Scribd Logo
Upload

Welcome to Scribd!

  • Pn-En 1993-1-6 2009

    Uploaded by

    mobkiller2018
    12 views94 pages

    Original Title

    PN-EN 1993-1-6 2009

    Copyright

    © © All Rights Reserved

    Available Formats

    PDF or read online from Scribd

    Did you find this document useful?

    Is this content inappropriate?

    Report this Document

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    12 views94 pages

    Pn-En 1993-1-6 2009

    Uploaded by

    mobkiller2018

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    of 94
    OKIN) POLSKA NORMA Pols Komitet ICS 91,010.30; 91.080.10 “a PN-EN 1993-1-6 czerwiec 2009 Wprowadza EN 1993-1-6:2007+AC:2009, IDT Zastepuje PN-EN 1993-1-6:2007 Eurokod 3 Projektowanie konstrukcji stalowych Czesé 1-6: Wytrzymatosé i statecznosé konstrukcji powtokowych Norma Europejska EN 1993-1-6:2007 z wlaczona poprawka AC:2009 ma status Polskiej Normy © Copyright by PKN, Warszawa 2009 ror ref, PN-EN 1993-1-6:2009 Wszelkie prawa autorskie zastrzezone. Zadna czeéé niniejszej publikacji nie moze byé zwielokrotniana jakakolwiek technika bez pisemnej zgody Prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego 2 PN-EN 1993-1-6:2008 Przedmowa krajowa Niniejsza norma zostala opracowana przez KT nr 128 ds. Projektowania i Wykonawstwa Konstrukcji Metalowych i zatwierdzona przez Prezesa PKN dnia 18 maja 2009 r. {Jest tlumaczeniem — bez jakichkolwiek zmian — angielskie] wers|i Normy Europejskiej EN 1993-1-6:2007,, w ktd- rym uwzgledniono poprawke do tej normy AC:2009. Wprowadzona poprawka zostata w tekScie zaznaczona podwéjna pionowa linia na marginesie W zakresie tekstu Normy Europejskiej wprowadzono odsylacze krajowe oznaczone od"? do". Norma zawiera informacyiny Zalacznik krajowy NA, Ktdrego trescia sq postanowienia krajowe w zakresie przedmiotowym EN 1993-1-6:2007. Niniejsza norma zastepuje PN-EN 1993-1-6:2007 ‘Odpowiednik’ krajowe norm i dokumentow powolanych w niniejszej normie mozna znalezé w katalogu Polskich Norm. Oryginaly norm i dokument6w powolanych sq dostepne w Wydziale Informacii Normalizacyjne| i Szkole PKN. W sprawach merytorycznych dotyczacych tresci normy mozna zwracaé sie do wlasciwego Komitetu Technicz- nage PKN, kantakt: www.pkn.pl Zatacznik krajowy NA (informacyjny) Postanowienia krajowe w zakresie przedmiotowym EN 1993-1-6:2007 NA.1 Postanowienia dotyczace 4.1.4 (3); 5.2.4 (1); 6.3 (5); 7.3.2 (1); 8.4.2 (3); 8.4.3 (2); 8.4.3 (4); 8.4.4 (4); 8.4.5 (1); 8.8.2 (2); 8.7.2 (7); 8.7.2 (18) (w 2 miajscach); 9.2.4 (2)P Prayjmuje sig wartoSci zalecane w niniejszym Eurokodzie. NA.2 Postanowienia dotyczqce 3.1 (4); 7.3.1 (1); 8.5.2 ( 7.2 (16) Brak postanowier\ krajowych. NORMA EUROPEJSKA EN 1993-1-6 EUROPEAN STANDARD luty 2007 NORME EUROPEENNE +AC EUROPAISCHE NORM. kwiecien 2009 ICS 91.010.30; 91.080.10 Zastepuje ENV 1993-1-6:1999 Wersja polska Eurokod 3 ~ Projektowanie konstrukeji stalowych — Czeéé 1-6: Wytrzymalogé i statecznosé konstrukcji powlokowych Eurocode 3 - Design of steel Eurocode 3 - Calcul des structures Eurocode 3 - Bemessung und structures ~ Part 1-6: Strength ‘en acier — Partie 1-6: Résistance Konstruktion von Stanbauten — and stabilly of shell structures ct stabilté des structures en coque Tell 1-6: Festigkeit und Stabiltat von Schalen Niniejsza norma jest polska wersja Normy Europejskie) EN 1993-1-6:2007 wraz z poprawka AC:2009. Zostala ona preetli- maczona przez Polski Komitet Normalizacyjny i ma ten sam status co wersje ofcjlne. Niniejsza Norma Europejska zostala przyjeta przez CEN 12 czerwea 2006 r. Zgodnie z Przepisami wewnetrznymi CEN/CENELEC czlonkowie CEN sa zobowiazani do nadania Normie Europejskiej statusu normy krajowej bez wprowadzania jakichkolwiek zmian, Aktualne wykazy norm krajowych, facznie z Ich danym! bibliograficznymi, mozna olzyma¢ na zamowlenle w Centrum Zarzadzania CEN lub w krajowych jednostkach normalizacyjnych bedgcych czionkami CEN. Niniejsza Norma Europejska istnieje w trzech oficialnych wersjach (angietskiej, francuskiej i niemieckiej). Wersja w kazdym innym jezyku, przettumaczona na odpowiedzialnosé danego czlonka CEN na jego wiasny jezyk i notyfikowana w Centrum Zarzadzania CEN, ma ten sam status co wersje oficjaine. Czlonkami CEN sq krajowe jednostki normalizacyine nastepujacych paristw: Austri, Belgii, Bulgari, Cypru, Danii, Estonii, Finlandii, Francii, Gregji, Hiszpanii, Holandi, Irandi, Islandii, Litwy, Luksemburga, Lotwy, Malty, Niemiec, Norwegii. Polski, Portugalii. Republiki Czeskie). Rumunii, Stowagji. Slowenii, Szwajcarii, Szwecii Wegier, Wioch i Zjednoczonego Krélestwa, CEN Europejski Komitet Normalizacyjny European Committee for Standardization Comité Européen de Normalisation Europaiisches Komitee flr Normung Centrum Zarzadzania: rue de Stassart, 36 B-1050 Brussels © 2007 CEN All rights of explotation in any form and by any means nr ref. EN 1993+1-6:2007+AC:2009: E reserved worklwide for CEN national Members, EN 1993-1-6:2007+AC:2009 Spis tresci 1 Postanowienia ogéine At Zakres normy.....ssssnnnnnennnnnnn 6 4.2 Powolania normatywne. 