Tehniþki studio  INSTALACIJE ZGRADA

2 PRORAýUN KANALIZACIJE
Aproksimativno odreÿivanje koliþine otpadnih voda i dimenzije prikljuþnog voda
kanalizacije
Sustavi kanalizacije:
1. mješoviti kanalizacijski sustav
2. razdjelni kanalizacijski sustav
Kanalizacija van zgrade Ÿ DN ne smije biti manji od DN150

Za odabrane dimenzije cijevi, treba odabrati i primjereni nagib cijevi prema tablici.
Promjer cijevi Normalan nagib Izuzetan minimalan nagib Maksimalni nagib
DN, [mm] [%] [%] [%]
50 3.5 2.5 15
75 2.5 1.5 15
100 2.0 1.2 15
125 1.5 1.0 15
150 1.0 0.8 15
200 0.8 0.6 15

Tablica: Nagibi sabirne (temeljne) horizontalne kanalizacijske mreže

Relativni nagib:
h 1m
iR iR 0.01
l 100 m
Nagib u %:
h 1m
i% ˜ 100 i% ˜100% 1 %
l 100 m
Omjer:
l 100
iN 1: iN 1: =1:100
h 1
Proraþun se vrši obiþno na osnovu iskustva, pri þemu se uzimaju u obzir:
 vrsta i broj sanitarnih predmeta
 prosjeþna koliþina potrošene vode u >l/s@ ili u ulivnim jedinicama
 namjena zgrade
 vrsta otpadne vode
 režim upotrebe vode
 vrste i nagibi kanala, njihovo punjenje
 hrapavosti cijevi
Na osnovu dugog iskustva, ispitivanja i provjeravanja, u tablicama su navedeni podaci o
prosjeþnim koliþinama otpadne vode za svaki sanitarni i ureÿajni predmet u >l/s@. Odreÿivanje
promjera kanala vrši se na osnovu ukupne koliþine otpadne vode pomoüu tablica, dijagrama prema
njihovom položaju, odnosno nagibu, uzimajuüi u obzir vjerojatnu istovremenost upotrebe sanitarnih
predmeta.

1
Tehniþki studio  INSTALACIJE ZGRADA

Odreÿivanje ukupne koliþine otpadne vode:

A) SANITARNA (FEKALNA) OTPADNA VODA

N ˜ P ˜ q0 ªl º
QF
100 «¬ s »¼

N – broj sanitarnih predmeta iste vrste, [-]

P – postotak istovremenog izljeva iz sanitarnih predmeta iste vrste, [%]
qo – koliþina izljeva iz pojedinih sanitarnih predmeta, [l/s]

B) OBORINSKA OTPADNA VODA

A ˜ I ˜\ ªl º
QOB
10000 «¬ s »¼

A – tlocrtna površina krova ili površina prostora s kojeg se vrši odvodnja, [m2]
I – intezitet oborina, [l/(s ha)] ĺ Zagreb I = 143 l/(s ha) (1 ha = 10000 m2)
ȥ – koeficijent otjecanja, [-]
ȥ = 1.0 Ÿ kosi krov
ȥ = 0.8 - 0.9 Ÿ ravni krov
ȥ = 0.6 Ÿ teren oko zgrade

Mješoviti sustav kanalizacije:

1
1. Quk QOB  ˜ Q F ako je Quk ! Q F
3

2. Quk QF ako je Quk  QF

Quk Ÿ TABLICA KÜTER-a

2
Tehniþki studio  INSTALACIJE ZGRADA

P – postotak istovremenog izljeva iz sanitarnih predmeta iste vrste, [%]

STAMBENA ZGRADA DRUŠTVENA ZGRADA

N P N P
10 19.8 10 14.3
15 16.2 12 12.9
20 14.0 14 12.0
25 12.6 16 11.2
30 11.5 18 10.5
35 10.6 20 10.0
40 9.9 25 9.9
45 9.4 30 8.2
50 8.9 35 7.6
60 8.1 40 7.1
70 7.5 45 6.7
80 7.1 50 6.3
90 6.6 60 5.8
100 6.3 70 5.4
120 5.7 80 5.0
140 5.3 90 4.7
160 5.0 100 4.5
180 4.7 120 4.1
200 4.4 140 3.8
250 4.0 160 3.6
300 3.6 180 3.4
350 3.4 200 3.2
400 3.1 250 2.8
450 3.0 300 2.6
500 2.8 350 2.4
600 2.6 400 2.2
700 2.4 500 2.0
800 2.2 600 1.8
900 2.1 700 1.7
1000 2.0 800 1.6
1500 1.6 900 1.5
2000 1.4 1000 1.4
Napomena:
- za jedan sanitarni predmet N = 1 Ÿ P=100%
- kod broja N = 2 - 9 u raþun uzeti broj predmeta N = 10 Ÿ P=14.3% (društvena zgrada)

