OBRAZAC ZA INDIVIDUALNI RAZVOJNO OBRAZOVNI PLAN (IROP)

Individualni razvojno-obrazovni program (IROP) je pisani dokument koji se radi za svako dijete. Njime
se određuju obrazovni i razvojni ciljevi na osnovu odnosa aktuelnog i planiranog funkcionisanja đeteta (saznajni,
emocionalni, socijalni i fizički), nivoa znanja i vještina. Propisuju se oblici vaspitno-obrazovnog rada za vaspitno-
obrazovne oblasti, odnosno predmete, način izvođenja dodatne stručne pomoći, prohodnost, prilagođavanje u
organizaciji, raspored časova, standardi, način provjere i ocjenjivanja obrazovnih i razvojnih postignuća, obim
tehničke podrške (ukoliko je potrebna), napredovanja shodno individualnim mogućnostima.

U srednjoj školi se nadovezuje na IROP iz osnovne škole i ITP-1 koji je rađen za učenika. Škola je dužna
da u roku od 30 dana, donese individualni razvojno-obrazovni program u saradnji sa roditeljem i o tome
obavijesti Zavod za školstvo, Centar za stručno obrazovanje i Ispitni centar.

U srednjem stručnom obrazovanju omogućava: skraćivanje ili proširivanje sadržaja predmetnoga

programa: sticanje cijelog obrazovnog programa, odnosno dijela programa kojim će se osposobiti za određene
grupe poslova, koji mogu voditi stručnoj kvalifikaciji ako je programom to definisano. Modularizacija programa
omogućava postupno sticanje i priznavanje kvalfikacija. Kriterijumima su definisani načini provjere da li su i u
kojoj mjeri dostignuti ishodi učenja (postavljeni hijerarhijski - po težini). Ukoliko obrazovni program nije
modularizovan, učenik se u skladu sa svojim mogućnostima može usmjeravati na završetak dijela programa, tj.
osposobljavati za obavljanje dijela određenog zanimanja.

IROP omogućava mijenjanje, prilagođavanje i individualizaciju metodike kojom se sadržaji realizuju,

upotrebu alternativnih oblika komunikacije: znakovni jezik, Brajevo pismo, sistem za komunikaciju putem slika,
specijalizovanih nastavnih i didaktičkih sredstava, opreme, pomagala, asistivne tehnologije i sl. 1 Može se u toku
godine mijenjati, prilagođavati u skladu sa napretkom i razvojem đeteta.

Za pripremu, primjenu, praćenje i prilagođavanje programa škola odnosno resursni centar obrazuje
stručni tim koji čine: nastavnici, stručni saradnici škole ili resursnog centra, uz učešće roditelja. Afirmiše se
saradnja, kompetencije i odgovornosti, zadaci u realizaciji IROP-a.

Uprava škole formira tim za izradu i praćenje IROP-a, vodi računa o ispunjenju preporuka iz ITP-1 i
rješenja o usmjeravanju (prilagođavanje prostora, nabavka didaktičkih sredstava, pomagala i sl).

Nastavnici učestvuju u izradi i sprovode IROP kroz nastavu, vršnjačke i vannastavne aktivnosti;
pripremaju individualizovani radni materijal, za evaluaciju znanja (redovna i eksterna).

Stručna služba učestvuje u izradi IROP-a, sprovodi podršku za dijete; obučava, savjetuje nastavnike i
roditelje; pomaže u izradi nastavnog i materijala za provjeru znanja i sl.

Roditelji/staratelji treba da ukažu na načine komuniciranja i upravljanja učenikovim ponašanjem i učenjem

tokom boravka u školi.

JU „Resursni centar za sluh i govor“, Kotor; JU Resursni centar za đecu i osobe sa intelektualnim
smetnjama i autizmom ,,1. jun“, Podgorica; JU Resursni centar za đecu i mlade „Podgorica“, za tjelesne i
smetnje vida obilaze redovne škole: pružaju savjete i obuke za kadar shodno vrsti smetnji, rade sa đecom;
sprovode ranu intervenciju, izrađuju specijalizovani didaktički materijal, i dr.

Za učenike završnih razreda srednje škole kao dio individualnog razvojno-obrazovnog programa izrađuje
se i sprovodi individualni tranzicioni plan 2 čiji su ciljevi, mjere i aktivnosti usmjereni na vještine za nezavisan
život i pripremu za zapošljavanje - prelazak na tržište rada.

1 Pogledati: Instruktivno-edukativni materijal za inkluzivni rad i učenje đece s posebnim obrazovnim potrebama
I Obrazac za IROP

ŠKOLA: ____________________________________________________________________

Učenik/ca: ___________________________ Razred i odjeljenje: ____________

NAZIV OBRAZOVNOG PROGRAMA ____________________________________________________

nivo ___________
Zaokružite jednu od opcija:
a) Učenik se obrazuje za cijeli obrazovni program.
b) Učenik se obrazuje za dio programa (za određene grupe poslova)
 Ukoliko se učenik osposobljava za dio programa unesite nazive standarda zanimanja u okviru kojih stiče
znanja i vještine/aktivnosti koji mogu voditi stručnoj kvalifikaciji.
Naziv standarda zanimanja Nivo

Naziv nastavnog predmeta/modula u okviru kojeg se vrši prilagođavanje i

individualizacija:

Navesti ključne ciljeve iz IROP-a iz osnovne škole i ITP1

_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________

Smetnja/teškoća u razvoju đeteta i ključne preporuke komisije za usmjeravanje i iz ITP-a koji je rađen
za učenika (iz rješenja o usmjeravanju)
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________

