Professional Documents
Culture Documents
فصل 3
فصل 3
- 3مقدمه
در کار تحقیقاتی حاضر ،یک رویکرد شبیهسازی ترکیبی مونت کارلو و دینامی ک مولک ولی ب رای ارزی ابی
عملکرد جذب CO2و CH4و در HKUST-1و ( MIL-68 (Inتوسط نرمافزار متریال استودیو 3D1
اتخاذ شده است .شبیهسازی ترکیبی مونت کارلو ودینامیک مولکولی2روشی برای پیشبی نی ن ه تنه ا ظ رفیت
جذب گاز در مواد با شبیهسازی مونت کارلو بزرگ متعارف ،بلک ه همچ نین بررس ی دینامی ک ج ذب فرآین د
1
Studio Materials3D
2
GCMC , MD
جذب با شبیهسازی دینامیک مولکولی است .این روش ابتدا ب ا شبیهس ازی ترکی بی م ونت ک ارلو و دینامی ک
مولکولی برای محاس به ع ددی مق دار گ از جذبش ده انج ام میش ود و شبیهس ازی دینامی ک مولک ولی ب رای
مطالعه جذب ،مکانیس م گازه ای جذبش ده مانن د خ واص انتش ار گازه ا در چ ارچوب ه ای آلی فل زی اج را
میشود .در مطالعه حاض ر ،ی ک شبیهس ازی ترکی بی GCMCو دینامی ک مولک ولی امک ان ی ک رویک رد
دقیقتر و عملیتر را برای دستیابی به اهداف تحقیق فراهم میکند .یک ابزار مدل سازی و شبیه سازی جامع
برای مهندسی مواد و علوم است .این به محققان اجازه می دهد ت ا خ واص م واد را در س طح میکروس کوپی
بهتر درک کنند .شبیهسازی ترکیبی مونت کارلو و دینامیک مولکولی برای پیشبینی ظرفیت CO2و CH4و
تحت ج ذب نوس ان فش ار ،و شبیهس ازی دینامی ک مولک ولی ب رای مش اهده خ واص س اختاری و دین امیکی
مولکولهای CO2و CH4در چارچوب های آلی فلزی استفاده میشود.
روش های شبیه سازی -3-1
اطالعات زیربنایی مورد نیاز در شبیهسازی ساختار فلزی-آلی ها (و مولکولهای مهمان در داخل منافذ آنها)
برهمکنشهای مولکولی درگیر در سیستم م ورد نظ ر اس ت ک ه ب ه ط ور ذاتی ق ابلیت اطمین ان و دقت نت ایج
شبیهسازی را تعیین میکند .رویکردهای نظری برای تعیین کمیت برهمکنشهای مولکولی ب ه ط ور کلی ب ه
دو دسته تقسیم میشوند :یکی مبتنی بر فیزیک نیوتنی کالسیک و دیگ ری مبت نی ب ر مکانی ک کوانت ومی 3می
باشد.
رویکرد کالس یک ب اعث ایج اد مکانی ک مولک ولی می ش ود ک ه پای ه و اس اس ش بیه س ازی ه ای مولک ولی
(کالسیک) را فراهم می کند که به روش های میدان نیرو نیز معروف است .فرض اساسی در اینجا این است
که اتم ها به اندازه کافی بزرگ هستند که بتوان آنها را به عن وان اجس ام کالس یک در نظ ر گ رفت .یع نی ب ه
صورت کره هایی که با پیوندهایی که به عنوان فنر در نظر گرفته می شوند به هم متصل می شوند .الکترون
ها را نمی توان به صورت کالسیک مدل کرد و بنابراین نادیده گرفته می شوند .یک شکل کلی ب رای ان رژی
کل یک مولکول در یک میدان نیروی افزایشی شامل شرایط پیون دی (درون مولک ولی) و غ یر پیون دی (بین
مولکولی) است ،که در آن عبارت پیوندی شامل کشش پیوند ،خمش پیوند ،و ب رهمکنش ه ای پیچش ی اس ت.
اصطالح غیر پیوندی دارای فعل و انفعاالت واندروالسی و الکترواستاتیکی است.
رویکرد مکانیک کوانتومی به صراحت الکترونها را در نظ ر میگ یرد ،اگرچ ه رفت ار الکترونه ا در ی ک
مولکول میتواند بر اساس نظریه اوربیتال مولکولی از ابتدا یا نظری ه ت ابعی چگ الی 4باش د .ه ر دو س طح
نظریه ،پیکربندی الکترونیکی حالت پایه مولکول را با یافتن راه حل هایی برای معادله شرودینگر به دس ت
می دهند .تفاوت اصلی بین این دو شاخه در این است که تابعی چگالی ی ک ت ابع م وج معم ولی را محاس به نمی
کند (که روش ابتکاری انجام می دهد)
3
QM
4
DFT
انرژی کل را به عنوان تابعی از توزیع الکترون بیان می کند که به نوبه خود یک تابع وابسته فض ایی ب رای
چگالی الکترون است .از آنجایی که الکترونها ب ه ط ور ص ریح مدلس ازی میش وند ،روشه ای مکانی ک
کوانتومی از هر نوع امکان محاسبه (حداقل در تئوری) هر خاصیت مولک ولی م ورد عالق ه را میدهن د .ب ا
این حال ،این هزینه دارد :محاسبات مکانیک کوانتومی از نظر محاسباتی بسیار بیشتر از همتایان مبت نی ب ر
میدان نیرو هستند.
