6/21/2013 Clinical Medicine

Demo version 2

Thái Hưng
Y40 - HỌC VIỆN QUÂN Y

YhocData.com
5/25/2013 B1
Chấn thương chỉnh hình

Thái Hưng
Y40 - HỌC VIỆN QUÂN Y

YhocData.com
 Pouteau GP
Colles SL

HC ng C tay
HC Sudeck

Lo i 1:
Lo i 2:
Lo i 3:

Lo i 4

Monteggia

là TC có giá tr C x n i ch a có XQ

Chú ý

CEK ( di ch ng: Volkmann)

Thân

Nhi m khu n

Gãy l i can x ng

Teo c , c ng kh p

T
thân

2. Cang tay.mmap - 08/06/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com

 n th ng TK quay, M cánh tay VT: im u ng l n - Trên m m trên l i c u 3-4cm (1/3 T-G -D)
Chèn c gi a 2 u -> c n tr n n ch nh TC: Ngang, chéo vát, xo n - Có m nh r i - Nhi u n
m
Gãy kín -> Gãy H TT: ng - xoay (các c b vai-m u ng)
Trên c ng c l n
n th ng TK quay do Can xù, s o Ph n m m x c ng
Ngo i vi: . Delta, Ng c l n
Li n l ch (g p góc, ch ng, xoay, bên) . Qu c.tay, 2 u, 3 u
lên- -tr c
Ch m li n x ng, kh p gi
n ch v n ng khu u và vai Mu n i NL - trên ch bám Delta TT: vào - ra tr c (c NL)
u PT: NK sau m (viêm rò m kéo dài) NV: lên - (Delta, 2-3 u)
t vis, cong inh, gãy n p i m bám Delta TT: Ra ngoài (Delta)
Di
NV: Kéo Lên (Qu c.tay, 2 u, 3 u)
ch

Ít di l ch (3 u + cánh tay tr c b c quanh)

Ngón 4,5: Du i t 1, g p t 2,3
(li t giun, liên c t)
TT: ko DL
t d ng khép các ngón Trên khu u
NV: ra tr c, lên (c bám m m trên LC, trên RR
Teo c mô út, cái
- 2,3 u, cánh tay tr c, cánh tay quay)
gan ngón 5 + 1/2 trong ngón 4
CG
Mu: ngón 4,5 +1/2 ngón 3 ng d p, phù n , t
Ph n m m
Bàn tay KO NGHIÊNG QUAY cánh tay tr c d b vôi hóa (xoa bóp d u nóng)

Ngón 4,5 vu t tr n hình h n tay QUAY (1/3 G, D) 1. 90% do k t, ép trong kh i can, s o

(do ko li t g p sâu 4,5) 7-8%
th p TK 2.

* Kéo theo tr c (DL ch ng)

p d n khu u nt i a M cánh tay (1/3D) -> HC Volkmann
M * co c ng thoái hóa toàn b c vùng c ng (c g p-thi u máu)
NV: y ra TR C, ngoài/trong n
p c ng (chùng s p tròn) n
Toàn thân: ko có gì b
au chói VT gãy
B t CN
BT
th :
* Kéo theo tr c t th khu u du i Bi n d ng u gãy di l ch - b 1/3T) n u S M
n
NV: y SAU, vào trong/ngoài ng n +- b m tím (Mu n >24h)
p
Du i khu u 3 tu n + G p khu u 3 tu n au chói c nh
ox ox ng, C BT (ko nên tìm-T n th ng TK Quay)
m inh Kirschner TE
Khám l t ng i: m m cùng-m m trên LC
l tuy t i: m u ng-m m trên LC
p VIS
PP Chu vi: to khi s ng n
inh NL T.th

Vis x p BLV vai (ko nâng, d ng cánh tay) & khu u

t g p sâu ngón 1,2,3 p nh : Khu u (c du i khu u)

tG p
p C tay y u p: C ng tay (c du i, ng a c ng)

(c tr tr c kéo) ko d ng ng.cái (du i dài ng.cái)

u, m t Trên khu u tay

(gãy TLC) "r c cò"
ko du i t 1 ngón 2,3,4,5 (du i chung)
Teo c ô mô cái DD 1. Vùng nách
ngón cái (d ng dài ng.cái)

gan ngón 1,2,3,4 1. Sau - ngoài cánh tay

CG
mu 2 t cu i ngón 2,3 t CG 2. Ph n ba sau c ng tay
3. a ngoài mu tay

Ko li t c tam u, c khu u
tay 2. Rãnh xo n
ng ngón 2,3 y u Ko m t CG m t sau cánh, c ng
1/3G CT
CG: m t # trên
Ch Li t c du i chung, du i-d ng dài ng.cái

1. Ko BC + Ít Di l ch (NL) 3. Máng nh u ngoài Ko m t CG

2. Tr em 4. Nhánh CG:

t NG C-CÁNH-BÀN GIÁN TI P: TE, ngã ch ng tay trong t th khu u du i

CC
Vai d ng 60-80 (Càng cao càng d ng)
ng gãy: Chéo vát i -> trên, tr c -> sau
1/3 G, T
a tr c 40o, khu u g p 90o,
ot n Di l ch
bàn tay t th soi g ng
PP
n th ng GP NV: sau, trên Xoay ngoài, +- ra ngoài/trong
. B t ch U ôm vai
. B t NG C-CÁNH TAY nh +
1/3 D

Bó thu c dân t c trên m m khu u

Nhìn
MU N: S ng n , b m tím
1. H
2. KÍN : au chói vùng gãy, L o x o x ng, C BT
CC
o: l t ng i, tuy t i ng n h n
LS
Tuy t i: Kín + : BLV kh p khu u
1. Ph m kh p, di n kh p chênh
2. Có di l ch (NL)
3. NC ko t/ DL th phát quá m c sau n n (TE)
4. Bi n ch ng CLX, KG
ng i phiên TR C TI P: NL, ngã p khu u
1. Ko v ng, m nh r i (khó NC, C , d DL t.phát) CC
2. BN ko mu n bó b t Th c
th TE: .gi n, Chéo vát i ->trên,
Chung + dùng c m i VT gãy ng gãy
u NL: Ph c t p, có m nh r i ph m kh p

Chung p VIS Di l ch TT ch c xu ng,

Nh c TT GP
NV: ra tr c, xoay ngoài +- ra ngoài/trong
PP
, ko m gãy NT + TK tr

gãy h NK nh ngoài ng n
Nhìn

1. Co c t nh (lên gân trong b t)

2. V kh p ko ph i b t ng lên sau khu u

kh p vai, khu u sau tháo b t, N3-5 sau PT Ph c h i CN LS au chói vùng gãy, L o x o x ng, C BT

o lt ng i, tuy t i ng n h n
TK
BC : BLV kh p khu u

3. Canh tay.mmap - 08/06/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com

 1/3 Gi a
1/3 Ngoài
1/3 Trong

u TT: lên trên, ra sau

1/3 G: n hình
u NV: D i - tr c - trong
1/3 Trong: ít di l ch
u n m gi a : ít DL
1/3 Ngoài
u+ t -># 1/3G

1/3G: chéo vát ho c có m nh r i

th u nghiêng bên gãy, tay lành tay au

ng n
ux ng nhô d i da
+-Vai ng n

ux ng gãy
au chói t i gãy
ox ox ng
n -> b t lên
ng b t th ng

Kh p c òn - cùng òn: ng n h n bên lành

tl cV vai bên gãy ko d ng 180o

ng s n, b
n th ng k t h p Tràn máu, khí MP
ch máu TK

u gãy ch c th ng da
t.th ng bó m ch d i òn và RTKCT (1/3 ngoài)
tràn khí, máu màng ph i (1/3 trong, gi a)

Kh p gi

ng òn Li n l ch
Can phì i

ng n , m t lõm t nhiên au kéo dài

Lõm giãn cách Bi n d ng n ch V kh p vai

(ch a s ng n , ít máu)
KÍN, ko bi n ch ng
t du i g i
(bt: c u n i du i c ng) TC Ko chèn c

ko l o x o x ng Di l ch ít, v a (ch ng <2cm)

t liên t c = khe giãn cách Ng c chi u di l ch

NT n n ch nh
ng b t th ng Ngo i vi theo T.Tâm

t, ai ( ) ki u s 8/ki u Desault
nh
4-6 tu n

n vai -> kh c ph c DL ra tr c, vào trong

Kéo
Nâng nách, nâng tay = treo tay

Chèn c , ch ng > 2cm

+ gãy chi trên / chi d i cùng bên

i tr ng h p, b có m nh r i, kh p gi
ng ch c
u
n ng s m

Nh c Ch m li n x ng (do bóc tách r ng)

Kirschner
KT n gi n
u
c l t i thi u

Nh c Ko th t v ng, Sau m ph i treo tay 2-3 tu n

Gãy chéo vát

Chú ý

4. Xuong Don.mmap - 25/05/2013 - Thai Hung Y40 - HVQY YhocData.com

 trí

ng

n + dài
Nhi u c dày bao b c

ng
Di l ch +C

Thân
n
* Quai l i ra ngoài, tr c, m góc vào trong

Di l ch

Phòng ch ng Shock n th ng k t h p

c u

n
nh hình
gãy

Chuy n

o
n

PP mg n

Toàn thân:

CN

Th c ng n
th
Bi n d ng

NT
PT

* M NH R I
* TH P p Vis Thân
ng n
TT
KC N

nc BLV chi bên gãy:

T.th ng KH
c u

Bó b t

Kéo LT

MM-TK

Kín -> H
Th c th

Tràn d ch kh p

Chèn c

Thân
Li n x ng
ch

CLX, Kh p gi

YhocData.com
 KN

ch CT

GP

LS

BC

6. Xuong Banh che.mmap - 25/05/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com

 1/3 T:
Chày

1/3 D

Mác

td li n

Nuôi
ng Chày

Bàn chân gót

t c m giác gan chân

Bàn chân thu ng, xoay trong

t CG n a ngoài mu

Shock : Khu sau, ngoài

Huy t t c m t tr c trong:
M LÂU Màng liên c t:
Vách liên c :

1. Tr c

TT 4 khoang 2. Ngoài

3. Sau sâu

4. Sau nông
PM

Da

Chèn ép khoang - (sau sâu)

Khu sau, ngoài khu sau th ng co c ng ph n x

MM-TK
Gãy x ng h
Di l ch:
Kín -> H t tr c trong
Da
m
RL dinh d ng

TK hông khoeo ngoài

Chèn ép khoang
MM-TK M

ng chân
Li n l ch
i
CLX, Kh p gi ch Gi m au
RL DD mu n
c u

nh

Mu n

Nhi m khu n 1. Bó b t ngay

n ch v n ng
Teo c , c ng kh p
Chân thu ng
2. N n ch nh trên khung Bohrler r i bó (1)

Shock
Toàn thân

n ng
th :
ng n : o
n KT: Khung kéo n n Bohler
Bi n d ng:

Th c th
Khám 3. Kéo liên t c + Bó b t

TD CEK ko nên BÓ, nên KLT m nh 2-3kg

Có BC s m

T.th ng K.h p

PT

1/3 gi a, v ng
Ko v ng, có m nh, 1/3 D
có m nh 1/3G, T, D (hi n nay ít dùng)

7. Cang chan.mmap - 25/05/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com

 Gãy t i n i F tác ng
ng gãy ho c

Gãy xa n i F tác ng
F è ép:

Fb (g p góc)
Do
F xo n v n:
F gi ng gi t, co kéo:

Do F ch n th ng
Do co kéo
Do TR NG L NG chi

Ch ng - cm
Giãn cách - cm
p góc -
Xoay -
1v x ng
Sang bên
1/3 -> >1 thân x ng

Shock ch n th ng
m
Huy t t c m

Loét mt
do T NG LÂU VP, viêm ng TN
Mu n
Táo bón

Kín -> H
m
MM-TK

(g p góc, xoay, ng n chi) do DL th phát / n n ch nh ko t t (bó b t)

do thi u máu nuôi d ng

NK do gãy x ng h
Mu n NKH, th thu t T

* Tháo PTKX s m
NN * T p V ko úng PP
Gãy l i can x ng

Teo c , c ng kh p, h n ch V Bó b t

ch máu
Th n Kinh
Phù n
m HC CE Khoang Di l ch ux ng gãy
máu ch y t PM, u gãy
Gân c
ng lân c n trong gãy x ng ch u, s n, òn

Mu n

Chèn ép chi
t Di l ch th phát
Loét, viêm da

Kh p gi
KLT
Nhi m trùng chân inh

Nhi m trùng
PT Ph n ng Kim lo i
Ch m li n x ng - Kh p gi

8. Gay Xuong.mmap - 08/06/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com

 m th i

Th c th
=

a ch y máu
* CC PT
nhi u m nh * ko th KX trong
NHI M KHU N Có m nh r i - không v ng

n ch nh
CC
nh
Nh c

Lo i
M
VÔ C M
TH
NGO I VI theo TRUNG TÂM u

TRÌNH T
Nh c

trí t n p:

NT th ng:

NT có ch t

u
n ch nh + C nh gãy
N

* Kéo n Li n x ng
* Kéo dãn c

DI L CH L N
KHÔNG V NG Nh c h n ch
N MU N

trí
KT

kín

Nuôi d ng

Theo dõi

u:
n gi n, d th c hi n
Nh c

PL

Nh c

NH
GHÉP

Thay kh p

p VIS + bó b t (t ng c ng)

óng c ng kh p

YhocData.com
 hay g p: TR C / SAU SÂU

1. RL ông c m máu, ang dùng ch ng ông

2. V trí gãy: 1/3 T, u trên x.chày
3. Gãy c 2 x ng

Ch y máu
Di l ch u x ng gãy (ch ng)
Phù n t ch c

-> máu TM ng.vi -> -> l i t ng P

-> -> nhi m toan, ho i t t ch c

nh bóp

ng n NHANH
Nhìn

(I: khoang b chèn)

1. d n
2. M CH mu chân ng gót y u
Chèn ép khoang 3. TH m.m ch u ngón gi m

-CG VD gi m - tê bì, m t CG

u ko cx trí k p

bt = 0
20mmHg: Báo ng
> 30mmHg: chèn ép thi u máu -> C m CC

cao chi
b ng bó
Phong b g c chi Novo 0,25%
Thu c Gi m n

Thoát d ch, máu t = thoát chèn ép

n: Fio Delmark
ngoài i vào các khoang
ngoài: khoang tr c + ngoài
trong: khoang nông + sâu

* Sâu: Da, cân, l t c - ko r ch c

* Sau: h h.toàn, che ph , SK
cân c (che = g c t m Betadin)

Ch nh gãy
* M ch mu chân ng gót rõ
* C d i ng r ch t i, co
* Chi th m - h ng
* Lo i tr nguy c nhiêm khu n
óng
Ch óng da, khâu mép,

YhocData.com
 Li n x ng
Kh p gi
N

* c X. ùi, X.chày (1/3 D)

* thuy n, sên

u t
.h ng

DP

mà ko b t t ng c ng
+t pV s m

1: Viêm n , t ch c hóa kh i máu t -> t ch c h t

Ch m Li n X ng
Kh p Gi
2: Hình thành can x ng

QT li n
ng
T

3: a ch a hình th và c u trúc x ng

Chú ý: l y m nh gãy x.mác

PL KG

TC

KG ch t: ko rõ

YhocData.com
 *T viêm khác
qua ng Máu
* n Vùng ux ng
Hành x ng

c m ch máu nh

LAN
Phá h y

Tái t o

VT th ng t n:
Di n bi n t n th ng

Viêm c p

m phát tri n r ng ra các phía

Viêm m t t c thành ph n
4. Kh p ph n ng ti t d ch

PHÁ H Y

BH

1. Ph c h i ngu n nuôi
Tr nh ng
máu Di n bi n
2. M t ngu n nuôi

ch c h t
ch m

Do ch n th ng

t ng
I P

KS
p

HCNKN
PT

VT
PT
n
i phát sinh CTV: AU

ch B ch huy t g c chi

Ti n s

ko l n váng m , m nh x ng ch t VIÊM C
XQ x ng bt Toàn thân

m viêm phá ra ngoài

n o 1/nhi u L rò
i
Mùi th i kh m
ch

t bùng phát c p tính : S t cao, au nh c, nhi m c

Vài tháng 1 t

Phá h y

XQ i p

n ngay 1 n x ng P c t m c dày lên, b i p xù to,

u ông c toàn b

YhocData.com
 tr t kh i

gãy m m khu u trí

Th i gian

Nguyên nhân
n th ng k t h p
a.
1.

b.
1.
2.
3. c.
1.
2.
2.

DH nhát rìu 3.
a.

b.
3.
4. c.
5.
a.
4. b.
6.
a.

5. b.
Gi ng

1.

2.
3.
Khác

4.

1.

kh p
VC
2. n nh/VT m i Ch m x ng
Di n kh p
NT

BN ng i/ n m ng a

PP
BN n m ng a
Sai Kh p
BN n m/ng i
1.

nh 2.
3.

1. Hình th kh p Bi n D ng

1. 2. Thay i LQ
3. BT
4.
2. 5.

3. 1.

4. 2. n kh p:

3.
4. ts n

5.

k/h gãy x ng:

6.
1.

7.

2.
ra 8.
3. tr c vào
trong
1. a ch m v VT
4. 2. nh th i gian v ng K
5. 3. PHCN
6.
1.
1. 2.
2. SK m i 3.
3.
4. 4.

5. 5.

6. 6.

Hypocrat 1.
1.
2.
2.
3.

4.
SK c

5.

