You are on page 1of 169
Ban du thao TACGIA: Tiéns) D4 Dite Hong - Trudng DHCN-DHOQG HN (Chi bién) Thge sy D6 Thj Thy Duong - Trutng chuyén Nguyén Hug Thac s9 Neuyén Thanh Tiing - Trung chuyén Ha Noi-Amsterdam Huéng dan hoc tin hoc Iép 1 4 voi Python P é Habook LOI NOI DAU ‘Oi véi moi ca ohn, tinh toan G4 1a mot ki ning quan trong trong cudc song hang ngay va Lip trinb sé [a m6t ki nding méi déng vai tr quan trong trong x hoi hién dai. ‘Kinng nay gitp ching ta sar li théng tin, diéu khién cac thiét bi nr déng. Viéc trang ‘bi ki nang va rén luyén tt duy lap trinh da duvc cac chuyén gia gido duc trong aude quan tim ding mifc va thé hién 3 trong chuong trinh gido duc pho théng mdi cia mén Tin hoe, ditge BO Giéo duc va Dao tao ban hinh nim 2018. Khi ging day vé 1§p trinh, ching ta phii Iva chon ng6n ngit 1p trinh dé minh ‘hoa. Trong cc ti liéu gidng day vé lap trinh mrde day (ca trong nutie va nude ngoai) ‘thuféng sit dung c4c ngén ngit lap trinh nlut Paseal, C/C++, ... dé minh hoa. Tuy nhién, hhign may, cc ti ligu nude ngoai thuréng hay sir dung agoa agit lap trinh Python cho 446i tuong hoc sinh phé théng cing niu sinh vién dai hoc. Ngén nett lap trinh Python cé clu nic 16 rang, ngn gon, dé hiéu, dé hoc, duge sit dung nhiéu trong phan tich dif liéu, trong linh vite tri mé nin tao va 6 ahién trién vong trong thé gidi hién dai. Quyén sich nay 1a tai liéu day hoc [ap trinh sif dung ngén ngit Python. Sach dude ‘bién soan theo each din dit kién thitc cing vai cae vi du minh hoa phit hop cho viée gidng day cing silt ty hoc d6i vdi hee sinh Ip 11 theo chong trinh Iuén anh. Dac ‘iét, d& hoc sinh rén Inyén ki nang va tr duy lp trinh nén sich cung cap hé thing bai tip phong phil, voi méi bai cé cdc bé dif ligu dé hoc sinh thit nghiém, kiém tra sau ‘khi viet xong chuong trinh, Cac tac gia mong ring, quyén sich nay s® hit ich cho cae thay gio, © p40, cée em hc sinh trong viée gidng day, hoc lap tinh. Cac tac gia cing mong muda nan duoc déng gdp, phé binh cia cic thay gido, c6 gido, cdc em hoc sinh va ban doc. Tap thé tic gid MUC LUC Trang LOINOIDAU..... Chi a8 1 . CHUONG TRINH BON GIAN 1. CAC KHAINIEM VE CHUONG TRINH MAY TINH (1 tét 1. Cac khdi niém. 2. Ned ngit lap trinh bic cao 3. Chuong trinh dich Bai tip . Le Bai2. NGONNGO LAP TRINH PYTHON @ tt 1. Neda agi [ap trinh Python. 2. Cai dat Python trén hé diéu binh Windows, Bai3. Baid. 2. Nhap dit ligu tir ban phim. 3. Chia thieh, Bai tip . Error! Bookmark not defined. Bai tip time hin 1- VIET CHUONG TRINH BON GIANError! Bookanark not defined. Bai5. TU BAI TOAN DEN CHUONG TRINH (2 tiét). 1. Bai toan va xac dinh bai toan 2. Giai bai toa trén may tinh... 3. Thuat toan va mé ta thnat toan. 4, Mét 36 vi da ve thudt toan .29 BAIDOC THEM VE CONG CU LAP TRINH THONNY 33 23 28 28 29 2. Cai dat Thonay trén hé diéu hanh Windows... Chi dé 2 TO CHUC RE NHANH VA LAP Baié. CAU LENH RE NHANH (2 tiéf 1. Bigw tine quan hé, biéu tnie logic 2. Cau lénh ré nhanh dang if. 37 Bai tap... 39 Bai?. CAU LENE RE NHANH (Tidp — ) 42 1. Cau lénh ré nhénh if-else 2, Cau lénh 18 nhanh dang if-elif-else . 3. Khéi leah. Bai tip. ‘Bai tap thue hanh 2: CAU LENH RE NHANH.. Bais. CAU LENE LAP (2 tiét) 1. Cia tric ip trongm ta tht toa. if 2. Cla én lip trong chong tinh Python ‘BG tip tine hanh 3: CAULENH LAP... 3. Phin biét ede cach sit dung khie cia him range() Bai tap. Bai tap the hanh 4: CAU LENH LAP (Tip)... Bai9. CHUONG TRINH CON (2 tiét) .. 1. Khai niém chwong trinh con... x 2. Tan ida cael Sey de amas tis com tong Pye 3. Phin Jogi clmong trinh con . Bai tap CHUONG TRINE CON (i 1. Tham sé hinh thie va tham s6 tue oy. Chi dé 3 KIEU DU LIEU XAU, KIEU DU'LIEU DANH SACH Bai 11. DU LIEU KIEU XAU (2 tiet). .-80 1. Di ligu kigu xiv. 80 2. ic thao tie air li xdu trong Pytho Bai tap... 81 Error! Bookmark not defined. Bai tp thuc hin 6: DU LIEU KIEU XAU.. Bail2. KIEU DU LIEU DANHSACH (2 tiét) .... 1. Kiéu dit ligu danb sich. 2. Cée thao tac trén danh sich trong Python Bi Bai tip thuc hanh 7: DU LIEU KIEU DANH SACH. Bai tap thye hinh 8: DU‘ LIEU KIEU DANH SACH (Tiép)..... Bai tip thyc hinh 9: BANG VUONG TRONG FYTHONError! Bookmark not defined. Bai ti Bai 13. KIEUDULIGU TEP 1. Wai trd cia kigu tp. 2. Martép dé doc ghi dif ligu 85 50 50 91 4 96 98 Error! Bookmark not defined. 113. Bai tip ture hinh 10: KIEV. DULIEU TEP... cane Bookmark n not defined. |. KIEU DU LIEU DICTIONARY ..... 14 Error! Bookmark not defined. Error! Bookmark not defined. 124 ‘Bookmark tot defiueid: 130 Error! Bookmark not defined. .. 136 140 140 142 143 146 AT 149 150 157 153. CAU LENHLAP (Tiep)......... CHUONG TRINH CON (Tigp) ; CHUONG TRINH CON DU LIEU KIEU xAU : DU LIEU KIEU DANE sACH (Tip) BANG VUONG TRONG PYTHON... KIEUDU LIEU DICTIONARY. Che dé ¢ CHUONG TRINH DON GIAN Bai 1 CAC KHAI NIEM VE CHU’O'NG TRINH MAY TINH (1 tiét) 1. Cac khai niém Chuong trinh may tinh 1 mdt tip hop cdc edu Iénh, chi din cho may tinh thye hién mt nhiém vu nio 46. Lap trinh diéu khién robot: . Cho thirc an vao . Ché 5 phat . Lat banh - Ché 3 phit . Cho banh ra dia Ngén ngif 1p trinh dugc con ngudi tgo ra dé viét cdc chuong trinh may tinh, Ngén ngit may 1a mot trong cic ngén ngit ap tink. Ng6n ngit may co wu diem 1a Khai thac triét dé tinh ning phan cing. Tuy ohién, ngén ngit may kho ahd. phic tap, céng kénh va khé chinh stra. ‘Dé Ikhac phue nhitng han ché ciia ngén ng may. céc ngén net lap trinh bac cao ig6n ngit lap trinh bac cao 1a ngén ngit gan véi ngén agit nr nhién, dé nhé, dé chinh sita. Dé thure hién duoc chrong trinh trén-ngén ngit lap trinh bac cao can chuyén thanh churong trinh trén ng6n ngit may. & & 2. Ng6n ngd lp trinh bac cao Su phat trién cia ngén ngi Lap trinh gan Lien véi sv phat tien ciia tin hoc. Da co hang nghin ng6n ngit lip trinh duoc thiét ké, mdi loai ngén ngtt pha hop voi mot Ip cic bai toan nhit dinh. Nhing ngén ngit lip trinh bic cao hién nay thutmg cung cip nhiéu thu vién gitp cho viée lap trinh dé dang va hiéu qua hon. Mét so ngén ng lap trinh bac cao théng dung hién nay: Python, C, C++, C#, Java, Java Script, PHP. ... Python 1 mot ngon agit 4p trinh bac cao do Guido van Rossum tao ra.nam 1991. Python cé cau tric 13 rang, ngan gon. dé hiéu, dé hoc. Hién nay. Python duoc sit dung: nhiéu trong cae yéu cau phan tich dit liéu hay trong fink vire hoc may 14 link vue quan trong va nhiéu trién vong trong thé gidi hién dai. C la ngén ngit dutoc xy dung béi Dennis Ritchie nim 1972 va dutoc sir dung: trong hé diéu hanh UNIX. Tir. do C con duoc ding trong mhicu-hé dieu-hanh khac va tr thanh mdt trong nhimg ngén ngit phd dung nat. C rat hiéu qua va duoc wa chudng dé viet phin mém hé théng, mic dit né efing duge dimg cho viéc viét cdc img dung Ngoai ta, C cling throng duoc diing lam ng6n ngit ging day lap trinh C++1d ngén ngtt Hip trinh duoc tao ra bai Bjame Stroustrup nhir mét phn ma rong cia ngon ngif lap trinh C voi cac tinh nang hién dai. C++ co the chay tren nhieu nén ting khac nhau nhu Windows, Mac OS, Linux, Ubuntu va cic phin ban Unix. 3. Chuang trinh dich Chiong trinh viét trén ngon agi? bac cao phai dugc chuyen doi thanh chyong trinh trén ngén ngit may mdi cé the thie hién duoc. Chuong trinh