‘tom Yangapi (om) 182 186 o ® @ x 1A grubunda atom yangapinin dein e-wo108 Crore ote) OQ@cece- Periyodiksistemdeki elementleri aha iyi taniyabimek ign periyot inde ve grup iginde tom yangapt > Motalik ve amotalikc zai > Elektronegatiik ‘zollkrinin nasi debistalIncelenacekti. ‘A. Atom Yarieap! Atomlarnin geometrik ekl KUreye benzer sek oldugundan atomiann ¢aplanncan sbz ‘ediiebilr.Atomlann hacimler ile yangapian dogru orenti. Periyodiksistomde atomiann yancaplannin degigini peryotignde ve grup iginde olmak Azere ik fark gekide inceleni. ir Periyot Icinde Atom Yancaplarinin Degisi > Bir peryot iginde soldan saga gidicikge temel ene dzeyiayni kalrken gekirdek yk biter bie ara. Yalnaca son kalmarlarindaieekton sayisnda bi atig ob. Cekrdektet proton saysnin artmasi neticesinde, son katmandak elektronlar daha ii coklrek yan- ‘apa bir mkiarKaumeye neden bur Yani tere ener dizeyi says est lan atomlardan proton sayisi buydk olann yanca- pin Kagok olmasi bekienir,Ayniperiyota soldan saGa dati ileriedikce atom yarcapt kei Omegin, 2) 4) of 2)7) G ve F'nin katman elektron sayis 2'dir.F'nin proton sayrsi C’ninkinden da Fi > Bir grup icinde yukandan aga dogry inilikge en dig elektronun bulunduu katman ‘says cekirdokton uzakiagr. Bu da cekirdegin gekim gucci zayiat. Dolaysyle atom ‘yangapiartar. Yeni ayn: grup inde agai dog lerecixge atom yangapiartar. Omedin, aBe 2)2) rMg: 2)8) 2) Be ve Mag aymi gruptadir. Mgjnin cekrdek cevresindeki katman sayisi daha fazla oldu ‘Qundan ¢api daha baydk olur. Yangaplar; Mg > Beit. = ‘Ayni periyotta saddan sola dogru gidicikce genelikie atomilann yangaplan biiyir. ‘Ayn grupta yukandan agagi dog inidikge atomiann yarigaplan bier, SORU GozU > Elektron igisi > lyoniagma eneris! > Asitik ve Bazi bayak ol- x:2)1) X22. periyot 14, y:2)8)1) Y:9. peryot 14 Z:2)5) 2:2. periyot 5A T:2)7) 1:2, peryot 7A, X,Y, Z ve Telementlerinin katman elektron A 5A TA damian yukanda vermis. 2peyot “XZ T Buna gore, X,Y, Z ve T elementlerinin| 3.Pervot Ccaplani arasindakiligki agaiidakilerden | Atom cap! periyodlk sistemde soldan hangisinde dogru verilmistr? saga dogru azar, yukandan agagiya AXSY>Z>T ——B)T>Z>¥>x_ | | dogruartar, Q)Y>T>Z>X —DJY>X>Z>T | | Buna gore, ceplar: ¥>X>Z>T E)V>XoT>Z “ennlyon Yangaplarinin Degi > Bir atom ya da iyon elektron verdikge elektron bagina diigen gekirdek gekim kuweti artiindan gaps Kgl, Yani ndtrduruma gére gekrdekte’protonlar elektronlan daha iy gokater vo boyioce katyonlann yangapy note atomlardan daha kigdk olw. Omegin, {oA le ;gAP* atom ve iyonlannn caplan araindal isk, wai 2)8)3) AP 2)8) 1oAl atom 3 katmanl 9A" jyonu 2 katmantd. Katman’ az olan tanecigin gap! daha aguktur. Gaplan: Al oa de. cat oe > Biratom ya da iyon elektron aldikca elektron basina dligan cekirdek cekim kuvvet aza~ lacaginden yangapi boyar. Yani notr duruma gore pozitt OKI tanecik sayist (proton) ‘sabitken negatf yiKIU tanecik say's elektron) artgindan elektronlar daha serbest hare~ ket edebiliier ve boylece anyonlann yancapi nt atomlardan dafa buyak otur. medi, 20 ile gO atom ve iyonlannin gaplan arasindakt iki 0:2)6) 0:2) 8) 2- yOkiU iyon olugurken proton says degigmeden elektron sayist arttgindan elektron bagina digen gekirdek cekim kuwveli azalr. Gaplari O2- > O'dur. u izoelektronik Taneciklerin Yangaplannin Karsilagtrimast > leoelektronk taneciklerin yangaplan kiyaslenrken elektron saylan est ldugundan po- Zit yokld tanec (proton) sayisin bali > leoelektronikkatyonlararasinda iyon yak bik olanin (veya proton syst buylk ola- rr) yangapr Kg. Qnkt elton satan aye iken katyoniardan proton says: daha faa olan elektronian daha gigla geker. Omegin, Na’, y2Mg®* ve ygAI* iyonlannin vyangaplan arasindakt isi; aiNat > yaMg?