-

: Chính quy
Chuyên ngành :
Khoa :CNSH & CNTP
: 2011 - 2015

Thái Nguyên, 2016

 MEN THU
-

: Chính quy
Chuyên ngành :
: 43 - CNSH
Khoa : CNSH & CNTP
: 2011 - 2015

Thái Nguyên, 2016

 i

Lâm Thái Nguyên.

Nông Lâm Thái Nguyên

Xin c
 ii

Trang
B ng 3.1. Thành ph n c ng Hansen ....................................... 30
B ng 3.2. Thành ph n c ng Malt Cao N m Men - Peptone.......... 30
B ng 4.1. K t qu OD c a 50 ch ng n m men phân l c ............ 35
B m hình thái khu n l c c a 50 ch ng n m men.................. 37
B ng 4.3. K t qu th kh ng ............................... 40
B ng 4.4. K t qu th kh ch chi t malt các t l .............. 41
B ng 4.5 K t qu t d ch tinh b ch chi t malt ................. 43
 iii

Trang
Hình 2.1. C u t o t bào n m men [11] .......................................................... 17
Hình 3.1. Hình nh 1 s khu n l c ................................................................. 32
Hình 3.2. nh k t qu c a vi c quan sát qua kính hi n vi ch ng 43.1.................. 33
Hình 4.1. K t qu th kh ng glucose c a m t s ch ng... 40
Hình 4.2. Hình nh k t qu th kh ch chi t malt ....... 41
Hình 4.3. Hình nh m t s ch ng th ho t tính catalase ................................ 42
th kháo sát s ng c a n ng t i s phát tri n
c a ch ng n m men 34.1.................................................................... 44
th kh o sát ng c a n n s phát tri n
c a ch ng n m men 34.1.................................................................... 44
th kh o sát ng c ns ng phát
tri n c a ch ng n m men 34.1 ........................................................... 45
 iv

Trang
PH N 1. M U .......................................................................................... 7
1.1. tv ............................................................................................... 7
1.2. M c tiêu và yêu c tài.......................................................................... 8
1.2.1. M c tiêu c tài .................................................................................. 8
1.2.2. yêu c u c tài .................................................................................... 8
tài...................................................................................... 8
c .................................................................................... 8
c ti n ..................................................................................... 8
PH N 2. T NG QUAN TÀI LI U............................................................... 9
cv u.......................................................................................... 9
2.1.1. Phân lo u ......................................................................................... 9
2.1.2. Quy trình s n xu u [9] ................................................................ 12
2.2. N m Men.................................................................................................. 16
2.2.1. Hình thái và c u t o n m men [2] ......................................................... 16
ng n m men [2] .................................................................... 18
2.2.3. Sinh s n c a n m men [2] ................................................................... 22
ng c a n m men [2]............................................................... 23
m sinh lý, sinh hóa c a n m men[2]......................................... 24
29
i ng và Ph m Vi Nghiên C u ...................................................... 29
ng ............................................................................................ 29
3.1.2. Ph m vi nghiên c u.............................................................................. 29
3.2. Th m............................................................................... 29
3.3. Thi t b , d ng c , hóa ch t ....................................................................... 29
 v

3.3.1. Thi t b .................................................................................................. 29

3.3.2 D ng c .................................................................................................. 29
3.3.3. Hóa ch t................................................................................................. 29
3.4. N i dung nghiên c u............................................................................... 30
3.5. Các u.................................................................. 30
n và pha loãng m u [7] ......................................... 30
p [3] ................................................................... 31
y truy n và gi gi ng [3]............................................ 31
m hình thái ........................................... 31
ch chi t malt [1].......................................................... 33
ms bào trên bu m h ng c u [7] ....... 33
nh sinh kh i n m men b ....... 33
nh kh ....................................... 34
nh n u [8]........................... 34
PH N 4. K T QU TH O LU N............................................................. 35
4.1. K t qu phân l p...................................................................................... 35
4.2. Tuy n ch n m t s ch ng n m men cá kh u m nh ............ 39
4.2.1. Th kh ng ................................................. 39
4.2.2. Th kh ch chi t Malt ...................................... 41
4.2.3. Th ho t tính Catalase ......................................................................... 42
nh n c n và tuy n ch n................................................... 42
4.3. T u ki ng và phát tri n c a ch ng Sacchoromyces
cerevisiae 34.1................................................................................................. 43
4.3.1. Kh d ng ngu ng glucose) .............................. 43
4.3.2. Kh d ng ngu .............................................. 44
4.3.4. ng c a PH................................................................................ 44
 vi

....................................................................................... 45
PH N 5. K T LU NGH .......................................................... 46
5.1. K t lu n .................................................................................................... 46
ngh ...................................................................................................... 46
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................ 47
 7

1.1. tv

Xa h

sinh

-
 8

1.2.2. Y

quá trình lên men.

T
bánh men.
 9

2.1.1.1. t: Lo u này dùng nh ng nguyên li u ch a

ng và tinh b cc tl t là
nh ng lo un
BRANDY
Ch các lo tt u Vang (Nho) hay t
ng thì Brandy ph i qua hai l tt l c n
70 80% r i m i u d u b t trong các thùng g s i nh quá trình
cc c n kho ng 40%.
p Brandy có hai dòng
chính là Cognac và Armagnac.
Cognac: c s n xu t t vùng Cognac c c
tt c ép l cc tr im
vào n i c u m i c t không có màu ch a kho ng 70% c n, còn mùi
v vào thùng g s d i thành màu h phách và
nho d u. Cu i cùng chúng s c pha ch sao cho có mùi v
ngon nh
c làm vùng Gscony c
c trong thùng g s i n cho các ch t
u quy n vào nhau r
WHISKY
Là lo u c tt c, có ngu n g c
t Ireland, s n xu ph c v cho các bu i l
m c truy n bá sang Scotch và m t s c khác.
 10

