wiedza O REKLAMIE Dibliteka Uniwerstecka iii 1000675375 | Janiszewska Rafat Korsak Bogustaw Kwarciak Piotr Lewifski Matgorzata Lisowska-Magdziarz Boguslaw Nierenberg Ewa Nowitiska Rafal ZimnySES z= YY — ERAT. Mists STWoRAYe ORUPE BOCEL OV Do KTORED BEDE MOG. DoTRZEC 2 TYm FREDUMTEM Tala Krak 43-20 fiebo-Baa bs 5 aplalena Glut, Jen OP yer Sale PHN 5p. x00, Warsz ~ eo Aisa 2010 a ses ‘copyright by Wear aka FW Sp. 08, Were —Belsh-sisb [SRW o7849-744605-1 ya ya Sk slag, Manin Sele Mascin Sine yet yuk opr: PORMATOR, Toh aya Bode gia premio do wth stage Trey ery reklamy 12 ra praemarketingowa 12 ta informagi masovwe) 12 Brabalas 13 staroiytnos: glos Indi, tablieki, malowila_ 13 Sredniowiece: god, sigus, afisze 17 Dru i narodziny reklamy prasovie) 18 Wiek XVI-XVIN 21 Kantoryadresoweiprasaoploszeniowa 21 Afse,pakaty, mobile 32 Kolekgjonowanie kart reklamowyeh 23, Wiek XIX, 24 prog reach praemyshwe—epoka sotuknstraéw 24 «Era informagji mason - reklama prasowa, prasa dwunoina 29 Reklama mena miasto 32 Plakat~ satuka wielklego miasta 33 W strong marketinguireKlomy profejonalne) 34 Nowocesna reklama 37 Wiek xX. 42 ‘Wioiny Svitowe ~ reklama w sludbe propagandy 42 ‘Wield Kay2ys ~konsumpej jako patriotyeeny obowigaek 42 Late 20, XX w, = narodsiny reklamy radiowe) 44 Badania rynkowe i spreciad publicmossi” 46 Kino -nowa pracstrac dla reamy 47 Reklama prasowva~ oraz wig fabuly,corar Wier obrazu 47 Plaka ~ skuteceny inowoczesny 48 Formula ~personalizacia/gratyfikagjasymmbolicana 48, ‘ymezasem w Rosi Razieckis)... 50 Teewija ~ od poezathu 2 reklamami 51 Pocagtkireklamy tlewizy)~ elektrycany komiwojazee” 53 Forma ~ produkt-styl2yola w kontkscie spoleczaym 54 Reklama i kultura spoleczestwa konsumpcyjnego 57 Rewoluca kreatyina 58 W strong odmasowienia 62ake do mlodsy Musyeny eo koh amma rato 62 7 once unieyarodoneihbalizage prem) reimowego 6 ti Kone Xt =relamapostmodernsyoma 67 » Reklama w dobie postkonsumpcii 69 Wiek xvI_71 Plerszereklamy drukowane 71 Kantor adesowy ~ placdwka hanowa i kulturaing 74 Wiek XIX _ 76 W strong prasy deunoine) 76 Konic wieku XIX agence i poradaki 77 Dwudziestoleciemigdzywojenne -blisko Swiata 78 Polski plakat - sztuka i setuka reklamowania 80 Lata powojenne 83, ‘PRL ~ migdzy propaganda @promocjg 83 Produk reklam w PRL bez bala i agengi 84 Stuszne towary, niesusena kensumpcia 85 ata 60, ~ reklama uboga, ale skuteczna 86 lata 70.— Pewex, Coea-Cola, maly at 88 Polska Sekola Plakatu 89 Po praelomie - budowanie rynku i wlasnego sty 90 Reklama jako nowy tekst kultury 94 Ewolugja postaw polskich konsument6w 97 Reklama - wakél slowa i pojecia 103, Reklama a perswazja i manipulaga 107 Reklama na te oponye perswazia ~manipulacia 107 Reklama wobec zastanego kodu jezykowo-kulturowego 108 Chlonnosé(orwartos6 jgzyka reklamy 108 Normotwrezostjnyka reklamy 122 Jayme j ukryte mechanizmy perswazyjne w jgzyku. reklamy 124 Kreowanie obrazu swiata w tekstach reKlamowyeh 128 Reklamowy obraz samochodu jako preyktod drial kreacyjnych 131 Slovo {obraz w rekdamie 133 Peychologia jako podstawowe narzgdzie reklamy imarketingu. 149 Reklama @ marketing 150 Celereklamy 152, Pig podstawowyeh obszaréw zastosowania psychologli wreklamie 156 Praycgganie wwagi 156 Budowanie wiarygodnosi nadawcyipraskazu 161 Uswiadamianie potraby zakup 171 Motyseowanie do saybki dey sKlonienie odziatania 173, Retoryka jako narzedzte opisu komunikatory reklamowych 177 apse retorykd.178 Inwencia 178 Dysporyga 178 Hlokusja 180 Pamigé 180 Wiykonanie 180 Invengja.._180 Perswazjaiargumentacja 180 Teoria status w reRlamie 191 Toposy ientymematy 195 Dyspozycia 199, Kompozycja reklamy a je skutecrnoséretoryeana 199 Uklad materia 200 (Charakterystyka poszczeglnyeh faz komuikat reklamowego 201Hlokucja_205 Jpayk Riguralny 205 Implikatury, presupozyciesqdy implixowane 206 Zaleinoiemigday toposam) schematami argumentacyjnym Sbslugulgcymi je figurami 208 Tropy i figury w reklamach 209 Zakoficzenie, 214 Agence reklamowre._ 219 Rozwd) ryaku rellamowego 219 Rodaaje agent reklamoweyeh 221 Organiza agencireklamowych 225 Najwaznigsze Konkursy reklamowe na Swieie fiw Polce 226 Domy.mediowe,. 228 COrgonizaia domow medionych 230 Raduae doméw mediowyeh 231 Znaczenie hada marketingowych w projektowani i realizaci strates relamowe) 233 orayezagroiena 235 Projektoranie i reaizacja badania marketingowego 236 tmpybadania 236 Bled w procesie projektonania realizar bada 238 Praedmiot badania marketingowego w reklamie ~eobadae? 239 “réata informal preydatne w Kreowaniu i realizai ampanireklamowe) 242 Rodaajebadafi marketingowych 244 Newromarketing 247 Modee wsp6lpracy pomigday ageniabadeweza a aleceniodawea. 248 ‘Move dominag agengji badavenj nad aleceniodaweg 248, Model partnerski 249 ‘Model dominag lceniodewey nad firma badaweng 250 Etapy planowania dzialat reklamowyeh 253 ‘jake estes sytuagi?~ analiza marketingowa 253 Co chcemy exkguge?~ cele dla reKlamowyeh 257 Jak sig reklamowae?~ strategiadaalania 259 Grupa docelowa preekazu reklamowego 260 Zaleinosi pomigdzy grupq docelowa produktu a grupa docelowg predkaen 261 Kryterla wyr6ininia grupy docelowe) praskazn eeklamowego 261 Koncepsja praekazu reklamowego._ 262 Forma praekazu reklamowego 265 ‘Typyapelreklamowych 270 “Technik prezentagi preckazu relamovego 271 a planowania mediéw w zarzadzaniu 274 Parametry mediowe oraz ich waytecanosé w proces planowania, iianaliz medion 274 Parametry opisuacepojedyncze emisje 275, Paramty opisuace cae kampaniereklamowe 277 Parametryinternetone 285, Charakterystyka medigw,. 