyi!n tl,1 qUYElt cua
m6i dan ti?c, theo dung quan di~m cua Hfi Chi Minh vi! t~p
hqp II,1C luqng cach ml;lng, Dang qUYElt dinh thanh I~p M:;it
tr~n Vi~t Nam Di?c I~p dfing minh (gQi tilt la Vi~t Minh);
giup Lao va Campuchia thanh I~p m:;it tr~n yeu nUoc.
Trong hai cui?c khang chiEln chong thl,1C dan Phap va dEl
quoc My, Hfi Chi Minh da chi dl;lO vi~c hinh thanh M:;it tr~n
nhiin dan ba nuac Dong Duong.
Dfing thoi, Hfi Chi Minh cham 10 cung co moi quan h~
doan kElt huu nghi, hqp tac nhii!u m:;it voi Trung Qu6c -
nUoc lang gii!ng co quan M lich su van hoa lau ddi voi Vi~t
Nam; thl,1C hi~n doim kElt voi cac dan ti?c chau A va chau
Phi dau tranh gianh di?c I~p. Voi cac dan ti?c chau A:
NgUdi chi r6, cac dan ti?c chau A co di?c I~p thi ni!n hoa
1. H6 Chi Minh: TORn t~p, Sdd, t .l, tr.304.
191
binh the gioi moi th\tc hi~n. V~n m~nh dan ti)c chau A c6
quan M m~t thiet voi v~n m~nh dan ti)c Vi~t Nam. Do
v~y, til nhung nam 20 cua the ky XX, cling voi vi~c sang
l~p H{}i Lien hi~p thu{}c dia t:;ti Phap, H6 Chi Minh dii
tham gia sang l~p H{}i Lien hi~p cac dan tilc bi ap bUc t:;ti
Trung Qu6c. Day la hinh thuc so khai cua m~t tr~n
th6ng nhat cac dan ti)c bi ap buc thea xu huong vo san,
llln dllu tien xuat hi~n trong lich si':t phong trao dau tranh
giai ph6ng dan ti)c. Voi vi~c tham gia sang l~p cac til chuc
nay, H6 Chi Minh dii g6p phlln d~t co sil cho s\t ra ddi cua
M{it t1'!in nhiln dan A. - Phi doan ke't voi Vi~t Nam.
Nhling nlim dau tranh gi8.nh d9c l~p dan t9c, H6 Chi Minh
tim mQi cach xay d\tng cac quan h~ voi m~t tr~n dan
chu va l\tc luqng d6ng minh ch6ng phat xit nhAm tl).O
the va l\tc cho cach ml).ng Vi~t Nam. Trong khang chien
ch6ng th\tc dan Phap va ch6ng de qu6c My, bAng ho:;tt
di)ng ngo:;ti giao khOng m~t mai , H6 Chi Minh dii nang
cao vi the eua Vi~t Nam tren tntdng qu6e te, tranh thu
duqc s\t d6ng tinh , ung hi) cua cac nuoc xii hi)i chu
nghia , cua b:;t n be qu6c te va nhan 10l).i tien bi), trong d6
c6 ca nhan dan yeu chui)ng hoa binh Phap trong khang
chien ch6ng Phap va ca nh an dan yeu chui)ng hoa binh
My trong khang chien ch6ng My, hinh thanh M~t t1'!in
nhiln dan thif gioi doan ke't voi Vi~t Nam cM/ng di! quile
xam Il1llc.
192
Nhu v~y, tu tuilng do an ket vi thAng It!i cua cach
ml).ng Vi~t Nam dii dinh huong cho vi~c hinh thanh b6n
tling m~t tr~n: M~t tr~n d:;ti doan ket dan ti)c, M~t tr~n
doan ket Vi~t Nam - Lao - Campuchia, M~t tr;iln nhan dan
A - Phi doan ket voi Vi~t Nam, M~t tr;iln nhan dan the
gioi doan ket voi Vi~t Nam ch6ng de qu6c xam lut!c. Day
th\tc s\t la s\t phat tri~n r\tc ra nhat va thAng It!i to lOn
nhat cua tu tuilng H6 Chi Minh ve dl).i doan keto
3. Nguyen tiie doim kil't quae til'
a) Doan kift t1'en cd sa thOng nha't m!IC tiilu va Illi fch;
co if, c6 tinh
Cling nhu xay d\tng kh6i dl).i do an ket toan dan tqc,
mu6n th\tc hi~n dut!c doan kilt qu6c te trong cu(\c dau
tranh ch6ng chu nghia de qu6c va cac l\tc luting phan
di)ng qu6c te, phai tim ra dut!c nhung di~m tuong d6ng ve
m\lC tieu va It!i ich giua cac dan t(\c, cac l\tc luting tien b(\
va phong trao cach ml).ng the giOi. Tit rat som, H6 Chi
Minh dii phat hi~n ra s\t tuong d6ng nay nhd d~t cach
ml).ng Vi~t Nam trong b6i canh chung cua thdi dl).i, ket
ht!p It!i ich cua cach ml).ng Vi~t Nam voi trao luu cach
ml).ng the gioi va nh;itn thuc ve nghia V\l cua Vi~t Nam
Mi voi s\t nghi~p cach ml).ng chung cua nhan dan tien b(\
tren the giOi.
Dill voi phong t1'aO c{}ng san va cilng nhiln quile til; H6
Chi Minh giuong cao ngQn cd di)c l~p dan t(\c gh lien voi
193
chu nghia xii hQi, tht,1c hi~n doan ke't th6ng nhat tren nen
ti'm g cua chu nghia Mac - Lenin va chu nghia qu6c te' vo
san, co Iy, co tinh. La mQt chie'n si cach m!).ng qu6c te'
kien dinh, Hti Chi Minh dii su6t diJi dau tranh cho st,1
nghi~p cung c6 khOl doan ke't, th6ng nhat trong cach
m!).ng the' gioi, trttoc he't la phong trao cQng san va cong
nhan qu6c te', It,1c lu<;jng tien phong cua cach m!).ng the'
gioi dau tranh ch6ng chu nghia de' qu6c vi hoa binh, dQc
I~p dan tQc, dan chu va chu nghia xii hQi.
DOl voi cac diln t(Jc tren the' gioi, Hti Chi Minh giudng
c~o ngqn ciJ dQc I~p, tt;t do va quyen binh da.ng giua cac
dan tQc. Hti Chi Minh khong chi su6t diJi dau tranh cho
dQc I~p , tt;t do cua dan tQc minh rna con dau tranh vi dQc
I~p, tt,1 do cho cac dan tQc khac. Trong quan h~ giua Vi~t
Nam voi cac nuoc tren the' gioi, Hti Chi Minh tht;tc hi~n
nhat quan quan di~m co tinh nguyen tic: Dan tQc Vi~t
Nam ton trqng dQc I~p, chu quyen, th6ng nhat, toan vE)n
liinh th6 va quyen tt;t quyet eua tat ca eae qu6c gia - dan
tQc tren the' gioi, dting thiJi mong mu6n cac nuoc tren the'
gioi quan h~ Mp tac, huu nghi voi Vi~t Nam tren Cd sa
nhung nguyen d.c do. Thang 9/1947 , tra liJi nha bao My
S. Eli Maysi, Hti Chi Minh tuyen b6 chinh sach dlli ngo!).i
cua mlOC Vi~t Nam la ''lam b!).n voi tat ea mqi nuoc dan
chu va khOng gay thli oan voi mQt ai"'.
1. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.5, tr.256.
194
ThiJi d!).i Hti Chi Minh s6ng la thdi d!).i cua phong trao
dilu tranh giai phong dan tQc di~n ra m!).nh me tren hdu
khi p cac chau Il,lc cua the' gioi. Trong tie'n trinh do, NguiJi
khong chi la nha ti'i chuc, ngttiJi ci'i vii rna eon la ngttiJi ung
hQ nhi~t thanh cUQc dilu tranh cua cac dan tQc vi cac
quyen dan tQc co ban eua hq. Neu cao tu tuang dQc I~p va
quyen binh da.ng giua cac dan tQc, Hti Chi Minh tra thanh
nguiJi khai xuong, ngttiJi cdm eiJ va la hi~n than cua nhung
khat vqng cua nhan dan the' gioi trong vi~c kha.ng dinh c6t
cach dan t9c, dting thiJi thuc d:1Y st,1 doan ke't, huu nghi
giua cac dan tQc tren the' gioi vi thi ng l<;ji cua cach m!).ng
m6i nuoc.
DOl voi cac llfC ll1t!ng tien b(J tren the' giro, Hti Chi Minh
giudng cao ngqn ciJ hOa binh, ch6ng chie'n tranh xam
IU<;jc. Tu tuang do bit ngutin tu truyen th6ng hoa hie'u
cua dan t9c Vi~t Nam ke't h<;jp voi chu nghia nMn d!).o
c9ng san va nhung gia tri nha n van nhan lo!).i. Su6t cUQc
diJi minh, Hti Chi Minh luon giudng cao ngqn ciJ hoa
binh, dilu tranh cho hoa binh, mQt nen hoa binh tMt st;t
cho tilt ca cac dan t9c, hoa binh trong dQc I~p , tt,1 do.
Nen hoa binh do khong phai la m9t nen hoa binh truu
tU<;jng, rna la "mQt nen hOa binh chan chinh xay tren
cong binh va Iy tuang dan chu"', ch6ng chie'n tranh xam
1. H6 Chi Minh: Toiln t?P, Sdd, t.4, tr.76-77.
195
h./<;lC vi cac quytln dan tQc cd ban cua cac quo'c gia. Trong
suo't hai cUQc khang chie'n, quan diElm hOa binh trong
dIng Iy, long thie't tha hOa binh trong sl,1 ton trQng dQc
I~p va tho'ng nh at dat m:loc cua H6 Chi Minh va nhan
da n Vi~t Nam da lam rung d(lng trai tim nhan IO(li. No
co tac d\mg cam hoa, loi keo cac II,1C h(Cing tie'n bQ the'
gioi dung vtl phia nhan dan Viet Nam doi ch a m dut
chie'n tranh, doi hoa binh. Tren thl,1C te', da hinh thanh
mQt m ~t tr~n nhan dan the' gioi, co ca nhan dan Phap
va nh an dan My, doan ke't voi Vi~t Nam cho'ng de' quo'c
xam h:l<;lC , gop phi\n ke't thuc thllng l<;li h ai cu(lc khang
chie'n chOng thl,1C da n Phap va de' quo'c My.
b) Doan ket tren cd Sd d(Jc hlp, til chu
Dolm ke't quo'c te'la dEl tranh thu sl,1 d6ng tinh, ung
h(l, giup da cua cac Il,1c h:lCing quo'c te' nhAm tang them
n(li II,1C, t(lO suc m(lnh thl,1C hi~n thAng lCii cac nhi~m V\l
each m(lng da d~t ra. Dil doan ke't to't phai co n(li II,1C to't.
N(li Il,1c la nhan to' quye't djnh, con ngu6n II,1C ngo(li sinh
chi co thil phat huy tac d\lng thong qua ngu6n II,1C nQi sinh.
Chinh vi v~y, trong Mu tranh cach m(lng, H6 Chi Minh
luon neu cao khiiu hi~u: "Tl,1ll,1c canh sinh, dl,1a vao suc
minh la chinh". Trong khang chie'n cho'ng thl,1C dan
Phap, Nguai chi ro: "M(lt dan tQc khong tl,111,1C canh sinh
rna cu ng6i cha dan tQc khac giup da thi khOng xung
196
dang dU<;lc dQc I~p"'. Trong quan h~ quo'c te', Nguai nhan
m(lnh: ph3.i co thl,1C Il,1c, thl,1c Il,1c la cai chieng, ngo(li
giao la cai tie'ng, chieng co to tie'ng moi Ion ...
H6 Chi Minh chi ro, muo'n tranh thU dU<;lc sl,1 ung hQ
quo'c te', Dang phai co duang 1o'i dQc I~p, tl,1 chu va dung
dlln. Tr:l. lai m(lt phong vien nuoc ngoai, Nguai noi: "D(lc
I~p nghia la chUng t6i ditlu khiEln lay mQi cong vi~c cua
chung toi, khong co sl,1 can thi~p iJ ngoai vao"'. Trong
quan h~ giUa cac Dang thu(lc phong trilo cQng san, cong
nha n quo'c te', Nguai xac djnh: "Cac dang du IOn du nho
Mu d(lc I~p va binh d~ng, d6ng thai doan ke't nhat tri
giup da liin nhau"a. Trong khang chie'n cho'ng thuc dan
Phap, voi duang 1o'i dung dAn, sang t(lo cua Dang dung
d~u la Chu tjch H6 Chi Minh, cach m(lng giilnh thAng
l<;li. Trong khang chie'n cho'ng de' quOc My xam IU<;lc, voi
duang 1o'i dQc I~p, tl,1 chu, ke't h<;lp hili hoil giila Idi ich
dan t(lc vil IQi ich quo'c te', Dang ta da tranh thii dUQc s1,1
iing hQ cua phong trilo nhan dan the' gioi doiln ke't voi
Vi~t Nam, nh~n dU<;lC sl,1 giup da vo ding to IOn ciia Lien
XO, Trung Quac va cac nuoc xa hQi chu nghia da danh
thllng cu(lc chie'n tranh xam IUQc cua de' quac My.
1. HoChi Minh: Tolin t~p, Sdd, t.?, tr.445.
2. Ho Chi Minh: Tolin t~p, Sdd, t.5, tr.162.
3. HoChi Minh: Toan t~p, Sdd, t.l2, tr.732.
197
 111- VAN DVNG TUTVONG HO CHI MINH
vE D.:u DoAN KET ToAN DAN TQC vA DoAN KET
Qu6c TE TRONG GIAI DOAN HI$N NAY
1. Quan tri~t tu tudng HB Chi Minh v~ dl;\i doim
k~t toim dan tQc va do an ket quac t~ trong hOl;\ch
dinh chu trudng, duClng lai cua Dang
Phai khdi dl).y va pMt huy Mn mUc cao nhat sUC
m\lnh dan tQc, va suc m\lnh qu6c te; dl).t l<;Ji feh dan tQc,
cua dfft nuoc l€m hang dilu, lay d6 lam Cd sO d~ xay dl!ng
cac chu t1'udng, chfnh sach kinh te - xii hQi. Truoc day, sUC
m\lnh cua kh6i d\li doan ket toan dan tQc la suc m\lnh d~
chien thiing gil).c ngo\li xam. Hi~n nay, suc m\lnh ay phB.i
la suc m\lnh d~ chien thiing ngheo nan va I\lc hl).u. Phai
xuat pMt tit l<;Ji fch dan tQc rna mo 1'Qng quan h~ h<;Jp tac
qu6c te, t1'anh thu m9i kha nang c6 th~ t1'anh thu dU<;Jc M
xay dl!ng, phat tri~n dat nuoc.
Nhl).n thuc tilm quan t1'9ng clla van dEl d\li doan ket toan
dan t;qc, ngay 2111/1993, BQ Chinh tq 1'rung udng Dang
kh6a VII dii ra Ngbj quyet s6 07-NQfI'W "VEl d\li doan ket
dan tQc va tang cUdng Ml).t trl).n dan tQc th6ng nhat". Ngbj
quyet dii ke thua va pMt tri~n tu tuong H6 Chi Minh VEl d\li
doan ket trong sl! nghi~p d6i moi. T\li D\li hQi d\li bi~u toan
quae liln thu VIII clla Dang (tMng 611996), van dEl d~i doan
k€t toan dan tQc dii du<;Jc dl).t 0 mQt tdm cao moi, nMm phat
huy suc m~ clla toan dan trong thdi ky dIng nghi~p h6a,
hi~n d~i h6a dfft nude.
198
Cac d\li hQi Dang tiep theo tiep t\lC b6 sung nhan
m\lnh hdn vai tro, tilm quan tr9ng clla doan ket dan tQc
trong thdi d\li moi. T~i D\li hQi d\li bi~u toan qu6c IAn thu
XII, Dang kh~ng dinh: "D\li doan ket dan tQc la dUdng l6i
chien IU<;Jc clla cach m\lng Vi~t Nam, la dQng II!C va ngu6n
II!C to Ion trong xay dl!ng va bao v~ T6 qu5c"'. D ~ phat huy
SUc m\lnh doan ket toan dan tQc, D\li hQi XII clla Da ng dii
dEl ra phudng huong, nhi~m V\l tang cUdng khOl d~i doan
ket toan dan tQc tren nEln tang lien minh giai cap cong
nhan voi giai cap nong dan va dQi ngii tri thuc do Dang
liinh d\lo. Phat huy m~nh me m9i ngu6n Il!c, m9i tiElm
nang sang t~o clla nhan dan d~ xay dl!ng va bao v~ T6
qu6c; lay m\lC tieu xay dl!ng mQt nuoc Vi~t Nam hoa binh,
dQc Il).p, tMng nhilt, toan v«;ln liinh th6, "dan giau, nuoc
m\lnh, dan chll, cong b~ng, van minh" lam di~m tUdng
d6ng; ton tr9ng nhung di~m kMc bi~t khOng trai voi lc;Ji
feh chung clla qu6c gia - dan toc;
. dEl cao tinh thiln dan toe
.,
truYEln th6ng yeu nuoc, nhan nghia, khoan dung d~ ti).p
hc;Jp, doan ket m9i ngttdi Vi~t Nam 0 trong va ngoai nuoc,
tang cUdng quan h~ ml).t thiet giua nhan dan voi Dang,
Nha nuoc, t~o sinh Il!c moi clla kh6i d~i doAn ket dan tQc.
D~i hQi d~i bi~u toan qu6c liln thu XIII chi r6: "Phat huy
suc m~ nh d\li doan ket toan dan tQc, dan chll xii hQi chll
. Nam: VBn kien
1. Dang C(ing san Viet .. . dai
Dai h6i . bil u toan
quae liin thli XII, Sdd, t1'.158.
199
nghia, quygn lam chu cua nhan dan; tling cuang phap che,
bao dam ky cudng xii hQi"'.
Cling voi vi~c ph at huy toi da suc ml),nh cua khoi dl),i
doan ket dan tQc, qua 35 nlim d6i moi, tu tubng doan ket
quOc te cua Chu tich Hil Chi Minh , dii du<;lC Dang ta vi).n
d\mg mQt cach sang tl),O trong vi~c hOl),ch dinh chu
trudng, duang loi. Tit tuyen bo"muon la bl),n" (Dl),i hQi dl),i
bi~u toan quoc l~n thu VII cua Dang), "sAn sang la bl),n"
(Dl),i h(ii dl),i bi~u toan quoc l~n thu VIII cua Dang), "la
bl),n va dOi tac tin ci).y" (Dl),i hQi dl),i bi~u toan qu6c l~n
thu IX cua Dang) den Dl),i hQi Dang l~n thu XII , Dang ta
khiing dinh: "Quan M dOi ngol),i, hQi nhi).p qu6c te ngay
cang sau rQng, co hi~u qua. Vi the, uy tin qu6c te cua
nuoc ta tiep tv.c du<;lC nang cao"2. Dl),i h(ii XIII cua Dang
khiing dinh r~ng, dilt nuoc ta chua bao gia co du<;lC cd dil,
tigm I\lC, vi the va uy tin qu6c te nhu hi~n nay; quan M
d6i ngol),i va hQi nhi).p qu6c te tiep tv.c mb rQng va di vao
chigu sau, tl),O khung kh6 quan h~ 6n dinh va Mn vung
voi cac dOi tac; hQi nhi[tp qu6c te tiep tv.c du<;lC tri~n khai
chu dQng, tfch c\lc, tl),O khong gian quan h~ rQng mo,
tranh thu dU<;lc s\l h<;lp tac, giup do cua cQng dilng qu6c te;
vi the, uy tin, vai tro cua Vi~t Nam trong khu Y\ic va tren
the gioi ngay cang dU<;lc nang cao.
1. D,mg C9ng san Vi~t Nam: V~n ki~n D!,i h9i d!,i biiu toan
quoc JAn tM XIII, Nxb. Chinh trj qu6c gia S~ th~t, HA N9i, 2021 ,
t.I, tr.50.
2. Dang C9ng san Vi~t Nam: V~n ki~n D!,i hQi d!,i biiu toan
quoc Mn thu XII, Sdd, tr.59.
200
2. Xay dl;l'ng khoi dl).i doan ke't toim dan tQc tren
ngn tang lien minh cang . nang • tri dlioi sl;l' liinh
d~o cuaDang
Th\lc ti~n lich su cach ml),ng Vi~t Nam dii chung minh
suc s6ng cua tu tuilng Hil Chi Minh vg dai doan ket toan
dan tQc. Dl),i doan ket toan dan tQc, tU cho la tu tuilng cua
liinh tv. dii tl'il thanh quan di~m xuyen su6t duang l6i
chien lu<;lC cua Dang CQng san Vi~t Nam trong cach ml),ng
dan tQc dan chu nhan dan cling nhu trong cach ml),ng xii
hQi chu nghla. Tu tubng do cfin tham sau trong tu tubng,
tinh cam cua tat ca nhung ngl1ai Vi~t Nam yeu nuoc va
ph iii bien thanh hanh dQng cach ml),ng cua hang tri~u,
hang tri~u con ngl1ai, tl),O thanh suc ml),nh vo dich trong s\l
nghi~p xay d\lng va bao v~ T6 qu6c.
Lich su dii chung minh rAng, M~t tri).n dan tQc th6ng
nhat cang rQng riii thi lien minh cong - nong - tri cang
ml),nh, s\l liinh dl),o cua Dang cang vi'1ng. Dilng thai, kh6i
lien minh nay cang du<)c cung c6, s\1 lanh dl),o cua Dang
cang du<)c tling cuang thi M~t tri).n dan tQc th6ng nhat
cang du<)c mo rQng va suc ml),nh cua kh6i dl),i doan ket
toan dan tQc cang dU<;lC nhan len to IOn hdn. Dl),i hQi XII
, D ang
cua ' d ii kh ling
' dinh: ''Mi).t tri).n To, quOc va cac doan
th~ nhiin dan tiep tv.c d6i moi nQi dung va phudng thuc
hOl),t dQng, vi).n dQng dong dao nhan dan tham gia cac
phong trao thi dua yeu nuoc, phat huy ngay cang tot hdn
vai tro dl),i di~n quygn va l<)i ich h<;lp phap, chfnh dang cua
201
doan vien, hQi vien va nhan dan; chu dQng tham gia giam
sat va phi'm bi¢n xii hQi; lam t6t vai tro cfi.u n6i giua Dang,
Nha mtoc va nhan dan; tham gia xay d\ing Dang, Nhil
mtoc va h¢ th6ng chinh tri, gop phfi.n tich c\ic VaG nhung
thanh tuu chung cua dilt nuoc"'.
D~ tiep t\lC tang cUdng kh01 dl).i doan ket toan dan tQc
trong thdi gian Wi, dn th\iC hi¢n t6t mQt s6viln d€ cd han
sau: M¢t la, tiep t\lC dlly ml).nh tuyen truy€n d~ cac cilp,
nganh, l\iC lU<.1ng nh~n thUc sau s~c v€ s\i dn thiet phai tang
cUdng kh61 dl).i doan ket toan dan tQc hi¢n nay. Hai la, tang
cudng s\i liinh dl).o cua Dang, quan 1:9' cua Nha nuoc va tiep
t\lC th~ che hoa cac quan di~m, dUdng 101, chinh sach cua
Dang v€ dl).i doan ket toan dan tQc. Ba la, giai quyet t6t quan
h¢ l<.1i ich giua cac giai cilp, tfi.ng lop xii hQi; ke't h<.1p hili hOa
l({i ich ca nhan, l({i ich t~p th~ va toan xii hQi. Mn la, tang
cUdng quan h¢ m~t thiet giua nhan dan voi Dang, Nha nuoc,
tl).o sinh l\iC moi cua kh61 dl).i doan ket toan dan tQc. Nam
la, kien quyet dilu tranh vOi cac quan di~m sai trai, thli <4ch,
pha hOl).i, chia re kh6i dl).i doan ket toan dan tQc.
3. D~i doiln ke't toan dan tQc phai ke't hgp voi
doiln ke't quO'c te'
Trong giai dOl).n cach ml).ng hi¢n nay, vi¢c phat huy
bai hQc ket h<.1p suc ml).nh dan tQc voi suc ml).nh thdi dl).i,
1. Dang C(ing san Vi~t Nam: Van ki~n D~i hQi d~i billu toan
quifc liln thit XIII, Sdd, t.I, tr.70.
202
chu nghla yeu nuoc voi chu nghla qu6c til', l<.1i ich dan tQc
va nghla Y\l qu6c til' theo tu tuilng H6 Chi Minh, ph:h nhilt
quan coi cach ml).ng Vi¢t Nam la mQt b9 ph~n kh6ng th~
tach rdi cua cach ml).ng the gioi, tiep t\lC doan ket, ung h9
cac phong trao cach ml).ng, cac xu huong va trao luu tien
b9 cua thdi dl).i vi cac m\lc tieu hoa binh, dQc l~p dan tQc,
dan chu va tien b9 xii hQi. D~ nang cao hi¢u qua h<.1p tac
qu6c te, chu d9ng hQi nh~p kinh tevoi khu V\ic va the gioi,
Dang, Nhil nuoc ta chu trudng neu cao nguyen t~c dQC l~p
W chu, t\i l\ic, t\i cUdng, chu trudng ph at huy ml).nh me
suc ml).nh dan tQc - suc ml).nh cua chu nghla yeu nuoc, suc
ml).nh cua ng\tdi lam chu, suc ml).nh dl).i doan ket toan dan,
tre!ll cd sil suc ml).nh ben trong rna tranh thu va t~n d\lng
s\i d6ng tinh, ung hQ rQng riii cua l\ic lU<.1ng ben ngoai.
Nhung bien chuy~n nhanh chong va sau s~c cua tinh
hinh qu6c til' va trong nuoc di).t ra nhung di€u ki¢n moi doi
hoi phai rut ra nhung bai hQc trong chien lu<.1C doan ket
qu6c til' cua H6 Chi Minh d~ v~n d\lng cho pM h<.1p. M9 t
la, lam r5 doan ket d~ th\ic hi~n m\lC tieu cach m(lng trong
giai dO(ln hi¢n nay la dan giau, nuoc m(lnh, dan chu, xii
hQi c6ng b~ng viin minh. Hai la, mil cua, h9i nh~p qu6c til',
la b(ln cua tilt cit cac nuoc, pha'n Mu vi hOa binh, d9C l(lp
va phat tri~n, d6ng thdi phai tham gia nhung va'n d€ toan
du hi¢n nay cUa qu6c til'. Ba la, phai neu cao tinh thfi.n
d9C l(lp t\i chu, t\i l\iC t\i cUdng, ket h<.1p suc ml).nh dan tQc
voi suc ml).nh thdi d(li, suc m(lnh trong nuoc va suc manh
203
qu6c te' d~ cong nghi~p hoa, hi~n dl;li hoa da't nuoc, gop
phil.n vao s~ nghi~p cach ml;lng the' giOi. Bon l ii., xay d~ng
Dang trong sl;lch, vUng ml;lnh lam hl;lt nhan doan ke't to an
dan toc va doan ke't qu6c te', tie'p t\lC d5i moi va chinh Mn
Dang: nang cao nang l~c lanh dl;lO va suc chie'n da'u clla Chuang 6
,. .....
Dang cho ngang til.m nhi~m V\l clla dan tQc va clla thdi dl;li.
~