هدف این فصل ارائه یک مرور مختصر (واقعًا) از ابزارهای محاس باتی اس ت ک ه در این ک ار اس تفاده ش ده
است.
شبیه سازی مولکولی -3-1-1
-3-1-1-1مکانیک آماری
شبیهسازیهای مولکولی امکان مطالعه ویژگیهای سیستمهای چند جسمی را ب ا کم ک مکانی ک آم اری (ی ا
ترمودینامی ک آم اری) ف راهم میکن د ک ه س اختاری ف یزیکی ب رای ارتب اط خ واص میکروس کوپی و
برهمکنشهای موجودات منفرد (یعنی اتمها ،مولکولها و غیره در موجودیتها) ف راهم میکن د .سیس تم) ب ه
خواص ماکروسکوپی سیستم ها .برای مثال ،یک شبیهس ازی دینامی ک مولک ولی موقعیته ا و س رعتهای
آنی را به دست میدهد.
ذرات تشکیل دهنده این کاربرد مکانیک آماری است که امکان استخراج قاب ل مش اهدههای ماکروس کوپی را
فراهم میکند ،که معموًال به آن عالقهمندیم ،از توزیعهای میکروسکوپی و حرکات ذرات در سیستم.
در زبان مکانیک آماری ،کمیتهای ترمودینامیکی ماکروس کوپی (مانن د دم ا ،فش ار و ان رژی داخلی) ی ک
سیستم متشکل از ذرات بسیار بر اساس توزیعهای احتمالی تفسیر میشوند .توزیع بولتزمن یکی از مهمترین
قوانین توزیع (یا معیارهای احتمال) است که به توزیع حاالت یک سیستم مربوط می شود .ب ه عن وان مث ال،
در سیستمی که می تواند انرژی ،اما نه ذرات یا حجم را با محیط خود مبادله کند (یعنی مجموع ه متع ارف (
،))NVTتوزیع بولتزمن این احتمال را می دهد ک ه سیس تم در ح الت خاص ی پی دا ش ود ک ه دارای ان رژی
Uاست.
=) P ( i
exp
( −U i
K B .T ) =
exp
( −U i
KB . T ) معادله ()1-3
( )
−U Q
∑ exp K . Ti
j B
جایی که KBثابت بولتزمن است T ،دما است ،و مجم وع در مخ رج در تم ام ح الت ه ا انج ام می ش ود .در
آخرین بخش معادله()1-3تابع پارتیشن (متعارف) Qتعریف شده است و آگاهی از آن به فرد اجازه می ده د
تا متغیرهای ترمودینامیکی مانن د ان رژی داخلی ،ان رژی آزاد و آن تروپی را اس تخراج کن د توزی ع بول تزمن
انرژی niهستند .که ازراه های ممکن مختلف سیستم می تواند به حالت iبرسد.
ریز حالت یک پیکربندی میکروسکوپی خاص (یا یک عکس فوری در طول شبیه سازی) از سیستم است که
حاوی اطالعات کاملی در مورد موقعیت و لحظه لحظ ه تم ام ذرات در سیس تم اس ت .در مقاب ل ،ی ک ح الت
ماکروسکوپی ،که به ویژگیهای ماکروسکوپی یک سیستم اشاره دارد ،با مجموعه خاصی از مح دودیتهای
ترمودینامیکی مش خص میش ود ک ه ب ه نوب ه خ ود ی ک مجموع ه آم اری خ اص را تعری ف میکن د .مفه وم
مجموعه های آماری ب رای ت دوین مکانی ک آم اری اهمیت اساس ی دارد .در تع ادل ترمودین امیکی ،مش اهده
پذیرهای ماکروسکوپی را می توان با میانگین های آماری مجموعه اندازه گیری کرد ،زیرا شامل تمام ح الت
های ممکن سیستم و احتماالت مربوط به تحقق آنها است .به منظور افزایش م یزان تم اس ب ا محی ط خ ارجی
سیستم ،مجموعه های مهمی عبارتند از:
-3-1-1-2قضیه ارگودیک
قضیه ارگودیک در اصل توسط بول تزمن ارائ ه ش د ،ت وجیهی ب رای توص یف سیس تمهای ماکروس کوپی ب ر
حسب مجموعههای آماری ارائه میکند اساسًا بیان میکند که در درازمدت مسیر ی ک سیس تم در فض ای ف از
روی سطحی با انرژی ثابت به طور مساوی از هر ناحیه از آن سطح عبور میکند .این اساس ًا ب ه این نتیج ه