Làm v ng K
Kocher

SK tái di n

nh

YhocData.com
 Kh p n m sâu trong l p c mông

F m nh do Tx ch m và c i sâu ôm~3/4 ch m
ch o ch c
DC, BK v ng ch c
1.
Viêm m thông th ng
Lao
(d d ng di n kh p)

Ngã/g p-khép ùi
Phân Lo i Xu ng d i: th ng i

2.
Lên trên: th mu Ngã/G p-d ng-xoay ngoài
Xu ng d i: th b t

n thu n
3. KH gãy x ng

<3 tu n (10d-sgk)
còn KN n n ch nh

4. >3 tu n (10d)
Ph i PT t l i kh p

1.
TTGP 2.
3.
4.
5.

1. Toàn thân: SHOCK

2.
ùi khép xoay trong: SK ra sau
ùi d ng : SK ra tr c
3. Bi n d ng c nh
Háng g p nh : SK lên trên = hông g i du i
Háng g p nhi u: SK xu ng d i
4. khi thay it th háng (làm sau Vô c m)
ng Schoemeke
+
5. tam giác Bryant
vùng hông thay i
Sai Kh p Háng ng Peter
ng Nelaton-Roser
6. trí b sai
lt ng i ng n
7.
l tuy t i ko thay i

th và các th ng t n gãy x ng kèm theo

1. vùng kh p háng

lt ng i ng n
2.
l tuy t i ko i
3. u chuy n l n (lên cao) và các m c x ng
#
1. th BD n hình tùy th

2.
3.

Chi luôn xoay ngoài

Gãy c X

SHOCK ch n th ng
NG: Gãy b OK, C X do n n ch nh
BC PH N M M: T n th ng PM-> CM, s ng n

Tiêu ch m x ng ùi
Thoái hóa kh p
sót SK -> SK c
n ch V kh p

Tê kh p: Lidocain 1,5% x 15ml

m
t h p thu c gi m au toàn thân: Morphin, Promedol

n ch nh Mu n Gây mê

m ng a, Háng và g i bên SK t th g p 90o

t ng i è gi vùng khung ch u

ai da ho c v i ch c vòng d i khoeo qua c ng in n

Kéo th ng ùi lên
Khi ã kéo dãn có th xoay nh ùi vào trong/ra ngoài -> "Kh c", h t T th b t bu c

Ko c n C , ch c n b t ng trên gi ng 2 tu n r i t p V

15. Sai Khop Hang.mmap - 08/06/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com

 Toàn thân:

i ch

Ux ng

Trung niên, cao tu i

. Gãy x ng

YhocData.com
5/25/2013 B2
Phẫu thuật Bụng

Thái Hưng
Y40 - HỌC VIỆN QUÂN Y

YhocData.com
YhocData.com
 ng sinh/ (ch y u)
* TM c a -> TM (H p.thùy 7,8,6)
Lên gan * B ch m ch, Tr c ti p
BC t c m t do s i, giun = t c m ch

n hình
ng m t ngo n ngoèo, dài, g p khúc
sâu, nh
=t cm t -> ch y ch m + D t c = viêm nhi m

* HSP, t th "tay gan"

do è .m t chính - N NG * , c n rét run, ko theo CK
* , m m, nh n, b tù, n au
Phá h y >50% t ch c gan Không n hình RUNG GAN +
Phù, c tr ng, hôn mê LUDLOW +
(3-5%)
* Ph n ng MP
* V m lan
c ti u vàng s m
Ng a
Túi m t c ng to- n au
. Th i gian T ng n, n gi n, ít bi n ch ng
t m i gày sút nhanh
. K t qu t t, ánh giá c ngay
* Phù nh : (nung m kéo dài -> gi m Pro và suy dinh d ng)
Khác * C tr ng không kèm Tu n hoàn Bàng h
> 4cm: ã hóa m (SÂ: gi m âm) Ch a V
RLTH: a l ng, nhày máu
T n i khoa không
Các nh <4cm TC bi n ch ng v
Nông, sát v gan e d a V
* BC t ng, N t ng
a m c GP + SA 2 bình di n * VSS t ng: theo dõi ti n tri n & Phân bi t (K, nang, Hemangiome)
nh t +
(tránh MM và ng m t l n) + AST, ALT t ng nh
ch c qua KMP và khoang tr ng c a OB Ng.t c KHÔNG GIÃN
trí c th ph thu c v trí Abces Gan KHÔNG C NG TO
HPT 5,6,7,8: LS 7,8,9 ng nách tr c-gi a (P) (-)
th
HPT 1,2,3,4: D i M i c, tr c ti p trên BM gan T (loãng âm), th ng
KS d i màn hình SA cà phê s a , quánh, không th i , vô trùng
tê t i ch Novo 1% hay Lido 2% 1. Soi t i m : Amip - th p (15%)
1. SL m hút so v i SL m tính toán trên SA ELISA, MDHQ: kháng th kháng Amip (+)
2. S co nh Abces

-> Kim bám b trên XS d i = c hi u + Ch ng b i nhi m

khi có m , b m r a Metronidazol
-> Ko ch c l i nhi u l n
-> Thay i h ng kim ko nên rút kim kh i v Glisson ngoài PM Ph i C t n s n IX, X ng nách sau
-> v trí chân kim 5-10p sau rút (ít dùng) Ch th c hi n v i nông HPT 6,7,8
-> B t ng vài gi Sau ch c
-> Ch y nhi u, dò m , m t: m b ng 1. BC v m vào phúc m c
2. T PP khác th t b i
-> Hút ra máu t i khi ang hút m ã co nh
* D ng hút, t l i nòng kim, l u kim u Khá tri t , tr c ti p KS abscess
* Sau 24h SA ki m tra l i r i rút
1. PT l n, t.gian T dài
* áp xe còn l n -> ch c l i sau 3-5d
2. DL h -> b i nhi m + Rò chân (amip da)
Nh c 3. Ch y máu, rò m t, sót ( sâu)
* Ki m soát kim, u kim d i màn hình SA/quá trình hút
* Khi co nh -> rút d n kim (tránh ch c xuyên thành )
n rò m kéo dài, T PP khác ko KQ

ch n th ng, ng máu
Abces gan
ng m t VD-T c m t / M s i m t

K gan abscess hóa * HSP

* , c n rét run
Nang n c gan b i nhi m
Viêm túi m t c p
Nang máu, Sán lá gan, nang ng m t , m m, b tù, n au
RUNG GAN +

m t trên Gan Túi m t c ng to, n au

viêm do ti p c n Khác: N c ti u vàng s m, ng a

ch (P)
* D ch ti t
BC t ng, N t ng, AST, ALT t ng nh
* SL ko nhi u
VSS KHÔNG T NG
DLMP

-> Áp xe Ph i
Ho - Kh c m màu Chocolate GIÃN
Gián ti p
Sau t Khái m -> NG TO
n l u t th
áp xe nh , toàn b Gan
HC chèn ép tim c p, d DIE
Ch c hút m theo ng Marfan l y S i, Giun + DL ng m t
teo gan (T): C t
-> M b ng, DL m , Lau r a, DL

Nôn m màu Chocolate

* Ch p gan xa: bóng gan to
DL Abces + Khâu l thông sang DD * C hoành P y cao
màu Chocolate
góc s n hoành P
cn c-h i (khi NK k khí-hi m)
NK ng m t
Chi u: c ng c hoành h n ch
DL abces và DL ng m t
phát hi n K >1cm, t tr ng 0-20HU
i ngoài ra m Chocolate
PB v i K, nang G

t cao H.dáng, KT, màu (m t d i ho c trên Gan)

vùng quanh th n, th n BH
SA: d ch quanh th n Au 198, I131

XT: R ch DL vùng h th n "Nhân l nh": vùng khuy t trong nhu mô Gan

BH: Amip da, loét, ho i t da lan r ng s m: T ng âm, RG không rõ #K

XT: Khó u tr , c t l c, ghép da n h p âm

Gi m âm khá ng nh t, RG khá rõ
Ch c hút m , b m r a + THU C C M MÁU
(Hi m) Tr ng âm, v m ng và rõ # nang gan

YhocData.com
 Bài Nhi m trùng ng m t A1

* Kích th c
* V trí
Khác

Tuy t i

Nguyên nhân:
lan HCP, kh p b ng ng i
TB, C PM cm t+ LS

Th m m t PM

CC
trí
CC kh n c p

Nguyên nhân: u

Nh c
cm t+ LS
Viêm PM m t i
thu t
t-Ru t
c p c u kh n c p trí
BC
Nguyên nhân:

u
LS
c m t + NKH
Nh c

HSTC Shock
NK M
KT

XT BC

Nguyên nhân:

LS Viêm TH N c p
cm t+ (HC Gan-Th n)

HSTC XT trí S i:
OMC: h p
Nguyên nhân:
Ko ki m tra ánh giá
c m t do s i + Viêm t y c p LS
Viêm T Y
c p c u có trì hoãn: p
XT

NN:
Áp xe gan ng m t LS

c p c u có trì hoãn: Viêm m M

Abces Gan M
Sót
XT i
Sót s i ngay sau m
NN:
i m t + ch y máu TH LS

Ch y
c p c u có trì hoãn máu
M

XT

i tái phát/sót xa m

YhocData.com
 C HT C a trong gan

mà T.Hoàn trong gan V n bt

TH TM C a
mang 1 ph n máu h c a v Gan

Thông -TM

dòng máu HT c a

Crile

Boerema

4. Tang P TMC.mmap - 25/05/2013 - Thai Hung Y40B - HVQY YhocData.com

 (nêu C )
suy s p, da khô, m t tr ng
ng "lõm lòng thuy n"
Khám: Bouveret (+), DH "l c óc ách lúc ói" +
XQ u ng chi u: DD giãn to, hình nh "tuy t r i"
Baryte
ch p: 3 m c: Baryte - th c n - n c

Nôn máu - phân en

t vã, li bì
ng Tr y tim m ch, Shock

Máu th m b ng -> B ng ép HC < 2G/l, Hct < 30%

s n, lo n s n, viêm teo
NN: c m máu không k
cong nh
TD qua sonde d dày
úng k ho ch , úng nguyên t c , th i gian ko KQ
1. Thu c c m máu
(nguyên t c u tr N i: A1)
2. R a DD: n c á ang tan / h.thanh m
3. Truy n máu
4. Tu i i, tu i b nh, ngh , hoàn c nh
XT
Cân nh c trí loét
NN: t n th ng MM l n, gan, lách
a
i ch ng m t máu
. Truy n máu t i tb +
. trí -> gi m toan & tránh loét tái phát
c ích

th ng do viêm phù n i môn v 2 cm

Tá tràng
NN i loét trên núm ru t 1cm
1. Truy n d ch, KS
môn v lên 10cm
2. M l i n u không KQ XT cong nh
cc t i M vành v i sát thân DD
1. Viêm phúc m c
môn v lên 20cm
2. Abces d i c hoành BC l n
3. Rò ra ngoài i h t các nhánh ng n c a Mv m cn iP
u qu
Di n c t: n i 2 m c, c t b hang, thân
. Nh n n, nuôi d ng
. lau r a OB + DL XT
m DD - tá tràng
* s t cao dao d ng
* au HSP t ng t , d i Sinh lý, ko m m tá
* P TB
BH u m ph c h i l u thông

u qu : # xì rò mi ng n i ít HC Dumping

1. Truy n d ch KS li u cao m tá ph i di d ng, dài, kh u kính

Tái l p
2. DL m m tá tràng + lau r a OB Nh c
u thông Mi ng n i c ng -> d xì b c,
chít h p mi ng n i khi viêm
. Shock
. Amylase máu cao
BH m DD - quai u h i tràng tr c / qua MT TN
Kháng sinh + Gi m ti t + C men t y nguyên di n c t DD
óng b t di n c t BCN
1. M m tá tràng x chai * ít gây HC Dumping và HC quai t i (mi ng n i nh h n)
2. óng m m tá
3. Khâu vào ng m t ch Tri t (lo i b ng.nhân gây loét-tb ti t acid/hang v )
Do
l loét mi ng n i th p 2-3%
* Vàng da-m t t ng d n, s t
Khó kh n v k thu t
* XN: biliTT t ng cao BH
Tai bi n BC sau m cao
l t vong sau PT 1-4%
DD bé -> nh h ng dinh d ng toàn thân

* au âm , b ng rát (H p môn v + Già y u)

* Dùng KS h t au (c t X)
trí: N i khoa
i ch
Ki u: Tr c-Tr c; Tr c -Sau; Sau-Tr c; Sau-Sau

2/3 ch v 40-50%
* còn NM hang v
* còn dây X l t vong không áng k
, dây X còn ko áng k

RL cân b ng ki m toan
Gút ch ko tiêu, nhi m trùng Còn nguy c bi n ch ng (do l i loét)
Loét mi ng n i cao
i khoa
c t l i n u không KQ Gi m toan kém h n
Loét mi ng n i -> c t n
Không áp d ng c cho loét DD

i tr c TN -> chèn ép làm t c T ->

ng (d ch m t, t y) -> B c m m tá tràng Loét Tá tràng còn ch u tác ng c a dây X (test Hollander +)

t l i DD
XT dày còn nguyên v n, gi m ti t rõ
t quai t i c m vào quai i
PT
* ng T -> au, m ch + kh i ph ng HSP
* XQ: 2 m c n c h i (1 c a DD, 1 c a quai t i) DD n ng -> d ng

XT: gan, m t, t y, ru t

* au xo n v n d d i (do ngh t m.máu, TK)

* Ho i t s m
XT: Toàn b
KT
ít g p
Ch n l c
ngh t, ít g p KT

NN: mi ng n i r ng , T xu ng quá nhanh

Siêu ch n l c
* n Nhi u b a, ngh 10-15p KT
* n t ng m, ít b t
* m m ho c n i soi
* Không u ng khi n
XT
PT làm h p mi ng n i n th ng lách
Ho i t thành d dày
Thi u B12, Fe
Bù: B1, B12, B9, Fe Li t DD
DD Ho i t thành DD
NN: Gi m V DD -> gi m h.thu/R
Loét l i sau m
BH: thi u d ng, gi m k.n ng L , s t cân
Ch ng b ng
n ch cao m
a ch y
Lao ph i, RL tâm th n
RLV ng m t, túi m t

5. Loet DD-TT.mmap - 08/06/2013 - Thái H ng Y40-HVQY YhocData.com

 1. Nh n n u ng, nuôi IV
2. t Sonde DD hút liên t c
Th ng ch là 1

3. Kháng sinh IV GPB

Lan t a (VPM hóa ch t)
CH NG CO TH T C TR N
4. Gi m au
SL
5. PT

1. do CC b o v :
GP
2. t sau
Bít
3.
Bi n ch ng LOÉT
Bi n ch ng c a U
THU C, STRESS

NT ACID: AU vùng th ng v
- "nh dao âm"

n ng
Tá tràng
dày: khi ko c t n c
Co c ng TB
ng c ng nh G
do HCl kích thích các b n c , m t du i

n thu n
Ph n ng c thành b ng

Khám m ng phúc m c
do [HCl] c pha loãng + VK, d ch

t vùng c
1. KHÂU
c vùng th p
ph ng - au
+ n i
tràng

: Toàn thân

+C tX
Li m h i d i vòm hoành 85%

+ T o hình môn v
XQ

th tr ng BN

OB t ng i s ch ch t do
SA Khí t do
CHAI, có BC loét

2. T
Th ng loét DD-TT ã PT làm gì PP Th i gian
2/3
PP

Ti n s
u
AU
nh
* Co c ng thành b ng
*

Nh c XQ:

KO KÉO DÀI cu c m : BN

KHÂU Ko LI N
CH?

Ko KHÂU C
3. DL
Newmann
u

Nh c
Blumberg (+) HCT

KT

VPM

Gi m au

n au

YhocData.com
 xâm l n, di c n

K D dày
t k VT, kích th c u c t toàn b

tùy VT, tuân theo y.c u c t xa t n th ng

YhocData.com
 Li t

n ng

Co th t
Ti n
tri n
Trong lòng:
U ru t non - K i tràng
i thành Teo ru t, ru t ôi, màng ng n/s sinh
Bít
p do s o, lao, CT, khâu n i, b nh Crohn

PL
h c Ngoài

Xo n:
ng:
Th t
TV Ngh t:
Dây ch ng

ng nhu ng trên ch t c
Giãn ru t do ng d ch, h i

SLB Búi giun, kh i l ng, u

i ch

tn c LS
RL G
Toàn thân
RL CB A-B
* L thoát v
Nhi m trùng N
* S o m c /TB

* S t, NTN n ng
* M t tr ng, da khô nh n nheo

* S c/ Xo n ru t

FORM

au qu n - c n. Nôn d ch m t, c au
Bí trung , i ti n
tr Li t ru t do VPM
X.Quang: m c n c-h i

NT: H i s c + PT c p c u
Li t ru t
= M t nhu ng

n ng

ng nhu ng
DH r n bò (+)
T h c

* Tìm NN gi i quy t
* Ph c h i l u thông

i tràng
c
c-khí NN

Ti u tràng

OB m
Vi n quai ru t dày

CLS
TR phân su

Máu cô:
n gi i gi m
Ch c n ng gan, th n

ch qua sonde

YhocData.com
1. Tình tr ng s ch b n c a OB

2. T/C cu c m l n tr c
3. nhi u l n
4. Vô c m cu c m tr c

5. KT m

v t:
6. NT toác v t m
7. a
8. nh ng TH ã m c tr c
9. Th i gian m theo mùa

1.

2.