TU TUONG HO CHI MINH

Nhung quan di~m cd ban cung nhung gia tri th~c tiiin
clla tu tUdng doan ke't qu6c te' H5 Chi Minh la nhung bai
hQc quy bau ciin duc;lC nh~n thuc va v~n d\lng sang tl;lO phu
hc;lp voi cach ml;lng Vi~t Nam va the' gioi tie'n bQ trong giai
dOl;ln hi~n nay.
C. cAu HOI ON T~P
1. Phan tich tu tUdng H5 Chi Minh VEl dl;li doan ke't
toan dan tQc va s~ v~n d\lng clla Dang CQng san Vi~t Nam
trong giai dOl;ln hi~n nay?
2. V~n d\lng tu tUdng H5 Chi Minh VEl nguyen t~c,
phudng thuc dl;li doan ke't toan dan tQc trong giai dOl;ln
hi~n nay?
3. Philn tich quan di~m H5 Chi Minh VEl s~ din thie't
phai doan ke't qu5c te' va s~ v~n d\lng cua Dang CQng san
Vi~t Nam trong giai dOl;ln hi~n nay?
vE vAN HOA, D~O DlJC,CON NGUdI
A.MVCTIEU
1. v~ kie'n thuc: Cung ca'p cho sinh vien kie'n thuc cd
ban clla tu tUdng H5 Chi Minh VEl van hoa, dl;lO duc, con
ngtli1i. Tren cd Sd do, ngtli1i hQc bie't v~n d\lng vao th~c
tiiln, th~ hi~n trach nhi~m xay d~ng van hoa, dl;lO duc, con
ngtli1i Vi~t Nam hi~n nay theo tu tUdng H5 Chi Minh.
2. v~ ky nang: Gop pMn giup cho sinh vien co phudng
phap tu duy moi trong hQc t~p, nghien cuu; t~ minh bie't
dao sau Iy luan g~n voi th~c ti~n voi tinh thiin dQc I~p,
sang tl;lO.
3. v~ hi tudng: Tren cd Sd nhan thuc khoa hQc, sinh
vien co niElm tin VEl gia tri tu tUdng H5 Chi Minh miii miii
soi dui1ng cho s~ nghi~p cach ml;lng clla nhan dan ta giimh
thiing Ic;li; d5ng thi1i ch6ng ll;li cac quan di~m sai trai, lu ~n
di~u thU d1ch nhdm phu nh~n , xoa bO tu tuang H5 Chi
Minh noi chung, tu tUdng cua Ngtli1i VEl van hoa, dl;lo duc,
con ngtli1i noi rieng.

204 205
 B,NQIDUNG
1- TVTI10NG HO cHi MINH vE vAN HOA
H6 Chi Minh du<;lC T3 chUc Giao d\lc, Khoa h9C va Van
hOa Lien h<;lp quoc (UNESCO) ghi nh~n la Anh hung giai
ph6ng dan tilc, Nhil van h6a ki!)t xwft Vi!)t Nam trong
Nght quye't 24C/18.6.5 cua Khoa h9P 24 Df,li HQi d6ng
UNESCO ttl ngay 20/10 de'n ngay 20/1111987 .
Nght quye't khiing dtnh: Chu ttch H6 Chi Minh d€ If,li
mQt dau an trong qua trlnh phat tri€n cua nhan IOf,li vi
hoa binh, dQc I~p dan tQc, dan chu va tie'n bQ xii hQi; Ngudi
co s\1 dong gop quan trQng ve nhieu m~t trong cac linh V\1c
van hoa, giao d\lc, ngh~ thu~t; tu tudng cua Ngtldi III s\1
ke't tinh truyen thong vAn hOa hang ngan nam cua dan tQc
Vi~t Nam va hi~n than cho khat vQng cua cac dan tQc
trong vi~c khiing dtnh bim silc dan tQc minh vii tieu bi€u
cho vi~c thUc dfly s\l hi~u bie't I~n nhau.
Cong hie'n cua Nha van hoa ki~t xuat H6 Chi Minh
con th~ hi~n d vi~c sang tf,lO van hoa, van ngh~, xac I~p h~
thong quan di€m ve van hOa va xay d\lng nen van hoa moi
. Nam. Ca cuoc
Viet . . ddi Ngtldi chu trQng chong gi~c dot,
ph at tri€n van hOa, nang cao dan tri.
Nen van hoa mii H6 Chi Minh chu truong ke't h<;lp
nhung truyen thong tot dE.lp cua van hoa dan tQc dU<;lC phat
tri€n va nang cao voi tinh hoa van hoa cua nhan IOf,li,
206
tham nhuiln sau silc chu nghia yeu nuoc vii chu nghia
quoc te' chan chinh. Ngtldi cho r~ng, phai lam cho vAn hoa
di sau viio tam Iy quoc dan, di viio cUQc song moi; vAn hoa
phai sua d6i tham nhiing, IUdi bie'ng, phil hoa, xa xi; van
hOa phai lam the' nao cho mQi ngtldi dan Vi~t Nam, tit gia
de'n tre, ca dan ong vii diin bii, ai ding hi€u nhi~m Y\l cua
minh va bie't hUdng hf,lnh phuc rna minh nen dU<;lC huang.
1. Mgt so nh~n thuc chung ve van hoa va quan
he. gifia vim hoa voi cae linh vue
. khac
a) Quan ni!)m cua H6 Chi Minh ve' van h6a
H6 Chi Minh co bon cach tie'p c~n chu ye'u ve van
hoa: 1) Tie'p c~n theo nghia rQng, tang h<;lp mQi phuong
thuc sinh hOf,lt cua con ngudi; 2) Tie'p c~n theo nghia
hE.lp Iii ddi song tinh thiln cua xii hQi, thuQc kie'n truc
thU<;lng tilng; 3) Tie'p c~n theo nghia hE.lp hon Iii biin de'n
cac trudng hQc, so ngudi di hQc, xoa nf,ln mil chu, bie't
dQc, biet viet (thuong xuat hi~n trong cac biii noi voi
d6ng biio mien nui); 4) Tiep c~n theo "phuong thUc su
d\lng cong C\l sinh hOf,lt".
Thang 8/1943, khi con d trong nha til cua Tudng Gioi
Thf,lch, H6 Chi Minh dii dua ra quan ni~m nhan mf,lnh y
nghia cua van hOa. Ngtldi vie't: "Vi Ie sinh t6n ding nhu
m\lc dich cua cUQc song, loiii ngtldi moi sang tf,lO vii pMt
minh ra ngon ngfi, chu vie't, df,lo duc, phap Iu~t, khoa hQc,
tOn giao, van hQc, ngh~ thu~t, nhung cong C\l cho sinh
207
hoat hling ngay v~ rn~e, an, i'J va cae phudng thile si1 d\lng.
To~n b6 nhung sang tl1-0 va phat rninh d6 tile la van h6a.
Van h6'a la s~ tilng h<;Ip ella rnqi phudng thile sinh hOl1- t
cling voi bi~u hi~n ella n6 rna loai nguiJi da san sinh ra
nhlirn thich ilng nhung nhu d.u diJi s6ng va doi hoi ella s~
sinh ttin"l.
Quan ni~rn van h6a neu tren ella Hti Chi Minh xuat
hien trong rni?t b6i cii.nh thiJi gian va khong gian d~e bi~t,
k~i UNESCO chua thil.nh li).p, cii. nuoe dang ti).p trung eho
nhi~rn V\l giai ph6ng dan ti?e. Day la quan ni~rn van h6a
duy nhat thea nghia ri?ng. Tit sau Caeh rnl1-ng Thang Tam,
Hti Chi Minh e6 ban dEln van h6a nhung thea nghia h~p,
voi y nghia la kie'n true thu<;Jng tiing, la toan bi? diJi s6ng
tinh thiin ella xa hi?i.
b) Quan ditm ciia H8 Chi Minh ve' quan h(! gifta van
hoa voi cae linh VVC khiie
_ Quan h(! gifta van Ma voi chinh trio Hti Chi Minh eho
rAng, trong diJi s6ng e6 b6n van d~ ph3.i du<;fe coi la quan
trqng ngang nhau va e6 s~ tae di?ng qua 1l1-i lfin nhau, d6 la
ehinh tri, kinh te, van h6a, xii hi?i. Tuy nhien, i'J nuoe Vi~t
Narn th~i?e dia, truoe het phai tien hil.nh cach rnl1- n g giai
ph6ng dan ti?c, gianh di?c li).p dan ti?c, x6a aeh no l~, thiet
li).p nhil. nuoc clla dan, do dan, vi dan. D6 ehfnh la s~ ~ii.i
ph6ng chinh tri d~ rnO duiJng eho viin h6a phiit trien.
1. H6 Chi Minh: Toiln t~p, Sdd, t.3, tr.458.
208
Tuy nhien, van h6a khong th~ dilng ngoai rna phii.i 0 trong
chinh tri, tilc la van hoa phai phue V\l nhi~rn V\l ehinh tri;
dting thoi rnqi hOl1-t di?ng clla til ehilc va nha chinh tri phai
c6 ham lu<;Jng van hOa.
- Quan h(! gifta van Ma voi kinh te: Trong rn6i quan
h~ voi kinh te, Hti Chi Minh giai thich rling, van hoa thui?c
kien truc thu<;Jng tiing. Vi vi).y, nhung cd sO hl1- tiing clla xa
hi?i co kien thiet riii, van hoa rnoi kien thiet dUQe va e6 dll
di~u ki~n phat tri~n du<;Je. Tuy nhien, van hOa ciing khong
th~ dilng ngoai rna phai dilng trong kinh te, nghia la van
hoa khOng hoan toan ph\l thui?c vao kinh te', rna co vai tro
tae di?ng tich ct;te tro ll1-i kinh teo S~ phiit tri~n clla ehinh
tri, kinh te', xii Mi, se thUc d~y van hOa phiit tri~n; ngl1<;Je
ll1-i, rnlii buoc phat tri~n ella kinh te, ehinh tri, xii Mi d~u
co s~ khai sang clla van hOa.
- Quan h(! gifta van Ma voi xii hgi. Giai phong ehinh
tri diing nghia voi giai ph6ng xa hi?i, tit do van hOa rnoi co
di~u ki~n ph at tri~n. Xii hi?i the nao van h6a the' ay. Van
hqc, ngh~ thui).t ella dan ti?c Vi~t Narn rat phong phu,
nhung trong ehe di? no l~ clla ke ap bile, thi van ngh~ cling
bi no l~, khong th~ phat trilln dU<;Jc. Vi vi).y, phai lam caeh
rnl1-ng giai phOng dan ti?c, gianh ehinh quy~n v~ tay nhiin
dan, giai phOng ehinh tri, giai phOng xii Mi, dua Dang
Ci?ng san Vi~t Narn len dia vi drn quy~n, thi rnoi giai
phOng du<;JC van hOa.
209
 - ve' giil gin ban sic van h6a dan t(Jc, tilfp thu van
h6a nhiln lOljli. Ban sAc van hoa dan tQc la nhiing gia tri
van hoa bi1n viing cua cQng d6ng cac dan tQc Vi~t Nam; la
thanh qua cua qua trlnh lao d(mg, san xuilt, chie'n Mu va
giao hiu cua con ngudi Vi~t Nam.
Ban sAc van hoa dan tQc duliC nhin nh~n qua hai lOp
quan h~. Vi1 nQi dung, do Iii long yeu nuoc, thuong noi;
tinh th1ln dQc I~p, W cUdng, tl,i ton dan tQc ... vi1 hinh thttc,
cilt cach van hoa dan tQc bi~u hi~n angon ngii, phong tl,lC,
t~p quim, I~ hQi, truyi1n thilng, cach cam va nghl...
Ban sAc van hoa dan tQc chtta dl,ing gia tri Ion va co
mQt y nghia quan trQng dili voi sl,i nghi~p xay dl,ing va
bao v~ T6 quilc. N6 phan anh nhiing net dQc dao, d~c tinh
dan tQc. N6 la ngQn ngu6n di toi chU nghia Mac - Lenin.
H6 Chi Minh noi rfmg, am nh;;lc dan tQc ta rilt dQc dao,
ph3.i khai thac va phat tri~n len; r~ng, nhiing ngudi cQng
san chung ta rilt quy trQng c6 di~n, co nhii1u dong suili
tie'n bQ chay tU nhiing ngQn ngu5n c6 di~n do; vi v~y,
trach nhi~m cua con ngudi Vi~t Nam la phai tran trQng,
khai thac, giii gin, phat huy, phat tri~n nhiing gia tri
cua van h6a dan tQc, dap ttng yeu cfru, nhi~m Vl,l cach
m;;lng cua tung giai dO;;ln lich si't. Theo NgUdi: "Dan ta
ph3.i bie't si't tao Cho tUdng gilc tfch nuoc nha Vi~t Namn' .
Cham 10 cilt cach dan tQc, d6ng thai d.n tri~t d~ Uly tru
1. HoChi Minh: Toiw t~p, Sdd, t.3, tr.255.
210
mQi di h;;li thuQc dia va anh huang no dich cua van hOa
de' quilc, ton tr<:mg phong tl,lC t~p quan, van hoa cua cac
dan tQc it ngUdi.
Trong giii gin ban sAc van hoa dan tQc, ph3.i bie't tie'p
thu tinh hoa van hOa nhan 10;;li. Tie'p bie'n van hOa (tie'p
nh~n va bie'n d6i) la mQt quy lu~t cua van hoa. Theo Hil
Chi Minh, "van hoa Vi~t Nam anh huang IAn nhau cua
van hOa Dong phuong va Tay phuong chung duc l;;Ii ... Tay
phuong hay Dong phuong co cai gi tilt ta hQC lily d~ t;;lo ra
mQt ni1n van hOa Vi~t Nam. Nghia la lily kinh nghi~rn tilt
cua van hoa xua va van hoa nay, trau d6i cho van hOa Viet
Narn th~t co tinh thiin thuan tuy Vi~t Narn d~ hliP v~
tinh th1ln dan chun,.
H6 Chi Minh chU trQng chAt IQc tinh hoa van hOa
nhan 10;;li. Trao d6i voi rnQt nha van Lien XO, NgUdi nhiln
m;;lnh r~ng: "Cac b;;ln cM hi~u la toi cho r~ng chung toi
can dttt bO van hoa nao do, dil. la van hoa Phap di niia.
NgUlic Il;1i, toi muiln noi dieu khac. Noi den vi~c rna rQng
kie'n thttc cua minh vi1 van hoa the' gioi, rna d~c bi~t hi~n
nay la van hoa Xovie't - chUng toi thie'u - nhung d6ng thdi
tranh nguy co tra thanh kii bAt chuoc ... Van hoa cua cac
dan tQc khac cfrn phai dUlic nghien cttu toan dien, chi co
trong truang hliP do rom co th~ du(lc nhii1u hon cho van hOa
1.Ho Chi Minh: Vir vlln h6s, Bao tang Ho Chf Minh xuilt ban
Hit NQi, 1997, tr.350. '
211