می رسد که اگر سیس تم ارگودی ک باش د ،می انگین زم انی (رویک رد دینامی ک مولک ولی) براب ر ب ا می انگین
مجموعه (رویکرد مونت کارلو) اس ت .عالوه ب ر این ،ب رای مس یرهای ب ه ان دازه ک افی ط والنی (دینامی ک
مولکولی) ،خواص میانگین زمانی مستقل از شرایط اولی ه می ش وند .فرض ی ک ه این گ زاره ص ادق اس ت -
یعنی می انگین ه ای زم انی را می ت وان ب ا می انگین ه ای مجموع ه ای ج ایگزین ک رد و ب العکس -فرض یه
ارگودیک نامیده می شود .البته وجود دارد.بنابراین سیستم های چن د بدن ه ارگودی ک هس تند و ب ه س ادگی در
شبیه سازی های مولکولی فرض می شود حتی اگر یک سیستم به طور رسمی ارگودیک باش د ،رفت ار آن در
طول شبیه سازی کامپیوتری ممکن است شبیه به سیستم های غیر انرژی باشد .این بدان معنی است که سیستم
به درستی فضای فاز را کاوش نمی کند .بنابراین ،میانگینهای آماری محاسبهشده احتماًال وابستگی شدیدی به
شرایط اولیه نشان میدهند .به این پدیده شبه غیر انرژی گرایی می گویند .ظاهر ش به غ یر ان رژی می توان د
ناشی از (به عنوان مثال) موانع انرژی باال باشد که حجم های مختلف را در فضای ف از ج دا می کن د ،ک ه از
انتقال بین این حجم ها در طول شبیه سازی جلوگیری می کند یا منجر به این می شود که انتقال ه ا ب ه ن درت
اتف اق بیفت د ک ه ب رآورد دقی ق می انگین ه ای آم اری را نمی ت وان انج ام داد پس ب ه دس ت آم ده .اطمین ان از
ارگودیکی بودن شبیهسازی (یک سیستم ارگودیکی) از اهمیت باالیی برخوردار است.
شبیه سازی مونت کارلو -3-2
در یک شبیهسازی مونت کارلو از ن وع م تروپلیس ی ک زنج یره م ارکوف از پیکربن دیها/حالته ا س اخته
میشود و احتمال یافتن ه ر پیکربن دی خ اص در این زنج یره توس ط توزی ع بول تزمن داده میش ود .زنج یره
مارکوف دنب الهای از آزمایشه ا اس ت ک ه تالش میکنن د پیکربن دی جدی دی را از طری ق ان واع حرکته ای
تصادفی مانند ترجمه ،چرخش ،درج و حذف ایجاد کنند .حرکات طبق یک قاعده پذیرش مناسب پذیرفته یا رد
می شوند ،که می تواند از قوانین تعادل تفصیلی استخراج شود.
معادله )acc o n min 1 , exp U nU o(2−3
جایی که 1 kBTمعادله ( )2-3بیان می کند که احتمال پذیرش یا رد یک حرکت آزمایش ی ب ه تف اوت
انرژی بین حالت های جدید ( )nو قدیمی ( )oسیستم بستگی دارد .اگر پیکربندی جدید منجر به انرژی کمتر
شود ،یک ح رکت همیش ه ب دون قی د و ش رط پذیرفت ه می ش ود (پ ذیرش = .)٪100در غ یر این ص ورت،
احتمال پذیرش این حرکت کمتر از 1است .هر چه انرژی حالت جدید بیشتر باشد ،احتم ال پذیرفت ه ش دن آن
کمتر می شود.
یکی از جنبه های جذاب رویکرد مونت کارلو این است که یک روش تصادفی است که در آن تنه ا ان رژی
ها (به جای نیروها) در طول نمونه برداری پیکربندی ارزیابی می شوند .سیستم در یک شبیه س ازی م ونت
کارلو مجبور نیست (و معموًال هم چنین نمی کند) مسیر طبیعی را دنبال کند .پیکربندی جدیدی را می ت وان
با حرکات غیرفیزیکی (به عنوان مثال" ،پرش" از یک موقعیت به موقعیت دیگر) به گونه ای ایجاد کرد که
موانع انرژی به هر معنا نادیده گرفته شوند ،بنابراین به طور قابل توجهی بازده ش بیه س ازی در رس یدن ب ه
تعادل ترمودینامیکی بهبود می یابد.
