Professional Documents
Culture Documents
Ekran Resmi 2023-12-07 - 00.18.26
Ekran Resmi 2023-12-07 - 00.18.26
HAZIRLAYANLAR:
Yağmur DİKMEN
Dişeps HUVAJ
Esma KERVANCIOĞLU
İzem YAĞMUR
DERS SORUMLUSU:
Öğr. Gör. Özlem BEŞİK TOPÇU
IT TAKES TO TALK
NEDEN ?
• Günlük durumda kullanabileceğiniz pratik stratejileri öğrenmek.
• Bu programın ebeveynlerin çocuklarıyla etkileşim biçimini değiştirmede ve bunun sonucunda iletişim ve dil
becerilerini geliştirmede etkili olduğu yapılan bazı araştırmalar tarafından da kanıtlanmıştır.
• Diğer ebeveynlerle bağlantı kurmak açısından ‘It Takes Two to Talk’ büyük bir öneme sahiptir.
PROGRAMIN ÖZETİ
• Ebeveynler için geliştirilen bir programdır.
• Alıcı ve ifade edici dil bozuklukları olan çocuklara yönelik aile odaklı erken dil müdahalesinin iyi bilinen bir
modelidir.
• Amaç ; ebeveynlerin çocuklarının birincil dil kolaylaştırıcısı olmasını sağlamaktır. Bu sayede çocuğun
iletişim fırsatları her geçen gün daha da güçlenebilir.
• Yeni yürümeye başlayan çocuklara, özel dil bozukluğu olan okul öncesi çağdaki çocuklara ve beş yaşın
altındaki gecikmiş konuşması olan çocuklara sunulmaktadır. (Girolametto ve Weitzman, 2006).
PROGRAMIN ÖZELLİKLERİ
• Hanen sertifikasyon atölyesinde uzmanlık eğitimi almış, Hanen Sertifikalı bir dil ve konuşma terapisti (FİYP)
tarafından yönetilmektedir.
• Örneğin; iletişimin gelişimi, ifade edici ve alıcı dil arasındaki farklar; Çocuğun sıra alma bölümlerine
aktif katılımının önemi. Bu bilgi, ebeveynlerin çocuklarının iletişim gelişim aşamasını daha iyi
anlamalarına yardımcı olur ve gerçekçi iletişim hedeflerinin belirlenmesini kolaylaştırır.
• Dil kolaylaştırma stratejilerini bağlamlar arasında esnek bir şekilde uygulamayı öğrenir, böylece müdahale
ebeveyn-çocuk etkileşiminin doğal bir parçası haline gelir.
• Ebeveynler tarafından etkili ve tutarlı strateji kullanımı çocuğun gelişimi için kritik olduğundan, video geri
bildirim oturumları ebeveynlerin etkileşimli davranışlarını değiştirmelerine yardımcı olmada önemli bir rol oynar.
Sosyal Etkileşim :
• Çocuğun engelli olması durumunda ailenin çocuğunun refahı üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğunu
göstermiştir (Crnic ve Stormshak, 1997).
• Müdahaleci ve danışman rollerini içeren dil ve konuşma terapisti daha fazla koçluk sağlar. Ebeveyn grubunun
kendisi de benzer durumlardaki bireylerle deneyimlerini paylaşarak ailelere yardımcı olmaya çalışır.
ARAŞTIRMALAR
• Çok sayıda çocuğu It the Hanen programına katılan annelerle dört kontrollü müdahale çalışması
yürütülmüştür.
• Bu çalışmanın baş araştırmacısı Toronto Üniversitesi Konuşma Dili Patolojisi Bölümü’nden Doç. Fby Luigi
Girolametto tarafından yapılmıştır.
1. Karışık etiyolojiye sahip olan gelişimsel dil gecikmesi bulunan 20 okul öncesi çocuk (22-62 ay)
2. Annelerinin karışık etiyolojite sahip gelişimsel gecikmesi olan 32 okul öncesi çocuk (14-60 ay)
• Bu iki çalışmada katılan annelerin çocuklarının etkileşimli davranışlarındaki değişiklikler, eşleştirilmiş bir
grup anne ve gecikmiş tedavi kontrol grubundaki çocuklardan oluşan annelerle karşılaştırılmıştır.