,
cuacmb' h m'lnh'" 'Nhfm
.' dien v~ hien . tu<;Jng van h6a Ho
Chi Minh, mi?t nha bao My vie't: "C\1 Ho khOng phai la mi?t
ngtJoi dan ti?c chu ngh'ia h~p hOi, rna C\1 la mi?t ngtJoi yeu
me'n van hOa Philp trong khi chllng thvc dan Phap, mi?t
con ngtJoi bie't coi trQng nhung truy~n thllng cach m",ng
My trong khi My pha ho",i Mt nuoc C\1"2.
Ho Chi Minh chi ro m\1c dich cua vi~c tie'p thu van h6a
nMn loai la d~ lam giau cho van hoa Vi~t Nam, xay dVng
van ho~ Vi~t Nam h<;Jp voi tinh tMn dan chu. N?i dun:
tie'p thu la toan di~n bao gom Dong, Tay, kim, co, tilt ca
, mi::lXt , cac khia canh. Tieu chi tie'p thu la co cai gi hay,
cae . .
cai gi 'tIlt la ta hQc lily. Mlli quan h~ giua giu gin cllt cach
van hoa dan ti?c va tie'p thu van hoa nhan lo",i la phai lily
van boa dan ti?c lam gllc, d6 la di~u ki~n, co sii d~ tie'p thu
van hoa nhan lo",i.
2. Quan di~m cua H6 Chi Minh v~ vai tro cua
van hoa
a) Van hOa 18 mve Wiu, d{Jng b;te cUa Sl;l nghi~p eaeh ml;lng
_ Van hOa 18 mve tieu. M\1c tieu cua cach m",ng Vi~t
Nam la di?c I~p dan ti?c va chu nghla xii Mi, di?c I~p dan
ti?c g~n li~n voi chu nghla xii hi?i. Nhu v~y, ciing voi
1. Ho Chi Minh: Van h6a ngM thu~t ciing III m¢t m{lt tr(ln,
Nxb. Van hQc, Hii. N(ii, 1981, tr.516-517. ..""
2. TrAn Van Giau: Gia tri tinh thlin truyen thong cua dan tgc
Vi~t Nam, Nxb. Thanh ph6Hb Chi Minh, 1993, tr.331.
212
chinh tri, kinh te', xii hi?i, van hoa nAm trong m\1c tieu
chung cua toan bi? tie'n trinh cach m",ng.
Theo quan di~ m H6 Chi Minh, van hOa la m\1C tieu -
nhin mi?t cach Wng quat - la quy~n sllng, quy~n sung
suong, quy€n tv do, quy€n muu cilu h",nh phuc; la khat
vQng cua nMn dan v€ cac gia tri cMn, thi~n, my. Do la
m(>t xii h9i dan chu - da n la chu va dan lam chu - cong
biing, viin minh, ai cling co com an ao millc, ai cling du<;Jc
hQc Mnh; m(>t xii hi?i rna doi sllng v~t chiit va tinh thiln
cua nhan dan luon luon dU<;Jc quan tam va kh6ng ngling
nang cao, con nguoi co di€u ki~n phat tri~n toa n di~n.
H6 Chi Minh dii dillt co sii cho mi?t xii h9i phat tri~n
b€n rung voi ba tr\1 ci?t la b~n rung v~ kinh te', xii hi?i va
moi trudng. Chung ta co th~ nh ~n thuc ii nhung muc di?
khac nhau trong di san Ho Chi Minh v~ cac muc tieu cua
Chuong trinh nghi sV XXI', mi?t philn quan trQng cua
chie'n IUClCph at tri~n b€n rung,
1. Chliong trlnh nghj sIf XXI dligc 189 nguyen thu cac quoc gia
tMnh vien Lien hgp qu6c thOng 'Iua vaa thang 9/2000 vai 8 m\lC
tieu C\l th~: (1) X6a bo tinh trang nghElo cung clfc; (2) Dat phil c~p
giao d\lc ti~u hqc; (3) Ti1ng clidng blnh dAng n am nil va nang caa vi
the' cho ph\l nil; (4) Giam ty l~ til vong 0 tro e m; (5) Ta ng clidng silc
khoe bii. m~; (6) PhOng ch6ng HIV/AIDS, sOt r~t va cae b~nh khac;
(7) Baa dam Mn vilng v€ moi trlidng; (8) Thi€t l~p quan h~ dOl tile
taim cAu vi phat tri~n.
213
 - Van hOa 18 d(!ng 1r,tc. DQng hlc Ia cai thuc d~y cho st,1 la do can bQ c6 tham nhuiln dll-o duc cach mll-ng hay khOng.
phat tri~n. Di san H6 Chi Minh cho thay dQng It,1c ph8.t Nh~n thUc nhu v~y d~ thay vii.n h6a dll-o duc la mQt di?ng
tri~n dfit mloc bao g6m dQng It,1c v~t chat va tinh thdn; It,1c Ion thuc My cach mll-ng phat tri~n.
dQng It,1c cQng d6ng va ca nhan; nQi It,1c va ngoll-i It,1c. Tat cii. Vii.n h6a phap lu~t bao dam dan chil, tr~t tt,1, ky
quy t\l a con nguiJi va dgu c6 th~ duqc xem xet duoi g6c dQ cu<Jng, phep nuoc.
van h6a. Tuy nhii'm, ne'u tie'p c~n cac linh Vt,1c van hOa C\l b) Van hoa 1ii m(!t m!,/t tr;in
th~ trong tu tuang H6 Chi Minh, dQng It,1c co th~ nh~n Van hOa la mi?t trong bon ni?i dung chinh cua ddi song
thuc a cac phu<Jng di~n chu ye'u sau: kinh te' - xii. hQi, quan trQng ngang cac van M kinh te'
Van h6a chinh tri la mQt trong nhung dQng It,1c c6 y chinh trj va xii. hQi. N6i mi).t tr~n van h6a la n6i Mn mo;
nghia soi dl1dng cho quoc dan di, lii.nh dll-o quoc dan d~ linh vt,1c hOll-t di?ng c6 tfnh di?c I~p, c6 moi quan he m~t
tht,1c hi~n dQc I~p, tt,1 cUdng, tt,1 chu. Tu duy bi~n chung, thie't voi cac linh vt,1c khac, d6ng thdi phan anh· tf~h
dQc I~p, tt,1 chu, sang tll-O cua can bi?, dang vien la mi?t chat cam go, quye't li~t cua h0ll-t d9ng van h6a. Mat tran
di?ng It,1c IOn d~n Mn tu tuang va hanh di?ng cach mll-ng co van h6a la cUQc dau tranh cach mll-ng tren linh v~c v~n
chat luqng khoa hQc va cach mll-ng. h~a - tu tuang. N9i dung mi).t tr~n van hOa phon~ phu,
Van hOa van ngh~ gop phiin nang cao long yeu nllac, Iy dau tranh tren cac linh vuc tu tuang dao du'c 1-'·
• '
-'
01 song ...
. I

tuang, tinh cam cach mll-ng, st,1ll1-c quan, y chi, quye't tam va
nigm tin vao thAng Iqi cuol cimg cua cach mll-ng.
Van h6a giao d\lc di~t gi~c dOt, x6a mil cM, giup con
ngudi hi~u bie't quy lu~t ph8.t tri~n cua xii. hQi. Voi su
m~nh "tr6ng ngl1di", van hoa giao d\lc dao tll-O con ngl1di
moi, can bi? moi, ngu6n nhan It,1c chat luqng cao cho st,1
nghi~p cach mll-ng.
cua cac hOll-t d9ng van ngh~, bao chi, cong tac Iy lu~n,
di).c bi~t Ia djnh huang gia trj chan, thi~n, my cua van
hOa ngh~ thu~t. M~t tr~n van h6a la cUQc chie'n dau
tren linh vt,1c van h6a; vi v~y anh chi em van ngh~ si la
chie'n si tren mi).t tr~n ay; ciing nhu cac chie'n si khac
chie'n si ngM thu~t c6 nhi~m V\l ph\lng st,1 T6 quOC, ph\l~
Y\l nhan dan.

Van h6a dll-o duc, 101 song nang cao ph~m gia, phong D~ lam trcm nhi~m Y\l, chie'n si ngh~ thu~t phai c6
cach lanh mll-nh cho con ngl1di, huang con ngl1di Wi cac gia I~p trudng tu tuang rung vang; ngoi but la vii khi sAc ben
trj chan, thi~n, my. Theo quan di~m cua H6 Chi Minh, dll-o trong St,1 nghi~p "pho chinh tru ta". Phai bam sa t cuoc
duc la goc cua ngl1di cach mll-ng. MQi vi~c thanh hay la bll-i, song tht,1c ti~n, di sau vao quiln chung, d~ phe bi~h

214 215
nghiem khlic nhung thoi xilu nhu tham 6, ludi hiEing, lang
phi, quan lieu, va ca tl,lng chan thi1.t nhung ngudi tilt vi~c
tilt d~ lam gudng mAu cho chung ta ngay nay va giao dl,lc
con chau ddi sau. Do chinh la "chilt thep" clla vAn ngh~
thea tinh thlin "khang chie'n hoa vAn hoa, vAn hoa hoa
khang chie'n".
Theo Hii Chi Minh, dan tQc ta la mQt dan tQc anh
hung, thoi d\\i ta la mQt thoi d\\i ve vang. Vl. vi1.y chie'n si
van ngh~ phai co nhung tac phAm xung dang voi dan tQc
anh hung va thoi d\\i ve vang.
c) Van bOa ph\lc If\l qUlin chung nhan dan
Tu tUdng Hii Chi Minh phlm anh khat vQng h\\nh phuc
clla nhan dan. Tu tUdng vAn hoa clla N guoi cling vi nhan
dan, phl,lc V1,l nhiln dan. Theo Ngudi, mQi ho\\t dQng vAn
hoa phlli trd vll voi cUQc silng th1,1C t\\i clla qulin chung,
phlm anh du<;lC tu tUdng va khat vQng clla qulin chung.
VAn hoa phl,lc V1,l qulin chung nhan dan la phai mieu
ta cho hay, cho thi1.t, cho hUng h6n; phai trii loi du<;lC cac
cau hoi: Vie't cho ai? Ml,lc dich vie't? Lily tai li~u dau rna
vie't? Cach vie't nhu the' nao? Vie't phai thie't th1,1C, tranh
cai lili vie't rau muilng rna ham dung chu. Noi clin'g vi1.y.
Noi it, nhung noi cho thilm trua, noi cho chlic chlin, thi
qulin chung thich hdn. Tom I\\i "tit trong qulin chung ra.
Vil sau trong qulin chung". Tren cd Sd do d~ dinh huong
gia trj cho qulin chung.
216
Chie'n si vAn hoa phai hi~u va danh gia dung qulin
chung. Qulin chUng la nhung nguOi sang tac rilt hay. HQ
cung cilp cho nhung nha ho\\t dQng vAn hoa nhung tu li~u
quy. Va chinh hQ la nhung nguoi thAm dinh khach quan ,
trung th1,1C, chinh xac cac san ph Am vAn ngh~. Nhan dan
phai la nhung ngudi dU<;lc hUdng thl,l cae gia trj vAn hoa.
3. Quan dili'm Hc3 Chi Minh vll xay dl,l'ng nlln vim
h6amoi
- Giai do{m tn:tac each m{mg Thilng Tam nam 1945:
Thilng 8/1943, cung voi vi~c dua ra quan ni~m vll y nghia
clla vAn hoa, Hii Chi Minh quan tam de'n vi~c xay d1,1ng
nlln van hoa dan tQc voi nam nQi dung: xay d1,1ng tam Iy
(Tinh thlin dQc li1.p t1,1 cuong); xay d1,1ng luan Iy (Bie't hy
sinh minh, lam l<;Ii cho qulin chung); xay d1,1ng xii hQi (MQi
s1,1 nghi~p lien quan de'n phuc l<;Ii clla nMn dan); xay d1,1ng
chinh trj (dan quyen); xay d1,1ng kinh te'o
- Trong khilng chien chOng th ljc dan Philp: Khi ca dan
tQc huoc VaG cUQc khang chie'n truong ky, gian kh6, Hii Chi
Minh kh~ng dinh I\\i quan di~m clla Dang tit nAm 1943
trong De' Cl1l1ng van h6a Vi~t Nam ve phudng cham xay
d1,1ng nen vAn bOa moi. Do la mQt nlln vAn hoa co tinh chilt
dan t¢c, khoa h9C, dljli chung.
- Trong thiJi kj xay dljng chri nghia xii h¢i: Trong
thoi ky nhiln dan mien Blic qua dQ len Chll nghia xii hQi,
217