شبیهسازیهای مونت کارلو بهویژه برای مطالعه خواص ترمودینامیکی جذب گازها و مخلوطه ای آنه ا در
ساختار فلزی-آلی sمناس ب هس تند .ب رای مث ال ،ایزوترمه ای ج ذب معم وًال ب ا اس تفاده از شبیهس ازیهای
ترکی بی دینامی ک مولک ولی -م ونت ک ارلو محاس به میش وند .در روش شبیهس ازیهای ترکی بی دینامی ک
مولکولی /مونت کارلو ،پتانسیل شیمیایی ،حجم و دما ثابت نگه داشته می شود در ح الی ک ه تع داد مولک ول
های گاز در فاز جذب شده در نوسان است به طوری که پتانسیل های شیمیایی فاز جذب ش ده و مخ زن گ از
حجیم برابر است .ورودی یک شبیهسازی شبیهسازیهای ترکیبی دینامیک مولکولی /مونت کارلو شامل دما
و پتانسیل ش یمیایی مولکوله ای گ از در مخ زن اس ت و خ روجی شبیهس ازی می انگین تع داد مولکوله ای
جذبشده است .این شبیه به یک جذب است
آزمایشی که در آن دما و فش ار حجمی گ از مش خص ش ده و م یزان ج ذب مربوط ه ان دازه گ یری می ش ود.
پتانسیل شیمیایی (همانطور که در شبیهسازیهای ترکیبی دینامیک مولکولی -مونت کارلو استفاده میش ود)
را میتوان با فشار فاز گاز (همانطور که در آزمایشها مشخص شد) با یک معادله حالت مرتبط کرد.
5
شبیه سازی دینامیک مولکولی -3-3
شبیهسازی دینامیک مولکولی (دینامیک مولکولی) یک تکنیک محاس باتی قطعی اس ت ک ه ب ه ط ور معم ول
برای مطالع ه ،ب ه عن وان مث ال ،انتش ار مولکوله ای مهم ان در س اختار فل زی-آلی اس تفاده میش ود ی ک
شبیهس ازی دینامی ک مولک ولی مس یر ط بیعی ح رکت مولک ولی را ب رای نم ونهبرداری از پیکربن دیهای
متوالی ،به دنبال مکانیک کالسیک نیوتنی تقلید میکند .در یک دمای معین ،سرعت های اولیه اتم ها در یک
سیستم بر اساس توزیع ماکسول-بولتزمن اختصاص داده می شود .نیروی اعمال شده بر هر یک از اتم ه ا ب ا
گرادیان منفی تابع انرژی پتانسیل نسبت به موقعیت اتم به دست می آید .هنگامی که این نیروها شناخته شدند،
معادالت حرکت نیوتنی به صورت عددی با یک گام زمانی حل میش وند و م وقعیت و س رعت اتمه ا بهروز
میشوند.
شبیه سازی دینامیک مولکولی را می توان در گروه های مختلف ،مش ابه رویک رد دینامی ک مولک ولی انج ام
داد .به منظور استفاده از یک مجموعه هم دما مانند مجموعه متعارف ( )NVTیا گروه همدما-ایزوباری ک (
در تمامی شبیهسازیهای ترکیبی دینامیک مولکولی -مونت کارلو و دینامیک مولک ولی ،پارامتره ای ورودی
شامل بار جزئی اتمی و میدان نیرو از اهمیت باالیی برخوردار هستند که باید قبل از شبیهسازی تع یین و تخص یص داده
شوند.
در برخی از مطالعات محاسباتی اولیه برای ج ذب CO2و CH4در چ ارچوب ه ای آلی فل زی ،ممکن اس ت در ب رخی
موارد از تعامالت درون مولکولی غفلت شود .با این ح ال ،ب ا توس عه روش محاس باتی ،پتانس یل پیون دهای ش یمیایی در
چارچوب های آلی فلزی قابل توجه شده است و ممکن است به دقت محاسباتی کم ک کن د .بن ابراین ،اختص اص باره ای
اتمی برای محاسبه دقیق پتانسیل های الکترواستاتیک در چارچوب های آلی فلزی ضروری اس ت .و ب ا توج ه ب ه مم ان
چهار قطبی CO2و ،CH4تعیین بارهای اتمی اتم های Oو Cبرای محاسبه برهمکنش های الکترواستاتیکی مهم است.
لطفا توجه داشته باشید که این موارد هرگز به صورت تجربی یا مکانیکی کوانتومی مشاهده نشده است .
به طور کلی ،چند تقریب وجود دارد که می تواند این هزینه ها را مشخص کند .گسترده ترین روش پذیرفته شده پتانس یل
الکترواستاتیک ( )ESPاست که رویکرد مبتنی بر کوانتومی بر اساس DFTاس ت .ب ا این ح ال ،این تکنی ک اغلب ب ر
5
Molecular Dynamic Simulation
روی مدل های غیر دوره ای اعمال می شود .روش تحلیل جمعیت مولیکن 6که یکی دیگ ر از روشه ای محاس به مبت نی
بر DFTاست ،معموًال هزینهها را بیش از حد برآورد میکند .اخیرًا ،یک روش تعادل بار مولکولی ،تکنیک تعادل ب ار
مولکولی ( )Qeqمعموًال برای سیستمهای مولکولی انجام میشود .مطالعات زیادی برای به دست آوردن بارهای اتمی در
انجام شده است زیرا هندسه و الکترونگاتیوهای اتم های مختلف را در نظر می گیرد که برای مدل ه ای چ ارچوب ه ای
آلی فلزی با مرز تناوبی دقیق تر است.
