You are on page 1of 5

Sərbəst iş

Ad: İbrahim
Soyad: Hüseynov
İxtisas: Beynəlxalq münasibətlər
Fənn: AR-nin konstitusiya hüququ və hüququn əsaslar
Qrup: 132
Mövzu: Cinayət məsuliyyəti
Cinayət Məsuliyyətini Anlamaq
Cinayətkarməsuliyyəthüquq tələbəsi kimi anlamalı olduğunuz əsas anlayışdır. O,
cinayət işlərində cavabdehlik üçün əsas yaradır və məhkəmə araşdırmasının
nəticələrinə təsir göstərə bilər. Bu məqalə sizə cinayətin əsaslarını
öyrədəcəkməsuliyyətvə onun müxtəlif komponentləri.
Cinayət məsuliyyətinin mənası
Cinayət məsuliyyəti onun ayrılmaz hissəsidirqanuni sistemçünki cinayət əməllərinə
görə kimin məsuliyyət daşıya biləcəyini müəyyən edir. Bu anlayışı daha da açmaq
üçün cinayət məsuliyyətinin tərifini və onun əsas anlayışlarını araşdırmaq vacibdir.
Cinayət məsuliyyəti haqqında qanun 1977
1977-ci il tarixli Cinayət Məsuliyyəti Qanunu mühüm bir
hissədirqanunvericilikBöyük Britaniyada xüsusilə cinayət məsuliyyətinin kritik
aspektlərinə aiddir. Bu Qanunda cinayət məsuliyyətinin bu hüquqi çərçivədə necə
qurulduğunu başa düşmək üçün vacib olan bir neçə əsas müddəa var.
İcmal və Əsas Müddəalar
1977-ci il tarixli Cinayət Məsuliyyəti Aktı cinayət hüququnun bir neçə mühüm
aspektlərini, o cümlədən birgə müəssisə, ikinci dərəcəli məsuliyyət vəciddi
məsuliyyətcinayətlər. O, həmçinin cinayət məsuliyyətini şərtləndirən müxtəlif
elementlərin və prinsiplərin işlənib hazırlanmasını, cinayət əməllərinin təqibi və
cəzalandırılmasında ardıcıllığın və ədalətliliyin təmin edilməsini nəzərdə tutur. Bu
Qanunun əsas komponentlərindən bəziləri bunlardır:
 Bölmə 1: Ayrı-ayrı aktların və müştərək müəssisənin müəyyən edilməsi ilə
bağlı ümumi qanunvericilik normalarının ləğvi.
 Bölmə 2 və 3: Cinayət törətməyə kömək edən, yardım edən, məsləhət verən
və ya cinayət törədən şəxslərə cinayət məsuliyyətinin verilməsini
tənzimləyən qaydalar.
 Bölmə 4: Bir neçə potensial günahkarın iştirak etdiyi və ittiham tərəfinin
sübut yükünü azaldan işlər.
 Bölmə 5: Ciddi məsuliyyətli cinayətlərin anlayışı və tələbləri.
Birgə Müəssisə və Ümumi Hüquq Qaydalarının Ləğv Edilməsi
1977-ci il tarixli Cinayət Məsuliyyəti Aktının mühüm cəhətlərindən biri birgə
müəssisə ilə bağlı ümumi qanun normalarının ləğvi və ayrı-ayrı aktlarda rolların
müəyyən edilməsidir.
Birgə Müəssisə, birdən çox şəxsə cinayət törətməkdə müxtəlif rollar oynasalar
belə, cinayətə görə ittiham edilməsinə və məhkum edilməsinə imkan verən
prinsipdir. Bu prinsip əsaslı müzakirələrə məruz qalır, çünki bəziləri bunu ədalətsiz
nəticələrə gətirib çıxarır, xüsusən də bir şəxsin digərinin hərəkətlərinə görə
məsuliyyət daşıdığı hallarda.
Qanunun 1-ci bölməsi ümumi hüquq normalarını ləğv etdi və birgə müəssisə və
ayrı-ayrı aktlara daha ədalətli və balanslı yanaşmanı təmin edən yeni
qanunvericilik bazası yaratdı. Bu inkişaf, cinayət fəaliyyəti ilə məşğul olan bir neçə
şəxslə bağlı işlərin təqibinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir etdi.
İkinci dərəcəli Məsuliyyət və Yardım və Yataqlıq
1977-ci il Cinayət Məsuliyyəti Qanununun 2-ci və 3-cü bölmələri ikinci dərəcəli
məsuliyyət prinsiplərinə, xüsusən də cinayətə yardım edən, həvəsləndirən,
məsləhət verən və ya təmin edənlərə müraciət edir. Bu müddəalara əsasən:
 Şəxs cinayətin törədilməsinə bilə-bilə kömək göstərmiş, qızışdırmış,
məsləhət vermiş və ya təmin etmişsə, cinayət törətməkdə təqsirli bilinə bilər.
 Fərdi cinayətin hər bir elementi üçün lazımi mens rea olmalıdır.
 Kömək etmə və yatdırma məsuliyyəti həm əsas cinayətkarlara, həm də ikinci
dərəcəli iştirakçılara şamil edilə bilər.
Qanunun bu bölmələri cinayətləri fiziki olaraq törətməsələr belə, cinayət
