You are on page 1of 1

II.

Abdülhamid’in vefatı
m m Sait Halim Paşa’nın
Saltanatın kaldırılması
Tatar Müslümanların dergisi: "İttihad hayattır, Sırat-ı Müstakim’in yeni Bab-ı Ali Baskını ve İttihat m Mondros Mütarekesi ve şehadeti
Sultanahmet Mitingleri
Yeni Bir Dönem Açılıyor: Sırat-ı Müstakim Beyânülhak ile çeşitlenen Mutasavvıfların dergisi: Volkan Gazetesi ve Siyaset ve tasavvuf: Tearüf-i Müslimin tefrika memattır." yüzü: Sebîlü’r-reşâd Terakki’nin iktidarı ele “Medâris-i İslâmiye’nin İttihat ve Terakki İslamcılığı: Meşihat makamının dergisi: Harb-i Umumi”ye doğru: 1. Dünya Savaşı başlıyor Çanakkale Savaşı başladı m İstanbul’un işgali m MM m
2. Meşrutiyet’in İlanı yayına başlıyor fikri tartışmalar Ceride-i Sufiyye 31 Mart Vakası Muhibban İslam Dünyası çıkmaya m M m m
geçirmesi Menafine Hadim”: el-Medaris İslam Mecmuası Ceride-i İlmiye Cihân-ı İslâm Tüm İslam dünyasını ilgilendiren m m Misak-i Millî’nin kabulü TBMM’nin açılışı
Sırat-ı Müstakim’den ayrılan Tatar Şehbenderzade Ahmed Hilmi Sırat-ı Müstakim, 183. Sayısı başladı m m m Milli Mücadele başlıyor m m
savaş sü m

İSLAMCI
Osmanlı Anayasası’nın yeniden ilân Mehmet Âkif Ersoy‘un başyazarlığını Aralarında Elmalılı Hamdi Yazır’ın da İstanbul’da Kürtçe neşriyat II. Meşrutiyetin ilanından sonra İttihat ve Terakki Fırkası’nın katı Tasavvufu herkesin anlayacağı bir aydınlar tarafından kurulan derginin tarafından neşredilen Hikmet, körü itibariyle Sebîlü’r-reşâd adıyla Enver Bey ve Talat Bey’in başını Siyasî, sosyal, kültürel ve askerî İttihat ve Terakki’den ödenek alarak Meşihat makamının fetva, hüküm, Cem‘iyyet-i Hayriyye-i İslâmiyye m m m m m M M M m M m m m
m m m m
edilmesiyle birlikte fikri tartışmalar yaptığı Eşref Edip Fergan’ın olduğu ulema kökenli İslamcıların yayımlanan dinî-tasavvufî muhalifi Derviş Vahdeti tarafından dille ortaya koymayı gaye edinen ana hedefi Müslüman ülkeleri körüne Batı hayranlığına düşmüş yayımlanmaya başladı. Dergi, çektiği bir grup hükûmet binasını Tatar Müslümanlar tarafından meseleleri edebî yolla konu edinen yayımlanan ve Ziya Gökalp’in de karar, tâlimat, nizamnâme ve tarafından I. Dünya Savaşı ortamında m m m m m m MM m m m
M M m m
canlandı ve İslamcı dergiler hayat yayımladığı dergi İslamcı dergilerin yayımlamaya başladığı dergi 1912’ye Kürd Teâvun ve Terakki Gazetesi, mecmuada tarikat meselelerine kurulmuş olan gazete, 31 Mart dergide siyasî makaleler ön plana birbirinden haberdar etmek ve İslam sözde aydınlara karşı mücadele 1925’te Takrir-i Sükûn Kanunu’yla basarak askerî darbe yoluyla iktidarı yayımlanan İslam Dünyası’nın odağı dergi medrese öğrencileri tarafından yazarlarından olduğu mecmuanın düsturu haberlerini yayımlayan dergi bir Türkçe, Arapça ve Urduca yayımlanan m m m m m M m m
bulmaya başladı. ilki olma özelliğine sahiptir. kadar 182 sayı devam etti. İstanbul’da yayın hayatına başladı geniş yer verilmiştir. olaylarına aktif destek vermiştir. çıkmıştır. birliğini tesis etmektir. etmeyi gaye edinen bir dergidir. kapatılana kadar 641 sayı neşredildi. eline geçirmiştir. Osmanlı Müslümanlarıdır. çıkarılmıştır. “dini bir hayat, hayatlı bir din”dir. resmi bülten hüviyetindedir. bir propaganda dergisidir. m m m m M m m
m m

DERGİLERİN m

YÜZYILI
1908 MM M M M M M MM M M M M

Büyük Doğu Eşref Edip, İslam-Türk


yayın hayatına başladı Ansiklopedisi Muhitülmaarif Sükûn bitiyor, Büyük kırılma:
Şemseddin Yeşil’in yayın Mecmuası’nı çıkarıyor Hareket başlıyor! Hilafetin kaldırılması ve
faaliyetleri başlıyor Necip Fazıl’ın şahsiyetiyle güçlü İsmet İnönü Mehmet Akif Ersoy’un İskilipli Atıf Hoca’nın İslamcılığın
Dersim İsyanı Türkçe Ezan Menemen olayı İstiklal Mahkemeleri Tevhid-i Tedrisat Kanunu
bir edebi üsluba sahip olan dergi Tek Parti İdaresi döneminde Nurettin Topçu tarafından kurulan Cumhurbaşkanı seçildi vefatı idamı Dârülfünun İlahiyat “Takrir-i Sükûn”u Cumhuriyet Halk Fırkası’nın
Şemsettin Yeşil akıcı üslubuyla Demokrat Parti kuruldu ve uzunca bir süre muhafazakâr ve milli TBMM’de kabul edilen kanun ile hilâfet Cumhuriyetin ilanı
Hakka Doğru Sebîlürreşâd’ın eski yazar kadrosundan Hareket dergisi İslamcı neşriyatta 1937-38 yıllarında Dersim aşiretleri İslamcı düşüncenin öncü isimlerinden Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 18 Temmuz İzmir’in Menemen ilçesinde, yedek
Fakültesi Mecmuası İstiklal Mahkemeleri, Milli Mücadele kuruluşu
İslam’ın bakışını günümüz çok partili hayat başladı muhalefetin ana sesi olmuş, sonraki hayatta kalanlarla sohbet toplantıları uzun süren sessizliği yırtan bir İsmet İnönü akabinde CHP Olağanüstü Milli Mücadeleye muhalefet eden Şeyh Said İsyanı sonrasında kaldırıldı ve halifelik meclisin manevi
yayımda tarafından başlatılan isyan ağır bir birisi olan Milli şairimiz M. Âkif Ersoy, 1932 tarihli bir genelgesi ile ezan Türkçe subay olan öğretmen Mustafa sırasında çıkarılan Hiyânet-i Vataniye
meselelerine uyarlamaya tüm kadrolar ve yayınlar üzerinde ciddi tertip eden Eşref Edip, Maarif yayın olmuştur. Basın hürriyetinin Kurultayı’nda “Değişmez Genel Başkan” Atatürk’ün vefatı Teâlî-i İslâm Cemiyeti başkanı olan İstanbul Dârülfünunu İlahiyat yürürlüğe konan Takrir-i Sükûn Şeyh Said İsyanı Yüz Ellilikler sürgünde şahsiyetine devredildi. Bu kanun ile
biçimde bastırıldı. Çok sayıda kişi 1923 yılının Mart ayının son günlerinde okunmaya başlanmış; 1941 yılında Fehmi Kubilay’ın öldürüldüğü olayın, Kanunu’nu uygulamak için 18 Eylül Mustafa Kemal’in hazırladığı anayasa Lozan Antlaşması’nın kabulü
Siyer, ibadet hikmetleri ve çalışmıştır. Çıkardığı uzun soluklu İkinci Dünya Savaşından sonra etkiler bırakmıştır. Necip Fazıl, Büyük Vekâleti’nin yayımladığı İslâm sınırlı olduğu bir devirde Hareket ilk makamına seçildi ve kendisine 26 Mehmed Âtıf Hoca şapka kanunundan Fakültesi tarafından 1925-1933 Kanunu neticesinde kamusal hayat bütün hanedan üyeleri yurt dışına
öldürülürken 12.000’e yakın insan Mısır’a hicret etti. Siroz hastalığına ise Arapça ezan yasağı uygulamaya zamanın Nakşibendi lideri Şeyh Esat ve Latin harflerinin kabulü 1920’de kuruldu. Ancak 6 Nisan değişikliği teklifinin İkinci Dönem nedeniyle mecliste baş gösteren
temel itikadî mevzularda halkı Hakikat Yolu ve İslamiyet dergileri Türkiye’nin Batı blokunda yer alma Doğu dergisinin çıkış sebebini, ülkedeki Ansiklopedisi’ndeki yanlış ve eksik sayılarından itibaren din, milliyetçilik, Aralık 1938 tarihinde “Milli Şef” unvanı Milli Mücadele’nin lideri, Türkiye önce yazdığı Frenk Mukallitliği ve Tekke ve Zaviyelerin yılları arasında çıkarılan ilmî ağır bir biçimde denetlenmeye Yakın tarih üzerinde derin izler Aralarında Refik Halit, Mustafa Sabri çıkarıldı. Aynı oturumda Şer’iye ve
verildi. İnönü özellikle sertlik yanlısı Cumhuriyeti’nin kurucusu ve ilk
zorunlu göçe tabi tutuldu. Dersim, tutulunca tedavi için döndüğü konulmuştur. 1950 seçimlerinden sonra yandaşları tarafından gerçekleştirildiği
Şapka risalesinde şapka kanununa
1925 tarihinde Şeyh Said İsyanı
başlanmış, devlet toplum ilişkileri bırakan Zaza-Kürt aşiretlerin destek
Terakkiperver Cumhuriyet ve Çerkes Ethem gibi genellikle TBMM’de kabul edilmesiyle Türkiye yoğun tartışmalar üzerine Mustafa
bilgilendirmek maksadıyla İslam’ın menkıbevi üslupla halka çabası sebebiyle geçilen çok partili düşünce ve ideoloji bakımından maddelerin tenkidi için İslâm-Türk sosyal düzen ve inkılap gibi kavramlara uzunca bir süre Kemalizmin sadece Demokrat Parti, Arapça ezan yasağını iddiasıyla bu isimler idam edilmiştir. Yüzlerce yıllık birikimin üzerine inşa kapatılması Şapka Kanunu mecmuada dönemin şartlarından sonrasında tekrar hayata geçirilen Evkaf ve Erkân-ı Harbiye-i Umumiye Lozan Barış Konferansı
hayatta kurulan Demokrat Parti ilk olması hasebiyle günümüzde dahi Cumhurbaşkanı olan Atatürk İstanbul’da 27 Aralık 1936 tarihinde muhalefet etmekten idam edilmiştir. uzun vadede çok yönlü bir biçimde verdiği bu isyan merkezi yönetime Fırkası kuruldu İttihat Terakki muhalifi İtilafçılardan Devleti’nin yönetim şekli cumhuriyet Kemal Paşa, 9 Eylül 1923’te “9 Umde”
yayımlanan dergi 1956’ya kadar 310 anlatılmasında ciddi şekilde etkili eksikliğin giderilmesine katkı sağlamak Ansiklopedisi Muhitülmaarif resmi görüşün dışında yeni anlamlar İslamcılara değil farklılık gösteren kaldırmıştır. Olay cumhuriyet tarihi boyunca edildiği Arap harflerinin terki ile dolayı siyasî tartışmalara bu mahkemeler İzmir Suikastı’nın Vekâleti’nin İlgasına Dair Kanun ve olarak belirlendi. adı verilen siyasî programı ilan etti
serbest seçimleri kazanmış ve on İslamcıların eleştirilerinin ana odağında İstanbul’da Dolmabahçe Sarayı’nda vefat etti. Akif’in garip ve kimsesiz bir İskilipli Atıf İslamcı hafızada Tekke ve Zaviyeler kanununun dini Kıyafetin değiştirilmesi uzunca bir yara almıştır. Bu tarihten itibaren karşı girişilen geniş çaplı bir Hilafet Birinci Meclis’teki ikinci grup oluşan yüz elli isim Milli Mücadeleye Hakkındaki tartışmaların
sayı yayımlanmıştır. olmuştur. olarak görür. Mecmuası’nı çıkarmaya başlamıştır. yüklemesi bakımından önemlidir. tüm toplum kesimlerine baskısının bir laik-dindar kutuplaşmasının temel birlikte İslamcıların daha sonra sıkça girilmemiştir. ardından gittikçe genişletilerek her Tevhid-i Tedrisat Kanunu da kabul edildi ve iki gün sonra İçişleri Bakanlığı’na
yer almaktadır. vefat etti. biçimde ölümü Cumhuriyet’in Batıcılığının bir simgesi yaşam üzerinde uzun vadeli ciddi süre İslamcı popüler muhalefetin İslamcılık uzunca bir süre kamusal taraftarı ayaklanmadır. Hızla büyüyen tarafından kurulan ve Türkiye muhalefet ve işbirlikçi olmak günümüzde de devam ettiği Lozan