7 1.3 Terminy i definicje. 7 14 Symbole 12 1.5 Konwencja znakowania 16 Podstawy obliczeri i modelowania 21 Postanowienia ogélne. 16 22 Rodzaje analizy. 16 2.3 Warunki brzegowe powlok 18 Materialy i geometria.. 3.4 WiaSciwosei materialt...nnmsnnnnnnnn 19 3.2 Wartoéci obliczeniowe wielkosci geometrycznych 19 3.3 Geometryczne tolorancje i imporfekeje. 19 Stany graniczne powlok stalowyc! 4.1 Miarodajne stany graniczne 20 4.2 Sposoby oblicze’ w projektowaniu: powlok. 24 Sity przekrojowe i naprezenia w powtokach... 6.1 Sily pre20krO|OWO ssn 24 5.2 Modelowanie powlok na uzytek analizy 24 5.3 Rodzaje analizy. 26 Stan graniczny ze wzgledu na zniszczenie plastyczne (LS1).. 6.1 WartoSci obliczeniowe oddziatywah 26 6.2. Wymiarowanie na podstawie stanu naprezenia 26 63 Wymiarowanie na podstawie globalne| analizy numerycznej MNA lub GMINA. 28 64 — Wymiarowanie bezposrednie 28 Stan graniczny ze wzgledu na nieprzystosowanie plastyczne (LS2)... 7.1 Obliczeniowe wartosci oddzialywai 29 7.2 Wymiarowanie na podstawie stanu naprezenia 29 EN 1993-1-6:2007+AC:2009 7.3. Wymiarowanie na podstawie globainej analizy numerycznej MNA lub GMNA 30 7.4 Wymiarowanie bezposrednie 30 8 Stan graniczny niestatecznosci (LS3).. 30 8.1 Wartosci obliczeniowe oddzialywan 30 82. Symbole i definicje specjaine 31 8.3. Warunki brzegowe w analizie statecznosci. 31 84 Tolerance geometryczne w analizie statecznosci. 34 8.5. Wymiarowanie na podstawie stanu naprezenia, 38 86 Wymiarowanie na podstawie globalnej analizy numerycznej MNA i LBA 40 87 Wymiarowanie na podstawie globalnej analizy numerycznej GMNIA. 42 9 Stan graniczny ze wzgledu na zmeczenie (LS4) 9.1. Wartosci obliczeniowe oddzialywat\ a7 9.2 Wymiarowanie na podstawie stanu naprezenia a7 9.3 Wymiarowanie na podstawie analizy numerycznej LA lub GNA. 49 Zatgcznik A (normatywny) Naprezenia w powlokach wedlug teorii blonowej AA Postanowienia ogéine 50 A2__ Nieuzebrowane powloki walcowe 51 A Nieuzebrowane powloki stozkows, 52 Ad Nieuzebrowane powloki kuliste 53 Zatacznik B (normatywny), Formuty nognoéci plastyczne] powiok. B.1_ Postanowienia ogéine. 54 8.2 Nieuzebrowane powloki walcowe 85 3. Powloki walcowe z pierscieniem usztywniajgcym. 87 B.4_Styki miedzy segmentami powloki 59 B.S _Plyty koliste z osiowo symetrycznymi warunkami brzegowymi 61 Zalacznik C (normatywny) Formuty naprezeri membranowych i od zginania (analiza liniowo spretysta} 1 Postanowienia ogéine 63 C.2__ Nieuzebrowane powloki walcowe z utwierdzonym brzegiem podstawy 64 EN 1993-1-6:2007+AC:2009 cs ca cs ce Zatgcznik D (normatywny) Kryteria naprezeniowe dotyczace statecznosci powlok... DA D2 D3 D4 Nieuzebrowane powioki walcowe z brzegiem podstawy podpartym przegubowo, 66 Nieuzebrowane powloki walcowe z nieciaglosciami 68 Powloka walcowa z pierScieniem usztywniajacym, 69 Plyty koliste z osiowo symetrycznymi warunkami brzegowymi nm Nieuzebrowane powloki walcowe o stale] grubosci 73 Nieuzebrowane powloki walcowe 0 skokowo zmiennej grubosci écianki 82 Nieuzebrowane powloki walcowe ze szwami zakladkowymi 86 Nieuzebrowane powioki stozkowe 7 EN 1993-1-6:2007+AC:2009 Przedmowa Niniejsza Norma Europejska EN 1993-1-6, Eurocode 3: Design of stee! structures: Part 1-6 Strength and stability of shell structures, zostala opracowana przez Komitet Techniczny CENITC250 « Eurokody Konstrukcyjne », Kt6rego sekretariat jest prowadzony przez BSI. CENTC250 jest odpowiedzialny za wszystkie Eurokody Kon- strukcyjne, Niniejsza Norma Europejska powinna uzyska¢ status normy krajowej, przez opublikowanie identycznego tekstu lub uznanie, najpézniej do sierpnia 2007 r., a normy krajowe sprzeczne z dana norma powinny byé wycofane najpézniej do marca 2010 r Niniejszy Eurokod zastepuje ENV 1993-1-6. Zgodnie z Przepisami wewnetranymi CEN-CENELEC do wprowadzenia niniejszej Normy Europejskie] sa zobowiazane krajowe jednostki normalizacyjne nastepujacych paristw: Austrii, Belgii, Cypru, Danii, Estonii, Finlandii, Francii, Grecji, Hiszpanii, Holandii, andi, Islandii, Litwy, Luksemburga, Lotwy, Malty, Niemiec, Norwegii, Polski, Portugal, Republi Czech, Rumunii, Stowacji, Slowenii, Szwecj, Szwajcari, Wegier, Wioch i Zjednoczonego Krélestwa. Zatacznik krajowy do EN 1993-1-6"" W niniejszej normie podano alternatywne procedury, wartosci i zalecenia z uwagami wskazujacymi mozliwosé wprowadzenia postanowien krajowych. Z tego powodu zaleca sie, aby norma krajowa wdra2ajaca EN 1993-1-6 miala Zalacznik krajowy zawierajacy wszystkie