4.

BİT İŞLEMLERİ

4.1. Kurma ve Silme Komutları

Kurma (S, Set) komutu, belirtilen başlangıç adresinden itibaren N tane biti kalıcı olarak
lojik-1 yapar.

Tablo 2. Kurma komutu

Giriş/Çıkış Veri Tipi Veri Boyutu Sembol

Bit Bool I, Q, V, M, SM, S, T, C, L
N Bayt IB, QB, VB, MB, SMB, SB, TB, CB, LB

Kurma komutu ile mühürleme kolaylıkla yapılabilir.

Şekil 46. (a) kontak (b) set komutu ile mühürleme

Silme (R, Reset) komutu, belirtilen başlangıç adresinden itibaren N tane biti kalıcı
olarak lojik-0 yapar.

Tablo 3. Silme komutu

Giriş/Çıkış Veri Tipi Veri Boyutu Sembol

Bit Bool I, Q, V, M, SM, S, T, C, L
N Bayt IB, QB, VB, MB, SMB, SB, TB, CB, LB

25
 Şekil 47. Kurma ve silme komut örneği

Örnek 11. Bir makine tezgâhında bulunan 5 adet motorun çalışması 3 tane başla ve 1
adet dur butonu ile kontrol edilmektedir. Sitem şu şekilde çalışmalıdır:
 Dur butonuna basıldığında tüm motorlar durmalıdır.
 1. başla butonuna basıldığında 1. 3. ve 5. motorlar ileri yönde sürekli dönmelidir.
 2. başla butonuna basıldığında 2. ve 4. motorlar geri yönde sürekli dönmelidir.
 3. başla butonuna basıldığında tüm motorlar önceki dönme yönünün tersinde sürekli
dönmelidir.

Çözüm: Kullanılacak kontaklar ve bobinler şunlardır:

I0.0 → Dur butonu
I0.1 → 1. başla butonu
I0.2 → 2. başla butonu
I0.3 → 3. başla butonu
Q0.0 → 1. motor ileri
Q0.1 → 3. motor ileri
Q0.2 → 5. motor ileri
Q0.3 → 2. motor geri
Q0.4 → 4. motor geri
Q0.5 → 1. motor geri
Q0.6 → 3. motor geri
Q0.7 → 5. motor geri

26
 Q1.0 → 2. motor ileri
Q1.1 → 4. motor ileri

Şekil 48. 11. örneğin çözümü

4.2. Yükselen ve Düşen Kenar Komutları

Yükselen kenar komutu (P) her 0-1 geçişinde bir tarama süresi boyunca kontağı kapatır
sonra tekrar açar.
Düşen kenar komutu (N) her 1-0 geçişinde bir tarama süresi boyunca kontağı kapatır
sonra tekrar açar.

27
 Tablo 4. Yükselen ve düşen kenar komutları

Giriş/Çıkış Veri Tipi Veri Boyutu Sembol

Bit Bool I, Q, V, M, SM, S, T, C, L

Şekil 49. Yükselen ve düşen kenar komut örneği

4.3. Değil Komutu

Enerji akış yönünün tersini üretir. Yani hat üzerinde enerji varsa yok, yoksa var olarak
belirler.

Tablo 5. Değil komutu

Giriş/Çıkış Veri Tipi Veri Boyutu Sembol

Bit Bool I, Q, V, M, SM, S, T, C, L

Şekil 50. Değil komutu örneği

28
 4.4. Özel Hafıza Bitleri

Durum ve kontrol işlemlerinde kullanılır.

Tablo 6. Özel hafıza bitleri

Bit Açıklama
SM0.0 Her zaman lojik-1’dir.
SM0.1 Yalnızca ilk taramada lojik-1’dir. Başlangıç ayarlarının yapılmasında kullanılır.
Kalıcı veri kaybında 1 tarama süresince lojik-1’dir. Hata durumu göstergesi olarak
SM0.2
kullanılır.
PMD enerjilendirildiğinde ilk tarama süresi için lojik-1’dir. Cihaz ısıtması için
SM0.3
kullanılır.
SM0.4 30 s lojik-0 ve 30 s lojik-1’dir. 1 dakika periyotlu darbe üretecidir.
SM0.5 0,5 s lojik-0 ve 0,5 s lojik-1’dir. 1 saniye periyotlu darbe üretecidir.
Bir tarama süresi boyunca lojik-1 diğer tarama süresince lojik-0’dır. Uygulam
SM0.6
yazılımının tarama süre bulma için kullanılır.
SM0.7 Konum anahtarını gösterir. 0: Term ve 1: Run

29