* > ygAl?* ‘ekinde ol > lroeltronk anyonararacinda yon yi Kigikolann (veya proton says hig olan) Yyangap ovat. Cankd eektronsayrlan ayn ken anyontardan proton sayst da faz~ la olan elektronian daha gucla geker. Omedin, 43%, 4gS%* ve 47C-jyonlannin gaplan ‘arasindak igi 16P%> 49S > CP ‘ektinde ob. Birinc,ikinci ve Ugtined periyotarda _atom yangapi en biydk olen atomlar soy gaz atomlanair. Diger periyetar- X goklindedt Il, Degertk etektron sayilan esi. I, Katman sayian ay. yargilarindan hangileri dogrudur? (K: He doula) Ay Yainz Byivet ive! Dy veut BI. llveul ® Soru mm Periyodiksistemin aymi grubunda bulunan X, Y veZ elemertier ie igi = Xin atom numarasi en kagaktor. = Zin atom gap) en buyiktir. bilgiri vertvor. Buna gére, X, ¥ ve Z olementlerinin poriyodik sistomdeki konumian agagidakilerden hangisi gibi olmasi beklenir? x) 2) OF) I) 8G a) x) z z] & lz) ca) X* ve XP iyonlan ayn elemente alt fark yOkIdtaneciklerdir. a> 0> billigkisl oldujuna gére, 1. yon gapian Il. Birim elektron bagina dugen gokim kuvveti I, Elektron sayilan yukaridaki niceliklerden hangilerinde X® > X* seklindedir? AYainz | 8) Yalne it Qvel Dl vem Bilvett ORNEKLI ALISTIRMALAR ° X ve ¥ elementer! ayn’ gruptadiar. ‘ypu grupta yukandan asagiya dogru gap artar. x | Gaplan ; ¥ > x gekindetr Y Dogerik elektron sayllan agit Katman sayilan ¥ > X geklinde olmali. Yani B shessstamicacan @ X in atom numarasi en KUcik ise en Ustte olmak Z nin atom capt en buyik ise en aitta olmalicr. Y ise X ve Z nin arasinda olmaliir. Yani x y | seklinde ola. z Yani a>o>b Coxtim A xX raion Ann yon gaan XP > x8 Etektron sayian : Xb > xe ‘seklindedir. Birim elektron bagina digen cekim kuvwet X* > X° air Yanit D ¢B. lyonlagma Ener Gaz halindek! atomdan bir elektron kopartmak ign verimesi gereken minimum enerive Iyonlagma enerjsi adi veri. lyonlasma enersinin buyGKOG0 atomdak elektronlann ne kar dor ski tutuldugunun da bir dlgisidtr. iyonlagma enenjsi buyOk olan atorlardan elektron koparmak daha zordur. Gok elektronlu bir atornda, atomun teme! halinden ik elektronu uzak- lagtirmak igin gerekl olan enerinn miktanna birinct iyonlagma enerjisi(IE,) deni. E, +X) + X*(9) +e" kine’ bir eektrons koparmak gin gereki eneriyeikinc!iyonlagma eneris dei. kine yore lagma enerjs (IE ve Ucdncd ‘yoniagma ener (Ese saga egtite vers ley + Xt) 4X?" (@) +e™ inc iyonlagma ley + X20) > X* (g) + €- Uline iyonlagma Bi atomun elektron says kadar iyvonlagma ener eget 6lculeblir. Ormegin sh ato= ‘munun Ug tane iyonlagma ener vara, dordinct iyonlagma ener yoktur. Bir atorndan bir elektro uzakiagtg zaman, alan elektronlararasnda ime Kuve azar. Gokrdok OKO sabit kaldndan, pozttyakla iyondan bapka bir eletrony uzaklagtmak icin daha facia ener) gerekr. Yani bir atomun her zaman ik yoniasma enefjsi en dUsUktUr. Bu nadenie, iyonlagma enerisi