You are on page 1of 380
NGUYE an! RIT NGUYEN TRONG HIEP - NGUYEN VAN LAM THIET KE CHI TIET MAY (Téi ban ln thir 3) UNweRg, ITY OF LEARNING RI DaNANG ESOURCE CENTER VU Chl NBA XUAT BAN GIAO DUC - 1999 LOI NOI DAU D6i véi nhiBu nganh trong. cde truéng dai hoc KI thuat, sau Khi hoc xong phan Ii thuyét v8 "Chi tiét méy', hoc sinh buéc sang glal doan thiét k& dd an mén hoc. Vi la fan dau tién bat tay vao mot cong vie méi mé : van dung Ii thuyét dé gidi quyét hing van dB co lién 6 mat thiét voi thuc t8 san xudt, thiét ké ra nhdng chi tiét va bO phan indy co hin dang kich thuée cu thé, phai théa man trong mét ching muc nhat dinh céc yéu cau chu yéu vé kinh t6, kT thugt va cdc yéu c&u khéc, ho nén hoc sinh thuéng o6 nhiéu bé ngé ling ting. Trong khi d6 céc:séch v8 huéng dén thiét ké chi tiét may hién nay khong nhiéu, nhét la cée tai liéu in trong nuée. Vi vay ching t6i soan tap sch nay truée hét ia dé gidp dé hoe sinh khi lam dB an mén hoc chi tiét may. Ngoai ra séch 06 thé.diing lam tai ligu tham khéo cho hoc sinh khi lam d® an t6t nghi@p vB thiét ké may, ho&e cdc cén bé ki thuat trong céng tac thiét ké co kh. Tai liu trinh bay cae van d® co ban nhat vB thiét ké cdc chi tet va b6 phan méy, cdch tinh toan déng hoc nhiing hé théng dan déng bang co khi, phyong.phép thiét ké cdc bé truyén va xéc dinh két cau cae chi tiét va b6 phan may. Trong.méi chyong déu cé .néu [én nguyén tac chon cdc thing sé chi yéu ctla nhéng chi tiét may c6 céng dung chung, cach tinh ton cy thé va cde thi dy dé minh hoa. Chuong cubi ¢6 trinh bay mot thi dy téng hop ve thiét:Ks mét hé théng dan dong bang tai tt dong co dén bé phan céng téc. D8 thuan tién cho ban doc Khi sit dyng, ching 101 gi6i thisu mét s6'bang sé liéu c&n thiét nhét, c6 chon loc, trong tung chuong va phan phy luc. Cac céng thitc va s6 liéu soan theo hé don vi do twang hop phép. Khi bién soan ching t6i 66 géng phan anh nhing kinh nghiém gidng dey.va huéng;dan thiét ké trong mét s6 ném qua cia b6 mén Chi tiét may truéng dai hoc Bach khoa, Két hep véi cde tai ligu gan day vé van d& nay cla cée nude. Tuy nhién, vi trinh 6 va kha nang ¢6 han, chéc chan rang cudn sdch nay con nhibu thiéu sét. Rat mong cde ban doc gép y kién phé binh. Xin gui theo dia chi : "BO. mén Chi ti6t may trudng dai hoc Bach khoa, Ha NGI", Ngudi soan CHUONG I KHAI NIEM CHUNG ve Tair KE MAY VA CHI TIET MAY §1. MOT S6 VAN DE GO BAN Thiét ké may 1a mét qué trinh sang tao. Dé théa man mét nhiém vu thiét ké nao d6, cd thé dé ra nhiéw phuong dn khéc nhau. Ngudi thiét ké van dung nhiing hiéu biét if thayét va nhiing kinh nghiém thu té d& chon mét phuong 4n thiét ké hop li nhat. Mudn lam duge diéu dé ngudi thiét ké cn phai dé cap va gidi quyét hang lost yeu cdu khdc nhau vé cong nghé, vé sit dung, co thé Ja tréi nguoc nhau. Vi vay nén tién hanh tinh todn kinh t6 theo nhitng phuong an céu tao da dé ra, can nhée Igi hai r6i chon mt phuong dn tot nhét. Thong thudng khi thiét ké méy cén gidi quyét déng thdi hai yéu cu cd ban sau 1. May duge thiét ké phai théa man nhéng chi tiéu lam viée chi yéu nhu site bén, do bén mon, dd cting. 2. Gié thanh ché tao cia méy ré nhét. Nhiing nam gén day, ngudi ta dé cap dén khai niém “tinh cong nghé" cia cau tao cc may. May (hoge chi tiét may) co tinh cong nghé cao cd thé ché tao trong nhiing diéu kién cong nghé tuong déi don gidn, thi gian gia cong it va tiét kiém nguyén vat lige Mot qué trinh cOng nghé nao dé (qué trinh ché tao phoi, gia cong co hay lap rap) khéng nhiing chi phy thuéc vao'cdu tao cia vat phdm ma cdn phu thudc vao quy mo san xu&t tic 1A san lugng trong don vi thdi gian. Thi du trong sin xuét 1é thutng ding phoi han, trong sin xudt hang loat va hang khéi thung dung phoi dic. Dé gia cong co khi céc tiét méy trong sin xudt 1é thwng ding cdc loai may van nang, dao cAt don gidn va khong can d6 ga dac biét, cdn trong sin xudt hang loat [én va hang khéi can phai cd cdc thiét bi chuyén ding véi nhitng dé ga dac biét. Cée thi du trén ching t6 rang sin Twone, cong nghé va cdu tao cia tist may od quan he mat thiét voi nhau. Ngoai nhiing yeu cdu vé kha nang lam viée chu yéu, cdc tiét may (hoa may) duge thiét ké cin théa man nhitng diéu kién ki thuat co ban sau : 1. Co. sé hgp li dé chon két céu cdc. chi tiét va bé phan may. Thi du can dang bo truyén truc vit vi yeu cau a 86. truyén lén, lam viee ém va khuon kh5 kich thude nhé vv. 7) i 2. Nhing yéu edu vé cong nghigp thao lap nhu : a) lap, théo va diéu chinh tin 161 ; ») gidm kh6i lugng cée nguyen cong bang tay khi lép ; ©) giam thai gian lp rap. 3. Hinh dang cau tao ciia chi tiét phi hgp véi phuong php ché tao phoi gia cong co va san lvong cho truéc. 4. Tiét kiem nguyén vat ligu Khi chon vat ligu céin dya vao nhing diéu kién sau : 8) cdc chi tiét chi yeu vé kha nang lam viée cla chi tiét ; ) khuon khé kich thuée va trong Iwgng cita chi tiét ; c) diéu kien sit dyng (nhiet 46, bui bam, am uét...) ; © phuong phép ché tao phoi va gia céng co khi ; ©) gia thank cia vat ligu. Ngoai ra dé tiét ki 86 an toan. 5. Ding rong rai cdc chi tiét, bo phan may da tiéu chudn héa. Béi vi cang ding nhiéu céc chi tiét va bo phan tiéu chudn thi gid thank san phém cdng giim, tiét kiém nguyen vat ligu va bao dam thay thé nhanh chong cdc chi tiét va bo phan may bi hu héng (tang higu sugt sit dung thiét bi). 6. Bao dam b6i tron thubng xuyén cfc ché an kh6p,. cfc bé mat tisp xic. 7. Bao dam khe hé cén thiét gida cae’ tiét may. Ngoai nhiig diéu trink bay 6 trén, khi thiét ke cén liu y dén van dé an toan Jao dong va hink thie eda sin pham. nguyén vat ligu cén chon hop li ting suat cho phép va hé §2. CACH TIEN HANH THIET KE ‘Trong phén may, trinh bay qué trinh thist ké mot h¢ thong din dong ti dong co dén may cong téc, la mét loai thiét bi dién hinh digo ding rong rai trong eae nganh cong nghigp. Dau dé thiét ké e6 thé xem thi du bang 1-1 Qué trink thiét ké eo thé tién hanh theo cde buée sau : 1. Nghien citu dé tai, tham khao nhitng cifu tao cla cdc loai may tong ty, chugn bi phuong tien lam viée viv... . 