289 Podzialy mediow 291 Proees planowania mediow w kampaniach reklamowych 292 Planowaniestrategicane 292 Planowanie taktyeene 296 rap wykonawery 299 Podsumowanie kampani 300 Badania mediéwy vy Polsce._300 Badanie prasowe 300 Badania radia 301 Badan tdewiaii 301 Bedanie internet 302Mister 303 Badanie czestotliwoéc i zasigu odbioru reklamy 303 Metody badania dotarcia do Swiadomosei codbiorcéw reklamy, 305 Modele reklamowe - badania postaw odbiorcéwy reklam 306 Metody badania efektywnosei reklamy_ 310 Badanie skutecenosei reKlamy w Polsce_ 311 Badania skutecznoéi reklamy na Siviecie -minirynek 314 Miniynek~studium praypadku 316 Podsumawanie, 320 Pojecie reKlamy, 325, Reklama w Swietle praepis6w ustawy © zwalczaniu nieuczeiwe] Konkurenci, 328 ‘Uwagi wsigpne 328 Nicucacwa reklama 329 Reklama prasowa_ 342 Uwagi wstgpne 342 LUreguloreniereklamy w ustavee~ Prawo praowe 343 Saczeybnezasady rozpoeszechiania reklam radia itdewisii 349 Reklama na Swiecie 1 Reklama w Polsce Calvin KIXeetaltowanie sig 1 ewolugja reklamy _awazesvwiqeane byly 2 traema podsta- sony procesami: rmeojem wytwér- cao! i wymiany towarowe), 2 powst ‘waniem { rozwojem rozmaitych Srod- Ikbwr komunikowania: masowego (coyli tak awanych mediéw masowyeh) oraz > doskonalenei metod i technik pers sit handlowr, poyeang 1 spotecens ‘wiska te warunkujg ro2w6) reklamy same od tego rozwaj sq Wigkseym Jub manigjszymstopniu uzaleénione. Historia reklamy to zatem historia w2a- jemnych aaleinosei migdey perswazia, ‘mediami, handle i poltyk. oxi) anda i produc wyemust povstanie {roo reKamy ~ ¥ miag rozszerzana urozmalcana oferty ry roiala si take ona. Jednocetnie 02- ‘aj doskonalenie relay wspomagaty oat} produkgit i wymimy towarows ‘stig eter spragbenie avrotne migizy ynklem ela W miang powstawania 1 rozwoju medion drukowanyeh, fotografi, Kia, radia, televig, interetu rool sig | udskonalla ream, Pienindze pocho- Aayce 2 reklamy wspomagaly technicany i donomiciny razw6) Srdkéww maso- ‘ego komunikowena. Tut) maéna wige auvraiyé spragenie avrotne migézy ‘mediami reklama, ‘Zeby vklama bylaskuteeana, potrad- by sutecze etody prackonyvania, Reklama soz sg wige dig dosko- ali jpzykowych & pozsjezykowyeh technik paswag)i Zdobyeze reklamy abogaaly wing 0 skuteczaym prae -onywaniu, Rownolele do komeryjns roma si take persraj o caraktere polityeanym. Perswagiareklamowa exer pl 2eadobycry tj poityeng,perswa- 2x poltycena wykoraystywala techni i metody wypraconane na. grunci rs- rmiy komercyng. Zachodeh zatem sproq- ise zrotne migdey rozwojem rekamy Si ronwojem retary Woe 2 meiami i reklama ewohi- owalimy takie my —widzowie, sucha ca, exytelnicy ogloszet reklamowyeh, Codbiée | rozumienie reklam (podebri zrestg, jak zdolnosé do. kompetentne- 40 odbioru innyeh tekstww we media) ‘parte sj na treningu kulkurowym | nave okrelonych konwenst ikono- sgaticanye, jezykowyeh, gatunkonych. Historia reklamy zatem fo take historia povstawania i ugruntowania sig umie- Jftnote odezytywania i rozumienia r= yeh, eywanyeh w je) obrble form wypovvndsi. Motna bez watpeni zo- fyé, ze gly pokazaé desig relamy Aelewinyine coyenikowi peasy 2 XVI exy XIX, niewiele by 2 nich zrozw amin, a nikldryeh w og6le nie uznalby 2zakomunikaty reklamone, Brekovatoby smu treningu odbioraeg, ktry dois si widzowie lbywaig wlaéeivie nie- postretenie, w proces uéytkowania rozmaitych medi masow yeh nstoria edamy jako ditzy Komunika- ji spoecang i ako formy pera del signa tray obzsy: ex prandmarketingowa, «rg informa aso ey bat Era pezedmarketti Era pranimarketingowa cbgmuje okres (od staoéytnodc do ostatnich dzesio Tesi VU To epoka race) zachraania i zachyenia nit rekdamowania je przy- ix, ie reklamowani to fachowa umigt- ‘no oparta na wintay i praygotowani, Ani produks, ani dystybusia dab, ani komunikowanie nie ity wowezascha- rater masoego, W mia uplyora wi be rosa oceyvitie wind eytnerine 5 kupatw Swiadomot, ie aby sprasdawat towary, rednjereklaowae, edna tech- ‘iki zacheania do zakup nie byly zbyt bree rewinite, rath tet u2ywano ich Ww Soviadomy,celony spossb,Spreeiwey Porozumiewal sig x nabywcami w spossb spontanicany, intuicyjny; metody tego poronumienia byl rac prymitywne (co ie anacey, He niskutecane. Ne bylo tee Sroik, Ktére by umesivilyceklamo- wanie w skali‘masow. Reklamowanie takle nie milo profexjonaingo eharate= ru Teeny we sono reklamy nazywa sg prasdmarketingowg, bo nie stit jeseze peje marketing jako satuki techni skuteczngo spaedawania. By tylko re tmctnicy,spreedavcy, poirdnicy, kupey, bray barzo chee spraedawat sje vyroby i towary i xbi w tym ces, 2 tylko potrafil,csagegeniekedy zaska- ‘co dobre ezulaty. ra informagiimasowe) to oktes od ‘ofca XVI w, gy w Europie i Ameryce Pinoeng) zac se Isztaltowoe kapi- taltycene sosunki provukej, do polo- wy XX oe Produkgjs | handel nabraly dwcaas masowrego charaktenu, Media ~ avloszna prasa, ale w XX w. takie radio i tewizia ~ reawijaly si dyna- ricanie | misly coraz bard} masony charabter Foniewad trasba bylo masowe towrary spredawat jk najighsa)Hebie ~ masowych ju ~ konsumentv, media masowe stoly sg gléwnym nosikim relay: Reklama zaten~ razz prod Gai miami ~ wesclaw fg umasowie- sia. Wypracowano metody skutecznego doceraia do konsumentdw i prackony- ania eh do ozystania 2 oferty rynku, Prswagareklamowe byl uyvana come Ture Swiadomic; od XIX Ww. astepo- wal proces jj stopniowe)prfesjonalizagi ora wjmowani produ reklam w ramy organzacyine zapewnijgce ic spravene preygotowanie, cfektywng_dystrybuce Fontoleskutecanaési,Powstaly agence reklamowe jako wyspgaizowane fimy trudge i preygotowaniny, produ, rexpowszecuianiem i kontilg odala- Iyweania reklam, Wylonit sig marketing Jako oparty na wiedeyempirycang)2assd pray techikshutoych skutecznem, fechoweemu spradawanit, Tworylo sg stholnictwo reklama, take na poio- nie uniwersyeckim.Powstaly podseas- ‘i skutecanego elamowsanio, Erg a2) ‘amy informagi mao bo reklama 1a tym eae odnos sg do Konsumentévr jak do homogenicang) masy ~ part est ‘na aaldeni, 2¢ lode mai mani i= cj jednakowe potezeby | upodobania, Se pci i preeidywalie eagug na te same bodice. Kuctem 9 skutecanoei prswadowrania ma byézatem proekony- wwanie do uiywaniatakich samyeh pro- kw mosiwie wielich mas Iudekich = prey pomoey eekly edwolae) sig Ao tego typ emoci, pote, upedetat, teu ezlonkéve mas honsumencleh 33 otaakore i uniwersaine. (OM, polowry XX corns lpi) oxtei- Jaly sig badaia nod rynkiem, medians rmasowymi orar nad Konsumentan ch _gustami,porzebami, proces podsimo- ania desyzi,stosunkiem de konsumpi sposcbami uiytkawania mediévr maso- yeh Badania te prowaduiy da proste- 0 vmniosk, Ze nie stig ko taki, Jak onsument masowy, w zigaku 2 tym perswazj eamowa oparta na zalodenie ‘© masowyeh potrsbach i upadobaniac Najstarsze zachowane oglosenia rekla- ‘mowe to babilofiskie tablicki glinia- ne, tachwalajgce ustugh pisarza, scence 1 sprodawey mati lecanicayeh. Papirus spracd tech tysiqcy lat, onateziony 1 ruinach Rb, oferuje narod ze edna Jevene aiglego niewolnika, Wace! iewolnika pray okagji wre rekamg ‘wlasnego warstat, luda ma bardzo ograniczong skuteceneé Oémasowieniu.reklamy towareysyyla rosngee Siadomot, hulle maja 2163- niowane potzeby { nawyki konsump- cy, Kee moina zaspkaieé nie prey pomocy produktow masowyc,jednako- vwyeh dla wszystkih, ler staranie ien- tye r6inice w potrsbach i stylach konsump, i dopasowjge z6dnicowane produkt do rozmaityeh pote rbinye {rup spokecznyeh, radzajowye, svicko- yeh, ultrainyeh itp. Cémasowiona