ajabidak srayla dedi. He, YoZ B)Y>Z>x Gxszey rivexe2, ‘Yukandan agagya iyonlagma enerileri zal, BZ>X>¥ ere) Xk) + Enon ~ Xs)+E ner e IS MIGOAINS3d 3A WOLY CSS er)s z CEE Ene d e-wo108 El FI ‘a fa g ® a ? Sora X:2)2) Y:2)3) 2:2)8) X, Y ve Z elementiernin katman elektron dagiimlan yukandeki gibicir Buna gére, bu elementlerin brine iyonlagma enerilerinin degerleri agagndakilerden hangisinde verilenie gibi olabilr? @>0) Y Zz a 20 40 ne) Q 30 oO 4 20 a 2 30 a 3a 4a 20 ? Sorn X,Y ve Zelementieinin iyon- lagma enerisinin atom nt ‘maras! ile degisimi yancaki grafite vermis. Buna gre, 1. X in dejar. elektron saysi 1 di 4 Yin stom numarast Tdi. I, Zelementi ametaldir. yargilarindan hangileri dog olabilir? A Yalnz | B)lve X'+,¥2 ve lyonlannn eloktronsaylanegit ve katman eokt- ron dagimian 2) 8) seklindece. ‘Buna gire X, ¥ ve Z elementlernin bitin ivontagma ener- ileri arasindakiiligki agagidakilerden hangisinde dogru ve~ silmistr? AX>Y>Z D)x>Z>¥ Iyoriagma ever 2 e182 Aompumaraet liven! 5hivet D)iven B)Z>X>¥ —O)Z>>X BY >x>z ORNEKLI ALISTIRMALAR ° X-2. poryot 2A Y-+2. periyot 34 22. peryot SA 2A SA SA x v2 1 ante (A> 94) ley: Z>X> gekindedi tog 30 20 Q olabir Yanit 8 yontgma ens sa ya ‘om tomar sgektinge olabir. X, 1A'da olabileceginden degerik elektron sayistt olabi. Y, 5A’da olablleceginden atom numaras 7 olabll. Z, 6A'da ola bileceginden ametaldir. vom Coxim (PF) Elektron saan 10 wor or xv tito (ai%10 [910 uXe2)8)t) 3. peryot 1A 2¥=2)8) — 2.penyot ea e@=2)7) 2. periyot 7A ie :2>Y > Xgebdndedt. Yant¢ser ee ey | lee | ie | 110 | 1060 [1590 | 2100 160 | 250 | 1600 | 200 70 | 20 | nes] 1620 lyonlagma enerjileri kkal/mol olarak orien X, Y ve Z elementiert ile iii; 1. XveZ ayni gruptadi. Il. Atom gaplan arasindak! Higki X > Z X ve Z, en faa art IE, den sonra gos- teraig iin 1A grubundadr. lyonlagma enerjsiyukandan agagiya dogry azalc- ‘andan 2: X den agatidadr X | gektinde ola. z ‘iom gaplan 2 > x di Y, en facia art IE» den sonra gbstercii icin 2A grubundadt. egetikelektron sa- Nye iavies © @ © 4 e- Bas grup olementierindon X, ¥ ve Z ele- mentlerinin ik dort iyonlagma enerjileri kal’ mol olarak yukaridaki tabloda veril mist. Buna giro, |. X,Y ve 2 elementier aymi gruptadtr. I. Atom numaralan arasindaki- lgki Z>K>Y gedlindedit. IIL Atom ¢api en buyik olan X tr Yargilanindan hangller! dogjrudur? AYainz! — B)lvell Cl vel Dyitvett Bhilvent sekinded. patter IY nin deer elton say 2 i Yarolanndan hanged dogrudur? z AYainz! —B)lvell CG} vel pare) D)llvoill Bl ilve itt ‘SORU céz0" Tone troja taimay | [XI Og tane ortega enerisinin olmast Surette | ie | ie || | Proton sayssinn 3 oldugjunu gosterr. x | 110 | eo | 160 | — || |sX-2)1) 2 periyot 1A ome a= La | Yn tne erage enefain oma Pope} ee fee same || | Proton sayen 1 ldugunu goer. 2¥=1) 1 peryot 14 (Hidroen) 2, en fazla arti IE, den sonra gbsterdii ign 1A grubundadir.Periyot numarasi en az uct. y x Zz seklinde gdsterilbil Atom no:Z>X->Y di ‘Atom gapian :Z>X>¥ dir. Yenit 8 > Peer) IS MIGOAISd 3A WOLY 8 3 8 Ee EI EBe-wo108 Crore ote) C. Elektron ligisi (El) ‘Gaz halindeki bir atomun bir elektron almast swrasinda olusan is: dapisimine elektcon iigisi deni. Elektron igisi pozttt veya negatitolabli. Fig) + —> Fg) + Ener Nig) +e" + Eneri—> Na) (ig) +e —> O°(@) + Enon