You are on page 1of 121

II БОБ.

СЧЁТЛАРНИНГ БОҒЛАНИШИ

II қисм. Жорий активлар

II бўлим. Товар-моддий захиралар


III бўлим. Келгуси давр харажатлари
ва кечиктирилган харажатлар - жорий қисми
IV бўлим. Олинадиган счётлар - жорий қисми
V бўлим. Пул маблағлари, қисқа муддатли
инвестициялар ва бошқа жорий активлар

II БЎЛИМ. ТОВАР-МОДДИЙ ЗАХИРАЛАР

Материалларни ҳисобга олувчи счётларнинг (1000) боғланиши


Ўстиришдаги ва боқувдаги ҳайвонларни ҳисобга
олувчи счётларнинг (1100) боғланиши
Материалларни тайёрлаш ва харид қилишни
ҳисобга олувчи счётларнинг (1500) боғланиши
Материаллар қийматидаги фарқларни ҳисобга
олувчи счётларнинг (1600) боғланиши
Асосий ишлаб чиқаришни ҳисобга олувчи счётларнинг (2000) боғланиши
Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр маҳсулотларни
ҳисобга олувчи счётларнинг (2100) боғланиши
Ёрдамчи ва бошқа ишлаб чиқаришларни ҳисобга
олувчи счётларнинг (2300) боғланиши
Умумишлаб чиқариш харажатларини ҳисобга
олувчи счётларнинг (2500) боғланиши
Ишлаб чиқаришдаги яроқсиз маҳсулотларни
ҳисобга олувчи счётларнинг (2600) боғланиши
Хизмат кўрсатувчи хўжаликларни ҳисобга
олувчи счётларнинг (2700) боғланиши
Тайёр маҳсулотларни ҳисобга олувчи счётларнинг (2800) боғланиши
Товарларни ҳисобга олувчи счётларнинг (2900) боғланиши

II бўлим счётлари қуйидагилар мавжудлиги ва ҳаракати тўғрисидаги ахборотни


умумлаштириш учун мўлжалланган:
- ишлаб чиқариш жараёнида ёки ишлар бажарилишида ва хизматлар кўрсатилишида
фойдаланиш учун мўлжалланган хом ашё, материаллар, харид қилинадиган ярим тайёр
маҳсулотлар ва бутловчи буюмлар захиралари, ёнилғи, идишлар, эҳтиёт қисмлар,
инвентарь ва хўжалик жиҳозлари, бошқа материаллар захиралари;
- тугалланмаган ишлаб чиқариш, ишлар бажарилиши ва хизматлар кўрсатилиши;
- тайёр маҳсулотлар;
- корхонанинг оддий фаолияти жараёнида сотиш учун мўлжалланган товарлар.
III бўлимда келгуси давр харажатлари ва кечиктирилган харажатларнинг жорий
қисмини ҳисобга олувчи счётлар гуруҳланган. Ушбу счётларда корхонанинг мазкур
ҳисобот даврида амалга оширилган, бироқ келгуси ҳисобот даврларига тааллуқли
харажатлари ҳисобга олиниши лозим. Улар корхонада белгиланган тартибда ҳисобдан
чиқарилиши керак.
Ҳисобварақлар режасида бундай харажатлар олдиндан тўланган ижара, газета ва
журналларга обуна, бўнак тариқасида тўланган суғурталардан иборат бўлади. Бироқ ушбу
рўйхатни:
- тоғ-кон тайёрлов ишлари, мавсумий тавсифга эга бўлганлиги муносабати билан
ишлаб чиқаришни тайёрлаш ишлари;
- янги ишлаб чиқариш, мосламалар ва агрегатларни ўзлаштириш;
- ерларни тиклаш ва бошқа табиатни муҳофаза қилиш тадбирларини амалга ошириш;
- йил давомида асосий воситалар таъмирланиши бир маромда амалга
оширилмаслиги (агар корхона таъмирлаш фондини ташкил этмаса) билан боғлиқ
харажатлар билан тўлдириш мумкин.
IV бўлимда жорий дебиторлик қарзларини, яъни 12 ой мобайнида қайтарилиши
лозим бўлган дебиторларнинг қарзларини ҳисобга олувчи счётлар жамланган.
Энг аввало, ушбу счётларда харидорлар ва буюртмачиларга юклаб жўнатилган
маҳсулот, бажарилган ишлар ва кўрсатилган хизматлар бўйича қарзлар, шунингдек
ажратилган бўлинмалар, шуъба ва қарам корхоналарнинг, турли жисмоний ва юридик
шахсларнинг берилган бўнаклар бўйича қарзлари, таъсисчиларнинг устав капиталига
улушлари бўйича қарзлари, ходимларнинг берилган кредитлар ва заёмлар, келтирилган
зарар бўйича дебиторлик қарзлари ва бошқа дебиторларнинг қарзлари ҳисобга олинади.
V бўлимда пул маблағлари ва уларнинг эквивалентларини ҳисобга олувчи счётлар,
яъни кассадаги, банкдаги ҳисоб-китоб ва валюта счётларидаги, махсус счётлардаги пул
маблағларини, қисқа муддатли инвестицияларни, турли бойликлар ва бошқа жорий
активлар бузилиши натижасида келиб чиққан камомад ва йўқотишларни ҳисобга олувчи
счётлар гуруҳланган.

Материалларни ҳисобга олувчи счётларнинг (1000) боғланиши

Корхонага тегишли бўлган хом ашё, материаллар, ёқилғи, эҳтиёт қисмлар, бутловчи
буюмлар, харид қилинадиган ярим тайёр маҳсулотлар, мосламалар, деталлар, идиш ва
идишбоп материаллар ҳамда бошқа бойликларнинг мавжудлиги ва ҳаракати тўғрисидаги
ахборотни умумлаштириш қуйидаги счётларда амалга оширилади:
1010 "Хом ашё ва материаллар";
1020 "Харид қилинадиган ярим тайёр маҳсулотлар ва бутловчи буюмлар";
1030 "Ёқилғилар";
1040 "Эҳтиёт қисмлар";
1050 "Қурилиш материаллари";
1060 "Идиш ва идишбоп материаллар";
1070 "Четга қайта ишлаш учун берилган материаллар";
1080 "Инвентарь ва хўжалик жиҳозлари";
1090 "Бошқа материаллар".
Ушбу счётлар дебети бўйича моддий бойликларнинг омборга келиб тушиши,
кредити бўйича - уларнинг ишлаб чиқариш, маъмурий мақсадлар ва бошқа эҳтиёжлар
учун ҳисобдан чиқарилиши акс эттирилади.
Материалларни ҳисобга олувчи счётларнинг (1000) таҳлилий ҳисоби сақлаш
жойлари бўйича ва уларнинг алоҳида номланиши (турлари, навлари, ўлчамлари ва ҳ.к.)
бўйича юритилади.
Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни
мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар
1 Тайёр маҳсулотлар материаллар 1010-1090 9010 2810) Материалларни кирим
сифатида ўз эҳтиёжлари учун (9110 қилиш юкхати
омборга кирим қилинган

2 Корхона ҚҚС тўловчи бўлган Шартнома, товар-транспорт


тақдирда, мол етказиб берувчилардан юкхати, ҳисобварақ-
харид қилинган материаллар учун фактура, кирим ордери,
счётлар олинган: материалларни кирим
қилиш юкхати

- ҚҚСсиз материалларнинг қийматига 1010-1090 6010

- ҳисобварақ-фактура бўйича ҚҚСга 4410 6010

3 Корхона ҚҚС тўловчи бўлмаган 1010-1090 6010 Шартнома, товар-транспорт


тақдирда, мол етказиб берувчилардан юкхати, ҳисобварақ-
харид қилинган материаллар учун фактура, кирим ордери,
материаллар қийматига ҚҚС билан материалларни кирим
бирга счётлар олинган қилиш юкхати

4 Материаллар ташиб берилганлиги 1010-1090 6990 Шартнома, товар-транспорт


учун транспорт ташкилотидан юкхати, ҳисобварақ-
счётлар олинган фактура, кирим ордери,
материалларни кирим
қилиш юкхати

5 Харид қилинган материаллар бўйича 1010-1090 6990 Шартнома, божхона юк


божхона божи суммаси акс декларацияси, ҳисобварақ-
эттирилган фактура

6 Божхона юк декларацияси 1010-1090 6990 Шартнома, божхона юк


расмийлаштирилганлиги учун йиғим декларацияси, ҳисобварақ-
суммаси акс эттирилган фактура

7 Материалларни харид қилишда 1010-1090 6990 Шартнома, ҳисобварақ-


воситачилик қилган савдо ва фактура
таъминот корхоналарига тўланадиган
комиссия ҳақи акс эттирилган

8 ТМЗларни харид қилиш билан боғлиқ 1010-1090 6990 Шартнома, бажарилган


сертификациялаш ва синов бўйича ишлар далолатномаси,
харажатлар акс эттирилган ҳисобварақ-фактура

9 ТМЗларни фойдаланиш учун яроқли 1010-1090 6990, 2310 Шартнома, бажарилган


ҳолга келтириш билан боғлиқ ишлар далолатномаси,
харажатлар акс эттирилган ҳисобварақ-фактура

10 Асосий воситалар тугатилиши 1090 9210 Асосий воситаларнинг


муносабати билан келиб тушган чиқиб кетиши тўғрисида
материаллар қиймати акс эттирилган далолатнома,
материалларни кирим
қилиш юкхати

11 Товарларни айирбошлаш 1040 4010 Товарларни айирбошлаш


операциялари бўйича эҳтиёт қисмлар контракти
келиб тушган

12 Таъсисчилардан уларнинг улуши 1010-1090 4610 Таъсис шартномаси,


ҳисобига келиб тушган турли келишув баённомаси, юкхат
материаллар кирим қилинган

13 Шуъба корхоналардан дебиторлик 1020 4110 Ҳисобварақ-фактуралар,


қарзини тўлаш ҳисобига бутловчи юкхатлар
материаллар келиб тушган

14 Бошқа бўлинмалардан материаллар 1010-1090 6110, 7110 Ички ҳаракат бўйича


келиб тушган юкхатлар

15 Мол-мулк таркибида харид қилинган 1030 6010 Олди-сотди шартномаси,


ёқилғи ҳисобга олинган юкхат

16 Бошқа шахслардан текинга 1010-1090 8530 Юкхат, шартнома


материаллар олинган

17 Материал камомади бўйича мол 4860 6010 Тижорат далолатномаси


етказиб берувчиларга даъволар
тақдим қилинган

18 Транспорт-тайёрлов харажатлари 1010-1090 1510 Бухгалтериянинг ҳисоб-


материаллар таннархига киритилган китоб маълумотномаси

19 Яроқсиз деб топилган буюмлардан 1090 2610 Яроқсиз буюмлар


қолган материаллар кирим қилинган тузатилганлиги
далолатномаси ва юкхат

20 Қурилиш материаллари амалдаги 1050 1510 Материаллар кирим


таннархи бўйича кирим қилинган қилинганлиги тўғрисида
(1510 счёт қўлланилганда) юкхат

21 Корхонанинг ўзида ишлаб 1010 2010, 2310 Материаллар кирим


чиқарилган материаллар кирим қилинганлиги тўғрисида
қилинган юкхат

22 Тоғ-кон ишлари тугаллангандан 1090 3190 Материаллар кирим


кейин материаллар қайтарилганлиги қилинганлиги тўғрисида
акс эттирилган юкхат

23 Ҳисобдор шахслардан материаллар Материаллар кирим


келиб тушган: қилинганлиги тўғрисида
юкхат

а) агар уларга бўнак берилган бўлса 1010-1090 4230

б) агар уларга бўнак берилмаган 1010-1090 6970


бўлса

24 Илгари тақдим этилган, бироқ 1010-1090 4860 Рад этишнинг асосланиши


тўланиши рад этилган даъволар ва тижорат далолатномаси
суммаси ҳисобдан чиқарилган

25 Даъволар бўйича қарзлар акс 1010-1090 6960 Тижорат далолатномаси,


эттирилган (ҳисоб-китоб юкхат, даъво хати
ҳужжатларидан кўра амалда кўп
етказиб берилган)

26 Материалларга айирбошлаш йўли 9220 0610 1010 9220 Олди-сотди шартномаси,


билан қимматли қоғозлар олинган юкхат
27 Асосий ишлаб чиқаришга сарфланган 2010 1010 Чеклаб олиш харитаси,
материаллар ҳисобдан чиқарилган материалларни бериш
юкхати, талабнома

28 Материаллар чегирма билан харид Шартнома, ҳисобварақ-


қилинган: фактура

- чегирмасиз материаллар суммасига 1010 6010

- чегирма суммасига 1010 9390

29 Корпоратив карточка бўйича Товар счётлари илова


материаллар харид қилинган: қилинган терминаллар
чипталари асл нусхаси

- корпоратив карточка очилиши 5540 5110

- материаллар харид қилиниши 1010-1090 5540

30 Ҳисобга олинмаган товар-моддий 1010-1090 9390 Инвентарлаш рўйхати,


захиралар (ортиқчалар)нинг солиштирма далолатнома,
инвентарлаш натижасида аниқланган, раҳбар буйруғи
аниқланган санада шунга ўхшаш
товар-моддий захираларнинг бозор
қиймати бўйича (кейинчалик
ортиқчаларнинг вужудга келиши ва
айбдор шахсларни аниқлаш шарти
билан) баҳоланган суммаси акс
эттирилган

31 Қурилиш материаллари маъмурий ва 9420, 9430 1050 Материалларни бериш


умумхўжалик эҳтиёжлари учун юкхати, талабнома
берилган

32 Яроқсизликни тузатиш учун 2610 1010 Талабнома, юкхат


материаллар сарфхаражати акс
эттирилган

33 Хизмат қилувчи хўжаликлар учун 2710 1010 Талабнома, юкхат


материаллар сарф-харажати акс
эттирилган

34 Маҳсулот сотилиши учун идишлар 9410 1060 Талабнома, юкхат


сарф-харажати акс эттирилган

35 Чет ташкилотларга берилган 9220 1010-1090 Олди-сотди шартномаси,


материаллар таннархи ҳисобдан юкхат
чиқарилган

36 Алоҳида балансга ажратилган 4110 1040 Материалларни бериш


бўлинмаларга эҳтиёт қисмлар юкхати, талабнома
берилган

37 Материаллар текинга бошқа 9220 9430 1010-1090 Маъмурий орган қарори,


шахсларга берилган 9220 буйруқ, юкхат

38 Табиий офат пайтида йўқотилган 9720 1010 Материалларни ҳисобдан


материаллар ҳисобдан чиқарилган чиқариш далолатномаси

39 Инвентарлаш пайтида ёқилғи 9220 1030 Инвентарлаш рўйхати,


камомади аниқланган материалларни ҳисобдан
чиқариш далолатномаси

40 Тоғ-кон тайёрлов ишларини амалга 9440 1050 Талабнома ва


ошириш учун қурилиш материаллари материалларни бериш
ҳисобдан чиқарилган юкхати

41 Кирим қилингандан кейин 4860 1020 Тижорат далолатномаси,


яроқсизлик аниқланиши муносабати ҳисобварақ-фактура
билан бутловчи буюмлар мол етказиб
берувчига қайтарилган

42 Товарлар бузилиши натижасида 1010 2910 Товарлар бузилганлиги


ҳисобдан чиқарилганлиги муносабати далолатномаси, юкхат
билан олинган материаллар кирим
қилинган

43 Илова қилиниши лозим бўлган 002 Юкхат, раҳбар буйруғи


ҳужжатларсиз келиб тушган моддий
захиралар шартли равишда ҳисобга
олинган (фактураланмаган мол
етказиб берилиши)

44 Қисқа муддатли қарз шартномаси 1010 6820 Қарз шартномаси,


бўйича келиб тушган материаллар ҳисобварақ-фактура, юкхат
табиий кўринишда омборга қабул
қилинган

45 Ходимларга қисқа муддатга 2010, 9420 1080 Раҳбар буйруғи, формали


фойдаланиш учун мўлжалланган кийим бериш қайдномаси
формали кийим берилган

46 Аҳолига маиший хизмат кўрсатиш 9430 1090 Бланкаларни бериш


корхонасида қатъий ҳисоботда бўлган қайдномаси, юкхат
бланкалар моддий жавобгар шахсга
ҳисобот бериш шарти билан берилган
пайтида амалдаги таннархи (бир
вақтнинг ўзида балансдан ташқари
006 счётда акс эттирилган ҳолда)
ҳисобдан чиқарилган

47 Табиий офатларнинг олдини олиш 1010 9710 Ҳисобдан чиқариш


ёки улар оқибатларини бартараф далолатномаси, юкхат
этиш натижасида олинган
материаллар ҳисобга олинган

48 Материаллар қайта ишлаш учун 1070 1010 Юкхат, бериш қайдномаси


берилган

49 Инвентарлаш пайтида товар-моддий 5910 1010-1090 Инвентарлаш рўйхати,


захираларнинг камомади аниқланган: солиштирма қайднома,
инвентарлаш
далолатномаси

а) моддий жавобгар шахс (ёки бошқа 4730 5910


ходим) айбдор деб топилган тақдирда
б) баҳолаш натижасида етишмаётган 4730 9390
товар-моддий захираларнинг бозор
қиймати (ундириш суммаси)
етишмаётган товар-моддий
захираларнинг амалдаги (баланс)
қийматидан кўпроқ бўлган тақдирда,
даромад суммасига

в) баҳолаш натижасида етишмаётган 9430 5910


товар-моддий захираларнинг бозор
қиймати (ундириш суммаси)
етишмаётган товар-моддий
захираларнинг амалдаги (баланс)
қийматидан камроқ бўлган тақдирда,
зарар суммасига

50 Товар-моддий қийматликлар қайта Қайта баҳолашни ўтказиш


баҳоланган: тўғрисида буйруқ, қайта
баҳолаш далолатномаси,
юкхатлар, ҳисобварақ-
фактуралар

- қиймати камайтирилган суммага 9430 1000

- қўшимча баҳоланган суммага 1000 9390

51 Агросаноат мажмуаси корхонаси 9430 1010-1090 Ҳисобдан чиқариш


томонидан қишлоқ хўжалиги далолатномаси
маҳсулотининг камомади ва
йўқотилиши қайд этилган

52 Гаровга берувчи томонидан бошқа 6820 1010-1090 Қарз шартномаси, юкхат


ташкилотдан олинган, ссудага асосан
гаровга берилган хом ашё ва
материаллар ссудани қоплаш
имконияти йўқлиги муносабати
билан сотилиши натижасида
ҳисобдан чиқарилган

53 Консервация қилинган қувватларни 9220 9430 1010 9220 Раҳбар буйруғи, ҳисобдан
ушлаб туриш учун сарф-харажат чиқариш далолатномаси
қилинган материаллар ҳисобдан
чиқарилган

Ўстиришдаги ва боқувдаги ҳайвонларни ҳисобга


олувчи счётларнинг (1100) боғланиши

Корхонага тегишли ёш ҳайвонлар; боқувдаги, яйловдаги катта ёшдаги ҳайвонлар;


паррандалар; ҳайвонлар; қуёнлар; асалари оилалари; яроқсиз деб топилиб (боқувга
қўйилмасдан) сотиш учун асосий подадан ажратилган; сотиш учун аҳолидан қабул
қилинган қорамолларнинг мавжудлиги ва ҳаракати тўғрисидаги ахборотларни
умумлаштириш қуйидаги счётларда амалга оширилади:
1110 "Ўстиришдаги ҳайвонлар";
1120 "Бўрдоқидаги ҳайвонлар".
Корхонага ҳайвонларнинг ўстириш учун ва бўрдоқига боқиш учун келиб тушиши
ушбу счётларнинг дебети бўйича, ёш ҳайвонларнинг асосий подага ўтказилиши ҳамда ёш
ҳайвонлар ва боқувдаги ҳайвонларнинг ҳисобдан чиқарилиши ва сотилиши - кредити
бўйича акс эттирилади.
1110 "Ўстиришдаги ҳайвонлар", 1120 "Бўрдоқидаги ҳайвонлар" счётлари бўйича
таҳлилий ҳисоб ўстиришдаги ва бўрдоқига боқувдаги ҳайвонларга харажатларни ҳисобга
олиш учун белгиланган ҳайвонларни сақлаш жойлари, турлари, ёш гуруҳлари ва
ҳоказолар бўйича юритилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Ёш ҳайвонлар гуруҳдан гуруҳга 1110 1110 Ҳайвонлар гуруҳдан


ўтказилганлиги акс эттирилган гуруҳга ўтказилганлиги
далолатномаси

2 Бошқа шахслардан ва аҳолидан харид 1510 6990 Ҳисобварақ-фактура,


қилинган ҳайвонлар кирим қилинган ҳайвонларни кирим қилиш
(1510 счётдан фойдаланилганда) далолатномаси, олди-сотди
шартномаси

3 Бошқа шахслардан ва аҳолидан харид 1110 6990 Ҳисобварақ-фактура,


қилинган ҳайвонлар кирим қилинган ҳайвонларни кирим қилиш
(1510 счётдан фойдаланилмаганда) далолатномаси, олди-сотди
шартномаси

4 Ҳайвонларнинг ортган вазни ва 1110 2010 Ҳайвонларни тортиш


ўсиши кирим қилинган қайдномаси, далолатнома

5 Етказиб бериш шартномаси бўйича 1110, 1120 6010 Ҳисобварақ-фактура, юкхат


мол етказиб берувчилардан
ҳайвонлар келиб тушган

6 Илгари акс эттирилган, бироқ 1110 4860 Тижорат далолатномаси,


ундирилиши лозим бўлмаган даъво рад этиш тўғрисида
суммаси ҳисобдан чиқарилган билдирги

7 Корхона мол-мулки таркибида харид 1110 8310-8330 Олди-сотди шартномаси,


қилинган ёш ҳайвонлар ҳисобда акс кирим қилиш
эттирилган далолатномаси

8 Корхонага подани ҳайдаб келувчи 1110 6710 Иш вақтини ҳисобга олувчи


ишчиларга меҳнат ҳақи ҳисобланган табель, ҳисоб-китоб-тўлов
қайдномаси

9 Ҳайвонларни етказиб бериш бўйича Бўнак ҳисоботи, илова


ҳисобдор шахслар томонидан амалга қилинадиган асословчи
оширилган харажатлар акс ҳужжатлар
эттирилган:

- уларга бўнак берилган бўлса 1110 4230

- уларга бўнак берилмаган бўлса 1110 6970

10 Таъсисчиларнинг улуши сифатида 1110 4610 Ҳайвонларни қабул


олинган ёш ҳайвонлар кирим қилиштопшириш
қилинган далолатномаси, юкхат

11 Йирик шохли қорамоллар насллари 1110 2010 Наслларни кирим қилиш


кирим қилинган далолатномаси

12 Ишчи отлар насллари кирим 1110 2310 Наслларни кирим қилиш


қилинган далолатномаси

13 Бошқа шахслардан текинга келиб 1110 8530 Текинга бериш


тушган ёш ҳайвонлар кирим шартномаси, наслларни
қилинган кирим қилиш
далолатномаси

14 Мулк ҳуқуқи корхонага тегишли 006 Шартнома, юкхат


бўлмаган ҳайвонлар кирим қилинган

15 Инвентарлаш натижасида аниқланган 0110, 0120 9390 Инвентарлаш рўйхати,


ўстиришдаги ва боқувдаги ортиқча инвентарлаш
ҳайвонлар қиймати кирим қилинган далолатномаси

16 Ёш ҳайвонларнинг асосий подага 0840 1110 Ҳайвонларни асосий подага


ўтказилиши акс эттирилган (1510 ўтказиш далолатномаси
счётдан фойдаланилганда)

17 Ёш ҳайвонларнинг четга сотилиши Шартнома, ҳисобварақ-


акс эттирилган: фактура, бериш юкхати

- сотиш баҳосига 4890 9220

- таннархига 9220 1110

18 Ёш ҳайвонларни бериш йўли билан Молиялаштириш


қисқа муддатли молиялаштириш акс шартномаси, юкхат
эттирилган:

- ўтказиб бериш баҳосига 5810-5890 9220

- таннархига 9220 1110

19 Ёш ҳайвонларнинг шуъба Шартнома, ҳайвонларнинг


корхоналарига берилиши акс чиқиб кетиш
эттирилган: далолатномаси, юкхат,
ҳисобварақ-фактура

- ўтказиб бериш баҳосига 4120 9220

- таннархига 9220 1110

20 Ёш ҳайвонларнинг алоҳида балансга Шартнома, ҳайвонларнинг


ажратилган бошқа бўлинмаларга чиқиб кетиш
берилиши акс эттирилган: далолатномаси, юкхат,
ҳисобварақ-фактура

- ўтказиб бериш баҳосига 4110 9220

- таннархига 9220 1110


21 Инвентарлаш натижасида аниқланган Инвентарлаш рўйхати,
ёш ҳайвонлар камомади акс инвентарлаш
эттирилган: далолатномаси

- амалдаги таннархига 5910 1110

а) моддий жавобгар шахс (ёки бошқа


ходим) айбдор деб топилиб, бунда
баҳолаш натижасида етишмаётган
товар-моддий захираларнинг бозор
қиймати (ундириш қиймати)
етишмаётган ҳайвонларнинг амалдаги
(баланс) қийматидан юқори бўлган
тақдирда:

- камомад суммасига 4730 5910

- даромад суммасига 4730 9320

б) моддий жавобгар шахс (ёки бошқа


ходим) айбдор деб топилиб, бунда
баҳолаш натижасида етишмаётган
товармоддий захираларнинг бозор
қиймати (ундириш қиймати)
етишмаётган ҳайвонларнинг амалдаги
(баланс) қийматидан паст бўлган
тақдирда:

- камомад суммасига 4730 5910

- зарар суммасига 9430 5910

в) камомаднинг аниқ айбдорлари


аниқланмаган ёки моддий жавобгар
шахслардан ундириш имконияти
бўлмаган тақдирда:

- моддий захиралар камомадидан 9430 5910


кўрилган зарар суммасига

22 Эпизоотия натижасида нобуд бўлган 9720 1110 Ҳайвонларнинг чиқиб


ёш ҳайвонлар ҳисобдан чиқарилган кетиш далолатномаси, мол
доктори хулосаси

23 Айирбошлаш натижасида чиқиб 9220 1110 Ҳайвонларнинг чиқиб


кетган ёш ҳайвонлар ҳисобдан кетиш далолатномаси,
чиқарилган олди-сотди шартномаси

24 Яроқсиз деб топилиб асосий подадан 1120 0170 Яроқсиз деб топиш
чиқарилган ва бўрдоқига боқиш учун далолатномаси, юкхат
ўтказилган ҳайвонлар баланс қиймати
бўйича ҳисобга олинган

25 Юқумли касаллик оммавий 9720 1110, 1120 Юқумли касаллик оммавий


тарқалиши ёки табиий офатлар тарқалиши ёки табиий
натижасида нобуд бўлган ёки офатлар натижасида
сўйилган ҳайвонлар қиймати ҳисобдан чиқариш
ҳисобдан чиқарилган далолатномаси
26 Ходимлар айби билан ҳайвонларнинг 9220, 4730 1110, 1120 Ҳайвонларни ҳисобдан
нобуд бўлиши қайд этилган 9220 чиқариш далолатномаси,
ходимлардан кўрилган
зарарни ундириш тўғрисида
раҳбар буйруғи

27 Боқувда бўлган ва ссуда учун гаровга 6820, 6950 1120 Ҳайвонларни ҳисобдан
қўйилган ҳайвонлар ҳисобдан чиқариш далолатномаси,
чиқарилган, агар ссудани қоплаш юкхат
имконияти бўлмаган тақдирда

28 Ҳайвонлар узоқ муддатли ва қисқа Ҳайвонларни қабул


муддатли қимматли қоғозлар харид қилиштопшириш
қилиш йўли билан берилган: далолатномаси, юкхат,
ҳисобварақ-фактура

- ҳақиқий қийматига 9220 1110

- бериш баҳосига 0610, 5810 1120

- бериш баҳоси ҳақиқий қийматидан 9220 9320


юқори бўлган бўлса

- бериш баҳоси ҳақиқий қийматидан 9430 9220


паст бўлган бўлса

29 Ҳайвонларни четга, жумладан, 9220 1110, 1120 Сотиш, айирбошлаш,


айирбошлаш ва ҳадя қилиш текинга бериш
шартномаси бўйича сотиш акс шартномалари, ҳисобварақ-
эттирилган фактура, юкхат

30 Қишлоқ хўжалиги ёрдамчи 2810 1110, 1120 Ҳайвонларни сўйиш


хўжаликларида сўйилган ҳайвонлар далолатномаси, юкхат
ва унга тегишли харажатлар ҳисобдан
чиқарилган

31 Бош корхонадан ўстириш ва 1120 6110 Ҳайвонларни қабул


бўрдоқига боқиш учун келиб тушган қилиштопшириш
ҳайвонлар алоҳида балансга ажратиб далолатномаси, юкхат,
чиқарилган бўлинма томонидан ҳисобварақ-фактура
кирим қилинган

32 Мақсадли молиялаштириш доирасида 1110, 1120 8810-8890 Мақсадли молиялаштириш


олинган ўстиришдаги ва боқувдаги шартномаси, юкхат
ҳайвонлар кирим қилинган

33 Йил охирида асосий ишлаб 1110 2010 Ҳайвонлар вазнини тортиш


чиқаришнинг харажат моддалари далолатномаси
бўйича ҳайвонлар кўпайишининг
ҳақиқий таннархи ортган

34 Йил охирида асосий ишлаб 9430 1110 Ҳайвонлар вазнини тортиш


чиқаришнинг харажат моддалари далолатномаси
бўйича ҳайвонлар кўпайишининг
ҳақиқий таннархи камайган

35 Харид қилиниши банкнинг кредит 1110, 1120 6810, 7810, Қарз шартномаси, юкхат
шартномаси ёки бошқа корхона билан 6820, 7820
қарз шартномасига мувофиқ тўланган
ҳайвонлар ҳисобга олинган

36 Мулк ҳуқуқи корхонага тегишли 006 Юкхат


бўлмаган ҳайвонлар қайтарилган

Материалларни тайёрлаш ва харид қилишни


ҳисобга олувчи счётларнинг (1500) боғланиши

1510 "Материалларни тайёрлаш ва харид қилиш" счёти айланма маблағларга


тааллуқли товар-моддий қийматликларни тайёрлаш ва харид қилиш тўғрисидаги
ахборотни умумлаштириш учун мўлжалланган. Шуни таъкидлаш жоизки, ушбу счётни
қўллаш тавсия тусига эга бўлиб, товар-моддий қийматликларни харид қилиш бўйича
транспорт-тайёрлов харажатлари уларнинг қийматида аҳамиятли даражада бўлган
корхоналарда мақсадга мувофиқдир. Мазкур счётдан фойдаланадиган корхона ўзининг
ҳисоб сиёсатида уни қўллаш мақсадга мувофиқ эканлигини таъкидлаши жоиз.
1510 "Материалларни тайёрлаш ва харид қилиш" счётининг дебетида моддий
қийматликларнинг ҳисоб баҳоси акс эттирилади. Бунда у ёки бу қийматликлар қаердан
келиб тушганлиги ҳамда корхонада материалларни тайёрлаш ва олиб келиш
харажатларининг хусусиятига кўра 6010 "Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга
тўланадиган счётлар" ва ҳоказо бошқа счётлар билан боғланган ҳолда ёзувлар амалга
оширилади.
1510 "Материалларни тайёрлаш ва харид қилиш" счётининг кредитида харид
қилинган қийматликларни харид қилиш (тайёрлаш)нинг ҳақиқий таннархи бўйича
ҳисобланган қиймати, моддий қийматликларни ҳисобга олувчи счётлар билан боғланган
ҳолда акс эттирилади.
Моддий қийматликларнинг ҳақиқий таннархи ва ҳисоб баҳоси бўйича қиймати
орасидаги фарқ суммаси 1510 "Материалларни тайёрлаш ва харид қилиш" счётидан 1610
"Материаллар қийматидаги фарқлар" счётига ҳисобдан чиқарилади.
Ой охирида 1510 "Материалларни тайёрлаш ва харид қилиш" счётидаги қолдиқ
тайёрланган ва харид қилинган, шунингдек йўлдаги ёки мол етказиб берувчиларнинг
омборларидан (ушбу қийматликлар омборга кирим қилинмасидан) олиб келинмаган
материалларнинг мавжудлигини кўрсатади.
Ушбу счётдан фойдаланмайдиган корхоналар товар-моддий қийматликлар келиб
тушишини бевосита товар-моддий қийматликларни ҳисобга олиш счётларида акс
эттирадилар.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Ҳақиқий қиймат ҳисоб баҳосидан 1510 1610 Бухгалтериянинг ҳисоб-


паст бўлган тақдирда, ҳақиқий китоб маълумотномаси
таннарх билан ҳисоб баҳоси
ўртасидаги фарқ ҳисобдан
чиқарилган

2 Ҳақиқий қиймат ҳисоб баҳосидан 1610 1510 Бухгалтериянинг ҳисоб-


юқори бўлган тақдирда, ҳақиқий китоб маълумотномаси
таннарх билан ҳисоб баҳоси
ўртасидаги фарқ ҳисобдан
чиқарилган
3 Корхонанинг ўзида ишлаб 1510 2010 Юкхатлар, кирим
чиқарилган товар-моддий захиралар, ордерлари
маҳсулотни ишлаб чиқариш
жараёнида материалларнинг ҳосил
бўлган чиқиндилари кирим қилинган,
материаллар ишлаб чиқаришдан
қайтарилган

4 Товар-моддий қийматликларни 1510 2310 Ёрдамчи ишлаб


ишлаб чиқариш ва етказиб бериш чиқаришнинг ҳисоботи
жараёнида ёрдамчи ва бошқа ишлаб
чиқаришлар хизматлари ҳисобдан
чиқарилган

5 Илгари умумишлаб чиқариш 1510 2510, 2710, Қабул қилиштопшириш


харажатларига ёки хизмат кўрсатувчи 9420, 9430 юкхатлари, кирим ордери
хўжаликларнинг харажатларига ёки
давр харажатларига ҳисобдан
чиқарилган қайтарилган материаллар
кирим қилинган

6 Келгуси давр харажатларига 1510 3190 Қабул қилиштопшириш


тааллуқли ишларни амалга оширишда юкхатлари, кирим ордери
ҳосил бўлган чиқиндилар ёки йўлдош
материаллар кирим қилинган

7 Яроқсиз деб топилган тайёр 1510 2610 Қабул қилиштопшириш


маҳсулотдан ҳосил бўлган юкхатлари, кирим ордери
материаллар кирим қилинган

8 Тайёр маҳсулот товармоддий захира 1510 2810 Қабул қилиштопшириш


сифатида омборга кирим қилинган юкхатлари, кирим ордери

9 Илгари харид қилинган товарлар 1510 2910 Қабул қилиштопшириш


материаллар таркибига ўтказилган; юкхатлари, кирим ордери
бузилиш натижасида ҳисобдан
чиқарилган товарлардан материаллар
кирим қилинган

10 Илгари харид қилинган материаллар 2910 1510 Қабул қилиштопшириш


товарлар таркибига ўтказилган; юкхатлари, кирим ордери
бузилиш натижасида ҳисобдан
чиқарилган материаллардан товарлар
кирим қилинган

11 Ҳисобдор шахслар томонидан харид 1510 4230 Материалларни кирим


қилинган материаллар кирим қилиш тўғрисида юкхат
қилинган, улар бўнак олмаган
тақдирда

12 Дебиторлик қарзларини тўлаш учун 1510 4110 Ҳисобварақ-фактуралар,


шуъба корхоналардан бутлаш юкхатлар
буюмлари келиб тушган

13 Ундириб бўлмайдиган илгари тақдим 1510 4860 Мол етказиб


этилган даъволар бўйича материаллар берувчиларнинг
қиймати оширилган ҳисобварақ-фактуралари,
юкхатлар, тақдим этилган
даъволар, бухгалтериянинг
маълумотномаси
14 Бошқа бўлинмалардан материаллар 1010-1090 6110, 7110 Ички ҳаракат бўйича
келиб тушган юкхатлар

15 Ушбу мақсадлар учун бўнак 1510 6970 Материалларни кирим


берилмаган ҳисобдор шахслардан қилиш юкхати
материаллар келиб тушган

16 Таъсисчиларнинг устав капиталига 1510 4610 Таъсисчиларнинг келишув


улушлари бўйича қарзларини қоплаш баённомаси, материалларни
учун улардан келиб тушган қабул қилиштопшириш
материаллар кирим қилинган далолатномаси, кирим
ордери

17 Харид қилинган материаллар учун 1510 6010 Ҳисобварақ-фактура, юкхат


мол етказиб берувчиларнинг
ҳисобварақ-фактуралари
акцептланган

18 Қисқа муддатли қарз шартномаси 1510 6820 Қарз шартномаси,


бўйича табиий кўринишда келиб ҳисобварақ-фактура, юкхат
тушган материаллар омборга қабул
қилинган

19 Материалларни ташиб берганлиги 1510 6990 Шартнома, товар-транспорт


учун транспорт ташкилотидан юкхати, ҳисобварақ-
счётлар олинган фактура, кирим ордери,
материалларни кирим
қилиш юкхати

20 Харид қилинган материаллар бўйича 1510 6990 Шартнома, божхона юк


божхона божи суммаси акс декларацияси, ҳисобварақ-
эттирилган фактура

21 Божхона юк декларациясини 1510 6990 Шартнома, божхона юк


расмийлаштириш учун йиғим декларацияси, ҳисобварақ-
суммаси акс эттирилган фактура

22 Харид қилинган материаллар бўйича 1510 6990 Шартнома, ҳисобварақ-


савдо ва таъминот муассасаларига фактура
тўланадиган комиссия ҳақи акс
эттирилган

23 Товар-моддий захираларни харид 1510 6990 Шартнома, бажарилган


қилиш билан боғлиқ сертификатлаш ишлар далолатномаси,
ва синов харажатлари акс эттирилган ҳисобварақ-фактура

24 Товар-моддий захираларни 1510 6990, 2310 Шартнома, бажарилган


фойдаланиш учун яроқли ҳолга ишлар далолатномаси,
келтириш бўйича харажатлар акс ҳисобварақ-фактура
эттирилган

25 Оддий ширкат (қўшма фаолият) 1510 8330 Кирим ордери, юкхатлар


шартномаси бўйича умумий фаолият
кўрсатаётган иштирокчи томонидан
шартнома бўйича улуш сифатида
берилган материаллар кирим
қилинган
26 Оддий ширкат (қўшма фаолият) 1510 0610 Кирим ордери, юкхатлар
шартномаси бўйича умумий фаолият
кўрсатаётган иштирокчи томонидан
шартнома бекор қилингандан кейин
қайтарилган материаллар кирим
қилинган

27 Умумий фаолият кўрсатаётган 1510 6230 Кирим ордери, юкхатлар


иштирокчидан олинган
материалларнинг қиймати
қайтарилган материаллар қиймати
билан оддий ширкат (умумий
фаолият) шартномаси бўйича
иштирокчи улуши бошланғич
қиймати ўртасидаги фарқига
оширилган

28 Бошқа шахслардан текинга 1510 8530 Юкхат, молиявий ёрдам


материаллар олинган кўрсатиш шартномаси

29 Мақсадли молиялаштириш доирасида 1510 8810-8890 Юкхат, молиявий ёрдам


олинган материаллар кирим қилинган кўрсатиш шартномаси

30 Асосий воситалар ҳисобдан 1510 9210 Асосий воситаларни


чиқарилиши натижасида олинган бўлакларга ажратиш ва
материаллар кирим қилинган демонтаж қилишдан ҳосил
бўлган материалларни
кирим қилиш
далолатномаси

31 Материаллар камомади суммаси 4860 1510 Тижорат далолатномаси ва


бўйича мол етказиб берувчиларга счёт
даъволар тақдим қилинган

32 Ўрнатиладиган жиҳоз кирим 0710 1510 Кирим ордери, юкхат


қилинган

33 Омборга келиб тушган моддий 1010-1070 1510 Кирим ордери, юкхат


қийматликлар кирим қилинган 1090

34 Ўстириш ва бўрдоқига боқиш учун 1110 1510 Кирим ордери, юкхат


келиб тушган ҳайвонлар кирим
қилинган

35 Инвентарь ва хўжалик жиҳозлари 1080 1510 Кирим ордери, юкхат


кирим қилинган

36 Материаллар ҳақиқий харажатлар 1010-1090 1510 Бухгалтериянинг ҳисоб-


суммаси бўйича кирим қилинган китоб маълумотномаси

37 Қийматликларни омборга кирим 9430 1510 Табиий йўқотиш чегарасида


қилиш пайтида табиий йўқотиш ҳисобдан чиқариш
меъёрлари чегарасидаги камомад далолатномаси
зарарларга ҳисобдан чиқарилган