reklama opiers swojg. skutecznosé na nowocosnych tecikach badania | Kla- syftkowania konsument6w. Celer jest Sviadome, edowe preeyaye trafanie 1 prackazem reklamonym do unite 2identyikowanych grup decane, Jak to sip stalo, te reklame pres cod prymityemyeh form ery prestnar- ketingowe do sytuagi, gdy naKaninie do Konsum jest wiedag i umtnoéig fachowg, wsperana bedaniami nauko- ‘wy i nowoczesnym technikam’ pree= ‘azu? Prayirayimy si jg historyeznems aso malowidta Zapevne edna perwstym naragdeier seklamowania bya nie taba nie pap- rus, eee po prostu Indbk gs, Reklama targowa, wykraykiwana ve agi hudo- ego cbinowiska ~ targuexy beara = to erwsry sposéb zachwalenia toward Sinalaniania doch mabye, Redama stale sip lementeat koma rua spolecen) wraz 2 tak watkimi [wal Bwanie dg rozkittransportu morskie- grag ushigh medykéw, Dabwiery, pray- ws le Seem uO! eg dig och rasp gl medykow, Daler, pry 0. Roewéj wcesng reklam byl macno —pytksw roskoszy. Wide staroiytnych ic ety cba © perce > ane, Jk Heyl, wate lato ven cman cost trponyeh sca, Ba Sisk Wchodrie. Rekma roawijla—cych, bursty, porpury, medykamen- rma tte money os wis. it ie tO W vga 2 potaebami ty Reklamowano wynajen loka walk _wviqany 2 tycem starodytayeh pastey- reklam dotyeaylo tek: toward Tuksuso- rmiast w Isene Morza Séziemnege lub yeh ~ pachnidel, srodkwr upighszjq- noi veljea bya aygodorone- band i rzemiosa, lez takie w Sciskj—gladntondw, pracdstawieniatatralne tied wera hca Hapa, ds wie yiem poltycznym. Peswazja j~poltykOw,kandydatw do oamaitych ‘qexe tiny thane rows dowaseich relamowa i polityezna wsp6litnialy 2e funk publcenychStanoiytn Rymianie yeh ebro aaa om mone. sob w prastraeni miki i wzamnie nadawali produktom nazwy handlowe sapoiyczaia od sik techniki i chweyty byl zapewne Swindon znczenia mark, | dla rorwoju ldshose wysalakam, jak reorycane Roz) retoryki-sclukpras- cho ocrywike nie wiywali tego poi. imigdee, myziana handlowa | miss. Konywenia ~ shyt zarrno reklamie Umit,» dalla o wymiar re Sst genetyeziezviazana 2 sytuac,gdy handle, jo propagantsiepolyeend.mowy pakowal swe towary{znkowali cy malar reklam, nanosacy opose vvgksen grupa la potyka sig jdnym Wie viskazje na to, fe ju stroéytni—znakamfimowymi -stemplams, itera epeaie w tym coh wyznactone rig, by wien ub kupi/spredaézdael sbi sprog, propaganda pli obazkami, Ope reklamy targowe,fragmenty mich muni, Pal farba oy posiaane natwy4 toearowe~porze- tycna reklama nie zawsze mw praw- dyna oglste ary, malowanych na caerwong tub care, weglem, rycen Ty et na pag ngenizm mide exsto cea gd presady, wyol- —papirsich hb wprest na murach mist, Pracowal zawya sam hb towarey= SH, shapisko hulk, iewicka nadwys-breymiena tub ukryeaia waina caySé—rytych ma tableckochKamlennych {gl sie detatrs (poietacas, zajmuergo a wytwarzanych dob, ladle potreby wiz. starodyt reco ways pad pektyean Horzz-- ll asd caveat enplr (ech kupulcy Io eye wide Romulo reMlamo- reklam oglosei ra lantrnarisa(rey- ymianie wymy anh, Fonkewsb nici ludzi umia- sg zamalowywaniem Jub nioktualayeh note Do jp rezmajapeeyeryny sg budo- ma ena bacenosc -zalobene, esprae- wth mi charater braakony Byly to majgego latarnig ~ nanostenic ream, ddawea nie ponosi clpowiedialnoéci 2a kamienne ratby Tub barwne malowida, podobnie jk dif, exsto odbywalo si Intwowcrno kupujacgo. tumiesceane nad vial do sklepow noe). 2aabia po 20 tub 25 denaréw 23 Moéna 2 duiym prawdopodobieh- | winiard W ten spsbb powstaly suyldy sto namalowanych lin. Byll wie ludd- stwvempraypustigetoviadnieCesrstwohandlowe, rm dosé aamodaymi ~ ciesla zazabiat 50 aymkie bylo kolebka premyshi rekla=Relamowanie bylo w starbytnym dena duenni. NicktGray skryporey rmowrego i wielu praktyk marketingo- Csarstie Raymskim dricaniem 2orga- zostawiali nawet_podpisy. Odnaleiony ‘yeh enanyeh do dai nizowanym i profesjoalaym. Wiadore w Fompgach napis ma reklamie gos: “Znane sq oglosceniarklamowe wsti- m4 praykad, de 2a ragd6wr Dinlejana Sesit) Aemilia Cer sings) ad lina rofytneg sip, Gri zmisstarabskich, (284-305) zajmowali sig nim tak zwani _ (n)(Napisal to Emilus Cele sam w swie- se neice} zachowanyeh staoaytnosel solos hb inate) -aawodewitwr- th sive. reklamowyeh to wlanie ebythi rym view mloachsteoiytnego Rayna WES ay eas iii Mp Go ae pT ie trans eta seis wygala redamawal i spray | wytndicy, SoA reklam wiywaly rma pryby hi eres tecznoil i prayjemnose publezn sie, vwiniarie, sklepy, lypanary. Zachwalane prece wseysthim Zywnodé odie, wine anne rape make w pew Agubopoui, el nse ra ay is epg ine. Je spe ty ape x eo 15Uy lo arn arte, rosy Was. Jato eo ey | sayy ream otra ve Valen yn doy Mia Seedniowiecre to okes veylaniania sig Reklamowano fywnos, usu, wyr0- Nast Jot soln repubaiom, Jt shonay wine ilps adn oop onpanuméry patstwowyeh by enxkmego usytky, a take setae sion eta, Brd won, nd way i ae cy go fUdowia nowy mast - lec take wont ays, misera prat- | bree bts mi aig ici ons ego mde stnownnpag cay jen, epdel,Rryysbw gospodar-winia brat kanye. Ro dai dies logo unos. Go wm segs Ps. iy tn dice hsowa' neh WezneSediawecze ie spryjdloachonalo st niwile Secniowicnych sk, ow payin ak nw sow Pris tcc shy. rorwojwi relamy, kta, podonie jak aby reklamowych, Na Sedona hal remo, wymaga tabinego pie neh obeazach i rycnach moi joinak Naogatszymi frédlami —wiedzy oktorey, wail ln domn puie~ niga, potooych warunkbw da wymia-ztacay, 2 Oweztsne mista pene byly oellamiew casach antyeanyeh sq ruiny —nych, Rampgaiskeretbione i malowane ny hanlowe,trwalj i Deptczginfe- zak handowyeh, sy igodTyko Yompetw { tterulanum, gic wybuch sayy, awlaszee odnaesine na ak 2wa~.srukeury Romunikacyne. Inesyfkaga racine Srdnowtcneseyily motsa do Weauviuszaw 791. zatzymalwhiegs ng) Ubey Obitosi~ glovng handlowg —rozwojulamy masta apewnedopie- dis cast wr wie miastach Expy. codeiene iyi, Staciytne sayy itablce artert mista ~ 53 ceane nie tylko da row cexsach pbtoiréniowitcangi were- Baap nwidle nalomiastzachowel sig rekiamowe zachowaly sig tet w runach badacra relay. Stow cekawe éfdlosnorenesansowg)revchih gospolarcyj, oor |napisw na ramah kako, (sti, Kira jako mato potowestanowawieday o yc mist, Na syle sklepu zigzag toebudowy mini gospdarkiNajarseyzachowany Sediowicany pla- fodek bogate wymiany handlowe)tkul- Pod Dwviema Malpan i Simakiem: (if miki, organiza eechiw i stowary- at reamonry ~zamiwony prez supa turang. W saniyeh Fompgach adkyto Ww Muzeun Arheolegicinym w Osti) sei handowych,soxbudows isytug Paya i zapowindjacy wane mite kolo 1300 sklepow i ponad 30 