DOAN THUYEN DANH CA
1 Tim higu chung:
1. Tac gia:
- Huy C§n (1919 - 2005) tén day di 1a Cl Huy Can,
- Qué quan: Lang An Phi - huyén Du Quang - tinh Ha Tinh
= Sunghigp sang ta
+ Huy Cand
thiéng”.
+ Ong tham gia céch mang tir rude nam 1945 va sau céch mang
thing Tam ting gitt nhigu trong trach trong chinh quyén cach
mang, déng thi 14 mét trong mét trong nhiing nha tho tiéu biéu
cua nén tho hign dai Vigt Nam,
+ Huy Cn da duge Nha nude trao tang Giai thuéng Hé Chi Minh
hoe nghé thuat (1996)
i tiéng trong phong trao tho méi véi tap tho “Lia
2. Tae phim:
a, Hoan cénh sang téc:
- Gitta nim 1958, Huy Can c6 mét chuyén di thyc té dai ngay &
ving mé Quang Ninh. Tir chu hén tho Huy Can
thye su nay né déi dao cam himg vé thién nhién dat nuée. Bai
tho duge sang tac trong thé gian dy va in trong tap “Troi mai
ngay Iai sing”.
b. Bécuc:
= Phan | (2 khé dau): Canh doan thuyén dinh cé ra khoi
- Phan 2 (4 khé tiép theo): Canh doan thuyén danh trén bién
- Phan 3 (khé cudi): Hinh anh doan thuyén tre ve.
cc. Chi,
- C6 hai nguén cam hig bao tram:
+ Cam himg nggi ca thién nhién vi try.
+ Cam himg nggi ca tinh thin lao déng hang say
1am chit cia nguéi lao dong trong cudc séng méi.
d. Gia trj ndi dung:
- Bai tho 1a khiic trang ca ca nggi cude séng lao déng tap thé cua
ngudi din chai trong céng cudc xdy dung va tai thiét dét nude,
dong théi bc 19 niém vui, niém ty hao cua nha tho truée khung
anh thién nhidh
fe. Gid trj nghé thuat
- Bai tho c6 nhiéu sng tgo trong vige xy dyng hinh anh
tudng, tuéng tong phong phi, doc dao, co 4m husng khoe
khodn, hao hung, lac quan.
2 ligBoe - tim hiéu chi
t
1. Canh doan thuyén danh ca ra khoi
a. Khé 1
- Hai cau dau: Doan thuyén ra khoi trong canh hoang hon
+ Phép so sdnh “mit trai xuéng bién” - “hon lira” >
mau sac dé rye va hinh dang tron day cua mat troi
+ Lin tuéng vii try > ngéi nha lon véi man dém 1a
canh ctra con song bién [a then cai
— Vii tru dang bude vao trang thai nghi ngoi ggi sur
binh yén, con ngudi ra khoi vao thoi diém vé dém.
- Hai cu sau: Dan chai cat cao tiéng hat tao su khée khoan
+ Ngudi din chai ra khoi theo m6t tp thé - “Doan
thuyén”
+ Tir “lai” + mot cdng vige thuong xuyén, quen
thugc cia ho, ctr man dém buéng xuéng thi ho lai ra
Khoi
+ An du “cau hat cing buém” — cau hat cing nhu cé
site manh gép gid cng budm day con thuyén ra
khoi
» Con ngudi bat dau ra khoi danh ca vi khi thé
phoi phéi va nim vui dang chinh phuc bién khoi.
b. Khé 2: Mong wéc danh nhiéu ca va niém ty hao vé sy gidu
bién.
- “Ca bac, cf thu” sy gidu 6 phong phi cia bién.
- So sdnh: “cé thu bién déng nhu doan thoi” —> timg din cé
lao trén mat bién nhu doan thoi mang anh sang lp lanh
dét muén ludng sang trén tam tham bien.
- An dy, nhan hoa “dém ngay dét bién” — tao ra nhiéu sic
mau chuyén déng.