İslamcılığın Birikimi
yıl boyunca (1950-1960) iktidarda sembolü olmuştur. öğelerinden birisini teşkil etmiştir. eleştirdiği üzere köksüz bir toplum türlü muhalefeti bastıran özel yetkili ve Diyanet İşleri Reisliği kuruldu.
uzunca bir süre olarak yer almıştır. etkileri olmuştur. odak noktasını teşkil etmiştir. hayattan çekilmek zorunda kalmıştır. isyan giderek bastırılmış ve Şeyh Said suçlamasıyla yurt dışına sürgüne verilen bir dilekçeyle kendisine bağlı Barış Konferansı dönemin İslamcı
kalmıştır. DP, 27 Mayıs 1960 oluşmuştur. mahkemelere dönüşmüştür. Cumhuriyeti tarihinin ilk muhalefet
İslamcıların yakalanarak idam edilmiştir. gönderilmişlerdir. milletvekillerinden oluşan Halk dergilerinde de ciddi bir biçimde
askeri müdahalesi ile iktidardan partisi olan TCF Takrir-i Sükûn
cumhuriyete Fırkası’nı kurdu. tartışılmış ve eleştirilmiştir.
düşürülmüş ve 29 Eylül 1960’ta Kanunu ile kapatılmıştır.
kapatılmıştır.
küskünlüğünün
sembolü
olmuştur.

1 MART 1947 1 ŞUBAT 1947 7 OCAK 1946 1 EYLÜL 1943 1 EKIM 1940 1 ŞUBAT 1939 11 KASIM 1938 10 KASIM 1938 21 MART 1937 27 ARALIK 1936 18 TEMMUZ 1932 23 ARALIK 1930 1 KASIM 1928 4 ŞUBAT 1926 30 KASIM 1925 28 KASIM 1925 1 KASIM 1925 1 NISAN 1925 4 MART 1925 11 ŞUBAT 1925 17 KASIM 1924 1 HAZIRAN 1924 3 MART 1924 29 EKIM 1923 11 EYLÜL 1923 24 TEMMUZ 1923