Whisky là s n ph t t nh ng h im
b p và các lo i h c có h t nh t c các
lo i Whisky c làm ra t m ch nha c i m ch (lên có tên
g i m ch). Vi t lo i whisky t i
m ch pha tr n v i b p xu t hi ng sáng ch
c c p. T i ta m i phát hi n r ng Whisky pha tr n có mùi êm
d
RHUM
Rhum có m t l ch s b t ngu n t c truy n l i sang
n Châu M , Cuba, Rhum
c xu t hi u tiên t t t c t mía
hay s n ph m c gc n kho i 950 c n
c n th u. Rhum còn gi l i ph n l n
t nhiên c a s n ph m g
VODKA
Vodka là lo u m nh không màu có ngu n g c t c
c Nga. Khi m ng c c n
kho , sau gi m d n còn 400 500. Vodka không nh t thi t ph i
qua khâu n s lý nh m lo i b và màu s tr
thành trong su t, không mùi (ch y u s d ng than ho kh ch t
ud pha ch v i nhi u lo i trái cây và
các h n h u ng khác.
GIN
Gin n i ti c s n xu t t tt
các lo i h t b p (b p, lúa m ch, lúa mì, lúa m nv u
th o m nh nhân, qu , h t cooca, g ng, v c n
ng t 34 47%.
u lên men thu n túy
c lên men t các nguyên li u có ch ng và tinh b t
u có n th p. Nh n hình c a lo u
un
 11

u N p Than
Là lo u ng có c c s n xu t hoàn toàn b ng
công t m t lo i g o n c bi t N p Than (N p C m),
gi n xu u vang, n c t quá trình
m khác bi t ch là s n ph m cu i là
lo u ch a c d c làm nhuy n. T c
là s n ph i d ng không trong su t. Trong thành
ph n c a mình, ngoài m u và m ng v i n
nh u N p Than còn ch a m t s ch t mà không th có m t
s lo c bi t là các vitamin nhóm B, các
u N p Than là
m t lo i th c u ng b ng, giúp tiêu hóa t t th u dùng m c
v a ph i s d ng s thích thú v i c m giác cay n ng v a ng t
v p d n không th có các lo u khác.
uC n
Là th c u ng mang b n s
c i mi c dùng ph bi n các d p l h i, ma chay,
i h i trong c i dân t c thi u s c bi ng bào khu
v c Tây Nguyên.
u C n là lo u có v ng uc u
nh uC c t quá trình lên men không
qua c t.
Nguyên li u chính c u C n là các lo i g o
c sát v tr cb c n u ph i
mb c nhão. X tt
ngu i.
V tr tr n v c khi c y men vào ho
lót thành l p m ng lên b m t c u.
Vi c dùng v tr u nh t i s p c c
c c a nguyên li u.
 12

2.1.1.2. u pha ch
u lên men ho uc
li c li ub u
sâm, Liqueur, cocktail.
Cocktail là th c u ng r t ph bi n trên th gi i, có tính b ng
và không gây say x n h n h c k t h p t hai lo u tr lên, ho c
c pha tr n v i các th c u ng không ga ho c u ng trái
t công th c xem
là th c u y tính ngh thu t cho nên cách
pha ch i pha c n có c m tính, ch không ph i theo
công th c c ng ng c.
2.1.2. Quy trình s n xu u [9]
2.1.2.1. Ch bi n nguyên li u thành d ch r ng
Nguyên li u
Trong s n xu ng s d ng các lo i nguyên li u sau:
Nguyên li u có s t, r
Nguyên li u có tinh b g o, ngô, s
Nguyên li
Trong công ngh s n xu u hi n nay s d ng hai lo i nguyên
li u ph bi n có s ng và tinh b t. Tr nguy n li u t ng và r
ng, các nguyên li u ph i tr i qua quá trì ng hóa m i
có th th c hi c quá trình lên men nh n m men.
ng hóa
Các nguyên li u ch ng hóa
b ng acid (HCl, H2SO4) và nhi cao. Các nguyên li u ch a tinh b t
ng hóa b ng nhi
ng hóa b ng bánh men
c s d ng r ng dãi trong dân
ng hóa các nguyên li u ch a tinh b t. Trong bánh men có
 13

n mm c nuôi c y phát tri ng tinh b t s ng. N m

m c trong bánh men có h enzyme amylaza ng hóa
tinh b t. Quá ng hóa tinh b t không nh t thi t ph i h hóa tinh
b t thành dung d ch mà ch c n làm chín tinh b t (theo ki
nhi kho ng 130 1400 các c u trúc tinh b t d dàng b phá v .
Lúc này tinh b t chuy n sang d ng d tan, làm cho h enzyme amylaza
c a n m m c có th phân h y d dàng. Tuy v y, do tinh b t không
d ng dung d ch nên h n ch s tác d ng c a enzyme amylaza lên các
m ch tinh b t làm cho hi u xu t c ng hóa không cao, d
b nhi m t p khu n, khi lên men s t o ra nhi u s n ph m trung gian.
c s d ng trong s n xu u th công.

)c
chuy n hóa tinh b ch ng lên men.

Th i gian h hóa tinh b t ng n.

Ch u không b ng mà còn t
c bi t d ch u.
Ít b nhi m khu n

Hi u su ng hóa không cao, không tri do h enzyme

amylase trong malt không hoàn ch nh.
ng áp d c s l u ki n tr i
m ch và ti u m ch.
Giá thành s n xu ng b t malt s d
ng hóa cao, nh t là v c ph i nh p kh u b t malt.
Malt.
c dùng ph bi c trong và ngoài
c, ng hóa nh enzyme c a vi sinh v t ch y u la n m
 14

m c. Các lo i n m m c s d ng có khá nhi u loài thu c chi

Aspergillus và chi Endomycopsis th i gian th c hi ng hóa
dài hay ng n con tùy thu c vào ch ng n m m c và nguyên li u s d ng.
Ch ng c tl c
c a amylaza, dextrinaza, glucoamylaza.
K t qu c ng hóa s cho ra các s n ph m h n h p
g m dextrin, maltoza, glucoza m t l cao nh t.
u [9]
n quan tr ng nh t trong s n xu u quy nh
n ch ng c a s n ph m t o thành.
Sau khi có d ng hóa hay hay d i ta
se b xung thêm m t s thành ph cung c p thêm vitamin và amino
i ammonium, mu i ph t phát d ch th phân n
ng lên men sau khi kh trùng, ki m tra
n t 90 120 g/l và PH = 4,5 4,8 thì có th c y gi ng
vào. Th i gian lên men t 60 - 72 gi u có s c khí cho
n m men sinh sôi n y n và b u lên men y m khí.
ng quát c a quá t u:
C6H12O 2C2H5OH +2CO2 + 27kcal
u, d c sau khi quá
trình lên men k t thúc, ngoài sinh kh i n m men còn có các thành ph n
khác: s n ph m chính là ethanol, CO2 và các s n ph m ph n
acid succinic, các aldehyde, và m t s lo ub