2. Kée dinh cac kich thuée chi yéu cia hé théng. Giai doan nay duge tién hanh nh sau : Xéc dinh cong sudt cén thiét dé chon dong co dign ; chon dong co dign ; xée dinh ti sé truyén dong chung. va phan phdi cho cée bo trayén trong hé théng din doag ; tinh sé vong quay, cong sudt, mémen xoan tren ede trye ; tinh ede kich thuée chi yéu eta bd truyén (khoang céch truc, dutmg kinh va chiéu rong bénh rang, truc vit, binh dai, dia xich'vv.... 6 Bang i-1 TRUGNG DAI ‘HOC BACH KHOA. BO MON CHI THEE MAY PAU DE THIET KE DO AN MON HOC CHI TIET MAY ‘Thiét ké he thong xich tai dé van chuyén than. 1 ~ dong co dien ; 2 - néi true 5 3 - hop gidm t6c ; 4 ~ be may 5 5 - xich truyén dong ; 6 - xich tai (theo OCT 588-64 t — bube xich, Z ~"s6 rang) ; S, - le kéo nhaénh dan ; S, = 0,28, - Ive kéo nhanh bi dan 5 P=S. lye vong trén 1 hai dia xich, ‘Thai gian phuc vy ..... nam. Co khé nang qué tai ngin han ; M, ind Woo es Meinnmite Che $6 ligu cho tude | ; ; | roy | vey | eiom z (men) (mm) | noo | oe | 0 450 soo | Khéi lugng thiét ké : 1. Ban vé chung ; 2. Hop gidm téc ; 3. Xich tai ; 4, Be may ; 5. Ban vé ché tao ; 6. Thuyét minh. Ho va ten hoe sinh : : 6 ; lop Gido vién huéng din: ... Ngay ‘giao dé : + « Ngay bao ve TRUONG Dat HOC CONG HOa XA HOI CHU NGHIA VIET Nam SU PHAM KI THUAT DOC LAP ~.TY.DO - HANH PHUC ‘Thaah phé HO CHI MINH —__ fee DAU DE THIET KE DO AN MON HOC CHE TIET MAY ‘Thiét ké he thong dan dong bang tai : ~ dong co dien ; hop giam t6e ; bo truyén xich ; tang kéo bang tai. Cée 86. tigu cho trude Lue téc dung P =o, Van técv =... (m/s) Duong kinh tang D = ..... (mm) Thai gian phue va . Rowe ' ' (N) nam ca Méi ngay lam viée . Méi ca 7 gia ‘Tai trong tinh Bang tai lam vide mot chiéu Khé6i luong thiét ke 1) 1 ban ve lép hop giam téc 2) 1 ban thuyét minh Sinh vien.... 7 Gido vien huéng dan... Nganh. Khoa. Thai gian giao aé. So a6 tai trong Théi han hoan thanh. trong TCVN 3-63 (nén ve theo ti 1 1: 1), Qua so dé nay ef thé phat hien ahing diéu khong hop i dau tien ching han Khong bei tron duge ché an khép bang cach ngam ede banh rang trong hop déu chung, tri 36 ede kich thuée khong bgp Ii, cdc banh rang va truc cham nhau. Nhiing thiéu ect nay es thé JA hau qua cia viee chon 36 vong quay dong co dien, phan ph6i ti sé fruyén, chon vat ligu v.v... chua hop I. Dé Whée phuc nhing thigu sot tren edn phaj chon Iai ede théng-s6 va tinh toan lai 8 Te so dé da vé xéc dinh duge khodng cdch gitta céc géi truc, diém dat céc luc tac déng ; nghia 1a tim duge nhiing kich thiféc chiéu dai cia truc dé co thé tién hanh tinh gén dung truc va chon 6, tinh vd hop va cdc chi tiét khdc. 3. Thiét ké cau tao cdc co cau va bo phan may (vé ban vé ldap) nhu hop gidm t6c, hop téc do, b6 bién téc, bo phan géi dé vA tang quay vv.. 4. Viet thuyét minh 5, Vé ché tao ede chi tiét Duéi day sé nghien ettu ti mi hon ede buée tién hanh. 1. Lép hé so chung Sau khi da nghién citu mét vai phuong dn vé so dé dong va xéc dinh duge mot 86 kich thuée chi yéu cia céc chi tiét, ta of thé lap so d6 cd he thong may theo mot tile nao dé Qs Ly 1:25 145125; ...). Noi mot cach khée la dinh vi tr{ tuong d0i gitta cdc bd phan may trong khong gian. : Khi lap so d6 ca he théng may nén tim céch bé tri cdc bé phan may sao cho : - Si dung duge tien loi ; ~ Kich thuéc cia my nhé nhat ; - Gié thanh’ché tao ré nhat. Phuong 4n duc chon khéng nhiing chi x4e dinh kich thuée khuén khé cia vat phdm ma cdn xéc dinh so dé cde bo phan may, be may, than may va vi tri cdc ddu true ra. Hinh 1-1 trinh-bay mot 86 phyong én bé tri cdc bO phan may van chuyén. Méi Phuong én cd mét dae diém riéng cia no. Hinh 1-la - cd kich thuée khuon khé lén. Hinh 1-1b ~ c6 ich thuée Khudn khé hd gon va hinh dang b$ may don gidn. Nhung phuong an nay chi thc hién duge néu dong co dién va tang quay cd thé b6 tri vé mot phia cia hop gidm téc. Néu khong ding’ hop gidm téc banh rang tru hai cap ma dung banh rang - non ~ tru thi hé théng may duge bé tri theo mot gde vung (hinh i~ic). Kich thuée khuon khé trén mat bing cla co cfu ed thé gidm di nhiéu néu chon dong co dign co bich dat ditng (hinh 1-14) Néu muén gidm kich thude khuon khé nhiéu hon nifa cé thé ding hop gidm tée hanh tinh dat trong tang quay (hinh 1-1e) Khi chon so dé co cdw chung, odin dac bigt Inu ¥ dén d6 chinh xéc vé vi tri tuong 6i gitta cdc bo phan may khi 1p ghép. Tay theo phuong phap truyén dong tit bo phan nay sang bo phan khdc, cd nhiing yéu céu khéc nhau vé do chinh xac vi tri tuong doi gilia cde bo phan may. Thi du / chuyén dong duge truyén ti truc nay sang truc khéc bang dai hoac xich yeu cu do chink xac kém hon la truyén bang néi truc. 2. Thiét ké ban vé lép cae b6 phan may (hinh 1-2) Ban vé lap co thé ve theo cdc ti 18 tiéu chudn : Ti We thu nho 2 1;:2;1 : 25; 1:43 12551210... Tile phong to2:1;25:1;4:1;5:13; 10:1. Cée mat cat ve voi ti l@ 1: 1. Cac kich thuée duge ghi bing tri s6 thuc. Thuong vé ba hinh chiéu. Khé gidy theo TCVN 2-74. Hinh 1-1 = T T [- Ki hieu 44 (A0) 24 (Al) 22 (A2) | 12 (8) i 1) Kich thuée | 1189 x 841 | 594 x 841 | 594 x 420 | 297 x 420 | 297 x 210 Dong thei véi viéc thé bien cu thé va. céin than cdu, tao cde chi tiét trong bO phan, trong ban ve lap bd phan may phai thé hién 16 nhitng chi tiét ghép voi nhau. Thi du 46i voi hop gidm t6e phai thé hien déy di ~ BO phan géi truc : 6 truc, ndp 6, dem diéw chinh... ; ~ cu tao banh rang ldp — trén true: ~ cde thiét bi boi tron (ranh dau, banh xe béi tron, bac chén md, que tham ddu, nuit thao dau...) ; ~ cia tham dé kiém tra su an khép ciia c4c bd truyén trong hop va tot déu vao hop ; ~ nut thong hei ; 10 = chét dink vi ; : ~ bulong kep chat, bulong vong dé van chuyén, vit dé théo rdi ndp va than hop. Tren ban vé cén ghi nhiing kich thuéc sau : = Kich thuée khudn khé ; — kich thuée néi ghép kom theo kiéu lap, thf dy kich thuée dp banh rang véi truc, 6 lin véi truc, nép véi vé hop v.v... 5 ~ cic kich thuée quan trong cia bd phan may can kiém tra khi lép ; = cdc khe hd cén bio dam khi lép ; ~ ede kich thuée 4p ghép nhu dutng kinh, chiéu dai ede déu truc, kich thude then trén truc, toa dQ cla céc 16 dé ldp bulong be va dudng kinh cia nd vv... ; ~ nhitng kich:thuée co ban cia mot sO chi tiét va bo phan nhu khoang cach truc os kém dung sai, s6 rang, médun cia banh rang va truc vit vv... ‘Trén ban vé idp bd phan méy thudng ghi nhiing chi thich sau : — Nhimg nguyén cong cén the hign khi lép, thf du : khoan va doa kkhi ldp, oft bé déu vit sau khi van chat, v.v. - Ghi vi tri tan cing (vi tri gidi han) ciia ahitng tit. may chayén dong (con trugt, cfm quay -v.v...) - ¥ nghia cha cde tay quay va nhiing hi cu diéa khién may. ~ dac tinh Ki thuat cda b@ phan méy : ti s6 truyén, mOmen xoan Ién nhét trén true ra, s6 vong quay lén nhat cia true ra vv ~ nig yéu cdu ki thuat nhu : hanh trinh déu, khéng én, do chinh xc ghép céc déu truc ta véi cdc bO phan khac. = danh s6 ki higu tat cA cc chi tiét trong bo phan va lap bang ké cdc chi +iét. Vige danh sé ki higu cde tiét may thing ghi theo mét quy uée ndo dé dé tién Igi cho vige tim hiéu cdc tit may. Qua ki higu cd thé biét duge chi tiét dé lam bang vat ligu gi (gang, thép, kim loai mau, chat déo v.v...), phOi dc hay dap, mua ngoai hay ty ché tgo, tiéu chuén hay khOng, thugc bé phan may nao, vv... Dé phan bigt d& dang trén hinh vé nén tach titng nhdm chi tiét va ghi trén cing m6t dong ngang hay thang ding (xem TCVN 223-66). 3. Thiét ké ban vé chung (hinh 1-3) Yeu cdu cia ban vé nay 1é phai biéu hién toan bd co c&u méy, vi tri tuong h6 gida cic bO phan méy trong co cu va méi quan hé gitta ching vi nhau (tity theo kich thuée cla co cdu co thé vé voi tile thu mhd.1: 2; 1: 2,531: 85 1:55 1:10; .. d& trén t gidy vé o6 thé chita duge be hinh chiéu) ; bang hé théng céc b¢ phan may va céc chi tiét kep chat ma trong ban vé lap kh6ng trinh bay, dae tinh va diéu kign ki thugt lap ghép. Mac dau iéy ti l¢ thu nhé nhung khi vé cn bao dam ding hinh dang bén ngoai cia cdc bd phan méy, ding vj tri lp ghép viv... ; tte 1a phai biéu thi ré toan bo co edu, nhd dé co thé tién hanh lép ghép duge tién loi. Ban vé can ro rang dé hiéu, khong nén biéu thj nhitng chi tiét bo phan nhé nhat. Thi du khong cén vé bulong kep u chat ndp va than hop, rang dia xich v. v... Nhing bulong dé c6 dinh bo phan may trén nén va trén cde bé phan khéc cdn biéu thi rb, tuy nhien néu ding: nhiéu bulong cing kich thude thi chi can vé mOt cdi tugng trung cdn vi tri céc buloéng khac chi vé duong tam. Khi ghi kich thuée ban vé chung cdn chil ¥ ghi nhimg kich thuée khuon khé ctia c& he thong, cia timg bo phan, nhing kich thuée lin hé bo phan nay voi bo phan khéc dé c6 thé thiét k& mat bang, van chuyén, ding gdi v.v... bf lay 7 ost | | : S Hise é et 38 e a = . = a i hs : et | EERE *e i ic { : ee ae . < at - ‘8 es 3 * , q Hinh 1-28 Dé xée dinh ding vi tri cia h théng may trén mat bang, nén chon chudn kich thuée, thi du cd thé chon mat phdng cia nén, mat bén cba méy, sau dé chon toa d6 ban dau trong khong gian 3 chiéu, theo phuong thang ding o6 thé ly chudin la mat phang ca nén, con 2 toa d6 trong mat phing nim ngeng cd thé ly chudn la mat twang hode cot cia phan xuéng v.v... TH céc chudn ban dau da chon ghi kich thude dén cae truc, cdc mat chudn cla he thong may. Néu co nhiéu bo phan riéng ghép voi nhau bang kh6p néi thi can ghi kich thuéc gita cdc mat mut cla truc va cdc mat canh cia hai nia khép, Nguoi thiét ké may khong cé tréch nhigm thiét ké mong dat méy nhung edn dé ra nhiing yéu cau ki thuat vé thiét ké mong, vi vay trong ban vé chung eo ghi duong Mik 2b 13 vién cla mong tren mat bang. Cac kich thuée cén ghi la chiéu dai ctia bulong bé, kich thude th be may dén nén. Khi ldp may khong dat true tip khung be hose vé"méy vive lén tren mong ma ed Ist mot tim dém kim loai, sau dé dé beiong léng vao khe he gitla mong va chi tiét ldp trén nd, Ebi kchd be-tong’ sé ham chat bulong. Chiéu day \ép be tong nay chon tiy theo kich thuée khuon khd cia may dat trén nén, nhung ‘hong ify lén hon 100 + 200mm. Trong thiét ké mon hoc, d6i voi nhiing he thong méy e& trung binh e6 thé lay chiéu day lop bé tong ti 30 dén 40mm 4. Thiét ké ban vé ché tao chi tiét (xem TCVN 221-68) Ban Ve ché tgo ec anh hudng lén dén qué trinh gia cong va chat «wong may Hinh 13a fch ay ay ng 1 Dae tinh ky thuat [ee SEE ee eae | tpetrewanlacdetingiiothe |, Goat ine akin m1 we 18 gidy) theo mad Ly.cdn khung tren che ban vE khéc fy theo miu 2 vet * ae i7 Ben canh cdc phép tinh trén, nén tinh thém méi ghép cang (ghép bing do doi) gitta banh rang, banh dai v.v... véi truc. Lap bang ghi, cde méi ghép, cdc chi tiét chon theo tiéu chudn, truée hét 1a cde chi tiét cia méi ghép bang ren. Qua céc bang lap so bO trén day, ngudi thist k& cd thé suy nghi dé b6 bot cdc kiéu Iép va cde chi tiét 05 kich thudc chue hop if aham lam cho mdy thiét k6 ra voi s6 kigu méi ghép va sO ludng chi tit it nhat. Sau khi Iva chon xong sé ghi cdc bang trén vao thuyét minh, Bang 1-8... trich tieu chugn Nha nude vé dung sai va lp ghép dé si dung khi thiét ke chi tiét may. Bang 1-3 M&u bang dung sai lap ghép iu Hp | sai tech (micromety Do a6i, 26 h& (microméty Ki hiéu ren chi tg : 7 Che thie shitiét /icn nude} 15 | tive | dm anét | ane andt | trang ban gon TD T/D L | a ale |e | | bo rang trve 2). 9 eof P| oe | ‘Trong bang thuyét minh cfin trinh bay véin d6 boi tron cdc bO phan an khép cia may, bO phan 6 v.v..., phuong phép bdo quan sit dung va nhimg diéu edn biét khée. Bia thuyét minh theo mau trang 19, 18 TRUONG DAI HOC BACH KHOA BO MON cH THET MAY ,. ._ BAN THUYET MINH DO AN MON HOC CHI TIET MAY Hoc sith: 2... 0. bee sea Te: Lop Khoa : Gido vién hudng dan : . HA néi, 199... 