Kursus Pemeriksaan dan Penilaian

Struktur Bangunan
Ir. Emmy Sherina binti Ismail Hashim

Bahagian Perkhidmatan Forensik Struktur

Cawangan Kejuruteraan Awam dan Struktur
Emmy.jkr@1govuc.gov.my
Kandungan Kursus

BAHAGIAN A: PENGENALAN KEPADA PENILAIAN STRUKTUR

1) Pengenalan kepada penilaian berstruktur. Kecukupan struktur. Bagaimana
penilaian berbeza dengan rekabentuk. Penilaian risiko. Limitasi penilaian.
2) Kenapa penilaian struktur?
3) Tanda-tanda kerosakan struktur disebabkan rekabentuk.
4) Tanda-tanda kerosakan struktur disebabkan kelemahan pembinaan.
5) Konkrit secara umum.
6) Keretakan di dalam konkrit.
7) Kemerosotan konkrit.
8) Kelakuan konkrit akibat kebakaran.
Kandungan Kursus (bersambung)

BAHAGIAN B: PROSES PENILAIAN STRUKTUR

1) Tanggungjawab jurutera penilai.
2) Perkara perlu dilakukan sebelum memulakan penilaian.
3) Penilaian tahap pertama.
4) Penilaian tahap kedua.
5) Penilaian tahap ketiga.
Kandungan Kursus (bersambung)

BAHAGIAN C: ELEMEN PENILAIAN STRUKTUR

1) Semakan rekod. Maklumat lain.
2) Pemeriksaan awalan.
3) Pemeriksaan geometric.
4) Penilaian beban.
5) Penilaian kondisi pendedahan.
6) Penilaian kondisi. Tujuan. Diagnosis dan cadangan ujian konkrit.
7) Pemeriksaan secara visual.
8) Identifikasi dan pelaporan kecacatan.
9) Penilaian kekuatan. Partial safety factor. Lain-lain parameter rekabentuk.
Analisis.
10) Ujian pembebanan.
11) Pemantauan.
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur

PENILAIAN STRUKTUR:

Semakan Kecukupan Bangunan Sediada

(Checking the Adequacy of Existing Structure)

Ia melibatkan:
Penilaian keadaan SEBENAR struktur sesebuah bangunan

BUKAN kelakuan andaian seperti rekabentuk bangunan baru

Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Kekuatan,
Keadaan struktur,
kestabilan,
keterukan
kelasakan dan
kerosakan, punca
kekerasan
kerosakan
struktur

Kaedah
Beban dikenakan
pembinaan,
ke atas struktur
Andaian bahan digunakan

Realistik
Jurutera
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Menyelesaikan
masalah
kerosakan
disengajakan
Menambah
Perubahan
ketahanan
keadaan
terhadap
persekitaran
aktiviti seismik

Kenapa penilaian
struktur
diperlukan

Meningkatkan
Bencana alam kelangsungan
semulajadi struktur
(continuity)

Ubahsuai
struktur
bangunan
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Ketidakcukup
Spesifikasi an rekabentuk Ketidakcukupan
bahan yang tetulang rekabentuk
salah utama tetulang ricih

Kelemahan
Ketidakcukupan
rekabentuk rekabentuk
asas tambatan atau
tindanan tetulang

Kerosakan struktur
bangunan
disebabkan
kelemahan
rekabentuk: Ketidakcukupan
Tidak
curtailment
merekabentuk
tetulang keluli
untuk kestabilan
utama
keseluruhan
struktur

Kelemahan
Kelemahan
rekabentuk
andaian
pembebanan sambungan
Kelemahan pergerakan /
Rekabentuk
perincian contraction
papak
tetulang joint
terlalu nipis
keluli
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Pemasangan
Penggunaan
tetulang keluli Pemasangan
besi yang
terlalu pada lokasi tetulang keluli
berkarat yang salah tanpa sokongan
secukupnya
Pengurusan
masa
Pemasangan jenis
pgkonkritan, tetulang keluli
cold joints yang salah