c a quá trình lên men

ng và các ch ng c ch p
th và khu ch tán vào bên trong t bào n m men qua màng t bào. Trong
t bào n m men, nh ho ng s ng c a t bào và ho ng xúc tác c a
hàng lo t các Enzyme làm cho nh ng ph n ng hóa sinh s y ra d n
 15

s phân gi i và t ng h p các ch u và CO2 c t o

thành và thoát kh i t bào.
ng c t và tinh ch c n[9]
Khi k i b t bào n m men
mu u tinh khi t c n ph td lo i b t p
ch t k thu t c u có ng l n ch c, t
l t p ch ub ng b i nguyên li u
nuôi c y.
u di n sau:
u thô: Khi k
td t s tách
u và các ch t d i d ch lên men).
n tinh ch : Tách t p ch t ra kh i c c
u tinh khi t. Trong c u ethanol còn ch a nhi u t p
ch t khác. D a vào tr ng phân t và kh i ta
chia t p ch t ra làm 3 lo i:
+ T p ch u: Lo i này có nhi t
sôi c c l y ra
u c a quá trình tinh ch .
+ T p ch t cu i: Lo i này có nhi anol và khó
u cao phân t
c.
+ T p ch c tính c a t p ch t trung gian là tùy vào
n u và tính ch t v t lý c a các t p ch t mà nó s
v i t p ch t u hay l i cung t p ch t cu i.
Sau tinh ch c 3 lo i t p ch t trên ta s u tinh
khi t. Gi ng vi sinh v t trong s n xu c s d ng ch y u là các
ch ng n m men Sacchoromyces cerevisiae. Các ch ng n m men dùng
trong s n xu t ph i có nh m sau:
 16

a n m men.
T phát tri n m nh, ho t l c lên men cao.
c nhi u lo ng khác nhau và có t lên men cao.
cv u ki n khí h u không thu n l i c a
n c bi t là ch t sát trùng.
Riêng các ch ng n m men c ta ph i có kh
0
trong nhi C.
M c dù m i vùng có nh ng lo n
xu t riêng c lên men truy n th ng
t h vi sinh v a t ng vùng.

micromet.
2.2.1.2.
-

-
 17

Hình 2.1. C u t o t bào n m men [11]

V T Bào: Bao quanh t bào n m men là l p màng m i,

ng l i các tác nhân bên ngoài ngoài ra còn
u ch nh áp su t th m th u c a t u ch nh các
ch t có tr ng phân t nh bào. Có c u t o hóa h c
bao g m các ph c h p ch t ch a protein-polysacarit. Phosphate và lipit
dày kho ng 25nm và chi m kho ng 25% tr ng c a t bào.
T Bào Ch t: T bào ch t hay còn g i là nguyên sinh ch t th
d ng keo ch a t t c các c nc at riboxom, ti th ,
các ch t d ch i n i ch bào ch i ph thu u
ki n nuôi c y và tu i c a nó, khi tr nguyên sinh ch t d ng nh t
còn khi già nó tr ng nh t. Xu t hi n không bào, gi t ch t
béo, lipit, polysacarit, các th vùi, các Enzyme tham gia vào các ph n ng

Riboxom: d ng các h t siêu hi n vi c u t o t lipit, protit, và axit

ribonucleic (RNA). T n ra quá trình t ng h p protein t các
chu c ho t hóa t ti th .
Ti Th : d ng h t r t nh ho c d ng que d ng s i phân b trong
t bào ch t kho ng không gi a v t bào và không bào. Trong t bào
n m men t bào n ng có t n 50 ti th , tùy vào n
ng. ng có n glucose th p có
 18

kho n 200 ti th . Trong ti th có ch th c hi n

các ph n cung c ng và tham gia vào các ph n
ng ti p theo.
Nhân: Nhân t bào n m men có màng nhân, b o v nhân và tham
u hòa c a nhân. C ng kính kho ng 2 micromet
cc ng nh t các t bào khác nhau và các
n phát tri n khác nhau và ph n l n d ng hình c
Trong nhân ch a nhi u axit nucleic tham gia vào quá trình truy t
thông tin di truy n.
ng n m men [2]
ng n m men thành 2 ngu
ng n ng ngo i bào. Các ch ng ngo i
c th m qua màng vào bên trong t n ki t
các ch ng thì các ch t d tr n lipit, .. s c
s d ng.
V n Chuy n Các Ch t Qua Màng T Bào:
Các ch c v n chuy n qua màng t báo n
ch ch ng và th ng. V n chuy n ch
th m các h p ch t ch th c hi n các ph n ng
kh ti p theo.
ng Cacbon
Ngu ng cacbon c a n m men bào g m các ch
ng và các d n xu u, amino axit, axit h các ch ng
n u không có enzyme xenlulaza và amylaza nên không th s
d ng tr c ti c tinh b t và xululoza, g t s công trình
nghiên c u cho th y m t s ch ng gi ng thu c Candida có ho t tính
amylaza ngo i bào, song v ng này vào trong s n xu t công
nghi ct .
 19

Các ngu c h t ph i k n các lo i

ng glucose thu c lo c t t c các lo i n m men
s d ng.
T s c n m men s d m riêng c a
t xây d n
lo i n m men. Ph n l n các loài gi ng Saccharomyces khác nhau gi a
c h t là quan h v i ch t
i v i ngu u và acid h u
i quan h này gi ng nhau t t c các loài c a cùng m t gi ng.
Các loài Saccharomyces i vang s d ng glucose,
fructose, maltose, saccarose và galactose.
Axit axetic và glucose cs d ng th t quy lu t,
ng có m t h n h p các ngu n cacbon din ng thì
ngu n nào cung c p cho n ng t t s cs d c.
Trong nuôi c y liên t c n m men có t ng cùng v i
t pha loãng c ng thì nh ng h p ch t có nhi u Carbon
trong phân t s c sau cùng.
Nh ng loài n m men cùng m t gi ng không ph i bao gi
kh ng hóa v t ch nói, các loài khác nhau
ng là khác nhau. Thí d : các loài Candida natalensis
và C.parapsilosis ng hóa r t t C.clausseni l i không
ng này. Sacchoromyces cerevisia ch b u s d ng
c galactose t ngày th hai sau khi nuôi c y.
Nh ng disacarit (maltoza và saccaroza c n m men
s d ng ph i qua th
ng c a n m men. N m men chuy n t s ng k khí sang s ng hi u khí
thì kh d ng glucose và maltose s b gi v i saccarose
ho t tính s d ng l c tang g p 2,5 l n. N m men s d ng Maltose
ch ng không có m t c a glucose và fructose. Maltose
ng nh c a n m men.
 20

