Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

2019-2024

Έγγραφο συνόδου

A9-0336/2023

7.11.2023

ΕΚΘΕΣΗ
σχετικά με τον ρόλο της φορολογικής πολιτικής σε περιόδους κρίσης
(2023/2058(INI))

Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής

Εισηγήτρια: Kira Marie Peter-Hansen

RR\1289690EL.docx PE749.076v02-00

EL Ενωμένη στην πολυμορφία EL

 PR_INI

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Σελίδα

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ..................................3

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ........................................................................................................16

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΩΝ .............................................18

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ...............................................................................................................................23

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ

ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ...............................................................................................................24

PE749.076v02-00 2/24 RR\1289690EL.docx

EL
 ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

Ο ρόλος της φορολογικής πολιτικής σε περιόδους κρίσης

(2023/2058(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 16ης Σεπτεμβρίου 2021, με τίτλο «Εφαρμογή των
απαιτήσεων της ΕΕ για την ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών: πρόοδος,
διδάγματα που αντλήθηκαν και εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν»1,

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της, 7ης Οκτωβρίου 2021, σχετικά με τη μεταρρύθμιση
της πολιτικής της ΕΕ για τις επιζήμιες φορολογικές πρακτικές (συμπεριλαμβανομένης
της μεταρρύθμισης της Ομάδας «Κώδικας δεοντολογίας»)2,

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 21ης Οκτωβρίου 2021, σχετικά με τα Pandora
Papers: επιπτώσεις στις προσπάθειες για καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από
παράνομες δραστηριότητες, της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής3,

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της, 9ης Μαρτίου 2022, σχετικά με το σχέδιο οδηγίας
του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ όσον αφορά τους
συντελεστές φόρου προστιθέμενης αξίας4,

– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 14ης Ιουλίου 2021, για κανονισμό του
Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, για τη θέσπιση μηχανισμού
συνοριακής προσαρμογής άνθρακα (COM(2021)0564),

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της, 15ης Ιανουαρίου 2019, σχετικά με την ισότητα των
φύλων και τις φορολογικές πολιτικές στην ΕΕ5,

– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής, της 28ης Σεπτεμβρίου 2022, με τίτλο
«Taxation trends in the European Union – 2022 edition» [Τάσεις φορολογίας στην
Ευρωπαϊκή Ένωση — έκδοση 2022],

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 15ης Ιουλίου 2020, με τίτλο
«Σχέδιο δράσης για δίκαιη και απλή φορολόγηση που στηρίζει τη στρατηγική
ανάκαμψης» (COM(2020)0312),

– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2022/1854 του Συμβουλίου, της

6ης Οκτωβρίου 2022, σχετικά με παρέμβαση έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση
των υψηλών τιμών ενέργειας6,

– έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «The effectiveness and distributional consequences

1 ΕΕ C 117 της 11.3.2022, σ. 120.
2 ΕΕ C 132 της 24.3.2022, σ. 167.
3 ΕΕ C 184 της 5.5.2022, σ. 141.
4 ΕΕ C 347 της 9.9.2022, σ. 232.
5 ΕΕ C 411 της 27.11.2020, σ. 38.
6 ΕΕ L 261 I της 7.10.2022, σ. 1.

RR\1289690EL.docx 3/24 PE749.076v02-00

EL
 of excess profit taxes or windfall taxes in light of the Commission’s recommendation to
Member States» [Η αποτελεσματικότητα και οι διανεμητικές συνέπειες των φόρων για
τα πλεονάζοντα κέρδη ή τα απροσδόκητα κέρδη υπό το φως της σύστασης της
Επιτροπής προς τα κράτη μέλη] που δημοσίευσε το Θεματικό Τμήμα Οικονομίας,
Επιστημών και Ποιότητας Ζωής της Γενικής Διεύθυνσης Εσωτερικών Πολιτικών στις
29 Μαρτίου 2023,

– έχοντας υπόψη την έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης
(στο εξής: ΟΟΣΑ), της 14ης Οκτωβρίου 2021, με τίτλο «Tax and fiscal policies after
the COVID-19 crisis» [Φορολογικές και δημοσιονομικές πολιτικές μετά την κρίση της
COVID-19],

– έχοντας υπόψη τη δημοσίευση του ΟΟΣΑ, της 21ης Ιανουαρίου 2021, με τίτλο
«Updated guidance on tax treaties and the impact of the COVID-19 pandemic»
[Επικαιροποιημένες κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις φορολογικές συμβάσεις και
τον αντίκτυπο της πανδημίας COVID-19],

– έχοντας υπόψη την έκθεση του ΟΟΣΑ, της 18ης Φεβρουαρίου 2022, με τίτλο «Tax
Policy and Gender Equality – A Stocktake of Country Approaches» [Φορολογική
πολιτική και ισότητα των φύλων — Απολογισμός των προσεγγίσεων των χωρών],

– έχοντας υπόψη την έκθεση του ΟΟΣΑ, της 12ης Απριλίου 2018, με τίτλο «The Role
and Design of Net Wealth Taxes in the OECD» [Ο ρόλος και ο σχεδιασμός των φόρων
επί του καθαρού πλούτου στον ΟΟΣΑ],

– έχοντας υπόψη την έκθεση του ΟΟΣΑ, της 15ης Οκτωβρίου 2019, με τίτλο «Taxing
Energy Use 2019 – Using Taxes for Climate Action» [Η φορολογία της χρήσης
ενέργειας το 2019: χρησιμοποιώντας τους φόρους στη δράση για το κλίμα],

– έχοντας υπόψη το υπόδειγμα σύμβασης του ΟΟΣΑ σχετικά με τη φορολογία

εισοδήματος και κεφαλαίων του 2017,

– έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «Taxation in support of green transition: an overview

and assessment of existing tax practices to reduce greenhouse gas emissions»
[Φορολόγηση για τη στήριξη της πράσινης μετάβασης: επισκόπηση και αξιολόγηση
των υφιστάμενων φορολογικών πρακτικών για τη μείωση των εκπομπών αερίων του
θερμοκηπίου] που δημοσίευσε η Γενική Διεύθυνση Φορολογίας και Τελωνειακής
Ένωσης της Επιτροπής στις 6 Ιανουαρίου 2021,

– έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «Study on the taxation of the air transport sector»
[Μελέτη σχετικά με τη φορολόγηση του τομέα των αεροπορικών μεταφορών] που
δημοσίευσε η Γενική Διεύθυνση Φορολογίας και Τελωνειακής Ένωσης της Επιτροπής
στις 2 Ιουλίου 2021,

– έχοντας υπόψη την οδηγία 2003/96/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Οκτωβρίου 2003,
σχετικά με την αναδιάρθρωση του κοινοτικού πλαισίου φορολογίας των ενεργειακών
προϊόντων και της ηλεκτρικής ενέργειας7,

7 ΕΕ L 283 της 31.10.2003, σ. 51.

PE749.076v02-00 4/24 RR\1289690EL.docx

EL
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 18ης Μαΐου 2022, σχετικά με το
σχέδιο REPowerEU (COM(2022)0230),

– έχοντας υπόψη την έκθεση του ΟΟΣΑ, της 19ης Μαΐου 2020, με τίτλο «Tax and Fiscal
Policy in Response to the Coronavirus Crisis: Strengthening Confidence and
Resilience» [Φορολογία και φορολογική πολιτική ως απόκριση στην κρίση του
κορονοϊού: ενίσχυση της εμπιστοσύνης και της ανθεκτικότητας],

– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής

Επιτροπής, της 13ης Ιουλίου 2022, σχετικά με τη φορολόγηση των διασυνοριακών
τηλεργαζομένων και των εργοδοτών τους8,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Προϋπολογισμών,

– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής
(A9-0336/2023),

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η φορολογική πολιτική διαδραματίζει θεμελιώδη ρόλο σε

περιόδους κρίσης·

Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική ανάκαμψη, η κλιματική κρίση, η πανδημία

COVID-19, η ρωσική στρατιωτική επίθεση κατά της Ουκρανίας και οι συνέπειες αυτών
αυξάνουν την ανάγκη κινητοποίησης περισσότερων πόρων και ενίσχυσης της
αποδοτικότητας όσον αφορά την είσπραξη και τη δαπάνη φορολογικών εσόδων στα
κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κρίσεις αυτές οδήγησαν σε μια περίπλοκη
κατάσταση που απαιτεί την επαναξιολόγηση των υφιστάμενων φορολογικών πολιτικών
δεδομένου ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με πόλεμο στα σύνορα της ΕΕ, παρατεταμένες
πληθωριστικές πιέσεις, καθώς και οικονομική ύφεση και οπισθοδρόμηση στην
παγκοσμιοποίηση, την πολυμερή προσέγγιση και την παγκόσμια συνεργασία·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η φορολογική πολιτική αποτελεί σημαντικό μέσο για τη

χρηματοδότηση των εθνικών δημοσιονομικών πολιτικών που υποστηρίζουν την
οικονομική ανάκαμψη, αλλά και για τη στήριξη των επενδύσεων· λαμβάνοντας υπόψη
ότι η φορολογία δεν θα πρέπει να αποτελεί εμπόδιο για τις επενδύσεις από πολίτες και
εταιρείες και, συνεπώς, θα πρέπει να είναι απλή και προσβάσιμη σε διοικητικό επίπεδο
και σταθερή και προβλέψιμη ως προς τον νομικό της σχεδιασμό· λαμβάνοντας υπόψη
ότι η πολυπλοκότητα των εθνικών φορολογικών συστημάτων και η γραφειοκρατία σε
φορολογικά ζητήματα μπορεί να αποτελέσουν σημαντική διοικητική επιβάρυνση, η
οποία επιδεινώνεται περαιτέρω σε περιόδους κρίσης και υπονομεύει την
αποτελεσματικότητα των φορολογικών πολιτικών όσον αφορά την αντιμετώπιση
κρίσεων·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κέρδη ανά μονάδα συνεισέφεραν περίπου κατά τα δύο τρίτα
στον εγχώριο πληθωρισμό το 2022· λαμβάνοντας υπόψη ότι την προηγούμενη
εικοσαετία τα εν λόγω κέρδη συνεισέφεραν κατά μέσο όρο περίπου κατά το ένα τρίτο·
λαμβάνοντας υπόψη ότι το γεγονός αυτό με τη σειρά του οδήγησε σε κλυδωνισμούς

8 ΕΕ C 443 της 22.11.2022, σ. 15.