Kerosakan struktur
bangunan disebabkan
kelemahan pembinaan:
Pemasangan
acuan konkrit
Kualiti konkrit tidak mengikut
tidak konsisten rekabentuk

Penggunaan Pemasangan
gred konkrit acuan yang
yang salah tidak kedap
Kelemahan Kelemahan air/tidak
pemadatan curing berkualiti
konkrit konkrit
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

KONKRIT =
AGREGAT
+
SIMEN (BINDER)

• Simen mengeras akibat reaksi di antara simen dan air yang dikenali sebagai HYDRATION.
• Reaksi proses HYDRATION ini adalah eksotermik (penghasilan haba) dan menyebabkan
pengurangan isipadu secara keseluruhan (pengecutan).

• Simen yang keras mengandungi liang kapilari dan gel pores yang terkandung air dengan
ion hidroksil, OH- menjadikannya bersifat alkali (ph 12.5 – 13.5).
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

KEKUATAN TEGANGAN (TENSILE STRENGTH) KONKRIT

MENGHALANGNYA DARI RETAK

DAN

KONKRIT RETAK APABILA TEGASAN TEGANGAN (TENSILE

STRESS) YANG DIKENAKAN PADANYA MENGATASI KEKUATAN
TEGANGAN KONKRIT

ATAU

KONKRIT RETAK APABILA TERIKAN TEGANGAN (TENSILE STRAIN)

MELEBIHI KAPASITI TEGASAN TEGANGAN KONKRIT
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Penambahan
beban kenaan

Menyelesaikan
Pembetulan
masalah
kesalahan
kerosakan
rekabentuk atau
akibat
perincian
kemalangan

Kenapa penilaian
struktur diperlukan

Menyelesaikan
Pembetulan
masalah
kesalahan
kemerosotan
pembinaan
bahan

Pembelian,
Insurans,
Tindakan
Undang2
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)
Keretakan Struktur
• Keretakan berlaku apabila tegasan
tegangan berlebihan akibat
pembebanan bertambah atau
pergerakan asas.
• Keretakan akibat ketidakstabilan
struktur.
• Selalunya ditemui di kawasan yang
mempunyai tegasan lenturan dan
tegasan ricih yang tinggi.
Keretakan Bukan Struktur
• Keretakan berlaku apabila tegasan
tegangan berlebihan bukan
disebabkan oleh faktor
pembebanan.
• Boleh berlaku semasa konkrit
belum mengeras dan setelah
mengeras.
• Berlaku terutamanya adalah
disebabkan oleh perubahan bentuk
yang disekat (restrained
deformation).
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Jenis Klasifi Subdivision Lokasi kerap Sebab Punca Waktu

Keretakan kasi berlaku berlaku sekunder muncul
(tidak
termasuk
sekatan)
Pemendapan A Terlebih tetulang Keratan tebal Excess Keadaan 10 minit
plastik Bleeding pengecutan sehingga 3
B Arching Bhg atas tiang cepat pada jam
C Perubahan Papak waffle peringkat
kedalaman dan trough awal
Pengecutan D Diagonal Jalan dan Pengeringan Kadar 30 minit ke 6
plastik papak peringkat bleeding jam
E Random Papak konkrit awal yang yang rendah
bertetulang pantas
Pengeringan
F Terlebih tetulang peringkat
awal yang
pantas dan
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Jenis Klasifi Subdivision Lokasi kerap Sebab Punca Waktu