gospéd wat dive spredawexynie handluace fnansewych i handonyeh, ium wiekanoengo na plac pr katy i winiarn; zilenyfkowano tet ponad dicryzg i smakami oraz treth kup Newihs miei Srednowecnego Note Dame ~ pote! dpio 2 1482 x Pen mn = rani poly 1600 reklam; same reklamy poltyeane jacyeh Klenw ~ moina zobacyé, jak mista unl coytat. Domincwala Fate Aotycayly ponad 100 Randydatow na wygladalo wage sklepu, jak sig len- relama fargoiva, ogaszanie us tow 6ine stanowiska publicanel Swoje uslugi ci i sprexdawey ubierali i zachowywa- rdw lize w zbiorowosciach hudkich oplszal wr migie may may heavy, I, Na. tablcy dom @apewne lupanaru} —Uiywane byly gods piece mer wytivoey sandal, tkace, flusenicy, Ad Sos (Rod Siosteami) starsaa kobeta Wi ~ plerwste znakifmove, Dg tok gatbarae sr, jubilerzy, wydymacze sta, cbseerny seatach ple ze milo- _w eelamowniu toward jus w Sre- wytwncy vie i lamp, cxycicide edaie- dych pio, precentujgeye Klentom —dhicricznyeh mitch odgrywaly sayy 4g, alee, meyey, gamcarte, ovale, se vag umeszrane nad sem do warty sprsdawey wina oliwy, pachnigd, eet Mlowany sryld 2akladu foluseni- i skkpw oraz eycnie pine i malwane icy, producenci gavum i hallow (rodzaj ka Vessalsa Verecundusa (do oberenia uylzenia i afsp, Ogloseia te nazyea- azstyeh,pikantno-stonych Sosow produ- ov Romprjach na Ulicy Ofitosi)pokaauje m0 czsto sigs (od laiiskiego wyraie- owanych ajprandopodadaig) 2e se forme apwveseiobrakove| cay pro- ia S gui. cay ea ita, tire cage entowanych dcbaychryixk lb rybich os preygotowania tkaniny; mon tam slo zacynal tekst relamonry), Nikily wogtranoc garwn byl jedaym x podsta- zobacryé semego Verscundusa, x duma umieszano tet a rich pros: Sipplan wore skladikéw potty w staodyt- prezentujgego nowiutk wyt6b,Zapenme st mala (Prose ne usual tego ogasee- rym Reyinie spredawrcy owecSw, ry bez agoly flusznika, Kos domslowel na is. Ase ghazeia unieszcano preede oy karcamare,hotlare, udovmiceowie jegoszylcie hash polityane: Weyrany —Wystkim wv migicach, gsi ziral ip statkow ilo, kupey morscy,poganacee was byécie wpbralé Holeniusa Priscsa na Idi Roly bilboanw play Wie bramy mull, naueryiel,aciteke,bankery, duovra. Wart ist eo stanowista ‘ mury mish oraz amy kot.Daleje reklamy seus Pb 5 fa 1650 Stn anypnt a tcnoy pnp ny Yredomem w oewo} nowocng las dfs Yoel, Reimer W nn en peeve pee ie ry stolo sig wymalecinie druku-praee wydrukowane proce sible Komemorece nen lle ih oor Rrych win ta fa bony, ne Sohamesa Gitenbaga solo. 1456 1 apo) ship 2 sry. pe eee a ane aces ‘CAEGA peor i rzemiesnikom ie musia- Do dalseego rozwoju relay PF2YCY- permis abo pr oh, poshy nrc, taki ai, re aks sir dei to jud wystarcaaé umieszeranie reklam ria sig dynamsicenaroabudowa w Europie qn treymsiy cast onbrlzdosonly la wytichdomowych apn, ei abo tan gk road sigh Osloseia pki png Sic + Rema ay ao mci te gt woh te abr ko ois ellamgte nly By pode w we instr Loman | norma- eh ya py os pct Ane Pt, Kya Wi oleae qgempany ‘doco fife} wham | powszecoine ie A mo ota gs oma maa, Mas Aly Sth pd rly pra lcm argo- pc loa dg zak tye > _oalen renyLtary, sa a RatleLartnte ‘nye uly, Remy mol piStomae ine poston, wreath Twice trate ansacrone_komeryeg pecnoe toma ial an pti ary any SH nay ps Cin rae dtuiszy czas. owstawanie migizynarodowych Tg se oe age ay lis Te, jet specu w Kanara fod Goa Suan, Sting’ Ret, Drak ~ moun prosy,iatry nag apikth | domi tandlowyeh; wa reaene trae svt nintgi—rxpostuilepatttezamorse {pane sowych eEurope a poseditem malyh, - Ti, peyote do Eucpy nowy mer 74 aera vamaannwydemiae ‘eww ony hy. mine Poni: yea when iy ih hl es i Die raerkeh wag tyh warns nowyeh swoweb i prodigy AEE Helo roca ie bn by ly mye 2 ey alent ih stp dot teenoe- earn Wiysto to wpm ma inter PMP ta ty rain, bee oe ego a aja everett, "ANS ay ny cree sen hi ee ‘yc, ly kn ae Jt gi a Jet Dies 9 ent lea ih smerny i yy ps sy oh a ~ do novo wyarukowanych ksigiek ‘Druk urodlbfl pwestanc pray, zmc- “Matar MOY A POR by Kj ets brs my Use Syl Hi | frie eee eee ee ae Serene clement gnor ae minal aiepmntiainy Zenjemeylaie peor myo ene ma orteat ante Spas ictal pay poem) 8 Abe ms 508 ener mpsteys akevmm py sora} Wena Cams wydawcy, tmacea | deukarea Wilama uot ni. get, zavirajge opis wa~_~ MSY pape wi, jo ery lowe, ny, nde, rma, pag, i Ccaxtona. Ogloszenie to Caxton rozwiesil nych wydarze, doniesienia ze Swiata, “HoH she, il lowy, bl ahi | wapory | ‘na Wiekanoe 1487 5. na odrtiach lon- zalcenia morale, powiathirelign, deur |Y Pay dav wank xchwe nde ry ‘easyer Toi omy moa gy nook ich wey, ga teres Politica, 30 rani 1658 nance 1k by ceo pe cient PDA ak ame sorry aac ecvtwgate ey aoa ert ery sk ia phe ke ge ei i Sectonennetpe sity pre Sha mana | j Kren ij nay yee TM Jot pygmy twp pl win poms deerme ceagrnpee os Wines Nya pana Dox Corps ton lye ce | Gnctneennorctstetnn rant, 43a agp pn Re Aa os Gj yg | ‘ton see na Shit pope ai ah pst, i ie vtrun pe ve eb obra sk amy Sondra yy evn penn ea, hte cach chor trachea, rch by els sled kh po kart pte nadeyens suas axa ak Nea od ul apd ask”, aj pew ej sy Sek apeigancry oie rel racy .Znakomét y dl perio morwemu pom, .DoKIadn wis 2 aka von do prac aan’, giant amor (tw spel Ia do sith ih, ll lim rad eae, pop ma yp sy nada sic si yu kek yay ear ede svi gly 2 Hola, ge ple ly cre wij sary is ayn kaw Aste ey! eine ate ah, ja dey ary oor ‘Whe dma wk payby lawn = Nap, poss ienany joni sepia aac, ysedony pc sei pala oie dob - kon aowayeh we «cx casi tig aay Kira a rol, dy w guste di neva yey oh ‘Ses cama sche du te within poezniem pak pdeas opt ‘say iyo iw 16967, wea pr toate Zeta mn. epg ajay onus we Angi, Niemcach, Hela eng Najstarsee anane curopeishie cle ry prasowe pochodza 2 Angi 2 1625. (.Mescurus Bitannicus’, 1 utego 1625) iz Pang (Journal de la Cour", 1730) WS peroseg wytukowal The Boston News Letter" w 1708 & (W Police a ‘weessigjze relay w prasi period rj ukaaywaly’ sig XVI. w yeh sposobéw 2aehwalania ~ reklamy targows, sydd, godel, ogloszetdru- Jowanyeh, W XVII XVI. anakomice ronwijl sig plakat | aise reklamowy. Sweuesne masta byly tak obwiestone afizaml, 2 w Angl rl Karo If Stuart (1630-1685) nakzzal, by #aden znak nie byt roawiesony przez uy, zable jae povvetce | Swit niebieskie™. We rangi w 1652 «we Franc zakazano roawieszaniaplakatow w_miastech ~ pod kary Sie! W nastepnym stuleia poztolono kupcom na plakatowanie, pod waruokiem, 4 aise bel drukowane ta kolorymn papiere~binly byl zane erwowany dla oglestes urzriowych Alise i plakaty wr Pasyéa ronwiesza 0 1763, Bweaw