Các acid h m m t v trí quan tr i ch t

c a n m men. Chúng có th kích thích ho c c ch ng c a n m
men và có th là ngu ng carb ng duy nh t.
S d ng hydrocacbon t d u m t làm ngu n carbon nuôi
c y n m men r c quan tâm trong vài th p k g c bi t là
thu sinh kh i n m men t hydrocacbon làm ngu n protein vitamin dùng
b sung vào th nuôi có r t nhi u tri n v n còn ý
ki n e ng i các s n ph ng nh ng ch
rõ ho c nó n s c kh e c i
và v t nuôi ra sao.
i ta hoàn thi n th c nghi m v vai trò c a CO2 trong quá
i ch t c a n m men. Th t v y, gi a t t c các ngu n carbon
h 2 là ch t ho ng sinh h c. Nh ng d ng liên k t
v i CO2 u là s n ph m c n thi t cho n m men.

Ngu n thi t cho t ng h p các c u trúc ch at

bào ch t là các h p ch ch ng.
Các h p ch t h a N c a t bào là các acid amine, các
nucleotit, purin, pyrimidine, protein và m t s vitamin. N m men có kh
ng h ct tc n protein tr c ti p
t các h p ch d ng ngu n carbon là các ch t h
s n ph m trung gian c a quá trình d hóa hydratcacbon trong hô h p và
lên men.
n c nitrate. Song, gi ng
Hasenula và gi ng Pichial c ch t này. M t s loài thu c
gi ng Brettanomyses c nitrate.
Ngu c n m men s d ng t t nh t là các mu i
moni c i
n các mu i acetat, lactade, malade và succinade.
 21

ng có mu c bi t là sulfate, thì n m
men s s d ng g c acid còn l i s c s d ng sau ho c ít s d ng s
ng acid hóa, gi m PH.
ng l ng ammoniac (NH3) NH4+ g n v i ti n ch t
nh t c n N r t d cho n m men s d ng, ch x p
sau các acid amine. N m men còn s d c urea và peptone. Trong
ng l ng urea s b ureaza c a n m men phân ly thành NH4+ và
CO2 thu sinh kh i Saccharomyces ct ng nên có
m t c ngu
Các ngu ng là h n h p các acid amine (N m
men ch s d c acid amine d ng t nhiên), các peptide, các
c t i ta hay dùng ngô, cao n m men, d ch
th y phân protein t nNh
ng các nguyên t
Các nguyên t
n ch
mag
t phosphor tham gia vào quá thành ph n quan
tr ng c a t
p ch t phospho nh trong các
bi i hóa sinh khác nhau, c bi t bi i ch t hydrocarbon
trong v n chuy ng. N m men s d ng r t t t ngu n phosphor
p ch t này chuy n thành polyphosphate và
sau khi ho t hóa s dùng vào các quá trình t ng h P
trong môi ng s i ch t n m men b liên
n s phá v nhau c u và s d u
sinh lý v i v i 10 t t bào n m men vào kho ng 10 13 mg P.
Trong phòng thí nghi ng dùng KH2PO4 và
K2HPO4 làm ngu n cung c p P và K. Trong s n xu ng dùng d ch
chi t t supephosphat làm ngu n P.
 22

nh là thành ph n c a m t s acid amine trong phân t

protein và là nhóm (-SH) c a enzyme CoA. B i v y, khi không có m t
ng nuôi c y thì s i ch t c a t bào b vi
ph m và có th không t ng h ng v i hàm
nh nh làm tang s n y ch i c a n n ng
y, khi s d ng các ngu
hu n ng cho vi sinh v m men c n
ph i th n tr ng.
ng Các Ch ng
Nh ng ch
và pyrimidin. Nhân t i v i n m men không có s c
t là 6 vitamin nhóm B.
Trong công nghi ng dùng các ngu n vitamin là cao ngô, cao
n m men (dùng d ch men t phân ha c chi t n m men), c chi t
cám (cám g o ho c cám mì) d ch th ng enzyme
c bi t là r ng.
Acid amine ngoài vai trò là ngu ngu n carbon
h c vi sinh v t s d ng tr c ti p làm v t li u xây d ng t bào
còn là các ch ng c a m t s ch ng n m men.
2.2.3. Sinh s n c a n m men [2]
N m men có hai hình th c sinh s n: sinh s n h u tính (b ng bào
t ) và vô tính b ng n y ch i ho c phân c t t bào. Tùy thu u
ki n nuôi c y n m men s ng vô tính hay sinh s n h u tính.
Sinh s n vô tính
Các t bào m không chuy n tr c ti p các v t li u sang v t bào
con, mà ch các m u ch i s t ng h p các v t li u c a v t bào và tích
t m chuy n cho t bào con. Ch m u ch i là các s ng
u cong nh t c a t bào.
 23

Sinh s n h u tính
Sinh s n h u tính c a n n s t o thành bào t
nang(túi) c a t ng kèm theo quá trình gi m phân c a s
phân c t c a nhân. Bào t nang b n v i các tác nhân bên ngoài t
cao, khô h n nhi i bào t vi khu n,
ng ch nhi 600C còn b o t vi khu n ch t 1200C.
Chu k s ng c u tiên là b o t nang- n y m m t o ra các
i ti p h p t o thành h p t - chuy n thành pha nh b i- bào
t nang.
ng c a n m men [2]
Khi c y n m men hay vi sinh v ng dinh
ng, chúng s sinh s ng
gi n m c th p nh ng và phát tri n c a chúng ch m
d n và ng ng h còn t
kh . N u trong c quá trình nuôi c y ta không b sung
thêm ch ng vào và lo i b các s n ph i ch t thì ta có
qu n th t bào trong không gian s ng gi i h n. H y
cg ng s c chia thành 6 pha
n phát tri n c a t bào n m men.
Pha ti m phát: pha này vi sinh v n và còn làm
quen d n v ng, t
n: t bào b u sinh s n.
a: pha này t bào sinh s n m tm cc i.
Pha gi m d n : trong pha này s sinh s n và phân chia c a t bào
ch m d n.
Pha c co nb ng, s ng
t tm cc i theo th i gian.
Pha suy vong: s ng t bào trong pha này b gi m do t bào
già, nghèo ch u ch t c ch .
2.2.1.6 S i ch t c a n m men [5]
 24

