HUCRE B6L0NMELERI tHierenin biayimesi esnasinda meydano gelen sitoplazmadaki artig, hécre zann— daki artistan fazla oldugunden hicrenin hacim(rt) ve ydzey(r*) orantar! bezulur: _Hacien(e? oron stoplesma oan G- Yireg(ey oer Teektdeke or ot Yoreye*) 036) cris irda o £2 yencop Hecim(l) crclr ~SHoploen cr *Yazey arkigs yetersia haldigy icin hicre zarindan madde algverisi yeterince gercek- legtirilemez , cehirdek hiereyi yonetmekte zorlaar: Gekirdeh bélcame emr verin Kromozomun yapisi: Hicre balanmesinden Snce yumak,ag. seklinde bulunan kromatin iplikler, profez evtesinde kisalp kalinlasarak kromozom haline gelir Dwain beanie 0a bids 7 ~ =DRNnin eplenmesi ve miktbonmn iki hae husaly DNA tina ciknasn kromozom soyisint degis- ‘hebntesend slenmes: Limes: Eslenmemis kramozem da, eslen= nig teomozom da bit tone kromezom Kromotin iplikler ‘eslermemis kromotom —eflenmis Ktemozom = olarak keboul edilir: Kordes Iggmatiller Eglenen bir kromozomun iki paraesiaden her birine hromatit, denir Bir kromezomun birbicinin kopyast clan iki krematitine ise hordes kromatitler denic Kardes kromatitleri bir aroda tuton balgeye sest- Tomer, sentromerde bulunan ig ipliklerinin baglan- digs proteinlere ise kinetokor deni 1g iplikleri, ko mozomlarin hareket etmesini sajlayan protein iplke lerair (wikrotibil). Her bir kromezomda iki Lane bine tokor bulunur: elenmis kremozom a(paren) aoine sopey 2h -aoufop esopos epet oy Gop ‘c1ojovay vapzeysow Aoisoq wporse ewer 29} apn oifisowsnysnye jaw] pasey voyfo (amjope Ui vap6e6 “ Boyeq Rewacydoqis ‘iow apuuaTeony OAS svoyenGoq eubop 21 vertip pk st seq uuez anny biSsowysoy vuapLewoyjos _qus Bpuuayocy verFoy + noyteg eHvey wun Goq apursayeiony, ven Foy ‘muunteye \pwoy e1e 2p eiop ov -nves zo}e1oy >p|eveg-t Howaeszey 99 ameqFog unt §\# untae Jap IePMRDe antnye 2204 Hap. ae oy eiFirowinje vap. =woR uwuoz 4opumed a anemeep apis on anpys J-pwey 4p1a\p2—> set) ~muvo|eq, vwourro\doyis | -unGoR vuowozowiouy “Zan MOLIS Zvs0r3L soem ~/ Cte rere hey, Cita) =i) ne Sh, save Bont wow oUqey MIs wthoe worewoy aivap TPE RG UBT? [ng aprrie Vorowen} sag pe sayy Faprey, Lope vapvuangaig % pom nh oq uwonny vifisowern Mord: & eyepreos aojworesyias’ vefiomo Seq ewWozowoy + aging wowune9 sewonlec arsoyebue8 rsowpis -fe yrowom topey # Zvavnv fyatayas ZOLW agro Bpursoana Fzejoyaur (drofioy) jos GQ} vucjwosowary © ae -ane ipuqerere™ you va vupjworowory a BaIP apeney OE snvo eq (ops uu xojoyars oy z0josd) PUNY wos uanjend esoyworowory veprepoyoqaum oyyiitt S144 fenangsnys 26 aieq wipe brweGio yraeae 0 way -jo wozesquas apunayssony, h Gs use Gxpow |, (05%) spasm vains onan UP Zof9AU a Bepe won -apafawsayya006 >p2| aura ryovues. seifoyo awoyeny $2935 UID;0Id “on guy 2PUeaa9 75 & npgasoyaose6 2p 2p%8 ata) sPenjo wOLAYE Stat and’? a ) en cednymy sepwozeieg « amvojodued Umyrgsyes peg a umog hoy >9>pI—D 2h aso Wor ¥aPAKED uyp6 2vy04 vor wopntét St RD spenseienp seyenya| onan yemteynen dy perme Suns aaa RS RETR Zvavisw Zvaoud sa ies apy 129 aay vtowony iba|$9 WOZ0.ALeS 6 rune tg _ uisapes 26 wuokseyydey yuo [s2un9 S ames cwormsteg ena oye 1sifor \avebso. nfiog a2unv0y 2290 gam To ZNAWSLNL woresques, opens, woz an Lm Sepa! cngny vuiseyso Liva4| ~aoq yoroyed YanpUMng Ban|as BATON HE Aas spraypqnyon op Boye mg ues wensp sop oy afeonbop sap).06 op ene) camer