CTT TTL 7) Clic LCT] eT Konu bar ie PSU TES TT eee ed ti Des TT LCF eT Te Tre el aed Te PLETE es] D Gee ug EE NST ed(© Bu ktabin her hakki sakliir ve Sar Yayincii’a alti Kitaba ait moti vo sorular,rosim vo fotograflar kaynak gbstoilorok do olsa kullailamaz. Ktabin hazilanig yéntomi taklt edlemez. 5. Sinif MATEMATIK RAFTING AKILLI DEFTER ISBN 978-605-74237-7-1 Genel Koordinatér Bilal CESAR Genel Yayin Yénetmeni Muhammet Ali BASOGLU Yazarlar Zeki SAGATCI Dizgi- Grafik Sérf Yayinothk Dizgi Servisi Kapak Tasarim Povelta Sort Yayincilik Atisalani Caddesi No:98A/3 Esenler - iSTANBUL 0212 611 15 08 - 0212 508 05 10 Yayinet Sertifika No:85860 Baski - Cilt PRIZMA PRESS Hadimkéy, 75. Yil Cd, No: 21 Amavutkéy - ISTANBUL Matbaa Sicil No: 44996IsTIKLAL MARSI Korkma,sérmez bu gataklarda yizon al sancak: ‘Sénmoden yurdumun itinde titen en son ocak (0 benim miltimin yz, prlayacak © benimai a benim mitetiminde ancak. {Gaima kurbanolayim gehreni ay naz ila Kahraman hima bi gi..ne bu sddet bu coll? Sana olmaz dékbtenkanlanmz sonra hell Hakkar, Hak apan,milletinin ist Bon ezeldon beri hr yagacim, hr yagacrn Hangin bana zncr wuracakmis? Gagan! Kokremi sel gibiyim: bondi gine, aganm: Yan dan, enginlere ema, tagarim, Garb aan sarmigsa gli hi uve Bonin iman dota gai gil serhaddin va ‘lus, korkmal Nasi bale bir In bogar, “Mederiyet” dodigin tok dig kalrpcanavar? Arkadas! Yurduma algaklar ugratma sak ‘Siper ot govden, dursun bu haydstzca akin Dogacakir sana vat gine Hakk’n Kim il, balk yan... bee yanndan da yakon. Bastin yrs Yop” dyerek gogme, tant agin att binlerce kefensiz ata, Son gohid ogusun, incite, yar Verme, dinyalan alsa da, by connet vatan, Kim bu cannetvatarin ugruna olmaz ki fod? ‘ned fskracak,tpragisiksan guhedal Cm, tnd, bitin varm alsin da Hu, Etmesin tek vatanumdan bani dinyisa cid uhumun senden, lah, gud ancak emel Degmesin ma'bedimin gagsine nd-mahrem el Bu ezanlar-igehSdeler inn tel beat yurdumu Getnde benim inl (0 zaman voed ite bin seede eder -varsa- tai: Hor cecthamdan, lh, bogarip kan yagim, Figkir rok midcerad git yardn na'gi: (© zaman yiksolcek Arya deger, bok bagi, Dalgalan son de gataklar gibi ey grit ia Otsu ark dékien kanlamin hops! hel Ebediyan sana yok, hima yok izmilal aka, hr yagamu bayragimin hiriyet Hakkar, Maka tapan mit sta Mohmet Akit ERSOYAKILLI DEFTERIMDE NELER VAR? Konu Anlatim Konu Etkinlikleri Kazanim Testleri ern Verilen pozitif tam sayilarin arpanlarini bulur: pozitif tam sayilart lslu ifade ya da uslu ifa- delerin carpimi seklinde yazar. Pr Butin pozitif tom saylor iki arpanlari veya bélenleri denn Uf Noktast Gokkusag} yontemi Bir bastan ve bir sondan aman sayilar garpild:ginda carpaniarina ayrilan 5 r Piif Noktasi Co) OOOOOH (me > dijital Destekii Etkinlik Coztima (gee Konu Anlatim Videolar:Sevgili Ogrenciler ve Degerti Ogretmenterimiz, Titizlikle hazirladigimrz Rafting Akill Defter Serisini sizlerie bulusturmanin hakli gururunu yasiyo- uz. Alaninda uzman égretmen ve yazariarin mesiekitecriibelerinin damitilarak sizlere sunuldugu ‘bu serimiai leri yazilim teknolojisiyle gelistiimis diital unsurlarla destekledik Elinizdoki eserde; (© Her konunun Mill Egitim Bakaniigi mifredatina uygun olmasina, © Kullanilan dilin sad ve anlasilr olmasina, © Her konunun kazanimlannin silere aktariimasina, Onemi gérilen yerlerin dikkat ve pil noktalann belitlmesine dzen gésterdik © Konu sonrasinda far tarzlardaki etknliklele konunun pekistiimesini amagladik ‘© Unite soniarina koydugumuz testlerie bilgilerinizi tazelemeyi; © Unite degertendirme testlei le de beceri femelli yeni nesilsorulan gézmenizi hedefledik Okullarda kil tahtadan da faydalanabileceginiz bu eserde, hazirladigimiz mobil uygulamayia 6greneilerimizin ve Sgretmenlerimizin konu anlatim videolanina, etkinlik ve testlerin géztimlerine ulasmasini sagladik. Bu aklli defter serimizi kullanan bitin 6grencilerimize basanlar getirmesini dileriz,igindekiler 4. ONITE Dojal Sayllar - Dogal Sayllarda Islemler ..... 2. UNITE Kesirler ve Kesirle Islemler..... 3. UNITE Ondalik Gésterim - Yiizdeler ... 4, ONITE Teme! Geometrik Kavramlar ve Gizimler Usgenler ve Dartgenler...... 5. UNITE Veri Toplama ve Degerlendirme Uzunluk ve Zaman Olgme ..... 