Atomiarn elektron iglerine bakilrsa flocun elekton ligisinin digererinden dana buyok ‘ldugu séyionebil. > Elektron iigisinin bayak negatif deger olmast elektron alma iglemi sonucunda buyok feneriieraciga ciktigini ve Du atomun elektron almaya elverigi oldugurun géstergesia. kai igareti degerin azaldiun géstergesi degici. Bu nedenle elektron almaya en yetkn ‘olan halojenierin (7A gruu) elektron igri en yiksetetr ‘Ayu peryotta soldan saga dogru gilidikge elaktron igi artar. > Ayni grupta yukan dogru gidiikce elektronigisi genelikle ater. stisna: Korun elektron igi florunkinden buyUktr.) > Ametallerin elektron igileri metallerden fazladir. Soy gaziann ise elektron iigileri gok kigUk oldugundan yok kabul edi. > Elektron igs bir elementinelektron alma e6iiminin olgdstdur. Bir atom elektron alekginda agiga kan isi ne kadar fazla ise elektron igs © kadar yok sok. ‘SORU COZON y ¥ = 2, Port 28 vi2\7 £2. Poy 2:2)8)1) 2:8. Poryot 16 Katman elektron dagiimlant verilen X, ‘Atom gap sajdan sola ve yukandan aga Y ve Z elementlerinin atom caplan ve aoe bs a dyaartar. eloktron ilgili arasindal light agagi- datlerden nangisinde dogru slarak ve.| Elektron iigis soldan saga ve agaGidan = yuan artar ‘Atom caplan:2>X>¥ ‘Atom Elektron igs Roman _ Beton tals | | craton iii: ¥ > X>Z Ny Xe¥oz Za YaXx By Z>X>¥ 0 Z>X>¥ ©) YoxX>z Z>K>¥ D) XsZ-¥ 0 Yezsx BZ>K>¥_ Yo x>z Yanit ‘SORU OzON 9, peyote 454 6A TA aian ator nue mmaralar ard x{v{z|r ik olan X,Y, pea — Etoktron ios artar. ieeinin atom Elektron gia: T> Z>Y>X gapr-atom nu mara grafi yandaki” gibt aie Zelementinin atom numarasi 16 oldu Guna gore, elektron ilgileri arasindaki iligki agagidakilerden hangisinde dogru Veriimigtir? AY >Z>T>X B)T>Z>¥>x OX>YsZ>T D)T>Y>z>Xx _ }Z>T> YX YanksD. Elektronegatiflik (En) > Kimyasal bag olusturmus bir atomun bag elektronlan Uzerindeki gekme gUcuntn 6lel- sud > Elektronegatifikdogrudan éigtlemedi gibi birimide yoktur. > Elektronegatiik atomlann iyonlagma enerisi ve eletron igs le igi bir degerdi. Bu de- {eer Kulanlarak elektronegatiik hesaplanabil. > Elektronegatitigi en yoksek olan element fordut. Florun elektronegatfik deged 4 kabul ‘emis. Diger elementierin elektronegatifigi flr atomurun elektronegatitigine (4,0) k= yesla hesaplanmstr, 1” H 2 BAA 5A_6A_7A u al c|N|o|F 10 20 | 26 | 30 | 34 | 40 Na a;s)P)s|o oo 15 | 19 26 | 32 e 28. 1 an. Baz! elementlerin elektronagatifik dagerler! k=-_"— °° .@. Metallerin elektronegatifiker 1,7 degerinden agagida, ametallern ise 2,0 degerin- den yukandadir. Bu ikl deger arasinda yer alan elementler yan metal > Ametaller metallee gére ylksek elektronegatifik degerine sahiptrr.lyonlagma enensi ve elektronigis arth iin atomlann elektronogatfik degerteri de artar Periyodik tabloda elementierin elektronegatifiklerinin degisimi gu gekildedir; > Ayni grupta agatidan yukanya dogru gidildikce genelike elektronagatiik attr. > Ayni periyotta soldan saga dogru giclidikge genelikieelektronegatiik arta. ‘SORU ‘GOZO ey, Element | Eiektronegatiik | | | Ayn! periyotta soldan saga dogru gicil- x 24 ice elektronegatifikatar. Y 4 inde olabilr. i os x|zly] s ‘Yukandaki tabloda eleKtronegatfikir ve- | | atom numaralan : ¥ > 2>X di. fen bag grup elementier! ayn peryottadr Buna gére, atom numaralan arasindaki