به غ یر از ب ار ج زئی اتمی ،می دان ن یرو یکی دیگ ر از پارامتره ای حی اتی ب رای شبیهس ازیهای مولک ولی اس ت .در
شبیهسازیهای محاسباتی اخیر ،توصیف تمام برهمکنشهای مرتبط بین اتمها در سیستمها ضروری است ,میدان ن یرو (
)FFبه عنوان مجموعهای از انرژیهای بالقوه شناخته میشود که پیون د (ظ رفیت) و تع امالت غیرپیون دی را توص یف
میکنن د .اص طالح ظ رفیت ش امل فع ل و انفع االت درون مولک ولی (مانن د پیون د ،زاوی ه ،پیچش و وارونگی) اس ت .و
اصطالح غیر پیوندی به طور کلی شامل لنارد ج ونز ( )LJو پتانس یل ه ای الکترواس تاتیک دورب رد (ب رهم کنش ه ای
کلمبی) است .تا به امروز ،تعدادی میدان نیرو برای شبیهسازیهای مولکولی از جمله میدان نیروی جهانی ،7پتانس یلهای
مولکولی بهینه فاز متراکم برای مطالعات شبیهسازی اتمی 8و سایر میدانهای نیروی خاص در میان آنها،
UFFگسترده
متریالاستودیو UFFبه شدت توسط محققان
ترین میدان نیروی مورد استفاده برای شبیه سازی های مولکولی است ،زیرا
3Dآزمایش شده است و نتایج با کارهای منتشر شده مطابقت دارد UFF .یک میدان نیروی کامال مورب و هارمونیک اس ت.
معادله 3-بیان می شود:
3 در ،UFFانرژی پتانسیل Eبه صورت مجموع برهمکنش های ظرفیتی و غیرپیوندی در
E= ER + Eθ + Eɸ + Eω + Evdw + ECoulombic معادله( ) 3-3
در جایی که کشش پیوند ( )ERبا یک عبارت هارمونیک ،خمش زاوی ه ( )Eθب ا انبس اط کس ینوس فوری ه س ه ت رمی ،و
پیچش ( )ɸEو وارونگی ( )ωEبا شرایط انبساط کسینوس-فوریه توصیف می شود ،واندروالس ( ) )wdvEفعل و انفع االت
توسط لنارد جونز توصیف شده است.
6
Mulliken
7
DREIDING، UFF
8
COMPASS
برهمکنش های پتانسیل و الکترواستاتیک ( )ECoulombicتوسط تک قطبی های اتمی و یک اصطالح کولم بی غرب ال ش ده
(وابسته به فاصله) توصیف می شوند UFF ..برای مطالعه حاضر بعنوان معیار پذیرفته ش ده اس ت زی را UFFس ازش
خوبی در شبیهسازی مولکولی در رابطه با اثربخشی و دقت محاسباتی ارائه میکند .عالوه ب ر این UFF ،در ارتب اط ب ا
روش qEQتوسعه یافته است ،بنابراین میدان نیروی جهانی معموًال با روش تعادل بار QEqهم خوانی خوبی دارد.
9
اثر کلی -3-2
اثر کلی مجموعه ای از تمام سیستم های ممکن است که حالت های میکروسکوپی متفاوتی دارند اما حالت ماکروس کوپی
یا ترمودینامیکی یکسانی دارند .به عبارت دیگر ،یک مجموعه مجموعه ای از نقاط در فضای فاز است که ش رایط ی ک
حالت ترمودینامیکی خاص را برآورده می کند .محدودیت های مختلف محی ط ماکروس کوپی منج ر ب ه ان واع مختلفی از
مجموعه ها با ویژگی های آم اری خ اص می ش ود .چه ار گ روه اغلب در شبیهس ازیهای مولک ولی اس تفاده میش وند:
مجموعه بزرگ متعارف ( ،)µ-V-Tکه دارای پتانسیل شیمیایی ثابت ( ،)µحجم ( )Vو دما ( )Tاست .مجموعه میک رو
متعارف ( ،)NVEکه دارای تعداد ثابت اتم ( ،)Nحجم ( )Vو انرژی ( )Eاست؛ مجموعه متعارف ( ،)NVTک ه دارای
تعداد اتم ( ،)Nحجم ( )Vو دما ( )T؛ مجموعه ایزوترمال-ایزوباری ک ( ،)NPTک ه دارای تع داد ث ابت اتم ( ،)Nفش ار
ثابت ( )Pو دما ( )Tاست .عالوه بر این ،یک تکنیک حمام حرارتی عددی برای افزودن یا حذف گرم ا در ط ول زم ان
در مجموعههای NVTیا NPTاتخاذ خواهد شد .ترموستات برندسن 10و ترموستات هوور ای نوس ه 11دو تکنی ک رایج
مورد استفاده برای شبیه سازی مولکولی هستند.