co chit nang chuyén chuong trinh dugc viét bing ngén ngit lap trinh bac cao thanh chong trinh trén ngén ngit may duoc goi la chwong trinh dich. Chuong trinh dich nbjn diu vao 1 chong trinh viét bang ng6n ngit lap trinh bac cao (chwong trinh nguén), thuc hién chuyén d6i sang ng6n ngif may (chuong trinh dich). Chwong trinh nguén > Chuong trinh dich > Chwong trinh dich Bal tap Bai 1. Neda ngit lap trinh 14 gi? Chirong trinh 14 gi? Bai 2. Tim hiéu va so sanh su ph6 dung ciia cac ng6n ngit lap trinh hién nay_ Bai 2 NGON NGU’ LAP TRINH PYTHON (2 tiét) 1. Ngén ngii lp trinh Python Python [4 mét ngén ngit Lip trinh bic cao do Guido van Rossum tao ra néim 1991. ‘Hién nay, Python 14 mét ngén ngi¥ lap trink phé bién, co nhiéu wu diém, hé tro the vign phong phil va chay duoc trén nhieu hé dieu hanh. Python da duc ding dé phat trién cac tig dung Web, phan mém tg dung. lap trinh game, diéu khién robot, ir ly anh, trac quan dif liu, phan tich dif liu, .. Tinh dén théi diém hién tai, Python 06 ba giai doan phat trién chinh 14 Python 1, Python 2, Python 3. Cac phién bin cia Python 3 khéng hoan toan trong thich véi Python 2, try nhién, c6 céng cu dé chuyen d6i tit phién ban Python 2 sang Python 3. Dé bat dau vdi Python, chung ta tim hieu cau lénh print () 1a mét cau lénh co ban va hitu dung trong Python. Cau leah print () sé dura mdt théng dip ra man hinh trén mét dong. Cau lénh 6 ci phap nlut sau: print(théng diép can dua ra) Chi ¥, thing diép duoc dat nam trong hai dau nhay don heac hay nhay kép ‘Vi dy, chuong trinh gém hai lénh sau: print("Python 1a mét ngén ng lap trinh bac cao") print('print() 14 1énh in ra man hinh’) sé dua ra man hinh hai dong niu sau Python 1a mét ngén ng lap trinh bac cao print() 14 1énh in ra man hinh 2. Cal dat Python trén hé diéu hanh Windows Dé cai dat Python lén may tinh, em can chon ding phién phit hop véi hé diéu hinh ma my tinh di cai dt. Néu miy tinh cia em dang at dung hé diéu hanh Windows, em kiém tra xem hé dieu hanh Windows cia em 1a 32-bit hay 64-bit? Start -> Computer -> Properties > System ‘Vao trang hitps://wrww python org/downloads/windows/, Iya chon phién ban mdi nhit (phién bin hién nay sé bat diu bang sé 3, thé hiéa Li Python 3) va cai dit. Khi ci dat, chit ¥ tich chon “Add Python 3.9 to PATH™ | tyinon 3:5 (btn) Setup Install Python 3.9.5 (64-bit) Select install Now to install Python with default settings, or choose Customize to enable or disable features. @ Install Now ow af Ansan LocatiPregrams\PytherPptnonie => Customize installation Chote ipeaton and tote Chi ¥: tich vao “Add Python 3.9 to PATH” ‘Sau khi cai dat Python 3, may tinh cing s€ dutgc c3i dat mot chifong trinh cé tén la IDLE (Integrated Development Environment). Chay IDLE dé c6 giao dién nh inh didi day, cira sé nay goi 1A cia sé lénh (taga/y: Hon vin? Type "help", *copyrighe") "cuedits" ox “License()" for more informati Hinh anh giao dign IDLE ‘Dé tint nghiém lénh print, em go print ("Hello World!") 10i aban Enter. Két qua nh hinh dudi diy W [Python 3.8 Shel - a x File Ed Shell Debug Options Wedow Help Python 3.8.1 (taga/¥3.0.1:1b293b8, Deo 18 vel te 3. Chuong trinh d4u tién Cac em cé thé g6 va chay timg lénh trong cita sé 1énh niu trong muc 2 theo nguyén tac théng dich. Tuy nhién, chyong trinh IDLE cho phép viet, chinh sita, bru Jai churong trinh thanh mét file va chay theo nguyén tic bién dich. Ngoai IDLE, hién nay cé rat nhiéu phan mém tién dung hé tro soan thao cho Python nhu Notepad++. Sublime Text, Thonny, Pycharm, .. Trong IDLE, vao File va chon New File, mét cita so moi xuat hién (cita s6 nay duc goi 1a ctta 6 soan thao). IDLE Shot 3.955 - of x Fil felt Shot Debug Options Winkie Halp WaTdebd, May aL, Ddegva62) (MGC v.1929 Gat [aM ‘Open culo Open Module... At-eht Recent Flex Module srowser Altec: "credits" er “License ()" for more infornarign. Pall cers Sore eins. Seve Ae. Cen snittes ALeShiftes. cme. AREA cule chuong trinh cé néi dung nhw hin dudi day. Sau d6, nu lai voi tén ang phan tén mérrng mac dinh 14 py, nhu vaytén day du 1a “Hello.py”. File Edit Format Run Options Window Help Khi chong trinh 4 duoc lun trit, em 6 thé tién hanh chay chuong trinh dé bang cich vio Run, chon Run Module. Két qua sé urge da ra 6 cira s6 lénh, em hay cho Format Run Options Window Help Run... Customized Shift+F5. Check Module Alt+X Pythan Shell Sau khi soan thio va lun tri Iai chirong trinh Python tén IDLE, cac em.cé thé chay tric ti¢p chifong trinh do bang cach si dung phim tat F5 (hoac vao Rum0i chon Run Module). Ngoai ra, cdc em ciing cé thé chay true tiép chuong trinh Python nhu chay cae chirong trinh thite thi khic. Cy thé, néu trong aia sé Windows cdc em kich dip vao tén file churong trinh, hoc trong cita sé lénh (Command Prompt) em dénh tén file chung trin roi nhan Enter. ‘Neu muén mé file 1p trinh da hru bang IDLE dé xem hoc chinh sita thi co the kich chuét phai chon Edit with IDLE. Open | © Move to OneDrive Wf Editwith Notepads + | Bai tap Bail. Ma bai PAOOL ‘Soan thao mét chong trinh c6 tén “IntroPython.py” cé ndi dung dui day va chay chuong trinh. Python is a programming language that lets you work more quickly and integrate your systems more effectively. Bai 2. Mét ban soan tho mét chong trinh Python va khi chay chutong trinh thi bi bao 1i niu hinh durdi dy. Em bly gitp ban tim wa sia 16i, window Heip aovaee inh tr met ngén ng@ lgp tr ta di Jifu va dién dat ca hae tac eda th | [= syntaxérror Q cee Bai3. Mi bai PAGO? Soan thao mét chuong trink cé tén “Rec.py” dé vé mot hin chit nhat bang dau “* nint hinh dudi diy. Jone + * * * ieee Bai. Ma bai PA003 Soan thao mot chwong trinh cé tén “Goodbye py” dura ra min hinh: ding nhif nbat la dong chi Goodbye, sau do b6 qua mot dang, dong thit ba la mot ding See you again. a See you again Bai3 BIEN, PHEP GAN, PHEP TOAN VA BIEU THUC SO HOC (2 tiét) 11. Bién, cich tao bién, phép gan trong Python C6 hai hép ding dé dung cic vién bi. Hop thit nhat duge din nhan bén ngoai 1a A, trong hép c6 20-vién bi. Hp thir hai duoc dn nh3n bén ngoai la B, trong hdp cé 100 vin bi. Thute hién thao tic sau: Bé 5 vién bi ra khéi hép A sau dé bé kkhéi hp B 86 bi bang sd bi cé trong hap A: 1) Hay cho biét sd bi trong hp B sau Khi thue thao tac tren? 2) Hay cho biét s6 bi trong hép B sau khi tiép tuc thyc hién lién tiep thém hai Jan thao tac trén? Bien giong nhy cai hop duoc dan nhan, em co thé chita dif ligu vao trong hop va sit dung di liéu khi can théng qua tén nhan. Dé tao va dat gia tri cho bién sit dung Jénh gan theo dang: = Dé tra 1éi cu hoi 1, c6 thé thuc hién diy 1énh dudi day, cc 1énh mé ta Lin Inet cfc thao tic ciia clu hdi 1: Cac lgh mé ti | Lénh gé tir IDLE va |Tgo mit file, soan thio lénh va hu trit thinh thaotic | két qua nhan dug chirong trinh, chay dé xem két qui = 20 >>> A= 20 = 100 >>> B= 100 =A-5 |>>A=A-5 File Edt Format | Run Options Windowr Help \a B-A |>>B=B-A |2-a-5 ee fom. Customniczed Shifts 5 Check Module Alek Python Shell print (B) >>> print (B) 85 >>> ant (B) Ghicini: Can lénh print () khéng chi ding dé ghi mot thong diép ra man hinh ma con co the ghi ra m6t gia tri cia mot bien. 15 Trong cc ngén ngit lip trinh, bien 