igh! agagidakllorden hangis gblolabilir? (CY ve Z elementie soy gaz degildi) AX>¥oZ B)Z>¥>X GY>z>Xx 0)2>x>¥ E)X>Z>¥ Yanite ‘SORU (coz0 X€-, YF ve Z"* iyonlannin katman elektron | |x y= zt X> Z dl. AXZY BY.ZX — O)Y.XZ D2XxY BxY.Z YantD 4) y Peer) = A F3 i Et Fs FI Es Es CSS ear)E. Metalik ve Ametalik Ozelliklerin Deg Elementi elektron dzilglerine gore metal, ametal ve yan metal olarak sinflancrabiii. > Metal atomianinin genelikle degerlik elektron sayilan azdir ve asal gaz elektron di- zilgine sahip olmak igi elektroniarn: Kolayca (az ener ile) kaybederler. Bu yazden metaller ne kadar kolay elektron verebilyorsa (iyoniagma enerjsi ne kadar dushkse) 0 kadar aktitier. En alf mataller con kstmanlarinda bir elaktron bulunduran 1/4 grub metallriir, > Ameial atomian genelkie degerik elektron saylan fazla oldugu igin az sayida elektron ‘larak asal gaz elektron zlisine sahip ola. > Metalik 6zelik, Kolay elekiron verebilme; ametalik ozellk ise olay elektron alabiime ile ‘lgilor, > Periyodik sistemde bir periyotta soldan saa dogru deterik elektron sayisartugindan ‘ametalik ozolik artar, Meta 6zelik genelikle azar, Bir grup iginde yukandan agadiya dodru gidiikge metalk ézelik genelikteartar. Amo talk 62elikazalr. Bir grup icinde yukardan agagiya inldkge atom yancap!artacagindan elektron verme kolaylagir ve metalik atic artar > Ametalik ézalik,elaktron alma agile dogru orantidr. En at amataller son katman- larinda yedi tane elektron bulunduran 7A grubu elementiende. Periyatta soldan saga ogru, grupta apagidan yukanya dogru ametalik aktifik arta. ‘SORU ‘GOZO y ¥ e-wo108 XY 002 demeni eii vn peyote lamar Cink ayn pee 3 tera escarole ee ei zai zai, ‘Rom paras: etalk 6zelik ve atom numarast grafii veri Buna gore, |. Ayn pervottadilr. N._ Atom gaplan arasindakiligkiZ > Y>X seklindede. Ay gruptachriar. IV. Elektron verme eglmi Z nin en faziad yargilanindan hangileri dogry olamaz? Crore ote) AjYainz! = B)Yaina il C} lve lil Dlive ttl E\illve lv emia SORU cOZOM ‘ean i _— * Bu yonlerde ametalik ozellik artar. i ‘Yukardal pera cotvlde belition her iki ok yniinde, agagida verilen ézel- Ierden tangata? ere 5) Dope dkron ps ©) Atom numarasi D) Arta otc amt E)_ Metalik zee8 —$——tewenugremaini + a SK és Es Soru =m Céziiniz EA 7M, ,0 ve oF atomian ile ig czlen agagidaki grafikerden . hhangist vans? A A) yorepma nm 8) petal ost > N © N ig o i . ig 3 Tr mae Tomar H ©) Peryot mass D) Atom ep N 8 \ Dabec Tom uaares cohen ay E) _Bektronenaik Yanit B mmm CSxtim é QD soru ms P,A,L.M ve E elementlerine iiskin baz: 6zelikter verllyor. L ~ Ayn periyottakiL ve M den M’nin atom capi daha Buyuk- tr, r M = Ayni gruptaki M, P ve E den Pirin metalik ézeligi M'den P fazla E den azdr. = Ayn peryottaki A ve E den degertk elektron sayst Ain tezledir. >TeTa Buna gore, atom numaralannin Kagdkten boyoge dogru si- ralanigi agagidakllerden hangisindeki gibi? AM.P,LEA BAEP.LM OMLPLEA DPLALME BLAEP.M A EB EB E E ig Es H Ey E seklinde dusanebitir, L P ELA ‘Atom numaralan A> E> P>L> M olur Yanit >oye yan am yse epursnyez -99 ins UUIPISO « os ‘moo 7 20 yyneBou0MyeR « we ae ee em | ae ae we Pee Deo we [aa | we |e | ov few wr | or sow | wo fey |'ne |ax| a | ea ST ak || a | on da) at |p | ma | wis | wa PN eze 020 HOW eee 300 SE TON | WN