19 CHUONG 2 TINH TOAN DONG HOC VA CHON BONG CO BIEN §1. PHAN LOAi VA CHON SO 20 HOP GIAM T6c XN Hop giam tée 1A mot co cfu gém cdc bé phan truyén bdnh rang hay truc vit, tao thanh mot té hop biét lap dé_giam s6_voog quay va truyén cOng sudt tit dong co dén méy cong tac. Uu diém ctla hop gidm téc la hiéu suat cao, cd kha nang trivén phing cong sudt khac nhau, tugi tho én, 1am viée chic chAn vi sit-dung don gian. Co rét nhiéu loai hop gidm t6c, duge phan chia theo cdc dac-diém chi y6u sax day + - loai truyén dong (hop giam tc banh rang try, bank rang non, truc vit, bank rang — true vit) ~ 86 cdp (mot edp, hai ofp v.v...) ~ vi tri twong d6i gitta céc truc trong khong gian (ném ngang, thang ding v. v...) ; Hop ~ dac diém cia so dé dong (trién khai, déng truc, co c&p tach d6i v.v. gidm téc banh rang tru mot cap. Hinb 2-1. Hop gidm te bénh rang Hinh 2-2. Hop gidm tc binh ring wy mot cap nim ngang try mot cap thing ding Hinh 2-1 va 2-2 la so dé hop giam téc bénh rang tru nam ngang va thdng ding. Oée banh rang co thé c6 rang thing, rang nghiéng hoac rang chit V. Vo hop thuéng die bang gang. Truc cd thé ldp trong 6 lan. hodc 6 trugt, T! sé truyén i ed thé lay s 5 néu la rang thang va co thé lay t6i 10 néu Ia rang nghiéng hode rang cht V 20 ¥ Vige chon sd 46 hop gidm téc nam ngang hay thang ding 1a do yéu céu thuan tien vé két cdu chung cia thiét bi din dong quyét dinh. Hop giam téc bénh rang nén mot c&ip Hop gidm téc bénh rang adn thang va rang nghiéng thudng ding dé truyén cong sudt bé hoae trung binh. Khi ding rang thang ti s6.truyén i khong nén qua 3, cdn khi ding rang nghiéng ti sd truyén co thé téi 5. Phan 1én cée truc cia hOp gidm téc banh ring nén déu lép trong 6 lan. Hinh 2-3 va 2-4 1 so d6 hop gidm t6c binh rang non nam ngang va thang ding. ate “| Se Hinh 2-3. So 46 hop gidm t6c banh rang Hinh 2-4. $6 d6 hop gidm tée"bénh rang én mot cép nim ngang 7 non mot ep thang dang Hop giam tée banh rang try trén hai efip va ba cap Thutng cd ce loai so dé sau : So dd dong truc (hinh 2-5). Uu diém cia loai so dé nay 1& cho’ phép giam kich thuéc chiéu dai, trong lugng cia hop gidm téc bé hon so véi cae loai khac. Nhung nhuge diém chinh cia hép gidm téc déng tryc 1a kha nang chiu tai trong cia c&p nhanh chua ding hét vi luc sinh ra trong qué trinh an khép cia céc banh rang cp cham lén hon nhiéu so véi cp nhanh, trong khi dé khodng céch truc cita hai cap lai bang nhau. Ngoai ra né cdn cd cdc nhuge diém : a) Han ché kha nang chon phuong 4n b6 tri két cau chung cia thiét bi din dong vi chi cd mét dau truc vao va mot déu true ra. b) Kho béi tron bd phn 6 truc 4 giita hop, c) Khéang cach gitta cée géi d cia truc trung gian én, iB do dé muén bao dam true di bén va cing can phai tang dudng kinh truc. Hinh 2-5. So a8 nop slim ie déng tive. Do nhing nhuge diém trén, so dé hop gidm t6c déng truc rat it ding. Se 5 hép gidm tée cé cp nhank tdch déi ding banh rang nghiéng (hinh 2-6). 6 efip cham ding banh rang chit V hoae bénh rang thang. Hép_gidm tc cd cap tach doi duoc ding rat rong rai nhd nhiing wu diém sau day : EEE a) Tai_trong phan_bé_déu_trén ofc 6 truc b) Si_dung hét kha nang.cia vat ligu che tao cdc ban rang cép cham va cdp nhanh. ¢) Banh rang phan b6 déi xing véi 6, sy tap trung tai trong theo chiéu dai rang it hon so véi so dé Khai trién thong thudng. Khi chon 6 cho h6p gidm t6c loai nay nén luu y, chon loai 6 sao cho truc lap banh rang chi V co kha nang ty diéu chinh vj tri theo chiéu true dé ba lai sai sé gée nghiéng cila rang. fh 2-6. SO dG hap gidm we 6 el tach 6ot Hop gidm téc ed cfip cham tach doi cling ed nhitng wu diém nhu hop gidm téc c6-eép nhanh tach dei. Hep gidm toe eo cap tach doi e6 nhuge diém 1a chiéu rong cla hop tang len mot ft clu tao bd phgin 6 phite tap hon, s6 ivong chi tiét va khoi long gia cong tang. So dd hip gitm inc hai cé'p va bu cap Khai wrién. Hop giam t6c 2 cp (hinh 2-7) thudng duge ding voi pham vi ti sé truyén i = 8 + 30; 6 cée hop gidm tée tiéu Hinb 2-7..80 46 hop gidm te Hinh 2-8. $6.46 hop giim te hai cap khai tiga 7 ba cép khai triéa chudin (TOCT 2188-55) c6 gidi han tren i... = 50. Mun c tl s6 truyén lén e6 thé dung hop gidm. t6e ba ap (hinh 2-8) & day! = 50-+ 400. Khuyst diém chi yeu cia loai nay 18 banh rang phan b6 khong d6i ming d6i vei géi tya. Vi thé tat trong phan b6 khong déu tren cae 6 true. Céc 6 true dude chon theo phan luc lén nhat, nen trong lugng hop giam t6c co tang hon so véi cde loai so dé khdc. 22 Hop giam téc banh rang nén-try Hop giam t6c banh rang ndn-tru co thé la hai cap hoac ba cép. Banh rang non os rang thing, rang nghiong. hoe rang xodn. Banh rang tru co rang thang hoac rang nghiéng. Hinh 2-9. Hop glim te bénh rang’nén = ry Hin 2-10, Hop glim we bénh rang nda ~ wre hhai cp nim ngang hai ep thang ding Hép.gim tée banh rang nén-tru hai cp (hinh 2-9 va 2-10) 6 ti sé trayén thong thudng i = 8 + 15. Hop giam téc ba cap (mot cp banh rang non va hai cp banh rang tru, hinh 2-11) duge ding khi i = 25 + 75. Néu dang banh rang non rang nghiéng hodc rang xodn thi ti sé truyén i cd thé lén hon cdc tri sé néu & tren, Hop giam téc true vit Tay theo vi tri tuong déi gitta true vit va bémh vit, so dé hop gidm t6c true vit chia lam 3 loai chink : true vit dat tren, dat duéi va dat canh. O hop giar trac vit dat duéi (hinh 2-12) xée sudt roi ciia bot kim loai, sin phém cia mai mon vio ch6 an khép ft hon so véi loai cd true vit dat tren (hinh 2-13) Hinh 2-11. So a6 hop gtém we Hinh 2-12. Sa dd hop ghim xe | anh ring.nén-iru ba cp : true vitae dust Hop gidm téc cd truc banh vit dat ding truc vit dat canh (hinh 2-14) duge ding dé d&n dong cac co vdu xoay:; thi du 6 can truc, nhung néi chung rat it ding. Suy | cho cling thi vige chon so dé nay hode so 46 khde la do sy thuan tien vs b6 tri cae ‘, hit bi ciia hé thong din doug quyét dinh. 23 Hiph 2-13. So dé bép gidm te Hinh 2-14.'S0 46 hop gidm te urve vit truc vit dit trén 6 tryc banh vit dat ding ‘Ti 55 truyéa cia hop gidm tée truc vit vao khoaag i = 10+70. Higu suét ca hop giam tée trye vit tuong déi thép nén it ding dé truyén cong suat 1én. ‘Trong thyc t6 chi ding dé truyén céng sat khong qué 70 + 80 RW, dac biet lam méi ding én 270 AW. Hop giam téc banh rang-truc vit, true vit-baénh rang va true vit hai c&p Hinh 2-16 la so dé hop gidm téc banh rang-true vit. Ti . 