FIL001

KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK SA
WIKA AT KULTURANG PILIPINO

Bb. Daryl C. jaminar

YUNIT 1:
MGA BATAYAN
KAALAMAN NG WIKA
• Aralin 1: Kahulugan at Kabuluan ng Wika
• Aralin 2: Mga Teorya Tungkol sa Pinagmulan ng Wika
• Aralin 3: Mga Kalikasan ng Wika
• Aralin 4: Mga Antas ng Wika
 MGA LAYUNIN

• Naibibigay ang mga dating

ARALIN 1: Kahulugan at kaalaman na may kaugnayan sa
wika
Kahalagahan ng Wika at • Naipaliliwanag ang mga
Pananaliksik mahahalagang ideya tungkol sa
konseptong pangwika
•Nakapagbibigay ng ideya tungkol
sa paksang may kaugnayan sa
konseptong pangwika
Ano ang Wika?
Spanish: Te Amo
Aleman: Ich Liebe Dich
French: Je T’aime
Korean: Saranghae

PAANO SINASABI
SA IBANG WIKA
ANG KATAGANG
“Mahal kita”?
MGA MAHALAGANG TANONG:
● Ano ang kahulugan ng wika?
● Bakit makabuluhan ang wika?
● Bakit mahalagang pag-aralan ang wika?
WIKA
• Mahalaga sa tao at lipunan
• Ginagamit sa pagpapayahag ng
damdamin at iniisip.
dalubwika
• Mga dalubhasa sa pag-aaral ng wika
• Pinag-aaralan ang pag-unlad ng wika
• Pinag-aaralan ang mas epektibong
paggamit ng wika.
Pinang-aaralan ng dalubwika
• Ugnayan ng Wika at Komunikasyon
• 5 na Makrong Kasanayan (5Ps)
1. Pagbasa
2. Pagsulat
3. Pakikinig
4. Pagsasalita
5. Panunuod
Pinang-aaralan ng dalubwika
• Ugnayan ng wika at lipunan.
Pinang-aaralan ng dalubwika
• Pagsasaling-wika
 Ang wika ay pagpapayahag ng
ideya sa pamamagitan ng mga
pinagsama-samang tunog upang
maging salita.

H E NR Y S W E ET
( AU S T ERO E T AL . 1 9 9 9 )
 Ang wika ay pormal na sistema
ng mga simbolo na sumusunod
sa patakaran ng isang grammar
upang maipahayag ang
komunikasyon.

F E R DINAND D E S AU SSURE
( AU S T ERO E T AL . 1 9 9 9 )
 Ang wika ay masistemang
balangkas ng sinasalitang tunog
na pinipili at isinasaayos sa
paraang arbitraryo
upang magamit ng mga taong
kabilang sa isang kultura sa
komunikasyon.
HENR Y AL L AN GL E AS ON JR .
( AU S T ERO E T AL . 1 9 9 9 )
Kabuluhan ng wika
• Gamit sa talastasan.
Kabuluhan ng wika
• Lumilinang sa
pagkatuto.
Kabuluhan ng wika
• Saksi sa panlipunang pagkilos.
Kabuluhan ng wika
• Lalagyan o imbakan
ng kultura.
Kabuluhan ng wika
• Tagapagsiwalat ng damdamin.
Kabuluhan ng wika
• Gamit sa imahinatibong pagsulat.
 KAHALAGAHAN NG WIKA

Komunikasyon Kultura Impormasyon Literatura

MGA MAHALAGANG TANONG:
● Ano ang kahulugan ng wika?
● Bakit makabuluhan ang wika?
● Bakit mahalagang pag-aralan ang wika?
Pananaliksik
 Ayon kay Good (1963), ang
pananaliksik ay isang
maingat , kritikal ,
disiplinadong inquiry sa
pamamagitan ng iba’t ibang
teknik at paraan batay sa
kalikasan at kalagayan ng
natukoyna suliranin tungo sa
klarifikasyon at/o
resolusyon nito .
 Ayon kina Manuel at Medel
(19 76), masasabing ang
pananalik sik ay isang
proseso ng pangangalap ng
mga datos o inpor masyon
upang malutas ang isang
par tik ular na sulir anin sa
isang syentipik ong
pamamar aan .
Ang pananalik sik ay pagtuk las at
pagsubok ng isang teor ya para
sa paglutas ng isang suliranin na
nangangailangang bigyan ng
k alutasan .
 KAHALAGAHAN NG PANANALIKSIK

