BÀI 8

Nhóm 4

TỪ ĐIỂN CỦA NHỮNG GIẤC MƠ

Năm mới đã đến. Khi năm mới đến, bất cứ ai cũng đều mơ ước. Cuốn
lịch với đầy những con số của khoảng thời gian sắp tới, nó giống như một
cuốn sổ phác thảo với những giấc mơ về năm mới được vẽ trên đó. Mỗi
người đều có giấc mơ của riêng mình, những giấc mơ đó sẽ có diện mạo
khác nhau, vì vậy bức tranh của những giấc mơ được vẽ trên lịch cũng rất
đa dạng. Trên thực tế, ngay từ đầu, giấc mơ là khái niệm không thể được
định nghĩa. Tuy nhiên, nếu chúng ta phân loại vô số giấc mơ đó và làm
thành một cuốn từ điển, thì cuốn từ điển của những giấc mơ như thế nào
sẽ được tạo ra?

Trước hết thì có những giấc mơ vào ban đêm và cũng có những giấc
mơ vào ban ngày. Nói đúng ra là vì những giấc mơ là một thế giới trong
giấc ngủ nên việc bản thân suy nghĩ về những giấc mơ ban ngày được
xem là vô lý. Tuy nhiên giấc mơ không nhất thiết chỉ tồn tại trong giấc
ngủ. Thật ra, khi chúng ta thức dậy vào ban ngày thì không biết chừng sẽ
có nhiều giấc mơ hơn. Người ta gọi là đó giấc mộng trăm ngày vô căn cứ
nhưng mà giấc mộng trăm ngày đó không nhất thiết phải là những hiện
tượng phù du hay bất thường. Khi vừa đi bộ trên phố, khi ở trong xe, khi
ở trong quán cà phê hay thậm chí cả những lúc mải mê nói chuyện về
công việc thì chúng ta không ngừng đi theo những dòng suy nghĩ hoang
tưởng, hay những suy nghĩ trôi đi lặng lẽ mà không liên quan gì với mục
đích trước mắt. Không biết rằng những chân lý của cuộc sống có được
lưu giữ trong các giấc mơ đó hay không.

Ngoài ra còn có ước mơ cá nhân và ước mơ chung. Ước mơ thường

được định nghĩa là những khát vọng mà một cá nhân bí mật ấp ủ trong
mình, nhưng những ước mơ đó có thực sự mang tính cá nhân và riêng tư
không? Ai đó từng nói rằng nếu chúng ta tập hợp tất cả ước mơ của mọi
người trên thế giới và làm thành một cuốn sách thì không biết chừng
chúng ta có thể tạo ra một bản đồ về một thế giới khác, thế giới mà tất cả
chúng ta đều mơ ước một cách vô thức. Jean Baudrillard từng nói rằng
thế giới mà chúng ta gọi là hiện thực không gì khác hơn là “thế giới của
hiện thực được tưởng tượng”. “Mộng hồ điệp” nổi tiếng của Trang Tử
cũng cho thấy một trí tưởng tượng táo bạo lật ngược những định kiến về
giấc mơ và hiện thực, giấc mơ có thể là thực tại và thực tại có thể cũng
chỉ là những giấc mơ.

Hơn nữa có thể phân biệt được ước mơ của thiên nhiên và ước mơ của
đô thị. Trí tưởng tượng không gian thông thường phân hoá thành đô thị
hoang vắng và có một ước mơ trong thiên nhiên. Vì vậy bất cứ ai sống
ràng buộc trong đô thị cũng có khao khát về thiên nhiên và sự khao khát
đó có lẽ cũng là nỗi nhớ về không gian mà họ có thể mơ ước. Tuy nhiên
ước mơ không nhất thiết chỉ nằm trong tự nhiên tượng trưng cho bên
ngoài thực tế. Ngược lại ước mơ nằm rải rác khắp các thành phố lớn nơi
không gian cuộc sống mà chúng bị ràng buộc. Nếu giấc mơ hướng về
thiên nhiên là sự trốn thoát tiêu cực thì giấc mơ trong thành phố là một
giấc mơ nhằm thay đổi thực tế tích cực.Ở điểm này, giấc mơ ở thành phố
có thể là một loại biểu hiện của sự vô thức chính trị.

Cuối cùng, chúng ta có thể nghĩ giấc mơ hướng về quá khứ và giấc
mơ hướng tới tương lai. Tất nhiên, bản chất của giấc mơ không phải lúc
nào cũng là mong muốn hướng về quá khứ bất hạnh mà là mong muốn
hướng về tương lai, nơi có thể lên kế hoạch cho một cuộc sống mới. Tuy
nhiên, cũng có giấc mơ quay trở về quá khứ, là giấc mơ về ký ức tái hiện
lại những kỷ niệm đã qua. Liệu có thể có những giấc mơ mới được lên kế
hoạch và thực hiện mà không có những câu hỏi và suy ngẫm nghiêm túc
về thời gian quá khứ? Tại sao những giấc mơ hương về tương lai mà
chúng ta mơ đến thường dễ dàng bị sụp đổ và chỉ còn những điều tồi tệ
nhất, sẽ lại trở thành một giấc mơ không thành trong quá khứ nếu như
chúng ta không tìm được lý do vì sao chúng ta không thực hiện được
những giấc mơ trong quá khứ đó.

Con người ai cũng sống trong những giấc mơ. Có lẽ khả năng của
giấc mơ nằm ở một sợi dây liên kết nào đó, nơi giấc mơ cá nhân và giấc
mơ tập thể, giấc mơ của tôi và giấc mơ của cộng đồng tìm thấy nhau. Khu
vực của sợi dây kết nối đó là quê hương của giấc mơ được chỉ định và tất
cả những giấc mơ đều mong muốn quay trở lại nơi đó.