38 Товарлар ҳақиқий таннархи бўйича 2910 1510 Кирим ордери, юкхат


кирим қилинган
Материаллар қийматидаги фарқларни ҳисобга
олувчи счётларнинг (1600) боғланиши

1610 "Материаллар қийматидаги фарқлар" счёти харид қилинган товар-моддий


қийматликларнинг амалдаги харид (тайёрлов) таннархи қиймати билан ҳисоб баҳолари
ўртасидаги фарқлар тўғрисидаги ахборотни умумлаштириш учун мўлжалланган.
Моддий қийматликларнинг ҳақиқий таннархи ва ҳисоб баҳолари орасидаги фарқ
суммаси 1610 "Материаллар қийматидаги фарқлар" счётининг дебети ёки кредитига 1510
"Материалларни тайёрлаш ва харид қилиш" счётидан ҳисобдан чиқарилади.
1610 "Материаллар қийматидаги фарқлар" счётида йиғилган харид қилинган моддий
қийматликларнинг ҳақиқий таннархи ва ҳисоб баҳолари орасидаги фарқ суммалари ишлаб
чиқариш харажатлари, давр харажатлари ёки бошқа тегишли харажатларни ҳисобга
олувчи счётларнинг дебетига сарфланган материалларнинг ҳисоб баҳосига мутаносиб
равишда ҳисобдан чиқарилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Келиб тушган моддий Бухгалтериянинг ҳисоб-


қийматликларнинг ҳақиқий китоб маълумотномаси
таннархидаги фарқлар суммаси
ҳисобдан чиқарилган:

- ҳисоб баҳосидан паст бўлганда 1510 1610

- ҳисоб баҳосидан юқори бўлганида 1610 1510

2 Материаллар қийматидаги фарқлар 2010 1610 Бухгалтериянинг ҳисоб-


(ҳисобланган улушда) ишлаб китоби
чиқариш счётларига ҳисобдан
чиқарилган

3 Материаллар қийматидаги фарқлар 2310 1610 Бухгалтериянинг ҳисоб-


(ҳисобланган улушда) ёрдамчи ишлаб китоби
чиқариш счётларига ҳисобдан
чиқарилган

4 Материаллар қийматидаги фарқлар 2510 1610 Бухгалтериянинг ҳисоб-


(ҳисобланган улушда) умумишлаб китоби
чиқариш харажатларини ҳисобга
олувчи счётларга ҳисобдан
чиқарилган

5 Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва 4110, 4120 1610 Бухгалтериянинг ҳисоб-


қарам хўжалик жамиятларидан китоби
олинган материаллар бўйича фарқлар
суммаси ҳисобдан чиқарилган

6 Материаллар қийматидаги фарқлар 9410-9430 1610 Бухгалтериянинг ҳисоб-


(ҳисобланган улушда) давр китоби
харажатлари счётларига ҳисобдан
чиқарилган

7 Материаллар қийматидаги фарқлар 2710 1610 Бухгалтериянинг ҳисоб-


(ҳисобланган улушда) хизмат китоби
кўрсатувчи хўжаликларнинг
счётларига ҳисобдан чиқарилган

8 Фарқлар тегишли улуши инвентарь ва 1080 1610 Бухгалтериянинг ҳисоб-


хўжалик жиҳозлари қийматига китоб маълумотномаси
киритилган

9 Материаллар қийматидаги 4110 1610 Бухгалтериянинг ҳисоб-


фарқларнинг бир қисми берилган китоб маълумотномаси
материаллар бўйича ички бўлинмалар
счётларига ҳисобдан чиқарилган

10 Умумишлаб чиқариш харажатлари 2510 1610 Бухгалтериянинг ҳисоб-


материаллар қийматидаги манфий китоб маълумотномаси
фарқ кўрсаткичига камайтирилган
(сторно ёзуви)

Асосий ишлаб чиқаришни ҳисобга


олувчи счётларнинг (2000) боғланиши

2010 "Асосий ишлаб чиқариш" счёти маҳсулоти (ишлари, хизматлари) корхона


фаолиятининг асосий турига тааллуқли асосий ишлаб чиқариш харажатлари тўғрисидаги
ахборотни умумлаштириш учун мўлжалланган.
Мазкур счётнинг дебети бўйича маҳсулот ишлаб чиқариш, ишларни бажариш ва
хизматлар кўрсатиш билан бевосита боғлиқ бўлган тўғри харажатлар, шунингдек ёрдамчи
ишлаб чиқариш харажатлари, асосий ишлаб чиқаришни бошқариш ва хизмат кўрсатиш
билан боғлиқ бўлган билвосита харажатлар ва яроқсиз маҳсулот ҳисобига йўқотишлар
материалларни ҳисобга олувчи счётлар, меҳнатга ҳақ тўлаш бўйича ходимлар билан
ҳисоблашишлар ва б. счётлар кредитидан акс эттирилади.
Мазкур счётнинг кредити бўйича 2810 "Омбордаги тайёр маҳсулотлар", 9110
"Сотилган тайёр маҳсулотларнинг таннархи", 9130 "Бажарилган ишлар ва кўрсатилган
хизматларнинг таннархи" счётлари дебети билан боғланган ҳолда ишлаб чиқариши
тугалланган маҳсулот, бажарилган ишлар ва кўрсатилган хизматларнинг ҳақиқий таннарх
суммаси бўйича акс эттирилади.
2010 "Асосий ишлаб чиқариш" счёти бўйича ой охирига қолдиқ тугалланмаган
ишлаб чиқаришнинг таннархини акс эттиради.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Маҳсулотларни ишлаб чиқариш 2010 0210-0290 Асосий воситалар бўйича


(ишларни бажариш, хизматлар амортизацияни ҳисоблаш
кўрсатиш)да бевосита иштирок қайдномаси
этадиган асосий воситалар бўйича
амортизация ҳисобланган

2 Маҳсулотларни ишлаб чиқариш 2010 0299 Асосий воситалар бўйича


(ишларни бажариш, хизматлар амортизацияни ҳисоблаш
кўрсатиш)да бевосита иштирок қайдномаси
этадиган молиявий ижара (лизинг)
шартномаси бўйича олинган асосий
воситалар бўйича амортизация
ҳисобланган
3 Ишлаб чиқаришга мўлжалланган 2010 0480 Гудвиллни ҳисобдан
мол-мулк бўйича гудвилл (фирма чиқариш ҳисоб-китоби
қийматини) номоддий активи
суммасини ҳисобдан чиқариш билан
боғлиқ харажатлар акс эттирилган

4 Ишлаб чиқариш жараёнида 2010 6710 Нафақалар ҳисоб-китоби


қатнашувчи ходимларга вақтинчалик
меҳнат қобилиятини йўқотиш,
ҳомиладорлик ва туғиш бўйича
нафақаларни тўлаш билан боғлиқ
харажатлар акс эттирилган

5 Маҳсулотларни ишлаб чиқариш 2010 0510-0590 Номоддий активлар бўйича


(ишларни бажариш, хизматлар амортизацияни ҳисоблаш
кўрсатиш)га тааллуқли номоддий ҳисоб-китоби
активлар бўйича амортизация
ҳисобланган

6 Маҳсулотларни ишлаб чиқариш, 2010 1010-1090 Юкхат, ҳисобдан чиқариш


ишларни бажариш, хизматлар далолатномаси, бажарилган
кўрсатиш учун материаллар сарф- ишлар далолатномаси
харажати ҳисобдан чиқарилган

7 Чорвачилик маҳсулотини олиш учун 2010 1110 Ҳайвонлар ва паррандалар


ҳайвонлар қиймати ҳисобдан чиқиб кетиши (сўйилиши,
чиқарилган нобуд бўлиши) бўйича
далолатнома, чиқим юкхати

8 Инвентарь ва хўжалик жиҳозлари 2010 1080 Юкхат, ҳисобдан чиқариш


асосий ишлаб чиқариш эҳтиёжлари далолатномаси,
учун ҳисобдан чиқарилган бухгалтериянинг ҳисоб-
китоби

9 Материаллар қийматидаги фарқлар 2010 1610 Бухгалтериянинг ҳисоб-


тегишли улуши бўйича асосий ишлаб китоби
чиқаришга ҳисобдан чиқарилган
(сторно ёки қўшимча ёзув)

10 Қайта ишлаш учун асосий ишлаб 2010 2110 Талабномаюкхат, ҳисобдан


чиқариш цехларига берилган ўзида чиқариш далолатномаси
ишлаб чиқарилган ярим тайёр
маҳсулотлар қиймати ҳисобга
олинган

11 Ёрдамчи цехлар харажатлари асосий 2010 2310 Таннархнинг ҳисоб-китоби


ишлаб чиқариш маҳсулотлари ва
хизматлари таннархига киритилган

12 Умумишлаб чиқариш харажатлари 2010 2510 Умумишлаб чиқариш


асосий ишлаб чиқариш маҳсулотлари харажатлари тақсимланиши
ва хизматлари таннархига киритилган қайдномаси

13 Яроқсизликдан йўқотишлар; яроқсиз 2010 2610 Яроқсизлик тўғрисида


маҳсулот қайтарилиши бўйича далолатнома,
харажатлар асосий ишлаб чиқариш бухгалтериянинг ҳисоб-
маҳсулотлари ва хизматлари китоби
таннархига киритилган
14 Илгари келгуси давр харажатлари 2010 3110-3190 Бухгалтериянинг ҳисоб-
каби акс эттирилган харажатларнинг китоби
тегишли улуши маҳсулот таннархига
киритилган

15 Тайёр маҳсулот асосий ишлаб 2010 2810 Юкхат, ҳисобдан чиқариш


чиқариш эҳтиёжлари учун сарф- далолатномаси
харажат қилинган; кирим қилинган
тайёр маҳсулот (қайта ишлов бериш
учун ва ҳ.к.) омбордан цехга
қайтарилган

16 Харид қилинадиган ва бутловчи 2010 1020 Талабномаюкхат


материаллар асосий ишлаб чиқариш
эҳтиёжлари учун берилган

17 Товарлар қайта ишлаб чиқариш учун 2010 2910 Талабномаюкхат


берилган

18 Маҳсулотлар (ишлар, хизматлар) 2010 5010-5020 Чеклар, чипталар,


таннархига бевосита олиб борилган харажатларни нақд пул
турли харажатлар нақд пул билан тўлови орқали амалга
тўланган оширган шахсларнинг
ҳисоботлари

19 Банклардаги ҳисоб-китоб варағи ёки 2010 5110, Банк счётларидан кўчирма,


валюта счётлари, шунингдек 5210-5220, бухгалтериянинг ҳисоб-
банклардаги махсус счётлар орқали 5510-5530 китоби
тўланган ва асосий ишлаб чиқариш
харажатларига олиб борилган турли
бевосита харажатлар акс эттирилган

20 Ишлаб чиқариш учун бевосита 2010 6010 Шартномалар, ҳисобварақ-


цехларга келиб тушган моддий фактуралар, юкхатлар
қийматликлар ва кўрсатилган
хизматлар учун мол етказиб
берувчилар счётлари қабул қилинган

21 Қондирилмаган даъво суммаси 2010 4860 Ҳисобдан чиқариш


асосий ишлаб чиқариш маҳсулоти, далолатномаси, даъво
ишлар ёки хизматлар таннархига ҳужжатлари
киритилган

22 Мажбурий мулкий ва шахсий суғурта 2010 6510 Бухгалтериянинг ҳисоб-


бўйича харажатлар суммаси (суғурта китоби
ташкилотларидан қарзлар) асосий
ишлаб чиқариш харажатларига
киритилган

23 Асосий ишлаб чиқариш маҳсулоти, 2010 6520 Бухгалтериянинг ҳисоб-


ишлари ёки хизматларининг китоби
таннархига киритиладиган
бюджетдан ташқари жамғармаларга
тўланадиган суммалар акс эттирилган

24 Асосий ишлаб чиқариш ходимларига 2010 6520 Бухгалтериянинг ҳисоб-


ижтимоий суғурта ва меҳнат ҳақини китоби
тўлаш бўйича таъминлаш учун
ажратмалар амалга оширилган
25 Асосий ишлаб чиқариш ходимларига 2010 6710 Бухгалтериянинг ҳисоб-
меҳнат ҳақи тўлаш бўйича суммалар китоби
ҳисобланган

26 Ҳисобдор шахслар томонидан асосий Ҳисобдор шахсларнинг


ишлаб чиқариш бўйича амалга ҳисоботлари,
оширилган харажатлар акс бухгалтериянинг ҳисоб-
эттирилган: китоби

- уларга бўнак берилган бўлса 2010 4230

- уларга бўнак берилмаган бўлса 2010 6970

27 Асосий ишлаб чиқариш билан боғлиқ Ҳисобдор шахсларнинг


хизмат сафари харажатлари ҳисобдор ҳисоботлари,
шахсларнинг бўнак ҳисоботларига бухгалтериянинг ҳисоб-
мувофиқ асосий ишлаб чиқариш китоби
харажатларига ҳисобдан чиқарилган:

- уларга бўнак берилган бўлса 2010 4220

- уларга бўнак берилмаган бўлса 2010 6970

28 Маҳсулот ишлаб чиқарилиши билан 2010 6910 Ижара тўлови шартномаси,


боғлиқ асосий воситаларнинг ҳисобварақ-фактура, ижара
оператив ижараси бўйича ижара ҳақи тўлови бўйича ҳисоб-китоб
суммаси акс эттирилган

29 Асосий ишлаб чиқариш цехларига 2010 6990 Шартномалар, бажарилган


хизматлар кўрсатилганлиги учун ишлар (хизматлар) бўйича
турли корхоналарга қарзлар акс солиштирма
эттирилган (маҳсулот ишлаб чиқариш далолатномалар
бўйича ва бошқалар)

30 Алоҳида балансга ажратилган ички 2010 6110 Юкхатлар, ҳисобдан


бўлинмаларнинг асосий ишлаб чиқариш далолатномалари,
чиқариш эҳтиёжлари учун амалга бухгалтериянинг ҳисоб-
оширган харажатлари акс эттирилган китоблари

31 Асосий ишлаб чиқариш билан боғлиқ 2010 8910 Бухгалтериянинг ҳисоб-


асосий воситаларни таъмирлаш учун китоб маълумотномаси
резерв барпо этилган

32 Асосий ишлаб чиқариш билан боғлиқ 2010 8910 Бухгалтериянинг ҳисоб-


ишчиларнинг меҳнат таътилини китоб маълумотномаси
тўлаш бўйича резерв барпо этилган

33 Асосий ишлаб чиқариш билан боғлиқ 2010 8910 Бухгалтериянинг ҳисоб-


ходимларга кўп йил меҳнат китоб маълумотномаси
қилганлиги учун тақдирлаш ҳақини
тўлаш бўйича резерв барпо этилган

34 Асосий цехларда аниқланган 2010 9390 Инвентарлаш


тугалланмаган ишлаб чиқаришнинг далолатномаси
ортиқчалари кирим қилинган
(камомаддан ортиқ бўлган суммада)

35 Моддий қийматликлар бўйича 2010 5910 Инвентарлаш


камомад (жумладан, табиий йўқотиш) далолатномаси,
қиймати қонунчиликка мувофиқ бухгалтериянинг ҳисоб-
асосий ишлаб чиқариш китоблари
харажатларига киритилган

36 Тугалланмаган маҳсулот (ярим тайёр Шартнома, юкхат,


маҳсулот)нинг бир қисми, шунингдек ҳисобварақ-фактуралар
асосий цехлар томонидан
кўрсатилган хизматлар узоқ муддатли
молиявий қўйилмалар тартибида
(харид қилинган қимматли қоғозлар
қийматини қоплаш учун) бошқа
корхоналарга берилган:

- уларнинг таннархига 9220 2010, 2110

- ўтказиб бериш қийматига 0610, 5810 9220

- ўтказиш қиймати таннархдан ортиқ 9220 9320


бўлганда

- ўтказиш қиймати таннархдан паст 9430 9220


бўлганда

37 Ўз капитал қурилиши учун 9220, 0810 2010, 9220 Бажарилган ишларни,


бажарилган ишлар, хизматларнинг кўрсатилган хизматларни
ҳақиқий таннархи ҳисобдан қабул қилиш
чиқарилган далолатномаси

38 Асосий ишлаб чиқаришдан (асосий 1010-1090 2010 Юкхат, қабул қилиш


цехлардан) материаллар далолатномаси
қайтарилганлиги акс эттирилган;
ўзида ишлаб чиқарилган
материаллар, шунингдек
қайтариладиган чиқиндилар кирим
қилинган

39 Ҳайвонларни ўстириш ва бўрдоқига 1110 2010 Бухгалтериянинг ҳисоб-


боқиш бўйича харажатлар ҳайвонлар китоблари
таннархига киритилган (вазнининг
қўшилиши, ўсиши); ҳайвонлардан
олинган насл акс эттирилган

40 Илгари асосий ишлаб чиқариш 1080 2010 Юкхат


харажатларига ҳисобдан чиқарилган
инвентарь ва хўжалик жиҳозларининг
қайтарилиши акс эттирилган; ўзида
ишлаб чиқарилган инвентарь ва
хўжалик жиҳозлари кирим қилинган

41 Тугалланмаган маҳсулот қайта Корхона раҳбариятининг


баҳоланиши акс эттирилган: қарори, бухгалтерия ҳисоб-
китоби

а) баҳоси оширилганда 2010 9390

а) баҳоси пасайтирилганда 9430 2010

42 Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр 2110 2010 Юкхат


маҳсулотлар операциялараро
омборларга кирим қилинган (ярим
тайёр маҳсулот варианти)

43 Асосий ишлаб чиқаришда аниқланган 2610 2010 Яроқсизлик тўғрисида


ва тузатиб бўлмайдиган далолатнома, бухгалтерия
яроқсизликлардан йўқотишлар ҳисоб-китоби
ҳисобдан чиқарилган

44 Хизмат кўрсатувчи ишлаб 9110-9130 2010, Юкхат


чиқаришларга ва хўжаликларга, 0810, 2310 9010-9030
ўзининг қурилишига ва ҳоказоларга
берилган асосий ишлаб чиқариш
маҳсулотлари ва хизматлар қиймати
тушум сифатида акс эттирилган

45 Маҳсулотлар (ишлар ва хизматлар) 2810 2010 Юкхат, бухгалтерия ҳисоб-


ишлаб чиқарилиши амалдаги китоби
таннархи бўйича акс эттирилган

46 Савдо ва таъминот ташкилотларида 2910 2010 Юкхат


ва корхоналарда ўзида ишлаб
чиқарилган (қайта ишлов берилган ва
ҳ.к.) товарлар кирим қилинган

47 Мақсадли молиялаштириш 8810-8890 2010 Мақсадли молиялаштириш


маблағлари ҳисобига бажарилган шартномаси, бажарилган
ишлар, кўрсатилган хизматларнинг ишлар далолатномаси
амалдаги таннархи ҳисобдан
чиқарилган

48 Асосий цехлар томонидан 9110-9130 2010 Шартнома, бажарилган


бажарилган ишлар ёки кўрсатилган ишлар далолатномаси,
хизматлар сотилиши акс эттирилган; ҳисобварақ-фактура
буюртмачи томонидан тугалланган ва
ишларнинг босқичи қабул
қилинганлиги бўйича харажатлар
суммаси ҳисобдан чиқарилган

49 Асосий ишлаб чиқариш цехларидан 9430 2010 Бериш тўғрисида қарор


турли қийматликлар (деталлар ва ҳ.к.) (буйруқ), юкхат,
текинга берилиши акс эттирилган ҳисобварақ-фактура

50 Тугалланмаган маҳсулот (ярим тайёр 9110-9130 2010, 2110 Шартнома, юкхат,


маҳсулот)нинг бир қисми қисқа 5810 9010-9030 ҳисобварақ-фактура
муддатли инвестиция (қимматли
қоғозларнинг қийматини қоплаш)
тартибида бошқа корхоналарга
берилган

51 Алоҳида балансга ажратилган ички 9110-9130 2010 Бажарилган ишлар


бўлинмалар учун бажарилган ишлар 4110 9010-9030 далолатномаси, ҳисобварақ-
ва кўрсатилган хизматлар таннархи фактура, бухгалтериянинг
ҳисобдан чиқарилган (ярим тайёр ҳисоб-китоблари
маҳсулотсиз вариант)

52 Бекор қилинган ишлаб чиқариш 9430 2010 Қарор (буйруқ),


буюртмалари бўйича харажатлар; бухгалтериянинг ҳисоб-
тайёр маҳсулот бермаган ишлаб китоблари
чиқариш бўйича харажатлар
ҳисобдан чиқарилган

53 Табиий офатлар, ёнғинлар ва 9720 2010 Йўқотишлар тўғрисида


ҳоказолар натижасида тугалланмаган далолатнома,
ишлаб чиқаришдан йўқотишлар бухгалтериянинг ҳисоб-
ҳисобдан чиқарилган китоблари

54 Асосий ишлаб чиқаришда товар- Инвентарлаш


моддий қийматликларнинг далолатномаси
аниқланган камомади акс эттирилган:

- ҳақиқий таннархи бўйича 5910 2010

- камомадни моддий жавобгар 4730 5910


шахснинг айби билан ҳисобдан
чиқаришда

- камомадни табиий камайиш ёки 9430 5910


айбдор шахслар аниқланмаган
тақдирда ҳисобдан чиқаришда

Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр маҳсулотларни


ҳисобга олувчи счётларнинг (2100) боғланиши

2110 "Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр маҳсулотлар" счётида ярим тайёр
маҳсулотлар ҳисобини алоҳида юритадиган корхоналарда уларнинг мавжудлиги ва
силжиши тўғрисидаги ахборот умумлаштирилади.
Ярим тайёр маҳсулотлар ҳисобини алоҳида юритмайдиган корхоналарда қайд
этилган қийматликлар тугалланмаган ишлаб чиқариш таркибида, яъни бевосита 2010
"Асосий ишлаб чиқариш" счётида акс эттирилади.
Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр маҳсулотларнинг келиб тушиши ушбу счётнинг
дебетида, сарф-харажати - кредитида акс эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Ярим тайёр маҳсулотларни ишлаб 2110 2010 Ярим тайёр маҳсулотларни


чиқариш билан боғлиқ асосий ишлаб чиқариш бўйича юкхат
чиқариш харажатлари амалдаги
таннарх бўйича ҳисобга олинган

2 Ярим тайёр маҳсулотларни ишлаб 2110 2310 Ярим тайёр маҳсулотларни


чиқариш билан боғлиқ ёрдамчи чиқариш бўйича юкхат
ишлаб чиқариш харажатлари
амалдаги таннарх бўйича ҳисобга
олинган

3 Умумишлаб чиқариш харажатлари 2110 2510 Умумишлаб чиқариш


ярим тайёр маҳсулотлар таннархига харажатларини тақсимлаш
киритилган қайдномаси

4 Ярим тайёр маҳсулотларни ишлаб 2110 2810 Талабномаюкхат


чиқаришда фойдаланилган тайёр
маҳсулотнинг амалдаги таннархи
ҳисобдан чиқарилган

5 Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр Раҳбар қарори,


маҳсулотлар қиймати қайта бухгалтериянинг ҳисоб-
баҳоланган: китоблари

- оширилган баҳо суммасига 2110 9390

- пасайтирилган баҳо суммасига 9430 2110

6 Инвентарлаш натижасида аниқланган 2110 9390 Инвентарлаш


ярим тайёр маҳсулотлар ортиқчаси далолатномаси
кирим қилинган

7 Алоҳида балансга ажратилган ички 2110 4110, 4120 Юкхат


бўлинмалардан дебиторлик
қарзларини қоплаш ҳисобига олинган
ярим тайёр маҳсулотлар кирим
қилинган

8 Алоҳида балансга ажратилган ички 2110 6110 Юкхат


бўлинмалардан олинган ярим тайёр
маҳсулотлар кирим қилинган

9 Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр 2010 2110 Юкхат


маҳсулотлар асосий ишлаб чиқариш
эҳтиёжлари учун берилган

10 Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр 2310 2110 Юкхат


маҳсулотлар ёрдамчи ишлаб чиқариш
эҳтиёжлари учун берилган

11 Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр 2510 2110 Юкхат


маҳсулотлар умумишлаб чиқариш
эҳтиёжлари учун берилган

12 Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр 9420 2110 Юкхат


маҳсулотлар маъмурий эҳтиёжлар
учун берилган

13 Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр 2610 2110 Яроқсизлик тўғрисида


маҳсулотлар яроқсизликни тузатиш далолатнома, юкхат
учун сарф-харажат қилинган; ярим
тайёр маҳсулотлар яроқсизлиги
натижасида йўқотишлар акс
эттирилган

14 Сотиш учун мўлжалланган, ўзида 2810 2110 Юкхат, бажарилган ишлар


ишлаб чиқарилган ярим тайёр далолатномаси
маҳсулотлар тайёр маҳсулот
сифатида акс эттирилган

15 Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр 9110 2110 Юкхат, ҳисобварақ-фактура


маҳсулотлар харидорларга юклаб
жўнатилган

16 Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр 9430 2110 Бериш тўғрисида қарор,
маҳсулотларнинг бошқа корхоналарга юкхат, ҳисобварақ-фактура
текинга берилиши акс эттирилган
17 Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр 4110 2110 Юкхат
маҳсулотлар алоҳида балансга
ажратилган бўлинмаларга берилган

18 Табиий офатлар оқибатида ўзида 9720 2110 Йўқотиш тўғрисида


ишлаб чиқарилган ярим тайёр далолатнома,
маҳсулотларнинг йўқотишларидан бухгалтериянинг ҳисоб-
кўрилган зарарлар ҳисобдан китоблари
чиқарилган

19 Тайёр маҳсулотлар бермаган ярим 9430 2110 Билдирги, бухгалтериянинг


тайёр маҳсулотларни ишлаб чиқариш ҳисоб-китоблари
бўйича харажатлар ҳисобдан
чиқарилган

20 Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр 5910 2110 Инвентарлаш


маҳсулотлар камомади аниқланган далолатномаси

21 Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр Табиий офат натижасида


маҳсулотлар йўқотиш суммаси инвентарлаш
зарарга ҳисобдан чиқарилган: далолатномаси

- табиий камайиш чегарасида, 9430 5910


шунингдек йўқотилиш айбдорлари
аниқланмаган бўлса

- моддий жавобгар шахслар 4730 5910


айбдорлиги билан боғлиқ бўлганда

Ёрдамчи ва бошқа ишлаб чиқаришларни ҳисобга


олувчи счётларнинг (2300) боғланиши

Корхонанинг асосий ишлаб чиқаришига ёки асосий фаолиятига ёрдамчи ва хизмат


кўрсатувчи ҳисобланган ишлаб чиқариш харажатлари тўғрисидаги ахборотларни
умумлаштириш 2310 "Ёрдамчи ишлаб чиқариш" счётида амалга оширилади. Хусусан,
ушбу счёт қуйидагиларни таъминлайдиган ишлаб чиқариш харажатларини ҳисобга олиш
учун қўлланилади:
- энергиянинг турли хиллари (электр энергияси, буғ ва бошқалар) билан хизмат
кўрсатиш;
- транспорт хизматини кўрсатиш;
- асосий воситаларни таъмирлаш;
- асбоблар, штамплар, эҳтиёт қисмлар, қурилиш деталлари ва конструкцияларини
тайёрлаш ёки қурилиш материаллари таркибини бойитиш (асосан, қурилиш
корхоналарида);
- тош, шағал, қум ва бошқа норуда материалларни қазиб олиш;
- ёғоч материалларини тайёрлаш ва тахта қилиш;
- қишлоқ хўжалик маҳсулотларини тузлаш, қуритиш ва консерва қилиш (асосан,
савдо корхоналарида).
Мазкур счётнинг дебети бўйича маҳсулот ишлаб чиқариш, ишларни бажариш ва
хизматлар кўрсатиш билан бевосита боғлиқ бўлган тўғри харажатлар, шунингдек ёрдамчи
ишлаб чиқаришни бошқариш ва хизмат кўрсатиш билан боғлиқ бўлган билвосита
харажатлар ва яроқсиз маҳсулот ҳисобига йўқотишлар ходимлар билан меҳнат ҳақи
бўйича ҳисоб-китоблар, асосий воситалар бўйича эскиришни ҳисоблаш, номоддий
активлар бўйича амортизацияни ҳисоблаш ва бошқалар кредитидан акс эттирилади.
Ишлаб чиқариши тугалланган маҳсулотлар, бажарилган ишлар ва кўрсатилган
хизматларнинг ҳақиқий таннархи суммалари 2010 "Асосий ишлаб чиқариш", 2510
"Умумишлаб чиқариш харажатлари", 2810 "Омбордаги тайёр маҳсулотлар", 9130
"Бажарилган ишлар ва кўрсатилган хизматларнинг таннархи", 9420 "Маъмурий
харажатлар" ва бошқалар билан боғланган ҳолда 2310 счётнинг кредитида акс эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Ёрдамчи ва бошқа ишлаб чиқариш 2310 0211-0290 Асосий воситалар


цехларида фойдаланиладиган асосий эскиришининг ҳисоб-
воситалар эскириши акс эттирилган китоби

2 Ёрдамчи ва бошқа ишлаб чиқариш 2310 0510-0590 Номоддий активлар бўйича


харажатларига тааллуқли номоддий амортизациянинг ҳисоб-
активлар бўйича амортизация китоби
ҳисобланган

3 Ёрдамчи ва бошқа ишлаб чиқариш 2310 1010-1070 Юкхат


эҳтиёжлари учун материаллар 1090
сарфхаражат қилинган

4 Маҳсулот олиш учун ҳайвонлар 2310 1110 Ҳайвонларни сўйиш


сўйилганлиги акс эттирилган далолатномаси

5 Ёрдамчи ва бошқа ишлаб чиқариш 2310 1080 Юкхат


эҳтиёжлари учун инвентарь ва
хўжалик жиҳозлари ҳисобдан
чиқарилган

6 Ёрдамчи ва бошқа хизмат кўрсатувчи 2310 9390 Корхона раҳбариятининг


цехларда тугалланмаган ишлаб қарори, бухгалтерия ҳисоб-
чиқариш суммалари ошириш китоблари
юзасидан қайта баҳоланган (баҳосини
ошириш)

7 Материалларнинг қийматидаги 2310 1610 Бухгалтерия ҳисоб-


фарқлар ҳисобланган улуш бўйича китоблари
ёрдамчи ва бошқа ишлаб чиқариш
счётларига ҳисобдан чиқарилган
(мусбат сон билан ёки сторно)

8 Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр 2310 2110 Юкхат


маҳсулотлар ёрдамчи ва бошқа ишлаб
чиқариш эҳтиёжлари учун сарф-
харажат қилинган

9 Умумишлаб чиқариш 2310 2510 Бухгалтерия ҳисоб-


харажатларининг тегишли улуши китоблари
ёрдамчи ва бошқа ишлаб чиқариш
харажатларига тааллуқли
маҳсулотлар, ишлар ва
хизматларнинг таннархига
киритилган
10 Ишлаб чиқаришдаги яроқсизликдан 2310 2610 Яроқсизлик далолатномаси,
йўқотишлар ёрдамчи ва бошқа ишлаб бухгалтерия ҳисоб-
чиқариш маҳсулотларининг китоблари
таннархига киритилган

11 Келгуси давр харажатлари улуши 2310 3110-3190 Бухгалтериянинг ҳисоб-


ёрдамчи ва бошқа ишлаб чиқариш китоби
маҳсулотлари, ишлар ва
хизматларнинг таннархи ҳисобига
киритилган

12 Асосий цехлар маҳсулотларининг бир 9110, 2310 2810, 9010 Юкхат


қисми ёрдамчи ва бошқа ишлаб
чиқариш эҳтиёжлари учун
фойдаланилган

13 Ёрдамчи ва бошқа ишлаб 2310 5010 Харажатлар учун масъул


чиқаришларга тааллуқли турли шахсларнинг ҳисоботлари
харажатларга нақд пул тўланган

14 Мол етказиб берувчиларнинг моддий 2310 6010, 6990 Шартнома, ҳисобварақ-


қийматликлар ҳамда ёрдамчи ва фактура
бошқа цехларга етказиб берилган
хизматлар (сув, буғ, энергия, алоқа ва
ҳ.к.) бўйича счётлари қабул қилинган

15 Ёрдамчи цехларга тааллуқли 2310 4860 Суд қарори, корхона


қондирилмаган даъволар суммаси раҳбарининг қарори,
улар маҳсулотлари, ишлари ва бухгалтериянинг ҳисоб-
хизматлари таннархига ҳисобдан китоби
чиқарилган

16 Ёрдамчи ва бошқа цехлар 2310 6510 Бухгалтериянинг ҳисоб-


ходимларининг мажбурий мулкий ва китоби
шахсий суғурта бўйича харажатлари
(суғурта ташкилотларига қарзлар) акс
эттирилган

17 Ёрдамчи цехлар ходимларига 2310 6520 Бухгалтериянинг ҳисоб-


тўланадиган ижтимоий суғурта ва китоби
меҳнат ҳақи суммаларидан
таъминотга ажратмалар акс
эттирилган

18 Бюджетдан ташқари жамғармаларга 2310 6520 Бухгалтериянинг ҳисоб-


киритиладиган суммалар ҳисобланган китоби
(ёрдамчи ва бошқа ишлаб чиқариш
харажатлари бўйича)

19 Ёрдамчи ишлаб чиқариш 2310 6710 Бажарилган ишлар


ходимларига меҳнат ҳақи тўлаш далолатномаси, ҳисоб олиш
бўйича суммалар ҳисобланган табели, бухгалтериянинг
ҳисоб-китоби

20 Ёрдамчи ва бошқа ишлаб чиқариш 2310 6990 Шартнома, бажарилган


цехларига кўрсатилган хизматлари ишлар, хизматлар
учун турли корхоналар олдидаги далолатномаси
қарзлар акс эттирилган

21 Ҳисобдор шахслар томонидан 2310 6970 Юкхат, ҳисобдор


олинган суммалардан ортиқ шахсларнинг ҳисоботлари,
сарфланган харажатлар бўйича бухгалтериянинг ҳисоб-
қарзлар акс эттирилган китоби

22 Ёрдамчи цехлар ходимларининг Бўнак ҳисоботи ва унга


хизмат сафарлари бўйича харажатлар илова қилинган бошланғич
акс эттирилган: ҳужжатлар

- уларга бўнак берилган бўлса 2310 4220

- бўнак берилмаган бўлса 2310 6970

23 Алоҳида балансга ажратилган ички 2310 6110 Шартнома, юкхат,


бўлинмалар томонидан ёрдамчи ва ҳисобварақ-фактура
бошқа ишлаб чиқаришларга
кўрсатилган хизматлар акс
эттирилган

24 Ёрдамчи ва бошқа цехлардаги 2310 9390 Инвентарлаш


тугалланмаган ишлаб чиқаришнинг далолатномаси,
ортиғи кирим қилинган (камомаддан бухгалтериянинг ҳисоб-
юқори бўлган суммада) китоби

25 Етишмаётган моддий қийматликлар 2310 5910 Инвентарлаш


қиймати ёрдамчи ва бошқа ишлаб далолатномаси,
чиқариш маҳсулотлари, ишлар ва бухгалтериянинг ҳисоб-
хизматларнинг таннархига ҳисобдан китоби
чиқарилган

26 Узоқ муддатли инвестициялар 9110 0610 2310 Шартнома, юкхат,


тартибида бошқа корхоналарга 9010-9030 ҳисобварақ-фактура,
ёрдамчи цехлар томонидан ишлар ва бажарилган ишлар
хизматларнинг бир қисми далолатномаси
кўрсатилган (харид қилинган
қимматли қоғозлар қиймати
қопланган)

27 Ўрнатиладиган асбобускуналарни 0710-0720 2310 Транспорт


харид қилишда ёрдамчи ишлаб ташкилотларининг
чиқаришлар томонидан амалга счётлари, билдирги,
оширилган харажатлар (шу бажарилган ишлар
жумладан, транспорт харажатлари) далолатномаси,
асбобускуналар қийматига бухгалтериянинг ҳисоб-
киритилган китоби

28 Ёрдамчи цехлар томонидан ўз 0810 2310 Юкхат, бажарилган ишлар


капитал қурилиши учун ишлаб далолатномаси
чиқарган маҳсулотларининг ҳақиқий
таннархи ҳисобдан чиқарилган

29 Ёрдамчи ва бошқа цехлар томонидан 0810-0890 2310 Юкхат, бажарилган ишлар


капитал қўйилмаларга амалга далолатномаси
оширилган харажатлар ва хизматлар
ҳисобдан чиқарилган

30 Илгари ёрдамчи ва бошқа ишлаб 1010-1090 2310 Билдирги, бухгалтериянинг


чиқаришлар эҳтиёжлари учун ҳисоб-китоби
ҳисобдан чиқарилган материаллар ва
чиқиндиларнинг қайтарилиши акс
эттирилган; ёрдамчи ва бошқа ишлаб
чиқаришлар томонидан ишлаб
чиқарилган эҳтиёт қисмлари кирим
қилинган

31 Ёрдамчи ва бошқа цехлар 1110 2310 Таннарх ҳисоб-китоби


харажатлари ўстиришдаги ва
бўрдоқига боқувдаги ҳайвонлар
таннархига киритилган

32 Илгари ёрдамчи ишлаб чиқариш 1080 2310 Билдирги, бухгалтериянинг


харажатларига ҳисобдан чиқарилган ҳисоб-китоби
инвентарь ва хўжалик жиҳозлари
қайтарилиши акс эттирилган;
ёрдамчи ва бошқа цехлар томонидан
ишлаб чиқарилган инвентарь ва
хўжалик жиҳозлари кирим қилинган

33 Ёрдамчи цехлардаги тугалланмаган 9430 2310 Корхона раҳбарининг


ишлаб чиқаришни қайта баҳолаш қарори, бухгалтериянинг
натижасида (баҳоси ҳисоб-китоби
камайтирилганда) улар қиймати
камайтирилган

34 Ёрдамчи цехларнинг материалларни 1510 2310 Юкхат, бажарилган ишлар,


тайёрлаш ва харид қилишда хизматлар далолатномаси,
кўрсатилган хизматлари ва бухгалтериянинг ҳисоб-
харажатлари ушбу материаллар китоби
таннархига киритилган

35 Ижарага олинган асосий воситаларни 6990 2310 Бажарилган ишлар,


капитал таъмирлаш бўйича хизматлар далолатномаси,
харажатлар ҳисобдан чиқарилган бухгалтериянинг ҳисоб-
(ижарачи ҳисобидан) китоби

36 Ёрдамчи цехларнинг харажатлари ва 2110 2310 Юкхат, бажарилган ишлар,


хизматлари ўзида ишлаб чиқарилган хизматлар далолатномаси,
ярим тайёр маҳсулотлар таннархига бухгалтериянинг ҳисоб-
киритилган китоби

37 Яроқсизликни тузатиш бўйича 2610 2310 Яроқсизлик далолатномаси,


ёрдамчи ва бошқа цехларнинг бухгалтериянинг ҳисоб-
харажатлари асосий цехларнинг китоби
яроқсизликдан йўқотишлари
таркибига киритилган

38 Ёрдамчи цехлар харажатларининг 2311 2310 Бухгалтериянинг ҳисоб-


улуши уларни тақсимлаш пайтида китоби
бошқа ёрдамчи цехлар харажатларига
киритилган

39 Ёрдамчи цехлар харажатларининг 2510 2310 Бухгалтериянинг ҳисоб-


улуши уларни тақсимлаш пайтида китоби
умумишлаб чиқариш харажатларига
киритилган

40 Ёрдамчи цехлар харажатларининг 2710 2310 Бухгалтериянинг ҳисоб-


улуши уларни тақсимлаш пайтида китоби
хизмат кўрсатувчи хўжаликлар
харажатларига киритилган
41 Ёрдамчи цехлар харажатларининг 9420 2310 Бухгалтериянинг ҳисоб-
улуши уларни тақсимлаш пайтида китоби
маъмурий харажатларга киритилган

42 Ёрдамчи ва бошқа ишлаб 3110-3190 2310 Бухгалтериянинг ҳисоб-


чиқаришларнинг тегишли китоби
харажатлари ва хизматлари келгуси
давр харажатларига киритилган
(мавсумий соҳаларда)

43 Ёрдамчи ва бошқа ишлаб 2810 2310 Юкхат, қабул қилиш-


чиқаришларнинг тайёр маҳсулотлари топшириш далолатномаси
кирим қилинган

44 Ёрдамчи ва бошқа ишлаб чиқаришлар 2910 2310 Юкхат, қабул қилиш-


маҳсулотлари товар сифатида кирим топшириш далолатномаси
қилинган (ушбу счёт савдо
соҳасининг қайта ишлов бериш
корхоналарида ва ҳоказоларда
қўлланилганда)

45 Маҳсулотни етказиб бериш ва сотиш 9410 2310 Билдирги, бажарилган


пайтида ёрдамчи ва бошқа ишлаб ишлар, хизматлар
чиқаришлар хизматлари ҳисобдан далолатномаси,
чиқарилган бухгалтериянинг ҳисоб-
китоби