parametry krajowe przewidziane do stosowania przy projekto- waniu konstrukgj stalowych przeznaczonych do realizacii w danym kraju. W EN 1993-1-6 dopuszezono modliwo8é wprowadzenia postanowieh krajowych w odniesieniu do nastepuja- ‘eych punktow: - 31(4) - 41.4 (3) - 624(1) - 635) - 73.41(1) - 73.2(1) - 84.2(3) - 843(2) - 84.34) - aaa (dy - 845 (1) - 852(2) - 85.2 (4) - 87.2(7) - 87.2(16) = 87.2 (18) (w 2 miejscach) = 92.1 (2)P "9 Odeylacz krajowy: Patrz Zalacznik krajony NA, EN 1993-1-6:2007+AC:2009 1 Postanowienia ogéIne 14 Zakres normy (1) WEN 1993-+-6 podano podstawowe reguty projektowania konstrukgj stalowych z bach, ktbre maja forme powiok’ obrotowe) (2) _Niniejsza norme stosuie sie w powiazaniu z EN 1993-1-1, EN 1993-1-3, EN 1993-1-4, EN 1993-1-9 oraz Z odpowiednimi czesciami przedmiotowymi EN 1993: CzgScia 3.1 dotyczaca wied i masztéw; Czescig 3.2 dotyczaca komindw; Czescia 4.1 dotyczaca sllosow; Czescia 4.2 dotyozaca zbiomikow; Czgscia 4.3 dotyczaca rurociagéw. (3) Wniniejszej normie zdefiniowano charakterystyczna i obliczeniowa nosnos¢ konstrukej (4) W normio podano wymagania projoktowe na okolicznoéé stanéw granicznych nognoéci takich, jak: zniszezenie plastyczne (mechanizm); nieprzystosowanie plastyczne (plastycznosé cykliczna), niestatecznos¢; zmeczenie. (5) Warunki rownowagi statycznej ze wzgledu na poslizg, unoszenie i wywrécenie calej Konstrukcji sprawdza sig zgodnie z EN 1993-1-1. Zagadnienia specjaine uwzgledniono w odpowiednich czesciach przedmiotowych EN 1993. (6) Postanowienia niniejszej normy odnosza sie do powlok osiowo symetrycznych oraz zwiazanych z nimi plyt kolistych lub pierécieniowych, a ponadto obejmuja integralne elementy usztywniajace powloke w postaci pierscient | podtuznic. Oméwiono ogdine procedury obliczen Komputerowych. Szczegolowe formuly do recznego ‘obliczania usztywnionych powlok walcowych i stozkowych podano w zalacznikach. (7) Postanowienia te normy modna odnosié takée do paneli (wycinkéw) powlok walcowych i stozkowych, pod warunkiem przyjecia odpowiednich warunk6w brzegowych. (8) _Niniojsza norma, choé zasadniczo dotyczy stalowych konstrukgji powlokowych, moze byé réwnioz stosowana (przy braku odpowiednich norm) w odniesieniu do powlok z innych materialéw, pod warunkiem uwzglednienia wlaéciwych cech materialowych, (8) Postanowienia tej normy zachowuja miarodainosé w zakresie zmiennosci temperatur okresionych w od- powiednich czesciach przedmiotowych EN 1993. Ograniczenie maksymainej temperatury pozwala pomijaé wplyw pelzania, jesli efekty petzania w wysokich temperaturach nie zostaly uwzglednione w normach przed- mmiotowych. (10) Postanowienia tej normy stosuje sie do konstrukaji, ktére speiniaja odpowiednie wymagania dotyczace kruchego pekania, okresione w EN 1993-1-10. (11) Postanowienia te] normy stosuje sie do projektowania konstrukeji poddanych obcigzeniom przewazajaco statycznym (12) W tej normie przyjeto zatozenie, Ze oddzialywania wiatru oraz oddzialywania zwiazane z przeplywem ‘materialow sypkich maja cherekter statyczny. (13). Efekty dynamiczne rozpatruje sig zgodnie z wlaSciwymi normami przedmiotowymi EN 1993, uwzgledniajac konsokwoncjo zmgczonia. Jednakze wypadkowo napreze’ od oddzialywani dynamicznych trakiujo sig w toj normie jako wielkosci quasi-statyczne EN 1993-1-6:2007+AC:2009 (14) Postanowienia tej normy stosuje sie do konstrukaji wykonywanych zgodnie z EN 1090-2, (15) Niniejsza norma nie uwzglednia aspekt6w szczelnosci (przeciekania) powlok. (16) Niniejsza norme stosuje sig przy nastepujacych ograniczeniach: obliczeniowa temperatura stali zmienia sie w przedziele od -50 °C do +300 stosunek promienia do grubosci powloki zmienia sie w przedziale od 20 do § 000. UWAGA: Nalezy podkreslé. ze wzory na naprezenia podane w tej normie moga ~ przy pewne} geomet i wa- runkach obciagenia ~ okazaé sig nazbyt Konserwatywne w odniesieniu do powlok stosunkowo grubosciennych, 4.2, Powolania normatywne (1) Do niniejszej Normy Europejskiej wprowadzono, droga datowanego lub niedatowanego powotania, po- stanowienia zawarte w innych publikacjach. Te powolania normatywne znajduja sie w odpowiednich miejscach \ tekScie normy, a wykaz publikacii podano ponizej. W przypadku powolaf datowanych pézniejsze zmiany lub nowelizacje ktérejkolwiek z wymienionych publikacji maja zastosowanie do niniejszej Normy Europejskie tylko wowczas, gdy zostana wprowadzone do tej normy przez jej zmiane lub nowelizacje. W przypadku powolah niedatowanych stosuje sie ostatnie wydanie powolanej publikacj EN 1090-2 Execution of stee! structures and aluminium structures ~ Part 2: Technical requirements for steel structures: EN 1990 Basis of structural design; EN 1991 Eurocode 1: Actions on structures; EN 1993 Eurocode 3: Design of stee! structures: Part 1.1: General rules and rules for buildings; Part 1.3: Cold formed thin gauged members and sheeting; Part 14: Stainless steels; Part 1.5: Plated structural elements; Pat 19: Fatigue strength of steel structures; Part 1.10: Selection of steel for fracture toughness and through-thickness properties; Part 1.12: Additional rules for the extension of EN 1993 up to steel grades S 700 Part2: Stee! bridges; Part3.1: Towers and masts; Part3.2: Chimneys: Part4.1: Silos Part4.2: Tanks; Part4.3: Pipelines; Part: Piling. 