Said Nursi’nin vefatı Yeniden dizayn edilen devlet-


“Din, mukaddesat ve toplum ilişkileri: 1960
milliyet düşmanlarına” Türk Tugayı Kore’de Meşrutiyet dönemi İslamcılığının
Mehmed Akif’in Fikri Mirası: Mareşal Fevzi Çakmak’ın Hür Adam: Risale-i Nur Türkiye NATO’ya İstanbul’un Fethi’nin Darbesi Dönemin ilk
muhalif bir dergi: Necip Fazıl rehberliğinde bir Demokrat Parti Kore’de devam eden iç savaşta görev önemli simalarından Said Nursi
Selâmet Kazım Karabekir’in Sebilürreşad vefatı Külliyatı’nın neşriyatı üye oldu 500. Yılı. akademik dergisi:
Serdengeçti dergi: Ehl-i Sünnet iktidarda alan bir Türk Tugayı, Kore Savaşı sırasında İslam dünyası ile temas Salih Özcan Hilâl cumhuriyet döneminde de 27 Mayıs 1960 tarihinde 37 düşük Nurcu dergilerin
Mehmet Akif Ersoy’un damadı Ömer vefatı tekrar yayında Demokrat Parti iktidarıyla birlikte Hakkaniyet’li Serdengeçti’nin son sayısı Selâmet
Cumhuriyet dönemindeki ilk 1950’den 1953’e kadar Birleşmiş Milletler Bir çocuk dergisi: Türkiye’nin Kuzey Atlantik Dönemin İslamcı dergilerinde kendisine güçleniyor: dergisini çıkarıyor faaliyetlerine gizli ve açık olarak devam rütbeli subayın yaptığı darbe ile mücadelesi Gündem:
Osman Yüksel ile özdeşleşen Rıza Doğrul tarafından çıkartılmaya Kürt Talebe Ümit Cemiyeti ve Kürt Milli Mücadele’nin önemli Bir dinî eğitim neşriyatı: Uzun soluklu bir ses: genelkurmay başkanı olan Mareşal 14 Mayıs 1950 günü yapılan seçimler dini oluşumların kamusal alanda elde Ordusu’nun komutası altında savaşmıştır. Asamblesi’ne (NATO) üye olması geniş yer bulan İstanbul’un Fethi’nin bir dünya talebi etmiştir. 23 Mart 1960’ta Şanlıurfa’da devlet-toplum ilişkileri yeniden Konya’da uzun soluklu yayımlandı Tohum toprağa atılıyor: Ayasofya mücadelesi
Serdengeçti “din, mukaddesat ve başlanan Selamet, Sebilürreşad ve Teali Cemiyeti’nin kurucusu ve aynı isimlerinden ve Terakkiperver 1925’te Takrir-i Sükûn Kanunu ile Türkiye’de 27 yıllık tek parti devrini sona ettikleri göreceli serbestlik ortamında Müslüman Çocuk 6-7 Eylül olayları İslam Mecmuası yayında 1960’lardaki çeviri faaliyetlerinde Yayınları sık sık toplatılan ve kapatılan “Akademik bir meslek ve kültür İmam Hatiplerin sesi yayında
Doğru Yol Müslüman Sesi Fevzi Çakmak 1948’de Osman Tugay’ın Kore’ye gidişi ve savaştaki haberleri neticesinde topraklarımıza ABD 500. Yıldönümü kutlamaları Osmanlı vefat eden Nursi, Urfa Halil-ur Rahman dizayn edilmiştir. Çok partili dönemde bir dergi
milliyet düşmanlarına” karşı muhalif Akif’in fikrî mirasını devam ettirme zamanda Said Nursi’nin talebeliğinde Cumhuriyet Fırkası kurucusu ve kapatılan dergi Akif’in yakın dostu erdirdi. 1923’ten beri tek başına ülkeyi yayım hayatına başlayan ve haftada Cağaloğlu’nda Çocuk Yayınları Kolektif Yeni bir dönemin habercisi İslam İslam Dünyası’nın yayın hayatının önemli bir yere sahip olan Hilâl, Said Dergâhı’na defnedilmiştir. Ancak 27 Nurcu hareket Risale külliyatını halka Osman Yüksel Serdengeçti tarafından dergisi” olarak kendini tanımlayan Ayasofya’nın ibadete açılması
Bölükbaşı ile birlikte Millet Partisi’nin dönemin diğer yayınlarında olduğu gibi askeri üsleri kurulmaya başlandı. tarihine dönüşü sembolize eden 6 – 7 Eylül 1955’te İstanbul’da dini grupların elde ettiği görece
bir yayın politikası sürdürmüştür. gayesinde olmuştur. 1949 yılına bulunmuş Abdurrahim Zapsu’nun genel başkanı olan Kazım Karabekir Genç nesle hitap eden, iman ve Eşref Edip tarafından 1948’in Mayıs M. Lütfulllah Baydoğan idare eden Cumhuriyet Halk Partisi iki defa neşredilen Hür Adam, Nurcu Şirketi tarafından neşredilen haftalık Mecmuası geniş bir kadroyla yayına son bulmasının ardından Hakkaniyet, Nursi’nin yakın talebelerinden Salih Mayıs Darbesi sonrasında 12 Temmuz İslam’ın İlk Emri Oku, Türkiye İmam- ulaştırabilmek için art arda Şule (1962), çıkarılan ve sık sık toplatılma Selamet çoğunlukla dönemin İmam-Hatip Okulu Mezunları talebiyle MTTB tarafından
kurucu üyeleri arasında yer aldı. İslamcı dergilerde de geniş yer bulmuştur. NATO’ya üyelikle birlikte Türkiye’nin önemli bir dönüm noktası olarak yaşayan gayrimüslimlere yönelik serbestlik içerisinde artan İslamcı yayın
Sahibinin uzlaşmaz muhalif kadar toplam 104 sayı çıkarılan imtiyaz sahibi ve başyazarı olduğu Kemalistler tarafından yargılanıp ibadet dersleri muhteviyatındaki ayında tekrar, Türkçe alfabeyle başyazarlığında temel dinî tedrisat iktidarı Demokrat Parti’ye devretti. süreli yayınların ilki olarak kabul dini dergide temel dini bilgiler, başladı ve İslam dünyası ile güçlü bir yine M. Raif Ogan tarafından çıkarılan Özcan ve Necip Fazıl’ın öğrencilerinden 1960’ta cuntanın emriyle mezarı Hatip Okulları Mezunları Cemiyeti İrşat (1963), Bediülbeyan (1963), İhlas ve kapatılmaya maruz kalan Diyanet İşleri’nde ve ilahiyat Cemiyeti tarafından çıkarılmaya düzenlenen mitinglerle beraber bu
Dönemin İslamcıları uzunca bir süre Dönem dergilerinde genel olarak Soğuk Savaş’ta Batı Bloku içinde yer görülmektedir. Günümüzdeki Fatih tahrip ve yağma hareketi dönemin faaliyetleri kesintiye uğramış, bir takım
kimliğinden beslenen dergi dönemin derginin ikinci dönemi 1962-1979 Ehli Sünnet 1953’e kadar 140 sayı dışlanması sebebiyle İslamcıların dergi göreceli serbestlik ortamında neşredilmeye başladı ve eski İslamcı odaklı dergi 1985’e kadar 485 sayı Bu dönemde yaşanan rahatlama ile edilmektedir. Gazete 27 Mayıs ibadet, siyer ve Osmanlı tarihinden temas sağladı. politik içeriği daha yoğun haftalık İsmail Kazdal tarafından yıktırılmış ve naaşı iddialara göre tarafından çıkarılmaya başlandı ve (1963), Zülfikar (1964), Uhuvvet (1964), Serdengeçti otuz üçüncü ve son fakültelerinde görevli geniş bir yazar başlanan Tohum, uzun yıllar İmam konu birçok derginin gündeminde
genelkurmay başkanlığı yapan ve Müslümanlığın Kore’de yayılma ihtimaline alması zamanla antikomünizmle imgesini kuran bu kutlamalar kitlesel İslamcı dergilerinde kendisine geniş dergiler kapatılmış ve önde gelen
etkili yayın organlarından biridir. arasında devam etmiştir. yayımlandı. teveccühüne mazhar olmuştur. yayına başladı. kadroları bünyesinde topladı. yayımlandı. İslamcı neşriyat genişledi. darbesinin ardından kapatılmıştır. panoramalara yer verilmiştir. bir yayındır. yayımlanmaya başladı. Isparta’ya götürülerek gizlice şehir 1979’a kadar 209 sayı yayımlandı. Hareket (1964) gibi birçok dergiyi çıkardı. sayısını yayımladı. kadrosuyla yayımlandı. Hatip camiasının sesi oldu. daha fazla yer buldu.
cumhuriyet kadrolarında yer almış dair heyecan gözlenmektedir. yoğrulan İslamcılık üzerinde çok katılıma şahit olmuştur. bir yer bulamamıştır. yazarlar gözaltına alınmıştır.
bir ismi CHP’ye muhalefetinden boyutlu etkiler oluşturmuştur. mezarlığında bilinmeyen bir yere
ötürü ölümünde bağırlarına bastılar. defnedilmiştir.

1908 den günümüze


1 NISAN 1947 1 MAYIS 1947 1 TEMMUZ 1947 25 OCAK 1948 23 NISAN 1948 1 MAYIS 1948 1 KASIM 1948 10 NISAN 1950 14 MAYIS 1950 1 MAYIS 1950 17 EKIM 1950 1 KASIM 1951 18 ŞUBAT 1952 18 ŞUBAT 1952 6-7 EYLÜL 1953 1 NISAN 1956 1 NISAN 1957 1 KASIM 1958 23 MART 1960 27 MAYIS 1960 1 MART 1961 1 ŞUBAT 1962 1 ŞUBAT 1962 1 NISAN 1962 1 EKIM 1965 1 MAYIS 1965

400 den az a
m
M N m
m
m M
N m m m
m
M M
H M M m
m H m m m
m m M
m m M m M m M m m
m
m
m M M M
M
M m
m
m
m
m m
m
m m
m m
m m
m
m derg
m M m m m m m m m M m m m m m M m m m mM m m m
m m M m
m m m m m m m m m m m m m m m m
M m M m M M m
m mm m m m m m m M
m M m M m mM m m m mm m m
m m m m m m m m
m m m m m m m
m m m

m
m 25,000 den az a
m m

say

M M M MM M M
600,000 den az a

H m
g rd
m m
m
Ü M m
m
H m
M m m m H
m m m m m N
M
m m
m M M
M
m M m
m
kata og and ve d ta eşt r d
m m m m m m
m m m m m m M m m
m M m
M m m m m M M m M m
m m m M m m M M
m m m m m m M m m m m m m
m m m m m m m m m
m m M m m m M m m m m
M m M m m m
m m m m m m m m m
m m m m m