46 Ёрдамчи ва бошқа ишлаб чиқариш 9130 2310 Шартнома, ҳисобварақ-


цехлари томонидан бошқаларга фактура
юклаб жўнатилган маҳсулотлар ҳамда
буюртмачиларга бажарилган ишлар
ва хизматлар ҳақиқий таннархи
бўйича акс эттирилган

47 Ёрдамчи цехлар харажатларининг 9430 2310 Бухгалтериянинг ҳисоб-


улуши бошқа операцион китоби
харажатларга киритилган

48 Сотиш ва бошқа чиқиб кетиш Билдирги, бухгалтериянинг


пайтида ёрдамчи ва бошқа цехлар ҳисоб-китоби
харажатлари ҳисобдан чиқарилган:

- асосий воситалар бўйича 9210 2310

- номоддий ва бошқа активлар бўйича 9220 2310

49 Қисқа муддатли инвестициялар 9130 (5810 2310 9030) Шартнома, ҳисобварақ-


тартибида ёрдамчи ва бошқа цехлар фактура, юкхат
томонидан бошқа корхоналарга
маҳсулотлар бериш ва хизматлар
кўрсатиш акс эттирилган

50 Ёрдамчи ва бошқа цехлар томонидан 6710 2310 Шартнома, хизматлар


ходимларга кўрсатилган хизматлар қийматининг ҳисоб-китоби
қиймати уларнинг меҳнат ҳақидан
ушлаб қолинган

51 Ёрдамчи цехлар харажатларининг 4730 2310 Келтирилган зарар


улуши қонунчиликка мувофиқ айбдор тўғрисида далолатнома,
шахслар томонидан ундириладиган бухгалтерия ҳисоб-
моддий зарар суммасига киритилган китоблари

52 Ёрдамчи ва бошқа цехларнинг шуъба 4110 2310 Шартнома, ҳисобварақ-


корхоналарига кўрсатган хизматлари фактура, юкхат
сарф-харажатлари ҳисобдан
чиқарилган

53 Алоҳида балансга ажратилган 4110 2310 Шартнома, ҳисобварақ-


бўлинмаларга ёрдамчи ва бошқа фактура, юкхат
ишлаб чиқаришлар харажатлари
ҳисобдан чиқарилган ёки маҳсулот
берилган

54 Бекор қилинган буюртмалар 9430 2310 Корхона раҳбарининг


харажатларига киритилган ёрдамчи қарори, бухгалтериянинг
ва бошқа цехлар харажатлари ҳисоб-китоби
ҳисобдан чиқарилган

55 Ёрдамчи ва бошқа цехларнинг табиий 9720 2310 Йўқотишлар тўғрисидаги


офат, ёнғинлар ва ҳоказолар далолатнома
оқибатидаги йўқотишлари ҳисобдан
чиқарилган

56 Инвентарлаш натижасида ёрдамчи ва 5910 2310 Инвентарлаш


бошқа ишлаб чиқаришлар цехларида далолатномаси
аниқланган камомадлар ва моддий
қийматликлар бузилиши акс
эттирилган

57 Ижарага олинган асосий 4890 2310 Шартнома, бажарилган


воситаларнинг ижарага берувчи ишлар, хизматлар
томонидан амалга ошириладиган далолатномаси
капитал таъмирланиши бўйича
харажатлари акс эттирилган

58 Қайтариладиган ва кўп маротаба 9430 2310 Билдирги


айланадиган идишлар бўйича
харажатлар ва йўқотишлар акс
эттирилган

59 Ёрдамчи цехлар томонидан келгуси 8910 2310 Таъмирлаш ишлари


харажатларнинг илгари барпо этилган бажарилганлиги
резервлар ҳисобидан асосий далолатномаси, юкхат
воситаларни таъмирлаш қиймати
ҳисобдан чиқарилган

Умумишлаб чиқариш харажатларини ҳисобга


олувчи счётларнинг (2500) боғланиши

2510 "Умумишлаб чиқариш харажатлари" счётида умумишлаб чиқариш харажатлари


тўғрисидаги ахборот умумлаштирилади. Бундай харажатлар:
- машина ва ускуналарни ушлаб туриш ва ишлатиш бўйича харажатлар;
- ишлаб чиқариш учун мўлжалланган асосий воситалар ва номоддий активлар
бўйича амортизация ажратмалари;
- ишлаб чиқариш учун мўлжалланган асосий воситаларни таъмирлаш бўйича сарф-
харажатлар;
- ишлаб чиқариш мол-мулкининг суғуртаси бўйича сарф-харажатлар;
- ишлаб чиқариш хоналарини иситиш, ёритиш ва ушлаб туриш бўйича сарф-
харажатлар;
- ишлаб чиқариш хоналари, машина ва ускуналар ҳамда ишлаб чиқаришда
фойдаланиладиган бошқа ижара воситалари учун ижара ҳақи;
- ишлаб чиқаришга хизмат кўрсатиш билан банд бўлган ишлаб чиқариш
ходимларига тўланадиган меҳнат ҳақи;
- ишлаб чиқариш тавсифига эга бўлган бошқа харажатлардан иборат.
Умумишлаб чиқариш харажатлари умумишлаб чиқариш харажатларини ҳисобга
олувчи счётларнинг дебети бўйича ишлаб чиқариш захиралари, ходимлар билан меҳнат
ҳақи бўйича ҳисоб-китоблар ва бошқаларни ҳисобга олувчи счётлар билан боғланган
ҳолда акс эттирилади. Умумишлаб чиқариш харажатларини ҳисобга олувчи счётларда
ҳисобга олинган харажатлар 2010 "Асосий ишлаб чиқариш", 2310 "Ёрдамчи ишлаб
чиқариш" счётларининг дебетига ҳисобдан чиқарилади.
Ишлаб чиқарилган маҳсулотнинг бевосита ва билвосита (умумишлаб чиқариш)
харажатларидан иборат бўлган таннархининг тўғри ҳисобланиши корхона учун муҳим
аҳамиятга эга. Билвосита харажатларни тақсимлашнинг муқобил усуллари мавжуд.
Корхона ушбу усуллардан энг оқилонасини танлаб олиши лозим. Умумишлаб чиқариш
харажатларини алоҳида ҳисоб объектлари ўртасида тақсимлаш тартиби корхонанинг
ҳисоб сиёсати билан белгиланади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Ишлаб чиқаришга, асбоб- 2510 0220-0299 Асосий воситалар


ускуналарга, ишлаб чиқариш эскиришининг ҳисоб-
хоналарига ва бошқаларга хизмат китоби
кўрсатадиган асосий воситалар
эскириши ҳисобланган

2 Ишлаб чиқаришга, асбоб- 2510 0510-0590 Номоддий активлар


ускуналарга, ишлаб чиқариш амортизациясининг ҳисоб-
хоналарига ва бошқаларга хизмат китоби
кўрсатиш харажатларига тегишли
номоддий активлар бўйича
амортизация ҳисобланган

3 Ишлаб чиқаришга, асбоб- 2510 1010-1050, Юкхат


ускуналарга, хоналарга ва 1090
бошқаларга хизмат кўрсатиш учун
материаллар сарфхаражат қилинган

4 Ишлаб чиқаришга хизмат кўрсатиш 2510 1080 Юкхат, бухгалтериянинг


учун мўлжалланган инвентарь ва ҳисоб-китоби
хўжалик жиҳозлари ҳисобдан
чиқарилган

5 Цехларга хизмат кўрсатиш учун 2510 1610 Бухгалтериянинг ҳисоб-


сарф-харажат қилинган материаллар китоби
қийматидаги фарқлар ҳисобдан
чиқарилган (мусбат сон билан ёки
сторно)
6 Корхонанинг ўзида ишлаб 2510 2110 Юкхат, талабнома
чиқарилган ярим тайёр маҳсулотлар
цехларга хизмат кўрсатиш
мақсадлари учун берилган (синовлар,
тажрибалар ўтказиш учун)

7 Ёрдамчи ишлаб чиқаришлар 2510 2310 Юкхат, бажарилган ишлар,


хизматлари цехларга хизмат хизматлар далолатномаси,
кўрсатиш харажатларига ҳисобдан билдирги
чиқарилган (жумладан, ижарага
олинган асосий воситалар ижарага
олувчи ҳисобидан капитал
таъмирланган)

8 Келгуси давр харажатларининг 2510 3110-3190 Бухгалтерия ҳисоб-


тегишли қисми умумишлаб чиқариш китоблари
харажатларига ҳисобдан чиқарилган
(навбатдаги ҳисобот даври келганда)

9 Тайёр маҳсулотнинг бир қисми 2510 2810 Юкхат


ишлаб чиқаришга хизмат кўрсатиш
мақсадида ўз эҳтиёжлари учун
йўналтирилган

10 Айрим умумишлаб чиқариш 2510 5010 Билдирги


харажатлари учун касса орқали нақд
пул тўланган

11 Цехларга хизмат кўрсатиш бўйича 2510 5110, 5210 Шартнома, ҳисобварақ-


харажатлар (умумишлаб чиқариш фактура, бажарилган
харажатлари) ҳисоб-китоб ёки валюта ишлар, хизматлар
счётидан тўланган далолатномаси

12 Ишлаб чиқаришга хизмат кўрсатиш 2510 6010 Шартнома, ҳисобварақ-


бўйича мол етказиб берувчиларнинг фактура
хизматлари (электр энергияси, сув,
газ, алоқа ва б.) учун счётлари қабул
қилинган

13 Илгари тақдим этилган ва 2510 4860 Суд қарори, корхона


қондирилмаган даъво суммаси раҳбари қарори,
умумишлаб чиқариш харажатларига бухгалтериянинг ҳисоб-
ҳисобдан чиқарилган китоби

14 Ишлаб чиқаришга тегишли мол- 2510 6510 Суғурта шартномаси,


мулкни суғурталаш ҳамда ишлаб бухгалтериянинг ҳисоб-
чиқаришга хизмат кўрсатиш билан китоби
банд бўлган ходимларнинг шахсий
суғурта бўйича қарзлари акс
эттирилган

15 Ишлаб чиқаришга хизмат кўрсатиш 2510 6520 Суғурта шартномаси,


билан банд бўлган ходимларнинг бухгалтериянинг ҳисоб-
меҳнат ҳақидан мажбурий суғурта китоби
(ягона ижтимоий тўлов) бўйича қарзи
акс эттирилган

16 Ишлаб чиқаришга хизмат кўрсатиш 2510 6710 Иш вақти ҳисобининг


билан банд бўлган ходимларга меҳнат табели, бухгалтериянинг
ҳақи бўйича харажатлар ҳисобланган ҳисоб-китоби
17 Умумишлаб чиқаришга оид асосий 2510 6910 Ижара шартномаси,
воситалар бўйича жорий ижара ҳисобварақ-фактура
тўлови акс эттирилган

18 Алоҳида балансга ажратилган ички 2510 6110 Шартнома, бажарилган


бўлинмалар томонидан ишлаб ишлар, хизматлар
чиқаришга хизмат кўрсатиш бўйича далолатномаси, юкхат
харажатлар (умумишлаб чиқариш
эҳтиёжлари) акс эттирилган

19 Хизмат кўрсатиш учун мўлжалланган 2510 1010, 2810, Инвентарлаш


материаллар камомади, жумладан, 2910 далолатномаси, билдирги,
табиий камайиш қиймати амалдаги бухгалтериянинг ҳисоб-
қонунчиликка мувофиқ акс китоби
эттирилган (таннарх ҳисобига)

20 Умумишлаб чиқаришга оид асосий 2510 8910 Бухгалтериянинг ҳисоб-


воситаларни таъмирлаш учун резерв китоб-маълумотномаси
барпо этилган

21 Умумишлаб чиқаришда банд бўлган 2510 8910 Бухгалтериянинг ҳисоб-


ходимларнинг меҳнат таътилига китоб-маълумотномаси
тўловни амалга ошириш учун резерв
барпо этилган

22 Ишлаб чиқаришга хизмат кўрсатиш 1010 2510 Инвентарлаш


учун илгари берилган далолатномаси, билдирги
материалларнинг ортиқчаси ва
қайтарилиши акс эттирилган;
умумишлаб чиқариш
харажатларининг улуши материаллар
таннархига ҳисобдан чиқарилган

23 Умумишлаб чиқариш харажатлари, 2010 2510 Таннарх ҳисоб-китоби


билвосита ўзгарувчан харажатлар
(ишлаб чиқариш устама харажатлари)
маҳсулот таннархига киритилган

24 Умумишлаб чиқариш 2110 2510 Таннарх ҳисоб-китоби


харажатларининг тегишли улуши
ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр
маҳсулотлар таннархига киритилган

25 Ёрдамчи цехларга хизмат кўрсатиш 2310 2510 Таннарх ҳисоб-китоби


бўйича харажатлар улар ишлари,
хизматлари таннархига киритилган

26 Умумишлаб чиқариш 2610 2510 Яроқсизлик тўғрисидаги


харажатларининг бир қисми далолатнома
яроқсизликни тузатиш бўйича
харажатлар суммасига киритилган

27 Ишлаб чиқаришга хизмат кўрсатиш 3110-3190 2510 Бухгалтерия ҳисоб-


бўйича тегишли харажатлар келгуси китоблари
давр харажатлари таркибида акс
эттирилган

28 Илгари цехларнинг харажатларига 6710 2510 Йўқотишлар тўғрисида


киритилган ишлаб чиқариш бўйича далолатнома, меҳнат
йўқотишлар (бекор туриб қолишлар шартномаси, меҳнат
ва б.)нинг бир қисми қонунчиликка ҳақидан ушлаб
мувофиқ айбдор шахсларнинг меҳнат қолишларнинг ҳисоб-
ҳақидан ушлаб қолинган китоби

29 Умумишлаб чиқариш харажатлари 4730 2510 Билдирги, меҳнат


улуши айбдор шахслар зиммасига шартномаси, бухгалтерия
юкланган (бекор туриб қолишлар ва ҳисоб-китоблари
б.)

30 Умумишлаб чиқариш 9720 2510 Табиий офатлар натижасида


харажатларининг бир қисми зарарга йўқотишлар тўғрисида
ҳисобдан чиқарилган (табиий далолатнома
офатлар, ёнғинлар ва ҳоказо туфайли)

Ишлаб чиқаришдаги яроқсиз маҳсулотларни


ҳисобга олувчи счётларнинг (2600) боғланиши

2610 "Ишлаб чиқаришдаги яроқсиз маҳсулотлар" счёти ишлаб чиқаришдаги яроқсиз


маҳсулот ҳисобига йўқотишлар тўғрисидаги ахборотларни умумлаштириш учун
мўлжалланган.
Мазкур счётнинг дебети бўйича аниқланган яроқсиз маҳсулотларга доир харажатлар,
шунингдек кафолатли таъмирлаш харажатлари йиғилади, кредити бўйича - яроқсиз
маҳсулотдан кўрилган йўқотишларнинг камайишига олиб бориладиган суммалар (яроқсиз
маҳсулотнинг фойдаланиш мумкин бўлган баҳоси бўйича қиймати, яроқсиз маҳсулотнинг
айбдорларидан ушланадиган суммалар, мол етказиб берувчилар томонидан етказиб
берилган сифатсиз материаллар ва ярим тайёр маҳсулотлардан фойдаланиш натижасида
юзага келган яроқсиз маҳсулот ва бошқалар учун ундириладиган суммалар), шунингдек
яроқсиз маҳсулотлардан кўрилган йўқотиш сифатида ишлаб чиқариш харажатларига
ҳисобдан чиқариладиган суммалар акс эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Яроқсиз маҳсулотларни тузатиш 2610 1010-1050, Яроқсизлик тўғрисида


бўйича материаллар сарфланиши акс 1090 далолатнома, юкхат
эттирилган

2 Асосий ва ёрдамчи ишлаб чиқаришда 2610 2010, 2310 Яроқсизлик тўғрисида


аниқланган тузатиб бўлмайдиган далолатнома
яроқсиз маҳсулотдан кўрилган
йўқотишлар ҳисобдан чиқарилган

3 Ўзида ишлаб чиқарилган яроқсиз 2610 2110 Инвентарлаш


ярим тайёр маҳсулотлар аниқланган далолатномаси
ва ҳисобдан чиқарилган

4 Умумишлаб чиқариш 2610 2510 Бухгалтериянинг ҳисоб-


харажатларининг улуши тузатиб китоби
бўладиган ва тузатиб бўлмайдиган
яроқсиз маҳсулотлар таннархига
киритилган
5 Харидорга яроқсиз маҳсулот ўрнига 2610 2810 Яроқсизлик тўғрисида
берилган маҳсулот таннархи акс далолатнома, юкхат
эттирилган

6 Яроқсизлик билан боғлиқ турли 2610 5110, 5210, Шартнома, яроқсизлик


харажатлар (яроқсиз маҳсулотни 5510-5530 тўғрисида далолатнома
алмаштиришда, қайтаришда ташиш
ва бошқа харажатлар) банклардаги
ҳисоб-китоб, валюта ёки махсус
варақлардан тўланган

7 Яроқсизликни тузатишда ва 2610 6010 Шартнома, ҳисобварақ-


кафолатли таъмирлашда мол етказиб фактура, бажарилган
берувчиларнинг кўрсатган ишлар, хизматлар
хизматлари бўйича счётлари қабул далолатномаси
қилинган

8 Яроқсизликни тузатиш учун 2610 6520 Бухгалтериянинг ҳисоб-


ижтимоий суғурта ва меҳнат ҳақи китоби
суммалари бўйича таъминотига
ажратмалар ҳисобланган

9 Яроқсиз маҳсулотларни тузатиш 2610 6710 Билдирги, иш вақти


бўйича меҳнат ҳақи суммаси ҳисобининг табели,
ҳисобланган бухгалтериянинг ҳисоб-
китоби

10 Яроқсиз маҳсулотларни қайтариш, 2610 4220 4320 Ҳисобдор шахсларнинг


ташиш ва бошқалар билан боғлиқ ҳисоботлари
суммалар ҳисобдор шахслар
ҳисобидан чиқарилган

11 Истеъмолчилар томонидан олинган 2610 6990 Яроқсизлик тўғрисида


яроқсиз маҳсулотларни тузатиш учун далолатнома,
қилинган харажатлар бўйича улар истеъмолчилар томонидан
олдидаги қарз ҳисобланган тақдим этилган счётлар

12 Яроқсиз маҳсулотни тузатишдан 1010 2610 Билдирги, ҳисобдан


қолган ва якуний яроқсиз чиқариш далолатномаси
маҳсулотларни ҳисобдан чиқаришдан
олинган моддий қийматликлар
(фойдаланиш мумкин бўлган
баҳосида) кирим қилинган

13 Яроқсиз маҳсулотдан кўрилган 2010 2610 Яроқсизлик тўғрисида


йўқотишлар асосий ишлаб чиқариш далолатнома,
маҳсулотлари, иш ва хизматлар бухгалтериянинг ҳисоб-
таннархига киритилган; қайтарилган китоби
яроқсиз маҳсулот таннархи ҳисобдан
чиқарилган

14 Яроқсиз маҳсулотдан кўрилган 2310 2610 Яроқсизлик тўғрисида


йўқотишлар ёрдамчи ишлаб чиқариш далолатнома,
маҳсулотлари, иш ва хизматлар бухгалтериянинг ҳисоб-
таннархига киритилган; қайтарилган китоби
яроқсиз маҳсулот таннархи ҳисобдан
чиқарилган

15 Яроқсиз маҳсулотдан кўрилган 6710 2610 Меҳнат шартномаси,


йўқотишлар айбдор ишчиларнинг яроқсизлик тўғрисида
меҳнат ҳақидан ушлаб қолиш далолатнома, билдирги,
ҳисобига камайтирилган (жорий ой бухгалтериянинг ҳисоб-
бўйича) китоби

16 Яроқсизлик оқибатида келиб чиққан 4730 2610 Суд қарори,


йўқотишлардан кўрилган моддий бухгалтериянинг ҳисоб-
зарар айбдор ишчилар ҳисобидан китоби
ҳисобдан чиқарилган (ижро
варақалари ва бошқалар бўйича)

17 Олдинги йиллар бўйича аниқланган 9430 2610 Бухгалтериянинг ҳисоб-


қопланмайдиган яроқсизликдан китоби
йўқотишлар зарарларга ҳисобдан
чиқарилган (жумладан, ташқи
яроқсизликдан ҳам)

18 Олдинги йиллар бўйича аниқланган 8710 2610 Бухгалтериянинг ҳисоб-


қопланмайдиган яроқсизликдан китоби
йўқотишлар фойдани камайтиришга
ҳисобдан чиқарилган

19 Аниқланган яроқсизлик бўйича 4860 2610 Тижорат далолатномаси,


айбдор ташкилотга даъво тақдим даъво ҳужжатлари
этилган

20 Яроқсизликни тузатиш билан боғлиқ 2610 6970 Бўнак ҳисоботлари


харажатлар бўйича ҳисобдор
шахсларнинг бўнак ҳисоботлари
тасдиқланган

Хизмат кўрсатувчи хўжаликларни ҳисобга


олувчи счётларнинг (2700) боғланиши

2710 "Хизмат кўрсатувчи хўжаликлар" счёти корхонанинг мақсади бўлган, фаолияти


маҳсулотлар ишлаб чиқариш, ишларни бажариш ва хизматлар кўрсатиш билан боғлиқ
бўлмаган хизмат кўрсатувчи хўжаликлар томонидан маҳсулотлар ишлаб чиқарилиши,
ишлар бажарилиши ва хизматлар кўрсатилиши билан боғлиқ харажатлар тўғрисидаги
ахборотларни умумлаштиради. Жумладан, ушбу счётда корхонанинг балансида бўлган
соғлиқни сақлаш объектлари, болалар боғчалари, уй-жой-коммунал хўжалиги объектлари,
спорт ва маданият, тикувчилик ва бошқа маиший хизмат кўрсатиш устахоналари, ошхона
ва буфетлар, илмий-тадқиқот ва конструкторликка оид ажратилган бўлинмаларни сақлаш
харажатлари акс эттирилади.
2710 "Хизмат кўрсатувчи хўжаликлар" счётининг дебетида хизмат кўрсатувчи
хўжаликларда маҳсулот ишлаб чиқариш, ишлар бажариш ва хизматлар кўрсатиш билан
боғлиқ харажатлар акс эттирилади. Харажатлар 2710 "Хизмат кўрсатувчи хўжаликлар"
счётининг дебетига товар-моддий захиралар, меҳнат ҳақи тўлаш бўйича ходимлар билан
ҳисоб-китоблар ва бошқаларни ҳисобга олувчи счётлар билан боғланиб ҳисобдан
чиқарилади.
2710 "Хизмат кўрсатувчи хўжаликлар" счётининг кредитида хизмат кўрсатувчи
хўжаликлар томонидан ишлаб чиқарилган маҳсулот, бажарилган ишлар ва кўрсатилган
хизматларнинг ҳақиқий таннархи суммалари товар-моддий захиралар ва бошқаларни
ҳисобга олувчи счётлар билан боғланган ҳолда акс эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Хизмат кўрсатувчи ишлаб 2710 0210-0290 Асосий воситалар бўйича


чиқаришларда ва хўжаликларда амортизация ҳисоблаш
фойдаланилаётган асосий воситалар қайдномаси
бўйича амортизация ҳисобланган

2 Хизмат кўрсатувчи ишлаб 2710 0299 Амортизация ҳисоблаш


чиқаришларда ва хўжаликларда қайдномаси
фойдаланиладиган молиявий ижара
шартномаси бўйича олинган асосий
воситалар бўйича амортизация
ҳисобланган

3 Хизмат кўрсатувчи ишлаб 2710 0510-0590 Номоддий активлар бўйича


чиқаришларда ва хўжаликларда амортизация ҳисоблаш
фойдаланилаётган номоддий қайдномаси
активлар бўйича амортизация
ҳисобланган

4 Хизмат кўрсатувчи ишлаб 2710 1010-1050, Юкхат


чиқаришларда фойдаланиш учун 1090
материаллар берилган

5 Ёрдамчи қишлоқ хўжаликларда 2710 1110, 1120 Ҳайвонларни сўйиш


сўйиш натижасида ҳайвонлар далолатномаси, юкхат
қиймати ҳисобдан чиқарилган

6 Хизмат кўрсатувчи ишлаб 2710 1080 Юкхат, бухгалтериянинг


чиқаришларда фойдаланилган ҳисоб-китоби
инвентарь ва хўжалик жиҳозлари
ҳисобдан чиқарилган

7 Хизмат кўрсатувчи хўжаликларга 2710 1610 Бухгалтериянинг ҳисоб-


сарф-харажат қилинган материаллар китоби
қийматидаги фарқлар ҳисобдан
чиқарилган (мусбат ёки сторно)

8 Хизмат кўрсатувчи хўжаликларда 2710 2110 Талабнома, юкхат


фойдаланилган ўзида ишлаб
чиқарилган ярим тайёр маҳсулотлар
ҳисобдан чиқарилган

9 Хизмат кўрсатувчи хўжаликларга 2710 2310 Билдирги


ёрдамчи ишлаб чиқаришлар
томонидан кўрсатилган хизматлар
ҳисобдан чиқарилган

10 Асосий цехлар маҳсулотининг бир 2710 2810 Юкхат


қисми хизмат кўрсатувчи хўжаликлар
эҳтиёжлари учун сарф-харажат
қилинган

11 Келгуси давр харажатлари улуши 2710 3110-3190 Бухгалтериянинг ҳисоб-


навбатдаги ҳисобот даври келганда китоби
хизмат кўрсатувчи хўжаликлар
харажатларига киритилган
12 Хизмат кўрсатувчи хўжаликлар Ҳисобдор шахсларнинг
ишчиларининг хизмат сафари бўйича бўнак ҳисоботлари
харажатлари ҳисобдан чиқарилган:

- уларга бўнак берилган бўлса 2710 4220

- улар бўнак берилмаган бўлса 2710 6970

13 Хизмат кўрсатувчи хўжаликлар 2710 4230 Ҳисобдор шахсларнинг


харажатлари ҳисобдор шахслар бўнак ҳисоботлари
томонидан тўланган

14 Хизмат кўрсатувчи хўжаликларга 2710 6010 Шартнома, ҳисобварақ-


кўрсатган хизматлари учун мол фактура, бажарилган
етказиб берувчилардан ёки ишлар, хизматлар
пудратчилардан счётлар олинган далолатномаси

15 Алоҳида бўлинмалар ва шуъба 2710 6110, 6120 Шартнома, ҳисобварақ-


корхоналардан олинган хизмат фактура, бажарилган
кўрсатувчи хўжаликларга тегишли ишлар, хизматлар
харажатлар кирим қилинган далолатномаси

16 Хизмат кўрсатувчи хўжаликларда 2710 9390 Инвентарлаш


аниқланган тугалланмаган ишлаб натижаларининг
чиқаришнинг ортиқчаси кирим солиштирма қайдномаси,
қилинган раҳбар буйруғи

17 Хизмат кўрсатувчи хўжаликларда 2710 6510 Бухгалтериянинг ҳисоб-


мажбурий, мулкий ва шахсий суғурта китоби
бўйича харажатлар (ҳисобланган
бадаллар бўйича қарз) акс эттирилган

18 Хизмат кўрсатувчи хўжаликларда 2710 6520 Бухгалтериянинг ҳисоб-


банд бўлган ходимлар бўйича китоби
ижтимоий суғурта ва таъминотга
ажратмалар амалга оширилган

19 Хизмат кўрсатувчи хўжаликларда 2710 6710 Билдирги, иш вақти


банд бўлган ходимлар бўйича ҳисобининг табели,
меҳнатга ҳақ тўлаш ҳисобланган бухгалтериянинг ҳисоб-
китоби

20 Хизмат кўрсатувчи хўжаликлар учун 2710 6990 Шартнома, ҳисобварақ-


бошқа корхона ва ташкилотлар фактура, бажарилган
томонидан кўрсатилган хизматлар ишлар, хизматлар
бўйича қарзлар акс эттирилган далолатномаси

21 Хизмат кўрсатувчи хўжаликларнинг 0810, 0820 2710 Ҳисобдан чиқариш


капитал қўйилмалар жараёнида қайдномаси
амалга оширган харажатлари
ҳисобдан чиқарилган

22 Хизмат кўрсатувчи хўжаликларда 1010 2710 Билдирги, бухгалтериянинг


фойдаланилмаган материаллар кирим ҳисоб-китоби
қилинган

23 Хизмат кўрсатувчи хўжаликлар 1110, 1120 2710 Ҳисобдан чиқариш


харажатлари ўстиришдаги ва қайдномаси
бўрдоқига боқувдаги ҳайвонлар
таннархига киритилган

24 Хизмат кўрсатувчи хўжаликлар 1510 2710 Ҳисобдан чиқариш


томонидан материалларни харид қайдномаси
қилишда хизматлар кўрсатилган

25 Хизмат кўрсатувчи хўжаликларда 2610 2710 Яроқсизликни ҳисобга


якуний яроқсиз деб топилган олиш қайдномаси
маҳсулотларнинг амалдаги қиймати
ҳисобдан чиқарилган

26 Хизмат кўрсатувчи хўжаликларда 2710 2610 Яроқсизликни ҳисобга


яроқсизликдан кўрилган йўқотишлар олиш қайдномаси
ҳисобдан чиқарилган

27 Хизмат кўрсатувчи хўжаликларнинг 2810 2710 Юкхат


тайёр маҳсулотлари кирим қилинган

28 Хизмат кўрсатувчи хўжаликлар 2910 2710 Юкхат


товарлари кирим қилинган

29 Табиий камайиш меъёрларидаги 2710 5910 Инвентарлаш


камомад хизмат кўрсатувчи натижаларининг
хўжаликлар харажатларига ҳисобдан солиштирма қайдномаси,
чиқарилган раҳбар буйруғи

30 Хизмат кўрсатувчи хўжаликлар 3190 2710 Ҳисобдан чиқариш


харажатлари келгуси давр қайдномаси
харажатларига ҳисобдан чиқарилган
(мавсумий соҳаларда)

31 Хизмат кўрсатувчи хўжаликлар 9410, 9420, 2710 Харажатларни тақсимлаш


харажатлари сотиш бўйича 9430 қайдномаси
харажатлар, маъмурий ва бошқа
харажатларга киритилган

32 Ҳисобот даврининг охирида хизмат 9430 2710 Ҳисобдан чиқариш


кўрсатувчи хўжаликларни сақлашдан қайдномаси
кўрилган зарар ҳисобдан чиқарилган

33 Хизмат кўрсатувчи хўжаликлардаги Раҳбар буйруғи, қайта


тугалланмаган ишлаб чиқариш қайта баҳолаш қайдномаси
баҳоланиши акс эттирилган:

- қийматини ошириш суммасига 2710 9390

- қийматини камайтириш суммасига 9430 2710

Тайёр маҳсулотларни ҳисобга олувчи


счётларнинг (2800) боғланиши

Тайёр маҳсулотларнинг мавжудлиги ва ҳаракати тўғрисидаги ахборотларни


умумлаштириш қуйидаги счётларда амалга оширилади:
2810 "Омбордаги тайёр маҳсулотлар";
2820 "Кўргазмадаги тайёр маҳсулотлар";
2830 "Комиссияга берилган тайёр маҳсулотлар".
2810 "Омбордаги тайёр маҳсулотлар" счётида тайёр маҳсулотлар ҳақиқий ишлаб
чиқариш таннархи бўйича ҳисобга олинади.
Сотиш учун тайёрланган (олинган) тайёр маҳсулотлар, шу жумладан қисман
корхонанинг ўз эҳтиёжлари учун мўлжалланган маҳсулотларнинг кирим қилиниши 2810
"Омбордаги тайёр маҳсулотлар" счётининг дебетида харажатларни ҳисобга олувчи
счётлар билан боғланган ҳолда акс эттирилади.
Харидорлар (буюртмачилар)га юклаб жўнатилган тайёр маҳсулотлар ва улар учун
ушбу харидор (буюртмачи)ларга ҳисоб-китоб ҳужжатларининг тақдим этилиши 2810
"Омбордаги тайёр маҳсулотлар" счётининг кредитидан сотилиш тартибида 9110
"Сотилган тайёр маҳсулотларнинг таннархи" счётининг дебетига ҳисобдан чиқарилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Асосий цехлардан омборга 2810 2010 Қабул қилиштопшириш


топширилган тайёр маҳсулотнинг юкхати
ҳақиқий таннархи ҳисобдан
чиқарилган

2 Ёрдамчи цехлардан ҳақиқий таннархи 2810 2310 Қабул қилиштопшириш


бўйича тайёр маҳсулот кирим юкхати
қилинган

3 Ярим тайёр маҳсулот ҳисоб усули 2810 2110 Қабул қилиштопшириш


қўлланилганда тайёр маҳсулот кирим юкхати
қилинган

4 Хизмат кўрсатувчи ишлаб 2810 2710 Қабул қилиштопшириш


чиқаришлардан тайёр маҳсулот юкхати, қайта ишлов бериш
кирим қилинган далолатномаси

5 Тайёр маҳсулот кўргазмадан омборга 2810 2820 Кирим ва чиқим юкхатлари


кирим қилинган

6 Тайёр маҳсулот қайта баҳоланиши Раҳбар буйруғи, қайта


акс эттирилган: баҳолаш далолатномаси

- қўшимча баҳоланганда 2810 9390

- қиймати пасайтирилганда 9430 2810

7 Алоҳида балансга ажратилган ўз 9110 4110 2810-2830 Ҳисобварақ-фактура, товар-


бўлинмаларига тайёр маҳсулот 9010 транспорт юкхати
берилган

8 Тайёр маҳсулот мулк эгаларидан 2810 4610 Таъсисчиларнинг келишув


устав капиталидаги улуши ҳисобига баённомалари, юкхатлар
кирим қилинган

9 Текинга олинган тайёр маҳсулот 2810 8530 Текинга бериш


кирим қилинган шартномаси, юкхат

10 Тайёр маҳсулот мақсадли 2810 8810-8890 Мақсадли фойдаланиш


фойдаланиш учун келиб тушган шартномаси, юкхат
11 Инвентарлаш натижасида аниқланган 2810 9390 Солиштирма қайднома,
ортиқча тайёр маҳсулот кирим инвентарлаш
қилинган далолатномалари

12 Тайёр маҳсулот узоқ муддатли 9110 (0610 2810 9010) Шартномалар, қимматли
молиявий инвестициялар ҳисобига қоғозлар бўйича
ёки қимматли қоғозлар қийматини сертификатлар, ҳисобварақ-
қоплаш учун берилган фактура, товар-транспорт
юкхати

13 Ўз эҳтиёжлари учун мўлжалланган 1010 2810 Кирим ва чиқим юкхатлари,


тайёр маҳсулот материаллар талабнома
таркибига ўтказилган

14 Тайёр маҳсулот асосий цехларнинг 2010 2810 Кирим ва чиқим юкхатлари,


ички эҳтиёжлари учун ишлатилган; талабнома, далолатномалар
тайёр маҳсулот қайта ишлов бериш
учун цехларга қайтарилган ва б.

15 Тайёр маҳсулот ёрдамчи цехларнинг 2310 2810 Кирим ва чиқим юкхатлари,


ички эҳтиёжлари учун ишлатилган; талабнома, далолатномалар
тайёр маҳсулот қайта ишлов бериш
учун цехларга қайтарилган ва б.