1.3 Terminy i definicje Stosuje sie ogéine terminy i definicje podane w EN 1990. Ponadto, jesli nie podano inaczej, stosuje sie de- finicje podane w ISO 8930. Dodatkowo, w stosunku do EN 1993-1-1, dla celéw niniejszej normy, stosuje sie nastepujace definicje: EN 1993-4 :2007+AC:2009 1.3.1. Formy konstrukejii geometria 1.3.1.1 powloka Konstrukcja lub czes¢ konstrukeii uformowana z zakrzywione) blachy. 1.3.4.2 powloka obrotowa Powioka, ktérej ksztalt powierzchni Srodkowe| jest zdefiniowany przez peiny obrét tworzace| o dowolnej dtugosci ‘wok! pojedynczej osi 1.3.1.3. zlozona powloka osiowo symetryczna Powloka ziozona z kilku czeSci (segment6w), z kt6rych kaéda jest powloka obrotowa, 1.3.1.4 segment powtokowy Powloka obrotowa 0 jednorodnym ksztalcie i stale] grubosci - w ksztalcie walca, sto2ka Scietego, czaszy, pierscienia, torusa lub innej formy. 1.3.4.5. panel powlokowy Niepeina powloka obrotowa, zdefiniowana przez obrét tworzace] mniejszy niz 2x radiandw. 1.3.1.6 powierzchnia srodkowa Powierzchnia lezaca w polowie grubosci powloki — jej zakrzywione} Scianki jest to powierzchnia odniesienia przyjmowana w analizie niezaleznie od ewentualnych usztywnien, Mimosrody zwiazane z nieciagtoscia po- wierzchni Srodkowej w wyniku skokowej zmiany grubosci lub polgczenia blach moga okazaé sig istotne dia zachowania sig Konstrukcji powiokowe} 1.3.4.7. styk obwodowy Linia, w2dlu2 ktérej polaczone sq co najmnie] dwa segmenty powlokowe, z ewentualnym usztywnieniem. Linia przylaczenia pierScienia usziywniajacego na obwadzie powioki moze byé traktowana jako styk. 1.3.4.8 usztywnienie potudnikowe (podtuznica) Element usztywniajacy Scianke powloki obrotowej wzdlu? je] tworzace}, stosowany w celu poprawy statecznosci lub przekazania obciazei\ lokalnych, jednak nie spetniajacy funkeji zebra 13.1.9. zebro Element w postaci usztywnienia poludnikowego stosowany w celu przeniesienia lub rozproszenia obcigze poprzecanych przez zginanie. 1.3.4.10 pierécief usztywniajacy Element usztywniajacy biegnacy wzdlue obwodu powioki obrotowe|, stosowany w celu poprawy statecznosci lub przekazania obciazeit lokalnych dziatajacych w plaszczyznie pierscienia, Zazwyczaj zaklada sig, ze ma on sztywnosé w swoje} plaszezyznie, natomiast nie wykazuje sztywnosci z plaszczyzny — ze wzgledu na prze- mieszczenia poludnikowe powloki. 1.3.1.11 plorécion podetawy (pedporowy) Element nogny biegnacy wzdluz obwodu powloki obrotowej przy jej podstawie, ktéry zapewnia powiazanie powioki z fundamentem lub innym elementem konstrukcyjnym. zgodnie z przyjetymi w analizie warunkami brzegowymi. EN 1993-1-6:2007+AC:2009 1.3.1.12 belka obwodowa lub dzwigar obwodowy Obwodowy element usztywniajacy, ktory wykazuje sztywnosé i nosnosé gigtna zaréwno w plaszczyénie przekroju kolistego powloki, jak iw plaszczyznie do nie] prostopadie]. Jest to gléwny element nosny stosowany w celu ‘odpowiedniego roziozenia obciazer lokalnych (skupionych) dzialajacych na powloke, 4.3.2 Stany graniezne plastyczne (mechani: m) Stan graniczny nosnosci utozsamiany z wyczerpaniem nosnosci wskutek rozwoju stref upastycznienia. W teoriima~ {ych ugie¢ stan ten oznacza osiagniecie nosnosci odpowiadajacej plastycznemu mechanizmowi zniszczenia 1.3.22 rozerwanie Stan graniczny nognosci utozsamiany z rozerwaniem scianki przy rozciaganiv. 1.3.2.3 nieprzystosowanie plastyczne (plastycznosé cykliczna) Stan graniczny nosnosci utozsamiany ze zniszczeniem niskocyklowym przy wielokrotnych cyklach obciazania i odciazania, rownoznaczny z wyczerpaniem zdolnosci materiatu do pochlaniania energii w warunkach naprze- miennych odksztalcef plastycznych, 1.3.2.4 niestatecznosé (wyboczenie) Stan graniezny nosnose! utozsamiany z utrata statecznosci powlok! w warunkach seiskajacych Wud scinaja- ‘oych naprezef blonowych. Stan ten jest réwnoznaczny z pojawieniem sie duzych ugigé lub utrata zdolnosci do przejmowania obciazen 1.3.2.5. zmeczeni Stan graniczny nognoéci w warunkach obcigéen wislokrotnie zmiennych (wysokocyklowych), prowadzacych do rozwoju peknieé i w konsekwengji do kruchego zniszczenia 1.3.3. Oddziatywania 1.3.3.1 obciagenie podtuéne (osiowo symetryczne) Obciagenie zewnetrzne dzialajace w kierunku osi powloki walcowe) 1.3.32. obciagenie radialne Obsiazenie zewnetrzne dzialajace prostopadle do powierzchni powioki walcowe) 1.3.3.3. cisnienie wewngtrzne Skladowa obciazenia powierzchniowego dzialajaca prostopadie do scianki powloki w kierunku ‘na zewnatrz’ Jogo wislkosé moze sig zmioniaé zaréwno w kiorunku poludnikowym, jak i obwodowym (jak w praypadku od- dzialywania materialéw sypkich w silosach). 