6. UNITE Alan Olgme - Geometrik Cisimler ....1, UNITEDogal Sayilar rein En cok 9 basamakli dogal say!lari ‘okur ve yazar. TaN ‘Abakiiste her cubuktaki boncuk ssayisi bir rakam belirtir. Her cubuk ise basamak belirtir. Dogal sayilarda rakamin bulun- dugu yere basamak denir. Eire conlar b, nizler b. inler b ‘on binlerb. yiz binler b. ‘milyonlar b. 7 rakami on binler, 3 rakam: yiiz binler basamagindadir. 5, Sin - Matematik CC Ue eal Dogal Sayilarda Basamaklar Ornek: Asaiidaki sayilarda 7 ve 4 rakamlarinin bulundugu basamak- Jarin basamak adlarint yaziniz. 9) 572491 b) 846719306 = rnek: Asagidaki sayilarda binler, yiz binler ve milyonlar basama- Sindaki rakamlarin toplamuni bulunuz. 0) 37435981 = b) 5976167 = ©) 591736043 = d) 962416502 = Ornek: Yedi basamakii ve rakamlari birbirinden fork 54843019 sayt- sinin rakamlari foplam 38 olduguna gére, en biyik 5.84309 sayisint bulunuz. 2 Ornek: Sekildeki abokis ile modellenen 9 basamakii sayinin on binler basamagin- daki boncuklar ile milyonlar basamagindaki boncuklar yer degjstiriyor, yilzler basamagindaki boncuklar ile on milyonlar basamagindaki boncuklar yer degistiriyor. Son durunmda elde edilen 9 basamakit sayryt yaziniz.Basamaklar saidan sola dogru licerli gruplandiginda olugan her Birler Grek: 25%6+2318 dokuz basamakli dogal sayisinin binler baliigiindeki rrakamlarin toplam: 11, milyonlar béligiindeki rakamlarin toplam 15 oldu- Guna gore ¢ ve + yerine yazilabilecek rakamlarin toplamuni bulunuz. [ Boluk tsimleri a an ‘Say! 87962451 sayisini yukaridaki tabloya dogru bir sekilde yerlestiriniz, Basamak isimlerini ve balik isimlerini tabloya yazmiz. ° Milyonlar basamagindaki rakamlarin toplam, birler baluijindeki ra- kamlarin toplamindan kag fazladir?Dogal Sayilar Dogal sayilar okunurken énce bé- lakteki say! okunur, sonra béluk smi okunur. 45376 814 Kirk beg milyor tig yitz yetmis alti bin Sekiz yiiz on dor Birler baltijtindeki say! okunduk- ‘tan sonra bélik adi saylenmez. aNd Basamak tablosu sayilarin okun- masina kolaylik salar, Pia "> 362714581 sayisini basamak tablosuna yerlestirip okuya- im. Milyonlar Balugjia 3 6 2 Ug yiiz altmig iki milyon Binler Baluga 7 1 4 Yedi yiiz on dért bin Birler Baliga 5 8 1 Bes yiiz seksen bir Led GZ A PELY Dogal Saytlarin Okunusu Grnek: Agagidaki sayilarin okunuslarin. yaziniz. 0) 2410863 b) 34502769 = ) 649513798 =... Grnek: Asagjidaki tabloda bos birakilan yerleri verilen saytya gére doldurunuz. Basamak tsimleri sy |2[/3[5/1lolelaisle ‘Okunusu Ornek: Evini satihga gikaran Tuna Bey fiyatin abakils ile yazmustir. Fiyet ‘) Evin fiyatini ve okunusunu yazin, b) 5 rakaminin bulundugu baliijin ve basamagin adini yaziniz ©) Fiyatin binler boligiindeki rakamlarin toplamim bulunuz ) Boncuk sayist en az olan balk hangisidir?....Okunusu verilen dogal say1 yazi- lirken okunus balk adlarina gére Basamak sayilar esit olan sayilar kargilastirilirken en biiyiik basamaktan baslanir, ‘Ayn basamaktaki rakamlar karsilagtiriir, 372453 sayist ile 373247 sayisin: karsilastirirken yiizbinler ve. on binler basamaklarindaki rakam- lar esittir. Binler basamagj biytk olan 373247 sayisi daha biyik- tir Led GZ afl: Dogal Sayilarin Siralanmast Grnek: Ugur'un 4753370 TL parasi var. Alacagi evin fiyat: yedi basamaklt 4743370 TL dir. Evin fiyati Ugur'un parasindan daha fazla olduguna ‘gore, # yerine yazilabilecek rakamlari bulunuz. Grnek: Asagida I, IT ve IIT numaral sayilar verilmistir. Bu sayilart kiigikten biyiige dogru siralayinz 1. 346762104 TT, 346583212 11r.346590102 Ornek: Bir sirketin 2018-2020 yllari arasindeki Kir agagideki tabled verilmistir 2018 2019 2020 kar 3412586 3410462 3416371 am Bu girket tic yiliginde en az 2018 yilinda en cok 2020 yilinda kar ettigine ‘gore, % yerine yazilabilecek rakamlarin toplam kagtir? ‘Grnek: Tuna yandaki carkta okun gésterdigi sayidan baslayip saat Yéniinde sira ile rakamlart yazip sekiz basamakli_ sayi yaziyor. Mete ise rastgele 58424591 sayisin' yazryor. Mete'nin yaz~ ijt sayt daha biiyiik olduguna gére A sayisi kag farkli rakam degeri alir?