12
شرایط مرزی دوره ای و فاصله قطع -3-3
اصطالح شرط مرزی دوره ای به شبیه سازی سازه های متشکل از شبکه های تناوبی از نقوش یکسان اش اره دارد .این
بسیار مهم است زیرا به اتمها یا مولکولها در جعبه شبیهسازی اج ازه میده د در ح الی ک ه هن وز هم ان می دان ان رژی
پتانسیل را تجربه میکنند ،یک مسیر پیوسته را حفظ کنند .به عنوان مثال ،همانطور ک ه در ش کل 1-3نش ان داده ش ده
است ،مربع مرکزی (زرد) منطقه شبیه سازی شده است و مربع های اطراف جعبه های شبیه س ازی تص ورات مج ازی
هستند .ذره (خاکستری) در مربع مرکزی که به سمت بیرون حرکت می کند منعکس می شود و از آن خارج می شود
9
Ensemble
10
Berendsen
11
Nos-Hoovere
12
Periodic boundary condition and cut-off distance
جعبه های شبیه سازی مجازی مجاور برای تضمین نیرو یا انرژی پتانسیل را می توان بر روی ذره اختصاص داد.
همه شرایط مرزی دوره ای یک معیار قطع را برای ایجاد تعادل بین دقت و کارایی محاسبات نشان می ده د .ب ه عن وان
مثال ،هنگامی که فاصله دو اتم فرات ر از ی ک مح دوده مش خص اس ت ،ب رهمکنش بین آنه ا را می ت وان نادی ده گ رفت.
اساسا ،حداقل قرارداد تصویر توصیه می کند که حداکثر فاصله برای این برش بیش از نیمی از ابعاد سلول نباشد .
13
اصل شبیه سازی بزرگ کانونیکال مونت کارلو -3-4
با میدان نیرو به خوبی تعریف شده برای محاسبه برهمکنشها ،شبیهسازی م ونت ک ارلو ،یکی از رایجت رین روشه ای
پیشبینی جذب گاز در مواد متخلخل ،برای بررسی جذب CO2و CH4در چارچوب های آلی فلزی اتخاذ شده است .در
این روش ،دمای ( ،)Tحجم ( )Vو پتانسیلهای شیمیایی( ) μثابت نگه داشته میشوند و به ذرات ی ا مولکوله ا اج ازه
داده میشود تا قبل از اینکه سیستم به فاز تعادل (فشار یا دما) برسد ،حرک ات آزمایش ی (مثًال جاگ ذاری و ح ذف) داش ته
باشند ، .این حرکات برابر است.
احتم ال دگرگ ونی ی ا چ رخش تص ادفی ذرات ی ا مولکوله ای موج ود ،س پس مق دار ج ذب Nذرات ی ا مولکوله ا ب ا
رویکردی آماری پس از مرحله تعادل محاسبه میشود .در بیشتر موارد ،متروپلیس 14رایجت رین تکنی ک م ورد اس تفاده
در شبیهسازی GCMCبرای جذب CO2و CH4در چارچوب های آلی فلزی است .ایزوترم ج ذب ک ه مهم ت رین اطالع ات
13
GCMC
14
Metropolis
ترمودینامیکی است را می توان از شبیه سازی GCMCبه دست آورد .چنین ایزوترم جذب می توان د مقایس ه ای ب رای
نتایج تجربی فراهم کند.
در حال حاضر ،شبیهسازی GCMCیک تکنیک محاس باتی عملی و معق ول ب رای بررس ی ویژگیه ای ج ذب CO2و
CH4یا مخلوطهای تک جزء در چارچوب های آلی فلزی است.
15
اصل شبیه سازی دینامیک مولکولی -3-5
ت ا ب ه ام روز ،مطالع ات ب ر روی خ واص انتش ار مولک ول ه ای مهم ان در چ ارچوب ه ای آلی فل زی در مقایس ه ب ا
دستاوردهای جذب بسیار محدود است .در بین روشهای مختلف شبیهسازی ،شبیهسازی که بر اساس ق انون دوم ح رکت
نیوتن است ،برای بررسی خواص ساختاری و دینامیکی مولکولهای ج اذب در چارچوبه ای فل زی-آلی ری ز متخلخ ل
امکانپذیر و موثر است.
شبیه سازی دینامیک مولکولی حل معادالت حرکت یا قانون دوم نیوتن است .پس از تعیین نیرو بر روی ه ر اتم ،ش تاب
هر اتم در سیستم قابل محاسبه است .و سپس ،ادغام معادالت حرکت می تواند مسیری از موقعیت های اتم ،سرعت ه ا و
سایر اطالعات را با زمان ایجاد کند( معادله ()) 4-3
)∂ u(r 1 , r 2 , r 3 , … .. ,r n
=̈m r معادله )=F i(4−3
∂r i
جایی که 𝑭𝑖 نیروی وارد بر اتم i، 𝑖mجرم اتم ،iو Uانرژی پتانسیل سیستم است.