1.3.3.4 cignienie zewnetrane ‘Skiadowa obciazenia powierzchniowego dzialajaca prostopadie do Scianki powioki w kierunku ‘do wewnatrz’ Jego wielkoSé moze sie zmieniaé zaréwno w kierunku poludnikowym, jak i obwodowym (jak w przypadku oddziatywania wiatru), ie hydrostatyczne kt6re w powloce obrotowej zmienia sig liniowo wraz z rzedna wysokosci. EN 1993-1-6:2007+AC:2009 1.3.3.6 obciazenie tarciowe (styczne) Poludnikowa sktadowa obciazenia powierzchniowego dziatajacego na scianki powloki w wyniku tarcia zwiaza- ago 2 cignieniem wawnetranym (jak w przypadku addzialywujacych na pawiake materialéw sypkich), 1.3.3.7 obciazenie lokalne Sila skupiona lub obciazenie rozlozone, dzialajace na czesé obwodu powloki ina czeéci wysokosci 1.3.3.8 obciazenie odcinkowe Obciazenie lokalnie rozlozone dzialajace prostopadie do Scianki powloki 1.3.3.9 ssanie Réwnomierne wynikowe cignienie zewnetrzne (netto) w powloce z otworami lub wywietrznikami, spowodowane redukejg cisnienia wewnetrznego wskutek oddzialywania wiatru, 1.33.10 podei nie Réwnomieme wynikowe cignienie zewnetrzne (netto), spowodowane opréénianiem powloki z cieczy lub ma- terialu sypkiego, przy niedostatecznym przewietrzaniu 1 11. oddziatywanie temperatury Zmienne pole temperatury ~ w kierunku poludnikowym, po obwodzie lub na grubosci écianki 1.3.4. Sity przekrojowe I naprezenia w powtokach 1.3.4.1. sily przekrojowe w blonowym stanie naprezenia Sily na jednostke dlugoSci, odpowiadajace scalkowanym po grubosei écianki rozktadom naprezeri normalnych i stycznych, dzialajacych réwnolegle do powierzchni srodkowe| powloki. W kazdym punkcie powloki przyjmuje sig trzy wypadkowe napreze’ blonowych (patr2 Rysunek 1.1(e)); kazda z nich w stanie sprezystym odpowiada réwnomiernemu usrednionemu na grubosci stanowi naprezen. 1.3.4.2. momenty przekrojowe w zgieciowym stanie naprezenia Momenty zginajace i skrecajace na jednostke dlugosci, odpowiadajace scalkowanym po grubosci Scianki mo- mento statycznym rozklad6w naprezefi normalnych i Scinajacych, dzialajacych réwnolegle do powierzchni Srodkowej powioki. W kaidym punkcie powloki przyjmuje sie dwa momenty zginajace i jeden moment skrecajacy. W stanie sprezystym kazdemu z nich odpowiada zmienny liniowo rozklad naprezen, Ktory przyjmuje wartosé zerowa na powierzchni srodkowe} 1.3.4.3 poprzeczne sity przekrojowe (écinajace) Sily na jednostke dlugosci odpowiadajace scalkowanym po grubosci Scianki rozkladom naprezen scinajacych, Aziatajacych prostopadie do powierzchni srodkowe] powloki. WW kazdym punkcie powloki przyimule sie dwie wypadkowe poprzecznych naprezen scinajacych. W stanie sprezystym kazdej wypadkowej odpowiada para- boliczny rozkiad naprezen (patrz Rysunek 1.1(f). 1.3.4.4 naprezenia blonowe Naprezenia, ktére uzyskuie sie, dzielac wypadkowa naprezen blonowych przez grubosé Scianki powloki (patrz Rysunek 1.4(e)). 1.3.4.5 naprezenia od zginania Naprezenia, kt6re w stanie sprezystym uzyskuie sie, dzielac momenty przekrojowe przez wskaznik wytrzyma- oSci Scianki na jednostke dlugosci "= Odsyiaczkrajowy: Wskaénik ten wynosit™6, gdze t grubosé Sciank 10 EN 1993-1-6:2007+A¢:2009 1.3.5. Rodzaje analizy 1.3.5 analiza globalna ‘Analiza, ktéra dotyezy cale| konstrukgji @ nie wydzielonego jej element 1.9.52 analiza wedlug teorli blonowej Analiza cienkoSciennych powlok pod obciazeniem roztozonym oparta na zalozeniu, 2e obciazenie zewnetrzne jost réwnowazone wylacznia przez sily blonows. 1.3.8.3. liniowa analiza sprezysta powtok (LA) ‘Analiza oparta na teorii zginania cienkosciennych powiok sprezystych 0 idealne| geometri i malych ugieciach 1.3.5.4 liniowo sprezysta analiza bifurkacyina (LBA) Analiza sluzaca wyznaczaniu wartosci wlasnych (obciazen krytycznych) ukladu oparta na teorii zginania cien- koSciennych powlok sprezystych o idealne] geomettii i malych ugieciach. 4.3.5.5 geometrycznie nieliniowa analiza sprezysta (GNA) Analiza oparta na zalozeniu liniowo spre2ystej charakterystyki materialu, wykorzystujaca nieliniowa teorie _zginania powiok o idealne] geomettil i duzych ugigciach. Statecznosé bifurkacyjna powloki jest sprawdzana przy kazdym poziomie obciazenia. 