YhocData.com
 ng Ru t
(nh nhi)

10. Long Ruot nhu nhi.mmap - 09/06/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com
 HCNK

FORM
au b ng

CN
Viêm ru t th a c p Th Bi n ch ng

c thành b ng HCP

m au khu trú c thành b ng HCP rõ

VRTC

Th c th i ch ng NK:
TC

SA CLS

HCNK gi ng viêm túi m t c p

VK
TK
CCBS RL ti u ti n:
ng RL i ti n:
v t

Th

m trong túi thoát v

NK R m r :
Ti n tri n nhanh:

Không t ng x ng LS và GPB

m
Ch a to (3th u):
BC T
TO:

Toàn thân

Viêm Ru t Th a

Mu n

ng m : Mac Burney
Viêm PM
BC VRT trong 48h

Kháng sinh
NS

Abscess
ám quánh

Ti n tri n
GIÀ

Áp xe RT (3-5 ngày) ám quánh (sau 1 tu n)

Xa góc h i MT m ch a v

NN
(TR EM)
NN
gi m/không au
NG
MASS /HCP
TR EM MASS / HCP . RG không rõ
. RG rõ
BH

# BH
Ngay góc
KHÔNG NK /gi m d n

HC NK t ng d n & RÕ:

Ti n tri n

Ti n tri n
Sau góc

trí

XT
n ph khoa

YhocData.com
 C

GPB

LS

CLS

T
FORM

trí

BC

YhocData.com
 ng P OB

KT r n, i ngoài liên t c
+ NN
Suy y u
* T ng sinh môn BS:
K tr c tràng * C th t h u môn
MP:

GPB

1. co
trí
2. Ph i y lên
3. Sa khi g ng s c nh :

i th 4. Sa th ng xuyên
Ko hoàn toàn:

Vi th

thành R
GPB
Toàn b
PL co
Trên: ph i y lên
Gi a: ch m ch khi g ng s c nh
PT,
i: di Sa th ng xuyên
n
MM

tr c ti p th p

Có bi n ch ng

* TC
* MÁU-PHÂN-NHÀY M I HC gi L
Sa
TE
* Phân bi n d ng (d t lá lúa, t quãng) Chít h p
LS Sa niêm
NL

c ru t th p PT tái t o áy ch u:
PT c nh tr c tràng:

Qua ng b ng

/giá k/cách u t i rìa H.môn K 1. Treo TT

Soi TT sinh thi t

CLS

2. Treo TT tr c ti p

NT
T Sa
toàn

d i u cách mép h u môn > 10cm

PT Hartmann 3. nh TT- T sigma

4. t
Tri t

cách <7cm

TT và c th t
ng áy ch u
PT Miles PP

PP N i máy (t n-t n) 1.
2.
T

cách 8-10

PT Miles
3.
PT Babcock-Bacon

m th i
c ru t M C PC U

Làm H u môn nhân t o trên u PP

YhocData.com
YhocData.com
 Ch n th ng (n t k , xây sát, loét)
Viêm búi tr
qua l p da m ng ng h u môn Viêm h c Morgagni

Máu
ch m ch
p C d c tr c tràng
ng tuy n h u môn

Viêm t y h c tuy n
3g. Hình thành áp xe
(thuy t NK h c tuy n Hình thành ng rò
Lockhart-Mummery 1929)

Hoàn toàn: 2 l : trong và ngoài

rò
Không hoàn toàn: 1 l

n gi n
Tính ph c t p
Ph c t p = "móng ng a"
BC và ko BC

Trong: nông, d i da niêm

Ngoài: i qua ph n trên c th t h u môn
Xuyên: th p và cao

Th ng
c hi u
Sau Ch n th ng

p
Thâm nhi m bán c p
n

nh lu t Goodsall
Tìm c l rò TRONG
m xanh methylen qua l ngoài
Tìm c úng NG RÒ
TB ng rò, bi n ng h m thành ng hào
T M : Thay b ng, s n sóc t t m b o LI N:
* t áy lên m t
* t sâu ra nông
Có th c t 1 ph n c th t
o t n ch c n ng c th t t i a < 1cm và ch 1 VT

ch m .rò Rò d i n.m c

Kabanic (hay dùng)

tb ng rò + T.ch c x x.quanh Cuneo (ít)
Chsaignac (ko)
Th t d n toàn b c th t

au rát H u môn

TC Vùng ngay d i da mép h.môn

Abscess * c ng, n
* n au

ch tháo m ch ph ng nh t
T Kháng sinh
t b v t n t, búi tr

NT các h c tuy n lan vào các l p c

t
TC au rát, t c n ng h.môn
Th m TT: * Kh i ph ng, m m, au

ch tháo m qua thành Tr.tràng

T
Kháng sinh

, bi u hi n ngoài da ko rõ
TC
au t c vùng h ng i 2 bên h.môn

ch tháo m
T Phá ngóc ngách
Kháng sinh

r t sâu
au t c n ng tr c tràng
TC
NK toàn thân
Th m TT: * Túi ph ng thành bên tr.tràng m m, au chói

Chích DL qua thành tr.tràng

T # DL abscess Douglas

15. Ro Hau mon.mmap - 25/05/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com

 HC t ng P c a
Tri u ch ng: H u qu
n: (U TLT, ph n nhi u)

nh: vô c n

chân búi tr n m trên ng l c

i ng l c
trên và d i ng l c

Th ng
c 4
th ng do tr h n h p
BC

ng to khi r n, d ch y máu
n lòi, , ch y máu
nâng h u môn Sa khi g ng s c, r n, , +- thi u máu
4
th t trong
th t ngoài * Vòng tr : búi chính lk búi ph
* +- thi u máu m n
Dây ch ng Parks

* T th s n khoa / g i ng c
* nh v theo m t kim ng h
Ch y máu nhi u l n: thi u máu
Hay g p 7h, 11h, 3h TTSK
Huy t kh i búi tr
búi tr -> T máu c p rìa h u môn
u hòa l u thông tiêu hóa: ch ng táo, l ng
RL CN c th t
i ch : n, m ( t, bôi h u môn)
HK, ngh n m ch: m c treo tràng, TM c a ng tr ng l c, b n v ng thành m ch
PP
Ch ng viêm, KS n u c n
Viêm nhi m h u môn
ông y: bôi, u ng, ngâm
Áp xe, n t, rò H u môn

* Gi m c ng giãn, tr t nh m ch
* T ng s c b n mao m ch
Daflon

* trimebutine: ch ng co th t
* ruscogénines: tr T nh m ch
máu t i, nh gi t cu i bãi / tia
i ch Proctolog x10v p l nh t h u môn tr c ng
au, rát, ng a, t c n ng-khó ch u h u môn sau
Khi , i b , ng i x m lâu
Sa búi tr
co, y co, th ng xuyên 10mg x2v u ng t i tr c ng

Búi tr : M M, NX P kích thích

ánh giá t RTK
Th m TT
thành R)
nh khác
Ng i x m r n: M c sa, ch y máu
Tím
Chân búi tr Soi Ch ng TB
2-3 gói/d x1th u ng S-C-T
Th m th u,
n th ng khác
Gi d ch 1 gói/d
CC : t c m t
(KT ti t cholecystokinin - pancreazymin)

10-15p, dùng xa các thu c khác

1-2l/d x15d Gi m n : Alphachymotrypsin

tránh h p HM I, II
:
Tr n i

Nong giãn h u môn (Lord 1969)

Tiêm thu c gây x hóa
Th t vòng cao su
PP Áp l nh (Lewis 1969)
Th t b ng ch ko c t
Chi u tia h ng ngo i, c t Laser
New: SA doppler m niêm m c, th t

* III, IV
* Tr vòng, ngh t, ch y máu kéo dài
* K t h p rò, n t k h u môn
Tr ngo i

Milligan - Morgan 1937: c t, ng v t m

t n l t ng búi:
1, 2, 3 búi tr Park's 1956: c t d i niêm m c
Ferguson 1959: c t, khâu kín

Whitehead 1882: nhi u BC, ko dùng

PP
Whitehead c i ti n:
t toàn b vòng n.m c tr t có s d ng d ng c làm nòng và
garo c m máu/BV 103
Máy PPH c a Longo 1998

16. Tri.mmap - 25/05/2013 - Mindjet YhocData.com

 c ch ch n th ng
Th ng tá tràng vào OB, XQ có li m h i
au l ng vùng t ng ng tá
tá tràng LS
Tràn khí d i da sau PM
Máu t sau PM

XQ: tràn khí quanh th n P, xóa hình

bóng th n và c th t l ng ch u Khó C

Khâu vùi l p thanh c n th ng n gi n

Khâu 2 l p + n i v tràng/m thông DD T.th ng

au b ng
Lo i tá tràng kh i ng tiêu hóa: ng CN
* Khâu b t môn v + n i v tràng Bu n nôn, nôn

i T N-T N + C t n d dày/N i v -tràng Nhìn: V t xây sát b m tím vùng b ng

óng ud i, n i u trên - 1 quai ru t : n au vùng ch n th ng và OB

t
óng kín 2 u + N i v tràng/C t n DD ôi c vùng th p
Th c th
óng u trên, ud i n i v i DD túi cùng Douglas ph ng, n au

DL túi m t gi m áp * Ch c dò OB: Máu không ông

* Ch c r a OB TD Tb ot n
c mi ng n i
Rò tiêu hóa Shock
Toàn thân
bi u hi n M T MÁU C P
c ru t sau m
Suy mòn CTM: HC, HST, Hct gi m

XQ b ng m
c ch ch n th ng
au Th ng v ch t do/OB
LS SA
Ph n ng vùng Th ng v Hình nh, m c t n th ng t ng

Máu t vùng tá t y Hình nh, m c t n th ng t ng

SA.CT CT
t y
CLS NS OB c p c u
ng máu t ng
Ch p M ch n l c
Ch c dò: d ch OB có Amylase t ng cao

Theo dõi Máu t d i bao

Khâu c m máu n th ng nhu mô

Khâu ph c h i, d rò
Rách 1 ph n ng Wirsung
i vùng t y rách v i 1 quai ru t

Khâu t n-t n trên ng thông làm nòng CT

Gan
Khâu ph c h i + DL tá tràng
ng kín
CT Lách
ng thông t qua d dày và qua m i) Rách toàn b
ng t y CT T y
t uôi t y
Tá tràng
i t y tiêu hóa ki u Y ho c
phòng rò t y sau m )
Xây sát, b m tím, au HSP
có hình nh t n th ng gan: SA, CT, ..
Ch n th ng vùng lách
Shock kèm theo
máu trong gan

* SA, CT: h/a v lách, d ch t do/OB gan thì 2

H/c CMT
gan có ch n th ng ph i h p
v lách + ch y máu
* ng m thu c xq mô t y viêm n = ang ch y ngay
Ko a CT

Ch c dò /SÂ có:
Ko Ô. * Máu không ông SL nhi u
=M *V III tr lên
Huy t ng ko n nh ngay
Toàn thân a CT
Shock m t máu TD, HS ch ng shock
im Máu ko ông SL ít
III tr lên
TT
b nh lý * Rách nhu mô n thu n / T máu
TC trong gan ko có bi u hi n Ch y máu
Ch c dò máu ko ông SL nhi u * Máu khoang Morison < 250ml
GT
SA, CT: V lách + d ch t do nhi u n nh * Ch c dò SÂ: máu SL ít
TD-B o t n
= TÙY
ot n
* Ch c dò: Máu ko ông SL nhi u
ngay * V gan III tr lên
Huy t ng n nh
Toàn thân
Không t n th ng k t h p

* ng v nh , ko t.th ng MM r n lách
*V I, II
i ch
Không ph i lách b nh lý

* PTV có kinh nghi m b o t n

* Có ph ng ti n theo dõi (SÂ.CT)
* máu d tr truy n c p c u K

Chèn Mech
Khâu c m máu lách
Keo dính Colagen
PP
i b c lách
t lách (thùy, 1 ph n) và Ghép lách t
thân (b o t n CN lách)

YhocData.com
 1.

2.

3.

4.

5.

6.

Thoát v
Tr c ây có kh i ph ng vùng b n x.h khi g ng s c

+- di ng theo chi u ngang

n mu n, sau 6-12h)

1.
2.
3.
4.

1.

2.
3.
4.
5.

YhocData.com
 Nguyên phát
BC VRT c p
Th ng DD-TT
Th ng h i tràng do th ng hàn
ng TH
Viêm túi th a Meckel
Ho i t ru t non: ngh t, xo n, l ng
Th ng i tràng

Abscess gan v
VPM m t & Th m m t PM
Gan m t, t y
Viêm túi m t ho i t
NN Th phát Viêm t y ho i t

Viêm ph n ph
n ph
khoa Abscess bu ng tr ng, vòi tr ng v
Th ng t cung sau n o thai

Ch n th ng, VT b ng Th ng t ng r ng

Sau m
. ch c hút m abscess
1. Ph i m . ch c m t qua da
2. Càng s m càng t t T.Bi n th thu t . th t tháo, soi T
3. K t h p H i s c Tr c - Trong - Sau PT
NT NK
* Oxy Tác nhân Hóa h c
* N c- G
* HS Tim m ch, th n
KS PR, li u cao, k t h p Di n bi n
Ch ng NK
Toàn th
s t is c
Lan t a
SONDE DD hút d ch ch ng ch ng
c lan tràn Khu trú (Abscess)
Nuôi d ng: VEIN, ngh ng i hoàn toàn ng TH Vùng
Không khu trú
1. Lo i b Nguyên nhân
c m D ch ti t
2. Thanh toán NK phúc m c c ích
Giai n b nh

Mê NKQ có giãn c Bi u hi n c a các bi n i SLB

Vô c m

au b ng
* D ki m tra - x lý
* Lau r a d -> ít NK sau m CN B.nôn, nôn - Bí
NG
ng m
Tr ng b ng
Có th PTNS (3-5 l ) Hi n nay * Co c ng / P TB
* C m ng PM, DH Blumberg (+)
c lan tràn
Gõ c vùng th p
1. D ch OB ánh giá th ng t n PT
2. CQ t n th ng T.Th t nhu ng R
Nguyên nhân
Th m TT ti ng kêu Douglas
: c u s ng BN Ch c dò OB: d ch c, m
Ch c r a OB
Tùy M c mà Lau ho c Lau + r a 3b c Nhi m khu n / Mu n: Nhi m c
a: HTM ng tr ng m + Betadin h u c T.Thân

1. M t l p cân c phúc m c, da h
2. Sau 1-2 tu n khâu da kì 2 óng b ng
XQ b ng ko CB +- Li m h i, m c n c h i, bóng gan to

(lau r a ko tri t )
SA t s nguyên nhân
* Lo i h t c n m , gi m c -> tránh Abscess
* D phòng TR sau m
* a KS vào t i ch
Máu

ng trên-d i MT TN HT Vào: 2 ng
ir a
* D i gan PM
* H lách
* Rãnh T trái VPM c lan tràn Di n bi n Nguyên nhân
KT
* Túi cùng Douglas HT Ra: 4 ng
t cao, m ch nhanh, v m t VPM
HC NK
Vào 1l/30p, gi 30p, Ra/2h BC t ng, CTBC chuy n trái
ch t i
Làm au b ng
ch OB
Oxy khí tr i + AS t nhiên = UC VK y m khí * Co c ng/ P TB
sau m
* Blumberg (+)
óng kín khi h t viêm + * Gõ c vùng th p
ng HC VPM * Th m tr c tràng: ti ng kêu Douglas
Ch c dò, ch c r a: d ch c, m
KT SA: d ch OB
XQ: h/a VPM

Oxy trí u tiên

AU
cao i nhi u nh t
* Th oxy d i P/Bu ng 1 ng i áp
* P max 2ata/40-60p CO C NG TB i nhi u nh t
* 10 l n KT
BS và di n bi n
th p ch b ng, gi m c, mùi
NN
n th ng
PT quan: i th

GPB

Hay g p VRTC, th ng DD-TT, CT b ng, VPM m t

* TE: khó khai thác, khám

* Già: TB nh o
* Ng i có b nh tâm th n, PNCT-m i sinh
. ang T KS
. Sau m
Khó C
. ã dùng Gi m dau, nghi n hút
# gãy x ng ch u, máu t SPM, CT CSTS

YhocData.com
 Ti n mê

Kh i mê

Duy trì

B5

t thúc

t ng NKQ

Tê TS

Gi m au
tùy M mà K.h p

YhocData.com
5/25/2013 B7
Ngoại Tiết niệu

Thái Hưng
Y40 - HỌC VIỆN QUÂN Y

YhocData.com
 tr c ti p
p gi a 2 v t c ng
b g p

GIÁN TI P

Tr c ti p

p
Th ng
t hoàn toàn
p khúc (hi m)

X.ch u

CQ khác

ngoài bãi ái

n th ng k t h p

Ch p N c n quang ng c dòng:
nh, b t ng 1 tháng (CT N sau)
Shock

ngoài bãi ái

Khung ch u

Ni u o CQ ng c dòng

p:

PT c p c u Th ng

t hoàn toàn

p khúc tràn ng cl i

PT
thì 2

Ch y máu mi ng sáo ngoài bãi ái

Ni u o

SD

XQ x.ch u: t n th ng x.ch u

1. Chan thuong Nieu dao.mmap - 25/05/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com

 (t.th ng ph i h p/ n ng (d p nát, t cu ng))
(mu n)
1. Phòng-Ch ng Shock - NK
Qu n (máu c c bít t c NQ)
2. Phát hi n x trí k p th i TT K T H P (th t u tiên) au vùng TL -> giãn ài b c p
ng theo ti n tri n
3. m máu Âm
NT
4. t ng (c p I t i gi ng x30d) (t.gian li n s o 12d)
ái máu 1. i th toàn bãi / vi th
5. TD ch t DB có thái can thi p thích h p CN
90-95% 2. Ko t ng x ng m c t n th ng
1. Nh , ko Shock/ n nh sau T LS * t cu ng, máu c c bít -> ko ái máu

2. ái máu gi m ng ch ng, bu n nôn, Bí (Kh i máu t KT phúc m c)

