Lampiran 1 Surat No 05/Kin_Madrasah/10/2021

No. Indeks :
Pemeriksaan Kinerja atas Efektivitas Pemenuhan Kebutuhan Dibuat oleh :
Guru Madrasah Tahun 2019 s.d 2021 (Semester I) pada Direktorat
Jenderal Pendidikan Islam Kementerian Agama dan Instansi Direviu oleh :
Terkait Lainnya di Provinsi DKI Jakarta, Jawa Timur dan Nusa
Disetujui oleh :
BPK RI Tenggara Barat

BERITA ACARA WAWANCARA

Pada hari ini , tanggal 2021, berdasarkan Surat Tugas BPK RI Nomor 74/ST/VII-
XVIII/10/2021 tanggal 11 Oktober 2021, telah dilakukan wawancara dengan pihak-pihak sebagai berikut:

1. Nama : ________________________________________________

Jabatan : ________________________________________________

2. Nama : ________________________________________________

Jabatan : ________________________________________________

Hasil wawancara sebagai berikut:

1.1.1.1

1. Apakah Kanwil telah memiliki kebijakan/regulasi/SOP yang mendasari pemenuhan kebutuhan, guru
(pemetaan, rekrutmen, penempatan, distribusi guru, kualifikasi, sertifikasi, kompetensi dan
pengelolaan database) madrasah di wilayah kanwil ? Sebutkan peraturannya.
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................

2. Apakah Kanwil telah melakukan kajian hukum atas peraturan/kebijakan terkait pemenuhan
kebutuhan guru tersebut di atas?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................

3. Apakah pemenuhan kebutuhan guru, baik dalam jumlah, kualifikasi akademik, maupun dalam
kompetensi secara merata telah diakomodir dalam renstra Kanwil 2015-2019 dan 2020-2024? Jika
iya, apakah pemenuhan kebutuhan guru tersebut telah terbagi dalam tahapan-tahapan yang harus
direalisasikan/dicapai setiap periodenya?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
4. Apakah pengangkatan dan penempatan guru dilakukan secara objektif dan transparan telah
diakomodir dalam renstra Kanwil 2015-2019 dan 2020-2024? Jika iya, apakah pengangkatan dan
penempatan guru tersebut telah terbagi dalam tahapan-tahapan yang harus direalisasikan/dicapai
setiap periodenya?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
5. Apakah Kanwil telah melakukan kajian hukum atas Kebijakan teknis
(peraturan/keputusan/SOP/Juknis) yang telah ditetapkan tersebut diatas agar selaras dengan peraturan
perundang-undangan yang berlaku/lebih tinggi? Bila telah dilakukan, mohon dijelaskan prosesnya.
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
6. Apakah yang dilakukan Kanwil Kemenag Provinsi jika terdapat kebijakan/peraturan yang tidak
selaras/sesuai dengan peraturan perundang-undangan?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
7. Apakah terdapat kebijakan/peraturan yang dibuat Kemenag pusat, sebagai dasar Kanwil Kemenag
Provinsi dalam membuat analisis terkait pemenuhan kebutuhan guru (sebutkan kebijakan/peraturan
terkait roadmap tersebut)
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
8. Apakah ada sosialisasi atas kebijakan/peraturan yang diterbitkan oleh kanwil kepada kemenag
kab/kota dan madrasah ?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
9. Apakah ada SOP/ juknis yang dirasa kurang lengkap tentang pemenuhan kebutuhan guru beserta
pengelolaan database yang mengakibatkan permasalahan/kendala pemenuhan guru di daerah?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................

1.2
10. Apakah terdapat ketentuan dalam pembagian tugas dan fungsi dalam SOTK?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
11. Bagaimana dasar pembagian tugas dan fungsi masing-masing bagian?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
12. Apakah semua tugas dan fungsi terlaksana oleh masing-masing bagian?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
13. Apakah terdapat tugas tambahan di luar tusi? Jika ada, mohon dilampirkan tugas tambahan tersebut.
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
14. Jika ada tugas tambahan, Siapa yang memberikan tugas tambahan, dan apakah tugas tambahan
diberikan secara tertulis?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
15. Apakah kanwil menyusun analisa jabatan dan beban kerja untuk Bidang Pendidikan Madrasah?
Mohon dilampirkan
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
16. Apakah dalam analisa jabatan dan beban kerja terdapat persyaratan kualifikasi SDM yang diperlukan
Bidang Pendidikan Madrasah?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
17. Apakah penempatan pegawai pada Bidang Pendidikan Madrasah sudah sesuai dengan analisa jabatan
dan beban kerja yang dimiliki Kanwil?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
18. Apakah penempatan pegawai pada Bidang Pendidikan Madrasah mempertimbangkan kualifikasi
pendidikan?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
19. Apakah kualifikasi pegawai telah sesuai dengan yang dibutuhkan Bidang Pendidikan Madrasah? Jika
belum, apakah ada kegiatan pelatihan yang harus diikuti oleh pegawai?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................