rajueapiesa| i omy SON orgAisee supjonied vnynyin2s Po | yobs amoatey np ae6yses 2p, reeOhe He GryseeD en LPL rece wurgoRNE anime 2R>yPeINaD | aw soworoweny Sopomeu at isos muojzoweny OUMNH Larges an 39 LEE APPIN ce alia tmp 23 saraqne sey soya op ys04 6 pang yos0p6o vepoinysqg | “PUI OF HD PPMP | suey wozowesy yososEur | HORN AmHVOH PAH Lapua vwuoz 4apnyed at] sojoromen, Cojewoy * boop wmion9e s0\wonowory | dyoeny sopyyd) 7OwONy H| neeuna' Oe Ttvso1g3L I Zvavnv Ttvsvisw Tzvaoud ZWAUBLNI rey ‘woes aed oS vavane® “a ve tane eo) WWBTSYAS T-ZORWW 7207 voor paneee zejoyou ay Zo}oid) epyrves| naqmge ya) 22s0F JPA Bene oe, a Lirejoid puoymozoway UO (eae os i ae wisayjadsa sous aRasuiGep Svojioe apuel bE woroweny 2199P 90 aoyoye,aun4 apt S14 ay niGop B2\2049y Yep segeg Saved | Mgsieyines APY APL frame: Beg [E™ Moemiyoes oe -zoy120 difoysoq, opoy10 fuoq apunaa.094 venoy Loe wozomery 22 49, po veiveSic \agmom [ves nuoRaAveS UAL {owe urtey1272& O18 Munem jaw] exo aprjs] -s0 spy pewesy taper ouayydt Gs err Grpowo [704 YOY ZemtaTe? -angine jo) ie eapeny ony "Sep 24] volRo vapoolamig a} acreniae 2puuejsiony ry [a6 zopuoque opr po oa a eee Meee aetn nig <319) untnyo vapygd! Gyan] -Worteg, 18 20 oy wt 1606 “apunayauony og ¥ 812] ewarsey elficoworn uv wexvaq, & sopeisevo | zofoqaw (dqeFiey) }|-odmyny sejworoqvas |] Buue|2sn@ Bwve}2q anja fey Hopes yaa Bpvisauna ang 1Reunoydoys ‘sou! intrye sayy onepumad | -Leeini2s swoynboq niBep 22) vOrAp ammsmesa| “on wep} sepieonge ‘vohowye |.p,Goyo} yrsopwosowory a Sng] gt Seana nana aoa wifisowsnje vp] Seq Sg ane sapere Sipyqeree [My yes 122 y>xap-409 ape a awe ues yerne> + apne | yeu ve wuopmerowenya| on sue woz yppunet x] wonap aRowveyeg >] apis | upsevgp aeoqad: va | somunjeg -2ees4uS ae] copayeyp apeyoy Ome >| sips sopeacoes | yon SERGE -evnunjeg wwewre ors lve youoiaze> wewse) artoyyene® sou pon I TBNMOoLIS -vnGoR wuojworowouyst |-piho qyyouery tepsey.e|-Oudry volouyo Fojowoy a4] erry aapyttt voy | epuMvoS q-zofoyy a Ir zvso131 IE zvavnv Ipzvavisw I Zva0vd “ZanywysiLNy Sa teu oy ayittoweane a8 Q © © =o. er yr WRIST T-Zonvw weve aoyenye sejwoz| —owory youotomoy dy fuerowory Tau vetnyoHomolog Kremozomlar ¥ Biri anneden digeri babaden gelen, sekil ve yapi bokimndan birbirme benzeyen Kromozomlara hemelag kromozomiar deait I —, ——- ——— LEslenmemis kromozom 3 ve h—»Homateg kramoxemla 92> Tebrat (2 kromozom) ae 2 *Eslenmemis kromezom 5 ve 6—Kerdes krometitler fo Stropsis ve K.over 3Eslenmig kromozom J ve B—Kardes kromatitler Ur & forkly cesit gamet 4 Eslenmis kromotem 6 ve I Kardeselmoyan kromatitler [2—> Kiyozma “Tetrat: iki kromozom, bir tetrattin Homolog kromozemlar tetratlan olusturur Sinopsis: Homolog «kromazomlarin sarmal yopmosicir. Homolog kromozomlann birbi- rine temos eden balgelerine kiyszma dene Krossing-over: Homolog kromozomlarin, kardes olmayan kromatitleri Gzerindehi gerierin Karsh olarak degistirilmesidir = Gen saysi di =Kromozom sayiss designee. Gen yapiss degismez. ~ Kromozenun yopist degisir: ~ Genin niskleotit dizilisi degismez ~Kromezermun gen diziligi degisir- — Genlerin yerleri degisir: = Kremezomun adkleotit dizilis: degisir % Kover yeni gen kombinasyonlarna neden cldugunden gamet cesitliigia’ arkine *K.over dallenme sonucu olusabilecek bar ici cesitli erkinn * Gensler arasindaki mesafe arttikca k.over ihtimali artar (Ske soyfe tor)Hiere Déng # Yeni olusmug bir hcerenin bélénereh, yeni hicreler meydana getirmesi siirecine. hacre déngisii dente interfaz.