dndiatin ~ petro con Funkcje pofrednika 1 dystrybutora coglosac, operowalo stalymi stavkami, 4 samo sig reklamowalo we wiasnyel prospektoeh. Bylo wig coyms rode agen reklamows tokolvek odwiediby osiemmasto- | daiewiginastowizczne europeiskie mic shat 8, ee sh air saat bay en, oy aia, di iinet pO y tym pons lg bye ve pode we dak, by oon sah apo yung iin achat sate ced bare, og Jo pow’ te Br, es uy go vi tui, abn sta, zauwatylby takie manogost... mab 1, ullcenyeh reklam aeedrugeyeh ~ ‘uieseeanyeh na spejalnyeh wéakach, tna tablizach prayczepionyeh do plecow wynagtyeh Toda}, na. spesatnyeh rekla- ‘ony kapeluszach tp Xap onisin Stands, ist oe eee awe apse a aye, ess aac yi Kap 2 deck |, stipe wpa yoy ‘cll, oe po lich x di, fe 0 go wipe, Ne sow ROBE gen lapesy, ak ms to yams reklamovych Woe io pry syn spre m= ‘iv inowiaga staly spo XVI w. by ike pawdopdstie mb, ae te lanty e@lamowe = rondawane w skepoch jo aatrnenecrdoe est by nas i rmach hanloweych niewekie poce- PRIONAC, i aie wii ri. On rv dwt xy winytnks, mace 0a edn} we RELAMA dal ope, stronie nay i adkes fm, na drug za cack, Mg om mieé tres relamowg — pakaaywatafecwany towar abo migice radu tgo towary, sry kupeyjed- ak s2ybko aaral wypuszeas serie kart prsmaczone specie do Rolkjonowa- in, Uriel na nich sony bine ub 2. 2ycaeadzemnego, portrey diet, zwie- rat tad hobiet, ovat, hal, wir si opoiasthi eytaty 2Psma Swctego, ikledy maw cea 1 wilsayki tet igreyanot Karty te, zqsto adobe proce wybitnych artyston, byly mymiee kolekejenowant rime i Koldgjonowane, Maina je byle Aostat wr slepie prey zakup, otraymat ran x dostawg zaméwionego towaru, cogsto tek kadane byl do opakowani, 0 ~ pose ak dasa w wypadha kokk- jonowanyeh praee dee kart, itonbw do gry exy drvbiazgéwe ~ musa Mlen- ‘da kupowania nastpriych opakowad, Modaie na kolesjonowanie kart poly! oper ror) kolorow pray ustowa- i fotograiprsowe w derudiestoecin igdeyvoennym. ‘ates yan dag ef, by ues ise da nasty Cajby a, kta epay- ge ke eye, ety by sao kate Teper sr ay Baye cuemenye,riowysh, 8th, nei 5 anc 1, ways dep co oie pi ‘om, none pase wast pote para: nase wi eo Kamil magnet ie peje peodarye, rym pr! Slr egy tps, apc ope prataaych powwow; atypia cyt, by pore prams. cxy by ri si ach, byl pei cay wren pny pomcy sonny aku Gi "ogra. Afi! Obj, br, bis Pay oe aon opie "ani foe lay, nny cledencow, elem glenda, gle a ou yt, yada pe, ya re, yh aay yaks asp "ys ade ae, os proteome si item, Opt tno (1 puso wel yds orn, kd frye, kadai pre yas wd lyn, wae ssa 2Dricje reklamy Wek XIX W 1871 x Barnum wsdl do bize- eee su oyskowego. Jego PT. Barnum’s Great 1 progu rewolneii Ca isorsopish potem Baza w wGij ting Asti, Menagerie, Caran, and przemystowe) ~ epoka Kona ade, mae Balyeont ni2i-~ ypyarne seemowano slogenem The stukmistezow ‘ho Brttesu. Pefumisrzowi w ego rz Gemtst Stow on Earth (Newighszy/aj- Najwaingjsymi median reklamonymi sipviiu mih pomagat Anse Topo pani show ne Zien. Prion XOX. bylyprasa drukowana i plakat: osu sew telah rdamonych jypit do nikgo .mabwithsego sonia na | | ne XK sulci bowie praypade wii deimnikare Andee Fino Regalia ie" - Jumbo, exe) miskat ‘rilom roamwoju persian handlo- sami dag rch nironich miz~ eq hrcewsiego gradu. rologcznego ve prackroczenie pace media eam ce a dv yg), kama w getty Lonny zen zmasowane des- progu umasowieia wei eKamowa- oraz to mama nicvyke genni gna seklntowe prays fet: Jumbo ia w eg informa masowe) Nn jednak ry a weno papee, pre. tly w prs sige dt, gseklviek rasa stala sig najstotigizym maso- nym w ate ram, Witrhaidy ye, pas gtk Baume, sonia oprowa- ‘ym medium reKlamowym, Kreatyw- pula, sz kamelykow ipaum daily pouch pocbodyslaione x tysgcy ii dynamin precisigbiney testowali w Paya ond so preyytck ying wis, a pomysionry pradsigioca { mypedbonywali out sposoby prey- dostaaon pee Rents, a pesawinn> carci olbrzymie pine. Zara akie ign svi pbiceot. paz leak ~2 pdm fn rélane inyeh pain Jumbo nofuntowe. Wl nk prod le Bem spon empiri nk potion ams ep ei oe-otl x Psych sh wep ly ap ee ee 10 py reli Batch lino> Fie op'on nd eva: | XOCve rami to gota suki, lite shay os meh Shaper Pete's lt fa > taraty | wl nowy for ere nish pick Castor wns karmigy soniatho no due Go a jo seer tenee | kent rexBly naar) jy ec. lant 2 tel way ine oa mata lym do vloséw pod nazwa Hue Cephalique sa i ¢ ou pas k ‘1850 antepene Phineas Barnum P-LBARNUM & CO'S GREATEST SHOW ON EARTH ‘ : SCHED SILICA LOR DOE CARRETS COSTERIRRD WITH sprowadil do Amerykistwedzkcg sw 1a" slaveng w Europe piewace Jey Lind. Je) prayjad anonsova prec seié rns pray pomacy welamy paso otek wich plakato eye. Skate yl tak, te gay muptie dotad nikanana Vio Laan tyko yeaa te bankno- Mp ty SRepach Liptona, lec: takie uy pth wali fh migday soby ~ plat, vaca hdc nich dg hla na ofan w koi USA Jenny Lind pezypiyngia do Novego 1 Tach itp. W ten spos6b nazis Lipton Jor, poi gorgo ila j 40 tysey stato si ponsechnieznane niezawodie ovjoryhiey, astm 20 yscy cae skajarzone e sklepami iywnoicowymi Kato pote, w KtSrym zatraymaa si Sam Barnum takie za pengdzepjawit W swoich sklepach Lipton umicszceat ‘piewacaka, Tae pai, 2 raw ikt i jako ender ww mateialach reklamo- spejaliesprepaowane, wise j wypu- 2 ents srwedeiego sowika’ nie yh Fetchera He usta: To prey wei, z podpisem slysal zen je Spc. ournte spe Wlatach 70. XIX Thomas Johnstone Going to Liptn’s (Pred prairies do eae ocak obeja a. 150 honcer6w j wsupcie Ubton, sakock wladdcelekepéw 2 AyWv- Upton, odbjlo Minti jako chudych ERNATIONAL, italy ja wypetnone sal, ‘oi, rozdawal .wlasne™ banknoty jel- i mizernyeh; to prey wyjciu ~ Coming Pa Es26 from Lipton (Wrage of Liptona) ~ uke yal ich jako poste gale zyo= ne, Lipton by chyba oeynalan rekl- my BTL, mat ted talent do organiza- i marketing erntowego, nim poe to zostalo wymydlone... excel loti reklamowe & balonder, Zatrudnial exesag vliconych reklamiarey, Mt6rzy maszeru- {ne po liach w presbraiu Chiceykiw, nif na sobietekturowe pala 2 reklam Upton’ Tea. Wypusaczl na lice prosiki 2 ezerwong westade 2 napisem: Lipton’ capa (sero Liptoa) ~ zk spa rym plakatom i reklamom prasowym publican wie, i spotkang Swing raley edprowadaé do sklepu. Nagrody 1a oprowadeanie Swinek sprowadzaly do Lipton nowyeh Mento. Naja pomysiow shcjgLiptona byla praca ligantyeanego.. sera. .Naighszy ser fwiata’, nazwany (oa cues wilkiego slonia 2 cyeku Barnuma) Jumbo, mish zostaé praywieiony do Glasgow 2 USA. Na eatery tygodnie pred dstawa, Lipton pods! do publcens) wiadomose! w lie rye telamach prasowyeh | abwieszeas iach, ser whaie st obiony est clay, tracba na niego mks of 800 ‘ks, produc trvad byl sel dh, zatradnionyeh 286 pray ne ostanie 209 lena; poter =e wlan go y5j= Inj: fe plynie presz more; Se wate yj Pk’ Veale Corps oie: arto ma wee ole de oi abl ak omc wd ass en bis popula. Wye on ans jose fry Ktinych dlgivoid, west Kooy aati 5 one, yp precise, pias = eh abo keane pry any smn cco yoy Reapers on sum guy W oye Wit fn tj. Teg do ret ym ries aka i btn spo spain pr eo ube oa ei, we, ie mae ety a tyme pay lg ae ‘eh haley apn, Be lon, een prac, gery, asec, qr eset (wo ter ela, power le Ww ay, maa jt awk lsat eg we 1 ain cai yeh waaay n iva x raw east ston tic, Nitokigy arc eget ek cea yn Pon’ Veale Corpo raygstoyany ety dren We Avec 233 285, yw Masha, Cen 1 Go baa 25 yan pra frp Inbar do son, peony, ¥ dla jo dap oka cae lpi ic ity sey roy ama ess “ad voi ne sins pease ber iy Mata Pg vty Ly oe 1, degli gtryce lanl wb. 25 cet mp. eaxanane pt yo. Can Teves, Mian sn aang imc, 185 eye yin wathaca rsa pos tho- ny Ski Hemme uy me pealy wlan wast Roms mej ug foto yy soe piegnnia whan, peyspsnsa kh yore, wamscinis ck “yj Tan pe, lg bod ae po aie yan we malo he eps as, ert ja reesog vedo png safe aden fede pont ws i Jot tk sym, km pads, Rds te ase cian Sinton ‘hw cc Pc ron po jeremy iu pomady Clg padi ls ie oa onony eet. Sater gj vee se St want isp cs eg ta Cen ph 2, 4,611 Xs Anne Calg, Wick odin 1, Coosa mya pot, po mes bas plane nly ye espe pit aly Sv, db ay aso wie sia praybyl Hew Jego wngtrza ukryto alte suwery 5 polsoeereny... Gay weresz~ cena Babe Narodzeie 1881 x, sr mist estat poktjony 1 spradany, ehgtayeh yo yl, de tea bye dla 2achowania pore tyéoddlta polig W 1875 x uboge nauczyeeka Lydia tes Finkham zaczla domow produk stwvadomovego itp eklamy ,ekarstwa" polgczone byly 2 informocami na temat obics biologi, opisami typowych dla obit prableméw zdrowotnych, prada si medyeenymi | higinicznymi, Cesto sawiraly vite opey bolesyeh dole ol narigzani do tego, kim cer Peni jest byeie Robi. Leia Pinkham uiyoraa tet vindectorKabiet i yeh aovyklye i slavemych ~ tym, jak y= wanie jg Sodka wylecayo je 2 rozma- ity deegieos. Porteet wynalazcoyni clekarstwa™ widhiat na jego wesrysthich ‘opakowaniac, © milo zaréwno nik saat Jago wiarygodnns, jk praekonat Konsumenth, 4e lydia Pinkham osobi- ‘4ierozume eh problemy. W reklamach zachgcano Kobity do pisani Uistow do Lyd Pinkham (Any woman. is rpms efor er on sufrng who vil not tale the trouble to wrte to Ms. Pinkham for advice ~ Kuda kobieta jest odpowietzal- ina za wane cerpienie, Jet nl zadae sobietrudu, by npisaé po porade do pani Pinkham). Klentki zatem pisly lity ~ i zawsae otreymywaly odpowieds, Firma sig § spezeda universanego Iekastwa a Robie, majgoego nese uly wall tose paifil Complaints and. Wareses 0 wormon to oor best female population (tym wszystkim bolesnym doleplino- ‘cory i slaboionn powszecnym wird nase Sabie} popula) exyi pte wsysthim w bolesaym amisgeskown- si. tla Pinkham’ Vegetable Compound skal sg 2 ilk wyeigg6w ziclowyeh 4 at w 20 procentach x alkobola,é digs niawyklespeawnem redamovenia stat si Wrst napopularnigsayan patento- ‘any Sodkiem lcziezymn w Ameryee Ponoeng di Pinkham esggnqaskces ek skirowaniu reklamy spac do obit Opasal signa krtach reklamo~ yeh, ww prasie Kobi) onus w hsigé- [aca kucharskich,poradnikach gospodas Istownie odpowiadala na pytanin Klen- aPn esl Cope jot ks Minit, yeasty wate za Sok Eas = texan ey thea ney mora, ren eamendowat Myo, own 1 eminem Ms Pare 38 ase tem apne en puta ska sale Sach ensoych Deis hog pote ade owe oe woes erpoicse,Dopreiy yy awl, tbo on ne za tek, podpsuige porady jako Mis. ina, Jesace raed wong Swiatowa, gy Lyin Pinkham jul dawao nie yla (2marle w 1883 1), Pytani i porady drukowa- bo eb w formic uote, tak zwanych Pinkham Panphlets, barkzo populamych i uiytecenyeh 7 epoce ogranicenego Abostgpu Kobiet do informart medyezng yea Pinkha’s Compound est w sprasta- 4 do dai. Zabawne, de cesry si within powodzeiem w USA w epoce prob [iewatplie ne tyle la swe medycan} skutecrnotcl, le 2 powod deudsiesto- procentowg zavvartoel alkohol, W Europe podabry do Iekastva Lyi Piokham slg cieseyt sig lk na porost ‘ose Anny Calla. ‘Thomas 1, aratt, wspdbvadiciel osmetycang firmy Pears, pcczstowal rapisem fear Soop deobne monety = co zapewnilo mu saya i tang. eklame (i sprowokowalo brytyjsFalament do akan pelobaych praktyk ~ 250 tysi cy monet byl jut jena w cbigu.) Wysyal Kosky mya uti eKlamowe adem nemo, Kreg narodziny zaanonsoweano w New York Ties’ Tako. pierwsxy maméveit spejaliswr ‘0 renomowanych nazwiskach i tytu- Tach makowyh do zachvvalania sego produktu ~ w 60. i 70. latch XIX w. Pears Soop ofl peal midzy nny: mi sr Erasmus Wilson 2 Royal College cof Surgeons i doktor Redwood 2 Royal Pharmaceutical Society of Great Britain Barratt akon teh do. velamowania mya nleznykle wéwezas populamege W USA kamiodzg i preywdce reign Henryego Ward Beecher, ‘Wrest Barrattowi uel sie name aktorke Lilie Langtry, slwna wie saym stopnia 2 neskitelng ery, jak 2 romansu 2 bryyjskim nastgpey tony, by ww reklamach proyanala, #e wiywa tylko mya Pears Sige us Pars S09, 1 have lcd all others ~ Od iedy wiy= saya Pears, edezucam wsrystkie Jinn), To boda) perwszy prayhld uiy cie postach librity ww relamie na tak via, skale ~ Langley wystpowala na ‘pdténhach,plakatac, kartach rela- rmowyeh, w ogloszeniacprasowych itp. W 1886. BarzttkupitodJohna Eveeta ila, bndao wéwczas slwnego ma saa brylyshiego, prawa do malowidla ‘A Childs Weld. Obraz,pracstawingey tugowroseg> malo chopcayka pusz- cxacego batiki mydane, ssl sg (pod Iytulem Buble) pierwsayen preys zyskowmego i preynosegcgo pestis pro- uktow fjego mytmérey uiyea seth ww reRlaie reklama prason drunine LUmasowienie reklamy awigzane bylo 2 poienim si prasy’ maou) ~ tai, rukowang)jud new daisgthach, lee wslkach tsieyegzemplarey. ponies prasy masowji maso- vj rkdamy mplyely gale prac. ny splecan, jake asolyw diowigtnasto- wiecng) Europe. Rowstawal apie, Proceso upremystowienia towaceyseyly Proyspieconn urbanizagin 1 migrsin ze ‘ws do mi wielkich rez idee, nj lujpeye zatrudienie w preemie; woa2 2 varosten Lizebnym Masy robotics) "ostponlostpnioe,powoleshraanie asa pracy zvihseanie ae doch jovi i w dye Indl ~ dotycboxas tie isso — kategort aasu welego, co aiqzane byo 2 regu xasu pracy 1 preemyéle (w preecvicstve do pracy writ, gee zamiat czas welnego 5 aiyhle tyo hustle prey Sige teem); upowsechnienie sig wyksatae- ia podstawowego, a