RR\1289690EL.docx 5/24 PE749.076v02-00

EL
 που τροφοδοτούν τον πληθωρισμό πολύ ταχύτερα και πιο αποφασιστικά από ό, τι στο
παρελθόν9·

Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξανόμενη τάση των διασυνοριακών τηλεργαζομένων,

συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών νομάδων, έχει δημιουργήσει νέες προκλήσεις
στον ορισμό της φορολογικής κατοικίας και, ως εκ τούτου, στη φορολόγηση του
εισοδήματος από εργασία·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνολική σύνθεση του φορολογικού μείγματος στην ΕΕ
παρέμεινε γενικά σταθερή μεταξύ 2004 και 2019, ενώ το συνολικό επίπεδο των
φορολογικών εσόδων αυξήθηκε ελαφρώς· λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύνθεση του
φορολογικού μείγματος (σχετικά μερίδια φόρων εργασίας, κατανάλωσης, κεφαλαίου,
περιβάλλοντος και άλλων φόρων) ποικίλλει σημαντικά στην ΕΕ·

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα φορολογικά έσοδα των κρατών μελών της ΕΕ προέρχονται
κυρίως από φόρους εισοδήματος από εργασία, κοινωνικές εισφορές και έμμεσους
φόρους, όπως ο φόρος προστιθέμενης αξίας (στο εξής: ΦΠΑ) ή οι ειδικοί φόροι
κατανάλωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η φορολογία της εργασίας παραμένει σημαντική
σε ολόκληρη την ΕΕ, ενώ οι φορολογικοί συντελεστές στα εταιρικά κέρδη έχουν
μειωθεί κατά περισσότερο από το ήμισυ από τη δεκαετία του 1980, σύμφωνα με
στατιστικά στοιχεία του ΟΟΣΑ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής10·

Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες πλήττονται συνήθως περισσότερο από τις κρίσεις,
δεδομένου ότι οι προϋπάρχουσες διαρθρωτικές ανισότητες ενισχύονται· λαμβάνοντας
υπόψη ότι οι δημόσιες υπηρεσίες που διαθέτουν επαρκείς πόρους διαδραματίζουν
ζωτικό ρόλο στη στήριξη και την προστασία των γυναικών σε περιόδους κρίσεων·

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, προκειμένου να ενισχυθεί η εύρυθμη λειτουργία της ενιαίας

αγοράς, είναι απαραίτητο να υπάρξει φορολογικός συντονισμός μεταξύ των κρατών
μελών, για την περαιτέρω ολοκλήρωση, λαμβάνοντας πάντα υπόψη ότι τα κράτη μέλη
είναι ελεύθερα να καθορίζουν τις φορολογικές τους πολιτικές εντός των ορίων που
θέτουν οι Συνθήκες της EE·

Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αντιμετωπίζουν σιωπηρές φορολογικές

μεροληψίες, καθώς συνήθως βασίζονται περισσότερο στο εισόδημα από εργασία παρά
στο εισόδημα κεφαλαίου και δαπανούν μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους
στην κατανάλωση11· λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ΕΕ τα άτομα που συμβάλλουν
δευτερευόντως στο εισόδημα νοικοκυριού είναι κυρίως γυναίκες, οι οποίες κερδίζουν

9 Ομιλία της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Christine Lagarde, στις 27 Ιουνίου 2023
στο Φόρουμ Κεντρικών Τραπεζών που διοργάνωσε η ΕΚΤ στη Σίντρα της Πορτογαλίας.
10 Crivelli, E. κ.ά., «Taxing Multinationals in Europe» [Φορολόγηση των πολυεθνικών επιχειρήσεων στην

Ευρώπη], υπηρεσιακό έγγραφο του ΔΝΤ αριθ. 2021/012, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Ουάσινγκτον, 25 Μαΐου
2021, και Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «Annual report on taxation 2023 – Review of taxation policies in EU Member
States» [Ετήσια έκθεση για τη φορολογία 2022 — Επανεξέταση των φορολογικών πολιτικών στα κράτη μέλη
της ΕΕ], Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 3 Ιουλίου 2023.
11 Delgado Coelho, M. κ.α., «Gendered Taxes: The Interaction of Tax Policy with Gender Equality» [Φορολογία

με γνώμονα το φύλο: η αλληλεπίδραση της φορολογικής πολιτικής και της ισότητας των φύλων], έγγραφο
εργασίας του ΔΝΤ αρ. 2022/026, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Ουάσινγκτον, 4 Φεβρουαρίου 2022.

PE749.076v02-00 6/24 RR\1289690EL.docx

EL
 κατά μέσο όρο περίπου το ένα τρίτο του κοινού εισοδήματος του νοικοκυριού12·

ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν εκφραστεί ανησυχίες σχετικά με την πιθανή διπλή
φορολόγηση των Ουκρανών προσφύγων που εξακολουθούν να εκτελούν τα καθήκοντά
τους για την ουκρανική εργοδοσία τους, ενώ εργάζονται εξ αποστάσεως από τις χώρες
υποδοχής τους, καθώς και σχετικά με την έλλειψη συντονισμού μεταξύ των κρατών
μελών της ΕΕ για την επίλυση του εν λόγω ζητήματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διπλή
φορολόγηση γενικά εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα για όλα τα ακουσίως
εκτοπισμένα άτομα·

ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συντελεστές ΦΠΑ έχουν μειωθεί σε τομείς που πλήττονται
από την κρίση και σε βασικά αγαθά, ώστε να αμβλυνθούν οι αρνητικές επιπτώσεις της
πανδημίας COVID-19 και ο υψηλός πληθωρισμός·

ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα έσοδα από περιβαλλοντικούς φόρους παραμένουν οριακά,
καθώς αντιπροσωπεύουν μόνο το 5,5 % των συνολικών φορολογικών εσόδων στην ΕΕ,
με αποτέλεσμα να μην αξιοποιείται πλήρως η δυνατότητα της περιβαλλοντικής
φορολογίας να συμβάλει στην προστασία του κλίματος και της φύσης13·

ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αριθμός των πτήσεων με ιδιωτικό αεροσκάφος αυξήθηκε
στην Ευρώπη κατά 64 % μεταξύ 2021 και 2022· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκπομπές
διοξειδίου του άνθρακα από ιδιωτικές πτήσεις υπερδιπλασιάστηκαν κατά την εν λόγω
περίοδο14·

ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, μεταξύ του 2020 και του 2022, ο ναυτιλιακός κλάδος, ως ένας
από τους κύριους κινητήριους μοχλούς του διεθνούς εμπορίου και ως παράγοντας
διευκόλυνσης της παγκόσμιας διανομής αγαθών, παρήγαγε τόσο μεγάλο κέρδος όσο το
σύνολο των κερδών κατά τις προηγούμενες έξι δεκαετίες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η
συμφωνία των ΟΟΣΑ/G20 για τις πολυεθνικές εξαιρεί τον τομέα αυτόν·

ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (στο εξής: ΜΜΕ)
πλήττονται ιδιαίτερα από την πολυπλοκότητα του φορολογικού συστήματος και, ιδίως
από τη φορολογική συμμόρφωση, σε σύγκριση με τις πολυεθνικές επιχειρήσεις·
λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος φορολογικής συμμόρφωσης για τις μεγάλες
εταιρείες ανέρχεται, σύμφωνα με εκτιμήσεις, στο 2 % περίπου των καταβληθέντων
φόρων, ενώ για τις ΜΜΕ ανέρχεται κατ’ εκτίμηση στο 30 % περίπου των
καταβληθέντων φόρων15· λαμβάνοντας υπόψη ότι η φοροαποφυγή υπονομεύει τους
ίσους όρους ανταγωνισμού·

ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η άτυπη οικονομία αντιπροσωπεύει τεράστιο μερίδιο της
οικονομίας των κρατών μελών της ΕΕ, μολονότι οι εθνικές πραγματικότητες διαφέρουν

12 Gunnarsson, Å. και Spangenberg, U., «Gender Equality and Taxation Policies in the EU» [Ισότητα των φύλων
και φορολογικές πολιτικές στην ΕΕ], Intereconomics, Τόμος 54, Αρ. 3, 2019, σ. 141-146.
13 Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «Annual report on taxation 2023 – Review of taxation policies in EU Member States»

[Ετήσια έκθεση για τη φορολογία 2023 — Επανεξέταση των φορολογικών πολιτικών στα κράτη μέλη της ΕΕ],
Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 3 Ιουλίου 2023.
14 Faber, J. και Raphaël, S., «CO emissions of private aviation in Europe» [Εκπομπές CO από την ιδιωτική
2 2
αεροπορία στην Ευρώπη], CE Delft, Delft, Μάρτιος 2023.
15 Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 15ης Ιουλίου 2020, με τίτλο «Σχέδιο δράσης για δίκαιη και απλή

φορολόγηση που στηρίζει τη στρατηγική ανάκαμψης» (COM(2020)0312).