3. Kh i máu t vùng TL ko t ng Kh i c ng g Ti n tri n có YN tiên l ng

n s n th t l ng
Phòng Shock (Gi m au + Bù m tu n hoàn) do máu - n c ti u ng sau PM
Khám
Phòng NK = KS + l i ti u T t xây sát, b m tím vùng h th n
(do th n/máu là n i VK d PT) theo NT o Tùy
. Transamin (4 ô/d), Vit C IV n
. ko dùng vit K (td sau 1 tu n) m máu
* Kh i m lan r ng
th n th ng * B ngoài c TLC b xóa
1. M ch - HA n
2. H t au, h t ái máu, ko s t
3. Vùng h th n m m : tiên l ng
n nh
XQ 1. Thu c tràn ra ngoài h th n = Nhòe
1. Shock ko n nh sau T tích c c th n 2. Ko ng m thu c (CN th n kém)
2. T n th ng t ng OB c n PT UIV 3. ng rách, ko rõ ài b do y máu, NT
3. Kh i c ng g TL ti n tri n H. 4. Th n câm (t.th ng M th n, nhu mô n ng)
4. CT th n v a-n ng ( IV, V) CC
K: LS n + Li u cao ko nén (v )
Ko KQ (ko n nh ) Hình dáng
ot n
Có BC Trì hoãn
t ng vi n liên t c
Ph n th n b d p nát
Hi n nay M r ng + m s m SÂ ng v
* ch ng C m máu c th n c t r i
* L y b máu c c + DL h th n
ch h th n
=> tránh di ch ng viêm x th n PT
1. Nhu mô d p nát, ng rách + (h/ ài b , CN th n)
Chéo thành b ng bên ngoài PM ( n thu n)
ng m CLS 2. D ch trong, ngoài th n
Tr ng trên-d i r n (t n th ng t ng OB) 3. T n th ng k t h p
YN
Khâu v t rách
CT I. T máu d i bao
t bán ph n (t n th ng 1 c c) 1. Th n MRI
II. ng rách v vùng v
t toàn b (d p nát th n / t Cu ng) PP
c III. ng rách v vùng t y
2. L y b máu c c
IV. ng rách THÔNG ài-b
3. DL h th n
V. V nát 1 c c / t cu ng
au v sau CT trí, m c t n th ng M ch máu th n
Ch p M th n
ái máu cu i bãi/ m cu i bãi SL ít CN 1. CT nghi ng t n th ng m ch
Shock n nh
mót ái, 2. UIV ko ng m thu c

+-Shock
1. c m t máu: HC, HST gi m
+- C u BQ LS Máu
2. NK (mu n): BC t ng, chuy n trái
( vào OB ) T.th
NT: BC, HC t ng nhi u, Pro ni u (+)
( ngoài PM )
t nhu mô iv x
n th ng k t h p
Rách v x , n t nhu mô thông v i ài b th n
XQ b m h i / thu c
Rách v x ,
SA CLS GPB
p nát khu trú 1 ph n th n
p nát toàn b th n, t n th ng cu ng th n

CT BQ Ph i h p NN, TIME XT, TIME

ch CT: vùng h v , khung ch u CT th n kín BC NN, TIME trí, th i gian

+
LS + CLS
TT
p BQ . co rút t ng t c vùng TL
ch CT
BQ vào ti u khung CT th n . t ng P b ng t ng t
LS GT
BQ vào OB th ng/ th n b nh lý
+ au + ái máu + Kh i g

CT ni u o XQ (th ng + th n thu c IV)

CT th n # CLS Ch p M th n, CT
SA
1. Phòng-Ch ng Shock
2. Phòng-Ch ng NK Shock

3. Càng s m càng t t, Ng.khoa là ch y u

NT i ch
4. DL n c ti u, máu t m
NK
5. C m máu t t toàn thân

6. T n th ng k t h p BC Suy th n: CT/th n n c

Gi m au sau CT
1. sau CT
Bù m tu n hoàn T Mu n
=> M t ch c n ng
KS 2.

th
Sonde qua N 7-10d p
3.
ánh giá th n còn l i tr c khi PT
* PT ki m tra
* X trí Nghi ng / v

YhocData.com
 Ch n th ng (Th n - BQ - N. o)
i (Th n - NQ - BQ - N )
Viêm (Lao, viêm ko c hi u)
U (Th n - NQ - BQ)

Màu
c ti u
Máu c c
XN: HC, BC

Cách làm
NP 3 c c
ánh giá

Nh
ái máu
a
ng

NT do C n
ái Huy t c u t
Ch y máu ngoài h TN vào bãi ái

m máu
Tri u ch ng KS
Bù m TH: máu, d ch

i ch Sonde ti u, b m r a l y b máu c c

NN

Ph n x
n ng
nh lý CS-TS

BQ

h c
Tuy n TL
Chèn ngoài vào

au t c h v
Bí ái CN
Bu n ti u nh ng ko i c

U vùng H v
Vô ni u

1. Sonde qua N
2. Ch c DL BQ = kim Troca
3. DL BQ trên x.mu

ng P t ng t
Thi u máu c p

Viêm BT-T
1.
Viêm BQ

i (NQ, th n)
n au 2. U (BQ, NQ, th n)
qu n th n Máu c c, c c d ng ch p

U sau PM
3.
Nang th n u i tràng
4. th t, c t NQ
5. Nh i máu, h p M th n

4. Xu tri Tiet nieu.mmap - 25/05/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com

 i
ti t ni u

YhocData.com
 <0,7cm (KT lòng NQ) + n m VT có th ra + nh n, thon nh
CN th n t t, L u thông NQ t t
Ch a gây BC
ko quá y u, ko b nh m n tính
Toàn thân
il iv n ng c

Papaverin 0,04 x4v/d (0,02 x2ô/d)

Giãn c Nospa
ng s i
tích c c
ng nhi u n c
i ti u (r c tranh, râu ngô, bông mã )
PP
n ng: ch y b , nh y dây

Kháng sinh

i
2 tháng: i ko di chuy n, ko ái ra => chuy n PP

. S i to gây au nhi u Toàn Quá y u

. .h ng CN th n thân
Lao, S.tim, K cu i
NH NG KO PT c
Máy móc, PTV
Chu n b tr c can thi p
Tr.Ch ng
B.ch ng Giãn c : gi m co th t
AU
Gi m au

PP Kháng sinh
NHI M KHU N
ng nhi u n c
SUY TH N

> 0,7cm (ko ái ra c)

Suy Th n
i + D d ng ng ni u (h p c ài)
I: K.th c + V trí + Hình dáng i th n ni u, m , NK ni u
CH C N NG TH N
au, ái máu N
hình dáng ài b , NQ (trên UIV)
Bi n ch ng do s i gây ra PP ít sang ch n (TB, BC, ko thành công)

Toàn thân KO có ch ng ch nh PT
Máy móc, PTV

* S i l n >3cm i NQ
* S i + U, túi th a BQ
* H p N , viêm N c p

* ng: trên x ng mu l ys i l y m tr c
* L y s i + DL BQ tr c - Khó sau (s i 2 bên)
KT NT Th n CN còn t t m tr c
PT
* S i nh < 3cm th n-NQ n thu n

. Phá = máy c h c Nhu mô

Tán qua NS l y s i, DL th n
. Phá = máy n-th y l c th n-Nhu mô
Th n
Ch y máu (s i th n)
t
n th ng CQ, t ng khác (s i th n + NQ)
* Sót (s i th n) TB
PP NQ n thu n
* Ko l y c (S i di chuy n-S i NQ)
l y s i NQ + DL NQ-BT ng c dòng
Vô c m DL (NQ trên s i và Th n giãn)
Ch y máu NQ + T o hình BT,NQ + DL NQ-BT ng.dòng
Ni u, V t m , NKH NQ (NQ trên s i + BT giãn to)
NK
* gây NK toàn b
Rò NQ / th n m
t th n toàn b * Th n m t CN, th n i di n còn t t
(do sót s i, chít h p BT)
chít NQ BC
1. Th n, NQ 1/3T + <2cm
Suy th n Phá s i ngoài 2. CN th n t t, l u thông bt
(S i 2 bên, /th n n c) th 3. Ch a gây NK ti t ni u
. 4. Ko u, lao, b nh MM th n
teo th n m t ch c n ng
Mu n
Tái phát . Máy có HT nh v s i = SA, XQ
PP . Sóng xung t p trung làm v s i

Th n, NQ 1/3T
+ d d ng .TN (h p BT, c ài)

y s i qua da
. Kim ch c vào th n d i XQ
i th n . Nong r ng, a máy ti p c n
. Sóng n th y l c/h i tán s i
PP . B m r a, y s i ra

Ít sang 1. >1cm, r n
ch n n thu n/ko quá 2 viên g n nhau
2. CN th n t t, ko giãn quá to
PT NS l y s i
3. Ko bi n ch ng NK
Trong/Sau PM
4. Ko có C PP ít sang ch n / th t b i /
ko k k thu t

1. NQ d i, <1cm
2. CN th n t t,
3. Ko NK ni u, Th n ko giãn to
i NQ Phá s i qua NS
# th n NQ ng c dòng
. Soi BQ, a ng soi NQ c ng, m m
Thêm
. Tán s i = máy
PP . L y m nh s i

y s i lên th n -> phá ngoài c th

6. Dieu tri Soi Tiet nieu.mmap - 09/06/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com
 HC kích thích

ái t ng l n

RL
ti u ti n

HC t c ngh n

U Phì i
Lành tính TTL

-> ko tho i mái sau i-d NK

YhocData.com
 t
Loét, sùi
Thâm nhi m tr c khi bã u hóa HC nhi m c lao
TT
i th n
âm MSTL
i Ni u qu n CN
ng t, vô c , vô ch ng
i Bàng quang
i Ni u o t, bu t CU I bãi
RL ti u ti n
* mào TH, ng d n tinh
* tinh hoàn, túi tinh, TLT ph n SD nam XQ ph i: Lao c
c ti u: BC
bu t, r t, t ng l n
ái Mantoux (+)
máu cu i bãi Lao
KN Lao (+)

Máu: BC t ng/gi m t c t ài th n

NT: UIV hang lao

y khu n ni u: > 10^5 VK/ml NQ c ng ,h p

LS + CLS Ch p M th n trí, m c , t n th ng t i th n
+

NN n th ng lao: / Niêm m c
Soi BQ
ng: 2-3l/d
Ko thu c LS + CLS
VS, ngâm r a t i ch 2-3l/d

Ph r ng - K t h p - KS 7-10d
t h p + Bao vây
Thu c
i bào + Ngo i bào

Ecoli: ph i Ki m hóa Di t khu n Thành hang lao + Trong hang

NK
Khác: -> Acid hóa i Sinh s n nhanh + ch m
n công m nh (tháng u) + Duy trì + C ng c
Phosphate -> Acid hóa
i Lao x ng + H ch + Ph i (n u có)
Urat, Oxalat, Cystine: Ki m hóa
kháng thu c + tái phát

Rau qu h u, cam quýt t bán ph n th n

n t th n - NQ 1 bên
m PT
PP o hình NQ + DL th n
o hình BQ
Ki m
Thu c

+ ông y HC N lao
(= dd KS) ng nóng au (c p)

Tia X - PX - Nóng - L nh (kém m m m i)

Thu c, KL n ng t # "h t c m"

Nong, soi Dính mào TH

Máu Rò

ch huy t Mantox (+)

Ng c dòng KN lao (+)
CQ lân c n Sinh thi t: T n th ng Lao

Sau c m cúm, ghép t ng LS + CLS

a
K, ái tháo ng u tr th

d ng / S i / U
i ch
nh lý s não Thu c ch ng lao
i
t cao, rét run
t mào Tinh hoàn
p tính
CN PT t mào TH + Tinh hoàn
LS

Th n to, au Khám
t cao
BC t ng cao, N t ng, VSS t ng Máu

BC cao nóng
NT
y khu n: VK t n p nh n, thay i bóng
Khám
t t BS / S i CLS au, to
XQ
Máu: BC t ng, N t ng
i
NT: HC, BC, VK / bt
Th n giãn SA
SÂ tinh hoàn: TO +- D ch màng Tinh hoàn
-T y ko rõ
NN
p, K H
n nh , t ng Vit #

Ph r ng - li u cao - KS
Ko thu c
7-10d x2-3 t

Gi a các t KS Viêm BT-T Ph r ng - K t h p x7-10d

KS
p
Gi m au, h s t
Dinh d ng, Vit li u cao
t ng H lý c p 1
ch ng x hóa tinh hoàn
n nguyên, gi i quy t ?
tC p Ngâm n c m 20p 2l/d
Th i m can thi p ?
NN
nh k t h p
PN có thai: chú ý !!

8. Viem Tiet nieu.mmap - 25/05/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com

 au: vùng Th n
ái máu: TOÀN BÃI vô ch ng, vô c
U: vùng MSTL

t
Thi u máu / T ng HC
Toàn thân
LS RL Tiêu hóa
THA

i ch Giãn TM th ng tinh trái

Di c n

SA KH I: t ng / h n h p âm

Bóng th n to
UIV
CLS tc t ài / chèn y ài-b
CT: u, di c n
Ch p M: ng sinh m ch / nghèo m ch

nh LS + CLS

Giai n
U trong PM
# U sau PM
Th n to

U còn trong bao

U còn trong th n

PT Di c n

t bán ph n / Toàn b
PP
t toàn b + N o h ch
T
Hóa

Mi n d ch
th p

TT Thi u máu

au ng (di c n chèn ép)

LS
CN vô ch ng, vô c
ái máu
TOÀN BÃI / Cu i bãi

HC, HST gi m
Máu
KN b m t tb K

NG: HC, BC
NT
bào l (soi)

SA U/BQ
CLS

Khuy t BQ
UIV
Giãn ài-b
NS: u (VT, SL, KT, tính ch t)
Sinh thi t

nh: LS + CLS

t t u NS
PT
PP t BQ bán ph n / Toàn b
tr : Th t M, DL BQ

PP

Hóa
T Hóa ch t

Hóa ch t t i ch : B m vào BQ
th p
Mi n d ch

Hóa + PT
+ Hóa
Ph i h p
PT + Hóa t i ch
th p T Mi n d ch

YhocData.com
 + Búi len (m i)
+ Búi giun (lâu)

Kích th c TH bt

Không au

ot n

PT

PP

Tràn d ch Màng
Tinh hoàn

YhocData.com
5/25/2013 B9
Phẫu thuật Thần kinh

Thái Hưng
Y40 - HỌC VIỆN QUÂN Y

YhocData.com
 chi u cao t ng d n

t s ng Thân t

T1

CHT
T2
Bí kíp: tín hi u, DNT t ng/T2, gi m /T1

ng gi a

th ng não th t

Mô t

p não

Phù não

CT
máu trong não

XH KDN

n th ng

XH/não th t

DNT d i MC

khí

Hành chính:

nh:
ngh n t.th ng T y s ng RLTi u ti n
Mê: do tri giác -> t nh là n

Cách
XQ c

t lu n:

t lu n:

Viêm lao

YhocData.com
 =l ng hóa ánh giá Ý TH C
gi i thi u n m 1974 b i hai giáo s Jennet B và Teasdal G
(khoa TK tr ng i h c Thành ph Glasgow)
C . M t (Eye)
. L i nói (Verbal)
a trên áp ng t nh t .V n ng (Motor)

E: 4 V: 5 M: 6

4. M t.nhiên 5. Tr l i ÚNG - NHANH 6. B O

Làm ÚNG - CHÍNH XÁC
3. I 4. Tr l i ÚNG - CH M,
ôi khi L N 5. KT au - g t úng
2. AU
3. SAI HOÀN TOÀN, vô ngh a 4. KT au
1. Nh m
t không úng = co chi
2. Rên
NL 3. KT au
1. Im hoàn toàn
Co c ng m t v = 2 tay co
qu p
2. KT au Du i c ng m t não
1. Không áp ng v i au

<=5: sâu
Hôn mê n ng: GCS <=8 7-8: hôn mê th c s

.giá 6: l ng ch ng, có th t ng, gi m

Hôn mê v a: GCS 9-12 = l m
Hôn mê nh : GCS >=13
Tr em
PP d hi u - n gi n
Nhanh
u
Tiên l ng t ng i chính xác
Ch y máu sau PM KT R (+), h v
Nghi n r u (giai n còn say)
-> C ng b ng, li t R
Không chính xác RL tu n hoàn não / Suy não
Ch p phim Nh c a ch n th ng

TD ch t ch s.sàng m th m dò
XT
Suy HH
* Ngo i vi: do ùn t c m dãi, máu, d v t, nôn hít
* Trung ng: b áy
KT CN S NG
Suy Tu n hoàn: m t máu (do khó b ng)
GCS
ánh giá cu ng não NT CC
Soi ng t u CS
* 3,4,6,8 c u não
KT T N TH NG K T H P Ng c b ng
* GCS 8 + ko CTCS
t búp bê chi
5,7 Thái x trí ti p theo
Ph n x giác m c
9,10, hành t y Th i gian
qua t NKQ PX s c
ch n th ng m nh, có xoang -> tràn khí
ng n 30p, 2 l n cách 6h Trán
EEG +x.sàng -> máu d ch tràn vào m i, m t -> b m