co 2a tym kre ~ ums cytania. Na toate prasy XIX we ply ted wale yaks deine deuko,informag i komuni- kag, W 1803 x Anglcy wynalel spose rou papier blah, co wma vydatne awiphsenie formaty gozet oraz Arukowanie pakat6w diego format Zastosonanie pary jako nape maszyn Arukarsich piwisey raz w¢ Mimo Ww 1811 ror skonstruowanie maszyny retacyng} (Ww 1867 +) ponad stuksotnie wiksryly moliny jeinorazowy naklad gzzey i aminimaliowaly cengegzempla- va. Tepaf, uiyty do preesylania is omose We atc 40. XXX w. prayspe- say} presyane informal | pono na _igksenie ich os. Wynalank ogra (1796 1), ctuomoltogrfi (umodliviag- cj produkae odie barwayeh, 18371), fotografi (1825 £) i teck heograiue og (1895 x) umodlily anew dobry ako eukowanie usta Drigki wynalazkom —technicenytn modna Jui bylo deukowaé pras, fis, plakaty tanio i w widkich nakladach Drighi rozpawszechniniu. umiggtnsei exytania, a takie stopniowera zig sani zrobk6w {leet wolnego coast robotnikow~ 2naledi sig dla te prasycry- tency. Wymagalo to oczywitcedostoeo wasia tematyki i posioms publkagi do Potraeb diorey nizabyt wymagaiasgo, osrukujaego w peas preede wszystkin vytchienia i rozrywh. Zacaga zater powstavat pra popular, zwana ni dy brukoveg Tub 2g" — preystepna posta, stawiages prnde wsystkim ma 2»30 roaryke 1 sensg, Copsto- yawana cna byia nie jak dotyehezas, ran, Ice po poludniu, preemaczona bovtem byla do lektury po pracy. Za pierwsze dren- ‘iki popular we Frangi uwaéa sg Le Petit Journal” (1863) i Le Petit Prsen” (1876) {Le Matin” (1884). W Angi, po nese ograicajcego malady prawa stermplowego ~ Dally Regraph™ (1855) 1 ally Mail” (1896), w Niemezech ~ ‘elner Lokalanacige” (1883), w USA The NewYork Sun” (1833), The New York Word” (1860), palmuje syste apety komuniag yk mark Uneda ist, alge oitina Biscuit Company, a pray okazt pra do big piewsze het ik gana nina wg lec Ws Aaryaomanyehopakowiae, Pierwsta curopeisha agenda rela mow, ajmaca sig praygotoweniem gist 1 postedictwem w spraeée~ fy medio bylazapewne zaloione w Paria w 1845 «Compagnie Generale ds Annones. W Europe jednak poded- nite reklmnowrym zaimowaly sig 2 pathy pede wszystkim veydave- niga &agene presoee.Perwsza byte Zapewne agence informacyjna Haves (c Mtn} po 1944 «mila sig wylonié Agence Hance Presse, zaloéona praez bykge tankers Hamacen Charl Louisa evasaw 1835.04 1855 wd Svineconyeh pace iq wg anasto Sie paygotowywanie reklam posed eo w zakupie powieeesni praso, © pynioo ages dia populares, scan wird yaw prasy na rowing, oul Julius Reuter 3 Bernard Reklama na éwiee ‘Wolf, wspdpraconmicy Havas, 2atyli ppodobne agendje w Nieaech (1849, ‘Agena Wola) i Angi (1851, Agena Reuters) ~ takie oni podeimoweli priby estonia na rynle reklamowym, Druga polo XIX w. to okies posta. ania agent reklamowyeh na alyen JKontynence amerykatshin | w Europe 1873 x w Nowy dorks eye sip pierivsza konwenga. agent tehlmo- weyth. Na poceathss XX stuleca powsta- Iy Kloby i stowareysenia agen cela- rmowyeh ~ Associated Advertising Clubs of the Worl, American Association of Advertsing, Agencies 4 inne, Onganizacn 4 samoregulaca preamysta reklamowe- sp osggngajednak racaywisty wymiae migdzynarodowy doplero ww polowie 2%, gay W Europe porstato European Assocation of Advertising Agencies (1959, 1mienionepotem na European Association ‘of Communsestons Agencies), a zafozona lata 30, Nowy Jorku International Advertsing Association recaywidie abrala migdoynarodowego chrakteru, Cikave, dew agenjach reklamowyeh Jit w XIX we, pracwalo ove kobe. edcnas gay moi zatrudienia dla ‘obiet we wigkszoe! zawodw bylyw tym caasie ograniczone, do agengi reklamo- yeh preyimowanojechetnie. Sacreg6lne ww USA szefowie agent doceni, ak si sae, doswiadcoenie hbie w wybierania produkt i zakupach, uwll je 2atem 22 kompetentne do tworeeia steam reklamy. Praowice preemyst reklno- wego mialy tu nawet wlan organic = The League of Advertising Women of New York, zatstona w 1912 x(n anacr= 36Dateje rektamy ¥ Reklama ua éwieete rej mere tego, Ze erganizasje zawo- brosur proba pac. W Yen 088 gran); ona ie tylko zach’ zara} za po), lapiarnie wyrai owe twérebw reklam nie preyimowaly wiesa oreklamawaniy rozpowszctnias gp ikupu, lect talde dstareal reco tp posta jen wydawesw ogue deo sweg grona kobe pozwalaly im na bylawraz 2 reklama diana samyet- yeh argument ‘adania rynkowe rocwingy sip dope- | cesticeyéw auadach i Konferencjach),egenireldamowych. Lice publikagle mw 1679 «agen NAW. Ayer & Son ro w dbvudnestolcu migdeynejenny zalaca nadladowerynie w wil inych tematreklamowaria wychodaly WOWC@ py car perwiny prygotoraa kampanit Csigdka Hopkinsa Scie Advertsing amerykashich masach. W 1922 onga- take w Buropie ~ take tutaj nates damowa, operate a weaeinigpree-ukazala sig w 19231), byw pokowie XX | nhacje obit = pracoic relay ~ byly broseury wyanmict prasonyel powadzonych adaniach rynkowych. stuleca stat ip podstaeg pxkmowania ormowaly Federation of Advertsing | agen. Relemowanie 2 spontancr wy 1908 Lasker i jego naybitnjsey day marktingomyeh -relema wesca Cl of the Wea 1g hlalnoss oparte na dotviadcaeis qyyritr Clade C. Hopkins zaferowai_wéicae wey baat Tol koi stuleca wre 2 wylonienim i snaomotd paki spoleczng stab sk y\lodancom praygotvanie matia-Tyanciem,nalamach gaz w pre | sig ekonomi ako nauk zacqo sig sztal- wil o postarach nema naukowyeh yr oath na Wiedzy ryskovg preed sree lez} dokonato si doskona- towaé peje marktingu jako zestawu —Zacqla wychodsié pra branéowa praygotowaniem rekamy wypytywali ene formy i tec cela prasowyeh wey i esol pak techni stu Nastarze fchowe pismo o rela opsumenttw och ockiwana, poczym ~ of sichyeh, rxczowych informagi cyth skutecanemu, fachowerm spredi- Printers Ink, zosato zaloione vr US) pyedukowal teksty obrazy reMlamowe Rupicich, do ozdcbnych,Dustrowanyc, _waniu (Oxford Engst Ditmar odnotowal prea Goorgea B.Rowela w 1888 rT cyte na adohytejw ten spoedbWwicday. pomystoyeh inserew | pieseuiyiterminu marketing jey- sam vel, ralobyce wasn} agen Dail Starch opracowalplerse tech- XIX. wypraconaldvienatotnigjne ha angcskim w 1886 r), Uruchamiano i reRlamowe) w Bostonie w 1865 r iki pomiara roapoznawalnotl i zapa- formuly relamowans, iywane zesatg | sioly reklamowania,takie posi sac od 1869 x puiiowat The Amoicaaigywaiaogszet reKamonyc; part do dat - wea z nny, kre wy mie universyteckim; zaely wychodsié Newspaper Dirty ~ doroceny rapor sojebadanana wywiadach caytelnika- ly sig pd Formly te motna skré- povkgcaikiskutecmego reilamowania, onaldadachdjtaybuci S411 get