RR\1289690EL.docx 7/24 PE749.076v02-00

EL
 σημαντικά μεταξύ τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι το γεγονός αυτό συνεπάγεται απώλεια
ενός εξαιρετικά μεγάλου μεριδίου των οφειλόμενων φόρων λόγω της φοροδιαφυγής·

Φορολογικές αντιδράσεις στις τρέχουσες κρίσεις και τον πληθωρισμό

1. επισημαίνει ότι τα φορολογικά συστήματα και οι δημοσιονομικές ικανότητες των

κρατών μελών αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις, όπως η γήρανση του πληθυσμού,
η πράσινη μετάβαση, οι συνέπειες της συνεχιζόμενης στρατιωτικής επίθεσης της
Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, το πλαίσιο μετά την πανδημία και ο ψηφιακός
μετασχηματισμός των αγορών εργασίας τους16, στοιχεία που τονίζουν την ανάγκη για
δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις και αποτελεσματικές φορολογικές πολιτικές,
προκειμένου να επιτευχθεί οικονομική ανάκαμψη και να προσελκυσθεί η
επιχειρηματικότητα·

2. επισημαίνει ότι σε περιόδους κρίσεων η ανάγκη για δημόσιους πόρους αυξάνεται, όπως
και η σχετική επιβάρυνση, ενώ υπογραμμίζει ότι είναι αναγκαίο όλοι οι κοινωνικοί
φορείς να συνεισφέρουν το μερίδιο που τους αναλογεί·

3. σημειώνει με ανησυχία ότι οι επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19, ο επακόλουθος

κλυδωνισμός των τιμών της ενέργειας μετά τη ρωσική στρατιωτική επίθεση κατά της
Ουκρανίας και ο υψηλός πληθωρισμός είναι επιβλαβείς για τα άτομα και τις εταιρείες,
ιδίως για τα φτωχότερα νοικοκυριά, τα οποία πλήττονται περισσότερο από όλους·
παρατηρεί ότι οι πραγματικοί φορολογικοί συντελεστές αυξήθηκαν σημαντικά για τις
οικογένειες με παιδιά, ιδίως για αυτές που ανήκουν σε χαμηλότερα επίπεδα
εισοδήματος17· σημειώνει με ανησυχία ότι η ανισότητα των φύλων επιδεινώθηκε κατά
τη διάρκεια της πανδημίας18· επισημαίνει ότι ο πληθωρισμός αύξησε τις συνολικές
εισπράξεις ΦΠΑ, οδηγώντας αυτομάτως σε υψηλότερα έσοδα ΦΠΑ για τα κράτη μέλη·
σημειώνει, ωστόσο, ότι τα κράτη μέλη εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σημαντικές
ανισορροπίες στα κρατικά έσοδα· εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι οι
πρόσφατες κρίσεις επηρέασαν επίσης σημαντικά τους αυτοαπασχολούμενους και τις
ΜΜΕ·

4. παρατηρεί ότι η οικονομική βοήθεια για τη νόσο COVID-19 με τη μορφή φορολογικών

ελαφρύνσεων και εκπτώσεων φόρου βοήθησε πολλές εταιρείες να ξεπεράσουν τις
αρνητικές συνέπειες της κρίσης που προκάλεσε η νόσος COVID-19, ωστόσο, είχε
περιορισμένο αντίκτυπο στα άτομα που είχαν τη μεγαλύτερη ανάγκη·

5. σημειώνει ότι οι τιμές αυξήθηκαν κατά 11 % από τις αρχές του 2022 λόγω των
κλυδωνισμών που προκάλεσε ο πληθωρισμός19· παρατηρεί ότι η αύξηση των

16 Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «Tax policies in the European Union – 2020 survey» [Φορολογικές πολιτικές στην
Ευρωπαϊκή Ένωση — έρευνα του 2020], Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 2020.
17 ΟΟΣΑ, «Double blow for workers as inflation drives real wages down and labour taxes up» [Διπλό πλήγμα

για τους εργαζομένους καθώς ο πληθωρισμός οδηγεί στη μείωση των πραγματικών μισθών και την αύξηση των
φόρων], 25 Απριλίου 2023.
18 Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «2021 report on gender equality in the EU» [Έκθεση του 2021 σχετικά με την ισότητα

των φύλων στην ΕΕ], Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 2021.
19 Elke Hahn (2023) «How have unit profits contributed to the recent strengthening of euro area domestic price

pressures?» [Πώς συνέβαλαν τα κέρδη ανά μονάδα στην πρόσφατη ενίσχυση των εγχώριων πιέσεων στις τιμές
της ζώνης του ευρώ;] Οικονομικό δελτίο ΕΚΤ, τεύχος 4/2023 και ομιλία της Προέδρου της ΕΚΤ στις 27 Ιουνίου
2023 στο Φόρουμ Κεντρικών Τραπεζών που διοργάνωσε η ΕΚΤ στη Σίντρα της Πορτογαλίας.

PE749.076v02-00 8/24 RR\1289690EL.docx

EL
 περιθωρίων κέρδους συνέβαλε εμφανώς στις εγχώριες πιέσεις που ασκούνται στις τιμές
στη ζώνη του ευρώ, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα20 και, ταυτόχρονα,
σημειώνει με ανησυχία ότι ορισμένες εταιρείες της ΕΕ, ιδίως ΜΜΕ, και νοικοκυριά
πλήττονται από τις επιπτώσεις του υψηλού πληθωρισμού·

6. παρατηρεί ότι ορισμένες πολυεθνικές επιχειρήσεις που εισπράττουν πλεονάζοντα κέρδη

σε περιόδους κρίσης συχνά υποφορολογούνται21· σημειώνει ότι ορισμένες εταιρείες της
ΕΕ, συγκεκριμένα ΜΜΕ, αναγκάστηκαν να σταματήσουν να λειτουργούν λόγω της
κρίσης· παρατηρεί ότι, σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου22,
δεν υπάρχει επαρκής διαφάνεια στις επιμέρους αξιολογήσεις που διενεργούνται από
ορισμένα κράτη μέλη, οι δε πληροφορίες που ανταλλάσσουν τα κράτη μέλη είναι
χαμηλής ποιότητας και δεν αξιοποιούνται επαρκώς·

7. σημειώνει ότι ο αντίκτυπος των προσωρινών μειώσεων του ΦΠΑ για τους τελικούς
καταναλωτές ήταν περιορισμένος, ενώ ήταν πιο αισθητός για τις εταιρείες που, σε
ορισμένες περιπτώσεις, αύξησαν τα περιθώρια κέρδους τους· σημειώνει ότι ορισμένα
κράτη μέλη έδωσαν προτεραιότητα σε μη στοχευμένα μέτρα έναντι στοχευμένων
μέτρων που αποσκοπούν στην τόνωση της καταναλωτικής ζήτησης και τη στήριξη της
οικονομίας· καλεί τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν σωστά την αποτελεσματικότητα των
προσωρινών μέτρων ως προς τη διασφάλιση ότι οι μειώσεις αντικατοπτρίζονται στην
τελική τιμή των προϊόντων και των υπηρεσιών και έχουν περιορισμένο μόνο αντίκτυπο
στην ενιαία αγορά·

8. αναγνωρίζει ότι κάθε κράτος μέλος δικαιούται να καθορίζει το φορολογικό του μείγμα
ανάλογα με τις ανάγκες του, ιδίως στον κοινωνικό και οικονομικό τομέα, ωστόσο,
σημειώνει ότι, στο συνολικό φορολογικό μείγμα, η περιβαλλοντική φορολογία
εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει μικρό μερίδιο επί των συνολικών φορολογικών
εσόδων23 στην ΕΕ· σημειώνει τις σημαντικές διαφορές μεταξύ των επιμέρους κρατών
μελών· σημειώνει ότι οι επιδοτήσεις για τα ορυκτά καύσιμα παραμένουν υψηλές στην
ΕΕ και παγκοσμίως24· παρατηρεί ότι, συνολικά, τα φορολογικά συστήματα των κρατών
μελών θα μπορούσαν να αποτελούν πιο αποτελεσματικά εργαλεία για την αντιμετώπιση
της κρίσης του κλίματος και της βιοποικιλότητας και να συμβάλλουν πιο αποδοτικά
στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το κλίμα· αναγνωρίζει τις σημαντικές
νομοθετικές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας που

20 Elke Hahn (2023) «How have unit profits contributed to the recent strengthening of euro area domestic price
pressures?» [Πώς συνέβαλαν τα κέρδη ανά μονάδα στην πρόσφατη ενίσχυση των εγχώριων πιέσεων στις τιμές
της ζώνης του ευρώ;] Οικονομικό δελτίο ΕΚΤ, τεύχος 4/2023, 2023.
21 Crivelli, E. κ.ά., «Taxing Multinationals in Europe» [Φορολόγηση των πολυεθνικών επιχειρήσεων στην

Ευρώπη], υπηρεσιακό έγγραφο του ΔΝΤ αριθ. 2021/012, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Ουάσινγκτον, 25 Μαΐου
2021, και Hebous, S. κ.α., «Excess Profit Taxes: Historical Perspective and Contemporary Relevance» [Φόροι
για τα πλεονάζοντα κέρδη: μια ιστορική σκοπιά και η σημασία τους στην παρούσα συγκυρία], έγγραφο
εργασίας του ΔΝΤ αρ. 2022/187, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Ουάσινγκτον, 16 Σεπτεμβρίου 2022.
22 Ειδική έκθεση αριθ. 03/2021 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου με τίτλο «Ανταλλαγή φορολογικών

πληροφοριών στην ΕΕ: άρτιο σύστημα, αλλά η εφαρμογή του παρουσιάζει αδυναμίες».
23 Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «Annual report on taxation 2023 – Review of taxation policies in EU Member States»

[Ετήσια έκθεση για τη φορολογία 2023 — Επανεξέταση των φορολογικών πολιτικών στα κράτη μέλη της ΕΕ],
Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 3 Ιουλίου 2023.
24 Black, S. κ.α., «IMF Fossil Fuel Subsidies Data: 2023 Update» [Στοιχεία του ΔΝΤ για τις επιδοτήσεις

ορυκτών καυσίμων: επικαιροποίηση του 2023], έγγραφο εργασίας του ΔΝΤ αρ 2023/169, Διεθνές Νομισματικό
Ταμείο, Ουάσινγκτον, 24 Αυγούστου 2023, και επισκόπηση 01/2023 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου με
τίτλο «Φορολογία της ενέργειας, τιμολόγηση των ανθρακούχων εκπομπών και ενεργειακές επιδοτήσεις».