14 mot ving b6 nho duoc dat tén, dimg dé lw tri gid tri va cé thé duoc thay d6i gid tri trong qué trinh thy hién chvong trinh_ Khi sit dung cau lénh gn, néu bién nim & bén trai cia Kénh gan chuta titng dutgc tao thi chuong trinh sé tao ra bién dé va bien nhan gia tri bang gia tri biéu thiic @ ve ben phai, trong hep bién 43 duge tao thi gid tri aia bién sé dugc thay déi bang gia tri biéu thite 6-vé bén phai cia lénh gan Mai bién cén cé tén-va cé j nghia riéng. Quy tie dit tén bién: * Bao gom cac ky tu thuong (az), ky tthoa (A-Z), chit s6 (0-9). dau gach chan (_). Co phan biét chit hoa va chit thirémg. * Khdng bat dau bang chi¥ s6. © Khong duoc dat tén trimg voi “ti khoa” cita Python (em co thé nhan ra tit khoa nay vi tir khoa co mau cam khi viét Jénb, vi du: not, and. or. for. ote Vi du vé cach dat tén: Cach dit tén sai Cach dit tén ding >e> lyear = 2021 >>> yearl = 2021 SyntaxError: invalid syntax | >>> number = 2.4 >>> number@ = 2.4 >>> And = ‘hello! SyntaxError: invalid syntax | >5> a = 2 >>> and = 'hello' D> A= 1 SyntaxError: invalid syntax | >>> print(a) 2 >>> print (A) L 2. Phép todn va biéu thic sé hoc trong Python 2.1. Phép toan s6 hoc trong Python Trong cac ngGn ngit lap trinh deu cung cap cdc phép toan so hoc nhu cong. trit, nhan, chia, ... trén céc dai tng. Bang dudi day mo ta cdc phép toan ma Python hé wo. 16 on tod Ki higu trong . Lénh gé tir IDLE va Phép ton Vidu Ket qui nbn dug >>> 34:12 Phép cing + 3+12=15 aA >>> 15-3 Phép tra us 15 — 3= 12 oe 12 >>> 34S én ahi * ea Phép nhin 3*5=15 Fe Phép chia ! 16/3 = ala, a; S16 //5 | ey a 16 5=3 Phép chia léy thuomg “ “uw Z Phép chia ay cir 2 168551 — coe >>> 2 * 3 Liiy thia: ae 2*3=8 " 2.2. Biéu thire sé hoc trong Python Bien thite sé hoc trong Python 14 két hop cac s6, cdc bien, c4c phép toan va diu agofic tron trong ft nhu biéu thie trong todn hgc. That ny thyc hién cing trong wr nu trong toan hoc, eu thé: © Thu hién cac phép toan trong dau ngoac tron; Thue hign cdc phép toan ly thira; « Trong diy cdc phép toan khéng chita ngode thi thutc hién tir ti sang phai theo thir tu cac phép toan nan (+), chia (/), chia lay thutong (//), chia lay du (%) thu hign tnrde va cdc phép todn cng (+), trit (—) thute hién sau. Vidu: Biéu thie trong toan hoc ‘Biéu thir trong Python. 20+ 3b 2ka + 3%b Bea-32 nb aGa ks De fb? —4ac (b#b-44a%c) ## (1/2) la/b] xc (af fo) *o 17 2.3. Dif ligu kiéu sé ‘Trong bai hoc nay, cac em sit dung bién nhan gia tri 1a so va chwa phan biét do 1a sénguyéa hay sé thie. Tuy nbién, trong Python cé phin biét bién chita kiéu s6 nguyén (Ant) hay bién chita kiéu s6 thutc (float). Khi mot bien dutgc gan bang mét bieu thite, tiry thuéc bién thitc dé la s6 nguyén hay sé thie thi bién sé 1a bién Iu trit sé nguyén hoic sé thuc Cae em hy soan thao chuong trinh duéi day dé tim hiéu kién dif liéu s6 nguyén va so thytc. Trong chong trinh co sif dung ham type (a), ham nay cho biet kieu dit ligu eda bién. Lénh thie nghigm Két qua chay a=3.2 | print (type (a)) a=5 >e> print (type (a) ) Cae em ciing cé thé chuyén déi kiéu dit Liéu ni s6 nguyén sang sé thyc va nguge lai bang cach s¥ dung ham int () va float (). Khi mét bien dang Iuu tri kieu so thutc ma bi ép ve hu tn kieu s6 nguyén thi phan thutc sau dau cham thap phan sé bi bo di. Soan thao chirong trinh dwéi day dé tim hiéu. Lénh thir nghiém Két qua chay x = int (x) 3 print (type (x)) print (x) 3.0 x = float (x) >> print (type (x)) print (x) Bign trong Python cn cé thé ium tritnbiéu kiéu dif liéu khdc, cic em sé duge hoc @ cdc bai hoc sau, Bail. Bai 2. Bai 4 Bai tap a) Em hay soan thao chvtong trinh gom cac lénh dudi day, chay va cho biet kkét qua hién thi trén man hinh. b) Em hiy thay phép todn nh’n (*) o dong lénh thit ba bang cdc phép toan cong (+), trit(-), chia (/), chia lay thyong (//), chia lay dy (8), liy thita (**) va cho biét cac két qua trong img nhan duge. a) Em hay viét tiép lénh dé ohn duoc chvong trinh giai phuong trinh bac hai Ax? + Bx +C = 0, biét rang phuong trinh 06 hai nghiém phan biét. BAB — 4*AeC x1 = (-B + deltat* (1/2))/ (2**A) print (x1) b) Em hay thay déi gia tri duge gin cho A, B, C-va chay dé thn nghiém chong trinh. . Em hay hodn thién chuong trinh dudi diy bang cich vit biéu thnic gin cho bién p dé nhan dugc chuong trinh tinh a” p=... print (p) ‘Em hy thay d4i gi tri gan cho bién a van dé thit nghiém chuong tinh Viet churong trinh tinh dién tich hinh trén khi biét ban kinh, chuong trinh cé sit dung bién duoc gan gid tri ban dau 1a ban kinh cia hinh tron uty Bais. ‘Viét chiong trinh tink canh huyén eita tam giée vudng khi biét 46 dai hai canh géc vubng. Chutong trinh cé sir dung bién a va b, durgc gan gid tri ban dau tuong ting la d6 dai hai canh géc vudng. | EE Oem Habook Bai 4 VAO RA DON GIAN (2 tiét) 1. Ghi dé ligu ra man hinh ‘hr cac em da dure hoc, cau lénh print () cé thé diing dé ghi ra man hinh trén. mét dang m6t thong dip (théng diép cin duge dat trong cp diu nhay don hode nhay kép) hoc gid tri cia mét bién hode mét biéu thie. Tuy abién, cfu lénh print () con cé thé ding dé ghi ra man hinh dit liéu nhiéu dang khac, Em hay tim hiéu va cho biét chuong trinh dudi day thc hién cdng viée gi? ‘Chwong trinh Ket qua ra man hinh A=4 32 B= 12 ene Dién tich 48 print((A + B) * 2) . >>> print('Dién tich', A * B) Cau Iénh print () ding dé ghi dé liu ra man hinh, d& ligu 06 thé 1a gid tri cia mét bién hoge la mt théng digp hode 1 mét biéu thie (abu ciu Ink thir ba trong chwong trinh 6 hoat dong 1) hoic la hn hop (nbv trong cu [énh thir tu). Trong truéng hop dé liéu la dang hén hop thi can sit dung dau phay dé ngan cach. Khi dé, cdu lénh print () sé lan lugt ghi dit éu ra man hinh ti trai sang phai, cit mi lan gip dau phay cau lénh print () sé ghi thém m6t dau cach. Nhe vay, ci phap cAu lénh print () é dua gid tri cac biéu tinic ra man hinh 1a: print (danh sach dau ra) Trong dé danh sach dau ra cé thé 14 bién hodc 14 mét thdng diép hodc 14 mét biéu thie. Néu cé nhiéu dau ra, cdc dau ra each nhau béi dau phay. Vi du, chuong trish dudi day, sit dung bién A duoc gan bing 4 va B doc gan bang 12 dé un tris 46 dai hai canh cia mét hinh ehi-nhat. Chong trinh tinh 16i dua ra man hinh chu vi va dién tich cia hinh chit nhat do. A=4 Chwong trinh | B = 12 tinh chu viva | print((A +B) * 2) dign tich print ('Hinh chit nhat kich thuéc ', A, 'x', B, "cé chu vi', (A+B) * 2, ‘va dién tich', A * B) Hinh chit nhat Kich thudc 4 x 12 cd chu vi 32 Két qua va dién tich 48 __| >>> 2. Nhap da ligu tir ban phim Trong chuong trinh tinh chu vi va ign tich & phan trén, méi khi ching ta muén tinh véi kich thuce hinh chi nhat Ichac nhau, ching ta phai thay 4éi gia tri gan cho bién A va bién B trong chuong trinh. Tuy nhién, trong cdc ngén ngt lap trinh déu cho phép ohdp gid tri cho bién tir ban phim. Dudi day la hai edu lénh nbap di liéu tir ban phim trong Python. ‘Lénh nhap dirliéu tir bam phim Y¥nghia Sees ‘Np dit ligw vao tir ban phim va chuyén vé dang sé nguyén bién = float (input ()) a ee ee 6 Khi thuc hién chong trinh, mdi lin gap 1énh nhip dé Liéu, chwong trinh sé doi ngudi ding nhap gia try vao ti ban phim sau do gan gia tri vita nhap cho bién nam bén trai phép