Nagpapayaman Lumalawak Nalilinang ang Nadaragdagan

ng Kaisipan ang karanasan tiwala sa sarili ang kaalaman
PAMANTAYAN: PANGKATANG GAWAIN
• Cheering - 30 %
• Pagpapaliwanag ng paksa - 25%
• Malakas at malinaw ang boses - 20 %
• Pagkakaisa - 15 %
• Trivia - 10%
100%
 Ang wika ay isang makapangyarihang
kasangkapan sa komunikasyon. Ginagamit
LAYUNIN
ito ng mga tao sa napakatagal nang
ARALIN 2 panahon para maipahayag ang kanilang
- mga
Natutukoy
sarili. ang kahulugan at
Mga Teorya Tungkol kabuluhan
Ngunit saan nga ng mga konseptong
ba nagmula ang wika at
pangwika,
paanona mayang
nabuo tuon sa:ito?
mga
sa Pinagmulan ng • Ang mga dalubwika
Kahulugan ay may sagot sa mga
ng teorya
tanong na ito. Bunga
• Mga teoryang Biblikal, at
ng maingat at
Wika matagal na pananaliksik ay nakapaglatag
• Mga teoryang siyentipiko o
sila ng mga teorya tungkol sa pinagmulan
makaagham.
ng mga wika sa daigdig
Ibigay ang tunog na ginagawa o nililikha ng
sumusunod:

• Aso
• Hangin
• Umiiyak na sangol
• Kulog
• Mga patak ng ulan sa bubong ng
bahay
• Leon
• Umaandar na sasakyan
• Batang naipit ang kamay
• Taong nadulas
• pusa
 • Ang teorya ay sistematikong

teorya pagpapaliwanag tungkol sa

kung paanong ang dalawa o
higit pang penomenon ay
nagkakaugnay sa bawat isa.
• Ang mga teorya ay haka-haka
rin ng mga indibiduwal na
nagtangkang magpaliwanag ng
anumang bagay na naitala sa
kasaysayan.
 Mga Teoryang
Pinagmulan
ng Wika

siyentipiko

BIBLIKAL SIYENTIPIKO
TEORYANG BIBLIKAL
“Tore ng Babel”
• Teorya ng “Kalituhan”
• Genesis sa Lumang
Tipan.
• Sa Diyos nagmula ang
iba’t ibang wika sa
daigdig.
Teoryang biblikal
“PENTECOSTES”
• Gawa 2, Bersikulo 1-12
• Pagsapit ng banal na Espiritu sa
mga apostol ni Hesukristo.
• Sa Diyos nagmula ang iba’t ibang
wika sa daigdig.
TEORYANG siyentipiko
➢ Ang mga teoryang siyentipiko ay nagsimulang
umusbong noong ika-12 siglo.
➢ Pinag-aralan ng dalubhasa kung paano nakalikha ng
wika ang mga tao mula sa mga tunog sa kanilang
paligid.
➢ Ang mga ito ay batay sa pag-aaral ng mga siyentipiko
at dalubwika.
TEORYANG siyentipiko
❑Bow-wow
❑Ding-dong
❑Pooh-pooh
❑Yo-he-ho
❑Ta-ra-ra-boom-de-ay
bow-ow
• Panggagaya ng tao sa mga tunog sa
kalikasan.
ding-dong
• Teorya Natibistiko
• Pagbibigay-ngalan ng tao sa mga bagay
sa tunog na maririnig mula rito
• onomatpoeia
pooh-pooh
• Matinding emosyon.
• Kagustuhang maipahayag
ang damdamin.
yo-he-ho
• Tunog na nagagawa
ng tao mula sa
puwersang pisikal.
ta-ra-ra-boom-de-ay
• Tunog na ginagamit sa mga sinaunang
ritwal at tradisyon.
TANDAAN:
Tore ng Babel
BIBLIKAL
Pentecostes
Teoryang
Pinangmulang Bow-wow
ng Wika Ding-dong
SIYENTIPIKO Pooh-pooh
Yo-he-ho
Ta-ra-ra-boom-de-ay
ARALIN 3: LAYUNIN NATIN!