30.000
m m m m m m m m m m m m
m
m

m say k b r matbu kütüphane kuru du

M MM M M M MM M

3
Edebiyatın “özel” dergisi: Serdengeçti vefat etti Necip Fazıl’ın vefatı
Haber ve yorum dergisi
Panel yayıma başladı
Kocatepe Camii açıldı
Yedi İklim
Ali Haydar Haksal tarafından aylık
Başörtüsü eylemleri yayılıyor
YÖK’ün eğitim kurumlarında
Kitaplara dikkat çeken
bir dergi Çocuk dergisi (Çocuğa)
Uzun soluklu bir dergi:
Altınoluk çıkıyor
İsmini temsil eden Girişim
raflarda
Yeni bir dergicilik tarzı:
İlim ve Sanat
Kadın ve Aile Mektup dergisi yayımlandı
1. Özal Hükümeti Kuruldu
Dergi ve isim özdeşleşmesinin en
güçlü örneği olan Osman Yüksel
İslam dergisi yayın hayatına
Türkiye’de İslamcı siyaset ve düşünce
açısından önemli bir yere sahip olan
sempozyum düzenlend
Bu Meydan’da düşünce, Öğrenci affı Selam çıktı başladı
Güncel ve politik meselelere İslami Edebiyat yayıma Risale Yayınlarından edebiyat dergisi olarak yayımlanan başörtüsü yasağının devamına karar Sahibi ve yazı işleri müdürü Alican Erenköy cemaati olarak bilinen çevre Mehmet Metiner’in yayın M. Esad Coşan önderliğinde İlim 45. Türkiye Cumhuriyeti Hükümet 1. Serdengeçti vefat etti. Serdengeçti. Necip Fazıl Kısakürek vefat etti. Necip
Ribat dergisi yayımlandı Hareket veda etti
sanat, edebiyat var Ankara Kocatepe Camii’nin açılışını İzmir’den bir dergi: yayımlandı İslamcı yayıncılığın alan bulamadığı İskenderpaşa’nın çıkardığı bir dizi Fazıl, yerli, geleneksel ve tasavvufa
yeni bir soluk olmayı hedefleyen Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in Yedi İklim yayımlanmaya başladı. vermesinden sonra Erzurum İlahiyat Kerimoğlu olan Kitap Dergisi Ahmet Mercan ve Mehmet Burhan tarafından yayımlanan Altınoluk yönetmenliğini yaptığı aylık haber, ve Sanat dergisi çıkmaya başladı. Recep Özkan ve Emine Şenlikoğlu Özal Hükümeti göreve başladı. Özal Erbakan'a hapis cezası
başladı Dış Politika dergisi Başbakan Turgut Özal yaptı. İnsan yayıma başladı Cumhuriyet’in erken döneminde derginin ilki olan İslam yayım dayanan İslam anlayışını benimseyerek Halis Nükte’nin sahipliğinde ve Hareket 187. sayısı ile kapandı.
Yaşar Kaplan, Hüseyin Besli, Ayhan Panel dergisi, haberleri aktarma veto ettiği öğrenci affı yasası Dergi edebiyat geleneği içerisinde Fakültesi öğrencileri, dekanlığı işgal yayımlandı. Dergi yayınlara ulaşımı Genç özgün bir dergi olan Selam çıkmaya başladı. Halen yayımlanan yorum, kültür dergisi Girişim yayım Güncel bilimsel, kültürel, siyasi ve İskenderpaşa’nın yayımladığı önderliğinde “Kadınların Kaleminden dönemin İslamcı dergilerinde çok KKTC kuruldu Din dersi zorunlu oldu
Kocatepe Cumhuriyet tarihinde bir Anayasamüridleri
yürürlüğe girdi
olduğu uzak doğu meditasyonAbdullah Büyük’ün
gelen fikir öncülüğünde
sahiplerini azgõn bir õrmak kar­ bir olgu. Doğudaki gŸvenlik gŸçleri Toplamda 5 farklı dönemde çıkan
Küçük tarafından düşünce, sanat, hususunda objektif olmaya yönelik Meclis'te tekrar kabul edildi. Ali Nar tarafından mevsimlik Abdurrahman Dilipak tarafından Dış önemli şahsiyetler adına özel sayılar etti; Konya'da 122 öğrenci sınavları kolaylaştırmayı ve yayıncılık dergisini yayımlamaya başladı. İlk uzun soluklu dergi zaman zaman Mehmet Eker ve Mehmet Alagaş hayatına başladı. Girişim yeni dini meseleleri akademik formatta dergilerden birisi olan Kadın ve Kadın Erkek Herkes İçin” sloganıyla eleştirilse de 2000 sonrasında bu Türk basın ve düşünce hayatında hayatına başladı. İslam gerek içeriği teşekkül ettiği Büyük Doğu fikriyle Necmettin Erbakan'a 12 Eylül yargısı sistemleri orta tabaka arasõnda yayõlmõş­ şõsõnda ayakta kalmak istercesine kendi Kur'an'dan ayetlerle halkõ bšlŸcŸlere kar­
edebiyat alt başlığıyla Bu Meydan çabalarını özgün kılan tarafı olarak Yasa, üniversitelerde türbana izin periyotlarla yayımlanan İslami Politika dergisi yayımlandı. Dergi başbakan tarafından açılan ilk cami hazırlayarak gündeme taşıyarak boykot etti; Bursa'da öğrenciler meselelerine dikkat çekmeyi 3 sayısında Çocuğa Selam adıyla aktüel gündeme daha fazla yer öncülüğünde İzmir’de İnsan dergisi dönemin radikal sesini yansıtan ele alan bir dergicilik tarzı ile Aile aylık ev dergisi alt başlığıyla Mektup dergisi yayımlanmaya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti İslamcı yayıncılığı etkili ve gür bir gerekse satış rakamlarıyla dönemin bir düşünce geleneğinin başlatıcısı tarafından 4 yıl hapis ve 1 yıl 4 ay Yeni Anayasa yürürlüğe girdi ve
tõr. …zellikle gençler arasõnda faaliyet Ribat Konya’da yayımlanmaya
bakõş açõlannõ savunuyorlar. Dinsizlik ya Türkiye'de ilk ve orta öğretimde din
şõ askerleri desteklemeye çağõran Kur'an dergi Nurettin Topçu’nun vefatından

7
eleştiriler yerini övgüye bırakmıştır. gšsteren ve merkezleri genellikle Ameri­ da İsl‰m Avrupa'ya da 30smanlõ'nõn altõn ayetleri yazõlõ bildiriler dağõtmasõ, devletin
dergisi çıktı. belirtmiştir. vermekteydi. Edebiyat dergisi çıkmaya başladı. alanda özel bir yere sahip oldu. olarak tarihlere geçti. önemli bir dergi olmuştur. protesto telgrafı çekti. amaçlamaktaydı. yayımlandı. vermiştir. yayımlandı. ilk dergidir. yayımlanmaya başlamıştır. yayımlandı. başlandı. ilan edildi. sesi olmuştur. etkili dergilerinden birisidir. olmuştur. sürgün cezası verildi. Kenan Evren cumhurbaşkanı oldu.
ka'da bulunan mezhepler, resmi gençlik
başladı.
çağlarõna šzlem, …ztŸrkçe yada eski keli­ dersi zorunlu kılındı.
bugŸn de dinin šnemini anladõğõnõ gšs­ sonra 29 sayı çıkarılabildi.
bŸrolarõ tarafõndan (polis ve mahkemeler me h‰zinesinin korunmasõ kimi ileriye, ki­ terir.
aracõlõğõyla) sõkõştõrõlmaktadõr. Kişileştiril- mi geriye, kimi sağa, kimi sola çekmeye Müslüman olmayan öğrenciye
miş Tanrõ motifleriyle, Ÿç klasik m onote­ çalõşõyor. Hiç kimse TŸrkiye'yi bugŸnkŸ
din dersinde kolaylõk
ist din fazla rağbet qšrmŸvor. Avrupa'da haliyle kabul etmiyor. OsmanlI­
(TŸrkiye'de olduğu gibi) çeşitli dinî hayat ca- …ztŸrkçe tartõşmasõ ulusal olmaktan 19/ 11/ 1986 Cu m h u r iyet

biçimleri yanyana yaşanõlõr. DŸnyayõ kav­ çok (kullanõlan yabancõ sšzcŸkler dŸşü­ D”n KŸltŸrŸ ve Ahl‰k Bilgisi derslerinde
rayõşõ, eğitimi ve ahl‰k kodeksi dini bir nŸlŸrse) bir kŸltŸr politikasõ çatõşmasõ ni­ Musevi, Hõristiyan ve diğer dinlere mensup
kültür bütünlüğŸnŸn ŸrŸnŸdŸr. Bu kŸl­ teliğinde. Edebiyatta ve felsefede kulla­ šğrencilere, Kelime- i Tevhid (La ilahe illal­
tŸr bŸtŸnŸnŸn içinde hayatõn tŸm alan­ nõlan Osmanlõca kavramlar yalnõzca isl‰mi lah, MuhammedŸn Resulullah) ya da Keli­

7 c ltl k eser yay mland


larõ dini kõstaslara gšre değerlendirilmek­ background ile tam olarak anlaşõlabiliyor. me- i Şehadet (EşhedŸ en la ilahe illallah ve
tedir. Yapõlmamasõ gereken dinin yasak­ Osmanlõca'nõn yok edilmesinin hedefi, eşhedŸ enne MuhammedŸn abdŸhu ve resu-
ladõklarõ, yapõlmasõ gerekenler ise dinin dinin etkilerini zayõflatmak. Osmanlõya lŸhu) ezberletilmeyecek. Ancak bu šğrenci­
šngšrdŸkleridir. Bšylesi bir kŸltŸr bŸ­ yšneliş, ekonomik istikrar, sosyal adalet, ler, “iyi vatandaş yetiştirmek ve öğren
tünlüğŸnŸ kõrsal kesimde yasayan bŸyŸk aile birliğinin korunmasõ, ahl‰k” m uhafa­ cilerin ileride toplumumuza daha rahat
ana- babalarõmõz kendi gençliklerinde ya­ zak‰rlõk ve kendi pozisyonunun saygõnlõ­ uyum sağlamalarõna yardõmcõ olmak
şamõşlardõ. Bu, bir teokrasiye ya da m eş­ ğõnõ korunmasõ isteklerini dile getiriyor. Bu için milli ahl‰kõmõzla ilgili konularõn
ruiyetini dinden alan bir egemenliği t e­ zaman içinde değişmeyen meşrutiyetini öğretiminde” diğer šğrencilerden ayrõ tu­
kabŸl etmektedir. (AbdŸlhamit'in dostu Tann'dan alan bir isl‰mi dŸzen isteği. Bu tulmayacaklar.
MART 1989 OCAK 1989 10 ARALIK 1988 MAYIS 1988 1 MART 1988 28 AĞUSTOS 1987 MART 1987 15 OCAK 1987 MART 1986 MART 1986 1 MART 1986 EKIM 1985 EKIM 1985 HAZIRAN 1985 NISAN 1985 ŞUBAT 1985 13 ARALIK 1983 15 KASIM 1983 10 KASIM 1983 1 EYLÜL 1983 25 MAYIS 1983 24 ŞUBAT 1983 9 KASIM 1982
olan ll.wilhelmin askerlerinin kemer t o ­ KASIM 1982
tartõşmalarõn nedeni, tarõm ekonomisine 1 EYLÜL 1982
Din ve Ahl‰k Bilgisi šğretiminin “Genel
MART 1982
kasõnda 'Tanrõ kral ve vatan için' yazõlõydõ). dayalõ isl‰mi zŸmre, devletden, parla­