1.3.1.1

20. Apakah Kanwil memiliki roadmap/perencanaan pendirian madrasah baru (tahunan/ lima tahunan) ?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
21. Apakah perencanaan pendirian madrasah tersebut digunakan untuk penyusunan kebutuhan madrasah?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
22. Apakah Kanwil melakukan pemetaan atas jumlah guru yang ada berdasarkan mapel ?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
23. Apakah Kanwil melakukan pemetaan atas kekurangan kebutuhan guru ?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................

24. Apakah Kanwil memiliki pemetaan pemenuhan kebutuhan jumlah guru madrasah di wilayahnya baik
untuk madrasah yang sudah ada maupun yang akan didirikan ?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
25. Apa bentuk dari tindaklanjut atas hasil pemetaan kebutuhan jumlah guru madrasah ?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
1.3.1.2
26. Apakah Kanwil memiliki peraturan khusus/ tersendiri dalam mendata dan memenuhi kebutuhan
guru ?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
27. Apakah terdapat peraturan/juknis/SOP untuk penyusunan pemetaan dan permintaan kebutuhan guru
madrasah?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
28. Apakah peraturan/juknis/SOP sudah digunakan dalam penyusunan pemetaan dan permintaan
kebutuhan guru madrasah?
Jawab
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
29. Bila tidak ada peraturan/juknis/SOP bagaimana proses pemetaan dan permintaan kebutuhan guru
dilakukan?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
1.3.1.3
30. Apakah penyusunan kebutuhan guru sudah memperhatikan input/usulan dari satker terendah
(madrasah) ?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
31. Apakah usulan dari satker terendah sudah dilakukan validasi oleh Kanwil? Siapa yang berwenang
melakukan validasi ?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
32. Dalam hal perekrutan CPNS, Apakah madrasah dikonfirmasi kembali untuk pengajuan kebutuhan
guru prioritas?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................

33. Apakah madrasah mengajukan kebutuhan guru setiap tahun atau hanya bila ada penerimaan CPNS?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................

1.3.1.4
34. Bagaimana kebijakan dalam penempatan guru PNS DPK ke madrasah swasta? Sampaikan daftar
rincian penempatan guru PNS DPK di madrasah swasta beserta lama mengajar di madrasah swasta.
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
35. Apakah terdapat peraturan Kemenag/kebijakan Kanwil/Kankemenag yang mengatur hal tersebut?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
36. Apakah Kanwil menilai kinerja guru PNS DPK di madrasah swasta? Jelaskan proses dan periode
penilaian yang dilakukan.
Jawab:
...................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
37. Mengapa terdapat guru PNS DPK di madrasah swasta sementara terdapat madrasah negeri yang
masih membutuhkan guru?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
1.3.2.1
38. Apakah pada dokumen anggaran/POK/RKA Kemenag terdapat anggaran dan realisasi dalam rangka
pemetaan dan pemerataan guru madrasah?
 Jawab:
..................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
1.4.1.2
39. Apakah upaya kanwil atas guru-guru yang mengajar mapel tidak sesuai dengan kualifikasi S1/D4
Jawab:
...................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
1.4.1.3
40. Apakah Kanwil telah memiliki pemetaan guru yang belum memenuhi kualifikasi minimal S1/D4?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
41. Jika telah melakukan pemetaan, apakah Kanwil telah melakukan pemetaan atas guru yang belum
memenuhi kualifikasi S1/D4 berdasarkan klasifikasi umur untuk melanjutkan pendidikan S1/D4? Jika
belum, klasifikasi apa yang dilakukan Kanwil atas pemetaan yang sudah dilakukan?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
42. Apakah bentuk pembinaan Kanwil atas pemenuhan kualifikasi guru yang belum S1/D4?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
43. Apakah Kanwil telah melakukan evaluasi atas kualitas guru pada madrasah yang minimal memenuhi
kualifikasi S1/D4?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
44. Apakah Kanwil memiliki laporan evaluasi atas kualitas guru pada madrasah yang minimal memenuhi
kualifikasi S1/D4?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
45. Apakah bentuk tindak lanjut evaluasi atas kualitas guru pada madrasah yang minimal memenuhi
kualifikasi S1/D4 yang dilakukan oleh Kanwil? Apakah dilakukan grouping/merger antar madrasah
atau bentuk tindak lanjut yang lain?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
1.4.1.4
46. Apakah Kanwil memiliki target/indeks capaian atau roadmap pemenuhan kualifikasi guru S1/D4?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
47. Apakah Kanwil memiliki target pemenuhan kualifikasi guru S1/D4 yang dituangkan dalam
Renstra/Renja?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................