© 0,1,2,3, cou rakamlart ile; yazilabilecek sekiz basamaklt en biiyik say: 99999999, © rakamlart fark sekiz basa~ rmaklt en biyik say 98765432, 1 sekiz basamaki en kiigik say! 10000000, © rakamlart farklt sekiz basa- ‘mak en kiigik say: 10234567 dir, Deal Sayilar Dogal Sayilarin Siralanmast Ornek: Asagidaki verilen rakamlar: birer defa kullanarak yazilabilecek cen biiyiik sayilart ve okunugunu yaziniz, ©) 3,1,7,0,4,6 Say ‘Okunusu = b) 4.1,6,3,9,5,0,8 Sayt = ‘Okunusu = Grnek: Agagidaki verilen rakamlar: birer defa kullanarak yazilabilecek en kiglk sayilari ve okunusunu yaziniz. a) 7,1,0,4,5,8,3 Say! Okunusu = b) 5,7,9,2,4,6,1,3 ‘Say! = Okunusu = Ornek Ble els] elelelalea SalSa| 2] 2/2] 5/5] 8] 5 e/e°|) $) S/S) 2/ 8 |e] s |£ |2lsl|z2|é é|& 2 \6 |=) e)6 - tisay:| 2 3 1 5 6 oO 2. sayt 6 7 200 3 1 3.sy'| 2 ¢ 1 5 4 7 3 2 Sekildeki tabloda 2. say1 en bilyik say!, 1. sayt en kigik say! oldugjuna gére ® yerine yazilabilecek rakamlart bulunuz.Dojal Sayilar Case ae Etkinlik - 1 (Bosluk Doldurma) ) © 617852403 sayisini agagidaki basamak tablosuna yaziniz. Tabledaki bos kisimlari doju bir gekilde dol~ durunuz. Milyonlar Bali Binler Balagis Birler Baliga Degeri | Basamak Adlari Basamak GY» Etkinlik - 2 (Bosluk Doldurma) ) © Asagidaki siralamalara gére @ yerine gelebilecek rakamlari toplamini bulunuz. 738@512 «7385492 Toplam : CS 62854382 « 62034282 Toplam : CS (fe) Etkinlik - 3 (Bosluk Doldurma) ) <> Asagidaki rakamlari birer defa kullanarak yazilabilecek en biiyiik ve en kiigtik sayilart yaziniz. 5,1,0,9,8,4,2 5,1,0,9, 8,42 En biyik says: En biyik says En kiigik say En kiigtik say:1 Asagjidaki abakiiste boncuklarla modellenen sa- yinin milyonlar beligiiniin say! degerleri toplami 8, binler béldjtindeki rakamlarinin say! degerleri toplami 11, birler béligiindeki rakamlarinin say! degerleri toplam: 14 tur. Buna gére abakiiste toplam kag boncuk el a4 8)5 oe D7 o @ 51921901 _| 51930820 e e 60930820 | 60930910 Milyonlar béliijindeki rokamlarin sayt degerle- plan 6, binler baligUndeki rakamlarin say! degerleri toplami 12, birler baliigindeki rakam- larin say: degerleri toplam: 10 olan sekiz basa- ‘maklt en biyik say! yukaridakilerden hangisidir? al Bye O38 D4 ‘Reaping: Dogal Sayilar Okunusu "Yetmis sekiz milyon altmis iki bin yiiz doksan dort” olan sayinin yuz binler basamajin- rakam ile onlar basamagindaki rakam yer A) 79062184 ©) 78962104 8) 78092164 b) 78162194 |. 4,7, 1, 0, 6, 3, 2 rakamlart birer defa kullanilarak binler boligiindeki rakamlarin say: degerleri top- lami 3 olan yedi basamaklr en biiyuk say! akgagida- ki abaktise modellenecektir. T. Birler baligjindeki boncuk saysist 13 tir. TT Milyonlar béligiinde 7 boncuk vardir. TILOn binler basamaginda 2 boncuk bulunmakta- dir, IV. Yliler basamaginda 6 boncuk bulunmaktadir Yukaridaki ifadelerden kag tanesi dogru- dur? aa a2 03 D4ered Kural verilen sayt ve gekil értin- tillerinin istenen adimiarint olus- turur, Dikkat Belli bir kurala gére artan veya azalan sayt, sekil dizilislerine Sriintii denir. Say! driintiilerinde ardisik adim- Lee tiller Ornek: Agagidaki érdntuld sayslarin kuraliny aciklayiniz, ) 3,7,11, 5, Griintii Kurali b) 26,10, Fv Griintii Kral... 0) 2den baslayip 3 er artan says driintiisti = lar arasindaki arts ve azalis mik- b) Iden baslayip 2 ser artan says driintiisii = tari adimlar arasindaki iligkiyi belirler. 3 olan driintii: Ornek: Agagida sekil driintilerini Pic f) Baglangig acim 2 ve artis miktari | ®& x 2,(2+ 3), (5+ 3), 2,5, 8, seklinde olusturulur. Ordintiintin Kura 2... °) Sekil driintileri sayrya cevrilerek Ny Ay ® ‘adimlar arasindaki iliski belirle~ ni. riintiiniin Kurale ‘adimlarint doldurunuz. Ornek: Agagida kuralt verilen driintilerin ilk 5 adimini yazinz. saylarin: ve kuralint yaziniz, Ornek: Asajida bazi adimlart verilen say! értintilerinin bos birakilan ) [[1.adim|[2. acim | 3. adm] 4. adim | 5. adim|| 6. adi | 7. acim 1 5 13 25 ©) [1 adim | 2. acim] 3. adim|| 4. adim||5. adim|| 6. adim|| 7. adim 59 | 55 47 37Griintéi Olugturuyorum Pra Baslaingig adimi 1 ve 3 er artan Grnek: Asagidaki baslangig adimi ve artis miktarlart verilen érintii- bir sekil ériintiisi: yazmak iin lerin ilk 3 acimint yazip, es birim karelerle modelleyiniz. ‘nce say! drintiistinin adimlarint a) 2 den baslayip 3 er artan say! érintisi: yazmaliyz 1 4 7 Ie Ladim 2.adim 3. adim... tye sayiy! File mode b) 3 ten baslayip 2 ser artan sayt driintistis Gq Gas} | ~ a 1. adim 2. adim 3. adim Ornek: Agagidaki baslangi¢ adimi ve artis miktarlari verilen érin- ‘ilerin ilk 3 adimini yazip, Ucgenlerle modelleyiniz. a) Iden baslayip 4 er artan say! driintisi ) 2den baslayip 4 er artan says drintiisi Orneki Asagidaki baslangi¢ adimi ve artis miktarlari