86 truyén cia hop giam 6c nay Hinb.2-15. So 4 hop gidm t6c bénh ring-trve vit ti 150, trudng hop c4 bigt cd thé lén, hon. Hinh 2-16 la so 46 hop giam tée truc Hin 2-16. Sa 46. hop gidm te rye vit~binh rang Hinh 2-17. So 48 hop giém t6e trye vit ha 24 vit-banh rang. Ti sO truyén trung binh ota loai nay 14 50 + 190, i,,,, 06 thé tdi 25 Hinh 2-17 la so d6 hop gidm téc truc vit hai cp. Ti sO truyén cla loai may co th: ‘61 70 + 2500. Trong thiét ké mon hoc chi tiét méy, dé tranh cdc kich thuée cla hép gidm téc ién va cdu‘tao phiic’'tap, ti sf truyén cia hop gidm tée bénh rang-truc vit va truc vit-banh rang nén gidi han trong pham‘vi i = 25 + 80, cdn hop gidm tée truc vit hai cdp : i= 150 +400. §2. CHON DONG CO DIEN Chon dong co dién bao gém nhiing viée chink ia chon loai, kiéu dong ed ; chon cong sudt dign 4p va.s6 vong quay cia dong cv. Chon_loai, kiéu co. i o6 tinh nang lam viée phil hgp véi yeu cdu truyén dong cha mays ‘phi hop v6i_méi truéng bén ngoai, van hanh duge an tout va Gn dinh. Chon dung cong stiat dons Néu chon cong Sudt dong co bé hon cong sudt phy tai yéu cdu thi dong co sé lu6n ludn Jam_ vic qué tai_mbiet do tang qué nhigt do phat nong cho phép. Dong co_chdng hén| Nhifng néu_chon cong sudt dgng co lén qué thi 68 ng von ddu_ti,khudn_khé_ cong kénh, dong co luon luOn [Sia vi8e non tai, _hiéu suat dong co sé thdp, néu la dong co diém khong dong bo thi hé s6 céng suat cosp cia dong co sé thap. Chon dign 4p. khong thich hgp sé anh huéng dén von dau tu, ph{ tén van hanh va bao quin mang dién cung cap cia xi nghiép. Can chit ¥ dén vige chon hgp li s6 vong quay cia dong co dign. Dong co od_ sd vong quay 16n thi kich thuée khuon kh6, trong lung, gid thanh cia dong co gidm Ve mat nay nén chon’ dong co dién c6 sé vong quay lén ; tuy nhién, néusd vong quay cang lén thi tisétruyén dong chung cing lén_va két qua la lam tang khuén khé trong lwong va gid thanh cila cdc ba truyén va cia ca thiét Hi do nay nén chon 36 vong quay cia dong co bé. Vi vay mudn chon hgp If can phai tinh toan vai ba phuong 4n khac nhau.. Thong thudng, d6i voi méi so dé dong cy thé, ngudi thiét ké nhd kinh nghiém thue tién co thé chon ngay s6 vong quay cha dong co dien hop if Chon leai va kiéu dong co dién Hien nay trong cOng nghigp thudng ding cdc loai dong co dién sau : a) Dong co dién’ mot chitu dimg dong dién indt chiéu dé lam viée (co thé mac song song, néi tiép ho’c mAc:hén hgp), hoe diag dng dien mt chiéu diéu chink duge (he thong may phét — dong co). Dong co dien mot chiéu c"thé digit chinh em téc-d6 trong mét pham vi réng tit 3:1 dén 4 : 1. Khi dung hé thong may phat - dong co thi pham vi diéu chinh téc dO co thé lén tdi 100 : 1 hay hon nita. Ngoai ra ding dong co dién m6t chiéu bao dam khdi dong 6m, ham va d6i chiéu dé dang. Nho nhiing uu diém trén,’ dong co dién mot! chiéu duoc ding rong rai trong cdc thiét bi van chuyén. bing dién, thang méy, may Htruc v.v. an Nhung dong co dign mot chiéu dét, Ikhéi luong sta chia Ién va mau héng hon dong co dign xoay chiéu va phai tang thém von dau ty dé dat cae thiét bj chinh lua. 6) Dong ca dign xoay chitu ba pha déng bd va khong déng bo ~ Dong eo khong déng bé kiéu léng sdée ré, cdu tao van hAnh don gidn nhét, mac true tiép voi mang dién xoay. chiéu khong céin bién déi ding dign. Loai nay duge ding rong rai nhét trong cde nganh co khi, thi dy nhu trong may cong.cu, yeu cdu cong sudt, phy tai duéi 100 kW, khong diéu chinh van téc-hoae co thé diéu chink nhay cap bang céch thay déi s6 doi cuc ti. : Dong co dién khong déng bo ba pha kiéu day quan so vdi dong co léng sde thi dat, kich thuéc lon, van anh phite tap, cosp thap hon. Nhung eé wu-diém 1a dong dign mé may nhé va eo kha nang diéu chinh van téc bang phang trong mot phem vi hep. ~ Dong co déng bo ba pha gid dét, mé may phite.tap. Nhung néu phu tai yeu edu cong sudt dong eo lon hon 100 2W va khéng edn diéu chinh van tc thi chon dong co dong bo Iai thich hop vi h€ s6 cong sudt cosp, phi tén van hanb olla déng co sé ré hon dong co khong déng bo. ©) Dong co dign khong dong 69 mot pha thueng ding trong cée thiét bi din dong cla may khau, may quat, va nhiing may mde phue vu de sinh hoat hang ngay vi cong Sudt ela cde loai dong co nay khong Ion ldm. : Negoai vige chon loai dong ca, ta phai can cd vao diéu kign bé. tri may, diéu kien moi trung xung quanh dé chon kiéu dong co thich hop. Can chit ¥ bio ve dong co khol anh hudng etla nuéc, bui hose cdc hoa chat an mon bo phan each dién, ngoai ra can itu ¥ dén anh hudng ciia tia Ita dign phat sinh ra trong dong co déi voi moi trudng dé chay va dé né. Dong co kiéu hé e6 nbiéu 16 thong gis én & than va hai ben nép ‘én diéu kien thong gid t6t, kich thuée dong co nhd vA gid thanh ré, Tuy vay, it ding kiéu nay vi dong co khong trénk duge bui, aude va ede vat khéc 4 ben ngoai toi vao, hon nita con nguy hiém cho ngwdi van hanh vi dé sé vao céc bO phan din dién. Thong thudng hay ding dong co kigu bao ve, cae 15 thong gis oo the Iuéi st, bao vé déng co tranh duge nude mua va cde vat bén ngoai roi vao (nhung van khong ngan duoc bui). Dong co nay co thé dat ngoai trdi nhiing noi es nhiéu bui, hoi nude, thuong ding dong co kiéu kin, ed nhitng éng thong gid ring dé din khi lam nguoi vao va.ta khéi dong eo: Tay theo edch bé tri be phan may oo thé ding dong co kiéu dat ding hoae dat nam. Chon céng sudt dong co dién Deng co dién cin chon sao cho eo thé Igi dung duac toan bo cong suat dong co Khi lam vige no phai théa man ba diéu kién : - dong co khong phét néng qua nhiet 40 cho phép, - co kha nang qué taf trong thdi gian ngdn, — ed momen mo may du 'én dé thang momen. can ban déu cia phu tai khi mdi khéi dong. Thutng chon dong co theo diéu kién nhigt do réi kiém tra theo digu kién qué tdi vA momen 10 may. 2) Dong co lam viee 6 ché de dai han véi.phu tdi khong ddt. Thi au cic dong eo kéo may bom, quat gis... Dong co dién duge chon phai eo cong sudt dink’ mic lon hon hay bang cong suat phy tai dat trén true dong co (cong sudt can thiet) 26 mn oA Nin 2 