SONUÇLAR
➢ Yönlendiriciliğin azalması, deney grubundaki annelerinin duyarlılığını arttırmıştır.
➢ Yorum yapma ve koşullu etiketleme kullanımı da dahil olmak üzere artan yanıt verme ve yönlendirme
yetenekleri azalmıştır.
➢ Deney grubundaki anne-çocuk etkileşimleri daha dengeli, daha fazla ve uzun süreli olduğu görülmüştür.
➢ Ebeveynlerin anketlerinden elde edilen veriler, ikincil tedavinin aile işlevselliği üzerindeki etkilerini
göstermiştir. Bunlar arasında ebeveyn-çocuk arasında olumlu değişiklikler gözlenmiştir.
• Ebeveynlerin diğer çalışmalarda olduğu gibi aynı yanıt verme stratejilerini öğrenmesini içeren program, her
çocuğa on hedef kelimenin atanmasını içeriyordu. Bu kelimeler, çocuğu motive eden, çocuğun söyleyebildiği
ilk ses birimini ve gelişimsel olarak uygun olan nesneleri veya işlev sözcüklerini temsil ediyordu.
Ebeveynlere , günlük etkileşimler sırasında bu kelimeleri çocuklarıyla birlikte tekrar tekrar kullanmaları
öğretildi ve günlük rutinler, rutin olarak öğretildi.
• Çocukları günlük etkileşimler ve günlük rutinler sırasında. Ayrıca kelimelerin tekrar tekrar kullanılabileceği
belirli rutinler oluşturmayı da öğrendiler.
Çalışmada Şu Sonuçlar Elde Edildi ;
• Deney grubundaki katılımcılar, ortalama ifade uzunluğunu kısaltırken hedef alınan kelimeleri kendiliğinden
tekrarlı bir şekilde kullanmışlardır.
• Deney grubundaki çocuklar, kontrol grubuyla karşılaştırıldığında daha hızlı kelime dağarcığı ve dil gelişimi
göstermiştir.
• Kontrol grubuyla karşılaştırıldığında anneleri ıt takes two to talk’ a katılanlarda şunlar görülmüştür:
- Önemli ölçüde daha fazla ifade kullanımı ve dakikada daha yüksek sözcük oranı
- Daha geniş kelime dağarcığı, daha fazla kelime çeşitliliği
- Yapılandırılmış ve oyun durumlarında daha fazla hedef kelimenin kullanılması
- Hedeflenen kelimelerin daha fazla spontan kullanımı
- İki veya daha fazla kelime içeren iki kelimeyi içeren daha fazla cümle kullanımı
➢ Bu çalışma, geç konuşanlar için bu dolaylı hizmet sunumu modelinin kısa vadeli etkinliğine dair güçlü
kanıtlar sunmaktadır. Bulgular, annelerin etkileşimli davranışlarının, geç konuşanlar için zenginleştirilmiş bir dil
öğrenme ortamı sağlamak üzere optimize edilebileceğini, böylece çocukların kelime dağarcığının dil gelişimini
hızlandırabileceğini göstermektedir.(Girolametto ve diğerleri, 1996b).
ÇÖZÜM :
• It Takes Two to Talk en bilinen ve en çok araştırılan erken dil müdahale programlarından biridir
(McCauley ve Fey, 2006).
• Doğal bağlamların kullanımı ve aile merkezli bir yaklaşım açısından en iyi uygulamalarla tutarlı, ortak
kanıtlara dayanan It Takes Two to Talk, ebeveynlere mevcut güçlü yönlerini geliştirmeleri ve yeni
beceriler edinmeleri için destek vermektedir.
• Bu çocukların hepsinin söyleyecek önemli bir şeyleri var. Ancak kendilerini kendi yaşlarındaki diğer
çocuklar kadar iyi ve kolay bir şekilde ifade edemezler.
