SKŁADNIA – sprawdzian

1. W podanym zdaniu nazwij części zdania oraz określ związki wyrazowe:

Siostra mojej koleżanki kupiła wczoraj modne buty.

a) Części zdania:
 Podmiot: siostra
 Orzeczenie: kupiła
 Przydawka: modne, mojej
 Dopełnienie: buty, koleżanki
 Okolicznik: wczoraj
b) Związki wyrazowe:
 Zgody: Siostra mojej koleżanki kupiła buty.
 Rządu: Siostra mojej koleżanki.
 Przynależności: Kupiła modne buty.

2. W podanych zdaniach wskaż podmiot i orzeczenie, nazwij ich rodzaje:

a) Kasia w przyszłości zostanie słynną piosenkarką.

Podmiot: Kasia- podmiot gramatyczny

Orzeczenie: zostanie- orzeczenie czasownikowe

b) Po ulewnym deszczu przybyło wody w rzece.

Podmiot: deszczu- podmiot logiczny

Orzeczenie: przybyło- orzeczenie czasownikowe

3. Ułóż dwa zdania i zamień je na równoważniki:

Tata robi obiad- Robienie obiadu przez tatę.

Ania pojechała do babci- Wyjazd Ani do babci.

4. Uzupełnij zdania tak, by powstały różne rodzaje zdań złożonych

współrzędnie. Nazwij je:
 Lubię czytać książki i jem ciastka- zdanie złożone współrzędnie łącznie
 Lubię czytać książki, więc mam ich dużo w domu- zdanie złożone
współrzędnie wynikowe
 Lubię czytać książki lecz nie lubię oglądać telewizji- zdanie złożone
współrzędnie przeciwstawne
 Lubię czytać książki lub oglądać filmy na ich podstawie- zdanie złożone
współrzędnie rozłączne

5. Określ rodzaje zdań złożonych podrzędnie.

 Usłyszałem, że muszę wracać do domu. zdanie złożone podrzędnie
okolicznikowe miejsca
 Jeżeli będziesz pilnie się uczył, osiągniesz sukces. zdanie złożone
podrzędnie okolicznikowe warunku
 Kto się lubi, ten się czubi. zdanie złożone podrzędnie okolicznikowe
przyczyny
 Kupiłem telefon, o którym dawno marzyłem. zdanie złożone podrzędnie
przydawkowe
 Przyjdę do szkoły, chociaż źle się czuję. zdanie złożone podrzędnie
okolicznikowe przyzwolenia

6. Określ rodzaje zdań składowych w zdaniu wielokrotnie złożonym:

Codzienne życie ucznia nie jest co prawda łatwe, ale przecież niewielkim
kosztem możesz znaleźć się w świecie, w którym wspaniali bohaterowie
przeżywają barwne przygody lub wcielają w życie szlachetne ideały.

1,2-zdanie współrzędne przeciwstawne

2,3- zdanie podrzędne okolicznikowe
3,4- zdanie współrzędne rozłączne