بنابراین ،با توجه به مختصات و سرعت های اولیه و سایر اطالعات دینامیکی در زمان ،tمختصات و سرعت ه ای ب ه
روز شده در یک زمان 𝑡 𝛥𝑡 +قابل محاسبه و تعیین است .از این نظر ،الگوریتم ورلت از موقعیت 𝒓iو نیروی 𝑭𝒊 در
زمان 𝑡 و موقعیت از زمان 𝑡 𝛥𝑡 −برای محاسبه موقعیت جدید 𝒓𝒊 در زمان 𝑡 ( 𝛥𝑡+سرعت) استفاده می کن د) .ب ه
معادله ( )3-5و ( )3-6مراجعه کنید:
Fi ( Δt ) 2
r i ( t+ Δt )=−r i ( t−Δt ) +2 r i ( t ) + ¿ معادله )Δt +O((Δt ) ¿ ¿ 3)(5−3
mi
15
MD
)∂ r r i (t + Δt )−r i (t− Δt
=)V i (t = ¿+O
∂t 2 Δt
توجه داشته باشید که مرحله زمانی 𝑡𝛥 به روش یکپارچه سازی و همچنین خود سیستم بستگی دارد.
به طور خالصه ،شبیهسازی دینامیک مولکولی یک مسیر پیوسته است که جابجایی همه مولکوله ا و اتمه ا را توص یف
میکند .اصل دینامیک مولکولی ساده است ،در هر مرحله شبیه سازی دینامیک مولکولی ،موقعیت اولی ه rو س رعت v
ذره تعریف می شود و سپس تمام معادالت حرکت مولکول ها پس از محاسبه میدان نیرو Fب ه ص ورت ع ددی ح ل می
شود .در نتیجه ،موقعیت و سرعت برای ایجاد یک نمای پویا از تکامل سیستم به روز می شوند .همانطور که در شکل (
)3-2نشان داده شده است.
اخیرًا ،شبیهسازی دینامیک مولکولی به طور گسترده برای کاوش و تعیین ویژگیهای انتشار و دینامیکی از جمل ه خ ود
نفوذپذیری ،انتشار انتقال و انتشار تصحیح شده CO2و CH4در چارچوب های آلی فلزی به کار گرفته شده است .اکثر
مطالعات روی ماهیت انتشار مولکول ها با روش دینامی ک مولک ولی منف رد ی ا ی ک روش دینامی ک مولک ولی ترکی بی
تجربی انجام شده است.
تجزیه و تحلیل جابجایی میانگین مربع16تکنیکی است که در توصیف رفتار انتشار مولکول های جذب شده در سیستم حیاتی
است .همانطور که در شکل ( )3-3نشان داده شده است ،میانگین جابجایی ذرات را در شبیه سازی دینامیک مولک ولی تع یین
می کند .عالوه بر این ،ثابت خ ود انتش ار ( )Dsرا می ت وان ب ا اس تفاده از رابط ه انیش تین ب ه دس ت آورد ک ه ش یب
جابجایی میانگین مربع را در طول زمان می گیرد.
300
16
MSD
Pressure 0.1bar
250
)(Dsجابجایی میانگین مربع
200
150
100
50
0
0 100 200 300 400 500
) (Psزمان
17
تابع توزیع شعاعی -3-6-2
عالوه بر این ،شبیهسازی دینامیک مولکولی یک تص ویر مس تقیم ب رای بررس ی احتم ال بس تهبندی ی ا ت رتیب ذرات در
سیستم توسط آنالیز تابع توزیع شعاعی ارائه میکند .تابع توزیع شعاعی یک تابع همبس تگی جف تی اس ت ک ه توض یح می
دهد چگونه اتم ها یا ذرات در یک سیستم به طور ریشه ای در اطراف یکدیگر بس ته بن دی می ش وند.و می توان د راهی
موثر برای توصیف حاالت سیستم ارائه دهد.
17
Radial Distribution Function
خواص ساختار کلی سیستم های مولکولی بی نظم همانطور که در شکل ( )4-3نشان داده شده تابع توزیع شعاعی را می
توان با معادله زیر بیان کرد (معادل )5-3
جایی که (𝑟) 𝑔 تابع توزیع شعاعی است 𝑛 )𝑟( .میانگین تعداد اتم ها در پوسته ای با عرض 𝑟 dدر فاص له 𝑟 اس ت𝜌 ،
میانگین چگالی اتم است.
عالوه بر این ،نتایج تابع توزیع شعاعی میتواند مکمل خوبی با پراش اشعه ایکس یا نوترون باشد بن ابراین ،مک ان ه ای
اتصال مولکول های CO2و CH4را می توان با روش تابع توزیع ش عاعی پس از ش بیه س ازی دینامی ک مولک ولی ب ه
دست آورد.
عالوه بر این ،ارزیابی انرژی جذب ( )pEبین چ ارچوب ه ای آلی فل زی و CO2و CH4ب ه ص ورت تج ربی و ع ددی
بسیار دشوار است .با این حال ،ممکن است در شبیهسازی دینامیک مولکولی با محاسبه مق دار متوس ط فریمه ای تع ادلی
چ ارچوب ه ای آلی فل زی جذبش ده CO2و ،CH4یع نی 6ف ریم از ps 400ت ا ps 500نس بتًا پای دار ب ه دس ت آی د.