3
Tehniþki studio  INSTALACIJE ZGRADA

qo – koliþina izljeva iz pojedinih sanitarnih predmeta, [l/s] (Tablica I)

Vrsta ureÿajnog predmeta Ekvivalentni faktor Izljev otpadne vode

EF q0, [l/s]
Umivaonik – mali 1 0.08
Vodoskok za piüe 1 0.17
Umivaonik – normalni 2 0.17
Bidet 2 0.17
Sifon u podu (suhi pod) 2 -
Pisoar 4 0.17
Tuš 4 0.22
Perilica rublja/suÿa 0.22
Kuhinjski sudoper (jednodijelni) 4 0.67
Kuhinjski sudoper (dvodijelni) 6 0.67
Nogoper 6 0.67
Podna rešetka (mokri pod) 6 -
Kada i podni sifon 7 0.67
Skupni pisoar 8 0.67
Blatex (trokadero) 10 1.20
WC – tlaþni ispiraþ 10 1.20
WC – visoki kotliü 10 1.20
WC – niski kotliü 10 2.00
Grupa ureÿajnih predmeta jednog 12 -
stana spojena na isti vertikalni
odvod

4
Tehniþki studio  INSTALACIJE ZGRADA

TABLICA KÜTER-a (Tablica III)

Q – koliþina otpadne vode, [l/s], Q = Quk
v – brzina strujanja, [m/s]

K o l i þ i n e Q [l/s] i b r z i n e v [m/s] z a r a z l i þ i t e n a g i b e i i v i s i n e p u n j e n j a ( 0 . 5 D i l i 0 . 6 D )
DN 100 125 150 200 250 300 350 500
IR Q v Q v Q v Q v Q v Q v Q v Q v

PUNJENJE a 0.5 D
0.002
0.003
0.004
0.005
0.006
0.007
0.008
0.010 1.95 0.49 3.65 0.59 6.10 0.69 13.7 0.87 25.6 1.04 42.5 1.20 65 1.36 94 1.50
0.015 2.40 0.61 4.45 0.73 7.50 0.84 16.7 1.07 31.4 1.27 52 1.47 80 1.67 115 1.84
0.020 3.75 0.70 5.65 0.84 8.60 0.98 19.4 1.23 36.3 1.48 60 1.70 93 1.93 133 2.13
0.025
0.030
0.040
0.050
0.060

PUNJENJE a 0.6 D
0.002
0.003
0.004
0.005
0.006
0.007
0.008
0.010 2.57 0.52 4.82 0.62 8.05 0.73 18.0 0.92 33.8 1.10 56.2 1.27 86 143 125 1.58
0.015
0.020
0.025
0.030
0.040
0.050
0.060
Vrijednosti iznad crte se ne preporuþuju u praksi !

5
Tehniþki studio  INSTALACIJE ZGRADA

Primjer: Odreÿivanje dimenzije prikljuþnog voda kanalizacije za obiteljsku kuüu (primjer iz

vodovoda) STAMBENA ZGRADA

Sanitarni N P qo QF
predmet [-] [%] [l/s] [l/s]
10 ˜ 19.8 ˜ 2.0
WC (niski kotliü) 2 19.8 2.0 3.96
100
1 ˜ 100 ˜ 0.67
Kada 1 100 0.67 0.67
100
10 ˜ 19.8 ˜ 0.67
Kuh. sudoper 2 19.8 0.67 1.3266
100
1 ˜ 100 ˜ 0.22
Tuš 1 100 0.22 0.22
100
10 ˜ 19.8 ˜ 0.22
Perilica-rub. 2 19.8 0.22 0.4356
100
10 ˜ 19.8 ˜ 0.22
Perilica-suÿe 2 19.8 0.22 0.4356
100
10 ˜ 19.8 ˜ 0.17
Umivaonik 2 19.8 0.17 0.3366
100
ò 7.3844

Npr. Za 2 WC-a s niskim kotliüem: Ÿ qo = 2.0 l/s

N ˜ P ˜ q0 10 ˜19.8 ˜ 2.0
QF 3.96 l/s
100 100
N ˜ P ˜ q0 2 ˜ 19.8 ˜ 2.0
QF 0.792 l/s
100 100

Koliþina oborinske otpadne vode s kosog krova (ȥ = 1.0) tlocrtne površine 11 m x 13 m:

A ˜ I ˜\ 11 ˜13 ˜143 ˜1
QOB1 2.045 l/s
10000 10000
Koliþina oborinske otpadne vode s ravnog terena (ȥ = 0.6) oko kuüe tlocrtne površine 10 m x 5 m:
A ˜ I ˜\ 10 ˜ 5 ˜143 ˜ 0.6
QOB1 0.429 l/s
10000 10000
Ukupna koliþina oborinske vode: QOB QOB1  QOB 2 2.045 + 0.429 = 2.474 l/s

Ukupna koliþina otpadne vode:

1 1
Quk QOB  ˜ Q F 2.474  ˜ 7.3844 4.935 l/s ako je Quk ! Q F NE !!!
3 3

S obzirom da je Quk  Q F slijedi ukupna koliþina otpadne vode Quk QF 7.38 l s

TABLICA KÜTER-a Ÿ iR =0.010, PUNJENJE 0.5 D Ÿ DN 200 (Q =13.7 l/s, v = 0.87 m/s)
iR =0.020, PUNJENJE 0.5 D Ÿ DN 150 (Q =8.60 l/s, v = 0.98 m/s)

6
Tehniþki studio  INSTALACIJE ZGRADA

3 SITUACIJA S PRIKLJUýKOM NA VANJSKU VODOVODNU I KANALIZACIJSKU

MREŽU, POZICIJE VANJSKIH HIDRANATA
Osnovni uvjeti koji se moraju poštivati pri izvedbi kanalizacijskog prikljuþka pojedinog objekta:
- prikljuþak mora biti što kraüi
- nagib mora biti jednak na cijeloj duljini prikljuþne cijevi
- dimenzija prikljuþka ne smije biti manja od 150
- najmanji nagib za DN150 je 2% (preporuka)
- najveüi nagib prikljuþka ograniþen je maksimalnom brzinom, koja za veüinu cijevi iznosi 3
m/s.

SITUACIJA (M1:1000, M1:500 ili M1:200 (M1:100) za male zgrade, kuüe)

 situacijom se prikazuje položaj zgrade i parcele prema ulici i susjednim zgradama
 na njoj su oznaþene strane svijeta, regulacijska linija, sve zgrade i drugi objekti na parceli

U situaciju se ucrtava (na osnovu dobivene suglasnosti i podataka komunalnog vodovoda i

kanalizacije):
 uliþna vodovodna mreža s podacima (promjer, vrsta cijevi i dubina),
 prikljuþni vod vodovoda, svi dvorišni vodovi s promjerima, duljinom i vrstom cijevi i sva okna
(vodomjerno okno), nazivni promjer prikljuþnog voda vodovoda DN
 uliþna kanalizacijska mreža s podacima (materijal, promjer, nagib), okna i njihove
nadmorske visine (apsolutna kota poklopca KP i kota dna kanala KDK), i rastojanje izmeÿu
okana,
 prikljuþni vod kanalizacije s podacima (materijal, nazivni promjer DN, uzdužni nagib, duljina,
KT-kota terena, KDK-kota dna kanala) i glavnim kontrolnim oknom. Ucrtavaju se i svi dvorišni
kanali (materijal, promjer, nagib, duljina) i okna
PRIKLJUýNI KANAL = prikljuþni vod kanalizacije
- spaja kuünu kanalizacijsku mrežu s uliþnim kanalom, odnosno s gradskom kanalizacijom
- prikljuþak uvijek mora bit na 1/3 visine uliþnog kanala, raþunajuüi od dna javnog kanala
(Kota prikljuþka kuüne kanalizacije mora biti iznad gradskog kanala, u pravilu, za 1/3 visine
kanala da se smanji moguünost vraüanja vode i taloga iz gradske mreže u kuünu
kanalizaciju.)
- prikljuþak je moguüe izvesti na više naþina ovisno o vrsti cijevi i promjeru uliþnog kanala:
pomoüu fazonskog komada, bušenjem cijevi (kod betonskih cijevi), revizijskim oknom
- ako je javni kanal ‡30 cm, prikljuþak obavezno mora biti u kontrolnom oknu
- treba nastojati da prikljuþci budu u postojeüim kontrolnim oknima javne kanalizacije
- izvodi ga i održava komunalno poduzeüe
- minimalni promjer prikljuþnog kanala DN150, a uobiþajen nagib je 2%

7
Tehniþki studio  INSTALACIJE ZGRADA

POTREBNO UCRTATI još (Tehniþki studio)

- vodomjerno okno (s dva vodomjerna brojila)

- prikaz vanjske hidrantske mreže, pozicija vanjskih hidranata

- kanalizacija - okna