RR\1289690EL.docx 9/24 PE749.076v02-00

EL
 αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των εν λόγω ζητημάτων και στην ανάπτυξη ίσων όρων
ανταγωνισμού·

9. σημειώνει τη δέσμευση του αντιπροέδρου της Επιτροπής Maroš Šefčovič και του
επιτρόπου Wopke Hoekstra να προσπαθήσουν να επιταχύνουν τις συζητήσεις σχετικά
με την οδηγία για τη φορολογία της ενέργειας, η οποία αποτελεί πολύ σημαντικό
δομικό στοιχείο της δέσμης προσαρμογής στον στόχο του 55 %·

10. εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η φορολογική απάτη, η φοροδιαφυγή και
η φοροαποφυγή εξακολουθούν να στερούν έσοδα από τις κυβερνήσεις· καλεί την
Επιτροπή να αναθέσει την εκπόνηση μελέτης με στόχο την επικαιροποίηση της
εργασίας αναφοράς του 2015 σχετικά με τις απώλειες εσόδων από τον επιθετικό
φορολογικό σχεδιασμό στην ΕΕ·

11. καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν το προηγούμενο που δημιουργήθηκε από την κρίση
COVID-19 για τη φορολόγηση των διασυνοριακών εργαζομένων όσον αφορά τη
φορολογική μεταχείριση των Ουκρανών προσφύγων, το οποίο συνεπάγεται να μη
ληφθούν υπόψη οι πρόσθετες ημέρες παραμονής στη χώρα υποδοχής για τον
υπολογισμό του κανόνα των 183 ημερών· συνιστά στις εθνικές φορολογικές αρχές των
κρατών μελών να προσφέρουν φορολογική καθοδήγηση στους πρόσφυγες,
προκειμένου να μειωθούν σημαντικά οι διοικητικές επιπλοκές· θεωρεί ότι η κοινή
καθοδήγηση θα συνέβαλλε στη μείωση τέτοιων επιπλοκών και, ως εκ τούτου, καλεί το
Συμβούλιο να αντιμετωπίσει το εν λόγω ζήτημα· υπογραμμίζει τη σημασία και τη σαφή
προστιθέμενη αξία της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και της
Ουκρανίας στον τομέα της φορολογίας· θεωρεί ότι οι εθνικές φορολογικές αρχές
μπορούν, μέσω του δικτύου Fiscalis, να δημιουργήσουν έναν αποτελεσματικό δίαυλο
επικοινωνίας με την ουκρανική εθνική φορολογική αρχή· καλεί τα κράτη μέλη να
εξετάσουν τη δημιουργία ενός τέτοιου διαύλου επικοινωνίας και συνεργασίας·

12. παρατηρεί ότι η κλιματική αλλαγή και άλλοι εξωτερικοί κλυδωνισμοί, παράλληλα με
την ψηφιοποίηση και τη δυνατότητα τηλεργασίας, προκαλούν τη μετακίνηση των
ατόμων εντός της ΕΕ·

13. επικροτεί τα οφέλη της τηλεργασίας τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους
εργαζομένους· αναγνωρίζει τις ιδιαίτερες προκλήσεις που θέτει η αύξηση της
διασυνοριακής τηλεργασίας για τα υφιστάμενα διεθνή φορολογικά συστήματα.
σημειώνει ότι αυτό θα μπορούσε να ενισχύσει την τάση εξάρτησης από μη κινητές
φορολογικές βάσεις· υπογραμμίζει το δικαίωμα των εργαζομένων στην ελεύθερη
κυκλοφορία, όπως κατοχυρώνεται από τις Συνθήκες, ενώ αναγνωρίζει, ωστόσο, τον
αντίκτυπο που έχει η εν λόγω κυκλοφορία στα δημόσια οικονομικά των κρατών μελών·
καλεί την Επιτροπή να υποβάλει αξιολόγηση της σκοπιμότητας διμερούς συμφωνίας
μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τη φορολογική μεταχείριση της άσκησης του
δικαιώματος ελεύθερης κυκλοφορίας και εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός
ότι δεν υπάρχει κοινή απάντηση σε επίπεδο ΕΕ σε αυτήν την κοινή πρόκληση·

Ανθεκτικά φορολογικά συστήματα για το μέλλον

14. θεωρεί ότι, υπό το πρίσμα των πολυάριθμων κρίσεων που αντιμετωπίζουν τα άτομα και
τα κράτη μέλη, η ΕΕ θα πρέπει να αξιοποιήσει την ευκαιρία για να διενεργήσει πλήρη
και ολοκληρωμένη ανάλυση των φορολογικών συστημάτων των κρατών μελών, ώστε

PE749.076v02-00 10/24 RR\1289690EL.docx

EL
 να μπορούν τα κράτη μέλη να θεσπίσουν άμεσα τα απαραίτητα φορολογικά μέτρα και
να καταργήσουν τα μέτρα που είναι πλέον περιττά, καθώς και για να αξιολογήσει την
προστιθέμενη αξία της νομοθεσίας της ΕΕ και τα υφιστάμενα κενά σχετικά με τη
διοικητική συνεργασία στον τομέα της φορολογίας, προκειμένου να ανταποκριθεί
αποτελεσματικότερα σε μελλοντικές κρίσεις· στο πλαίσιο αυτό, καλεί την Επιτροπή να
επιταχύνει τη διαδικασία έγκρισης από την πλευρά της, εάν χρειαστεί·

15. καλεί την Επιτροπή να δρομολογήσει ολοκληρωμένη αξιολόγηση της εφαρμογής της
ανακοίνωσης της Επιτροπής, της 15ης Ιουλίου 2020, με τίτλο «Σχέδιο δράσης για
δίκαιη και απλή φορολόγηση που στηρίζει τη στρατηγική ανάκαμψης», η οποία θα
συνοδεύεται, εάν κριθεί απαραίτητο, από σχέδιο δράσης σε σημαντικούς τομείς
μεταρρύθμισης, προκειμένου να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα των φορολογικών
συστημάτων των κρατών μελών, κατά περίπτωση, καθιστώντας τα ανθεκτικά στις
μελλοντικές εξελίξεις και τις κρίσεις, μέσω της απλούστευσης των εθνικών
φορολογικών συστημάτων τους, μεταξύ άλλων· ζητεί επίσης από την Επιτροπή να
αξιολογήσει και να εξηγήσει τις καθυστερήσεις σε σημαντικούς τομείς μεταρρύθμισης
που αποσκοπούν στην ενίσχυση των φορολογικών συστημάτων των κρατών μελών·

16. καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα των προσωρινών

φορολογικών κινήτρων, συμπεριλαμβανομένων των μειώσεων του ΦΠΑ, που
εφαρμόζονται στα κράτη μέλη και να λάβει μέτρα, εάν κριθεί αναγκαίο· καλεί την
Επιτροπή να εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τα βέλτιστα εργαλεία για την
παροχή στοχευμένης εισοδηματικής στήριξης σε ευάλωτα νοικοκυριά χωρίς να
δημιουργούνται στρεβλώσεις εντός της ΕΕ και χωρίς να επηρεάζονται αρνητικά η
ενιαία αγορά και η ανταγωνιστικότητα· εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός
ότι, παρά τα αυξημένα φορολογικά έσοδα που καταγράφηκαν σε ορισμένα κράτη μέλη
λόγω των επιπτώσεων του πληθωρισμού, ιδίως στους έμμεσους φόρους, στα
περισσότερα κράτη μέλη δεν αξιοποιήθηκε η ευκαιρία αυτή, ώστε να ελαφρυνθεί το
βάρος των νοικοκυριών χωρίς να διακυβευτεί η σταθερότητα των δημόσιων
οικονομικών· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τις δυνατότητες των συστημάτων
επιστροφής ΦΠΑ και των δηλώσεων ΦΠΑ σε πραγματικό χρόνο για τα ευάλωτα
νοικοκυριά· διατυπώνει τη γενική άποψη ότι η στοχευμένη φορολογική πολιτική μπορεί
να αποφέρει καλύτερα αποτελέσματα και ότι τα φορολογικά μέτρα που θα ληφθούν στο
μέλλον από τα κράτη μέλη θα πρέπει να στοχεύουν σε εκείνους που τα χρειάζονται
πραγματικά·

17. τονίζει ότι οι αναλογικοί περιβαλλοντικοί φόροι και τα καλά σχεδιασμένα κίνητρα θα
μπορούσαν να αποφέρουν ορισμένα πρόσθετα έσοδα αλλά και να στηρίξουν μια
οικονομία απαλλαγμένη από τις ανθρακούχες εκπομπές25· συνιστά να δοθεί η δέουσα
προσοχή στο κόστος που επιβαρύνει τα ευάλωτα νοικοκυριά και να δοθεί
προτεραιότητα στην παροχή κινήτρων σε αυτά, ώστε να μπορούν να επωφεληθούν από
την πρόσβαση σε καθαρότερη ενέργεια και να μειώσουν τα έξοδά τους από τη μείωση
της κατανάλωσης ενέργειας·

18. σημειώνει ότι εν μέσω του τρέχοντος δύσκολου οικονομικού κλίματος, τα βιώσιμα
φορολογικά έσοδα είναι ζωτικής σημασίας· επισημαίνει την ανάγκη εστίασης στη

25Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «Annual report on taxation 2023 – Review of taxation policies in EU Member States»
[Ετήσια έκθεση για τη φορολογία 2023 — Επανεξέταση των φορολογικών πολιτικών στα κράτη μέλη της ΕΕ],
Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Λουξεμβούργο, 3 Ιουλίου 2023.