بنابراین ،انرژی جذب ( )pEرا می توان با معادله ( )7-3محاسبه کرد:
Ep=Etotal-EMOF-ECO2 -ECH4 معادله ()7-3
که Etotal ، EMOFو ECO2و ECH4به ترتیب انرژی س اختار آلی -فل زی و مولک ول ه ای CO2و CH4اس تخراج ش ده
هستند ،همان طور که در شکل( )5-3نشان داده شده است .متریال اس تودیو D3پس از ح ذف تم ام CO2و CH4ج ذب
شده در ساختار ،میتوان به انرژی پتانسیل ساختار آلی -فلزی در مرحله تع ادل دس ت ی افت .همچ نین میت وان محاس به
انرژی پتانسیل مولکولهای CO2و CH4را با حذف ساختار آلی -فلزی در قاب انج ام داد ،بن ابراین ،ق درت ب رهمکنش
(انرژی جذب) را میتوان با معادله ( )5-3برای درک قدرت جذب بین CO2و CH4با س اختار آلی -فل زی تحت فش ار
خاص اندازهگیری کرد.
شکل -5-3تصویر فوری ساختار ساختار آلی -فلزی تعادل جذب شده CO2و :CH4س اختار آلی -فل زی ج ذب ش ده CO2و CH4
(باال) ،ساختار آلی -فلزی ایزوله (پایین سمت چپ) و مولکول های CO2و CH4جذب شده جدا شده (پایین سمت راست).
خالصه -3-7
به طور خالصه ،این بخش رویکردهای تحقیق اتی اص لی از جمل ه شبیهس ازیهای GCMCو دینامی ک مولک ولی را
برجسته میکند .قبل از شبیه سازی ،پارامترهای ورودی مانند بارهای جزئی اتمی و میدان نیرو مهم هستند که باید ب ه
طور مناسب تعری ف ش وند .ب ا توج ه ب ه برهمکنشه ای بین مولک ولی و درون مولک ولی ک ه بهط ور مناس ب توس ط
میدانهای نیرو توصیف میشوند ،شبیهسازی بزرگ مونت کارلو ( )GCMCاغلب برای پیشبینی ظرفیت جذب گ از
در یک جعبه شبیهسازی دورهای اجرا میش ود ک ه در آن دم ا ،Tحجم Vو پتانس یلهای ش یمیایی در آن وج ود دارد.
ثابت نگه داش ته می ش وند ،تنه ا تع داد مولک ول ه ای ج ذب ش ده Nمی توانن د ب ا ایج اد ،چ رخش ،ح ذف و همچ نین
ترجمه/جابجایی تصادفی در سیستم در نوسان باشند و سپس زمانی که سیس تم ب ه مرحل ه تع ادل رس ید می انگین مق دار
مولکول های جذب شده از نظر آماری محاسبه می شود .در حال حاضر ،شبیهسازی GCMCیک تکنیک محاس باتی
کاربردی و محبوب برای بررسی خواص ج ذب CO2و CH4ت ک ج زء ی ا مخلوطه ا در چ ارچوب ه ای آلی فل زی
است .عالوه بر این ،شبیهسازی دینامیک مولکولی ،بر اساس معادله حرکت نیوتن ،به طور فزاین دهای ب رای بررس ی
خواص جنبشی و انتقال ماده جاذب در مواد ریز متخلخل ،بهویژه در چارچوب های آلی فلزی محبوب میش ود .روش
تجزیه و تحلیل RDFو MSDبرای کشف مکان های اتصال CO2و CH4و خود انتشار آن در س اختار ه ای آلی -
فلزی به کار گرفته می شود .در نه ایت ،ق درت ان رژی بین CO2و CH4و چ ارچوب ه ای آلی فل زی ب رای آش کار
کردن رابطه مرتبط محاسبه میشود .به طور فزاینده ای برای بررسی خواص جنبش ی و انتق ال م واد ج اذب در م واد
ریز متخلخل ،به ویژه در MOFها محبوب می شود .روش تجزیه و تحلیل RDFو MSDبرای کش ف مک ان ه ای
اتصال CO2و CH4و خود انتشار آن در ساختار های آلی -فلزی به ک ار گرفت ه می ش ود .در نه ایت ،ق درت ان رژی
بین CO2و CH4و چارچوب های آلی فلزی برای آشکار کردن رابطه مرتبط محاس به میش ود .ب ه ط ور فزاین ده ای
برای بررسی خواص جنبشی و انتقال مواد جاذب در مواد ریز متخلخل ،به ویژه در ساختار ه ای آلی -فل زی محب وب
می شود .روش تجزیه و تحلیل RDFو MSDب رای کش ف مک ان ه ای اتص ال CO2و CH4و خ ود انتش ار آن در
ساختار های آلی -فلزی به کار گرفته می شود .در نهایت ،قدرت انرژی بین CO2و CH4و چارچوب های آلی فل زی
برای آشکار کردن رابطه مرتبط محاسبه میشود.