Fiziologija ćelije:

Transportni
Viši asist. Husein Ohran
mehanizmi i
Univerzitet u Sarajevu
Veterinarski fakultet Sarajevo
propustljivost
Vježba br. 2
ćelijske membrane
Nejasnoće?

 Kolokviranje, praktični ispit?

 Bez mijenjanja grupa
 Trajanje vježbi?
 Plan vježbi
Tipovi transporta kroz ćelijsku membranu
Prosta difuzija

1. Direktno kroz fosfolipidni dvosloj – O2,

CO2, masne kiseline, sterodini hormoni
2. Kroz pore u ćelijskoj membrani – voda
(akvaporini), elektroliti, urea
 Niz koncentracioni gradijent
 Bez utroška energije
 Jonski kanali – voltažni, hemijski, kanali na
istezanje, cureći (leak channels)
Olakšana difuzija

 Pomoću nosača ili transportera (GLUT)

 Niz koncentracioni gradijent
 Bez utroška energije
 Ovim transportom većinom
monosaharidi i aminokiseline
 Flux transporta ovisi od: konc.gradijenta,
zastupljenosti i broja nosača, brzine
odvijanja fiz.-hem. reakcija između
molekule i transportera
 Najvažnija molekula koja se prenosi na
ovaj način – GLUKOZA
 Insulin, hormon rasta
Osmoza

Kretanje vode iz sredine sa

nižom koncentracijom
rastvorenih materija (više
vode), u sredinu sa većom
koncentracijom rastvorenih
materija (manje vode).
Aktivni transport

 Iz sredine sa niskom koncentracijom u

sredinu sa visokom koncentracijom –
suprotno koncentracijonom gradijentu
 Uz pomoć specifičnih proteinskih nosača
– pumpe
 Potrebna energija
 Primarni (ATP) i sekundarni aktivni
transport (potencijalna energija)
 Na/K pumpa (ATP-aza)
HVALA NA PAŽNJI!
husein.ohran@vfs.unsa.ba