gin. Xem vi du dudi day Chuong trink | Chay chong trinh vi nbip so 10 /10 Ban via nhép vaéo s6 10 >>> Trong lénh nhép di ligu tir bin phim, Python cén cho phép dua ra théng diép dé chi din aguoi ding whip dit liéu bing céch dé théng dip vio hai din nhy don hodc ahay kép bén trong ngoic cia input. Hay soan thao ri chay chwong trinh dudi day dé tim hiéu thém tinh nang nay cia cau lénh nhap di én. | b = float(input(' b = float(input ('Nhap print (‘Dien tich tam giac 1i a = int(input()) . print (‘Ban via nhap vao sé", a) chiéu cao cia tam gide: ')) 6 dai canh day cia tam giac: ')) (h #b) / 2) Trong Python, lénh input () s€ dec moi dif ligu vao dwéi dang ki ty, nén khi ngwai st dung muda dimg dit liéu dirdi dang s6 aguyén hay 36 Jénh int hoic float phia trade, mmc dich la ép kien ki tr ve Ehi ngudi ching cé tinh nhdp vio dif ligu khong phi s6 thi s® bao 16i, int(‘123") > 123 float (*1.23') > 1.23 int (*12a') > 16i_ int(*"12 34°) > 161 Nhe 6 dong ép kiéu thir tr int (*12 34°), khéng thé ép kiéu 2 s6 trén cing mét dong ohu nay. Vay muda doc dit liéu hai sé trén cing mét dong thi ta cé thé lam bur sau: numl, num? = map(int, input().split()) ‘hoe x, ¥ = [int(x) for x in input().splito] 3. Chi thich Trong chuong trinh, ngoai cae cn lénh, chong trinh e6 thé 6 cdc dang chi thich. Cac ding chi thich nay la mé ta cia nguai Igp trinh giip cho nguai doc chuong trinh nan biét duge mmc dich cia cac lénh, ¥ nghia cia chuong trink. Cac dang chit thich khéng anh huéng dén néi dung chong trinh va duge chiong trink dich bé qua. ‘Trong Python, mét dong chi thich dirgc bat dau bang ki ty #. Vidu | # The phép toan chia ldy du (%) va chia thuong (//) A= int(input()) # Bay 14 lénh ohdp vao mét 56 nguy: B=a |# pnp chia Ly aw wint(A, ‘chia 3 du:', A & B) # Phép chia 14y thvong | |peint(a, ‘chia 3 cé thuong 1a:', A // B) Bail. Bai2. Bai 3. Bai 4. 24 Bai tap Mi bai PAOO Em iy sit dung cu léoh nhip di ign ti bin phim a4 nbap gia tri cho bién A va B la 46 dai hai canh ciia mt hin chit ahit. Chong trinh tinh rdi dua ra man hinh chu vi va dién tich cia hinh chit nhat d6_ Vidu ‘Két qua ra min hinh 4 18 Ma bai PAOOS ‘Viet chong trinh nhap tir ban phim mét s6 nguyén x, hay tinh va dua ra:man binh gid tri cia ham f(x) = x?° 4x5 +1. Vidu: Két qua ra man hinh Ma bai PAO0G Viet chuong trink nhip tirban phim mét 56 thie a, b. hay tinh va dua ra man hinh pid tri tong a® + b? + ab Vidu. ‘Dé ligu nhap vio Két qua ra man hinh F a a a a 5 125 ‘Ma bai PA007 Bai §. Bai 6. ‘Vit chuong trinh tinh va da ra man hinh van téc v khi cham mit dat cha mot vit roi ti d6 cao A, biét ring v = /2gh, trong dé g 1a gia téc roi tur do va g = 9.8m/s D6 cao A theo don vj m durge nhip tir ban phim. ~~ Dir ligu nhap vao Két qua ra man hinh 1 4,.427188724235731 10 14.0 ‘Mia bai PA0OS ‘Vidt chong trinh abfp tir ban phim hai sé nguyén x, y 1a tea do diém A. tinh va dua ra khoang cach tir gic toa dé dén diém A. Vidu: [ Dé ligu nap vao vd ‘Két qua ra man hinh f ; (2.23606797749979 i 2 28 “1 (30 .083217912982647 Ma bai PA009 ‘Vidt chong tinh nhép tir ban phim ba sé thu a, b,c 1a 46 dai ba canh cia mot tam gic. Hay tinh va dwa ra man hinh dign tich cia tam giac 46. Vidu: Dit ligu nap vio ] Kt qui ra min hinh ewraaee 17,41228014936585 Bai 1. Bai 2. Bai3. Bal tap thuc hanh 1 VIET CHUONG TRINH BON GIAN Ma bai PAO10 Hoan thién chuong trink dudi day dé nhin duge chuong tinh gidi phoong trink bac nhit, chwong trinh nhap ti ban phim hai sé thuc a,b (a # 0). gidi va dua ra nghiém phuong trinh ax + b = 0. : | Chay chwong trinh véia bang 1, ‘Chuong trink oy |a = float (input('a = ')) |a = 1 Biscaws > print ('Nghiém cia phuong Nghiém cia phuong trinh trinh la:", ...) Ja: -2.0 | >>> Af Chong trink sé dua 1a man hinh théng tin gi néu em gid tia = 0. Mia bai PAQT] ‘Viet chong trinh nhap tir ban phim hai s6 thuc a, b (a # 0 va a, b trai dau), giai va dua ra nghiém phurong trinh ax? + b = 0. Vidu: Dérligu nhap vao ‘Két qua ra man hink 3 -4 1,1547005383792515 ~2 2.0 8 Ma bai PAOI2 Hoan thién chuong trink dudi day dé nhjn duge chuong trinh nhap tir ban phim mét sé-nguyén khéng am n khéng vot qué 99, hy tinh va dua ra man ‘hinh tong cac chit s6 cia s6 dé. Goi ¥. Sit dung phép todm chia lay throng (i) va chia lay du (%). Chwong trink Chay chwong trinh vai n = 18 — 18 a=n // 10 Bai 4. Bai 5. Bai 6. b=... Téng_cac chit s6 cia sd print ('Téng cac chit sé cia |18 bang 9 s6', n, 'bdng', a+b) >>> ‘Ma bai PAO13 ‘Viet chuong trinh nbap ti ban phim mét sé nguyén khong am khong vuct qua 999, hay tinh va dua ra min hinh ting cae chit s6 ctia 56 48 Vidu: Di ligu nhap vao Két qua ra 5 5 68 14 987 24 ‘Ma bai PAOI4 ‘Viét chuong tinh nhap tir ban phim sé ty mbién # tinh va dua ra man hinh tong 1+ 2+...+n. Vidu: Tee | Picea a F 1 1 5 15 999 499500 ‘Ma bai PAOIS ‘Theo truyén thuyét, vua Séram rat khim phuc va di ting thuéng cho nba théng thai Séta vi da sng tao ra cd vua, Phan thudng ma Séta mong nmuén 18 ‘tat cd cde hat lisa mi dit trén bin ct vua kich thirde 8 x 8 theo quy the sau: O ‘tht nhat dat mt hat, 6 thir hai dat 2 hat, 6 this ba dat 4 hat, tue theo quy Inat 6 sau co 36 hat gap déi s6 hat ciia 6 trrdc, cho ti khi dit dén 6 thir 64 wén ban co -vua, Em hay lap trinh abdp vao tir ban phim hai 96 aguyén ‘duong m7 va tinh tong sé hat ia mi trén ban co -vua kich thudc m x n neu dat cc hat hia mi theo quy ludt giong nhu Séta. Vidu: Dirligu nhap vao Ket qua ra man hinh Bai 5 TU BAI TOAN DEN CHU'ONG TRINH (2 tiét) 1. Bai toan va xac dinh bai toan Bai toam lé khai nim quen thugc trong cac man hoc nhw Toan, Vat ly, .. Ching han tinh ting cac sé ty nhién tir | dén 100, tinh quing duimg 6 t6 di duge trong 2 gir ‘v6i van téc 60 kov/h la obiing vi du vé bai toan. ‘Nin vay. ta 6 thé hiéu Bai todn la mbt céng vie hay mbt nhiém vu cn phai eiai quyét mét bai toan cu thé, ta cdn xac dinh 16 cdc diéu kién cho tnrde va két qua cén thu duge Bai todn tong Tin hoe 1a mét viée mio dé ma con nguéi muda may tinh the hién. Khi ding may tinh dé gidi bai toan, ta céin xéc dink r6 hai yéu td: dua vao may tinh théng tin gi (Input), va cin ldy ra théng tin gi (Ouput). Qua trinh nay ngwai ta goi la xdc dinh bai toan. Vi du; Bai toan tim wée chung lon nhat eiia 2 96 aguyén duong. khi 46: © Input: hai sé nguyén duong A, B. © Output: ude chung Ion obit cia A va B. 2. Giai bai toan trén may tinh ‘Vige ding may tinh gidi mt bai ton chink 1a dura cho may tinh diy hitu han cae thao tic don gidn mi n¢ cd thé thre bién dirge dé tir cac diéu kién cho tnéc ta.nhan duge két qua cin tim. Day tnivu han cdc thao tac cn thare hign dé giai mét bai todn dugc goi 1a thudt toa. Qua trinh giai m6t bai toan trén may tinh bao gém cac bude chinh sau: Xac dink bai toan: tir phat biéu cia bai toan, xic dink dau la théng tin da cho (input) va dau la théng tin can tim (Output). Lya chon, mé a thnit toan: Ina chon thnat toan phi hop giai quyét bai toan, dién ta cach giai bai toan bang day cac thao tac can phai thie hién Vict chyong trink: da vio mé ta thuft toda 6 én, si dung agéa ngitlép trink cu thé at chirong trinh gidi bai toan di cho. 3. Thuat toan va mé ta thuat toan 3.1. Khai niém ‘Thuat toan 14 mét day hitu han