1.3.5.6 analiza fizycznie nieliniowa (MNA) Analiza wykorzystujaca teorie zginania powlok o ideaine] geomettili malych ugigciach, jak w 1.9.5.3, oparta na nieliniowej sprezysto-plastycznej charakterystyce materiatu 4.3.8.7 analiza geometryeznie i fizyoznie nieliniowa (GMNA) Analiza wykorzystujaca teorie zginania powiok o idealne| geometri i duzych ugieciach, oparta na nieliniowe| sprezysto-plastyczne| charakterystyce materialu. Statecznosé bifurkacyina pawloki jest sprawdzana prey kaz- ‘dym poziomie obciazenia, 1.3.5.8 geometrycznie nieliniowa analiza sprezysta z imperfekcjami (GNIA) ‘Analiza uwzgledniajaca w spos6b jawny imperfekcje geometryczne w postaci niezamierzonych odchylek ksztattu powierzchni srodkowej, analogiczna do analizy GNA opisanej w 1.3.5.5, Imperfekcje moga rowniez odwzor0- \wywaé odstepstwa od warunk6w brzegowych | naprezenia wlasne. Statecznosé bifurkacyjna jest sprawdzana przy kazdym poziomie obciazenia, 1.3.5.9. analiza geometrycznie i fizycznie nieliniowa z impertekcjami (GMNIA) ‘Analiza oparta na teori du2ych ugigé i na zalozeniu nieliniowej sprezysto-plastycznej charakterystyki materia- fu, uwzgledniajaca w sposdb jawny imperfekcje geometryczne w postaci niezamierzonych odchylek ksztattu powierzchni Srodkowej. Imperfekcje moga réwniez odwzorowywat odstepstwa od warunkow brzegowych i naprezenia wiasne, Statecznosé bifurkacyjna jest sprawdzana przy kazdym poziomie obciazenia, 1.3.6 Kategorie naprezen uzywane w obliczeniach projektowych 1.3.64 naprezonia pedstawowe Naprezenia zapewniajace réwnowage powloki pod obciazeniem zewnetrznym. Sato przede wszystkim napre- Zenia w stanie blonowym, jednak w pewnych okolicznosciach réwniez naprezenia w stanie zgieciowym moga ‘okazaé sig niezbedne do spelnienia warunk6w rownowagi “ EN 1993-1-6:2007+AC:2009 1.3.6.2 naprezenia drugorzedne Naprezenia wynikajace z wiez6w wewnetrznych i warunkw brzegowych towarzyszace oddzialywaniom ze- wnetrznym — obciazeniom lub przemieszczeniom (od temperatury, sprezenie, nieréwnomiernego osiadania, skurczu). Naprezenia te nie sa niezbedne do zachowania rawnowagi migdzy stanem naprezenia a obciazeniem zewnetrznym. 1.3.7 Definicje zwiazane z oceng statecznosci 1.3.7.4 krytyczna nosnosé wyboczeniowa Najmniejsze obciazenie bifurkacyjne lub graniczne wyznaczone dla powioki sprezystej o geometrilidealne] oraz przy wyidealizowanych warunkach podparcia i przylozenia obciazenia, oraz przy zalozeniu izotropii materialu i braku naprezen wlasnych (analiza LBA). 1.3.7.2 krytyczne naprezenia wyboczeniowe Naprezenia blonowe stowarzyszone z krytycznym obciazeniem wyboczeniowym. 1.3.7.3 nognosé plastyczna (referencyjna) Plastyczne obciazenie graniczne wyznaczone dla powioki z izotropowego materialu sztywno-plastycznego, © geomet idealnaj i przy wyidealizowanych warunkach abciazenia i padparcia (na podstawie analizy MNA), 1.3.7.4 charakterystyczna nognosé wyboczeniowa NoSnos¢ wyboczeniowa odpowiadajaca realnym niesprezystym warunkom pracy konstrukcj, z uwzglednieniem imperfekeji geometrycznych i strukturalnych, a takze efektow tzw. obciazenia sledzacego. 1.3.7.5 charakterystyczne naprezenia wyboczeniowe Naprezenia blonowe stowarzyszone z charakterystyczna nosnoscia wyboczeniowa. 1.3.7.6 obliczeniowa nognogé wyboczeniowa Charakteryetyczna nognosé wyboczeniowa podzielona preez wepélezynnik czeéciowy zwiazany z noénoscia, konstrukji 1.3.7.7 obliczeniowe naprezenia wyboczeniowe Naprezenia blonowe stowarzyszone z obliczeniowa nosnoscia wyboczeniowa, 1.3.7.8 wartosé kluczowa naprezen Wartogé naprezenia w nieréwnomiernym polu naprezen kt6ra stosuje sig jako wartoSé odniesienia przy ocenie statecznosci konstrukcji 1.3.7.9. klasa jakosci wytwarzania Przyjmowana w projektowaniu kategoria wymagafi zwiazanych z tolerancjami wytwarzania, patrz 8.4. 1.4 Symbole (1) Oprécz symboli wg EN 1990 oraz EN 1993-1-1, stosuje sig nastepujace symbole: (2) _uklad wspélrzednych, patrz Rysunek 1.1 1 wspéirzedna radialna, prostopadia do osi powloki obrotowe|: x wspélrzedna poludnikowa; 2 EN 1993-1-6:2007+AC:2009 wspéirzedna osiowa: on wspolrzedna obwodowa (katowa); —_ nachylenie poludnika: kat miedzy osia powioki obrotowej i prosta prostopadia do poludnika; (3) ciénienia: P, _cignienie prostopadie do powierzchni sradkowe) powtoki; Px poludnikowe obciazenie powierzchniowe; Py obwodowe obciazenie powierzchniowe; (4) obciazenia liniowe' P, _obsigzenie na jednostke obwodu, prostopadie do powierzehni srodkowe] powloki P,_obciazenie na jednostke obwodu, dzialajace w kierunku potudnikowym; Py obciazenie na jednostke obwodu, dzialajace wedluz obwodu; (6) sity przekrojowe w blonowym stanie naprezenia: nn. sila przekrojowa poludnikowa: ny Sita przekrojowa obwodowa; tig sila przekrojowa Scinajaca; (6) _momenty i sity poprzeczne przekrojowe w zgieciowym stanie naprezenia: m, —_poludnikowy moment zginajacy na jednostke dlugosci ‘my _ obwodowy moment zginajacy na jednostke dlugosci; ‘my moment skrecajacy na jednostke dlugosci; gn Poprzeczna sila Scinajaca stowarzyszona ze zginaniem pokudnikowym:; ox —_poprzeczna sila Scinajaca