S tr i ch t c a n m men g c chi u nhau:

ng hóa và d hóa.
S d hóa: là quá trình phân gi i các h p ch ng có phân t
l có th qua màng t p t c phân gi i các ch t có phân
t nh thành các h p ch t trung gi ng. Ti p t c phân gi i
các h p ch t trung gian thành s n ph m cu i cùng là CO2 và H2O.
S ng hóa: là quá trình t bào s d ng các h p ch t trung gian do
quá trình d hóa t o ra ho c có s th c hi n quá
trình sinh t ng h p các ch t là thành ph n c u trúc c a t
t ng h p g n li n v i
nhu c u v ng t c gi i phóng do kh phosphor c a ATP.
m sinh lý, sinh hóa c a n m men[2]
N c bi t là ch ng Sacchoromyces cerevisiae là loài hi u
u O2 chúng lên men thành ethanol và CO2 qua con
ng EM: pyruvic b decacboxyl hóa thành axetaldehyde và CO2 nh
enzyme pyruvade decacboxylaza (ph thu
axetaldehyde b kh thành ethanol nh alcohol dehydrogenaza.
N u thêm hydrosulfide vào dung d ch n
glucose, axetalhehyde s b gi m: hi u su t ethanol và CO2 gi ng
th i glycerin xu t hi n.
N m men là loài sinh v t k khí tùy ti n. Khi thi u O2 chúng lên
men m ng, khi có O2 chúng hô h p và quá trình
lên men b c ch .[2]
i v i n m men trong quá trình ho ng s ng hóa
các monosacaride trong u ki n y m khí, th ng xung quanh
s n ph m d hóa là u ethanol và khí CO2 nh tác d ng c a m t ph c
h t trong nh ng c a n m men
c nhân dân ta ng d s n xu u.
 25

t m i quá trình mu n ti i ph i
th c hi c các ho ng s ng,
phát tri n và sinh s n c a mình, n i ph ng.
cung c ng và các h p ch t trung gian
cho t bào n bào s ng ch s d ng d ng
trong các m c gi i phóng ra trong các
trong các ph n ng enzyme do s chuy n t t m
ng này sang m c n ng khác. Các ph n ng hóa sinh trong quá
trình lên men là ph n ng chuy n hóa hydrogenium. Các enzyme xúc tác
quá trình tách hydrogenium kh ch c g i là enzyme
dehydrogenaza y lên men là quá trình oxy hóa kh sinh h c.

ra kh c chuy n ch t ti p nh n cu i cùng là ch t h
H p ch t h c kh r ng và tích t l i
u, h p ch t h c tích t
ch y u ethanol.
Quá trình lên men chuy u là quá trình sinh hóa
ph c t p, bao g m các chu i ph n ng fructose-1,6-
i ta nh n th y r ng chu trình Embden Meyerhof
Parnas và chu trình Crebs là trung tâm c a quá trình lên men. Vì nh ng chu
ng các nhu c u v ng, ngu n carbon và ngu n ch t
kh là nh ng y u t c n thi duy trì các ho ng s ng c a t bào.
Các ch ng n m men khác nhau có kh ng hóa)
các ngu n carbon khác nhau. S khác nhau này do tính ch c hi u,
chuy n hóa c a các lo i enzyme ch a trong t bào n m men quy nh.
Nói chung các lo i n c các monosacaride,
iv u, ngu n hydrocarbon
có ng t t và ch u.
 26

D a vào m i quan h v i nhi ta chia n m men ra làm 2

lo i: lo i lên men nhi th p (5 100C) và lo i lên men nhi
cao (28 320C). Trong công nghi p s n xu ng dùng
nh ng ch ng n m men lên men nhi cao, ch ng có kh
men m nh và nhanh.
Khi s n xu u t nguyên li u ch a tinh b c h t cân ph i
chuy n hóa tinh b t c a nguyên li ng
thì tinh b t c a nguyên li u s c th n mantose và glucose
nh enzyme amylaza.
Mu c s n ph m ch y u tron u là
u ethanol thì tác nhân cung c p h i là gi ng
n m men Saccharomyces cerevisiae. Nh n m u ki n
s ng y m khí, chúng có kh u ethanol
và CO2 m t cách h p th u ki n y m khí n m men có kh
n hóa ti ct lên
men s d ng l i y
bi n pháp k thu t t t nh t là lên men trong thùng kín.
T bào n m me m n a là có kh o ra các n i
ng enzyme ti n hành xúc tác bên
trong t ys ng s s y ra bên trong t bào n m
u ethanol va CO2 ct i ngoài t bào
tích t ng.
Xét v m t hóa h c, s u có th chia ra làm 2 th i k :
- Th i k c m ng: n này, ch t ti p nh n hydrogenium
c a enzyme ancoldehydrogenaza c t
chuy n hydrode n cho andehyde
i tác d ng c a enzyme phosphatase,
 27

phosphatglicerin b phân h t y trong môi

ng s hình thành glycerin và CO2.

- Th i k t bình
ng c a enzyme ancolhehyrogenaza ct u, nên
enzyme s chuy t c u
c hình thành t
Glycerin ch c t o nên trong th i k c m ng lên nó ch là s n
ph m ph ng acid.
ng quát ph n ng lên men:
6C6H1206 + 2ADP + 2H3PO4 = 2C2H5OH + 2CO2 + 2ATP + 2H2O
Th c t cho th y r ng, s u s x y ra m t cách bình
cho ra s n ph m ch y u và m t s s n ph m ph khác
,d u ki n PH c ng t 4 5
ng th t y u ki n y m khí s lên men r t
m phát tri n c a t bào n m men h
lên men n duy trì các ho ng
s ng c a mình. Khi có không khí s lên men y m men s thu
ng c n thi t cho s phát tri n c a chúng b ng hô h p
hi ng cách oxy hóa sinh h n CO2 và H2O.
Hi ng kìm hãm s i ng c a oxy g i là hi u
ng Pauster.
u ki n s n xu t, s u s ti n hành m t cách
thu n l i khi nhi 29 320 i ta th y r ng n m men có th lên
c dung d ng có n 25 ng
thu n l ng là t 10 ng. Dung d ng có
n r t cao s t o ra áp su t th m th u l n gây phá h y tr ng thái
ng c a n m men, th i gian lên men kéo dài, s d ng
 28

không tri ng th u t o thành l n s c ch ho t

ng c a n ng lên men khi có n quá th p s
không thu n l i v kinh t .
N ns ng
a n m men. S sinh s n c a n m men s b
ch m l i khi n n n là 2% và s b ng n l i khi
n u là 5%. Khí carbonic c ch s g vi c thoát khí
CO2 s n lên men luôn b khu c
tr ng c a n lên men.
 29