cac thao tac duoc sap xép theo mat trinh tu xac dinh sao cho sau ki thuc hién day thao tac ay, tir Input cia bai toan, ta nhin duoc 3.2. Biéu dién thuat todan «© Sir dung cach liét ké: néu ra tuan ty cae thao tac can tién hanh_ © Sir dung so dé kchdi dé mé ta thudt toan, Binh Y nghia = 4 va khong c6 uc trong pham vi tir 2 dén phan nguyén cin bac 2cia N thiN la sé nguyén td # Kay deng thudt toan — Cich ligt ke + Bude 1: Nhip sé nguyén duong N; N= 1 thi thing bao "N khéng la sé nguyén 16" rdi iu N <4 thi théng bao "N 14.56 nguyén 6" + Buse 2: + Buse 3: + Bude 4: i 2; + Bude 5: Nén i> [Vj thi théng bio "N 14s nguyén 16” réi két thic; +Budc 6: Néu N chia hét cho i thi thing bao "N khdng 1a s6 nguyén t6" 16i két + i+1 rdi quay lai bude 5. Vi dy 2: Cho dy A gdm N sé nguyén ai, a2... ax. Yéu edu hay sip xép diy A thanh dy khéng giam. « Xac dinh bai todn —Input: Day A gom N sé nguyén nguyén aj, ap,.... ay — Output: Day A duge sip xép thanh day khéng giim. « Yineeng — Voi mii cap sé hang dtimg lién ké trong day, néu s6 trade Ion hon sé sau ta déi ché ching cho nhau. (Cac sé Ion sé duoc day dan ve vi tri xac dinh cudi day). — Vige nay lap lai nbiéu hrgt, méi rot tién ban nbién lan so sinh cho dén kchi khéng cé su-déi ché mio xay ra nita « Xay dung thudt toan — Cach liet ké + Bude 1: Nhap W, cac s6 hang ai, a2..... +Buie 2:M+—N; + Bude 3: Néu M <2 thi dura ra day A da dwoc sp xép, ri két thie; + Bude 4:M<— M-1,i—0; + Buse 5:i i +1; + Buse 6: Néui> M thi quay lai bude 3: + Bude 7: Néu aj > a+] thi trao adi aj va a+] cho nhau: + Bude 8: Quay Iai bude 5, —So 43 khdi 3B BAI BQC THEM VE CONG CU LAP TRINH THONNY 1. Gidi thigu vé Thonny Thonny 1a mét méi trrong phat trién tich hop cho Python va dugc phat trién boi Dai hoc Tartu é Estonia. Phan mém nay dugc thiét ké cha yéu dé gitp agwéi moi bat dau sir dung Python dé dang hon bing cach cung cap cho ho mét IDE don gin. Cach don gian ahat dé chay mt chuong trinh Python 1a sit dung Thonny IDE. Cac phién ban cua Thonny IDE thang duoc cung cap di kém voi phién ban Python mi oht. Do 6, chi cn cai duy ahat Thonny IDE fd di, khong can cai @8t riéng Python. 2. Cai dat Thonny trén hé diéu hanh Windows Dé cai dit Thomny trén may tinh, vao trang hitps:/thonny.org/ Iva chon phiéa ban mdi nhat cho hé dieu hank Windows ri tai vé va cai dit. Sau Ichi cai dat Thonny, giao dién cia Thouny ahw hinh dusi day: Wow = sre Cac bude viet m6t chong trinh trén Thonny niu sau: © Vao muc: File > New hoac nhan to hop phim ctrl + N dé tao mot tép ma.nguon Python véi phan mé réng la py chang han vidu.py, hello.py.... 4 [fi Thenmy [Fle Edit View Rin Tools Help # Vidt mét doan code Python vio tép vita tgo va hu lai. Vi du, Iéah print () déinra dong chit Hello World! Nhv sauprint ("Hello World!" Fi felt ‘View Run Toole al owe oe 3 web 7 print(“xin chao") 2 *Sau 46 vao oucRun>Run current scripthoge don gifn la nhan phim FS trén ban phim hofe click vao biéu trong mili tén mau xanh trén giao dién 48 chay chvong trinh. Phin két qua dugc hién thj 6 cxta sé Shell abu bén dui ite tan View "ROR Toots Help: Boer BO esccceme —sanes . { Oebug current script tbicdseye) — CtrfeShifteb Step oven r Ste ints an Sip out Ras nto cursor Step back WF Run coment spt in ternal Chet Cha de 2 T6 CHUC RE NHANH VA LAP Baié CAU LENH RE NHANH (2 tiét) 1. Biéu thie quan hé, biéu thitc logic 1.1. Phép toan quan hé va biéu thirc quan hé (Ging nhw trong toan hoc, ngoai cac phep toan sé hoc, Python ciing cé cac phép toan quan hé. Phép toam quan hé oo Mata ‘Lém hon > Dau Ion hon ‘Lén hon hage bing >= Diu on hon, tiép theo la déu bing Nhé hon <= Dau nhé hon ‘Nbé hon hodc bing <= Dau nbé hon, tgp theo li du bing Bang = Hai diu bing Kbac = Dan chim than, tiép theo la dau bang Hai biéu thie 96 hoc kién két vei nhau boi phép toan quan hé cho ta mot biéu thie quan hé. Biéu thie quan hé co dang: Vidu- Delta > 0 A+B <= 24 Bigu tinic quan hé nbn gid tri ding hodc sai, ngudi ta goi la gia trj logic. Trong Python, gia tri ding dugc ki hiéu la True, gia tri sai duoc ki hiéu la False. Biéu thirc quan hé duge xc dink theo trinh ty sau: @ Tinh gid tri ca biéu thirc thi mhat va gid tai biéu thitc thi hai; Tinre hién phép toan quan hé. Vidu,néuA = 10, B= 5, C = 6 thibiéuthac quanhéA + B <= 2 + C nhan gid tri True. Can 10, B = 5, C = 6 thi biéu thc quan hé A+ B <= 2 * Cohan gia ti False. ‘Xem churong trinh dui day: ‘Chwong trinh Két qua ra man hinh la=i0 True \B 5, False c=8 True print @ >= B) # 10 >= 5 -> xét qua ra Tee [False print(B > C) #5 > 8 —> két qua ra False [>>> print(A+ B<=24C) #10+5<=-248 c=6 print(A +B <=-2%*C)#10+5<-246 1.2. Phép todn logic va biéw thirc logic Biéu thie logic duoc dink nghia 1a: © Biéu thie quan hé © Cac biéu thite quan hé li8n két voi nhau bdi cdc phép todn logic: not, and hole or. — Phép todn not: ki hiéu la ~ 1a phép toa phi dinh, vi du: not (A=B) . Cu thé not (5>4) két qua sé ra False. — Phép toan and ld hiéu 1a &, phép toan or ki hiéu 1a | ding dé két hop obiéu bidu thie quan hé thinh mét biéu tine logic, duge ding trong tuimg hop dién ti ede diéu kién phite tap. ‘Vi dy, biéu tinge (A>S) and (A<10) c6 ¥ nghia la A lén hon 5 va A nbd hon 10 va cé thé viét A(A>5) & (A<10)- Biéu thie (A==5) or (A—=10) co ynghia li A bing 5 hoc A bing 10 va 6 thé vita (A-=5) | (A—=10). Xem chong trinh dudi day: (Chyong trinh A=5 ‘False print(A < 3) True print(not A < 3) True print(A > 3 and A <= 5) False print(A > 3 and A <= 4) True print(A < 3 or A> 4) False print(A < 3 or A < 4) >>> 2. Cau lénh ré nhanh dang if ‘Quan sat chong trinh dudi day 1a chuong trinh giai phuong trinh béc nhit. a = float (imput("a = ')) b = float(input("b = ')) print ('Nghiém cia phuong trinh 1a:', -b/a) Chwrong trinh bi 161 “ZeroDivisionError” khi em chay chuong trinh va nhdp gid trj. 0 cho a. Em muén sta chuong trinh trén dé néu a nap gid tri bang 0, chuong trinh sé dva ra théng dip “Ban 44 nh4p a bing 0” Cac ngén agit lap trinh déu cé cau lénh ré nhanh dé giai quyét van dé trén. Cau 1éoh 18 nhanh cd dang: Néu thi , cau lénh nay trong Python abu sau: Chit ¥: * Diéu kién 14 mot biéu thirc quan hé ho’c mot biéu thie logic. Diéu kién nay ding néu bidu thitc quan hé hodc bidu thite logic nbn gid tri True; ‘@ Sau dien kién la dau hai cham (:) 7 © Dang didi 1a edu 1énh c6 18 duce thut vao so véi tir khéa if. Dé thut vao em c6 thé sir dung tab hode cac dau cach. Python sé thie hién cau lénh ré nhanh cé dang & trén nur sau: « Kiém tra sau if: © Néu diéu kién ding thi thuc hién lénh & dong sau, lénh co 1é duoc thut vao so véi cau lénh if; © Néu diéu kién sai thi lénh & dong sau 98 khGng duge thue hién. So dé thé hign cau lénh ré aban if: ‘Vi du, lob if dudi dy s€ da ra théng diép “a bang 0” néuacé gid ti bing 0. ifa é : print('a bang 0") Chuong trink dudi day gidi bai todn gidi phuong trinh béc abét co xt Hi trrong hop a bing 0 va dua ra thong diép “Ban GA nhép a bang 0”, nguoc lainéua khde 0 thi dua ta nghiém cia phuong trinh. Thi nghiém vai Chuong trinh cé x li trwéng hop a bing 0 a bing 0, b bing] a = float(input('a = ')) F : afero [p= soot uneael b pe . S. Bi da nha print ("Ban di nip a bing 0') a owe h ifal >>> | Bai tap