RR\1289690EL.docx 11/24 PE749.076v02-00

EL
 μείωση της φορολογικής απάτης, της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής στον τομέα
της άμεσης και έμμεσης φορολογίας· καλεί τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν
αποτελεσματικότερα τα υφιστάμενα νομικά και διοικητικά μέσα·

19. θεωρεί ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να σχεδιάσουν τα εθνικά φορολογικά τους
συστήματα προκειμένου να προωθήσουν την ευημερία, την ισότητα και την κοινωνική
ένταξη και να αναδιανείμουν αποτελεσματικότερα το εισόδημα και τον πλούτο μέσω
της δίκαιης φορολόγησης· καλεί την Επιτροπή να εκδώσει τεχνικές κατευθυντήριες
γραμμές για τα κράτη μέλη που επιθυμούν να θεσπίσουν φόρους επί του κεφαλαίου
και/ή του καθαρού ενεργητικού, προκειμένου να αποφεύγονται οι αποκλίσεις εντός της
ΕΕ, εάν αναγνωρίζονται τέτοιες αποκλίσεις·

20. σημειώνει την καταχώριση της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών με τίτλο «Taxing
great wealth to finance the ecological and social transition» [Φορολόγηση των μεγάλων
περιουσιών για τη χρηματοδότηση της οικολογικής και της κοινωνικής μετάβασης]
βάσει του άρθρου 115 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης·
σημειώνει ότι, στην απόφασή της για την καταχώριση της Πρωτοβουλίας, η Επιτροπή
αναγνώρισε ότι το αίτημα δεν είναι προδήλως εκτός του πλαισίου των αρμοδιοτήτων
της Επιτροπής να υποβάλει πρόταση για την έκδοση νομικής πράξης της Ένωσης για
την εφαρμογή των Συνθηκών26· υπενθυμίζει ότι το εν λόγω συμπέρασμα δεν επηρεάζει
την εκτίμηση του κατά πόσον πληρούνται, στην προκειμένη περίπτωση, οι
συγκεκριμένες ουσιαστικές προϋποθέσεις που απαιτούνται για να ενεργήσει η
Επιτροπή, συμπεριλαμβανομένης της τήρησης των αρχών της αναλογικότητας, της
επικουρικότητας και του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

21. καλεί όλα τα κράτη μέλη να προσαρμόζουν τα όρια φορολογίας εισοδήματος φυσικών
προσώπων στον πληθωρισμό, για να διασφαλίσουν ότι το επίπεδο φορολογίας
παραμένει σταθερό, εάν δεν υπάρξει πολιτική απόφαση για την αλλαγή του·

22. υπενθυμίζει ότι οι φόροι για τα πλεονάζοντα κέρδη που ισχύουν σε ορισμένα κράτη
μέλη αποτελούν προσωρινά και περιορισμένα μέτρα για την αντιμετώπιση των
πληθωριστικών πιέσεων· θεωρεί ότι τα κράτη μέλη πρέπει να αξιολογούν τακτικά την
αναλογικότητα, την επάρκεια και την αποτελεσματικότητα των εν λόγω φόρων·
υπενθυμίζει τη στήριξή του στην προσωρινή συνεισφορά αλληλεγγύης για τον τομέα
των ορυκτών καυσίμων, όπως ορίστηκε στον κανονισμό (ΕΕ) 2022/1854 του
Συμβουλίου σχετικά με παρέμβαση έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση των
υψηλών τιμών ενέργειας· καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει ολοκληρωμένη
αξιολόγηση του αντικτύπου της προσωρινής συνεισφοράς αλληλεγγύης στον τομέα των
ορυκτών καυσίμων· καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει εκτενή εκτίμηση επιπτώσεων
σχετικά με τις πιθανές φορολογικές αντιδράσεις για την αντιμετώπιση μελλοντικών
κρίσεων, λαμβάνοντας υπόψη την πείρα που αποκτήθηκε από την προσωρινή
συνεισφορά αλληλεγγύης και προτείνοντας νέες λύσεις για επείγουσες καταστάσεις,
ιδίως όσον αφορά τη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών και της μεσαίας τάξης, την
τόνωση της ανταγωνιστικότητας, τον έλεγχο του πληθωρισμού και τη δημοσιονομική

26 Εκτελεστική απόφαση της Επιτροπής (EΕ) 2023/1487, της 11ης Ιουλίου 2023, σχετικά με την αίτηση
καταχώρισης, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/788 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου,
της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών με τίτλο «Taxing great wealth to finance the ecological and social
transition» («Φορολόγηση των μεγάλων περιουσιών για τη χρηματοδότηση της οικολογικής και της κοινωνικής
μετάβασης»).

PE749.076v02-00 12/24 RR\1289690EL.docx

EL
 σταθερότητα· καλεί την Επιτροπή να αναλύσει, μεταξύ άλλων, έναν προσωρινό φόρο
για τα πλεονάζοντα κέρδη σε άλλους τομείς σε περίπτωση μελλοντικών κρίσεων,
προκειμένου να περιοριστεί η ολιγοπωλιακή ισχύς ορισμένων εταιρειών και να τονωθεί
η ανταγωνιστικότητα·

23. σημειώνει τη δέσμευση του αντιπροέδρου της Επιτροπής Šefčovič και του επιτρόπου
Hoekstra για την έναρξη συζητήσεων σχετικά με τη σταδιακή κατάργηση των
επιδοτήσεων για τα ορυκτά καύσιμα σε προσεχή σύνοδο του Συμβουλίου Οικονομικών
και Δημοσιονομικών Υποθέσεων· υπενθυμίζει το αίτημά του να εφαρμοστούν
συγκεκριμένες πολιτικές, χρονοδιαγράμματα και μέτρα, προκειμένου να καταργηθούν
σταδιακά οι επιδοτήσεις για τα ορυκτά καύσιμα μέσω φορολογικών μέτρων το
συντομότερο δυνατόν·

24. σημειώνει ότι και άλλοι τομείς, όπως ο αγροδιατροφικός, ο χρηματοπιστωτικός και ο
φαρμακευτικός κλάδος, επίσης κατέγραψαν πρόσφατα «πλεονάζοντα κέρδη»· θεωρεί
ότι η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα πρέπει να αξιολογούν συνεχώς τον τρόπο με τον
οποίο τυχόν έσοδα που προέρχονται από νέους προσωρινούς μηχανισμούς
φορολόγησης λόγω κρίσης θα πρέπει να εγγράφονται στον προϋπολογισμό της ΕΕ (είτε
ως ίδιοι πόροι είτε ως άλλα έσοδα)·

25. σημειώνει ότι ο ναυτιλιακός κλάδος εξαιρείται από τη συμφωνία του δεύτερου πυλώνα
των ΟΟΣΑ/G20· παρατηρεί με ανησυχία ότι οι πτήσεις με ιδιωτικά αεροσκάφη έχουν
αυξηθεί σημαντικά στην ΕΕ κατά τα τελευταία χρόνια της κρίσης27· καλεί την
Επιτροπή να επανεξετάσει τη φορολόγηση των αεροπορικών και των θαλάσσιων
μεταφορών, προκειμένου να τις ευθυγραμμίσει με τους στόχους της Πράσινης
Συμφωνίας και να δημιουργήσει ίσους όρους ανταγωνισμού σε σύγκριση με άλλους
τρόπους μεταφοράς, όπως οι οδικές και οι σιδηροδρομικές μεταφορές· σημειώνει τη
δέσμευση του επιτρόπου Hoekstra να υποστηρίξει την επιβολή παγκόσμιου φόρου
αερομεταφορών·

26. ζητεί να αναληφθεί πολυμερής πρωτοβουλία στο συμπεριληπτικό φόρουμ του ΟΟΣΑ
για τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων για την τιμή του άνθρακα, υπενθυμίζει το ψήφισμά
του, της 20ής Οκτωβρίου 2022, σχετικά με τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την
κλιματική αλλαγή 2022 στο Σαρμ ελ Σέιχ, Αίγυπτος (COP27), στο οποίο καλεί την
Επιτροπή να συνεργαστεί με άλλες χώρες και φορείς που αποτελούν σημαντικές πηγές
ανθρακούχων εκπομπών, για να δημιουργήσουν μια διεθνή ομάδα για το κλίμα28·
υπενθυμίζει τη συμφωνία για τον μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα
(ΜΣΠΑ) του Δεκεμβρίου 2022, τονίζοντας την ανάγκη διμερούς, πολυμερούς και
διεθνούς συνεργασίας με τρίτες χώρες, και επαναλαμβάνει τις εκκλήσεις του για τη
σύσταση μιας ομάδας για το κλίμα με σκοπό να προωθήσει την εφαρμογή της
φιλόδοξης δράσης για το κλίμα παγκοσμίως και να βοηθήσει τις χώρες να σημειώσουν
πρόοδο προς ένα παγκόσμιο πλαίσιο τιμολόγησης του άνθρακα·

27. καλεί την Επιτροπή να θέσει σε εφαρμογή ένα πανευρωπαϊκό πρόγραμμα συνεργασίας
και συντονισμού μεταξύ των εθνικών φορολογικών αρχών για την αντιμετώπιση της
φοροδιαφυγής που σχετίζεται με τους μηχανισμούς της άτυπης οικονομίας, για την

27 Faber, J. και Raphaël, S., «CO2 emissions of private aviation in Europe» [Εκπομπές CO2 από την ιδιωτική
αεροπορία στην Ευρώπη], CE Delft, Delft, Μάρτιος 2023.
28 ΕΕ C 149 της 28.4.2023, σ. 28.

