The Experiment

Sosyal Uyma Davranışı ve Azınlığın Etkisi gibi kavramları derste detaylıca işlemiştik zaten, bu
kavramların film boyunca çok sık ortaya çıktığını gördüm. Gruptaki söz birliğinin; bireylerin aslında
yapmakta zorlandığı davranışları kolaylaştırdığını öbür tarafta uymama davranışı gerçekleştirmek
isteyen bireyin grup tarafından zorbalanıp, dışlanmasına neden olduğunu gördüm. Azınlığın etkisi
kavramının en çok görüldüğü nokta bence Travis’in gardiyanlara karşı çıkmasıydı. Gruptaki uymama
davranışın ilerlemesi adına gardiyanların Travis’e yaptıklarını gördük. Şahsen bunun mantıklı
olduğunu düşünüyorum çünkü gruptaki uyma davranışını sağlamlaştırmak zorundaydılar.

Öte yandan hem gardiyanların hem de mahkumların benliklerini deney boyunca çok hızlı
kaybettiğini ve verilen role adapte olmak zorunda kaldıklarını fark ettim. Özellikle gardiyanların rolün
verdiği güç ile beraber normal hayatta asla yapmayacakları davranışları rahat bir şekilde göstermesini
de sosyal etkiye bağlıyorum. Filmde sosyal ortamları değişen bireylerin psikolojik ve fiziksel olarak
adapte olup davranışlarının bir hayli değişmesiyle verilen rollerin ve grubun etkisini rahatça
görebiliyor ve bu sahneleri sosyal uyum / sosyal etki ile açıklayabiliyoruz. Birey olma gereksinimi
kavramını da filmde verilen role adapte olmak isteyen ve istemeyen karakterler üzerinden
görebilmekteyiz. Kısaca sosyal ortam değişikliğiyle beraber bireylerin davranışlarının, düşüncelerinin,
güdülenmelerinin ve tutumlarının değişebildiklerini anlayabiliyoruz filmden. Filmdeki en büyük
çatışmanın bence Barris ve Travis arasında olduğunu düşünüyorum. Bir tarafta verilen role abartı
noktasında uyma davranışı gösteren Barris ve diğer tarafta benliğinin yitirilmemesi için en büyük
çabayı veren Travis yer alıyor.

Son olarak film boyunca dikkatimi en çok çeken karakter olan Barris’i ele almak istiyorum. Aslında
filmin başında zayıf karakter/kişilik imajı uyandırmasına rağmen normal hayatında asla yapmayacağı
davranışları verilen rol ile beraber ne ölçüde yaptığını -adam öldürmek- gördük. Star Wars evreninde
Usta Yoda’nın da bahsettiği gibi ‘’Karanlık tarafa karşı çıkmak güç ister, sadece zayıf olanlar ona
sarılır’’ sözüyle Barris gibi zayıf bir karaktere verilen ‘Güç’ kavramının Sosyal Psikoloji üzerinden ne
ölçüde kullanıldığı ve nasıl ortaya çıktığını, benlik yitirilmesi ve sosyal etki kavramlarının açıklamasını
bile sadece bu karakter üzerinden gözlemleyebiliriz.