• Çocuğunuzun iletişim kurmasına yardımcı olmak isteyen ebeveynlere göre geliştirilmiş bir programdır.
IT TAKES TWO TO TALK
• Bu program, dil gecikmesi olduğu tespit edilen küçük çocukların (0-5 yaş) ebeveynleri için özel
olarak tasarlanmıştır.
• Çocuğun iletişim aşamasını ve tarzını tanıyıp dil ve konuşma terapistiyle birlikte sonraki adımları ve hedefleri
belirlemek.
• Çocuğu iletişim kurmaya neyin motive ettiğini belirlemek.
• Çocuğun güvenini kazanmak ve ebeveynle sağlıklı iletişim kurmasını teşvik etmek için "Çocuğun Liderliğini
Takip Et" stratejisini kullanmak.
• Çocuğun etkileşimlerde ileri geri hareket etmesine yardımcı olmak için günlük rutinleri ayarlamak.
• Çocuğun güvenini kazanmak ve onu iletişim kurmaya teşvik etmek için ebeveyn tarafından düzenli takip
edilmesini sağlamak.
• Ebeveynin çocukla dili anlamasına yardımcı olacak şekilde konuşmasını ve çocuğun hazır olduğunda dili
kullanmasını bilmesini sağlamak.
• Çocukla birlikte oyun oynarken ve kitap okurken onun etkileşim kurmasına ve dil öğrenmesine yardımcı
olacak stratejileri kullanmak.
BÖLÜM 1: Çocuğunuz Hakkında Daha Fazla
Bilgi Edinin
• Çocuklar konuşmayı kendi başlarına öğrenemezler. Başta ebeveynleri olmak üzere
hayatlarındaki önemli insanlarla vakit geçirdikçe yavaş yavaş iletişim kurmayı
öğrenirler.
İşaretler ve Resimler;
• Çocuklar kelimelerin ne anlama geldiğini anladıklarında ancak konuşmayı öğrenmekte zorlandıklarında,
resimlere işaretler yaparak iletişim kurmayı öğrenebilirler.
• Bu kitap boyunca işaret ve resimlerin çocukların dil öğrenmesine nasıl yardımcı olabileceği hakkında daha
fazla bilgi bulunmaktadır.
• Bir dil ve konuşma terapisti, bu yaklaşımın çocuğunuza fayda sağlayıp sağlayamayacağına karar vermenize
yardımcı olabilir.
• Çocuğunuzun nasıl ve neden iletişim kurduğu hakkında daha fazla bilgi edinmek, onun size gönderdiği
mesajları, çok açık olmayan mesajları bile görmenize ve duymanıza yardımcı olacaktır.
• https://www.youtube.com/watch?v=UU_IE0k-634&list=PLyBJEor0ycyeLNc8o2ABoMUCNWRuiOSkY
- Gözlem
- Beklemek
- Dinlemek
• Çocuğun etkileşimi boyunca kullanılabilecek önemli bir stratejidir. Bu yöntemle iletişim için her türlü
fırsat açılabilir.
Gözlem :
• Bazen çocukların aklında ne olduğunu bilmek zordur. Onun beden dilini (hareketlerini , jestlerini ve yüz
ifadelerini) gözlemlemeye zaman ayırmanız bunu anlamamıza yardımcı olur. Bu mesajlara kulak vererek
onun neyle ilgilendiği ve size ne söylemek istediği hakkında çok şey öğrenebiliriz.
• Ulaştığı veya işaret ettiği yöne bakın. Çocuğunuzun ilgisini neyin çektiğini keşfetmek, anı onunla
paylaşmanıza yardımcı olacaktır.
Beklemek :
• Beklemek iletişimin en güçlü araçlarından biridir. Çocuğun neyle ilgilendiğini gözlemlemeniz için zaman
tanır. Daha da önemlisi, çocuğun bir etkileşim başlatması veya söylediklerinize , yaptıklarınıza yanıt vermesi
için zaman tanır.