Keretakan kasi berlaku berlaku sekunder muncul
(tidak
termasuk
sekatan)
Pengecutan G Sekatan luaran Dinding tebal Pengeluaran Penyejukan 1 hari
Haba Awal haba pantas sehingga 2-3
(Early H Sekatan dalaman Papak tebal berlebihan minggu
Thermal Gradient
Contraction) suhu
berlebihan
Pengecutan Diagonal Konkrit yang Beberapa
awal Random mempunyai jam hingga
disebabkan Terlebih tetulang nisbah beberapa
self - simen/air hari
desiccation yang rendah
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)
Jenis Klasifi Subdivision Lokasi kerap Sebab Punca Waktu
Keretakan kasi berlaku berlaku sekunder muncul
(tidak
termasuk
sekatan)
Pengecutan I Dinding dan Pelepasan Pengecutan Beberapa
Jangka papak nipis tegasan yang tinggi minggu atau
Panjang tidak efisyen bulan,
disebabkan sehingga
kehilangan beberapa
lembapan tahun
luaran
Crazing J Terhadap acuan Permukaan Acuan tidak Beberapa
konkrit terang boleh telap jam hingga
(fair) beberapa
hari
Crazing Permukaan konkrit Papak Power Pengeringan Beberapa
yang di trowelled trowelling hari ke
beberapa
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Jenis Klasifi Subdivision Lokasi kerap Sebab Punca Waktu

Keretakan kasi berlaku berlaku sekunder muncul
(tidak
termasuk
sekatan)
Pengaratan L Karbonisasi dan Tiang dan Penutup Kualiti Melebihi
tetulang klorida dari luaran rasuk konkrit nipis/ konkrit yang beberapa
keluli karbonisasi/ lemah tahun
kelebihan
garam
M Kalsium klorida Konkrit pra- Kelebihan
tuang kalsium
klorida
Reaksi Alkali N Lokasi yang Penggunaan Melebihi 5
silika lembap agregat yang tahun
reaktif dan
simen alkali
tinggi
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Keretakan Struktur

➢ Types & pattern:

i) Flexural cracks
- vertical crack propagate from underside of beam (mid span)
- tension face of column
- yield line zone of one way or two way slab

ii) Shear cracks

- diagonal crack near beam support

iii) Torsion cracks

- diagonal spiral crack around beam
- near corner of slab
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Keretakan disebabkan pembebanan

Vertical cracks near mid span

Diagonal cracks near the support due to shear failure

Diagonal spiral cracks due to torsional rotation

Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Compression Shear Shear

Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Keretakan disebabkan pembebanan - ricih

Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Keretakan disebabkan pembebanan – ricih

dan lenturan
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Pemendapan

➢ Keretakan pada struktur disebabkan pergerakan tanah

➢ Punca-punca:

i) Pemendapan
- pergerakan ke bawah struktur disebabkan mampatan pada tanah disebabkan
beban asas
- pemendapan berbeza asas boleh menyebabkan kerosakan pada struktur

ii) Penurunan tanah

- pergerakan menurun tanah disebabkan aktiviti di permukaan tanah
- Boleh menyebabkan keretakan struktur
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Pemendapan

➢ Masalah utama pemendapan:

- Keretakan Diagonal di dinding
- Keretakan pada rasuk
- Tiang condong

➢ Masalah utama penurunan tanah:

- Keretakan pada laluan pejalan kaki
- Keretakan pada apron
 Keretakan akibat Pemendapan

Pemendapan

Typical crack patterns associated

with sagging of the building centrally
 Keretakan akibat Pemendapan

Pemendapan

Typical crack patterns associated

with hogging of the building centrally
 Keretakan akibat Pemendapan

Pemendapan

Typical crack patterns associated

with settlement at one side of building
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Keretakan teruk di apron akibat Keretakan pada dinding disebabkan

pemendapan tanah perbezaan pemendapan
Keretakan
akibat
Pemendapan
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Keretakan pada rasuk tanah disebabkan pemendapan

Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

KEMEROSOTAN
KONKRIT

PENGARATAN
KEGAGALAN
TETULANG
SIMEN KERAS
KELULI
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

SERANGAN
ASID

KEMEROSOTAN
REAKSI KONKRIT
ALKALI- DISEBABKAN LELASAN
SILIKA KEGAGALAN
SIMEN KERAS

SERANGAN
SULFAT
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Sulphate ions
Serangan sulfat

❑ Punca-punca sulfat
✓ Kumbahan
✓ Air tanah dan air laut
✓ Batuan dan tanah
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)
Sulphate ions
Serangan sulfat

