Professional Documents
Culture Documents
Lagwad Suchi
Lagwad Suchi
५ जन
ू २०२१
‘लागवड’ (Kindle व Google play book वर डडजजटल स्वरुपात उपलब्ध) या पुस्तकात आम्ही वनीकरणापासून
ननसगगपूरक बागा तयार करण्यासाठी ववववध याद्या हदल्या आहे त. त्यात मराठी नावे हदली आहे त. परां तु
वाचकाांना त्याांची शास्रीय नावे उपलब्ध व्हावी म्हणून ही यादी बनवली आहे .
‘लागवड’ पुस्तकातील पहहली ‘वनीकरणा’ची यादी वापरल्यास आपल्या प्रदे शातील एकांदर सवग जैवववववधतेला
फायदा होईल. या यादीत केवळ स्थाननक वनस्पती हदल्या आहे त. याच यादीतील वनस्पती पुढच्या ववववध
परां तु 'बागाांसाठी' कजल्टवेटेड, सांकरीत केलेल्या, न पसरणाऱ्या (non-invasive) ककां वा उपयोगी अशा काही
वनस्पतीांची भर घातली आहे . यात भारतात इतरर आढळणाऱ्या वनस्पती दे खील आहे त. परां तु त्या
महाराष्ट्राकरता अस्थाननक असल्याने त्याांचा उल्लेख यादीत NN म्हणजे NON NATIVE असा केला आहे . "अशा
वनस्पतीांचा वापर केवळ वस्तीच्याजवळ मयागहदत ठे वावा. ह्या वनस्पती नैसर्गगक प्रदे शात, जांगलात लावू नये.
तशा सूचना आम्ही पुस्तकात प्रत्येक यादीच्या वर हदल्या आहे त." सदरहू यादीत एका स्तांभात स्थाननक = N,
झाडाांची ननवड. ही ननवड आपल्या प्रदे शातील जांगल प्रकारानुसार करावी. महाराष्ट्रात साधारणपणे मुख्यतः चार
प्रकारची जांगले आढळतात. कोकणात आणण पूवग ववदभागत आर्द्ग पानगळी, सह्यार्द्ीच्या घाटमाथ्याच्या पररसरात
ननम्न सदाहररत तर मध्य महाराष्ट्रात शुष्ट्क पानगळी व काटे री झुडपी प्रकारचे जांगल आढळते. हे प्रकार
मुख्यतः पाऊसमानामुळे तयार झालेले हदसतात. यात बऱ्याच वनस्पती सामाईक आहे त, काही वैशशष्ट््यपूणग
आहे त. ननवड सोपी व्हावी याकरता आम्ही महाराष्ट्राचे चार ववभाग केले आहे त आणण त्याप्रमाणे पुस्तकाच्या
शेवटी झाडाांच्या याद्या हदल्या आहे त. हे ववभाग करताना ‘ढोबळ’ पाऊसमानाच्या बरोबरीने साधारण सारख्या
2. सह्यार्द्ी : ३५००-७००० शममी : नाशशक, पुण,े सातारा, कोल्हापूर या जजल्ह्याांचा पजचचम भाग
3. मध्य महाराष्ट्र (दे श – खानदे श – पजचचम ववदभग) : ३००-१००० शममी : धळ
ु े , नाशशक, नगर, पण
ु े,
सातारा, कोल्हापूर, औरां गाबाद, बीड, सोलापूर, यवतमाळ, बुलढाणा, अकोला, अमरावती, वाशीम,
जालना, लातूर, नाांदेड, उस्मानाबाद, हहांगोली, परभणी, जळगाव, नांदरु बार, साांगली
4. पव
ू ग ववदभग: १०००-१५०० शममी : भांडारा, गोंहदया, नागपरू , चांर्द्परू , गडर्चरोली, वधाग
2
संक्षेप :
स्थाननक = Native = N
अस्थाननक = Non-native = NN
111 Durva दव
ू ाग Cynodon dactylon G N ✓ ✓ ✓ ✓
112 Eranthemum एरॅ नथेमम Eranthemum pulchellum H C ✓ ✓ ✓ ✓
113 Ferns फनग Nephrolepis F C ✓ ✓ ✓ ✓
114 Floribunda rose गुलाब फ्लोरीबांडा Rosa species H C ✓ ✓ ✓ ✓
115 Fountain Grass फौंटन ग्रास Pennisetum setaceum var G C ✓ ✓ ✓ ✓
rubrum
116 Ganer गणेर Cochlospermum religiosum T N ✓
117 Garambi* गारां बी* Entada rheedei C N ✓ ✓
118 Gavate गवते Grasses G N ✓ ✓ ✓ ✓
119 Gavati chaha गवती चहा Cymbopogon citratus G C ✓ ✓ ✓ ✓
120 Gela गेळा Catunaregam spinosa T N ✓ ✓ ✓
121 Ghaypat घायपात Agave species H NN ✓ ✓ ✓ ✓
122 Ghogara घोगर Gardenia latifolia T N ✓
123 Gholu घोळू / घोळ Portulaca oleracea H N ✓ ✓ ✓ ✓
124 Ghotwel घोटवेल / शेंडवेल Smilax zeylanica C N ✓
125 Goinda (Kala गोएांडा Diospyros montana T N ✓
Goinda)
126 Gokarn गोकणग Clitoria ternatea C N ✓ ✓ ✓ ✓
127 Gometi गोमेटी Solena heterophylla C N ✓
128 Gondan गोंदण Cordia sinensis T N ✓ ✓
129 Gudmai गुडमई Cipadessa baccifera S N ✓ ✓ ✓
130 Gulab-Gavathi गुलाब गावठी Rosa species H C ✓ ✓ ✓ ✓
131 Gulum गुळूम Persea macrantha T N ✓
132 Gulwel गुळवेल Tinospora cordifolia C N ✓ ✓ ✓ ✓
133 Gunj गुांज Abrus precatorius C N ✓ ✓ ✓ ✓
134 Hadga हादगा Sesbania grandiflora T C ✓ ✓ ✓ ✓
135 Hajari Mogara हजारी मोगरा Clerodendrum chinense S C ✓ ✓ ✓
136 Halad हळद Curcuma longa H C ✓ ✓ ✓ ✓
137 Halad kunku हळद कांु कू Asclepias curassavica H N ✓ ✓ ✓ ✓
138 Hedu हे द ू Haldina cordifolia T N ✓ ✓ ✓
139 Heliconia हे लीकोननया Heliconia rostrata H C ✓ ✓ ✓ ✓
140 Henkel हें कळ Maytenus senegalensis S N ✓ ✓ ✓
141 Hirandodi हहरणदोडी Dregea volubilis C N ✓ ✓ ✓ ✓
142 Hirda हहरडा Terminalia chebula T N ✓ ✓ ✓
143 Hirwi Aboli हहरवी अबोली Ecbolium viride H N ✓ ✓
144 Hivar हहवर Acacia leucophloea T N ✓ ✓
145 Hum हूम Miliusa tomentosa T N ✓ ✓ ✓
146 Hydrilla हायड्रीला Hydrilla species WS N ✓ ✓ ✓ ✓
147 Ixora इक्झोरा Ixora species S C ✓ ✓ ✓ ✓