Q-1) trong cong thite : Ham - cong suat dinh mic cla dong co (kW) ; My - cong suat lam vie (kW) ; 4 ~ higu suét truyén dong ; = yyy My a tich $6 higu sudt cha cde b> truyén vA cia ede cap 6 trong thiét bi, cd thé chon theo bang 2-1 Bang 2-1 Céc tri sé higu sudt Ten goi Kin He Bo truyén bénh rang tru 0,96 ~ 0,98 0,93 - 0,95 | Bé truyén banh rang non rang thang 0,95 - 0,97 0,92 - 0,94 | Bo trayén truc vit : | = ty ham 0,40 0,30 | - khong ty ham véi 0,65 - 0,70 0,50 - 0,60 0,70-0,75 | 0,60 ~ 0,70 0,80 - 0,85 | - 0,85 - 0,98 | - BO truyén xich 0,95 - 0,97 0,90 ~ 0,93 BG truyén bénh ma sat 090-096 | 0,70 ~ 0,88 | Bo truyén dai - | 0,95 - 0,96 Mot cap 6 lan 0,99 ~ 0,995 Mot cap 6 trugt 0,98 ~ 0,99 Puli trong co cdu tdi, efin true, may nang = ~ puli cé dink 0,94 - 0,96 I = puli di dong ‘ 0,97 - 0,95 | Chi thich : Hiéu suét cia bo truyén bénh rang kin cho trong bang ting voi bank rang cd cp chinh xée 8. Khi bénh rang cé c&p chinh xdc 9 thi lay nhé hon tri s6 trong bang 1 + 2% ; cap chinh xac 7 thi lay tang 1 + 1,5%. ‘Trig hop chon cong suat dong co lam vigc vi phu tai khong déi ta Khong cain kiém tra diéu kién qua tdi ma chi cén kiém tra diéu kién mémen mé may cia dong co M,,g C6 thang duoc momen cn ban déu M,;, yg cia phy tai hay khong. Moa > Mean va (2-2) Vige xéc dinh momen cin ban dau rat phiie tap, né bao gém momen can trén truc déng co va mémen quan tinh. b) Dong co lam viée d ché do dai han vdi phu tai thay déi. Thi du dong co truyén dong trong. may edt kim loai. Nhiet do dong co tang giam theo sy bién thien cua phy 27 tai, Trutng hgp nay, ta chon cong suét dong co sao cho trong thai gian lam vige déng co Iie chay qué tai, Ite chay mon taimét cach thich hop dé abiet do dong co dat t6 tri s6 én dinh. Muén vay, ta coi nhu dng co lam’ vige vgi phu tai dang tri khong a8i mA mat mat nang lugng do nd gay nén trong dong co bing mét mét nang’ lugng do phy tai thay doi gay nén trong cing mot thdi gian. O. day trink bay phuong phap momen dang tr. Ta chon dong od cé cng suét dink mic lén hon hoac bing cong suat dang tri. Néu phy tai biéu dién tren hinh 2-18, ta co thé xde dinh mémon dang tri nhu sau fey Mit, +M3t, +M3e, + Mt, a y ttt ‘4 > Mit, hoac My = ch (2-3) dts ca cong sudt dang tri P Mgn 7 Noo = Seg (EW) (2-4) trong dé : My, tinh bing Nm ;'n la s6 vong quay cla dong co tinh bing vgiph ; Nq, tinh bing kW. Diéu kien d€ chon dong ca N°, > He. Mw My, My c %, Hinh 2-18. Dudng momen phu tdi bign tien Hinh 2-19, Dung phu tai cia gong co vheo thoi gian (/,~ thdi gian chu ki) 8 ché a9 ngén ban Nay ti cong silat phu tdi dat tren true miy ‘cong téc thi phai chia cho higu suét truyén dong 7, 28 ag Si jo ip it i i Cong thie (2-3) va (2-4) e6 thé dig cho phi ng phap cong audi dang tri bang céch thay mémen bing cOng sudt béi vi cong suat ti i¢ hudn véi mémen. Kiém tra dong cv theo diéu kien qué tai M,, 2 M, (2-5) co ® Mmaxgs trong dé: M,, - momen cho phép cia dong cv. Déi véi dong co khong dong bo od ‘momen cyc dai M,,, thi dy M,, = 0.8M,,.. Déi voi dong cc mot chiéu Kich thich song song M,, = (2 + 2,5)Myy, Kich thich néi tip My = (25 + SMe Kiém tra dong co theo diéu kien mé may tign hanh bu trén, ¢) Dong co lam vige 6 ché do ngén han, Dudng phu tai biéw dién trén hinh 2-19. Deng co chi lam viée trong mot thdi gian sau 46 nghi rat iau. Nhitng dong co nay duge sin xuat chuyén diing, cd khd nang qué tai lén va od théi gian lam viée tieu chudn 12 15 phut, 80 phut, 60 phut Khi chon tién hanh theo hai buée : — chon théi gian lam vige the t bing théi gian lam vige tiéu chudn 5 = chon cong sudt dong eo theo diéu kién nhiét do réi kiém nghigm lai theo diéu kien qué: tai va md may Mt, + NZ we 1 ao (2-6) trong do: A, - cong suét dinh mite ; MV, Of, = cong suat phu tai tng voi thi gian t, va ty 4) Dong co lam vite d ché 46 ngén han lap igi. Dung phu tai biéu diém tren hinh 2-20 ong ea lam vige theo chu ki : lam viée — nghi ~ lam viée, dic trung cho ché do lam vige nay Ja ti sé cusng d6 lam viéc cua déng oo = ty ope = “100 2-7) tek trong dé : t), —thdi gian lam viée, ty = t, bt); thoi gian nghi ; tye-thdi gian chu ki. Trong mét chu ki lam viée é, khong qua 10 phuit,, vi du nhu dong eg ding cho may nang, can truc, tai vv. Vi dong co lam viée 6 chéido ngdn han lap Hinh 2-20. Dying phy ti eda dong oc lai Hién tye cho nén' nd phai cd kha nang qué 6 ché 46 ngén han lip lei tai lén vA mémen quén tinh hd. Thuc té ngudi ta san xudt dong co chuyén ding 4 ché do ngdn han lap lai cd tl sé CD% tieu chudn IA 15%, 40%, va 0%. Muén chon déng co 6 ché dO nay, trude tién phai tinh ti sé CD% cia dong co, néu ding bing CD% tigu chudn thi cong suat dong co duce chon gidng nhu 6 ché 46 jam viée dai han, nghia 18 khong ké théi gian nghi, chi tinh thdi gian lam viée. Dong co chon c6 céng sudt dink mie : yy Sees ro Mam > Nar = @-8) Néu CD% eta dong co khée véi CD% tiéu chudn, thi uu tién chon nhing dong co e6 CD% tiéu chugn gin CD% tinh toan. Cong sudt dong co duge chon sao cho web > Nia CD% tinh ton Ne \ coe tee chads idm trong cdc cong thitc : Nj, - céng sudt dinh mtic ; My - cong sudt dang tri. Néu CD% cia dong co lén hon 60% thi chon dong co nhu ché do dai han, va néu CD% bé hon 10% thi dong co duge chon nhué ché do ngén han. Sau dé cén kiém nghigm dong co theo diéu kign qué tai va mé may. Cac loai dong co dien thutng ding xem bang 1P + 13P phén phu luc. §3. PHAN PHOt Ti SO TRUYEN Mot he thong dia dong (bo phan truyén dong iit dong co dén méy cong téc) od thé gém cae bo truyén dai, xich, va hép gidm t6c. Viéc phan ph6i ti sé truyén cho cdc bo truyén dai, xich thutng lay cdc tri s6 trung binh cho phép, ching han déi vdi bo truyén dai det khong banh cang cd thé chon'i < 5, ce banh cdng i < 8, b6 truyén dai thang i < 6, ddi véi bo truyén xich cd thé chon i < 6. Sau khi da xac dinh duoc $6 vong quay cla true cong téc n., vA chon dude 80 vong quay cia dong co dién ny. thi ti sé truyén dong chung i tinh nhu sau: ~ ia De i= vei i = iy iy trong dé: i,, ~ ti $6 truyén ciia cde bo truyén ngoai