16 Маҳсулот тайёр маҳсулот омборидан 2610 2810 Далолатномалар, юкхатлар


яроқсизликни тузатиш учун берилган

17 Инвентарлаш пайтида аниқланган 5910 9430 2810 5910 Солиштирма қайднома,


тайёр маҳсулот камомадлари, айбдор тергов ва суд
шахслар аниқланмаган тақдирда, органларининг қарорлари
ҳисобдан чиқарилган

18 Тайёр маҳсулот умумишлаб чиқариш 2510, 9420 2810 Кирим ва чиқим юкхатлари,
ва умумхўжалик эҳтиёжлари учун талабнома
ишлатилган

19 Тайёр маҳсулот келгуси давр 3190 2810 Кирим ва чиқим юкхатлари,


харажатлари таркибида ҳисобга талабнома
олинадиган харажатлар учун
ишлатилган

20 Тайёр маҳсулот кўргазмага берилган 2820 2810 Кирим ва чиқим юкхатлари

21 Харидорларга тайёр маҳсулот Ҳисобварақ-фактура, товар-


сотилган: транспорт юкхати,
далолатномалар

- таннархи бўйича 9110-9130 2810

- ҚҚСсиз берилган баҳоси бўйича 4010 9010

- ҚҚС суммаси бўйича 4010 6410

22 Тайёр маҳсулот қисқа муддатли Шартномалар, қимматли


молиявий қўйилмалар (жумладан, қоғозлар бўйича
қимматли қоғозлар учун) ҳисобига сертификатлар, ҳисобварақ-
берилган: фактура, товар-транспорт
юкхати
- таннархи бўйича 9110 2810

- берилган баҳоси бўйича 5810-5890 9010

23 Тайёр маҳсулот харид қиймати 9110 2810 Ҳисобварақ-фактура, товар-


бўйича харидорга юклаб жўнатилган транспорт юкхати

24 Инвентарлаш пайтида аниқланган 5910 4730 2810 5910 Солиштирма қайднома,


камомадлар ҳисобдан чиқарилган, инвентарлаш
моддий жавобгар шахс айбдор бўлган далолатномаси
тақдирда

25 Тайёр маҳсулотлар алоҳида балансга 2810 6110 Ҳисобварақ-фактура, товар-


ажратилган ўз бўлинмаларидан келиб транспорт юкхати
тушган

26 Тайёр маҳсулот текинга берилган 9110 9430 2810 9010 Ҳисобварақ-фактура, товар-
транспорт юкхати

Товарларни ҳисобга олувчи счётларнинг (2900) боғланиши

Сотишга мўлжалланган товар ва прокат буюмлари сифатида харид қилинган товар-


моддий қийматликларнинг мавжудлиги ва ҳаракати тўғрисидаги ахборотларни
умумлаштириш қуйидаги счётларда амалга оширилади:
2910 "Омбордаги товарлар";
2920 "Чакана савдодаги товарлар";
2930 "Кўргазмадаги товарлар";
2940 "Прокатдаги товарлар";
2950 "Товарлар билан банд ва бўш идишлар";
2960 "Комиссияга берилган товарлар";
2970 "Йўлдаги товарлар";
2980 "Савдо устамаси";
2990 "Бошқа товарлар".
Саноат ва бошқа ишлаб чиқариш корхоналарида товарларни ҳисобга олувчи счётлар
бирор-бир буюм, материал, маҳсулот сотиш учун махсус олинган ҳолатларда
қўлланилади.
Таъминот, сотиш, савдо корхоналари товарларни ҳисобга олувчи счётларда, ишлаб
чиқариш ёки хўжалик эҳтиёжлари учун хизмат қилувчи ва асосий воситалар ёки
материалларни ҳисобга олувчи тегишли счётларда ҳисобга олинадиган инвентарь
идишдан ташқари, сотиб олинган идиш ва ўзи ишлаб чиқарган идишни ҳам ҳисобга
оладилар.
Омборга келиб тушган товарлар ва идишларнинг кирим қилиниши товарларни
ҳисобга олувчи счётларнинг дебетида товарларни харид қилиш қиймати бўйича мол
етказиб берувчилар ва пудратчиларга қарзларни ҳисобга олувчи счётлар билан боғланган
ҳолда акс эттирилади. Чакана савдо фаолиятини амалга оширадиган корхона томонидан
товарлар сотиш баҳоларида ҳисобга олинган тақдирда, бир вақтнинг ўзида харид қилиш
қиймати билан сотиш баҳолари қиймати (чегирма, устама) ўртасидаги фарққа товарларни
ҳисобга олувчи счётларнинг дебети ва 2980 "Савдо устамаси" счётининг кредити бўйича
ёзув киритилади. Ушбу счётларнинг кредити бўйича товарларнинг сотилиши, текинга
берилиши, бошқа корхоналарнинг устав капиталига улуш сифатида берилиши ва
бошқалар муносабати билан чиқиб кетиши акс эттирилади.
Мазкур гуруҳ счётлари бўйича таҳлилий ҳисоб масъул шахслар бўйича, товарлар
номланиши (тури, туркуми, тўпи) ва уларни сақлаш жойлари бўйича юритилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 1510 ва 1610 счётлардан 2910 1510 Юкхат


фойдаланилганда товарлар ҳисоб
баҳоси бўйича кирим қилинган

2 Асосий воситалар таркибидан 9210 2910 0110-0190 Ўтказиш далолатномаси,


ўтказилган товарлар кирим қилинган 9210 юкхат

3 Савдо корхоналарининг асосий 2910-2920 2010 Ҳисобварақ-фактура, товар-


ишлаб чиқаришида қайта ишлов транспорт юкхати, қайта
бериш жараёнида олинган товарлар ишлов бериш
кирим қилинган далолатномаси

4 Савдо корхоналарининг ёрдамчи 2910-2920 2310 Ҳисобварақ-фактура, товар-


ишлаб чиқаришида қайта ишлов транспорт юкхати, қайта
бериш жараёнида олинган товарлар ишлов бериш
кирим қилинган далолатномаси

5 Чакана савдода келиб тушган 2920 2980 Савдо устамасининг ҳисоб-


товарлар бўйича савдо устамаси китоби
ҳисобланган

6 Корпоратив карточка бўйича олинган 2910-2930 5510 Тўлов топшириқномалари,


товарлар учун тўлов акс эттирилган банк кўчирмалари

7 Тақдим этилган, бироқ 2910-2940 4860 Солиштирма


қондирилмаган даъволар суммаси далолатномалари, Хўжалик
товарлар ва прокат буюмлари судининг қарорлари
қийматига киритилган

8 Товарлар ҳисобдор шахслар Бўнак ҳисоботлари,


ҳисобидан олинган: ҳисобварақ-фактура, товар-
транспорт юкхати,
топшириш далолатномаси,
касса чеклари

- уларга бўнак берилган бўлса 2910-2990 4230

- уларга бўнак берилмаган бўлса 2910 6970

9 Товарларни харид қилиш билан Бўнак ҳисоботлари,


боғлиқ ходимларнинг хизмат ҳисобварақ-фактура, товар-
сафарлари бўйича бўнак ҳисоботлари транспорт юкхати,
қабул қилинган: топшириш далолатномаси,
касса чеклари

- уларга бўнак берилган бўлса 2910-2940 4220

- уларга бўнак берилмаган бўлса 2910 6970

10 Товарлар мол етказиб берувчилардан 2910-2990 6010, 7010 Ҳисобварақ-фактура, товар-


олинган транспорт юкхати
11 Харид қилинган товарларни ортиш, 2910 6710 Ҳисоб-китобтўлов
тушириш билан банд бўлган қайдномаси
ишчиларга меҳнат ҳақи ҳисобланган

12 Юк ортиш ва туширишда банд бўлган 2910 6520 Бухгалтериянинг ҳисоб-


ишчиларнинг меҳнат ҳақи бўйича китоб маълумотномаси
ягона ижтимоий тўлов ҳисобланган

13 Товарларни ташиб берганлиги учун 2910 6990 Шартнома, товар-транспорт


транспорт ташкилотининг счётлари юкхати, ҳисобварақ-
олинган фактура, кирим ордери,
материалларни кирим
қилиш юкхати

14 Харид қилинган товарлар бўйича 2910 6990 Шартнома, божхона юк


божхона божи суммаси акс декларацияси, ҳисобварақ-
эттирилган фактура

15 Харид қилинган товарлар бўйича 2910 6990 Шартнома, божхона юк


божхона юк декларациясини декларацияси, ҳисобварақ-
расмийлаштириш учун йиғим фактура
суммаси акс эттирилган

16 Товарлар харид қилинган савдо ва 2910 6990 Шартнома, ҳисобварақ-


таъминотчи ташкилотларга фактура
тўланадиган комиссия ҳақи акс
эттирилган

17 Товарларни харид қилиш билан 2910 6990 Шартнома, бажарилган


боғлиқ товар-моддий захираларни ишлар далолатномаси,
сертификатлаш ва уларни синаш ҳисобварақ-фактура
бўйича харажатлар акс эттирилган

18 Товарларни сотиш учун яроқли 2910 6990, 2310 Шартнома, бажарилган


ҳолатга келтириш бўйича харажатлар ишлар далолатномаси,
акс эттирилган ҳисобварақ-фактура

19 Йўлдаги товарларнинг суғуртаси 2910 6510 Суғурта шартномаси


бўйича харажатлар акс эттирилган

20 Алоҳида балансга ажратилган ўз 2910-2940 6110, 7110 Ҳисобварақ-фактура, товар-


бўлинмаларидан товарлар ва прокат транспорт юкхати
буюмлари келиб тушган

21 Товарлар мулк эгаларидан устав 2910-2990 4610 Таъсисчиларнинг келишув


капиталига улуш сифатида кирим баённомалари, таъсис
қилинган ҳужжатлари, корхона
устави, ҳисобварақ-фактура

22 Товарлар ва прокат буюмларининг Қайта баҳолаш


қайта баҳоланиши акс эттирилган: далолатномаси, раҳбар
буйруғи

- қўшимча баҳоланганда 2910-2990 9390

- қиймати пасайтирилганда 9430 2910-2990

23 Текинга олинган товарлар кирим 2910-2920 8530 Текинга бериш


қилинган шартномаси, юкхат

24 Мақсадли молиялаштириш доирасида 2910 8810-8890 Товарларни қабул


олинган товарлар кирим қилинган қилиштопшириш
далолатномаси, товар-
транспорт юкхати

25 Ишчилардан камомадни, 2910 4730 Юкхат, материалларни


бузилишларни ва бошқаларни қоплаш қабул қилиш
ҳисобига келиб тушган товарлар далолатномаси
кирим қилинган

26 Инвентарлаш натижасида аниқланган 2910-2950 9390 Инвентарлаш


ортиқча товарлар ва идишлар корхона далолатномаси,
фойдасига кирим қилинган солиштирма қайднома

27 Илгари товарлар сифатида кирим 1010 2910 Кирим ва чиқим юкхатлари,


қилинган моддий қийматликлар талабнома
материаллар таркибига киритилган
ёки товарлар ўз эҳтиёжлари учун
материаллар сифатида кирим
қилинган

28 Яроқсиз ҳолга келган прокат 9430 2940 Ҳисобдан чиқариш


буюмлари ҳисобдан чиқарилган далолатномаси

29 Товарлар қайта ишлов бериш учун 2010 2910 Кирим ва чиқим юкхатлари,
тақдим этилган талабнома, далолатномалар

30 Тайёр маҳсулотларни ва бошқаларни 9410 2910-2930, Кирим ва чиқим юкхатлари,


сотишда товарлардан ва идишлардан 2950-2990 қабул қилиштопшириш
фойдаланилган далолатномалари

31 Инвентарлаш натижасида аниқланган 5910 9430 2910-2990, Солиштирма далолатнома,


товарлар камомади ҳисобдан 5910 тергов ва суд
чиқарилган, айбдор шахслар органларининг қарорлари
аниқланмаган тақдирда

32 Товарларнинг қисқа муддатли Шартномалар, қимматли


молиявий қўйилмалар (жумладан, қоғозлар бўйича
қимматли қоғозлар тўлови учун) сертификатлар, ҳисобварақ-
ҳисобига берилиши акс эттирилган: фактура, товар-транспорт
юкхати

- таннархи бўйича 9220 2910

- бериш қиймати бўйича 5810 9220

33 Товарларни харидорларга кредитга Шартномалар, ҳисобварақ-


сотиш, айирбош қилиш ва бошқалар фактура, товар-транспорт
акс эттирилган: юкхати

- таннархи бўйича 9220 2910

- сотиш қийматига 0910-0990 9220

34 Товарларни узоқ муддатли молиявий Шартномалар, қимматли


қўйилмалар ҳисобига бериш ёки қоғозлар бўйича
қимматли қоғозлар қийматини сертификатлар, ҳисобварақ-
қоплаш акс эттирилган: фактура, товар-транспорт
юкхати

- таннархи бўйича 9220 2910

- берилган қиймати бўйича 0610 9220

35 Товарларни харидорга юклаб Ҳисобварақ-фактура, товар-


жўнатиш акс эттирилган: транспорт юкхати

- товарнинг таннархи бўйича 9120 2910-2990

- товарнинг харид қиймати бўйича 4010 9020

36 Йўлдаги товарларнинг харид қиймати 4860 2910, 2920, Ҳисобварақ-фактура, товар-


бўйича камомади акс эттирилган 2950 транспорт юкхати,
инвентарлаш
далолатномаси

37 Инвентарлаш пайтида камомадлар 5910 4730 2910-2990 Солиштирма қайднома,


аниқланиши акс эттирилган, моддий 5910 инвентарлаш
жавобгар шахс айбдор бўлган далолатномаси
тақдирда

38 Алоҳида балансга ажратилган ўз 2910 4110 Ҳисобварақ-фактура, товар-


бўлинмаларидан товарлар дебиторлик транспорт юкхати
қарзлари ҳисобига келиб тушган

39 Алоҳида балансга ажратилган ўз 9120 4110 2910 9020 Ҳисобварақ-фактура, товар-


бўлинмаларига товарлар берилган транспорт юкхати

40 Идишлар билан боғлиқ операциялар 2950 9390 Ҳисобварақ-фактура, товар-


бўйича даромад акс эттирилган транспорт юкхати

III БЎЛИМ. КЕЛГУСИ ДАВР ХАРАЖАТЛАРИ


ВА КЕЧИКТИРИЛГАН ХАРАЖАТЛАР - ЖОРИЙ ҚИСМИ

Келгуси давр харажатларини ҳисобга


олувчи счётларнинг (3100) боғланиши
Кечиктирилган харажатларни ҳисобга
олувчи счётларнинг (3200) боғланиши

III бўлим счётлари келгуси давр харажатларини ёки кечиктирилган харажатларни


акс эттириш учун мўлжалланган. Келгуси давр харажатлари ва кечиктирилган харажатлар
товар ёки хизмат учун тўлов улардан фойдаланишдан олдин амалга оширилганда вужудга
келади. Олдиндан тўланган ижара ҳақи, суғурта, таълим, обуна ва бошқалар учун
олдиндан тўлов ушбу харажатларга тааллуқли.
Бундай харажатларни акс эттириш молиявий ҳисоботни операциялар ва ҳодисалар
пул маблағлари тўланганда ёки келиб тушганда эмас, балки улар амалда содир этилган
пайтда акс эттиришни талаб қиладиган ҳисоблаш тамойили бўйича тайёрланиши билан
боғлиқ.
Ҳисоблаш тамойили пул маблағлари қайси даврда тўланганидан қатъи назар,
харажатлар у билан боғлиқ бўлган даромадлар тан олинадиган даврда тан олинишини
талаб қиладиган даромадлар ва харажатлар мувофиқлиги тамойили билан келишилган.

Келгуси давр харажатларини ҳисобга


олувчи счётларнинг (3100) боғланиши

Келгуси давр харажатларини ҳисобга олувчи счётлар ушбу ҳисобот даврида амалга
оширилган, аммо бир йил мобайнида келгуси ҳисобот даврларига тааллуқли бўлган
харажатлар тўғрисидаги ахборотларни умумлаштириш учун мўлжалланган. Улар
қуйидаги счётлардан иборат:
3110 "Олдиндан тўланган оператив ижара ҳақи";
3120 "Олдиндан тўланган хизмат ҳақи";
3190 "Бошқа келгуси давр харажатлари".
Ушбу счётларда: матбуотнинг даврий нашрларига йиллик обунанинг жами
суммасини олдиндан тўлаш; мулкнинг йиллик суғуртасини тўлаш; ҳисоблаш техникасига
йиллик хизмат кўрсатиш ёки дастурини янгилаш учун олдиндан тўлов ва бошқалар;
келгуси даврлар учун ижара тўлов бадаллари ва келгусида маҳсулотнинг таннархига
киритилиши мумкин бўлган бошқа харажатлар ёки келгуси 12 ой мобайнидаги давр
харажатлари билан боғлиқ бўлган харажатлар акс эттирилиши мумкин.
Келгуси давр харажатларини ҳисобга олувчи счётлар (3100)да ҳисобга олинган
харажатлар ишлаб чиқариш ёки давр харажатлари бўйича харажатларни ҳисобга олувчи
счётларнинг дебетига ҳисобдан чиқарилади. Келгуси давр харажатларини жорий
харажатларга ҳисобдан чиқариш ўрнатилган муддат давомида ёки ишлаб чиқарилган
маҳсулот ҳажми ёки миқдорига мутаносиб равишда амалга оширилади. Келгуси даврлар
харажатларини ҳисобдан чиқариш усули корхона ҳисоб сиёсатида акс эттирилиши лозим.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Олдиндан тўланган ижара ҳақи 3110 5110 Ижара шартномаси, тўлов


ўтказилган топшириқномаси

2 Келгуси давр харажатларида ҳисобга 3120, 3190 1010 Ҳисобварақ-фактура,


олинадиган ишларни амалга ошириш юкхатлар, талабнома
учун материаллар берилган

3 Келгуси давр харажатларида ҳисобга 3120, 3190 1080 Ҳисобварақ-фактура,


олинадиган ишларни амалга ошириш юкхатлар, талабнома
учун инвентарь ва хўжалик
жиҳозлари сарф-харажат қилинган

4 Келгуси давр харажатларига тегишли 3120, 3190 2310 Ҳисобварақ-фактура,


бўлган ишларни амалга оширишда юкхатлар, талабнома
ёрдамчи ишлаб чиқаришнинг
кўрсатган хизматлари акс эттирилган

5 Келгуси даврлар ишларига тааллуқли 3120, 3190 2510 Умумишлаб чиқариш


бўлган умумишлаб чиқариш харажатларини тақсимлаш
харажатлари улуши ҳисобдан қайдномаси
чиқарилган

6 Хизмат кўрсатувчи ишлаб 3120, 3190 2710 Хизмат кўрсатувчи ишлаб


чиқаришларнинг келгуси даврлар чиқаришлар харажатларини
билан боғлиқ ишларига тааллуқли тақсимлаш қайдномаси
харажатлари ҳисобдан чиқарилган

7 Келгуси давр харажатларида ҳисобга 3120, 3190 2810 Ҳисобварақ-фактура,


олинадиган ишларни амалга ошириш юкхатлар, талабнома
учун тайёр маҳсулотлар сарф-харажат
қилинган

8 Келгуси давр харажатларида ҳисобга 3120, 3190 2910 Ҳисобварақ-фактура,


олинадиган ишларни амалга ошириш юкхатлар, талабнома
учун товарлар сарф-харажат қилинган

9 Келгуси давр харажатларига Бўнак ҳисоботи ва унга


тааллуқли хизмат сафари бўйича илова қилинган ҳужжатлар
харажатлар ҳисобдан чиқарилган:

- ҳисобдор шахсга бўнак берилган 3190 4220


бўлса

- ҳисобдор шахсга бўнак берилмаган 3190 6970


бўлса

10 Келгуси йилга обуна бўйича 3120 5110 Обуна шартномаси, тўлов


харажатлар амалга оширилган топшириқномаси

11 Корхона ходимлари учун узоқ 3120 5110 Йўл ҳақи карточкаларини


муддатга йўл ҳақи карточкалари харид қилиш шартномаси,
харид қилинган корхона буйруғи, йўл ҳақи
карточкаларига эҳтиёжнинг
ҳисоб-китоби, тўлов
топшириқномаси

12 Келгуси давр харажатларига тегишли 3120, 3190 6010, 7010 Ҳисобварақ-фактура, товар-
бўлган моддий қийматликлар ёки транспорт юкхати
ишлар учун мол етказиб берувчилар
ёки пудратчилар олдидаги қарзлар
акс эттирилган

13 Келгуси давр харажатларида ҳисобга 3120, 3190 6110, 6120, Ҳисобварақ-фактура, товар-
олинадиган ишлар ва хизматлар учун 7110, 7120 транспорт юкхати
шуъба ва қарам хўжаликларга қарз
акс эттирилган

14 Келгуси давр харажатларида ҳисобга 3190 6410 Бухгалтериянинг ҳисоб-


олинадиган ишлар бўйича бюджетга китоб маълумотномаси
қарз акс эттирилган

15 Келгуси давр харажатларида ҳисобга 3190 6510, 6520 Бухгалтериянинг ҳисоб-


олинадиган ишлар бўйича ижтимоий китоб маълумотномаси
суғурта идораларига қарз акс
эттирилган

16 Келгуси давр харажатларида ҳисобга 3190 6710 Бухгалтериянинг ҳисоб-


олинадиган ишларда банд бўлган китоб маълумотномаси
ишчиларнинг меҳнат ҳақи бўйича
қарз акс эттирилган

17 Келгуси давр харажатларида ҳисобга 3190 6990 Ҳисобварақ-фактура, товар-


олинадиган моддий қийматликлар транспорт юкхати
ёки ишлар учун бошқа кредиторларга
қарз акс эттирилган

18 Капитал қўйилмаларга тааллуқли 0810-0890 3190 Келгуси давр


келгуси давр харажатлари улуши харажатларини ҳисобдан
ҳисобдан чиқарилган чиқариш ҳисоб-китоби,
ҳисобварақ-фактура,
юкхатлар, бажарилган
ишлар далолатномалари

19 Навбатдаги ҳисобот даври келганда 2010 3110-3190 Келгуси давр


келгуси давр харажатлари улуши харажатларини ҳисобдан
асосий ишлаб чиқариш чиқариш ҳисоб-китоби,
харажатларига киритилган ҳисобварақ-фактура,
юкхатлар, бажарилган
ишлар далолатномалари

20 Навбатдаги ҳисобот даври келганда 2310 3110-3190 Келгуси давр


келгуси давр харажатлари улуши харажатларини ҳисобдан
ёрдамчи ишлаб чиқариш чиқариш ҳисоб-китоби,
харажатларига киритилган ҳисобварақ-фактура,
юкхатлар, бажарилган
ишлар далолатномалари

21 Навбатдаги ҳисобот даври келганда 2510 3110-3190 Келгуси давр


келгуси давр харажатлари улуши харажатларини ҳисобдан
асосий умумишлаб чиқариш чиқариш ҳисоб-китоби,
харажатларига киритилган ҳисобварақ-фактура,
юкхатлар, бажарилган
ишлар далолатномалари

22 Келгуси давр харажатлари улуши 2710 3190 Келгуси давр


хизмат кўрсатувчи ишлаб харажатларини ҳисобдан
чиқаришлар харажатларига чиқариш ҳисоб-китоби,
киритилган ҳисобварақ-фактура,
юкхатлар, бажарилган
ишлар далолатномалари

23 Сотиш билан боғлиқ келгуси 9410 3110, 3120, Келгуси давр


харажатларнинг бир қисми жорий 3190 харажатларини ҳисобдан
ҳисобот даврида ҳисобдан чиқариш ҳисоб-китоби
чиқарилган

24 Келгуси давр харажатларининг ҳар 9420 3110-3190 Давр харажатларини


ойда ҳисобот даври бўйича маъмурий ҳисобдан чиқариш ҳисоб-
харажатларга киритилиши акс китоби
эттирилган

25 Келгуси давр харажатларининг ҳар 9430 3120 Харажатларни ҳисобдан


ойда умумхўжалик харажатларига чиқариш ҳисоб-китоби
киритилиши акс эттирилган

26 Келгуси давр харажатлари зарарларга 9430 3190 Келгуси давр


ҳисобдан чиқарилган харажатларини ҳисобдан
чиқариш ҳисоб-китоби,
ҳисобдан чиқариш
далолатномалари

27 Табиий офатлар ва кўзда тутилмаган 9720 3190 Келгуси давр


вазиятлар оқибатида кўрилган зарарга харажатларини ҳисобдан
доир келгуси давр харажатлари чиқариш ҳисоб-китоби,
ҳисобдан чиқарилган ҳисобдан чиқариш
далолатномалари

Кечиктирилган харажатларни ҳисобга


олувчи счётларнинг (3200) боғланиши

Кечиктирилган харажатларни ҳисобга олувчи счётлар вақтинчалик фарқлар бўйича


кечиктирилган фойда солиғи ва кечиктирилган харажатларнинг жорий қисми бўйича
ахборотларни умумлаштириш учун мўлжалланган. Улар қуйидаги счётлардан иборат:
3210 "Вақтинчалик фарқлар бўйича кечиктирилган фойда солиғи";
3220 "Дисконт (чегирма)лар бўйича кечиктирилган харажатлар";
3290 "Бошқа кечиктирилган харажатлар".
Кечиктирилган харажатларни ҳисобга олувчи счётларнинг дебетида қарзларни
ҳисобга олувчи счётларнинг кредити билан боғланган ҳолда кечиктирилган
харажатларнинг жорий қисми ҳисобга олинади. Ушбу харажатлар жорий харажатларга
киритиладиган пайт келганда, улар кечиктирилган харажатларни ҳисобга олувчи
счётларнинг кредитидан ушбу харажатларни ҳисобга олувчи тегишли счётларнинг
дебетига ўтказилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Вақтинчалик фарқларга тегишли Бухгалтерия ҳисоб-


бўлган харажатлар бўйича китоблари
солиқларни ҳисоблаш акс эттирилган:

- узоқ муддатли қисми бўйича 0950 6410

- жорий қисми бўйича 3210 6410

2 Вақтинчалик фарқлар бўйича 3210 0950 Бухгалтерия ҳисоб-


кечиктирилган солиқни узоқ китоблари
муддатли қисмидан жорий қисмига
ўтказиш акс эттирилган

3 Ҳар ойда дебиторлик қарзининг 3290 4010, 4020, Бухгалтерия ҳисоб-


жамғариш усулида қайта баҳоланиши 4110, 4120, китоблари
бўйича манфий курс фарқи акс 4220, 4310,
эттирилган 4800

4 Ҳар ойда валюта счёти жамғариш 3290 5210, 5220 Бухгалтерия ҳисоб-
усулида қайта баҳоланиши бўйича китоблари
манфий курс фарқи акс эттирилган

5 Импорт қилинган консигнация 3290 6410 Шартнома, божхона юк


товарлари бўйича божхона декларацияси,
тўловлари, жумладан ҚҚС бухгалтериянинг ҳисоб-
ҳисобланган китоб маълумотномаси

6 Сотилган консигнация товарларининг 9430 3290 Бухгалтериянинг ҳисоб-


улушига тўғри келадиган импорт китоб маълумотномаси
қилинган консигнация товарлари
бўйича божхона тўловлари, жумладан
ҚҚС бўйича харажатлар ушбу
товарлар сотилган пайтда молиявий
натижаларга ҳисобдан чиқарилган

7 Узоқ муддатли кечиктирилган 3290 0990 Бухгалтериянинг ҳисоб-


харажатлар жорий қисмининг манфий китоб маълумотномаси
курс фарқи бўйича ўтказилиши акс
эттирилган

8 Жамланган манфий курс фарқлари 9620 3290 Бухгалтериянинг ҳисоб-


молиявийхўжалик фаолият китоб маълумотномаси
натижаларига ўтказилган

9 Ўтган ҳисобот даврида 6410 3210 Бухгалтерия ҳисоб-


кечиктирилган тегишли солиқ китоблари
суммасига жорий ҳисобот даврида
бюджетга тўланадиган солиқлар
камайтирилган

10 Бошқа кечиктирилган харажатлар 6010, 6110, Бухгалтерия ҳисоб-


жорий даврда акс эттирилган: 6510, 6520, китоблари
6710, 7010,
7110

- узоқ муддатли қисми бўйича 0940

- жорий қисми бўйича 3290

11 Бошқа кечиктирилган 3290 0940 Бухгалтерия ҳисоб-


харажатларнинг узоқ муддатли китоблари
қисмидан жорий қисмига ўтказилиши
акс эттирилган

12 Кечиктирилган харажатлар тегишли 2010 3290 Бухгалтерия ҳисоб-


қисми асосий ишлаб чиқариш китоблари
харажатлари таркибига киритилган

13 Кечиктирилган харажатлар тегишли 2310 3290 Бухгалтерия ҳисоб-


қисми ёрдамчи ишлаб чиқариш китоблари
харажатлари таркибига киритилган

14 Кечиктирилган харажатлар тегишли 2510 3290 Бухгалтерия ҳисоб-


қисми умумишлаб чиқариш китоблари
харажатлари таркибига киритилган

15 Кечиктирилган харажатлар тегишли 2810 3290 Бухгалтерия ҳисоб-


қисми тайёр маҳсулотлар китоблари
харажатлари таркибига киритилган

16 Кечиктирилган харажатлар тегишли 9410 3290 Бухгалтерия ҳисоб-


қисми сотиш бўйича харажатлар китоблари
таркибига киритилган

17 Кечиктирилган харажатлар тегишли 9420 3290 Бухгалтерия ҳисоб-


қисми маъмурий харажатлар китоблари
таркибига киритилган
18 Кечиктирилган харажатлар тегишли 9430 3290 Бухгалтерия ҳисоб-
қисми зарарлар таркибига киритилган китоблари

19 Облигацияларнинг чегирма билан 3220 7830, 6830 Бухгалтерия ҳисоб-


сотилиши акс эттирилган китоблари

20 Жорий облигация чегирмасининг 9610 3220 Бухгалтерия ҳисоб-


ҳисобдан чиқарилиши акс эттирилган китоблари

21 Бошқа кечиктирилган 3290 Мажбу- Бухгалтерия ҳисоб-


харажатларнинг жорий қисми риятларни китоблари
ўтказилиши акс эттирилган ҳисобга
олувчи
счётлар

22 Кечиктирилган харажатлар тегишли Харажат- 3290 Бухгалтерия ҳисоб-


қисми жорий харажатлар таркибига ларни китоблари
киритилган ҳисобга
олувчи
счётлар

IV БЎЛИМ. ОЛИНАДИГАН СЧЁТЛАР - ЖОРИЙ ҚИСМИ

Олинадиган счётларнинг (4000) боғланиши


Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва қарам хўжалик
жамиятларидан олинадиган счётларнинг (4100) боғланиши
Ходимларга берилган бўнакларни ҳисобга олувчи
счётларнинг (4200) боғланиши
Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга берилган
бўнакларни ҳисобга олувчи счётларнинг (4300) боғланиши
Бюджетга бўнак тўловларини ҳисобга
олувчи счётларнинг (4400) боғланиши
Мақсадли давлат жамғармаларига ва суғурталар бўйича бўнак
тўловларини ҳисобга олувчи счётларнинг (4500) боғланиши
Устав капиталига таъсисчиларнинг улушлари бўйича қарзини
ҳисобга олувчи счётларнинг (4600) боғланиши
Ходимларнинг бошқа операциялар бўйича қарзини
ҳисобга олувчи счётларнинг (4700) боғланиши
Турли дебиторлар қарзларини ҳисобга
олувчи счётларнинг (4800) боғланиши
Даргумон қарзлар бўйича резервни ҳисобга
олувчи счётларнинг (4900) боғланиши

IV бўлимга тааллуқли счётлар қайтариш муддати 12 ойдан ошмаган дебиторлик


қарзи тўғрисидаги ахборотни умумлаштириш учун мўлжалланган. Жорий дебиторлик
қарзининг таркиби: харидорлар ва буюртмачиларнинг қарзлари; олинган векселлар
бўйича қарз; ажратилган бўлинмалар, шуъба ва қарам хўжалик жамиятларининг қарзлари;
мол етказиб берувчиларнинг турли юридик ва жисмоний шахсларга берган бўнаклари
бўйича қарзлари; бюджетнинг бўнак тўловлари бўйича қарзи; таъсисчиларнинг қарзлари;
ходимларнинг берилган бўнаклар ва бошқа операциялар бўйича қарзлари, шунингдек
турли дебиторларнинг қарзларидан иборат.

Олинадиган счётларнинг (4000) боғланиши

Олинадиган счётлар товарлар, тайёр маҳсулотлар, бажарилган ишлар, кўрсатилган


хизматлар учун дебиторлик қарзи бўйича харидорлар ва буюртмачилар билан ҳисоб-
китоблар тўғрисидаги ахборотни умумлаштириш учун мўлжалланган. Улар қуйидаги
счётлардан иборат:
4010 "Харидорлар ва буюртмачилардан олинадиган счётлар";
4020 "Олинган векселлар".
Ушбу счётларнинг дебети бўйича асосий (операцион) фаолиятдан даромадларни
ҳисобга олувчи счётлар (9000), асосий воситалар ва бошқа активларнинг чиқиб кетишини
ҳисобга олувчи счётлар (9200) ва асосий фаолиятнинг бошқа даромадларини ҳисобга
олувчи счётлар (9300) билан боғланган ҳолда харидорлар (буюртмачилар)га тақдим
этилган ҳисоб-китоб ҳужжатлари бўйича суммалар акс эттирилади.
Ушбу счётларнинг кредити бўйича эса пул маблағларини ҳисобга олувчи счётлар
билан боғланган ҳолда келиб тушган тўловлар, олинган бўнаклар бўйича ўзаро ҳисоб-
китоблар, даргумон қарзлар бўйича захиралар ҳисобига умидсиз дебиторлик қарзларини
ҳисобдан чиқариш суммалари акс эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Харидорлар ва буюртмачиларга 4010 9010 Юкхат, ҳисобварақ-фактура


тақдим этилган счётлар бўйича тайёр
маҳсулот сотилиши акс эттирилган

2 Харидорларга тақдим этилган 4010 6410 Юкхат, ҳисобварақ-фактура


ҳисобварақ-фактуралар бўйича ҚҚС
суммаси акс эттирилган

3 Харидорлар ва буюртмачиларга 4010 9020 Юкхат, ҳисобварақ-фактура


тақдим этилган счётлар бўйича
товарлар сотилиши акс эттирилган

4 Харидорлар ва буюртмачиларга 4010 9030 Юкхат, ҳисобварақ-


тақдим этилган счётлар бўйича фактура, қабул
товарлар, иш ва хизматлар сотилиши қилиштопшириш
акс эттирилган далолатномаси, бажарилган
ишлар далолатномаси

5 Асосий воситалар сотилиши 4010 9210 Асосий воситаларни қабул


муносабати билан харидорларнинг қилиш-топшириш
қарз суммалари акс эттирилган далолатномаси

6 Харидорлар ва буюртмачиларга 4010 9220 Қабул қилиштопшириш


бошқа активлар сотилиши далолатномаси, юкхат
муносабати билан уларнинг қарз
суммаси акс эттирилган

7 Курс фарқларини жамғариш усулида 4010 6230 Курс фарқининг ҳисоб-


олинадиган счётлар бўйича мусбат китоби
курс фарқи акс эттирилган
8 Курс фарқларини тўғри ҳисобдан 4010 9540 Курс фарқининг ҳисоб-
чиқариш усулида олинадиган счётлар китоби
бўйича мусбат курс фарқи акс
эттирилган

9 Олинадиган векселлар бўйича мусбат Курс фарқининг ҳисоб-


курс фарқи акс эттирилган: китоби

- тўғри ҳисобдан чиқариш усули 4020 9540


бўйича

- жамғариш усули бўйича 4020 6230

10 Мол етказиб берувчилар 6010, 6020 4010 Айирбошлаш (бартер)


(пудратчилар) билан харидорлар контракти
ўртасидаги ўзаро қарзларнинг ҳисоб-
китоби акс эттирилган

11 Корхона билан ажратилган бўлинма 6110, 6120 4010 Айирбошлаш (бартер)


ўртасидаги қарзларнинг ўзаро ҳисоб- контракти
китоби акс эттирилган

12 Харидорлар ва буюртмачилардан 5010 4010 Кирим касса ордери


кассага суммаларнинг келиб тушиши
акс эттирилган

13 Харидорларга ва буюртмачиларга 5110 4010 Ҳисоб-китоб счётидан банк


сотилган тайёр маҳсулот, бажарилган кўчирмаси
ишлар ва кўрсатилган хизматлар учун
улардан ҳисоб-китоб счётига
тўловлар келиб тушган

14 Харидорларга ва буюртмачиларга 5210 4010 Валюта счётидан банк


сотилган тайёр маҳсулот, бажарилган кўчирмаси
ишлар ва кўрсатилган хизматлар учун
улардан валюта счётига тўловлар
келиб тушган

15 Харидорларга ва буюртмачиларга 5530 4010 Махсус счётдан банк


сотилган тайёр маҳсулот, бажарилган кўчирмаси
ишлар ва кўрсатилган хизматлар учун
улардан банкдаги махсус счётга
тўловлар келиб тушган

16 Юклаб жўнатилган маҳсулотлар, 4860 4010 Мол етказиб бериш


бажарилган ишлар ва кўрсатилган шартномаси, юкхат,
хизматлар учун харидорларга далолатнома
даъволар тақдим этилган

17 Харидорларга счётлар тақдим 6310 4010 Контракт, бухгалтериянинг


этилганда, уларга етказиб берилган маълумотномаси
тайёр маҳсулот, товарлар ва
бажарилган ишлар учун олдиндан
олинган бўнакларнинг ўзаро ҳисоб-
китоб қопланган суммалари акс
эттирилган

18 Харидорлар ва буюртмачиларнинг 9430 4010 Бухгалтериянинг


қопланмайдиган қарзлари зарарга маълумотномаси
ҳисобдан чиқарилган

19 Жамғариш усулида олинадиган 3290 4010, 4020 Курс фарқининг ҳисоб-


счётлар ва векселлар бўйича манфий китоби
курс фарқи акс эттирилган

20 Тўғри ҳисобдан чиқариш усулида 9620 4010 Курс фарқининг ҳисоб-


олинадиган счётлар бўйича манфий китоби
курс фарқи акс эттирилган

21 Олинадиган векселлар бўйича Курс фарқининг ҳисоб-


манфий курс фарқи акс эттирилган: китоби

- тўғри ҳисобдан чиқариш усули 9620 4020


бўйича

- жамғариш усули бўйича 3290 4020

22 Харидорлар ва буюртмачиларнинг 4910 4010 Бухгалтериянинг


қарзлари даргумон қарзлар бўйича маълумотномаси
резервлар ҳисобига ҳисобдан
чиқарилган

23 Дебиторлик қарзи ҳисобига вексель 4020 4010 Шартнома, вексель


олинган

24 Қоплаш давомида фоизлар назарда 5110, 5210 4020 Банк кўчирмаси


тутилган олинган векселлар бўйича
қарз қопланган

25 Олинган векселлар бўйича қарзлар 4910 4020 Бухгалтериянинг


даргумон қарзлар бўйича резерв маълумотномаси
ҳисобига қопланган

26 Харидорлар ва буюртмачилардан 9430 4020 Бухгалтериянинг


олинган векселлар бўйича маълумотномаси
қопланмайдиган қарзлар зарарга
ҳисобдан чиқарилган

27 Товарлар ва тайёр маҳсулотлар учун 4020 0910 Ҳисобварақ-фактура, товар-


олинган векселларни узоқ муддатли транспорт юкхати
қисмидан жорий қисмига ўтказиш акс
эттирилган

Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва қарам хўжалик


жамиятларидан олинадиган счётларнинг
(4100) боғланиши

Мазкур гуруҳ счётлари ажратилган бўлинмалар (филиаллар, ваколатхоналар ва


бошқалар), шуъба ва қарам хўжалик жамиятларининг юклаб жўнатилган маҳсулот,
товарлар, бажарилган ишлар, кўрсатилган хизматлар, шунингдек сотилган асосий
воситалар, номоддий ва бошқа активлар бўйича барча турдаги дебиторлик қарзи
тўғрисидаги ахборотни умумлаштириш учун мўлжалланган. Улар қуйидаги счётлардан
иборат:
4110 "Ажратилган бўлинмалардан олинадиган счётлар";
4120 "Шуъба ва қарам хўжалик жамиятларидан олинадиган счётлар".
Бош ташкилот томонидан назорат қилинадиган корхона шуъба корхонаси деб
аталади, яъни бош ташкилот шуъба корхонасининг устав капиталида 50 %дан кўп бўлган
миқдордаги улушга эга.
Агар жамиятнинг овоз бериш ҳуқуқига эга акцияларининг 20 %идан кўпроғи бошқа
хўжалик юритувчи субъектга тегишли бўлган тақдирда, ушбу жамият қарам хўжалик
жамияти деб эътироф этилади.
Корхоналар ушбу гуруҳдаги счётларда мол-мулкни ишончли бошқариш шартномаси
бўйича дебиторлик қарзини ҳам ҳисобга олиши мумкин. Бунинг учун корхона 4130 "Мол-
мулкни ишончли бошқариш шартномаси бўйича олинадиган счётлар"ни очиши мумкин.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Асосий воситалар ички бўлинмаларга Юкхат, ҳисобварақ-


берилган: фактура, асосий
воситаларни қабул қилиш-
топшириш далолатномаси

- ўтказиш қийматига 4110 9210

- бошланғич қийматига 9210 0100

- ҚҚС суммасига 9210 6410

- чиқиб кетишдан олинган фойдага 9210 9320

- чиқиб кетишдан кўрилган зарарга 9430 9210

2 Номоддий активлар ички Юкхат, ҳисобварақ-фактура


бўлинмаларга берилган:

- ўтказиш қийматига 4110 9220

- бошланғич қийматига 9220 0400

- ҚҚС суммасига 9220 6410

- чиқиб кетишдан олинган фойдага 9220 9320

- чиқиб кетишдан кўрилган зарарга 9430 9220

3 Инвестициялар ички бўлинмаларга Юкхат, ҳисобварақ-фактура


берилган:

- ўтказиш қийматига 4110 9220

- таннархига 9220 0600, 5800

- ҚҚС суммасига 9220 6410

- чиқиб кетишдан олинган фойдага 9220 9320


- чиқиб кетишдан кўрилган зарарга 9430 9220

4 Ўрнатиладиган ускуналар ички Юкхат, ҳисобварақ-


бўлинмаларга берилган: фактура, ускуналарни қабул
қилиштопшириш
далолатномаси

- ўтказиш қийматига 4110 9220

- таннархига 9220 0710, 0720

- ҚҚС суммасига 9220 6410

- чиқиб кетишдан олинган фойдага 9220 9320

- чиқиб кетишдан кўрилган зарарга 9430 9220

5 Тугалланмаган қурилиш ички Юкхат, ҳисобварақ-


бўлинмаларга берилган: фактура, тугалланмаган
қурилишни қабул
қилиштопшириш
далолатномаси

- ўтказиш қийматига 4110 9220

- таннархига 9220 0810

- ҚҚС суммасига 9220 6410

- чиқиб кетишдан олинган фойдага 9220 9320

- чиқиб кетишдан кўрилган зарарга 9430 9220

6 Ўзида ишлаб чиқарилган ярим тайёр Юкхат, ҳисобварақ-фактура


маҳсулотлар ички бўлинмаларга
берилган:

- ўтказиш қийматига 4110 9220

- таннархига 9220 2110

- ҚҚС суммасига 9220 6410

- чиқиб кетишдан олинган фойдага 9220 9320

- чиқиб кетишдан кўрилган зарарга 9430 9220

7 Материаллар ички бўлинмаларга Юкхат, ҳисобварақ-фактура


берилган:

- ўтказиш қийматига 4110 9220

- таннархига 9220 1010

- ҚҚС суммасига 9220 6410


- чиқиб кетишдан олинган фойдага 9220 9320

- чиқиб кетишдан кўрилган зарарга 9430 9220

8 Товарлар ички бўлинмаларга Юкхат, ҳисобварақ-фактура


берилган:

- ўтказиш қийматига 4110 9220

- таннархига 9220 2900

- ҚҚС суммасига 9220 6410

- чиқиб кетишдан олинган фойдага 9220 9320

- чиқиб кетишдан кўрилган зарарга 9430 9220

9 Ички бўлинмаларнинг ўзи томонидан 4110 1510 Юкхат


кирим қилиниши учун моддий
қимматликлар берилган (1500 счёт
қўлланилганда)

10 Ички бўлинмаларга берилган 4110 1610 Юкхат, фарқни тақсимлаш


материаллар бўйича уларнинг ҳисоб-китоби
қийматидаги фарқлар ҳисобдан
чиқарилган

11 Бўлинмалар олдидаги дебиторлик Бухгалтериянинг ҳисоб-


қарзи бўйича мусбат курс фарқи акс китоб маълумотномаси
эттирилган:

- тўғри ҳисобдан чиқариш усули 4110, 4120 6230


бўйича

- жамғариш усули бўйича 4110, 4120 9540

12 Филиал, шуъба ёки қарам корхона 0110-0190 4110, 4120 Юкхат


томонидан асосий воситалар
қайтарилган

13 Филиал, шуъба ёки қарам корхона 0410-0490 4110, 4120 Юкхат


томонидан номоддий активлар
қайтарилган

14 Филиал, шуъба ёки қарам корхона 0610, 5810 4110, 4120 Юкхат
томонидан инвестициялар
қайтарилган

15 Филиал, шуъба ёки қарам корхона 0710-0720 4110, 4120 Юкхат


томонидан ўрнатиладиган ускуналар
қайтарилган

16 Филиал, шуъба ёки қарам корхона 0810 4110, 4120 Юкхат


томонидан тугалланмаган қурилиш
қайтарилган

17 Филиал, шуъба ёки қарам 0910 4110, 4120 Шартнома, вексель, юкхат
корхонасидан узоқ муддатли
векселлар келиб тушган

18 Филиал, шуъба ёки қарам 4020 4110, 4120 Шартнома, вексель, юкхат
корхонасидан қисқа муддатли
векселлар келиб тушган

19 Филиал, шуъба ёки қарам 5110, 5210, 4110, 4120 Шартнома, банк кўчирмаси
корхонасидан пул маблағлари келиб 5500
тушган

