)

અને હવે પ પાઓ ...

( ુ ધમાં લોહ નાં ટ પાં કુ માંથી)

- ચં કાંત બ ી
 માર ૧૮ વષની ુ ી મા ં ુ કં ઈ જ માનતી નથી, એક સ જને િવષાદ
અવાજમાં ક .ં ુ બી સ જને િતભાવી વર ક ં ુ : ૧૮ વષ તો બ ુ મોટ મર
કહવાય, પ પાની વાત ન માનવા માટ ! ૧૨ વષની ુ ીએ પ પાની વાત ન
માનવાની શ આત કર દવી જોઈએ. સામા ય ર તે દ કર યાર મ મીનાં ચ પલ
પહર શક યાર એને બા લગ ક સગીર ક ઍડ ટ સમજવી જોઈએ. એક દવસ
એવો આવશે, ી સ જને ઉદાસી વર ક ં ુ ક ૬ વષની છોકર તમાર વાત નહ
માને ! ચોથા સ જને શાંિતથી ક ં ુ : આ ૬ વષની છોકર ને ં ુ પહર ં ુ છે અથવા
ં ુ નથી પહર ં,ુ એ મન વી િનણય પોતે જ લે છે ! મ મી-પ પાએ સા ીભાવે “હા
બેટા... હા બેટા...’’ કરતા રહવા ં ુ છે અને બલના િપયા કાઉ ટર ઉપર આપતા
રહવા ં ુ છે . ૃ પર લ ઊગે છે એ સા ં ુ છે એમ પ પા પર પૈસા ઊગે છે
એ પ પા સારા છે . પહલાંના જમાનામાં “કમાઉ દ કરો સૌને વહાલો'' વી કહવત
હતી, આ કમાઉ પ પા સૌને વહાલા’’ કહવત ચાલે છે . અમે રકન હા યલેખક માક
વેને લ ં ુ છે ક ુ ં ૧૪ વષનો હતો યાર મારા પ પા બ ુ નાદાન હતા,

ુ ં ૨૧ વષનો થયો યાર મારા પ પા મે યોર થયા છે એ જોવા ંુ હ ંુ

! એક ાનીએ બી ં અ ાનીને દદ લા વર ક ં ુ : મારો દ કરો માર વાત માનતો
નથી ! અ ાનીએ મો લા વર કય : જો એ તાર વાત માનતો હોય તો
તારો દ કરો શેનો ? આજકાલના પ પાઓ બચારા સારાછે . એ નાના હતા યાર
એમના િપતા એમને ટ કટ લેવા મોકલતા હતા, આ એમના ુ એમને ટ કટ
લેવા મોકલે છે . જ
ુ રાતી પ પાઓ મહાસ જનો હોય છે . પ ની અને ઈ રથી સતત
ડરતા રહતા હોય છે (એ જ મમાં), અને પર ી ં ક માર શકાય એટલી પાસે હોય
તો પણ કસ કરતા નથી. ૂળ વાત ટાઇટ ચા ર યની છે . લૅ ડની ધાનમં ી
માગરટ થેચર કહતી હતી ક કટલાક ુ ુ ષો એવા હોય છે ક પગ આગળ ટબૉલ
પડ ો હોય પણ લાત મારતા નથી ! ીમતી થેચર આ વા લે ડના
રાજકારણના સંદભમાં ક ં ુ હ .ં ુ પણ જ
ુ રાતના સમાજકારણના સંદભમાં આ કહ ં ુ
હોય તો કહ શકાય ક એક ટબૉલ બી ટબૉલને ધ ો માર એ િવચાર જ
અનૈિતક છે ! પણ કરમ રમતો જ
ુ રાતી મદ એવી ર તે રમી શક છે ક ાઇક૨
કરમ-બૉડ ૫ર ચાર તરફ ટકરાઈને એક પણ ક
ૂ ર ને અડયા િવના, પા ં પોતાની
પાસે આવી ય છે . કરમ ં ુ ાઇકર કટલાક જ
ુ રાતી મદ ંુ વ
ંુ ા અને
ુ ચર હોઈ શક છે .

ખ
ુ ી જ
ુ રાતી મ યવગમાં જનરશન-ગૅપ ક પેઢ ફર વધતો ય છે . દાદા
લગભગ િનર ર ક અ પા ર હોય, પ પા પહોળા પે ટ પહર ને એકાદ વષ
કૉલેજમાં જઈ આ યા હોય (એ વખતે પોલા પે ટ પહર ને નર ગસની ફ મો
જોવાની ફશન હતી) અને ુ ુ ક ુ ુ ી સ પહર ને ે માં “વાઉ...' ક “ ,ુ
િશટ...!” કહતા કહતા ઘરમાં ફરતા હોય. બાળકો ચપાચપ ઝપાટાબંધ ે બોલી
શક છે એ જોઈને દાદા શ
ુ શ
ુ છે . પ પા બચારા પ પા છે , દાદા કહ દ છે ,
“આવડો મોટો થયો પણ હ હમતો નથી', અને છોકરાં કહ દ છે , “ડડ ! ૂ વૉ ટ
અ ડર ટ ડ !'' દોષભાવનાથી પી ડત પ પા ઝ ૂનથી વધાર અને વધાર કમાતા
ય છે . ૩૦,૦૦૦ ફ ટ પર આવી ગયેલા ટ- લેનની મ હવે મા આગળ અને
આગળ ફકાતાં રહવા ં ુ એક મોમે ટમ આવી ગ ં ુ છે .

