ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ GIAO THÔNG VẬN TẢI

KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

______________________

BÁO CÁO MÔN HỌC

THỰC HÀNH HỆ ĐIỀU HÀNH MẠNG
NGÀNH: TRUYỀN THÔNG & MẠNG MÁY TÍNH

Hà Nội, 2023
GVHD: Th.S Lng Hoàng Anh

MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU.................................................................................................................1
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ ĐIỀU HÀNH CENTOS......................................2
1.1. CentOS là gì?........................................................................................................2
1.2. Ưu, nhược điểm của CentOS................................................................................2
1.3. Các thông tin cơ bản về CentOS...........................................................................5
1.4. Lịch sử hình thành và phát triển của CentOS.......................................................6
1.5. Các phiên bản của CentOS...................................................................................7
CHƯƠNG II: Giới thiệu các dịch vụ; DNS, Mail, Web, FTP, DHCP............................8
2.1. Dịch vụ DNS:........................................................................................................8
2.2 Dịch vụ Mail (Email):............................................................................................8
2.3. Dịch vụ Web:........................................................................................................8
2.4. Dịch vụ FTP (File Transfer Protocol):..................................................................9
2.5. Dịch vụ DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol):....................................9
CHƯƠNG III: KẾT QUẢ HOÀN THÀNH..................................................................10

1|Nhóm 3
GVHD: Th.S Lng Hoàng Anh

LỜI MỞ ĐẦU
Hệ điều hành mạng (Network Operating System - NOS) là một phần mềm được
cài đặt trên các thiết bị mạng, chịu trách nhiệm quản lý và điều khiển hoạt động của
mạng máy tính. Nó cung cấp các chức năng quan trọng như quản lý nguồn tài nguyên,
phân phối dữ liệu, bảo mật và giám sát mạng.
Trong quá trình thực hành hệ điều hành mạng, chúng ta sẽ được làm quen với các
khái niệm cơ bản và kỹ thuật quan trọng trong việc quản lý mạng, bao gồm cấu hình
mạng, quản lý nguồn tài nguyên, xử lý lỗi và sửa chữa, đảm bảo bảo mật mạng và
nâng cao hiệu suất mạng. Các thành phần cơ bản của một hệ điều hành mạng, bao
gồm:
Giao thức mạng: Đây là các quy tắc và quy định được sử dụng để truyền thông
giữa các thiết bị trong mạng. Các giao thức phổ biến bao gồm TCP/IP, Ethernet,
OSPF, BGP và MPLS.
Cấu hình mạng: Đây là quá trình thiết lập và cấu hình các thiết bị mạng để hoạt
động chính xác. Điều này bao gồm cấu hình các địa chỉ IP, bảng định tuyến, cấu hình
bảo mật và các thiết lập khác.
Quản lý nguồn tài nguyên: Hệ điều hành mạng giúp quản lý và phân phối tài
nguyên mạng, bao gồm băng thông, bộ nhớ, ổ cứng và các tài nguyên khác. Điều này
giúp đảm bảo rằng các ứng dụng và dịch vụ mạng hoạt động hiệu quả.
Bảo mật mạng: Hệ điều hành mạng cung cấp các chức năng bảo mật như xác
thực người dùng, kiểm soát truy cập và mã hóa dữ liệu để đảm bảo an toàn cho mạng
và dữ liệu.
Giám sát và khắc phục sự cố: Hệ điều hành mạng cung cấp các công cụ và chức
năng để giám sát hoạt động mạng, phát hiện sự cố và cung cấp các phương pháp để
khắc phục chúng.
Trong quá trình thực hành, một số công nghệ và phần mềm hệ điều hành mạng
phổ biến như Cisco IOS, Juniper JunOS, và các hệ điều hành mã nguồn mở như
Centos, Linux, BSD.
Ngoài ra, thực hành trong môi trường thực tế và làm việc với các phần cứng
mạng và công cụ giả lập mạng sẽ giúp chúng ta nắm vững kiến thức và kỹ năng trong
lĩnh vực này.