MMN gi a -> d có máu t

rung l c d ng roi qu t - Whiplash injury -> CTCS c
ch CT VT Marshal??
Thái d ng
+ á: máu d ch qua tai -> Ch n th ng h
SONDE TI U
nh
Gi HA n nh
5b c A, B, C, D, E CC CT Ch m
Thông khí:
Th Oxy, NKQ qua ng m i Tr c ti p -> ph thu c l c và v khí
= u ng yên
n th ng ngay vùng ch n th ng
* N p c c ng
t ng - CC - VC CC i l c: Coup contrecoup injury
Ng c, l ng- TL, th t l ng - cùng
QUAN TR NG BS Gián ti p Não ang chuy n ng d ng t ng t
* N m trên ván c ng
= u chuy n ng ->theo quán tính p v phía i di n
hi n tr ng t i BV i
Cách chuy n Bn lên cáng c ng Tr.ch ng ngay Ý th c (choáng váng / b t t nh / hôn mê)
VC sau ch n th ng
Di chuy n Bn trong BV: làm XN,.. TK (TK khu trú & th c v t)
Di chuy n Bn i BV khác nh -> kh i = Ch n ng não
RLV , CET: AU KHÔNG NG D Y C nh -> Mê d n ho c Kho ng t nh
Tr.ch ng sau DB các
t s ng c C1, C2: AU - TÊ vùng gáy Hôn mê ngay -> t nh d n
Ch n th ng tr.ch ng
Hôn mê ngay -> die dù u tr tích c c do quá n ng
(t n th ng thân não)
Hôn mê 2 l n (GCS 10-11 -> gi m 2-3 - mê)
trí các tuy n
Hi n t i

ng kinh, RL tâm th n
Ti n s
Tim m ch - t qu

Ý th c

DTK s ch y u là III, VI, VII

nh - Mê

n ng: C và th ng HC TK khu trú

Gân x ng: tay & chân HC não chung

Khám
tay (Rosso, Hoffman) HC TK TV
PX g p
BL bó tháp chân (Rosso, jiucobski) HC MN

áp ng du i: chân (babinski)
HCMN

Máu t n is
Gi m 2-3
Theo dõi TRI GIÁC r t quan tr ng Phù não t ng

KÈM CH N TH NG HÀM M T -> ùn t c ngo i vi

. t canuyn tránh t t l i, tách l i kh i thành sau h ng
. 2 lo i canuyn: mi ng h ng và m i h u (Carimayo?????)
1. Hô h p - Tu n hoàn Rách da u
-> t M thái d ng nông -> shock m t máu

XT 2. Glasgow
3. ng t - V , DTK s
4. BH t ng ALNS
5. Theo dõi tri giác

YhocData.com
 N
Th i gian:
Bi u hi n:

c tính
ch CT

n d ng LS P TR T
CTCS n thu n
N
HC 3 GI M Ch n ng T y:
*
*
p T y
*
LS bi u hi n rõ nh t Ngo i vi hay TW Có t n th ng TS
Ch y máu TS
n d ng T
Hi n t ng Ngh ch th ng
*

Suy HH /mê NKQ:

*
*
cao C1-4 th p C5-C7 Ng c D1-D9 Ng c - TL D10-L2 i Cùng L3
*
m V NG
Tu n hoàn:

PL
ánh giá CN t y sau 6th
Nguyên nhân:

n th ng chân kh p
*

NK ti t ni u

Kháng sinh
a Bàng quang

Th ng t n TK
theo Frankel

Nh :
a:
ng:
*
CH N TH NG
do RLDD
CS
t n ng:
*
Hình thái trí V ng c
(X p - Tr t - V ) t.th ng T y

Hay g p n

Teo c - c ng kh p
Phân theo????

HC khuy t h ng cung sau

HC viêm dính sau m DH B C THANG: quan tr ng nhât
LS
Tr m c m Lo n c m
RL Tâm th n Do Thoái hóa = b m t thân t
sau M lõm (khác ch n th ng)

HC CS
BS n thu n

Không trình bày d i d ng HC CS và HC r

mà trình bày HC CHÈN ÉP T Y
RL Ý TH C

XQ

t l p th ng

n th ng
Y
CLVT

MSCT

HC Chèn ép T y - (R )

HC phúc m c gi

MRI

Ch y máu

YhocData.com
 1. t ng trên ván c ng

2.
3.

4.

c ích

thu t

ng c

Chú ý: V n ng th ng tr c

YhocData.com
 n th ng th n kinh (-> V , CG, PX)

(DC d c sau m ng th a d n + VT nhân nhày)

t/c C H C

Ng i c u rang mu i ch m

luân phiên

Th y
* Ko nên dùng NSAIDs (t a) châm

* Kim vuông góc, 1-1,5cm

* 1l/d chia 1/2 li u m i huy t, t 1 tu n

c nh s ng =
hydrocortison

vòng x có th co l i sau tiêu nhân)

y a m = n i soi qua da

P TÍNH

HC UÔI NG A

LI T
nh m ch gai s ng
n quang khoang ngoài tr c CS

Ch p a m c n quang
(Discography)

Tái phát, u tr ko KQ
Nguy n v ng

nh toàn thân

: TV l ch bên

NG
=
ng
vào
phía
sau

KT
Y a m

NH CS b ng b t vis qua cu ng s ng 10mg x1v u ng t i

YhocData.com
 N
ch a Rách màng c ng (ch a thông)
n - Lún
Dãn ti p kh p tách s
ng s : T, G, S

* THEO DÕI PL Ch n ng não

-> ch c OSTL có máu p não
Máu t NS
(máu ch y vào gi a 2 b n x ng: m t n th ng r n)

I CH (ch y u)
Vòm

Nh T D P NÃO n thu n
Th i c x trí PT vài ch c s - <5p
do c ch b ov c av não

LQ: tr n h c m t, thùy trán do RL xung ng TK t th l i ( .ch , k.ho t, u hành gi c ng )

LQ: Thùy TD

N
kích thích nhu mô não-màng não

* LQ: thùy ch m

CT L N,
P NÃO vùng n n
DTK S
*
Coi nh CTSN M :

LS

n th ng dây II trong ng th : TL gi m, m t
Tr c

CLS

tai ngoài
>5p

Li t dây TK s :
sâu ngay và kéo dài t i TV
Gi a
m gi p -> Gp E n i bào -> RL tính th m thành m ch:
tb não n c -> Phù não -> TALNS

è ép MM + màng não -- n i phân b TK CG au)

(nôn th c nôn tháo khi thay i t th mà ko bu n nôn)
è ép Dây II làm c n tr máu TM t võng m c tr v )

Sau
T ng S

* Giãn ng t
Li t
NGUYÊN NHÂN:
*

U QU

p não
do Phù não

T RLTKTV
Nhét Meche ng n DNT ra và khí vào ng n
do .h ng thân não

U QU

, xen k vùng phù

Ch c OSTL có máu

Chú ý: Không t ng x ng gi a LS và CLS

U QU
Chú ý: p não gây RL N i ti t và RL thân nhi t -> ko v i thu c h nhi t là còn D P

Hô h p -
Tu n hoàn

ot n
u không th y trên CT thì là do ch a n m c phát hi n c

s gi i áp

FORM C : B NH - NH KHU - NGUYÊN NHÂN - BI N CH NG - X TRÍ, TIME

PT

YhocData.com
 PL CTSN

1.

N
2.

1.
PL 2.
3.

1.
2.
3.

4.

5.

XT 1.
2.

3.

4.

5.

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.

7. Chan thuong So nao Mo.mmap - 25/05/2013 - Mindjet YhocData.com

 x.Thái d ng

(50%)

nh-tx khó

Máu t NS

ang ch y

YhocData.com
 120-150ml (1/2 trong các não th t, 1/2 khoang d i nh n)
(1400-1500ml) (75ml) (75ml)

phù v n m ch =
=
RL v n chuy n n c
u qu Thi u O2 não do -> toan hóa não do chuy n hóa ng y m khí
Phù não
phù nhi m c

thu c d ch khó vào vùng t n th ng

MAO M CH T N TH NG
quan tr ng c vào t bào m t chi u

s sau
: l n - nhi u
nhi u ít ph thu c
nhanh, t ng m ch
gi p não l n, ..
Kh i choán ch trong h p s

d ch d i màng c ng
Tràn khí não
Gãy x ng è ép

RL tri giác
n th ng DTK s
giãn ng t 1 bên
li t 1/2 ng i i bên
DH TK Khu trú
do kh i máu t n co gi t ng kinh c c b
RL ngôn ng v n ng = m t l i

(r n/lún)
ng Giãn r ng kh p s
nx ng m ng, DH n ngón tay, h yên giãn r ng

hình nh choán ch

xóa b áy
xóa/thu nh não th t bên
phù não toàn th
t khoang d i nh n, rãnh cu n não
è y ng gi a

nhi u gi p não to nh = mu i tiêu

hình nh y ng gi a
ng th tích bán c u não
phù não

ng Áp
cn is
bt mô não c n 50-60ml máu/100g/ph

thùy thái d ng b y vào khe Bichat

Giãn ng t cùng bên, li t 1/2 ng i i bên
u qu
RL HH-TM

i trai b yd i li m i não sang bên

u qu : chèn ép M não tr c -> thi u máu

kh i máu t 2 bên y thùy não-trung não xu ng l u ti u não

u qu : Chaynestock/biot -> die

thùy nh ng b y vào l ch m
HQ: RLHH-TM -> die

Máu t NS nh ng ch a có C PT
Bi u hi n TALNS trên CLVT
Bn

Nhu mô não
Ngoài màng c ng

i màng c ng - th ng không chính xác

ICP/bn phù não mà th p h n bình th ng ch ng t não m t tr ng l c -> nguy hi m

Ch nh: gi p não, máu t ch a có Ch nh PT

TST 35-40l/p
Rút lõm

m máu t m th i: nhét meche,..

Nâng HA: truy n máu - d ch

Manitol
Dùng t t sau PT
Furosemide
IV, nh c l i sau 4h
Bí kíp = ABCDE NaCl 0,9%
DD keo: haesteril, infusio
Bacbituric: td kéo dài 8-10h (+ gi m phù não)
An th n ch ng ng kinh
Hydantoin

s t
Ch ng toan máu
Kháng sinh ch ng b i nhi m
Ph c h i TK
Nuôi d ng qua sonde n u hôn mê kéo dài

YhocData.com
 n:

Thông khí 1.

YN:
2.

m ng a u cao 30o Vòm

x ng Lún 3.
B. ng 4.
Th i gian
5.
6.
7.
ông miên:

1.
An th n -
Cocktail litick (hay là ng cl im i úng??) Ch ng K
2.
NMC
Ch ng ng kinh 3.
.
Ch ng 4.
phù não 5.

1.
TrIV nhanh
MTNS
DMC c p
2.
Manitol 20%
3.

Thu c
DMC m n

Trong não

Chung

MTNMC

Khác
MTDMC

Túm l i: M khi GCS còn cao là Ngon nh t

lún s

ng kinh
Nh c não

Thi u h t TK u tr CTSN

Abces não

SHH/mê
NMC
NKQ

VC
Tu n hoàn:

*
Ch y máu
Trong 24h u
Tan máu do truy n máu

Nhi m khu n
1.
Sau 24h
2.
HC khuy t s 3. Không tl in ps
Viêm rò V t m sau t o hình s

Sau PT máu Xa DMC C p

DMC m n =

sau 1,5th

ánh giá

DMC m n
=

Máu t n thu n nh h n kèm D P NÃO

Vollet l y máu t

ng r ch da
m sinh

PP M i
Ch n th ng

CT 1 DL ngoài màng c ng
1 DL d i da

Theo dõi

10. Dieu tri CTSN.mmap - 25/05/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com

5/25/2013 B11
Hồi sức Cấp cứu

Thái Hưng
Y40 - HỌC VIỆN QUÂN Y

YhocData.com
 P: 1mmHg = 1,36 cmH2O, 1KPa = 7,5mmHg
mg/l = mmol/l * Nguyên t l ng
Quy i v
ng l ng (Equivalent): 1 Eq = 1mol/hóa tr

Ch s : 280-295mosmol/kgH2O
Áp l c th m th u huy t t ng P (mosmol) = 2[Na+K] + Glc + ure (mmol)

K và pH: pH gi m khi K t ng 0,6mmol và ng cl i

Liên h

Các lo i D CH TRUY N

NaCl 0.9% Glc 5% Ringer lactat Nabica 1,4% Máu d tr

* 300 mosmol * 250 mos * 278 mosmol * 166 Na * 4 mmol K
* pH 5,3 * pH 4,7 * pH 6,3 * 166 HCO3
* Na * 131 Na , 111 Cl,
154 Cl 290 HCO3, 3,12g/l
lactat, K, Ca

ch ng tiêu hóa: 100ml theo phân ra ngoài

* N c b t: 1,5l
C * D ch d dày: 2,2l
* D ch Ru t: 3l
* D ch m t = D ch t y: 0,7l
c qua Th n:
* 900l qu th n/24h, 180l n c ti u u
c M t: 2000-2500ml/24h, t i thi u 1,7l
* 500ml ng th = 500ml m hôi
* 100ml qua phân
* 1000-1500ml n c ti u
CH trong c th
Phân b n c:
* 55% n i bào + 45 % ngo i bào
(15% c a Ng.bào là lòng m ch, 25% gian bào)
c (l)= 60% m c th * (Na bn -140) Nhu c u B sung:
* S t t ng 1oC: 100-300ml n c
* T ng thông khí: 0,5l
* M t m hôi nhi u: 1-1,5l
Albumin máu (g)
= 0,3 m c th * (3,5 - al bn (g/dl)) : 27,9 g/gói ch a 20g Glc, 3.5g NaCl, 1.5g KCl, 2.9g NaCitrat - 311mmol/l
Oresol C th m th u th p - Oral Rehydreation Salt
ORESOL * 245mmol/l (NaCl 2.6g, Glc 13.5g) (gi m KL t.ch y và nôn, ko t ng Na máu)
pH: 7,35 - 7,45
*
PCO2: 35-45, PO2: 90
1ml NaCl 10% = 17 mmol Na 1ml KCl 10% = 1,3 mmol K
Giá tr bình th ng
HCO3: 22-26,
Ki m d : -3 +- 2,5 tr n: H áp, ch ng b ng (li t ru t)
ng thông khí PaCO2 gi m -> HCO3 gi m vân x ng: T ng TL c (c ng c c -> u cúi)
Liên A-B
pH t ng 1,5-> HCO3 t ng 10mmHg tim: RL nh p, rung th t

TC H K m + trung thành -> theo dõi

Nh n nh KQ Khí máu ECG 1. T cao nh n, P nh

2. Ph c h p QRS r ng
Bù Natribicarbonat =
3. Xu h ng tr n t o hình sin
0,3TLCT*ki m d
K = (4,5-K bn) * 60% tr ng l ng c th
ng 2500ml/d (N c- G + NL)
Bù * Không truy n quá 200mmol/24h
1. Tránh Glc >10%: x hóa t nh m ch *
2. Cao phân t ko quá 1l/d Lo i
ch truy n : C p c u khi K > 6,5 ho c bi n i trên ECG
NT
Theo dõi ECG: T cao nh n, P nh và ph c h p QRS r ng (xu h ng tr n t o hình sin)
CVP (8-10mmHg) + Sonde ti u Tránh OAP
ng d ch ngo i bào

Kháng l i tác d ng màng

Na = (140-Na bn) *60% tr ng l ng c th Thu c
Bù Na ng Kh n ng b t gi c a TB

Th i

1. Lo i tr các YT làm t ng K (th c n, m , thu c..)

2. Ca
IV ch m 2-5p

K trIV
3. NaHCO3, Nabica IV, NaCl 0.9%

4. Insulin + Glucose 1UI Ins + 5g Glc

Glc 0,5g/kg + Ins 0,1UI/kg
Nh c l i li u Ins n u Glc > 6,6mmol/l

Gi m . t ng nh p n i bào
. Tác d ng nhanh 30p, duy trì 2-4h

5. Kích thích Beta 2

1. IV, IM: 1ml 0,5mg
th 2. Khí dung: 10mg + 4ml NaCl 0,9% (ô 2,5-5mg)

6. Resin trao i Ion + nhu n tràng

n K ko h i ph c/ru t + th i tr theo phân, 60g g m 1mmol K

* Calcium Resonium 15g 3 l n/d - ng u ng

* Kayexalate - ng u ng/ t h u môn
1.
ng

Th t
50g Resin + 50ml Sor 70% + 150ml n c, th t gi 2-3h
7. i ti u Furosemide (T ng K m n)
8. C MÁU (N NG/kháng tr )

1. Can bang Nuoc - Dien giai.mmap - 26/05/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com
 Kích thích: CO M CH - T ng HA
Thành m ch NGO I VI
c ch : GIÃN M CH - H Áp

KT - T ng T N S - S c bóp
Recepter 1 - N i tâm m c
C - Gi m T N S - S c bóp

- C tr n ( b: Ph qu n) Kích thích -> Giãn PQ

- M ch vành, não
2 c ch -> Co th t

>
Ng ng tu n hoàn
(do td KHÔI PH C tính t ng TK tim)
Suy th -> co th t PQ
ADRENALIN Shock Ph n v Giãn m ch
1mg/1ml n KT Tr y m ch
áp

>

NOR-ADRE : Shock NK-N là chính)

KT
Isupren u tiên M ch ch m

KT tùy li u
Kích thích
3-5 mcg/kg/p Giãn m ch Ti u c u th n -> t ng MLCT -> i ti u

>8 mcg/kg/p Co m ch, NÂNG HUY T ÁP

DOPAMIN
>15mcg/kg/p Tác d ng là ch y u -> có th Lo n nh p

: Tr y m ch Chú ý Shock m t máu N NG , t HA kéo dài ã bù V tu n hoàn

1 là ch y u
ng s c co bóp tim
nh ng không làm t ng li u tiêu thu Oxy Tim
u ng Cung l ng tim

DOBUTAMIN Không T NG HUY T ÁP

Thu c V n M ch Suy tim
Khi c n nâng HA ph i h p Dopa
Li u: 5-15mcg/kg/p

Bù m tu n hoàn tr c khi dùng Co m ch

* Pha loãng truy n nh gi t TM
* Li u t th p -> cao,
Nguyên t c SD * Theo áp ng c a BN
-> ch ng ng Tu n Hoàn m i tiêm tr c ti p Bu ng tim
t li u: T T , ko t ng t
PH I H P t c các lo i: phát huy tác d ng c a nhau