Dinlemek :
• Dinlemek, çocuğun tüm sözlerine ve seslerine yakından dikkat etmek anlamına gelir. Size ne
söylediğini anlamış olsanız bile, çocuğun sözünü kesmemeye dikkat edilmelidir. Bu onun güvenini
ve özgüvenini geliştirmesine yardımcı olur
• Bir çocuğun iletişim tarzı büyük ölçüde onun iki şeyi yapabilme yeteneğine bağlıdır:
• başkalarıyla etkileşime başlamak başkaları onunla etkileşime girdiğinde yanıt verin İletişim tarzının aynı
zamanda çocuğun kişiliğiyle ve bir durumda ne kadar rahat hissettiğiyle de ilgisi vardır. Ayrıca dil
zorluklarından, fiziksel sağlığından, ilaçların yan etkilerinden ve genel gelişiminden de etkilenebilir.
• Sosyal bir iletişim tarzı genellikle başkalarıyla etkileşime girer ve başkaları onunla etkileşime
girdiğinde kolayca yanıt verir.
• İsteksiz iletişim tarzına sahip bir çocuk çok sık etkileşime girmez. Bunu yaptığında, mesajı açık
olmayabilir, ve hatta onunla iletişim kurduğu gerçeğini bile kaçırabilirsiniz.
Pasif İletişim Tarzı:
• Pasif İletişim Tarzı olan bir çocuk iletişim tarzı nadiren etkileşim başlatıyor veya yanıt veriyor. İnsanlara
veya nesnelere çok az ilgi gösteriyor gibi göründüğü için onunla bağlantı kurmak zor
• Kendi Gündemi iletişim tarzına sahip bir çocuk, başkalarını görmezden gelir ve kendi başına oynama
eğilimindedir. Başkalarıyla nadiren etkileşime başlar
• https://www.youtube.com/watch?
v=hzBXhLDiH04&list=PLyBJEor0ycyeLNc8o2ABoMUCNWRuiOSkY&index=2
Bölüm 3: Çocuğunuzun Liderliğini Takip
Edin
• Ebeveyn ve çocuk günlük aktiviteler sırasında etkileşim halinde olur. Bu günlük aktiviteler çocuğun dil
öğrenimi için en iyi fırsatları yaratır. Çocuk aktiviteler sırasında ne kadar liderlik ederse, ebeveyni de onun
liderliğini takip ederek o kadar fazla karşılık verebilir.
• Bu durum da çocuğun güvenini ve iletişim becerilerini geliştirecektir.
• https://www.youtube.com/watch?
v=rkRjOQUc0HM&list=PLyBJEor0ycyeLNc8o2ABoMUCNWRuiOSkY&index=3
BÖLÜM 4 : Etkileşimi Sürdürmek İçin Sıra
Alma
• Bu bölümde çocuğun etkileşimde daha uzun süre kalabilmesi
için sırayla hareket etmesine nasıl yardımcı olunacağı
öğretilmektedir. Çocuğun etkileşimde kalmasına yardımcı
olmak önemlidir çünkü ebeveyn etkileşimi ne kadar uzun süre
devam ettirirse, çocuk iletişim kurmayı öğrenmek için o kadar
fazla fırsata sahip olur.
STRATEJİLER
• Ebeveynin Sırasını Çocuğun Sırasıyla Eşleştirin
• Çocuğun Sırasının Uzunluğunu Eşleştirin
• Çocuğun Hızına Uyum Sağlayın
• Çocuğun İlgi Alanlarını Eşleştirin
• Çocuğa Dönüş Yapması İçin İşaret Verin
• Çocuğa Görsel Bir Yardımcı Verin ve bekleyin.
• Konuşmayı Sürdürecek Sorular Sorun
• Konuşmayı durduracak sorulardan kaçının
• Konuşmayı durduran şeylerden kaçınarak çocuğunuzun sohbette kalmasına yardımcı olun
• https://www.youtube.com/watch?
v=_mLqHFu8Gu4&list=PLyBJEor0ycyeLNc8o2ABoMUCNWRuiOSkY&index=4
• Aynı Sıra: Rutinler her seferinde aynı şekilde başlar ve biter ve aradaki
adımlar her zaman aynı sırada tekrarlanır. Her adımın parçası olan
kelimeler, sesler ve jestler de genellikle aynı kalır.