1|Nhóm 3
GVHD: Th.S Lng Hoàng Anh

CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ ĐIỀU HÀNH CENTOS

1.1. CentOS là gì?

CentOS là một hệ điều hành miễn phí được xây dựng và phát triển dựa trên hệ
điều hành mã nguồn mở Linux. CentOS là chữ viết tắt của “Community Enterprise
Operating System”. CentOS ra mắt công chúng vào tháng 5 năm 2004 và được phát
triển dựa trên bản phân phối của Red Hat Enterprise Linux (RHEL).

Hình 1.1: CentOS là một phiên bản phân phối được xây dựng dựa trên hệ điều hành
Linux

Hệ điều hành này được tạo ra với mục đích chính là xây dựng nền tảng hệ thống
máy chủ miễn phí dành cho doanh nghiệp và duy trì khả năng tương thích nhị phân với
RHEL. Ngoài ra, CentOS còn cung cấp một môi trường hoàn hảo để thực hiện các
công việc liên quan đến lập trình. Hệ điều hành Linux được phát triển dựa vào hệ điều
hành Unix và được phát hành miễn phí. Hệ điều hành Linux được phát triển dựa vào
hệ điều hành Unix và được phát hành miễn phí.

1.2. Ưu, nhược điểm của CentOS

a, Ưu điểm:

1|Nhóm 3
GVHD: Th.S Lng Hoàng Anh

Hình 1.2: CentOS là một môi trường lập trình gần như hoàn hảo

Hệ điều hành CentOS hiện đang thuộc top những bản phân phối Linux rộng rãi
nhất hiện nay trên thế giới. Nó được giới IT đánh giá rất cao nhờ những ưu điểm sau
đây:

 CentOS có rất nhiều tính năng hỗ trợ được phát triển và xây dựng từ chính cộng
đồng đã tạo ra nó.
 Do có tính tương đồng với RHEL nên CentOS là một môi trường rất tốt để lập
trình.
 CentOS có khả năng vận hành tốt, mượt mà trên các mainframe, đặc biệt là GUI,
KDE, GNOME,…
 CentOS tạo ra một môi trường giống như trên desktop, rất đơn giản. Chúng ta có
thể sử dụng, tùy chỉnh dễ dàng với sự hỗ trợ của cộng đồng mạng và Red Hat.
 Môi trường mà CentOS tạo ra có tính ổn định cao nên rất được ưa chuộng bởi
các doanh nghiệp.
 CentOS được Red Hat cung cấp nhiều mã nguồn và trình quản lý gói RPM.
 CentOS có nhiều cấp độ bảo mật khác nhau, vì vậy nó là sự lựa chọn an toàn
nhất để bảo mật thông tin kinh doanh cho doanh nghiệp.

b, Nhược điểm:

Mặc dù CentOS là một hệ điều hành đáng tin cậy và rộng rãi được sử dụng trong
môi trường doanh nghiệp, nó cũng có một số nhược điểm cần được lưu ý. Dưới đây là
một số nhược điểm của CentOS:

1|Nhóm 3
GVHD: Th.S Lng Hoàng Anh

 Cập nhật chậm: CentOS là một phiên bản miễn phí và dựa trên mã nguồn mở
của Red Hat Enterprise Linux (RHEL). Một trong nhược điểm của CentOS là
tốc độ cập nhật chậm hơn so với RHEL. Điều này có nghĩa là CentOS có thể
không nhanh chóng cung cấp các bản vá lỗi và tính năng mới như RHEL.
 Hỗ trợ kỹ thuật có giới hạn: Mặc dù có một cộng đồng CentOS rộng lớn và
nhiều người đóng góp, hỗ trợ kỹ thuật chính thức từ CentOS không được cung
cấp. Người dùng phải dựa vào cộng đồng và các nguồn tài liệu trực tuyến để
tìm kiếm giải pháp và hỗ trợ.
 Không có hỗ trợ doanh nghiệp: CentOS không cung cấp hỗ trợ doanh nghiệp
chính thức như RHEL. Điều này có thể là một nhược điểm nếu bạn đang tìm
kiếm một hệ điều hành có hỗ trợ kỹ thuật và dịch vụ chuyên nghiệp.
 Thiếu gói phần mềm: So với một số hệ điều hành khác, CentOS có thể thiếu
một số gói phần mềm hoặc phiên bản cập nhật mới nhất. Mặc dù có thể cài đặt
các gói phần mềm từ các nguồn bên ngoài, điều này có thể gây ra một số rắc rối
về tính tương thích và bảo mật.
 Quá trình cài đặt phức tạp: Một số người dùng cho rằng quá trình cài đặt
CentOS có thể phức tạp và yêu cầu kiến thức kỹ thuật. Điều này có thể làm khó
khăn cho người mới sử dụng hoặc không có kinh nghiệm với hệ điều hành
Linux