hop ; i, - t s6 truyén ctia cdc bo: truyén trong hop ; Vige phan phéi 7, cho cdc bo truyén trong hop gidm tée (mi quan he gida i,, i,, is...) theo ede nguyén’ tée sau : 1, Bao dam khuon khé va trong Iuong cla hop gidm téc’ la nhé nhat ; 2, Bao dam diéu kién boi tron t6t nhat. 30 Kich thuée khuén khé cla hdp.gidm t6e-quyét dinh béi khoang cach truc A, chiew dai ndn L, chiéu rong banh rang b. Con diéu kién boi tron tot hay xu biéu hién & sy chénh léch gitia cée kich thuéc cia banh rang Ién (bank rang bi dén) néu ding phwong phap boi tron cdc bo truyén ngam déu Khuon khé trong lusng cia hop gidm téc phu thuge nbiéu vao vat lisu ché tao banh rang va hé o6 chiéu rong banh rang va, vy, Theo mot s6 tai ligu, néu tang tr] sO ting sudt cho phép khodng 1,5 lén thi khoang cach truc A giém 24%, néu gidm ting sudt tiép xc cho phép khodng 40% thi khoang cach true A tang 1,4 lén. Déi véi hé sO chiéu rong rang y,, néu tang 40% thi khoang sich truc A gidm 11% va chiéu rong bénh rang tang 25% ; nguge lei néu gidm y', xuéng 40% thi A tang 18% va chiéu rong bénh rang giém 29%. Nhu vay thay déi yp, sé lam cho khong c4ch truc va chiéu rong banh rang thay d6i nguge nhau. Nhung khi tang y, tie 1a tang chiéu rong rang, thi su phan bé tai trong theo chiéu dai tiep xtc cang khéng déu, nhat la déi voi bénh rang co do rén bé mat lén Két qua phan tich cing cho thay 1a Khoang cach true A phu thudc vao i. Néu khong thay déi tri sé ing sudt tigp xée cho phép ; hé sO chiéu rong rang va ti s6 gia cong sudt véi sé vong quay thi viee thay ddi A bang cach thay déi i sé khong mang lai két qua mong mu6n. Tuy nhién trong pham vi mét hop giam téc, khi cdc banh rang lam bang cing mét loai vat ligu va cd cing hé s6 chiéu rong rang, thi khudn khé trong lvgng hop sim t6e va diéu kin b6i tron ede bo truyén chiu anh hudng otia viée phan phéi ti 86 truyén i Thong thudng nén tién hanh phan phéi i theo mot s6 phuong én réi chon phwong an hgp li. Duéi day 1a nhiing dé nghi so bO od thé tham khdo khi thiét ké : Trong hop gidm t6c banh-rang tru hai cép khai trién (hinh 2-7) d8 éée bénh rang bj dan’ eta cap nhanh va cp cham déu duge ngam trong dau gén nhu nhax, tiie 1a duong kink cia cdc bénh rang phai xép xi nhau (d.. ~ d., ho&e d, lén hon dy mot it) nen phan phi i, > i, (i, - ti s6 truyén cia cp nhanh, i, - ti sd truyén cia cap chém). C6 thé chon theo hé thie sau : i, = (1,2 + 1,3), Voi hop gidm téc cO nang, viée phan phéi ti s6 truyén nhiéu khi xuét phat tix diéu kign téng trong Iugng ciia ede bénh rang 1A nhé nhét hoac téng céc khoang cach truc 18 nhé nbét. Laic nay thuong ly i, < i, va dy # dj, Tét nhién voi hop gidm t6c cB nang thi trong Iugng va khudn khé cia hop giam 6c quan trong hgn IA boi tron ede banh rang bang phuong phap ngam trong dau. Tridng hop nay thuYng bdi tron bing cdch tuéi dau hoac Ip them banh rang phu dé té dau. Trong hop gidm tde dong truc ndm ngang, dé-banh rang bi din cép nhanh va cdp cham ngam trong déu nhy nhau nén ldy Trong hop gidm t6c banh rang non-tru, thutng tranh chon ti sé truyén cla banh rang non lén hon 3, s0'bO ed thé chon i,,, = (0,22 + 0,28)i, ; sO nhé ding cho trutng hop i, lén. Trudng hgp dac biet cd thé tang ti sO truyén déng cla cap banh rang non len mot ft néu nh’ dd es thé bao dam kha nang ngam duge banh rang bi din cia ca hai c&p trong hép dau ‘chung. 31 ‘Prong hop gidm we banh rang-tree vit, dé tign vige bé tri cdc tiét may trong hop, sO truyén cap bénh rang tru khong nén lay lon hon 2:+°2,5 8 Lay ip ye = (0.03 + 0,06), Trong nop glam téc true vit-banh rang o5 5p giam ‘6c tryc vit hai cdp kst edu chung duge bao dam hgp If ngu _ trong 46 A, va A, iA khoang cach trac ctia cp chém vd cfip nhanh, Ide ndy cfip nhanh va cép cham xdp xi bang nhau. ‘Ti s6 truyén dong trung binh cba céc bo.truyén khde nhau od thé chon theo bang Bing 2-2 Ti sé truyén dong i trung binh Loal truyén deng yén dong dai det : ~ thutng = cd banh rang ruyén dong dai thang ‘ruyén dong banh rang try ~ dé ho ~ hop gidm t6c 1 ep ~ hop gidm t6c 2 csp | Wruyén dong bénh rang nda ~ dé hd = hop gidm t6e 1 eép ~ hép gidm téc banb ran i | ' i i v v ~ tru 2 ofp | Truyén d6ng true vit : i | \ i | | | i | ‘Truyén dong banh ma sat 5 | = hop gidm téc 1 cap 7-40 — h9p gidm t6e 2 cap 300 - 800 — hop gidm t6c tric vit banh rang 60 - 90 | ~ hdp giam téc banh rang - truc vit 60 - 80 ‘Truyén dong xich 2-6 32 ve bu ay CHUONG 3 TRUYEN DONG BANH RANG Truyén dong bénh rang duge ding rat nhiéu trong cdc nganh ché tac méy vi od caé vu diém néi bat mhu : kich thide nhé, kha nang tai Ién, hieu sat cao, ti 86 truyén khong thay déi, lam viee chdc chén va bén lau. Tay theo vj tri tuong déi gitta ede truc, od thd chia truyén dong bénh rang ra cde Logi : | = Truyén déng bénh ring tru ving thang, rang nghiéng hoac rang chit agoai hoac an khép trong, dimg dé truyén dong gitta cdc true song song an khép - Truyén dong bank rang nén rang thang, rang cong hoae rang nghiéng ding dé truyén dong giifa cae true cat nhau. - Truytn dong banh rang tru chéo hoe banh rang non chéo, d& tre: ede tree chéo nhau. én dong giita ~ Truyén dong bénk rang - thank rang ding 48 di chuyén dong quay thanh chuyén dong tink tién hoae nguoe lai. Dang rang chi yéu duge ding trong céc bd truyén.bénh rang hién nay JA deng ring than khai. Do dé trong chuong nay chi trinh bay vé tinh togn cfc bo truyén bénh yang than khai §1. CAC QUAN HE HINH HOC CHU VEU cUA BO TRUYEN BANH RANG Bo truyén bénh rang tru duce dac trung bdi cdc thong sé chinh sau day (hinh 3-1, d6i vdi banh nhé ding chi s6 "1", déi véi banh Ién di ang chi sé *2") Z - s6 rang ; nm 7H HS ten t- bude rang trén vong chia ; t, = teasx, - bude rang trén vong eo sé (bude co 58) ; % ~ gé¢ préfin sinh (déi voi banh rang nghieng gdc profin sinh trong mat cAt phap ki higu la «,,) ; 7 an Khép, Ja thang s6_ed_ban ciia_ho truyén b banh rang tit 0,05mm dén 100mm da due tiéu chian héa. 4 rang. BTKCTM 33. | ‘Trong bang 3-1 cho cée tri s6 médun trong pham vi thong dung nhdt (tt 1 dén 50mm), Déi