fəaliyyətlərində dolayı iştirak edən şəxslər üçün əhəmiyyətli nəticələrə malikdir.
Ciddi Məsuliyyətli Cinayətlər
1977-ci il tarixli Cinayət Məsuliyyəti Qanunu 5-ci Bölmədə ciddi məsuliyyət
cinayətlərinə də toxunur. Ciddi məsuliyyət cinayətləri kişilərin həqiqiliyinin
sübutunu tələb etməyən cinayətlərdir. Əvəzində cinayət məsuliyyətinin yaradılması
üçün sadəcə olaraq aktus reusun törədilməsi kifayətdir. Qanuna əsasən:
 Müəyyən bir psixi vəziyyətin (məsələn, qəsd və ya ehtiyatsızlıq kimi)
sübutunu açıq şəkildə tələb etmədiyi təqdirdə qanunla müəyyən edilmiş
cinayət ciddi məsuliyyət cinayəti hesab olunur.
 Ciddi məsuliyyət cinayətləri adətən ictimai rifah pozuntularını və ya
tənzimləmə pozuntularını əhatə edir.
 Ciddi məsuliyyət cinayətləri çox müzakirə edilmişdir, çünki kişi tələbinin
olmaması potensial ədalətsiz nəticələrə səbəb ola bilər.
Ciddi məsuliyyətli cinayətlərlə bağlı mübahisələrə baxmayaraq, onlar 1977-ci il
Cinayət Məsuliyyəti Aktının mühüm aspekti olaraq qalır və onların başa düşülməsi
bu cinayət məsuliyyətinin incəliklərini dərk etmək üçün çox
vacibdir.qanunvericilik.
Cinayət məsuliyyətinin növləri
Cinayət məsuliyyəti cinayət hüququnun mənzərəsini səmərəli şəkildə idarə etmək
üçün başa düşülməsi vacib olan bir neçə növü əhatə edir. Əsas kateqoriyalara ciddi
məsuliyyət vəəvəzedici məsuliyyət. Bu növləri daha dərindən araşdırmaq sizə
müxtəlif cinayət şəraitlərində hesabatlılığın necə fəaliyyət göstərdiyi barədə daha
zəngin anlayış təmin edəcək.
Ciddi Məsuliyyət və Vicarious Məsuliyyət
Həm ciddi məsuliyyət, həm də vəkillik məsuliyyəti müxtəlif şəraitlərdə hüquqi
məsuliyyətin necə təyin edilməsinə təsir edən cinayət hüququnda mühüm fərqlər
kimi çıxış edir. Bu cinayət məsuliyyətinin növlərinin aydın başa düşülməsi konkret
işlərə tətbiq edilən hüquqi nəticələrin səmərəli şəkildə müəyyənləşdirilməsinə
imkan verəcəkdir.
Fərqləri Anlamaq
Bu cinayət məsuliyyəti növlərinin hər biri cinayət hüququ sahəsində tətbiqi və
nəticələrini müəyyən edən özünəməxsus xüsusiyyətlərə malikdir. Ciddi
məsuliyyətlə əvəzedici məsuliyyət arasındakı fərqi nümayiş etdirmək üçün
nümunələr kontekstində onların təriflərini araşdıracağıq.
Ciddi Məsuliyyət:
Ciddi məsuliyyət dedikdə müttəhimin təqsirli olduğunu sübut etməyin (mens rea)
lüzumsuz olduğu və müttəhimin qadağan olunmuş hərəkəti (actus reus) həyata
keçirdiyini müəyyən etmək kifayət olan cinayət əməllərinə aiddir. Adətən, bu
cinayətlər ictimai rifah, təhlükəsizlik və ya tənzimləmə məsələlərinə aiddir.
Ciddi məsuliyyət pozuntularına misal olaraq:
 Yetkinlik yaşına çatmayanlara spirt satışı
 Sürət və ya yol hərəkəti qaydalarının pozulması
 Ətraf mühitin mühafizəsi qaydalarının pozulması
Bu işlərdə təqsirləndirilən şəxslər heç bir niyyəti və ya qanunsuz əməllərindən
xəbərləri olmasa belə, təqsirli bilinə bilər. Ciddi məsuliyyətli cinayətlərin əsas
məqsədi qaydalara əməl etməyə təşviq etmək və geniş ictimaiyyət arasında
məsuliyyətli davranışa təkan verməkdir.
Vəkil məsuliyyəti:
Vicarious məsuliyyət adətən onların əlaqələr və ya iş vəziyyətinə görə, bir şəxsin
digər cinayət əməllərinə görə hüquqi məsuliyyət təyin edən bir prinsipdir. Bu o
deməkdir ki, təqsirsiz bir tərəf qurulmuş münasibətlərə və ya öhdəliklərə
əsaslanaraq başqasının törətdiyi cinayət əməlinə görə məsuliyyətə cəlb edilə bilər.
Vicarious məsuliyyət nümunələri daxildir:
 İşəgötürən öz işçisinin aldadıcı hərəkətlərinə görə məsuliyyət daşıya bilər
 Valideyn azyaşlı övladının törətdiyi müəyyən cinayətlərə görə məsuliyyətə
cəlb oluna bilər
 Müəssisənin sahibi işçilərin və ya podratçıların yol verdiyi pozuntulara görə
məsuliyyət daşıya bilər

You might also like