Mga Kalikasan ng Wika - Natutukoy ang kahulugan at

kabuluhan ng mga konseptong
pangwika.

Pagkatapos ng araling ito, ang mga

mag-aaral ay inaasahang naiisa-isa
ang kalikasan ng wika.
kalikasan
Katangiang Taglay
➢ tumutukoy ito sa mga katangiang taglay ng isang
bagay o penomenon.
➢ Maaaring ang mga katangiang ito ay natatangi sa
bagay na nagtataglay nito.
➢ Ito ay nagiging identidad o pagkakakilanlan ng isang
bagay.
 Ang wika ay masistemang
balangkas ng sinasalitang tunog
na pinipili at isinasaayos sa
paraang arbitraryo
upang magamit ng mga taong
kabilang sa isang kultura sa
komunikasyon.
HENR Y AL L AN GL E AS ON JR .
 WIKA
✓ masistemang balangkas
✓ sinasalitang tunog
✓ arbitaryo
✓ magamit ng taong
✓ komunikasyon.

HENR Y AL L AN GL E AS ON JR .
Masistemang balangkas
• Organisado
• May sinusundang proseso
• Batay sa balarila
HALIMBAWA:
v

SINASALITANG TUNOG
• Nagsimula sa mga tunog
• Nabuo ang mga salita
• Nagkaroon ng kahulugan
arbitaryo
• Nagbabago ang kahulugan
• Batay sa iba’t ibang salik at
panahon.
arbitaryo
• Nagbabago ang kahulugan
• Batay sa iba’t ibang salik at
panahon.
Ginagamit ng tao
• Magbigay ng ibang kahulugan.
Ginagamit ng tao
• Bumuo ng bagong salita.
Bahagi ng kultura
• Repleksiyon ng lipunan
• Mga salitang natatangi sa bansa.
Masistemang Sinasalitang Tunog
Balangkas

Arbitaryo Ginagamit ng tao

Bahagi ng Kultura

5 KATANGIAN NG WIKA
Masistemang Sinasalitang Tunog
Balangkas
Ang wika ay mga sinalitang tunog na
sistematikong isinaayos upang
magkaroon ng kahulugan na maaring
Arbitaryo Ginagamit ng tao
magbago batay sa paggamit ng tao para
ipakita ang kaniyang kultura.

Bahagi ng Kultura

5 KATANGIAN NG WIKA
 LAYUNIN NATIN!
- Natutukoy ang kahulugan at
ARALIN 4:
kabuluhan ng mga konseptong
Mga Antas ng Wika pangwika.

Pagkatapos ng araling ito, ang mga

mag-aaral ay inaasahang natutukoy
ang iba’t ibang antas ng wika.
Di-pormal
Kolokyal
• Ginagamit araw-araw
• Hindi kinakailangang
nakasunod sa estruktura
Hal.
Tara
Musta
Di-pormal
Balbal
• Nagbabago ang kahulugan sa
bawat panahon.
• Ginagamit sa lansangan
Hal.
Erpat
Lapang
Badoy
Di-pormal
Panlalawigan
• Diyalekto
• Wikang gingamit sa isang tiyak
na lugar
• May sariling ton at
pagpapakaulugan sa mga salita
Hal. Nakain ka ba ng isda?
pormal
Pampanitkan
• Ginagamit sa pagsulat ng tula, kwneto, sanaysay
• May estruktura
• Batay sa balarila.
Hal. “lundayan,” “marikit,” at “sinisinta.”
pormal
Pambansa
• Pinakamataas na antas
• Ginagamit sa pamahalaan, paaralan, at
pakikipagtalastasan
• May estruktura
• Batay sa balarila
Nakasalubong mo
ang isang kaibigan sa
daan,paano mo siya
babatiin gamit ang
iba’t ibang antas ng
wika?
Tandaan:
ANTAS NG WIKA
May angkop na mga salita o wikang dapat gamitin
sa iba’t ibang pagkakataon.
1
2
1
2