HD S| Sa Hwa HS ge TOV mn) Z ‘Bersyeuye vouyo «at | ai | om | aw | me | ay | meme | om | om | ae | ot oot | soe [ones | at te ww | or ie aa | ga ey | | so on) | ek am [ever a 5 | 9 ea er] erp ae par a ar aap eee De aT TPS ar aS Neelam | E) ew lan az | OS ans 06 isPauek Slals|¥f5)5 2 Bl N)/S Siw 8 gS Sox |e wie el SPe |e Feel el ei ee a ele ei a epee) ee) ae a a Nw a a ae ae |e wy i 3 . w|Rl/alalnie|a uo 6 8 4 9 ¢ Ff €lwi mit wl il}oln|5|@ ain: wm wie loi Fiat 7/8 we somunu wowys[ i VZ V9 VS VP ve ve a uepjosy ot ZL OOL SLOPE OL z Leyt 4oquysi0p vs ¥E tueznp penotued = 8 L ¥aTNISI93q [1N3ZNG ew a Pee nt) eye nanan, zea 203 rans Geis eze yoz9 OW « “exe ue BUIBEIUOK) « Joye Wdoduek Woy © ‘owsiop isles onysieH0600 « eye An wory «| (ehBese uepueyna) soqur8i60p uozap r4eidrpa ‘pézim SORULAR 1 a ‘Ayni periyotta olduklan blinen X, ¥ ve Z elementernin yan- ‘caplannun degerer tablodaki gbidr ‘om ae Btoment yaneapem YO" | yareen om) x 520 |x™ 068 70 | 140 z oz | 1.26 ‘Buna g6re, agagidaverilenlerden hangisi yang? A) m>0d0, B) Atom numaralon arasindakigkiZ > Y > X dir ©) Y" ve ZK yonian anyondur. D) Xin ametalik ézaligi en fazia ©) Katman sayian agit Periyocik sistemde bulunan X, Y ve Z elementler ayni bag ‘grup olemontirci. = Xelementinin atom gap en kigukt. = Zelementinin metalik 8zeli en faziadr. bilglerveryor. Buna gre, X, ¥ ve Z nin periyodik sistemdeki konumla- ‘nnin agagidakilerden hangisi gibi olmasi gerekir? Nix) 2] x) By ae ‘Agagidaki element ciftleri arasinda verilen iliskilerden hhangisi, elektron verme istedi igin dogrudur? Ay gli> yaNa D)gF > ahi B)yNa> 1701 C) 7Cl> yMo © yyNa> 2908 4 Pen) ‘Ayn elemente ait bri anyon, bi katyondier nbtr olan X, Y Ve Z taneciket ign yukaridaki graf verimist. ST EPETN TN A niceligi gap olduguna gére X, ¥ ve Z taneciklert icin ageGidakilerden hang Anyon Note Ak OY Zz 5 z x Y o Zz y x > x Zz Y 5 Y x Zz a ES 2. peivota bulnan X,Y veZ element il ii gu bier FE venir ' = Xelement biepicerinde sadece(1-) dgerigin al. = Yelomenti alkali metaldir. Ey = Zelementnin 3. yonlagma eneile2.yonlagma enerst [> aasindak fark Gok byoktir. E Buna gore, X, Y ve Z elementierinin birinci iyonlagma enerilr orasindek!ligki agagidakleden hangisi ib ait z X22 BIY>2>X —O)X>Z>¥ DZ>¥eX Yo Koz Asaiidaki atomiardan hangisinin ur? A) sah 8) 01 DoF Beae-wo108 Fy rf ‘a fa Fl g ‘Agatiida X,Y, Z ve T elementernin katman elektron dagim- lan verimist soon | ga x 2) ¥ 2)8)8)1) Zz 2)8)8) T 2)8)7) Bu tabloya gére agagidakllerden hangisi yanlistr? Xe Z benzer kimyasal dzelik gosto. Trin elektronegatifig en faziadr. Y nin atom gaps en kligttr. Iyonlagma enersi en buyak olan X element. Z ve T nin yortinge saylan aynidr Boer Periyodik sistema I ve lle sterllan elementierden bit X, bir ¥ dir ise Z dr Bu elomentierin iyontagma enerileri arasindaki liski Z>X> ¥ goklinde olduguna géro, |, den hangisinde dogru veriimistir? ve Ill agagidakiler- ngoge 6A ve 7A grupiannda oldukian blinen K, L_ ve M element atomiarya lg = Atom numarast en boyd olan K atomudur. = lyonlasma enerisi en buydk olan M atomudur. bilgileri veriyer. Buna gére L element K ile ayni grupta, M ile ayn pe- riyotta olduguna gore, periyodik sistemdeki konumlant nasil olabilir? * Tw Sik] 9% fe K M nig > Tyo) 8 = n 2 taneciklerin gekirdek gekim gigleri ve iyon ‘gaplan arasindaki iligki agagidakilerden hengisinde dog- ru vorilmigtir? ekirdegin lyon gap cgekim git A ipl Wit |) tateu toms ©) tems tou Distt >> 5 >it ‘Agagida verilen taneciklerden hangisinden bir elektron koparmak en zordur? AvsoNe BaF ©) yyNalt Deh 5 7] ba dekronurs tends a= hori cane gid enor Ga hail ioman 1.