40
tlkeleri”ni belirleyen bazõ Bakanlar Kurulu
Sšzkonusu teokrasi altõnda geçerli olan mentoyla yšnetilen kapitalist bir endŸstri üyelerinden oluşan Eğitim ve …ğretim YŸk­
dŸnya tasarõmõ rakipsizdir, ama šte yan­ devletine geçişte yasanan ya da hissedi­ sek Kurulu, “Yüzde 99’u Müslüman olan
dan toplumda yŸkselme imk‰nõnõn ol­ len gŸvensizliktir. Bu tartõşmanõn ana so­ ülkemizde İslam dinine ait bilgilere da
mamasõ bireyin toplumsal konumunu ve runu olan İsl‰m'a dšnmek ya da reddet­ ha fazla yer verilmesinin, hem öğrenci
bšylece dini inancõnõ dŸşüncelerini de­ mek, toplumda İsl‰m'õn egemenliğini lerin ihtiyaçlarõ, hem de tarihimizi, ede
ğiştirmesine izin vermiyordu. . belirginleştiriyor. BugŸn Avrupa'da yok biyatõmõzõ, musikimizi ve diğer sanat
(šrn.l8.YY'a kadar Avrupa Yahudiõeri.) Or­ olmakta olan kesim (dini doğal olarak ka­ varlõklarõmõzõ tanõtmak, benimsetmek,
ta Avrupa'da bŸyŸk ebeveynler kuşağõyla bul edenler) TŸrkiye'de nŸfusun çoğun­ sevdirmek ve onlarõ milli kŸltŸrŸmŸzŸn
birlikte yokolacaktõr. Tarih boyunca varo­ luğunu meydana getiriyor. Bu grup deği­ birer Ÿyesi yapmak açõsõndan bŸyŸk
lan, medidatif, mistik ve asketik dini du­ şimleri ve gŸvensizlikleri dini kategoriler önem taşõdõğõnaÓ karar verdi.
Haber dergiciliği genişliyor: yuş biçimleri Hõristiyanlõkta yaklaşõk 300 içinde yorumluyorlar. (KšylŸlŸğün orta­ Dev bir yayıncılık okulu:
yõldõr yok olmasõ nedeniyle bugŸnŸn
Dünyayla temas: Yerli edebiyatta yeni bir renk: Cuma yayımlandı Kürtçe yayıncılıktan Yeni bir oluşuma Yeni Zemin
gençliği Hõristiyanlõk dõşõ bir arayõş içinde­
dan kalkmasõ, şehre gšç, Ÿcretli iş nede­
niyle aile bağlarõnõn kopmasõ, kŸçŸk el sa­
Uğur Mumcu BESMELE, AMENTÜ, AYET
EZBERLETİLMEYECEK
Umran
Dünya ve İslam Kardelen Haksöz dergisi Haftalık haber dergisi İslamcılığa bir katkı: Nûbihar Diriliş’in son sayısı dir. BŸyŸk halk kitleleri için šzgŸrce seçi­ natlarõnõn ve ticaretin yok edilmesi, ada­ suikastı
Osman Nuri Karahasanoğlu’nun İktisat ve İş Dünyası Bülteni Mehmet Metiner’in genel yayın
len bir hayat felsefesi olarak din ancak letsizlik, tefecilik ve Hõristiyanlar ve din­ Azõnlõk okullarõ dõşõndaki1991-1992 yılları arasında 10 sayı
okullarda šğre­
Soğuk Savaş bitti Hareket Dergâh’ta devam yayımlanmaya başladı Yörünge yayımlandı nisbeten büyük kompleks toplumlarda siz komŸnistler tarafõndan yapõlan mak­ tim gšren T.C. uyruklu olan Hõristiyanlõk ya İzlenim yeni bir yayın dili
Dava dergisi yayımlandı Hamza Türkmen ve Rıdvan Kaya 1990-1993 yılları arasında Müştehir öncülüğünde uzun soluklu En uzun soluklu Kürtçe yayın yapan Diriliş kapağında Sezai Karakoç’un İlk İslami televizyon kanalı yönetmenliğini yaptığı, aylık kültür Gazeteci ve yazar Uğur Mumcu, yayımlanan AKV Bülten, Cevat
Olaylara Objektif dergisi ediyor Berlin Duvarı yıkıldı Körfez Savaşı başladı Varşova Paktı feshedildi yayımlandı Bosna Savaşı başladı Çerçeve dergisi yayımlandı hemen varolabilir Bu toplumlarda
çeşitli felsefeler birbirleriyle rekabet
satlõ davranõşlar olarak değerlendiriliyor.) da Musevilik dinlerine mensup šğrencilere
oluşturdu
Malta'da bir araya gelen ABD başkanı tarafından Yöneliş Yayınları Karakaya tarafından Kardelen dergisi yayın hayatına sahip olan Cuma Hamza Türkmen’in sahipliğinde Resul Tosun’un sahibi olduğu haftalık dergi olan Nûbihar yayım hayatına Gökkuşağı adlı şiiriyle son ve politika dergisi Yeni Zemin Bu gelişmeler ve Avrupalõlaşma basit bir otomobiline yerleştirilen bombanın
Kelime: i Şehadet, Kelime-Özkaya’nın sorumluluğunda Umran
i Tevhid yanõnda
yayımlandı Özal cumhurbaşkanı oldu Hocalı katliamı yayında halindedir hem de birey gelişen iş bšlŸ­ nedenle yani gerçekleşme umudu ola­ Besmele, AmentŸ, sure, aye^ ve namaz dua­
Med-Zehra tarafından Bediüzzaman George Bush ve Sovyetler Birliği bünyesinde Dünya ve İslam dergisi yayımlandı. Mürsel Sönmez’in de Nurettin Topçu’nun etrafında yayımlanmaya başladı. Siyasi, haber İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Körfez Savaşı, müttefik uçaklarının Berlin Duvar’ının yıkılması, Haksöz dergisi yayımlanmaya haber dergisi Yörünge yayımlanmaya başladı. Kürtçe’nin kamusal karşılık Mustafa Özel’in yayın yönetmenliğini sayısını çıkardı. Dergi 1960-1992 Yoğun katliamlara sahne olan Bosna MÜSİAD tarafından çıkarılan yayımlanmaya başladı. Dergi
mü, endüstrileşme sonucunda, bağõm ­ nağõ olmadõğõ için reddediliyor. ‚ŸnkŸ patlaması sonucu öldürüldü. adıyla yayımlanmaya başladı. Adını Ahmet Şişman’ın sahipliğini yaptığı
Humeyni vefat etti Kayıtlar çıkıyor sõzlõğõnõ ve yŸkselme şansõnõ elde etm iş­ Batõ kimliği oluşturulm adan isl‰mi kimlik
larõnõn ezberletilmemesine; namaz, oruç,
Said Nursi’nin düşüncelerini takip Bir haber dergisi olan Olaylara Turgut Özal, TBMM’de yapılan Komünist Partisi genel sekreteri yayımlanmaya başladı. Dergide yayın sürecinde yer aldığı Kardelen şekillenen Hareket düşüncesi, Ezel ve yorum dergisi olarak çıkan Cuma Doğu Almanya ve Batı Almanya Irak ve Kuveyt'teki hedefleri SSCB’nin dağılması gibi başladı. Haksöz, kendisini çağdaş başladı. Dergi edebiyattan politikaya bulmasına önemli bir katkı sağlayan yaptığı İktisat ve İş Dünyası Bülteni yılları arasında 7 farklı yayım Azerbaycan'ın Hocalı kentine giren Savaşı başladı. Türkiye’de İslamcı ve ağırlıklı olarak iş ve ticaret Ercümend Özkan tarafından kurulan dönemin demokrasi tartışmaları
tir. Din ancak, toplum Ÿzerindeki kesin ortadan kalktõ. 'Avrupalõlaşmayõ' başaran
Suikast laik çevrelerce uzunca
zek‰t vebirhacca ait uygulamaya Cemil Meriç'ten
yšnelik bilgi­ alan Umran, sık İz Yayıncılık tarafından çıkarılan
lerin šğretilmemesine ve bu konulardan so­
eden Dava dergisi yayımlanmaya Objektif dergisi yayımlanmaya İran İslam Devrimi’nin lideri oylamada 263 oyla Türkiye'nin 8. Özgün bir edebiyat dergisi olan Mihail Gorbaçov, soğuk savaşın metinlerin çoğunluğunu çeviri dergisi, Nuri Pakdil’den alıntı yaparak Erverdi’nin sahipliğini yaptığı Dergâh dergisi her haftanın cuma gününü olarak ikiye ayrılan Almanya, Berlin vurmalarıyla başladı. Savaş 12 Nisan gelişmelerin ardından İslami ihya ve öze dönüş hareketinin yerel ve uluslararası haberlere Nûbihar’da İslamcılığın yansımaları yayımlanmaya başladı. Dergi döneminde toplam 396 sayı olarak silahlı Ermeni gruplar, çok sayıda dergilerde geniş bir yer tutan bu konularına yer veren Çerçeve dergisi ilk İslami televizyon kanalı BHA TV etrafında şekillenen meseleleri
egemenliği yõkõldõğõnda, politik çatõşma toplumsal olarak kŸçŸk bir kesim yeni ka­ süre İslamcılara mal edilmeye
rumlu tutulmamasõna karar sık birEğitim
veren okul olma
ve iddiasına vurgu İzlenim dergisi yayım hayatına
başladı. başladı. Ayetullah Humeyni vefat etti. Cumhurbaşkanı seçildi. Kayıtlar yayım hayatına başladı. bittiğini resmen ilan ettiler. yazılar oluşturmaktadır. ilk sayısını çıkardı. dergisinde devam etti. yayımlanma günü olarak seçmiştir. Duvarı'nın yıkılmasıyla birleşti. 1991’e kadar devam etti. Varşova Paktı da feshedildi. bir parçası olarak görmektedir. yer verdi. görülmektedir. yayımına 18 sayı devam etti. yayımlanmıştır. kadın ve çocuğu katletti. savaş 1995’e kadar sürdü. yayımlanmaya başladı. test yayınına başladı.
içinde šzgŸrce seçilen bir ideolojik mŸ­
işlemiştir.
cadele aracõ olacaktõr. …rneğin F.Alman-
ya'da yeniden silahlanma karşõtõ, orta
zanõlan šzgŸrlŸkleri dişleriyle ve tõrnakla­
rõyla savunuyorlar ve laiklik için savaşõyor­
lar. Laikliğin dinsizlik demek olmadõğõnõ
çalışılmıştır. ni…ğretim YŸksek Kurulu, 3 Ekim 1986 tarihi­
yapmaktadır.
taşõyan kararõnda şu gšrŸşlere de yer ver­
di:
başladı. söz ü tar h ça şmas gerçek eşt r d
m esafe fŸzeler karşõtõ dini gruplar gšrŸ- tekrar eden isl‰mi matrisi (tartõşma çerç- “İyi vatandaş yetiştirmek ve öğrenci
lebiliyorlar ve bunlar aynõ zamanda kilise­ evisi) dikkate alõyorlar. Amerika, Libya'yõ lerin ileride toplumumuza daha rahat
ye de karşõlar. Ayrõca F. Almanya'da ve İtal­ bombaladõğõnda, Amerika'daki Yahudi uyum sağlamalarõna yardõmcõ olmak
ya'da kŸrtaja karşõ, İrlanda'da boşanmaya lobisinin etkisi Ÿzerine bir yazõ yazan ilhan için milli ahl‰kõmõzla ilgili konularõn
karşõ kiliseye bağlõ, geleneksel din” grup­ Selçuk, kamuoyundaki tartõşma için isl‰­ öğretiminde din ayrõmõ gšzetilmeyecek
lar gšrŸlebiliyor. mi kŸltŸr kavramlarõnõn šnemini gšste­ tir.”
Uzunca bir süredir Türkiye’desiniz, ren bir šrnek oluşturuyordu. Erbakan,
Türkiye’deki İsl‰miyet anlayõşõ nedir, TŸrkiye'nin 30 milyar dolarlõk faiz yŸkŸ­
gšzlemlerinizi anlatõr mõsõnõz? nŸn tamamõnõn Yahudilere verildiğini id­ ÒKõzam õk T a n n sõÓna kurban
Günten Her TŸrk'Ÿn ve her MŸslŸ­
man'õn yabancõya bu konuda sšyleyecek
daha çok sšzŸ vardõr. Ben yalnõzca dõşar­
dia edince (25(9/ 86- EyŸp) dinin, yeni bir
Türkiye'nin tem eli olduğu yolunda açõkça 9 Ocak 1987 Milliyet
ha zaya ve b r k me da r daha az as ç n
propaganda yapan gençlerin dini bir
dan bir yabancõnõn gšzŸne çarpanlarõ ak­ ideoloji olarak yaşamalarõ ve duymalarõ HİNDİSTANÕõn Ahmetabad kentinde k õ­
tarmaya çalõşacağõm. Kendi dini, kŸltŸrŸ doğaldõr. Ama İsl‰m geleneğinde ve zamõğa yakalanan çocuklarõn ÒKõzamõk
ve dili ŸstŸne yapõlan konuşmalar Avru­ TannsõÓnõ kõzdõrmamak için tedavi edilme­