* D ch pha: Glc 5% 500ml

200mg/500ml => 0,4mg (400mcg)/1ml
Vd:
tr.IV Dopa li u 8mcg/kg/p 8mcg/kg/p x50kg=> 8*50mcg/p =400mcg/p
bn 50kg
400mcg - 1ml
400mcg - ?ml
y truy n 1ml/p (1ml=20 gi t)

Truy n
Cách tính gi t/p = (Li u * Cân n ng * 20)/400
Dopa
DÀNG CÓ hay = Li u * cân n ng /20
CÔNG TH C
gi t/p = (Li u * Cân n ng * 20)/500
Dobu
hay = Li u * cân n ng /25

Cách SD * Dobu 250mg/20ml

* Dopa 200mg/5ml thêm n c 20ml
Dopa 200mg/20ml => 10mg/1ml =10.000mcg/1ml
Li u 8mcg/kg/p => 8*50*60mcg/h =24.000
Vd Tính/bn 50kg
10.000mcg - 1ml
=> 24.000mcg ?ml

m tiêm n
c ml/h = (Li u * Cân n ng * 60)/10.000
Dopa
y hay = Li u * cân n ng * 0,006
Công th c
c ml/h = (Li u * Cân n ng * 60)/12.500
Dobu
hay = Li u * cân n ng * 0,0048

5. Thuoc Van mach.mmap - 25/05/2013 - Thái H ng Y40-HVQY YhocData.com

5/25/2013 B12
Phẫu thuật Lồng ngực

Thái Hưng
Y40 - HỌC VIỆN QUÂN Y

YhocData.com
 Th
ánh giá HH
Môi - u chi
Cánh m i - Hõm c - h trên òn - KGS

1. V t tù + F m nh --> T N TH NG K T H P

N
-
NN

FORM
DH m t máu

CTNK NN n th ng Bi n ch ng trí, Time

CTNK:
HC 3 gi m Ph n m m
Gãy s n
Gãy x. c
Ít: Máu

a:
XQ

Nhi u:
n
th ng
SA

TC

Gõ vang nh
Tam ch ng Gailard # VT ng c

Khí

* sáng, m t vân ph i YN:

* th y ng vi n MP t ng
CT Ng c kín

NN
Nh : TM
a: TK
KMP
ng:

Ch c, hút:
TC

TK
i da

XT

ng c :
Ch c
hút

l ng:

T
c tiêu
CTNK

T NN:
DL KMP t i thi u

Tràn khí
trung th t
PT n i soi TC

Khác

TKMPAL

YhocData.com
 -> khó, ko dám th = nhanh nông
ng ti t + ko dám ho + PQ co th t = ng

a MS/t th Foler
Th sâu / ho: d phát hi n h n

Di ng nhi u nh t -> HH C n ng

TL r t n ng do:

F r t m nh do sau ngoài (x.b ), tr c (x. òn)

Ít di ng (nhi u CQ che) & D lún

càng nhi u XS -> càng ít D

Ít gãy:

Th ng c hoành

Gãy CS l ng (tr c ti p)

KK ko c i -> Thi u O2 -> th

ng -> MS D m nh -> HH C..

CTNK
Gãy S n
trung th t

1. Duy trì ng th thông su t

2. C nh MSD
3. D n l u máu, khí MP
4. Truy n d ch, máu
5. .ch nh RL sinh lý khác (gi m au, XL t n th ng, KS..)

m
th i * M c: b d i XS-b ngoài kh i c l ng
* M i XS gãy 3ml 1 l/d x5-7d
* Trên d i 1 XS
* ko pha loãng, dùng 0,25%
Novo 1-2%
chú ý Vô khu n
tr t t /Suy HH
* t dài luôn có kho ng ch t
* ko ch nh hình
* TT nhu mô P, phù ph i, KPT: ko dùng
* Ko ho kh c

MSD

xuyên l p cân c tr c
khung Vander Pooter k p mép c

lu n ch d i c t m c kéo

/ MSD

YhocData.com
 m

Tri t

DL khí - d ch
NT
o áp l c âm tính
Kín
PH I N SÁT THÀNH NG C

t chi u
Tràn d ch KMP

Vô khu n

Ph ng ti n t ng
Tràn khí KMP

Sau PT L ng ng c có m qua KMP

ng DL

Th i
m
Rút

Nhi m khu n

Cách ng d n

Ki u xi-phông
SL Máu gi m d n
TD
ph i

HC c p khí
Tu t ng
t quá cao, th p
TK d i da BC
Ch c trung th t
OAP
MP

n th ng bó m nh TK LS

au
Máy hút
Shock MP
TB
Bình
n th ng M vú trong ch a

n th ng t ng bên d i

Khí

VT

ch

YhocData.com
 p: B o t n
n: PT

ch m - KMP Vô khu n
Ph i n sát TN / Tri t tiêu khoang c n

* Lo i b khoang tàn d
* S ch m
* Bóc v ph i -> P n

ch m
ch c, nâu nh t ch a xác BC a nhân
* Bán c p, g u c a m n
* DL ko KQ do:
. M quá c
Viêm ph i
. KMP viêm dính t o nhi u ng n m ko thông
Abscess ph i
1. M LN ng ng n, c t n s n 6-8cm
2. Lau s ch m + Phá dính, vách ng n
= kim dài k p g c Sau c p, có g. chuy n ti p (LS gi m) = hình thành khoang tàn d
3. Bóp bóng m nh qua NKQ -> ph i n > 2th
. DL Hút Liên t c
Kích th c khoang tàn d
c
Tình tr ng nhi m c

Phù thi u d ng
1. Gi i quy t khoang m Thi u máu
2. Ph c h i CN HH
3. Gi c hình thái LN t ng , kích thích
Lý t ng
Ngón tay dùi tr ng
G. u c am n
au ng c
(g. sau x hóa, m t l p bóc tách)
Khó th (d ch m è ép)

1. Ph i: àn h i, PQ l u thông t t -> n t t * m
2. Còn l p bóc tách gi a V KMP và lá t ng HO * M hôi (n u Rò PQ)
K

1. M ng c ng sau bên ko r m r
2. M khoang tàn d , hút s ch m HC NTN
3. R ch ch th p lên v ph i BC t ng v a
. Bóc tách l y b v ph i kh i lá t ng =
Kéo u tù + bông c u X.s n xuôi, kém di ng
n bên lành
4. DL hút liên t c -> ph i n Khoang liên s nh p

1. M t khoang c n (do dày dính co kéo KMP)

2. Ko làm ph i n -> ko h i ph c CN HH u
3. LN bi n d ng n ng vùng d i, sau KMP
Nh c
+- m c n ch i
m c n quang vào khoang x.
* XS xuôi, Khe LS h p
* Dày dính x hóa nhi u ko bóc c * Kéo KQ, trung th t v bên t n th ng
* Th tr ng y u * CS v o: chi u lõm h ng v bên t n th ng

TN trên thành khoang c n ko m m

các d i c TN áp sát áy khoang c n K
* nh b âm trong LN
. C t b cung s n trên d i khoang 1 s n * t ng khi ho, th
t ng t r m r au
. l s n c t > l khoang c n 50%
. > 6 s n: chia 2 thì t cao, vã m hôi, nôn.. shock
Rõ nh t/ Abscess P v vào KMP
Không rõ # cúm
* Kh i c LS x c ng, ko x p -> khó th , nhanh nông, m c t ng d n
* C t x p ko KQ

CN
. Ch y máu nhi u, d shock
. C t ép s n + m KMP n o s ch +- au u, m t ng , kém n -> g y sút
khâu l rò PQ (Andrew)
LN bên tràn m V NG CAO,
d. ng h n ch
. K.tàn d <50ml
. BS Heller/Schele (khoang c n ngóc ngách) (do tràn d ch KMP)
Khám
. Cu ng c l p
Có th phát hi n m phía trên, m t ngoài

Khoang tàn d >, ko trám c c

. Tr da b ng/l ng l p Tràn d ch KMP
CLS
VK trong m + KS
1. M i, d ch m còn loãng, SL ko l n
2. Khoang MP ko dày dính óng ng n

1. Ch c hút ko KQ
2. M MP c, SL l n??

KHÁNG SINH (m nh, li u cao, KS )

NÂNG TOÀN TR NG tích c c
P TH tích c c

YhocData.com
 Phân chia Trung th t: 9 khu theo Bariety.M (1958)

Phân chia Trung th t: 5 khu theo JohnCrofton (1975)

Trên:
Gi a:

Tr c
i:

Gi a

TM ch trên

Sau

Toàn thân
U nguyên / th phát, Lành / ác
trong Trung th t
Ti n tri n âm th m -> phát hi n mu n

HC C n u

CN

PT S M
t h p:

NT Liên quan thay it th

HC 3 gi m
PT c t b
HC PQ chít h p:
U
Mê NKQ
U Trung th t Khám
ng m : Tuy n c

Vô c m:
ng m :

U TK
Phù áo khoác
t, vai, c , y h th ng òn
Tu n hoàn bàng h tr c ng c
.m : giãn TM nông c , thái d ng, g c l i
U quái Chèn
TM ng áp l c TM chi trên
ch
trên
ng m : u giáp/ LN Tr c
-Trên il u
TMCT và
TK qu t ng c: TM Azigos
TK hoành: THBH thành tr c - sau b ng

Dây X:
Khí qu n:
Tr c-Gi a
Claude-Bernard-Horner
Pancoas-Tobias
n ng
ng khi n m ng a

Chèn ng ng c
Tam ch ng Beck
bóp ng t tim
Chèn TK Liên s n
Tr c
-D i
Chèn Th c qu n

CLS

5. U Trung that.mmap - 08/06/2013 - Mindjet YhocData.com

 CLS

PT

HC
Pierre-Marie

BC
sau m

do U chèn RTK Cánh tay + RGC ng c

HC
Pancoast
-Tobias

Do U xâm nhi m RTK GC c ng c

HC Claude
Bernard-Horner

YhocData.com
 a ph ng: >10% DS
Nhanh, c p tính, t p th
ch t
Thay i ch : Kh i
n phát: l t

vùng c tr c
i khoa ít KQ Nhân - H n h p
còn 1 ph n nh trên hõm c
u PT gây BC
m hoàn toàn trong trung th t
1. To Chèn ép góc hàm, g c l i
2. Th m m
3. Tâm lý Lan t a Nhân
Lan t a

1. Ch y máu trong nang b u nh p

2. Basedow hóa, K hóa BG n thu n
3. Chèn ép s m

Viêm & Abscess hóa KS + chích

i khoa ít KQ
=m 0: ko s th y I: S th y khi nu t
Hay chèn ép
Ia: S th y >= t 2 ngón 1
= Ko
Ib: S d , ng a u th y, b u 1x III: V t vòng c
do nh h ng n i ti t = Th n tr ng
IV: L n quá x ng c
=m III: ng xa th y V: R t to, b.d ng h.toàn vùng c
IV: R t to

Vùng c tr c & 2 bên # s n giáp + các vòng s n KQ u tiên

* C m máu ko t t trí
* C ng m nh Chìm, trong LN
* RL ông máu
Ngu n: m ch nh d i da, m m c t TM c nông giãn, ngo n ngoèo
NN Da b m t
4-12h Hình dáng c bi n d ng
* Máu th m t b ng, ch y thành v t
* Máu -> chèn khó th TC Nh n
m t
t b ng KT, c m máu n u c n n nh n nhi u nhân to nh ko u=h nh p
XT
t : àn h i, m m, c ng, ch c
n th ng khi m / Phù n chèn ép Ranh gi i: ko rõ n u m m
* Nói khàn / m t ti ng Lan t a: v n gi hình dáng TG
* Nu t s c
* Th khó, ti ng th rít -> SHH Nhân, h n h p: Méo mó, ko u, bi n d ng
ngay sau m
. Khí dung KS + Cor
. Stricnin, nivalin, B12 phân
XT
u do chèn ép h t sau vài ngày
m
n th ng c n giáp: c t / thi u máu (phù n , chèn)
do kích thích KQ
* Tê bì, ki n bò m t, mu tay
ang ng t nhiên KT, ho r r i
* Co qu p c ngón tay, chân = bàn tay n h sinh
8-12h tím, ho ng h t, TM nông vùng c c ng
* Co th t thanh qu n, c hoành
ng -> die
CaCl2 IV, chuy n u ng + vit D2
XT
u do thi u máu t h t sau 3-5d Qu t ng c: nói khàn, gi ng ôi

u thay i nh p tim, th , HA
* Phù n thanh môn Dây X
* T ng ti t + ng n tùy m c mà KT hay UC X
* Chèn ép KQ do phù n , máu t thu n
NN Dây Hoành: N c, li t hoành

* Gi m n Khó nu t, nu t ngh n
* Khí dung KS, cor sau 2-3d

. Giãn PQ Ù tai, au u (1 bên)

XT
NKQ/ MKQ +- h tr
Phù n , c ng to TM nông vùng c
l y máu t , c m máu

. Do ng nhi u d ch
. Vô khu n, thay b ng ko t t
ng CQ: l nb u + Chèn y KQ-TQ
* S t XQ
* V t m c ng n , , au m khí xq t.giáp: hình thái + LQ GP

KS toàn thân sau 5-7d I 131, Tc 99

* M r ng v t m DL s ch d ch hình . V trí, hình thái, kích th c, t n th ng
XT
* Thay b ng hàng ngày . Tr ng l ng
+- Khâu da k 2 V.m nhanh li n
SA
* l i quá ít CT, MRI
* Viêm-x hóa ph n còn l i NN
x
(Berlthyrox-100mcg)
* u ng 1v/d ch nh li u theo LS và Hor Thanh qu n: li t dây thanh (1 bên do qu t ng c)
chèn ép?
Khí qu n

l >= 95% v i m i g
Kh i
(K vòm - g 1: >90%, g 2: ~70%)
c ích:
Kéo dài th i gian s ng
i thi n Ch t l ng cu c s ng = T tri u ch ng

7. Benh Tuyen Giap.mmap - 08/06/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com

 -> tùy thành ph n mà g i u x tuy n hay u tuy n x

CN: ng u nhiên th y kh i to lên vú, ko au, ko nh h ng SH

1. Tròn, b u d c, to nh khác nhau
2. RG rõ, di ng t t, ko dính da
Khám U 3. Nh n, ch c àn h i

Da b m t u bình th ng

. Xác nh TB bi u mô tuy n vú bt
. KO Ch c ch n thì m ST t c thì
CLS
. V a ch n oán u tr

> 30t
K tuy n vú c tính u + Núm vú + Da b m t u
Ch c hút + Sinh thi t

1 vú
Không xác nh rõ U
LS * Trong
U nhú * Máu / xanh nâu (máu c )
tuy n vú ch núm vú (khi s n n)
Th ng ch ch y t 1 ng tuy n

ch núm vú = PP kính ph t Papanicolaou có TB u nhú

CLS
Ch p vú: h/a qu bóng nh >1cm ng tuy n s a chính

Kh i máu t tuy n vú (TS ch n th ng, RL ông c m máu)

au
Da vùng b m t s ng n nh , i màu
TM ngh n c ng, ch c d i da

HC NKN
Toàn tr ng suy s p n ng
(Abscess -> Nhi m c n ng -> au,..)
Tuy n vú s ng n , nóng, , r t au
Lùng nhùng abscess
SA: loãng âm, RG rõ
Ch c ST: hút c m -> c y, KS

PN cho con bú
Nang s a óng kén
Ép/ch c hút: d ch s a

PN > 40, nhi u

Giãn ng tuy n s a ch núm vú tr ng, nh nh , t ng t Pho-mát
th y ám c ng thành dây d i qu ng vú

35-45
au, ki u chèn ép
Nang x tuy n vú ng tr c k kinh, gi m rõ sau k
Kh i ch c, b m t gh gh , l n nh n
ST làm GP b nh

u tr khi Là U x tuy n vú lành tính

c tb xác nh v mô b nh
n nh tâm lý và th m m

Tùy VT u ch n VT r ch da thích h p
Bóc tách c t b toàn b

8. U Vu Lanh tinh.mmap - 26/05/2013 - Mindjet YhocData.com

 Chú ý: có lo i Carcinoma tuy n vú
# viêm tuy n vú

K Vú

Nh c

9. K Vu.mmap - 27/05/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com

 Máu Nh T qua Nh P
BS u qu : Giãn bu ng th t P + T ng P M ph i

Th i tâm thu LS II c nh cT
Thông liên nh ECG: tr c P
TC
SA Doppler: L thông, dòng t nh T -> P

Can thi p M ch
T óng l thông

Máu Th t T sang Th t P
BS u qu : Giãn th t P + t ng áp M ph i

Th i tâm thu LS III c nh cT

Thông liên th t ECG: tr c P
TC
SA Doppler: L thông, dòng t th t T -> P

Can thi p m ch
T óng l thông

Còn ng Botal gi a M ch - M ph i
Máu t M ch sang M ph i
BS HQ: ng áp M ph i

Ti ng th i liên t c m nh thì tâm thu

LS III c nh c T

Còn ng M ECG: tr c T
TC XQ: Cung M ph i v ng
SA Doppler

Tiêm thu c óng ng M

Can thi p m ch
T
c t, khâu ng M
T ngo i Khoa
nh tim BS 1. Thông liên th t
2. H p MP
3. MC chuy n ph i
4. Dày th t P
n th ng

Máu d n l i th t P + Lên M ph i kém

BS HQ: Suy th t P + T ng áp M ph i
ch ng Da niêm TÍM
Fallot
Th i tâm thu LS III, IV c nh cT
ECG: tr c P
TC
XQ: tim hình hia
SA Doppler: t n th ng

PT t m th i (Blalock Taussig)
T s a toàn b

p eo là nhi u
máu trên ch h p
ng P máu chi trên, s não
BS Thi u máu chi d i và c th
Tim trái t ng gánh

th ko cân i, HA tay > chân

Th i tâm thu b T CSTL T4-5
p MC ECG: tr c T
TC
XQ: b d i XS lõm hình ch V
SA Doppler