Bail. Em hay xac dinh gia ti cia cac biéu thirc quan hé duoi day néu A cé gia ti bang 5, B cé gia tri bang 10 ‘Biéu thic quan hé Gis tri bidu thie A B t oan (ats Bai2. bing 5. B cé gid tr bing 10 Em hay xac dinh gia tri cha cdc biéu tlic logic didi day néu A cé gid ta | Bieu thite logic Gia tri biéu thie (A < B) and (A+B > 20) (A+5 <= B) or (34A > B) not (A®A+B*B <= 200) (Ges I= B) or (At 2 Bai3. Ma bai PAOO16 Hoan thién chuong trinh dudi dy 4é nin dwgc chong trinh nhip vio mét s6 nguyén va dura ra gid tr] tuyét déi cia 36 dé. Chung trinh Két qua chay voi a bang-8 a = int(input("a = ")) absVal = a ifa<0: absVal = -absVal print ("Gia tri tuyét déi bang', absVal) a=-8 Gid tri tuyét déi bang 8 o> Bai 4. ‘Bai 5. Bai 4. ‘Ma bai PAOOL7 Hoan thiéa chirong trinh dudi day. chong trinh abip ti ban phim ba s6 tire a, b,c, dua ra théng digp “Ca ba s6 déu duong” néu ca ba s6 déu duong. ‘Vidu chay chong trinh Cheong trinh voia bang 3, b bang 4 vac bing 3 a = float (input("a a=3 |b = float (input ("b ne © = float (input("c c=5 BE ile: a ba s6 déu duong print('Ca ba sé déu duong') | >>> Ma bai PAOO1S: Con chiéc keo vam em bé. Hay viét chyong trinh nhap vao hai sé nguyén duong n, m va kiém tra n chiée keo c6 chia déu dirge cho mem bé hay khéng? ‘Néu od thi ghi ra “YES”, ngugc lai ghi ra “NO”. Vidu: ‘Dé ligu hap vio Két qua ra man hink 6 YES 2 10 NO 3 123456789 YES 13717421 Ma bai PAOOL9 Vi du: ‘Viet chwong trinh nhap tir ban phim sé ba s6 thie a, b, c. Kiém tra xem ba so a. b, c e614 dé dai ba camh cia mét tam gide hay khdng? nhap vio Ket qua ra man hinh oi Bai 7 CAU LENH RE NHANH (Tiép - 2 tiét) 1. Cau lénh ré nhanh if-else Hoat aéng 1: Xem lai vi du vé lénb if, chwong trinh dusi dy dé nhin duoc chuong trinh nhp tir ban phim mét sé nguyén N, kiém tra xem N la 36 am hay so khéng am. Chuong trink Cac thir nghié | Bos a We- WN = int(input('N = ')) ae ifN<0: | is print('Sé 4m") 73 if N >= 0: " = int('Sé khéng am') i aaa fae , >>> Hoai dong 2: Hoan thién chong trinh dudi day dé nbn duoc chuong trinh nhap tir ban phim hai sé thee A, B la hé s6 cia phwong tinh Ax + B = 0. Dua ra théng digp trong img véi hai tredng hop: vénghiém (“Phuong trinh vé nghiém”), cénghiém (“Phuong trinh co nghiém"). (Churong trinh Cie thir nghiém A=2 A = float(input()) B=5 B float(input()) Phuong trinh cé nghii if aA O and B >>> print(...) A=O EE cee B=1 print('Phuong trinh cé nghiém') (Phuong trinh vé nghiém >> Dé linh hoat trong viét chwong trinh va gidm thidu viéc kiém tra diéu kién, ngoai dang if nbv trong bai hoc trac, cau lénh ré nhanh con cé-hai dang lénh if-else wa if-elif—else. Trvoc tién, ching ta tim hiéu cau lénh ré nhanh dang if-else. Tuong ty céu {enh ré abénh o dang if, Lénh 1 ¢ ding dusi tir khoa if c@ 18 duoc thut vao so voi if. Te khéa else cing lé voi if, con Lémh 2 cé le thut vao sovéielse (1énh 1valénh 2 thut vao ube nhau). Python sé thie higa cau lénh ré ohanh dang if-else ohw sau: e Kiémtra sau if: © Néu diéu kién ding thi thuc hién L@nh 1 cdn néu diéu kién sai thi thuc hién Lénh 2 So dé khéi cia cau lénh if-else: Chwong trinh didi day si dung eau lénh if-else thay cho hai cau lénh if ohy trong hoat déng 1_ N = int(input('N = ')) afgN<0: | print ("SO am’) else: . print('Sé khong 4m') 2. Cau lénh ré nhanh dang if-elif-else Can lénh 18 nhanh dang if-e1if-else cé dang ‘Trong dang lénh nay c6 thém cum e11f so voi dang lénh if-else. Python sé thye hign cau lénh ré nhinh dang if-e1if-else abu sau: « Kiém trasauif: © Néu diéu kign diing thi thc hién Lénh 1: e Néu sai thi tiép tuc kiém a, néu ding thithuc hién Lénh 2, oguoc lai thyc hién Lénh 3. So dé thi ctia lénh if-e1if-else: (Chwong trinh duci day sit dung cau lénh ré nhanh dang if-elif-else. N = int (input('N = ')) afN<0: | print('Sé am") elif N> 0: _ print("Sé duong') else: . Print ("S60") Trong dang lénh nay cd thé cé thém nbiéu cum elit so vi dang léah if-else. Python sé thuc hién kiém ta lan inot timg diéu kién sau if va sau cdc elif theo thir tr tt trén xudng, néu diéu kién ndo ding thi chi cé lénh 6 dong dudi diéu kin 46 duoc thyc hién, cén-néu tat ed cac dieu kién déu sai thi lénh sau else sé duge thue hién. 3. Khél lenh Trong cfu lénh r€ nhanh, lénh sau cac diéu kign hogc san else chi la mét cau 1énh. Tuy nhién, trong nbiéu treéng hop ching ta phi thec hién nhiéu lénh chit khong chi don thuan mét cau lénh. Trong cac ngén ogi lap trinh déu cho phép gdp cac cau 1énh thanh mét khéi lénh. Trong Python, khdi léoh 14 bao gém mét hoic ahiéu cau 1énh, ching duoc viét cing 1é véi nhaw. Vidu: em bay xem chuong trink thuc hién ol nao? a = int(input()) b = int(input()) ifa> Bai tap. Bail. Ma bai PAOO20 Em hay tim hiéu chuong trinh giai phuong trinh bac hai duai day va gidi thich két qua. Chwong trink Két qui chay (A = float (input ("A _—a B = float(input("B = “)) B= 2 = float(input(*c = “)) c=1 delta = B*B — 4*arc if delta < 0: print ("Phuong trinh vé nghiém") Phuong trinh cé nghiém kep elif delta = 0: x = -2-0 print (“Phuong trinh co nghiém kép") [A = 1 print ("x =“, -b/(2+A)) B= 3 jetse: ae Ma print(*Phuong trinh cé hai nghigm | Phuong trinh co hai phan biét”) oe print (“xl=", (-bedeltat+(1/2))/(2#A)) }x1 = -1.0 print ("x2=", (-b-delta*#(1/2))/(2#A)) |x2 — -2.0 Bai2. Ma bai PAOO21 ‘Vidt chuong trinh yéu cau ngudi ding abJp tir ban phim sé mat sé nguyén Khdng veot qué 100. Dua ra théng digp “S4 ciia ban ah’p vio qua lin” néu s6 duoc nh§p vac ldn hon 100, aguoc lai dira ra théng digp “Ban ai ahip ding”. Vi du: Dit ligu nhjp vio a rT _ 100 ~|Ban 43 nhap ding | 2021 S6 cla ban hap vao qué 1én | Bai3. Ma bai PA0022 Hoan thigm chuong trink didi day dé nhan duge chwong trinh obip tir ban phim sé ba sé thuc a, b, c va si dung lénh ifelif-else. Dura ra thong diép “Khéng 1a ba canh cia mét tam gidc” néu ba sé a, b, c khong 14 dé dai ba canh cia mét tam giac, tiép tuc kiém tra a, b, c cé Ja ba canh cua mét tam gidc vubng khéng, néu diing dua ra thing digp “La ba canh cita mét tam gic ‘vudng”, ngugc Iai dua ra thong digp “La ba canh cia mot tam gidc” ‘oat (input ("a ‘loat (input (*b c¢ = float(input("c = ')) if not((a > 0) and (b > 0) and (c > 0) and (a + b > c) and (a+ c>b) and (b + c > aj): print('Khéng 14 ba canh cia m6t tam gidc') elif... print('La ba canh cia tam giac vuéng') else: print(*La ba canh cia tam giac*) ‘Mi bai PAOO23 ‘Viet chong trinh nbap tir ban phim s6 hai s6 nguyén x, y. Tinh va dua ra man hinh gia tri him x? néu x>y fay) =ix+y néux=y y?néuxsau while © Néu diéu kién dang thi thuc hién khOi lénh. Quay lai kiém tra aiéu. kién lip; ® Néudiéu kién sai thoat khéi vong lap while So do khi cau lénh while: Vidu 2: Lénh while thé hién cho vi du 1. while i <= 50: print (i * 2) ad=ai+a Chwong trinh trong vi du 3 sé thie hién nhw sau: ® Bude 1: dat bién i bing 1 © Buse 2 kim tra diéu kién lap, i. 50 thoa man nén thu hién lénh trong thin vong lap 6 Bude 3. Ngwoc lai, néu diéu kién khong thoa man thi thoatra Khoi vong Hip. © Bude 3: in ra gid tri i*2 va ting i lén 1, san dé qua vé Bude 2 kiém tra dieu kién ‘Vay khi i ting 1én bing 51 thi diéu Lién s€ khong thoa min. Sé thoat ra khoi vong lap. Ngoai cach cai dat trén, ta cén cach cai 4t hic