|stcon seamen |P~ Gon fen domi Ga and i sionden 1, |eerontopumakign gre, °~ Sekone- ken ener ‘Yukaridaki tanumlar ve kavramlannin dogru eglegtiriime- ‘agagidakilorden hangisi gibidir? Ala le Mb Lb ha Oka Ib Me Ble ib Ma te De Ma Mb4. © Aymiporiyotta soldan saga dogru atom gaps azali. + aplenX>¥>2ise[ x | y | 2 |selinde dine bhi ‘Atom numaratan Z > Y > X dir. + Xin gapi > X™ caprise X™ : katyondur. m0 + Yningapi < ¥" apy 1 ise ¥" vez" anyondur. Zningapi < 2 capi + Ametalic 6zolik soldan saga dot ata. Z>Y>X seklindedi. ‘+ Ayni posiyotta olduklan gin katman sayllan ayn. Yanit D 2 Aynigrupta X, ¥ ve Z gin; X | — gapren kaigak Y Z | — Metalik 6zeligi en fazla Yanit A ‘Ayni peryotta proton says kick olanin elektron verme is- togifaziag, Yent 8 rorme+—@ © Orme YantB a a ake 2. yonagma nari (+ al. ied onagms ers srasindal far cok boyua le :X>Z> ¥ gokiindedtr. Yanit ¢ ‘gozimLer Paine 6 yMly=2)8) 2). perot 2a 2o0a+2)8)8)2) 4.periyot 20 qOl+2)8)7) ——3.peryot 70 oF+2)7) 2. periyot 70 ¥ tid wid Yon 8 cond” soot - t lene le sion «Fk || ‘s sympa Sr oraise LT) tite ote K Yat 10. Gokidegin gokim gd == (Sadoce proton sayiana baghr) Iyon gap Gr" o> cts bets tour Yon 8 11. Gaprkogokolandanelekton koparmak en zord 1eMa2 rn gop dierlerinden kag, elektronkoparmak 2 nedenke on zorau YantD 12. 1. Bad elektrondannkendisine gehme get “elsktonega: tific" |, Gaz halinde bir atormun elektron alas srasindaki ener ‘epigimine “alesdron igs! denir. IIL Gaz halindek’ bir atomdan bir elektron koparmak icin ‘gereken ened “iyonlagma anes.” Yanit Pen) IS MIGOAISd 3A WOLY 3 5 8 Ee EI EB AOot ans 11. Fie zgMg?* taneciklerniniyon yangaplan esti. 2. | x | ¥ | periyodik sistem kesiti verien X ve Y ele- jriin caplan arasindakiligki Y > X gekinded. X ink drt iyonlagma ener 180, 350, 1920 ve 2420, kkal/mol ise atom numaras: 12 olabil. 4. Flor atomunun elektronegattfigi en fazladr. Poriyodik sistomde 8A grubunun eloktron igi en bd- vyoktor. lroelektronik anyoniarda atom numarasi bOyak olan ‘atomun gapi kigiktr. e-wo108 Xlg) + E, = X"*(@ +16" denkleminde belrilen E, ‘ener XQ) elementinin brine! lyonlagma enersii. Eiecnrerd 8. _F*~ Iyonundan elektron Koparmak, notr F atomundan ‘lektron koparmaktan daha zordur. Bir periyotta soldan saga ve asagidan yukarya dogru ‘metal Gzolik artar. ON cal eg errant iligki Ca > Ca?" geklindedir. BOSLUK DOLDURMA & 4. Motaller bilesiklerinde pozitif dederik ald: icin bilesik lustururken capi 2. g0* ile; Nal iyenlanndak’ bir elektron basina dUgen ce- kim kuwet arasindak igi seklindedir 3, Lh ,Se ve 8 atomlanndan metalik ézeligi en fazla olan atom atomudur, 4, He element... ‘en boyLk element 5. _Ft-veyNetaneciklerindenelektronkoparmak... taneciginde daha zordur 6. Elektron igisi bir atorun aleusoar. .almaya yatkinigirin 7. Periyodik cetvelde ........ atomunun elektronegatifigh fen yoksokti, 8. yK, aga ve 4/Cl stomilannn gaplan arasindaki ligki ‘sekindedir. 