1.3. Các thông tin cơ bản về CentOS

Hình 1.3: Trang chủ của CentOS

1|Nhóm 3
GVHD: Th.S Lng Hoàng Anh

Hình thức cập nhật hệ thống CentOS: Thông qua câu lệnh Yum .

Mã nguồn mà CentOS sử dụng là mã nguồn mở tương tự Red Hat. CentOS có thể

tương thích hoàn toàn với các phần mềm chạy trên Red Hat. Đặc biệt là với các phiên
bản CentOS 5.0 trở về sau.

Người dùng CentOS có thể nhờ đến sự hỗ trợ kỹ thuật của cộng đồng lập trình
thông qua các kênh social như diễn đàn, chat room hoặc list chính thức,…

Tuy nhiên, hệ điều hành CentOS chỉ hỗ trợ các kiến trúc x86 (kiến trúc tập lệnh
được xây dựng dựa trên bộ vi xử lý 8086 của Intel). Cụ thể là:

 Kiến trúc tập lệnh x86 32 bit

 Kiến trúc tập lệnh x86-64 (hay còn gọi là x64, AMD64 hoặc Intel64)

1.4. Lịch sử hình thành và phát triển của CentOS

Hình 1.4: CentOS được phát triển năm 2004 và phát triển một cách mạnh mẽ cho đến
nay

CentOS được phát triển năm 2004 và phát triển một cách mạnh mẽ cho đến nay.
Nhắc đến lịch sử hình thành và phát triển của hệ điều hành CentOS, chúng ta nhất định
phải biết về Tao Linux. Tao Linux là một bản sao của hệ điều hành RHEL. Vào tháng
6 năm 2006, David Parsley – cha đẻ của Tao Linux tuyên bố sẽ dừng dự án này vô thời
hạn. Trong lúc đó, sau 2 năm xây dựng, CentOS lại đang trên đà phát triển. Hầu hết
người dùng Tao Linux đều quyết định chuyển sang CentOS bằng câu lệnh “Yum”.

1|Nhóm 3
GVHD: Th.S Lng Hoàng Anh

Vẫn đang tiếp tục phát triển cho đến tháng 7 năm 2009, CentOS đột ngột thông
báo người sáng lập của hệ điều hành này – Lance Davis đã mất tích trong suốt năm
2008 trong khi vẫn đang giữ tên miền đăng ký của CentOS và tài khoản Paypal. Sự
kiện này khiến hoạt động của CentOS tạm thời bị gián đoạn. Đến tháng 8 năm 2009,
nhóm CentOS bất ngờ đưa ra thông báo rằng đã liên lạc thành công với Lance Davis
và nhận lại được tên miền centos.info, centos.org.

Đến tháng 7 năm 2010, hệ điều hành CentOS chính thức trở lại “đường đua”.
CentOS sau đó trở thành bản phân phối Linux phổ biến nhất. Nó chiếm khoảng 30%
trong tổng số tất cả các server Linux trên thế giới.

Tháng 1 năm 2014, Red Hat đưa ra tuyên bố rằng sẽ tài trợ cho CentOS để tạo ra
môi trường lập trình tốt nhất cho các nhà phát triển mã code. Kể từ đó, Red Hat chính
thức trở thành đơn vị sở hữu CentOS.