(Nozirlk Evees!) —» G+S +6, DNA inter faz teh x 2 ate Eas *Gekirdek balaamesi ( Karyokinex =Mitoz) i ONG, $2. Sitokinez *Sitoplazma béléamesi (Sitekinez) Meagan” x29 Ana: Keomezom sayin 2» Sitokines interfordo PNA eslendiginden miktart iki katina ikon oun nav intertes Sitekinezia tamamlonmasyla hicreler agritrked Bian oR . Pie 2» Sitobines a2 her hiicreye esi miktarda BNA ahtanlr Baylece yeri hacreler, bélinmeye giren ata hicrele syst Nereten na? Anofaed DNA’ya sebip olurt Keomotenea-aSitehinex (-2 DNA miktort INTERFAZ | sitoKinez, Mitoz békinmede DNA miktor degjsini Hore déagissh3. Bd ge TELOFAZ Mayer Sdobinez Tevrelert Anofer I ‘de hordes hromatitier oxriie va| Kromozom dint ole T Koryokines: Sitokines T AI TL 1 PL Mt Karyokinez T interfax Kromozom ‘Sayst Mayoz bélinmede hramozom says degisimi www.biyolojidershanesi.comMayoz bélinmede ONA miktary degisimi ” ental sobtess Here Déagissanin Kontrol? Kowal gota! Hiere déngisdnan kontral noktolari; GG. ve M kontrol noktalaricir. G, kontrol poktast: H%HGerenin baldnebilme bayckligdne gelip- gelmedigi kontrol edilin (*7/3) we Heere béldnme bayzklagane gelmisse “Devam et” sinyali verilir DNA eslenmeden Snce, DNA‘da bir hata olup-elma 51 kontrol edilir. Baylece DNA‘da var clan bie hatann eslenmesi engellenin %Hacre tarafindan “Devom et” sinyali gelmezse hiere Go durgun evreye gecer Go eveesine gecen hidcreler belanmez. (Srnek: Karaciger; retina, kan hicreleri) % Ke 4% Olgun sinir hiereleri ve i ciger gerektiginde Go durgun evreden cibip, G, evresme devam edebilir asili kas hicreleri G; evresinde bekleyerek balinmecler 86WG, evresinde “Devon et* sinyali clon hicre S evresine gecer % S evresmnde DNA eslenin. Gy kostral noktosi: HDNA‘on degra eslenip-eslenmedigi kontrol edilir: Ensim sentezi, ATP sentezi gibi son hozrhklenn yeteri kadar yapilip- yapilma- digi kontrol editir % G kontrol ncktasindan “Devan et” sinyali alan hicre karyokines evresine gecer M kontrol ncktast: we Metafaz evresindeki tim kromezomlann kinetokorlanndan ig ipliklerine beglonp- baglenmadiklar: kentrol edilir: %M kontrol noktasindan “Devam et” siny alan hiiere Anafaz evresine geqer ve haere bélanmesi kalan evreler gerceklegtirilerek sonlardiedle % “Devam et” sinyali: Béloameye” ka veren here “siklin protemi’ dretir. Bu protein tnaktif olan “siklin baginl Kinot enzimi “ai aktiflestirir Bu enzimin aktiflermesi so~ fucu “Devom et” siqyali) olusur. ¥ Embrigonik hverelerde Gy evresi gerceklestirilmez. S evresinde DNA‘lanat eslerler ve bélanarler Bu nedenle embryo gelisirken hicre says artarken her bir hacre~ aig baytklaga azalie (Bakiniz 256) %* Bor durumlordo mutasyon nedeniyle here déngiss kentrotden cikar. Hicreler anor mal sekilde cogolr Bir dokudaki anormal hicre kutlesine bimar denir, Mutasyonlar kendiliginden olugabildigi virisler, bar: kimyasal maddeler, radyasyon ve X tgnlari nedeniyle de olusabilic Tamer yaylmyersa iyi huyly, geltstigi dokula kalmayip bas ka balgelere yayliyorsa kets huylu 4mor olarak adlandinlir: (Metastes) (Mutasyon icin bakwve 128)Kromozom sayisi - DNA miktari kyyaslamalary Kromoree sogisie Dyed net Kromexom sogis 2ae2 DNA entk.