Sposobnosti i vještine Očuvani potencijali Oblasti u kojima je potrebna

podrška
Sposobnosti učenja (pažnja,
pamćenje, čitanje, pisanje,
računanje, razumijevanje)
Vještine komunikacije (potreba
za komunikacijom, mogućnost,
način i oblik)
Socijalne vještine (ponašanje,
samostalnost, interakcija,
prihvatanje i pridržavanje pravila
rada i sl.)
Motoričke vještine (kretanje,
ravnoteža, izdržljivost,
orijentacija u mikro i makro
prostoru, fina i krupna motorika,
preciznost)
Senzorne sposobnosti - vid, sluh
(opseg, prijem, obrada, reakcija
na stimulus, vladanje prostorom)
II IROP – Prilagođavanje2
1. Oprema koja se predlaže (oprema, namještaj, pomagala, instrumenti, oznake, vizuelni, grafički, reljefni
simboli, specijalizovana nastavna i didaktička sredstva i pribor za rad i učenje, asistivna tehnologija,
aparati, uređaji)3.

............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................

2. Kada/u kojim nastavnim situacijama učenik/ca koristi predloženu opremu.

............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................

3. Načini prilagođavanja (vrijeme, font, format, komunikacija/izražavanje: znakovni jezik, Brajevo

pismo, sistem za komunikaciju putem slika, tehnička podrška u nastavi, prilagođavanje postupaka i sl.)

............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................

2 Preporuka da se radi na početku školske godine, a da se periodično provjeri

3 Mogu biti industrijski proizvodi ili alatke iz domaće radinosti – od jednostavnih pokazivača teksta, do opreme kao što su računari.
III Ciljevi i strategije rada s učenikom/učenicom
Ishod učenja – za što će učenik/ca biti osposobljen/a:

CILJ programa ili modula za Precizno navesti konkretne Način praćenja, provjere i Druga vrsta podrške potrebna
koji se učenik/ca osposobljava aktivnosti / metode / oblici vrednovanja postignuća (razvojnog đetetu (kretanje; za i u učenju: izrada
(kriterijumi4 usaglašeni sa sposobnostima rada5 kojima postiže razvojni i obrazovnog)6 zadataka, modela; simbolizacija; audio
i potrebama đeteta) (sposobnosti i potrebe) i obrazovni zapis; demonstriranje; vrijeme obavljanja
(kriterijumi) cilj zadataka i sl.)

II

III…

Osvrt i zapažanja u odnosu na

stepen realizacije aktivnosti:
koliko su ispunjeni kriterijumi; da li i u
kom nivou su zadovoljene razvojne
potrebe; u kojoj mjeri je učenik/ca
osposobljen/a za obrazovni program ili
njegov dio.

4 Kriterijumima - načini provjere da li su i u kojoj mjeri dostignuti ishodi učenja

5 U skladu s ovim se izrađuje radni/edukativni i materijal za provjeru znanja i vrednovanje postignuća
6 Saglasno aktivnostima / metodama / oblicima rada
IV Plan za dodatnu podršku učeniku/učenici
Dodatna podrška Zaduženi – ko sprovodi podršku? Đe se podrška odvija/sprovodi/ Učestalost podrške
organizuje? (Kada/koliko se sprovodi
podrška)?

Dopunska nastava

Individualni rad

Grupne aktivnosti

Angažman drugih ustanova

(resursni centri, NVO,
zdravstvene ustanove, ustanove
dječije i socijalne zaštite i dr.)
V Tim za IROP

Članovi tima koji pružaju podršku, opis uloga i zaduženja: Uprava škole, nastavnici (odjeljenjski
starješina, predmetne i praktične nastave), pedagog/škinja, psiholog/škinja, defektolog/škinja
(resursnog centra, član mobilnog tima), roditelji/staratelji

Mjesto:

Datum:

Potpisi:
Prilog
VI Prilog: Obrazac za formiranje tima

CRNA GORA
JU __________________ŠKOLA
Broj:
__________, _______xx.god.
Na osnovu člana 16. Zakona o vaspitanju i obrazovanju đece sa posebnim obrazovnim
potrebama („Sl.list RCG“ 80/40 i „Sl.list Crne Gore“ 45/10) i člana 23. Statuta JU __________
škola, donosim

ODLUKU
I Formira se stručni tim za donošenje individualno razvojno-obrazovnog programa za đecu sa
posebnim obrazovnim potrebama, u sastavu:
1.___________, direktor/pomoćnik direktora
2.___________, školski psiholog/pedagog
3.___________, nastavnik iz grupe stručnih predmeta/praktične nastave
4.___________, nastavnik opšteobrazovne grupe predmeta
5.Svi članovi odjeljenskog vijeća ___ odjeljenja za školsku xx/xx godinu.

II Stručni tim je dužan da priprema,(prilagođava), primjenjuje i prati individualni razvojno

obrazovni program za _________učenika ___ odjeljenja.

III Stručni tim će raditi u saradnji i uz učešće roditelja imenovanog učenika.

O b r a z l o ž e nj e

Komisija za usmjeravanje đece sa posebnim obrazovnim potrebama donijela je prijedlog za

usmjeravanje u odgovarajući vaspitno –obrazovni program za ______(Rj.br._____od____).

Prijedlog komisije je da se imenovani učenik usmjerava u obrazovni program (sa prilagođenim

izvođenjem i dodatnom stručnom pomoći ili uz obezbjeđivanje dodatnih uslova i pomagala) u JU
_____škola u _______.

Na osnovu izloženog odlučeno je kao u dispozitivu ove odluke.

Direktor