1.5. Các phiên bản của CentOS

Hình 1.5: Phiên bản mới nhất của CentOS là CentOS 8

Các phiên bản của hệ điều hành CentOS được đánh số và chia làm 2 phần. Một
phần là phiên bản chính và một phần là phiên bản nhỏ, tương ứng với phiên bản và cập
nhật của RHEL. Ví dụ, CentOS 4.4 được tạo ra từ RHEL 4, cập nhật 4.

Bắt đầu từ CentOS 7.0 trở đi, các phiên bản cập nhật sẽ có thêm 1 dãy số cho biết
ngày tháng phát hành. Ví dụ, phiên bản CentOS 7.0-1406 được phát hành tháng 6 năm
2014. Phiên bản mới nhất của CentOS hiện nay là CentOS 7.4, được phát hành ngày
13/9/2017.

1|Nhóm 3
GVHD: Th.S Lng Hoàng Anh

Ai nên sử dụng CentOS?

Nếu muốn tìm giải pháp miễn phí thay thế cho RHEL thì CentOS là sự lựa chọn
thích hợp. CentOS là hệ điều hành tuyệt vời dành cho máy chủ Linux nâng cao. Ngoài
ra, nó cũng rất thích hợp với những ai đang muốn tìm kiếm giải pháp miễn phí nhằm
thay thế RHEL. CentOS cũng được tạo ra để phát triển máy chủ. Nếu dùng CentOS
với mục đích học tập hoặc thực hiện những công tác liên quan tới lập trình thì mạng sẽ
rất mạnh và ổn định.

1|Nhóm 3
GVHD: Th.S Lng Hoàng Anh

CHƯƠNG II: Giới thiệu các dịch vụ; DNS, Mail, Web, FTP, DHCP
2.1. Dịch vụ DNS:
DNS là viết tắt của Domain Name System. Nó là một dịch vụ quan trọng trong
mạng máy tính, cho phép ánh xạ từ địa chỉ IP của một máy chủ thành tên miền dễ nhớ.
Dịch vụ DNS giúp người dùng truy cập các trang web thông qua tên miền thay vì phải
ghi nhớ địa chỉ IP của từng máy chủ.

 Ưu điểm: DNS giúp tăng tính linh hoạt và tiện lợi cho người dùng trong việc truy
cập và quản lý các trang web. Nó cũng hỗ trợ việc cân bằng tải trên các máy
chủ, cải thiện độ tin cậy và giảm thiểu thời gian chờ đợi khi truy cập vào các tài
nguyên mạng.
 Nhược điểm: Một số nhược điểm của DNS bao gồm khả năng bị tấn công từ các
hình thức tấn công như DDoS, việc cài đặt và quản lý hệ thống DNS phức tạp
đối với người mới học và có thể phụ thuộc vào sự đáng tin cậy của các máy chủ
DNS.

2.2 Dịch vụ Mail (Email):

Dịch vụ Mail cho phép gửi và nhận thư điện tử qua mạng. Một hệ thống email
bao gồm các thành phần như máy chủ thư (Mail Server) và giao thức truyền thư (Mail
Transfer Protocol - SMTP). Dịch vụ Mail cho phép người dùng tạo và quản lý hộp thư,
gửi và nhận thư qua giao thức SMTP.

 Ưu điểm: Email là một phương tiện giao tiếp phổ biến, linh hoạt và tiện lợi. Nó
cho phép người dùng gửi, nhận và lưu trữ thông điệp, tài liệu và file đính kèm.
Ngoài ra, email cũng hỗ trợ gửi tin nhắn cho nhiều người dùng cùng một lúc và
cho phép quản lý hộp thư cá nhân.
 Nhược điểm: Một số nhược điểm của dịch vụ Mail bao gồm việc xảy ra spam
email, khả năng bị tấn công từ các hình thức tấn công như phishing và virus
email. Ngoài ra, việc quản lý và bảo mật hệ thống email cũng có thể phức tạp
và đòi hỏi sự chú ý đặc biệt.