PH N 3
NG, N U
ng và Ph m Vi Nghiên C u
ng
Bánh Men thu th p t Huy n Yên Phong T nh B c Ninh.
3.1.2. Ph m vi nghiên c u
Trong phòng thí nghi m vi sinh c a khoa Công Ngh Sinh H c và
Công Ngh Th c Ph m.
3.2. Th m
Ti n hành t tháng 12 n tháng 7 2015, t i phòng thí
nghi m công ngh vi sinh khoa Công Ngh Sinh H c và Công Ngh
Th c Ph m i h c Nông Lâm Thái Nguyên.
3.3. Thi t b , d ng c , hóa ch t
3.3.1. Thi t b
- Thi t b vô trùng : n i h p và t s y.
- Thi t b nuôi và gi gi ng : t c y, t nuôi vi sinh, t l nh, t l nh sâu.
- Thi t b h tr quan sát : kính hi n vi quang h c, bu m h ng c u.
- Thi t b t bào : máy so màu UV.
- Các thi t b yt ,
lò vi song..v.v.v
3.3.2 D ng c
- Bình tam giác, c .
- ng nghi y, micropipet, pipet, h u côn.
3.3.3. Hóa ch t
ng Hansen
 30

B ng 3.1. Thành ph n c ng Hansen

STT Tên hóa ch t ng(g/l)
1 Glucose 20
2 Peptone 10
3 KH2PO4 3
4 MgSO47H2O 2,5
5 Agar 20
6 cc t 1(lít)

ng malt cao n m men và peptone

B ng 3.2. Thành ph n c ng Malt Cao N m Men - Peptone
STT Tên hóa ch t ng(g/l)
1 Malt 3
2 Cao n m men 3
3 Glucose 10
4 Peptone 5
5 cc t 1(lít)

3.3.3.3. Xanh methylene

Xanh methylene là thu c nhu m ki c t o ra khi cho 30ml
dung d ch xanh methylene và 1ml dung d ch K c.
3.4. N i dung nghiên c u
- Phân l c các ch ng n m men t bánh men.
- Tuy n ch n m t s ch ng n m men có kh u m nh.
-T u ki n nuôi c y c a ch c ch n.
- nh danh.
c u
n và pha loãng m u [7]
Ti n hành ch n m u và nghi n nh thành b t m n. Ti nl y
1(g) m u pha v c c t r i hâp kh trùng. Song ta ti n hành hút
 31

1ml d ng nghi m ch c c t, c y ta l i hút

1ml ng nghi m v ng nghi m ti p ch c
c n7l pha loãng khác nhau.
p [3]
c phân l p
c 1: thu th p m u.
c 2: l y 1(g) m u pha v c c t.
c 3: l cm i h s 10.
ng Hansen.
c 5: h p kh trùng nhi 1210C trong vòng 15 phút.
c 6: c ng th ch v pha loãng khác nhau.
c 7: nuôi trong t m 300 C trong kho n 48 gi .
c 8: ch n khu n l c c ng l ng.
c 9: c ng r n.
c 10: c y chuy ng th khu n
l ng nh t.
y truy n và gi gi ng [3]
Nh m m ch b o qu n gi ng tránh thoái hóa.
Ti ng vào ng nghi m r i thành trùng
1210 nghiêng cho ngu ng r i ta c y theo
u ki
C. B o qu n gi ng 40 C trong t l nh.
3.5.4. m hình thái
3.5.4.1. Quan sát ch ng gi ng khu n l c [7]
 32

Hình 3.1. Hình nh 1 s khu n l c

Pha loãng gi ng n m men n thích h p, dùng pipet l y
chính xác 0,1ml d ch nh ng phân l p.
Dùng que trang th u d ch trên kh p m i
pha loãng c y lên giá nuôi
300C Sau 48 gi ti n hành quan sát hình thái khu n l c.
3.5.4.2. Quan sát ch ng gi ng qua kính hi n vi [6]
- Làm tiêu b n s u m t chút sinh kh i t bào n m men
v i m t gi cc t m t mép lamen sát v i
0
mép c a gi và t t h
xu ng sao cho gi ng b ép b i lá kính và phi n kính. Quan sát
tiêu b i kính hi n vi.
- Nhu u sinh kh i t bào n m men
trong gi t m t mép c a lamen sát v i
mép c a gi t góc 450 t t h
xu ng sao cho gi ng b ép b i là kính và phi n kính. Quan sát
tiêu b n kính hi n vi.
 33

Hình 3.2. nh k t qu c a vi c quan sát qua kính hi n vi ch ng 43.1

ch chi t malt [1]
Nghi n malt y 100(g) Malt hòa tr c c t.
450 cc ng nhi t
lên 700 và khu u. Th b n khi nào không còn th y
xu t hi n màu xanh thì d ng l c, thanh trùng 110 0 C
trong vòng 30 phút, b o qu n trong t l dùng d n.
ms bào trên bu m h ng c u [7]
u t bào n m men trong gi c c t vô trùng trên bu ng
m h ng c t mép c a lamen sát v i mép c a gi ng sau
m t góc 450, h t t xu ng sao cho gi ng
b ép b i bu m h ng c u và phi ms ng
t i kính hi n vi.
 34