idp.org.tr
šzellikle TŸrkiye'de dinle devletin karşõ
pa'ya oranla en az 10 kez daha çok yapõlõ­ karşõya gelmesi, MŸslŸman kitleler açõ­ diği, bu nedenle 53 çocuğun šldŸrŸldŸğü bil­
MAYIS 1989 MAYIS 1989 3 HAZIRAN 1989 31 EKIM 1989 KASIM 1989 3 ARALIK 1989 1 OCAK 1990 1 ŞUBAT 1990 27 ŞUBAT 1990 6-12 NISAN 1990 3 EKIM 1990 17 OCAK 1991 1 NISAN 1991 NISAN 1991 11 KASIM 1990 OCAK 1992 OCAK 1992 5 ŞUBAT 1992 26 ŞUBAT 1992 1 NISAN 1992 EYLÜL 1992 ARALIK 1992 OCAK 1993
yor. Bu tartõşmalarla çeşitli katmanlardan sõndan kabul edilmeyen yeni ve yabancõ 24 OCAK 1993 dirildi. ŞUBAT 1993 ŞUBAT 1993

Yeni bir dünya isteği: Yeni


Kitap ve yayıncılık dergisi Dünya çıktı
Tasavvuf dergileri çoğalıyor: Matbuat yayımlanmaya Başbağlar katliamı
İBDA’cı Akademya dergisi Batı Şeria Filistin’e devredildi Akıncıların yayım macerası Kadın Kimliği dergisi Çeçenistan Ruslar tarafından Halen Safa Vakfı bünyesinde Ehl-i Beyt Mesajı dergisi çıktı
Necmettin Erbakan başbakan Kardak Krizi sona erdi Refah Partisi genel seçimleri Somuncu Baba yayımlandı başladı Sivas olayları Demirel Cumhurbaşkanı oldu Turgut Özal vefat etti
yayımlanamaya devam eden Yeni Erzincan'ın Kemaliye ilçesine bağlı
yayımlandı kazandı devam ediyor: Akıncı Yolu. yayımlandı işgal edildi İlk Din Şurası toplandı Avrupa Birliği kuruldu Arafat, İsrail ile anlaştı Grup Genç’in ilk albümü çıktı İki dönem tek dergi:
ANAP ve DYP koalisyonunun bozulmasıyla Türkiye ile Yunanistan arasındaki Bosna Savaşı sona erdi MGV Bülteni Biat yayında Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Somuncu Baba dergisi Osman Hulusi Muhammed Nur Anbarlı tarafından Dünya yayın hayatına başladı. Türkiye Caferileri’nin bir yayımı Başbağlar köyünü basıp bir saatten Sivas’ta Pir Sultan Abdal Şenlikleri DYP Genel Başkanı ve Başbakan Yeni Yeryüzü yayımlandı Türkiye Cumhuriyeti'nin 8.
Dini liderlere iftar hükümeti kurma görevi Necmettin 3 farklı dönemde kesintilerle Kardak krizi Türkiye’nin müdahalesi Arafat ile İsrail başbakanı İzak Rabin, Aylık siyasi dergi Akıncı Yolu, İstanbul’da Ümmet Karakoç’un Sovyetler Birliği bağımsızlığını ilan Efendi Vakfı tarafından edebiyat, çıkarılan kitap dergisi Matbuat “Yayın Cumhuriyet tarihinin ilk Din Şûrası Maastricht Antlaşması yürürlüğe Dergi bünyesinde kadınlara yönelik Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) lideri olan Ehl-i Beyt Mesajı İslâmi Fikir uzun bir süre PKK propagandası sırasında çıkan olaylar sırasında Süleyman Demirel, TBMM’de yapılan Grup Genç İlk albümleri Şehadet Samiha Ayverdi vefat etti Değişim
Erken genel seçim yapıldı. Refah Partisi Cumhurbaşkanı Turgut Özal vefat
Başbakan Necmettin Erbakan, 51 Erbakan’a verildi. Refah Partisi DYP ile yayımlana Akademya dergisi yayım ve ABD'nin araya girmesi sonucu seçimden birinci parti olarak çıktı, Bosna Savaşı Dayton Antlaşması Milli Gençlik Vakfı Bülteni olarak Batı Şeria'nın Filistin yönetimine Yahya Yıldırım tarafından çıkarılmaya sahipliğinde Kadın Kimliği dergisi eden Çeçenistan’a yüzlerce tank ve tasavvuf ve kültür alt başlığıyla Dünyasından Yayıncı ve Okuyucu İçin” toplandı. Başbakan Tansu Çiller girdi; Avrupa Birliği resmen Hanımefendi ve çocuklar için Beyza Yaser Arafat ve İsrail Başbakanı İzak ve Araştırma Dergisi alt başlığıyla yapan bir grup daha sonra 28 Madımak Oteli’nin yakılması sonucu oylamada 244 oyla Türkiye'nin Burhan Kavuncu’nun öncülüğünde Vakti ile müzik piyasasını marş ve Kubbealtı çevresinin önemli ismi Değişim dergisi iki ayrı dönemde
etti ve cenazesine büyük bir katılım
tarikat ve cemaat liderine başbakanlık Refah-Yol hükümetini kuruldu. hayatına başladı. Kardak'tan Yunan Bayrağı indirilmesiyle ikinciliği milletvekili sayısı bakımından ile sona erdi. çıkan Biat yayımlanmaya başladı. devri konusunda anlaştılar. başladı. yayımlanmaya başladı. askerle girdi. yayımlanmaya başladı. alt başlığıyla yayım hayatına başladı. toplantıda başını örterek ayet okudu. kurulmuş oldu. dergileri de çıkmaktadır. Rabin barış anlaşmasının yaptı. yayımlanmaya başladı. erkeği katletti. 35 kişi hayatlarını kaybetti. dokuzuncu Cumhurbaşkanı oldu. Yeni Yeryüzü dergisi yayımlandı. ezgilerle tanıştırdı. Samiha Ayverdi vefat etti. birbirinden farkıl vurgularla
gerçekleştirildi.
konutunda iftar yemeği verdi. sona erdi. DYP, oy oranı açısından ANAP aldı. GRUP GENÇ:
yayımlandı.