verilen érdn- ‘tlerin ilk 3 adimini yazip, noktalt zemine kibritlerle modelleyiniz. a) 3ten baslayip 1 er artan say! ariintist ee ete ist he Be Ee hat see 2 Sie b) Iden baslayip 5 er artan sayt ériintisit e Libiiiiiiiiiiiiiii:pina Sekil drintiisti verildiginde adim- lardaki sayilar ve artis milktarlart belirlenerek sonraki verilmeyen ‘adimlar belirlenir. Baslangig sayisi ve artis miktar- fart bilinen bir érintinin 10, adi- rmundaki sayisi Baslangic sayisi + 9 x arts miktart islemiyle bulunur, 2,6,10, Artis miktari 4 tir, Griintiniin 10. adi 2+4x9= 38 dir 5, Sin - Matematik Konu Anlatim S| $ekilden Sayrya Ornek: Asagidaki sekil drdintistiniin sayilarin: yazarak 10, adimdaki sayryi bulunuz. Ladim — 2adim 3. adi 10, adim Grnek: Agagidaki drintinin adimlari Kare ve Gggenlerin esit arti- rilmast ile elde 10. adim 0) Griintiiniin 4. adimint ciziniz, 4, adim b) Adimlardaki tigen ve kare sayilarini tabloya yazip, adim sa- yist ile kare ve Uiggen sayilari arasindaki iliskiyi belirleyiniz, LAdim 2.Adim 3. Adim 4. Adim 5. Adim 6. Adim 6) 10, adimdaki diggen ve kare sayilari bulunuz. 2 4) Tk dért adimdaki sekil saytlarin: yazarak yeni bir érinti olusturunuz, Bu ériintiniin 8. adimindaki sayry1 bulunuz.Esitmiktarda artarak devam eden 2,2, ¢, , 14, ..0rtintii- siinin verilmeyen adimlarint bul- mak icin 14-2212 Bu fark bilinmeyen adim sayisinin 1 fazlasina bélinerek artig mik- ‘tari bulunur. 121423 artis miktaridir Oriinta: 2,5,8,11, 14, seklinde yazilir Verilmeyen Adimlari Bulma Ornek: Asagidaki esit artirarak devam eden ériintilerin verilmeyen adimlarin: bulunuz. 0) 3, %,8,15,.. b) 1 #6, &, 21, O48, 28, Ornek: Asagidaki esit artirarak olusturulan sekil érintilerinde ve- rilmeyen adit ciziniz, o fF 1, adim 2. adm 1. adim 2. adim 3. adi Grnek: Agagida tiggen ve karelerle eit artarak devam eden érin- ‘ilerin verilmeyen adimlarin: °) A 1, adm 2. adim 3. adi b) 1. edim, 2. adim 3. admCC Ue Oriintii Problemleri Kumbarasinda 8 TL parasi olan 1. Mete yeni aldigi romandan ilk gin 12 sayfa okudu. Sena fiyati 23 TL olan bir kitabr Bundan sonraki her giin 6 sar sayfa okuyarak ro- ‘lmak igin para biriktirmeye bas- ‘mani bitirmistir. Bu bilgilere dayanarak asazidaki Iryor ve her giin kumbarasina 3 TL sorulari cevaplayiniz. ‘atiyor. Sena kag giin sonra kita alobilecek parayt biriktirir? ©) 4 giinde toplam kag sayfa okumustur? 83 846 849 i 1.gin 2.giin 3. gin B+12 8415 4.gin || Soin ) 8 gllnde okudugu sayfa sayisi, 6 glinde okudugu sayfa sayisindan kag 5. giin 23 TL biriktirin feeding 2 © Her glin3 TL pare biriktirdigi- ne gore 5. gin kumbarasindaki para miktari 3. gin kumbara- daki para miktarindan 6 TL fazladir. 6) Roman 108 sayfa olduguna gére, Mete bu romani kag giinde bitir- mistir? &l » | 2 Sabit hizla yol alan bir otomobil saatte 6 L yakrt harcamaktadir. Baslangicta deposunda 60 L yakit bulunmaktadir. Agagidaki sorula 11 bu bilgilere gére cevaplayiniz. 0) Depoda kalan yakit miktarinin ilk 5 adimini yaziniz, COCIC™CIC™ b) 8 saat sonra depoda kag L yakit kalir? 2 ©) IL yakit 8 TL olmak tizere bu arag 7. saatin sonunda yakit alarak deposunu dolduruyor. Kas TL yakit lcreti Sdemistir?Oriintiiler (CD). Etkinlik 1 Eslestirme) ) © Asajida bazi adimlari verilen sayt érintilerine gére hedeflerle gésterilen adimlari bulunuz. Harflerle adimlardaki sayilari eslestiriniz. Sifreyi ¢ézindz. 1, adim | 2. adim | 3. adim | 4. adim | 5. adim | 6. adim 1. adim | 2. adim | 3. adim | 4. adim | 5. adim | 6. adim 3 5 R t u 13 Sifre: | 17 27 7 9 1 2 (a) Etkinlik - 1 (Bogru - Yanls) ) <> Asaijidaki cimlelerin dogru olanlarin basina (0), yanlis olanlarin basina (Y) yaziniz. LOS a ]... geklinde birim karelerle devam eden gekil értintstinin 5. ediminda 15 tk sayisi 3 olan ve 4 er artan say! ériintistiniin 5. sayist 19 dur. 2,610... sgeklinde devam eden driintiniin 8, sayisi 20 dir. cadet birim kare vardir. 2, adimda 9, 3. adimda 14, 4. adimda 19 seklinde egit artarak devam eden ériintinin 1. adimda 3 sayisi vardir, 1. adimda +, 2. adimda +, 3, adimda sekilleri bulunan ériintiiniin 5. adimda gekilleri vardir,rated 1. Asagida /\ ve ériinti olugturulmustur, BD tb 1. adim 2. adim 3. adim Buna gére, driintiiniin 5. adimindaki gen sayist kare sayisindan kag fazladir? Ayla 8) 16 ois b)20 2. Asagida ml ve @ sembolleri ile ériintd olusturul mustur, Orintuniin 2. adim: agagidakilerden hangisidir? A) pp ° Ei ott To woBp sekilleri ile sabit artan bir aafiting. 