9. Ayn peryotta soy gazlann iyonlagma eneyjleri en 10. Bir halojeninelektron igisi ayn periyottaki asal gazinkin- 0M snsssernee ie Y[2y[ao[eo[sv[eo|7olav[eo [ao “.adgator [2 naTSOF [au‘Yukanda verlen periyodik sister kest ils ig bilgler soru- maktagr, 1. Atom numarasi en kigik olan atom | a~ X 1, | Elektronegatitigien yuksek olan |, torn eZ lt. | Atom gaps en bUyak olan atom ‘Buna gore, veilen bilgler ile slementlerin eslestirimesi na- sikir? 2, 8A grubunda dedi) 2. Birelemen atomununiyonlanndan katyonu A, anyon ise 8 ie gosterimigtie, ‘Buna gore, A ve B Wonarna: |. Elektron saan 1 yon yancaplen I. Bir elekcron bapna dagen gekim kuwvet arasindal igh nasi? Le>a Boa Mase © | amnesty fe | i | i | i | ie 20 | 1425 | 2500 | 2870 | 15040 3, periyotta yer alan bir elementin ik beg iyonlagma ened yokandak’tabloda verimist ‘Buna gore, verlen elementin atom numarasi kagti? +“ AGIK UGLU SORULAR, Paine =F 4. Ayn: poriottabulunan X,Y ve Z elemontar il gt u big lee veiiyor X: Bilogiklerinde on yiksek 5: en disk 3 dgeric alan loment Y= Toprak alkali metal 2: Halojen Buna gBre, X, ¥ ve Z slemente lig asada veron kag numa bilgi yan? 1. Gokitéck yokloarasindakigkiZ> X >Y goklndedt 1. Zin degertk eektron say's 7c I, Elektronegatiike arasinda iki Z>X> Y gekincedir IV, Ametalk 6zeli en fazla olan ZA. \V. Atom gapt en bilyik olan X'ti. PPeriyocktabloda ayn: grupta yer alan X,Y, Z ve T element- ler le igi agagidak bilglerveriyor; ‘+ Xin elektron verme eGlimi en falad ‘+ Zin katman says en azar. ‘+ Tin metalk 6zei ¥ ninkinden fazladr. Buna gare, elementirin gruptaki sralan nasi olur? x a)<|N 6. X03" tyonundaki toplam elektron sayist 42 dir, Buna gore, X elementinin 4 element ie eletronegatiik light nas? (50) cis x e IS MIGOAISd 3A WOLY 3 5 8 Ee EI EBe-wo108 3 — re ‘a g Fa z ‘Sokiideki periyocik tabloda yerler bslilen X, Y ve Z ole- Imentleinin tk dért iyonlagima ener! agaijdaki tabloda verimiste Iyontagma ener (ki / mot Element ie, | i | We | iy I 460 | — = = 0 vo | 310 | §40 | 2620 w | 640 | 1380 | — = ‘Buna gore, verilen iyonlagma ener lle elementiern eseg- tirimesi nasi? X:280 kal / mol Y: 360 kkal / mol Z 606 kkal /mol ‘Ayni grupta bulunan X, ¥ ve Z elementlrinin bin! iyontag- ma enerjler! yukanda verimisti ‘Buna gore, X, ¥ ve Z nin atom caplan arasindak! isk! nasi- air? Xovoz XIg) +, = XI) + 10° XI(@) # O, + XQ) + 10° XG) + Oy + XQ) + 10° ‘Yukandak olaylar le ig verlon Q,, Q; ve Q, enexjlert ara: sindak lik nasil? 05> 0,>0, 40. Ave B de atom rumacalan verimigt. AL BL Louk Y ug av Kk wt Buna gore, kag numaral olanlannda B de veriien atom yan= ‘pap! Ada vedianlocden dana buyuKtr? m 11. jeXatomy ign; |. Atom capt I. Biri! iyonlagma enerisi IL Doyertk elektron says Ametaik zee riceliklerinden kag numaral olanlan’4g¥ atomununkinden bayowtur? Ive 12, Katman elektron dagiim 2 ) 8) 2 )gotinde olan x atomu- run jyoniagma ener) im | & | eo0 | 90 | A ie, 5200 seklindedtr. Buna gov, 3. lyonlagma enetisi olan A rin degen; 1. 1200 u. 7300 mm, 4100 Iv. 820 v. 5020 yukandakilerden kag numaradakiler olabilr? veva |. Gaz halindeki ndtratomdan elektron koparmak igin g2- Feken eneni. Il. Atomdan her elektron kopaniiginda iyonlagma ener tar IM XQ) +O = 22(Q) +o Y > Zligki- sivardir? A) Yalniz D)lvev B)Ivell Qilvell BVI tively