20 Бўлинма, шуъба ёки қарам 6310 4110, 4120 Шартнома, банк кўчирмаси
жамиятидан илгари олинган
бўнакнинг ҳисобга олиниши акс
эттирилган

21 Дебиторлик қарзини қоплаш учун 5010 4110 Кирим касса ордери


корхоналар филиалларидан нақд пул
суммалари кассага келиб тушган

22 Дебиторлик қарзини қоплаш учун 5110, 5210, 4110 Банк кўчирмаси


ушбу корхона филиалларидан 5220, 5590
банкдаги счётларга пул маблағлари
келиб тушган

23 Алоҳида балансга ажратилган ички 4110 8710 Ички бўлинмалар


бўлинмалардан олиниши лозим фойдасининг ҳисоб-китоби
бўлган фойда суммаси ҳисобланган

24 Филиаллар, шуъба ва қарам Бухгалтериянинг ҳисоб-


жамиятларининг дебиторлик қарзи китоб маълумотномаси
бўйича манфий курс фарқи
ҳисобланган:

- тўғри ҳисобдан чиқариш усули 9620 4110, 4120


бўйича

- жамғариш усули бўйича 3290 4110, 4120

25 Даргумон қарзлар бўйича резерв 4910 4110, 4120 Солиштирма далолатнома,


ҳисобига филиаллар, шуъба ва қарам Хўжалик судининг қарори
жамиятларининг умидсиз дебиторлик
қарзи ҳисобдан чиқарилган

26 Филиаллар, шуъба ва қарам 9430 4110-4120 Солиштирма далолатнома,


жамиятларининг умидсиз дебиторлик Хўжалик судининг қарори
қарзи зарарга ҳисобдан чиқарилган

Ходимларга берилган бўнакларни ҳисобга


олувчи счётларнинг (4200) боғланиши

Ходимларга берилган бўнакларни ҳисобга олувчи счётларда корхона ходимларига


меҳнат ҳақи бўйича, операцион ва маъмурий-хўжалик харажатлари учун ҳисобдорлик
асосида, шунингдек хизмат сафарлари учун берилган бўнаклар бўйича ҳисоб-китоблар
тўғрисидаги ахборотлар умумлаштирилади. Ҳисоб қуйидаги счётларда амалга оширилади:
4210 "Меҳнат ҳақи бўйича берилган бўнаклар";
4220 "Хизмат сафарларига берилган бўнаклар";
4230 "Умумхўжалик харажатлари учун берилган бўнаклар";
4290 "Ходимларга берилган бошқа бўнаклар".
Мазкур счётларнинг дебетида ҳисобдорликка берилган сумма, ходимларга меҳнат
ҳақи бўйича берилган бўнакларга доир дебиторлик қарзи пул маблағларини ҳисобга
олувчи счётлар билан, жумладан, 5010 "Миллий валютадаги пул маблағлари", 5020 "Чет
эл валютасидаги пул маблағлари" счётлари билан боғланган ҳолда акс эттирилади.
Ушбу счётларнинг кредитида қарзнинг қопланиши, харажатлар ва харид қилинган
қийматликларни ҳисобга олувчи счётлар ёки амалга оширилган сарф-харажатларнинг
тавсифидан келиб чиқиб бошқа счётлар билан боғланган ҳолда акс эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Меҳнат ҳақи ҳисобидан бўнак 4210 5010 Ҳисоб-китоб тўлов


берилган қайдномалари

2 Ходимларга келгусидаги меҳнат ҳақи 6710 4210 Ҳисоб-китоб тўлов


ҳисобига берилган бўнаклар ушлаб қайдномалари
қолинган

3 Ҳисобдор шахсларга хизмат 4220 5010 Меҳнат сафари тўғрисида


сафарлари учун кассадан сўмда буйруқ, бўнак ҳисоб-
бўнаклар берилган китоби, чиқим касса ордери

4 Ҳисобдор шахсларга хизмат 4220 5020 Меҳнат сафари тўғрисида


сафарлари учун кассадан чет эл буйруқ, бўнак ҳисоб-
валютасида бўнаклар берилган китоби, чиқим касса ордери

5 Ҳисобдор шахсларга хизмат 4220 5110 Меҳнат сафари тўғрисида


сафарлари учун ҳисоб-китоб счётидан буйруқ, бўнак ҳисоб-
бўнаклар берилган китоби, банк кўчирмалари

6 Ҳисобдор шахсларга хизмат 4220 5210 Меҳнат сафари тўғрисида


сафарлари учун валюта счётидан буйруқ, бўнак ҳисоб-
бўнаклар берилган китоби, банк счётларидан
кўчирмалар

7 Ҳисобдор шахсларга хизмат 4220 5530 Меҳнат сафари тўғрисида


сафарлари учун бошқа махсус буйруқ, бўнак ҳисоб-
счётлардан бўнаклар берилган китоби, банк счётларидан
кўчирмалар

8 Ҳисобдор шахсларга турли 4230 5010 Кассир ҳисоботи, чиқим


умумхўжалик харажатларни амалга касса ордери
ошириш ва бошқа мақсадлар учун
кассадан суммалар берилган

9 Ҳисобдор шахсларга кассадан пул 4230 5010, 5020 Кассир ҳисоботи, чиқим
ҳужжатлари (турли маркалар ва касса ордери
бошқалар) берилган

10 Олинган бўнакнинг ишлатилмаган 5010 4220, 4230, Кирим касса ордери


суммалари ҳисобдор шахслар 4290
томонидан кассага қайтарилган
11 Олинган бўнакнинг ишлатилмаган 5020 4220, 4230, Кирим касса ордери
валюта суммалари ҳисобдор шахслар 4290
томонидан кассага қайтарилган

12 Ишлатилмаган ҳисобдор суммалар 5110 4220, 4230 Банк счётларидан


ходимлар томонидан ҳисоб-китоб кўчирмалар
счётига қайтарилган

13 Ишлатилмаган ҳисобдор суммалар 5210 4220 4230 Банк счётларидан


ходимлар томонидан валюта счётига кўчирмалар
қайтарилган

14 Ҳисобдор шахсларга қишлоқ хўжалик 4230 5010 Бўнак ҳисоб-китоби


маҳсулотлари ва ҳайвонларни харид
қилиш учун бўнаклар берилган

15 Ҳисобдор шахслар томонидан 4290 5610 Ишончномага асосан


ҳисобдорлик учун пул ҳужжатлари
олинган

16 Харид қилинган турли пул 5610 4290 Бўнак ҳисоботи


ҳужжатлари (маркалар, йўлланмалар
ва б.) учун ҳисобдор шахслар
томонидан ҳақ тўланган

17 Ишлатилмаган пул ҳужжатлари 5610 4290 Бўнак ҳисоботи


қайтарилган

18 Ҳисобдор шахслар томонидан 0710 4220, 4290 Бўнак ҳисоботи


ўрнатиладиган ускуналарни харид
қилиш билан боғлиқ харажатлар
амалга оширилган

19 Ҳисобдор шахслар томонидан 0810 4220, 4290 Бўнак ҳисоботи


капитал қўйилмалар билан боғлиқ
харажатлар амалга оширилган

20 Ҳисобдор шахслар томонидан 1010-1090 4220, 4290 Бўнак ҳисоботи


материалларни харид қилиш билан
боғлиқ харажатлар амалга оширилган

21 Ҳисобдор шахслар томонидан 1080 4220, 4290 Бўнак ҳисоботи


инвентарь ва хўжалик жиҳозларини
харид қилиш билан боғлиқ
харажатлар амалга оширилган

22 Ҳисобдор шахслар томонидан асосий 2010 4230, 4290 Бўнак ҳисоботи


ишлаб чиқариш бўйича харажатлар
амалга оширилган

23 Ҳисобдор шахслар томонидан 2310 4230, 4290 Бўнак ҳисоботи


ёрдамчи ишлаб чиқариш бўйича
харажатлар амалга оширилган

24 Умумишлаб чиқариш харажатлари 2510 4230, 4290 Бўнак ҳисоботи


ҳисобдор шахслар орқали амалга
оширилган

25 Ҳисобдор шахслар томонидан 2610 4230, 4290 Бўнак ҳисоботи


маҳсулот яроқсизлиги билан боғлиқ
турли харажатлар тўланган

26 Ҳисобдор шахслар томонидан 2910 4220, 4290 Бўнак ҳисоботи


товарларни харид қилиш билан
боғлиқ харажатлар амалга оширилган

27 Ҳисобдор шахслар томонидан 0610, 5810 4220, 4290 Бўнак ҳисоботи


инвестициялар билан боғлиқ
харажатлар амалга оширилган

28 Ҳисобдор шахслар томонидан давр 9410, 9420, 4230, 4290 Бўнак ҳисоботи
харажатларига тегишли турли 9430
харажатлар тўланган

29 Ҳисобдор шахслар томонидан 3190 9440 4290 Бўнак ҳисоботи


келгуси давр харажатларига тегишли
турли харажатлар ва келгусида солиқ
солинадиган базадан чиқариладиган
ҳисобот даврига тегишли харажатлар
тўланган

30 Даргумон қарзлар бўйича резерв 4910 4210-4290 Солиштирма далолатнома,


ҳисобидан ходимларга берилган Хўжалик судининг қарори
бўнаклар бўйича умидсиз дебиторлик
қарзи ҳисобдан чиқарилган

31 Ходимларга берилган бўнаклар 9430 4210-4290 Солиштирма далолатнома,


бўйича умидсиз дебиторлик қарзи Хўжалик судининг қарори
зарарга ҳисобдан чиқарилган

32 Жамғариш усулида, чет эл 4220 6230 Курс фарқининг ҳисоб-


валютасида берилган ҳисобдор китоби
суммалар бўйича мусбат курс фарқи
акс эттирилган

33 Ҳисобдан чиқаришнинг тўғри 4220 9540 Курс фарқининг ҳисоб-


усулида, чет эл валютасида берилган китоби
ҳисобдор суммалар бўйича мусбат
курс фарқи акс эттирилган

34 Жамғариш усулида, чет эл 3290 4220 Курс фарқининг ҳисоб-


валютасида берилган ҳисобдор китоби
суммалар бўйича манфий курс фарқи
акс эттирилган

35 Ҳисобдан чиқаришнинг тўғри 9620 4220 Курс фарқининг ҳисоб-


усулида, чет эл валютасида берилган китоби
ҳисобдор суммалар бўйича манфий
курс фарқи акс эттирилган

Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга берилган


бўнакларни ҳисобга олувчи счётларнинг (4300) боғланиши

Мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга берилган бўнакларни ҳисобга олувчи


счётларда товар-моддий захиралар ва бошқа активларни етказиб бериш, шунингдек
ишларни бажариш ва хизматларни кўрсатиш учун берилган бўнакларга доир ҳисоб-
китоблар тўғрисидаги ахборот умумлаштирилади. Ҳисоб қуйидаги счётларда амалга
оширилади:
4310 "Товар-моддий қийматликлар учун мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга
берилган бўнаклар";
4320 "Узоқ муддатли активлар учун мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга
берилган бўнаклар";
4330 "Бошқа берилган бўнаклар".
Мазкур счётларнинг дебетида пул маблағларини ҳисобга олувчи счётлар билан
боғланган ҳолда, берилган бўнаклар суммаси, шунингдек мол етказиб берувчи ва корхона
ўртасида тузилган шартномага асосан товарлар, ишлар ва хизматлар қисман тайёр
бўлганда амалга оширилган тўлов акс эттирилади.
Ушбу счётларнинг кредитида мол етказиб берувчилар ва пудратчиларга тўланадиган
счётлар билан боғланган ҳолда, аввал берилган бўнакларнинг ўзаро қопланиши ёки пул
маблағларини ҳисобга олувчи счётлар билан боғланган ҳолда бўнакларнинг қайтарилиши
акс эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Ҳисоб-китоб счётидан бўнаклар 4310 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк


ўтказилган (маҳсулот етказиб бериш, кўчирмаси, контракт,
қисман тайёр бўлган бажарилган ҳисобварақ-фактура
ишлар ва бошқалар учун)

2 Валюта счётидан бўнаклар 4310 5210 Валюта счётидан банк


ўтказилган (маҳсулот етказиб бериш, кўчирмаси, контракт,
қисман тайёр бўлган бажарилган ҳисобварақ-фактура
ишлар ва бошқалар учун)

3 Банкдаги махсус счётлардан бўнаклар 4310 5510-5530 Махсус счётлардан банк


ўтказилган (маҳсулот етказиб бериш, кўчирмаси, контракт,
қисман тайёр бўлган бажарилган ҳисобварақ-фактура
ишлар ва бошқалар учун)

4 Қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини 4310 5010 Чиқим касса ордери,


тайёрлаш учун нақд пулда бўнак контракт
берилган

5 Ҳисоб-китоб счётидан бўнаклар 4320 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк


ўтказилган (узоқ муддатли активлар кўчирмаси, контракт,
учун) ҳисобварақ-фактура

6 Валюта счётидан бўнаклар 4320 5210 Валюта счётидан банк


ўтказилган (узоқ муддатли кўчирмаси, контракт
активларни етказиб бериш учун
олдиндан тўлов)

7 Банкдаги махсус счётлардан бўнаклар 4320 5510-5530 Махсус счётлардан банк


ўтказилган; узоқ муддатли кўчирмаси, контрактлар
активларнинг қисман тайёр
буюртмалари бўйича оралиқ счётлар
тўлови

8 Тўланадиган қисқа муддатли 4310 6020 Ссуда счётининг


векселлар ҳисобидан бўнаклар кўчирмаси, контрактлар
ўтказилиши акс эттирилган

9 Тўланадиган узоқ муддатли векселлар 4310 7020 Ссуда счётининг


ҳисобидан бўнаклар ўтказилиши акс кўчирмаси, контрактлар
эттирилган

10 Банкнинг қисқа муддатли кредитлари 4310 6810 Ссуда счётининг


олинганлиги ҳисобидан бўнаклар кўчирмаси, контрактлар
ўтказилиши акс эттирилган

11 Бошқа ташкилотлардан қисқа 4310 6820 Ссуда счётининг


муддатли кредитлар олинганлиги кўчирмаси, контрактлар
ҳисобидан бўнаклар ўтказилиши акс
эттирилган

12 Тўланадиган қисқа муддатли 4310 6830 Ссуда счётининг


облигациялар ҳисобидан бўнаклар кўчирмаси, контрактлар
ўтказилиши акс эттирилган

13 Банкнинг узоқ муддатли кредитлари 4310 7810 Ссуда счётининг


ҳисобидан бўнаклар ўтказилиши акс кўчирмаси, контрактлар
эттирилган

14 Бошқа ташкилотлардан олинган узоқ 4310 7820 Ссуда счётининг


муддатли кредитлар ҳисобидан кўчирмаси, контрактлар
бўнаклар ўтказилиши акс эттирилган

15 Контракт бекор қилиниши 5010 4310 Кирим касса ордери


муносабати билан берилган
бўнакларни кассага қайтариш акс
эттирилган

16 Берилган бўнакларни ҳисоб-китоб 5110 4310 Банк ҳисоб-китоб счётидан


счётига қайтариш акс эттирилган кўчирма

17 Берилган бўнакларни валюта счётига 5210 4310 Банк валюта счётидан


қайтариш акс эттирилган кўчирма

18 Мол етказиб берувчиларга ёки 6010, 6950 4310 Контрактлар, бажарилган


пудратчиларга қарзни қоплаш учун ишлар, хизматлар
берилган бўнаклар билан ўзаро далолатномаси
ҳисоб-китоб қилиш акс эттирилган

19 Илгари корхона томонидан даргумон 4910 4310 Қарзларни ҳисобдан


деб тан олинган ва талаб қилиб чиқариш далолатномаси
олинмаган қарзлар бўнаклар
ҳисобидан ҳисобдан чиқарилган

20 Дебиторнинг тўловга ноқобиллиги 9430 4310 Хўжалик судининг қарори


натижасида даъво тақдим этиш
муддати ўтиб кетган мол етказиб
берувчиларга берилган ва талаб
қилиб олинмаган бўнаклар
белгиланган тартибда ҳисобдан
чиқарилган (бундай қарзлар суммаси
бўйича ҳисобот даврида резерв барпо
қилинмаган бўлса)

21 Бажарилган ишлар бўйича берилган 4310 0940 Ҳисоб-китоб бўйича


бўнакларнинг тегишли суммасини
ҳар йилнинг бошида узоқ муддатли
қисмидан жорий қисмига ўтказиш акс
эттирилган

22 Мол етказиб берувчилардан бўнак 0810 4310 Юкхат


суммаси чегарасида тугалланмаган
қурилиш объекти келиб тушган

23 Мол етказиб берувчилардан бўнак 0820 4310 Юкхат


суммаси чегарасида асосий воситалар
келиб тушган

24 Мол етказиб берувчилардан бўнак 0830 4310 Юкхат


суммаси чегарасида номоддий
активлар келиб тушган

25 Мол етказиб берувчилардан бўнак 1010-1090 4310 Юкхат


суммаси чегарасида материаллар
келиб тушган

26 Мол етказиб берувчилардан бўнак 1080 4310 Юкхат


суммаси чегарасида инвентарь ва
хўжалик жиҳозлари келиб тушган

27 Мол етказиб берувчилардан бўнак 0840 4310 Юкхат


суммаси чегарасида ҳайвонлар келиб
тушган

28 Мол етказиб берувчилардан бўнак 2910 4310 Юкхат


суммаси чегарасида товарлар келиб
тушган

29 Жамғариш усулида, мол етказиб 4310-4390 6230 Курс фарқининг ҳисоб-


берувчиларга ва пудратчиларга чет эл китоби
валютасида берилган бўнаклар
суммаси бўйича мусбат курс фарқи
акс эттирилган

30 Ҳисобдан чиқаришнинг тўғри 4310-4390 9540 Курс фарқининг ҳисоб-


усулида, мол етказиб берувчиларга ва китоби
пудратчиларга чет эл валютасида
берилган бўнаклар суммаси бўйича
мусбат курс фарқи акс эттирилган

31 Жамғариш усулида, мол етказиб 3290 4310-4390 Курс фарқининг ҳисоб-


берувчиларга ва пудратчиларга чет эл китоби
валютасида берилган бўнаклар
суммаси бўйича манфий курс фарқи
акс эттирилган

32 Ҳисобдан чиқаришнинг тўғри 9620 4310-4390 Курс фарқининг ҳисоб-


усулида, мол етказиб берувчиларга ва китоби
пудратчиларга чет эл валютасида
берилган бўнаклар суммаси бўйича
манфий курс фарқи акс эттирилган
Бюджетга бўнак тўловларини ҳисобга
олувчи счётларнинг (4400) боғланиши

Бюджетга бўнак тўловларини ҳисобга олувчи счётлар корхоналар томонидан


солиқлар ва йиғимлар бўйича тўланган бўнаклар тўғрисидаги ахборотни умумлаштириш
учун мўлжалланган. Корхоналар солиқлар ва йиғимларнинг турлари бўйича бўнак
тўловларини ҳисобга олиш учун қуйидаги алоҳида счётларни очишлари мумкин:
4410 "Фойда солиғи бўйича бўнак тўловлари";
4411 "Ободонлаштириш ва ижтимоий инфратузилмани ривожлантириш учун солиқ
бўйича бўнак тўловлари";
4412 "Мулк солиғи бўйича бўнак тўловлари";
4413 "Қўшилган қиймат солиғи бўйича бўнак тўловлари" ва бошқалар.
Мазкур счётларнинг дебетида пул маблағларини ҳисобга олувчи счётлар кредити
билан боғланган ҳолда, бўнак тариқасида тўланган солиқлар суммаси, жумладан харид
қилинган товар-моддий захиралар бўйича ҳисоб-китоб ҳужжатларида ажратилган
қўшилган қиймат солиғи суммаси ҳисобга олинади.
Кредит бўйича 6410 "Бюджетга тўловлар бўйича қарз (турлари бўйича)" счёти билан
боғланган ҳолда солиқлар суммасининг ҳисобдан чиқарилиши акс эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Фойда солиғи бўйича бўнаклар 4410 5110 Бухгалтерия ҳисоб-


ўтказилган китоблари, банк
счётларидан кўчирмалар

2 Ободонлаштириш ва ижтимоий 4411 5110 Бухгалтерия ҳисоб-


инфратузилмани ривожлантириш китоблари, банк
учун солиқ бўйича бўнак тўловлари счётларидан кўчирмалар
ўтказилган

3 Мулк солиғи бўйича бўнаклар 4412 5110 Бухгалтерия ҳисоб-


ўтказилган китоблари, банк
счётларидан кўчирмалар

4 Харид қилинган моддий ресурслар, 4413 6010, 6990 Ҳисобварақ-фактуралар,


товарлар, ишлар ва хизматлар бўйича юкхатлар
ҚҚС суммаси акс эттирилган

5 Харид қилинган моддий ресурслар, 6410 4410 Бухгалтерия ҳисоб-


товарлар, ишлар ва хизматлар бўйича китоблари, ҚҚС ҳисоб-
ҚҚС суммаси ўзаро ҳисоблашиш деб китоби
қабул қилинган

6 Бюджетга бўнак тўловлари бўйича 4910 4410 Солиштирма далолатнома,


умидсиз дебиторлик қарзи даргумон Хўжалик судининг қарори
қарзлар бўйича резерв ҳисобига
ҳисобдан чиқарилган

7 Бюджетга бўнак тўловлари бўйича 9430 4410 Солиштирма далолатнома,


умидсиз дебиторлик қарзи зарарга Хўжалик судининг қарори
ҳисобдан чиқарилган
Мақсадли давлат жамғармаларига ва суғурталар бўйича
бўнак тўловларини ҳисобга олувчи счётларнинг
(4500) боғланиши

Мақсадли давлат жамғармаларига ва суғурталар бўйича бўнак тўловларини ҳисобга


олувчи счётлар корхоналар томонидан мақсадли давлат жамғармаларига ва суғурта
бўйича амалга оширилган бўнак тўловлари тўғрисидаги ахборотни умумлаштириш учун
мўлжалланган. Корхоналар мақсадли давлат жамғармалари ва суғурта бўйича бўнак
тўловларини ҳисобга олиш учун алоҳида счётлар очиши мумкин.
Ҳисоб қуйидаги счётларда юритилади:
4510 "Суғурта бўйича бўнак тўловлари";
4520 "Мақсадли давлат жамғармаларига бўнак тўловлари".
Мазкур счётларнинг дебетида пул маблағларини ҳисобга олувчи счётлар кредити
билан боғланган ҳолда, мақсадли давлат жамғармаларига ва суғурта бўйича бўнак
тариқасида тўланган суммалар ҳисобга олинади.
Кредитида эса 6510 "Суғурта бўйича тўловлар", 6520 "Мақсадли давлат
жамғармаларига тўловлар" счётларининг дебети билан боғланган ҳолда, мақсадли давлат
жамғармаларига ва суғурта бўйича бўнак тўловлари суммаларининг ҳисобдан
чиқарилиши акс эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Мол-мулк ва ходимлар суғуртаси 4510 5110 Бухгалтерия ҳисоб-


бўйича бўнаклар ўтказилган китоблари, банк
счётларидан кўчирмалар

2 Мақсадли давлат жамғармаларига 4520 5110 Бухгалтерия ҳисоб-


тўловлар бўйича бўнаклар ўтказилган китоблари, банк
счётларидан кўчирмалар

3 Мол-мулк ва ходимлар суғуртаси 6510 4510 Бухгалтерия ҳисоб-


тўловлари бўйича якуний ҳисоб- китоблари
китоблар акс эттирилган

4 Мақсадли давлат жамғармаларига 6520 4520 Бухгалтерия ҳисоб-


тўловлар бўйича якуний ҳисоб- китоблари
китоблар акс эттирилган

5 Мақсадли давлат жамғармаларига 4910 4510-4520 Солиштирма далолатнома,


бўнак тўловлари ва суғурта бўйича Хўжалик судининг қарори
умидсиз дебиторлик қарзи даргумон
қарзлар бўйича резерв ҳисобидан
ҳисобдан чиқарилган

6 Мақсадли давлат жамғармаларига 9430 4510-4520 Солиштирма далолатнома,


бўнак тўловлари ва суғурта бўйича Хўжалик судининг қарори
умидсиз дебиторлик қарзи зарарга
ҳисобдан чиқарилган

Устав капиталига таъсисчиларнинг улушлари бўйича


қарзини ҳисобга олувчи счётларнинг (4600) боғланиши
4610 "Устав капиталига таъсисчиларнинг улушлари бўйича қарзи" счёти корхона
таъсисчилари (акциядорлик жамиятининг акциядорлари, ширкат иштирокчилари ва
бошқалар)нинг корхона устав капиталига улушлари бўйича қарзи тўғрисидаги ахборотни
умумлаштириш учун мўлжалланган.
Мазкур счётнинг дебетида устав капиталини ҳисобга олувчи счётлар (8300) билан
боғланган ҳолда, устав капитали миқдори бўйича корхона ташкил этилган пайтда ёки
тегишли давлат органларида рўйхатдан ўтказиш пайтида дебиторлик қарзи пайдо бўлиши
акс эттирилади.
Ушбу счётнинг кредитида асосий воситаларни, номоддий активларни,
материалларни ва бошқа активларни ҳисобга олувчи счётлар билан боғланган ҳолда,
моддий ва бошқа қийматликлар кўринишида (пул маблағларидан ташқари) киритилган
улушлар акс эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Иштирокчилар улушлари суммасида 4610 8310 Устав, таъсис шартномаси,


устав капиталининг миқдори (оддий акцияларга обуна журнали
акцияларга обуна суммасида) эълон
қилинган (корхона давлат рўйхатидан
ўтказилгандан кейин)

2 Иштирокчилар улушлари суммасида 4610 8320 Устав, таъсис шартномаси,


устав капиталининг миқдори акцияларга обуна журнали
(имтиёзли акцияларга обуна
суммасида) эълон қилинган (корхона
давлат рўйхатидан ўтказилгандан
кейин)

3 Масъулияти чекланган жамият ёки 4610 8330 Устав, таъсис шартномаси


қўшимча масъулиятли жамият ва
хусусий корхонада устав
капиталининг миқдори давлат
рўйхатидан ўтказилган

4 Таъсисчилар томонидан корхона 0110-0190 4610 Таъсисчиларнинг келишув


эгалигига асосий воситалар тақдим баённомаси, асосий
этилган воситаларни қабул қилиш
далолатномаси, инвентарь
карточкаси

5 Таъсисчилар томонидан акцияларга 0410-0430, 4610 Таъсисчиларнинг келишув


обуна тўловлари учун ёки устав 0450-0490 баённомаси, номоддий
капиталидаги улушига бадал активларни қабул қилиш
сифатида номоддий активлар далолатномаси
(корхона устав капиталидаги
улушлари ҳисобига), жумладан ер
участкаларидан, табиий ресурслардан
фойдаланиш ҳуқуқлари тақдим
этилган

6 Акцияларга обуна тўловлари учун 0610 5810 4610 Таъсисчиларнинг келишув


таъсисчилардан тақдим этилган узоқ баённомаси, акциялар
муддатли ва қисқа муддатли тўпламини қабул қилиш
молиявий қўйилмалар (корхона устав далолатномаси
капиталига улушлари ҳисобига
олинган қимматли қоғозлар қиймати)
суммалари акс эттирилган

7 Таъсисчилар томонидан корхона 0710, 0720 4610 Таъсисчиларнинг келишув


мулкига ўрнатиладиган асбобускуна баённомаси, ўрнатиладиган
тақдим этилган асбоб-ускунани қабул
қилиш далолатномаси

8 Таъсисчилар томонидан корхона 0810 4610 Таъсисчиларнинг келишув


мулкига тугалланмаган қурилиш баённомаси, тугалланмаган
тақдим этилган қурилишни қабул қилиш
далолатномаси

9 Таъсисчилар томонидан корхона 1010 4610 Таъсисчиларнинг келишув


мулкига моддий бойликлар тақдим баённомаси, юкхат
этилган

10 Таъсисчилар томонидан корхона 1080 4610 Таъсисчиларнинг келишув


мулкига инвентарь ва хўжалик баённомаси, юкхат
жиҳозлари тақдим этилган

11 Таъсисчилар томонидан корхона 1110, 1120 4610 Таъсисчиларнинг келишув


мулкига ўстиришдаги ва бўрдоқида баённомаси, юкхат
боқувдаги ҳайвонлар тақдим этилган

12 Таъсис бадали ҳисобига таъсисчилар 2810 4610 Таъсисчиларнинг келишув


томонидан корхона мулкига тайёр баённомаси, юкхат
маҳсулот тақдим этилган

13 Таъсис бадали ҳисобига таъсисчилар 2910 4610 Таъсисчиларнинг келишув


томонидан корхона мулкига товарлар баённомаси, юкхат
тақдим этилган

14 Нақд пул кўринишида таъсисчилар 5010 4610 Кассир ҳисоботи, кирим


улуш суммаларининг ҳисоб-китоб касса ордери
счётига амалда келиб тушиши акс
эттирилган

15 Пул маблағлари, таъсисчилар улуш 5110 4610 Банк ҳисоб-китоб счётидан


суммаларининг ҳисоб-китоб счётига кўчирма
амалда келиб тушиши акс эттирилган

16 Пул маблағлари, таъсисчилар улуш 5210 4610 Банк валюта счётидан


суммаларининг валюта счётига кўчирма
амалда келиб тушиши акс эттирилган

17 Корхона таъсисчиларига бадаллар 8310, 8320 4610 Таъсисчиларнинг қарори


қайтарилишини, акциялар номинал
қийматининг камайтирилиши акс
эттирилган

18 Таъсисчиларнинг қарорига асосан 4610 0110-0180 Таъсисчиларнинг қарори,


кирим қилинган асосий воситалар бухгалтериянинг
таъсис шартномасига мос маълумотномаси
келмаганлиги учун омонатчиларга
қайтарилган

19 Таъсисчиларнинг қарорига асосан 4610 0410-0490 Таъсисчиларнинг қарори,


кирим қилинган номоддий активлар бухгалтериянинг
таъсис шартномасига мос маълумотномаси
келмаганлиги учун таъсисчиларга
қайтарилган

20 Таъсисчиларнинг қарорига асосан 4610 0600, 0800, Таъсисчиларнинг қарори,


кирим қилинган бошқа активлар 5010, 5110, бухгалтериянинг
таъсис шартномасига мос 5210 маълумотномаси
келмаганлиги учун омонатчиларга
қайтарилган

21 Корхона устав капиталига бадаллар 6710 4610 Ҳисоб-китоб тўлов


таъсисчининг меҳнат ҳақидан ушлаб ҳужжатлари
қолинган

22 Устав капитали шакллантирилганда 4610 8420 Курс фарқининг ҳисоб-


вужудга келган мусбат курс фарқи китоби
акс эттирилган

23 Устав капитали шакллантирилганда Курс фарқининг ҳисоб-


вужудга келган манфий курс фарқи китоби
акс эттирилган:

- мавжуд қўшилган капитал 8420 4610


чегарасида

- мавжуд қўшилган капиталдан ортиқ 9430 4610


бўлганда

Ходимларнинг бошқа операциялар бўйича қарзини


ҳисобга олувчи счётларнинг (4700) боғланиши

Мазкур гуруҳ счётлари меҳнатга ҳақ тўлаш бўйича ва ҳисобдор шахслар билан
ҳисоб-китоблардан ташқари, корхона ходимлари билан барча турдаги ҳисоб-китоблар
тўғрисидаги ахборотни умумлаштириш учун мўлжалланган. Ҳисоб қуйидаги счётларда
амалга оширилади:
4710 "Кредитга сотилган товарлар бўйича ходимларнинг қарзи";
4720 "Берилган қарзлар бўйича ходимларнинг қарзи";
4730 "Моддий зарарни қоплаш бўйича ходимларнинг қарзи";
4790 "Ходимларнинг бошқа қарзи".
Ушбу счётларнинг дебети бўйича ходимларнинг бошқа операциялар бўйича
дебиторлик қарзининг вужудга келиши, кредитида - ушбу дебиторлик қарзининг
қопланиши акс эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Корхонада ишлаб чиқарилган тайёр 4710 9010 Юкхат, ҳисобварақ-фактура


маҳсулот ходимларга кредитга
сотилган

2 Ходимларга товарлар кредитга 4710 9020 Юкхат, ҳисобварақ-фактура


сотилган

3 Ходимларга кредитга хизматлар 4710 9030 Ҳисобварақ-фактура,


кўрсатилган бажарилган ишлар
далолатномаси

4 Ходимларнинг алоҳида тоифасига 4710 1080 Юкхат, тарқатиш


тўлов муддати кечиктирилиб, махсус қайдномаси
кийим-бош ва пойабзал берилган

5 Ходимларга кредитга сотилган 4710 5110 Банк счётларидан


товарлар учун савдо ташкилотларига кўчирмалар
пул маблағлари ўтказилган

6 Кредитга харид қилинган товарлар 5010 4710 Кирим касса ордери


учун ходимлардан кассага келиб
тушган нақд пул тўловларининг
навбатдаги суммалари акс эттирилган

7 Кредитга харид қилинган товарлар 5110 4710 Ҳисоб-китоб рақамидан


учун ходимлардан ҳисобрақамига банк кўчирмаси
келиб тушган нақд пул
тўловларининг навбатдаги суммалари
акс эттирилган

8 Кредитга харид қилинган товарлар 4910 4710 Солиштирма далолатнома,


бўйича умидсиз дебиторлик қарзи Хўжалик судининг қарори
даргумон қарзлар бўйича резерв
ҳисобига ҳисобдан чиқарилган

9 Кредитга харид қилинган товарлар 9430 4710 Солиштирма далолатнома,


бўйича умидсиз дебиторлик қарзи Хўжалик судининг қарори
зарарга ҳисобдан чиқарилган

10 Кредитга товарларни харид қилган 4710 6810 Кредит шартномаси


ходимларнинг қарзи учун
банкларнинг қисқа муддатли
кредитлари олинган

11 Кредитга товарларни харид қилган 4710 7810 Кредит шартномаси


ходимларнинг қарзи учун
банкларнинг узоқ муддатли
кредитлари олинган

12 Кредитга харид қилинган товарлар 6710 4710 Счёт-маълумотнома


учун ходимлар меҳнат ҳақидан
навбатдаги ушлаб қолишлар акс
эттирилган

13 Банкларнинг кредити бўйича қарзлар 6810, 7810 4710 Кредит шартномаси


корхона ходимлари томонидан
қисман қопланиши акс эттирилган

14 Ходимларга берилган қарз (нақд пул 4720 5010 Раҳбариятнинг қарори,


кўринишида) суммаси акс эттирилган чиқим касса ордери

15 Ходимларга тақдим этилган қарз 4720 5110 Раҳбариятнинг қарори,


ҳисоб-китоб счётидан берилган ҳисоб-китоб счётидан банк
кўчирмаси

16 Ходимларга тақдим этилган қарз 4720 5530 Раҳбариятнинг қарори,


махсус счётдан берилган махсус счётдан банк
кўчирмаси

17 Ходимга берилган қарз кассага 5010 4720 Кирим касса ордери


қайтарилган

18 Ходимга берилган қарз ҳисоб-китоб 5110 4720 Ҳисоб-китоб счётидан банк


счётига қайтарилган кўчирмаси

19 Ходимларга берилган қарз меҳнат 6710 4720 Меҳнат ҳақининг ҳисоб-


ҳақидан ушлаб қолинган китоб қайдномаси

20 Ходимларга даргумон қарзлар бўйича 4910 4720 Солиштирма далолатнома,


резерв ҳисобидан берилган қарз Хўжалик судининг қарори
бўйича умидсиз дебиторлик қарзи
ҳисобдан чиқарилган

21 Ходимларга берилган қарз бўйича 9430 4720 Солиштирма далолатнома,


умидсиз дебиторлик қарзи зарарга Хўжалик судининг қарори
ҳисобдан чиқарилган

22 Яроқсизликдан йўқотишлар моддий 4730 2610 Яроқсизлик тўғрисида


зарар етказишда айбдор бўлган далолатнома
ходимлар ҳисобига ҳисобдан
чиқарилган

23 Кассада нақд пул камомади акс Кассани инвентарлаш


эттирилган: далолатномаси

- камомад суммасига 5910 5010

- камомад моддий жавобгар шахс 4730 5910


ҳисобига ўтказилган

24 Пул ҳужжатларининг камомади акс 4730 5610 Инвентарлаш


эттирилган далолатномаси

25 Йўлдаги пул маблағлари камомади Банк счётларидан


акс эттирилган: кўчирмалар

- камомад суммасига 5910 5710

- камомад моддий жавобгар шахс 4730 5910


ҳисобига ўтказилган

26 Асосий воситалар камомадига айбдор 4730 9210 Асосий воситаларнинг


шахслардан ундирилиши лозим чиқиб кетиши тўғрисида
бўлган суммалар акс эттирилган далолатнома

27 Бошқа активлар камомадига айбдор 4730 9220 Бошқа активларнинг чиқиб


шахслардан ундирилиши лозим кетиши тўғрисида
бўлган суммалар акс эттирилган далолатнома, инвентарлаш
далолатномаси

28 Моддий жавобгар шахс ёки бошқа 4730 5910 Инвентарлаш


ходим айбдор деб топилган тақдирда, далолатномаси
активлар камомадининг ҳисобдан
чиқарилиши акс эттирилган
29 Товар-моддий қийматликлар қабул 6710 4730 Юкхат, материалларни
қилиниб кирим қилинганда, табиий қабул қилиш
камайиш меъёридан ортиқ бўлган далолатномаси
камомади ва ходимнинг меҳнат
ҳақидан ушлаб қолиниши акс
эттирилган

30 Етишмаётган асосий воситани 4730 9310 Инвентарлаш


баҳолаш натижасида, унинг бозор далолатномаси
қиймати (ундириш суммаси) даромад
суммасига етишмаётган активнинг
чиқиб кетишидан кўрилган зарар
суммасидан юқори бўлган тақдирда,
камомад акс эттирилган

31 Етишмаётган бошқа активларни 4730 9320 Инвентарлаш


баҳолаш натижасида, унинг бозор далолатномаси
қиймати (ундириш суммаси) даромад
суммасига етишмаётган активнинг
чиқиб кетишидан кўрилган зарар
суммасидан юқори бўлган тақдирда,
камомад акс эттирилган

32 Капитал қўйилмаларда етишмаётган 0810 4730 Хўжалик судининг қарори


ва бузилган қийматликнинг
суммасини, агар айбдор шахслардан
ундириш рад этилган тақдирда,
капитал қўйилмалар бўйича
харажатларга олиб бориш акс
эттирилган

33 Айбдор шахслардан ундирилган 5010 4730 Кирим касса ордери


камомадлар кассага келиб тушган

34 Айбдор шахслардан ундирилган 5020 4730 Кирим касса ордери


камомадлар валюта кассасига келиб
тушган

35 Айбдор шахслардан ундирилган 5110 4730 Ҳисоб-китоб счётидан банк


камомадлар ҳисоб-китоб счётига кўчирмаси
келиб тушган

36 Масъул шахслар айби билан вужудга 6710 4730 Ҳисоб-китоб тўлов


келган камомадлар меҳнат ҳақидан қайдномаси
ушлаб қолинган

37 Айбдор шахслардан ундириш рад 9430 4730 Раҳбар буйруғи


этилган тақдирда, камомадлар зарарга
ҳисобдан чиқарилган

38 Ходимларнинг моддий зарарни 4910 4730 Солиштирма далолатнома,


қоплаш бўйича умидсиз дебиторлик Хўжалик судининг қарори
қарзи даргумон қарзлар бўйича
резерв ҳисобига ҳисобдан чиқарилган

39 Ходимларнинг моддий зарарни 9430 4730 Солиштирма далолатнома,


қоплаш бўйича умидсиз дебиторлик Хўжалик судининг қарори
қарзи зарарга ҳисобдан чиқарилган

40 Ходимларга пул ҳужжатлари 4790 5610 Касса ҳисоботи


(йўлланмалар ва ҳоказолар) берилган

41 Акцияга обуна иштирокчиларига 6710 4790 Акцияга обуна қайдномаси


меҳнат ҳақи бўйича қарзини
камайтириб ўзаро ҳисоблашиш
амалга оширилган

42 Ундириш суд томонидан рад этилган 9430 4790 Хўжалик судининг қарори
тақдирда, ходимларнинг бошқа
операциялар бўйича қарзи зарарга
ҳисобдан чиқарилган

43 Бошқа корхона ва ташкилотлар билан 4220, 4230 4790 Чек дафтарчаларини


ҳисоб-китоб қилиш учун ҳисобдор бириктириб қўйиш
шахсларга чекланган чек тўғрисида буйруқ
дафтарчалари берилган

44 Чекланган чек дафтарчаларининг 4790 4220, 4230 Бўнак ҳисоботи


ишлатилмаган қисми қайтарилган

45 Ходимларнинг бошқа умидсиз 4910 4790 Солиштирма далолатнома,


дебиторлик қарзи даргумон қарзлар Хўжалик судининг қарори
бўйича резерв ҳисобига ҳисобдан
чиқарилган