Ho Chi Minh chu trudng xay d\1ng n~n van hoa co ni)i
dung xii hQi chu nghia vii Hnh chfft dan ti)c.
Tom Il;li, quan di~m cua Ho Chi Minh v~ xay d\1ng n~n
van hoa moi Vi~t Nam, do Iii mi)t n~n van hOa toan di~n,
giu gin du<!c cot cach van hoa dan ti)c, bao dam tinh khoa
hqc, tie'n bi) va nhan van.
u- TV TU'ONG H6 CHi MINH vE D~O mJ'c
1. Dlilo due Iii. g6e, la n~n tllllg tinh thil.n eua xii.
hoi, eua nguoi eaeh mlilng
Ho Chi Minh Iii mi)t tl'ong nhung nM tu tubng, liinh
tu cach mang the' gioi ban nhi~u v~ vffn d~ dl;lo duc va
g~ao d1,lc, th\1c Mnh dl;lo duc. Khi danh gia vai tro cua dl;lo
duc trong doi song, tu r!tt som, Ho Chi Minh dii neu r6:
dao duc Iii nguiln nuoi duang va phat tri~n con nguoi.
H'il Chi Minh nhi~u I~n kh~ng djnh dl;lO duc lil goc, Ill.
nen tang, la sue m(lnh, la tieu ehuin hang dllu cua
nguOi cach ml;lng. N guoi coi dl;lo duc rfft quan trqng nhu
g6e cua cay, nhu ngqn ngu6n cua song, suoi. Trong tac
phAm Bi'ta Mi 101 lam viile (1947), Ngttoi vie't: "Cling nhu
song thi co nguiln moi co nuoc, khong co nguiln thi song
can. Cay phai co goc, khOng co goc thi diy heo. Ngttoi
c~ch ml;lng phai co dl;lO duc, khong co dl;lO duc thi du tai
gioi mffy cling khong lii.nh dl;lO du<!c nhiin dan. Vi muon
giai phong cho dan ti)c, giai phOng cho Ioiii nguOi Ill. mi)t
218
cong vi~c to tat, rna t\1 minh khOng co dl;lO duc, khong co
can ban, t\1 minh dii hu hoa, xffu xa thi con lam n6i vi~c
gi?"'. Trong tac phAm D(lo due each m{lng (1958), Hil
Chi Minh vie't: "Liim cach ml;lng d~ cii.i tl;lo xii hQi cli
thanh xii. hQi moi la mQt s\1 nghi~p r!tt ve yang, nhung
no cling Iii. mQt nhi~m V1,l rfft n~'mg n~, mQt cUQc dffu
tranh rfft phuc tl;lP, lau diii, gian kh6. Suc co ml;lnh moi
ganh du<!c ni),ng va di du<!c xa. Nguoi each ml;lng phai co
d(lo due each m{lng liim n~n tang, moi hoan thanh du<!c
nhi~m V1,l cach ml;lng ve vang"'.
Ngttoi chi r6 can bQ, dang vien muo'n cho dan tin, dan
ph1,lc, thi c~n nM rhg: "Truoc mi),t qu~n chung, khong
phiii ta cu vie't len tran chu "cQng san" rna ta du<!c hq yeu
me'n. Qu~n chung chi quy me'n nhung nguoi co tu cach,
dl;lo dUC"3.
Dl;lo duc trb thanh nhan to' quye't djnh cua 8\1 thiinh
bl;li cua mqi cong vi~c, phAm chfft m6i con ngttdi. Trong biii
Nglidi can b(J each m(lng (1955), Ho Chi Minh yeu diu
"Ngttoi can bQ cach ml;lng phiii co dl).o duc cach ml).ng ... Mqi
vi~c . chu cho't Ill. do can bo. co tham
tMnh hay Ill. bai,
nhu~n dl).o duc cach ml).ng, hay Iii khOng"' . Bbi vi, co dl).o
1. Ho Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.5, tr.292-293.
2. Ho Chi Minh: Toa.n t~p, Sdd, t.11, tr.601.
3. Ho Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.6, tr.16.
4. Ho Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.9, tr.354.
219
duc cach m",ng trong sang moi lam dv(/c nhung vi~c cao
ca, VEl vang. NgI1di quan ni~m , "Vi~c nVoc Ifly Doan th~
lam c6t can. Vi~c Doan th~ Ifly can bi) lam c6t can. Can bi)
Ifly d",o duc lam c6t can"'. Theo Hil Chi Minh, "D",i da so'
chie'n si cach m",ng la ngl1di c6 d",o duc: Ca ddi he't long
he't suc ph\lc V\l nhan dan , sinh ho",t ngay thvdng thi lam
gI1dng mii.u: gian kh6, chflt phac, kinh trQng cua cong ...
Dao duc fly c6 anh h vang Ion de'n s\1 nghi~p d6i xii hi?i cli
thanh xii hi)i moi va xay d\1ng my t\lC thuftn phong"'. Theo
Hil Chi Minh, d{lo due each m{lng III ch6 dr,ta giup cho con
ngl1di vilng vang trong mQi thu thach. "C6 d",o duc cach
m",ng thi khi g(\p kh6 khan, gian kh6, thflt b",i, cling
khOng S(/ s~t, r\lt re, lui bvGc ... , khi g(\p thu~n I(/i va thanh
cong vii.n giu vilng tinh thdn gian kh6, chflt phac, khiem
ton,,3.
Hil Chi Minh thvdng nh:lc I",i tinh thiin cua V.I. Lenin:
Dang Ci)ng san phai tieu bi~u cho tri tu~, danh d\1, IVdng
tam cua dan ti)c va thdi d",i. Trong Di chUc, NgVdi vie't:
"Dang ta la mi)t Dang cdm quygn. M6i dang vien va can bi?
phai th~t s\1 thflm nhuiin d{lo due each m{lng, th~t s\1 cdn
ki~m liem chinh, chi cong va tv. Phai giu gin Dang ta th~t
trong s",ch, phai xung dang la ngvdi liinh d",o, la ngVdi
I. Hb Chi Minh: Toim t?P, Sad, t.5, tr.265.
2. Hb Chi Minh: Toan t~p, Sad, t.9, tr.508.
3. Hb Chi Minh: Toan t~p, Sad, t.11, tr.602-603.
220
diiy to tMt trung thanh cua nhiin dan. DoAN VI:EN vA
THANH NIEN ta n6i chung la t6t, mQi vi¢c dgu hang hai
xung phong, khong ng",i kh6 khan, c6 chi tie'n thu. Dang
cdn phai cham 10 giao d\lc d{lo due each m{lng cho ho, dao
t",o hQ thanh nhung ngl1di thua ke' xay d\1ng chu nghia xii
hi)i vila "hilng" vila "chuyen". Bili dvang the' h~ cach m",ng
cho ddi sau la mi)t vi¢c rflt quan trQng va rflt cdn thie't"'.
Tv tvang d",o duc Hil Chi Minh la d",o duc trong hilnh
di)ng, lily hi¢u qua th\1c te'lam thvoc do. Chinh vi v~y, Hil
Chi Minh luon d(\t d",o duc ben c",nh tai nang, g:ln duc voi
tai, Idi n6i di doi voi hilnh di)ng va hi¢u qua tren thvc te'o
N gI1di n6i: "Phai lily ke't qua thie't th\1C dii g6p suc bao
nhieu cho san xuilt va liinh d",o san xuilt rna do y chi cach
m",ng cua minh. Hiiy kien quye't ch6ng b~nh n6i suong,
th6i pho trvdng hinh thuc, 16i lam vi¢c khong nh:lm m\lC
dich nang cao san xuilt"'.
Duc va tai phai la nhung phltm chilt th6ng nhilt cua
con ngl1di. Ne'u d",o duc la tieu chUltn cho m\lC dich hanh
di?ng thi tai la phVdng ti¢n th\1C hi¢n m\lC dich d6. Vi v~y,
con ngl1di cdn c6 ca duc va tai, ne'u thie'u tai thi lam vi¢c gi
cling kh6, nhVng thie'u d",o due thi va d\lng, th~m chi e6
h",i. Trong tv tvang d",o due Hil Chi Minh, due va tai,
hilng va ehuyen, phltm ehilt va nang l\1e phai th6ng nhilt
I. Hb Chi Minh: Toan t~p, Sad, t.15, tr.622.
2. Hb Chi Minh: Toim t?P, Sad, t .1 3, tr.68.
221
lam mQt. Trong do, d~o duc I II g&:, la nen tang cua ngl1di
cach m~ng. Ngl1di doi hoi tai nang phai gAn chfi.t va d(lt
viing tren n~n tang d~o duc. H6 Chi Minh thl1dng
khuyen: "D~y co.ng nhl1 hQc phai bie't chli trQng cii. tai
IAn duc. Duc la d{lo duc cach m{lng. Do la cai g6c, rfit
quan trQng. Ne'u khOng co d~o duc each m~ng thi co tai
eo.ng vo d\lng"'.
Vai tro cua d~o duc con th~ hi~n la thuoc do long cao
thl1llng cua con ngUdi. Trong bai D{lO duc cach m{lng
(1955), H6 Chi Minh vie't: ''Tuy nang h,tc va cong vi~e cua
m6i ngUdi khae nhau, ngUdi lam vi~e to, ngl1di lam vi~c
nhii; nhl1ng ai giii dl1(1C d~o duc d~u la ngUdi eao thl1(1ng,,2.
Th\1C hanh t6t d~o due ea nhan khOng chi co tac d\lng tOn
vinh nang eao gia tri eua minh rna con t~o ra suc
nQi sinh giup ta Vl1(1t qua mQi thu thach.
H6 Chi Minh he't suc quan tam giao d\lC toan di~n cho
cac em hQc sinh, sinh vien ca "Duc, Tri, Th~, My'. Trong
do, duc la g6c, la trl10c he't; tai la c\1c ky quan trQng, khOng
co tai thi khong xay d\1ng, phat tri~n dl1(1C dfit nl1oc. Duc
bao g6m ne'p an d, sinh ho~t hiing ngay, trl10c he't la voi
gia dinh, anh em, b~n be, rQng ra la voi qu6c gia, dan tQc;
hQc d~ lam vi~c, lam ngUoi, lam can bQ.
1. HoChi Minh: Tolln ~p, Sdd, t.14, tr.400.
2. HoChi Minh: Tolln t~p, Sdd, t.9, tr.50S.
222
2. Quan di~m eua H& Chi Minh v~ nhftng ehudn
ml/e dl;\o due each ml;\ng
a) Trung vai n I1Oc, hieu vai dan
Trung voi nl1Oc, hie'u voi dan la ph~m chfit dao duc bao
trUm quan trQng nhat va chi ph6i cac ph~m chfit khac.
Trung va hie'u la nhiing khai ni~m d~o duc co. dii co ttl:
lau trong til tl1dng df!,o due truy~n th6ng Vi~t Nam va
phl1dng Dong, phan anh m6i quan h~ Ion nhfit va co.ng la
ph~m chfit bao trUm nhat: "Trung voi vua, hie'u vOi cha
m\)". Ph~m chfit nay dl1(1c H6 Chi Minh su d\lng voi nhiing
nQi dung moi, rQng IOn: "Trung voi nuoc, hie'u voi da n", dii
t~o nen mQt cUQc cach m~ng sau sAc trong li:nh V\1c df!,o
duc. NgUdi noi: "Df!,o duc co. nhl1 ngUoi dliu ngUc;lc xu6ng
m~nh dfit ehiln ch6ng len troi. D~o duc moi nhu ngUoi hai chiln
dung viing dl1(1c dl10i dat, dliu ngUng len trdi"'. Dliu nam
1946, Ngl1di chi r6: "D~o duc, ngay trl10c thi chi trung voi
vua, hie'u voi eha mIl. Ngay nay, thdi d~i moi, df!,o due
cimg phiii moi. Phai trung voi nl1oc. Phai hie'u voi toan
dan, voi d6ng bao"'.
Tu Wdng "trung vOi nl1C1c, hie'u vOi diin" cua H6 Chi Minh
khOng nhiing ke' thita gia tri yeu nUoc truy~n th6ng eua
dan tQc, rna con Vl1(1t qua nhftng h~n che' cua truy~n th6ng
do. Trung voi nl10c la trung thanh voi s\1 nghi~p d\1ng
1. HoChi Minh: Tolln t~p, Sdd, t.7, tr.220.
2. HoChi Minh: Tolln t~p, Sdd, t.4, tr.170.
223
nUoc va giil nUoc. Khi H6 Chi Minh d~t viln d~ "Bao nhieu
llii ich d~u vi dan. Bao nhieu quy~n h(ln d~u cua dan ... Noi
tom l(li, quy~n hanh va h,1C lUling d{iu d ndi dan"!. Dang va
Chfnh phu la "d~y to nhan dan" chu khOng phai "quan
nhiin dan d~ de d~u cUdi Cel nhan dan", thi quan ni~m v~
nUoc va dan da hoan toan dao IQn so voi trUde; rilt it lanh
tv. cach m(lng da noi v~ dan nhu v~y, di~u nay cang lam
cho tu tUdng d(lo duc H6 Chi Minh vUlit xa len phia trUoc.
Trong Thu gi'Ji thanh nien (1965), Ngttili viet: "Phai luon
luon nang cao chi khi cach m(lng "trung voi nuoc, hieu voi
dan, nhi~m V\l nao cling hoan thanh, kho khan nao cling
VUlit qua, kii thil nao cling danh thAng""'. Lu~n di~m do
cua H6 Chi Minh vita la lili keu g9i Mnh dQng, vita la dinh
hUong chinh tri - d(lo duc cho m6i ngttili Vi~t Nam khong
chi trong cui)c dilu tranh cach m(lng trUoc day, hom nay,
rna con lau dai v~ sau nila.
H6 Chi Minh cho rAng, trung voi nUOc phai glin lien
hieu voi dan. Trung voi nuoc, la phB.i yeu nuoc, tuy~t d6'i
trung tMnh voi Tel quoc, suot dili philn d1lu cho Dang, cho
cach m(lng, phai lam cho "dan giau, nUoc m(lnh". Hieu voi
dan la phai thUdng dan, tin dan, than dan, h9C hoi dan,
lily tri tu~ 0 dan, kinh tr9ng dan, lily dan lam g6c, "het
long het suc phv.c V\l nhan dan. Phai yeu kinh nhan dan.
1.H6 Chi Minh: Toan ~p, Sdd, t.6, tr.232.
2. H6 Chf Minh: Toan t~p, Sdd, t.14, tr.619.
224
Phiii th?t sl/. ton tr9ng quy~n lam chu cua nhiin dan.
Tuy~t dOi khOng dUlic li'm m~t "quan cach m(lng" 1"a lenh
1'a oai"l. .
b) Cfin, ki(!m, liem, chfnh, chi cong va tu
Ciin, ki~m, liem, chinh, chi cong vo tu la nQi dung cot
lo~ cua d(lo duc each m(lng, do la ph:1m chilt d(lo duc gAn
Win voi hO(lt dQng hAng ngay cua m6i nguili. Vi v~y, H6
Chi Minh da d~ e~p ph:1m chilt nay nhi~u nhii't, thuilng
xuyen nhat, phan anh ngay tU euon sach DUdng cach
m(!nh eho Mn ban Di chuc.
H6 Chi Minh chi ro: "B9n phong kien ngay xUa neu ra
ciln, ki~m, liem, chinh, nhUng khOng bao giil lam rna lai
bAt nhan dan phai tuan theo M phl,mg sl/. quy~n Idi e~o
chung. Ngay nay ta M ra ciin, ki~m, liem, chinh e~o can
bi) thl/.c hi~n Jam gUdng cho nhiin dan theo d~ llii cho nuoc
eh o d an
- ,,' . VCil
'" Y ng hia nhu v~y, ciin, ki~m, liem, chinh, chi
cong vo tu cling la mi)t bi~u hi~n cv. th~ cua ph:1m chilt
"trung voi nttoc, hieu voi dan".
"Ciin, ki~m, liem, chinh, chi cong vo tu" ciing la
nhilng khai ni~m cli trong d(lo due truy~n thong dan toc
dUlic H6 Chi Minh 19c bii nhilng ni)i dung khOng phil h~;
va dUa vilO nhilng nQi dung moi dap ung yeu ciiu cua
caeh m(lng.
1. H6 Chi Minh : roan tQp, Sdd, t.13, tr.67.
2. H6 Chi Minh: roan t?P, Sdd, t.7, tr.220.
225
 "Cii'n tuc la sieng nang, chilm chi, c6 g:ing deo dai ...
Mu6n cho chu Cfi'n c6 nhigu ket qua hdn, thi phai c6 k{/
hOIilCh cho mQi cong Vi~C"l. C:1n tuc la lao d(ing c:1n cu,
sieng nang; lao d(ing c6 ke ho:).ch, sang t:).o, c6 nang suat
cao; lao d(ing voi tinh thlln tl,t Il,tc canh sinh, khOng Il1di
bieng. Phai thay ro, "Lao d(ing la nghia ~ thieng Iieng, Iii
nguiin srIng, nguiin h(lnh phuc cua chung ta"' .
"Ki~m la the nao? La tiet ki~m, khong xa xi, khong
hoang phi, khong bua Mi. CAN voi KIl);M phai di doi voi
nhau, nhl1 hai chan cua con ngl1di"3. Ki(!m tile la tiet
ki~m sue lao d(ing, tiet ki(!m thi gid, tiet ki~m tign cua
cua dan, cua nl1Oc, cua ban thrm minh; khOng phO
trl1dng hinh thuc, khong lien hoan che chen lu bu. "Tilt
ki~m khong phai la bun xin. Khi khong nen tieu xai thi
m(it diing xu cling khong nen tieu. Khi c6 vi(!c dang lam,
vi~c feh l<;Ii cho d5ng bao, cho Til qu6c, thi du bao nhieu
cong, t6n bao nhi€m ella, ciing vui long. Nhtt the moi
dung Ia ki~m. Vi~c dang tieu rna khong tieu, la bun xin,
chukhong phai la ki~m. Tiet ki~m phai kien quyet
kh6ng xa xf'4. H5 Chi Minh yeu du phai "Cii'n ki~m xfiy
dljng nttOc nhii"'.
1,3,4. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.6, tr.1l8, 122, 123.
2,5. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t . 13, tr .69 .
226
Liem "Ia trong s:).ch, khong tham lam... Chu LIEM
phai di doi voi chu KIl);M. Ciing nhl1 cM KIl);M phai di voi
chu CAN. C6 KIl);M moi LIEM dl1<;1c"'; "Liem la khong
tham dia vi. Khong tham tign tai. Khong tham sung
SI1Ong. Khong ham ngl1di tang b6c minh. Vi v~y rna quang
minh chinh d:).i, khOng bao gid hu h6a. Chi c6 m(it thU
ham la ham hQc, ham lam, ham tie"n b(i"' .
"Chfnh nghia la khong ta, nghia la th~ng th:1n, dung
d:1n. Digu gi kh6ng dung d:1n, thh g th:1n, tUc la ta"3.
Chinh dl1~c th~ hi~n ro trong ba mOl quan he: "DOl VOl
MiNH - Cho tl,t kieu, tl,t d:).i ... "DOl VOl N~UOI... CM
njnh hOt ngl1di tren. CM xem khinh ngl1di dl1Oi. Thai do
phai chan thanh, khiem t6n ... Phai thl,tc hanh chu Bac :
Ai ... DOl VOl vrl);c Phai d~ cong vi~c nl10c len tren, trl10c
vi~c tl1, vi~c nha... vi~c thi~n thi du nhil may ciing lam.
Vi~c lic thi du nhil may cling tranh"'.
Hii Chi Minh cho dng, cac duc tinh ciln, ki~m , liem,
chinh c6 quan h~ chi).t che voi nhau, ai cling phai thl,tc
hi~n, song can b(i, dang vien ph3.i la ngl1di thl1c hanh
trl10c d~ lam ki~u mAu cho d1n. Ngl1di thl1dng n~1ic nhd
can b(i, cong chuc, nhung ngl1di trong cac cong sd dgu
c6 nhigu hoi).c it quygn h:).n. Neu khong giu dung c:1n,
1,3, ,4. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.6, tr.126, 129, 129-131.
2. Ho Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t .5, tr.292.
227
ki~m, liem, chinh thi d€! trd nen hu bl;li, bien thanh sau
mQt cua dan.
Chi cong vo tli la hoan toan vi 1c;Ii ich chung, khong vi
tu loi' la het suc cong b~ng, khong chut thien tu, thien 0,
con~ ~am, luon dij.t l~i ich cua Dang, cu a nhan dan, cua
dan ti)c len tren het, truoc het ; chi biet vi Dang, vi dan ti)c,
"10 truoc thien hl;l, vui sau thien h l;l". Chi cong vo tu la
ch6ng chu nghla ca nhan. Ngltdi n6i: "Dem long chi cong
va tu ma d6i voi ngudi, d6i voi vi~c" ' ; "khi lam bfft cu vi~c
gi cling dung nghi den minh truoc... khi hUdng th\1 thi
minh nen di sau"'.
Chi cong va tu v~ th\1C ch fft la s\1 tiep n6i d n, ki~m,
liem, chinh. Ngltdi giai thich: "Truoc nhfft la can bi) cac cO
quan , cac doan th~, cffp cao thi quy~n to, cffp thffp thi
quy~n nho . Du to hay nho, c6 quy~n ma thieu luong tam la
c6 dip d\1c khoet, c6 dip an cu a dut, c6 dip "di cong vi ttt".
Vi vij.y, can bi) phiii th\1c hilnh chil LIEM truoc, d~ lam
ki~u m~u cho dan"3.
H6 Chi Minh quan ni~m: "Mi)t dan ti)c biet d n ,
kiem , biet liem, la mi)t dan ti)c giau v~ vij.t ch fft, ml;lnh
v~· tinh thh, la mi)t dan ti)c van minh tien bi)"'. Ch,
ki~m , liem, chinh con la n~n tang cu a ddi s6ng moi , cua
1. H5 Chi Minh: Tolw t~p, Sdd, t .5, tr .2 1?
2. H5 Chi Minh: Toau t~p, Sdd, t. ll , tr .400.
3, 4. H5 Chi Minh: Toau t~p, Sdd, t.6 , tr.12?, 128 .
228
cac phong trao thi du a yeu nuoc. D~ trd thanh ngudi co
ph ~ m chfft dl;lO duc t6t, ph ai hQi du cac yeu t6 d n, ki~m,
liem, chinh. H6 Chi Minh coi dn, ki ~ m, liem, chinh la
b6n duc tinh cO ban cua con ngudi, gi6ng nhu b6n mua
cu a trdi, b6n phuong cua Mt; "Thieu mi)t duc , thi khong
tha nh ngudi"'.
c) Th lidng yi!u con nglfdi, song co tinh co nghia
Ke thua truy~n th6ng nhan nghla cua dan ti)c, ket h~p
voi chu nghia nhan dl;lO ci)ng san, tiep thu tinh thAn nhan
van cua nhan 10l;li qua nhi~u thij.p nien, cung voi vi~c th~
nghi~m chinh ban than minh qua hOl;lt di)ng th\1C ti€!n, H6
Chi Minh da xac dinh tinh thuong yeu con ngltdi la mi)t
trong nhilng ph~m chfft dl;lO duc cao dllP nhfft.
Theo H6 Chi Minh, ngudi cach ml),ng la ngltdi giau
tinh cam, co tinh cam cach ml;lng moi di la m cach ml;lng.
Vi yeu thuong nhan dan, yeu thuong con ngltdi rna H6 Chi
Minh s~n sang chffp nhij.n mQi gian kh6, hy sinh d~ dem
ll),i di)c Jij.p cho dan tQc, t\1 do hl),nh phlic eho eon ngltdi.
Tinh yeu thuong con ngltdi la tinh eam nhan ai BaU
slle, ri)ng lOn, truoe het danh eho nhilng ngltdi ngheo kh6,
nhilng ngltdi bi mfft quy~n, nhilng ngltdi bi ap bue, bi b6e
IQt khong phan bi~t mau da, dan tQe. Ngltdi eho r~ng, neu
khOng e6 tinh yeu thuong nhu vij.y thi khOng th~ n6i den
1. H5 Chi Minh: TOBn t~p, Sdd, t.6, tr.ll?
229
cach m,mg, clmg khong th~ noi de'n chu nghia xa h9i va
chu nghi:a ci}ng san.
Tinh thlldng nglldi, yeu d6ng 101).i, yeu d6ng bao, yeu
dat nlloc minh la tll tllong lOn, la m\lC tieu phan dau cua
H6 Chi Minh, dll<;Jc th~ hi~n a s~ ham mu6n ti}t b~c cua
Nglidi la "lam sao cho nlloc ta dll<;Jc hoan toan di}c I~p , dan
ta dll<;Jc hoan to an t~ do, d6ng bao ai ciing co cdm an ao
mi).c, ai ciing dll<;Jc hQc hilnh"'. Day la yell to' cot 16i (Mu
tien tl).O nen nen tang tll tllong dl).o duc H6 Chi Minh. Do
ciing la Iy tllong chinh trj, Iy tllbng dl).o duc va la Iy tllong
nhan van cua Nglidi.
Tinh thlldng yeu con nglldi theo H6 Chi Minh phai
dll<;Jc xay d~ng tren I~p trlldng cua giai cap cong nhan,
th~ hi~n trong di.c m6i quan h~ hAng ngay voi bl).n be,
d6ng chi, anh em, phai dll<;Jc th~ hi~n ahanh di}ng C\l th~
thie't th~c. No doi hoi mili nglldi phai chi).t cM va nghiem
khAc voi mlnh; ri}ng rai, di} IlI<;Jng vii giilu long vi tha d6i
voi nglldi khac; phai co thai di} ton trQng nhung quyen
cua con nglldi, tl).o dieu ki~n cho con nglldi phat huy tai
nang; nang con nglldi len, k~ ca nhung nglldi nhat thdi
lfim Il).c, chU khong phai la thai di} "di hoa vi quJ", khong
phai hI). thfip, cang khong phai vu.i d~p con nglldi. Bhg
hanh di}ng va ung xtt cua minh, H6 Chi Minh truyen Il).i
1. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t. 4, tr .IS 7.
230
cho chUng ta m9t dl).o Iy lam nglldi la phai bie't yeu thlldng
va s6ng voi nhau cO tinh co nghia. Theo H6 Chi Minh
"hi~u chu nghia Mac - Lenin la phai s6ng voi nhau c~
tinh co nghi:a. Ne'u thu9C bao nhieu sach rna song khOng
co tinh co nghi:a thi sao gQi la hi~u chu nghi:a Mac - Lenin
dll<;Jc"'. Trong Di chuc, Nglldi vie't: "Phai co tinh d6ng chi
thlldng yeu l:ln nhau"' .
d) Tinh thin quoc te' trong sang
Chu nghi:a quoc te' la m9t trong nhung ph~m chat
quan trQng nhat cua dl).o duc ci}ng san chu nghia. Dieu
na:: dll<;Jc bAt ngu6n til' ban chat cua giai cap cong nhan,
nham vao mm quan h~ r9ng Ion V1.i<;Jt ra khOi gioi hl).n quoc
gia - dan tQc.
H6 Chi Minh Iii bi~u tll<;Jng cao d~p cua chu nghi:a yeu
nlloc chan chinh ke't h<;Jp nhufin nhuy~n voi chu nghia
qu6c te'vo san. Ni}i dung chu nghia quoc te' trong tll tllong
H6 Chi Minh rat r9ng IOn va sau sAc. Do Iii s~ ton trQng,
hi~u bie't, thlldng yeu va doiln ke't voi giai cap vo san toan
the' gioi, voi cac dan t9c bj ap buc, voi tat ca cac dan ti}c vii
nhan dan cac nlloc, voi nhung nglldi tie'n b9 tren toan du,
chong l:;ti mQi s~ chia re, h~n thii., bat binh dAng va phan
bi~t chung ti}c; chong Il).i cM nghia dan t9c h~p hoi,
sovanh, bi~t I~p vii chu nghia banh trllong ba quyen.
I, 2. H6 Chi Minh: Toan ~p, Sdd, t.15, tr.66S, 662.
231
H6 Chi Minh neu cao tinh thAn di)c I~p , t\1 chu, t\1I\1C, t\1
cuang, nhung luon luon keu g<:>i phai tAng cuang doan
ke't va h<:1p Hic quoc te', dong thai ph ai ra suc ung hi) va
giup da dOi voi cac cui)c dau tranh cua nhan dan cac
nuoc vi hoa binh, di)c I~p dan ti)c, dan chU va tie'n bi) xa
hi)i. Doan ke't quoc te' cua H6 Chi Minh thea tinh thAn
quoc te' trong sang:
"Quan sOn muon d;lm milt nha,
Bon phuong vo san d{iu 1a anh em!".
Trong suOt cui)c dai hOl).t di)ng cach ml).ng, H6 Chi
Minh da day cong xay diip tinh thAn doan ke't huu nghj
giua nhiin dan Vi~t Na m va nhan dan the' gioi, da tl).O ra
mi)t ki€u quan h~ quoc te' moi: dOi thol).i thay cho dOi dA u,
nhAm kie'n tl).O mi)t ngn van hOa hOa binh cho nhiin 101).i;
d6 la di san thai dl).i vo gia cua Ngl1ai vg hOa binh, huu
ngh!, h<:1p tac phat tri€n giua cac dan ti)c.
3. Quan diii'm eua H6 Chi Minh vg nhii'ng nguyen
tiie xiiy dt!ng dl).o due eaeh ml).ng
a) N6i di doi vai lam, neu gtlong ve'dliiO duc
N6i di doi vai lam la net dl)p trong dt;lo duc truygn
thong cua dan ti)c dU<:1C Hil Chi Minh nang len mi)t tAm
cao moi. Nguai coi day la nguyen tiic quan tr<:>ng b~c nhilt
trong xay d\1ng ngn dl).o duc moi. Nguyen tiic cO han nay la
1. Hd CM Minh: Toan tQ.p, Sdd, t.12, tr.670.
232
s\1 thong nhilt giua Iy lu~n va th\1C ti~n, da tril thanh
phuong phap lu~n trong cui)c song va la ngn tang trie't Iy
song he't suc binh dj rna vo cung sau siic cua Ngl1ai. Trong
tac phii'm Duong each milnh, khi dg c~p tu caeh milt nguoi
each milnh, H6 Chi Minh yeu cAu: "N6i thi ph:ii lam".
Trong bai Nang cao dliiO due each m?ng, quet saeh ehu
nghfa ea nhiin, Ngl1ai vie't: "dang vien di truoc, la~g nuoc
theo sau"'. Trong suot cui)c dai minh, H6 Chi Minh da giao
d\lc m<:>i ngl10i va chinh Ngl1ai da th\1c hi~n digu d6 mOt
cach nghiem tuc va dAy du nhilt. .
"N6i di doi voi lam" la d~c trung ban chilt cua tu
tuilng dl).o duc H6 Chi Minh. N6i di doi voi lam doi l~p
hoa n toan voi th6i dl).o duc gia, n6i mi)t dAng lam mot
neo, n6i nhigu lam it, th~m chi n6i rna khOng lam. Ng~y
sau Cach ml).ng Thang Tam nam 1945, H6 Chi Minh da
chi ra nhung bi€u hi~n cua th6i dl).o duc gia il mot so can
bi) "vac m~t lam quan cach mt;lng"2. Sau nay, Nguai da
nhigu IAn ban Mn vi~c quet sl).ch can b~nh quan lieu, coi
thuong quAn chung cua mi)t so can bi), dang vien "Mi~ng
thi n6i dan chu, nhung lam vi~c thi h<:> theo loi "quan"
chu. Mi~ng thi n6i "ph\lng S\1 qUAn chung", nhung h<:>
lam tr8i ng\t<:1c voi l<:1i ich cua quAn chung, trai nguoc
voi phuong cham, chinh sach cua Dang va Chinh phU':3,
1. Hd Chi Minh: Toiin tQ.p, Sdd, t.15, tr.546.
2. Hd Chi Minh : Toan tQ.p, Sdd, tA, tr.ll6.
3. Hd Chi Minh: Tolln t¥p, Sdd, t.7, tr.176.
233
lam tan h",i Mn uy tin clla Dang va Chinh phlltntoc
nhan da n.
Neu gl1dng vi dllo due la mQt net d/ilp clla truyi!n
thong van h6a phuong Dong. D€ d",o duc cach m",ng
thilm sau, bam ch~c vao ddi song xii hQi va trd thanh
ni!n tang tinh thlin clla nhan dan, H5 Chi Minh doi hoi
can bQ, dang vien: "Truoc he't, minh phai lam guong,
gAng lam gUong trong anh em, va khi di cong tac, gAng
lam guong cho dan. Lam guong vi! ca ba m~t : Tinh thlin,
vi;lt chilt va van hOa" l. 8\1 guong miiu clla can bQ, dang
vii'm trong Idi n6i va vi~c lam khOng chi la cach thuc d€
giao d\lc d",o duc cho qulin chung, rna con Iii. mQt phuong
phap d€ t\l giao d\lc ban than minh. Ldi n6i di doi voi
viec lam ph9.i g~n lii!n voi neu guong vi! d",o duc . H5 Chi
Minh dii vie't: "N6i chung thi cac dan tQc phuong Dong
di!u giau tinh cam, va dOi voi he;> mQt tilm gUong song
con c6 gill. trj han mQt tram bai di~n van tuyen truyi!n"2.
Voi y nghia d6, H6 Chi Minh dii dao t",o cac the' h~ can
bQ cach m",ng .vi~t Nam khong chi b~ng Iy lui;ln each
m",ng tii!n phong rna con b~ng chfnh tilm guong d",o duc
cao ca clla minh.
Theo H5 Chi Minh, han bilt cu mQt linh V\lc nao khac,
trong vi~c xay dVng mQt ni!n d",o duc moi, d",o duc cach
1. H6 Chi Minh: Toan ~p, Sdd, t.4, tr.171.
2. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.1 , tr.284.
234
m",ng ph9.i d!\c bi~t chu tre;>ng "d",o lam giJong". DOl voi can
bQ, dang vien, NgiJdi neu IUi;ln di€m quan tre;>ng: "Truoc
m~t qulin chung, khong phai ta cu vie't len tran chu "cQng
san" rna ta dU<;1c he;> yeu me'n. Qulin chung chi quy me'n
nhung ngiJdi c6 tu cach, d",o duc. Muon hUong dAn nhan
dan, minh phai Iil.m mvc thuoc cho ngiJdi ta bAt chuoc"'.
NgiJdi n6i: "Lily guong ngiJdi tOt, vi~c tot d€ h~ng ngil.y
giao d\lc liin nhau Iii. mQt trong nhung cach tot nhilt d€ xay
d\lng Dang, xay d\lng cac ta chuc cach m",ng, xay d\lng con
ngiJdi moi, cUQc song moi"2. Muon lam dU<;1c nhu vi;ly, phai
chu y phat hi~n, xay dVng nhung di€n hinh "ngiJdi tot,
vi~c tOt" rilt glin giii trong ddi thudng, trong cac linh V\lc
lao dQng, san xuilt, chie'n dilu, he;>c ti;lp, nghien cuu ... hili vi,
theo NgiJdi: "TUng gie;>t nUoc nhO thilm vao long dilt, ch9.y
vi! mQt hUong moi thanh suol, thanh song. Bie't bao nhieu
gie;>t nuoc nho h<;1p I",i moi thanh bi€n ca ... NgiJdi tot, viec
tOt nhii!u Mm. 0 diiu ciing co. Nganh, gioi nao, dja phuo~g
nao, lua tu6i nao ciing c6"a.
Nhu vi;ly, mQt ni!n d",o duc moi chi dU<;1c xiiy d\lng tren
mQt cai ni!n rQng Ion, vftng chAc, khi nhutlg chuii'n mvc
d",o due trd thanh hanh vi d",o due h~ng ngay clla m6i
ngiJdi va ella toan xii hQi.
1. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.6, tr.16.
2, 3. H6 Chi Minh: Toim t~p, Sdd, t.15, tr.672, 663.
235