3. Asajida sabit artan ériintillerin baz adimlart veril- rmistir. I. 3,4,%,18 IL. 5,@,%,17 Buna gére, asagidakilerden hangsi dogrudur? A) 8) © 1) + sayisi, A sayisindan 6 fazladir. % sayisi, @ sayisindan 5 fazladir. % sayisi ile A sayisinin toplam 21 dir. © sayist ile + sayisinin toplami 21 dir. . Yaimurlu bir havada baslangicta igerisinde 8 lit- re. su bulunan bir kovaya saatte 2 litre su dolu- yor. Yagmur 1 giinden fazla sabit hizla devam ettigi- ne gére, 15. saatin sonunda kovadaki su miktart 9. satin sonunda kovadaki su miktarindan kag litre fazladir? ayi2 8) 14 016 b) 18rein En cok 5 basamakit dojal sayilarla ‘toplama ve cikarma islemi yapar. ‘Ayni basamaklar alt alta yaztla- rak toplama islemi yapilir 35764 + 6379 =? tslemi >) 357% 63 4at lelde 469 seklinde yapilir. Yukaridaki islemde 6+%=5 olamaz, 6 += 15 olabilir. Toplama islemi Grnek: Agagidaki toplama islemlerini yapiniz. «) 3276 +2485 4273 a) 364 +92 18313 + 1562 ° 12361 ©) 2514 123 +45 s Dogal Sayilarda tslemler «73896 £9767 24782 f) 18965 $34528 Grnek: Asagidaki toplama islemlerinde verilmeyen rakamlart bulunuz. 344 +423 757 2V6a, + 5708 524 a) <) b) 152 + 35m2 4893 e) MS47* + BA6K5, 137432 <) 64896 £80385 15189% 3acm Onn 2 2a7 7454 f) Grnek: Yandaki tableda mesafeler metre tirtinden verilmistin. Kentler ‘arast yol giizergah asagida gisterilmistir. A kenti 14375 Bkenti 12765) Ckenti 2468 _[D kenti a) B kenti ile € kenti arasi mesafeyi bulunuz, b) A kent ile D kenti arasi mesafeyi bulunuz.Doijal Sayilarda tslemler Led Gikarma islemi Ornek: Agagidaki cikarma islemlerini yapiniz. "> Gikarma igleminde ayn ba- samaklar alt alta yaziir 437 1354 4643 2) b) ° 62 = 762 = 2412 e. = 2 © Eldeli gikarma islemlerinde 3734 17486 43762 komsu basamaktan ontuk ali- DT 1687 5843 IT odads nr. = 4763 - 638 2 ° ° iglemini basamaklar alt alta ge~ lecek gekilde yapalim. Genel: Agagidaki cikarma iglemlerinde verilmeyen rakamlar: bulunuz oy Bab by Mae 2 Bt7e = 352 = 2635 1088 2536 S 2 1604 1) 78%6% g ~ 7385 —_2763 — asea S| os oxen 54605 @& Ornek: <— 458762m Yukaridaki yolda tir 18769, otobis 23856 m yol almistir. tki arag ‘orasinda kag metre yol kalmistir? » elde verdik, Wel ee7 5 erles4 Ormek: 15785 m aan 25366 m Akenti 8 kenti ‘Yukaridaki yolda verilen dlcilere gére otomobil B Kentine dogeu 6873 m yyol allyor. Son durumda otomabilin A Kentine uzakligi B kentine uzakii- Gindan kag metre fazladir?<> Ame —> Toplanan +3862 > Toplanan 9435 —> Toplam "> Toplama igleminde verilme- yen toplanani bulmak icin ‘toplamdan diger toplanan ¢i- kari. 9435 — 3562 a Vy 5873 <> Atm Eksilen = 2453 > Cikan 1324 — Fark "> Gikarma isleminde eksileni bbulmak gin fark ile cikan toplanir. 1324 4+ 2453 ttt 3777 Dogal Sayilarda tslemler Toplama ve Cikarma islemlerinde Verilmeyeni Bulma Grnek: Asagidaki islemlerde verilmeyeni bulunuz. 5462 7462 oy b) 7685 6826 ‘4764 Ornek: Agagidaki toplama ve cikarma tablosunda bos birakilan ku- tulara dogru cevoplari yaziniz. a) Toplanan | b) ikan +6374 [= _|[et542 | 2526 § | 5e45 8492 § 49769 2 | 15682 & | 4928 Ornek: Asajidaki islem semalarinda islemler soldan saga yapilacaktn Verilmeyen sayilart bulunuz,Dojal Sayilarda tsiemler Case ae Ca). Etkinlik - 1 (Agag Diagram) © Asadidaki iglemlerin sonucu dogru ise 'D', yanlts ise bulunuz. o7t i 2. Toplanan 516 \—t 426 yr ar L< Gikan 111 Naw (CA) Etkintic 2 (@osluk Doldurma) ) © Asajidaki mesafe cetvelinde A, B, C ve D kentleri aynt yol uzerindedir. A 8 ¢ D A kenti B kenti 17897 m C kenti 223384 m| 16483 m D ken © Mesafe cetvelinde metre tiriinden uzakhklar veril doldurunuz. Bog birakilan kutulari hesaplamalart yaparak1 Asagjida A, B, C ve D kentlerinin yol giizergahi ve~ rilmistir —_.__.