Nong = bóng
PT Bypass
T PT c t n i t n - t n
PT c t ghép m ch nhân t o

YhocData.com
 Th p tim & D
phòng tái phát
ng tim - L i ti u - Giãn m ch
NT
p khít n thu n

Thay van t h p h n ng

* Th p tim n nh (ASLO, VS)

TT * Ko B nh c p tính

1.
2. (khít, v a)
3. (ko, h nh <=2/4)

Tim 4. (c a van, t ch c d i van):

ít, ko c c vôi hóa
5. (tr H /H p ch -sau m ST T c p)
6.
còn KN h i ph c (n u ko, sau m ST P v n còn)

1. T c m ch m i trong 3th / Huy t kh i nh T

CC 2. H 2 lá, ch n ng >2/4

Soutta 1925: tách = ngón tay

Logan: a d ng c vào th t T
ng m : tr c bên qua LS IV, V (T)
PP
* ti u nh T quá nh
* H p tái phát sau m ng T

ng m : tr c bên qua LS IV (P)

u n gi n, ít BC, R

o 1. Tách ko tri t
2. H th phát (quá tay, rách)
hình
Nh c 3. H p l i

Dùng Tim ph i nhân t o

K: CN tim ph i c T n nh, k cu c m

ng m : d c gi a x. c
i
MC, TMC-Máy tim ph i NT.
PP Lu n catheter vào vành nuôi c tim
a ch a van, DC
tim, ti n hành
Thay van

p v a tr lên
Hình thái van/SA t t (thang m Wikins <=8 )

2 lá, H ch v a, nhi u
CC
Có Huy t kh i nh T, ti u nh T /SA

Ít gây th ng t n
u
DB sau th thu t nh nhàng

a d ng c (bóng nong van) qua MM ng.vi

1. ng M ùi
KT 2. ng TM ùi (qua vách liên nh )

BC c M, h 2 lá c p, th ng tim

p N NG, V A + t n th ng X , Vôi n ng ko s a c
Tái phát sau T o hình
K: CN tim, ph i c T n nh m c ch u c cu c m

# m m có máy tim ph i NT
Thay van t van, l i vòng x
<40t
h c
Ch t d o, kim lo i
Thay van
Sinh h c ng v t, ng i ch t

Ghép tim:

ng m Wilkins

11. Hep 2 la - DT ngoai khoa.mmap - 27/05/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com

5/25/2013 B14
Răng

Thái Hưng
Y40 - HỌC VIỆN QUÂN Y

YhocData.com
 n th ng mô c ng c a r ng

Vi sinh trong m m bám r ng gi i phóng ct tiêu Calci

ng
Men r ng x u
cb t

Vi trí

Hình thái

m giác ê bu t khi có kích thích, h t kích thích h t ê bu t

n ng

Th c th
Xquang c n chóp

Không au

Khi au

1.
Nguyên t c 2.

o l hàn theo Black: Hình h p, thành th ng ng, áy ph ng

(hi n nay theo quan m ti t ki m t ch c)

S2 S3
Hàn v nh vi n hàn 2 l n

Amalgam 1. Hàn t m

Oxyt k m (b t) + Eugenol (n c)

c ích

2. Theo dõi 7-10d, n u ko

au-> Hàn v nh vi n

ng t y:
Thân r ng:

YhocData.com
 VK, c t VK x.nh p qua l sâu, cu ng (viêm t y ng c dòng) & ng máu
Lý: Ch n th ng, thay iP t ng t
Hóa: B nh toàn thân ( ..), h/ch t t i ch : ch t hàn, thu c sát khu n, Pb..
Th y thu c: khoan ch m t y, khoan t c l n không làm mát b ng n c,..

Nuôi d ng ngà, men và hình thành ngà

o v r ng
n truy n c m giác

Ti n t y viêm: T y r ng có h i ph c (T1)
y viêm: Không h i ph c (T2) g m T2 c p và m n
y ho i t (T3)

Không s t

T1: C n ng n t h t, nh nhàng tho ng qua

au
T2 c p: c n d d i lan t a
Riêng
T2 m n: c n dài, khu trú h n
T3: không au

Qua l sâu th y ánh h ng t y - T1

Qua l sâu th y m h t y, có máu
ch m r t au - T2 c p
Nhìn Mùi th i - T3

ng i màu - T3

Ít thay i - T1
Gõ
Gõ không au, c (t y ch t) - T3
m giác ê bu t khi có kích thích
t kích thích h t ê bu t (T1 và T2)
Nghi m pháp
,m t Th t y - (T3)

au t nhiên, , r ng sâu/R ng hàn c

m giác r ng ch i cao
i, ngách ti n ình y, viêm , áp xe
1. Vô khu n
Gõ d c au h n gõ ngang, nghe tr m c
2. Làm s ch và t o hình ng t y
Th t y -)
3. Hàn kín hoàn toàn ng t y
H/a t n th ng
vùng cu ng Ti n t y viêm
Ch nh
Vi ph m tu khi khám, t o l hàn
giãn dây ch ng vùng cu ng XQ
u h t, nang 1. ánh giá chính xác t n th ng
Yêu c u 2. Vô trùng tuy t i
3. Ch t ch p tu ko k.thích tu r ng (Eugenat, Hydroxyt Canxi)

Sau 3-6th ko au-> hàn v nh vi n

trí l chóp chân r ng (ko n m PP ch p tu : Tr c ti p và Gián ti p
ngay m t n cùng c a chân r ng) au-> l y b t y

R c a tr c: 0,5-2mm
Ng m n c mát
R hàm: 0.5-1mm
Toàn thân: Efferagan codein
Chân r ng cong Gi m au
i ch : Lidocain (Kamistad-gel bôi 3 l n/d)
l ng ng tu /r ng
Bình th n
th ng ng tu hình ch C

1. Làm ch t (=Asen/48-72h)ho c gây tê l y b tu bu ng và t y chân

5 ng/t c c h c
Nguyên t c
5 ng/t c sinh h c
2. Nong r ng và làm
ch ng tu c ti n
T2
PP c lùi: S a so n t chóp lên
c lai
3. Hàn kín t m th i ng tu
4. Hàn v nh vi n và làm ch p r ng

Ngày 0 y b ko quá 2/3 chi u dài ng t y

y h t, nong r ng làm s ch
T3:
Ngày 3 t thu c sát khu n ng tu
Hàn t m

Ngày 6 Hàn kín

Ngày 9 Hàn v nh vi n + làm ch p r ng

ng chóp r ng, th ng chóp

c ng tu do m n ngà, ng tu cong, T o kh c
Gãy d ng c

ng tu ph
Chân r ng n t không c phát hi n
Ch t hàn v nh vi n b phá v
VK xâm nh p
mô t ch c vùng cu ng
áp ng mi n d ch c th

YhocData.com
 n th ng vùng cu ng
do tác nhân t T Y và T Y PH I CH T

NK
Sang ch n

Sai sót u tr

au T NHIÊN, LIÊN T C, KHU TRÚ/r ng nguyên nhân

chung

n ch t hàm d ch u

Th c th
Bán c p
QC1
XQuang

Toàn thân: S t cao 38-39oC, m t, n kém, h ch

d i liên t c ngày êm

p QC2
Th c th ng sâu ch a t y/R ng hàn c
Gõ d c r t au

Th c th

n QC3
U h t:hình tròn nh
XQ
Nang cu ng r ng: kh i tròn, b u d c

nh quanh cu ng

Viêm t y

Viêm quanh cu ng

Viêm k r ng

Kháng sinh

Gi m au
p
Bình th n

i ch
u có u ki n

ot n

n
Nh r ng khi
có ch nh

YhocData.com
 Sang ch n kh p c n (m c l ch, nh r ng ko làm r ng gi ,..)-> tiêu x. r ng,..
ch t hàn r ng, nh a hàm gi ..
RL n i ti t, suy dinh d ng, b nh NK, K máu,..

AAPI Viêm l i

AAP II Túi l i b nh lý 3-4mm, m t bám dính 2-3mm

(VQR s m)
Tiêu x ng r ng ít, ko có r ng lung lay

AAP III Túi l i b nh lý 4-5mm, m t bám dính 3-4mm

(VQR m n)
(theo AAP 1986) Tiêu x ng r ng rõ, r ng lung lay I, II

AAP IV Túi l i b nh lý >5mm, m t bám dính >4mm

VQR ti n tri n
Tiêu x. r ng nhi u, r ng lung lay III, IV

Ko dính x. r ng, ôm sát c ->

do
m nhú l i và ng vi n

Dính Bám x. r ng

Là t ch c lk c bi t bao ph l p ngoài chân r ng

Tham gia hình thành t ch c c h c gi r ng
ov ngà r ng, s a ch a 1 s t n th ng ngà chân r ng

là 1 b ph n c a x ng hàm

Bám t x.r ng -> x. r ng

d/c mào r ng
5 nhóm d/c ngang, d/c chéo, d/c cu ng
d/c liên chân r ng

i viêm: S ng, ng a, ch y máu

n ng
Bu t chân r ng (do h c )
+- R ng lung lay

i viêm

. Màu h ng nh t.
. S n ch c, àn h i, l m t m da cam b phá hu t/ch c QR: M t bám dính
t (l i dính) i phát tri n xu ng phía chân r ng
. sâu khe n u <= 3mm (túi l i sinh lý)

ng bám ng bám: VK + màng VK (mucopro)

trên và d il i
nh Cao huy t thanh: MB + Ca + d ch ti t túi l i
Quanh R ng Th c th 0: bình th ng
ch khu trú l i (Nha Chu) I: C m giác lung lay
II: Lung lay theo chi u trong ngoài <1mm
III: Lung lay trong ngoài, g n xa >1mm
IV: Lung lay trong ngoài, g n xa, trên d i
Có ho c không có r ng ch y máu
Dùng n a
Cách khám Dùng 1 ngón tay tm tl i+d ng c
(g ng..) n m t i di n
(tiêu ngang/d c/h n h p)
Abscess, viêm mô t bào, viêm t y ng c dòng
Ti n tri n n u ko T , viêm kh p c n, viêm x ng hàm
t r ng

sinh r ng mi ng=ch i r ng + ch nha khoa + thu c súc mi ng

c1 tr c ti p: cao, m ng bám..
Lo i b ng.nhân t i ch
gián ti p: các sai sót/ .tr (hàn th a, thi u..)

K/soát m ng bám, cao r ng trên/d i l i = VS+l y cao 3-6th/l n

ot n
Toàn thân

lào, tr u không

PT l i: n o & c t t o hình
PT l i-x ng: v t l i, lo i b t n th ng x ng
PT
PT l i-niêm m c: c t phanh môi má làm sâu ngách l i
PT tái t o mô có h ng d n: t 1 màng não c ng gi a chân r ng và mô lk l i

nhiên/khi n, ch i r ng, mút

n ng au + ng a l i
Hôi mi ng

Thanh d ch/Loét/Phì i
i viêm

TT

Ko có phá hu :

r ng, rìa l i có nhi u m ng bám, cao r ng

Nh Tb ot n

YhocData.com
5/25/2013 B15
Ngoại Dã chiến

Thái Hưng
Y40 - HỌC VIỆN QUÂN Y

YhocData.com
 Do n th ng các lo i
KN
Do M nh phá

Hi u l c Sát th ng ch y u do ng n ng KE

PT kì u CÀNG S M càng t t, t t nh t <6h

. b n nh t
. KS ko thay th c PT, ch KD t.gian NK (6-12h)
. 80% ph i PT, 20% ko (nh , nh , nông, h p h i)

úng LXT VT chi n tranh c kháng c a c th

Không khâu kín k u

NT XT
ch

PT kì 2 khi PT kì u ko t t, gây BC
ng OVT ko th ng h.t do
. KS:
. SAT, gi i ct UV
Tích c c khép mi ng VT

ng S K, nuôi d ng t t
T n i khoa, t ng c ng MD
TD li u pháp, PHCN

Kì u VT do HK

Vùng t n th ng (

N:

ng

Viêm / t tiêu/ d hóa/ ti m do b ch n th ng tr c ti p

Hình thái
ng sinh/ ng hóa/ Collagen Li n VT Thành ng
Ho i t

Tái t o t ch c/ tái l p mô Collagen

ng l ng t phá tác ng sang phía bên d i d ng các
c Sóng d n truy n
Kì 2
Ch n ng
phân t

TK viêm, ho i t

QT
ti n tri n

TK ph c h i

1. Vet thuong Hoa khi.mmap - 08/06/2013 - Thái H ng Y40 - HVQY YhocData.com

 Tr ng thái b nh lý C C B - TOÀN THÂN
do VK

VK

i ch

Toàn thân

Kì u
Kì hai
Ô nhi m VK

Có m t VK nh ng ch a ph i tình tr ng NK

VK sinh s n,
phát tri n
Có s sinh s n, pt nh ng ch a ph i tình tr ng NK

NK VT

Có VK t i VT ch a gây NK

Ph i có

1. Ch ng ô nhi m

2. Kháng sinh
SAT
3. XT ngo i khoa S M - ÚNG nguyên t c
4. ng s c kháng, MD

NT

1. PT kì u

2. PT kì 2

BP
3. DD ti t khu n

4. Kháng sinh

5. ng s c kháng

YhocData.com
 Suy s p t ng t các CH C N NG S NG
do ch n th ng

1. T nh, da m, u chi, s ng m i m n ch t = gi m t i máu t ch c

2. M-HA, CVP
3. HH:
4. SL n c ti u bt t máu
5. XN ki m toan- n gi i bt
Thoát shock = 5 ch tiêu + n nh >2h au
Shock T y

SHOCK TIM

T MÁU

CCBS CHÈN ÉP
Hô h p

RL PHÂN PH I máu

VEIN

MÁY THEO DÕI

NaCl 0,9%

Shock
CHÈN ÉP
Cao phân t
Tu n hoàn tim

Bù
mTH
Shock t y
Máu & ch ph m
n m ch khi có C

Ch ng ch y máu
Shock CT c Giai n
nh
Phong b

Gi m au

SONDE Ti u

i ti u
Th n T.Hoàn
CB A-B +
Nhi m toan CH

RL ông máu

NK

Còn bù t bù
NN

YhocData.com
 1. >= 2 t n th ng N NG
2. các VÙNG ho c ht CQ khác nhau
ít nh t 1 t n th ng ho c k t h p các t n th ng
trong ó
e d a tính m ng (RLCN HH, Tu n hoàn)
Ph c t p -> RL CN nhi u CQ q.tr ng TÚM L I:
mà RL c các CQ khác 1971
* Có t 2 t n th ng n ng tr lên cq khác nhau
* Các t n th ng ó Gây RL ch c n ng s ng quan tr ng
Khó, hay b sót 1. >=2 t n th ng các vùng, ht cq khác nhau v i AIS >=3, ISS >= 18
do
2. RL CN s ng và CN các c quan, k c các CQ ko có th ng t n
. n ng c a BN = m n ng t n th ng ISS
. m AIS cao nh t m i vùng c bình ph ng
(nên x trí t.th ng nào tr c) . T ng bình ph ng m AIS c a 3 vùng n ng nh t = ISS

NN T vong chính
n th ng Ng.phát Nh
60-70%
n th ng th phát a
KN
45-50% n th ng ng
25-30% 6
ng + e d a tính m ng
10-25%
Tr m tr ng, nguy c t vong cao
70-85% n ây
m t.th ng n th ng ko s ng sót
rút g n - AIS
n th ng CQHH não & c
n th ng HTK TW NN Hàm m t
Khác: AU , suy tu n hoàn, .. Ng c
6 vùng
1. Nhi u X.s n ng
2. M ng s n di ng Chi th + X ng ch u
3. Tràn máu-khí KMP Gãy x.s n Da
n th ng m t.th ng t ng OIS
1. D p, Rách nhu mô
2. T máu, t rách PQ Ph i-PQ Nhi u t n th ng nhi u HT CQ nh ng NH

Ch n th ng hàm m t, t n th ng c hoành Nhi u t n th ng n ng cùng 1 HT CQ

Gi m l ng máu TM tr v do M t máu : phát hi n, u tiên

Chèn ép tim NN YC: nhanh chóng, chính xác
Khác: CT t y s ng 1. M c RL các ch c n ng
RLCN 2. T n th ng
CM ngoài: VT ph n m m, gãy x ng
3. C ch , tác nhân
CM trong OB nc 4. Tu i, BL m n
t máu
CM khoang màng ph i tr c BV
Ko x.nh p = 5 KTCC
CM sau ph.m c (gãy x.ch u, CT th n)
T.th ng i khí qu n
do TKMP áp l c BP
X.nh p Catheter T nh m ch
TM-TK MP n ng
Chèn ép tim Tiêm thu c
Tràn máu MNT
MSD

t.th ng s i tr c lan t a -> c t t A: Ki m soát ng th Nh bài shock CT

ng DT v -gian, thân não
CT SN
ng P n i s NN XT k p th i t.th ng ng c e d a tính m ng
B: Hô h p
T.th ng não do SHH, Shock (thi u Oxy não th phát) Th oxy, TKNT

C: Tu n hoàn
PT CC
ánh giá shock? Có thì M c ? Lo i, Nguyên nhân?
Nâng huy t áp n u t t
trí các b c nh trong bài shock CT
Ch ng phù não i
Disability: .giá CN TK (Glasgow + ng t )
Nhi m toan não = TKNT + ki m hóa máu
Exposure: B c l , ánh giá toàn b
ng min 32Fr (ch y u)