cts, porte zaletnofel mipay tly two Oke jako: produkt ~ informada Pierwsze ~ w Stanach Zjednocconych ~ spit w USA i Kanada. Poloiylw te elamy a deysiami zakupowymi hud, — uiytecnod oraz produkt ~ symbol ~ Georges? Rowcla The Men Ws Adve: spss postawy pod planowanie meio ich uythoveaniom mals i dotgpaymi siyecznokt ‘A Acount of ues vei, Tgter da pote Kamp relamowyeh, Sami, W 1905 x el wang With ints on the Methods of Advertsing Ai do koa XIX wglownym zen pray Aetsng: ts ringplis, Pacts Wowoczesna reklama (1870) ora frmuowane race NAW. Ayer agen reklamowych bylo posed «Tenis; zaproponowal W tj opat- & Son The Sen of Advertsing: A Manual wy kupowean mic dla rary 5 jG kostrakg alos welamowyeh nah ~normagh- Wyler { ‘for vetoes (187), Prvezvy rookitumigktna dyetrybug Na ports 3 danychsejolgizanych, ekonomicenych Na poeathu sw) ceenodct past ‘publ fachowych na teat relamo-stulecia Abert Davis Lasker zaloéyl waa) i demograeznych, W 1915 x agenja masowe reklama pena prazde wsayst- wana, promi, marietigs, sprantaty wikses} wéwczas agent reklam sklmewa J. Walter Thompson oor kin funk infrmacyjne. Paradksane, date sig epics esgic XX, Ese - Lo & Thomas = spelt! piwzy dil ada. Maina powie- reklama masowa w prasie w XIX w. Inietorkami powstawnia podem dial, saklgey i zarudinjgey apne Wet iw ten pos na pceathu XX. bylao wide bars umiarkowana per i prank, preeanaconych saw niu Pane teat eclamonyeh par *0eb si ea badohryamyeh jako swanynie 1 exbwnowatona, ait inse- ‘oda nay, jk biznes, yly stato w ten sposdd ye Rove joyat PO diana agen relamovrg, rly 2 XVIU i XVI we Pre wszyst- same agen, Wyawaly one (szezegnie pomyslowoti stalo sg alotona um! Nt ym clapie nie zstla ona jolnak kim starala sig zawiadamiat Kenéw, akiyovna byla tu agence SWThompson nokia, mymagaaca sammy, fichont ‘200 zaakeplowane ~ haa reklamy i jest na spatdaé towar lub ushuge, Co) tak zivane blue Boks ~ Rampage ied operswadowani oraz dee) xo | W)avcy prasywierayl prude wszyt- onazinformowad, do czego reklamowa aval wekaobweketetyeneg eklano- jomolci Konsumenta, Reklama, twirl Kin we was intug wef out what ny towar mote suiy. kg kone, ani, wwag on temat wainoic relamy Lasker i jego wspélnk John E- Kenn FE ant, as atnady too late (Gy sig praktycang koraySé proyniese. sweme dla skutecnego prowadsenn bianesu ~ (oSalanan in Pin (Spreciaca we poste SOvadyjemy, cago hie ce est juz mabye. Cgsto ysteponaly wig38 TaD {nformagje 0 cenach, migcach spreda- fy, soomiarach lub wadze oferowanych produkt, ReKame taka posugiwala sg proce vseythim tekst; da weyrini= ia innyeh material ofacran a 2a- sem ordng ram, dodawano motywy aviatowe Tub geometrycene.ttustragi byl tu new, a je jut, to po prostu pokacywaly one, jak wylada oferowany towar, Reklamy te zachycly do zakupu vy meczowy, ntabyt nachalny spost. Sformulowane byly 1 spostb bezoso- bony albo zeracaly sip do eae publica oS; nie prabowsly sprawiag wradeni, ‘a mbwig do pojedynczego, konkretnego ‘odbiory ib do cae ch grupy. Taka for mia mga wystepewa wk warin- tach, Reklamy opete na tekéce Maly ddudy nacsh na opis produkt, sposcby jego uiylkowenia ora dawane prezeh horayéci, Werse_tekstowo-obrazkowe take wiyovay prnede wsnystkin slows brazek i projekt graficzny pokazyea produkt i portal jego zalety. Seam “udywajge demonstra produktu aie ralyraeezony’ ops prodktu i ego zat ha dolgzonym obrazku pokszywah oraystne fey ego diana “aka reklama bya da odin 6 ler tot} informagi handlowe. Mog by wwradana 2a wiarygotng | rapewn = noasecea a poceath Wieku ~ sa codréiniang of materalow diennikar skich, Parity, w pers) polo vie XIK we, gy powstawraa i utr ta sip taka informacyjno-pragmatyera: formula seklamowania, typowy vila typografiany gazety i magezyma i strowranego dopieo sig usalal, Gaze) Dyly sen deukowane w duiym forme tie 2 reglarnym podsialer na. sepa Aopieo of aeugiego-trecego desico lecia XIX w. Dopiro ksztaltowaly melody hicearchizagi i uporzadiovis hie materials, sposoby poakrestania je wigeae lub mnie) wainose (rn cowanie casi | wiekosetytulb trace, wy daial6wek i ramek ip) skrupulatny roedsiol migdey deni stove i reklama, BeKama cogs zater funkgjonowala jako jedna 2 icznyeh tre 6 gazety cy pisma, ani wile vain za, ani rai) wiarygodna of innye ego komponent6w.Afsze platy, drab reklamowe pewtarzaly.informacyjny obicktywizowany, powaény ton wift sole reklam prasowych. Postughwen sig w nich preede wsaysthin teksten) brazki, chot corse lndnize i cot Dard) viraajgce wage, byly ty Abodatkem do titer. soso soyko edna = ju w dre si poo NIX we, aan pocet- fu XX, FRlamodawey zorintowali si, se ne wystacay po prost informowae lent, He jest do nabyeia uiyteeray too. Gyby ove crane si tylko do inforrangi, wszystkie relamy my, cayikiw ety Kapelusey musatyby yin ednakowo,Produktow byto na yak corae wie. Taba byl 2obié of «eo pogleby obi kone wy ‘al podobnych veyrobsw, znajdujacyeh signa rym, W rekdamach zacgto wige tyra symbol, zeianych 2 poszeae- nymi produkter Tub producentami 1 pomagaigeynt we oinieniy ich of konkureg 7 prey wyrSinianla i aoda sp Soncpt mark: anak Konketnego prod- cna, ry cdi produkt od wyrobowr Sontag gwarantomal, ma on dpo- inn, wysoka, stale tak sama jos Wie nrc, powstalyd wtamtya obze- Si, funkonuje do dal. OL XIX we. trai a rnin pray Lindt & Sprung (145 Bayer (od 1863 0), Nel od 1867 ©), Campbell’ fod 1869 1), Levis (ol 1873 1), Mel House (od 1873 1), nk (a 1876 r), Bude od 1876, oxaCoa (od 1886 1), Fonds (powste- th w 1849 1, reklamowsne jako maka (91 1886 r, Eastman Kodak (od 18881) ‘Micfin fod 1686 1), Gee od 1895 sido, fad 1898 1), Colgate (powstaa 1 1806 x, relamonena jako Colgate Mines 1898 x le ine, Syimoe product, produkt ich Touraiyeh zalet viythowyeh musialy Dye zacrerpnige 2 repertuary znanego lonsumentowi, W deicitnastowiezne reklamie wee bylozatem symbol antyex- ‘yeh | matologicanye, posta! hstoryz- yeh, figur Iieackch, tong skoteceny taktyka byl udywanie Fane sym- Ialcnyeh obrantw dnoszaeych sg do codziennego dofwvindceenia dbiorc, totee symboliceng relam tamte epoki ‘wypenily roca dae (zy symbo- Tnujgeeniewinnos,czysto ub sodyez), overath, rosin. Tak dis popularne ata w reklama gwitad i os6b popularnych (is nazywamy je elbry- tami) dopero sig zaczynalo ~ charate- rystyezny dla ultury popula ult grid byl dope w zalgiku. Niemi cksperymentowiano 2 ich wiy aie jako symbolijakose, powaba lub presi, W rellamie wystgpoweala nie tylko Lilie Langtry, ler tae slave aktorkca Sarat Bernhardt Rowalla ona uiywae sego THEATRE. PS TLE