__. Akenti Bkenti — Ckenti Dkenti A kenti 8342 |B kenti 18785 |_| Ckenti 25314 A _[Dkenti Sekildeki mesafe cetvelinde A ve B kentleri ara- si mesafe 8342 m, A ve C kentleri arasi mesafe 18785 m dir, Buna gére, Ml yerine gelecek sayi A yerine ge- lecek sayidan kag fazladir? A)3644 = 8)3734—€) 38240) 3914 S S| S &\ i 2 Toplanan + | 14806 | 12783 5 5262 | 20138 B | seas 45248 ‘Sekildeki toplama islemi tablosunda verilen lemlere gre, « ve % yerine yazilabilecek sa Jarim toplam kagtir? Ait 8) 12 O13 bys @i Dogal Sayilarda tslemler 3. Asajidaki islem semasinda islemler soldan saga ya- pilmaktadir Ce) Buna gére, “2” yerine yazilabilecek say: kactir? A)11825 8) 13485 ©) 14715 b) 15425 18785 m Akeni Sekildeki yol giizergahinda A ve B kentlerinde iki otomobil bulunmaktadir. A kentindeki otomobil 7862 mB kentine dogru, 8 kentindeki otomobil 6528 mC kentine dogru yol aliyor, Son durumda iki otomobil arasindaki mesafe kag metredir? A)17451 8) 16871¢) 14390) 14171Deal Sayilarda tslemler rein Deal sayilarda toplama ve cikar- maislemlerinin sonuglarini tahmin eder. Dodjal sayilarda toplama ve cikar- ima islemlerinin sonuclarini tahmin ederken kullanilacak yéntem = sayilart en yakin onluga, yliz~ lie, binlige yuvarlama yén- temidir. Yuvarlama yapilacak basamaktan bir éncelki basamaktaki rakam 5 ve 5 ten biiyikse yuvarlama ya- pilacak basamak f artiriir, 5 ten kiiikse aynt kali. ‘4583 sayisini yuvarlayalim, 458335 4580 4585 4590 Onlar basamagina 4580 e yuvar: lanmistir. Dogal Sayilarda Toplama tsleminde Yuvarlama Ornek: Asajidaki dogal saytlari onlar basamagina ve yiizler basama- Gina gére yuvarlayip toplayiniz. Gercek sonucu bulup karsilastininiz © [sone [S| ass 15384-}> + 24567-1> + + ») ‘Onlar Basamagina | Yiizler Basamagina aad Yuverlama Yuverlama 36817 > + 194634 5 ‘ Grnek: Asagidaki satis listelesindeki otomobillerin fiyatlar: binler basamagima yuvarlanarak satis yapilacaktir. Toplam satis tutarint ve kag tane otemobilin fiyatinin artacagini bulunuz. 4 92765 pe ese D | Toplam Ornek: ‘Semadaki saytlari yizler basamagi- na yuvarlayip, islemleri soldan saga yaparak verilmeyen saytyi bulunuz.Dogal Sayilarda tslemler Dogal Sayilarda Cikarma tsleminde Yuvarlama Grnek: Agagidaki dogal sayilart onlar ve yiizler basamagina yuvar- layip cikarma islemlerini yapiniz. Bulunan sonucu gercek degerle karsilastieinz <4 0 ilar | Onlar Basamaijina| Yuzler Basamajina 4500 4880 4600 ea. Yuvarlama Yuvarlama 15384--> Yiizler basamaijina 4600 ¢ yu- = 24567 +> + varlanir. — —— — 525 by (Onlar Basamagh a Fj ina | Yizler Basamagina * a Yuvarlama’ Yuvarlama 4000 4600 5000 36817 > . + 19463» 5 binler besamagina 5000 yuvar- ae Ornek: Asagidaki tableda bir galericinin satisa sundugu otomobil fi- yatlari ve pesin deme tutarlari verilmistir. Bu galerici toplam elde edecedi gel, sayilari binler basamagina yuvarlayip hesaplayacaktir Tablolari dogru bir sekilde doldurunuz, % ‘Otomobil | Pesin Gdeme Kalan Fiyatlari(TL)| _TutarT) _|_Tutar(TLy 95864 15978 73815 12315 654812 10681 Tutarlar ‘Otomebil | Pesin Odeme Marka | ciyatlari(TL) | _ Tutari(TL) Se 5, Sinif - MatematikDojal Sayilarda tsiemler Case ae Ca’) Etkinlik - 1 (Dogruyu Segme) ) © Asadida otomobiller pazarlik yopilarak fiyatlar: on binler basamagina yuvarlanip satin alinacaktir, Biitcesi 70000 TL altinda olan bir misteri hangilerini alabilir? tsaretleyerek belirleyiniz. I Ir ur Vv 75385 TL , 74630 TL | 741360 TL | 69870 TL (CD). etkinlik - 2 Eslestirme) ) © Asagida semalarda iglemler soldan saga dogru yiiler basamagina ywvarlanip yapilyor. Harflerin yerine yazan sayilari bulup sifredeki sayilarla eslestiriniz. (CD). Erkintik ~ 3 @osluk Doldurma) ) 2 Bir maazann dg ginlak satig tutarlari yan- daki listede verilmistir. Bu satislar_ binler basamagina yuvarlanip toplaniyor. Persembe giind yapilan satis tutari yaklasik kag TL dir? \| U1. Genel Ag izerinden satis yapan bir magazanin pa- zartesi ve sal giinleri yoptigi satis tutarlart tab- loda verilmistir. Ginler Pazartesi Sali ‘Magjaza sahibi iki giinlik net satig tutarini, verilen sayilart yiizler basamagina yuvarlayip bulmak istiyor. Net satis tutari, satis tutarindan iade tutarinin 9 Cc) 10 ar Ornek: Agagidaki zihinden islem yéntemleri verilen islemlerin hangi isleme ait oldugunu yazniz. 9) 60+ 40= 100 b) 9344-97 7+5212 97 +50 = 147 100 +12 =112 = tolem:.. © tplem:"© Zihinden gikarma isleminde ) 2. Asagidakilerden hangisi semada verilen islemin ‘agamalarindan biri degildir? OC co) €) oO Co A) 40 +50 = 90 B)2+7=9 €) 90 - 10= 80 D)9+4=13 (me rath} Dogal Sayilarda tslemler 268-32 isleminin zihinden islem yontemi ile yapilisi asagida verilmimstir. 700 ~ 300 = 400 60 - 50= 10 8-2-6 400+ 10+6 16 Buna gére, A +i toplami kactir? Aji2 8) 13 ou p15 Yukarida zihinden islem yéintemi ile yapilan islem asaiidakilerden hangisidir? A) 358 - 274 ©) 378 - 254 8) 374 — 258 d) 345 - 278Deal Sayilarda tslemler Konu Anlatim ET Dogjal Sayilarda Carpma islemi En cok tig basamakl iki doijal sa- ann islemini yinin garpma islemini Yapar Grnek: Agagidaki carpma islemlerini yapiniz. 