ΘΕΜΑ 4

Δύο σημειακά σωματίδια με ηλεκτρικά φορτία 𝑞1 = 2 𝜇𝐶,

𝑞2 = −1 𝜇𝐶 αντίστοιχα βρίσκονται σε απόσταση 𝑟 = 3 m. 𝑟
Νm2
𝑞1 Σ 𝑞2
Δίνεται η ηλεκτρική σταθερά 𝑘 = 9 ⋅ 109 𝐶2
.

4.1. Να υπολογίσετε το μέτρο της ηλεκτρικής δύναμης που αναπτύσσεται ανάμεσα στα δύο ηλεκτρικά
φορτία.
Μονάδες 6
4.2. Σε σημείο Σ του ευθυγράμμου τμήματος που συνδέει τα δύο φορτία, το οποίο απέχει 2 𝑚 από το 𝑞1 ,
να υπολογίσετε το δυναμικό που οφείλεται μόνο στο φορτίο 𝑞1 .
Μονάδες 5
4.3. Στο ίδιο σημείο Σ του προηγούμενου ερωτήματος, υπολογίστε την ένταση του ηλεκτρικού πεδίου που
οφείλεται μόνο στο φορτίο 𝑞1 (μέτρο και κατεύθυνση).
Μονάδες 7
4.4. Να υπολογίσετε την ένταση (ολική) του ηλεκτρικού πεδίου στο σημείο Σ (μέτρο και κατεύθυνση).
Μονάδες 7
ΘΕΜΑ 4
Δύο σημειακά ηλεκτρικά φορτία Q1 = 200 nC και Q 2 = −0,2 μC τοποθετούνται σε χώρο που δεν
ασκούνται βαρυτικές δυνάμεις, στα σημεία Α και Β που απέχουν απόσταση (ΑΒ) = r = 3 m. Να
υπολογίσετε:
4.1. Την ένταση του ηλεκτρικού πεδίου σε ένα σημείο Γ μεταξύ των Α και Β, για το οποίο ισχύει
(ΑΓ) = 2 ∙ (ΓΒ).
Μονάδες 7
4.2. Το δυναμικό στο σημείο Γ.
Μονάδες 5
4.3. Αφήνουμε ένα φορτίο q = −2 mC στο Γ. Ποια δύναμη θα ασκηθεί στο φορτίο και προς ποια
κατεύθυνση θα κινηθεί.
Μονάδες 6
4.4. Αν η μάζα του φορτισμένου σώματος που φέρει το φορτίο είναι m = 100 g, να προσδιορίσετε την
επιτάχυνση του φορτίου q, την στιγμή t = 0 που ξεκινάει την κίνησή του.
Μονάδες 7
N∙m2
Δίνεται : k = 9 ∙ 109 C2
.
ΘΕΜΑ 4
Θεωρούμε τα ακίνητα σημειακά φορτία 𝑄 = 8𝜇𝐶 και 𝑞 που βρίσκονται σε απόσταση 𝑟
μεταξύ τους. Τα δύο φορτία αλληλεπιδρούν με δύναμη Coulomb μέτρου 𝐹 = 180𝑁 και το
σύστημα των ηλεκτρικών φορτίων 𝑄 και 𝑞 έχει ηλεκτρική δυναμική ενέργεια 𝑈 = +7,2𝐽.
Να βρείτε:
4.1. αν η δύναμη Coulomb είναι ελκτική ή απωστική.
Μονάδες 6
4.2. την απόσταση 𝑟.
Μονάδες 6
4.3. το φορτίο 𝑞.
Μονάδες 6
4.4. το μέτρο της έντασης του ηλεκτρικού πεδίου που δημιουργεί το ακίνητο σημειακό
φορτίο 𝑄 στη θέση του ακίνητου σημειακού φορτίου 𝑞.
Μονάδες 7
𝑁𝑚2
Δίνεται 𝐾 = 9 ∙ 109 𝐶2
ΘΕΜΑ 4
Ακίνητο σημειακό φορτίο 𝑄 δημιουργεί ηλεκτρικό πεδίο. Σε σημείο Α του ηλεκτρικού πεδίου

που απέχει απόσταση 𝑟 από το φορτίο 𝑄, η ένταση έχει μέτρο 𝐸 = 106 𝑁⁄𝐶 και το δυναμικό

𝑉 = 105 𝑉. Τοποθετούμε σημειακό φορτίο 𝑞 = 2𝜇𝐶 στο σημείο 𝛢.

Να υπολογίσετε:

4.1. την απόσταση 𝑟.