stowarzyszona ze zginaniem obwodowym; (7) naprezenia: & —_ naprezenie poludnikowe; oy naprezenia obwodowe; Ge, —_aprezenie zastepcze wedlug Hubera-von Misesa (ktore w praypadku oddzialywan naprzemiennych moze byé réznych znak6w), 5 59 blonowe naprezenia écinajaco; thw Tom POprZeczne naprezenia écinajace zwigzane, odpowiedni i obwodowym; , Ze zginaniem poludnikowym, (8) preemieszezenia: uu przemieszezenie poludnikowe; przemieszczenie odwodowe; Ww przemieszozenie prostopadte do powierzchni powioki; By potudnikowy kat obrotu, patrz 6.2.2) (®)_ wymiary powioki d_ Stednica wewnetrana; L__calkowita dlugosé powioki; £ — dlugosé segmentu powloki f, _ dlugosé praymiaru pray pomiarze imperfekcii; ©) Odsylacz krajowy: Chodzi tu 0 wypadkowe lniowe obciazen powierzchniowych, 3 EN 1993-1-6:2007+AC:2009 fa ' ro Shin tone thu! VO (8.12) (4) Redukeyine wspdtczynniki wyboczenia 7,, Za iz bedace funkcjami smuklosci weglednej powloki 2, wyznacza sie wedlug zaleznosci: yal dia sh (8.13) day <2 < dp (o18) "© Ogsylace krajowy. Blad w onginale, powinno byé 1.3.7 38 EN 1993-1-6:2007+AC:2009 day 7 (8.15) gazie’ @ — — parametr imperfekeji prey wyboczeniu sprezystym 8 ~ mnoénik w formule interakaji prey wyboozeniu sprezysto-plastycznym 11 ~ wykladnik w formule interakoji w zakresie spre2ysto-plastycznym Zo graniczna smukosé wegledna UWAGA 1: Wertosci powyeszych parametrow podano w Zakaczniku D. Dla preypadkow nie ujtych w Zalaczniku D, wartosci te moga byé okreslone w Zataczniku krajowym, UWAGA 2: Wyrazenie (8.15) stuzy wyznaczaniu naprezeh wyboczeniowych w zakresie sprezystym z uwzgled- nieniem impertekcji geometrycznych. Alternatywnie, charakterystyczne naprezenia wyboczeniowe w zakresie -sprezystym mozna wyznaczaé bezposrednio na podstawie naprezeni krytycznych wedlug WZOr6W: da = Us Fuse (6) Greniczna smukiosé wagledna Ty jest okrestona wzorem: pe 0.16) 3 (@.16) (6) Smuklosci wzgledne powiazane z poszozegéinym’ naprezeniami skladowymi sq okresione wzorami A=VinlOuma, — Fa=JInl Oona, (fu /BY tro. (8.17) (7)_Naprezenia krytyczne prey wyboczeniu sprezyslym 7.2. ore i Tuner Oblicza sie wedlug odpowiednich wyrazeft podanych w Zataczniku D. (8) _Gdy w Zalaczniku D brak jest odpowiednich wyrazen, to naprezenia krytyczne przy wyboozeniu sprezy- stym mozna ustalaé na podstawie analizy numerycznej LBA, rozpatrujac odpowiednie kombinacje oddzialywan, okreslone w 8.1, oraz zachowujac zasady okresione w 8.6.2 (5) (6). 8.5.3 Weryfikacja statecznosci (1) Wniniejszym rozdziale kryterium niestatecznosci powioki sprowadza sie do ograniczenia wartosci obli- zeniowych naprezen blonowych. Wplyw naprezen od zginania na nosnos¢ wyboczeniowa moze byé pomijany, © ile wynikaja one z warunkéw brzegowych. W przypadku obciazet lokalnych i réznic temperatur wplyw zginania ‘wymaga specjalnych rozwazan. (2) Zaleznie od warunk6w obsiazenia i stanu naprezenia sprawdza sie wartosci kluczowe poszczegélnych naprezeri blonowych wedlug wzor6w: Orta SP.ns Fae SFonw Troe Strona - (8.18) (3) Worzypadku zlozonego stanu naprezen sprawdza sie interakcyjny warunek statecznosci o postaci (oxss)"_, (Guts) eos), (una) , (taxes \* (Se) Sune [oe 4+ ae] + Evel <1 . (8.19) cam (Gxna Oona )"\oons) “trons dzie 7 x5, pr! arg Stanowia odpowiednie zestawy wartosci Sciskajacych i Scinajacych naprezen blonowych \w powloce, natomiast wykladniki k, ko, k, ik podano w Zalaczniku D. (4) W praypadku naprezen rozciagajacych 0.5 ida ich wartosci w formule (8.19) przyimuje sie rowne zeru 29 EN 1993-1-6:2007+AC:2009 UWAGA: Postanowienia dotyczace osiowo sciskanych powlok walcowych z cignieniem wewnetrznym (powodu- Jaeym obwodowe rozciaganie) podano w Zalaczniku D. Wartosci c, x4 uwzgledniajace zaréwno korzystny wplyw cignienia na noSnosé wyboczeniowa, jek Iniekorzysiny w zakresie sprezysto-plastycznym efekt ,stopy slonia” (wyrazenie 0.43). Dia zerowych wartosc ay.4 uzyskuje sie oszacowanie dokladne (8.19) (6). Miejsca wystepowania iwzory na naprezenia blonowe wystepujace lacznie w formule (8.19) podano w Zalaczniku D. (6) Worzypadkach nie ujgtych w Zalaczniku D, interakcyjne parametry wyboczenia mozna szacowat wedlug waorow: 1+ xe (8.20) fy = 10+ x0 (8.21) k= 1S +0572 (8.22) k= ue (8.23) UWAGA: Powyzsze reguly, chet moga okazaé sig nazbyt ostroine, uwzgledniaja w eposéb bezpiecany dwa przypadki graniczne: a) w relatywnie cienkich powlokach interakcja miedzy o; i oy ma w przyblizeniu charakter liniowy: b) w relatywnie grubych powokach charakler interakcji jest zblizony do kryterium uplastycznienia Hubera-von Misesa, 8.6 Wymiarowanie na podstawie globalnej analizy numerycznej MNAi LBA 8.6.1. Wartosci obliczeniowe oddzialywan (1) Wartosci obliczeniowe oddzialywah ustala sie wedtug 8.1 (1). 