b) Xfiy di d6i vai cbO'ng
HI) Chi Minh cho r(mg, nguyen t:1c xay di doi voi
ch6ng la doi hOi cua n~n df!.o dl1c moi, th~ hi~n tinh
nhiln dao chien dau vi m\lc tieu cua s\i nghi~p cach
mf!.ng; ~fiY Wc la xay d\ing cac gia tr!, cac chu~n m\ic
df!.o dl1c moi; chOng la ch6ng cac bi~u hi~n, cac hanh vi
vo dao dl1C, suy thoai df!.o dl1c.
~~ xay d\ing mi?t n~n df!.o dl1c moi, ciin phai ket h<1p
chiit cM giua xay va ch6ng. Trong ddi s6ng hiing ngay,
nh~ng hi~n ttt<1ng t6t - xiiu, dung - sai, cai df!.o dl1c va cai
vo df!.o dl1c thudng dan xen nhau, d6i chQi nhau thOng qua
hanh vi cua nhung con nglldi khac nhau, thi).m chi trong
m6i con nglldi. Theo HI) Chi Minh, "Khong co ai cai gi
ciing t5t, cai gi ciing hay"' . Chinh vi vi).y, vi~c xay va ch6ng
trong linh V\!c df!.o dl1c ro rang khOng don gian. Xay phai
di doi voi ch6ng, mu6n xay phai ch6ng, ch6ng nhiim m\lc
dich xiiy, liiy xiiy lam chinh.
Viin d~ quan trQng trong vi~c giao d\lc df!.o dl1c la phai
khoi di).y Y tMc df!.o dl1c lanh mf!.nh d m6i nglldi, d~ mQi
nglldi tl! giac nhi).n thl1c du<1C trach nhi~m df!.o dl1c cua
minh, nhu HI) Chi Minh dii noi, cam nhi).n thiiy sau s:1c s\i
trau d6i dao dl1c cach mf!.ng la vi~c lam "sung suong va ve
vang nhiit tren ddi" . Tiep nhi).n sl! giao dv c df!.o dl1c la viii:!
1. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.5, tr.314.
236
d~ nhat thiet khOng th~ thieu dU<1C, nhung s\i tl/ giilO d!lc,
tl! tra u d6i df!.o dl1c d m6i nglldi con quan trQng hon.
Xay d\ing df!.o dl1c moi, df!.o dl1c cach mf!.ng phai dU<1C
tien hanh biing vi~c giao d\lc nhung ph~m chiit, nhung
chu~n m\ic df!.o dl1c moi. Vi~c gi i'1O d\lc df!.o dl1c moi phai
dU<1C tien hitnh phil h<1p voi tUng giai dOf!.n cach mf!.ng,
phil hqp voi tUng ll1a tu6i, nganh ngh~, giai cap, tiing
lop va trong tUng m6i trudng khac nhau; phB.i khoi di).y
dltqC Ythl1c df!.o dl1c lanh mf!.nh d m6i ngudi. HI) Chi Minh
quan ni~m, "M6i con ngudi Mu co thi~n va ac d trong
long. Ta phai biet lam cho phiin t6t d trong m6i con
ngudi nay nd nhu hoa mila Xuan va phiin xiiu b! mat
diin di, do la thai di? cua ngudi cach mf!.ng'n Ban thiin
s\i W giac ciing la mi?t ph~m chiit df!.o dl1c cao quy do'i
voi m6i ngudi va m6i til chl1C, truoc het la do'i voi dang
vien, ci'm be;;.
HI) Chi Minh cho riing, tren con dUdng di toi tien bi? va
cach mf!.ng, df!.o dl1c moi chi co th~ duqc xay d\ing thanh
cong tn3n co Sd kien trl m\lC tieu ch6ng chu nghia de qu6c,
ch6ng nhung thoi quen va ti).p t\lC If!.c hij.u, phB.i IOf!.i tru
chu nghia ca nhan. Day th\iC s\i la mi?t cue;;c cach mf!.ng
khO khan, lau dai, gian khil, sau s:1c giua tien bi? va If!.C
hij.u , giua cach mf!.ng va phan cach mf!.ng. Mu6n gianh
du<1C th:1ng Iqi trong cui?c chien diiu nay, di~u quan trQng
1. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.l5, tl'.672.
237
la phai phat hi~n som, phai tuyen truy~n, v~n di?ng hinh
thanh phong trao qUAn chung ri?ng riii dau tranh cho sl$
lfmh ml1-nh, trong Sl1-ch v~ dl1-o duc; phRi chu trQng ket hqp
giao dl,lc dl1-o duc voi tang CUdng tinh nghiem minh cua
phap lu~t.
Xay dl$ng dl1-o duc moi cho can bi?, dang vien va hang
tri~u, hang tri~u con ngudi, truoc tien phai cha m 10 bill
du8ng nh (lng pha'm chitt, ch uifn m rjC d{1O duc mai ngay tit
trong gia dinh, den nha trudng va xii hi?i; chong ll1-i cai
xflu, cai sai, cai vo dl1-o duc. Trong bai ChOng quan lii!u,
tham il, liing phi (nam 1952), H6 Chi Minh chi ro: "Quan
lieu, tham 0, liing phi la t(ii ac. Phai t~y sl1-ch no d~ thl$C
hi~n cAn ki~m liem chinh"l . Ngu6n goc cua mQi thu t~ nl1- n
la ch u nghia ca nhiln. Trong bai Niing cao dl;lO duc cach
m<Jng, quet s<Jch chu nghia ca nhiln (nam 1969), Nglidi
viet: "do ca nhiln chu nghia rna phl1-m nhi~u sai him ... Phai
kien quye't quet Slich chu nghia ca nhiln, nilng cao d<Jo duc
cach m<Jng, b6i duang tu tuong t~p th~, tinh thAn doan
ke't, tinh t6 chuc va tinh ky lu~t"2. Tuy nhien, Ngudi Iuu y:
"Dflu tranh chong chu nghia ca nhan khong phai la "giay
xeo len Iqi ich ca nhan""3.
1. H6 Chi Minh: ToAn t~p, Sdd, t.7, tr.457.
2. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.15, tr.547 .
3. H6 Chi Minh: ToAn t~p, Sdd, t.ll, tr.610.
238
c) Tu du8ng d{1O duc suilt diJi
Theo H6 Chi Minh, tu duang dao . due nhu mot .cuoc
.
cach ml1-ng trudng ky, gian kh6. Mi?t n~n dl1-o duc moi chi
co th~ duqc xay dl$ng tren cd sO tl$ giac tu duang dl1-o due
cua mlli ngudi. H6 Chi Minh quan tam phai lam the nao
d~ mlli nglidi t1;l nhi).n tha'y sau s;lc vi¢c trau d6i dl1-o duc
cach m:;mg la mi?t vi¢c phai kien tri, thudng xuyen, lien
tl,lc. Nglidi nh&c ll1-i lu~n di~m cua Kh6ng Ttl "chinh tam,
tu than"; "t~ gia, trl quoc, hinh thien hl1-", va neu ro:
"Chinh Him tu than Wc la ciii tl1-o. Cai tl1-o ciing ph3.i
trudng ky gian kh6, vi do la mi?t cui?c cach ml1-ng trong han
than cua mlli nglidi. B6i duang tu tuong moi d~ danh
th&ng tu tuong cli, dOl1-n tuy¢t voi con nglidi cli d~ tro
thanh con nglidi moi khong phai la mi?t vi¢c d~ dang ... Dil
kh6 khan gian kh6, nhung muon cai tl1-0 thi nha't djnh
thanh cong"l.
Dl1-o duc cach ml).ng th~ hi¢n trong hanh di?ng cua
nglidi Vi¢t Nam yeu nuoc vi di?c I~p t1;l do cua dan ti?c,
h:;mh phuc cua nhan dan. Chi c6 trong hanh di?ng, d:;1.0 duc
cach m:;mg moi bi?c Ii? ro nhftng gia trl cua n6. Do v~y, dl1-o
duc caeh ml1-ng d6i hoi mlli nglidi phai tl$ giac ren luy¢n
thong qua cac hOl1-t di?ng thl$c ti~n, trong cong vi~c, trong
cac mOl quan h~ cua minh, phiii nhin th~ng VaG minh,
1. H6 Chi Minh: ToAn t~p, Sdd, t.B, tr.300-301.
239
khong tl! lila do'i, huy~n hoi).c; phai thflY ro cai hay, cai to't, ng<)i, neu long dl;l khOng trong sang nua, neu sa vao chu
cai thi~n cua minh d€ phat huy va thay r6 cai da, cai nghla ca nhan"'.
xau, cai ac cua minh d€ khll.c phl,lC; phai kien tri ren
luy~n lien tv c , tu duilng suo't ddi, trong do, thdi tu6i tre III- TV TVONG HO CHi MINH vE CON NGUbI

di).c bi~t quan trQng. Dl;lO duc khong phai la cai gi do co
tinh "nhat thanh bat bien", rna no dudc hinh thanh,
phat tri€n do moi trudng giao d1,lc, do sl! ren luy~n , phan
dau va tu duilng ban than cua m6i ngudi. Tit thl!C ti~n,
Ngudi t6ng ket sau sll.c: "Dl;lO duc cach ml;lng khong phai
tren trdi sa xuo'ng. No do dau tranh, ren luy~n bEln bi
hAng ngay rna phat tri€n va cung co'. Ciing nhu ngQc
cang mai cang sang, vang cang luy~n cang trong"'. Do
vf!.y , H5 Chi Minh doi hoi mQi ngudi phai thudng xuyen
du<)c giao d1,lC va tl! giao dvc VEl mi).t dl;lO duc. N gUdi chi
r6, "Muo'n cai tl;lO the gioi va cai tl;lo xii hi?i thi truoc het
phai tI! cai tl;lo biin than chung ta"'. Thl!C hi~n vi~c nay
phB.i kien tri, bEln bi. Neu khOng kien tri ren luy~n, thi a
thdi ky truoc la ngudi co cong, nhung thdi ky sau co th€
ll;li la ngudi co ti?i, luc tre giu du<)c dl;lO duc, nhung luc
gia ll;li thoai hoa bien chat, hu hong. Til rat so m, N gtidi
dii luu y: "Mi?t dan ti?c, mi?t dang va m6i con ngudi, ngay
hOm qua la VI dl;li, co suc hap d~n lon, khOng nhat dinh
hom nay va ngay mai v~n du<)c mQi ngudi yeu men va ca
1• Q uan .• • H~
m~m eua 0 Chi Minh ve~ eon nguoi
Theo H5 Chi Minh, con ngltdi la mi?t chinh th~, thOng
nhat VEl tri h,tc, tam ll!c, th~ II!C, da dl;lng bdi mal quan he
giua ca nhan va xii hi?i (quan h~ gia dinh, dong ti?c, lan~
xii, quan h~ giai cap, dan ti?c ...) va cac mo'i quan M xii hi?i
(q~an h~ chlnh tJi, van Ma, dl;lO duc, tOn giao ...). Trong
moi con ngltdi dElu co tinh to't va tinh xau. Ngltdi giai thfch
"chu ngltdi, nghia hl;lP la gia dinh, anh em, hQ hang, be
bl;ln; nghia ri?ng la d5ng bao ca nuoc; ri?ng hdn nua la ca
loai ngltdi". Con ngltdi co tinh xii hi?i, la con ngltdi xii hi?i,
thanh vien cua mi?t ci?ng d5ng xii hi?i.
H5 Chi Minh ciing chi ra yeu to' sinh vf!.t cua con ngltdi.
Theo Ngltdi, "dan di thl!C vi thien"; "dan chi biet r6 gia tri
cua tl! do, di?c If!.p khi rna dan du<)c an no, mi).c dun. The~
Ngltdi, trong mQi dUdng 161, chu trudng, chinh sach, nhi~m
Vl,l phai thl!c hi~n ngay lam cho dan co an, co mi).c, co cM a,
c6 hQC hanh.
Trong thl!c ti~n, con ngltdi co nhiElu chi~u quan he:
quan h~ voi ci?ng dang xii hi?i (la mi?t thanh vien); quan ~~

1,2. H5 Chi Minh: TOlin t~p, Sdd, t.ll, tr.612, 96. 1. H6 Chi Minh: ToAn t~p, Sdd, t.15, tr.672.