-9 616% DNA mike G10°% toherfon Sfennaay ke = te] Coote [inert Kacy tat setae DNA mk => 12S DNA mil (210% . isos wer eres wm NYE bao? 6107 art, aie? 30% nak nee ae? % Moyoz baltamenin sonunda kromozom sayist ve DNA miklan yarya dasmas dork yeni haere olugur: % Mitoz bélonmenin sonunda krommezom Says: ve DNA miktort dedismemiz iki ye~ si hiere olujur Olugan hiderelerin sitoplazma miktorlari, organel seyilar farkl olabilin Ancak organel Gesidi sayslart eyntdir Mitoz ve Mayozun Ortak Szellikl a laterfaz gerceklesir. ~interforda metobelik oleylar hitlane: “DNA replikasyonu gerceklesin ~ Kontrol noktalar (6,,G:,¢) vardie —Karyokinez ve sitokinez gerceklesir — 1g iplikler keomezomlann kinetokerloraa ~Kardes kromatitler ayribr baglonir: ~Rocre soyist arkor www. biyolojidershanesi.comMiToz %Eseysiz Uremenin temel clayidie we Okoryot tek hicrelilerde , cok héereli conllaria bic cok vaeut hoeresinde ve Greme ona hierelerinde gérclir Gok bicrelilerde olusan hiuereler ge- nellikle biytime, gelisme ve doku onar- mint saglan Tek hocreblede iremeyi sailor %Bélinme sonucu olusen hoereler, bir birleriyle ve atasal hucreyle kalitsal olarak ayardir (rmutasyorlar haric) %Tetrat, sinopsis ve krossing over olu- sume gSrtlmes. %Gekirdek ve sitoplazme bélunmesi bir kez gerceklesin %BSlanme sonucu, kremexom, Sayist ata hvcreyle ayar clan ike yeni hie Te olugur. (mutosyontar harie) %Olugan hicreler tekrar belsame gecirebitir: OX ve Bélonme sayiat X= Oluian here soyist %#0,2n,30 Kromozomlu hiereler mi- toz gecirebililer * Hayat beyunca devam eder 89 MAYoz * Eseyli Gremenia temel olayidir: % Gok hiereli canlilarin dreme ana hiicte— lerinden gamet clugumuna ve spor ana hic relerinden spor olusumuny saglar Tek hii Verde paramesyumun kerjugasyonunda gértkir: % Olusan hucreler (gametler ve sporler) oe meyi saglar ¥ Balanme sonucu olusen hiicreler, berbir- lerinden ve gtasal hiereden kalitsel ola- fak farklidve % Tetret,'simapsis ve krossing over mayor Bagodor ¥ Gekirdek ve sitoplazma bilonmesi kez gerceklesin (mayozt ve mayozl) %Bélonme sonucu kromozom sayist ato hice Feta yaris: kadar olan dért yeni hucre olugur, ® Oluzan hgereler tekrar meyoz gecire~ mez. %* Sadece 2m kromotomlu hieraler mayox, gesirebilicler. ® insanlorda ve hayvanlarda hayatn belirli dénemlerinde gerceblesir: (Ergentik ile baslor, yesbhk ile sonlanie)Bulandlge coredehi kra.coyen 8's | Clundage evredeh: bro enon & Mel Gtendage evades bro sayin 2'dic Peaandeay exedehi ken seiet tin . oy . itee aga Beet Mayes balcnme. | Boel Teofor-T Mayox anek, Metofer-T Te Tinwuge eereael besos 3ton a e Miter, Magee sone. dee teh 203! etalon Sis denen % Kromozom seyisinin ,20 ya da 3n elmosinda hic ori oa Es ih renin bulundurdugu keomozomlarn sekil ve baysklke leriain cesidi sayisina baglidie Yoni kromozomlann Kkach tokimlar helinde Luluncuguny gosterir. Kn kromoaomiu hoerelerde her bir kromosom cesi— inden birer Lane bbuluaur %2n kromozomlu hoerelerde her bir kromozom Gesidinden ih'ser Lome bulunur (Womsteg kromosertar) % 3a kromozomlu hierelerde her bic kremezomn aoc Boe8 Gesidinden Geer bone beheun ee Neots Hiere balonmeter! kenssunun gebibi sorulernda,. bircok haj- 6%) | ses nakte, kromotomlania sekil va biyskliklerinin thmal edildigini Lilerek scrulan Gaxx) O8GOSS8 oO! GD Axe OOO OCO@O! > EDD f SOO! <> e