2.3. Dịch vụ Web:

Dịch vụ Web là dịch vụ cung cấp các trang web và ứng dụng web thông qua giao
thức HTTP (Hypertext Transfer Protocol). Nó cho phép người dùng truy cập và tương
tác với các trang web thông qua trình duyệt web. Dịch vụ Web thường được triển khai
bằng cách sử dụng máy chủ web như Apache HTTP Server hoặc Nginx.

10 |Trang
GVHD: Th.S Lng Hoàng Anh

 Ưu điểm: Dịch vụ Web cho phép truy cập thông tin, dịch vụ và tài nguyên trên
Internet. Nó cung cấp một giao diện người dùng đồ họa và tương tác, cho phép
người dùng xem và tương tác với nội dung web, thực hiện các giao dịch trực
tuyến và chia sẻ thông tin trên internet.
 Nhược điểm: Một số nhược điểm của dịch vụ Web bao gồm khả năng bị tấn
công từ các hình thức tấn công như SQL injection, cross-site scripting, sự phụ
thuộc vào tốc độkết nối Internet và băng thông mạng, cũng như vấn đề bảo mật
thông tin cá nhân khi truy cập các trang web không đáng tin cậy.

2.4. Dịch vụ FTP (File Transfer Protocol):

FTP là viết tắt của File Transfer Protocol. Đây là một giao thức cho phép truyền
tải và chia sẻ tập tin qua mạng. Dịch vụ FTP sử dụng mô hình máy chủ-client, trong đó
máy chủ FTP lưu trữ các tập tin và người dùng có thể truy cập và tải xuống các tập tin
đó từ xa bằng cách sử dụng một chương trình FTP.

 Ưu điểm: Dịch vụ FTP cho phép truyền tải tập tin lớn và phân quyền truy cập tập
tin. Nó cung cấp một cách thuận tiện để chia sẻ dữ liệu và tài nguyên giữa các
máy tính trong mạng.
 Nhược điểm: Một số nhược điểm của dịch vụ FTP bao gồm bảo mật yếu nếu
không ược cấu hình và quản lý đúng cách, việc truyền tải dữ liệu không được
mã hóa, khả năng bị tấn công từ các hình thức tấn công như brute-force và
sniffing.

2.5. Dịch vụ DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol):

Dịch vụ DHCP cho phép tự động cấu hình địa chỉ IP và các thông số mạng khác
cho các máy tính trong mạng. Nó giúp đơn giản hóa quá trình cấu hình mạng và tự
động phân phối các địa chỉ IP đến các thiết bị trong mạng mà không cần phải cấu hình
thủ công.

 Ưu điểm: Dịch vụ DHCP giúp tiết kiệm thời gian và công sức trong việc cấu
hình địa chỉ IP cho các máy tính trong mạng. Nó cũng giúp tránh xung đột địa
chỉ IP và quản lý hiệu quả các địa chỉ IP trong mạng.
 Nhược điểm: Một số nhược điểm của dịch vụ DHCP là khả năng cấu hình không
chính xác hoặc xung đột địa chỉ IP nếu không được cấu hình và quản lý đúng
cách. Ngoài ra, việc sử dụng DHCP có thể làm giảm tính linh hoạt và kiểm soát
của quản trị mạng.

11 |Trang
GVHD: Th.S Lng Hoàng Anh

CHƯƠNG III: KẾT QUẢ HOÀN THÀNH

Bài 1:

a,

b,

12 |Trang
GVHD: Th.S Lng Hoàng Anh

c,

d,

Bài 2:

13 |Trang
GVHD: Th.S Lng Hoàng Anh

a,

b,

Bài 3:

14 |Trang
GVHD: Th.S Lng Hoàng Anh

a,

b,

Bài 4:

15 |Trang
GVHD: Th.S Lng Hoàng Anh

Bài 5:

a, DNS

b, Web Server

16 |Trang
GVHD: Th.S Lng Hoàng Anh

17 |Trang
GVHD: Th.S Lng Hoàng Anh

18 |Trang