241
240

v{ji mi)t ch€ di) xii. hi)i (lil.m chU hay bi ap buc); quan M v{ji
ttt nhien (mi)t bi) pMn khong tach riJi).
. Xa Ill- voi con ngttiJi truu ttt~ng. phi nguiln g6c lich si1.
Hil Chi Minh nhln nMn con ngttiJi lich si1 - C\l th~ ve gioi
tinh. lua tu6i. nghe nghiE)p. chuc V\l. vi trio dang vien. cong
dan ...• trong tung giai dOll-n lich si1 C\l th~.
Net dl).c siic trong quan niE)m cua Hil Chi Minh ve con
ngttiJi Iii. nhln nh~n dl).c di~m con ngttiJi ViE)t Nam voi nhung
dieu kiE)n lich si1 C\l th~. v{ji nhung diu truc kinh M. xii. hi)i
cu th~. Cach ti€p c~n nil.y di Mn vi~c giai quy€t mOl quan
h~ dan ti)c vii. giai cliP rllt sang tll-o. khong chi ve ml).t dttiJng
101 cach mll-ng mil. ca ve ml).t con ngttiJi.
2. Quan di~m eua H6 Chi Minh ve vai tro eua
eon nguoi
_ Con ngtiiJi Iii mile tiilu cUa cach m?ng. Con ngttiJi Iii.
chi€n Itt~c d~u tien trong ttt wang vii. hilnh di)ng cua
Hil Chi Minh. M\lc tieu nil.y dtt~c C\l th~ hOa trong ba giai
doan cach mang (giai ph6ng dan ti)c - xay dl;!ng ch€ di) dan
ch~ nhiin da~ - ti€n d~n len xii. hQi chu nghla) nhiim giai
ph6ng dan ti)c. giai ph6ng xii. hi)i. giai ph6ng giai clip. giai
ph6ng con ngttiJi.
Giai ph6ng dan ti)c Iii. x6a hi) ach th6ng tri cua
chU nghia M qu6c. giil.nh Ill-i di)c I~p cho dan ti)c. Con
ng~iJi trong giai ph6ng dan ti)c Iii. ca ci)ng dilng dan ti)c
242
Vi~t Nam. Phll-m vi th€ gi{ji Iii. giai ph6ng cac dan ti)c
thui)c dia.
Giai ph6ng xii. hi)i Iii. dua xii. hi)i ph at tri~n thanh mi)t
xii. hi)i khong c6 ch€ di) ngttiJi b6c Ii)t ngttiJi. mi)t xii. hi)i c6
nen san xullt phat tri~n cao vii. ben rung. van h6a tien
ti€n. m9i ngttiJi Iii. chu vii. liI.m chu xii. hi)i. c6 cui)c s6ng 11m
no. tl;! do. hll-nh ph1ic. mi)t xii. hi)i van minh. ti€n bi). Xii. hi)i
d6 phat tri~n cao nhllt la xii. hi)i ci)ng san. giai dOll-n d~u la
xii. hi)i xii. h(li chu nghla.
Giai phOng giai clip Iii. x6a bo sl;! ap hUc. b6c Ii)t cua
giai clip nil.y d6i voi giai clip khac; x6a bo sl;! bllt congo bllt
binh d~ng xii. hi)i; x6a hi) nen tang kinh t€ - xii. hi)i de ra Sl;!
b6c Ii)t giai clip; d~n d~n thu tieu sl;! khac bi~t giai cilp. cac
dieu ki~n dAn Mn SI;! phiin chia xii. hi)i thil.nh giai clip vii.
xac I~p mi)t xii. hi)i khong c6 giai clip. Con nguiJi trong giai
ph6ng xii. hi)i Iii. cac giai clip cdn lao. tru{jc h€t Iii. giai clip
cong nhiin vii. giai clip nong dan. Phll-m vi tM gioi la giai
ph6ng giai clip vo san va nhan dan lao d(lng cac nu{jc.
Giai ph6ng con ngttiJi Iii. x6a bO tinh trll-ng ap buc. boc
Ii)t. no dich con ngttiJi; x6a bO cac dieu kiE)n xii. hi)i liI.m tha
h6a con nguiJi. liI.m cho m9i ngttiJi dtt~c huang tl;! do. hll-nh
phuc. c6 dieu ki~n phat huy kh:i nang simg tll-o. liI.m chu
xii. hi)i. lam chu tl;! nhien va lam chu ban than. phat tri~n
toil.n di~n theo dung ban chllt t6t d~p cua con ngttiJi. Con
nguiJi trong giai ph6ng con ngttiJi Iii. cit nhan mlii con
nguiJi. Phll-m vi th€ gi{ji Iii. giai ph6ng loil.i ngttiJi.
243
 Cac "giro. ph6ng" d6 ke't h<;!p ch~t che vm nhau, giai
ph6ng dan tQc dii c6 mQt phAn giro. ph6ng xii hQi vii. giai
ph6ng con ngtldi; d5ng thdi nm tie'p nhau, giro. ph6ng dan tQc
md dUdng cho giro. ph6ng xii hQi, giro. ph6ng giai dip vii. giai
ph6ng con ng11di.
_ Con nglfiJi la d(ing llfc cua cach m,lDg. Theo H5 Chi
Minh, con ngtldi Iii. viln quy nhilt, dQng h;tc, nhan til quye't
dlnh thanh cong cua s~ nghi~p cach m,mg. Ngtldi nhiln
manh "moi viec d~u do ngtldi li1.m ra"; "trong bAu trdi
. . '
khOng gi quy b~ng nhiin dan. Trong the' gioi khOng gi
mll-nh b~ng suc mll-nh doil.n ke't cua nhiin dan"'. '1' dan Iii.
y trdi". "D~ tram IAn khOng dan cling chiu, kh6 vl).n IAn
dan li~u cling xong". Cach ml).ng Iii. s~ nghi~p cua quAn
chung. Nhan dan Iii. nhung ngtldi sang tl).o chan crunh ra
lich stl thOng qua cac hOl).t dQng th~c ti~n cd ban nhilt nhu
lao dQng san xuilt, dliu tranh chinh tri - xii hQi, sang tl).O
ra cac gia tri van h6a. N6i de'n nhan dan Iii. n6i de'n l~c
luc;!ng, tri tu~, quy~n hanh, long tilt, ni~m tin, d6 chinh Iii.
g6c, dQng l~c cach ml).ng.
3. Quan di~m cua H6 Chi Minh v~ xiy dt;tng
con nguiti
a) Y nghia cua vi~c xiiy dl/ng con nglfiJi
Xay d~ng con ngtldi Iii. yeu cAu khach quan cua s~
nghi~p cach ml).ng, vua clip bach vua lau dil.i, c6 y nghia
1. H5 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.10, tr.453.
244
chie'n luc;!c. Xay d~ng con ngudi Iii. mQt trQng tam, bi)
ph~n hc;!p thil.nh cua chie'n lu<!C phat tri~n dilt nuOc, c6 mOl
quan M ch~t che voi nhi~m V\l xay d~g crunh tri, kinh re,
van hOa, xii hQi. H5 Chi Minh neu hai quan di~m n6i Mt
li1.m sang to s~ cAn thie't xay d~ng con ngtldi.
"Vi lc;!i fch tram nam thi phiii "tr5ng ngtldi". "Tr5ng
ngtldi'" Iii. cong vi~c lau dil.i, gian kh6, rua vi lc;!i fch truoc
m~t rua vi lc;!i fch lau dil.i, Iii. cong vi~c cua van hoa giao
d\lc. "Tr5ng ngtldi" phiii duc;!c tie'n hanh thudng xuyen
trong suilt tie'n trinh di len chu nghia xii hQi vii. phai dl).t
duc;!c nhung ke't qua C\l th~ trong tung giai dOl).n cach
ml).ng. Nhi~m V\l "tr5ng ngtldi" phiii duc;!c tie'n hil.nh song
song voi nhi~m V\l phat tri~n l~c luc;!ng san xulit vii. quan
h~ san xulit xii hi)i chU nghia. "Tr5ng ngtldi" ph8.i dudc
tie'n hil.nh Mn bi, thudng xuyen trong suilt cuoc ddi mi'ii
ngtldi, voi y ngrua rua Iii. quy~n lc;!i rua Iii. trach nhiem cua
ca nhan dIli voi s~ nghi~p xay d~ng dilt nuoc. Cong vi~c
"tr5ng ngtldi" Iii. trach nhi~m cua Dang, Nhil. nuoc, cac
doil.n th~ chfnh tri - xii hQi ket hc;!p voi tfnh tfch c~c, chU
dQng cua tung ngtldi.
1. Day Iii lifi cua Quan Tr'lng thifi Xu an Thu: "Nhfit nien chi ke'
m~c nhu th\l cfie, tMp nien chi ke' m~c nhu th\l mQc, bach nien chi
ke' m ~c nhu th\l nban" (ke' ho~ch m(lt niim khong gi bAng tr6ng Ilia,
ke' ho~ch muifi nam khOng gi bAng tr6ng oiiy, ke' ho~ch tram nAm
khong gi bAng tr6ng nglJifi).
245
 "MuCin xay dlfng chi! nghfaxii h{Ji, truac he't dn phai
c6 nhung con ngl1iJi xii h{Ji chi! nghfa". Chu nghia xii hQi se
tf!,O ra nhung con ngUoi xii hQi chu nghia, con ngUoi xii hQi
chu nghla la dQng It!c xay dt!ng chu nghi'a xii hQi. Khong
phai cM cho kinh te', van h6a phat tri~n cao riii moi xay
m\lc dich va 1o'i so'ng cao d\!p, c6 ban Hnh chinh tri vung
va~g, nhung con nguoi cua chu nghia xii hQi, c6 tu
tUdng, tac phong va d(\o duc xii hQi chu nghia va nang
It!c lam chu. Xay dt!ng con nguoi toan di~n voi nhung
khia c(\nh chu ye'u sau:

dt!ng con ngUoi xii hQi chu nghia; ciing khong phai xay
dt!ng xong nhung con ngUoi xii hQi chu ngrua riii moi xay
dt!ng chU nghia xii hQi. Vi~c xay dt!ng con ngUoi xii hQi chU
nghla dU<;1C d~t ra ngay tit dfiu va phiii dU<;1C quan tam
trong suo't tie'n trinh xay dt!ng chu nghia xii hQi. "Truoc
he't dn ph8.i c6 nhung con ngUoi xii hQi chu ngrua" dn
dU<;1C hi~u truoc he't dn c6 nhung con ngUoi voi nhung net
Wiu bi~u cua xii hQi xii hQi chu nghia nhu ly tUdng, d(\o
- C6 Ythuc lam chU, tinh tMn taP th~ xii hQi chu ngrua
va tu tUdng "minh vi m<:>i ngUoi, m<:>i ngUoi vi mlnh".
- Cfin ki~m xay dt!ng da't nuac, hang hill bao v~ T6 qu6C.
- C6long yeu nuac niing nan, tinh tMn qu6C te'trong sang.
- C6 phudng phap lam vi~c khoa h<:>c, phong cach qufin
chung, dan chu, neu gUdng.
Hii Chi Minh d~c bi~t quan tam de'n vi~c nang cao dao
duc cach m(\ng, quet s(\ch chu ngrua ca nhan; biii duong ~g

duc, 101 so'ng, tac phong xii hQi chu nghia. D6 la nhung con nang h;tc tri tu~, trinh dQ Iy IUan chinh trj, van h6a, khoa

ngUoi di truoc, lam gUdng 10i cuo'n nguoi khac thea con h<:>c - ky thuat, chuyen mon nghiep
.
vu. , ngoai
.
n~-'
6 ..... '
s~'c
u
kh'oe.
c) Phuong phap xay dlfng con ngl1iJi
duong xii hQi chu nghia. Hii Chi Minh chi ro: ''Trong bilt cu
phong trao cach mf!,ng nao, tien tie'n la so' it va so' dong la Ml\i ngUoi tt! ren luy~n, tu duong y thUc, ke't h<;1p ch~t

trung gian, muo'n cling co' va md rQng phong trao, cfin phiii chi! voi xay dt!ng Cd che', tinh khoa h<:>c cua bl) may va tao

nang cao hdn nua trlnh dQ giac ngQ cua trung gian d~ keo d~ng ngn dan chu. Vi~c neu gUdng, nhilt la ngUoi du~g
dau, c6 y nghia rilt quan tr<:>ng. Hii Chi Minh thuong n6i
cham tie'n"'.
de'n "tu than, chinh tam" thi moi c6 th~ "tri. quo'c ,In
b' h
b) N{Ji dung xay dlfng con ngl1iJi
thien h(\" (lam nhung vi~c c6 l<;1i cho nuoc, cho dan). Van
Hii Chi Minh quan tam xay dt!ng con nguoi to an
h6a phudng Dong cho thily "mQt tilm gUdng so'ng c6 gia tri
di~n vita "hiing" vita "chuyen". D6 la nhung con nguoi c6
hdn mQt tram bai dit'in van tuyen truygn" va "tien trac~
ky, hau trach nhan". Hii Chi Minh thuong nhl1c lai
. nh'-'
ung
1. H6 Chi Minh: Toan tq.p, Sdd, t.12, tr.358.

246 247
di~u ily trong khi bim bi~n philp xay dl!ng con ngttai. con ngttai can nhi~u khuye't di~m . Dl;l.i ht)i dl;l.i bi~u toan
Ngttai noi rAng "lily gttdng ngttai t6t, vi~c t6t hAng ngay d~ quae I~n thu XIII cua Dang chi ra: "Van h6a chua du<;IC
giao d\lc IAn nhau" la rilt c~n thie't va b6 ich. quan tam tUdng rung vai kinh te'va chinh tri,. chua thiit su
"

Bi~n philp giao d\lc co mt)t vi tri quan trQng. H6 Chi tro thanh ngu6n II!C, dt)ng II!C nt)i sinh cua sl! phat tri~n
Minh nhllc nhd rAng "Hi~n, du phB.i dau la tinh s~n. Phan b~n vUng dilt nuac. Vai tro cua van hoa trong xay dl!ng con
nhi~u do giao d\lc rna nen"'. Theo Ngttai, cac chilu mAu ngttai chua du<;IC xac d!nh dung t~m, can co chi~u huang coi
giao, ti~u hQc nhu ta giily trllng. Chung ta vii xanh thi trQng chuc nang giai tri ddn thu~n ... Moi truang van hoa,
xanh, vii do thi do. Noi nhu v~y d~ thily giao d\lc rift quan xii ht)i tie'p t\lC bi 0 nhi~m hOi cac ~ nl;l.n xii ht)i, tham
trQng trong vi~c xay dl!ng con ngttai. nhiing, tieu cl!c. Chenh I~ch vg huang th\l van hoa giua cac
Chu trQng vai tro cua t6 chuc Dimg, chinh quy~n, doan rung, mi~n can Ion; dai s6ng van hoa arung d6ng biio dan
th~ qu~n chung. ThOng qua cac phong trao cach ml;l.ng nhu tt)c thi~u so', rung sau, rung xa can nhi~u kho khan"'. Tinh
''Thi dua yeu nuoc", "N gttai t6t vi~c t6t". D*c bi~t phai dl!a trl;l.ng suy thoai v~ tu tuong crunh tri, dl;l.o duc, 101 s6ng
vao qu~n chung theo quan di~m "dl!a vao y kie'n cua dan trong Dang va trong xii ht)i co ehi~u huang gia tang. Do do,
chung rna sl1a chua can bt) va t6 chuc cua ta"' . phB.i chu trQng hdn nua vi~c xay dl!ng van hoa, dl;l.o due, con
ngttai d~ dap \tng yeu c~u philt tri~n nhanh va Mn vUng
IV- xAY Dl)'NG vAN H6A, D~O DUC, trong giai dOl;l.n hi~n nay.

CON NGUOI VI~T NAM HI~N NAY THEO 1. Xay dt!ng va philt tri~n van hoa, con ngu'oi
TU TIfdNG HO CHi MINH
Nghi quye't Ht)i nghi I~n thu nam Ban Chilp hiinh
Trung udng khoa VIII ve' xiiy dl,1ng va ph8.t trie'n van h6a
Qua 35 nam d6i mai, dilt nuac Vi~t Nam dii dl;l.t dU<;Jc
Viilt Nam tien tien, d41m da ban sic diin t(Jc (7/1998) neu
nhf1ng ke't qua nhilt d!nh trong vi~c xay dl!ng van hoa, dl;l.o
nhung quan di~m chi dl;l.o ed han: Van hoa la n~n tang
duc, con ngttai. Tuy nhien, vi~c xay dl!ng van hOa, dl;l.o duc,
tinh than cua xii ht)i, vita la m\lc tieu vita la dt)ng Il!c

1. H6 Chi Minh: Toan ~p, Sdd, t.3, tr.413.

1. Dang C9ng san Vi~t Nam: V~n ki~n D~i h(Ji dl.1i bitiu toan
2. H6 Chi Minh: Toan ~p, Sdd, t.5, tr.338. quoc Un th(J XIII, Sdd, t.I, tr.84.