- Nguyên lý: T bào n m men phát tri n s c d ch nuôi c y

và làm cho d ch nuôi c y chuy n sang d ng huy c c a d ch
nuôi c y s t l thu n v i m t bào n m men trong d ch nuôi c y.
D a vào kh p ph ánh sang c song 550 620 nm
c a n m men. Kh p ph ánh sang càng cao thì m t bào n m
men càng cao, giá tr c càng l n.
Ti n hành: B t máy so màu và chuy c song 620 nm
Hút vào curvet 1- 2 ml m i ch i
máy hi n th k t qu và ghi l i giá tr c.
nh kh
- c ng
n m men s sinh ra khí CO2 .mà khí CO2 s y ng durhan n i lên trong
ng nghi m. Ch ng nào có kh nh thì s t o ra khí và
y ng Durhan lên trong th i gian ng n nh t.
- Ti n hành: cho 20ml d ch g và 1 2 % lo i
nh th kh ng nghi m có ch a s n ng durhan.
Thanh trùng 1210 ngu i và c y n m men vào
quan sát và tính th i gian lên men c a các ch y ng Durhan lên cao 5cm.
nh n u [8]
Ti n hành: l y 100ml d kho ng
200 nh m c 100ml, rót d ch lên men vào r nh m c
lên kho ng 300ml. Ti t
kho ng 100ml thì d ng l u thô l i. Dùng c n k tr c
ti c giá tr c là ph n n i lên c a c n k .
Tính n c n theo công th c

N1 =

ó N1: là n c n tính
 35

N2 : N c c
V1: th tích d t
V2 th c t V1
PH N 4
K T QU TH O LU N
4.1. K t qu phân l p
T m u bánh men thu th p t i huy n Yên Phong T nh B c Ninh tôi
c 50 ch ng n m men. V i giá tr c th hi n s
ng và phát tri n n ng Hansen l ng.

STT
0h 6h 12h 18h 24h 30h 36h
1 21.1 0.438 1.116 1.258 1.450 1.497 1.519 1.538
2 21.2 0.436 1.392 1.452 1.546 1.518 1.583 1.645
3 21.3 0.510 1.407 1.447 1.553 1.569 1.622 1.652
4 22.1 0.527 1.380 1.373 1.456 1.473 1.448 1.444
5 22.2 0.555 1.305 1.285 .1.49 1.523 1.596 1.607
6 22.3 0.583 1.349 1.485 1.485 1.506 1.540 1.563
7 25.3 0.572 1.263 1.561 1.600 1.649 1.730 1.680
8 24.2 0.575 1.535 1.528 1.595 1.669 1.704 1.670
9 24.1 0.536 1.545 1.539 1.612 1.699 1.775 1.792
10 25.1 0.553 1.656 1.625 1.687 1.740 1.756 1.754
11 23.3 0.560 1.608 1.643 1.665 1.670 1.729 1.738
12 23.1 0.566 1.580 1.624 1.681 1.716 1.726 1.736
13 25.2 0.555 1.300 1.552 1.604 1.654 1.785 1.658
14 26.1 0.512 1.285 1.609 1.678 1.728 1.769 1.751
15 23.2 0.570 1.586 1.653 1.655 1.657 1.767 1.720
16 26.2 0.773 1.237 1.547 1.669 1.666 1.670 1.670
17 26.3 0.693 1.345 1.549 1.738 1.761 1.770 1.773
 36

18 26.4 0.760 1.391 1.592 1.743 1.752 1.778 1.783

19 29.1 0.833 1.344 1.575 1.676 1.694 1.689 1.687
20 29.2 0.571 1.205 1.406 1.625 1.655 1.634 1.612
21 29.3 0.542 1.293 1.476 1.672 1.676 1.677 1.677
22 29.4 0.323 1.353 1.558 1.611 1.599 1.570 1.552
23 27.1 0.642 1.411 1.617 1.710 1.735 1.153 1.740
24 27.2 0.942 1.406 1.630 1.672 1.701 1.710 1.709
25 30.1 0.557 1.172 1.331 1.641 1.558 1.639 1.556
26 30.2 0.583 1.287 1.408 1.654 1.668 1.647 1.643
27 30.3 0.600 1.142 1.227 1.636 1.680 1.712 1.742
28 30.4 0.545 1.310 1.417 1.654 1.676 1.658 1.657
29 28.1 0.610 1.343 1.613 1.637 1.722 1.707 1.706
30 28.2 0.432 1.165 1.317 1.619 1.656 1.647 1.658
31 28.3 0.593 1.240 1.386 1.649 1.684 1.676 1.730
32 28.4 0.612 1.291 1.429 1.672 1.702 1.671 1.684
33 27.3 0.602 1.278 1.376 1.648 1.659 1.664 1.624
34 27.4 0.423 1.060 1.472 1.701 1.800 1.731 1.729
35 32.1 0.647 1.305 1.456 1.600 1.698 1.690 1.700
36 32.2 0.587 1.280 1.342 1.410 1.529 1.523 1.644
37 32.3 0.430 1.223 1.435 1.514 1.599 1.555 1.634
38 32.4 0.487 1.255 1.341 1.499 1.657 1.521 1.667
39 34.1 0.673 1.454 1.511 1.500 1.481 1.487 1.477
40 3.3 0.556 1.272 1.481 1.622 1.849 1.869 1.890
41 4.2 0.440 1.320 1.225 1,411 1.566 1.562 1.590
42 4.4 0.457 1.158 1.366 1.442 1.550 1.645 1.688
43 3.7 0.400 0.595 1.00 1.215 1.340 1.358 1.328
44 5.8 0.512 1.440 1.458 1.500 1.605 1.634 1.641
45 5.3 0.531 1.240 1.420 1.527 1.651 1.683 1.689
46 5.2 0.610 1.320 1.420 1.602 1.716 1.765 1.808
47 11.3 0.543 1.517 1.613 1.674 1.682 1.700 1.733
 37

48 3.5 0.478 1.418 1.425 1.456 1.472 1.472 1.437

49 4.3 0.357 1.032 1.525 1.587 1.611 1.301 1.305
50 12.3 0.482 1.380 1.614 1.649 1.693 1.718 1.737

STT
1 21.1
2 21.2 ông có tâm
3 21.3
4 22.1
5 22.2
6 22.3
7 25.3 Tròn, l
8 24.2
9 24.1
10 25.1
11 23.3 g ngà, không có tâm
12 23.1
13 25.2
14 26.1
15 23.2
16 26.2
17 26.3
18 26.4
19 29.1
20 29.2
21 29.3
22 29.4
 38

23 27.1
24 27.2
25 30.1
26 30.2
27 30.3
28 30.4 g có tâm
29 28.1
30 28.2
31 28.3
32 28.4
33 27.3
34 27.4
35 32.1
36 32.2
37 32.3
38 32.4
39 34.1
40 3.3
41 4.2
42 4.4
43 3.7
44 5.8
45 5.3
46 5.2
47 11.3
48 3.5
49 4.3
50 12.3
 39