RR\1289690EL.docx 13/24 PE749.076v02-00

EL
 ανταλλαγή ορθών πρακτικών και τη συγκριτική αξιολόγηση των λύσεων που
υιοθετούνται σε εθνικό επίπεδο·

28. καλεί την Επιτροπή να αυξήσει τη χρηματοδότηση του προγράμματος Fiscalis και να
προωθήσει τη μεταρρύθμισή του, προκειμένου να μετατραπεί το δίκτυο Fiscalis σε έναν
πραγματικό χώρο συγκριτικής αξιολόγησης και ανταλλαγής ορθών πρακτικών, ιδίως
στον τομέα της διοικητικής απλούστευσης και των στρατηγικών για την αντιμετώπιση
της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής·

29. καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει συγκριτική μελέτη σχετικά με τα φορολογικά

κίνητρα που εφαρμόζονται σε ολόκληρη την Ευρώπη· καλεί το δίκτυο Fiscalis να
στηρίξει την Επιτροπή στο έργο αυτό και να προωθήσει μια διεξοδική συζήτηση
σχετικά με την αποτελεσματικότητα τέτοιων κινήτρων και την καταλληλότητά τους ως
προς τους επιδιωκόμενους πολιτικούς στόχους·

30. παρατηρεί ότι η εξάλειψη των αντικινήτρων φορολογικού χαρακτήρα για την
απασχόληση των γυναικών και την άνιση κατανομή της αμειβόμενης και της μη
αμειβόμενης εργασίας αποτελεί έναν από τους στόχους της φορολογικής πολιτικής με
γνώμονα την ισότητα των φύλων29· καλεί την Επιτροπή να παράσχει καθοδήγηση για
τη συνεκτίμηση της ισότητας των φύλων στον σχεδιασμό της φορολογικής πολιτικής
και στη φορολογική διοίκηση· επισημαίνει την ανάγκη για βελτίωση της συλλογής
δεδομένων ανά φύλο· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει την κατάσταση όσον αφορά τις
μισθολογικές διαφορές μεταξύ των φύλων από φορολογική άποψη· καλεί την Επιτροπή
να αξιολογήσει τα υπάρχοντα δεδομένα σχετικά με το σχεδιασμό της φορολογικής
πολιτικής και τον αντίκτυπό της στη μη αμειβόμενη παροχή φροντίδας, τη χρήση
δημόσιων υπηρεσιών, τις διαφορές εισοδήματος και συντάξεων και τη συμμετοχή στην
αγορά εργασίας·

31. εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν υπέβαλε την
ανακοινωθείσα σύσταση σχετικά με τα «δικαιώματα των φορολογουμένων στην ΕΕ –
απλουστευμένες διαδικασίες για καλύτερη φορολογική συμμόρφωση», παρόλο που
διεξήγαγε δημόσια διαβούλευση προκειμένου να υποβάλει την εν λόγω πράξη κατά το
τρίτο τρίμηνο του 2021· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει την εν λόγω σύσταση χωρίς
καθυστέρηση·

32. υποστηρίζει ότι η επενδυτική πολιτική στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της ΕΕ και ο
πολυετής προγραμματισμός της αποτελούν σταθεροποιητικό παράγοντα, καθώς
βοηθούν να διασφαλιστεί ότι ορισμένες μακροπρόθεσμες επενδύσεις που ενισχύουν την
ανάπτυξη, την οικονομική ανθεκτικότητα και τη σύγκλιση, συμβάλλουν στην πράσινη
μετάβαση και τονώνουν τη σταθερή απασχόληση, και δεν επηρεάζονται αρνητικά από
την αστάθεια των οικονομικών κύκλων και τις οικονομικές υφέσεις σε εθνικό επίπεδο·

33. υπενθυμίζει ότι το σύστημα ιδίων πόρων της Ένωσης περιλαμβάνει ήδη μηχανισμούς
που μπορούν να θεωρηθούν ήπιοι αυτόματοι σταθεροποιητές κατά τη διάρκεια
ασύμμετρων κρίσεων και συγκεκριμένα περιλαμβάνει τον ίδιο πόρο που βασίζεται στον
φόρο προστιθέμενης αξίας και τον ίδιο πόρο που βασίζεται στο ακαθάριστο εθνικό

29Lind, Y. και Gunnarsson, Å., «Gender Equality, Taxation, and the COVID-19 Recovery: A Study of Sweden
and Denmark» [Ισότητα των φύλων, φορολόγηση και η ανάκαμψη μετά την πανδημία COVID-19: μια μελέτη
της Σουηδίας και της Δανίας], Tax Notes International, Τόμος 101, Αρ. 5, 2021, σ. 581-590.

PE749.076v02-00 14/24 RR\1289690EL.docx

EL
 εισόδημα· επαναλαμβάνει την ανάγκη να τηρηθεί πλήρως το χρονοδιάγραμμα του
νομικά δεσμευτικού χάρτη πορείας για την εισαγωγή νέων ιδίων πόρων ο οποίος
προσαρτάται στη διοργανική συμφωνία της 16ης Δεκεμβρίου 202030,
συμπεριλαμβανομένης της θέσπισης ενός φόρου επί των χρηματοπιστωτικών
συναλλαγών σε επίπεδο ΕΕ· επιπλέον, καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τις
προσπάθειες για τον εντοπισμό νέων και, κατά προτίμηση, γνήσιων ιδίων πόρων και
άλλων πηγών εσόδων για τον προϋπολογισμό της ΕΕ πέραν της διοργανικής
συμφωνίας·

34. ζητεί, ένα μερίδιο των εσόδων που προκύπτουν από τους μόνιμους φορολογικούς
μηχανισμούς που έχουν θεσπιστεί σε επίπεδο ΕΕ να ενσωματωθεί ως ίδιος πόρος,
προκειμένου να βελτιωθεί περαιτέρω η σταθεροποιητική λειτουργία του
προϋπολογισμού της ΕΕ και να χρηματοδοτηθούν οι προτεραιότητες πολιτικής της ΕΕ·

35. υπενθυμίζει ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ χρησιμοποιείται συνεχώς ως εργαλείο

αντίδρασης σε περιόδους κρίσης· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να
διερευνήσουν τη δυνατότητα χρήσης των μηχανισμών δαπανών και εσόδων του
προϋπολογισμού της ΕΕ ως μέσων αντίδρασης και για αναδιανεμητικούς σκοπούς κατά
τη διάρκεια συμμετρικών και ασύμμετρων κρίσεων, χωρίς κάτι τέτοιο να αποβαίνει εις
βάρος των υφιστάμενων πολιτικών και προγραμμάτων· στο πλαίσιο αυτό, ζητεί ένα
πρόσθετο μόνιμο ειδικό μέσο πέραν των ανώτατων ορίων του πολυετούς
δημοσιονομικού πλαισίου, το οποίο θα επιτρέπει στον προϋπολογισμό της ΕΕ να
προσαρμόζεται καλύτερα και να αντιδρά γρήγορα στις κρίσεις και στις κοινωνικές και
οικονομικές επιπτώσεις τους στα κράτη μέλη της.

° °

36. αναθέτει στην Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την
Επιτροπή.

30Διοργανική συμφωνία της 16ης Δεκεμβρίου 2020 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου
της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε
δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, καθώς και τους νέους ιδίους πόρους,
συμπεριλαμβανομένου ενός οδικού χάρτη για την εισαγωγή νέων ιδίων πόρων (ΕΕ L 433 I της 22.12.2020,
σ. 28).

RR\1289690EL.docx 15/24 PE749.076v02-00

EL
 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Οι ανισότητες επιδεινώνονται σε περιόδους κρίσης. Η κατάσταση μετά την πανδημία

COVID-19 δεν αποτελεί εξαίρεση. Στην εν λόγω κατάσταση προστέθηκε ο πόλεμος της
Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και η επακόλουθη ενεργειακή κρίση, οι οποίες προκάλεσαν στο
σύνολό τους υψηλό πληθωρισμό και οικονομική αστάθεια, επηρεάζοντας αρνητικά τις
κοινωνίες μας στην ΕΕ, καθώς και σε ολόκληρο τον κόσμο, με τη μορφή της κρίσης κόστους
ζωής, των αυξανόμενων ανισοτήτων, της μείωσης των πραγματικών μισθών και της
επιδείνωσης του κλίματος και της βιοποικιλότητας.

Μολονότι οι ευρωπαϊκές οικονομίες ανακάμπτουν με αργούς ρυθμούς μέσω της κρατικής

στήριξης, πολλά ζητήματα παραμένουν ανεπίλυτα και ο ρόλος της φορολόγησης ως μέσου
πολιτικής για την ανακατανομή, την αύξηση των εσόδων και την καθοδήγηση της
συμπεριφοράς εξακολουθεί να μην αξιοποιείται επαρκώς.

