NELER ÖĞRENECEĞİZ ?

Kazanım:Bir araştırma alanı ve bilim dalı olarak tarihin konusunu, kapsamını ve diğer bilim
dallarıyla ilişkisini açıklar.
-Tarih biliminin diğer beşerî ve sosyal bilimler ile fen bilimlerinden farklılıkları
-Tarih öğrenmenin amaç ve yararını kavrar.
-Tarihi olayların bugünün değer yargılarıyla değerlendirenin tarihi gerçeklerin
yorumlanmasına etkilerini kavrar
1929 yılında New York borsasının çöküşüyle başlayan ekonomik kriz, önce ABD, ardından
Avrupa ile beraber diğer ülke ekonomilerini de olumsuz yönde etkilemiştir. ABD Merkez
Bankası verilerine göre 21-29 Ekim 1929 tarihleri arasındaki fark Dow Jones sanayi
ortalamasının 328’den 230’a düştüğünü gösterir. Bu süreçte 4.000 kadar banka batmış, binlerce
insanın mal varlığı yok olmuştur.1929 Buhranı dünyada mal ve hizmet fiyatlarının düşmesinin
yanı sıra, talep azalması ve ticarette işlem gören mal miktarlarında azalmalar dünyayı derinden
etkilemiştir.
ZAMAN?
BELGE?
NEREDE?

TARİH NEDİR?

SONUÇ? NEDEN?

OLAY?
TARİH; İnsanların geçmişteki her türlü faaliyetini, yer-zaman göstererek, sebep-sonuç ilişkisi
içerisinde, belgelere dayalı olarak objektif olarak inceleyen sosyal bir bilimdir.

Evrenseldir

Kanıtlanır

Objektiftir

Sistematiktir
 EKONOMİK

SİYASİ
ASKERİ

? TARİH BİLİMİNİN KONUSU SOSYAL

MİMARİ KÜLTÜREL

DİNİ
Tanım:Tarih,insan topluluklarının geçmişteki yaşayışlarını, uğraşlarını,
birbirleriyle olan ilişkilerini, yer ve zaman göstererek neden-sonuç
ilişkileri içerisinde inceleyen bir bilimdir.

Durum:İslamiyet’in hızlı yayılmasında diğer din ve inançlara karşı

gösterilen hoşgörünün payı büyüktür.Avrupa’da ve Asya’da ezilmiş ve
horlanmış insanlar Müslümanları kurtarıcı olarak karşıladılar.

Yukarıda verilen durumda tarihin tanımında yer alan öğelerden

hangisine değinilmemiştir?

A) İnsan ilişkileri
B) Neden-sonuç ilişkileri
C) Yer
D) İnsan topluluklarının yaşayışları
E) Zaman. 1996 ÖYS
Tekrarlanamaz

Tarih Biliminin
Özellikleri
 TARİHİ OLAY
TARİHİ OLGU
Tarihte insanlığı etkileyen siyasi,
Tarihte insanlığı etkileyen olayların
sosyal, kültürel, ekonomik dinî
ortaya çıkardığı sonuçlara göre uzun
konularda kısa sürede meydana gelen
sürede meydana gelen değişimlerdir.
gelişmelerdir

Savaş Kurtuluş Savaşı

Barış Lozan Antlaşması
Modernleşme Medeni Kanunun Kabulü
Buluş Covid-19 aşısı
 Tektir. Bütündür.
T T
A Tekrarlanamaz. A
Tekrarlanabilir.
R R
İ Özeldir.
İ
Geneldir.
H H
İ İ
Süresi bellidir. Süresizdir.
O O
L Somuttur. L Soyuttur.
A G
Y Yer ve zamanı U Yeri ve zamanı
bellidir. yoktur.
Tarihî olay ve olgular düşünüldüğünde aşağıdakilerden hangisi
olayın özelliklerinden biri değildir?

A) Biricik ve özgündür.
B) Yer ve zaman bildirir.
C) Kısa süreli gelişmelerdir.
D) Başlangıç ve bitiş zamanı bellidir.
E) Tarihî süreçte tekrar edebilir.
TARİH BİLİMİNİN ARAŞTIRMA YÖNTEMİ
 • Birinci Elden Kaynak:Tarihi olayın geçtiği döneme ait ter türlü
bulgu. Hatıralar, seyahatnameler, kitabeler, paralar, arkeolojik
malzemeler ve sanat eserleri vb.
Oluştuğu • İkinci Elden Kaynak: Olayın geçtiği döneme yakın ya da o
Döneme Göre dönemin kaynaklarından yararlanılarak meydana gelen eserler.

• Yazılı Kaynak:Ferman,mühür,para,gazete,hatıra v.b.