46 Ходимларнинг бошқа умидсиз 9430 4790 Солиштирма далолатнома,


дебиторлик қарзи зарарга ҳисобдан Хўжалик судининг қарори
чиқарилган

Турли дебиторлар қарзларини ҳисобга


олувчи счётларнинг (4800) боғланиши

Мазкур гуруҳ счётлари юқорида қайд этилган олинадиган счётлар юзасидан


тушунтиришларда изоҳ берилмаган, бошқа дебиторлик қарзи, жумладан, фоизлар,
олинадиган дивидендлар ва роялти, молиявий ижара бўйича олинадиган жорий тўловлар,
даъволар бўйича олинадиган счётлар ва бошқалар тўғрисидаги ахборотни умумлаштириш
учун мўлжалланган.
Ҳисоб қуйидаги счётларда амалга оширилади:
4810 "Молиявий ижара - жорий қисми бўйича олинадиган тўловлар";
4820 "Оператив ижара бўйича олинадиган тўловлар";
4830 "Олинадиган фоизлар";
4840 "Олинадиган дивидендлар";
4850 "Олинадиган роялти";
4860 "Даъволар бўйича олинадиган счётлар";
4890 "Бошқа дебиторлар қарзлари".
Мазкур счётларнинг дебетида одатда даромадларни ҳисобга олувчи счётлар билан
боғланган ҳолда қисқа муддатли бошқа дебиторлик қарзи вужудга келиши, кредитида -
пул маблағларини ҳисобга олувчи счётлар билан боғланган ҳолда унинг қопланиши акс
эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар
1 Асосий воситалар молиявий ижара 0920, 4810 9210 Молиявий ижара
шартномаси бўйича ижарага олувчи шартномаси
билан келишилган баҳода берилган

2 Ижара тўловлари жадвали 4810 0920 Молиявий ижара


(тартиби)га мувофиқ, молиявий шартномаси, ижара
ижара шартномаси бўйича тўловининг ҳисоб-китоби,
олинадиган узоқ муддатли тўловлар ҳисобварақ-фактура
жорий қисмига ўтказилиши акс
эттирилган

3 Молиявий ижара шартномасига 5010 4810 Молиявий ижара


мувофиқ, молиявий ижара бўйича шартномаси, ижара
қарзни қоплаш ҳисобига тўловининг ҳисоб-китоби,
ижарачилардан кассага пул ҳисобварақ-фактура
маблағлари келиб тушган

4 Молиявий ижара шартномасига 5110 4810 Молиявий ижара


мувофиқ, молиявий ижара бўйича шартномаси, ижара
қарзни қоплаш ҳисобига тўловининг ҳисоб-китоби,
ижарачилардан ҳисоб-китоб счётига ҳисобварақ-фактура
пул маблағлари келиб тушган

5 Молиявий ижара шартномасига 5210 4810 Молиявий ижара


мувофиқ, молиявий ижара бўйича шартномаси, ижара
қарзни қоплаш ҳисобига тўловининг ҳисоб-китоби,
ижарачилардан валюта счётига пул ҳисобварақ-фактура
маблағлари келиб тушган

6 Ижара тўловлари жадвали 6390 4810 Молиявий ижара


(тартиби)га мувофиқ, тўлов муддати шартномаси, ижара
келганда ижарага олувчидан илгари тўловининг ҳисоб-китоби,
олинган бўнаклар ўзаро ҳисоб-китоб ҳисобварақ-фактура
қилинган

7 Молиявий ижара шартномаси 0820 4810 Молиявий ижара


тугагандан кейин ижарага олувчи шартномаси, ижара
томонидан, молиявий ижара тўловининг ҳисоб-китоби,
шартномасига мувофиқ, объектнинг ҳисобварақ-фактура
қопланмаган қиймати суммасига
ижара объекти қайтарилиши акс
эттирилган

8 Молиявий ижара шартномасига 0820 4810 Молиявий ижара


мувофиқ, ижарага олувчи томонидан шартномаси, ижара
ижара бекор қилинган сана ҳолатига тўловининг ҳисоб-китоби,
ижара объектининг қопланмаган ҳисобварақ-фактура
қиймати суммасига ижара
объектининг муддатдан олдин
қайтарилиши акс эттирилган

9 Мол-мулкни оператив ижарага бериш 4820 9350 Оператив ижара


асосий фаолият ҳисобланмаган шартномаси, ижара
корхоналарда ҳисобот даврига тўловининг ҳисоб-китоби,
тааллуқли ижара тўловлари ҳисобварақ-фактура
ҳисобланган (ижара тўловлари
жадвали (тартиби)га ёки оператив
ижара шартномасига мувофиқ)

10 Оператив ижара бўйича ҚҚС акс 4820 6410 Ижара шартномаси,


эттирилган ҚҚСнинг ҳисоб-китоби

11 Мол-мулкни оператив ижарага бериш 5110 4820 Оператив ижара


асосий фаолият ҳисобланмаган шартномаси, ижара
корхоналарда ижара тўловлари келиб тўловининг ҳисоб-китоби,
тушган ҳисобварақ-фактура

12 Мол-мулкни оператив ижарага бериш 6390 4820 Оператив ижара


асосий фаолият ҳисобланмаган шартномаси, ижара
корхоналарда, ижара тўлови жадвали тўловининг ҳисоб-китоби,
(тартиби)га ёки оператив ижара ҳисобварақ-фактура
шартномасига мувофиқ, тўлов
муддати келгандан кейин ижарачидан
илгари олинган бўнаклар ўзаро
ҳисоб-китоб қилинган

13 Берилган кредитлар бўйича 4830 9530 Шартномалар,


олинадиган фоизлар акс эттирилган бухгалтериянинг ҳисоб-
китоб маълумотномаси

14 Олинган векселлар бўйича фоизлар 4830 9530 Бухгалтериянинг ҳисоб-


ҳисобланган китоб маълумотномаси

15 Ҳисобланган фоизлар бўйича мусбат Курс фарқининг ҳисоб-


курс фарқи акс эттирилган: китоби

- ҳисобдан чиқаришнинг тўғри усули 4830 9540


бўйича

- жамғариш усули бўйича 4830 6230

16 Ҳисоб-китоб счётига фоизлар келиб 5110 4830 Банк ҳисоб-китоб счётидан


тушган кўчирма

17 Валюта счётига фоизлар келиб 5210 4830 Банк валюта счётидан


тушган кўчирма

18 Олинадиган фоизлар бўйича манфий Курс фарқининг ҳисоб-


курс фарқи акс эттирилган: китоби

- ҳисобдан чиқаришнинг тўғри усули 9620 4830


бўйича

- жамғариш усули бўйича 3290 4830

19 Олинадиган дивидендлар акс 4840 9520 Таъсисчилар мажлисининг


эттирилган баённомаси,
бухгалтериянинг ҳисоб-
китоб маълумотномаси

20 Ҳисобланган дивидендлар бўйича Курс фарқининг ҳисоб-


мусбат курс фарқи акс эттирилган: китоби

- ҳисобдан чиқаришнинг тўғри усули 4840 9540


бўйича

- жамғариш усули бўйича 4840 6230


21 Бошқа корхоналарда улушли 4840 9520 Таъсисчилар мажлисининг
иштирок этганлиги учун даромадлар баённомаси
суммаси ҳисобланган

22 Ҳисоб-китоб счётига дивидендлар 5110 4840 Банк ҳисоб-китоб счётидан


келиб тушган кўчирма

23 Валюта счётига дивидендлар келиб 5210 4840 Банк валюта счётидан


тушган кўчирма

24 Тўланадиган дивидендлар бўйича Курс фарқининг ҳисоб-


манфий курс фарқи акс эттирилган: китоби

- ҳисобдан чиқаришнинг тўғри усули 9620 4840


бўйича

- жамғариш усули бўйича 3290 4840

25 Мижозлардан тўланадиган роялти акс 4850 9510 Шартномалар,


эттирилган бухгалтериянинг ҳисоб-
китоб маълумотномаси

26 Ҳисобланган дивидендлар бўйича Курс фарқининг ҳисоб-


мусбат курс фарқи акс эттирилган: китоби

- ҳисобдан чиқаришнинг тўғри усули 4850 9540


бўйича

- жамғариш усули бўйича 4850 6230

27 Ҳисоб-китоб счётига роялти келиб 5110 4850 Банк ҳисоб-китоб счётидан


тушган кўчирма

28 Валюта счётига роялти келиб тушган 5210 4850 Шартномалар,


бухгалтериянинг ҳисоб-
китоб маълумотномаси,
банк валюта счётидан
кўчирма

29 Тўланадиган роялти бўйича манфий Курс фарқининг ҳисоб-


курс фарқи акс эттирилган: китоби

- ҳисобдан чиқаришнинг тўғри усули 9620 4850


бўйича

- жамғариш усули бўйича 3290 4850

30 Аниқланган баҳолар, тарифлар 4860 0710, 0720 Даъво хати, тижорат


номутаносиблиги, ўрнатиладиган далолатномаси,
асбоб-ускуналарга оид счётлардаги солиштирма далолатнома
хатолар бўйича даъволар тақдим
этилган

31 Ҳажмлар оширилганлиги, баҳолар 4860 0810-0890 Шартнома, лойиҳа-смета


номутаносиблиги ва капитал ҳужжатлари, даъво хати,
қўйилмалар учун илгари тўланган ҳажмлар оширилганлиги
счётлардаги хатолар бўйича даъволар тўғрисида далолатнома,
тақдим этилган солиштирма далолатнома
32 Баҳолардаги номутаносиблик, 4860 1010 Даъво хати, тижорат
арифметик хатолар ва материаллар далолатномаси,
камомади бўйича даъволар тақдим солиштирма далолатнома
этилган

33 Камомадлар, счётлардаги хатолар, 4860 1510 Даъво хати, тижорат


сифат бўйича даъволар тақдим далолатномаси,
этилган (1510 счёт қўлланилганда) солиштирма далолатнома

34 Буюртмачи буюртмадан воз 4860 2010 Даъво хати, тижорат


кечганлиги муносабати билан унга далолатномаси,
бажарилган ишлар суммасига даъво солиштирма далолатнома
тақдим этилган

35 Баҳолардаги номутаносиблик, 4860 2910 Даъво хати, тижорат


арифметик хатолар ва товарлар далолатномаси,
камомади бўйича даъволар тақдим солиштирма далолатнома
этилган

36 Корхонанинг ҳисоб-китоб счётидан 4860 5110 Даъво хати, солиштирма


янглиш ҳисобдан чиқарилган далолатнома
суммалар бўйича банкка даъволар
тақдим этилган

37 Корхонанинг валюта счётидан 4860 5210 Даъво хати, солиштирма


янглиш ҳисобдан чиқарилган далолатнома
суммалар бўйича банкка даъволар
тақдим этилган

38 Банкнинг махсус счётидан янглиш 4860 5510-5530 Даъво хати, солиштирма


ҳисобдан чиқарилган суммалар далолатнома
бўйича банкка даъволар тақдим
этилган

39 Келиб тушган моддий қийматликлар 4860 6010 Даъво хати, тижорат


кирим қилинишида мол етказиб далолатномаси,
берувчиларга даъволар тақдим солиштирма далолатнома
этилган

40 Келиб тушган асосий воситалар 4860 0820 Даъво хати, тижорат


кирим қилинишида мол етказиб далолатномаси,
берувчиларга даъволар тақдим солиштирма далолатнома
этилган

41 Келиб тушган моддий ва бошқа 4860 0830 Даъво хати, тижорат


активлар кирим қилинишида мол далолатномаси,
етказиб берувчиларга даъволар солиштирма далолатнома
тақдим этилган

42 Шартномавий мажбуриятларга риоя 4860 9330 Даъво хати, тижорат


қилинмаганлиги учун жарима, пеня далолатномаси,
ва боқимондалар бошқа корхоналар солиштирма далолатнома
томонидан тан олинган

43 Даъвони тўлаш ҳисобига асосий 0110-0190 4860 Даъво хати, тижорат


воситалар олинган далолатномаси,
солиштирма далолатнома
44 Даъвони тўлаш ҳисобига номоддий 0410-0490 4860 Даъво хати, тижорат
активлар олинган далолатномаси,
солиштирма далолатнома

45 Даъвони тўлаш ҳисобига материаллар 1010-1090 4860 Даъво хати, тижорат


олинган далолатномаси,
солиштирма далолатнома

46 Даъвони тўлаш ҳисобига товарлар 2910 4860 Даъво хати, тижорат


олинган далолатномаси,
солиштирма далолатнома

47 Қондирилмаган даъволар суммаси 9430 4860 Даъво хати, тижорат


зарарга ҳисобдан чиқарилган далолатномаси,
солиштирма далолатнома,
раҳбар буйруғи

48 Алоҳида балансларга ажратилган 4890 6110 Кўрсатилган хизматлар


ички бўлинмалар турли корхона ва счётлари, қабул қилиш
ташкилотларга хизмат кўрсатишган далолатномаси

49 Ходимларга бошқа корхоналар, 4890 6710 Юкхат, бажарилган ишлар


учинчи шахслар ва бошқалар далолатномаси
ҳисобидан суммалар акс эттирилган

50 Оператив ижара шартномасига 4890 9220 Ижара шартномаси, қабул


мувофиқ олинган асосий воситаларни қилиш-топшириш
яхшилаш бўйича капитал қўйилмалар далолатномаси
қийматини қоплаш ҳисобига ижарага
берувчининг қарзи акс эттирилган

51 Оператив ижара шартномасига 5110 4890 Ижара шартномаси, қабул


мувофиқ олинган асосий воситаларни қилиш-топшириш
яхшилаш бўйича капитал далолатномаси
қўйилмаларни қоплаш ҳисобига
ижарага берувчидан пул маблағлари
келиб тушган

Даргумон қарзлар бўйича резервни ҳисобга


олувчи счётларнинг (4900) боғланиши

4910 "Даргумон қарзлар бўйича резерв" счёти даргумон қарзлар бўйича резервнинг
ҳолати ва ҳаракати тўғрисидаги ахборотни умумлаштириш учун мўлжалланган.
Белгиланган муддатда қопланмаган ва тегишли кафолатлар билан таъминланмаган
корхонанинг дебиторлик қарзи даргумон қарз сифатида тан олинади. Даргумон қарзлар
бўйича резерв ҳисобот йили охирида корхона дебиторлик қарзларининг инвентарлаш
натижалари асосида ташкил этилади. Резерв ҳажми ҳар бир даргумон қарз бўйича
алоҳида, қарздорнинг молиявий аҳволи (тўлов қобилияти) ва қарз суммасини тўлиқ ёки
қисман тўлаш эҳтимолини баҳолаш асосида аниқланади.
Ташкил этилган резерв суммасига 9430 "Бошқа операцион харажатлар" счётининг
дебети ва 4910 "Даргумон қарзлар бўйича резерв" счётининг кредитида ёзувлар берилади.
Агар шубҳали қарз бўйича резерв ташкил этилган йилдан кейинги йилнинг
охиригача ушбу резервнинг маълум бир қисми ишлатилмаса, у ҳолда ишлатилмаган
сумма тегишли йилнинг фойдасига қўшилади ва фойда солиғини ҳисоблашда солиқ
солинадиган базага қўшилмайди.
Илгари корхона томонидан даргумон қарз сифатида тан олинган қарзларни
балансдан чиқариш 4910 "Даргумон қарзлар бўйича резерв" счётининг дебетида тегишли
дебиторлар билан ҳисоб-китоблар (олинадиган счётлар)ни ҳисобга олувчи счётлар билан
боғланган ҳолда акс эттирилади. Ишлатилмаган даргумон қарзлар бўйича резерв
суммасининг у ташкил этилган йилдан кейинги йил фойдасига қўшилиши 4910 "Даргумон
қарзлар бўйича резерв" счётининг дебетида ва 9390 "Бошқа операцион даромадлар"
счётининг кредитида акс эттирилади.
Қайд этиш зарурки, қонунчилик билан даргумон дебиторлик қарзини ҳисобдан
чиқаришнинг икки усулига рухсат берилган: бевосита (тўғри), яъни даргумон қарзлар
бўйича резерв ташкил этилмасдан ҳисобдан чиқариш усули ҳамда резерв ташкил этиш
орқали ҳисобдан чиқариш усули. Корхона мазкур усуллардан бирини танлаши ва уни
ҳисоб сиёсатида акс эттириши мумкин.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Даргумон қарзлар бўйича резерв 9430 4910 Бухгалтерия


ташкил этилган (декабрнинг маълумотномаси,
якунловчи ёзувлари билан) солиштирма далолатнома

2 Харидорлар ва буюртмачилар 4910 4010 Солиштирма далолатнома,


қарзлари даргумон қарзлар Хўжалик судининг қарори
резервлари ҳисобига ҳисобдан
чиқарилган

3 Даргумон қарзлар резервлари 4910 4020 Солиштирма далолатнома,


ҳисобидан олинган векселлар бўйича Хўжалик судининг қарори
харидорлар ва буюртмачилар
қарзлари ҳисобдан чиқарилган

4 Ходимларга берилган бўнаклар 4910 4210-4290 Солиштирма далолатнома,


бўйича умидсиз қарзлар ҳисобдан Хўжалик судининг қарори
чиқарилган

5 Мол етказиб берувчиларга берилган 4910 4310 Солиштирма далолатнома,


бўнаклар бўйича умидсиз қарзлар Хўжалик судининг қарори
ҳисобдан чиқарилган

6 Бюджетга бўнак тўловлари бўйича 4910 4410 Солиштирма далолатнома,


умидсиз қарзлар ҳисобдан Хўжалик судининг қарори
чиқарилган

7 Мақсадли давлат жамғармалари ва 4910 4510-4520 Солиштирма далолатнома,


суғурта тўловлари бўйича бўнак Хўжалик судининг қарори
тўловлари бўйича умидсиз қарзлар
ҳисобдан чиқарилган

8 Ходимларнинг бошқа операциялар 4910 4710-4730 Солиштирма далолатнома,


бўйича умидсиз дебиторлик қарзи Хўжалик судининг қарори
ҳисобдан чиқарилган

9 Илгари корхона томонидан даргумон 4910 4810-4890 Бухгалтерия


деб тан олинган турли маълумотномаси
дебиторларнинг талаб қилиб
олинмаган қарзлари ҳисобдан
чиқарилган
10 Агар даргумон қарзлар бўйича резерв 4910 8710 Бухгалтерия
ташкил этилган йилдан кейинги маълумотномаси
йилнинг охиригача ушбу резерв
қайсидир бир қисмида ишлатилмаган
тақдирда, даргумон қарзлар бўйича
резервнинг ишлатилмаган
суммаларини қўшиш акс эттирилган

11 Бевосита (тўғри) ҳисобдан чиқариш 9430 4010, 4890 Бухгалтерия


усули билан даргумон дебиторлик маълумотномаси
қарзлари ҳисобдан чиқарилган

V БЎЛИМ. ПУЛ МАБЛАҒЛАРИ, ҚИСҚА МУДДАТЛИ


ИНВЕСТИЦИЯЛАР ВА БОШҚА ЖОРИЙ АКТИВЛАР

Кассадаги пул маблағларини ҳисобга


олувчи счётларнинг (5000) боғланиши
Ҳисоб-китоб счётидаги пул маблағларини
ҳисобга олувчи счётларнинг (5100) боғланиши
Чет эл валютасидаги пул маблағларини
ҳисобга олувчи счётларнинг (5200) боғланиши
Банкда махсус счётлардаги пул маблағларини
ҳисобга олувчи счётларнинг (5500) боғланиши
Пул эквивалентларини ҳисобга олувчи
счётларнинг (5600) боғланиши
Йўлдаги пул маблағлари (ўтказмалари)ни ҳисобга
олувчи счётларнинг (5700) боғланиши
Қисқа муддатли инвестицияларни ҳисобга
олувчи счётларнинг (5800) боғланиши
Камомадлар ва қийматликларнинг бузилишидан
йўқотишлар ва бошқа жорий активларни ҳисобга
олувчи счётларнинг (5900) боғланиши

Ушбу бўлимнинг счётлари корхонага тегишли бўлган кассадаги мавжуд миллий ва


чет эл валютасидаги, Ўзбекистон Республикаси ҳудуди ва хориждаги банклар
счётларидаги пул маблағлари, пул эквивалентлари, қимматли қоғозларга қилинган қисқа
муддатли қўйилмалар, шунингдек камомадлар ва қийматликларнинг бузилишидан
йўқотишлар ва бошқа жорий активларнинг мавжудлиги ва ҳаракати тўғрисидаги
ахборотларни умумлаштириш учун мўлжалланган.
Ушбу бўлимдаги счётларда чет эл валютасидаги пул маблағлари ва уларга тегишли
операциялар миллий валютада (сўмда), чет эл валютасининг пулли ҳисоб-китоб
ҳужжатларидан кўчирма олинган санадаги Ўзбекистон Республикаси Марказий банки
курси бўйича қайта баҳолаш орқали ҳисобга олинади. Ҳисобот ойининг сўнгги кунидаги
пул маблағлари қолдиқларининг Ўзбекистон Республикаси Марказий банки курси бўйича
ҳар ойда қайта баҳолаш натижасидаги курс фарқлари қонунчилик билан белгиланган
тартибда ҳисобга олинади.
Пул маблағлари ҳисобини тартибга солувчи асосий қонун ва меъёрий ҳужжатлар
қуйидагилардан иборат:
- Ўзбекистон Республикаси Бухгалтерия ҳисобининг миллий стандарти (22-сон
БҲМС) "Чет эл валютасида ифодаланган активлар ва мажбуриятларнинг ҳисоби" (молия
вазирининг 2004 йил 23 мартдаги 51-сон буйруғи билан тасдиқланган, ЎзР АВ томонидан
2004 йил 21 майда 1364-сон билан рўйхатдан ўтказилган);
- Бухгалтерия ҳисобида ҳужжатлар ва ҳужжатлар айлануви тўғрисида низом (молия
вазирининг 2003 йил 23 декабрдаги 131-сон буйруғи билан тасдиқланган, ЎзР АВ
томонидан 2004 йил 14 январда 1297-сон билан рўйхатдан ўтказилган);
- Юридик шахслар томонидан касса операцияларини юритиш қоидалари (ЎзР МБ
томонидан 1998 йил 24 январда 376-сон билан тасдиқланган, ЎзР АВ томонидан 1998 йил
17 декабрда 565-сон билан рўйхатдан ўтказилган);
- Ўзбекистон Республикаси ҳудудида юридик шахслар томонидан чет эл валютасида
касса операцияларини юритиш тартиби (ЎзР МБ томонидан 1998 йил 28 мартда 35-сон
билан тасдиқланган, ЎзР АВ томонидан 1999 йил 22 январда 611-сон билан рўйхатдан
ўтказилган);
- Ўзбекистон Республикасида нақд пулсиз ҳисоб-китоблар тўғрисида низом (ЎзР МБ
Бошқарувининг 2002 йил 12 апрелдаги 60 (1/4)-сон қарори билан тасдиқланган, ЎзР АВ
томонидан 2002 йил 15 апрелда 1122-сон билан рўйхатдан ўтказилган);
- Чет эл валютасидаги операцияларни бухгалтерия ҳисоби, статистика ва бошқа
ҳисоботларда акс эттириш тўғрисида низом (2004 йил 2 сентябрдаги ЎзР МВнинг 98-сон,
ЎзР ИВнинг 41-сон, ЎзР ДСҚнинг 2004-57-сон, ЎзР МББнинг 257-В-сон, ЎзР
Давстатқўмнинг 8-сон қарори билан тасдиқланган, ЎзР АВ томонидан 2004 йил 17
сентябрда 1411-сон билан рўйхатдан ўтказилган).

Кассадаги пул маблағларини ҳисобга


олувчи счётларнинг (5000) боғланиши

Кассадаги пул маблағларини ҳисобга олувчи счётлар корхона кассасидаги пул


маблағларининг мавжудлиги ва ҳаракати тўғрисидаги ахборотни умумлаштиради. Ҳисоб
қуйидаги счётларда амалга оширилади:
5010 "Миллий валютадаги пул маблағлари";
5020 "Чет эл валютасидаги пул маблағлари".
Зарур ҳолларда, корхоналарда (транспорт, алоқа) чипталар сотилишидан тушум
келиб тушишини ҳисобга олиш учун қуйидаги счётлар очилиши мумкин:
5011 "Корхона кассаси";
5012 "Операцион касса".
Мазкур гуруҳ счётлари дебетида корхона кассасига пул маблағларининг келиб
тушиши, кредитида - кассадан пул маблағларининг тўланиши ва чегаралангандан ташқари
пулларнинг банкка топширилиши акс эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Яроқсизликдан йўқотишлар қиймати 5010 2610 Кассир ҳисоботи, кирим


айбдор томонидан қопланган касса ордери

2 Сотилган маҳсулот, ишлар ва 5010 4010 Кассир ҳисоботи, кирим


хизматлар учун харидорларнинг касса ордери
қарзи улар томонидан нақд пул билан
қопланган

3 Шуъба корхоналаридан суммалар 5010 4110, 4120 Келиб тушиш тўғрисида


келиб тушган хабарнома, кирим касса
ордери, кассир ҳисоботи
4 Ҳисобдор шахслар томонидан илгари 5010 4220, 4230 Бўнак ҳисоботи, кирим
олинган ишлатилмаган бўнаклар касса ордери, кассир
қайтарилган ҳисоботи

5 Товар-моддий қимматликлар етказиб 5010 4310 Қайтариш тўғрисида


бериш учун илгари мол етказиб хабарнома, кирим касса
берувчилар ва пудратчиларга ордери, кассир ҳисоботи
берилган бўнаклар қайтарилган

6 Таъсисчилар томонидан корхона 5010 4610 Таъсис ҳужжатлари, бериш


устав капиталидаги улуши ҳисобига тўғрисида ариза
нақд пул маблағлари берилган

7 Ходимлардан кредитга олинган 5010 4710 Кирим касса ордери, кассир


товарлар учун тўлов ҳисобига кассага ҳисоботи
келиб тушган нақд пул кўринишидаги
навбатдаги тўлов суммалари акс
эттирилган

8 Ходимга берилган қарз кассага 5010 4720 Кирим касса ордери, кассир
қайтарилган ҳисоботи

9 Айбдор шахслардан ундирилган 5010 4730 Кирим касса ордери, кассир


камомадлар кассага келиб тушган ҳисоботи

10 Айбдор шахслардан ундирилган 5020 4730 Кирим касса ордери, кассир


камомадлар валюта кассасига келиб ҳисоботи
тушган

11 Меҳнатга ортиқча тўланган суммалар 5010 4790 Бухгалтериянинг қайта


нақд пул кўринишида қайтарилган ҳисоб-китоби, кирим касса
ордери, кассир ҳисоботи

12 Молиявий ижара шартномасига 5010 4810 Молиявий ижара


мувофиқ молиявий ижара бўйича шартномаси, ижара
қарзларни қоплаш ҳисобига тўловининг ҳисоб-китоби,
ижарачилардан кассага пул ҳисобварақ-фактура
маблағлари келиб тушган

13 Векселлар бўйича фоизлар суммаси, 5010 4830 Кирим касса ордери, кассир
бошқа корхоналарда улушли иштирок ҳисоботи
этганлигидан даромадлар келиб
тушган

14 Қимматли қоғозлар бўйича 5010 4840 Кирим касса ордери, кассир


дивидендлар суммаси келиб тушган ҳисоботи

15 Илгари тақдим этилган даъволар 5010 4860 Солиштирма далолатнома,


бўйича нақд пул келиб тушган Хўжалик судининг қарори,
кассир ҳисоботи, кирим
касса ордери

16 Хонадонлар ижарачиларидан қарз 5010 4890 Кирим касса ордери, кассир


суммалари келиб тушган ҳисоботи

17 Коммунал хизматлар, алоқа хизмати 5010 4890 Кирим касса ордери, кассир
ва бошқалар учун турли тўловлар ҳисоботи
келиб тушган
18 Банкдаги ҳисоб-китоб счётидан пул 5010 5110 Пул чекининг чипталари,
маблағлари келиб тушган (меҳнат банк счётлари кўчирмаси,
ҳақини, пенсияларни, нафақаларни, кирим касса ордери, касса
мукофотларни ва бошқаларни бериш китоби
учун)

19 Хизмат сафари бўйича бўнаклар 5020 5210 Пул чекининг чипталари,


бериш учун банкдаги валюта банк счётлари кўчирмаси,
счётидан пул маблағлари келиб кирим касса ордери, касса
тушган китоби

20 Банклардаги махсус счётдан пул 5010 5530 Пул чекининг чипталари,


маблағлари келиб тушган (меҳнат банк счётлари кўчирмаси,
ҳақини, пенсияларни, нафақаларни, кирим касса ордери, касса
мукофотларни ва бошқаларни бериш китоби
учун)

21 Йўлда деб ҳисобланган пул 5010 5710 Келиб тушиш тўғрисида


маблағлари келиб тушган хабарнома, кассир
ҳисоботи, кирим касса
ордери

22 Кассага тўловлар келгуси давр 5010 6230 Кирим касса ордери, кассир
даромадлари ҳисобига кирим ҳисоботи
қилинган (коммунал, алоқа
хизматлари ва бошқалар учун)

23 Товарлар учун харидорлардан ва 5010 6310 Шартнома, кирим касса


буюртмачилардан келиб тушган ордери, кассир ҳисоботи
бўнаклар суммаси акс эттирилган

24 Якка тартибда уй-жой қуриш учун 5010 6810 Пул чеки, кирим касса
ходимларга қарзга бериладиган қисқа ордери, кассир ҳисоботи
муддатли кредит суммалари олинган

25 Корхонанинг сотилган қисқа 5010 6830 Облигация келишуви,


муддатли облигациялари учун нақд кассир ҳисоботи, кирим
пул тушуми олинган касса ордери

26 Якка тартибда уй-жой қуриш учун 5010 7810 Пул чеки, кирим касса
ходимларга қарзга бериладиган узоқ ордери, кассир ҳисоботи
муддатли кредит суммалари олинган

27 Оддий акциялар нақд пулга 5010 8310 Сотиш тўғрисида


сотилганлиги акс эттирилган далолатнома, кирим касса
ордери, кассир ҳисоботи

28 Имтиёзли акциялар нақд пулга 5010 8320 Сотиш тўғрисида


сотилганлиги акс эттирилган далолатнома, кирим касса
ордери, кассир ҳисоботи

29 Устав капиталига нақд пул 5010 8330 Сотиш тўғрисида


берилганлиги акс эттирилган далолатнома, кирим касса
ордери, кассир ҳисоботи

30 Акциялар номиналдан юқори баҳода 5010 8410 Сотиш тўғрисида


сотилганлиги натижасида олинган далолатнома, кирим касса
эмиссия даромади акс эттирилган ордери, кассир ҳисоботи
31 Маблағлар, жумладан мақсадли 5010 8810-8890 Кирим касса ордери, кассир
тушумлар кассага келиб тушганлиги ҳисоботи
муносабати билан мақсадли
молиялаштириш ташкил этилган

32 Тайёр маҳсулот сотилганлиги учун 5010 9010 Кирим касса ордери, кассир
нақд пул тушуми келиб тушган ҳисоботи, юкхат

33 Товарлар сотилганлиги учун нақд пул 5010 9020 Назорат-касса


тушуми келиб тушган машинасининг
кўрсаткичлари, кассир
ҳисоботи

34 Кўрсатилган хизматлар, бажарилган 5010 9030 Кассир ҳисоботи, кирим


ишлар учун нақд пул тушуми кассага касса ордери, бажарилган
келиб тушган ишлар (хизматлар)
далолатномаси

35 Асосий воситалар сотилганлиги учун 5010 9210 Харид қилиш тўғрисида


нақд пул тушуми келиб тушган ариза, кирим касса ордери

36 Бошқа активлар сотилганлиги учун 5010 9220 Кирим касса ордери, чипта
нақд пул тушуми олинган

37 Текинга молиявий ёрдам сифатида 5010 9380 Ҳадя шартномаси, кирим


келиб тушган пул маблағлари (ҳадя касса ордери, кассир
шартномаси бўйича) кирим қилинган ҳисоботи

38 Инвентарлаш пайтида аниқланган 5010 9390 Инвентарлаш


ортиқча пул маблағлари кирим далолатномаси, кирим касса
қилинган ордери, кассир ҳисоботи

39 Валюта кассаси бўйича мусбат курс Бухгалтериянинг ҳисоб-


фарқи акс эттирилган: китоб маълумотномаси

- ҳисобдан чиқаришнинг тўғри усули 5020 9540


бўйича

- жамғариш усули бўйича 5020 6230

40 Дастурий материаллар кассадан тўлов 0430 5010 Харид қилиш


йўли билан олинган ва кирим далолатномаси, чиқим касса
қилинган ордери

41 Харид қилинган қимматли қоғозлар 0610 5010 Чиқим касса ордери, кассир
учун нақд пул тўланган; шуъба ва ҳисоботи
қарам хўжаликларнинг устав
капиталига нақд пул берилганлиги
акс эттирилган

42 Узоқ муддатли қарз нақд пул 0930-0940 5010 Чиқим касса ордери, кассир
кўринишида берилган ҳисоботи

43 Келгуси давр харажатлари учун нақд 3110-3190 5010 Чиқим касса ордери, кассир
пул тўланган ҳисоботи

44 Ходимларнинг хизмат сафари учун 4220 5010 Чиқим касса ордери, кассир
бўнак берилган ҳисоботи

45 Умумхўжалик харажатлари учун 4230 5010 Чиқим касса ордери, кассир


ходимларга бўнак берилган ҳисоботи

46 Мол етказиб берувчиларга бўнак нақд 4310 5010 Чиқим касса ордери, кассир
пул билан тўланган ҳисоботи

47 Ходимлар кредитга товарлар харид 4710 5010 Чиқим касса ордери, кассир
қилганликлари учун уларга нақд пул ҳисоботи
берилган

48 Ходимларга ссуда нақд пул билан 4720 5010 Чиқим касса ордери, кассир
берилган ҳисоботи

49 Моддий зарарни қоплаш учун кассага 5010 4730 Инвентарлаш


нақд пул келиб тушган далолатномаси, чиқим касса
ордери, кассир ҳисоботи

50 Нақд пул қолдиғи кассадан ҳисоб- 5110 5010 Чиқим касса ордери, кассир
китоб счётига қайтарилган ҳисоботи

51 Нақд пул қолдиғи кассадан валюта 5210 5020 Чиқим касса ордери, кассир
счётига қайтарилган ҳисоботи

52 Нақд пул қолдиғи кассадан банкдаги 5530 5010 Чиқим касса ордери, кассир
махсус счётга қайтарилган ҳисоботи

53 Кассада нақд пул камомади акс Кассани инвентарлаш


эттирилган: далолатномаси

- камомад суммасига 5910 5010

- камомад моддий жавобгар шахснинг 4730 5910


ҳисобига ҳисобдан чиқарилиши

54 Пул маблағларининг инкассаторга 5710 5010 Чиқим касса ордери, кассир


топширилганлиги акс эттирилган ҳисоботи

55 Харид қилинадиган қисқа муддатли 5810 5010 Чиқим касса ордери, кассир
қимматли қоғозлар учун нақд пул ҳисоботи
тўланган

56 Қисқа муддатли қарз нақд пул билан 5820 5010 Чиқим касса ордери, кассир
берилган ҳисоботи

57 Мол етказиб берувчиларга қарз касса 6010 5010 Чиқим касса ордери, кассир
орқали нақд пул билан тўланган ҳисоботи

58 Мол етказиб берувчиларга берилган 6020 5010 Чиқим касса ордери, кассир
векселлар бўйича қарз касса орқали ҳисоботи
нақд пул билан қопланган

59 Харидорлардан олинган бўнаклар 6310 5010 Чиқим касса ордери, кассир


қайтарилган ҳисоботи

60 Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва 6110, 6120 5010 Чиқим касса ордери, кассир
қарам хўжалик жамиятларининг ҳисоботи
қарзлари нақд пул билан қайтарилган

61 Бюджет олдидаги қарз нақд пул 6410 5010 Чиқим касса ордери, кассир
билан қопланган ҳисоботи

62 Суғурта ва мақсадли давлат 6510, 6520 5010 Чиқим касса ордери, кассир
жамғармалари бўйича тўловлар нақд ҳисоботи
пул билан қопланган

63 Таъсисчиларга дивидендлар нақд пул 6610 5010 Чиқим касса ордери, кассир
билан тўланган ҳисоботи

64 Меҳнат ҳақи, устамалар, қўшимча 6710 5010 Тўлов қайдномаси, чиқим


тўловлар, мукофотлар берилган касса ордери, кассир
ҳисоботи

65 Депонентланган меҳнат ҳақи 6720 5010 Тўлов қайдномаси, чиқим


берилган касса ордери, кассир
ҳисоботи

66 Банкнинг қисқа муддатли кредити 6810 5010 Чиқим касса ордери, кассир
нақд пул билан қопланган ҳисоботи

67 Қисқа муддатли қарзлар нақд пул 6820 5010 Чиқим касса ордери, кассир
билан қопланган ҳисоботи

68 Қисқа муддатли облигациялар бўйича 6830 5010 Чиқим касса ордери, кассир
қарз нақд пул билан қопланган ҳисоботи

69 Қисқа муддатли векселлар бўйича 6840 5010 Чиқим касса ордери, кассир
қарз нақд пул билан қопланган ҳисоботи

70 Узоқ муддатли ижарага олинган 6920, 6950 5010 Чиқим касса ордери, ижара
асосий воситалардан фойдаланганлик шартномаси, мажбурият
учун ижарага олувчига тегишли
тўловлар ва фоизлар тўланган

71 Нафақалар, ижро варақалари бўйича 6990 5010 Чиқим касса ордери, кассир
суммалар, моддий ёрдам берилган ҳисоботи

72 Устав капиталига улушлар нақд пул 6620 5010 Чиқим касса ордери, кассир
билан берилган ҳисоботи

73 Сотиб олинган хусусий акциялар 8610 5010 Чиқим касса ордери, кассир
учун нақд пул тўланган ҳисоботи

74 Кассадан сарф-харажат қилинган 8810-8890 5010 Чиқим касса ордери, кассир


мақсадли маблағларнинг суммаси ҳисоботи
ҳисобдан чиқарилган

75 Валюта кассаси бўйича манфий курс Бухгалтериянинг ҳисоб-


фарқи акс эттирилган: китоб маълумотномаси

- ҳисобдан чиқаришнинг тўғри усули 9620 5020


бўйича

- жамғариш усули бўйича 3290 5020


Ҳисоб-китоб счётидаги пул маблағларини
ҳисобга олувчи счётларнинг (5100) боғланиши

5110 "Ҳисоб-китоб счёти" корхонанинг банкдаги ҳисоб-китоб счётидаги миллий


валютадаги пул маблағларининг мавжудлиги ва ҳаракати тўғрисидаги ахборотни
умумлаштириш учун мўлжалланган.
5110 "Ҳисоб-китоб счёти"нинг дебетида корхонанинг ҳисоб-китоб счётига пул
маблағларининг келиб тушиши акс эттирилади. 5110 "Ҳисоб-китоб счёти"нинг кредитида
корхонанинг ҳисоб-китоб счётидан пул маблағларининг ҳисобдан чиқарилиши акс
эттирилади. Корхона ҳисоб-китоб счётининг кредитига ёки дебетига янглиш олиб
борилган ва банк кўчирмаларини текширишда аниқланган суммалар 4860 "Даъволар
бўйича олинадиган счётлар" ёки 6960 "Даъволар бўйича тўланадиган счётлар" счётлари
билан боғланган ҳолда акс эттирилади.
Ҳисоб-китоб счёти бўйича операциялар бухгалтерия ҳисобида банк кўчирмалари
ҳамда унга илова қилинган пул ва ҳисоб-китоб ҳужжатлари асосида акс эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Узоқ муддатли қимматли қоғозлар 5110 0610 Ҳисоб-китоб счётидан банк


сотилишидан пул маблағлари келиб кўчирмаси
тушган

2 Тайёр маҳсулот, товарлар, хизматлар 5110 4010 Ҳисоб-китоб счётидан банк


ва ишлар сотилганлигидан ҳисоб- кўчирмаси
китоб счётига тушум келиб тушган

3 Асосий воситалар ва бошқа активлар 5110 4010, 4890 Ҳисоб-китоб счётидан банк
сотилганлигидан ҳисоб-китоб счётига кўчирмаси
тушум келиб тушган

4 Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва 5110 4110, 4120 Ҳисоб-китоб счётидан банк


қарам хўжалик жамиятларидан кўчирмаси
дебиторлик қарзини тўлаш ҳисобига
ҳисоб-китоб счётига пул маблағлари
келиб тушган

5 Бошқа ташкилотларда улушли 5110 4840 Ҳисоб-китоб счётидан банк


иштирок этганлигидан даромадлар кўчирмаси
суммаси келиб тушган

6 Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва 5110 4110, 4120 Ҳисоб-китоб счётидан банк


қарам хўжалик жамиятларидан ҳисоб- кўчирмаси
китоб счётига сотишдан тушум келиб
тушган

7 Меҳнат ҳақи бўйича янглиш 5110 4210 Ҳисоб-китоб счётидан банк


ҳисобланган суммалар ходимлар кўчирмаси
томонидан қайтарилган

8 Бўнакларнинг ишлатилмаган 5110 4220, 4230 Ҳисоб-китоб счётидан банк


суммалари ҳисобдор шахслар кўчирмаси
томонидан қайтарилган
9 Мол етказиб берувчиларга илгари 5110 4310 Ҳисоб-китоб счётидан банк
берилган бўнак қайтарилган кўчирмаси

10 Янглиш ҳисобланган солиқлар 5110 4410 Ҳисоб-китоб счётидан банк


бюджетдан қайтарилган кўчирмаси, тўлов
топшириқномаси

11 Янглиш ҳисобланган суммалар 5110 4510, 4520 Ҳисоб-китоб счётидан банк


суғурта идоралари томонидан кўчирмаси, тўлов
қайтарилган топшириқномаси

12 Пенсия, нафақаларни тўлаш учун 5110 4520 Ҳисоб-китоб счётидан банк


суммалар Пенсия жамғармасидан кўчирмаси, ҳисоб-китоб
ҳисоб-китоб счётига келиб тушган маълумотномаси

13 Таъсисчилардан устав капиталига 5110 4610 Таъсисчилар мажлисининг


улушлар суммаси олинган баённомаси, ҳисоб-китоб
счётидан банк кўчирмаси

14 Товарлар кредитга сотилганлигидан 5110 4710 Ҳисоб-китоб счётидан банк


пул маблағлари келиб тушган кўчирмаси

15 Ходимларга берилган ссуда 5110 4720 Ҳисоб-китоб счётидан банк


қайтарилган кўчирмаси

16 Ходимларнинг моддий зарар 5110 4730 Ҳисоб-китоб счётидан банк


етказганлигини қоплаш бўйича қарзи кўчирмаси
ҳисоб-китоб счётига келиб тушган

17 Молиявий ижара (лизинг) шарти 5110 4810 Ҳисоб-китоб счётидан банк


билан берилган асосий воситалар кўчирмаси, молиявий ижара
бўйича ижара тўлови ижарага шартномаси
олувчидан келиб тушган

18 Оператив ижара бўйича қарз 5110 4820 Ҳисоб-китоб счётидан банк


қопланган кўчирмаси

19 Берилган кредитлар ва қарзлар билан 5110 4830 Ҳисоб-китоб счётидан банк


боғлиқ фоизлар бўйича қарз кўчирмаси
қопланган

20 Олинадиган дивидендлар бўйича қарз 5110 4840 Ҳисоб-китоб счётидан банк


қопланган кўчирмаси

21 Роялти бўйича қарз қопланган 5110 4850 Ҳисоб-китоб счётидан банк


кўчирмаси

22 Мол етказиб берувчилар ва 5110 4860 Ҳисоб-китоб счётидан банк


пудратчиларга тақдим этилган кўчирмаси
даъволар бўйича қарз қопланган

23 Янглиш олинган сумма ҳисоб-китоб 5110 4860 Ҳисоб-китоб счётидан банк


счётига қайтарилган кўчирмаси

24 Қарзни қоплаш учун бошқа 5110 4890 Ҳисоб-китоб счётидан банк


дебиторлардан пул маблағлари келиб кўчирмаси
тушган
25 Пул маблағлари кассадан ҳисоб- 5110 5010 Чиқим касса ордери, кассир
китоб счётига топширилган ҳисоботи, ҳисоб-китоб
(жумладан, депонент суммалари, счётидан банк кўчирмаси
сотишдан тушум ва б.)