248 249
thuc d~y st;! phat tri~n kinh te' - xii hQi; nEln van hOa rna
chung ta xay dt;!ng la nEln van h6a tHin tie'n, d~m da ban
slic dan tQc; th6ng nhflt rna da dll-ng trong cQng dtlng cac
dan tQc Vi~t Nam; xay dt;!ng va ph at tri~n van h6a la st;!
nghi~p cua toan dan do Dang lanh dll-o, trong d6 dQi ngii
tri thuc giu vai tro quan trQng; van h6a la mQt m~t tr~n;
xay dt;!ng va ph8.t tri~n van h6a la mQt st;! nghi~p cach
mll-ng lau dai, doi hoi phai co Ychi cach mll-ng va st;! kien
tri than trong.
C~dng'lfnh xay dr,tng df{t mtOc trong thai kj qua di} Jen
ehU nghfaxii hi}i (bel sung, phat tri~n nam 2011) kh£ng
dinh phai xay dt;!ng nEln van h6a Vi~t N am tien tie'n, d~m
da ban s~c dan tQc, ph at tri~n toan di~n, th6ng nhflt trong
da dll-ng, thflm nhuiin sau slic tinh thiin nhan van, dan
chu, tie'n bQ. Lam cho van hoa g~n ke't cMt che va thfim
sau vao toan bQ diJi s6ng xii hQi, tro thanh nEln tang tinh
than vUng eh~c, suc mll-nh nQi sinh quan trQng cua phat
tri~n. Ke' thua va phat huy nhftng truYEln tMng van h6a
t6t dE)p cua cQng dtlng cac dan tQc Vi~t Nam, tie'p thu
nhung tinh hoa van h6a nhan IOll-i, xay dt;!ng mQt xii hQi
dan chu, cong b~ng, van minh, vi l<;li lch chan chinh va
ph~m gia con nglliJi, voi trinh dQ tri thuc, dll-o duc, th~ It;!c
va th~m my ngay cang cao. Phat tri~n, nang cao chflt
lu<;lng sang tll-O van hQc, ngM thu~t; kh£ng dinh va bi~u
duong cac gia tri chan, thi~n, my, phe ph8.n nhung cai 16i
thiJi, thflp kern, Mu tranh ch6ng nhung bi~u hi~n phan
250
van hoa. Bao dam qUYEln dU<;lC thong tin, qUYEln tt;! do sang
tll-O cua cong dan. Phat tri~n cac phuong ti~n thong tin dll-i
chung, dtlng bQ, hi~n dll-i, thong tin chan tht;!c, da dll-ng,
kip thiJi, ph\lc Y\l c6 hi~u qua st;! nghi~p xay dt;!ng va bao
v~ Tel qu6c.
Theo tinh than cac nghi quye't cua Dang, chung ta
ph8.i nMn thuc sau slic, dung dlin, day du vai tro, su
m~nh cua van hOa d6i voi st;! phat tri~n bEln vUng. M6i
buoc phat tri~n cua dfit nuoc dElu c6 Mu iln va st;! khai
sang cua van h6a; can ph8.i nh~n thuc nhung ye'u t6 ban
chflt cua van hOa nhu van hoa glin voi con nglliJi, ph an
anh nhung m~t can c6t nhu tu tuong, dll-o duc, 16i s6ng,
nhan cach, tam h6n, cach ung xl1. Van hoa con thi che' dQ
con, van hoa mflt thi cM dQ milt; khong gi dang s<;l b~ng
van hOa lam nguy. Phat tri~n nEln van h6a toan dien .,
th6ng nhflt trong da dll-ng, thflm nhuiin sau slic tinh than
dan tQc, nhan van, dan chu, khoa hQc; lam cho van hoa
glin ke't eh~t eM va th:1'm sau VaG toan bQ ubi sang xii hQi,
tro thanh nEln tang tinh thlln vUng ehlic, sue mll-nh nQi
sinh quan trQng eua ph at tri~n.
Van hoa 10. nEln tang tinh thlln cua xa hQi. Muon vi~c
thanh cong hay thilt bll-i cua ca nhan, tel chuc, cQng
dtlng, dilt nuoc Mu do co van h6a hay tha hOa VEl van
hoa. T~p trung xay dt;!ng van hoa chinh tri va cac linh
Yt;Ic van hoa khac nhu van hOa beln ph~n, van hoa cong
bQc, van hoa ung Xl1, van hoa phe binh ... Nhan thuc va
251
giai quye't dung dAn m6i quan h~ giua van h6a voi kinh
te', chfnh tri, xii hQi.
Phat huy va trQng d\IDg nhan to' con ngUoi voi tu cach
la trung tam cua chie'n lu~ phat tri~n, d6ng thoi la cM
th~ phat tri~n. D6i moi can bB.n va toan di~n giao d\1c va
dao tljlo. TrQng d\lng tri thuc, nhan tai. Th\1C hi~n chfnh
sach xii hQi dung d!ln, cong h~ng vi con ngUoi, tljlO dQng l\1c
mljlnh me phat huy mQi nang I\1C sang tljlO cua nhan dan
trong s\1 nghi~p xay d\1ng va hao v~ T6 qu6c.
V~ xay d\1ng con ngUoi Vi~t Nam, HQi nghi IAn thu
nam Ban Chilp hanh Trung Uong kh6a VIII (thang 7/1998)
neu nhi~m V\1 xay d\1ng con ngUoi Vi~t Nam voi nhung h~
gia t~ chung tMi ky dAy mljlnh cong nghi~p hOa, hi~n dljli
hOa va hQi nh~p qu6c te'. D6 la con ngUoi c6 tinh thAn yeu
nuoc, t\1 cuong dan tQc, philn dilu vi dQc I~p dan tQc va chU.
nghia xii hQi, c6 Y chi VUon len dUa dilt nUOc thoat khiii
ngheo nan, IljIc h~u, doan ke't voi nhan dan the' gioi trong
s\1 nghi~p dilu tranh vi hOa hinh, dQc I~p dan tQc, dan chu
va chu nghia xii hQi. C6 YthUc t~p th~, doan ke't, philn dilu
vi IQi fch chung. C6 16i s6ng lanh mljlnh, ne'p s6ng van
minh, cAn ki~m, trung th\1C, nhan nghia, ton trQng ky
cuong phep nUoc, quy Uoc cua cQng d6ng; c6 y thuc hao v~
va cai thi~n moi truong sinh thai. Lao dQng cham chi voi
IUong tam ngM nghi~p, c6 ky thu~t, sang tljlO, nang suilt
cao vi IQi fch cua han than, gia dlnh, t~p th~ va xii hQi.
ThUong xuyen hQc t~p, nang cao hi~u hie't, trinh dQ
chuyen mon, trinh dQ thAm my va th~ l\1c.
Cl1ang linh xay dr,tng dlft nl1uc trong thili kj qua d91en
chu nghla xii h9i (b6 sung, phat tri~n nam 2011) khAng
cijnh: "Can ngllili Ia trung tam cua chie'n IUc;lc phat tri~n,
d6ng thoi la cM th~ phat tri~n. Ton trQng va bao v~ quy~n
con ngUOi, gAn quy~n con ngUoi voi quy~n va Ic;li fch cua
dan tQc, dilt nuoc va quy~n lam chu cua nhan dan"'.
Nghi quye't HQi nghj Trung Uong 9 kh6a XI ve' xay
dr,tng vii phllt triin van h6a, can nglliJi Vi~t Nam dap ung
yeu cii'u phllt triin be'n vilng dirt nl1Uc (Nghj quyet so' 33-
NQITW ngay 9/6/2014) va Nghi quye't Dljli hQi dai hi~u
toan qu6c IAn thU XIII cua Dang cijnh hUong: "Phat tri~n
con ngUoi toan di~n va xay d\1ng n~n van hOa Vi~t Nam
tien tie'n, d~m da bB.n sAc dan tQc d~ van hOa, con ngUoi
Vi~t Nam th\1c s\1 tro thanh suc mljlnh nQi sinh, dQng l\1c
phat tri~n dilt nuoc va hao v~ T6 qu6c. Tang dAu tu cho
phat tri~n 8\1 nghi~p van hoa. Xay d\1ng, phat tri~n, tao
moi truong va di~u ki~n xii hQi thu~n IQi nhilt dl! khoi d~y
truy~n th6ng yeu nUoc, ni~m t\1 hao dan tQc, ni~m tin,
khat vQng phat tril!n dilt nUac ph6n vinh, hljlnh phuc, tai
nang, tri tu~, phAm chilt cua con ngUoi Vi~t Nam la trung
tam, m\1C Wlu va dQng l\1c ph at tril!n quan trQng nhilt cua
1. Dang C(ing san Vi~t Nam: Vlln ki~n Dqj hOi dai bie'u toan
quiJC lA'n thu XI, Sdd. tr.76. . .

252
253
dfit nuac"'. Dlili hQi XII neu cac nhi~m Vl,l C1,1 th€: 1) Xay
d~ng con nguOi Vi~t Nam phat tri€n toim di~n la m1,1c
tieu clla chie'n lu<;lC ph at tri€n. TIiiO moi truong va digu
ki~n d€ phat tri€n vg nhan cach, dliiO duc, tri tu~, nang
I~c sang t(lO, th€ chllt, tam h5n, trach nhi~m xii hQi,
nghia V1,1 dIng dan, y thuc tuan thll phap lu~t. D8:u tranh
phe ph an dily lui cai x8:u, cai ac, thap hen, lliIC Mu, cho'ng
cac quan di€m, Mnh vi sai trai, tieu c~c anh huong xau
de'n xay d~ng ngn van hoa, lam tha hoa eon nguoi. 2) Xay
d\lng moi truong van hoa lanh m(lnh, phu h<;lp vai bo'i
canh phat tri€n kinh te thi trudng dinh huang xii hQi
Chll nghia va hQi nh~p quo'c teo Xay d~ng moi trudng
van hoa trong h~ tho'ng chinh tri, trong cac dia phudng,
lang ban ... Th~c hi~n chien lu<;lC phat tri~n gia dinh Vi~t
Nam. Ph at huy truygn tho'ng to't dl;lP, xay d~ng gia dinh
no 8:m, tien bQ, h(lnh phuc, van minh. 3) Xay d~ng van
hoa trong chinh tri va kinh te'o Chu trQng cham 10 xay
d\lng van hoa trong Dang, trong cac ed quan nha nuac
va cac doan th~, coi day la nhan to' quan trQng d~ xay
d~ng M tho'ng chinh tri trong s(lch, vilng mlilnh.
4) Nang cao ch8:t lu<;lng hO(lt dQng van hOa. 5) Lam to't
cong tac liinh d(lO, quan ly bao chi, xu8:t ban. 6) Phat
tri~n cong nghi~p van hoa di doi vai xay d~ng, hoan thi~n
thi trudng dich V1,1 va san philm van hoa. 7) Chll dQng
1. Dang Ci)ng san Vi~t Nam: V~n ki~n D~i hiii d~i biifu toan
quoe Itln thu XlII, SM, tJ, tr.115-116.
254
hQi nh~p quo'e te vg van hoa, tiep thu tinh hoa van hoa
nhan 10(li. 8) Tie'p t1,1C d5i moi phudng thuc liinh d(lo clla
Dang va nang cao hi~u I~c, hi~u qua quan Iy nM nuoc Mi
voi Hnh ~c van hoa'.
2. Xiiy dl!ng dli\o due eaeh mli\ng
D(lo duc H5 Chi Minh la d(lo duc ella b~c "d?i nhan,
d?i trl, d?i dung", clla mQt vi nhan, mQt liinh t1,1 cach
m(lng, mQt ngl1di cQng san uu tu; d5ng thdi, cling la
d(lo duc clla mQt ngl1di chan chinh, binh thudng, giin giii ai
cling co th€ hQc t~p va lam thea M tro thanh ngl1di cach
m(lng, ngl1di cong dan to't hdn. H5 Chi Minh '713 tAm gUdng
sang, 113 hi~n than cua nlin d?o duc cach m?ng Vi~t Nam,
miii miii 113 ng9n den pha chii3'u r9i con di1dng ren 1uy~n,
pMn dA'u d€ tra nen "tot" Mn, d?t den "chan thi~n my'
cua con ngi1di Viilt Nam ngay nay va mai sau'·.
Xu8:t phat tit ban ch8:t con ngl1di luon co khat vQng
huong Wi chan, thi~n, my nhAm hoan thi~n ban thiin, d~
vI1dn toi s~ hoan thi~n, truoc het con ngl1di phiii W tu
duilng hoan thi~n minh vg dliiO due. H6 Chi Minh cho rAng,
Mi voi cac dan tQc phudng Dong vo'n giau tinh cam, trQng
1. Xem Dang Ci)ng san Vi~t Nam: Van ki~n Dang toan t~p,
Sdd, tr.126-131.
2. D"u tuong Vo Nguyen Giap (Chu bien): TIt Wang HiJ Chi Minh
va can dllilng cach m~ng Vi~t Nam, Nxb. Chinh tli quOc gia, HA Ni)i,
2000, tr.290.
255
d~o Iy, vi~c tu duilng d~o duc cua mai ca nhan, mai con
ngUili c6 vai tro vo cling quan trQng. D~o duc la yilu t6 ca
him cua nhan cach t~o nen gia tti con ngUili, vi vi).y ai
ding ph8.i tu duilng hoan thi~n minh ve d~o duc. Chinh vi
vi).y, H6 Chi Minh thuilng xuyen chu trQng quan tam giao
d\lC d~o duc, cham 10 ren luy~n d~o duc cho sinh vien.
NgUili hhg mong mu6n: ''Thanh nien phai c6 duc, c6 taj"' .
Vi~c tu duang trau d6i d~o duc rilt quan trQng dOl voi
con nguili Vi~t Nam trong s~ nghi~p cach m~ng. D6i voi
thil h~ tre ciing v~y. Thil h~ tre la "ngUili chu tuang lai
cua nUoc nha .. . nUoc nha thjnh hay suy, yilu hay m~nh
mQt phil.n Ion la do cac thanh nien"'. "Thanh nien la
nguili tiep sue cach m~ng cho thil h~ thanh nien gia,
d6ng thiJi la nguili ph\l trach, diu dAt thil h~ thanh nien
tuang lai"3. Vi vi).y, ca.n phai chu trQng cham 10 giao d\lc
Iy tuang cach m~ng, d~o duc, 16i s6ng, van h6a cho sinh
vien, hinh thanh tM h~ thanh nien moi c6 nhUng pha:m
chilt t6t dE)p, c6 khi phach va quyilt tam hanh dQng, c6
trach nhi~m voi T6 qu6c, voi nhan dan, voi cM dQ xii. hQi
chu nghla. H6 Chi Minh n6i: "DOl voi thanh nien tri thuc
nhu cac chilu a day thl cfin d:l.t I~i cau hOi: HQC d~ lam gi?
1. H<i Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.ll, tr.399.
2. H5 Chi Minh: Toan ~p, Sdd, t.5, tr.216.
3. H<i Chi Minh: Toan ~P. Sdd, t.13, tr.298.
256
HQc d~ ph\lc V\l ai? D6 la hai ciiu hoi ca.n phai tra lili dut
khoat thi moi c6 phuang huang d~ saa chila khuyilt
·, cua mm
dlem 0' h'" . H QC t~p va la m theo dao due H6 Chi
Minh la doi hoi cua sl! nghi~p cach m~ng, sl! nghi~p d6i
moi dilt nUoc va hQi nh~p qu6c til; nhll m lam cho mai
nguili tra thanh nhilng cong dan t6t han , xung dang la
nhilng nguili lam chu dilt nuoe , biilt trQng danh dl!,
luang tam, trach nhi~m. D6ng thili, gop phfin tich cl!c
vao cUQc dilu tranh ch6ng suy thoai ve tu tUdng chinh
trio d~o duc, 16i s6ng trong Dang va trong xii. hQi.
Trong sl! nghi~p d6i moi, phat tri~n kinh til thj
trudng djnh hUang xii. hQi ehu nghla va hQi nh~p qu6c til,
tUng bUoe phat tri~n kinh til so', xii. hQi s6 tac d(ing cua
kinh til tri thuc, eu(ic Cach m~ng cong nghi~p lfi n thu
tu, .. . m(it nen d~o duc moi dang hinh thanh, la ngu6n
d(ing Il!c quan trQng cua sl! nghi~p phat tri~n dilt nuOc.
Nhil do, con nguili Vi~t Nam, trong d6 c6 phan Ion sinh
vien, thanh nien tri thuc v~n giil dU<;Jc 16i s6ng nhan h~u,
tinh nghia, trong s~ch, lanh m ~ nh; khiem t6n, luon ca.n
Cll va sang t~o trong hQc ti).p, nghien cuu khoa hoc, c6 chi
Ii).p than, I~p nghi~p, nang d(ing, nh~y ben, dam dO"i m:l.t
voi nhilng kh6 khan, thach thuc, dam chiu. traeh nhiem
. ,
khOng y I~i; s6ng c6 ban Iinh, luon gAn b6 voi nhan dan ,
1. H5 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.ll, tr.400.
257