két hop cfu lénh Hip while voi cau lénh if nh sau: 2.2, Cau lénh for ‘Trong Python sir dung lénh for cho tnrimg hop lap khi biét trnde 36 Hn lip. Python thyc bién cau lénh nay nly sau: ® lan lot nhin timg gia tri trong : » Voi mbilin obin gidin, khéi 16nh 6 dong dudi sé dugc thye hién. ‘Nhu vay, danh sach cé bao nhiéu gia tri thikhéi 1énh sé thie hién tuong mg bay nhigu lin. Newoi ta thuong sit dung range(, ) 46 taora danh sich gid tri cho bién chay. Trong a6: « ahdhon * range(, ) sé tao ra danh sdch cdc gid tri sé nguyén lin hrot bit dau tir vaoho hon. (Quay tré lai vi du 3 phia trén. Ta cd thé ding cau lénh for dé dua ra man hinh cdc 86 chan tir 1 den 100 nb hai cach sau: for i in range(1, 51): print(i * 2) Gach thit hai két hop edu lénh for va cau lénh 1 (Cach thir nhat for i in range(1, ipis2—=—0: print(i) 101): 2.3. Cau lénh break ‘Trong vong lip, khi gap lénh break thi sé két thiic vong lip hin tai va tiép tuc thie hién tai cau lénh tiép theo. ‘Vi du chuong trinh tim bai chung nho nat cia hai sé. Chuong trinh Két qua raman hinh a=4 b-=6 for u in range(1, a * b+ 1): BCNN 1a: 12 ifusa—0andutb=0: két thic print('BCNN 1a:', u) >> | break | print ('Két thic') (Chuong trinh trén, bién u sé nban gia tri ti 1 dén a*b, gia tn u dau tién chia hét cho ava b thiu chinh 18 BCNN oda a va b. Vay khiw chia hét cho ava b thiinra BCNN va ding ving Lip Inn. 7 }. Ma Bai tap |. Hay du dodn chwong trinh sau duaza man bink nhing gi? for counter in range(1, 11): print(counter, counter + counter) . Ma bai PA0036 ‘Mét loai virus cé téc phat trién rat nhanh, sau mBi ngay 56 hrong sé ting 1én gap déi. Em hay viét churong trinh nhap vao s6 nguyén n la 86 hong virus ‘hién cé va xac dinh sau bao nhiéu ngay thi so Inong virus vurct sd long mot ti, dwa két qua tinh duoc ra man hinh. i PAOO37 ‘Me em du din giti tiét kiém mt khoan tién tai mOt ngan bang cé 14i suat 7% mot nim, nghia 14 sau mdi niim tién [ai ahdn duoc 1 7% s6 tien girl. Hét mot nam, néu me khéng rit tién thi cd vén lin lai sé te dong duoc gui tinh cho nam tiép theo. Em du dinh lap mét churong trink, vao s6 tién T (don vi triéu déng) sau 6 tinh va dua ra 10 dong, mdi dang ghi sé tién sau moi nam trong 10 nim téi dé me tham khao. Bai tap thy hanh 3 CAU LENH LAP 1. Cau trac lap trong chong trinh Bail. Hay dy doin chuong trinh sau dua ra man hinh nhiing gi? Soan thao va chay chuong tink dé kiém tra ket qua. Bai2, Ma bai PA0038 ‘Wiét chwong trink nhap vao mot s6 nguyén n, hign ra man hinh bang cou chuong tint n (chit x ding thay cho diu nhin). - 8 » a YE REUBEN YENE Ve MOT ono iene ” 6 2 2. Cau trac ré nhanh két hop véi céu tric lip Bail. Xac dinh ‘56 pi (3.141592653389793_.) Nha bac hoc Hy lap, Archimedes, a4 ding da gidc déu ni tiép duong tron 48 xicdinh duge gid tri eta sé r bing 3.1419 véi dé-chinh xac t6i 3 con sé thap phiin. Bén thé icy 14, nha ton hoc Madhava nguéi An dé da tim ra 3.14159265359, c6 46 chinh xae dén 10 chit s6 thip phan. Su tim hiéu cia Bai 2. Bai3. con nguéi vé m khéng dimg 6 46, vao nim 1646 nha todn hoc Leibniz nguéi Dac da dua ra cng thie tinh yr nbw sau: Chuong trinh dudi day tinh sé 1 theo cng thirc trén va xét dén sé hang thn mot triéu trong biéu thc mgodc, em hay hoan thién chuong trinh 44 nin duge chuong trinh tinh gid tri xip ai cia r. : Kétquihignthy | Seog raminhinh | pi=i t jaa) | for i in range(1, 1000000) : | a=a+2 | ifis2 3.1415916535897743 Pi = pi - l/a 23> | else pi print(4 * pi) Két qua cho thay, néu xét dén sé hang thn mét triéu thi sé xac dinh duoc chinh xac 5 chi s6 thap phan. Em hiy ting sé vong lap dé Kho sat do chinh xAc cia s6 a ma chwong tinh tim duoc va so sinh thei gian thuc higa cia chuong rink Ma bai PA0039 Sé e cfing nhu sé x déng vai tr Kh6ng thé thin trong toan hoc. Giéng ohw hang sé x, e cfing 14 mét 94 v6 ti (chong thé biéu dién than ti sd gitta hai sé nguyén). Em hiy viét chong trinh nbp sé nguyén n va tinh gia tri xip xi cia sé e theo.céng thitc sau: s. @&. FM. ¥: ena ti tine ines *ixgxexn Ma bai PA040 ‘Viét chwong trinh nhap vio mot sé nguyén dong n 1a s6 chiéc keo va dua ra man hinh tit cd cdc cach chia n chiéc keo thank mét sé phan ma sé keo o mai phan déu bing nhau. ‘The nghigm Két quara man hinh 10 chia lam chia lam 2 phan, mdi phan cé 5 chiéc keo chia lam 5 phan, méi phan cé 2 chiéc keo chia lam 10 phan, méi phan c6 1 chiéc keo a " Nhap n= 10 >>> 3. Phan biét cdc cach sti dung khac cia ham range) (Ching ta cfing 6 thé sv dung range () hode range (, , ) é tgo ra danh sich gid trj cho bién chay * range () sé tao ra danh sich cae gia tri s6 nguyén bit dau ti 0 vaohéhon. Vi du, dé tao ra gid tri tir 0 dén 5 ta si dung range (6) - « range(, , ) Trong dé —Néulonhonthi la sé nguyén am Him range (, , ) sé tao 1a danh sach cae gid ti 96 nguyén Lan lugt bit dau tir valénhon, cdc sé nguyén nay cach nau mat ichoang la tri tuyét 46i cia bude nay. Vi du, range (5,1,-1) tao ra cc 86.5,4,3,2. -Niucgia tri bat ddu>ahdhonthi las6 nguyén duong. Ham range (, , ) sé tao ra danh sach cac gid tri so nguyén Jan lwot bat dau tir vanhd hon, cdc sé nguyén nay cach nhau mit khoang la bude nhiy. Vidu, range(2, 10, 2) taom cic sd 2, 4,6, 8. Bang dui diy mé ta cho cac lénh tn: " Chuong trinh Két qua man hinh o a 2 for x in range (6): = int: print(x) a 5 o> 5 4 for x in range(5,1,-1): a int: print(x) 2 >>> 2 4 for x in range(2,10,2): 6 int: print (x) H >>> Bal tap Bail. Hay dy dan chuong trinh sau dura ra man hinh abing gi? Soan thio vi chay chuong trink 44 kiém tra két qua. Bai2. Ma bai PA0041 ‘Viét chuong trinh in bang sé tir 1 dé 100 nur bang dudi day. 14 15 16 ay 18 19 20 28 25 26 27 28 29 30 Bai3. Ma bai PAOO4d2 a4 45, 46 a7 48 49 50 54 55 56 57 58 59 60 64 65 66 67 68 69 70 TA 15 16 7 7B 19 eo a4 85 86 87 88 89 90 94 95 96 a7 98 99 100 ‘Viét chuong trinh in bang sd fF 100 dén 1 nw bang dui day. Bai t4p thyc hanh 4 CAU LENH LAP (Tiép) Bail. Ma bai PA0O43 ‘Nhjp vao s6 nguyén duong nS 10! Ina s6 chit s6 va tong cac chit so trong, bieu dién thap phan ctia n. Vidu: ‘Di ligu nhap vao TI ‘Két qua ra man hink 125 3 8 224466 6 24 123456789 9 45 12345678987654321 ait B81 Bai2. Ma bai PAOOA4 Diy Fibonacci 1a diy s6 nguyén duong dirge dink nghfa nb sau: HaHA1VesSi R= haitha Nhap vao so. nguyén duong n(n = 100). Inra fy Vidu: Dit ligu nhap vio Kat qua ra man hink ] 4 3 10 35 30 832040 100 354224848179261915075 vio sé nguyéa diong o (2 >> Trong cic ngén ngit lap trinh, mot chong trinh Ion c6 thé duge phan chia thanh cac khoi lénh, méi khéi 1énh bao g6m_mét s6 cau lénh thyc hién mot ahiém vu ado 46. Mi kh6i léoh sé duoc xay dung thinh mét chuong trink com va duge dat tén, chuong trinh chinh s8 duoc xay dung bing cach sir dung céc chvong trinh con thong qua tén goi. Cac chuong trinh con cling cé thé duge xay dung ti cac chuong trinh con khac. Cach thie xay dug chuong trinh abu vay durge goi 1a lip trink cé eau tric. Chncong trinh con la mét day lénh mé ta. mét sé thao tée nhdt dinh va co thé thee hién (dicoc goi) tic nhiéu vi tri trong chwong trinh, Vi dy, chwong trinh trén €6 thé xy dyng hai chong trinh con cé tén twong img la zero() va two(). Trong 46, zero () 14 chwong trinh con sé viét ra man