64 38 » Oe 7 » 15 2 2 © Bir garpma igleminde carpi- lan sayilarin her birine gar- pan, sonuca ise garprm de- » 7 lo | abe 28 "45 —» 1. carpan x_43 x 12 x 164 x_36—»2. carpan 2 2 270 + 135 1620 carpim Grnek: Asajidaki carpma islemlerini sayilari basamak deJerleri top- Jamina ayirma yéntemi ile yapiniz. © Garpanlarin onlar ve yizler basamaklarindaki rakamlarla iglem yoparken sonucu sola S| dogru bir basamak kaydirarak f°) «) 68x24 b) 83x34 yazariz, x x 1 Fearkl bir yok 45=40+5 36=30+6 Ornek: Agagidaki carpma islemlerinde verilmeyen rakamlart ve so- 40 ruslart bulunuz. 0) ~ bd ate x 26 x 2 792 648 S.simf-Matemetie ais)Dogal Sayilarda tslemler Ornek: Agagidaki islemleri basamak tablosuna yerlestirip yapiniz. a 96 x 87 ») 238 x 25 © Carpma iglemi basamak tab- See Se losundan yararlanarak yapi- : 3 2 = 3 2 = labilir. 3/3) | 8 2/2/3/3 8|8)/ 8/8 8/3) a) alalals 2/8] 2]2 2/a/el2 EEE E a|3/6/a a|e|éla 3/8/3)8 5|5|5| 5 || x x a\s/6a a4 * * 4[3 5|2|>84x3 6|0|->84x40 1 [2] 84x42 ‘adimda 84 x 4 igleminin so- rucu bir basamak sola kaydi- mimea 84 x 40 islemi yapilmis Ornek: Agagidaki islemlerini eski carpma islemi yéntemi ile yapiniz. © Eski bir carpma yéntemi: a) 67 x48 x 3 ° Ornek: Asagidaki gemalarda verilen islemleri zihinden islem yéntemi kullanarak yapiniz. °@ G00 b)Deal Sayilarda tslemler CC Ue Ornek: Asajidaki islemleri 8 ile zihinden carpma yéntemine gére yapiniz, Bir dogal sayy: zihinden 8 «| sexe »| 1e5x8 | ile garpmak icin bu sayiyi 3 defa 2 ile corpariz, | 43 x 8 isleminin Grnek: Asagidaki islemleri 9 ile zihinden carpma yéntemine gére yapiniz. or 0) 92x9= b) 14x 9= rs 2 ° Bir dogal saytyt 9 ile zihin- den carpmak igin énce sayi o) 182x9= J) 264x9= 10 ile garpilir. Sonugtan sa- yinin kendisi cikeriir 2 ° 37 x 9 isleminin onluk ve birlik olarak Ornek: Asagidaki islemleri carpanlardan 37x 10=370 S| ay diger say ile carpi. 370 ~ 37 = 333 bulunur. | > a) 18x37= b) 27x 34= rr P Pr Zikinden carpma iglemi car- F6B Aa = (F472 panlardan biri onluk ve bir- = = liklerine ayrilip diger sayiyla Asagidaki carpma islemlerini 5, 8 ve 9 ile zihinden carpma yéntemine uygun olarak yapiniz. 62x8 36x 8 f i ‘Sonug ‘Sonug 59x9 4B x5 t 1 ‘Sonug ‘SonusDeal Sayilarda tslemler rated 1 Axo isleminin zihinden carpma islemi yéntemine gore yapilisi asagida verilmistir. Ax10= 1090 1090 ~ 109 = 981 Buna gire, 4 x 5 isleminin sonucu kactir? A) 535 8) 545 ©) 555 D) 565 2. Asagida carpma islemi semalari verilmistir. 68 5 * % ve sayllari en yakin yiizle yuvarlanip toplani- yor. Buna gére, sonug asagidakilerden hang 2 A)i000 8) 1100 «€)1200-—) 1300 feieg- si B 116 x 4 islemi \v 116 x 10 = 1160 \v 1160 : 2 = 580 Buna gére, A x Ml isleminin sonucu kactir? A)30 8) 40 045 50 (28 x5) x8 isleminin zihinden carpma yéntemine gére adimlari agagida verilmistir. I, 28x10=280 11.280 *2= TIT14092= IV,28022= V, 560s 2= Sonucun dogru olmasi icin %, 9, 2, yerine sirastyla asagidaki sembollerden hangisi yazilma- ide? AK, B):,x,x,x 0) Kx, x,x DYE ixEn cok 4 basamakli bir dojal sa- yryren cok iki basamakii bir dogjal Saytya béler. © Balme iglemi Bolme isleminde baluineni Béltinen = Bélen x Bolim + Kalan islemiyle buluruz. Boltinen tr f= oan = 18 [132>Batim 058 - 54 047 -_% 11 Kalan © Saijlamay1 yapaim 18 x 132 =2376 2376 + 11 2387 © Bélme igleminde kalan bélen- den kiiciiktir. Dogal Sayilarda tslemler PO Do§al Sayilarda Bélme islemi Grnek: Asagidaki bélme islemlerini yapiniz. ®) 3475 [14 b) 5824 [28 2 Ornek: Asagidaki bélme islemlerinin sajlamasin: yaparck baliinen saytyt bulunuz. 0) ? Ornek: Agagidaki bélme islemlerinde kalanin olabilecegi en biyiik degeri yazinz. ©) Béliinen|23 b) Béllinen |38 > ? Ornek: Asagidaki islemlerde kalanin alabilecegi en bilyik deer icin baltinen sayiyt bulunuz. <) > [15 b) 2 [2a 21Doijal Sayilarda tsiemler ec Cay Etkinlik - 1 Eslestirme) ) © Asaiidaki balme islemlerinde bélimd bulup, altta kutularda verilen sayilarla eslest a b 4428 [36 6144 [24 5544 [18 Tim imi 256 | 308 | 123 | © Tahtadaki balme islemlerinde balinen sayty: bulup harflerle sayilari eslestir © Asaiidaki islemlerde kalanin alabilecegi en buyikk degeri belirleyerek, balinenin alabilecegi en buyuk dejeri bulunuz 0) ? 