• https://www.youtube.com/watch?
v=ivPmftJfvhU&list=PLyBJEor0ycyeLNc8o2ABoMUCNWRuiOSkY&index=5
BÖLÜM 6 : Etkileşime Dil Yorumu Ekle
İşaretler ve Resimler Yardımcı Olabilir: Çocuk kelimeleri söylemeyi öğrenmekte zorlanıyorsa, dil ve konuşma
terapisti ona işaret kullanmayı veya resimleri işaret etmeyi öğretmeyi önerebilir.
İlk Kelime Kullanıcılarının ve Birleştiricilerin Kendilerini İfade Etmelerine Yardımcı Olun: İlk Sözcük
Kullanıcısının veya Birleştiricinin kendini ifade etmesine yardımcı olmak için dil eklediğinizde;
• Eğer oynuyor veya bir şeyle ilgileniyorsa ve sizinle doğrudan iletişim kurmuyorsa, ona ne yaptığını, neye
baktığını veya dinlediğini ve ne düşündüğünü veya ne hissettiğini açıklayan birkaç kelime verin.
• Bu çocuğun yeni bir kelime öğrenmesini kolaylaştırır. Örneğin, onu birinin gözlüğüne bakarken görürseniz ve
siz de hemen gözlük derseniz, bu kelimeyi gördüğü şeyle ilişkilendirebilir.
• Çocuk ile konuşurken kısa, basit cümleler kullanılmalıdır. Çocuk Aynı anda çok fazla bilgiyi alamaz. Daha az
söylenildiğinde kullanılan kelimeleri çocuğun anlaması ve hatırlaması daha kolay olurkısa bir cümlede
vurgulanan kelimeyi taklit etmesi onun için daha kolay olacaktır
• https://www.youtube.com/watch?
v=GZJLAtyVVZE&list=PLyBJEor0ycyeLNc8o2ABoMUCNWRuiOSkY&index=6
BÖLÜM 7 : Hadi Oynayalım!
• Çocukla oynamanın en önemli kısmı birlikte eğlenmektir. Birlikte eğlenirken
çocuğun iletişim becerilerini geliştirmesine yardımcı olunur. Bu bölümde
çocuğun dil anlayışını ve kendini ifade etme yeteneğini geliştirecek oyun
aktivitelerini nasıl planlanılacağını öğrenebilirsiniz. Ayrıca çocuk ile
ebeveynin eğlenirken çocuğun iletişim hedeflerine ulaşmasına yardımcı
olmak için oyunu nasıl planlayacağını da öğretebilirsiniz.
Oyunun Gücü
• Oyun, çocuğun dünyayı öğrenmesinin en önemli yollarından biridir. Çocuk
yetişkinlerle ve çocuklarla oynayarak başkalarıyla nasıl etkileşim kuracağını
ve iyi geçineceğini öğrenir. Oyun aynı zamanda çocuğun problem çözme
becerilerinin gelişmesine de yardımcı olur.
• Çocuğunuz oynarken dikkatli bir şekilde BAYKUŞ tekniğini uygularsınız, hangi iletişim hedeflerini seçeceğiniz
konusunda pek çok iyi fikriniz olur. Onun en çok keyif aldığı şeylerin zihinsel bir listesini yaptıktan sonra, iletişim
hedeflerinizi bu aktivitelere uygun hale getirin.
• https://www.youtube.com/watch?
v=YoJ0EhVUpE4&list=PLyBJEor0ycyeLNc8o2ABoMUCNWRuiOSkY&index=8
BÖLÜM 9 : MÜZİKLE İLERİYE DOĞRU
KAYNAKÇA
• It Takes Two To Talk – Guidebook and DVD for Parents of Children with
Language Delays (hanen.org)
• https://www.scribd.com/document/453755874/It-Takes-Two-To-Talk-SLP-
Research-Summary