અને પૈસા કમાઈ ગયા પછ બકમાં યાજની આવક અને દહમાં ચરબીની
આવક મતી ય છે , હવે બે જ ૃિ ઓમાં ુ ચ વધતી ય છે ◌ઃ દવાદા
અને ધમ યાન. એક અ મ
ુ ાન એ ં ુ છે ક માણસ આખી જદગીમાં દવાદા પાછળ
ટ ં ુ ખચ કર છે એનાથી વધાર એ જદગીનાં છે લાં ણ વષ માં કર છે .
ધમ યાનમાં બ ુ ખચ નથી અને પોતાના નાનકડા સમાજમાં એરં ડા ધાન વી
ઇ સટ ટ ઇ જત મળે છે . પણ એરં ડા ધાન થ ં ુ સરળ નથી, એમાં કો પીટ શન
બ ુ છે અને લ ત
ુ મ ુ ની જ ૨ છે માટ એ માટ ઝંપલાવનારાઓની ફોજ
હાજરાહ ૂ ર હોય છે . સાધન ુ ના આ હ ઓ માટ માખણથી ુ સાધન નથીઅને
ડસ અને શોપ-ક પસ ના નેતાઓ છે એ માટ મા ક આગળ સરકતા
જવા ં ુ ે ઠ ુ ક ટ છે અને સાફ યના આ દવસો દરિમયાન પોતાની મેદ વની
પ નીને પ. ૂ. રુ ા રદાસ હ રયાણીની રામકથા સંભળા જતી જોઈને દરક પ પા ં ુ
મો ુ ં જનક િવદહ ં ુ થઈ જ ં ુ વાભાિવક છે . જ
ુ રતમાં પ. ૂ. રુ ા રદાસ
હ રયાણીની ચ માં પહરલી ૂિતઓ મળતી નથી એ વાતથી ભ ભ
ં ની ભાષામાં
કહ એ તો, “અપશોચ” (અફસોસ એ લે છ શ દ છે બં ભ
ુ ગનીઓ !) થઈ ર ો
છે .

દરક રામ રાવણને હરાવી શક છે , પણ લવ ુ શ સામે હાર ય છે . આ સ ય

જરા ુ ગા છે , હણ ન કર શકાય એ ,ં ુ પકડમાં ન આવી શક એ ,ં ુ પણ સ ય
છે . આ િુ નક માનસિવદો કદાચ આનાં ચ િવ ચ અથઘટનો કર શક છે , લવ
અને ુ શને રામની કમજોર ઓની ખબર હતી, રાવણને કદાચ ખબર ન હતી.
રાવણનો ભાઈ, િવભીષણ, અને રામનો ભાઈ લ મણ અ યાસનીય પા ો છે .
િવભીષણ મોટા ભાઈને બેવફા થયો, લ મણ મોટા ભાઈને વફાદાર ર ો. રાવણ
પાસે એકાદ હ મ
ુ ાન હોત તો જ ર કં ઈક ફક પડત ! અથવા સીતા વી ભાયા
હોત તો... પણ આ બધા આ યા મક ો છે , એમાંથી જનરશન-ગૅપ ક પેઢ ફર
િવશે બ ુ સમજ પડતી નથી. એક િવધાન એ ં ુ પણ થાય છે ક “જનરશન ગે પ''
વી કોઈ વ ુ નથી, પણ આ નવી પેઢ જ ‘‘ગૅપ-જનરશન’’ છે ...! ગૅપજનરશન
એટલે ચ મ,અને છતાં પણ ચ િનરાશાજનક ક િનરાશા ેરક નથી. ટ વીના
લોકિ ય ‘‘સોપ-ઓપેરા’ ( માં ઓપેરા નથી, અને સોપ પણ નથી) “સાસ ભી કભી
બ ુ થી’’ની પૅરડ કરતાં અમાર એક િમ કહ છે ક છાશ ભી કભી દહ થી !”
આશા ેરક વાત એ છે ક આજનાં બ ચાં આવતી કાલે પ પા-મ મી બનવાનાં છે
અને એમને એમનાં પોતાનાં સંતાનો થશે, એમને “ લેડ” અને “મોમ’ કહશે અને
સવાર ઑ ફસ જતી વખતે મ મીને કહશે : હસ માય લપ ટક ? ુ ીઓને ઑ ફસે
જવાના સમયે ટ શન સવાસો ટકા હોય છે . આવતી કાલની મ મી ને તમે આ
વહાલથી ‘‘પ મી” કહ ને બોલાવો છે , એ ૫ મીમ મીના અઘોર અ ાન ૫૨ એમના
પછ ની પેઢ ની દ કર ભડકશે : આટલી સમજ પડતી નથી ? અને નાની વેિનટ -
બૅગમાંથી નીકળશે એ પે સલ વા આકારની, પૅ રસમાં બનેલી િસ વેિનયા
કં પનીની ‘‘એ ા વૉટ ૂફ ોટ ટવ લપ ટક’’ હશે ! તમારા જમાનામાંકં ુ ની
શીશી વી લપ ટક વાપરતા હતા. આ ૨૧મી સદ માં વવાની મ જ ઔ૨
છે ..! દ કર ઑ ફસ જવા નીકળ ગયા પછ એનો મ ફર થી ગોઠવવા માટ
મ મીઓની ક ળ ગ
ુ માં જ ૨ ૫ડશે જ !

પ પાઓએ આ મ ૂછામાંથી બહાર નીકળ ને િનભર થઈ જવાની જ ર છે .

કટલાક િવષયો એવા છે શીખવવાની લ
ૂ ો હોતી નથી. પ પા થ ં ુ એ પણ એવો
જ એક િવષય છે .

લૉઝ અપ :

હોતા હ શબો-રોઝ તમાશા મેર આગે .

– ગા લબ