ôi

Tu có

2 và các

cao 5cm.
 40

Glucose Lactose Saccarose

22.1
26.2
28.2
32.3
32.4
34.1

28.2, 34.1 là ba
 41

khác nhau

Durhan Durhan
22.1 12 22.1 21 22.1 25
28.2 12 28.2 15 28.2 15
34.1 7 34.1 12 34.1 13
 42

Qua b ng 4.4 tôi th y t l pha loãng 9:1 ch ng 34.1 có kh

lên men trong d ch chi t malt m nh nh t, th i gian làm n i ng Durhan
các t l pha loãng luôn ng n nh t.
4.2.3. Th ho t tính Catalase
:d c tính c a n m men là loài sinh v y k khí tùy
ti n. Do v y tôi ti n hành vi c th ho ng
trên có ph i thu c vi sinh v t k khí tùy ti n hay không.
Ti n hành: l y m t chút sinh kh i c a t ng ch ng lên lá kính, r i
nh tr c ti p vài gi t H2O2 vào. Quan sát th y có hi ng s i b t khí.
K t lu n 3 ch ng trên thu c lo i vi sinh v t k khí tùy ti n.

Hình 4.3. Hình nh m t s ch ng th ho t tính catalase

nh n c n và tuy n ch n
Th c hi n vi nh n c n nh m tuy n ch n ra ch ng
có kh u ethylic m nh nh t. B ng vi t
d ch tinh b ch chi t malt.
 43

B ng 4.5 K t qu t d ch tinh b ch chi t malt

Lo i d t
D ch tinh b D ch malt
Ch ng u(%) Ch ng u(%)
22.1 10,5 22.1 1.75
28.2 10,15 28.2 2
34.1 11,55 34.1 3

Qua b ng 4.5 tôi thôi ch ng 34.1 có kh nh, sau khi

uv ng 22.1 và ch ng 28.2.
V y d a vào các k t qu t các th nghi c ch ng 34.1
có kh u m nh nh c s d ng vào các thí nghi m
t u ki n nuôi c y ti p theo.
4.3. T u ki ng và phát tri n c a ch ng
Sacchoromyces cerevisiae 34.1
4.3.1. Kh d ng ngu ng glucose)
K t qu nghiên c u ng c a n ng t i s ng
và phát tri n ch a ch ng n c th hi n qua hình sau.
 44

th kháo sát s ng c a n ng t i s
phát tri n c a ch ng n m men 34.1
* K t lu n: Qua bi ta k t lu n n ng t i thích cho ch ng
34.1 là 3%
4.3.2. Kh d ng ngu
K t qu nghiên c u ng c c th
hi th sau.
th kh o sát ng c a n ns
phát tri n c a ch ng n m men 34.1

* K t lu th kh o sát ta k t lu n n peptone t i
thích cho ch ng 43.1 là 10 g/l.
4.3.4. ng c a PH
K t qu nghiên c u ng c n s sinh tr ng và phát
tri n c a ch c th hi n qua hình sau
 45

th kh o sát ng c n s sinh
ng phát tri n c a ch ng n m men 34.1

* K t Lu n: D i PH t i thích cho ch ng n m men 34.1 là PH =6

nh d
c các ch m hính thái
khu n l m sinh hóa và hình thái t bào. Thông qua các thí
nghi m v kh nh n c n tôi ch c
ch ng 34.1 có kh u t t nh nh danh ch ng
43.1 thu c gi ng Sacchoromyces cerevisiae
 46

PH N 5
K T LU NGH
5.1. K t lu n
Quá trình th c hi tài p và tuy n ch n ch ng n m
men có kh u cao t bánh men thu th p t i Yên
Phong B c k t qu :
Phân l p tuy n ch c 6 ch ng t 50 ch ng n m men phân
l c t m u bánh men thu c B c thu th p t i Yên Phong B c Ninh.
T 6 ch ng c tuy n ch ti n hành tuy n ch n qua
nhi u thí nghi m, tôi ch c ch ng 34.1 là ch ng n m men có kh
u cao. V c t 11,55%, qua các thí nghi nh
ch ng này thu c ch ng Sacchoromyces cerevisiae và th t
tên là ch ng Saccharomyces cerevisiae 34.1. Qua quá trình kh o khát tìm
u ki n t i thích cho ch ng này tôi th y n ng t i thích
cho ch ng n y là 3%. N peptone t i thích là 10 g/l, PH = 6 là d i
PH thích h p nh t .
ngh
u ki n phòng thí nghi m còn h n ch nên vi
b truy n th ngh trong
u v ch ng Sacchoromyces cerevisiae
34.1 có th ng d ng vào trong quy mô s n xu u công nghi p.
 47

TÀI LI U THAM KH O
TÀI LI U IN N
1. PGS.TS Nguy n, Ph y-
giáo trình vi sinh v t h c, NXB giáo d c, 2007.
2. c Ph m- giáo trình n m men công nghi p, NXB khoa
h c và k thu t, 2006.
3. Nguy n Duy Th ng - phân l p và tuy n ch n ch ng n m men có ho t
l c cao t bánh men thu c b c m t s t nh phía B c, Thái Nguyên,
2010.
a. Lê Th Vu Lan, Ph m Minh Nh t - th c t i
H c K Thu t Công Ngh TPHCM,2008.
4. n m men ng c n & hi i c a công
ngh sinh h c p chí ho ng khoa h c 12-1990.
5. Nguy c Giang nl ng n m men có ho t
l c cao trong s n su u trên men lá t nh Cao B ng nt t
nghi p,2011.
6. Tr c c,
Th c ph m và M ph m, NXB giáo d c, 2002
7. B môn sinh h t i H c t ng h p Maxcova, Th c t p
visinh v t h c, Tài li u d i h c và THCN, Hà N i, 1983
8. Lê Th Mai , Nguy n Th Hi n, Ph m Thu Th y, Nguy n Thanh
H ng, Lê Th Lan Chi -
ngh lên men, NXB KHKT, Hà N i, 2005
9. Tr n Th Thanh Công ngh Vi sinh, NXB giáo d c, 2009
THÔNG TIN T M NG INTERNET
10. http://www.thegioiruou.vn/vn/tu-van-ruou/cac-dong-ruou-dac-trung-tren-
the-gioi/
11. http://icfood.vn/home/2014/01/02/chiet-xuat-nam-men-yeast-extract-
la-gi/s_cerevisiae/