dong himh cling dan ti;>c, phffn Mu cho st;! nghi~p dan
giau, nudc m(lnh, dan chu, cong ba.ng, van minh.
Song bEm c(lnh do con co nhilng bi~u hi~n tieu ct;!c, do
la: ''Tinh tr(lng suy thoai v~ tu tuong chinh tri, d(lo duc lfli
sflng, b~nh Cd hi;>i, chu ngiUa ca nhan va t~ quan lieu, tham
nhiing, lang phi trong mi;>t bi;> ph~n can bi;>, cong chuc dien
ra nghiem trqng"'. ''Ti;>i ph(lm va ~ n(ln xii hi;>i con dien bien
phuc t(lP; d(lo duc xii h9i co m~t xuflng cffp nghiem trqng ...
ky cudng, ky lu(it chua nghiem"' . "Giao d\lc "lam ngl1di",
dao duc, 16i sflng con bi xem nh~. Dao t(lO nguon nhan It;!c
chfft lu<;1ng cao chua dap ung du<;1c yeu ciiu phat tri~n kinh
te, xii hi;>i"3. Mi;>t bi;> ph (in sinh vien phai nh(lt ni~m tin, Iy
tuong, mfft phudng hUdng phffn dffu, khong co chi l(ip than,
l(ip nghi~p; ch(lY thea Ifli sflng tht;!c d\lng, thieu trach
nhiem, thd d vdi gia dinh va xa hi;>i, sa vao hang IO(lt tieu
cuc. Do do, ciin phai tiep t\lc d~y m(lnh vi~c hqc t(ip tu
tuong dl),o duc Ho Chi Minh.
HQc t~p d{lo duc cach m{lng H6 Chi Minh 18 phiii
trung vai mJaC, hie'u vai dan, su6t difi diJ'll tranh cho sl!
1. Dang C\ing san Vi~t Nam: V~n ki~n Dang toan t~p, Sdd,
L65, tr.1 75.
2. D;mg C\ing san Vi~t Nam: Van ki~n D~i b¢i d~i biilu toan
quo£: ltin tM XII, Sdd, tr.61.
3. Dang Cqng san Vi~t Nam: Van ki~n D~i b¢i d~i bie'u toan
quo£: ltin tbtl' XlII, Sdd, t.I, tr.82-83.
258
nghi(jp cach m{lng. Hqc ti),p d(lo duc cach m(lng Ho Chi Minh
la hqc phii:m chfft con ngudi trqn ddi vi nUdc, vi dan, la
hqc ti),p khi phach anh hUng, y chi di;>c Ii),p tt;! cUdng, kien
tri m\lC tii'lU Iy tuong, sang t(lO va quyet th:lng, khOng
chiu khufft ph\lc trudC mqi kii thU. Ngay tit thuo thieu
thdi, Ho Chi Minh dii It;!a ch(>n mi;>t each 1'0 rang va dut
khoat m\lC tieu hien dang ca cui;>c ddi minh cho cach
m(lng. NgI1di dii chffp nhi),n mi;>t st;! hy sinh, luon kien
. qua moi
dinh, diing cam va sang suflt d€ vudt . kho khan ,
gian kh6, "thitng khOng kieu , b(li khong nan", "giau sang
khong th~ quyen rii, ngheo khO khOng th~ chuy€n lay, uy
It;!c khong th~ khufft ph\lc'" nMm tht;!c hi~n ba.ng du<;1C
m\lC tieu cach m(lng. Ho Chi Minh dii cflng hien trqn ddi
minh cho st;! nghi~p giai phong dan ti;>c va thflng nhfft T6
quflc, giai phong giai cffp cong nhan va dan ti;>c bi ap buc,
cho st;! th:lng lc;Ji cua chu nghia xii hi;>i, cho st;! hc;Jp tac anh
em va hoa binh giua cac dan ti;>c. 0 Ho Chi Minh, "Mi;>t
ngay rna Til qu6c chua thflng nhfit, dong bao con chiu
kh6, la mi;>t ngay toi an khOng ngon, ngii. khOng yen"'.
Den trudc hic qua ddi , N gUdi khi'ing co gi phai hfli hi),n,
nhung tiec thi co, do la chi tiec khi'ing duc;Jc ph\lc V\l T6
quflc, ph\lc V\l cach mlilng, ph\lc V\l nhan dan lau hdn nua,
nhi~u hdn nua.
1. H6 Chi Minh: Toan tq.p, Sdd, t .7, tr.50.
2. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.4, tr.470.
259
 HQc t~p dljlo duc cach mljlng cua He) ChI Minh lii phili
tu duong, rlln luy~n thea t{{m gtJdng clin, ki~m, liem, chinh,
chI ding va til; duc khiem ton, trung thl/c. H5 Chi Minh
thuiJng ds;lY elm bQ, dang vien, doan vien va thanh nien
phai din, ki~m, liem, chinh, chi ding vo tu, it long ham
mu6n v~t chat, d6 la tu cach nguiJi can bQ cach ms;lng,
va t1,i minh NguiJi dii guang mflu th1,ic hi~n. Theo
H5 Chi Minh, "Mu6n hoan thanh nhi~m V\l du!!c t6t thi
chung ta phai hQc t~p, chung ta phai trau d5i tu tuang ...
phai trau d5i ds;lO duc cach ms;lng, truoc het la duc khiem
t6n"1. "Khiem t6n la mQt ds;lO duc ma mQi nguiJi cach
ms;lng phai luon luon trau d5i"2; phai chan thanh, khiem
t6n, khong du!!c t1,i miin, chO kieu ngs;lo, luon luon cau
tien bQ, phai "khiem t6n, trong sljlch vii chinh trl/d'3. H5
Chi Minh la mQt tam guang sang vil trung thl/C, trach
nhi~m voi minh, voi nguiJi, voi vi~c, th~ hi~n trong tu
tuang va Ie song cua NguiJi. Trung th\1C la phllm chat
hang dil.u cua can bQ, dang vien va cua mM nguiJi. Trung
th1,iC trong tu tuang ds;lO duc H5 Chi Minh mang nQi
dung ds;lO duc cao quy cua nguiJi cQng san, nhilng nguiJi
dii cong khai n6i vil s1,i t1,i nguy~n hy sinh, cong hien
1. H5 Chi Minh : Toan t?P, Sdd, t.10, tr.5l3.
2. H5 Chi Minh: Toan t?P, Sdd, t.8, tr.508.
3. H5 Chi Minh: Toan t?P, Sdd, t .7, tr.288.
260
cUQc s6ng cua minh cho m\lc tieu dQc I~p dan tQc va chu
nghia xii hQi. Trong cong vi~c, trung th1,iC phai luon luon
gl\.n b6 voi trach nhi~m. H5 Chi Minh coi trach nhi~m la
vi~c ph3.i lam, phai ganh vac, khOng th~ thoai thac. TrllCh
nhi~m la b6n ph~n cua m6i ngtiiJi, du a cuang vi nao. Y
thuc trach nhi~m cua m6i ca nhan la s1,i t1,i y thuc vil cac
cong vi~c ph3.i lam, "nh~n ro phai, trai, dung sai", t1,i minh
xac dinh vi~c can lam. MQi ngtiiJi dan Vi~t Nam dilu co y
thuc dan tQc, nhung truoc het la lOp tre, tuang lai cua dat
nuoc. Trong lOp tre ay, d~c bi~t sinh vien ph3.i co s1,i vun
dl\.p tinh thil.n dan t(ic, y thUc trach nhi~m voi T6 quoc
than yeu. Tren ca sa co y thuc dung dl\.n, t1,i giac, Uch c1,ic
th1,ic hi~n trach nhi~m cua minh la "co tinh thil.n trach
nhi~m cao". Voi can bQ, dang vien va m6i mQt ngtiiJi cil.n
nh~n thuc ro: Trung th1,iC, trach nhi~m, truoc het la trach
nhi~m voi T6 qu6c, voi Dang, voi nhan dan, sau dola trach
nhi~m voi ban than, gia dinh, que huang. Xay d1,ing, ren
luy~n ban Hnh vilng yang, co niilm tin vao mvc tieu, Iy
tuang cach ms;lng cua Dang, phan dilu vi cUQc s6ng t1,i do,
am no, hs;lnh phuc cua nhan dan.
ca HQc t?P dljlo duc He) Chi Minh lii phili c6 duc tin tuy~t
dOl viio suc mljlnh cua nhiin dan, kinh trQng nhiin dan vii
he't long, hilt suc ph!lC V!J nhiin dan; luon nhiin ai, vi tha,
khoan dung vii nhan h(1U vai con ngtJiJi. Phai co tinh
261
thudng yeu Mi voi con ng\1di. Tinh thudng do gAn lign voi
nigm tin tuy(it d6i vao suc m(lnh va tri tu(i cua nhan dan.
H6 Chi Minh luon d(ly can bQ, dang vien vi(ic gi co IQi cho
dan, du nho, ciing phai he't suc lam, vi(ic gi co h(li cho dan,
du nhO, cfmg phai he't suc tranh; phai g~n dan, hi~u dan,
phai h9C dan, kinh tr9ng nhan dan; he't long, he't suc ph\lc
V\l nhiin dan. Ng\1di phe phan quye't Ji(it d~u 6c "quan cach
m(lng" va tt;t minh thudng xUYEm di xu6ng cd sO d~ tim
hi~u "lAng nghe y kie'n cua dang vien, cua nhan dan, cua
nhilng ng\1di khong quan tr9ng". La ng\1di c6 uy tin rilt cao
va suc hilp d~n rilt lon, song khilng bao gid H6 Chi Minh
dQ.t minh cao hdn nhan dan, chi tam ni(im su6t ddi la cong
bQc cua nhan dan, "ciing nhu mQt ng\1di Hnh vang m(inh
l(inh cua quoc dan ra truoc mQ.t tr~n" l.
Voi tinh thudng yeu bao la, H6 Chi Minh danh cho tilt
ca, chia se voi m9i ng\1di nhilng n6i dau rieng. Thang
7/1969, khi tie'p va tra ldi nil d6ng chi Macta Rilhat, ph6ng
vien bao Granma (Cuba), Ng\1di noi: "Toi hie'n ca ddi toi
cho dan tQc tili. .. M6i ng\1di, m6i gia dinh dgu c6 mQt n6i
dau kh6 rieng va gQP ca nhilng n6i dau kh6 rieng cua m6i
ng\1di, m6i gia dinh l(li thi thanh n6i dau kh6 cua toi"2.
1. H6 Chi Minh: Toan t~p, Sdd, t.4, tr.187.
2. H6 Chi Minh: Tolm t~p, Sdd, t .15, tr.674.
262
Cach m(lng Thang Tam nam 1945 thanh cong ciing la
hlc Vi(it Nam vita trai qua n:;tn doi khung khie'p, H6 Chi
Minh chu trudng tang gia san xuilt, m6i thang m6i
nguoi nhin an ba bila M gop g(lO cuu doi va Ngltoi ciing .
dong gop Ion g(lO cua minh nhu m9i ngltoi dan. Di tham
tr(li tu binh trong Chie'n dich Bien gioi vg, Nguoi khong
con ao khoac ngoai vi Nguoi dii cho ten quan ba th~y
thu6c Phap bi ret congo
LOng nhiin ai, khoan dung, nhan hiiu cua H6 Chi Minh
b:it ngu6n tit d(li nghia cua dan tQc, nen co suc m(lnh va
cam h6a to Ion trong vi(ic xay d>;tng va tai t(lO IUdng trio0
H6 Chi Minh, thltdng ng\1oi la mQt tinh cam lOn, sau sAc.
H9C tifip d{lo duc cach m{lng cua Ho' Chi Minh con 1a
h9C tifip va lam thea tam glfdng ve' j chi va nghj If/c tinh
tha'n to ian, quyet tam Vl1l;Jt qua m9i thri thach, gian nguy
de'd{lt dl1l;Jc m!lC dfch CU9c stIng. H6 Chf Minh dii c6ng hie'n
trt;m doi minh cho s>;t nghi~p cach ml).ng cua nhan dan ta
va nhan dan the' gioi. Ng\1oi dii triii qua mQt cUQc ddi oanh
li(it, dAy gian kh6 hy sinh, vo cung cao thuQng va phong
phil, vo cung trong sang va d~p de. H9c t~p tu tUOng, d(lo
duc H6 Chi Minh Ia h9C taP duc Hnh binh tinh, kien
cltong, chii dQng vuQt qua thtt thach, gian nguy, kien tri
m\lC dich cUQc s6ng, bao v~ chan Iy, giil rung quan di~m
cach m(lng cua minh:
263
 ''MuO'n nen s\1 nghi~p lon, c, CAU HCH ON T!P
Tinh thdn cang phai cao"'.
H9C tfjp tli tlidng dJilo duc H5 Chi Minh Iii h9C tam 1. Phan tich nhung yeu to'tac di)ng den vi~c xay d\1ng

glidng ve' chri nghfa yeu nliac ke't hc;Jp voi chri nghfa quae van bOa, d(lo duc, con nglidi Vi~t Nam hi~n nay?

teO vo san trong sang. H6 Chi Minh ch~ng nhung la mi)t

2. Phan tich quan di@m cua H6 Chi Minh ve nhung
chuiin m\1c, nguyen t~c d(lo duc cach m(lng? Lien he Wi su
nha yeu nuoc vi d(li, rna con la mi)t chien si kien cUdng
nghi~p d6i moi hi~n nay d Vi~t Nam? '.
cua phong trao ci)ng san quO'c te va phong trao giai
3. PMn tich nhung yeu cdu co ban d6i voi sinh vien
phong dan ti)c trong the' ky xx. H6 Chi Minh thudng
hi~n nay trong h<;>c t~p va lam theo tu tUdng' dao
.
duc,
d(ly chung ta phai cham 10 bao v~ s\1 doim ket quO'c te, vi phong cach H6 Chi Minh?
s\1 nghi~p cua cach m(lng Vi~t N am, vi nghia V\l cao cii.
d6i voi cach m(lng the giOi. Do v~y, sinh vien rii't cdn
phai h<;>c t~p phAm chii't d(lo duc ket ht;Jp chU nghia yeu
nuoc chan chinh voi tinh thdn quO'c te trong sang.
Thanh nien, sinh vien phai ra suc trau d6i d(lo duc trd
thanh nhung con ngudi lam chu da't nuoc, do an ket nhii't
tri, lam tron nghia V\l cao ca vi di)c l:1.p, t\1 do cua Til
quO'c, vi h(lnh phuc cua nhan dan, gop phdn xung dang
va~ s\1 nghi~p cach m(lng cua nhan dan the gioi.
Sinh vien Vi~t Nam quyet tam h<;>c t~p va lam thea tu
tudng, d(lO duc, phong cach cua H6 Chi Minh, thi dua h9C
tfjp, ren Iuy!ln, vi ngay mai I~p nghi~p, xiiy d\1ng da't nuoc
giau m(lnh, van minh, sanh vai voi cac Clidng quO'c nam
cMu nhu H6 Chi Minh hAng mong muO'n.

1. H6 Chi Minh: Toiln t~p, Sdd, t.3, tr.305.

264
265
 9. Dang CQng san Vi¢t Nam: Van ki~n D{li hi}i d{li bie'u
toan quae Hin thit XII, Nxb . Chinh tti quoc gia, Ha
NQi,2016.
. san Viet
10. Dang Cong . Nam: Van kien
. Dai . dai
. hOi . bie'u
TAl LltU THAM KHAO toan quoe Mn thit XIII, Nxb. Chinh tti quoc gia SI!
thj).t, Ha NQi, 2021, ti).p I va ti).p II.
11. Tntdng Chinh: Chri tjch H& Chi Minh va cach m{lng
1. C. Mac va Ph. Angghen: Toim t?P, ti).p 4, Nxb . Chinh Vi~t Nam, Nxb. Thong tin ly lui).n, Ha NQi, 1992.
tti quoc gia, Ha NQi, 2004. 12. Phlilm Van D6ng: H& CbU tjch - tinh hoa cria dan toc,
2. V.I. Lenin: Toan t?P, cac ti).p 39, 41, Nxb. Chinh tri 1l1dng tam cria thili d{li, Nxb. SI! thi).t, Ha NQi, 1976.
quoc gia, Ha NQi, 2005. 13. Phlilffi Van D6ng: Ho' Chi Minh - qua khit, hi~n t{li va
3. H6 Chi Minh: Toan t?P, 15 ti).p, Nxb. Chinh tti quoc tl1dng lai, Nxb. SI! thi).t, Ha NQi, 1991.
gia, Ha NQi, 2011. 14. Dlili tttong Vo Nguyen Giap (Chu bien) : TI1 tt1cmg
4. Dang CQng san Vi¢t Nam: Van ki~n Dang toan t?P, cac ti).p H& Chi Minh vii con dt1i1ng cach m{lng Vi~t Nam ,
12,37,43,50,51, Nxb. Chlnh tri quOc gia, Ha NQi, 200l. Nxb. Chinh tti quoc gia, Ha NQi, 1997.
5. Dang CQng san Vi¢t Nam: Van ki~n D{li hi}i d{li bidu 15. Tr~n Van Giau: H& Chi Minh - vi d{li mi}t con ngt1i1i,

toan quoe Mn thit VIII, Nxb . Chinh tri quoc gia, Ha Nxb. Chinh tti quoc gia, Ha NQi, 2010.
16. Tr~n Van Giau: "Nhan cach cua Chu tich H6 Chi
NOi,1996.
6. Dlmg CQng san Vi¢t Nam: Van ki~n D{li hi}i d{li bidu toan Minh", in trong: H& Chi Minh - Anh hung giai phong

quoc llin thit IX, Nxb. Chlnh tti quOc gia, Ha NQi, 200l. dan tgc, danh nhiin van hoa the' giai, Nxb. Khoa hQc
7. Dang CQng san Vi~t Nam: Van ki~n D{li hi}i d{li bie'u xii. hQi, Ha NQi, 1990.

toan qu6c Mn thit X, Nxb. Chinh tri quoc gia, Ha
Noi,2006.
8. ~ang CQng san Vi~t Nam: Van ki~n D{li hi}i d{li bidu toan
quoc Mn thit XI, Nxb. Chlnh tti quOc gia, Ha NQi, 2011.
17. HQc vi¢n Chinh tri quoc gia H6 Chi Minh: Chri
nghfa Mac - Lenin, tt1 tl1CJng H& Chi Minh, nen tang
tt1 tt1CJng cria Dang, Nxb. Chinh tri - Hanh chinh,
Ha NQi, 2009.

267
266
18. H9C vi~n Chinh trj quOc gia Hti Chi Minh, GS.TS.
Song Thanh (ChU. bien): H6 Chi Minh tidu sit, Nxb. Ly
lu~n chinh tri, Ha NQi, 2006.
19. Nguy~n Dinh LQc: Ttl tl10ng H6 Chi Minh ve' nba. nl1ac
cua dan, do dan, vi dan, Nxb. Chinh trj quoc gia, Ha I .
MUCLUC .
NQi,1998.
20. Nguy~n PMc Luan: NgolJ,i giao H6 Chi Minh - lay chi II
nhiln thay Cl1dng blJ,o, Nxb. Cong an nhan dan, Hi! Trang
Ldi Nhil xuift ban
NQi,2003.
21. Nguy~n Dy Nien: TI1 tl10ng ngolJ,i giao H6 Chi Minh,
I 7
Chl1C1ng 1
Nxb. Chinh tri quoc gia, Ha NQi, 2002. KHAI NI~M, DOl TVQNG, PHVONG PHAI'
22. Phung Huu Phli (ChU. bien): Chien ll1lJC dlJ,i doan kef; NGH!EN CUu ,;,A YNgH1A HQC TAP
MON TVTVONG HO CHI MINH
H6 Chi Minh, Nxb. Chfnh trj quoc gia, Ha NQi, 1995. A. M,!c Wiu 11
23. GS.TS. M,lCh Quang Th~ng, PG8.TS. Bill Dinh Phong, B.NQidung 11
12
TS. Chu Duc Tinh (Dting chu bien): UNESCO voi sl! 1- KMi ni~m tu tuang Hil Chi Minh
II- Doi tU<;lng nghi€m cuu 12
kiiln ton vinh ChU tich H6 Chi Minh - Anh hung giai
19
phOng dan t{)c, Nha van hOa kiilt xua't, Nxb. Chinh trj III- PhUdng philp nghien cuu
20
quOc gia, Hi! NQi, 2013. IV - Y ,nghla cua vi~c h9c t~p mon h9C Tu tuang
Ho Chi Minh
24. M~ch Quang Th~ng: Ho' Chi Minh - Can ngtidi cua 51! C. Cau hOi on t~p
28

song, Nxb. Chinh tri quoc gia, Ha NQi, 2010. 31

Chl((Jng 2
25. Song Thanh: H6 Chi Minh nha tl1 tl10ng J6i llJ,c,
CO SO, QUATHINH HINH THANH vA
Nxb. Ly lu~n chinh tri, Ha NQi, 2005.
pRAT THIEN TV TvdNG HO CHI MINH
26. Le Van Yen: H6 Chi Minh voi chi€n ll1lJC doan k€t quae A. M,!c tieu 32
tif trang cach mlJ,ng giai ph6ng dan t{)c, Nxb. Chfnh tri B.NQi dung 32
qu6c gia, Ha NQi, 2010. 33
1- Cd sO hlnh thitnh tll tllang H6 Chi Minh
33
II- Q~a trlnh hlnh thanh va phat tri~n tll tuang
Ho Chi Minh
50
268
269
 '/
I
65
III - Giit trj tit tltong H6 Chi Minh
Chl1dng 5 OO~ I 01
Ii
C. Cau hOi on t~p 72
TV TVONG HO CHi MINH vE D~ DoAN RET
Chl1dng 3 ToAN DAN TOC vA DoAN KET QU6c TE
A. M",c tieu --- 169
TV TVONG HO CHi MINH vE DOC W DAN TOC 169
vA CHl) NGHiA xA HQI 73 B.Ni,lidung
170
A. M",c Wlu --f) L D\ - N Y'\ I 73 1- TIt tltOng H6 Chi Minh ve dl).i doiln ke't toan dan tOe
170
B. Ni,li dung \P C. r' I 1 73 II- Tit tltong H6 Chi Minh ve doiln ket quoe te
III- V~ d\Ulg tit tuong H6 Chi Minh ve dai doiln ke't
' 184
1- Tit lltOng H6 Chi Minh ve d{ie l~p dan t{ie 73
toiln dan t9c va doiln ket quoC te trong giai do~ hi~n nay
II - Tit tltong H6 Chi Minh ve ehu nghia xii h{ii va xay 198
C. Cau hOi on t~p
d\1ng ehu nghia xii h9i 0 Vi~t Nam 92 204
III - Tit Wong H6 Chi Minh ve mill quan h~ giua d{ie Chl1dng6
TV TVONG HO CHi MINH vE vAN H6A
l~p dan t{ie va ehu nghia xii h{ii 114
D~O DUC, CON NGV<JI '
205
IV - V~n d,mg tit Wong H6 Chi Minh ve d{ie l~p dan A. M",c tieu
t{ic g,b Hen vai ehu nghia xii h9i trong s\1 nghi~p 205
B. Ni,li dung
each ml).ng Vi~t Nam giai dO(ln hi~n nay 118 206
1- Tit tltong H6 Chi Minh ve van Ma
206
C. Cau hOi on t~p II- Tit tltong H6 Chi Minh ve d(lo due
122 218
III- Tit tltong H6 Chi Minh ve con ngltdi
241
",'" ~
Chl1dng 4
~ ~ A ..
IV - Xay d\1ng van Ma, dl).o due, con ngltdi Vi~t Nam
TV TVONG HO CHI MINH VE DANG CONG SAN hi~n nay thea tit tltong H6 Chi Minh
vrtT NAM vA NHA NlJOC CVA NHAN DAN, 248
C. Cau hOi on t~p
DO NHAN DAN, vi NHAN DAN 123 265
Tili li~u tham khao
266
123
B.Ni,li dung 124
1- TIt tltong H6 Chi Minh ve Dang C{ing san Vi~t Nam 124
II - TIt tltong H6 Chi Minh ve Nhil nltOc eua nhan dan,
do nhan dan, vi nhiin dan 142
III- V~n d,mg tit tltong H6 Chi Minh VilD ebng tite xay
d\1ng Dang vii xay d\1ng Nhil nltae 164
C. Cau hOi on t~p
168

270
271
-

Chiu trach nhi~m xuat ban

GrAM DOC - TONG BIEN TN'
PGS.TS. PH~ MINH TUAN
Chiu trilch nhi~m n9i dung
PHO GrAM DOC - PHO TONG BIEN TN'
ThS. PH~ TH~ THINH

Bien t~p n9i dung: ThS. BUI TH! ANH HONG

ThS. CAO TH! LAN ANH
Trinh bay bia: DANG THU CHINH
CM ban vi tinh: PH~ THU HA
SUa ban in: PHONG BIEN TAp KY THuAT
Dqc sach m~u: LAN ANH - HAl DANG

In 15.000 eu6n, kh6' 14 ,5 x 20,5 em, t~i Nha in 8\1 th~t.

86201 Duong Cilu Di~n, t6' dan ph615, Phlle Di~n , BAe Til Liem, Ha N(>i.
86 dAng ky ke" ho~eh xuat bim: 673-20211CXBIPH/26-02/CTQG.
Quye"t dinh xuat ban: 375-QD/NXBCTQG ngay 09/6/2021.
Mii so' ISBN: 978-604-57-6592-0.
In xong va 'n(>p luu ehii!u tbang 6 nAm 2021.