Ca(OH)2 C3A hydrates

Calcium
sulphate
1) Sulphate ions + Ca(OH)2 = Gypsum

2) Sulphate ions + C3A hydrates = Ettringite

Internal
sulphate attack
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Serangan Sulfat

1) Gypsum + Water = 120% pertambahan isipadu

2) Ettringite + Water = 230% pertambahan isipadu

Boleh menyebabkan keretakan

dan pengelupasan!!
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

SERANGAN SULFAT
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

SERANGAN ASID
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

LELASAN
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

REAKSI ALKALI-SILIKA
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

KEMEROSOTAN
KONKRIT
DISEBABKAN SERANGAN
KARBONISASI PENGARATAN KLORIDA
TETULANG
KELULI
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Perlindungan Tetulang Keluli Dalam Konkrit

Concrete pH
12.5 to 13.5

“Passivating Layer”
(Iron Oxide)

❑ Kehadiran alkali yang tinggi dalam konkrit akan

melindungi tetulang keluli daripada berkarat
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

1) Ca(OH)2 + CO2 + = CaCO3 + H2O

Karbonisasi Konkrit
2) Carbonic acid H2CO3
3) Asid Karbonik akan meneutralkan kealkalian
konkrit di sekeliling tetulang keluli
4) Apabila pH konkrit jatuh ke bawah 10, passivating
layer musnah & pengaratan bermula.

❑ Kadar pengkarbonatan bergantung kepada:

✓ Tebal penutup konkrit

✓ Ketumpatan konkrit
✓ Kandungan simen
✓ Nisbah air simen
✓ Kewujudan retakan dalam konkrit
✓ Masa
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Karbonisasi Konkrit

Penunjuk Phenolphthalein untuk Ujian Karbonisasi

Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Karbonisasi Konkrit

Concrete
Concrete uncarbonated
carbonated

Phenolphthalein Indicator for Carbonation

Test
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Karbonisasi Konkrit

Reduction of rebar approx. 0.02 to 0.2mm per year

Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Serangan Klorida ❑ Punca Klorida

Air laut
✓

Agregat tercemar
✓

Chloride-base admixture
✓

De-icing salt
✓

❑ Mekanisma pengangkutan

Diffusion (penyebaran)
✓

Permeation (ketelapan)
✓

Absorption (penyerapan)
✓
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Serangan Klorida
Ion klorida boleh wujud dalam konkrit semasa pembinaan atau
selepas pembinaan:

✓ Semasa pembinaan
- penggunaan air yang tercemar semasa bancuhan konkrit
- aggregate laut (pasir) yang tidak dicuci

✓ Selepas pembinaan
– ion klorida yang terkandung dalam udara @ air laut akan
meresap ke dalam konkrit
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Kandungan klorida di permukaan

Chloride Attack keluli ≥ 0.4% berat simen

Kerosakan lapisan oksida

(oxide layer)

Keluli berkarat dan isipadu

mengembang

Konkrit retak dan mengelupas

Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Serangan klorida
Jumlah klorida dibenarkan
mengikut kod piawaian
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)
Kerosakan Konkrit Bertetulang Akibat Kebakaran
1. Baki kekuatan konkrit
Temperature (ºC) Colour Strength
Reduction
< 100 Dark soot Negligible
100 to 300 Normal ~ 15 %
300 to 600 Pinkish ~ 50%
600 to 900 Greyish ~ 80%
> 900 Buff (light brown) ~ 90%
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Kerosakan Konkrit Bertetulang Akibat Kebakaran

2. Baki kekuatan tetulang keluli
Temperature (ºC) Strength Reduction
< 550 Negligible
550 to 650 ~ 30 %
> 650 ~ 50%
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)
Kerosakan Konkrit Bertetulang Akibat Kebakaran
Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Kerosakan Konkrit Bertetulang Akibat Kebakaran

Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Kerosakan Konkrit Bertetulang Akibat Kebakaran

Bahagian A: Pengenalan kepada Penilaian Struktur (sambungan)

Tamat Bahagian A