48. Apakah Renstra Kanwil telah selaras dengan Renstra Ditjen Pendis dan Kemenag terkait pemenuhan
kualifikasi S1/D4 guru madrasah?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................

49. Apakah Kanwil telah melakukan evaluasi atas capaian target pemenuhan kualifikasi S1/D4 Guru?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
1.4.1.5
50. Apakah Kanwil pada TA 2019, 2020, 2021 telah menganggarkan program terkait pemenuhan
kualifikasi S1/D4 guru madrasah?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................

51. Apakah Kanwil melakukan evaluasi atas program pemenuhan kualifikasi S1/D4?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
1.4.1.6
52. Apakah Kanwil memiliki strategi khusus untuk mencapai target yang telah ditetapkan dalam
pemenuhan kualifikasi guru S1/D4?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................

53. Apakah Kanwil telah melaksanakan strategi khusus dalam pemenuhan kualifikasi guru S1/D4?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................

54. Apakah Kanwil telah melakukan evaluasi atas strategi khusus dalam pemenuhan kualifikasi guru
S1/D4 yang telah ditargetkan?
Jawab:
............................................................................................................................................
 ............................................................................................................................................
1.4.2.2
55. Apakah Kanwil memiliki target/indeks capaian atau roadmap pemenuhan sertifikasi pendidik untuk
guru madrasah?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
56. Apakah Kanwil memiliki target pemenuhan sertifikasi pendidik bagi guru madrasah yang dituangkan
dalam Renstra/Renja?
Jawab:
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
57. Apakah Renstra Kanwil telah selaras dengan Renstra Ditjen Pendis dan Kemenag terkait pemenuhan
sertifikat pendidik untuk guru madrasah?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
58. Apakah Kanwil telah melakukan evaluasi atas capaian target pemenuhan sertifikat pendidik Guru
madrasah? Dan apa upaya yang dilakukan apabila target tidak tercapai ?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
1.4.2.3
59. Apakah Kanwil TA 2019, 2020, 2021 menganggarkan program terkait pemenuhan sertifikat pendidik
guru madrasah?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
1.4.2.4
60. Strategi apa yang dilakukan Kanwil (Kemenag) dalam mencapai target pemenuhan sertifikat pendidik
guru madrasah?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
1.4.2.5
61. Apakah Kanwil memiliki pemetaan atas guru lulus PPG namun masih dalam proses pengusulan
NRG? Dan apa tindak lanjut atas pemetaan tersebut !
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
1.4.2.6
62. Apakah Kanwil memiliki pemetaan atas guru NonPNS yang telah memiliki sertifikat pendidik yang
belum inpassing?
Jawab:
 ...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
63. Apakah upaya Kemenag dalam menyelesaikan masalah inpassing guru NonPNS bersertifikasi
pendidik yang belum inpassing?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
1.5.1.3
64. Apakah Kanwil melakukan verval atas pemutakhiran data guru sampai dengan melihat seluruh
lampiran dokumen data guru?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
1.5.1.4
65. Apakah terdapat notifikasi maupun pembatasan akses ke tingkat selanjutnya baik oleh madrasah
maupun guru pada sistem informasi Kemenag bila terdapat data yang belum diinput secara lengkap
oleh madrasah maupun guru?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
1.5.2.1
66. Apakah Kanwil memastikan data yang di input di SIMPATIKA sama dengan data yang di input di
EMIS?
Jawab:
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................

Yang Memberikan Keterangan Yang Meminta Keterangan

_______________________ _______________________
NIP. NIP.

Mengetahui
Ketua Subtim

_______________________
NIP.