26 Ишлатилмаган аккредитив қолдиғи 5110 5510 Ҳисоб-китоб счётидан банк


қайтарилган кўчирмаси

27 Ишлатилмаган чек дафтарчалари 5110 5520 Ҳисоб-китоб счётидан банк


қолдиғи қайтарилган кўчирмаси

28 Сотилган чет эл валютасининг Ҳисоб-китоб счётидан банк


сўмдаги эквиваленти ҳисоб-китоб кўчирмаси, курс фарқининг
счётига киритилган: ҳисоб-китоби

- сотиш куни валюта бозорида битим 5110 5530


курси бўйича сотилган валютанинг
қийматига

- сотиш куни валюта бозорида битим 5110 9540


курси бўйича сотилган чет эл
валютасининг сўмдаги эквиваленти
билан Марказий банк курси бўйича
сотилган чет эл валютасининг
сўмдаги эквиваленти ўртасидаги
мусбат фарқ суммасига

- сотиш куни валюта бозорида битим 9620 5530


курси бўйича сотилган чет эл
валютасининг сўмдаги эквиваленти
билан Марказий банк курси бўйича
сотилган чет эл валютасининг
сўмдаги эквиваленти ўртасидаги
манфий фарқ суммасига

29 Банкдаги махсус счёт ёпилганда пул 5110 5530 Ҳисоб-китоб счётидан банк
маблағи ҳисоб-китоб счётига келиб кўчирмаси
тушган

30 Йўлдаги пул маблағлари келиб 5110 5710 Ҳисоб-китоб счётидан банк


тушган кўчирмаси

31 Қисқа муддатли қимматли қоғозлар 5110 5810 Ҳисоб-китоб счётидан банк


сотилган кўчирмаси

32 Илгари қисқа муддатли 5110 5830 Ҳисоб-китоб счётидан банк


инвестициялар тартибида тақдим кўчирмаси
этилган қарз қайтарилган

33 Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва 5110 6110, 6120 Ҳисоб-китоб счётидан банк


қарам хўжалик жамиятларидан ҳисоб- кўчирмаси, тўлов
китоб счётига пул маблағлари келиб топшириқномаси
тушган

34 Муддати кечиктирилган даромадлар 5110 6230 Ҳисоб-китоб счётидан банк


(келгуси давр даромадлари) кўчирмаси, тўлов
таркибидаги суммалар ҳисоб-китоб топшириқномаси
счётига келиб тушган
35 Олинган бўнаклар суммаси, 5110 6310 Ҳисоб-китоб счётидан банк
шунингдек маҳсулот қисман тайёр кўчирмаси
бўлганда олинган тўлов суммаси акс
эттирилган

36 Банкнинг қисқа муддатли ссудаси 5110 6810 Кредит шартномаси, ҳисоб-


олинган китоб счётидан банк
кўчирмаси

37 Бошқа корхонадан қисқа муддатли 5110 6820 Кредит шартномаси, ҳисоб-


ссуда олинган китоб счётидан банк
кўчирмаси

38 Қисқа муддатли облигациялар 5110 6830 Облигация келишуви,


сотилишидан суммалар олинган ҳисоб-китоб счётидан банк
кўчирмаси

39 Қисқа муддатли векселлар бўйича 5110 6840 Кредит шартномаси, ҳисоб-


пул маблағлари олинган китоб счётидан банк
кўчирмаси

40 Ҳисоб-китоб счётига маблағлар 5110 6960 Ҳисоб-китоб счётидан банк


янглиш келиб тушган кўчирмаси

41 Банкнинг узоқ муддатли ссудаси 5110 7810 Кредит шартномаси, ҳисоб-


олинган китоб счётидан банк
кўчирмаси

42 Бошқа корхонадан узоқ муддатли 5110 7820 Кредит шартномаси, ҳисоб-


ссуда олинган китоб счётидан банк
кўчирмаси

43 Узоқ муддатли облигациялар 5110 7830 Облигация келишуви,


сотилишидан суммалар олинган ҳисоб-китоб счётидан банк
кўчирмаси

44 Узоқ муддатли вексель ҳисобига пул 5110 7840 Узоқ муддатли вексель,
маблағлари олинган ҳисоб-китоб счётидан банк
кўчирмаси

45 Устав капиталига улуши ҳисобига 5110 8310-8330 Акцияларга обуна дафтари,


таъсисчилардан ҳисоб-китоб счётига ҳисоб-китоб счётидан банк
пул маблағлари олинган кўчирмаси

46 Акциялар номинал қийматидан 5110 8410 Ҳисоб-китоб счётидан банк


юқори баҳода сотилганлиги учун кўчирмаси
эмиссион даромад келиб тушган

47 Хусусий сотиб олинган акцияларнинг 5110 8610 Ҳисоб-китоб счётидан банк


сотилишида пул маблағлари келиб кўчирмаси
тушган

48 Мақсадли молиялаштириш бўйича 5110 8810-8890 Ҳисоб-китоб счётидан банк


маблағлар келиб тушган кўчирмаси

49 Текин молиявий ёрдам келиб тушган 5110 9390 Ҳисоб-китоб счётидан банк
кўчирмаси
50 Узоқ муддатли қимматли қоғозлар 0610 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк
харид қилинган кўчирмаси

51 Шуъба хўжалик жамиятларига 0620 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк


инвестициялар акс эттирилган кўчирмаси

52 Қарам хўжалик жамиятларига 0630 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк


инвестициялар акс эттирилган кўчирмаси

53 Чет эл капиталига эга корхоналарга 0640 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк


инвестициялар акс эттирилган кўчирмаси

54 Капитал қўйилмалар бўйича турли 0810-0890 5110 Билдирги, ҳисоб-китоб


харажатлар нақд пулсиз йўл билан счётидан банк кўчирмаси,
тўланган тўлов топшириқномаси

55 Ходимларга ва бошқа корхоналарга 0930, 0940 5110 Кредит шартномаси, ҳисоб-


узоқ муддатли кредитлар берилган китоб счётидан банк
кўчирмаси

56 Оператив ижара бўйича олдиндан 3110 5110 Ижара шартномаси, ҳисоб-


тўлов ўтказилган китоб счётидан банк
кўчирмаси

57 Хизматлар учун олдиндан тўлов 3120 5110 Шартнома, ҳисоб-китоб


ўтказилган счётидан банк кўчирмаси

58 Бошқа хизматлар учун олдиндан 3190 5110 Ижара шартномаси, ҳисоб-


тўлов ўтказилган китоб счётидан банк
кўчирмаси

59 Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва 4110-4120 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк


қарам хўжалик жамиятларига пул кўчирмаси
маблағлари ўтказилган

60 Меҳнат ҳақи бўйича бўнак пластик 4210 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк
карточкага ўтказилган кўчирмаси

61 Ҳисобдор шахсларга бўнаклар 4220, 4230 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк


ўтказилган кўчирмаси

62 Моддий қийматликларни етказиб 4310 5110 Тўлов топшириқномаси,


бериш, қисман тайёр бўлган маҳсулот ҳисоб-китоб счётидан банк
учун тўлов ва ҳоказолар учун кўчирмаси
берилган бўнаклар акс эттирилган

63 Солиқлар бўйича бўнак тўловлари 4410 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк


ўтказилган кўчирмаси

64 Суғурта фирмасига суғурта бўйича 4510 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк


бўнак тўловлари ўтказилган кўчирмаси

65 Мақсадли давлат жамғармаларига 4520 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк


бўнак тўловлари ўтказилган кўчирмаси

66 Ходимлар кредитга харид қилган 4710 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк


товарлар учун ҳисоб-китоб счётидан кўчирмаси
пул маблағлари ўтказилган

67 Ходимларга берилган қисқа муддатли 4720 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк


қарзлар ҳисоб-китоб счётидан кўчирмаси
ўтказилган

68 Банк томонидан ҳисоб-китоб 4860 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк


счётидан суммалар янглиш олинган кўчирмаси

69 Пул маблағлари банкдан кассага 5010 5110 Билдирги, ҳисоб-китоб


келиб тушган (меҳнат ҳақи, счётидан банк кўчирмаси,
пенсиялар, нафақалар, мукофотлар ва пул чеклари
ҳоказоларни тўлаш учун)

70 Аккредитив очиш учун ҳисоб-китоб 5510 5110 Тўлов топшириқномаси,


счётидан пул маблағи ўтказилган ҳисоб-китоб счётидан банк
кўчирмаси

71 Чек дафтарчасини очиш учун ҳисоб- 5520 5110 Тўлов топшириқномаси,


китоб счётидан пул маблағи ҳисоб-китоб счётидан банк
ўтказилган кўчирмаси

72 Махсус счёт ёки корпоратив карточка 5530 5110 Тўлов топшириқномаси,


очиш учун ҳисоб-китоб счётидан пул ҳисоб-китоб счётидан банк
маблағи ўтказилган кўчирмаси

73 Чет эл валютасини харид қилиш учун 5530 5110 Тўлов топшириқномаси,


пул маблағлари ўтказилган ҳисоб-китоб счётидан банк
кўчирмаси

74 Бажарилган ишлар учун мол етказиб 6010 5110 Тўлов топшириқномаси,


берувчилар ва пудратчилар олдидаги ҳисоб-китоб счётидан банк
қарз қопланган кўчирмаси

75 Бажарилган ишлар учун мол етказиб 6020 5110 Тўлов топшириқномаси,


берувчилар ва пудратчиларга ҳисоб-китоб счётидан банк
берилган векселлар бўйича қарз кўчирмаси
қопланган

76 Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва 6110, 6120 5110 Тўлов топшириқномаси,


қарам хўжалик жамиятлари олдидаги ҳисоб-китоб счётидан банк
қарз қопланган кўчирмаси

77 Илгари харидорлардан олинган 6310 5110 Тўлов топшириқномаси,


бўнаклар уларга қайтарилган ҳисоб-китоб счётидан банк
кўчирмаси

78 Бюджетга ажратмалар ва тўловлар 6410 5110 Тўлов топшириқномаси,


бўйича қарз суммалари ўтказилган инкассо, ҳисоб-китоб
(йил давомида ва қўшимча) счётидан банк кўчирмаси

79 Мол-мулк суғуртаси бўйича суғурта 6510 5110 Тўлов топшириқномаси,


компанияси олдидаги қарз қопланган ҳисоб-китоб счётидан банк
кўчирмаси

80 Мақсадли давлат жамғармаларига 6520 5110 Тўлов топшириқномаси,


ажратмалар бўйича қарз қопланган ҳисоб-китоб счётидан банк
кўчирмаси
81 Корхонада иштирок этганлиги учун 6610 5110 Тўлов топшириқномаси,
ҳисобланган даромадлар ҳисоб-китоб счётидан банк
суммасининг (дивидендлар) кўчирмаси, таъсисчилар
таъсисчиларга тўланиши акс мажлисининг баённомаси
эттирилган

82 Таъсисчининг бадали пул маблағлари 6620 5110 Таъсисчилар мажлисининг


билан қайтарилган баённомаси, ҳисоб-китоб
счётидан банк кўчирмаси

83 Меҳнат ҳақи пластик карточкага 6710 5110 Тўлов топшириқномаси,


ўтказилган ҳисоб-китоб счётидан банк
кўчирмаси

84 Банкларнинг қисқа муддатли 6810 5110 Кредит шартномаси, ҳисоб-


кредитлари қопланган китоб счётидан банк
кўчирмаси

85 Бошқа корхоналарнинг қисқа 6820 5110 Кредит шартномаси, ҳисоб-


муддатли кредитлари қопланган китоб счётидан банк
кўчирмаси

86 Қисқа муддатли облигациялар 6830 5110 Облигация келишуви,


қопланган ҳисоб-китоб счётидан банк
кўчирмаси

87 Тўланадиган векселлар бўйича қарз 6840 5110 Тўланадиган вексель,


қопланган ҳисоб-китоб счётидан банк
кўчирмаси

88 Тўланадиган оператив ижара бўйича 6910 5110 Тўланадиган вексель,


қарз қопланган ҳисоб-китоб счётидан банк
кўчирмаси

89 Ҳисобланган фоизлар бўйича қарз 6920 5110 Бухгалтерия ҳисоб-китоб


қопланган маълумотномаси, ҳисоб-
китоб счётидан банк
кўчирмаси

90 Молиявий ижара (лизинг) 6950 5110 Бухгалтерия ҳисоб-китоб


шартномасига мувофиқ ижара тўлови маълумотномаси, ҳисоб-
бўйича қарз қопланган китоб счётидан банк
кўчирмаси

91 Ҳисобланган роялти бўйича қарз 6930 5110 Бухгалтерия ҳисоб-китоб


қопланган маълумотномаси, ҳисоб-
китоб счётидан банк
кўчирмаси

92 Кафолатлар бўйича қарз қопланган 6940 5110 Бухгалтерия ҳисоб-китоб


маълумотномаси, ҳисоб-
китоб счётидан банк
кўчирмаси

93 Банкнинг узоқ муддатли кредитлари 6950 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк


ва бошқа корхоналардан олинган кўчирмаси
кредитлар жорий қисми қопланган

94 Молиявий ижара (лизинг) 6950 5110 Тўлов топшириқномаси,


шартномаси бўйича ижарага ҳисоб-китоб счётидан банк
берувчига тегишли тўловлар ижарага кўчирмаси
олувчи томонидан тўланган

95 Турли кредиторларга қарзларни 6990 5110 Тўлов топшириқномаси,


қоплаш учун ҳисоб-китоб счётидан ҳисоб-китоб счётидан банк
тўланган кўчирмаси

96 Янглиш кирим қилинган суммалар 6960 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк


ҳисоб-китоб счётидан қайтарилган кўчирмаси

97 Акциядор (иштирокчи)дан унга 8610 5110 Билдирги, ҳисоб-китоб


тегишли бўлган акциялар (улуш)нинг счётидан банк кўчирмаси,
сотиб олиниши акс эттирилган тўлов топшириқномаси

98 Мақсадли молиялаштиришдан 8810-8890 5110 Тўлов топшириқномаси,


фойдаланилганлиги акс эттирилган ҳисоб-китоб счётидан банк
кўчирмаси

99 Текин молиявий ёрдам ҳисоб-китоб 9430 5110 Тўлов топшириқномаси,


счётидан ўтказилган ҳисоб-китоб счётидан банк
кўчирмаси

100 Банк хизматлари учун ҳисоб-китоб 9430 5110 Тўлов топшириқномаси,


счётидан пул ўтказилган ҳисоб-китоб счётидан банк
кўчирмаси

101 Қимматли қоғозларни чиқариш ва 9630 5110 Тўлов топшириқномаси,


тарқатиш бўйича харажатларга ҳисоб-китоб счётидан банк
маблағ ҳисоб-китоб счётидан кўчирмаси
ўтказилган

Чет эл валютасидаги пул маблағларини


ҳисобга олувчи счётларнинг (5200) боғланиши

Мазкур гуруҳ счётлари Ўзбекистон Республикаси ҳудудидаги ва чет эл банкларида


чет эл валютасидаги счётларда пул маблағларининг мавжудлиги ва ҳаракати тўғрисидаги
ахборотни умумлаштириш учун мўлжалланган. Ҳисоб қуйидаги счётларда амалга
оширилади:
5210 "Мамлакат ичидаги валюта счётлари";
5220 "Чет элдаги валюта счётлари".
Ушбу счётларнинг дебети бўйича корхонанинг валюта счётларига пул
маблағларининг келиб тушиши, кредити бўйича - пул маблағларининг ҳисобдан
чиқарилиши акс эттирилади. Валюта счётлари бўйича операциялар бухгалтерия ҳисобида
банк кўчирмалари ҳамда уларга илова қилинган пул ва ҳисоб-китоб ҳужжатлари асосида
амалга оширилади.
Хўжалик юритувчи субъектлар ҳар ойда ҳисобот ойининг охирги куни ҳолатига кўра
ва Марказий банк курси бўйича хўжалик операциялари якунланиши санасига кўра
баланснинг валюта моддаларини қайта баҳолайди.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар
1 Узоқ муддатли қимматли қоғозлар 5210, 5220 0610 Валюта счётидан банк
сотилишидан валюта келиб тушган кўчирмаси

2 Тайёр маҳсулот, товарлар, хизматлар 5210, 5220 4010 Валюта счётидан банк
ва ишлар сотилишидан валюта кўчирмаси
счётига тушум келиб тушган

3 Асосий воситалар ва бошқа активлар 5210, 5220 4010, 4890 Валюта счётидан банк
сотилишидан валюта счётига тушум кўчирмаси
келиб тушган

4 Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва 5210, 5220 4110, 4120 Валюта счётидан банк
қарам хўжалик жамиятларидан кўчирмаси
асосий воситалар сотилишидан
валюта счётига тушум келиб тушган

5 Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва 5210, 5220 4110, 4120 Валюта счётидан банк
қарам хўжалик жамиятларидан бошқа кўчирмаси
активлар сотилишидан валюта
счётига тушум келиб тушган

6 Бошқа ташкилотларда улушли 5210, 5220 4840 Валюта счётидан банк


иштирок этганликдан даромадлар кўчирмаси
суммаси келиб тушган

7 Ишлатилмаган суммалар ҳисобдор 5210, 5220 4220, 4230 Пул топшириш тўғрисида
шахслар томонидан қайтарилган эълон, валюта счётидан
банк кўчирмаси

8 Мол етказиб берувчига илгари 5210, 5220 4310-4330 Валюта счётидан банк
берилган бўнак қайтарилган кўчирмаси

9 Янглиш ҳисобланган суммалар 5210, 5220 4510 Валюта счётидан банк


суғурта идоралари томонидан кўчирмаси
қайтарилган

10 Таъсисчилардан устав капиталига 5210, 5220 4610 Валюта счётидан банк


улушлар суммаси олинган кўчирмаси

11 Берилган кредитлар ва қарзлар билан 5210, 5220 4830 Валюта счётидан банк
боғлиқ фоизлар бўйича қарзларни кўчирмаси
қоплаш суммалари келиб тушган

12 Олинадиган дивидендлар бўйича 5210, 5220 4840 Валюта счётидан банк


қарзни қоплаш суммалари келиб кўчирмаси
тушган

13 Роялти бўйича қарзни қоплаш 5210, 5220 4850 Валюта счётидан банк
суммалари келиб тушган кўчирмаси

14 Мол етказиб берувчилар ва 5210, 5220 4860 Валюта счётидан банк


пудратчиларга тақдим этилган кўчирмаси
даъволар бўйича қарзни қоплаш
суммалари келиб тушган

15 Янглиш олинган сумма валюта 5210, 5220 4860 Тўлов топшириқномаси,


счётига қайтарилган валюта счётидан банк
кўчирмаси
16 Қарзни қоплаш учун бошқа 5210, 5220 4890 Тўлов топшириқномаси,
дебиторлардан суммалар келиб валюта счётидан банк
тушган кўчирмаси

17 Пул маблағлари кассадан валюта 5210, 5220 5020 Чиқим касса ордери, валюта
счётига топширилган счётидан банк кўчирмаси

18 Ишлатилмаган аккредитивнинг 5210, 5220 5510 Тўлов топшириқномаси,


қолдиғи қайтарилган валюта счётидан банк
кўчирмаси

19 Ишлатилмаган чек дафтарчаларининг 5210, 5220 5520 Тўлов топшириқномаси,


қолдиқлари қайтарилган валюта счётидан банк
кўчирмаси

20 Сотилган чет эл валютасининг Тўлов топшириқномаси,


сўмдаги эквиваленти валюта счётига валюта счётидан банк
киритилган: кўчирмаси, курс фарқининг
ҳисоб-китоби

- сотиш куни валюта бозорида битим 5210, 5220 5530


курси бўйича сотилган валютанинг
қийматига

- сотиш куни валюта бозорида битим 5210, 5220 9540


курси бўйича сотилган чет эл
валютасининг сўмдаги эквиваленти
билан Марказий банк курси бўйича
сотилган чет эл валютасининг
сўмдаги эквиваленти ўртасидаги
мусбат фарқ суммасига

- сотиш куни валюта бозорида битим 9620 5530


курси бўйича сотилган чет эл
валютасининг сўмдаги эквиваленти
билан Марказий банк курси бўйича
сотилган чет эл валютасининг
сўмдаги эквиваленти ўртасидаги
манфий фарқ суммасига

21 Банкдаги махсус счёт ёпилганда 5210, 5220 5530 Тўлов топшириқномаси,


валюта счётига суммалар келиб валюта счётидан банк
тушган кўчирмаси

22 Йўлдаги пул маблағлари ҳисобга 5210, 5220 5710 Тўлов топшириқномаси,


олинган валюта счётидан банк
кўчирмаси

23 Қисқа муддатли қимматли қоғозлар 5210, 5220 5810 Тўлов топшириқномаси,


сотилган валюта счётидан банк
кўчирмаси

24 Илгари қисқа муддатли 5210, 5220 5830 Тўлов топшириқномаси,


инвестициялар каби тақдим этилган валюта счётидан банк
қарз қайтарилган кўчирмаси

25 Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва 5210, 5220 6110, 6120 Тўлов топшириқномаси,


қарам хўжалик жамиятларидан валюта счётидан банк
валюта счётига суммалар келиб кўчирмаси
тушган

26 Кечиктирилган даромадлар (келгуси 5210, 5220 6230 Тўлов топшириқномаси,


давр даромадлари) таркибидаги валюта счётидан банк
суммалар валюта счётига келиб кўчирмаси
тушган

27 Олинган бўнаклар суммаси, 5210, 5220 6310 Тўлов топшириқномаси,


шунингдек маҳсулот қисман тайёр валюта счётидан банк
бўлганда олинган тўлов суммалари кўчирмаси
акс эттирилган

28 Банкнинг қисқа муддатли ссудаси 5210, 5220 6810 Тўлов топшириқномаси,


олинган валюта счётидан банк
кўчирмаси

29 Бошқа корхонадан қисқа муддатли 5210, 5220 6820 Тўлов топшириқномаси,


ссуда олинган валюта счётидан банк
кўчирмаси

30 Қисқа муддатли облигациялар 5210, 5220 6830 Облигация келишуви, тўлов


сотилишидан суммалар олинган топшириқномаси, валюта
счётидан банк кўчирмаси

31 Қисқа муддатли вексель бўйича пул 5210, 5220 6840 Вексель, тўлов
маблағлари олинган топшириқномаси, валюта
счётидан банк кўчирмаси

32 Маблағлар валюта счётига янглиш 5210, 5220 6960 Тўлов топшириқномаси,


келиб тушган валюта счётидан банк
кўчирмаси

33 Банкнинг узоқ муддатли ссудаси 5210, 5220 7810 Кредит шартномаси, тўлов
олинган топшириқномаси, валюта
счётидан банк кўчирмаси

34 Бошқа корхонадан узоқ муддатли 5210, 5220 7820 Кредит шартномаси, тўлов
ссуда олинган топшириқномаси, валюта
счётидан банк кўчирмаси

35 Узоқ муддатли облигациялар 5210, 5220 7830 Облигациялар келишуви,


сотилишидан суммалар олинган тўлов топшириқномаси,
валюта счётидан банк
кўчирмаси

36 Узоқ муддатли тўланадиган вексель 5210, 5220 7840 Вексель, тўлов


билан пул маблағлари олинган топшириқномаси, валюта
счётидан банк кўчирмаси

37 Устав капиталига улуш ҳисобидан 5210, 5220 8310-8330 Таъсисчиларнинг келишув


таъсисчилардан ҳисоб-китоб счётига баённомаси, тўлов
пул маблағлари келиб тушган топшириқномаси, валюта
счётидан банк кўчирмаси

38 Акцияларнинг номинал баҳосидан 5210, 5220 8410 Таъсисчиларнинг келишув


юқори сотилганлигидан эмиссион баённомаси, тўлов
даромад келиб тушган топшириқномаси, валюта
счётидан банк кўчирмаси
39 Таъсисчилардан валюта келиб 5210, 5220 8420 Бухгалтериянинг ҳисоб-
тушганда курс фарқи акс эттирилган китоб маълумотномаси

40 Хусусий сотиб олинган акциялардан 5210, 5220 8610 Таъсисчиларнинг келишув


пул маблағлари келиб тушиши акс баённомаси, тўлов
эттирилган топшириқномаси, валюта
счётидан банк кўчирмаси

41 Мақсадли молиялаштириш 5210, 5220 8810-8890 Мақсадли молиялаштириш


маблағлари келиб тушган шартномаси, тўлов
топшириқномаси, валюта
счётидан банк кўчирм

42 Текин қайтарилмайдиган молиявий 5210, 5220 9390 Ҳадя шартномаси, валюта


ёрдам келиб тушган счётидан банк кўчирмаси

43 Жамғариш усули бўйича валюта 5210, 5220 6230 Бухгалтериянинг ҳисоб-


счёти бўйича мусбат курс фарқи акс китоб маълумотномаси
эттирилган

44 Ҳисобдан чиқаришнинг тўғри усули 5210, 5220 9540 Бухгалтериянинг ҳисоб-


бўйича валюта счёти бўйича мусбат китоб маълумотномаси
курс фарқи акс эттирилган

45 Узоқ муддатли қимматли қоғозлар 0610 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,


харид қилинган валюта счётидан банк
кўчирмаси

46 Шуъба хўжалик жамиятларига 0620 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,


инвестициялар акс эттирилган валюта счётидан банк
кўчирмаси

47 Қарам хўжалик жамиятларига 0630 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,


инвестициялар акс эттирилган валюта счётидан банк
кўчирмаси

48 Чет эл капитали иштирокидаги 0640 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,


корхоналарга инвестициялар акс валюта счётидан банк
эттирилган кўчирмаси

49 Капитал қўйилмалар бўйича турли 0810-0890 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,


харажатлар нақд пулсиз йўл билан валюта счётидан банк
тўланган кўчирмаси

50 Ходимларга ва бошқа корхоналарга 0930, 0940 5210, 5220 Кредит шартномаси, тўлов
узоқ муддатли кредитлар берилган топшириқномаси, валюта
счётидан банк кўчирмаси

51 Хизматлар учун олдиндан тўлов 3120 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,


ўтказилган валюта счётидан банк
кўчирмаси

52 Бошқа олдиндан тўланган хизматлар 3190 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,


учун сумма ўтказилган валюта счётидан банк
кўчирмаси

53 Жамғариш усули бўйича валюта 3290 5210, 5220 Бухгалтериянинг ҳисоб-


счёти бўйича манфий курс фарқи акс китоб маълумотномаси
эттирилган
54 Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва 4110-4120 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,
қарам хўжалик жамиятларига сумма валюта счётидан кўчирма
ўтказилган

55 Ҳисобдор шахсларга бўнаклар 4220, 4230 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,


ўтказилган валюта счётидан банк
кўчирмаси

56 Моддий қийматликларни етказиб 4310 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,


бериш, қисман тайёр бўлган маҳсулот валюта счётидан кўчирма
учун тўлов ва ҳоказолар учун
берилган бўнаклар акс эттирилган

57 Суғурта фирмасига суғурта бўйича 4510 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,


бўнак тўловлари ўтказилган валюта счётидан кўчирма

58 Банк томонидан валюта счётидан пул 4860 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,
маблағлари янглиш олинган валюта счётидан кўчирма

59 Хизмат сафари харажатларини тўлаш 5020 5210 Валюта счётидан кўчирма,


учун банкдан кассага пул маблағлари кирим касса ордери
келиб тушган

60 Аккредитив очиш учун валюта 5510 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,


счётидан сумма ўтказилган валюта счётидан банк
кўчирмаси

61 Чек дафтарчаси очиш учун валюта 5520 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,
счётидан сумма ўтказилган валюта счётидан банк
кўчирмаси

62 Махсус счётни очиш учун валюта 5530 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,
счётидан сумма ўтказилган валюта счётидан банк
кўчирмаси

63 Миллий валюта харид қилиш учун 5530 5210 Тўлов топшириқномаси,


маблағлар ўтказилган валюта счётидан банк
кўчирмаси

64 Бажарилган ишлар учун мол етказиб 6010 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,
берувчилар ва пудратчилар олдидаги валюта счётидан банк
қарз қопланган кўчирмаси

65 Бажарилган ишлар учун мол етказиб 6020 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,
берувчилар ва пудратчиларга валюта счётидан банк
берилган векселлар бўйича қарз кўчирмаси
қопланган

66 Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва 6110, 6120 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,


қарам хўжалик жамиятлари олдидаги валюта счётидан банк
қарз қопланган кўчирмаси

67 Илгари харидорлардан олинган 6310 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,


бўнаклар уларга қайтарилган валюта счётидан банк
кўчирмаси

68 Мол-мулк суғуртаси бўйича суғурта 6510 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,


компанияси олдидаги қарз қопланган валюта счётидан банк
кўчирмаси

69 Корхонада иштирок этганлиги учун 6610 5210, 5220 Таъсисчилар мажлисининг


таъсисчиларга ҳисобланган баённомаси, тўлов
даромадлар (дивидендлар) суммаси топшириқномаси, валюта
тўлови акс эттирилган счётидан банк кўчирмаси

70 Таъсисчининг улуши пул маблағлари 6620 5210, 5220 Таъсисчилар мажлисининг


билан қайтарилган баённомаси, тўлов
топшириқномаси, валюта
счётидан банк кўчирмаси

71 Банкларнинг қисқа муддатли 6810 5210, 5220 Кредит шартномаси, тўлов


кредитлари қопланган топшириқномаси, валюта
счётидан банк кўчирмаси

72 Бошқа корхоналарнинг қисқа 6820 5210, 5220 Кредит шартномаси, тўлов


муддатли кредитлари қопланган топшириқномаси, валюта
счётидан банк кўчирмаси

73 Қисқа муддатли облигациялар 6830 5210, 5220 Облигация келишуви, тўлов


қопланган топшириқномаси, валюта
счётидан банк кўчирмаси

74 Тўланадиган векселлар бўйича қарз 6840 5210, 5220 Вексель, тўлов


қопланган топшириқномаси, валюта
счётидан банк кўчирмаси

75 Ҳисобланган фоизлар бўйича қарз 6920 5210, 5220 Бухгалтериянинг ҳисоб-


қопланган китоб маълумотномаси,
тўлов топшириқномаси,
валюта счётидан банк
кўчирмаси

76 Ҳисобланган роялти бўйича қарз 6930 5210, 5220 Бухгалтериянинг ҳисоб-


қопланган китоб маълумотномаси,
тўлов топшириқномаси,
валюта счётидан банк
кўчирмаси

77 Кафолатлар бўйича қарз қопланган 6940 5210, 5220 Бухгалтериянинг ҳисоб-


китоб маълумотномаси,
тўлов топшириқномаси,
валюта счётидан банк
кўчирмаси

78 Банкнинг узоқ муддатли кредити ва 6950 5210, 5220 Кредит шартномаси, тўлов
бошқа корхоналардан олинган топшириқномаси, валюта
кредитлар жорий қисми қопланган счётидан банк кўчирмаси

79 Турли кредиторлар олдидаги 6990 5210, 5220 Шартнома, тўлов


қарзларни қоплаш учун валюта топшириқномаси, валюта
счётидан сумма тўланган счётидан банк кўчирмаси

80 Янглиш ҳисобга олинган суммалар 6990 5210, 5220 Тўлов топшириқномаси,


валюта счётидан қайтарилган валюта счётидан банк
кўчирмаси

81 Мақсадли молиялаштиришдан 8810-8890 5210, 5220 Мақсадли молиялаштириш


фойдаланганлик акс эттирилган шартномаси, валюта
счётидан банк кўчирмаси

82 Банк хизмати учун валюта счётидан 9430 5210, 5220 Валюта счётидан банк
сумма ўтказилган кўчирмаси

83 Ҳисобдан чиқаришнинг тўғри усули 9620 5210, 5220 Бухгалтериянинг ҳисоб-


бўйича валюта счёти бўйича манфий китоб маълумотномаси
курс фарқи акс эттирилган

Банкда махсус счётлардаги пул маблағларини


ҳисобга олувчи счётларнинг (5500) боғланиши

Мазкур гуруҳ счётларида Ўзбекистон Республикаси ҳудуди ва чет мамлакатлардаги


аккредитивлар, чек дафтарчалари, бошқа тўлов ҳужжатларидаги (векселлардан ташқари)
пул маблағларининг мавжудлиги ва ҳаракати тўғрисида, шунингдек мақсадли
молиялаштириш (тушумлар) пул маблағларининг алоҳида сақланадиган қисмининг
ҳаракати тўғрисидаги ахборотлар умумлаштирилади. Ҳисоб қуйидаги счётларда амалга
оширилади:
5510 "Аккредитивлар";
5520 "Чек дафтарчалари";
5530 "Бошқа махсус счётлар".
Ушбу счётларнинг дебетида, пул маблағларини ҳисобга олувчи счётларнинг кредити
билан боғланган ҳолда, пул маблағлари аккредитивларга, чек дафтарчаларига, бошқа
махсус счётларга ўтказилиши акс эттирилади. Счётларнинг кредитида, мажбуриятлар
счётлари билан боғланган ҳолда, улардан фойдаланиш, ҳисоб-китоб ёки валюта счётлари
билан боғланган ҳолда эса - ишлатилмаган аккредитивлар, чек дафтарчалари, бошқа
махсус счётларнинг қайтарилиши акс эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Пул маблағлари аккредитивга 5510 5110, Махсус счётдан банк


ўтказилган 5210-5220 кўчирмаси

2 Ҳисоб-китобларни амалга ошириш 5520 5110 Чек дафтарчаси, ҳисоб-


учун чек дафтарчаси очилган китоб счётидан банк
кўчирмаси

3 Узоқ муддатли қимматли қоғозлар 5530 0610 Махсус счётдан банк


сотилишидан махсус счётга сумма кўчирмаси
келиб тушган

4 Тайёр маҳсулот, товарлар, хизматлар 5530 4010 Махсус счётдан банк


ва ишлар сотилишидан махсус счётга кўчирмаси
тушум келиб тушган

5 Асосий воситалар ва бошқа активлар 5530 4010, 4890 Махсус счётдан банк
сотилишидан махсус счётга тушум кўчирмаси
келиб тушган

6 Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва 5530 4110, 4120 Махсус счётдан банк


қарам хўжалик жамиятларидан кўчирмаси
махсус счётга тушум келиб тушган

7 Бошқа ташкилотларда улушли 5530 4840 Махсус счётдан банк


иштирок этганлик учун даромадлар кўчирмаси
суммалари келиб тушган

8 Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва 5530 4110, 4120 Махсус счётдан банк


қарам хўжалик жамиятларидан кўчирмаси
махсус счётга сотишдан тушум келиб
тушган

9 Ишлатилмаган суммалар ҳисобдор 5530 4220, 4230 Махсус счётдан банк


шахслар томонидан махсус счётга кўчирмаси
қайтарилган

10 Илгари берилган бўнак мол етказиб 5530 4310-4330 Махсус счётдан банк
берувчи томонидан қайтарилган кўчирмаси

11 Янглиш ҳисобланган солиқлар 5530 4410 Махсус счётдан банк


бюджетдан қайтарилган кўчирмаси

12 Янглиш ҳисобланган суммалар 5530 4510, 4520 Махсус счётдан банк


суғурта идоралари томонидан кўчирмаси
қайтарилган

13 Меҳнатга лаёқатсизлик варақалари, 5530 4520 Махсус счётдан банк


пенсиялар, нафақаларни тўлаш учун кўчирмаси
Пенсия жамғармасидан сумма махсус
счётга келиб тушган

14 Устав капиталига бадал суммалари 5530 4610 Таъсисчилар мажлисининг


махсус счётдан таъсисчиларга баённомаси, махсус счётдан
қайтарилган банк кўчирмаси

15 Товарлар кредитга сотилишидан пул 5530 4710 Махсус счётдан банк


маблағлари келиб тушиши акс кўчирмаси
эттирилган

16 Ходимларга берилган ссуда махсус 5530 4720 Махсус счётдан банк


счётга қайтарилган кўчирмаси

17 Моддий зарарни қоплаш бўйича 5530 4730 Махсус счётдан банк


ходимларнинг қарзи махсус счётга кўчирмаси
тўланган

18 Молиявий ижара (лизинг) шартлари 5110 4810 Махсус счётдан банк


билан берилган асосий воситалар кўчирмаси
бўйича ижарага олувчидан ижара
тўлови келиб тушиши акс эттирилган

19 Қисқа муддатли ижара бўйича қарзни 5530 4820 Махсус счётдан банк
қоплаш учун махсус счётга сумма кўчирмаси
келиб тушган

20 Берилган кредитлар ва қарзлар билан 5530 4830 Махсус счётдан банк


боғлиқ фоизлар бўйича қарзларни кўчирмаси
қоплаш учун махсус счётга сумма
келиб тушган
21 Олинадиган дивидендлар бўйича 5530 4840 Махсус счётдан банк
қарзни қоплаш учун махсус счётга кўчирмаси
сумма келиб тушган

22 Роялти бўйича қарзни қоплаш учун 5530 4850 Махсус счётдан банк
махсус счётга сумма келиб тушган кўчирмаси

23 Мол етказиб берувчилар ва 5530 4860 Махсус счётдан банк


пудратчиларга тақдим этилган кўчирмаси
даъволар бўйича қарз қопланиши
учун суммалар махсус счётга келиб
тушган