voi bénh rang nghiéng can phan biét modun phép m, va modun ngang m,, tri 56, mddun phép m, phai lay theo tieu chudn (bang 3-1) Hin 341 Bang 3-1 Tri s6 modun cia banh rang try va bénh rang nén (mm) 1 Day t 1 | as 1s 2 25 3 4 ssf: 6 8 10 2 6 20 25 3 4 | 50 Day 2 4,125 1375 175 225 275 35 4s 55 | 7 9 n 4 18 2 28 36 46 | hd etch : | 1. Khi chon nén wu cign tay day 1 2. Déi vdi ban rang nghiéng va bénh rang chi V, tri sé trong bang [a tri sé médun phap m, L 3. Déi véi ban rang nén, ti s6 trong bang la i s6 médun m. dinh tren mat mut lan, | d, ~ dudng kinh vong chia ; d ~ dudng kink vong lan ; © ~ chiéu dai rang ; A ~ géc nghiéng ctia rang, déi voi banh rang thing 6 = 0; 34 i § - h@ s6 dich dao ; A - khodng céch. true ; h ~ chiéu cao rang ; D, ~ dutng kinh vong dink rang ; D, - dudng kinh vong chan rang ; % ~ gd¢ an khép, d6i voi cap banh ring thing an khép chudn hose dich chinh déu & = % = 20° ; d6i véi cap banh rang nghiéng an khép chun hoae dich chinh déu gée an Khop trong mat cét php x, = a, = 20° O Hinh 3-2 Rieng d6i véi bo truyén banh rang ndn (hinh 3-2), modun va kich thuée thudng cho trén mat mit lén. Ngbai mot sO thong sé chi yéu dA néi trén, cn od : L ~ chiéu dai nén ; ? ~ gc mat non lan ; - ~ gc mat non dinh rang ; ej ~ gdc mat non chan rang. Cac quan hé hinh hoc chi yéu ota b triyén banh rang tru an Kh6p ngoai cho trong bang 3-2 va 3-8 ; eda bé truyén banh rang tru an khép trong cho trong bing 3-4 5 cila bo truyén bénh rang non c6 gée gitta hai truc 5 = y, + y, = 90° trong bang 3-5 35 Bang 3-2 Ode quan hé hink hoc cha yéu cia b6 truyén bénh rang tra khong dich chinh an khép ngoai ‘Ten thong s6 Cong thie | Khedng cach truc } \ Modun phép Chiu cao rang Chidu cao du rang hy =m, (=D DO ho hudng tm = 025m, Dudng kink vong chia Dudng kinh vong ian 4 | | 4 I 4 i | | j i | mI i Dudng kinh vong dink ring Dudng kinh vong chan ring 7 i (Choi sich © Bt vét ban rang thang, mOdun phap m, eling la modun ngang im, ki higu chung 1am. i 2, Truéng hop ché tao bank ring cO rang thép ({, = 0.8) thih = 1.9m, vac = 03. ' 4 J —— Bing 3-3 Cée quan hé hinh hoc chi _yéu cia bé trayén bénh rang tru rang thang dich chinh an khép. ngoai Ten thong 66 T Cbg thie A= OSZ,4 G- vn | WIZ = Zy= 2s hak th | ‘Xéc diah bing todn dd (h. 3-5). b= 225m ~ vm Duang kinh vong lan = 2y)n (2+ 2+ %y- 2y)m GQ, ~ 25+ Em @~ 25 + 2m GFZ meee, Dudng: kioh vong inh ring Dudng kink vong chan rang Goe an khép @ : cosa Chi thich « Trudng bop dich chinb déu , = “hi =O tipsOuana, T 36 Bang 3-4 : Cée quan hé hinh hec cha yéu cia bé truyén bank rang tru i yang thang khong dich chinh an khép trong Ten thing sé k Cong thie j Khoing Gch uve : AS Os 4 Debng kif vog chia 4 neta) + Dung kink vong 1a : 2a a Dung inh ving dinh ring’ 4 Dudng kinh vong chan rang [4 4 [Chacentcn + a‘ iugng tang dung kinh vong cin bani Un a@ khi an khSp ted way ra hign tong 6@u ring | anh 16n bj cat 152m | Bang 8-5 | 7 Cae quan hé hinh hoc chi yéu cia 'bé truyén banh rang va nén ring thang va rang nghiéng khong dich chinh cé géc gitta hai truc 3 = 90°. “yen thong sé | Cong thite Chigu dai non | Ls osme Viz? Nodun ent wit Hn are ‘Méaun trung bink Géc mat n6n lan (mit Abn chia) SQ i ‘Duang Kinh vong lan (wong chia) Dung kink vong Han (vOng chia) trung bink t Duéng kinh vong dink (khi chiéy cao déu ring h = ms) Dy = ms(Z, + 2e080;) Daz = ms(Z2 + 2005") | 1,25 : | Goe chan ring y (Khi chigu cao chan ring h = 1,25mg) nent y= ae i 7 ms i G6e du ring A (khi:chigu cao du ring hy = ms) 4, 4 = arctgr Gée mat nén chan ring i Ln = P17 Be = 2 Goc mat non dinh rang % FP rt Mike met A §2. THIET KE BO TRUYEN BANH RANG DE thigt ké bd truyén banh rang, cdn biét truée eéng dung va-ché do lam viée cia bo truyén, cong sudt, sé vong quay trong mot phut cia truc dn va true bi din (cd khi cdn cho bist thém vat ligu banh rang, diéu kién che tao) Can chon vat ligu (néu chia cho truée), xde dinh kich thiée banh rang, sé rang, modun, gée nghiéng eda rang (d6i véi banh rang nghiéng hoae chix V), khoang cach truc (hodc chiéu. dai ndn cia bo truyén bénh rang nén)- Ngoai ra dé cd sé ligu ding cho tinh true phai tinh tri s6 lye téc dung lén true. Co thé tien hanh thiét ké cde bo truyén banh rang try ho&e bank rang nén theo cae buée dudi day: Et 1. Chon vét ligu banh rang va cach nhiét luyén Thép nhigt luyen la logi vat lieu chd yeu dé lam banh rang. Ngoai ra edn dang gang va chat déo, Dei wei céc bo truyén chiu tdi trong nho va trung binh o6 thé dling thép t0i cai thign (sol r6i ram @ nhigt do cao) ; thép thung héa hose thép dic dé che tao bénh ving, Do rém bé mat eda rang HB < 350. Dé c¢ thé chy mon tot, non lay do ran cla banh rang nhé én hon do rén cia bénh rang lén khong 25 + SOHB - HB, = HB, +25. + 50)HB Di voi cae bo truyén chiu tai trong lén va yeu edu kich thuée nhé gon thi ding thép cécbon hoae thép hop kim nhigt luyén dé dat do rén bé mat HB > 360 (toi, tham than, théin sianua, thém nito). Trong trugag hop nay nén chon dO rén efia baah Jon va banh nhé tuong ty mh nhau hode khong chenh léch gua 2 + HRC. Doi vol cde bo truyén banh ring dé hd, lam viee v6 cau kich thuge phai mh gon,.cs thé ding vat ligu gang. Chat déo thudmg dugc dimg trong cde b6 truyén bénk ring chiu tai trong nhé, yeu edu lam vigc it keu va can gidm tai trong dong. Vi sé chu ki lam vige eta bénh rang nbd nhiéu hon cia bank rang lén (g&p i lan) cho nén bank rang nhé duge ché tao bang vat lieu tot hort Bang 3-6 va 3-7 huong Gan chon phoi hop mot s6 loai thép ché tao bénh tang nho vol Link rang lén. Sau khi chon vat lieu cm dink phuong phap nhiet luyen, yeu cfu vé do rén va ce co tink Rhée ela vat lieu. Co tinh ca mot 6 loai thép'cho trong bang 3-8 ‘an t6c thap, khong od yeu 2. Dinh Gng suat moi tiép xtc va ting suat méi uén cho phép @) tng sudt tigp mie cho phép Fly = Llyogk ny (8-1) trong 45 : [ono — tng sudt tiép xc cho phép (N/mm?) khi bénki rang lam viee lau dai, phy thude vao do rin Brinen HB hoae do rén Récoen HRC, lay theo bang 3-9 ; A 38

You might also like