RÖPORTAJ
“Şarkılarımız Yakın Öykümüzdeki
Dirençlerden ve Yol Alışlardan Doğdu!”
Röportaj: M. Ali Aslan

Öncelikle yeni albümünüzün hayırlara vesile olmasını


diliyor ve sizleri tebrik ediyoruz. Ancak bu güzel albüm
için neden bu kadar beklediniz? “Umut” adlı albümü-
İslâmî Fikir ve Araştõrma Dergisi nüzün üzerinden 8 yıl geçti. Bu süreçte birçok konser-
de yeni şarkılar da söylediniz. Grup Genç dinleyicileri
ise bekledikleri yeni albüme uzun bir aradan sonra
kavuştular.
Âmin, teşekkür ederiz. Haklısınız, çok ara verdik. Bunun
KUR'AN’DA EHL-I BEYT birçok sebebi var tabi. Öncelikle periyodik bir şekilde al-
büm çıkarma alışkanlığımız olmadı ancak bu denli ara da
PEYGAMBERİMİZ (S)’İN GÜZEL AHLAKI.
• ; | »
vermemiştik. Bu çalışmada gerekli bütün maddi-manevi
KUR’AN VE SÜNNET IŞIĞINDA TAKÎYYE yük omuzlarımızda olduğundan ve bu imkânların sefer-

90
H H S S

•_#
R I
m# - ’lı yılların kapalı salon programlarında ber edilmesi yavaş bir seyir takip ettiğinden ara da bu
ŞİA TEFSİRLERİNİN TANITIMI
kalabalık bir koro ve kamuflajlı, bereli
• •

kadar uzadı.
SEKALEYN HADİSİ kostümle söyledikleri şehadet ezgileri/
õ
marşlarıyla tanıdık ilkin onları. Ardından arka arkaya
* .

ZAMANIN İMAMI yaptıkları albümlerle. Dillerden düşmeyen birçok Peki, bize yeni albümün hazırlık sürecinden bahse-
şarkıya imza attılar. debilir misiniz? Albümdeki şarkıları hangi kıstaslarla
1993 yılında çıkan “Şehadet Vakti” adlı albümden seçtiniz, ne gibi temaları öne çıkartmak istediniz?
; sonra “Kan Toprağa Düşünce” (1996), “Yüreklere
* i Yürüdük” (1998), “Sevdaları Yaşamak” (1999) Repertuarın vücuda gelmesi yaşadığımız öykünün seyri-
ve “Yarının Adı Umut” (2002) albümlerini dinle- ni takip eden, tabiatıyla yıllara yayılan bir safahat. Oluşan
yenleriyle buluşturan Grup Genç, yeni şarkılarıyla repertuar içinden albümü oluşturacak eserlerin seçimini
hüzünlerimize ve coşkularımıza eşlik etmeye devam
ediyor. 8 yıl aradan sonra “Sözü Var” adlı albü-
beraberce kararlaştırırken, eserlerin, içinde aktığımız öy-
müyle dinleyicilerinin karşısına çıkan Grup Genç, külere yaslanmasına dikkat ettik. Ayrıca ‘biz’ vurgusunu
18 yıldır sürdürdüğü müzik yaşamına yeni bir eser içeren, nispeten yürüyüşü şiddetli majör temalara da yer
• * .
daha eklemiş oldu. vermenin devamlılık açısından uygun olacağını düşü-
Mavi Marmara şehitlerimizden Afganistan’da nerek repertuarı oluşturduk. Eserleri belirledikten son-
kaybettiğimiz Bahattin Yıldız’a, Irak illerdeki kardeş- ra aranjman ve stüdyo aşaması bir yılı bulan bir süreç
lerimizden Gazze’ye, Beyrut’a İslam coğrafyasında
yaşanan acıları ve direnişleri konu edinen Grup
sonrası albüm oluştu. Şu tema öne çıksın diye bir gayret
Genç’in yeni albümünde alışıldığın ötesinde farklı içinde olmadık. Mecal verildiği kadar gönlümüze ve dili-
melodiler ve insana dair daha özel eserler de yer mize gelenleri bu arşivde kayıt altına aldık.
alıyor.
“Bizi oluşturan öykülere dair dile gelmeye değer her “Sözü Var” albümü önceki albümlerinize oranla daha
ne varsa, onlara şarkılarla tutunup yol almaya çalı-
zengin, çeşitli melodiler içeriyor. Başarılı marşların
şıyoruz.” diyen ve şu an İzzet Okumuş, Murat Polat,
yanı sıra türkü tadında eserler de yapmışsınız. Belirt-

11 OCAK 1997
Mahir Arslan ve İsmail Ergenler ile yoluna devam

28 HAZIRAN 1996 1 OCAK 1996 29 ARALIK 1995 24 ARALIK 1995 14 ARALIK 1995 1 ARALIK 1995 28 EYLÜL 1995 1 MAYIS 1995 MART 1995 11 ARALIK 1994 1 HAZIRAN 1994 1 MAYIS 1994 1 KASIM 1993 1 KASIM 1993 EKIM 1993 5 TEMMUZ 1993 AĞUSTOS 1993 5 TEMMUZ 1993 3 TEMMUZ 1993 16 MAYIS 1993 MAYIS 1993 17 NISAN 1993 NISAN 1993 22 MART 1993 MART 1993
eden Grup Genç’le müzikal serüvenleri ve yeni tiğiniz gibi kompozisyon ve aranje yönüyle de kendini
albümleri üzerine bir söyleşi gerçekleştirdik. hissettiren bir farklılık var. Bu müzikal zenginliği Grup

haksöz 69>>
aralık 2010
Grup Genç’le “Sözü Var” Üzerine

Hüseyin Velioğlu ölü


İmam Hatiplerin orta Erdoğan hapis cezası aldı Refah kapatıldı ve Erbakan’a
MGK toplantısı yakalandı
Erbakan istifa etti kısmına kapatma 2000’leri hazırlayan dergi: Recep Tayyip Erdoğan Siirt’te bir mitingde siyasi yasak kondu MGV yoluna Anadolu Gençlik İslamcı yayıncılığın uzun
Milli Güvenlik Kurulu “irtica” gündemiyle Edebiyatta yeni bir basamak: Sözleşme çıktı Kaşgar dergisi salt edebiyat Gençler Genç Birikim’i Değişim yayım hayatına İstanbul'da bir villaya düzenlenen olarak devam etti Genç kalemlerin dergisi Ay soluklu aktüel dergisi Gerçek Fazilet Partisi de kapatıldı
Radyo’dan dergiye: Nida Kudüs Gecesi Farklı bir kadın dergisi: okuduğu şiir sebebiyle TCK’nın 312/2
1 Dakika Karanlık eylemleri toplandı. 8 yıllık zorunlu eğitim, İmam Kadın ve Aile dergisi yayım Başbakan Necmettin Erbakan istifa İlköğretimin 8 yıl zorunlu ve kesintisiz Merdiven Sanat içeriğiyle çıktı Refah Partisi laiklik ilkesine aykırı
yayımladı son verdi Tasavvuf dergisi Semerkand Öcalan yakalandı
operasyonda Türkiye Hizbullahı lideri
Vakti yayımlanmaya başladı Hayat çıktı Mahmud Esad Coşan’ın vefatı
M. Mustafa Toptaş sahipliğinde Nida Evrensel Kadın Mehmet Metiner tarafından çıkarılan maddesinden dört ay hapis cezasına
Refah Partili Sincan Beledi Başkanı Hatip lisesi orta kısımlarının kapatılması
Kültür Dünyası dergisi çıkıyor hayatına son verdi etti. Yeni hükümeti kurma görevi Bedîiyyat dergisi yayımlandı olmasını öngören yasa kabul edildi. eylemlerde bulunduğu gerekçesiyle Amerika, Irak’a saldırdı yayımlandı
Hüseyin Velioğlu ölü ele geçirildi. Kapatılan Milli Gençlik Vakfının yerine Milli Görüşün en ılımlı partisi olan
yayımlandı. İlk önce Radyo Nida’nın Derin devlet ilişkilerini protesto etmek Kadın tartışmalarını farklı bir bakıştan ve Kur’an kurslarının durumu gibi Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel Büyük tepki gören ve protesto edilen Kültür sanat dergisi Merdiven Sanat A. dergi çoğulcu demokratik bir uzlaşma çarptırıldı ve belediye başkanlığı vazifesi Cevdet Karal tarafından “Edebiyat kapatıldı. Necmettin Erbakan’ın da Genç Birikim dergisi yeni dönemin Değişim dergisi “İslami Düşüncede Yeni PKK terör örgütü lideri Abdullah Öcalan Genişletilen operasyonda, mezar evler kurulan Anadolu Gençlik Derneği Kültür ve Edebiyat dergisi Ay Gerçek Hayat dergisi “Filistin’de Şafak İskenderpaşa Cemaati lideri Mahmud Fazilet Partisi laiklik karşıtı eylemler
Bekir Yıldız’ın katılımıyla Kudüs Gecesi Sanat ve edebiyat dergisi olarak çıkan düştü. Erdoğan cezasını 24 Temmuz 1999
bülteni olarak çıkan dergi daha sonra için “Sürekli Aydınlık İçin 1 Dakika ele alan Evrensel Kadın “Kadın, İslam konuları kapsayan 18 maddelik bir liste Kültür Dünyası Necip Fazıl Kısakürek Alanına yeni bir soluk getiren Kadın ve tarafından DYP’ye verilmesi gerekirken yasayla İmam Hatiplerin orta kısmı Ali Ural’ın öğrencilerinden oluşan yazar için yeni bir sözleşme iddiası ile Seçkisi” alt başlığıyla Kaşgar dergisi aralarında bulunduğu altı isme 5 yıl gençlik dergilerinin özelliklerini Bir Döneme Doğru” kapak konusu ile Amerika, Irak'a "Çöl Tilkisi" harekâtını Aylık tasavvuf dergisi Semerkand yayın Kenya'da yakalandı ve Türkiye’ye ortaya çıkarıldı ve çok sayıda Hizbullah Ankara’da Anadolu Gençlik dergisini Vakti Şeref Akbaba tarafından Söküyor” kapak konusu ile haftalık Esad Coşan Avustralya’da geçirdiği yaptığı ve Refah Partisi’nin devamı
düzenlendi. İran Büyükelçisi Muhammed Bedîiyyat yayım hayatına başladı. günü tamamladı.
düşünce, kültür ve edebiyat dergisi olarak Karanlık” eylemi başlatıldı. Eylem kısa bir ve Feminizm” kapak konusu ile imzalanması için Erbakan’a sunuldu. özel sayısıyla yayım hayatına başladı. Aile dergisi 147. sayısı ile kapandı. Anavatan Partisine verildi. kapatıldı. kadrosuyla yayım hayatına başladı. yayımlanmıştır. yayımlanmaya başladı. siyaset yasağı getirildi. yansıtır. 61. sayısını yayımladı ve kapandı. başlattı. Harekâtın nedeninin Irak'ın hayatına başladı. getirildi. mensubu yakalandı. yayımlanmaya başladı. yayımlanmaya başladı. olarak yayımlanmaya başladı. trafik kazası sonrasında vefat etti. olduğu gerekçeleriyle kapatıldı.
Rıza Bagheri’nin katıldığı gece ulusal
yayım hayatına devam etmiştir. süre sonra Refahyol hükümetine karşı bir yayımlanmaya başladı. kitle imha silahlarını kontrolünü
basında farklı şekillerde yansıtılarak w w w. g e r c e k h a y a t . c o m . t r  1 8 - 2 4 E Y L Ü L 2 0 1 7 / 2 7 Z İ L H İ C C E 1 4 3 8 - 4 M U H A R R E M 1 4 3 9