hinh sé 0 cn two () sé viét ra man hinh s6-2. Khi dd, € viét ra man hinh 2020 nhur trong hoat dong 1, chi cam goi lan lugt cac chong trinh con two(), zero(), two(), zero() Te vi du trén, ta thy viée si dung chuong trinh con khi lp trinh cé mét s6 nghia san: © Tranh duge viée lip di lap lai ciing mot diy Ignh nao do tuong ty nhau trong ‘mét chong trinh. © Chong trinh & doe, tao than tir cdc chwong trink con nén chwong trinh dé tra, dé hiéu chinh va phat 2. Tim hiéu cach xAy dung chuong trinh con trong Python Trong Python, a@ xy dung mat chnong trinh con sit dung tir kha def véi ci phap nu sau: def (danh sach caéc tham s6): Cac 1lénh mé ta cac thao tac cia chuong trinh con ‘Sau tir khéa def 12 tén churong trinh con va danh sich cac tham sé. Trong dé: * due dit theo quy tie dit tén bién. © Cac tham 6 1a di ign vio cho chwong trinh con, mét chucng trinh con cé thé c6 hodic khong cé tham sé. * Cac 1énh mé ta cac thao tac ca chong trink con co 1é thut vio so voi 1é ti ‘kkhéa def. (Chwrong trinh con can duoc xay dimg trade khi sir dung. chuong trinh con, ta goi thong qua tin goi ciing vdi cdc tham sé, Vidw I: Chuong trinh duéi day c6 chute nang giéng ah chong trinh trong hoat déng 1 def zero{): print ('###') print ('#.#') print ('#.#') print ('#.#') print ('###') print () def two(): print ('###") print('..#') print ('.#.") print('#..') print (‘###") | print () ‘two () zero() two () zero () Em hay thay d6i cac 1énh goi trong chong trinh tréa dé chuong trinh in ra man hin 2000. Vi du 2: Churong trinh con kiém ta 6 c6 la mguyén t§ hay khong? Cu thé: cinsomg trinh con sé nhan vio mét ‘va tra lai gid tri bing 1 néu nguyén d6 1a 56 nguyén t6, nguoc Jai tra lai gid tri bang 0. def isPrime (num): cnt = 0 for i in range(1, num + 1): if nm ?#i—o ent = cnt +1 if (cnt = 2) 5 . # néu sé woc 1a 2 thi num 1a sé nguyén t6 = i (Chuong trink con trén cé tén Ja isPrime va co m6t tham 36 dau vao la num. (Cae 1énh trong chong trinh con thie hién céng viée dém sé wéc 56 cia num direc hu tit vao bien cnt. Sau dé kiém wa, néu s6 ude s6 ding bang 2. nghia 1A mum 1a s6 nguyén t6 thi thye hién cau léoh return 1, nguge Iai there higa cau lénh return 0 Khi cfu lénh return duoc thye hién, gid ti sau ti khoa return duoc tra lat cho ham va chwong trinh con két tic. Em hay goi chong trinh con isPrime trén. dé kiém tra sé 100 va 101 cé 1a s6 saguyén t6 hay khéng? 3. Phan loai chuong trinh con ‘Trong nhiéu ngén ng@ lap trinh, chwong trinh Con thing gm hai loai: © Tin tuc la chong trinh con thyc hign thao téc mbit dink alumg khéng tra vé gid tri nao qua tn goi ‘Vi du trong Python, cic chirong trinh con zero(), two () la céc thi tuc; hay print {) 14 mét thi tuc 8 duoc x4y dung sin dé dua dé liéu ra man hinh, khi thec hién goi print ("Hello world!"). trong dé print la tén chwong trinh con, “Hello world!” la tham sé truyén vao vao, thi tuc nay sé dua ra man hinh thing digp Hello world! sau dé xnéng dong va cfing khéng tra vé gia tri qua tén goi. © = Ham 1A chong trish con thuc hin mét sé thao tic ndo dé-va ira vé gid ti qua tén goi. Vi du trong Python, chuong tink con isPrime() la him kiém tra tinh nguyén t cia mét sé, ham nay tra vé gia tri 1 hodc 0 qua tén goi tay thudc s6 duoc truyén vao dé kiém tra Li sé aguyén té hodc khéag nguyén t6. o Trong ham, lénh return cé ¥ nghia tra vé gid tri cho him va thoat ra Ehéi him. © Métsé him c6 sin: int (x) la tra vé phan nguyén cia 36 x. Midusint (2.8) 142. *float (x) la chuyén x thanh kiéu sé thee *min(x, y) litra Bai tap : Em hay tim hiéu chuong trinh dudi diy va tra Idi cdc can hai dudi day: a) Chuong trinh cé xy cumg chong tink con tén 1a gi? Chwong tinh con 46 1a ham hay thi te? Cé tham s6 truyén vao khéng? Muc dich cia chong ‘trinh con Ja gi? ‘b) Chuong trink chinh goi chwong trinh con may lan? Két qua ra man hinh cnhur thé nao? def Hello(n): | for i in range(1, n + 1): print('Python xin chao cac ban") print('') Hello (5) | Hello (10) Bai 2: Chyong trinh dudi day cd xay dung ham tinh s6 7 cé truyén vio mét tham s6 Iwong sé hang duoc xét. Em hay viét tiép cfu lénh print dé diva ra aman hinh s6 a duge tinh xp xi khi xét dn s6 hang thir 123456 def api(n): B= a= for i in range(1, n): az=a+2 if ita pi = pi - l/a else: pi = pi + 1/a return(4 * pi) print ( cr 4 Bai3: Ma bai PAOOS4 ‘Kay dung thém hai chuong trinh con one (} va three() aby trong vida 1 dé ghi ra: man hinh nb sau: ‘Thue hin cée lénh goi chuong trinh con dé ghi ra min hinh 2021 va 2023- Bai4. Ma bai PAOOSS ‘Mét nom gom n ngudi xép thanh mét hang agang dé chup anh. Newoi chup anh biét rang cé nl=12._. xn céch xép a ngudi than mét hang ngang. Viet mt ham cé truyén vao mét tham 6 la mét s6 nguyén duong n dé tinh n! voi n=10van=20. nn Bai 10 CHU'O'NG TRINH CON (Tiép - 1 tiét) 1. Tham s6 hinh thic va tham s6 thyc su Em hiy tim hiéu chong trinh dusi day va tra Idi cdc can hoi: a) Chwong trinh eé xy dung churong trinh con tén La gi? Chuong trink con 46 la ham hay thi tuc? Cé tham sé tuyén vdo khong? Muc dich cia chong trinh con lagi? b) Chwong trinh chinh goi chuong trink con may lan? Két qua ra man hinh nh thé nao? print (Absolute(100) + Absolute (-100)) 1.1. Tham sé hinh thirc Khi say dung chong trinh con cé tham sé. truyén vio, ta mé fa cdc tham 6 do théng qua cac bien duoc liét ké trong cap ngo’ic don sau phan tén chuong trinh con. Cae bin nay chira dé Hiéu vao cho chiong trink con va duge sit dung trong chuong trinh con, ngwai ta goi cac bién dé la tham s6 hinh thitc ciia chuong trinh con. 1.2. Tham sé thyrc sw Kohi goi (thyre hién) m6t chwong trinh con, lénh goi phai bao gémtén chong trinh com di cac tham 6 (néu <6) fuong ting vdi cdc tham 56 hinh thifc, cdc tham sé nay goi la tham s6 thyc sy. Tham s6 thirc sy cé thé la mét gia tri cu thé hodc 1a mot bién, hoac la mét bidu thite, khi 6, cac tham s6 hinb thirc 88 nhdn gia tri trong img dé thuc hién chuong trinh con. Vi du, trong chong trinh cia hoat dong 1, khi xity dumg chvong trinh con a nam trong cap ngoic don sau tén ham Absolute 1a tham s6 hinh thhic, bién a chia dé liéu vao va duce sir dung trong chuong trinh con, cén khi goi ham Absolute véi gid tri 100 va -100 thi 100 va -100 1a tham s6 the su. rr) al than s6 inh thie {EaEa=ae def Absolute (a) : ifa< 0: tum a > awe T1090 va -100 La tham s4 tinre s return a a \ a NY print (Absolute (100) + Absolute (-100)) 2. Bién cyuc bé va bién toan cuc Chuong trink dudi diy eé say dung chong trink con tinh dién tich mét tam gific bang céng thirc Heron theo ba canh ciia tam giac a) Em hay cho biét dau la tham s6 hinh thite va dau la tham sé thie sz? b) Chuong trinh cé sit dung ohimg bién nic? oe am 3 4 5 def Area(a, b, c): P= (atb+c)/2 @ * W- a) * (P= b) * @-Cc)) O58 al 2.1. Bién cue bé Bién dugc tao ra trong chwrong trinh con sé chi duoc sir dung trong chuong trinh con dé va goila bién cuc bd. Chuong trink chinh va cae chong trinh con khac khong thé st dung bién cuc bé cia chiang trinh con nay. ‘Vi du, hai bien p va s a hai bién duge tao ra trong churong trink con Area @ hoat déng 2, hai bien nay Ia bién cuc bé cia chirong trinh con Area va chi duoc si: dung trong chuong trinh con nay.

You might also like