Μονάδες 6
4.2. την ποσότητα του ηλεκτρικού φορτίου 𝑄.
Μονάδες 6
4.3. τη δυναμική ενέργεια του σημειακού φορτίου 𝑞.
Μονάδες 6
4.4. το έργο της δύναμης του πεδίου για τη μετακίνηση του φορτίου 𝑞 από το σημείο 𝛢 στο
άπειρο.
Μονάδες 7
𝑁𝑚2
Δίνεται 𝐾 = 9 ∙ 109
𝐶2
ΘΕΜΑ 4
Ένα θετικό φορτίο 𝑞1 = + 3 𝜇𝐶 βρίσκεται στη θέση 𝑥 = 0 ημιάξονα 𝛰𝑥. Στη θέση 𝑥1 = 2 𝑐𝑚 βρίσκεται
ηλεκτρικό φορτίο 𝑞2 = + 6𝜇𝐶. Να υπολογιστεί:
4.1. το μέτρο της απωστικής ηλεκτρικής δύναμης που ασκεί το ένα φορτίο στο άλλο.
Μονάδες 6
4.2. το μέτρο της έντασης του ηλεκτροστατικού πεδίου, που δημιουργούν τα φορτία 𝑞1 και 𝑞2 , σε σημείο
Α, που βρίσκεται στη θέση 𝑥2 = 3𝑐𝑚.
Μονάδες 7
4.3. το δυναμικό του ηλεκτροστατικού πεδίου, που δημιουργούν τα φορτία 𝑞1 και 𝑞2 , στο σημείο Α.
Μονάδες 7
4.4. το έργο της δύναμης του ηλεκτροστατικού πεδίου, που δημιουργούν τα φορτία 𝑞1 και 𝑞2 , κατά τη
μεταφορά δοκιμαστικού φορτίου 𝑞 = −2𝜇𝐶 , από τη θέση 𝑥2 μέχρι το άπειρο του πεδίου. Να υποθέσετε
ότι κατά τη μεταφορά του δοκιμαστικού φορτίου, τα φορτία 𝑞1 και 𝑞2 διατηρούνται ακίνητα στις αρχικές
τους θέσεις.
Μονάδες 5
𝑁∙𝑚2
Δίνεται η σταθερά Coulomb: k = 9 ∙ 109 𝐶2
ΘΕΜΑ 4
Ένα σωματίδιο είναι ακίνητο και φέρει ηλεκτρικό φορτίο 𝑄 = +4 𝜇𝐶.

4.1. Να υπολογίσετε το μέτρο της έντασης και το δυναμικό σε ένα σημείο Α του πεδίου που δημιουργεί το
φορτίο 𝑄 και απέχει 2 𝑐𝑚 από αυτό.
Μονάδες 6
4.2. Στο σημείο Α τοποθετούμε σημειακό φορτίο 𝑞1 = − 2 𝑛𝐶. Να υπολογίσετε το μέτρο της δύναμης
που θα δεχθεί το σημειακό φορτίο από το πεδίο.
Μονάδες 6
4.3. Να υπολογίσετε το έργο της δύναμης του ηλεκτρικού πεδίου, κατά τη μεταφορά του φορτίου 𝑞1 από
το σημείο Α, στο άπειρο του πεδίου του φορτίου Q, αν κατά τη μεταφορά το φορτίο Q διατηρείται
ακίνητο.
Μονάδες 6
4.4. Σε ένα δεύτερο σημείο Β, η ένταση του πεδίου που δημιουργεί το φορτίο Q, είναι υποτετραπλάσια
από την ένταση του πεδίου στο σημείο Α. Να υπολογίσετε το δυναμικό στο σημείο Β.
Μονάδες 7

𝛮∙𝑚2
Δίνεται η ηλεκτρική σταθερά στο κενό (ή στον αέρα): 𝑘𝜂𝜆 = 9 ∙ 109 𝐶2
ΘΕΜΑ 4
Δύο πολύ μικρά σφαιρίδια, φορτισμένα με θετικά ηλεκτρικά φορτία 𝑄1 = 8 μC και 𝑄2 = 2 𝜇𝐶,
διατηρούνται ακλόνητα, στον αέρα, στα σημεία Α και Β αντίστοιχα, ώστε να έχουν μεταξύ τους απόσταση
(𝛢𝛣) = 𝑟 = 30 cm, όπως στο σχήμα που ακολουθεί.

4.1 Να σχεδιάσετε τις δυνάμεις αλληλεπίδρασης μεταξύ των δύο αυτών φορτισμένων σφαιριδίων και να
υπολογίσετε το μέτρο τους.
Μονάδες 5
4.2. Να προσδιορίσετε την ένταση του ηλεκτρικού πεδίου που δημιουργούν αυτά τα δύο φορτισμένα
σφαιρίδια, στο μέσον M της μεταξύ τους απόστασης.
Μονάδες 7
Τοποθετήσαμε στο μέσον Μ του ευθύγραμμου τμήματος ΑΒ, ένα τρίτο σφαιρίδιο, ασήμαντων
διαστάσεων, φορτισμένο με αρνητικό ηλεκτρικό φορτίο 𝑞 = −2 μC και συγκρατούμε ακίνητα και τα τρία
σφαιρίδια.
Να υπολογίσετε:
4.3. Την ηλεκτρική δύναμη που δέχεται το φορτισμένο σφαιρίδιο το οποίο τοποθετήσαμε στο σημείο Μ,
από το ηλεκτρικό πεδίο των δύο άλλων φορτίων, το οποίο να θεωρήσετε ότι δεν μεταβάλλεται από την
παρουσία του τρίτου φορτίου.
Μονάδες 6
4.4. Να υπολογίσετε το έργο της δύναμης του ηλεκτρικού πεδίου, κατά τη μεταφορά του τρίτου φορτίου
από το σημείο Μ, στο άπειρο του πεδίου των δύο άλλων φορτίων, αν κατά την μεταφορά αυτή τα φορτία
εκείνα διατηρούνται ακίνητα.
Μονάδες 7
N∙m2
Δίνεται η ηλεκτρική σταθερά στο κενό (η τον αέρα) 𝐾𝜂𝜆 = 9 ∙ 109 C2
.