mahiyet kazandı.
10

 S AY I : 2 0 1 7/ 3 8 ( 8 8 2 )  F İ YAT I : 4 T L
ABD mahkemelerinde İran ihaneti

gündemi uzunca bir süre meşgul etti. engellemesi olduğu ileri sürüldü. 20

Gerçek
Türkiye’nin
EN YERLii
Hayat
DERGiS
Arakan'daydı
08
PKK & DEAŞ
Bu nasıl bir
ortaklık?

06
SİHA teröristi vurur
feryadı CHP’den gelir
BÜROKRASİYİ TERSTEN YAZAN ADAM:
26
RECEP
YAZICIOĞLU

04

Irak ve Suriye'nin kuzeyinde

Büyük
İsrail projesi
 AHMET MURAT  ALİ AYÇİL  CİHAN AKTAŞ  ERSİN ÇELİK  SELÇUK TÜRKYILMAZ  KEMAL SAYAR  ÖMER LEKESİZ  İBRAHİM TIĞLI  TURGAY BAKIRTAŞ  YUSUF ARMAĞAN

OCAK 1997 31 OCAK 1997 1 ŞUBAT 1997 ŞUBAT 1997 29 ŞUBAT 1997 1 MAYIS 1997 15 HAZIRAN 1997 18 HAZIRAN 1997 TEMMUZ 1997 16 AĞUSTOS 1997 EYLÜL 1997 KASIM 1997 12 ARALIK 1997 ARALIK 1997 16 OCAK 1998 1 ŞUBAT 1998 ARALIK 1998 16 ARALIK 1998 OCAK 1999 15 ŞUBAT 1999 17 OCAK 2000 ŞUBAT 2000 EKIM 2000 30 EKIM 2000 4 ŞUBAT 2001 22 HAZIRAN 2001

Yeni dönemin işaretçisi Bilgi


ve Düşünce yayımda 11 Eylül olayları
Tamamı kadınlardan oluşan İBDA-C’den haftalık siyasi Altınoluk ekibinden yeni bir Semerkand ekibinden yeni Edebiyat ve kültür dergisi İBDA cephesinde yeni Malatya çevresi yayıncılığa Gençlik dergileri çeşitleniyor: Cuma dergisi, Türkiye’de
Genç Yorum dergisi Genç AK Parti iktidarda Aylık periyotlarla yayımlanan Bilgi ve ABD’de kaçırılan dört yolcu uçağı ile
Mavi Marmara olayı dergi Seyyide yayımlandı Genç Doku dergisi yayımlandı Kur’ani Hayat dergisi çıktı dergi: Baran gençlik dergisi Türkiye Caferileri’nin sesi olan Yüzakı dergisi yayımlandı bir dergi: Mostar Vuslat çıktı Aylık ilim ve kültür dergisi bir dergi: Aylık devam ediyor: Özgün İrade Genç Öncüler Cuma adıyla yayımlanmaya Milli Görüşte ayrışma:
Necmettin Erbakan’ın vefatı 2. Körfez Savaşı başladı Düşünce dergisi yayımlanmaya başladı. Dünya Ticaret Merkezi ve Pentagon'a
Caferiyol dergisi yayımlandı İnzar çıktı Yaklaşım adıyla yayımda Ekonomik ve siyasi kriz sonrası yapılan devam ediyor AK Parti kuruldu
İsrail ordusu, Gazze ablukasını kırmak Muhsin Yazıcıoğlu vefat etti Yönetim ve yazar kadrosunu kadınların Genç Doku dergisi Sosyal Doku Vakfı Akabe Vakfı bünyesinde Kur’ani Hayat İBDA-C tarafından çıkarılan pek çok Erenköy grubu tarafından kurulan, Aylık olarak edebiyat, kültür-sanat, tarih Semerkand Medya Grubu bünyesinde Aylık edebiyat ve kültür dergisi İBDA düşüncesinde yayımlanan dergilere Malatyalılar çevresinin bir aradan Dönemin gençlik dergilerinin Uzun süreli yayım süreci planlayan dergi intihar saldırıları düzenlendi. Saldırılarda
Türkiye’de İslamcılık düşüncesinin ve maksadıyla Türkiye'den hareket oluşturduğu Seyyide dergisi “İlim, bünyesinde yayımlanmaya başladı. 64 dergisi çıkmaya başladı. Dergi modernist Sabahattin Zaim vefat etti Gül, Cumhurbaşkanı oldu dergiden birisi olan Baran diğerlerine Mehmet Lütfi Arslan'ın öncülüğünde Sinan Kılıç’ın sahipliğinde Caferiyol ve toplum alt başlığıyla yayımlanmaya yayımlanmaya başlayan Mostar dergisi Vuslat yayın hayatına başladı. Dergi M. Zeki Ergin sahipliğinde aylık ilim ve İbrahim Keskin’in sahipliğini üstlendiği Mayıs 2012’den itibaren Genç Yorum sonra yayıncılığa dönmesini sembolize özelliklerini yansıtan Genç Öncüler Irak’ın El-Kaide’ye destek verdiği iddiası erken genel seçimlerden AK Parti büyük yalnızca 12 sayı çıksa da yeni dönemin Sık sık kapatılan ve toplatılan Cuma toplamda 2 bin 996 kişi hayatını Milli Görüş hareketi içerisinde devam
siyasetinin öncü ismi Necmettin Erbakan eden Mavi Marmara gemisine baskın Muhsin Yazıcıoğlu şaibeli bir helikopter Kültür, Edep, Aile ve Kadın Dergisi” sayı matbu olarak yayımlanan dergi olarak nitelenen grupların yayım Pek çok İslami yayına ve oluşuma Abdullah Gül meclis tarafından göre daha uzun soluklu bir dergi olarak yayımlanmaya başlayan Genç yayım dergisi CAFERİDER bünyesinde devam eden Yüzakı dergisinin ilk Ali Avni Bayer tarafından İstanbul’da gündemdeki pek çok meseleyi kapak kültür dergisi alt başlığıyla İnzar dergisi Aylık dergisi yayın hayatına başlayarak olarak devam eden Genç Yaklaşım eden Özgün İrade dergisi Davut Güler Araştırma Kültür Vakfı tarafından ile başlatılan 2. Körfez Savaşı ABD'nin bir farkla birinci parti olarak çıktı ve tek özelliklerini yansıtması bakımından dergisi Türkiye’de Cuma adıyla kaybetti. Bu saldırılar dünya siyasetinde eden yenilikçi gelenekçi ayrışması Fazilet
vefat etti. düzenledi. Baskında 10 kişi şehit oldu. kazası neticesinde vefat etti. yayımlanmaya başladı. daha sonra web sitesi olarak devam etti. organı oldu. öncülük eden Sabahattin Zaim vefat etti. Cumhurbaşkanı seçildi. öne çıkmaktadır. hayatına başladı. yayımlanmaya başladı. sayısı çıktı. çıkmaya başladı. konularına taşıyarak ele almıştır. Yaser Arafat’ın vefatı yayımlanmaya başladı. eklendi. dergisi yayım hayatına başladı. tarafından yayımlanmaya başlandı. yayımlanmaya başladı. Bağdat'ı bombalamasıyla başladı. başına hükümeti kurdu. önemlidir. yayımlanmaya devam etti. önemli bir kırılma oluşturdu. Partisi’nin kapatılması ile kopmaya yol
açtı. Adalet ve Kalkınma Partisi Tayyip
FKÖ lideri Yaser Arafat vefat etti. m De g e P o e DP m E üd e De neğ nd n ü ü ü me ed
Erdoğan tarafından kuruldu.
P o en n 1980 on n p n ü ün ü m Kü ü eTu m B n ğ
e Kon Bü ü eh Be ed e nd n de e enm

Su an epe Mh Cumhu ye Cd F kağa Me ke No 39/1 Ü küda anbu


27 ŞUBAT 2011 31 TEMMUZ 2010 25 MART 2009 ŞUBAT 2009 ARALIK 2008 AĞUSTOS 2008 10 ARALIK 2007 28 AĞUSTOS 2007 11 OCAK 2007 EKİM 2006 MAYIS 2006 MART 2005 MART 2005 MART 2005 12 KASIM 2004 1 EKIM 2004 1 EKIM 2004 EYLÜL 2004 MAYIS 2004 EKIM 2003 20 MART 2003 3 KASIM 2002 EKIM 2002 4 OCAK 2002 11 EYLÜL 2001 14 AĞUSTOS 2001
0216 460 25 50 dp@ dp o g / am de g e

You might also like