Η παρούσα έκθεση επικεντρώνεται σε ορισμένες από τις σοβαρότερες αρνητικές επιπτώσεις

που επέφερε η κρίση COVID-19 στις κοινωνίες της ΕΕ, οι οποίες μπορούν να βρουν λύση για
τις επιπτώσεις αυτές σε ένα πιο στέρεο και δίκαιο φορολογικό σύστημα, που δεν θα
ανταποκρίνεται μόνο στην τρέχουσα άμεση κρίση και τον πληθωρισμό, αλλά θα συμβάλλει
επίσης στην αντιμετώπιση της κρίσης του κλίματος και της βιοποικιλότητας, μεταξύ άλλων.
Σύμφωνα με ορισμένες από τις πιο πρόσφατες μελέτες, η έκθεση εξετάζει ορισμένα από τα
ακόλουθα σημεία:

 την ανάγκη μεταρρύθμισης του φορολογικού συστήματος προκειμένου οι κοινωνίες

να συνεχίσουν να προσφέρουν τις προϋποθέσεις για βιώσιμη ευημερία χωρίς
αποκλεισμούς·

 η οικονομική ανάκαμψη και η κλιματική κρίση έχουν αυξήσει την ανάγκη για
κινητοποίηση περισσότερων πόρων και επαναξιολόγηση των υφιστάμενων
φορολογικών πολιτικών·

 οι ΜΜΕ πλήττονται ιδιαίτερα από την πολυπλοκότητα του φορολογικού συστήματος

και τη φορολογική συμμόρφωση σε σύγκριση με τις πολυεθνικές επιχειρήσεις,
γεγονός που επιδεινώνεται σε περιόδους κρίσης·

 οι γυναίκες πλήττονται από ένα άδικο και μεροληπτικό φορολογικό σύστημα, καθώς
συνήθως βασίζονται περισσότερο στο εισόδημα από εργασία, δαπανούν μεγαλύτερο
ποσοστό του εισοδήματός τους στην κατανάλωση και κατέχουν λιγότερα μερίδια σε
πολυεθνικές επιχειρήσεις·

 τα κράτη μέλη της ΕΕ βασίζονται δυσανάλογα στους φόρους εισοδήματος από

εργασία, στις κοινωνικές εισφορές, και σε έμμεσους φόρους, όπως ο φόρος
προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ), γεγονός που επίσης επιδεινώνεται σε περιόδους κρίσης.

Μολονότι οι φορολογικές μεταρρυθμίσεις δεν αποτελούν πανάκεια, ένα εύρυθμο και καλά
σχεδιασμένο φορολογικό σύστημα μπορεί να διασφαλίσει υγιείς κοινωνίες όπου το εισόδημα
και ο πλούτος ανακατανέμονται δίκαια, η εργασία εκτιμάται στο πλαίσιο μιας οικονομίας
απαλλαγμένης από ανθρακούχες εκπομπές, οι ρητές και σιωπηρές προκαταλήψεις λόγω
φύλου καταπολεμούνται και οι κυβερνήσεις διαθέτουν τα μέσα για να ανταποκριθούν στις

PE749.076v02-00 16/24 RR\1289690EL.docx

EL
κοινές μας προκλήσεις.

Παρόλο που η ΕΕ χρειάζεται μεγάλες δημόσιες επενδύσεις για να επιτύχει βιώσιμη

οικονομική ανάκαμψη και την πράσινη μετάβαση, καθώς και για να κινητοποιήσει ιδιωτικά
κεφάλαια και να προσελκύσει την επιχειρηματικότητα, πρέπει επίσης να αντιμετωπίσει
προκλήσεις όπως η γήρανση των κοινωνιών μας, ο ψηφιακός μετασχηματισμός της αγοράς
εργασίας και το υφιστάμενο φορολογικό χάσμα.

Η έκθεση προτείνει βασικά στοιχεία που θα μπορούσαν να ληφθούν υπόψη σε μια πιο
ολιστική προσέγγιση της φορολογίας, ώστε να αποφεύγονται οι ad hoc προσαρμογές σε
περιόδους κρίσης και να αποτρέπεται η όξυνση των ανισοτήτων από τα υφιστάμενα
φορολογικά συστήματα, με αρνητικές επιπτώσεις στην κοινωνία και τον πλανήτη μας.

Ορισμένες από τις σημαντικές προτάσεις της έκθεσης περιλαμβάνουν:

 μόνιμο φόρο για τα πλεονάζοντα κέρδη σε όλους τους τομείς, υπό το φως των
αυξανόμενων στοιχείων που αποδεικνύουν ότι ο πληθωρισμός βασίζεται εν μέρει στα
κέρδη·

 απαγορευτικό φόρο για τα ιδιωτικά αεροσκάφη σε επίπεδο ΕΕ, δεδομένων των

υψηλών επιπέδων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα·

 φόρο άνθρακα που θα διασφαλίζει την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει»·

 προοδευτικό φόρο πλούτου, παρόμοιο με αυτόν που προβλέπεται στην παγκόσμια

φορολογική συμφωνία των ΟΟΣΑ/G20 για τις εταιρείες.

RR\1289690EL.docx 17/24 PE749.076v02-00

EL
 21.9.2023

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΩΝ

προς την Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής

σχετικά με τον ρόλο της φορολογικής πολιτικής σε περιόδους κρίσης

(2023/2058(INI))

Συντάκτρια γνωμοδότησης: Valérie Hayer

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Η Επιτροπή Προϋπολογισμών καλεί την Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής

Πολιτικής, που είναι αρμόδια επί της ουσίας, να συμπεριλάβει στην πρόταση ψηφίσματός της
τις ακόλουθες προτάσεις:

1. υποστηρίζει ότι η επενδυτική πολιτική στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της ΕΕ και ο
πολυετής προγραμματισμός της αποτελούν σταθεροποιητικό παράγοντα, καθώς
βοηθούν να διασφαλιστεί ότι ορισμένες μακροπρόθεσμες επενδύσεις που ενισχύουν την
ανάπτυξη, την οικονομική ανθεκτικότητα και τη σύγκλιση, συμβάλλουν στην πράσινη
μετάβαση και τονώνουν τη σταθερή απασχόληση, δεν επηρεάζονται αρνητικά από την
αστάθεια των οικονομικών κύκλων και τις οικονομικές υφέσεις σε εθνικό επίπεδο·

2. υπενθυμίζει ότι το σύστημα ιδίων πόρων της Ένωσης περιλαμβάνει ήδη μηχανισμούς
που μπορούν να θεωρηθούν ήπιοι αυτόματοι σταθεροποιητές κατά τη διάρκεια
ασύμμετρων κρίσεων, και συγκεκριμένα τον ίδιο πόρο που βασίζεται στον φόρο
προστιθέμενης αξίας και τον ίδιο πόρο που βασίζεται στο ακαθάριστο εθνικό εισόδημα·
επαναλαμβάνει την ανάγκη να τηρηθεί πλήρως το χρονοδιάγραμμα του νομικά
δεσμευτικού χάρτη πορείας για την εισαγωγή νέων ιδίων πόρων ο οποίος προσαρτάται
στη διοργανική συμφωνία της 16ης Δεκεμβρίου 20201, συμπεριλαμβανομένης της
θέσπισης ενός φόρου επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών σε επίπεδο ΕΕ· καλεί,
επιπλέον, την Επιτροπή να συνεχίσει τις προσπάθειες για τον εντοπισμό νέων και, κατά
προτίμηση, γνήσιων ιδίων πόρων και άλλων πηγών εσόδων για τον προϋπολογισμό της
ΕΕ πέραν της διοργανικής συμφωνίας·

3. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η ΕΕ, λόγω των περιορισμένων αρμοδιοτήτων
της όσον αφορά την άμεση φορολογία και τις κοινωνικές πολιτικές, καθώς και του
περιορισμένου μεγέθους του γενικού προϋπολογισμού της, δεν διαθέτει επί του

1Διοργανική συμφωνία της 16ης Δεκεμβρίου 2020 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της
Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε
δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, καθώς και τους νέους ιδίους πόρους,
συμπεριλαμβανομένου ενός οδικού χάρτη για την εισαγωγή νέων ιδίων πόρων (ΕΕ L 433 I της 22.12.2020,
σ. 28).

PE749.076v02-00 18/24 RR\1289690EL.docx

EL
 παρόντος αποτελεσματικούς και άμεσους τρόπους για την καταπολέμηση της
ανισότητας και του κινδύνου φτώχειας, μεταξύ άλλων μέσω της ανακατανομής του
εισοδήματος μεταξύ μεμονωμένων φορολογουμένων ή ιδιωτικών νοικοκυριών σε
περιόδους κρίσης· τονίζει την ανάγκη για ενισχυμένες αρμοδιότητες της ΕΕ και πιο
αποτελεσματική και δημοκρατική διαδικασία λήψης αποφάσεων στη φορολογική
πολιτική της ΕΕ, μεταξύ άλλων μέσω της μετάβασης στην ψηφοφορία με ειδική
πλειοψηφία στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας·

4. τονίζει ότι η Ευρώπη, όπως και ο υπόλοιπος κόσμος, αντιμετωπίζει κλιματικές και
περιβαλλοντικές προκλήσεις πρωτοφανούς κλίμακας και επείγουσας φύσης· τονίζει ότι
η ισχύς και η εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» στην ΕΕ έχουν ενισχυθεί με
την αναβάθμιση του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών, αλλά παραμένουν
κατακερματισμένες, ενώ οι επενδύσεις σε αυτόν τον τομέα εξακολουθούν να είναι
ανεπαρκείς· σημειώνει ότι η αποτελεσματικότερη καταπολέμηση της μεγάλης κλίμακας
φοροαποφυγής από τις εταιρείες θα μπορούσε να παράσχει στις κυβερνήσεις τα έσοδα
που απαιτούνται για την αντιμετώπιση της κρίσης του κόστους ζωής και των
ανισοτήτων και για τη χρηματοδότηση δημόσιων υπηρεσιών υψηλής ποιότητας, καθώς
και της δράσης για το κλίμα, της βιώσιμης ανάπτυξης και των ανθρωπιστικών
παρεμβάσεων·