24 Янглиш олинган сумма махсус счётга 5530 4860 Махсус счётдан банк
қайтарилган кўчирмаси

25 Бошқа дебиторлар қарзларини 5530 4890 Махсус счётдан банк


қоплаш учун махсус счётга сумма кўчирмаси
келиб тушган

26 Қарзни қоплаш учун пул маблағлари 5530 5010 Чиқим касса ордери, кассир
кассадан махсус счётга топширилган ҳисоботи, махсус счётдан
банк кўчирмаси

27 Чет эл валютасини харид қилиш учун, 5530 5110 Тўлов топшириқномаси,


шунингдек корпоратив карточка ҳисоб-китоб счётидан банк
очиш учун маблағлар ўтказилган кўчирмаси

28 Сотилган чет эл валютасининг Махсус счётдан банк


сўмдаги эквиваленти ҳисоб-китоб кўчирмаси
счётига киритилган:

- сотиш куни валюта бозорида битим 5110 5530


курси бўйича сотилган валютанинг
қийматига

- сотиш куни валюта бозорида битим 5510 9540


курси бўйича сотилган чет эл
валютасининг сўмдаги эквиваленти
билан Марказий банк курси бўйича
сотилган чет эл валютасининг
сўмдаги эквиваленти ўртасидаги
мусбат фарқ суммасига

- сотиш куни валюта бозорида битим 9620 5530


курси бўйича сотилган чет эл
валютасининг сўмдаги эквиваленти
билан Марказий банк курси бўйича
сотилган чет эл валютасининг
сўмдаги эквиваленти ўртасидаги
манфий фарқ суммасига

29 Банкдаги махсус счётни ёпишда 5110 5530 Махсус счётдан банк


ҳисоб-китоб счётига сумма келиб кўчирмаси
тушган

30 Йўлдаги пул маблағлари махсус 5530 5710 Махсус счётдан банк


счётга тушган кўчирмаси
31 Қисқа муддатли қимматли қоғозлар 5530 5810 Махсус счётдан банк
сотилган кўчирмаси

32 Қисқа муддатли инвестициялар 5530 5830 Махсус счётдан банк


тартибида илгари тақдим этилган кўчирмаси
қарз қайтарилган

33 Банкка қайтарилган чеклар ва 5530 5510, 5520 Махсус счётдан банк


аккредитивлар (ишлатилмаган) кўчирмаси
бўйича суммалар махсус счётга
ўтказилган

34 Ажратилган бўлинмалар, шуъба ва 5530 6110, 6120 Махсус счётдан банк


қарам хўжалик жамиятларидан кўчирмаси
махсус счётга сумма келиб тушган

35 Кечиктирилган даромадлар (келгуси 5530 6230 Махсус счётдан банк


давр даромадлари) таркибидаги кўчирмаси
суммалар махсус счётга келиб тушган

36 Олинган бўнаклар суммаси, 5530 6310 Махсус счётдан банк


шунингдек маҳсулот қисман кўчирмаси
тайёрланганлиги учун олинган тўлов
суммалари акс эттирилган

37 Акцияларга обуначилардан 5530 6320 Махсус счётдан банк


иштирокчилар депозити кўринишида кўчирмаси
бўнак олинган

38 Банкнинг қисқа муддатли ссудаси 5530 6810 Кредит шартномаси, махсус


махсус счётга келиб тушган счётдан банк кўчирмаси

39 Бошқа корхонанинг қисқа муддатли 5530 6820 Кредит шартномаси, махсус


ссудаси махсус счётга келиб тушган счётдан банк кўчирмаси

40 Қисқа муддатли облигациялар 5530 6830 Облигация келишуви,


сотилишидан сумма махсус счётга махсус счётдан банк
келиб тушган кўчирмаси

41 Қисқа муддатли вексель бўйича пул 5530 6840 Кредит шартномаси, махсус
маблағлари махсус счётга келиб счётдан банк кўчирмаси
тушган

42 Пул маблағлари махсус счётга 5530 6960 Махсус счётдан банк


янглиш келиб тушган кўчирмаси

43 Банкнинг узоқ муддатли ссудаси 5530 7810 Кредит шартномаси, махсус


махсус счётга келиб тушган счётдан банк кўчирмаси

44 Бошқа корхонанинг узоқ муддатли 5530 7820 Кредит шартномаси, махсус


ссудаси махсус счётга келиб тушган счётдан банк кўчирмаси

45 Узоқ муддатли облигациялар 5530 7830 Облигация келишуви,


сотилишидан сумма махсус счётга махсус счётдан банк
келиб тушган кўчирмаси

46 Узоқ муддатли вексель ҳисобидан 5530 7840 Узоқ муддатли вексель,


махсус счётга пул маблағлари келиб махсус счётдан банк
тушган кўчирмаси
47 Устав капиталига бадал ҳисобига 5530 8310-8330 Акцияларга обуна дафтари,
таъсисчилардан пул маблағлари махсус счётдан банк
махсус счётга келиб тушган кўчирмаси

48 Мақсадли молиялаштириш 5530 8810-8890 Махсус счётдан банк


маблағлари махсус счётга келиб кўчирмаси, мақсадли
тушган молиялаштириш
шартномаси

49 Текин қайтарилмайдиган молиявий 5530 9390 Махсус счётдан банк


ёрдам махсус счётга келиб тушган кўчирмаси

50 Махсус счётдан узоқ муддатли 0610 5530 Махсус счётдан банк


қимматли қоғозлар харид қилинган кўчирмаси

51 Махсус счётдан шуъба хўжалик 0620 5530 Махсус счётдан банк


жамиятларига инвестициялар акс кўчирмаси
эттирилган

52 Махсус счётдан қарам хўжалик 0630 5530 Махсус счётдан банк


жамиятларига инвестициялар акс кўчирмаси
эттирилган

53 Махсус счётдан чет эл капитали 0640 5530 Махсус счётдан банк


иштирокидаги корхоналарга кўчирмаси
инвестициялар акс эттирилган

54 Капитал қўйилмалар бўйича турли 0810-0890 5530 Билдирги, махсус счётдан


харажатлар нақд пулсиз йўл билан банк кўчирмаси, тўлов
махсус счётдан тўланган топшириқномаси

55 Махсус счётдан ходимларга ва бошқа 0930, 0940 5530 Кредит шартномаси, махсус
корхоналарга узоқ муддатли счётдан банк кўчирмаси
кредитлар берилган

56 Махсус счётдан оператив ижара 3110 5530 Ижара шартномаси, махсус


бўйича олдиндан тўлов ўтказилган счётдан банк кўчирмаси

57 Махсус счётдан хизматлар учун 3120 5530 Шартнома, махсус счётдан


олдиндан тўлов ўтказилган банк кўчирмаси

58 Махсус счётдан келгуси давр бошқа 3190 5530 Шартнома, махсус счётдан
харажатлари учун сумма ўтказилган банк кўчирмаси

59 Махсус счётдан ажратилган 4110-4120 5530 Махсус счётдан банк


бўлинмалар, шуъба ва қарам хўжалик кўчирмаси
жамиятларига сумма ўтказилган

60 Махсус счётдан ҳисобдор шахсларга 4220, 4230 5530 Махсус счётдан банк
бўнаклар ўтказилган кўчирмаси

61 Махсус счётдан мол етказиб 4310-4330 5530 Тўлов топшириқномаси,


берувчилар ва пудратчиларга махсус счётдан банк
берилган бўнаклар суммаси акс кўчирмаси
эттирилган

62 Махсус счётдан суғурта фирмасига 4510 5530 Махсус счётдан банк


суғурта бўйича бўнак тўловлари кўчирмаси
ўтказилган

63 Махсус счётдан ходимлар томонидан 4710 5530 Махсус счётдан банк


кредитга олинган товарлар учун кўчирмаси
сумма ўтказилган

64 Махсус счётдан ходимларга тақдим 4720 5530 Махсус счётдан банк


этилган қисқа муддатли қарзлар кўчирмаси
ўтказилган

65 Махсус счётдан банк томонидан 4860 5530 Махсус счётдан банк


янглиш сумма олинган кўчирмаси

66 Ишлатилмаган аккредитивнинг 5110 5510 Махсус счётдан банк


қолдиғи қайтарилган кўчирмаси

67 Ишлатилмаган чекларнинг қолдиғи 5110 5520 Махсус счётдан банк


қайтарилган кўчирмаси

68 Махсус счётдан ишлатилмаган 5110 5530 Махсус счётдан банк


маблағларнинг қолдиғи қайтарилган кўчирмаси

69 Махсус счётдан харид қилинган 5610 5530 Тўлов топшириқномаси,


йўлланмалар учун сумма тўланган махсус счётдан банк
кўчирмаси

70 Махсус счётдан бажарилган ишлар 6010 5530 Тўлов топшириқномаси,


учун мол етказиб берувчилар ва махсус счётдан банк
пудратчилар олдидаги қарз қопланган кўчирмаси

71 Махсус счётдан бажарилган ишлар 6020 5530 Тўлов топшириқномаси,


учун мол етказиб берувчиларга ва махсус счётдан банк
пудратчиларга берилган векселлар кўчирмаси
бўйича қарз қопланган

72 Махсус счётдан ажратилган 6110, 6120 5530 Тўлов топшириқномаси,


бўлинмалар, шуъба ва қарам хўжалик махсус счётдан банк
жамиятлари олдидаги қарз қопланган кўчирмаси

73 Махсус счётдан харидорлардан 6310 5530 Тўлов топшириқномаси,


илгари олинган бўнаклар қайтарилган махсус счётдан банк
кўчирмаси

74 Махсус счётдан бюджетга 6410 5530 Тўлов топшириқномаси,


ажратмалар ва тўловлар бўйича махсус счётдан банк
қарзлар суммаси ўтказилган (йил кўчирмаси
давомида ва қўшимчалари)

75 Махсус счётдан молмулк суғуртаси 6510 5530 Тўлов топшириқномаси,


бўйича суғурта компанияси олдидаги махсус счётдан банк
қарз қопланган кўчирмаси

76 Махсус счётдан мақсадли давлат 6520 5530 Тўлов топшириқномаси,


жамғармаларига ажратмалар бўйича махсус счётдан банк
қарз қопланган кўчирмаси

77 Махсус счётдан таъсисчиларга 6610 5530 Тўлов топшириқномаси,


корхонада иштирок этганлиги учун махсус счётдан банк
ҳисобланган даромадлар кўчирмаси, таъсисчилар
(дивидендлар) тўланган мажлисининг баённомаси

78 Таъсисчининг бадали пул маблағлари 6620 5530 Таъсисчилар мажлисининг


билан қайтарилган баённомаси, махсус счётдан
банк кўчирмаси

79 Махсус счётдан банкларнинг қисқа 6810 5530 Кредит шартномаси, махсус


муддатли кредитлари қопланган счётдан банк кўчирмаси

80 Махсус счётдан бошқа 6820 5530 Кредит шартномаси, махсус


корхоналарнинг қисқа муддатли счётдан банк кўчирмаси
кредитлари қопланган

81 Махсус счётдан қисқа муддатли 6830 5530 Облигация келишуви,


облигациялар қопланган махсус счётдан банк
кўчирмаси

82 Махсус счётдан тўланадиган 6840 5530 Тўланадиган вексель,


векселлар бўйича қарз қопланган махсус счётдан банк
кўчирмаси

83 Махсус счётдан тўланадиган 6910 5530 Тўланадиган вексель,


оператив ижара бўйича қарз махсус счётдан банк
қопланган кўчирмаси

84 Махсус счётдан ҳисобланган фоизлар 6920 5530 Бухгалтериянинг ҳисоб-


бўйича қарз қопланган китоб маълумотномаси,
махсус счётдан банк
кўчирмаси

85 Махсус счётдан молиявий ижара 6920 5530 Бухгалтериянинг ҳисоб-


(лизинг) шартномасига мувофиқ китоб маълумотномаси,
ижара тўлови бўйича қарз қопланган махсус счётдан банк
кўчирмаси

86 Махсус счётдан ҳисобланган роялти 6930 5530 Бухгалтериянинг ҳисоб-


бўйича қарз қопланган китоб маълумотномаси,
махсус счётдан банк
кўчирмаси

87 Махсус счётдан кафолатлар бўйича 6940 5530 Бухгалтериянинг ҳисоб-


қарз қопланган китоб маълумотномаси,
махсус счётдан банк
кўчирмаси

88 Махсус счётдан банкнинг узоқ 6950 5530 Махсус счётдан банк


муддатли кредитининг жорий қисми кўчирмаси
ва бошқа корхоналардан олинган
кредитлар қопланган

89 Махсус счётдан ижарага олувчи 6950 5530 Тўлов топшириқномаси,


томонидан молиявий ижара (лизинг) махсус счётдан банк
шартномаси бўйича ижарага кўчирмаси, ижара
берувчига лозим бўлган тўловлар тўловларининг жадвали
тўланган

90 Махсус счётдан турли кредиторлар 6990 5530 Тўлов топшириқномаси,


олдидаги қарзлар суммасини қоплаш махсус счётдан банк
учун тўловлар тўланган кўчирмаси

91 Янглиш ҳисобга олинган суммалар 6960 5530 Махсус счётдан банк


махсус счётдан қайтарилган кўчирмаси

92 Махсус счётдан акциядор 8610 5530 Билдирги, махсус счётдан


(иштирокчи)дан унга тегишли бўлган банк кўчирмаси, тўлов
акциялар (улуш) сотиб олиниши акс топшириқномаси
эттирилган

93 Махсус счётдан мақсадли 8810-8890 5530 Тўлов топшириқномаси,


молиялаштиришдан махсус счётдан банк
фойдаланилганлиги акс эттирилган кўчирмаси

94 Махсус счётдан текинга 9430 5530 Тўлов топшириқномаси,


қайтарилмайдиган молиявий ёрдам махсус счётдан банк
ўтказилган кўчирмаси

95 Махсус счётдан банк хизмати учун 9430 5530 Тўлов топшириқномаси,


сумма ўтказилган махсус счётдан банк
кўчирмаси

96 Махсус счётдан қимматли қоғозларни 9630 5530 Тўлов топшириқномаси,


чиқариш ва тарқатиш бўйича махсус счётдан банк
харажатлар тўланган кўчирмаси

Пул эквивалентларини ҳисобга олувчи


счётларнинг (5600) боғланиши

5610 "Пул эквивалентлари (турлари бўйича)" счётининг корхона кассасидаги пул


эквивалентлари (почта маркалари, чипталар ва бошқаларнинг номинал қиймати бўйича)
мавжудлиги ва ҳаракати тўғрисидаги ахборотни умумлаштириш учун мўлжалланган.
Мазкур счётнинг дебетида, пул маблағларини ҳисобга олувчи счётлар билан
боғланган ҳолда, пул эквивалентларининг харид қилиниши, кредити бўйича -
харажатларни ҳисобга олувчи счётлар билан боғланган ҳолда, уларнинг сарф-харажат
қилиниши акс эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Пул эквивалентлари нақд пулга харид 5610 5010 Счёт, чек, чиқим касса
қилинган ордери

2 Пул эквивалентлари валюта кассаси 5610 5020 Счёт, чек, чиқим касса
орқали нақд пулга харид қилинган ордери

3 Пул эквивалентлари ҳисобдор Бўнак ҳисоботи


шахслар орқали харид қилинган:

- уларга бўнак берилган бўлса 5610 4220, 4230

- уларга бўнак берилмаган бўлса 5610 6970


4 Пул эквивалентлари пул 5610 5110 Ҳисобварақ-фактура ёки
маблағларини ҳисоб-китоб счётидан юкхат, банк кўчирмаси
ўтказиш йўли билан харид қилинган

5 Пул эквивалентлари пул 5610 5210, 5220 Ҳисобварақ-фактура ёки


маблағларини валюта счётидан юкхат, валюта счётидан
ўтказиш йўли билан харид қилинган банк кўчирмаси

6 Пул эквивалентлари мол етказиб 5610 6010 Ҳисобварақ-фактуралар,


берувчилардан харид қилинган юкхатлар

7 Пул эквивалентлари турли 5610 6990 Ҳисобварақ-фактуралар,


шахслардан харид қилинган юкхатлар

8 Пул эквивалентлари асосий ишлаб 2010 5610 Юкхатлар, талабномалар


чиқаришга сарф-харажат қилинган

9 Пул эквивалентлари ёрдамчи ишлаб 2310 5610 Юкхатлар, талабномалар


чиқаришга сарф-харажат қилинган

10 Пул эквивалентлари сотиш бўйича 9410 5610 Юкхатлар, талабномалар


харажатларга сарф-харажат қилинган

11 Пул эквивалентлари маъмурий 9420 5610 Юкхатлар, талабномалар


харажатларга сарф-харажат қилинган

12 Инвентарлаш натижасида пул 5910 5610 Инвентарлаш


эквивалентлари камомади аниқланган далолатномаси

13 Пул эквивалентлари камомади айбдор 4730 5910 Инвентарлаш


шахслар зиммасига юкланган далолатномаси

14 Айбдор шахслар аниқланмаган 9430 5910 Инвентарлаш


тақдирда, пул эквивалентлари далолатномаси
камомади зарарга ҳисобдан
чиқарилган

15 Пул эквивалентлари меҳнатга ҳақ 6710 5610 Ҳисоб-китоб тўлов


тўлаш ҳисобига берилган ҳужжатлари

Йўлдаги пул маблағлари (ўтказмалари)ни


ҳисобга олувчи счётларнинг (5700) боғланиши

5710 "Йўлдаги пул маблағлари (ўтказмалари)" счётида йўлдаги Ўзбекистоннинг


миллий валютасидаги ва чет эл валютасидаги пул маблағлари, яъни кредит
ташкилотларининг кассаларига, жамғарма кассаларга ёки почта бўлимларининг
кассаларига корхонанинг ҳисоб-китоб счётига ёки бошқа счётига ўтказиш учун
киритилган, бироқ ҳали мақсади бўйича уларга тушмаган пул суммаларининг (асосан
маҳсулотлар ва товарлар сотилишидан, хизматлар кўрсатилишидан, ишларни бажаришдан
нақд пул тушуми ва пул ўтказмалари) ҳаракати тўғрисидаги ахборот умумлаштирилади.
Ушбу счёт бўйича суммаларни ҳисобга олиш учун кредит ташкилотининг, жамғарма
кассасининг, почта бўлимининг квитанциялари, инкассаторларга тушум топширилганлиги
тўғрисида илова ҳужжатларининг нусхалари, банкларнинг кўчирмалари ва мемориал
ордерлари асос бўлиб ҳисобланади.
Мазкур счёт дебетида кассадаги ва бошқа пул маблағларини ҳисобга олувчи счётлар
билан боғланган ҳолда пул ўтказмалари, кредитида - йўлдаги пулларнинг ҳисоб-китоб,
валюта ва бошқа счётларга киритилиши акс эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Харидорлар қарзлари келиб тушган 5710 4010 Жамғарма банкининг, почта


пул ўтказмалари билан қопланган бўлинмасининг
квитанциялари

2 Ажратилган бўлинмалардан пул 5710 4110 Жамғарма банкининг, почта


ўтказмалари олинган бўлинмасининг
квитанциялари

3 Бошқа дебиторлардан пул 5710 4890 Жамғарма банкининг, почта


ўтказмалари олинган бўлинмасининг
квитанциялари

4 Банкдаги ҳисоб-китоб счётига 5710 5010 Илова қайдномалар, чиқим


киритиш учун кассадан нақд пуллар касса ордери
инкассаторларга топширилган

5 Банкдаги валюта счётига киритиш 5710 5020 Илова қайдномалар, чиқим


учун кассадан нақд пуллар касса ордери
инкассаторларга топширилган

6 Жамғариш усули бўйича, "Йўлдаги 5710 6230 Бухгалтериянинг ҳисоб-


ўтказмалар" туркумидаги валюта пул китоб маълумотномаси
маблағлари бўйича мусбат курс
фарқи акс эттирилган

7 Ҳали банкка келиб тушмаган пул 5710 6310 Жамғарма банкининг,


маблағларини ўтказиш йўли билан почтанинг квитанциялари
қисқа муддатли бўнак олинган

8 Тўғри ҳисобдан чиқариш усули 5710 9540 Бухгалтериянинг ҳисоб-


бўйича "Йўлдаги ўтказмалар" китоб маълумотномаси
туркумидаги валюта пул маблағлари
бўйича мусбат курс фарқи акс
эттирилган

9 Жамғариш усули бўйича, "Йўлдаги 3290 5710 Бухгалтериянинг ҳисоб-


ўтказмалар" туркумидаги валюта пул китоб маълумотномаси
маблағлари бўйича манфий курс
фарқи акс эттирилган

10 Корхонанинг айрим тоифадаги 4790 5710 Жамғарма банкининг, почта


ходимларига ўтказмалар амалга бўлинмасининг
оширилган квитанциялари

11 Йўлдаги пул маблағлари кассага 5010-5020 5710 Кирим касса ордери,


келиб тушган квитанция

12 Йўлдаги пул маблағлари ҳисоб-китоб 5110 5710 Ҳисоб-китоб счётидан банк


счётига келиб тушган кўчирмаси
13 Йўлдаги пул маблағлари валюта 5210, 5220 5710 Валюта счётидан банк
счётига келиб тушган кўчирмаси

14 Йўлдаги пул маблағлари банкдаги 5530 5710 Махсус счётдан банк


махсус счётга келиб тушган кўчирмаси

15 Ҳисобдан чиқаришнинг тўғри усули 9620 5710 Бухгалтериянинг ҳисоб-


бўйича, "Йўлдаги ўтказмалар" китоб маълумотномаси
туркумидаги валюта пул маблағлари
бўйича манфий курс фарқи акс
эттирилган

Қисқа муддатли инвестицияларни ҳисобга


олувчи счётларнинг (5800) боғланиши

Қисқа муддатли инвестицияларни ҳисобга олувчи счётлар корхонанинг бошқа


корхоналар қимматли қоғозларига қилинган қисқа муддатли (бир йил муддатдан кўп
бўлмаган) инвестициялари (қўйилмалар), давлат қарзларининг фоизли облигациялари,
бошқа корхоналарга берилган қарзлар ва бошқаларнинг мавжудлиги ва ҳаракати
тўғрисидаги ахборотларни умумлаштириш учун мўлжалланган. Ҳисоб қуйидаги
счётларда амалга оширилади:
5810 "Қимматли қоғозлар";
5820 "Берилган қисқа муддатли қарзлар";
5890 "Бошқа жорий инвестициялар".
Ушбу счётларнинг дебетида корхона томонидан акциялар, облигациялар ва бошқа
қисқа муддатли қимматли қоғозларнинг харид қилиниши, қарзлар берилиши ва бошқа
амалга оширилган жорий инвестициялар, кредитида эса - уларнинг қайтарилиши акс
эттирилади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Узоқ муддатли инвестициялар қисқа 5810 0610 Ўтказиш шартномаси


муддатлига ўтказилган

2 Қимматли қоғозлар устав 5810 4610 Билдирги, банк кўчирмаси


капиталидаги улуш ҳисобига келиб
тушган

3 Қимматли қоғозлар акцияларга тўлов 5810 4610 Билдирги, банк кўчирмаси


ҳисобига келиб тушган

4 Қимматли қоғозлар нақд пулга харид 5810 5010 Олди-сотди шартномаси,


қилинган чиқим касса ордери

5 Қимматли қоғозлар қиймати ҳисоб- 5810 5110 Олди-сотди шартномаси,


китоб счётидан тўлаш йўли билан ҳисоб-китоб счётидан банк
харид қилинган кўчирмаси

6 Қимматли қоғозлар қиймати валюта 5810 5210, 5220 Олди-сотди шартномаси,


счётидан тўлаш йўли билан харид валюта счётидан банк
қилинган кўчирмаси
7 Қимматли қоғозлар қиймати 5810 5510 Олди-сотди шартномаси,
аккредитивлар билан тўлаш йўли аккредитив
билан харид қилинган

8 Қимматли қоғозлар қиймати чеклар 5810 5520 Олди-сотди шартномаси,


билан тўлаш йўли билан харид чек мили
қилинган

9 Қимматли қоғозлар қиймати махсус 5810 5530 Олди-сотди шартномаси,


счётдан тўлаш йўли билан харид махсус счётдан банк
қилинган кўчирмаси

10 Жамғариш усули бўйича, валютага 5810 6230 Бухгалтериянинг ҳисоб-


харид қилинган қисқа муддатли китоб маълумотномаси
қимматли қоғозлар бўйича мусбат
курс фарқи акс эттирилган

11 Устав жамғармасига тўлов ҳисобига 5810 8310, 8320, Устав, таъсис шартномаси,
қимматли қоғозларнинг унитар 8330 юкхат
корхонага келиб тушиши ҳисобга
олинган

12 Ширкатга ҳисса сифатида киритилган 5810 8330 Устав, таъсис шартномаси,


қимматли қоғозлар оддий ширкат юкхат
шартномаси бўйича умумий иш
юритаётган иштирокчи томонидан
олинган

13 Қисқа муддатли қимматли қоғозлар 5810 9010, 9020, Ҳисобварақ-фактура, юкхат


тайёр маҳсулотларни, товарларни 9030
сотиш, хизматларни кўрсатиш,
ишларни бажариш йўли билан харид
қилинган

14 Қисқа муддатли қимматли қоғозлар 5810 9210 Ҳисобварақ-фактура, юкхат


асосий воситаларни сотиш йўли
билан харид қилинган

15 Қисқа муддатли қимматли қоғозлар 5810 9220 Ҳисобварақ-фактура, юкхат


материалларни ва бошқа активларни
сотиш йўли билан харид қилинган

16 Инвентарлаш пайтида аниқланган 5810 9390 Инвентарлаш рўйхати,


қимматли қоғозларнинг ортиқчаси инвентарлаш
акс эттирилган далолатномаси

17 Ҳисобдан чиқаришнинг тўғри усули 5810 9540 Бухгалтериянинг ҳисоб-


бўйича, валютага харид қилинган китоб маълумотномаси
қимматли қоғозлар бўйича мусбат
курс фарқи акс эттирилган

18 Жамғариш усули бўйича, валютага 3290 5810 Бухгалтериянинг ҳисоб-


харид қилинган қимматли қоғозлар китоб маълумотномаси
бўйича манфий курс фарқи акс
эттирилган

19 Инвентарлаш натижасига кўра, Инвентарлаш рўйхати,


қимматли қоғозларнинг камомади акс инвентарлаш
эттирилган: далолатномаси
- таннархи бўйича 9220 5810

- айбдор шахс аниқланмаган 9430 5910


тақдирда, камомад зарарга ҳисобдан
чиқарилиши

- камомад моддий жавобгар шахс 4730 5910


ҳисобига ўтказилиши

20 Акциялар мажбуриятлар ҳисобидан 6010 5810 Гаровга бериш


гаровга берилган далолатномаси

21 Оддий ширкат иштирокчисининг 6620 5810 Таъсисчилар мажлисининг


улуши қимматли қоғозлар билан баённомаси, юкхат
қайтарилган

22 Қисқа муддатли қимматли қоғозлар 5810 9560 Бухгалтериянинг ҳисоб-


бозор қиймати бўйича ҳисобга китоб маълумотномаси
олинганда, улар қўшимча баҳоланган

23 Қисқа муддатли қимматли қоғозлар 9690 5810 Бухгалтериянинг ҳисоб-


бозор қиймати бўйича ҳисобга китоб маълумотномаси
олинганда, уларнинг қиймати
пасайтирилган

24 Қисқа муддатли қимматли қоғозлар 9690 5810 Бухгалтериянинг ҳисоб-


энг кам қиймати бўйича ҳисобга китоб маълумотномаси
олинганда, уларнинг қиймати
пасайтирилган

25 Қимматли қоғозлар бошқа Шартнома, ҳисобварақ-


корхоналарга сотилган: фактура, юкхат

- баланс қийматига 9220 5810

- сотиш баҳосига 4010 9220

- сотиш баҳоси баланс қийматидан 9220 9320


ортиқ суммага

- баланс қиймати сотиш баҳосидан 9430 9220


ортиқ суммага

26 Ҳисобдан чиқаришнинг тўғри усули 9620 5810 Бухгалтериянинг ҳисоб-


бўйича, валютага харид қилинган китоб маълумотномаси
қимматли қоғозлар бўйича манфий
курс фарқи акс эттирилган

27 Ҳисоб-китоб счётидан қисқа 5830 5110 Ҳисоб-китоб счётидан банк


муддатли қарз берилган кўчирмаси, шартнома

28 Валюта счётидан қисқа муддатли қарз 5830 5210, 5220 Валюта счётидан банк
берилган кўчирмаси, шартнома

29 Махсус счётдан қисқа муддатли қарз 5830 5530 Махсус счётдан банк
берилган кўчирмаси, шартнома
30 Жамғариш усули бўйича, валютада 5830 6230 Бухгалтериянинг ҳисоб-
берилган қисқа муддатли қарзлар китоб маълумотномаси
бўйича мусбат курс фарқи акс
эттирилган

31 Қисқа муддатли қарз тайёр маҳсулот 5830 9010 Қарз бериш тўғрисида
кўринишида берилган шартнома, юкхат

32 Қисқа муддатли қарз товарлар 5830 9020 Қарз бериш тўғрисида


сотилиши йўли билан берилган шартнома, юкхат

33 Қисқа муддатли қарз хизматлар 5830 9030 Қарз бериш тўғрисида


кўрсатиш, ишларни бажариш йўли шартнома, юкхат
билан берилган

34 Қисқа муддатли инвестициялар 5830 9210 Асосий воситаларни қабул


асосий воситалар берилиши йўли қилиш-топшириш
билан амалга оширилган далолатномаси

35 Қисқа муддатли инвестициялар 5830 9220 Ҳайвонлар чиқиб кетиши


(қайтариладиган) ёш ҳайвонларни тўғрисида далолатнома,
бериш йўли билан амалга оширилган шартнома, йиллик
қайднома

36 Қисқа муддатли қарз материаллар ва 5830 9220 Қарз бериш тўғрисида


бошқа активларни сотиш йўли билан шартнома, юкхат
берилган

37 Ҳисобдан чиқаришнинг тўғри усули 5830 9540 Бухгалтериянинг ҳисоб-


бўйича, валютада берилган қисқа китоб маълумотномаси
муддатли қарзлар бўйича мусбат курс
фарқи акс эттирилган

38 Жамғариш усули бўйича, валютада 3290 5810 Бухгалтериянинг ҳисоб-


берилган қисқа муддатли қарзлар китоб маълумотномаси
бўйича манфий курс фарқи акс
эттирилган

39 Корхона олдидаги қарз қимматли 6990 5810 Шартнома, юкхат


қоғозлар билан қопланган

40 Ҳисобдан чиқаришнинг тўғри усули 9620 5830 Бухгалтериянинг ҳисоб-


бўйича, валютага берилган қисқа китоб маълумотномаси
муддатли қарзлар бўйича манфий
курс фарқи акс эттирилган

41 Қимматли қоғозлар қайтарилиши 5110 5830 Юкхат, ҳисоб-китоб


миллий валютада акс эттирилган счётидан банк кўчирмаси

42 Қимматли қоғозлар қайтарилиши чет 5210, 5220 5830 Юкхат, валюта счётидан
эл валютасида акс эттирилган банк кўчирмаси

43 Қимматли қоғозлар қайтарилиши 5530 5830 Юкхат, махсус счётдан банк


махсус счётда миллий валютада акс кўчирмаси
эттирилган

44 Қисқа муддатли қарзлар суммасига 4860 5830 Тижорат далолатномаси


харидорга даъво тақдим этилган
45 Даъво муддати ўтиб кетганлиги 9430 5830 Қарзлар бўйича
муносабати билан қисқа муддатли солиштирма далолатнома
қарзлар бўйича қарз зарарга ҳисобдан
чиқарилган

Камомадлар ва қийматликларнинг бузилишидан йўқотишлар


ва бошқа жорий активларни ҳисобга олувчи счётларнинг
(5900) боғланиши

Бошқа активларни ҳисобга олувчи счётлар камомадлар суммалари ҳамда моддий ва


бошқа қийматликларнинг бузилишидан йўқотишлар (жумладан, пул маблағлари)ни
тайёрлаш, сақлаш, сотиш ва инвентарлаш жараёнида, шунингдек пул маблағлари, қисқа
муддатли инвестициялар ва бошқа жорий активларни ҳисобга олувчи счётларда ҳисобга
олиниши назарда тутилмаган, бироқ корхонанинг мулки бўлган бошқа жорий
активларнинг камомад суммалари ва бузилишидан йўқотишлари тўғрисидаги ахборотни
умумлаштириш учун мўлжалланган. Ҳисоб қуйидаги счётларда амалга оширилади:
5910 "Камомадлар ва қийматликлар бузилишидан йўқотишлар";
5920 "Бошқа жорий активлар".
5910 "Камомадлар ва қийматликлар бузилишидан йўқотишлар" счётининг дебетида,
товар-моддий захираларни ҳисобга олувчи счётлар ҳамда асосий воситалар ва бошқа
активлар сотилиши ва бошқа чиқиб кетишини ҳисобга олувчи счёт кредити билан
боғланган ҳолда:
а) етишмаётган ёки тўлиқ бузилган товар-моддий қийматликлар бўйича - уларнинг
ҳақиқий таннархи;
б) етишмаётган ёки тўлиқ бузилган асосий воситалар бўйича - уларнинг қолдиқ
қиймати (бошланғич қийматидан ҳисобланган амортизация чегирилган);
в) қисман бузилган моддий қийматликлар бўйича - аниқланган йўқотишлар суммаси
ва ҳоказолар акс эттирилади.
5910 "Камомадлар ва қийматликлар бузилишидан йўқотишлар" счётининг
кредитида:
а) қийматликларнинг табиий йўқотилиш меъёридан ортиқ камомади, бузилишдан
йўқотишлар, ўғирланган қийматликларнинг аниқ айбдорлари аниқланганда - 4860
"Даъволар бўйича олинадиган счётлар", 4730 "Моддий зарарни қоплаш бўйича
ходимларнинг қарзи" счётларининг дебетига;
б) қийматликларнинг табиий йўқотилиш меъёридан ортиқ камомади, бузилишдан
йўқотишлар, ўғирланган қийматликларнинг аниқ айбдорлари мавжуд бўлмаганда ва
асосланмаган даъволар натижасида судларнинг рад жавоби бўлган тақдирда - 9430 "Бошқа
операцион харажатлар" счётининг дебетига ҳисобдан чиқарилиши акс эттирилади.
Инвентарлаш жараёнида аниқланган мол-мулк камомади ва ортиқчасининг
бухгалтерия ҳисоби ва солиққа тортиш тартиби тўғрисида низом (2004 йил 10 мартдаги
ЎзР МВнинг 37-сон, ДСҚнинг 2004-26-сон, МАИМҚВнинг 20/1-сон қарори билан
тасдиқланган, ЎзР АВ томонидан 2004 йил 6 апрелда 1334-сон билан рўйхатдан
ўтказилган) товар-моддий қийматликларни тайёрлаш, сақлаш, сотиш ва уни инвентарлаш
пайтида камомади ва ортиқчаси аниқланганда уларни ҳисобга олиш тартибини
мувофиқлаштирувчи асосий меъёрий ҳужжат бўлиб ҳисобланади.

Т/р Хўжалик операциясининг Боғланувчи счётлар Ёзувларни


мазмуни тасдиқловчи
дебет кредит ҳужжатлар

1 Етишмаётган асосий воситанинг 5910 9210 Асосий воситаларни


чиқиб кетишидан кўрилган зарар 9210 0100 тугатиш далолатномаси,
суммаси акс эттирилган инвентарлаш
далолатномаси

2 Ўрнатилмаган асбобускуна чиқиб 5910 9220 Ўрнатилмаган асбоб-


кетишидан кўрилган зарар суммаси 9220 0700 ускунани тугатиш
акс эттирилган далолатномаси,
инвентарлаш
далолатномаси

3 Тугалланмаган қурилиш чиқиб 5910 9220 Инвентарлаш


кетишидан кўрилган зарар суммаси 9220 0810 далолатномаси,
акс эттирилган солиштирма қайднома

4 Етишмаётган номоддий активнинг 5910 9220 Инвентарлаш


чиқиб кетишидан (қолдиқ қиймати) 9220 0400 далолатномаси,
кўрилган зарар суммаси акс солиштирма қайднома
эттирилган

5 Узоқ муддатли ва қисқа муддатли 5910 9220 Инвентарлаш


инвестициялар камомадидан 9220 0600, далолатномаси,
кўрилган зарар суммаси акс 5800 солиштирма қайднома
эттирилган

6 Инвентарлаш жараёнида моддий 5910 1010-1090 Инвентарлаш


захиралар бўйича аниқланган далолатномаси,
камомаднинг амалдаги (баланс) солиштирма қайднома
қиймати акс эттирилган

7 Инвентарлаш жараёнида 5910 1110 Инвентарлаш


ўстиришдаги ҳайвонлар бўйича далолатномаси,
аниқланган камомаднинг амалдаги солиштирма қайднома
(баланс) қиймати акс эттирилган

8 Инвентарлаш жараёнида бўрдоқига 5910 1120 Инвентарлаш


боқувдаги ҳайвонлар бўйича далолатномаси,
аниқланган камомаднинг ҳақиқий солиштирма қайднома
(баланс) қиймати ҳисобдан
чиқарилган

9 Инвентарлаш жараёнида 5910 2010 Инвентарлаш


тугалланмаган ишлаб чиқариш далолатномаси,
харажатлари бўйича аниқланган солиштирма қайднома
камомаднинг ҳақиқий қиймати
ҳисобдан чиқарилган

10 Инвентарлаш жараёнида ўзида ишлаб 5910 2110 Инвентарлаш


чиқарилган ярим тайёр маҳсулотлар далолатномаси,
бўйича аниқланган камомаднинг солиштирма қайднома
ҳақиқий қиймати ҳисобдан
чиқарилган

11 Инвентарлаш жараёнида ёрдамчи 5910 2310 Инвентарлаш


ишлаб чиқариш харажатлари бўйича далолатномаси,
аниқланган камомаднинг ҳақиқий солиштирма қайднома
қиймати акс эттирилган

12 Инвентарлаш жараёнида тайёр 5910 2810 Инвентарлаш


маҳсулотлар бўйича аниқланган далолатномаси,
камомаднинг ҳақиқий қиймати акс солиштирма қайднома
эттирилган

13 Инвентарлаш жараёнида товарлар 5910 2910-2990 Инвентарлаш


бўйича аниқланган камомаднинг далолатномаси,
ҳақиқий қиймати акс эттирилган солиштирма қайднома

14 Айбдорлардан ёки моддий жавобгар 4730 5910 Инвентарлаш


шахслардан ундирилиши лозим далолатномаси,
бўлган етишмаётган товар-моддий солиштирма қайднома,
захираларнинг бозор қиймати акс раҳбар буйруғи
эттирилган, моддий жавобгар шахс
(ёки бошқа ходим) айбдор деб
топилган тақдирда

15 Етишмаётган активларнинг чиқиб 9430 5910 Инвентарлаш


кетишидан кўрилган зарар суммаси далолатномаси,
акс эттирилган, камомаднинг аниқ солиштирма қайднома
айбдорлари аниқланмаган ёки моддий
жавобгар шахслардан ундириш
имконияти бўлмаган тақдирда

16 Етишмаётган активларнинг айбдор 9430 5910 Инвентарлаш


ёки моддий жавобгар шахслардан далолатномаси,
ундирилиши лозим бўлган бозор солиштирма қайднома
қиймати билан етишмаётган
активларнинг чиқиб кетишидан
кўрилган зарар суммаси ўртасидаги
фарқ акс эттирилган, баҳолаш
натижасига кўра, етишмаётган
активларнинг бозор қиймати
(ундириш суммаси) етишмаётган
активларнинг ҳақиқий қийматидан
паст бўлган тақдирда

17 Турли бошқа активлар нақд пулга 5920 5010 Чиқим касса ордери
харид қилинган

18 Турли бошқа активлар пул ўтказиш 5910 5110 Банк счётларидан


йўли билан харид қилинган кўчирмалар, ҳисобварақ-
фактура

19 Турли бошқа активлар ҳисобдор 5920 6970 Бўнак ҳисоботи


шахслар орқали харид қилинган

20 Турли бошқа активлар қисқа 5920 6810 Банк счётларидан


муддатли кредит маблағлари кўчирмалар
ҳисобига харид қилинган

21 Бошқа жорий активлар сарф-харажат Харажат- 5920 Юкхат, бухгалтериянинг


қилинган ларни ҳисоб-китоблари
ҳисобга
олувчи
счётлар

Кейинги ўринларда:

III қисм. Мажбуриятлар


IV қисм. Хусусий капитал

V қисм. Молиявий натижаларнинг шаклланиши ва фойдаланилиши

VI қисм. Балансдан ташқари счётлар

You might also like