8.6.2 Nognogé obliczeniowa (1) Obliczeniowa nognos¢ wyboczeniowa przyimuje sig jako iloczyn odpowiedniego mnoznika obciazenia ‘req i wartosci obliczeniowej F;,, odpowiadajace] Kombinacji oddziatywar w rozpatrywanym przypadku obcia- zenia, (2) Obliczeniowa nognosé wyboczeniowa Fas = rea * Fes wyznacza sie na podstawie nosnosci plastyczne] ‘oi * Feg OfAz nOSNOScI KrytyCZNe] I = Free" Fea, KtOre to wartosci determinuja charakterystyczna no- wyboczeniowa Fay = ras" Fins. Wartosé te dzieli sie przez wspolczynnik czesciowy hq (8) Wskaznik nosnosci plastyczne} rps (patrz Rysunek 8.6) uzyskuje sig z analizy fizycznie nieliniowej (MNA) jako stosunek obciazenia granicznego w stanie peinego uplastycznienia do odpowiedniego obciazenia obli- czeniowego w rozpatrywane| kombinagji oddzialywar\. Wskaznik r.,. przyjmuje sie réwny najwigkszej wartosci ‘mnoznika obciazenia, uzyskanej w analizie z pominieciem efektéw wzmocnienia materialowego, EN 1993-1-6:2007+AC:2009 Legenda 1. mnoénik obciazen obliczeniowych 2 rap Wakadnik nognosc plastyeznej wedlug teoril malych ugies 3 rag: ©82acowanie wedlug analizy liniowej (LA) 4 rps, wskadnik nosnosci krytyczne} wedlugliniowe| analizy bifurkacyjnej 5 doformacia Rysunek 8.5: Wskaénik nosnosci plastycznej ray, wedtug analizy MNA oraz nosnoscl krytyczne] rg, wediug analizy LBA (4) Gdy stosowanie analizy fizycznie nieliniowej (MNA) jest utrudnione, to wskaznik nosnosci plastyczne} ‘api moéna bezpiecznie oszacowaé ne podstewie enalizy liniowej powtok (LA), przyimujac odpowiednie kom- bitacje oddziatywan obliczeniowych. Uzyskane 2 tej analizy sil przekrojowe blonoWe rc» Mera yocq SIZ do obliczania wskaznik6w nosnosci plastycznej w rozpatrywanych punktach powloki wedlug zaleznosci: oS a Mog +R (8.24) sea \Wartosci najnizsze sposréd obliczonych w ten spos6b wskaznik6w stanowi oszacowanie wskaznika nosnosci plastycznej reqs UWAGA: Bezpieczne najnizsze oszacowanie ry,, wedlug zaleznosci (8.24) na ogél uzyskuje sig rozpatrujac ty punkty powloki, w ktérych poszezegdine miarodajne przy wyboczeniu wypadkowe naprezen blonowych osiagala, ‘wertosei makaymaine (6) Wskaznik nosnosci krytycznej rp., wyznacza sig na podstawie analizy wartosci wasnych (LBA) powloki ‘© geometri ideaine|i liniowo sprezystym stanie naprezenia (LA), poddane| kembinacji oddzialywai obliczenio- ‘wych. Najnizszy mnoznik obciazenia bifurkacyjnego prayimuje sie jako wskaznik obciazenia krytycznego acy, patr2 Rysunek 8.5. (6) Algorytm stuzacy wyznaczaniu wartosci wlasnych uktadu powinien byé wiarygodny (zweryfkowany) w sensie identyfikowania form niestatecznoseci prowadzacych do najnizszych wartosci wlasnych. W przypadkach watplivych co do bifurkagiistanu réwnowagi rozpatruje sie sasiednie postaci krytyczne powiokii stowarzyszone Z nimi wartosci wlasne. Stosowane oprogramowanie kompleksowe powinno byé praklycznie przetestowane na przykiadach standardowych reprezentujacych fizycznie podobne przypadki niestatecznosci (7) Wagiedna smukios¢ Aw powloki ziozone| jest okresiona zaleznoscia: Fa | Face = pt Mes (8.25) (8) Wepétezynnik wyboczenia z., wyznacza sig jako i, “ EN 1993-1-6:2007+AC:2009 Yow =F ow Fov0sov-BowsMov ) wedlug zaleznosci podanych w 8.5.2 (4), przyimujac: dy — parametr imper- fekoji, B.. ~ mnoznik w formule interakii, 7, — wykladnik w formule interakaji oraz Ay, —graniczna smuklosé wzgledna, (8) Dobierajac parametry rao.™”), Bows Now i oxo uwzglednia sie wrazliwosé na imperfekcje, nieliniowosé geometryczna oraz inne uwarunkowania, lacznie z rozpatrywanym przypadkiem wyboczenia powloki. Wartosci bezpieczne ustala sie przez analogie do rozpoznanych przypadkéw wyboczenia powlok (patrz Zalacznik D), ktore wykazuja podobieristwa pod wzgledem postaci wyboczenia, wrazliwosci na imperfekcje, nieliniowoSci geometrycznej, wrazliwoSci na uplastycznienie oraz zachowanie po utracie statecznosci. Wartos¢ rq.” po- winna by¢ ponadto uzatezniona od Kiasy jakosci wytwarzania powioki UWAGA: Szczegélnie starannie zaleca sie dobraé wartosé r,,,"", dy ze wegledu na geometrie lub warunki ‘obciazenia moze wystapi¢ zjawisko przeskoku. Do takich przypadkéw naleza stozkowe i sferyczne przekrycia, jak réwniez kopuly pod cisnieniem zewnetrznym lub oparte na podporach radialnie przesuwnych. Rowniez przypadki, kt6re sq bardzo wrazlive na zmiany geometri, taki jak Sciskane poludnikowo powlok’z nieusztywnionymi stykami waleowo-stozkowymi, wymagaja starannego doboru wartosci rg.,"” (np. w Kominach). Powszechnie znane formuly sprezyste] nosnosci wyboczeniowe] dotyczace omawianych praypadk6w powiok parte sa zazwyczal na analizie geomettycznie niliniowe] powlok o geomet idealnej lub z imperfekcjami, Ktora to analiza umo2liwia ocene statecznosci rowniez ze wagledu na zjawisko przeskoku, W odtGznieniuy od taklego podejscia spasob przyjety w tym roz

    You might also like