- Tiéng goi ca: “dén dét Iudi ta doan cd oi” — vita la 16i goi
vua 14 niém mong ude danh duoc nhidu cd, vira xen cd sur
lac quan tuoi vui va tu hao vé bién,
2. Canh doan thuyén danh ed trén bi
a, Khé 3: Ngudi din ra khoi véi tw thé, tim véc 1én lao
- Nghé thuat phong dai “Luét gitta may cao voi bién bang”
— con thuyén danh ca vén nhé bé qua cai nhin ciia tac gia
da sanh ngang tam vi tru.- Nghé thuat dn du: “lai gid véi buém tring” — thién nhién
hoa hgp, cing con ngudi lao dong
— Cac bign phap nghé thuat trén 1am ndi bat tam voc cua
con nguéi va doan thuyén.
- Khéng khi lao dng dang tré nén himg khéi “Ra dau dim
xa dé bung bién” - mac dém téi, mac gid khoi nguai din
chai van ra khoi do léng cd trong long bién.
- An du: “Dan dan thé tran”- cugc séng danh ca cia ngudi
dan chai nhu mét tran chién dau ae ligt
» sur két hgp gitta hign thy (doan thuyén) véi chat ing
man (thuyén lai gid, trang treo trén canh budm) tao nén
nhiing van tho dep va sau sac.
b. Khé 4: Canh bién dep trong dém
- Liét ké nhiing loai ca quy cia bién: cd nhu, cd chim, cd dé
— su phong phi va quy gid cua bién.
Neghé thuat nhan héa “Ci duéi em quay” + tinh tir chi
mau se — Idi tho thém sinh dong
- Phép so sénh “dudi ca” v6i “ngon dude” — thi vi, gidu
lién tuéng.
Goi ca bang cach goi rat diu dang - “em” — 4n chita su
yéu mén véi cd va bién cd qué hong
’ém thé sao lia nude Ha Long” —> Man dém trude bién
nhu mét sinh ménh.
— Thién nhién trén bién dém ruc 16 sac mau nhu mét bite tranh
son mai
c. Khé 5: Tinh than lao dong hing say va long biét on bién
- “Ta hat bai ca goi cd vao” — Nguoi dan chai bién cng
viée ning nhoc thanh bai ca vui tuoi. Tiéng hat cua nguéi
dan chai ¢6 kha ndng ki digu 1a goi ca vao ludi
—> Bat php lng man khi miéu ta gidp cho céng vige danh
c4 dém tré nén tho mong.
- Nhing nguéi dan chai v6 cing biét on bién ca: “bién cho
ta cd nhu ling me”
+ So sinh: bién - lang mg — r6ng ln, bao la, nhan tit
nhu ngudi me hién luén bao boc, ché che > Long
ty hao va biét on bién.
d. Khé 6: Canh thu hoach ca
“sao mé kéo luéi kip trdi sing” — ngudi dan hang say thu
hoach ca vao lac trai gan sang.- “Ta kéo xoan tay chim cé ning”: céng vige tré nén khan
trong véi hy vong dén chd chim e nang hinh dung
nhiing canh tay sin chac, cudn cudn, tu thé hién ngang, kin
da nhuém nang gid, nhudm ca vi man moi cua bién ca.
- Kéo lu6i lén 1a khi trdi da sang, binh minh Ién Li két thac
céng vige danh ca
— But phip ling man duge sir dung lim néi bat vé tho
méng khi da két thie céng vige dinh cd dém
- “Vay bac dudi vang lée rang déng”: moi vat déu tran ngap
sire séng
— Canh bién vao luc binh minh bao la ky vi > Doan
thuyén dang khan truong dé tro vé.
3. Canh doan thuyén dénh 4 tre vé
“Cau hat cding budm véi gid khoi”: gié théi dura cau hat cia
nguéi din chai bay cao, bay xa trén bién
“Doan thuyén chay dua cing mét tréi”: Doan thuyén lust sng
tro vé nhu dua ciing thoi gian dé nhanh chéng tro vé bén cang
— Cau hat luc tré vé say sua hon bao gid hét, vi mét dém lao
d6ng vat va da duge dén dép mét cach ximg ding.
“Mat troi d6i bién nh6 mau méi”: niém hi vong, su nggi ca cudc
séng méi. Ngudi dan ngay cng 4m no, hanh phic, duge lam chi
cudec séng cia minh.
Tir lay “huy hoang” — énh sng huy hoang cia niém vui, niém
tin vao m6t cudc dai tot dep.
— Vé dep ciia con ngwéi, thién nhién héa hop nhuan nhuyén
thanh vé dep thye su tring Ie