(5-10%)
1. N NG: DL l n 1 >1500ml, máu qua DL RL Tri giác
200-300ml/h trong 4-5h
não n th ng
2. VT ng c h KT l n
3. T.th ng MM tr.th t, h. ng ko n nh CT
4. T n th ng Khí - PQ, TQ
5. VT TIM CS c XQ, CT
Protocol
# bài CT ng c kín Khám toàn di n
XQ: gãy x ng
+ XN Ng c
Khâu kín VT th u ng c CT: t.th ng nhu mô, TM-K KMP

PEEP Ch c r a, SA
Nhu mô
ng XQ
Các bp Gi m au CT: t n th ng t ng c
X.S n
T i BV
ng ch u và chi th : XQ
nh th c th
MSD : ko b sót t.th ng tr c T th c th
Gi m au

I, II, III/AAST: khâu +- th t M gan Th t u tiên & cách th c x trí

Gan
IV, V: C t
Nhóm 1: e d a tính m ng c n XT kh n c p
I,II: khâu b o t n
Lách
t trong a s tr ng h p c ngh n ng th
Tràn khí - máu MP n ng
Làm HMNT
i tràng MSD
Khâu a ra ngoài
Chèn ép tim c p
Khâu + GI M ÁP +- lo i tr môn v ???? Tá tràng
Nhóm 2: PT CC ko th trì hoãn
Ti u tràng
CM trong b ng
n th ng m ch máu l n
CT ng c có t n th ng MM l n
tc t PC U
Máu t NS có C PT
VT PM d p nát lóc da r ng (sau KS RL khác)
n th ng t ng r ng
CAN THI P TÔÍ THI U
NG GÃY Gãy x ng
Ch y u là c nh ngoài
Nhóm 3: Có th PT trì hoãn Hàm m t
Ph n m m
Th i m
Ph ng pháp

YhocData.com
 =N c mu i m, oxy già, xà phòng r a tay PT
mép VT nham nh
Thì B n
p nông c a VT
= Betadin, c n iode

gi i phóng chèn ép (c ko phình)

= 3-5% => VT N-B th ng là "VT th u" ch KS t n áy VT
ng Theo tr c chi ho c ng i c a MM-TK
Có m t VK nh ng ch a Phát tri n o v i VT ch Z, S (góc tù) (nh n -> n.d ng kém -> h.t )

6-8h (Friedrich) nông vào sâu

G. u: viêm t y
Da: ti t ki m, c t cách mép < 5mm
G. sau: hóa m (mi ng có màng gi , m , l dò)
Cân: r ch r ng = ng r ch da, c t ph n d p nát
tl c
ch, b mép sát, t li n ko c n c t l c u t b c ch t, d p nát (s m, tím , ko CM)
n khi có màu h ng - ch y máu - co c
G. viêm n ho i t , r a nát các mô ch t: d hóa

nhiên do E t Lysosome, VK G. bài thoát

trong khi c t l c
ho i t 2 Thì yd v t
-> ph i thay b ng ch ko c tình l y sâu, gây t n th ng thêm t ch c
G. tái t o mô m i: Mô h t phát tri n ( ng hóa)
m máu k , r a s ch m r a = Oxy già, betadin, n c mu i SL

Ch t (~60%)
as h ko DL (t t nh t)
Xuyên
Tính ch t ng, máng, lam cao su
t nông nl ut t VT sâu, nhi u ngóc ngách
Có th r ch i chi u
mt m

nh phá (50-80%), n th ng, bom bi khí Ko khâu cân c , ko t ch ch , ko khâu nh h ng

trí: chi trên, d i, u m t c , thân mình h * V t cân c li n k
h.toàn * R ch i chi u/VT ko có v t
Che ph x ng, MM-TK * Ho c dùng g c KS, màng SH
Shock TT
# trên, chú ý nh nhàng, c t l c h n ch , DL, KS t t
NK thoát, ko d v t: ko c n PT???
TC
CEK ko thoát: r ch tháo m , c t l c ho i t , d v t, b m r a, DL t t
Suy ki t, NK HH-TN, Loét mt TT TK m xanh: cách ly, R A (n c mu i, rivanol, thu c tím 0,4%)
1 vài tr.ch ng -> r ch r ng
Khuy t h ng t ch c khí
ng, có C -> c t c t
VT lâu li n
Ngay khi PT kì u, sau khi c t l c
o co kéo -> au TC
Khâu da 1. u, hàm m t, bàn tay, bìu
n ch V us m 2. VT th i bình s ch, n s m, n gi n
Teo c , c ng kh p
Ph i C t l c t t, d n l u t t, theo dõi sát
l ng
ngày 4-7 sau PT k u
Khâu da
trí
u mu n VT s ch, ko n , ch a có mô h t
Kích th c
ko c n c t l c l i
vào-ra t th ng
mép (g n, nham nh ?) Ph n m m Khâu da
Ngày 8-15 sau PT k u
2s m VT có mô h t, mép da di ng
áy (khó x ?) Tính ch t
o b mô h t, khâu
Mi ng (d ch?)
ch? Sau ngày 15
Khâu da
ng VT 2 mu n ch c h t x hóa, mép da ko di ng
t l c l i, làm di ng mép da, khâu

nh m ng
1. Máu ch y phun thành tia Ghép da
2. Máu TM ch y SL l n nh dày
3. M ch? V , CG, nhi t? VT m ch máu-TK : khuy t h ng ph n m m, l x ng
Chuy n v t da
Dùng: V t da, cân t i ch , v t có cu ng, v t vi ph u
1. Bi n d ng - C BT
2. Máu ch y có váng m
3. XQ t n th ng x ng th m th u
VT x ng kh p Ngu n nuôi chính c a v t da
ch máu còn l i c a v t da
VT th u b ng
VT th u ng c t l c...
Chung pb tc nh, h n ch c ng chi
Sau x lý
Kê cao chi
1. do h a khí
2. ng v t c n Khâu da th a -> thoát d ch
3. ph c t p, d p nát nhi u Riêng Khâu kín -> che gân, x ng s ..: u m t, bàn tay
tr VT u, m t, bàn tay, bìu h -> b n, ng v t c n

pm d i da -> máu th m th u t t
tl c Chi u dài v t da = 1,5 - 2 l n chi u r ng chân v t
1. VT l m t m, s t nông -> b m r a, sát trùng, b ng ch da ki u m t sàng tránh ng d ch
2. VT có l vào, ra - nh , xa MM-TK, có K theo dõi sát
3. VT PM k t h p BN ang h p h i nhi u n c + betadin
4. Toàn thân / K ko cho phép (Trang b , PTV) a s ch
không pha oxy già

a ph i
trí, m c t n th ng
i da t t
n th ng k t h p Khâu
theo chi u c th khi v t l n
Toàn thân, k trang b
lóc ph n bi u bì c a da b ho c v trí khác p lên
Tê t i ch (Novo 0,25%)
a
Tê R TKCT (chi trên)
ng ép ng: t máu, d ch phía d i -> h ng
Tê ngoài màng c ng (chi d i) u
ch t: è ép thi u máu nuôi d ng
Gây mê TM-NKQ(VT r ng vùng nguy hi m)

(HHNT/Ép tim LN - BB - CM - C - V.Chuy n)

Lóc toàn b
(Ng t, Shock, Ch y máu ti p di n, N.trùng)
Ch ng Shock
Chuy n tuy n

<2h: ngâm n c mu i sinh lý

>2h: b c g c t, g c khô, cho túi nilon, p á
-> tránh "b ng l nh"

YhocData.com
 , chú ý KO r a VT
n, ko y u x ng vào trong

Tác d ng: Gi m au, c m máu, BV t.th ng th phát, NK

N
do nguyên nhân T BÊN NGOÀI
ng ép, b ng nút, b ng chèn
1. D p nát trên ng i bó m ch Sâu - r ng - ch y nhi u máu
2. Chi th d p n t g n lìa
Nhi u mô D p nát - Ngõ ngách - D v t
3. 3c (các bp khác th t b i)
GARO (do P âm trong ng VT hút)
Nhi u m nh - M t n
30p n i 1 l n, N i 3-4 l n PP
Di l ch l n
T/ch t gãy
TD: gi m au, gi m n , gi m CM -> ch ng Shock do t
+ MM TK
do ng n ng c a tác nhân
m (l nh), n i qu n áo- n i thoáng (nóng)
VT xuyên: l vào + l ra
Phong b g c chi Novo 0,25%
VT ch t
Thu c n u ko có CC Gi m au
do bom bi, m nh phá nh có v n t c l n
nh - v n chuy n t t c
bi t Sóng n : PM d p nát l n, d CEK
do mìn
ng trà ng nóng, s a (n u ko CC ) ng gãy ph c t p
ng bó - c m máu t máu
CH a khí
không do HK (TNGT, TNL , SH..)
Lau hút m rãi
m (tr c 6h) - g ô nhi m
M - LI U CAO - PH R NG Mu n (6-12h) - g ti m tàng
* U ng, ko u ng c m i IV NK: viêm t y - m
* KO tiêm b p khi SHOCK (RL vi tu n hoàn)
gi i phóng t khi thoát shock PL VT rách da , g n - s ch, th ng t n PM ít
(phòng UV th t i c p) VT rách da , g n s ch

. Do HK
3a: x ng còn c che
. Rách da > 10cm
. PM d p nát ô nhi m l n 3b: l x ng, ph i chuy n v t che
1. C t l c - R ch r ng
2. L y b (d v t, m nh x ng r i nh ) 3c: t,th ng MM-TK c n s a ch a
3. Ch nh x ng
4. T i r a làm s ch - D n l u t t
(Sâu - R ng chi)
5. Che ph x ng - h #
trong ra do Ch n th ng Gián it p

PT S M khi ã thoát SHOCK

Tình tr ng NK
2 thì: B N, S CH
Tình tr ng x ng gãy
TT càng PH C T P, can thi p càng T I THI U pc u u tr

viêm n
m? SHOCK? T.tri n
Quá trình li n s o tiêu h y ào th i t/c ho i t
nh toàn thân Toàn thân nhanh: T s m - úng KT (g 1-2) tái t o
Tu i, PN có thai
nc 1. Bi n ch ng toàn thân và t i ch
? 2. T n th ng ph c t p
i ch 3. C p c u u tr khó h n
n th ng k t h p? Quá trình can
Kh n ng PTV và c s kéo dài h n Gãy KÍN vì

1. Th tr ng t t + S m khi VT l n
2. 1, 2
KX trong khi v t th ng n mu n
3. PTV có k.nghi m
t th ng
ng TC
1. Mu n
2. N ng: 3
3. Nhi m khu n
T
nh x ng ch c
ch m sóc VT, CC hàng lo t t t ch tác nhân
ch t o, r t th ng ngang m c ng gãy
N
: Tr.ch ng gãy x ng (l o x o x ng-C BT-bi n d ng-XQ)
* T n th ng MM-TK, CEK
* KG, teo c , c ng kh p * M t máu
* NK chân inh * au
* Can l ch, d gãy l i * Nhi m c t t ch c ho i t
Shock CT do

* 2-3th r i chuy n bó b t ng n Suy th n c p

* T p i: t nén ép 2 u-> can t t h n
c m ch m (th ng t c m ch Ph i)

n ch nh v VT GP, c nh (xoang TM b rách)

* u ng t y bít = C C MÁU ÔNG + c nát ->t ng P
Gi m phù n , giãn c
* P t ch c ph n m m b th ng t ng
Kéo
b1. KLT 4-6 tu n
LT trong shock hình thành a.béo t
b2. Bó b t / k t x ng thì 2
do l u hành trong máu
* 1/8-1/6m c th
* Gi m: béo b u, t n th ng CSTS Chèn ép khoang
phòng co th t m ch n th ng th phát MM-TK-c
Bó b t c a s Viêm x ng t y x ng c p tính
RL dinh d ng ki u Volkmann ho c Sudeck
Bi n pháp x lý CHUNG
Suy mòn
CHÚ Ý: nh nhàng , ko gây thêm CT , ko phá hàng rào BV
i nhi m ph i - ti t in u
Khung ngo i vi / KLT / B t c a s BC Toàn thân
Suy a t ng
(li u cao, PR tr c-trong-sau PT) Nhi m khu n huy t

ít ho i t d v t -> ko c n PT, v n c nh x ng THÔNG Loét mt

ã NK . Ho i t , H.thành x ng ch t
(P âm t t nh t) 2 hi n -> CLX, KG, m t n
d v t, m nh x ng r i ng
Ch ng
= HTM 0.9% + Betadin Ko VXTX
NK
THÔNG n
VXTX/ gãy ch a li n
khi NK ã n nh lý gãy 3g VXTX/ gãy ang li n
TC
VXTX/ gãy ã li n
li u cao - toàn thân - ph i h p
gi a các u x ng ko
Ch m LX
t (x ng ch t ho c m t n)
trên khung Brauun Kh p gi
5-7d do ko ch c ch n, ko liên t c

Can l ch - can xù - khuy t h ng ph n m m

Li n x ng (l u thông máu)
Ch ng NK (l u thông máu) Teo c c ng kh p
n ch teo c c ng kh p

m, ngay sau c nh v ng ch c Tóm l i

* Lên gân, g ng c
* G p du i nh nhàng kh p ko C KO T NÉN
Ko t p t nén s m 3-4 tu n u
(h.ch L.thông máu, can xù, can s n) ch
ng
ng t trên n ng t p d m chân
Th i gian t ng d n, s c t t ng d n
Khi t toàn b c th ko au: chuy n g.

2 n ng -> 1 n ng

Chú ý: p không gây AU m i có tác d ng

YhocData.com
 ch máu ngo i vi: M, TM nách tr i, M, TM ùi tr xu ng
Là V T TH NG m ch máu chính chi trên, d i

Có giá tr

iý

Shock m t máu
Toàn thân

Chú ý khám phát hi n T n th ng TK, x ng, kh p

SA Doppler & Doppler xung liên t c

Ch p ng m ch

VTPM r ng
VT có shock
VT x ng có è ép m ch
Chèn ép m ch do Kh i máu t , b là CEK

càng s m càng t t khi có C

Tr ng m :

phía ngo i vi và TT tr c khi vào vùng t n th ng

t th ng Kh ng ch M ch
ch máu A ,
Ngo i vi
Kháng ông

KS m nh phòng NK

è trên n n c ng

c u

Garo
ng m ch

YhocData.com
Gõ: vùng c c a tim, trung th t l ch sang bên lành
Nghe: Rít qua t n th ng

+- Shock

ng khi n m ng a

t th ng thành ng c tr c tim

bóp ng t tim

YhocData.com
 t th ng: t rách (da, niêm, cân, c + các t ch c khác trong sâu)
, càng s m càng t t Th u b ng: Rách phúc m c thành
i s c tích c c (tr c, trong, sau) Shock do CM trong
K c n (trang b , thu c, k gây mê HS, PTV)
Viêm PM
. Gây mê t t (Mê NKQ)
. ng m r ng .TG trên d i R n)
CTBK
. Ki m tra k
. a ch n PP thích h p Ph n m m thành b ng
CT-VT b ng VT b ng
Sau m nên BN b t ng Th u b ng
u có c VTTN -> u tiên XT VTTN tr c

Ch c dò OB

Khô (Solomon): Hút c khi có 200-500ml

t (Frink)

1. a vào 500ml (HTM 0,9%, HTN 5%) hòa loãng

2. L y ra 1ml ly tâm -> soi
Thái :M CC Càng s m càng t t 3. KQ: >100.000HC/ml, 500BC/ml
Khâu c m máu, nhét g c
Th t M gan chung Ch c r a OB

theo c u trúc phân vùng GP

t Gan PP Root
t k , ko theo GP
1. Dùi 1 l d i r n = Trocar. t Catheter 3 ch c, cho
Nh : DL ch vào, ra
n: C t Túi m t 2. KQ: . s m, máu c c
. h ng: l y 1ml ly tâm
I, II: b o t n, c t bán ph n
n: c t Lách

DL HCMN
Khâu
y VT TB trí n th ng NN, TIME ãx trí, TIME
t uôi; thân+ uôi; tá t y

Khâu + DL Kehr t th ng vùng b ng

Khâu + Gi m áp 3 ng Lòi / th y ng
Qua VT th y Tp trong OB
Khâu + Tri t tiêu môn v + DL gi m áp ch b t th ng

Khâu + C t hang v , dây X Tá tràng VT xa b ng

* DL tá tràng, ng m t, m thông h ng tràng
HC VPM
t tá t y + LS
HC Ch y máu trong
* khâu th t t i ch Khó
* d ch tiêu hóa
* th t 2 u
Ch c OB * máu không ông
CLS
khâu ch Soi OB, SA, CLVT
nh , thành b c máu t : máu
th t, l y máu t VT ph n m m thành b ng
CT phía sau CS, th n
t l c khâu kín Máu t sau PM Ch c OB không th y máu
mu n-> c t dày SA: kh i máu t sau PM
#
khâu, c t n+n i Ng c th p
Ti u tràng
VT xa b ng t s ng
a ra làm
Vùng ch u
khâu, HMNT
i
ra làm tràng Shock
Ch y máu
th phát /OB
OB: óng ngo i vi,
sót t n th ng
VPM
* ra ngoài làm kép có c a Tr c m c v t khâu
* qua HM ra ngoài ngoài PM tràng
Toác thành b ng
c n i: c t Abscess t n d
Khâu ph c h i RÒ kéo dài
c treo
Suy ki t
Th n - BQ - Ni u o Mu n
TR do dính

YhocData.com
 1.
2.

3.

4.

5.

1.

2.
3.

4.
n mu n

5.
ph c t p

6.
7.

1. p nát m t PM r ng
ng kh p, MM, TK

2.
3.
4.
o t n 2-3d KQ kém e d a NTN
5.

6.

1.
(tùy PM gi l i)
2.
3.
(V trí chi th - v t th ng)

4.
. Tùy ph n m m gi l i
. Th p h n ng x gi a 2 v t

YhocData.com