5. θεωρεί ότι όλοι οι φορολογικοί μηχανισμοί σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα πρέπει να είναι

κατάλληλα σχεδιασμένοι ώστε να αποτρέπεται η φυγή κεφαλαίων, προκειμένου να
διασφαλίζουν τη φορολογική δικαιοσύνη και να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των
ανισοτήτων, αντί να μειώνουν τη φορολογική βάση· υπενθυμίζει, για τον σκοπό αυτό,
την ανάγκη να ληφθεί υπόψη ο αντίκτυπος της ψηφιοποίησης στην κινητικότητα των
φορολογικών βάσεων· ζητεί από την Επιτροπή να αξιολογήσει τις επιζήμιες
φορολογικές πρακτικές, ώστε να προσελκύονται ιδιώτες με μεγάλη περιουσία στα
κράτη μέλη·

6. ζητεί, ένα μερίδιο των εσόδων που προκύπτουν από τους μόνιμους φορολογικούς
μηχανισμούς που έχουν θεσπιστεί σε επίπεδο ΕΕ να ενσωματωθεί ως ίδιος πόρος,
προκειμένου να βελτιωθεί περαιτέρω η σταθεροποιητική λειτουργία του
προϋπολογισμού της ΕΕ και να χρηματοδοτηθούν οι προτεραιότητες πολιτικής της ΕΕ·
επικροτεί την προσωρινή συνεισφορά αλληλεγγύης των παραγωγών ορυκτών καυσίμων
που συμφωνήθηκε από το Συμβούλιο· σημειώνει ότι άλλοι τομείς, όπως ο
αγροδιατροφικός, ο χρηματοπιστωτικός και ο φαρμακευτικός κλάδος, έχουν επίσης
επιτύχει πρόσφατα «πλεονάζοντα κέρδη» και ότι, ως εκ τούτου, θα μπορούσε να
προβλεφθεί μηχανισμός αλληλεγγύης για τους τομείς που έχουν αποκομίσει
αδικαιολόγητα και υπερβολικά κέρδη· θεωρεί ότι η Επιτροπή και το Συμβούλιο θα
πρέπει να αξιολογούν συνεχώς τον τρόπο με τον οποίο τυχόν έσοδα που προέρχονται
από νέους προσωρινούς μηχανισμούς φορολόγησης λόγω κρίσης θα πρέπει να
εγγράφονται στον προϋπολογισμό της ΕΕ (είτε ως ίδιοι πόροι είτε ως άλλα έσοδα)·
σημειώνει ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ θα πρέπει να ωφελεί τους καταναλωτές και τις
επιχειρήσεις, στηρίζοντας ιδίως τα ευπαθή νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες
επιχειρήσεις·

7. υπενθυμίζει ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ χρησιμοποιείται συνεχώς ως εργαλείο

αντίδρασης σε περιόδους κρίσης· καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να
διερευνήσουν τη δυνατότητα χρήσης των μηχανισμών δαπανών και εσόδων του

RR\1289690EL.docx 19/24 PE749.076v02-00

EL
 προϋπολογισμού της ΕΕ ως μέσων αντίδρασης και για αναδιανεμητικούς σκοπούς κατά
τη διάρκεια συμμετρικών και ασύμμετρων κρίσεων, χωρίς κάτι τέτοιο να αποβαίνει εις
βάρος των υφιστάμενων πολιτικών και προγραμμάτων· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, ένα
πρόσθετο μόνιμο ειδικό μέσο πέραν των ανώτατων ορίων του πολυετούς
δημοσιονομικού πλαισίου, προκειμένου να μπορεί ο προϋπολογισμός της ΕΕ να
προσαρμόζεται καλύτερα και να αντιδρά γρήγορα στις κρίσεις και στις κοινωνικές και
οικονομικές επιπτώσεις τους στα κράτη μέλη της.

PE749.076v02-00 20/24 RR\1289690EL.docx

EL
 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ
ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης 20.9.2023

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας +: 24

–: 2
0: 5

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική
ψηφοφορία
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική
ψηφοφορία
Αναπληρωτές (άρθρο 209 παράγραφος 7
του Κανονισμού) παρόντες κατά την
τελική ψηφοφορία
Rasmus Andresen, Pietro Bartolo, Olivier Chastel, David Cormand,
Pascal Durand, Eider Gardiazabal Rubial, Alexandra Geese, Vlad
Gheorghe, Valérie Hayer, Eero Heinäluoma, Monika Hohlmeier,
Moritz Körner, Joachim Kuhs, Camilla Laureti, Margarida Marques,
Siegfried Mureşan, Victor Negrescu, Δημήτριος Παπαδημούλης,
Karlo Ressler, Bogdan Rzońca, Ελένη Σταύρου, Nils Torvalds, Nils
Ušakovs
Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου, Martin Hojsík, Jan Olbrycht,
Grzegorz Tobiszowski
Asim Ademov, Estrella Durá Ferrandis, Daniel Freund, Ralf Seekatz

RR\1289690EL.docx 21/24 PE749.076v02-00

EL
 ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ
ΣΤΗ ΓΝΩΜΟΔΟΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

24 +
PPE Asim Ademov, Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου, Siegfried Mureşan, Jan Olbrycht, Karlo Ressler, Ralf Seekatz

Renew Olivier Chastel, Vlad Gheorghe, Valérie Hayer, Martin Hojsík, Nils Torvalds

S&D Pietro Bartolo, Estrella Durá Ferrandis, Pascal Durand, Eider Gardiazabal Rubial, Camilla Laureti, Margarida
Marques, Victor Negrescu, Nils Ušakovs

The Left Δημήτριος Παπαδημούλης

Verts/ALE Rasmus Andresen, David Cormand, Daniel Freund, Alexandra Geese

2 -
ID Joachim Kuhs

Renew Moritz Körner

5 0
ECR Bogdan Rzońca, Grzegorz Tobiszowski

PPE Monika Hohlmeier, Ελένη Σταύρου

S&D Eero Heinäluoma

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+ : υπέρ
- : κατά
0 : αποχή

PE749.076v02-00 22/24 RR\1289690EL.docx

EL
 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ
ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Ημερομηνία έγκρισης
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική
ψηφοφορία
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική
ψηφοφορία
Αναπληρωτές (άρθρο 209 παράγραφος 7
του Κανονισμού) παρόντες κατά την
τελική ψηφοφορία
RR\1289690EL.docx
24.10.2023
+: 30
–: 18
0: 4
Rasmus Andresen, Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου, Marek Belka, Isabel
Benjumea Benjumea, Stefan Berger, Gilles Boyer, Markus Ferber,
Jonás Fernández, Giuseppe Ferrandino, Frances Fitzgerald, José
Manuel García-Margallo y Marfil, Claude Gruffat, José Gusmão, Eero
Heinäluoma, Stasys Jakeliūnas, Othmar Karas, Billy Kelleher, Ondřej
Kovařík, Γεώργιος Κύρτσος, Aurore Lalucq, Philippe Lamberts, Aušra
Maldeikienė, Pedro Marques, Siegfried Mureşan, Caroline Nagtegaal,
Denis Nesci, Luděk Niedermayer, Δημήτριος Παπαδημούλης,
Piernicola Pedicini, Lídia Pereira, Kira Marie Peter-Hansen, Eva Maria
Poptcheva, Evelyn Regner, Antonio Maria Rinaldi, Dorien Rookmaker,
Alfred Sant, Joachim Schuster, Ralf Seekatz, Paul Tang, Irene Tinagli,
Inese Vaidere, Johan Van Overtveldt, Stéphanie Yon-Courtin
Damien Carême, Eider Gardiazabal Rubial, Martin Hlaváček, Chris
MacManus, Margarida Marques, Laurence Sailliet
Theresa Bielowski, Anna Bonfrisco, Elena Lizzi
23/24 PE749.076v02-00
EL
 ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ
ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

30 +
Renew Gilles Boyer, Giuseppe Ferrandino, Billy Kelleher, Γεώργιος Κύρτσος, Caroline Nagtegaal, Eva Maria
Poptcheva, Stéphanie Yon-Courtin

S&D Marek Belka, Theresa Bielowski, Jonás Fernández, Eider Gardiazabal Rubial, Eero Heinäluoma, Aurore
Lalucq, Margarida Marques, Pedro Marques, Evelyn Regner, Alfred Sant, Joachim Schuster, Paul Tang, Irene
Tinagli

The Left José Gusmão, Chris MacManus, Δημήτριος Παπαδημούλης

Verts/ALE Rasmus Andresen, Damien Carême, Claude Gruffat, Stasys Jakeliūnas, Philippe Lamberts, Piernicola
Pedicini, Kira Marie Peter-Hansen

18 -
ECR Denis Nesci, Dorien Rookmaker, Johan Van Overtveldt

ID Anna Bonfrisco, Elena Lizzi, Antonio Maria Rinaldi

PPE Isabel Benjumea Benjumea, Stefan Berger, Markus Ferber, Frances Fitzgerald, José Manuel García-Margallo
y Marfil, Aušra Maldeikienė, Siegfried Mureşan, Luděk Niedermayer, Lídia Pereira, Laurence Sailliet, Ralf
Seekatz, Inese Vaidere

4 0
PPE Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου, Othmar Karas

Renew Martin Hlaváček, Ondřej Kovařík

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+ : υπέρ
- : κατά
0 : αποχή

PE749.076v02-00 24/24 RR\1289690EL.docx

EL