See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.

net/publication/358462525

BOOK-2021; ALGEBRA -- THEORY OF GROUPS (Overview of Theory and

Problems) VESELIN PERIĆ, MIRJANA VUKOVIĆ

Book · February 2022

CITATIONS READS

0 430

2 authors, including:

Mirjana Vukovic
Academy of Science and Arts of Bosnia and Herzegovina
188 PUBLICATIONS 160 CITATIONS

SEE PROFILE

All content following this page was uploaded by Mirjana Vukovic on 09 February 2022.

The user has requested enhancement of the downloaded file.

 Veselin Perić je i rođen (1930.) i preminuo (2009.) u Podgorici. Studij matematike je završio na
Prirodoslovno-matematičkom fakultetu Sveučilišta u Zagrebu, na kom je stekao obje titule magistra
(1965.) i doktora (1966.) matematičkih nauka, pod mentorstvom čuvenog Prof. Đure Kurepe.
Veselin Perić
Akademsku karijeru započeo je, kao prvi asistent, na tek osnovanom Prirodno-matematičkom
fakultetu Univerziteta u Sarajevu, na kojem je radio skoro 40 godina – do kraja novembra 1992. s
Mirjana Vuković
izuzetkom šest godina, na Mašinskom fakultetu, predajući i tada algebru na Odsjeku za matematiku.
Kada je napustio Sarajevo, otišao je u Njemačku, a zatim, nakon ozbiljnog operativnog zahvata, u
Podgoricu (1993.). Na Prirodno-matematičkom fakultetu Univerziteta Crne Gore je radio do odlaska u
penziju (2001.), kao i na Katedri za matematiku i računarstvo Filozofskog fakulteta Univerziteta u
Istočnom Sarajevu.
Za njega je od posebnog značaja bio studijski boravak na Matematičkom Institutu Univerziteta u
Göttingenu – čuvenoj školi Emmy Nöther, na kojem je proveo 5 semestara prvo, kao stipendista DAAD,
a zatim "Aleksander von Humboldt Stiftung." S njim je naprostore BiH i ex-Jugoslavije, stigla moderna
algebra, tako da se, razvoj algebare kod nas, s pravom može veza ti za njegovo ime.

A A
Autor je preko 150 naučnih i stručnih radova, više knjiga i monografija. Posebno ćemo istići njegove
udžbenike „Algebra1" i "Algebra 2"– legendarne knjige, koje su još uvijek neprevaziđene, a po kojim su
studenti učili i uče algebru na svim univerzitetima širom Jugoslavije (iz recenzije Prof. M. Džamonja)
koje su dožijele više izdanja. Bogatstvom izloženog materijala i konciznošću, karakterističnom za njega,
one su u sebi nosile pečat njegove široke matematičke kulture i dubokog poznavanja materije.
Naučna djelatnost Prof. Perića odvijala se u raznim oblastima algebre, kao što su: komutativna algebra,
asocijativni prsteni, itd.
Najznačajnije funkcije koje je obavljao, bile su: šef Odsjeka za matematiku, dekan Prirodno-
matematičkog fakulteta u Sarajevu, predsjednik Društva Matematičara, Fizičara i Astronoma BiH, i dr.
Dobitnik je brojnih najznačajnijih priznanja za nauku. Bio je član ANUBiH, ANRS i CANU.
LGEBR
TEORIJA GRUPA
Мirjana Vuković je rođena 1948. u Fojnici (BiH). Školovala sе u raznim gradovima еx-
Јugoslavije i šire: Varaždin – Мaribor – Sarajevo, kao i Moskva (Moskovski državni Univerzitet im.
Lomonosova) i Pariz (Pierre et Marie Curie). Studij matematike je završila nа Odsjeku za matematiku
Prirodno-matematičkog fakulteta Univerziteta u Sarajevu prva u generaciji, kао јedan оd najboljih
studenata sa 4 srebrenе i zlatnom značkom Univerziteta. Pо završetku studija je započela akademsku
karijeru kao asistent. Učila je od 4 akademika: prva znanja iz algebre je stekla od V. Perića (mentor
magistarskog rada), a iz analize od M. Bajraktarevića i F. Vajzovića (bila im je asistent), dok je, prve
korake u svijet nauke, napravila radeći doktorat pod mentorstvom akademika Manojla Maravića. Po
mišljenju akad. Vajzovića „M. Vuković je, jedan od najuspješnijih i najobrazovanijih matmatičara na
prostorima BiH"... „spada u naučnike širokog, ne samo matematičkog, nego i opšteg obrazovanja i
Pregled teorije
kulture." Naučni radovi M. Vuković su naučno fundamentalnog karaktera i mogu se podijeliti u dva
kruga. Posebno ističemo drugu grupu radova iz apstraktne algebre koji predstavljaju krunu njenog
naučnog rada. U njima je, zajedno sa čuvenim francuskim matematičarom Marcom Krasnerom prvi put
uvela i udarila temelje novoj i apstraktnoj teoriji paragraduiranih struktura: grupe, prsteni, moduli, koje
i
predstavljaju poopštenje odgovarajućih Bourbaki-Krasnerovih graduiranih struktura. „Tim, pionirskim
radovima se upisala u tvorce nove teorije, što nije ni lako, a ni često u matematici". Slobodno se može
reći, da je, pored veze sa čuvenom ruskom – Kuroševom školom algebre, dvostrukim nitima vezana i za
Zadaci
jednu od najstarijih i najpoznatijih škola – Francusku školu matematike, i to, kako preko analize i M.
Maravića, tako i preko algebre i M. Krasnera.
М. Vuković је (co)аutor preko 120 naučnih i stručnih radova i 10 knjiga – udžbenika koji su publikovani u
prestižnim svjetskim časopisima i naučnoj monografiji: Structures paragraduéеs (groupes, anneaux,
modules) koja je objavljena u čuvenoj ediciji Quееn' s Papers in Pure and Applied Mathematics iz
Kanade i nalazi se u više od 154 biblioteke širom svijeta. Spomenućemo još samo i Teoriju grupa i
reprezentacija s primjenama u fizici i časopis Sarajevo Journal of Mathematics čija je glavna urednica,
itd.
Navešćemo samo najvažnije od funkcija koje je obavljala: šef Оdsјеkа zа matematiku, prodekan zа
nauku i nastavu Fakulteta, najmlađi, do 1988. godine, prorektor Univerziteta u Sarajevu.
Dobitnica je brojnih značajnih priznanja za nauku. Redovna je članica ANUBiH i prva žena koja je
izabrana u Odjeljenje prirodnih i matematičkih nauka.

View publication stats