35Burak ve Ugur agaiidaki iki bélme isleminde béliim, bélen ve kalan bilgilerini kullanarak béliinen sayi: nin en buyuk degerini bulacaklardi 45 25 12 (a n = Burak Buna gére, hangi kadar fazla bulmustur? A) Burak, 60 fazla ©) Burak, 40 fazla 8) Ugur, 60 fazla ) Ugur, 40 fazla Yukaridaki bélme isleminde balim ile kalanin top fami kagtir? AIS 8) 105 ons by m5 rated Dogal Sayilarda tslemler 3. Asatfidaki tabloda bélme islemi soldan safja dojru yapilmaktadir 23 19 874 . 437 Buna gére, asagidaki esitliklerden hangisi yanlis- tw? A) A= 38 B)m= 46 oje=23 D) «= 23 72 km/sa — fey 1120 km Akenti B kenti Yukaridaki yolu scatte 72 km sabit hizla giden bir otomobil yola sabah saat 07.00 da cikmis- tir Buna gére, bu otomobil en erken saat kacta 8 kentine varir? 4)22,00 8) 23.00 €)00.00 — ) 01.00Deal Sayilarda tslemler rein Dogal sayilarda bélme igleminin sonucunu tahmin eder. Pa © Bélme isleminde sayilardan biri yada ikisi en yokin onlu- a veya yiizlige yuvarlanarak ssonug tahmin edilir 132: 12 iglemi a5 132 S130 265 12 “S10 130: 102 13 bulunur. Gercek sonuc: 132:12= 11 dir, Fark: 13 = 11= 2 dir, Bélme isleminde béltimiin ba- Samak sayisi tahmin edilirken en soldan baslanarak bélen Sayisinin béliinen sayinin kag ‘basamaginda var oldugu bulu- ur. ee 1 defa+ 2 basamak = 3 basamakii 5, Sin - Matematik CC Ue S| Dogal Sayilarda Bélme isleminde Tahmin Ornek: Asagidaki sayilari en yakin onluga yuvarlayarak bélme is- lemlerini yapiniz ®) 327 (26 b) 1456 [45 ” ” Ornek: Agagidaki islemlerde baliinen say saytyi en yakin onluga yuvarlayip bélme en yakin yizlige, bélen lemlerini yapiniz. ®) 1479 [34 b) 2641 [23 = 2 3467 [46 d) 7185 [36 2 © Ornek: Asagidaki bélme iglemlerinde béliimin basamak sayisini tah- min ediniz. 6476 [5 b) 7386 [15 ” © 2283 [34 d) 3475 [34 2 ©errin Dol sayilarda zihinden bélme islemlerinde uygun stratejiyi belirler ve uygular. Hem béltinen hem bélen sayi- ‘un sonunda ‘0’ varsa, bélen sayinin sonundaki sifirlardan baslanarak esit sayida sifir, bolen ve baliinenden silinir. 5240: 20 Bir sayiy! 5 ile bélmek icin nce 10 ile garpar sonra 2 ile boleriz, 75 :5islemini 75x 2=150 150: 10= 15 Dogal Sayilarda tslemler Konu Anlatim Dogal Sayilarda Zihinden Bélme islemi Ornek: Agagidaki balme islemlerini kisa yolla yapiniz. 2) 60: 30= b) 140: 70 = ©) 3000 : 60 = ° 1. © 2 d) 1200: 40= e) 720: 240= ) 5400 : 1800 = © stn 2 2 k: Asagidaki dogal saytlarin 10, 100 ve 1000 ile bélme islem- yapiniz. a) 36000: 10= b) 48000 : 10 = 36000 : 100 = 48000 : 100 = 36000 ; 1000 = 48000 : 1000 = tt 2 Ornek: Agagidaki bélme islemlerinin sonuclari verilmistir. Bélen sa~ yilart bulunuz. a) 6005.26 b) 540: ...= 27 2 2 ©) 1200: ...= )) 3200: .,,. = 40, ° ” Ornek: Asadidaki 5 ile bolme ttemine gére yapiniz.Dogal Sayilarda tslemler (@») Etkinlik - 1 (Eslestirme) ) © Asajidaki islemlerde bélinen sayry! binler basamagina bélen sayty! onlar basamagina yuvarlayarak yapiniz. Balm ile eslesen harfleri alttaki kutulara yazip eslestiriniz. «) 4g61 [72 b) 3658 |87 - G - IT <) 6367 |77 9) 7751 [62 - s = A d) 5382 |28 <) 9567 [82 - K = L (CD) Etkintc ~ 2 (Sema) ) = Asajidaki semada verilen islemleri kisa yol yéntemlerini kullanarak yapiniz. 2@® © ») © Vv (a) Etkinlik - 2 (Bosluk Doldurma) ) © Asajidaki islemleri verilen srnegi inceleyerek yapiniz.1 ‘Asagidaki bélme islemleri, béliinen en yakin binlige, bélen en yakin onluga yuvarlanarak yapiliyor. 4953 [45 6273 [33 - a - je Buna gére, A x ¢ isleminin sonucu kagtir? A) 1000, ©) 20000 8) 10000 >) 40000 . Asagidak’ bélme iglemini Omer balinen ve bélen sa- <1 ‘ylyl en yakin onlar basamagina yuvarlayarak yapi- |=) yor, Mete ise baliinen sayiyi en yakin binlige bélen ‘=| ssayry! ise en yakin onlugja yuvarlayarak yapryor. > Buna gére, Gmer'in buldugu balim ile Mete'nin uldugu bolim arasindaki fark kactir? AA 8)6 OB bd) 10 Kazanim Testleri 10 Dogal Sayilarda tslemler 3. Asaiidaki balme islemlerinin kag tanesinin sonucu bir rakamdie? TT. 7200: 400 ITT. 5400 : 300 TIT. 9000: 500 IV. 2700: 300 Ao Br oz D3 4, Tuna dért basamakli bir sayy iki bosamakit br 5 ylya baldtiginde sonucun ig Basamakl gtkabilecegi ni tahmin etmistir. 73 de 21 var. Sada 2 ra- kam daha var. 3 basamakl Buna gére, 3224 sayisinin 26 ile béltiminde bé- lamin kag basamaklt olacagin: tahmin eder? At B2 03 D4