• Sözlü Kaynak:Destan,efsane,hikaye,şiir v.b.
• Kalıntılar :Arkeolojik buluntular.
Kaynağın Türüne
Göre • Çizili,sesli,görüntülü Kaynaklar: CD.fotoğraf,resim,v.b
 1 2 3

5
6
7
Alacahöyük’te bulunan ve M.Ö 2500 yıllarına ait olan kılıç,dünyanın en eski kılıcı olarak
bilinmekteyken 1996 yılında Malatya yakınlarındaki Aslantepe kazı bölgesinde bir prens
veya yönetici mezarının içinde, M.Ö 3300-3000 yıllarına ait,üzerleri işlemeli kılıçlar
bulunmuştur,

Bu bilgiye dayanarak;
I. Yeni belgeler ortaya çıktıkça tarih yeniden değerlendirilmelidir.
II. Yapılan her yeni kazı,eski bilgilerin yanlış olduğunu ortaya çıkarmıştır.
III. Alacahöyük, Aslantepe’den daha eski bir yerleşim bölgesidir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I.
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III 2004 ÖSS
 COĞRAFYA

TARİHİN FAYDALANDIĞI
ARKEOLOJİ

ETNOGRAFYA
NÜMİZMATİK
BİLİMLER HERALDİK
DİPLOMASİ

PALEOGRAFYA

FİLOLOJİ
EPİGRAFİ

KRONOLOJİ
SOSYOLOJİ-HUKUK-TIP-KİMYA VB.
Tarihin tanımı üzerine farklı yorumlar yapılmıştır. Yorumlardaki bu farklılığa rağmen
tarihçilerin üzerinde durduğu noktalar genelde aynıdır.

Aşağıdakilerden hangisi tarihin tanımı yapılırken üzerinde durulan noktalardan biri

değildir?

A) Geçmişle ilgili olduğu

B) Merkezinde insanın yer aldığı
C) Belgelere dayandığı
D) Nedenselliğe muhtaç olduğu
E) Farklı bakış açılarına dayandığı.
“Hafıza yoksa kimlik yoktur; kimlik yoksa ulus yoktur.”
Anthony Smith
 NEDEN TARİH ÖĞRENİYORUZ ?

► Tarih; millî kimliğin oluşumu ve değerlerin aktarımı için bir araç, geçmişi keşfetmek için
sürekli bir sorgulama, günümüz sorunlarını anlamak ve analiz etmek için kaçınılmaz bir başvuru
kaynağıdır.
► Tarih; insanı insanı her yönüyle ve bütün yaptıklarıyla anlamaya ve anlatmaya çalışması
yönüyle diğer bilim dallarından ayrılır.
► Tarih; millî ve toplumsal kimliğin inşasında önemli rol oynar
► Anakronizm: herhangi bir olay ya da varlığın içinde bulunduğu zaman dilimi (dönem) ile
kronolojik açıdan uyumsuz olması. Özellikle edebiyat ve sanatta genellikle eserin geçtiği tarihi
döneme ait olmayan varlıkları ve uygulamaları belirtmek için kullanılır.
 Eleştirel
Düşünme

Değişimi Tarihin Empati

Kazandırdığı Kurma
Algılama
Beceriler

Sürekliliği
Farketme
 TARİH YAZICILIĞI

HİKAYECİ TARİH ÖĞRETİCİ TARİH ARAŞTIRICI TARİH SOSYAL TARİH

En büyük temsilcisi
En büyük temsilcisi
Herodotstur. Tarihe ait olayların tek
Olaylar aktarılırken Thukydides tir. XIX. yüzyılda ortaya bir neden ve olgu
Tarihî olayları çıkmış, tarihî olayları
yer ve zaman dikkate üzerinden değil; sosyal,
alınmış ancak tarihî öğrenerek faydalı bir incelerken daima siyasi, ekonomik,
olaylar arasında sonuç çıkarmaktır. “neden ve nasıl oldu?” kültürel ve fikrî birçok
sebep–sonuç ilişkisi Toplumun yararı için sorularına cevap etken dikkate alınarak
kurulmamıştır. geçmişten ders aranmıştır. bilinebileceği kabul
VEKAYİNÂME çıkarılması
edilmiştir.
amaçlanmıştır.
 TARİH BİLİMİ HAKKINDA NE DEDİLER?

Tarih, insanların ve insan topluluklarının başlarından

geçenleri kaydetme yoluyla edinilen bilgidir.

Herodotos
MÖ 484-425

Tarih, gerçeği araştırmak ve olayların sebeplerini bulup

ortaya koymaktır. Olayların ilkeleri incedir, nitelik ve
sebepleri hakkındaki bilgi derindir.

İbn-i Haldun
1334-1406
 TARİH BİLİMİ HAKKINDA NE DEDİLER?

Tarih, hakikatte meydana gelmiş olaylarla ilgilidir.

Gerçeğin ne olduğu belgelerde saklıdır ve gerçek
ancak belgelerin eleştirisiyle ortaya çıkar. Belge
yoksa tarih de yoktur.
Leopold von Ranke
1795-1886

Tarih bir olayın sadece filan tarihte olduğunu

bilmek değil geçmişte meydana gelen olayları
değerlendirmek ve bu olaylardan ders almaktır.

Ahmet Cevdet Paşa

1822-1895
 TARİH BİLİMİ HAKKINDA NE DEDİLER?

Tarih, tarihçi ile olgular arasında kesintisiz

karşılıklı bir etkileşim süreci, bugün ile geçmiş
arasında bitmez bir diyalogdur.
Edward H. Carr
1892-1982

Gerçek bir tarih için kaynaklara gitmek, kaynakları

iyi tenkit edip değerlendirmek gerekir.

Halil İnalcık
1916-2016